Wonen op de Spoorbrug Mogelijke herontwikkeling van Spoorbrug 19S-B, Westerdokseiland
Door: Cederick Ingen-Housz, Architect Datum: 26-01-2020
Introductie Dit document is een verkennende studie (particulier initiatief) om u te laten zien wat een mogelijke ontwikkeling zou kunnen zijn op de Spoorbrug te Westerdokskade in Amsterdam. Het idee is ontstaan vanuit mijn dagelijkse fietstocht naar het Centraal Station. Daarbij passeer ik altijd de ‘rustende’ Spoorbrug 19S-B. Enigszins vermoeid door de tand des tijd, manifesteert de brug zich nauwelijks naast zijn opgeknapte ‘draaiende’ metgezel. Weg dromend op de fiets denk ik vaak hoe prachtig het moet zijn om daar te wonen. Te midden van alle hectiek op het spoor, water en de weg. Ik hoop dat dit document een startpunt mag zijn om een stukje ‘vergeten’ Amsterdam weer op de kaart te zetten en tegelijkertijd starters op de woningmarkt op een creatieve manier een plek te bieden.
De dagelijkse fiets tocht Langs spoorburg 19S-B
Nu
Een ‘vergeten’ spoorbrug zonder functie
De Droom
Wonen op de spoorburg
De Droom Wonen op Spoorviaduct 19S-B, is ingeven door mijn dagelijkse fietst- en huizenzoektocht. Daarnaast heeft mijn werk als Architect en mijn fascinatie voor mobiliteit en architectuur bijgedragen aan deze droom. Thema’s zoals wonen als parasiet, wonen op een snelweg knooppunt (afstudeer opdracht) en het slim omgaan met ‘rest’ ruimtes in de stad hebben mij altijd geboeid. Dit alles samen zorgt voor het ontstaan van deze droom. Steden moeten verdichten, en de huizen prijzen stijgen waardoor het voor starters steeds moeilijker word om een plek in de stad te vinden. Dit stimuleert om in creatieve oplossingen te denken, zoals de gemeente Amsterdam tegenwoordig nadenkt over het bouwen boven treinsporen. Het architecten bureau Kuhne & Co heeft met verschillende succesvolle projecten bewezen, dat bouwen op ongebruikelijke plekken in de stad mogelijk is. Bouwen boven een openbare parkeerplaats is een voorbeeld daarvan. Juist door niet alleen maar naar beschikbare kavels te kijken, maar ook een blik te werpen op wat er in de ‘lucht’ nog mogelijk is. In de ‘lucht’ zijn nog veel kansen voor het verdichten van de stad! Door dat gedachtengoed te combineren met het herbestemmen van industrieel erfgoed ontstaat een kans voor alle betrokken partijen, die kan resulteren in een win-win situatie. Een gerenoveerde brug met een woonfunctie die zorgt voor meer sociale veiligheid en een opwaardering van een stuk stad. Ik ben me ervan bewust dat het geen gemakkelijk proces zal zijn om dit te realiseren, maar ik heb heel veel zin om mijn schouders eronder te zetten er een mooi stukje Amsterdam van te maken!
De Droom
Wonen op de spoorburg Idee Schets
Inpiratie en voorbeelden Het bebouwen van restruimtes in de stad of boven op industrieel erfgoed is niet nieuw. In Nederland zijn er veel voorbeelden te vinden van soortgelijke, al gerealiseerde projecten. Hierdoor heb ik zelf veel vertrouwen gekregen dat de droom haalbaar en maakbaar is. Op deze pagina’s een paar voorbeelden die mij hebben geïnspireerd.
Korteknie Stulmacher Architecten, Rotterdam, Parasite Las Palmas (Prototypes for Advanced Ready-made Amphibious Small-scale Individual Temporary Ecological dwellings) Een inspiratie bron in gedachtengoed, bouwtechniek en verplaastbaarheid.
Kuhne & Co, Rotterdam, woning Boomgaardhof. Voorbeeld van bouwen boven een openbare straat. Woon/werk huis met een smalle toegang naar de straat.
Kuhne & Co, Rotterdam, woning/kantoor Boomgaardstraat. Voorbeeld van bouwen boven een parkeerplaats. In dit project werd ook gepioneerd met het kopen van luchtrechten boven grond van een derde partij.
Trude Hooykaas (OTH) Amsterdam, Kraanspoor. Dit project versmelt industreel efgoed met hedendaagse architectuur. En heeft veel meerwaarde voor het NDSM gebied gebracht.
MVRDV, Rotterdam, Didden Village. Iconische toevoeging op een negentiende-eeuwse woning. De toevoeging bestaat uit 3 kleine huisjes die samen een mini dorp vormen.
Vervolg Dit document heeft als doel om de haalbaarheid van het idee te toetsen bij de eigenaar van de spoorbrug 19S-B, de gemeente Amsterdam. Het vervolg proces zal in samenspraak verder ontwikkeld moeten worden. Wellicht kan het project de vorm van een kleine CPO aannemen en kunnen niet alleen wij maar ook andere huishoudens er een plek krijgen. Wij staan open voor alle mogelijkheden, en willen graag samenwerken om het project meer handen en voeten te geven. We geloven dat de beste projecten ontstaan vanuit een dialoog en willen daarom graag in gesprek komen met de gemeente Amsterdam.
Initiafiefnemers
Cederick Ingen-Housz, 31 Sinds 2015 werkzaam als Architect bij Arcadis Architecten. Afgestudeerd aan de TUDelft op een multimodaal knooppunt. Geboren en opgegroeid in Schoonhoven.
Eke Hoekstra, 28 Sinds 2018 Management Trainee bij Ahold. Afgestudeerd aan de TU Delft op innovaties binnen de bouwlogistiek. BSC Architectuur. Geboren en opgegroeid in Amsterdam.
Draaispoorbrug 19S
De spoorbrug is ontworpen door Ir. Pieter Joostin (1922)
Schot voor de boeg. Om ons nog wat beter te leren kennen als ontwerpers hebben we nog een paar ambities en uitgangspunten geformuleerd die wij belangrijk vinden bij een eventuele verdere ontwikkeling van het idee. • Terughoudende architectuur om de brug herkenbaar te houden. Daarnaast moet het ontwerp passen in zijn omgeving en aansluiten/reageren op de architectuur van Restaurant Wolf op het draaiende burgdeel. • Zoveel mogelijk zelfvoorzienend gebouw met toevoeging van extra groen. Behoud omliggende bomen. • De opbouw van de brug moet reversibel zijn, zodat het industrieel erfgoed zo min mogelijk word aangetast. • Brug moet gerenoveerd worden, zoals gebeurd is bij het naastgelegen draaiende brugdeel. • Woning of woningen kunnen ergens anders gemaakt worden en later op de brug geplaatst worden vanaf het water. Minimale hinder voor de stad. Op deze pagina zijn schetsen weergegeven van onze ideeën, en hoe één daarvan zich ruimtelijk zou kunnen manifesteren.
Sammenvattend Wij hopen dat dit document u verrasd en geinspireerd heeft, en dat u ook geloofd in een plan om spoorbrug 19S-B en zijn omgeving weer nieuwe impuls te geven. Contact: Cederick Ingen-Housz Tel: +31-615323771 Email: c.b.j.ingenhousz@gmail.com
Wonen op de Spoorbrug Door: Cederick Ingen-Housz, Architect Email: c.b.j.ingenhousz@gmail.com