Programacion 1º ep curso 2017 2018

CONTEXTUALIZACIÓN DO ALUMNADO

Características evolutivas dos/as nenos/as deste nivel.

2

Os nenos/as desta idade son activos, imaxinativos e entusiastas. Aprenden da realidade próxima e senten gran curiosidade polo mundo que van descubrindo.

Hai un gran desenvolvemento psicomotor, cognitivo, persoal, social e moral. É importante o fortalecemento progresivo do control sobre a postura e a respiración.

A esta idade afirman a súa lateralidade definitiva e hai dominio segmentario das diferentes partes do seu corpo.

A súa atención faise máis firme e poden mantela durante máis tempo.

Estes nenos/as organizan o seu pensamento sobre a súa vivencia persoal da realidade. A esta idade, non poden desligar o seu razoamento da experiencia, nin da previa manipulación do que lles rodea.

Polo tanto, necesitan estar en constante relación coas cosas.Chegan a establecer relaciones entre os elementos.

A nivel lingüístico amplían as súas posibilidades de comprensión e expresión e aumentan o seu vocabulario.

Pouco a pouco vai desaparecendo o seu egocentrismo e aprenden a escoitar aos demais. Necesitan ao grupo.

Non teñen claras as ideas do ben e do mal e tenden a respectar as normas que os adultos lles dan, porque se inclinan a actuar guiados polas consecuencias da acción (premios, castigos).

Este ano o 1º curso de Educación Primaria do noso Centro está formado por 21 alumnos e alumnas, 11 nenos e 10 nenas. É un grupo moi heteroxéneo en aptitudes e actitudes.

Gran parte do alumnado pertencen ao P.A.U. de Navia e viven en edificios próximas ao centro escolar.

A maioría de alumnado ten pais e nais que traballan ambos, polo que o seu nivel económico é de clase media, aínda que hai algunhas familias que pasan necesidades.

Os nenos e nenas acoden a clase de 9 a 14 horas e moitos/as participan nas actividades extraescolares no horario de 16 a 18 horas.

Este ano , con motivo das obras do Centro, o curso comezou o 15 de setembro e houbo varios cambios como a situación espacial dos recreos e a aula de música.

ÁREA DE CIENCIAS DA NATUREZA 3

4

ÁREA DE CIENCIAS DA NATUREZA ÁREA

CIENCIAS DA NATUREZA

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. INICIACIÓN Á ACTIVIDADE CIENTÍFICA 1.

b

2.

e

3.

h

4.

i

5.

j

6.

B1.1. Iniciación á actividade científica.

7.

B1.2. Realización de proxectos con guía na súa estrutura e presentación de resultados.

8.

B1.3. Busca guiada de información en internet e noutros soportes.

9.

B1.4. Elaboración guiada de textos escritos básicos, murais, paneis, esquemas ou presentacións para recoller conclusións.

10.

11.

22.

27.

a

31.

B1.5. O traballo cooperativo. 34.

28.

b

32.

29.

c

30.

m

B1.6. Iniciación ás técnicas de traballo. Recursos e técnicas de traballo intelectual.

33.

B1.1. Buscar, seleccionar información de forma guiada e comunicar os resultados en diferentes soportes.

B1.7. Hábitos de traballo, esforzo e responsabilidade.

B1.2. Traballar de forma cooperativa, respectando os compañeiros/as, o material e as normas de convivencia.

35.

CNB1.1.1. Busca e selecciona información de forma guiada e comunica o resultado de forma oral e escrita, de maneira limpa, clara e ordenada, en diferentes soportes.

12.

CAA

13.

CCL

14.

CMCC T

15.

CSIEE

16.

CCEC

17.

CD

CNB1.1.2. Manifesta certa autonomía na observación e na planificación de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.

23.

CAA

24.

CMCC T

25.

CSIEE

CNB1.2.1. Utiliza estratexias para traballar de forma individual e en equipo e respecta os compañeiros/as, o material e as normas de convivencia.

36.

CAA

37.

CMCC T

38.

CSC

39.

CSIEE

18.

Ao longo de todo o curso.

26.

Ao longo de todo o curso.

40.

Ao longo de todo o curso.

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SAÚDE 41.

a

42.

b

43.

e

48.

B2.1. Identificación do home e da muller como seres vivos.

49.

B2.2. Comparación con

53.

B2.1. Identificar 54. semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a

CNB2.1.1. Identifica 55. semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a 56. diversidade.

CMCC 57.

T CSC

1º trimestre

5 ÁREA

CIENCIAS DA NATUREZA

Obxectivos 44.

d

45.

h

46.

k

47.

m

73.

a

74.

b

75.

d

76.

h

77.

k

78.

m

92.

b

93.

c

94.

e

95.

g

96.

h

Contidos

Criterios de avaliación

outros seres vivos.

50.

diversidade.

Estándares de aprendizaxe 61.

B2.3. Observación de igualdades e diferenzas entre as persoas.

51.

B2.4. Identificación das partes do corpo humano.

52.

B2.5. Identificación e verbalización de emocións (medo, tristura, enfado, ledicia) e sentimentos propios e alleos.

79.

CURSO

B2.6. Hábitos que inflúen nunha vida saudable: alimentación variada e equilibrada, a hixiene persoal, o exercicio físico regulado, o descanso e a adecuada utilización do tempo de lecer.

68.

80.

97.

B2.7. Identificación de 99. alimentos diarios necesarios.

98.

B2.8. Análise e costumes na alimentación diaria.

PRIMEIRO Competencias clave

CNB2.1.2. Recoñece partes do 62. propio corpo.

CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocións e sentimentos propios e alleos.

CMCC T

63.

CSC

69.

CMCC T

70.

CCL

71.

CSC

B2.2. Coñecer e 81. valorar a relación entre o benestar e a práctica de determinados 88. hábitos: a hixiene persoal, a alimentación variada, o exercicio físico regulado sen excesos ou o descanso diario.

CNB2.2.1. Relaciona a vida saudable cunha alimentación adecuada.

82.

CMCC T

83.

CSC

CNB2.2.2. Relaciona o exercicio físico, os hábitos de hixiene e o tempo de lecer coa propia saúde.

89.

CMCT

90.

CSC

B2.3. Deseñar, de forma colectiva, un menú semanal de merendas saudables para o recreo.

CNB2.3.1. Analiza os seus 101. costumes na alimentación diaria e aplica o menú semanal 102. de merendas na escola.

CMCC T

CNB3.1.1. Explica as principais 111. diferenzas entre plantas e

CMCC T

100.

Temporalización

64.

1º trimestre

72.

1º trimestre

84.

1º trimestre

91.

1º trimestre

103.

1º trimestre

113.

2º trimestre

CSIEE

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS 104.

e

107.

B3.1. Os seres vivos: as plantas e os animais.

109.

B3.1. Identificar e explicar en

110.

6 ÁREA

CIENCIAS DA NATUREZA

Obxectivos 105.

h

106.

l

Contidos 108.

CURSO

Criterios de avaliación

B3.2. Identificación das características e dos comportamentos de animais e plantas para adaptarse ao seu medio.

diferentes soportes, as principais características das plantas e dos animais.

Estándares de aprendizaxe

117.

124.

127.

a

128.

b

129.

c

130.

e

131.

h

132.

i

133.

j

134.

l

135.

m

136.

o

137.

B3.3. Observación e identificación de animais e plantas do contorno.

138.

B3.4. Clasificación e rexistro dos seres vivos do contorno segundo criterios observables e variados empregando diferentes soportes.

139.

140.

B3.5. Valoración da responsabilidade no coidado de plantas e animais domésticos e do contorno.

B3.2. Observar e 141. identificar, de maneira elemental e en equipo, algún ser vivo no seu medio natural ou na aula e comunicar de xeito oral e escrito os resultados, empregando diferentes soportes.

PRIMEIRO Competencias clave

animais empregando diferentes soportes.

112.

CCL

CNB3.1.2. Identifica e describe, con criterios elementais, animais e plantas do seu contorno.

118.

CMCC T

119.

CCL

Temporalización

120.

2º trimestre

CNB3.1.3. Amosa condutas de 125. respecto e coidado cara aos seres vivos.

CMCC T

126.

2º trimestre

CNB3.2.1. Recolle datos a partir da súa observación e comunícaos empregando diferentes soportes.

142.

CMCC T

147.

2º trimestre

143.

CCL

144.

CAA

145.

CSIEE

146.

CD

157.

CMCC T

160.

3º trimestre

158.

CSC

159.

CSIEE

165.

CMCC T

167.

3º trimestre

BLOQUE 4. MATERIA E ENERXÍA 148.

a

149.

b

150.

e

151.

h

152.

B4.1. Tarefas de redución, reutilización e reciclaxe na escola e no seu contorno próximo.

153.

B4.2. Uso responsable da auga na vida cotiá

154.

B4.3. Identificación do ruído como unha forma de

155.

B4.1. Adoptar medidas de protección medioambientais e poñelas en práctica na escola.

156.

164.

CNB4.1.1. Reduce, reutiliza e recicla obxectos na escola.

CNB4.1.2. Identifica e adopta medidas de uso responsable da auga na escola.

7 ÁREA

CIENCIAS DA NATUREZA

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

contaminación acústica e de fontes sonoras do contorno próximo.

168.

b

169.

g

170.

h

171.

B4.4. Exploración de materiais e obxectos do contorno para identificar propiedades físicas observables (cor, dureza, cheiro, sabor e textura) e a súa utilidade.

PRIMEIRO Competencias clave 166.

172.

B4.2. Experimentar 173. e manipular instrumentos e obxectos sinxelos de uso cotián identificando algunhas propiedades físicas.

CNB4.2.1. Identifica cor, 174. dureza, cheiro, sabor e textura en materiais e obxectos de uso cotián.

Temporalización

CSC

CMCC T

175.

3º trimestre

189.

CMCC T

192.

3º trimestre

190.

CSC

191.

CCL 200.

3º trimestre

212.

3º trimestre

BLOQUE 5. A TECNOLOXÍA, OBXECTOS E MÁQUINAS 176.

a

177.

b

178.

c

179.

d

180.

e

181.

h

182.

j

183.

m

201.

a

202.

b

203.

h

184.

185.

B5.1. Observación e clasificación de aparellos e máquinas sinxelas do contorno identificando a súa utilidade e evitando estereotipos sexistas.

187.

B5.2. Manipulación e observación do funcionamento de aparellos sinxelos domésticos e escolares (lapis, afialapis, teléfono, balanza, tesoira, espremedor etc.)

186.

B5.3. Montaxe e desmontaxe de xogos e obxectos sinxelos relacionados coa vida cotiá.

205.

B5.4. Identificación dos compoñentes básicos dun ordenador.

207.

B5.1. Manexar 188. obxectos e aparellos simples domésticos e escolares, describir os seus materiais e 196. o seu funcionamento e utilizalos con seguridade evitando estereotipos sexistas.

CNB5.1.1. Coñece e nomea os oficios das persoas do seu contorno e evita estereotipos sexistas.

CNB5.1.2. Identifica e manexa 197. algúns aparellos e máquinas simples de uso cotián 198. empregándoos con seguridade 199. e evitando estereotipos sexistas.

CMCC T

B5.2. Empregar o ordenador identificando os compoñentes

CNB5.2.1. Identifica e nomea correctamente as partes dun ordenador cando traballa con el.

209.

CMCC T

210.

CD

208.

CSC CSIEE

8 ÁREA

CIENCIAS DA NATUREZA

Obxectivos 204.

i

Contidos 206.

B5.5 Coidado dos recursos informáticos.

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

básicos e coidando o seu uso.

216.

CNB5.2.2. Emprega o ordenador de forma guiada e fai un bo uso.

PRIMEIRO Competencias clave 211.

CCL

217.

CMCC T

218.

CD

Temporalización

219.

3º trimestre

9

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE • Aproximación á ciencia identificando as situacións nas que a ciencia se pon de manifesto.

• Coñecementos das partes do corpo humano, así como do sistema esquelético e sistema muscular humano e os hábitos beneficiosos para o seu coidado.

• Descrición das características físicas dunha persoa, así como o respecto por calquera persoa a pesar das súas diferenzas, calidades ou limitacións físicas.

• Identificación das substancias necesarias para vivir: o osíxeno e os nutrientes.

Coñecemento dos procesos de respiración, dixestión e circulación.

• Clasificación de alimentos segundo a súa orixe e segundo as substancias nutritivas que achegan, e valoración da importancia dunha alimentación adecuada e variada para o organismo.

• Orientación de elementos no espazo en relación co propio corpo.

• Coñecemento das funciones de relación, nutrición e reprodución, así como das etapas da vida do ser humano.

• Función de relación no ser humano: os sentidos, os estímulos e a reacción • Características, identificación das clasificacións dos animais segundo diferentes criterios: nacemento, pel, medio no que viven, mamífero-ave-peixe.

• Recoñecemento das características e identificación das partes das plantas, as súas funcións e o ciclo da vida.

• Uso responsable de recursos naturais e respecto polo medio.

• Ecosistemas terrestres, coñecemento das súas características, así como da importancia do equilibrio destes.

• Ecosistemas de auga doce e de auga salgada, elementos e equilibrio.

• Trazos físicos e pautas de comportamento de plantas e animais segundo o hábitat.

• Responsabilidade das persoas cara aos animais e as plantas.

• Desenvolvemento de actitudes conscientes fronte a determinados problemas ambientais e toma de conciencia da necesidade de reciclar para o coidado da contorna.

• Identificación de máquinas e ferramentas, así como da súa utilidade, das fontes de enerxía necesarias e das precaucións no seu uso e para o aforro enerxético.

• Experimentación con sons, imáns e forzas en diferentes situacións.

• Identificación dos aparellos, inventos tecnolóxicos, ferramentas e máquinas que facilitan as actividades diarias na casa.

10

• Recoñecemento das materias primas e do proceso de transformación de materias primas en produtos elaborados.

• Descrición e clasificación de materiais segundo as súas características, propiedades e orixe.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Comunicación lingüística - Ler e comprender un texto informativo sinxelo.

- Adquirir vocabulario referente aos alimentos.

- Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións.

- Ler, comprender e interpretar instrucións.

- Adquirir vocabulario referente ao coidado e ás partes do corpo humano - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves e aos peixes.

- Obter e interpretar información.

- Fomentar o interese por resolver encrucillados, sopas de letras e adiviñas.

- Adquirir vocabulario referente ás plantas, á auga, ao sol e ao aire.

- Ler e comprender un texto informativo sinxelo.

- Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións.

- Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos.

- Escoitar, expoñer e dialogar.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar táboas de dobre entrada para traballar conceptos aprendidos.

- Empregar o cálculo para resolver enigmas ou problemas.

- Interpretar e expresar informacións con números.

- Poñer en práctica procesos de razoamento.

- Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos.

- Realizar observacións.

- Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea.

Competencia dixital

11

- Iniciarse no uso do ordenador.

Conciencia e expresións culturais Facer un animal con materiais de refugallo.

Inventar unha especie de máquina con materiais diversos.

Competencia social e cívica - Desenvolver uns hábitos de comportamento responsables.

- Desenvolver actitudes de diálogo e de resolución de conflitos.

- Adoptar unha disposición para unha vida saudable.

- Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo.

- Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable.

- Valorar a importancia de conservar o ambiente.

- Fomentar a importancia de ter un consumo de auga racional e responsable.

- Adoptar unha disposición para unha vida saudable.

- Fomentar a importancia de conservar o hábitat dos animais.

- Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais.

- Aceptar normas de convivencia.

- Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento.

- Comprender a realidade social na que se vive.

Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais, cooperación e traballo en equipo.

- Elixir con criterio propio.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

12

-Análise do proceso de ensinanza.

-Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS/AS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan.

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial: ao principio do curso para valorar as necesidades do alumnado.

Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo

a

evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación.

Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

13

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado , serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES     

A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.

Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.

Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.

Rúbricas.

PROCEDEMENTOS: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas.

Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO Libro do/a alumno/a.

Informes individualizados.

Táboas de cualificacións.

Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.

Rexistro de condutas.

Fichas de seguimento.

Producións dos alumnos (orais e escritas).

Xogos, conversacións…

Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

14

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Probas orais:25% Probas escritas:25% Actitude cara a área (participación, autonomía, interese..): 25% Realización e presentación de traballos ( orde, limpeza...): 25 %.

ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS

15

16

ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS

ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓ N

BLOQUE 1. CONTIDOS COMÚNS 220.

b

221.

d

222.

e

223.

h

224.

i

225.

226.

227.

B1.1.O establecemento de 229. conxecturas, de predicións e, a observación, e experimentación como procesos básicos que favorecen a Iniciación ao coñecemento científico.

B1. 2.Propostas de traballo que xurdan dunha situación problema, acontecemento ou inquietude da contorna que os rodea, que supoña un proceso de investigación e acción por parte do alumnado e facilite o proceso de autorregulación de aprendizaxes.

B1. 3 Introdución no uso das TIC e outras fontes (directas e indirectas) para obter información, analizala, organizala,documentar o proceso mediante o uso do cartafol e a comunicación das conclusións.

B1.1.Realizar traballos de 230. investigación que partan do establecemento de conxecturas, da observación, experimentación e da toma de conciencia dos sentimentos e sensacións como medios básicos para obter información, seleccionala, organizala, extraer conclusións e comunicalas sen esquecer a introdución ao manexo das TIC para este fin e valorando o esforzo realizado.

239.

CSB1.1.1.Fai conxecturas, predicións e recolle información a través da observación e experimentación iniciándose no emprego das TIC e outras fontes directas e indirectas, selecciona a información relevante e a organiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica.

231.

CAA

232.

CCL

233.

CD

234.

CMCCT

CSB1.1.2.Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas coidando a súa presentación, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.

240.

CSIEE

241.

CAA

242.

CSC

235.

Ao longo de todo o curso.

243.

Ao longo de todo o curso

17 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

Obxectivos

Contidos 228.

B1. 4 Planificación, xestión e presentación dos traballos co fin de acadar obxectivos.

244.

a

249.

B1.5.O traballo en equipo.

245.

b

250.

246.

c

247.

d

B1.6.Iniciación na creación e o uso de hábitos e técnicas de estudo.

248.

m

251.

B1.7.Valoración do esforzo e coidado do material.

252.

B1.8.A cooperación e o diálogo como valores democráticos e recursos básicos na resolución pacífica de conflitos.

264.

h

265.

o

266.

B1.9.Utilización da terminoloxía propia da área.

CURSO

Criterios de avaliación

253.

Estándares de aprendizaxe

B1.2. Traballar en equipo e adoitar un comportamento de respecto e tolerancia ante as achegas alleas.

254.

260.

B1.3.Empregar os mapas mentais como unha técnica básica de estudo.

267.

B1.4.Coñecer e iniciarse no emprego da terminoloxía propia da área.

PRIMEIRO Competencias clave

CSB1.2.1.Participa en 255. actividades individuais e de 256. grupo adoitando un comportamento responsable, construtivo e solidario, valorando o esforzo e o coidado do material.

CSC

261.

CSB1.3.1.Elabora algúns mapas mentais sinxelos como técnica básica de estudo.

262.

268.

CSB1.4.1.Identifica a terminoloxía propia da área.

TEMPORALIZACIÓ N

257.

Ao longo de todo o curso

CAA

263.

Ao longo de todo o curso

269.

CCL

272.

270.

CMCCT

271.

CSC

Ao longo de todo o curso

CSB2.1.1.Elabora e recolle información sobre aspectos da súa contorna natural, empregando imaxes, debuxos e outras fontes incluídas as TIC.

279.

CMCCT

282.

1º Trimestre

280.

CD

281.

CAA

CSB2.1.2 Describe os elementos básicos da súa contorna máis próxima.

287.

CMCCT

289.

1º Trimestre

288.

CCL

CAA

BLOQUE 2. O MUNDO QUE NOS RODEA 273.

h

274.

j

275.

o

276.

B2.1.A contorna física: observacións das características principais.

277.

B2.1.Identificar os elementos principais da contorna partindo do máis próximo a través da observación e uso das TIC.

278.

286.

18 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

Obxectivos 290.

h

291.

h

292.

a

293.

o

308.

g

309.

h

310.

i

311.

o

326.

h

327.

g

328.

e

Contidos 294.

312.

329.

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

B2.2.O aire e a auga.

295.

Estudo das súas características e propiedades mediante a observación, experimentación a través 302. sentidos e a formulación de conxecturas. A importancia para a vida e consumos responsables.

B2.2. Recoñecer as características básicas do aire e a auga observadas e experimentadas a través dos sentidos.

296.

B2.3. Recoñecer e valorar a importancia que a auga e o aire teñen para a vida e reflexionar sobre a importancia que o uso responsable ten na súa contorna máis próxima.

303.

B2.3.O tempo atmosférico. 313.

Observación e medicións sinxelas dos fenómenos atmosféricos que teñen lugar no espazo próximo e a súa simboloxía.

Comprobación observado o tempo nos diferentes medios de comunicación: 321. prensa, prensa dixital,..

B2.4.Coñecer os fenómenos atmosféricos, a través das sensacións corporais, e describir os que xorden con máis frecuencia na súa contorna identificándoos nun mapa do tempo da prensa en papel ou dixital.

314.

B2.4.Os elementos do ceo, 330. as súas características e o seu movemento como indicador do paso do tempo. Experimentación do paso do tempo observando 337. o movemento do Sol e da Lúa e asocialo ás

PRIMEIRO Competencias clave

CSB2.2.1.Describe as características principais do aire e da auga.

297.

CMCCT

298.

CCL

CSB2.3.1.Explica, de forma sinxela, a importancia que o uso responsable destes elementos ten na súa contorna máis próxima.

304.

CMCCT

305.

CSC

306.

CCL

CSB2.4.1.Nomea os 315. fenómenos atmosféricos 316. máis habituais no seu 317. espazo próximo e interpreta a simboloxía básica nun mapa do tempo da prensa en papel ou dixital.

CMCCT

B2.5.Realizar medicións sinxelas de 322. datos con aparellos cotiás e facer pequenos rexistros do tempo atmosférico a nivel local.

Comprobación co tempo dos xornais.

CSB2.5.1.Realiza observacións, sinxelas recollidas de datos, rexistros e comprobación sobre o tempo atmosférico local.

323.

CMCCT

324.

CAA

B2.6.Identificar os elementos que aparecen no ceo e coñecer a importancia que o Sol ten para a vida.

331.

CSB2.6.1.Nomea os 332. elementos presentes no ceo 333. e explica a importancia que o Sol ten para a vida.

CMCCT

B2.7.Coñecer a importancia que o movemento dos elementos do ceo teñen como indicador do paso do

338.

CSB2.7.1.Relaciona o movemento dos elementos do ceo co cambio do día á

339.

CMCCT

340.

CAA

TEMPORALIZACIÓ N 299.

1º Trimestre

307.

1º Trimestre

318.

Ao longo de todo o curso

325.

Ao longo de todo o curso.

334.

Ao longo de todo o curso.

341.

Ao longo de todo o curso.

CD CCL

CCL

19 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

diferentes partes do día e á noite.

342.

a

343.

h

344.

o

345.

B2.5.Observación, a través dos sentidos, da paisaxe que nos rodea.Elementos naturais e humanos da contorna. A importancia do coidado da natureza.

CURSO

346.

353.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

tempo: o día, a noite e as partes do día.

noite e o paso do tempo ao longo do día: mañá, tarde e noite.

B2.8. Diferenciar entre os elementos 347. naturais e os producidos pola man do home existentes na contorna próxima poñendo exemplos.

CSB2.8.1.Diferencia entre 348. elementos da paisaxe natural 349. e a construída polo home e identifica algunha das accións humanas máis destacadas da contorna próxima.

CMCCT

B2.9. Valorar a importancia que ten para a vida dos seres vivos o coidado dos elementos da paisaxe máis próxima.

CSB2.9.1.Identifica algunha medida para a conservación da natureza máis próxima.

355.

CSC

356.

CMCCT

354.

TEMPORALIZACIÓ N

350.

2º Trimestre

357.

2ºTrimestre

367.

1º Trimestre

376.

1º Trimestre

384.

Ao longo de

CAA

BLOQUE 3. VIVIR EN SOCIEDADE 358.

a 361.

359.

c

360.

h

368.

a 370.

369.

h

377.

a 379.

B3.1.Investigamos sobre as 362. relacións de parentesco e roles familiares.

B3.1.Recoñecer as relacións 363. simples de parentesco familiar e os seus roles identificándose, situándose e valorando á pertenza a unha familia con características propias así como contribuíndo ao reparto equitativo das tarefas domésticas entre os seus membros.

CSB3.1.1.Identifica as relacións de parentesco, discrimina os roles familiares e contribúe ao reparto equitativo das tarefas domésticas entre os membros da familia.

364.

CMCCT

365.

CSC

366.

CAA

B3.2.A escola: organización 371. escolar, os membros e os seus roles,espazos físicos e recursos.

B3.2.Coñecer e respectar todos os elementos que conforman a escola e as súas funcións.

CSB3.2.1.Identifica aos membros da comunidade escolar, describe as tarefas que desenvolven e as respectan.

373.

CMCCT

374.

CSC

375.

CCL

B3.3.Os deberes e dereitos

B3.3.Recoñecer á pertenza a certos 381.

CSB3.3.1.Respecta as

382.

CSC

380.

372.

20 ÁREA Obxectivos

CIENCIAS SOCIAIS Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

378.

h

das persoas. A asemblea de clase como momento para a reflexión, o diálogo, a escoita activa e a resolución pacífica de conflitos.

grupos e participar neles respectando os principios básicos de convivencia.

normas de convivencia establecidas na familia e na escola.

383.

385.

h 388.

392.

CAA

387.

o

CSB3.4.1. Identifica as partes da casa, as representa nun esbozo e coñece e explica o uso que se fai delas.

CMCCT

e

B3.4. Identificar as partes da casa e 390. o uso que se fai nelas e diferenciar entre os diferentes tipos de vivendas que forman a súa contorna.

391.

386.

B3.4. A casa e o lugar no que 389. vivo. Estancias da casa e localización na contorna: aldea, vila, cidade. Elaboración dun esbozo da distribución da casa.

397.

CSB3.4.2.Identifica diferentes tipos de vivendas e describe oralmente as diferenzas.

398.

CCL

399.

CCEC

403.

408.

h 410.

409.

e

416.

h 418.

417.

n

B3.5. Coñecer as características básicas da contorna próxima e diferenciar os conceptos de cidade, vila, aldea.

404.

B3.5.Os medios de transporte. 411.

Clasificación e abastecemento.

B3.6.Coñecer os medios de transporte do seu ámbito, as características fundamentais e os clasifica segundo a súa función e uso.

412.

B3.6.Educación viaria.

Camiñando pola rúa.

B3.7.Observar e discriminar diferentes elementos viarios que debera recoñecer un peón ou peoa para unha circulación óptima pola rúa.

420.

419.

TEMPORALIZACIÓ N todo o curso.

CSB3.5.1.Explica a diferenza 405. entre cidade, vila e aldea e 406. sitúa a súa casa nalgunha delas.

CCL

CSB3.6.1.Clasifica os diferentes medios de transporte da contorna segundo os seus usos, funcións e características.

413.

CMCCT

414.

CAA

CSB3.7.1.Coñece as sinais de tráfico necesarias para camiñar pola rúa correctamente: cores dos semáforos, pasos de peóns ou peoas, etc.

421.

CSC

422.

CAA

393.

1º Trimestre

400.

2º Trimestre

407.

2º Trimestre

415.

2º Trimestre

423.

2º Trimestre

CMCCT

21 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

Obxectivos 424.

j

425.

h

426.

o

427.

Contidos B3.7.Manifestacións culturais da contorna.

CURSO

Criterios de avaliación 428.

B3.8.Coñecer algunha das grandes manifestacións culturais que se celebran na escola valorando a súa diversidade e contribuíndo á súa conservación.

Estándares de aprendizaxe 429.

PRIMEIRO Competencias clave

CSB3.8.1.Cita e valora 430. algunha das festas propias 431. do outono, do inverno, da 432. primavera e do verán que se celebran na contorna escolar e contribúe á súa conservación.

CCEC

CSB4.1.1.Localiza e explica, nunha liña do tempo, a evolución e algúns feitos relevantes da súa vida persoal e empregando as unidades de medida do tempo máis básicas..

441.

CSC

442.

CAA

443.

CCL

CSB4.2.1.Explica oralmente unha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

449.

CSC

450.

CAA

451.

CCL

CSB4.3.1.Sabe o número de días que ten unha semana e os meses, nomea os meses do ano e diferencia as estacións segundo as súas características.

459.

CMCCT

460.

CCL

TEMPORALIZACIÓ N 433.

2º trimestre

444.

3º Trimestre

452.

3º Trimestre

462.

3º Trimestre

CSC CCL

BLOQUE 4. AS PEGADAS DO TEMPO. 434.

h 438.

435.

g c

436.

h

437.

e

B4.1.Uso e medidas do tempo. 439.

Nocións básicas: antes, despois, día, mes. O paso do tempo: Liña do tempo da súa historia persoal. Árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

447.

453.

h 456.

454.

g

455.

e

B4.2.Sistemas de medida do tempo. O día, a semana, os meses e o ano. O calendario como instrumento de medida do tempo. Creación dun calendario anual propio establecendo os horarios das xornadas escolares, as semanas, os meses, as estacións do ano, situando os aniversarios e os

457.

B4.1.Ordenar temporalmente, a través dunha liña do tempo, a evolución e algúns feitos relevantes da súa vida persoal empregando métodos sinxelos de observación e as unidades de medida temporais básicas.

440.

B4.2. Reconstruír a memoria do pasado próximo partindo de fontes familiares a través da realización dunha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

448.

B4.3.Ser consciente do paso do 458. tempo empregando, como unidades de medida, os días, as semanas, os meses, o ano, as estacións e o calendario como instrumento para medir e representar o paso tempo.

461.

22 ÁREA Obxectivos

CIENCIAS SOCIAIS Contidos acontecementos máis importantes.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓ N

23

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIAS ÁS COMPETENCIAS CLAVE • Fenómenos naturais e atmosféricos e a súa descrición gráfica.

• Paisaxes naturais de interior e de costa e identificación dos seus principais elementos do relevo, así como dos factores que os modifican.

• Uso responsable de recursos naturais e respecto polo medio.

• Identificación dos distintos ámbitos aos que se pertence: familia, escola, aldea / vila / cidade, Galicia, da súa organización, os seus membros e as súas funcións.

• Participación activa nas actividades na contorna próxima e valoración da necesidade de organización, distribución de tarefas e colaboración no seu mantemento • Coñecemento e clasificación dos oficios relacionados coa obtención de materias primas,relacionados coa elaboración de produtos e segundo o servizo que ofrecen, así como o respecto pola diversidade de oficios e persoas que os desempeñan.

• Coñecemento dos medios de transporte e responsabilidade no cumprimento das normas básicas de mobilidade como peóns e usuarios dos medios de transporte.

• Coñecemento e emprego das unidades de medida de tempo.

• Coñecemento do Sistema Solar, dos movementos principais da Terra e dos seus efectos.

• Reconstrución do pasado próximo a partir de fontes familiares e relación de acontecementos do pasado e do presente con aspectos históricos próximos á propia experiencia.

• Identificación dos aparellos, inventos tecnolóxicos, ferramentas e máquinas que facilitan as actividades diarias na casa.

• Recoñecemento das materias primas e do proceso de transformación de materias primas en produtos elaborados.

• Descrición e clasificación de materiais segundo as súas características, propiedades e orixe.

• Desenvolvemento de actitudes conscientes fronte a determinados problemas ambientais e toma de conciencia da necesidade de reciclar para o coidado da contorna.

• Identificación de máquinas e ferramentas, así como da súa utilidade, das fontes de enerxía necesarias e das precaucións no seu uso e para o aforro enerxético.

• Aproximación á ciencia identificando as situacións nas que a ciencia se pon de manifesto.

• Experimentación con sons, imáns e forzas en diferentes situacións.

24

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Competencia en comunicación lingüística - Adquirir vocabulario referente ao colexio e á rúa.

- Ler e comprender un texto informativo sinxelo.

- Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións.

- Ler, comprender e interpretar instrucións.

- Adquirir vocabulario referente ao Nadal, á familia e á casa.

- Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos.

- Escoitar, expoñer e dialogar.

- Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos.

- Adquirir vocabulario referente aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos.

- Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo.

- Interpretar un plano sinxelo dunha casa.

- Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable.

Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador.

-Obter información acerca dun tema a través de Internet.

Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprende - Valorar a importancia de conservar o ambiente.

Competencia social e cívica - Comprender a realidade social na que se vive.

- Desenvolver uns hábitos de comportamento responsables.

- Desenvolver actitudes de diálogo e de resolución de conflitos.

- Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

25

- Fomentar o desenvolvemento dunha actitude crítica ante os anuncios publicitarios da televisión e o control do tempo dedicado a ela.

- Expresar gustos e preferencias.

- Valorar a importancia de conservar o ambiente.

- Fomentar a importancia de ter un consumo de auga racional e responsable.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos.

- Interpretar un plano sinxelo dunha casa.

Conciencia e expresións culturais - Coñecer as tradicións do Nadal.

- Facer unha tarxeta de felicitación de Nadal, seguindo unhas instrucións.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

-Análise do proceso de ensinanza.

-Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan.

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

26

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial . Ao inicio do curso para valorar as necesidades do alumnado.

Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación.

Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase para cada grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.

Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.

Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.

Rúbricas.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas.

Revisión das producións individuais e grupais.

27

INSTRUMENTOS DE REXISTRO            

libro do/a alumno/a.

Informes individualizados.

Táboas de cualificacións.

Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.

Rexistro de condutas.

Fichas de seguimento.

Producións dos alumnos (orais e escritas).

Xogos, conversacións.

Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Probas orais:25% Probas escritas:25% Actitude cara a área (participación, autonomía, interese..): 25% Realización e presentación de traballos ( orde, limpeza...): 25 %.

ÁREA DE MATEMÁTICAS

28

29

ÁREA DE MATEMÁTICAS ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. PROCESOS, MÉTODOS E ACTITUDES EN MATEMÁTICAS 463.

g

464.

e

471.

g

472.

b

479.

g

480.

i

465.

473.

481.

B1.1. Expresión verbal do proceso de razoamento da resolución dun problema sinxelo.

466.

B1.1. Expresar verbalmente de forma sinxela o proceso seguido na resolución dun problema.

467.

B1.2. Confianza nas 474. propias capacidades para desenvolver actitudes apropiadas e afrontar as dificultades propias do traballo científico.

B1.2. Desenvolver e cultivar as actitudes persoais polo traballo matemático ben feito.

475.

B1.3. Utilización guiada de medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

B1.3. Iniciarse na 483. utilización dos medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe coa axuda guiada do mestre ou da mestra.

482.

MTB1.1.1. Comunica 468. verbalmente de forma 469. sinxela o proceso seguido na resolución dun problema simple de matemáticas ou en contextos da realidade.

CMCT

MTB1.2.1. Desenvolve e amosa actitudes axeitadas para o traballo limpo, claro e ordenado no caderno e en calquera aspecto a traballar na área de Matemáticas.

476.

CMCT

477.

CAA

470.

Ao longo de todo curso

478.

Ao longo de todo curso

487.

Ao longo de todo curso

500.

Ao longo de todo curso

507.

Ao longo de todo

CCL

MTB1.3.1. Manifesta 484. interese na utilización 485. dos medios 486. tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

CMCT

MTB2.1.1. Le, escribe e 498. ordena números ata o 499.

99.

CMCT

MTB2.1.2. Identifica o

CMCT

CD CAA

BLOQUE 2. NÚMEROS 488.

e

489.

g

490.

B2.1. Números naturais ata o 99.

491.

B2.2. Nome e grafía dos números ata o 99.

496.

B2.1. Ler, escribir e ordenar números enteiros utilizando razoamentos apropiados.

497.

504.

505.

CCL

30 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

508.

b

509.

e

510.

g

Contidos 492.

B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema de numeración decimal: unidades e decenas.

493.

B2.4. O sistema de numeración decimal: valor de posición das cifras.

494.

B2.5. Identifica o número anterior e o seguinte a un dado.

495.

B2.6. Identifica o número maior, o menor e o igual a un dado.

511.

B2.7. Identifica os números ordinais do 1º ao 10º.

512.

B2.8. Utilización e relación dos números ordinais. Comparación de números.

513.

B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema de numeración decimal: unidades e decenas.

CURSO

Criterios de avaliación

514.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

valor de posición das cifras en situacións e contextos reais.

506.

CCL

MTB2.2.1. Utiliza os números ordinais en contextos reais.

516.

CMCT

517.

1º Trimestre

MTB2.2.2. Interpreta en 522. textos numéricos e da 523. vida cotiá números 524. naturais ata o 99.

CMCT

525.

2º e 3º Trimestres

529.

MTB2.2.3. Descompón e compón números naturais, interpretando o valor de posición de cada unha das súas cifras.

530.

CMCT

531.

Ao longo de todo curso

535.

MTB2.2.4. Ordena números enteiros e represéntaos na recta numérica.

536.

CMCT

537.

Ao longo de todo curso

B2.2. Interpretar 515. diferentes tipos de números segundo o seu valor, en situacións da vida cotiá.

521.

curso

CCL CAA

31 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos 538.

b

539.

g

560.

b

561.

g

Contidos 540.

B2.9. Iniciación no desenvolvemento de estratexias persoais de cálculo mental.

541.

B2.10. Gusto pola presentación ordenada e limpa dos cálculos e dos resultados.

542.

B2.11. Cálculo de sumas e restas.

543.

B2.12. Utilización en situacións familiares da suma para xuntar ou engadir e da resta para separar ou quitar.

562.

B2.13. Resolución de problemas da vida cotiá.

CURSO

Criterios de avaliación 544.

563.

B2.3. Realizar operacións e cálculos numéricos mediante diferentes procedementos, incluído o cálculo mental, en situación de resolución de problemas.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

545.

MTB2.3.1. Realiza cálculos numéricos básicos coa operación de suma na resolución de problemas contextualizados.

546.

CMCT

547.

Ao longo de todo curso

551.

MTB2.3.2. Realiza cálculos numéricos básicos coa operación de resta (sen levadas) na resolución de problemas contextualizados.

552.

CMCT

553.

Ao longo de todo curso

557.

MTB2.3.3. Emprega procedementos diversos na realización de cálculos numéricos básicos.

558.

CMCT

559.

Ao longo de todo curso

MTB2.4.1. Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados.

565.

CMCT

567.

566.

CAA

Ao longo de todo curso

MTB2.4.2. Iníciase na reflexión sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados,

572.

CMCT

575.

573.

CAA

Ao longo de todo curso

574.

CSIEE

B2.4. Identificar e 564. resolver problemas da vida cotiá, adecuados ao seu nivel, establecendo conexións entre a realidade e as matemáticas e 571. valorando a utilidade dos coñecementos matemáticos adecuados e reflexionando sobre o proceso aplicado para a resolución de problemas.

32 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

comprobando e interpretando as solucións no contexto.

BLOQUE 3. MEDIDA 576.

g

577.

B3.1. Medición con instrumentos e estratexias non convencionais.

579.

578.

B3.2. Estimación de 585. resultados de medidas (distancias, tamaños, pesos, capacidades...) en contextos familiares.

591.

595.

g

596.

B3.3. Unidades de 598. medida do tempo e as súas relacións: minuto, hora, día, semana e ano.

597.

B3.4. Lectura sinxela en reloxos analóxicos e dixitais.

B3.1. Utilizar o palmo, o 580. paso e o pé para realizar medidas e estimacións.

MTB3.1.1. Realiza medicións co palmo, o paso e o pé.

581.

CMCT

582.

2º e 3º Trimestres

B3.2. Comparar e identificar cal é o obxecto de maior peso, por estimación e/ou utilizando a balanza.

586.

MTB3.2.1. Realiza comparacións de peso entre dous obxectos de uso habitual.

587.

CMCT

588.

Ao longo de todo curso

B3.3. Comparar e identificar cal é o recipiente de maior capacidade, por estimación.

592.

MTB3.3.1. Compara e identifica cal é o recipiente de maior capacidade.

593.

CMCT

594.

3º Trimestre

B3.4. Iníciase no coñecemento das unidades básicas de medida do tempo e as súas relacións, utilizándoas para resolver problemas da vida diaria.

599.

MTB3.4.1. Coñece e utiliza as unidades de medida do tempo e as súas relación. Minuto, hora, día, semana e ano.

600.

CMCT

601.

Ao longo de todo curso

605.

MTB3.4.2. Le en reloxos analóxicos e dixitais a hora en punto e a media hora.

606.

CMCT

607.

2º e 3º Trimestres

611.

MTB3.4.3. Resolve

612.

CMCT

613.

2º e 3º Trimestres

33 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

problemas sinxelos da vida diaria utilizando as medidas temporais e as súas relacións.

614.

b

615.

g

623.

b

624.

g

616.

B3.5. O sistema monetario da Unión Europea. Unidade principal: o euro. Valor das diferentes moedas e billetes.

617.

B3.6. Equivalencias entre moedas e billetes.

625.

B3.7. Resolución de problemas de medida.

618.

626.

B3.5. Iníciase no 619. coñecemento do valor e as equivalencias entre as diferentes moedas e billetes do sistema monetario da Unión Europea.

MTB3.5.1. Coñece a función e o valor das diferentes moedas e billetes (5,10, 20 e 50 euros) do sistema monetario da Unión Europea utilizándoas tanto para resolver problemas en situación reais como figuradas.

620.

CMCT

621.

CAA

B3.6. Identificar e 627. resolver problemas da vida cotiá adecuados ao seu nivel, establecendo conexións 634. entre a realidade e as matemáticas e valorando a utilidade dos coñecementos matemáticos axeitados e reflexionando sobre o proceso aplicado para a resolución de problemas.

MTB3.6.1. Resolve problemas sinxelos de medida.

628.

CMCT

629.

CAA

MTB3.6.2. Reflexiona 635. sobre o proceso 636. seguido na resolución 637. de problemas revisando as operacións utilizadas e as unidades dos resultados.

CMCT

MTB4.1.1. Describe a situación dun obxecto do espazo próximo en

650.

CMCT

651.

CAA

652.

CCL

622.

2º e 3º Trimestres

630.

2º e 3º Trimestres

638.

2º e 3º Trimestres

653.

Ao longo de todo curso

CAA CSIEE

BLOQUE 4. XEOMETRÍA 639.

b

640.

e

641.

g

642.

B4.1. Interpretación de representacións espaciais sinxelas en

648.

B4.1. Interpretar representacións espaciais sinxelas

649.

34 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

situacións da vida cotiá.

662.

b

663.

g

670.

b

643.

B4.2. Descrición de posicións e movementos, en relación a un mesmo e a outros puntos de referencia.

644.

B4.3. Interese e curiosidade pola identificación das formas e dos seus elementos característicos.

Estándares de aprendizaxe

realizadas a partir de sistemas de referencia e de obxectos ou situacións familiares.

B4.4. Confianza nas propias posibilidades; curiosidade, interese e constancia na busca de solucións.

646.

B4.5. Uso do vocabulario xeométrico para describir itinerarios: liñas abertas e pechadas; rectas e curvas.

647.

B4.6. Busca de elementos de regularidade en figuras e corpos a partir da manipulación de obxectos.

664.

B4.7. Formas planas e espaciais: clasificación de figuras planas.

665.

B4.8. Resolución de

673.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

relación a un mesmo utilizando os conceptos de esquerda-dereita, diante-detrás, arribaabaixo, preto-lonxe e próximo-afastado.

657.

645.

672.

CURSO

B4.2. Coñecer as figuras planas básicas: cadrado, círculo, rectángulo e triángulo.

666.

B4.3. Identificar,

674.

MTB4.1.2. Describe a 658. situación dun obxecto 659. do espazo próximo en 660. relación a outros puntos de referencia utilizando os conceptos de esquerda-dereita, diante-detrás, arribaabaixo, preto-lonxe e próximo-afastado.

CMCT

MTB4.2.1. Recoñece 667. formas rectangulares, 668. triangulares e circulares en obxectos do contorno inmediato.

CMCT

MTB4.3.1. Resolve

CMCT

675.

661.

Ao longo de todo curso

669.

Ao longo de todo curso

677.

Ao longo de todo

CAA CCL

CAA

35 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos 671.

Contidos

g

CURSO

Criterios de avaliación

problemas de xeometría relacionados coa vida cotiá.

Estándares de aprendizaxe

resolver problemas da vida cotiá axeitados ao seu nivel, establecendo conexións entre a realidade e as matemáticas e 681. valorando a utilidade dos coñecementos matemáticos axeitados e reflexionando sobre o proceso aplicado para a resolución de problemas.

PRIMEIRO Competencias clave

problemas xeométricos sinxelos que impliquen dominio dos contidos traballados.

676.

CAA

MTB4.3.2. Iníciase na reflexión sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto.

682.

CMCT

683.

CAA

684.

CSIEE

MTB5.1.1.Rexistra e interpreta datos sinxelos en representacións gráficas básicas.

691.

CMCT

692.

CAA

Temporalización curso

685.

Ao longo de todo curso

693.

Ao longo de todo curso

700.

2º e 3º Trimestres

BLOQUE 5. ESTATÍSTICA E PROBABILIDADE 686.

b

687.

g

688.

B5.1. Recollida e clasificación de datos.

689.

B5.1. Recoller e rexistrar unha información que se poida cuantificar, utilizando algúns recursos sinxelos de representación gráfica: táboas de datos, bloques de barras, diagramas lineais… comunicando a información.

690.

697.

MTB5.1.2. Resolve 698. sinxelos problemas nos 699. que interveña a lectura de gráficos.

CMCT CAA

36

37

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE

Terase en conta se o alumnado: - Utiliza espontaneamente os números naturais e palabras sinxelas relativas a comparacións e operacións (máis, menos, igual, maior, etc.), cando comunica verbalmente experiencias propias, tanto escolares como extraescolares.

- Interpretar, representar, ordenar e utilizar os números cardinales do 0 ao 99 en diferentes situacións.

- Interpreta mensaxes, relativas á vida cotiá ou á propia actividade escolar, que conteñen números e unha operación aditiva, distinguindo o papel dos termos.

- Le, escribe e compara números naturais nun contexto (en particular, con referencia aos seus propios parámetros persoais).

- Coñece o valor de posición de cada díxito.Relacionar os números coa súa descomposición, identificando unidades e decenas , e escribir como se len.

- É quen de realizar representacións icónicas ou materiais de cantidades pequenas, e comparar cantidades pequenas de obxectos ou situacións cotiás, interpretar e expresar devanditos resultados e viceversa.

- Selecciona e aplica pertinentemente a operación necesaria cos datos dispoñibles, en situacións de suma que implican unión ou incremento e en situacións sinxelas de resta que implican separación ou diminución.

- Escolle un procedemento de cálculo numérico adecuado á operación aditiva que debe realizar (algoritmos de lapis e papel, cálculo mental exacto ou aproximado, etc.) e execútao con corrección.

- Realiza medicións (lonxitude, capacidade e masa) con atención, escollendo entre as unidades corporais e os instrumentos de medida dispoñibles os que mellor se axusten ao tamaño e á natureza do obxecto que se desexa medir.

- É capaz de medir obxectos, espazos e tempos familiares con unidades de medida non convencionais (palmos, pés, dedos, pasos) e convencionais (quilogramos, metro, centímetro, litro, día e hora), utilizando os instrumentos máis adecuados en cada caso.

- Expresa correctamente as medidas realizadas, indicando a unidade utilizada.

- Recoñece e describe, con linguaxe coloquial, formas e corpos xeométricos do contorno próximo (círculos, rectángulos, cadrados, triángulos, cubos e esferas).

38

- Debuxa con certa corrección as formas planas, e representa as tridimensionais con axuda de materiais diversos.

- Coñece algunhas das propiedades das formas xeométricas (redondez, simetría, etc.) e utilízaas nas súas propias composicións utilitarias ou estéticas.

- Identifica a situación dun obxecto no espazo respecto a el mesmo ou a outro obxecto fixo e visible, utilizando os termos adecuados (arriba-abaixo, diante-detrás, dentro-fóra, cerca-lonxe, esquerda-dereita).

- Describe sinxelos desprazamentos en relación cos puntos de referencia elixidos.

- Recolle información sobre fenómenos moi familiares, obtendo datos mediante sinxelas técnicas de cómputo ou observación, e organízaos nunha táboa.

- Representa datos mediante un diagrama de barras e interpreta táboas e gráficas similares contextualizadas.

- Manifesta curiosidade por coñecer as distintas representacións dunha situación concreta e por outras formas de contar o de medir (reorganizando datos, usando distintos materiais e instrumentos, etc.).

- Demostra satisfacción polo progreso dos seus coñecementos matemáticos e pola autonomía que estes lle proporcionan.

- Aplica os coñecementos matemáticos a situacións e actividades lúdicas.

- Valora o esforzo invertido nas operacións matemáticas e non limita o seu interese á obtención dun resultado determinado.

- Afronta con autonomía as situacións problemáticas, sen pedir axuda ante a primeira dificultade, e non abandona as tarefas sen intentar concluílas razoablemente.

- Aprecia o que de positivo teñen os erros cometidos no ámbito do coñecemento matemático.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE As competencias de Matemáticas son as seguintes: Comunicación lingüística - Comprender e interpretar unha información escrita e con imaxes.

- Desenvolver a comprensión e mellorar as destrezas comunicativas.

39

- Incorporar a linguaxe matemática á expresión habitual.

- Comprender e utilizar distintos tipos de textos: receitas, adiviñas…

- Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos.

- Comprender e utilizar distintos tipos de textos para traballar conceptos matemáticos: encrucillados, sopas de letras e adiviñas.

- Comprender e interpretar outras linguaxes.

- Incidir nos contidos asociados na descrición verbal dos razoamentos.

- Desenvolver a comprensión e mellorar as destrezas lingüísticas.

- Escoitar, expoñer e dialogar.

- Expresar pensamentos e opinións.

- Ler, comprender e interpretar información.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Percibir o colexio como o espazo físico no que se desenvolve parte da súa vida cotiá.

- Coñecer a realidade a través dos conceptos básicos de medida.

- Comprender, analizar e interpretar a información dunha receita de cociña.

- Utilizar representacións gráficas para interpretar información.

- Incorporar habilidades para interpretar o medio que o rodea e desenvolverse con autonomía e iniciativa persoal.

- Fomentar o interese por coñecer e interpretar a información que ofrece o reloxo dixital e o reloxo analóxico.

- Utilizar as matemáticas para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Saber tomar decisións ante un problema.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar en situacións fóra da aula os contidos estudados.

- Poñer en práctica procesos de razoamento e de desenvolvemento da atención.

- Apreciar a noción de cantidade no cotián.

- Aplicar os conceptos matemáticos aprendidos en situacións cotiás.

40

- Seleccionar as operacións adecuadas para resolver un problema.

- Manexar os conceptos espaciais básicos en situacións reais.

- Empregar o cálculo para resolver enigmas ou problemas.

- Fomentar o interese por expresar a información de forma numérica.

- Fomentar a curiosidade por coñecer as relacións que existen entre os números.

- Utilizar unidades de medida non convencionais na vida cotiá.

- Resolver problemas relacionados coa vida cotiá.

- Manexar adecuadamente as moedas de euro en situacións reais.

- Comprender, interpretar e realizar gráficos de barras.

- Interpretar e expresar informacións, datos e argumentacións.

- Interpretar e aplicar unha información.

Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador.

- Nomear as partes do ordenador.

Competencia social e cívica - Utilizar as matemáticas como destreza para a convivencia e o respecto.

- Traballar en equipo, aprendendo a aceptar outros puntos de vista distintos do propio.

- Desenvolver habilidades sociais, como o diálogo e o traballo en equipo.

Conciencia e expresións culturais - Utilizar algunhas obras de arte para traballar contidos matemáticos.

- Realizar un debuxo, seguindo unhas indicacións, e, fomentar así, a creatividade.

- Desenvolver a habilidade para construír un reloxo de cartolina, seguindo unhas instrucións.

Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu.

- Comprender, analizar e resolver problemas.

- Utilizar ferramentas matemáticas básicas para realizar calquera aprendizaxe.

41

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

-Análise do proceso de ensinanza.

-Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan.

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial .Ao inicio do curso para valorar as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación.

Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación.

Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

42

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.

Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.

Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas.

Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO          

libro do/a alumno/a.

Informes individualizados.

Táboas de cualificacións.

Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.

Rexistro de condutas.

Fichas de seguimento.

Producións dos alumnos (orais e escritas).

Xogos, conversacións.

Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

43

 

Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo.

O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: Numeración:30% Cálculo: 30% Problemas (razoamento, resolución): 20% Magnitudes-Medidas: 10% Xeometría: 5% Actitude: 5% (actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5) Insuficiente (1,2,3,ou 4)

ÁREA DE LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

44

45

ÁREA DE LINGUA CASTELÁ E LITERATURA ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL. FALAR E ESCOITAR 701.

a

702.

c

703.

d

704.

e

720.

b

721.

e

728.

a

729.

b

730.

e

705.

722.

731.

B1.1. Estratexias e 706. normas para o intercambio comunicativo: participación; escoita; respecto á quenda de palabra; respecto polos sentimentos dos e das demais.

B1.1. Participar en situacións de comunicación, dirixidas ou espontáneas, respectando o quenda de palabra.

707.

B1.2. Comprensión e 723. expresión de mensaxes verbais e non verbais, especialmente xestos e ton de voz que complementen o significado da mensaxe.

B1.2. Recoñecer a información verbal e non verbal dos discursos orais e integrala na produción propia.

B1.3. Participación en 732. situación de comunicación de aula, espontáneas ou dirixidas, organizando, de forma xeral, o discurso.

B1.3. Expresarse e 733. comunicarse de forma oral e con certa coherencia para satisfacer as necesidades de 734. comunicación en 735. diferentes situacións de aula.

715.

724.

LCB1.1.1. Expresa de 708. forma global 709. sentimentos, 710. vivencias e emocións propias.

CCL

LCB1.1.2. Aplica as normas sociocomunicativas: escoita e respecta a quenda de palabras.

716.

CCL

717.

CAA

718.

CSC

LCB1.2.1. Integra de xeito global os recursos básicos verbais e non verbais para comunicarse oralmente.

725.

CCL

726.

CSC

LCB1.3.1. Participa 736. activamente en 737. diversas situacións de 738. comunicación: 739.

-diálogos 740.

-exposicións orais moi guiadas, con axuda, cando cumpra, de

CCL

711.

Ao longo de todo o curso

719.

Ao longo de todo o curso

727.

Ao longo de todo o curso

741.

Ao longo de todo o curso

CAA CSC

CD CAA CSC CSIEE

46 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

tecnoloxías da información e a comunicación.

742.

b

743.

e

750.

b

751.

d

752.

e

753.

i

761.

b

762.

d

763.

e

764.

i

771.

b

772.

e

744.

B1.4. Interese pola ampliación de vocabulario.

746.

B1.4. Ampliar o vocabulario a partir das experiencias de aula.

747.

LCB1.4.1. Utiliza o 748. vocabulario axeitado á súa idade.

CCL

749.

Ao longo de todo o curso

745.

B1.5. Creación de redes semánticas moi sinxelas.

754.

B1.6. Comprensión 755. global de textos orais de diversa tipoloxía: atendendo á forma da 756. mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) e procedentes de diversas fontes.

B1.5. Comprender o sentido global dun texto oral.

757.

LCB1.5.1. Comprende 758. o sentido global de 759. textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social.

CCL

760.

Ao longo de todo o curso

B1.7. Valoración dos medios de comunicación social como instrumento de comunicación.

B1.6. Valorar os medios de 767. comunicación social como instrumento de comunicación.

LCB1.6.1. Identifica 768. as ideas xerais en 769. reportaxes audiovisual sobre temas do seu interese.

CCE

770.

Ao longo de todo o curso

B1.7. Reproducir textos orais próximos aos seus gustos e intereses.

LCB1.7.1. Canta cancións, conta e recita pequenos

776.

CCL

779.

777.

CAA

Ao longo de todo o curso

778.

CCEC

765.

773.

766.

B1.8. Audición e 774. reprodución de textos adecuados ao nivel que estimulen o seu

Identificar información relevantes.

775.

CAA

CAA

47 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

interese.

780.

b

781.

e

787.

b

788.

e

807.

a

808.

d

809.

e

810.

m

817.

a

818.

b

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

contos e poemas.

782.

B1.9. Dramatizacións 783. de textos infantís.

B1.8. Dramatizar, de xeito colaborativo, textos infantís.

784.

LCB1.8.1. Adecúa a entoación e o volume á representación dramática.

785.

CCL

786.

Ao longo de todo o curso

789.

B1.10 Produción de textos orais breves e sinxelos próximos aos seus gustos e intereses.

B1.9 Expresarse de forma 791. oral en diferentes situacións con vocabulario axeitado e unha secuencia coherente.

798.

LCB1.9.1. Narra situacións e experiencias persoais sinxelas.

792.

CCL

794.

793.

CSIEE

Ao longo de todo o curso

LCB1.9.2. Describe, de forma sinxela, persoas, animais obxectos e lugares seguindo unha orde: de arriba a abaixo; de abaixo a arriba ….

799.

CCL

800.

Ao longo de todo o curso

804.

LCB1.9.3. Utilizar 805. correctamente expresións para situar e ordenar as rutinas: antes, despois, pola mañá, pola noite…

CCL

806.

Ao longo de todo o curso

B1.10. Usar unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

813.

LCB1.10.1. Usa unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

814.

CCL

816.

815.

CSC

Ao longo de todo o curso

B1.11. Utilizar de xeito efectivo a linguaxe oral: escoitar e preguntar.

822.

LCB1.11.1. Pide axuda para a realización de tarefas

823.

CCL

827.

824.

CAA

Ao longo de todo o curso

811.

820.

790.

B1.11. Uso dunha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

812.

B1.12. Estratexias para utilizar a linguaxe oral como

821.

48 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos 819.

Contidos

e

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

instrumento de comunicación e aprendizaxe: escoitar e preguntar.

de distinta índole.

PRIMEIRO Competencias clave 825.

CSC

826.

CSIEE

Temporalización

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA. LER 828.

b

829.

e

835.

b

836.

e

843.

e

830.

B2.1. Lectura de distintos tipos de textos adaptados á súa idade.

831.

B2.1. Ler en voz alta diferentes tipos de textos infantís breves e sinxelos.

832.

LCB2.1.1. Lee con pronunciación e entoación axeitada, textos sinxelos, de variada tipoloxía, breves e adaptados á súa idade.

833.

CCL

834.

Ao longo de todo o curso

837.

B2.2. Inicio ás estratexias para a comprensión lectora de textos: consideración do título e das ilustracións moi redundantes.

838.

B2.2. Anticipar o contido de textos do ámbito escolar e social axeitados ao seu nivel.

839.

LCB2.2.1. Relaciona a 840. información que 841. achega o título e as ilustracións co tema do texto.

CCL

842.

Ao longo de todo o curso

B2.3. Comprender a funcionalidade de diferentes tipoloxía textuais, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) adaptados a súa idade.

846.

LCB2.3.1. Recoñece 847. a funcionalidade de 848. determinadas tipoloxía textuais: carteis, anuncios, avisos, receitas, normas, instrucións …

CCL

849.

Ao longo de todo o curso

844.

B2.3. Comprensión 845. de textos de diversa tipoloxía adecuados á súa idade.

CAA

CAA

49 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos 850.

b

851.

e

863.

b

864.

e

872.

a

873.

b

874.

e

Contidos 852.

865.

875.

Criterios de avaliación

B2.4. Lectura de diferentes textos como fonte de información e de lecer.

853.

B2.5. Uso da biblioteca como recurso para desenvolver o Plan lector.

866.

B2.6. Iniciación á 876. creación da biblioteca persoal.

B2.4. Mostrar interese e gusto pola lectura.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

854.

LCB2.4.1 Expresa o gusto pola lectura como fonte de lecer.

855.

CCL

856.

Ao longo de todo o curso

860.

LCB2.4.2 Explica, de xeito sinxelo, as súas preferencias lectoras.

861.

CCL

862.

Ao longo de todo o curso

B2.5. Progresar na adquisición do hábito lector.

867.

LCB2.5.1. Identifica, con axuda, os textos da biblioteca (escritos ou en soporte informático) máis axeitados para obter información e para o seu lecer.

868.

CCL

871.

869.

CD

Ao longo de todo o curso

870.

CAA

B2.6. Mostrar interese por ter unha biblioteca propia.

877.

LCB2.6.1. Coida, conserva e organiza os seus libros.

878.

CCL

880.

879.

CSC

Ao longo de todo o curso

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA. ESCRIBIR 881.

e

882.

B3.1.

883.

Recoñecemento e utilización de recursos gráficos na comunicación escrita.

B3.1. Interiorizar e utilizar as normas básicas de escritura e os seus aspectos gráficos

884.

LCB3.1.1. Relaciona os códigos oral e escrito: discrimina sons nas palabras e consolida aspectos grafomotores e grafías da Lingua castelá en palabras significativas.

885.

CCL

886.

Ao longo de todo o curso

890.

LCB3.1.2 Identifica diferentes tipos de

891.

CCL

892.

Ao longo de todo o curso

50 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

texto escrito: listas, receitas, narracións, poesía, noticia …

893.

e

894.

B3.2. Uso de 895. elementos lingüísticos e non lingüísticos na comunicación escrita.

B3.2. Relacionar códigos verbais e non verbais.

899.

b

901.

900.

e

B3.3. Utiliza 903. estratexias para a produción de textos: planificación, identificación da función, textualización, revisión e reescritura.

B3.3. Planificar e producir, 904. con axuda, diferentes tipos de textos atendendo ao seu formato (descritivos, narrativos, dialogados) e intencionalidade comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) e coida a presentación

902.

B3.4 Produción de textos segundo Plan de escritura.

896.

909.

LCB3.2.1. Ilustra de xeito creativo os seus escritos con ilustracións redundantes.

897.

CCL

898.

Ao longo de todo o curso

LCB3.3.1. Escribe, 905. con axuda, en 906. diferentes soportes, 907. textos moi sinxelos propios do ámbito escolar e social: listas, notas, normas, felicitacións, instrucións, contos, anécdotas…

CCL

908.

Ao longo de todo o curso

LCB3.3.2. Presenta os seus escritos con limpeza, evitando riscos.

910.

CCL

912.

911.

CAA

Ao longo de todo o curso

LCB4.1.1. Desenvolve 918. a conciencia fonolóxica: identifica sílabas e fonemas como elementos fundamentais da palabra.

CCL

919.

Ao longo de todo o curso

CD CAA

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA 913.

b

914.

e

915.

B4.1. A palabra.

Iniciación ao orde alfabético.

Recoñecemento das características e uso das diferentes clases de palabras. Xénero

916.

B4.1. Aplicar os coñecementos gramáticos básicos sobre a estrutura da lingua.

917.

51 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

e número do nome.

Tempos verbais.

956.

b

957.

e

958.

B4.2. Vocabulario.

Sinónimos e antónimos.

Aumentativos e diminutivos.

959.

B4.2. Mellorar o coñecemento da lingua e sistematizar a adquisición de vocabulario.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

923.

LCB4.1.2. Recoñece o alfabeto e iníciase na orde alfabética.

924.

CCL

925.

Ao longo de todo o curso

929.

LCB4.1.3. Distingue nome e adxectivo en palabras significativas.

930.

CCL

931.

2º e 3º Trimestres

935.

LCB4.1.4. Distingue xénero e número en palabras habituais.

936.

CCL

937.

2º e 3º Trimestres

941.

LCB4.1.5. Utiliza adecuadamente os artigos nos textos orais e escritos.

942.

CCL

943.

Ao longo de todo o curso

947.

LCB4.1.6. Forma grupos nominais respectando as normas de concordancia

948.

CCL

949.

Ao longo de todo o curso

953.

LCB4.1.7. Utiliza os tempos verbais: presente, pasado e futuro en textos sinxelos.

954.

CCL

955.

2º e 3º Trimestres

960.

LCB4.2.1. Relaciona sinónimos e antónimos básicos en parellas de palabras significativas.

961.

CCL

962.

Ao longo de todo o curso

52 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Comparacións e palabras derivadas.

981.

b

982.

e

988.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

966.

LCB4.2.2. Establece comparacións entre distintos elementos.

967.

CCL

968.

2º e 3º Trimestres

972.

LCB4.2.3. Utiliza 973. diminutivos e aumentativos, en textos orais e escritos.

CCL

974.

2º e 3º Trimestres

978.

LCB4.2.4. Identifica 979. no seu contorno palabras derivadas de outras moi evidentes.

CCL

980.

2º e 3º Trimestres

983.

B4.3. Ortografía: 984. utilización das regras básicas de ortografía.

Signos de puntuación.

B4.3. Aplicar os 985. coñecementos básicos sobre as regras ortográficas para favorecer unha comunicación máis eficaz.

LCB4.3.1. Utiliza de forma correcta os signos de puntuación e as normas ortográficas propias do nivel e as aplica á escritura de textos significativos sinxelos e seguindo modelos.

986.

CCL

987.

Ao longo de todo o curso

e

989.

B4.4.

Recoñecemento e observación reflexiva dos constituíntes oracionais: a oración simple, suxeito e predicado.

990.

B4.4. Desenvolver 991. estratexias para mellorar a comprensión oral e escrita a través do coñecemento da lingua.

LCB4.4.1. Forma e 992. ordena correctamente oracións simples para compoñer textos sinxelos.

CCL

993.

2º e 3º Trimestres

994.

e

996.

997.

LCB4.5.1. Utiliza de 999. xeito guiado, distintos 1000. programas e 1001. aplicacións educativos

1002.

i

B4.5. Utilizar programas e aplicacións educativas dixitais para realizar tarefas e avanzar na

CCL

995.

B4.5. Utilización de material multimedia educativo e outros recursos didácticos

Ao longo de todo o curso

998.

CD CAA

53 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

ao alcance e propios da súa idade.

1003.

d

1004.

e

1005.

o

1006.

B4.6. Identificación de similitudes e diferenzas entre as linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr unha competencia comunicativa integrada.

CURSO Estándares de aprendizaxe

aprendizaxe.

1007.

B4.6. Comparar aspectos básicos das linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr unha competencia comunicativa integrada

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

dixitais como ferramenta de aprendizaxe.

1008.

LCB4.6.1. Compara aspectos (gráficos, sintácticos, léxicos) das linguas que coñece.

1009.

CCL

1010.

CSC

LCB5.1.1. Identifica sinxelos textos propios da literatura infantil: contos, poesías, cómics, adiviñas…

1017.

CCL

1018.

CCEC

1011.

Ao longo de todo o curso

1019.

Ao longo de todo o curso

1028.

Ao longo de todo o curso

1037.

Ao longo de todo o curso

1044.

Ao longo de todo o curso

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA 1012.

d

1013.

e

1014.

B5.1. Coñecemento e 1015. lectura guiada de contos tradicionais: marabillosos, de fórmulas, de animais, ...

B5.1. Apreciar o valor dos textos literarios sinxelos e utilizar a lectura como fonte de gozo e información.

1016.

1023.

1029.

d

1030.

e

1031.

1032.

B5.2. Valoración dos textos literarios como fonte de gozo persoal.

B5.3. Uso da biblioteca de aula como fonte de

1033.

B5.2. Gozar da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos.

1034.

1041.

LCB5.1.2. Dramatiza 1024. con xestos e palabras, 1025. escenas de contos.

1026.

CCL

1027.

CSC

LCB5.2.1. Gozo da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos.

1035.

CCL

1036.

CCEC

LCB5.2.2 Interpreta, intuitivamente e con

1042.

CCL

1043.

CAA

CAA CCEC

54 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

información e lecer.

b

1053.

d

1054.

e

1062.

d

1063.

e

1064.

o

1055.

1065.

B5.4. Recreación e composición de textos literarios: contos, poemas, adiviñas.

Competencias clave

Temporalización

axuda, a linguaxe figurada en textos literarios (personificacións).

1047.

1052.

PRIMEIRO

1056.

B5.5. Valoración da 1066. literatura en calquera lingua (maioritaria, minoritaria ou minorizada) como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

B5.3. Coñecer o funcionamento da biblioteca de aula.

1048.

LCB5.3.1. Utiliza de xeito guiado a biblioteca de aula como fonte de información e lecer.

1049.

CCL

1050.

CAA

B5.4. Reproducir, con 1057. axuda, a partir de modelos dados, textos literarios sinxelos: contos, poemas e adiviñas.

LCB5.4.1. Recrea de xeito individual e cooperativo, sinxelos textos literarios (contos, poemas..) a partir de pautas ou modelos dados.

1058.

CCL

1059.

CAA

1060.

CCEC

B5.5. Valorar a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

LCB5.5.1. Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1068.

CCL

1069.

CSC

1070.

CCEC

1067.

1051.

Ao longo de todo o curso

1061.

Ao longo de todo o curso

1071.

Ao longo de todo o curso

55

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Observarase se o/a alumno/a: - Comprende as ideas expresadas en textos orais (contos, lendas, poemas, cancións, adiviñas...) ..

- Relaciona as ideas expresadas en textos orais coas súas propias ideas e experiencias.

- Recita textos orais coa articulación , ritmo e entoación axeitada e de forma comprensiva e expresiva.

- Recita textos orais de acordo cos costumes e os principios da modalidade lingüística da comunidade.

-Exprésase con claridade as súas experiencias, ideas e sentimentos - Expresa oralmente situacións reais ou imaxinarias..

- Participa en diálogos, debates,charlas de clase… respectando as normas que facilitan a comunicación e intercambio, pedindo a palabra, intervén cando é apropiado, escoltando as intervencións dos seus compañeiros, expón as súas razóns para explicar o seu comportamento e gustos.

- Usa os seus coñecementos de lectoescritura para comprender textos e intercambiar ideas e sentimentos.

- Comprender o significado global de textos nivel axeitado.

- Responde oralmente e por escrito ás preguntas sobre o sentido xeral de textos escritos.

- Le os textos con articulación, ritmo, fluidez, expresividade, e a seguridade necesarios..

- É capaz de extraer algunha información específica sobre a lectura de textos: Identifica personaxes, a trama explica e interpreta as instrucións das actividades.

- Redacta textos curtos (contos, notas, etc.) coas grafías apropiadas, puntuación e as palabras separadas.

- Presenta os seus escritos de forma clara e limpa.

- Comprende e produce textos sinxelos nos que se emprega a linguaxe verbal e non verbal (música, fotos, etc.)e detecta e exhibe unha intención comunicativa determinada.

- Valora os dialectos da lingua.

- Valora as actitudes dos protagonistas nas narracións.

- Interese por participar en grupos de comentarios de lectura.

- Sensibilidade cara os temas e expresións que denotan discriminación social, sexual, racial, etc e ganas de emprender actividades axeitadas de autocorrección para evitar estes usos da linguaxe.

- Valora o texto escrito literario como fonte de aprendizaxe, información e diversión.

- Respecta certa organización temporal e lóxica na confección dos seus propios textos.

56

- Le e escribe con corrección diversos tipos de textos: descrición, narración, diálogos, poemas, cartas, trabalinguas.

- Regularmente usa libros como un medio de diversión e pracer dentro e fóra da aula.

- Transforma oracións afirmativas e negativas e substitúe palabras polos seus sinónimos.

- Ordena frases e secuencias desordenadas.

- Recoñece palabras que expresan acción, nome, calidades...

- É capaz de entender as reflexións básicas sobre a importancia da linguaxe, a súa correcta utilización e as súas regras.

- Identificar os usos racistas, sexistas e estereotipadas en conferencias, audicións, historias e imaxes, e introducindo as auto-correcións relevantes a este respecto.

- Usa a lingua como ferramenta de aprendizaxe: para memorizar, anotar, preguntar, comprender e responder.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE As competencias de Lingua Castelá e Literatura detállanse a continuación: Comunicación lingüística.

- Adquirir vocabulario referente ao colexio, á familia, á casa, á rúa, ao Nadal, aos alimentos, ao coidado e ás partes do corpo humano.

- Utilizar a linguaxe como medio de comunicación oral e escrito.

- Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións.

- Desenvolver o interese pola claridade, pola orde e pola limpeza nas súas producións escritas.

- Dialogar en grupo para fomentar a expresión oral e a escoita.

- Fomentar o interese pola práctica de xogos lingüísticos como elemento de diversión.

- Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves, ás plantas, aos peixes, á auga, ao sol e ao aire.

- Comprender e expresar de forma oral e escrita o sentido global dun texto.

- Fomentar a valoración do texto escrito como fonte de información, enriquecemento e diversión.

- Fomentar o uso das regras ortográficas aprendidas.

- Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos, aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións.

- Fomentar o gusto pola lectura e pola escritura de contos.

- Empregar a linguaxe para mostrar actitudes de respecto aos demais e cara a un mesmo.

57

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar a linguaxe para poñer en práctica procesos de razoamento.

- Utilizar táboas para facer clasificacións.

- Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea.

Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador.

- Obter coñecementos e destrezas para buscar e interpretar unha información concreta.

- Nomear as partes do ordenador.

- Enumerar os distintos usos do ordenador.

Competencias sociais e cívicas - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais.

- Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo.

- Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten.

- Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento.

- Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables.

- Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos.

- Contribuír, a través da linguaxe, a coidar o ambiente.

- Empregar a linguaxe para comunicar afectos.

Conciencia e expresións culturais - Escoitar, comprender e valorar narracións orais sinxelas.

- Promover o mantemento da atención durante a escoita de contos e outras narracións orais.

- Ler, comprender e valorar narracións sinxelas.

- Fomentar o gusto pola lectura de poemas.

Aprender a aprender - Comprender, analizar e resolver un problema.

- Acceder á construción de coñecementos mediante a linguaxe.

- Utilizar a lingua para analizar problemas da vida cotiá, elaborar plans e tomar decisións.

- Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor

58

- Realizar observacións para desenvolver a curiosidade.

- Utilizar a lingua para obter e comprender información.

- Utilizar a lingua para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Empregar a linguaxe para comunicar afectos e emocións.

- Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais.

- Utilizar a linguaxe como medio de representación do mundo.

- Utilizar a lingua para elixir con criterio propio entre dúas opcións.

- Utilizar a linguaxe para expresar gustos e preferencias.

- Favorecer a creatividade á través da linguaxe.

CRITERIOS MÍNIMOS ESIXIBLES. Participar activamente en actividades orais e xogos colectivos.

- Reflexionar sobre a importancia de saudarse e presentarse correctamente en situacións cotiás.

- Explicar e comprender o sentido global de textos ou conversacións orais, talles como a narración de vivencias, experiencias e preferencias persoais, consellos, receitas, pregóns...

- Ler distintos tipos de texto comprensivamente, mantendo a pronuncia, a entoación e o ritmo adecuados, extraendo o sentido global e identificando tamén algúns detalles concretos, e sendo capaces de expresalo nas súas respostas correctas a preguntas orais e escritas.

- Redactar listas, notas, carteis, caligramas, contos, descricións, noticias, textos informativos, textos instrutivos, diálogos, cartas e correos electrónicos, fichas persoais..., mostrando interese e atendendo á corrección ortográfica, ao uso dun vocabulario adecuado e variado e á corrección gramatical.

- Extraer información sobre os sinais de tráfico e elaborar algunhas para o aula.

- Captar o sentido de textos literarios (poemas, panxoliñas, textos poéticos...) e representalo por distintos medios.

- Extraer información sobre varios temas en textos de procedencia diversa e ampliala mediante o uso das TIC. - Relacionar partes da oración e escribir correctamente oracións simples.

- Identificar e contar as sílabas, recoñecendo a tónica.

- Relacionar e usar adecuadamente nomes comúns e propios, atendendo ao xénero e ao número.

- Recoñecer e formar aumentativos e diminutivos, sinónimos e antónimos.

59

- Establecer a concordancia entre os adxectivos e os nomes.

- Recoñecer e escribir correctamente os verbos, o tempo das accións e a persoa e o número.

- Recoñecer palabras da mesma familia léxica.

- Relacionar palabras simples para formar compostas, e coñecer o seu significado.

-Completar e crear oracións de estrutura predicativa a partir de preguntas.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

-Análise do proceso de ensinanza.

-Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan.

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial. Ao inicio do curso para descubrir as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación do proceso de ensino/aprendizaxe.

Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación.

60

Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.

Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.

Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.

Rúbricas.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas.

Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO       

libro do/a alumno/a.

Informes individualizados.

Táboas de cualificacións.

Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.

Rexistro de condutas.

Fichas de seguimento.

61

    

Producións dos alumnos (orais e escritas).

Xogos, conversacións.

Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo.

O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: LINGUA CASTELÁ: Comprensión. 35% Comprensión oral.5% Comprensión lectora.30% Lectura mecánica. 25% Coñecemento da lingua:15% Expresión: 20% - Expresión oral: 15% - Expresión escrita (grafismo, produción de textos, ortografía, limpeza dos traballos):5% Actitude. 5%(actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5)

62

Insuficiente (1,2,3,ou 4)

ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA

63

64

ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA

ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL: FALAR E ESCOITAR 1072.

a

1073.

e

1080.

b

1081.

d

1082.

e

1083.

i

1092.

a

1093.

b

1094.

c

1095.

e

1096.

o

1074.

1084.

1097.

B1.1. Comprensión de textos orais moi sinxelos procedentes da radio ou da televisión, para obter información xeral e relevante sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia infantil.

1075.

B1.2. Comprensión global e específica de informacións audiovisuais moi sinxelas procedentes de diferentes soportes.

1085.

B1.3. Comprensión e 1098. produción de textos orais moi sinxelos para aprender e para informarse, tanto os producidos con finalidade didáctica como os de uso cotián (breves exposicións ante a clase, conversas

B1.1. Comprender a información xeral e relevante de textos orais moi sinxelos procedentes da radio ou da televisión, próximos á experiencia infantil.

1076.

B1.2. Comprender informacións audiovisuais sinxelas de carácter específico procedentes de diferentes soportes.

1086.

B1.3. Comprender e producir textos orais sinxelos, propios do uso cotián ou do ámbito académico.

1099.

1108.

LGB1.1.1. Comprende a 1077. información xeral e 1078. relevante de textos orais moi sinxelos procedentes da radio ou da televisión, próximos á experiencia infantil.

CCL

LGB1.2.1. Comprende informacións relevantes e específicas moi evidentes de documentos audiovisuais sinxelos que presenten imaxes e/ou sons moi redundantes co contido.

1087.

CCL

1088.

CD

1089.

CAA

1090.

CSC

LGB1.3.1. Participa nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e contestando se é preciso.

1100.

CCL

1101.

CAA

1102.

CSC

1103.

CSEIEE

LGB1.3.2. Sigue unha exposición breve da clase ou explicacións

1109.

CCL

1110.

CAA

1079.

Ao longo de todo o curso

1091.

Ao longo de todo o curso

1104.

Ao longo de todo o curso

1111.

Ao longo de todo o curso

CAA

65 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

sobre contidos de aprendizaxe e explicación sobre a organización do traballo).

CURSO Estándares de aprendizaxe

a

1129.

c

1130.

e

1131.

o

1145.

a

1146.

c

1147.

d

1148.

e

1149.

o

1132.

1150.

Competencias clave

Temporalización

sobre a organización do traballo.

1115.

1123.

1128.

PRIMEIRO

B1.4. Actitude de escoita 1133. adecuada nas diferentes situacións comunicativas cotiás (conversas e exposicións orais) e respecto polas opinións de quen fala, sen interrupcións inadecuadas.

B1.4. Manter unha adecuada actitude de escoita, ante situacións comunicativas cotiás, respectando as intervencións dos e das demais.

B1.5. Participación e cooperación nas situacións comunicativas da aula (peticións, anuncios, ordes, explicacións sinxelas, avisos, instrucións, conversas ou pequenas narracións), con respecto das normas que rexen a interacción oral (quendas

B1.5. Participar nas diversas situacións de interacción oral que se producen na aula amosando valoración e respecto polas normas que rexen a interacción oral.

1151.

1134.

1141.

1152.

1160.

1168.

LGB1.3.3. Elabora e produce textos orais moi breves e sinxelos ante a clase.

1116.

CCL

1117.

CSIEE

1118.

CAA

LGB1.3.4. Participa no traballo en pequeno grupo.

1124.

CCL

1125.

CSIEE

1126.

CAA

LGB1.4.1. Atende as intervencións dos e das demais, en conversas e exposicións, sen interromper.

1135.

CCL

1136.

CSC

LGB1.4.2. Respecta as opinións da persoa que fala, en situacións comunicativas cotiás.

1142.

CCL

1143.

CSC

LGB1.5.1. Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.

1153.

CCL

1154.

CSC

1155.

CAA

LGB1.5.2. Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais.

1161.

CCL

1162.

CSC

1163.

CCEC

LG1.5.3. Utiliza a lingua galega en calquera

1169.

CCL

1119.

Ao longo de todo o curso

1127.

Ao longo de todo o curso

1137.

Ao longo de todo o curso

1144.

Ao longo de todo o curso

1156.

Ao longo de todo o curso

1164.

Ao longo de todo o curso

1172.

Ao longo de todo o

66 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

de palabra, mantemento do tema, mostra de interese, mirar a quen fala e actitude receptiva de escoita).

1176.

1184.

1192.

1198.

a

1199.

b

1200.

e

1207.

b

1208.

d

1209.

e

1210.

o

1201.

1211.

B1.6. Uso de fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas para saudar, despedirse, presentarse, felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

1202.

B1.7. Actitude de 1212. cooperación e de respecto en situacións de aprendizaxe compartida.

B1.6. Usar fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas nos intercambios comunicativos máis habituais.

1203.

B1.7. Amosar respecto e cooperación nas situacións de aprendizaxe en pequeno grupo.

1213.

PRIMEIRO Competencias clave

situación de comunicación dentro da aula e valora o seu uso fóra dela.

1170.

CSC

1171.

CCEC

LGB1.5.4. Mira a quen fala nun intercambio comunicativo oral.

1177.

CCL

1178.

CSC

1179.

CCEC

LGB1.5.5. Mantén o 1185. tema nun intercambio 1186. comunicativo oral, mostra 1187. interese e unha actitude receptiva de escoita.

CCL

LGB1.5.6. Participa na conversa formulando e contestando preguntas.

1193.

CCL

1194.

CSC

1195.

CCEC

1196.

CAA

LGB1.6.1. Usa fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas para saudar, despedirse, presentarse, felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

1204.

CCL

1205.

CAA

LGB1.7.1. Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en pequeno grupo.

1214.

CCL

1215.

CAA

1216.

CSIEE

Temporalización

curso

1180.

Ao longo de todo o curso

1188.

Ao longo de todo o curso

1197.

Ao longo de todo o curso

1206.

Ao longo de todo o curso

1217.

Ao longo de todo o curso

CSC CCEC

67 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos 1218.

E

1219.

o

1228.

a

1229.

d

1230.

e

1231.

o

Contidos 1220.

1232.

Criterios de avaliación

B1.8. Interese por 1221. expresarse oralmente coa pronuncia e coa entoación adecuadas.

B1.8. Interesarse por amosar unha pronuncia e entoación adecuadas.

B1.9. Recoñecemento de usos de linguaxe discriminatoria coas diferenzas.

B1.9. Recoñecer usos de linguaxe discriminatoria coas diferenzas.

1233.

CURSO Estándares de aprendizaxe 1222.

1234.

1241.

1245.

a

1246.

d

1247.

e

1248.

B1.10.Identificación da 1249. lingua galega con diversos contextos de uso oral da lingua: en diferentes ámbitos profesionais (sanidade, educación, medios de comunicación...) e en conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

B1.10. Identificar a lingua galega con diversos contextos de uso oral.

1250.

1257.

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA: LER

PRIMEIRO Competencias clave

LGB1.8.1. Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo e propia da lingua galega.

1223.

CCL

1224.

CAA

1225.

CCEC

1226.

CSIEE

LGB1.9.1. Identifica o uso da linguaxe discriminatoria e sexista evidente.

1235.

CCL

1236.

CSC

LGB1.9.2. Usa unha 1242. linguaxe respectuosa 1243. coas diferenzas, en especial as referentes ao xénero, ás razas e ás etnias.

CCL

LGB1.10.1. Identifica a lingua galega oral con diversos contextos profesionais: sanidade, educación, medios de comunicación...

1251.

CCL

1252.

CCEC

LGB1.10.2. Recoñece a posibilidade de uso da lingua galega en conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

1258.

CCL

1259.

CCEC

1260.

CSC

Temporalización

1227.

Ao longo de todo o curso

1237.

Ao longo de todo o curso

1244.

Ao longo de todo o curso

1253.

Ao longo de todo o curso

1261.

Ao longo de todo o curso

CSC

68 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos 1262.

b

1263.

e

1264.

I

1265.

j

1266.

o

Contidos 1267.

1268.

1269.

1290.

b

1291.

e

1292.

B2.1. Comprensión de informacións concretas en textos de uso cotián como invitacións, felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas.

Criterios de avaliación 1270.

B2.2. Comprensión de información xeral sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia do alumnado en textos breves e sinxelos procedentes dos medios de comunicación social, especialmente a noticia.

B2.3. Localización de información en textos para aprender vinculados á experiencia, tanto en textos producidos con finalidade didáctica como nos de uso cotián (folletos, descricións, instrucións e explicacións).

B2.4. Interpretación da información das ilustracións.

1293.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

B2.1. Comprender a 1271. información explícita en textos sinxelos de uso cotián ou procedentes dos medios de comunicación.

LGB2.1.1. Comprende a información relevante de textos sinxelos, sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia do alumnado, procedentes dos medios de comunicación social.

1272.

CCL

1273.

CD

1274.

CSC

1279.

LGB2.1.2. Comprende informacións concretas en textos sinxelos, propios de situacións cotiás, como invitacións, felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas.

1280.

1285.

B2.2. Interpretar e 1294. comprender, de maneira xeral, a información procedente de ilustracións.

Temporalización

1275.

Ao longo de todo o curso

CCL

1281.

Ao longo de todo o curso

LGB2.1.3. Localiza 1286. información en textos 1287. breves e sinxelos 1288. vinculados á experiencia, tanto os producidos con finalidade didáctica como os de uso cotián (folletos, descricións, instrucións e explicacións).

CCL

1289.

Ao longo de todo o curso

LGB2.2.1. Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de ilustracións.

1295.

CCL

1300.

1296.

CAA

Ao longo de todo o curso

1297.

CSC

1298.

CSIEE

1299.

CMCT

CAA CSIEE

69 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos 1301.

a

1302.

b

1303.

e

1316.

a

1317.

b

1318.

e

1319.

i

Contidos 1304.

1320.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

a

1336.

b

1337.

e

1345.

a

1346.

b

1347.

e

1338.

1348.

Competencias clave

B2.5. Lectura guiada de 1305. textos sinxelos adecuados aos intereses infantís para chegar progresivamente á expresividade e autonomía lectoras.

B2.3. Ler, de forma 1306. guiada, textos sinxelos adecuados aos seus intereses para chegar progresivamente á 1313. expresividade e autonomía lectoras.

LGB2.3.1. Descodifica de 1307. forma axeitada na lectura 1308. de textos moi sinxelos.

CCL

LGB2.3.2. Le textos sinxelos en voz alta, acadando progresivamente a velocidade axeitada.

1314.

B2.6. Introdución ao uso xeral das bibliotecas da aula e do centro, como instrumento cotián de busca de información e fonte de recursos textuais diversos.

B2.4. Usar as bibliotecas 1322. de aula e de centro, respectando as normas básicas de funcionamento.

LGB2.4.1. Utiliza as bibliotecas de aula e de centro, respectando as normas básicas e máis sinxelas do seu funcionamento.

1321.

1330.

1335.

PRIMEIRO

B2.7. Iniciación á creación da biblioteca persoal.

1339.

B2.8. Interese polos textos 1349. escritos como fonte de aprendizaxe e como medio de comunicación de experiencias e de

B2.5. Ter interese por ter unha biblioteca propia.

1340.

B2.6. Amosar interese 1350. polos textos escritos como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación.

Temporalización

1309.

Ao longo de todo o curso

CCL

1315.

Ao longo de todo o curso

1323.

CCL

1326.

1324.

CAA

Ao longo de todo o curso

1325.

CSC

LGB2.4.2. Valora a 1331. utilidade das bibliotecas 1332. de aula e de centro e 1333. manipula os libros con coidado, devolvéndoos ao seu sitio logo de lelos.

CCL

1334.

Ao longo de todo o curso

LGB2.5.1. Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros.

1341.

CCL

1344.

1342.

CAA

Ao longo de todo o curso

1343.

CSC

LGB2.6.1. Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación.

1351.

CCL

1355.

1352.

CAA

Ao longo de todo o curso

1353.

CSC

1354.

CCEC

CAA

CAA CSC

70 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

regulación da convivencia.

1356.

a

1357.

b

1358.

e

1359.

m

1360.

B2.9. Adquisición progresiva da autonomía lectora, da capacidade de elección de temas e de textos e de expresión das preferencias persoais.

1361.

B2.7. Amosar certa autonomía lectora e capacidade de selección de textos do seu interese, así como ser quen de expresar preferencias.

1362.

LGB2.7.1. Selecciona textos do seu interese con certa autonomía, en función dos seus gustos e preferencias e explica dun xeito moi sinxelo, as súas preferencias lectoras.

1363.

CCL

1364.

Ao longo de todo o curso

1368.

LGB2.7.2. Expresa, de 1369. maneira sinxela, opinións 1370. e valoracións sobre as 1371. lecturas feitas.

1372.

CCL

1373.

Ao longo de todo o curso

1386.

Ao longo de todo o curso

1394.

Ao longo de todo o curso

1400.

Ao longo de todo o curso

CSC CAA CSIEE

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA: ESCRIBIR 1374.

a

1375.

b

1376.

e

1377.

1378.

B3.1. Produción e reescritura de textos moi sinxelos relativos a situacións cotiás infantís como invitacións, felicitacións, notas ou avisos.

B3.2. Composición de textos moi sinxelos propios dos medios de comunicación social e/ou dos seus elementos (novas sinxelas e breves, titulares, pés de foto…) sobre acontecementos

1381.

B3.1. Producir e reescribir textos sinxelos relativos a situacións cotiás infantís, aqueles propios dos medios de comunicación ou os relacionados coa escola, respectando as convencións elementais da escrita.

1382.

1390.

1398.

LGB3.1.1. Produce e reescribe textos moi sinxelos relativos a situacións cotiás infantís como invitacións, felicitacións, notas ou avisos.

1383.

CCL

1384.

CSIEE

1385.

CAA

LGB3.1.2. Elabora pequenos textos con certa coherencia e de xeito creativo.

1391.

CCL

1392.

CAA

1393.

CSIEE

LGB3.1.3. Usa o punto nos seus escritos.

1399.

CCL

71 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

próximos á experiencia do alumnado en soportes habituais no ámbito escolar.

1379.

1380.

CURSO Estándares de aprendizaxe 1404.

B3.3. Composición de textos moi sinxelos relacionados coa escola para organizar e comunicar información (listaxes, descricións, explicacións elementais).

1412.

B3.4. Respecto polas convencións xerais da escrita: uso das maiúsculas e do punto.

1420.

1425.

a

1426.

b

1427.

e

1434.

a

1435.

b

1428.

1439.

PRIMEIRO Competencias clave

LGB3.1.4. Interésase por 1405. aplicar as regras 1406. ortográficas, con especial 1407. atención ao uso das maiúsculas.

CCL

LGB3.1.5. Compón 1413. pequenos textos propios 1414. dos medios de 1415. comunicación social e/ou dos seus elementos (novas sinxelas e breves, titulares, pés de foto…) sobre acontecementos próximos á súa experiencia.

CCL

LGB3.1.6. Compón textos relacionados coa escola: listaxes,descricións e explicacións elementais.

1421.

CCL

1422.

CAA

1423.

CSIEE

Ao longo de todo o curso

1416.

Ao longo de todo o curso

1424.

Ao longo de todo o curso

1433.

Ao longo de todo o curso

1447.

Ao longo de todo o curso

CCEC

CAA CSIEE

B3.2. Utilizar de xeito 1430. guiado estratexias para a produción de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

LGB3.2.1. Utiliza de xeito 1431. guiado estratexias para a 1432. produción de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

CCL

B3.6. Creación de textos moi sinxelos con intención informativa utilizando a

B3.3. Elaborar textos moi sinxelos que combinen a linguaxe verbal e a non

LGB3.3.1. Elabora textos 1442. moi sinxelos que 1443. combinan a linguaxe

CCL

1441.

1408.

CSC

B3.5. Utilización de xeito 1429. guiado de estratexias para a produción de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

1440.

Temporalización

CAA

CSC

72 ร REA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos 1436.

e

1437.

j

1438.

o

1448.

b

1449.

d

1450.

e

1451.

i

1452.

j

1461.

b

1462.

e

1463.

i

1464.

j

1472.

a

1473.

b

1474.

e

1475.

i

Contidos

Criterios de avaliaciรณn

linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cรณmic.

1453.

1465.

1476.

1477.

CURSO Estรกndares de aprendizaxe

verbal.

B3.7. Iniciaciรณn รก utilizaciรณn de programas informรกticos de procesamento de textos.

1454.

B3.8. Utilizaciรณn de elementos grรกficos sinxelos, como a ilustraciรณn, para facilitar a comprensiรณn.

1466.

B3.9. Interese polo coidado e a presentaciรณn dos textos escritos e respecto pola norma ortogrรกfica.

1478.

B3.10. Interese polos textos escritos como medio de aprendizaxe e como medio de comunicaciรณn de experiencias, de regulaciรณn da convivencia e de expresiรณn creativa.

B3.4. Usar, de xeito guiado, programas informรกticos de procesamento de texto.

1455.

B3.5. Utilizar recursos grรกficos, como a ilustraciรณn, que faciliten a comprensiรณn dos textos.

1467.

B3.6. Interesarse pola presentaciรณn dos traballos escritos e valorar a lingua escrita como medio de comunicaciรณn e de expresiรณn creativa.

1479.

1487.

PRIMEIRO Competencias clave

verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cรณmic.

1444.

CCEC

1445.

CAA

1446.

CSIEE

LGB3.4.1. Usa de xeito guiado, programas informรกticos de procesamento.

1456.

CCL

1457.

CD

1458.

CAA

1459.

CSIEE

LGB3.5.1. Ilustra creativamente os seus escritos con imaxes redundantes co seu contido.

1468.

CCL

1469.

CD

1470.

CSIEE

LGB3.6.1. Interรฉsase pola presentaciรณn dos textos seguindo as normas bรกsicas de presentaciรณn establecidas: disposiciรณn no papel, limpeza e calidade caligrรกfica.

1480.

CCL

1481.

CD

1482.

CAA

LGB3.6.2. Valora a lingua 1488. escrita como medio de 1489. comunicaciรณn e de expresiรณn creativa.

CCL

LGB4.1.1. Sinala a

CCL

Temporalizaciรณn

1460.

Ao longo de todo o curso

1471.

Ao longo de todo o curso

1483.

Ao longo de todo o curso

1490.

Ao longo de todo o curso

1498.

Ao longo de todo o

CSC

BLOQUE 4. COร ECEMENTO DA LINGUA 1491.

e

1492.

B4.1. Inicio na

1494.

B4.1. Utilizar terminoloxรญa

1495.

1496.

73 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

identificación implícita e uso dalgúns termos lingüísticos elementais: denominación dos textos traballados; palabra e sílaba, nome propio.

1493.

lingüística e gramatical moi básica, como apoio á comprensión e á produción de textos, así como aplicar o seu coñecemento no uso da lingua.

B4.2. Observación das variacións morfolóxicas (de singular e plural, feminino e masculino) en textos.

CURSO Estándares de aprendizaxe denominación dos textos traballados e recoñece nestes, de forma xeral, palabras e sílabas 1502.

1509.

1516.

1520.

b

1521.

e

1529.

e

1522.

1530.

1531.

PRIMEIRO Competencias clave

curso 1497.

CAA

1503.

CCL

1504.

CAA

LGB4.1.3. Identifica os 1510. nomes propios a partir de 1511. palabras dadas, frases ou textos.

CCL

LGB4.1.4. Sinala o xénero e número de palabras dadas.

1517.

CCL

1518.

CAA

LGB4.1.2. Diferencia as sílabas que conforman cada palabra.

B4.2. Coñecer, de forma 1524. xeral, as normas ortográficas máis sinxelas.

LGB4.2.1. Coñece, de forma xeral, as normas ortográficas máis sinxelas e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.

1525.

CCL

1526.

CSC

1527.

CCEC

B4.4. Recoñecemento da relación entre son e grafía no sistema lingüístico galego.

B4.3. Recoñecer a 1533. relación entre son e grafía así como as palabras como instrumento para a segmentación da escritura. 1540.

LGB4.3.1. Recoñece a relación entre son e grafía.

1534.

CCL

1535.

CAA

LGB4.3.2. Separa as palabras que conforman un enunciado.

1541.

CCL

1542.

CAA

B4.5. Identificación da palabra como instrumento para a segmentación da escritura.

1505.

Ao longo de todo o curso

1512.

Ao longo de todo o curso

1519.

2º e 3º Trimestres

1528.

Ao longo de todo o curso

1536.

Ao longo de todo o curso

1543.

Ao longo de todo o curso

CAA

B4.3. Iniciación ao 1523. coñecemento das normas ortográficas máis sinxelas.

1532.

Temporalización

74 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos 1544.

e

1545.

o

Contidos 1546.

B4.6. Identificación de similitudes e diferenzas entre as linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr unha competencia comunicativa integrada.

CURSO

Criterios de avaliación 1547.

B4.4. Comparar aspectos moi básicos das linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr unha competencia integrada.

Estándares de aprendizaxe 1548.

PRIMEIRO Competencias clave

LGB4.4.1. Compara aspectos moi elementais e evidentes (gráficos, fonéticos, sintácticos, léxicos) das linguas que coñece.

1549.

CCL

1550.

CAA

LGB5.1.1. Recrea e reescribe de xeito moi sinxelo diversos textos literarios: breves contos, poemas, refráns, adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte; usando modelos.

1560.

CCL

1561.

CAA

1562.

CCEC

Temporalización

1551.

Ao longo de todo o curso

1563.

Ao longo de todo o curso

1570.

Ao longo de todo o curso

1581.

Ao longo de todo o curso

1589.

Ao longo de todo o

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA 1552.

b

1553.

d

1554.

e

1555.

o

1556.

1557.

1571.

b

1572.

d

1573.

e

1574.

i

1575.

B5.1. Recreación e reescritura moi sinxela, usando modelos, de diversos textos literarios (narrativos ou poéticos): breves contos, poemas, refráns, adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte.

1558.

1559.

1567.

B5.2. Valoración e aprecio do texto literario galego como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.

B5.3. Lectura guiada de textos adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á expresividade e á autonomía lectoras.

B5.1. Recrear e reescribir de xeito moi sinxelo diversos textos literarios, usando modelos.

1576.

B5.2. Ler, de forma 1577. guiada, textos adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á expresividade e á autonomía lectoras.

1585.

LGB5.1.2. Valora textos 1568. breves e sinxelos da 1569. literatura galega como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.

CCL

LGB5.2.1. Le, de forma guiada, textos en silencio, adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á autonomía lectora.

1578.

CCL

1579.

CCEC

1580.

CD

LGB5.2.2. Le, de forma

1586.

CCL

CCEC

75 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe guiada e en voz alta, textos adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á expresividade lectora.

1590.

b

1591.

e

1592.

o

1600.

a

1601.

d

1602.

e

1603.

o

1611.

a

1612.

d

1613.

e

1614.

o

1593.

1604.

1615.

1616.

B5.4. Recreación e composición de breves relatos para comunicar sentimentos e experiencias persoais.

Competencias clave 1587.

CCEC

1588.

CD

B5.3. Recrear e compoñer 1595. breves relatos a partir de modelos sinxelos.

LGB5.3.1. Recrea e 1596. compón breves relatos, a 1597. partir de modelos 1598. sinxelos, para comunicar sentimentos e experiencias persoais.

CCL

B5.5. Valoración da 1605. literatura en calquera lingua (maioritaria, minoritaria ou minorizada), como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

B5.4. Valorar a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1606.

LGB5.4.1. Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1607.

CCL

1608.

CSC

1609.

CCEC

B5.6. Interese por coñecer 1617. os modelos narrativos e poéticos que se utilizan noutras culturas.

B5.5. Amosar interese, respecto e tolerancia ante as diferenzas persoais, sociais e culturais.

1618.

B5.7. Comparación de imaxes, símbolos e mitos facilmente interpretables que noutras culturas serven para entender o mundo e axudan a coñecer outras maneiras de relacións sociais.

1594.

PRIMEIRO

LGB5.5.1. Amosa 1619. curiosidade por coñecer 1620. outros costumes e formas de relación social, respectando e valorando a diversidade cultural.

Temporalización

curso

1599.

2º e 3º Trimestres

1610.

Ao longo de todo o curso

1621.

Ao longo de todo o curso

CCEC CSC

CCL CCEC

76

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Observarase se o alumnado: - Participa en diálogos, conversas, charlas de clase… respectando as normas que facilitan o intercambio comunicativo: pide a palabra, intervén cando corresponde, escoita as intervencións dos seus compañeiros e compañeiras, expón as súas razóns para explicar o seu comportamento e os seus gustos.

- Comprende o sentido global dos textos orais identificando a información máis relevante.

- Responde, oralmente e por escrito, a preguntas sobre o sentido global de textos escritos, identificando personaxes e explicando o argumento.

- Relaciona as ideas expresadas en textos orais coas propias ideas e experiencias.

- Expón oralmente de maneira clara as súas experiencias, as súas ideas e sentimentos.

Expresa oralmente, tanto situacións reais como imaxinarias, con vocabulario axeitado, pronunciación correcta e orde nas ideas.

- Recita textos orais con articulación, ritmo e entoación adecuados e de forma comprensiva e expresiva.

- Memoriza e reproduce textos sinxelos: recita, canta e dramatiza.

- Exprésase por escrito respectando as normas elementais de produción textual: caligrafía, grafías adecuadas, signos de puntuación correspondentes, as palabras separadas.

- Presenta os escritos de forma clara, ordenada e limpa.

- Respecta certa organización temporal espacial e lóxica na confección de textos propios.

- Utiliza de forma habitual os libros como medio de diversión e gozo, dentro e fóra da aula.

- Transforma oracións afirmativas en negativas, recoñece e produce frases interrogativas e exclamativas, substitúe palabras polos seus sinónimos ou antónimos.

- Ordena frases e secuencias desordenadas.

- Recoñece palabras que expresan acción, nome, calidade, etc.

- Distingue usos racistas, sexistas e estereotipados en conversas, audicións, contos e imaxes, e introduce as autocorreccións pertinentes ao respecto.

- Utiliza a linguaxe como instrumento de aprendizaxe: para memorizar, anotar, preguntar, comprender, responder...

- Familiarízase con programas informáticos educativos sinxelos.

- Comprende e produce textos sinxelos nas que se combinen linguaxes verbais e non verbais.

- Reproduce, en pequenos grupos, modelos dos medios de comunicación.

77

- Coñece e valora a diversidade lingüística do seu contorno.

- Coñece a realidade bilingüe de Galicia e procura superar as interferencias lingüísticas

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE

As competencias de Lingua Galega e Literatura detállanse a continuación: Comunicación lingüística - Adquirir vocabulario referente ao colexio, á familia, á casa, á rúa, ao Nadal, aos alimentos, ao coidado e ás partes do corpo humano.

- Utilizar a linguaxe como medio de comunicación oral e escrito.

- Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións.

- Desenvolver o interese pola claridade, pola orde e pola limpeza nas súas producións escritas.

- Dialogar en grupo para fomentar a expresión oral e a escoita.

- Fomentar o interese pola práctica de xogos lingüísticos como elemento de diversión.

- Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves, ás plantas, aos peixes, á auga, ao sol e ao aire.

- Comprender e expresar de forma oral e escrita o sentido global dun texto.

- Fomentar a valoración do texto escrito como fonte de información, enriquecemento e diversión.

- Fomentar o uso das regras ortográficas aprendidas.

- Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos, aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións.

- Fomentar o gusto pola lectura e pola escritura de contos.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Contribuír, a través da lingua, a conservar un contorno físico agradable e saudable.

- Contribuír, a través da linguaxe, a coidar o ambiente.

- Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea.

- Utilizar a linguaxe para poñer en práctica procesos de razoamento.

- Utilizar táboas para facer clasificacións.

Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador/tablet.

- Obter coñecementos e destrezas para buscar e interpretar unha información concreta.

78

- Nomear as partes do ordenador.

- Enumerar os distintos usos do ordenador.

Competencia social e cidadá - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais.

- Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten.

- Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento.

- Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables.

- Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos.

Competencia cultural e artística - Escoitar, comprender e valorar narracións orais sinxelas.

- Promover o mantemento da atención durante a escoita de contos e outras narracións orais.

- Ler, comprender e valorar narracións sinxelas.

- Fomentar o gusto pola lectura de poemas.

Aprender a aprender - Comprender, analizar e resolver un problema.

- Acceder á construción de coñecementos mediante a linguaxe.

- Utilizar a lingua para analizar problemas da vida cotiá, elaborar plans e tomar decisións.

- Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu.

Competencias sociais e cívicas - Empregar a linguaxe para comunicar afectos.

- Utilizar a lingua para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Empregar a linguaxe para comunicar afectos e emocións.

- Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais.

- Utilizar a linguaxe como medio de representación do mundo.

- Utilizar a lingua para elixir con criterio propio entre dúas opcións.

- Utilizar a linguaxe para expresar gustos e preferencias.

- Favorecer a creatividade a través da linguaxe.

- Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais.

79

- Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten.

- Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento.

- Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables.

- Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos.

Sentido de iniciativa e espíritu emprendedor o o o o o o o o

Asumir as responsabilidades encomendadas e dar conta delas.

Ser constante no traballo superando as dificultades.

Xestionar o traballo do grupo coordinando tarefas e tempos.

Contaxiar entusiasmo pola tarefa e confianza nas posibilidades de alcanzar obxectivos.

Priorizar a consecución de obxectivos de grupo a intereses persoais.

Xerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema.

Encontrar posibilidades no contorno que outros non perciben.

Mostrar iniciativa persoal para iniciar ou promover accións novas.

CRITERIOS MÍNIMOS ESIXIBLES. • Utilizar e identificar correctamente o tempo verbal: pasado, presente e futuro.

• Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e utilizar correctamente a concordancia entre o suxeito e o predicado.

• Comprender todo tipo de mensaxes que se producen en situacións da vida cotiá e completar fichas sobre animais a partir de modelos.

• Identificar e redactar unha oración simple.

• Escribir textos instrutivos a partir de modelos.

• Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de separar en sílabas palabras e recoñecer a súa sílaba tónica.

• Escribir e contar anécdotas.

• Mostrar interese pola lectura en xeral e polos textos de literatura axeitados á idade.

• Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e redactar oracións interrogativas.

• Interpretar e elaborar un cómic a partir da observación de modelos.

• Saber presentarse os compañeiros.

• Comprender textos axeitados á idade e extraer a información relevante.

• Separar palabras en sílabas e identificar a sílaba tónica.

• Escribir en maiúsculas os nomes propios.

80

• Completar a información dun carné.

• Aplicar ás lecturas individuais algunhas estratexias traballadas colectivamente, como mirar as imaxes e ler o título para facer hipóteses.

• Mostrar coñecemento da ortografía e recoñecer os diversos sons do «e» e o «ou».

• Comprender todo tipo de mensaxes orais que se producen en actividades da clase, situacións de aprendizaxe e vida cotiá (anécdotas).

• Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e escribir o xénero dos nomes, o plural dos nomes, utilizar os pronomes persoais, e de recoñecer o suxeito e o predicado de oracións.

• Ser capaz de utilizar correctamente a concordancia entre o nome e o adxectivo.

• Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de recoñecer os verbos en pasado, presente e futuro.

• Escribir textos de diversas tipoloxías e que respondan a diversas situacións (unha noticia, un texto expositivo, unha entrevista) a partir da observación de modelos e distinguir as partes.

• Ser capaz de observar o funcionamento da lingua, saber identificar o verbo haber, e utilizar correctamente a coma e a raia segundo o contexto.

• Coñecer e utilizar correctamente aumentativos e diminutivos.

• Comprender todo tipo de mensaxes orais que se producen en situacións da vida cotiá e tamén os que proveñen de medios audiovisuais e informáticos (os anuncios).

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN

A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

-Análise do proceso de ensinanza.

-Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan.

81

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial . Ao inicio do curso para valorar as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación.

Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación.

Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao alumnado, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.

Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.

Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.

Rúbricas.

PROCEDEMENTOS. A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas.

82

Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO

Libro do/a alumno/a.

Informes individualizados.

Táboas de cualificacións.

Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.

Rexistro de condutas.

Fichas de seguimento.

Producións dos alumnos (orais e escritas).

Xogos, conversacións.

Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PORCENTAXES.

A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo.

O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes:

Comprensión. 40% Comprensión oral. 20% Comprensión lectora.20% Lectura mecánica. 15% Coñecemento da lingua: 10% Expresión: 25% - Expresión oral: 20% - Expresión escrita (grafismo, produción de textos, ortografía, limpeza dos traballos):5%

83

Actitude. 10%(actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5) Insuficiente (1,2,3,ou 4)

ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA

84

85

ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA EDUCACIÓN PLÁSTICA ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivo s

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Temporalización

Competencias clave

BLOQUE 1. EDUCACIÓN AUDIOVISUAL 1622.

a

1623.

j

1624.

b

1631.

a

1632.

j

1633.

b

1642.

j

1643.

e

1625.

1634.

B1.1. Valoración e respecto polas obras plásticas do contorno.

1626.

B1.2. Valoración da 1637. limpeza, a orde e a presentación ao realizar un traballo.

1635.

B1.3. Satisfacción na manipulación e na exploración de diferentes materiais.

1636.

B1.4. Interese por usar adecuadamente os instrumentos, os espazos etc.

1644.

B1.5. Observación e 1647. exploración sensorial dos elementos plásticos presentes nos ámbitos natural, artificial e artístico.

1645.

B1.6. Descrición de imaxes presentes no contexto

B1.1. Amosar respecto pola área e polos diferentes tipos de expresión plástica.

1627.

EPB1.1.1. Valora e respecta os diferentes tipos de expresión plástica.

1628.

CCEC

1629.

CSC

B1.2. Valorar a limpeza, 1638. os materiais e a orde na realización dunha tarefa plástica e o seu produto final.

EP1.2.1. Valora a importancia da limpeza, do coidado do material e da orde para alcanzar o resultado final proposto.

1639.

CCEC

1640.

CSC

B1.3. Describir 1648. calidades e características dos materiais, dos obxectos e dos instrumentos presentes no contexto natural e artificial.

EP1.3.1. Describe calidades e características de materiais, obxectos e instrumentos presentes no contexto natural e artificial.

1649.

CCEC

1650.

CAA

1630.

Ao longo do curso

1641.

Ao longo do curso

1651.

Ao longo do curso

86 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivo s

Contidos

Criterios de avaliación

próximo.

1646.

B1.7. Observación de elementos plásticos do ambiente artificial presentes en edificios, moblaxe urbana, luminosos ou sinais.

CURSO Estándares de aprendizaxe 1655.

1656.

CCEC

1659.

Ao longo do curso

1657.

CCL

1658.

CMCCT

1663.

EP1.3.3. Identifica os tamaños.

1664.

CCEC CMCCT 1665.

Ao longo do curso

1669.

EP1.3.4. Identifica e usa as cores aprendidas.

1670.

CCEC

1671.

Ao longo do curso

1675.

EP1.3.5. Nomea e recoñece as figuras xeométricas básicas e os elementos plásticos.

1676.

CCEC

1679.

Ao longo do curso

1677.

CCL

1678.

CMCCT

EP1.3.6. Recoñece e nomea as principais partes da figura humana.

1684.

CMCCT

1686.

Ao longo do curso

1685.

CCL

EP1.3.7. Identifica figuras xeométricas básicas.

1691.

CCEC

1693.

Ao longo do curso

1692.

CMCCT

EP1.3.8. Identifica os diferentes tipos de liña.

1698.

CCEC

1700.

2º e 3º Trimestres

1699.

CMCCT

EPB1.4.1. Describe o que sente ou pensa sobre as súas propias creacións plásticas e

1708.

CCL

1711.

Ao longo do curso

1709.

CSIEE

1710.

CCEC

1690.

1697.

e

1702.

j

1703.

1704.

B1.8. Descrición verbal de 1706. sensacións e observacións das obras plásticas.

B1.9. Observación da obra

Temporalización

Competencias clave

EP1.3.2. Identifica, nomea e debuxa as formas básicas.

1683.

1701.

PRIMEIRO

B1.4. Usar léxico 1707. sinxelo e adecuado para comentar as obras plásticas propias e

87 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivo s

Contidos

Criterios de avaliación

plástica e visual no contexto, en exposicións e en museos, e comentarios posteriores sobre elas.

1712.

j

1705.

B1.10. Expresión oral das impresións que a obra artística xera.

1713.

B1.11. Exploración de distancias, percorridos e situacións de obxectos e persoas en relación co espazo.

1714.

CURSO Estándares de aprendizaxe

alleas.

1715.

B1.5. Identificar diferentes formas de representación do espazo.

Temporalización

Competencias clave

as dos compañeiros e as compañeiras, usando o vocabulario axeitado.

1716.

1724.

B1.12. Observación de diferentes maneiras de representar o espazo (fotografía aérea, planos de vivendas, maquetas, mapas etc.).

PRIMEIRO

EPB1.5.1. Observa diferentes formas de presentar o espazo.

1717.

CCEC

1718.

CAA

1719.

CMCCT

1720.

Ao longo do curso

1727.

Ao longo do curso

EPB1.5.2. Explora as 1725. distancias, os 1726. percorridos e as situacións de obxectos e persoas en relación ao espazo.

CCEC

1731.

EPB2.1.1. Manexa e emprega as diferentes texturas naturais e artificiais.

1732.

CCEC

1733.

Ao longo do curso

1737.

EPB2.1.2. Emprega os 1738. diferentes tipos de liña 1739. e experimenta con elas para completar debuxos.

CCEC

1740.

Ao longo do curso

EPB2.1.3. Usa

CCEC

1747.

Ao longo do curso

CAA

BLOQUE 2. EXPRESIÓN ARTÍSTICA 1728.

j

1729.

B2.1. Uso de diferentes formas, texturas e cores nas producións.

1730.

B2.1. Probar en producións propias as posibilidades que adoptan as formas, texturas e cores.

1744.

1745.

CSIEE

88 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivo s

1754.

j

Contidos

1755.

1756.

1757.

Criterios de avaliación

B2.2. Elaboración de 1758. debuxos, pinturas, colaxes, estampaxes, ilustracións, volumes, encartado de formas etc.

B2.3. Manipulación de obxectos para a súa transformación (monicreques, disfraces, escenarios etc.).

B2.2. Realizar composicións plásticas que representen o mundo imaxinario, afectivo e social.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Temporalización

Competencias clave

diferentes tipos de materiais e experimenta con eles para crear a posteriori obras plásticas.

1746.

CAA

1751.

EPB2.1.4. Sitúa elementos no espazo nas producións plásticas.

1752.

CCEC

1753.

Ao longo do curso

1759.

EPB2.2.1. Produce e identifica obras sinxelas usando formas xeométricas básicas.

1760.

CCEC

1762.

Ao longo do curso

1761.

CAA

EPB2.2.2. Elabora portadas, colaxes e outros obxectos empregando as ferramentas e as técnicas básicas (recortar, pegar, encher; usar pinceis, rotuladores, lapis de cores etc.).

1767.

CCEC

1769.

Ao longo do curso

1768.

CSIEE

EPB2.2.3. Realiza un 1774. mosaico, coa axuda da cuadrícula, identificando e recoñecendo os tamaños.

CCEC

1775.

2º e 3º Trimestres

1766.

B2.4. Exploración de recursos dixitais para a creación de obras.

1773.

89 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivo s

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe 1779.

1783.

a

1784.

b

1785.

B2.5. Manipulación adecuada de materiais, instrumentos e espazos.

1786.

B2.3. Respectar e 1787. coidar os materiais, os utensilios e os espazos.

PRIMEIRO Temporalización

Competencias clave

EPB2.2.4. Elabora e representa imaxes despois dunha presentación audiovisual.

1780.

CCEC

1781.

CAA

EPB2.3.1. Respecta as normas preestablecidas e coida os materiais, os utensilios e os espazos.

1788.

CCEC

1789.

CSC

1782.

Ao longo do curso

1790.

Ao longo do curso

90

91

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Determinarase se o alumno e a alumna: - Describe algunhas calidades (tamaño, forma, cor, peso, textura) de materiais e obxectos manipulables presentes no contorno, como resultado dunha exploración multisensorial lúdica.

- Realiza composicións gráficas cuxa elaboración requira o control da motricidade fina.

- Representa por medio dunha secuencia curta de imaxes (antes, agora, despois) personaxes ou accións familiares e significativas para el ou para ela.

- Representa diferentes roles e situacións da vida cotiá mediante o xogo colectivo, utilizando os recursos expresivos do corpo (xestos, actitudes e movementos).

- Utiliza os recursos expresivos do corpo, os obxectos, a luz e o son para representar personaxes e situacións dramáticas sinxelas e para comunicar ideas, sentimentos e vivencias.

- Identifica algún dos elementos básicos do xogo dramático (personaxes, trama, espazo e tempo) e realiza improvisacións a partir deles.

- Imita, mediante pantomima, personaxes ou accións cotiás, incorporando á representación ruídos e onomatopeas e adecuando o ritmo dos movementos ás características do personaxe ou acción representados.

- Utiliza algúns recursos dramáticos e expresivos básicos (monicreques, marionetas, teatro de sombras, etc.) na realización de representacións colectivas xunto a outros compañeiros.

- Realiza individualmente ou en grupo producións artísticas sinxelas onde se integran as diferentes linguaxes artísticas e expresivas (corporal, plástica, icónica e musical).

- Comenta as súas impresións sobre algunha das manifestacións artísticas ás que o alumno e a alumna teñen acceso, relacionando os elementos presentes na obra coa experiencia e os gustos persoais.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Comunicación lingüística Valorar a obra artística.

Buscar a orixinalidade narrativa e formal.

92

Obter información relevante e suficiente a partir da observación.

Describir procesos de traballo e argumentación de solucións.

Desenvolver capacidades relacionadas coa fala, como a respiración, a dicción e a articulación.

Adquirir un vocabulario específico da área.

Xerar intercambios comunicativos.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía Representar xeometricamente os esquemas de debuxo e as formas de seres e obxectos cotiáns.

Poñer en práctica procesos de razoamento e identificar a validez destes.

Valorar o grao de certeza dos resultados derivados do razoamento.

Competencia dixital.

Usar a tecnoloxía para o tratamento de imaxes visuais.

Transmitir información mediante técnicas plásticas.

Analizar a imaxe e a mensaxe que transmite.

Analizar a imaxe, o son e as mensaxes que estes transmiten.

Buscar, seleccionar e intercambiar información sobre manifestacións artísticas para o seu coñecemento e goce.

Usar a tecnoloxía para mostrar procesos relacionados coa música e coas artes visuais.

Competencias sociais e cívicas Indagar e planificar procesos.

Coidar e conservar materiais e instrumentos.

Ter flexibilidade ante un mesmo suposto.

Traballar en equipo cooperando e asumindo responsabilidades.

Aplicar técnicas concretas e utilizar os espazos de maneira axeitada.

Seguir as normas e as instrucións dadas.

93

Expresarse buscando o acordo con actitude de respecto, de aceptación e de entendemento.

Mostrar actitudes de respecto cara aos demáis e cara a un mesmo.

Apreciar o contorno a través de cores, formas, sons, texturas, etc., presentes na natureza e nas obras realizadas polo home.

Tomar conciencia da importancia de contribuír a preservar un contorno físico agradable e saudable.

Aproveitar a información xestual ofrecida polo contorno humano e modélico.

Conciencia e expresións culturais Ter interese polo coñecemento dos materiais.

Experimentar con técnicas e materiais.

Explorar os materiais cromáticos e gozar cos resultados obtidos.

Intercambiar información sobre imaxes de calquera época e cultura.

Representar formas presentes no espazo natural.

Coñecer diferentes códigos artísticos e utilizar as técnicas e os recursos que lles son propios.

Facilitar a expresión e a comunicación.

Coñecer, valorar e manter unha actitude crítica ante as manifestacións culturais e artísticas.

Promover a iniciativa, a imaxinación e a creatividade.

Apoiar e apreciar as iniciativas e as contribucións alleas.

Utilizar con fruición as técnicas plásticas.

Aprender a aprender Ter curiosidade respecto do resultado final dunha actividade manipulativa.

Valorar o potencial creativo contido nas formas sinxelas.

Indagar e planificar procesos.

Esforzarse por alcanzar resultados orixinais.

Observar co obxecto de adquirir información relevante e suficiente.

94

Reflexionar sobre os procesos na manipulación de obxectos, a experimentación con técnicas e materiais e a exploración sensorial de sons, texturas, formas e espazos.

Utilizar os coñecementos adquiridos en situacións diferentes.

Explorar de maneira sensorial os espazos.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor Manipular materiais e adquirir bagaxe plástica expresiva.

Experimentar e gozar co uso de técnicas e materiais.

Desenvolver iniciativas e solucións diversas.

Favorecer a creatividade levando a cabo iniciativas e barallando diferentes posibilidades.

Fomentar a orixinalidade e a busca de novas formas innovadores no proceso creativo.

Elixir os recursos tendo en conta a intencionalidade expresiva do que se desexa lograr.

Planificar o proceso creativo e esforzarse por alcanzar resultados orixinais.

Adquirir coñecementos e buscar solucións a partir da exploración e da indagación Utilizar o medio como pretexto para a creación artística.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

-Análise do proceso de ensinanza.

-Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación:

95

Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan.

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación.

Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase para o grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.

Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.

96

Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.

Rúbricas.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas.

Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO            

libro do/a alumno/a.

Informes individualizados.

Táboas de cualificacións.

Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.

Rexistro de condutas.

Fichas de seguimento.

Producións dos alumnos (orais e escritas).

Xogos, conversacións.

Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PORCENTAXES.

97

A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo.

O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: Plástica: 50% Música: 50% Os porcentaxes axudarán a calcular a nota media da área de Educación Artística.

No caso de existir unha grande diferenza na cualificación entre Plástica e Música prevalecerá a nota intermedia entre ambas áreas.

PLÁSTICA. Realización e presentación final da tarefa. 40 % ( Presentación e limpeza, precisión dos trazos, direccionalidade...).

Creatividade: 25 % . Imaxinación na realización dos diferentes traballos.

Capacidade creativa.

Atención, interese e esforzo persoal: 25%. Superación das diferentes técnicas empregadas na realización do traballo, esforzo por superar as dificultades atopadas, respecto e valoración das obras propias e alleas, disposición do alumno cara a aprendizaxe de diferentes técnicas.

Presentación das tarefas nos tempos marcados: 10%. Puntualidade, organización, limpeza..

Estes serán os criterios de cualificación: Sobresaínte (90% ou 100 %).

Notable (70% ou 80%).

Ben (60%).

Suficiente (50%).

Insuficiente ( Inferior a 50%).

98

ÁREA DE VALORES SOCIAIS E CÍVICOS

99

100

ÁREA DE VALORES SOCIAIS E CÍVICOS

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA 1791.

m

1811.

a

1812.

m

1792.

1813.

B1.1. O autocoñecemento. A toma de conciencia dun mesmo/a. A autopercepción positiva das calidades persoais.

A descrición física.

1793.

B1.2. As emocións.

1814.

Identificación e expresión. O vocabulario das emocións. Os estados de ánimo.

B1.1. Crear unha 1794. imaxe positiva dun mesmo/a valorando positivamente as súas características físicas 1800. e calidades, expresándoa mediante a linguaxe oral e representacións.

1807.

B1.2.Tomar conciencia 1815. das emocións, recoñecendo os signos físicos que as poden acompañar.

1822.

VSCB1.1.1. Expresa a percepción da súa propia identidade.

1795.

CSC

1796.

Ao longo de todo o curso

VSCB1.1.2.Expresa oralmente a súa autodescrición.

1801.

CSC

1803.

1802.

CCL

Ao longo de todo o curso

VSCB1.1.3. Manifesta verbalmente unha visión positiva das súas características físicas e calidades persoais.

1808.

CSC

1810.

1809.

CCL

Ao longo de todo o curso

VSCB1.2.1. Identifica e comunica as súas emocións.

1816.

CSC

1818.

1817.

CSIEE

Ao longo de todo o curso

VSCB1.2.2.Describe oralmente os signos físicos que acompañan as

1823.

CSC

1825.

1824.

CCL

Ao longo de todo o curso

101

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

diferentes emocións 1829.

1833.

m

1834.

B1.3. A autorregulación das condutas cotiás. O control dos impulsos. A relaxación.

1835.

B1.3. Autorregular as condutas cotiás e adquirir algunha estratexia de control dos impulsos.

1836.

1843.

b

1855.

B1.4. A responsabilidade. A realización responsable das tarefas. As consecuencias das accións. A motivación extrínseca.

1856.

B1.4. Desenvolver actitudes para actuar con motivación e responsabilidade.

1830.

CCL

1831.

CCEC

VSCB1.3.1.Participa na práctica de técnicas de relaxación.

1837.

CSC

1838.

CSIEE

1832.

Ao longo de todo o curso

1839.

Ao longo de todo o curso

1846.

Ao longo de todo o curso

1853.

Ao longo de todo o curso

VSCB1.3.2.Emprega 1844. algunhas estratexias que lle 1845. axudan a sentirse mellor.

CSC

VSCB1. 3.3. Interpreta o contorno e desenvólvese nel con autonomía.

1851.

CSC

1852.

CSIEE

1857.

VSCB1.4.1.Realiza as tarefas seguindo as pautas acordadas.

1858.

CSIEE

1859.

Ao longo de todo o curso

1863.

VSCB1.4.2. Analiza e manifesta verbalmente qué e cómo aprendeu.

1864.

CSC

1867.

1865.

CSIEE

Ao longo de todo o curso

1866.

CAA

1872.

CCL

1874.

Ao longo de todo o

1850.

1854.

VSCB1.2.3.Dramatiza diferentes estados de ánimo.

CSIEE

BLOQUE 2. A COMPRENSIÓN E O RESPECTO NAS RELACIÓNS INTERPERSOAIS 1868.

m

1869.

B2.1. Habilidades de

1870.

B2.1. Expresar

1871.

VSCB2.1.1. Imita e

102

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

comunicación: A importancia de pensar o que se vai expresar.

Compoñentes da comunicación non verbal: postura, xestos, expresión facial.

CURSO Estándares de aprendizaxe

opinións, emocións e estados de ánimo empregando coordinadamente a linguaxe verbal e non verbal

reproduce expresións, sentimentos e estados de ánimo coordinando a expresión verbal coa facial e corporal.

1878.

1886.

1891.

b

1892.

e

1893.

B2.2. A conversa. A expresión clara das ideas. A escoita atenta.

O respecto da quenda de palabra.

1894.

B2.2. Aprender a comunicarse expresando de forma clara as ideas, escoitando con atención e respectando a quenda de palabra.

1895.

1903.

1911.

PRIMEIRO Competencias clave 1873.

CSC

VSCB2.1.2. Responde 1879. preguntas relacionadas con 1880. situacións vividas e con 1881. imaxes observadas.

CCL

VSCB2.1.3. Emprega a comunicación verbal para comunicar afectos e emocións con amabilidade.

1887.

CCL

1888.

CSC

1889.

CSIEE

VSCB2.2.1. Expresa axeitadamente, experiencias, ideas, pensamentos e emocións en exposicións orais.

1896.

CCL

1897.

CSC

1898.

CSIEE

VSCB2.2.2. Escoita, entende e dá sentido ás ideas que expoñen outras persoas durante o traballo en equipo

1904.

CCL

1905.

CSC

1906.

CSIEE

VSCB2.2.3. Conversa

1912.

CCL

Temporalización

curso

1882.

Ao longo de todo o curso

1890.

Ao longo de todo o curso

1899.

Ao longo de todo o curso

1907.

Ao longo de todo o curso

1914.

Ao longo de todo o

CSC CSIEE

103

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

1915.

m

Contidos

1916.

B2.3. O respecto e a valoración dos e das demais. A empatía.

Criterios de avaliación

1917.

B2.3.Comprender a outras persoas, detectar e expresar as súas características e identificar as súas emocións.

CURSO Estándares de aprendizaxe

1918.

1925.

1932.

1940.

1944.

e

1945.

m

1946.

B2.4. O respecto e a valoración. A comprensión dos e das

1947.

B2.4. Descubrir e comprender as diferenzas entre as

1948.

PRIMEIRO Competencias clave

sobre un tema proposto e respecta a quenda de palabra.

1913.

CSC

VSCB2.3.1. Describe oralmente as características de diferentes persoas.

1919.

CSC

1920.

CCL

VSCB2.3.2. Recoñece e 1926. explica emocións e estados 1927. de ánimo das demais persoas.

CCL

VSCB2.3.3. Identifica e comunica as emocións dos e das personaxes en fotografías, pinturas ou películas.

1933.

CCL

1934.

CSC

1935.

CSIEE

Temporalización

curso

1921.

Ao longo de todo o curso

1928.

Ao longo de todo o curso

1936.

Ao longo de todo o curso

1943.

Ao longo de todo o curso

1951.

Ao longo de todo o curso

CSC

VSCB2.3.4. Dramatiza 1941. feitos observados, 1942. reflectindo os sentimentos e estados de ánimo dos e das protagonistas.

CSC

VSCB2.4.1. Representa e 1949. dramatiza diferentes formas 1950. de vida.

CSC

CCEC

CCEC

104

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

demais. A detección das calidades doutras persoas. O descubrimento e a comprensión das diferenzas.

persoas, realizar valoracións positivas das súas calidades e facer cumprimentos.

CURSO Estándares de aprendizaxe 1955.

VSCB2.4.2. Identifica necesidades dos seus compañeiros e compañeiras, resalta as súas calidades e emite cumprimentos.

PRIMEIRO Competencias clave 1956.

CCL

1957.

CSC

Temporalización

1959.

Ao longo de todo o curso

1966.

Ao longo de todo o curso

1973.

Ao longo de todo o curso

1958.

BLOQUE 3. A CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS 1960.

m

1961.

B3.1. As habilidades sociais. A detección das propias necesidades. A boa disposición para recibir e dar axuda. A participación en actividades lúdicas grupais. O gozo da amizade.

1962.

B3.1. Participar en 1963. actividades grupais e de equipo, tendo en conta as propias necesidades e amosando unha boa 1970. disposición para recibir e dar axuda.

VSCB3.1.1. Desenvolve actitudes de colaboración en situacións informais de interacción social.

1964.

CSC

1965.

CNIEE

VSCB3.1.2. Pide axuda, cando a precisa, e presta axuda aos compañeiros e compañeiras.

1971.

CSC

1972.

CNIEE

1977.

VSCB3.1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros e compañeiras.

1978.

CSC

1979.

Ao longo de todo o curso

1983.

VSCB3.1.4. Pon de 1984. manifesto unha actitude 1985. aberta cara aos demais compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.

CSC

1986.

Ao longo de todo o curso

CNIEE

105

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos 1987.

c

1995.

a

1996.

o

Contidos 1988.

1997.

1998.

2016.

d

2017.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

B3.2. A resolución de 1989. conflitos. Identificación de situacións agradables e desagradables na vida cotiá. Recoñecemento dos conflitos habituais.

Explicación dos conflitos cotiás.

B3.2.Recoñecer, explicar e buscar solucións sinxelas aos conflitos habituais no colexio.

B3.3. As normas de 1999. convivencia. O coñecemento e o respecto das normas de convivencia na casa e na aula. A valoración das condutas cotiás en relación coas normas de convivencia.

B3.3.Valorar as 2000. condutas cotiás en relación ás normas de convivencia do colexio e realizar un uso 2006. responsable dos materiais escolares.

B3.4. Respecto e conservación do medio ambiente. O uso responsable dos materiais persoais e escolares.

B3.5.Valoración da igualdade de dereitos entre homes e mulleres

2018.

B3.4. Participar activamente na vida cívica valorando a igualdade de dereitos

1990.

PRIMEIRO Competencias clave

VSCB3.2.1.Soluciona os 1991. problemas persoais da vida 1992. escolar coa independencia 1993. adecuada a súa idade

CAA

VSCB3.3.1. Coñece e enumera as normas de convivencia da aula.

2001.

Temporalización

1994.

Ao longo de todo o curso

CSC

2002.

Ao longo de todo o curso

VSCB3.3.2. Pon en práctica 2007. procesos e razoamentos 2008. sinxelos para valorar se determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares.

CSC

2009.

Ao longo de todo o curso

2013.

VSCB3.3.3. Fai uso adecuado do material.

2014.

CSC

2015.

Ao longo de todo o curso

2019.

VSCB3.4.1. Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu

2020.

CSC

2021.

Ao longo de todo o curso

CSIEE CSC

CSIEE

106

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

na familia e na escola.

2028.

n

2029.

B3.6. A educación viaria. 2030.

As normas básicas de educación viaria. Sinais de tráfico para os peóns ou peoas.

CURSO Estándares de aprendizaxe

e corresponsabilidade de homes e mulleres.

B3.5. Valorar as normas de seguridade viaria.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

sexo.

2025.

VSCB3.4.2. Colabora con persoas do outro sexo en diferentes situacións escolares.

2026.

CSC

2027.

Ao longo de todo o curso

2031.

VSCB3.5.1. Colabora en campañas escolares sobre a importancia do respecto das normas de educación viaria.

2032.

CSC

2034.

2º e 3º Trimestres

2033.

CSIEE

VSCB3.5.2. Recoñece e interpreta o significado dos sinais de tráfico de uso frecuente.

2039.

CSC

2041.

2º e 3º Trimestres

2040.

CAA

VSCB3.5.3. Explica oralmente a importancia de respectar os sinais de tráfico.

2046.

CSC

2048.

2º e 3º Trimestres

2047.

CCL

2038.

2045.

107

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Na área de Valores Sociais e Cívicos.

Na área de Valores Sociais e Cívicos incidiremos no adestramento de todas as competencias de xeito sistemático facendo fincapé nos descritores máis afíns á área.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía O desenvolvemento desta competencia nesta área curricular permítenos utilizar, interpretar e expresar con claridade elementos e razoamentos matemáticos para enfrontarse a aquelas situacións cotiás que os precisan. Así mesmo, esta competencia ofrece a posibilidade de empregar o razoamento lóxico, analizar e axuizar a partir de conflitos, resolución de problemas e xuízos morais, os problemas sociais e históricos.

Os descritores que podemos traballar serán: • Interactuar co ámbito natural de xeito respectuoso.

• Tomar conciencia dos cambios producidos polo home no medio natural e as repercusións para a vida futura.

• Desenvolver e promover hábitos de vida saudable en canto á alimentación e ao exercicio físico.

• Recoñecer a importancia da ciencia na nosa vida cotiá.

• Identificar e manipular con precisión elementos matemáticos (números, datos, elementos xeométricos...) en situacións cotiás.

• Aplicar os coñecementos matemáticos para a resolución de situacións problemáticas en contextos reais e en calquera materia.

• Realizar argumentacións en calquera contexto con esquemas lóxicomatemáticos.

• Aplicar as estratexias de resolución de problemas a calquera situación problemática.

108

Comunicación lingüística Para o bo desenvolvemento desta competencia nesta área, será decisivo o fomento da lectura a través de libros e de fragmentos escollidos para comentar na aula, con dúas finalidades: mellorar a comprensión lectora e a adquisición de destrezas para a expresión escrita e adquirir identidade sobre o que significa unha sociedade cívica para favorecer o coñecemento dos valores, os dereitos e os deberes destacados nos dereitos humanos... Dende esta área, trataremos de que adquiran as destrezas comunicativas, tanto oral coma escrita; por iso, procuraremos adestrar polo menos un descritor en cada unha das unidades didácticas.

Os descritores que podemos utilizar serán: • Captar o sentido das expresións orais: ordes, explicacións, indicacións, relatos...

• Comprender o sentido dos textos escritos.

• Gozar coa lectura.

• Expresar oralmente de xeito ordenado e claro calquera tipo de información.

• Compoñer distintos tipos de textos creativamente con sentido literario.

• Respectar as normas de comunicación en calquera contexto: quenda de palabra, escoita atenta ao interlocutor...

• Manexar elementos de comunicación non verbal, ou en diferentes rexistros en diversas situacións comunicativas.

• Utilizar os coñecementos sobre a lingua para buscar información e ler textos en calquera situación.

Competencia dixital Desenvolver a competencia dixital desde esta área axudaranos a manexar ferramentas que posibiliten o acceso ao coñecemento e á vez nos ensinen o seu uso responsable. A devandita competencia favorecerá dous tipos de traballo: autónomo e participativo, mediante os que se fomentará a identidade persoal e a relación interpersoal, respectivamente, desde unhas bases sólidas nas que poidan empezar a xerar os seus propios criterios sobre situacións reais da sociedade na que viven.

109

Na área de Valores Sociais e Cívicos podemos adestrar os seguintes descritores: • Empregar distintas fontes para a busca de información.

• Seleccionar o uso das distintas fontes segundo a súa fiabilidade.

• Manexar ferramentas dixitais para a construción de coñecemento.

• Comprender as mensaxes elaboradas en códigos diversos.

• Actualizar o uso das novas tecnoloxías para mellorar o traballo e facilitar a vida diaria.

• Aplicar criterios éticos no uso das tecnoloxías.

Conciencia e expresións culturais A través desta competencia e desde esta área, posibilítase a adquisición de pautas sociais e cívicas persoais, interpersoais e interculturais para participar dunha forma eficaz e construtiva en sociedades cada vez máis diversificadas.

Os descritores que podemos adestrar nesta competencia son: • Mostrar respecto cara ás obras máis importantes do patrimonio cultural a nivel mundial.

• Valorar a interculturalidade como unha fonte de riqueza persoal e cultural.

• Expresar sentimentos e emocións desde códigos artísticos.

• Apreciar a beleza das expresións artísticas e do cotián.

• Elaborar traballos e presentacións con sentido estético.

Competencias sociais e cívicas A área de Valores Sociais e Cívicos pídenos que se facilite a construción da identidade individual e se potencien as relacións interpersoais para favorecer a convivencia de acordo a valores cívicos socialmente recoñecidos, polo que esta competencia fomentará todos aqueles aspectos que lle axuden ao alumnado a formarse como persoas e cidadáns participativos na mellora e no desenvolvemento dunha sociedade democrática.

110

Os indicadores desta competencia poden facilitar o adestramento de cada un dos descritores que enunciamos a continuación: • Coñecer e aplicar dereitos e deberes da convivencia cidadá no contexto da escola.

• Desenvolver capacidade de diálogo cos demais en situacións de convivencia e traballo e para a resolución de conflitos.

• Mostrar dispoñibilidade para a participación activa en ámbitos de participación establecidos.

• Recoñecer riqueza na diversidade de opinións e ideas.

• Aprender a comportarse desde o coñecemento dos distintos valores.

• Concibir unha escala de valores propia e actuar conforme a ela.

• Evidenciar preocupación polos máis desfavorecidos e respecto aos distintos ritmos e potencialidades.

• Involucrarse ou promover accións cun fin social.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor O sentido de iniciativa e espírito emprendedor beneficiará o alumnado, xa que se iniciará no autocoñecemento a distintos niveis para poder desenvolver diferentes habilidades que o leven a tomar iniciativas emprendedoras que faciliten a asunción da complexa convivencia social propiciando valores de interdependencia positiva, cooperación de acordo cos valores, os dereitos e os deberes da sociedade na que se desenvolven.

Neste caso, os descritores que se poderían adestrar serían: • Asumir as responsabilidades encomendadas e dar conta delas.

• Ser constante no traballo superando as dificultades.

• Xestionar o traballo do grupo coordinando tarefas e tempos.

• Contaxiar entusiasmo pola tarefa e confianza nas posibilidades de alcanzar obxectivos.

• Priorizar a consecución de obxectivos do grupo sobre intereses persoais.

• Xerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema.

111

• Encontrar posibilidades no contorno que outros non ven.

• Mostrar iniciativa persoal para iniciar ou promover accións novas.

Aprender a aprender A competencia de aprender a aprender favorece a forma en que o proceso de ensino-aprendizaxe se vai consolidando no alumnado. As metodoloxías empregadas nesta área estarán relacionadas co traballo de investigación, de forma que a participación e a implicación do alumnado sexa real, así como o recoñecemento e a aceptación das normas sociais e de convivencia.

Nesta área insistirase na relación entre o progreso persoal e o académico xa que iso supoñerá unha das bases para que se inicien na construción do seu propio proxecto persoal de vida.

Os descritores que poderiamos utilizar para adestrar esta competencia serían: • Identificar potencialidades persoais como aprendiz: estilos de aprendizaxe, intelixencias múltiples, funcións executivas...

• Desenvolver as distintas intelixencias múltiples.

• Xerar estratexias para aprender en distintos contextos de aprendizaxe.

• Aplicar estratexias para a mellora do pensamento creativo, crítico, emocional, interdependente,…

• Desenvolver estratexias que favorezan a comprensión rigorosa dos contidos.

• Planificar recursos necesarios e pasos a realizar no proceso de aprendizaxe.

• Seguir os pasos establecidos e tomar decisións sobre os pasos seguintes en función dos resultados intermedios.

• Avaliar a consecución de obxectivos de aprendizaxe.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa.

1.1. Debuxa a propia imaxe corporal.

112

1.2. Expresa oralmente a súa autodescrición.

1.3. Considera positivamente as súas características físicas e as súas calidades persoais.

2.1. Identifica e comunica as súas emocións.

2.2. Describe oralmente os signos físicos que acompañan a diferentes emocións.

2.3. Dramatiza diferentes estados de ánimo.

3.1. Tranquiliza o seu corpo e a súa mente mediante a relaxación.

3.2. Reproduce historias, cancións e poemas con solucións para sentirse mellor.

3.3. Interpreta o ámbito e desenvólvese nel con autonomía.

4.1. Realiza as tarefas de forma responsable.

4.2. Analiza e manifesta verbalmente que e como aprendeu.

4.3. Manifesta comportamentos responsables e saudables.

5.1. Representa plasticamente a necesidade da alimentación, a vivenda e o xogo para un neno ou nena.

5.2. Explica as consecuencias para os nenos e as nenas dunha mala alimentación, a falta dunha vivenda digna e a imposibilidade de xogar.

5.3. Respecta a igualdade de dereitos de nenos e nenas no xogo.

Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais.

1.1. Imita e reproduce expresións, sentimentos e estados de ánimo coordinando a expresión verbal coa facial e a corporal.

1.2. Contesta a preguntas relacionadas con situacións vividas e con imaxes observadas.

1.3. Emprega a linguaxe para comunicar afectos e emocións con amabilidade.

2.1. Expresa adecuadamente experiencias, ideas, pensamentos e emocións en exposicións orais.

113

2.2. Entende, comprende e dálles sentido ás ideas que expoñen outras persoas durante os debates e o traballo en equipo.

2.3. Dialoga sobre un tema proposto e respecta a quenda de palabra.

3.1. Describe oralmente as características de diferentes persoas.

3.2. Recoñece e explica sentimentos e emocións dos demais.

3.3. Identifica e comunica as emocións dos personaxes que aparecen en fotografías, pinturas ou películas.

3.4. Dramatiza feitos observados, reflectindo os sentimentos e os estados de ánimo dos protagonistas.

4.1. Mostra actitudes de respecto cara a un mesmo e cara aos demais.

4.2. Representa e dramatiza diferentes formas de vida.

4.3. Identifica necesidades dos compañeiros, resalta as súas calidades e emite cumprimentos.

Bloque 3: A convivencia e os valores sociais.

1.1. Desenvolve actitudes de colaboración en situacións informais de interacción social.

1.2. Comparte os seus materiais e préstalles axuda a outras persoas.

1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros.

1.4. Intégrase no xogo, busca a outros nenos e nenas para xogar, participa nos xogos mostrando iniciativas, comparte os seus xoguetes.

2.1. Mantén unha independencia adecuada á súa idade para solucionar problemas persoais da vida escolar.

2.2. Escoita as razóns das persoas coas que entra en conflito, compréndeas na medida das súas posibilidades e exponas oralmente.

2.3. Explica conflitos que aparecen nos medios de comunicación de masas e as súas posibles solucións, tendo en conta os sentimentos básicos das partes.

3.1. Coñece e enumera as normas de convivencia da aula.

3.2. Pon en práctica procesos de razoamento sinxelos para valorar se determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares.

3.3. Usa os materiais con responsabilidade.

114

4.1. Debuxa sinais de tráfico de uso frecuente con axuda das tecnoloxías da información e da comunicación.

4.2. Recoñece e interpreta o significado de sinais de tráfico de uso frecuente con axuda das tecnoloxías da información e a comunicación.

4.3. Explica oralmente a importancia de respectar os sinais de tráfico.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa.

1. Desenvolver unha percepción axustada dun mesmo expresando mediante a linguaxe oral e diversas representacións unha visión positiva das características físicas e calidades persoais.

2. Tomar conciencia das emocións, recoñecendo os signos físicos que as poden acompañar, e expresándoas plasticamente.

3. Autorregular condutas cotiás e desenvolver o control de impulsos, adquirindo hábitos de autocoidado saudables.

4. Desenvolver aptitudes responsables actuando con motivación e responsabilidade na vida familiar, escolar e social.

5. Analizar a necesidade de preservar os dereitos á alimentación, á vivenda e ao xogo de todos os nenos e nenas do mundo utilizando a experiencia persoal.

Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais.

1. Expresarse de forma tranquila, realizando un acompañamento xestual adecuado aos sentimentos e emocións que se comunican.

2. Aprender a comunicarse, expresando de forma clara as ideas, escoitando con atención e respectando a quenda de palabra.

3. Comprender outras persoas, detectando e expresando as súas características, identificando as súas emocións e entendendo as súas actuacións.

4. Descubrir e comprender as diferenzas entre as persoas, realizar consideracións positivas das calidades e facer gabanzas enriquecendo a propia bagaxe social e cultural.

115

Bloque 3: A convivencia e os valores sociais.

1. Participar en actividades de grupo, gozando do compañeirismo, tendo en conta as propias necesidades e mostrando unha boa disposición para recibir e ofrecer axuda.

2. Recoñecer, explicar e buscar solucións sinxelas aos conflitos habituais no colexio desenvolvendo a independencia emocional e a capacidade de reflexión.

3. Valorar as condutas cotiás poñéndoas en relación coas normas de convivencia do colexio e o uso responsable dos materiais escolares.

4. Recoñecer sinais de tráfico útiles para peóns que se han de respectar decote representándoos e seguindo as súas indicacións.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Ferramentas de avaliación do traballo competencial.

Probas de avaliación escritas.

Evidencias dos estándares de aprendizaxe.

Para rexistrar as evidencias de aprendizaxe vinculadas aos estándares utilizaremos portfolios de aprendizaxe na aula. Ao longo das distintas unidades didácticas iremos planificando a realización e a recollida de produtos que mostre o nivel de consecución do estándar e detalle a súa evolución ao longo do curso.

O portfolio é unha ferramenta que permite avaliar o proceso de aprendizaxe consistente fundamentalmente na recollida de evidencias da evolución do alumno; pode pautarse a recollida de evidencias ou deixar ao alumno que seleccione cales quere mostrar. Cada evidencia leva unha reflexión engadida sobre o traballo realizado, as dificultades encontradas e os obxectivos de mellora persoal. O documento do portfolio pode realizarse en papel ou formato dixital.

No anexo de avaliación preséntase un posible guión para a súa realización.

As evidencias que podemos recoller na área de Valores Sociais e Cívicos poden ser: • Exercicios do libro ou da proposta didáctica que versen sobre os estándares definidos na unidade.

116

• Probas escritas que recollan os estándares de aprendizaxe.

• Produtos finais derivados de tarefas aplicadas no contexto real.

• Debuxos que representen aquilo que aprenderon.

• Diferentes ferramentas de auto e coavaliación do traballo realizado na aula.

DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA A REALIZACIÓN DE AVALIACIÓN INICIAL.

Realizarase unha avaliación inicial dos coñecementos previos e das características persoais, para poder atender a diversidade e así axeitar a metodoloxía. Ao final do mes de setembro realizarase unha serie de probas ao alumnado para comprobar os seus coñecementos previos e abordar o proceso educativo con garantías, prever e anticipar axustes individuais e atallar problemas escolares. Para ter un coñecemento previo levarase a cabo unha exploración inicial ao principio do curso.

Empregaremos como elemento importante a información proporcionada polo/a anterior titor/a sobre ese grupo de alumnos/as.

Esta proba inicial e os informes serán o marco de referencia e o punto de partida para elaborar a programación de aula, que terá en conta as característica do alumnado. No caso de detectar problemas específicos, a titora ou en colaboración co Departamento de Orientación elaborarán conxuntamente as medidas de atención á diversidade.

Co fin de adaptar cada unidade didáctica a realidade da nosa aula, cada titora encargarase de valorar os coñecementos previos do alumnado teñen sobre dita unidade.

En primeiro de primaria. A finalidade desta proba é de ofrecer ao profesorado un recurso que facilite o coñecemento madurativo do alumnado que comeza na Educación Primaria. Valorarase en outros apartados: a súa identidade e autonomía persoal, a comunicación e a representación, a aproximación a linguaxe escrita, interpretación de imaxes, conceptos básicos, medidas de tempo, orientación espacial, numeración…

117

ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN E OS REFORZOS PARA LOGRAR DITA RECUPERACIÓN. • REFORZO: fichas fotocopiables con actividades para traballar a aprendizaxe dos contidos mínimos do ciclo e facilitarlle ao alumno/a que o requira a adquisición das competencias básicas. Co este fin organízanse unha serie de medidas: 

Desdobres no grupo na área de matemáticas 2 veces á

semana Apoio á lectura. (2 veces á semana).  Realización dos cadernos trimestrais de lengua castellana e matemáticas da Editorial Santillana e Anaya.

Estamos pendentes da concesión dun proxecto para reforzar a lectoescritura e o cálculo.”Contratos programa”.

• AMPLIACIÓN: fichas fotocopiables con actividades de maior dificultade pola súa resolución, polo tratamento doutros contidos relacionados cos do ciclo ...

• COMPETENCIAS BÁSICAS e INTELIXENCIAS MÚLTIPLES: a diversidade de estilos cognitivos e de intelixencias en aprendizaxes contémplase coa lectura, co movemento, coa representación plástica, a dramatización etc.

• PLANS INDIVIDUAIS: planes dirixidos a alumnos que o requiren (estranxeiros, incorporación tardía, necesidades educativas especiais e superdotación).Os/as alumnos/as que teñan unha necesidade máis específica nunha área terán unha actividade máis individualizada e organizada pola titora e co apoio da mestra de pedagoxía terapéutica.

• ACTIVIDADES MULTINIVEL: actividades que posibilitan que os alumnos atopen, respecto ao desenvolvemento dun contido, actividades que se axustan ao seu nivel de competencia curricular, aos seus intereses, habilidades e motivacións. Por exemplo, o grupo-clase pode estar a traballar sumas levadas pero a un alumno/a pódeselle pedir que resolva catro, outros que resolvan dez, e outro pode estar a traballar a un nivel máis básico (sumas dunha cifra). Deste xeito, nunha mesma clase posibilítase traballar a diferentes niveis, segundo as habilidades de cada alumno.

• ENSINO TITORADO. • TRABALLOS DE INVESTIGACIÓN. • LECTURAS E CONSULTAS DE FORMA LIBRE

118

CRITERIOS DE PROMOCIÓN AO SEGUINTE CURSO. Os referentes para a valoración do grao de adquisición das competencias e o logro dos obxectivos da etapa nas avaliacións continua e final das disciplinas troncais, específicas e de libre configuración autonómica serán os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe avaliables que figuran na programación de curso e tendo como marco de referencia o Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 9 de setembro de 2014)

PROMOCIÓN DO ALUMNADO O alumnado accederá ao curso seguinte sempre que se considere que logrou os obxectivos que correspondan ao curso realizado e que alcanzou o grao de adquisición das competencias correspondentes. De non ser así, poderá repetir unha soa vez durante a etapa, cun plan específico de reforzo ou recuperación e apoio, que será organizado polo centro de acordo co que estableza a consellería competente en materia educativa.

A repetición considerase unha medida de carácter excepcional e tomarase tras esgotar o resto das medidas ordinarias de reforzo e apoio para resolver as dificultades do alumnado.

SITUACIÓN AO FINAL DE

PROCESO A SEGUIR

1º DE PRIMARIA

a) Si o alumno/a ten valoración positiva en tódalas áreas do curso.

b) NO BLOQUE DE MATERIAS ESPECÍFICAS: O alumno/a nalgunha ou en todas as áreas NON ten valoración positiva que compoñen este bloque

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE CON MEDIDAS EDUCATIVAS COMPLEMENTARIAS.

119

(Educación física/ Valores sociais ou relixión/ Educación artística) c) NO BLOQUE DE MATERIAS TRONCAIS E O BLOQUE

DE

LIBRE

CONFIGURACIÓN

AUTONÓMICA:

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE CON

 Si o alumno/a NON ten valoración positiva nunha das materias das

MEDIDAS EDUCATIVAS COMPLEMENTARIAS.

seguintes áreas: Lingua Castelá/Lingua Galega//Lingua Inglesa /Matemáticas/Ciencias da Natureza/Ciencias Sociais  Si o alumno/a NON ten valoración

NON PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE

positiva en dúas materias das seguintes áreas: Lingua Castelá/Lingua Galega/Lingua Inglesa/Matemáticas/Ciencias da Natureza/Ciencias Sociais (xa que teñen especial consideración polo seu carácter instrumental) METODOLOXÍA DIDÁCTICA O proceso de ensinanza e aprendizaxe debe cumprir os seguintes requisitos: Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado e das súas aprendizaxes previas.

120

Asegurar a construción de aprendizaxes significativas a través da mobilización dos seus coñecementos previos e da memorización comprensiva.

Posibilitar que os alumnos realicen aprendizaxes significativas por si sos.

Favorecer situacións nas que os alumnos deben actualizar os seus coñecementos.

Proporcionar situacións de aprendizaxe que teñen sentido para os alumnos, co fin de que resulten motivadoras.

En coherencia co exposto, os principios que orientan a nosa práctica educativa son os seguintes: METODOLOXÍA ACTIVA Integración activa do alumnado na dinámica xeral da aula e na adquisición e configuración das aprendizaxes.

Participación no deseño e desenvolvemento do proceso de ensinanza e aprendizaxe.

MOTIVACIÓN Consideramos fundamental partir dos intereses , demandas, necesidades e expectativas do alumnado. Tamén será importante arbitrar dinámicas que fomenten o traballo en grupo.

AUTONOMÍA NA APRENDIZAXE Utilización dunha linguaxe sinxela, clara e estruturada na presentación dos novos contidos.

Gradación das actividades, aparecendo en último lugar as que require un maior grao de habilidade e autonomía. Énfase nos procedementos e técnicas de aprendizaxe, que inclúen una reflexión sobre os contidos obxecto de estudo e una revisión final.

SELECCIÓN DOS CONTIDOS Reforzar o aprendido nos cursos precedentes e abrir o coñecemento cara a novos temas.

ATENCIÓN Á DIVERSIDADE Teremos en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe, así como os seus intereses e motivacións.

EDUCACIÓN EN VALORES Presentando actividades que conducen á adopción de actitudes positivas sobre o coidado do propio corpo, conservación da natureza e a convivencia.

A AVALIACIÓN DO PROCESO EDUCATIVO.

121

A avaliación concíbese coma una análise de todos os aspectos do proceso educativo e permite a retroalimentación, a achega de informacións precisas que permiten reestruturar a actividade no seu conxunto.

Coñecer o nivel de desenvolvemento psicolóxico dos nosos alumnos/ás .

Favorecer a creación de procesos de aprendizaxe significativos.

Promover o desenvolvemento da actividade mental dos nosos alumnos/ás.

Desenvolver a capacidade de aprender a aprender.

• A través dunha metodoloxía psicoevolutiva, investigadora, creativa, activa e participativa: Fomentaremos una aprendizaxe activo e autónomo.

Favoreceremos a socialización do alumnado traballando todos os tipos de agrupamentos : individual, po parellas, pequeno e gran grupo, dependendo do traballo a realizar.

Fomentaremos á cooperación e o afán de superación.

Proporcionaremos guías e estratexias de aprendizaxe, o respeto as normas do colexio, e proporcionaremos oportunidades de traballar coas tics e tamén na biblioteca do centro.

Partir dos coñecementos previos do alumno, así como o desenvolvemento dos nenos e a súas características psicoevolutivas

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE De conformidade co disposto nos artigos 71 a 79 bis da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, no deseño da programación, tivemos en conta as características e diferenzas reais que caracterizan as nosas aulas . As capacidades físicas, mentais e psíquicas do noso alumnado nunca son as mesmas. Ademais cada un vive en ambientes diferentes, o cal fomenta unha diversidade de intereses, capacidades, motivacións e, en definitiva, necesidades educativas.

Configurar unha resposta educativa apropiada haberá de ser un principio de fundamentación esencial, xa que un dos obxectivos da educación é garantir o máximo desenrolo posible, independentemente das súas capacidades e ritmos de aprendizaxe.

A atención do alumnado con necesidade específica de apoio educativo, centrando en tres as medidas de atención que se recollen nesta programación: Alumnado que presenta necesidades educativas especiais

122

Alumnado con altas capacidades intelectuais Alumnos con integración tardía no sistema educativo español:

Así pois, levaranse a cabo as accións necesarias, os recursos e apoios precisos que permitan compensar os efectos de situación e desvantaxe para o logro dos obxectivos.

Para comezar, deberanse ter en conta unha serie de medidas de carácter xeral, como son Titoría e orientación.

Formará parte da nosa función docente este ano, favorecéndose co ela a integración dos alumnos na vida do centro mediante o seguimento personalizado do seu proceso educativo. A súa finalidade é que o alumno integre coñecementos que lle axuden a superar os obstáculos que poidan dificultar a súa aprendizaxe e o seu crecemento persoal.

Reforzo educativo.

Supón o menor grao de modificación curricular para que o alumnado que así o necesite supere as propias dificultades de aprendizaxe. Será unha acción xeral, común e aplicada de forma habitual en clase pretendendo así que se o alumno presenta, por motivos circunstanciais, un problema puntual, deberá recibir o apoio específico da docencia para superalo e continuar a súa aprendizaxe co seu ritmo habitual a través do uso de estratexias didácticas, metodolóxicas e recursos axeitados. É unha medida de atención a diversidade que modifica elementos non prescriptivos do currículo (temporalización, metodoloxía e avaliación). Así mesmo, en relación ao conxunto da aula fomentarase a socialización e integración deste alumnado.

Co este fin organízanse unha serie de medidas: Desdobres no grupo na área de matemáticas 2 veces á semana, en primeiro e segundo.

Apoio á lectura en primeiro (2 veces á semana) Realización dos cadernos trimestrais de lenguacastellana e matemáticas da Editorial Santillana.

Estamos pendentes da concesión dun proxecto para reforzar a lectoescritura e o cálculo.

123

Os/as alumnos/as que teñan unha necesidade máis específica nunha área terán unha actividade máis individualizada e organizada pola titora e co apoio da mestra de pedagoxía terapéutica dentro da aula.

Medidas de carácter específico As estratexias de intervención virían por tres puntos: aceleración, agrupamento e enriquecemento. A aceleración consistirá en colocar o alumno nun curso superior que aínda sendo motivador crea grandes diferenzas no alumnado relativas á madureza e ao desenvolvemento físico. O agrupamento, parte dun concepto contrario á integración, xa que se trataría de xuntar ás persoas con sobredotación intelectual con evidentes avances no proceso de ensino aprendizaxe. Finalmente, o enriquecemento, baséase na adaptación curricular, cun programa individualizado ás súas características. Un enriquecemento pódese concretar en tres eixes básicos, que son: 6.3.1.

Ampliación curricular:

Consiste en ampliar a estrutura dos temas e contidos achegando ao alumnado máis información sobre eles. Esta actuación é moi axeitada para nenos e nenas precoces e talentosas no ámbito académico ou tamén, con talentos específicos.

Máis contemplámola igualmente, para aqueles que a cotío rematan as tarefas antes do tempo previsto.

6.3.2. Adaptación curricular Consistirá en deseñar programas educativos adaptados. Aplícanse dentro do ámbito e do horario escolar. Este tipo de enriquecemento baséase en achegar ao neno maior amplitude de temas e maior nivel de complexidade, ou pola contra, pola súa diminución. A actuación céntrase nas conexións entre as informacións máis que non na súa cantidade. Ademais, a adaptación curricular presenta e destaca algúns contidos que son proveitosos para todo o grupoclase.

Os programas de adaptación curricular na súa concepción e elaboración poderán ser de tres tipos: 1. Adaptacións curriculares non significativas.As adaptacións curriculares non significativas irán dirixidas ao alumnado que presente desfase no seu nivel de competencia curricular respecto do grupo no que está escolarizado, por presentar dificultades graves de aprendizaxe ou de acceso ao currículo asociadas a minusvalidez ou trastornos graves de conduta, por atoparse en situación social desfavorecida ou por incorporarse tardiamente ao sistema educativo. Esta adaptación afectará aos elementos do currículo que se

124

consideren necesarios, metodoloxía e contidos, pero sen modificar os obxectivos da etapa educativa nin os criterios de avaliación.

As adaptacións curriculares non significativas poderán ser de grupo, cando estean dirixidas a un grupo de alumnado que teña un nivel de competencia curricular relativamente homoxéneo, ou individuais..

As adaptacións curriculares serán propostas e elaboradas polo equipo docente, baixo a coordinación do profesor ou profesora titor e co asesoramento do equipo ou departamento de orientación. Nas devanditas adaptacións constarán as áreas ou materias nas que se vai aplicar, a metodoloxía, a organización dos contidos, os criterios de avaliación e a organización de tempos e espazos.

2. Adaptacións curriculares significativas.

Esta medida será tomada cando un alumno ou alumna con necesidades educativas especiais presente un desfase curricular con respecto ao grupo da súa idade tal que faga necesaria a modificación dos elementos do currículo, incluído os obxectivos da etapa e os criterios de avaliación, co fin de facilitarlle a accesibilidade ao currículo, buscando con iso o máximo desenvolvemento posible das competencias básicas.

As adaptacións curriculares significativas requirirán unha avaliación psicopedagóxica previa, realizada polos equipos ou departamentos de orientación, coa colaboración do profesorado que atende o alumnado, e da cal se desprenderá un informe de avaliación psicopedagóxica.

A aplicación das adaptacións curriculares significativas será responsabilidade do profesor ou profesora da área ou materia correspondente, coa colaboración do profesorado de educación especial e o asesoramento do equipo de orientación.

A avaliación das áreas ou materias será responsabilidade compartida do profesorado que as imparte e, no seu caso, do profesorado de apoio, tomando como referente os obxectivos e os criterios de avaliación fixados nas devanditas adaptacións.

3. Adaptacións curriculares para o alumnado con altas capacidades intelectuais.

As adaptacións curriculares realizadas para atender este tipo de alumnado teñen como fin promover neste o desenvolvemento pleno e equilibrado dos obxectivos xerais desta etapa educativa, contemplando medidas extraordinarias dirixidas a ampliar e enriquecer os contidos do currículo ordinario e medidas excepcionais de flexibilización do período de escolarización.

125

Estas adaptacións curriculares requirirán tamén unha psicopedagóxica previa, realizada polo equipo de orientación.

avaliación

No noso ciclo hai unha alumna que ten que seguir unha ACI pola súa discapacidade e combina a súa escolaridade cun centro de CEE..

6.3.3. Enriquecemento aleatorio: Consiste en planificar unha serie de temas e actividades que inclúan nos contidos do currículo, outros contidos externos pero facilmente vinculables.

Neste curso escolar tense solicitado á Consellería de Educación un programa contracto (Tolos por aprender) co fin de reforzar ás áreas instrumentais e competencias básicas en lectoescritura e cálculo no primeiro e segundo cursos.

Por outro lado, para reforzar á lectura , realízanse apoios co desdobramento do grupo (2 sesións semanais), ademais do reforzo diario desde a titoría.

Outra medida de atención a diversidade é o apoio dentro da aula ordinaria da profesora de pedagoxía terapéutica.

ADAPTACIÓNS CURRICULARES. Segundo a Orde do 6 de Outubro de 1995 pola que se regulan as adaptacións do currículo na nosa comunidade, as adaptacións curriculares son modificacións dun ou máis elementos prescriptivos do currículo para atender as necesidades educativas,.

Neste curso escolar non se ten plantexado a realización de ningunha adaptación curricular.

PROGRAMA DE EDUCACIÓN EN VALORES O noso obxectivo como docentes é a formación de cidadáns responsables con hábitos de consumo saudables, coidadosos/as co entorno social e natural...

Estas intencións impregnan toda a nosa acción educativa e están presentes en todas as áreas do currículo. Non se trata dun conxunto de ensinanzas illadas senón que forman parte da nosa actividade diaria e están presentes na nosas aulas permanentemente.. Estes valores constitúen unha responsabilidade de toda a comunidade educativa e desde a nosa función como titoras traballamos

126

estes valores que teñen Pretendese o desenvolvemento moral da persoa como parte fundamental da construción do autoconcepto. Estes contidos trabállense desde todas as áreas e tamén na alternativa a relixión: - Autoestima, aceptación e confianza en si mesmo.

- Autocrítica: recoñecemento de erros, valoración da súa actuación, discriminación de comportamento inadecuados. Uunha presenza máis relevante como: Educación moral e cívica.

- Responsabilidade, compromiso persoal.

- Regulación do propio comportamento, autocontrol.

- Defensa dos propios dereitos e crenzas.

- Autonomía e iniciativa, planificación da propia acción.

- Participación no grupo e no establecemento das normas.

- Respecto aos demais compañeiros e obxectos comúns.

- Pautas de convivencia na escola e na familia.

- Axuda e colaboración entre iguais e adultos.

- Interese por compartir amizades, obxectos, atención...

- Uso de normas lingüísticas nos diálogos e conversacións en grupo.

- Interese por comunicarse cos demais.

- Expresión de sentimentos.

- Coñecemento e respecto de outras realidades, costumes e formas de vida.

Educación para a saúde.

A saúde como benestar físico e mental, individual, social e medioambiental.

Traballamos: os coidados persoais (hixiene e saúde), alimentación e prevención de accidentes..

Educación viaria - Coñecer e respectar as normas básicas para desprazarse como peóns e como usuarios dos medios de transporte.

Educación para o lecer - Ser conscientes e gozar das posibilidades lúdicas da lingua: cancións,

127

trabalinguas, adiviñas, obras de teatro, contos, lendas...

Educación para a paz.

O obxectivo é que o alumnado comprenda que a construción da paz é tarefa de todos e a mellor maneira de superar a falta de comunicación e os problemas habituais é o diálogo e o respecto mutuo. Deste o noso ciclo os obxectivos e contidos están encamiñados para: a resolución pacífica e progresivamente autónoma de conflitos,o emprego da linguaxe e o diálogo como vía de solución, fomento dunha actitude crítica fronte a cultura bélica que se transmite a través dos debuxos animados, xogos, o coñecemento e a valoración das diferenzas, evitando situacións de discriminación con respecto a etnia, cultura, profesións, clase social, sexo, respectando outras realidades, costumes e formas de vida.

Educación ambiental.

Fomentar o descubrimento do entorno e o desenvolvemento de actitudes favorables para a súa protección e conservación. Liñas a seguir: - Sensibilizar ao alumnado dos problemas medioambientais.

- Creación de hábitos de protección e coidado do medio.

- Respecto, valoración e implicación no mantemento do entorno.

- Hábitos de protección e coidado de animais e plantas.

- Normas de utilización dos espazos urbanos.

Educación sexual.

Presentando a figura da muller en situación iguais ao do home, tanto no ámbito escolar como no de traballo. Esta de tarefas de coeducación comeza cunha linguaxe non discriminatoria e con contidos como: - Construción dun autoconcepto adecuado, evitando a asignación de roles, estereotipos, valores e comportamentos sexistas.

- Identificación e valoración da existencia de diferentes modelos de familia, evitando unha asignación previa de roles no reparto de tarefas.

- A expresión dos sentimentos e emociones en ambos sexos.

- Valoración do uso no-sexista dos xoguetes, e evitando a dicotomía entre xogos de nenos/nenas.

Educación do consumidor.

128

Favorecendo unha actitude responsable e reflexiva sobre o consumo diferenciado entre o necesario e aquilo que poden prescindir. Contidos que se planean: - O consumo responsable.

- Reducir o uso de materiais e practicar a reutilización e a reciclaxe.

- Reducir o consumo de enerxía e coñecer enerxías non-contaminantes.

-Coñecer e interpretar de xeito adecuado a información que nos transmite a publicidade. Valoración crítica da publicidade.

- Os xoguetes e o material escolar: utilización e reciclaxe..

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR.

TEMPO PARA A LECTURA. O fomento da lectura considérase un dos eixes vertebrais do fomento de estratexias de mellora nos centros educativos. Tanto é así, que está proposto pola LOE, como unha das liñas básicas da reforma educativa. No noso Centro está estipulado no horario 20 minutos diarios de lectura.

A adquisición da lectura é un dos obxectivos fundamentais do noso curso. Gran parte do horario o dedicamos a practicar a lectura e a escritura xa que temos que dotar aos nosos alumnos/as da destreza instrumental básica para a maioría dos aprendizaxes posteriores. No primeiro curso estableceuse, desde fai anos, unha serie de apoios semanais para reforzar a lectura (estes apoios son proporcionados coa colaboración de outros compañeiros do centro). Esta axuda é básica para adquirir a lectura mecánica e comprensiva.

Unha vez que os nenos/as, xa saben ler, o obxectivo seguinte é facer lectores/as, tarefa que se consegue creando o hábito da lectura (importantísimo a colaboración da familia do alumnado). Co este fin todos os días os/as nenos/as levan para os seus fogares un poema, un pequeno texto, un conto para ler ... e outros libros que lemos diariamente. Por outra banda, intentamos achegar a lectura ao alumnado mediante o préstamo de libros da Biblioteca de aula e a Biblioteca de Centro ( O noso centro forma parte do PLAMBE).

Algunhas das actividades propostas para este curso están encamiñadas ao fomento da lectura, da escritura e a comprensión. Son as seguintes:

1 Obradoiro de Literatura: nel realizaranse actividades encamiñadas a favorecer a expresión escrita en diferentes estilos literarios (pequenas narracións, poesía, teatro, ...),

129

podendo participar nos diversos certames e convocatorias literarias que se nos ofertan ós centros.

2 Obradoiro de recuperación de tradicións orais e escritas: Daríase prioridade á transmisión de tipo oral ou escrita de aquelas tradicións que se están perdendo, do tipo de cancións populares, xogos infantís, receitas de cociña tradicionais que os nenos/as poden recoller nun libriño para regalar ás súas familias,...

3

O contacontos:

Os alumnos crearán os seus propios contos e os contarán ou lerán en voz alta a outros nenos da mesma clase ou doutros cursos.

Organizar un certame de contacontos que se estenda a toda a comunidade educativa do centro.

Escenificación de contos a través de lecturas dramatizadas dos contos, de marionetas, de sombras chinesas,... que as nais e pais poden realizar para o alumnado.

Actividades de recuperación do folclore: realizaranse, actividades de recuperación do folclore autóctono mediante a recollida de cancións, refráns, ditos populares, que achegarán ao alumnado á tradición e fomentarán o recoñecemento de novo vocabulario, ademais dos métodos folcloristas.

Así mesmo, contemplamos o traballo de tres áreas diferenciadoras que fomenten un modelo básico de fomento da lectura, é dicir, a área da comprensión lectora, a área da expresión oral e a área da comprensión escrita: Actividades de comprensión lectora A comprensión lectora traballarase mediante actividades como:             

Lectura comprensiva do conto popular.

Comprensión da linguaxe como medio de comunicación nos seres humanos.

Comprensión de lingua como conxunto de sons, palabras e regras que comparte un grupo de persoas.

Distinción entre unha poesía e un texto narrativo.

Extracción da información básica dun texto de forma oral.

Comprensión e utilización de palabras sinónimos nun texto.

Practicar para descubrir o tema e as ideas principais dun texto.

Lectura comprensiva da fábula.

Lectura comprensiva do conto de Nadal, do conto de Samaín (medo),do relato histórico, do conto de aventuras,do conto fantástico, do conto de outra cultura, da biografía, da lenda.

Análise dun tema buscando pros e contras.

Lectura comprensiva dun conto de humor e de distintos textos literarios.

Lectura dun relato histórico e historia antiga.

Lectura comprensiva de textos poéticos.

Expresión Oral.

No relativo á expresión oral, a nivel xeral, plantexámonos actividades tipo tales como:

130

             

Dedicar os 15 primeiros minutos da clase de lingua ou de lingua á lectura comprensiva en voz alta ou a expresión espontánea.

Recitar poemas, rimas, trabalinguas, adiviñas...

Saber presentarse.

Realiza breves descricións orais.

Facer pequenas entrevistas.

Interpretar pequenas cancións.

Inventar historias.

Escenificación de contos.

Continuar unha historia.

Descrición de escenas, imaxes...

Relatar feitos vividos.

Presentar noticias...

Crear pequenos diálogos ou improvisalos.

Argumentación razoada para apoiar unha idea ou petición.

Expresión Escrita.                   

Creación de marcos para facer contos.

Elaboración dun cuestionario para realizar unha entrevista.

Elaboración dun problema e a súa resolución dentro do marco dunha narración.

Creación dun argumento para facer un cómic.

Creación dos personaxes que interveñen no cómic.

Iniciación á descrición de persoas.

Instrucións para escribir unha nota e un informe.

Ser capaz de facer un proxecto de futuro sobre calquera tema.

Elaboración dunha noticia e dunha mensaxe.

Invención dun texto descritivo.

Creación dunha carta, Argumentación razoada para apoiar unha idea ou petición.

Elaboración dun diario.

Redacción dunha carta a un amigo.

Análise e elaboración dunha carta ó director.

Análise e elaboración dunha entrevista.

Elaboración de textos.

Creación de escenas teatrais.

Análise e creación dun mural.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC. Para a consecución dos obxectivos e adquisición da competencia, e a nivel de centro, plantexouse a creación dunha serie de horas lectivas para o traballo das novas tecnoloxías, e máis concretamente a nivel de aula; a concretización nunha serie de obxectivos de carácter específico: Lingua galega e castelá:

131

Motivar a aprendizaxe da lecto-escritura utilizando os recursos informáticos.

Ler contos.

Desenvolver, potenciar e afianzar o bo uso ortográfico a través da creación de contos, historias e textos con software adaptado a idade dos nenos/as.

Recoñecer morfoloxicamente as principais clases de palabras.

Desenvolver o gusto pola lectura e a escritura utilizando aplicacións informáticas.

Producir textos escritos de tipo narrativo, descriptivo, informativo...

Utilizar o recurso de Internet como unha inmensa base de datos para buscar información e como medio de comunicación.

Matemáticas: Asociar números e cantidades.

Discriminar por formas xeométricas, tamaños, series e numeración.

Resolver problemas matemáticos e operacións adaptadas a idade dos utilizando o pc.

nenos/as

Ler, escribir y recoñecer situacións de suma, resta, multiplicación e división.

Utilizar os números naturais, a súa composición e descomposición, a súa lectura e a súa escritura.

Utilizar as unidades de medida (lonxitude, capacidade, masa e tempo) mediante problemas e xogos no ordenador.

Recoñecer diferentes estratexias para resolver problemas matemáticos de seu mundo habitual utilizando recursos informáticos.

Ciencias Sociais e Ciencias Naturais Realizar actividades e xogos relacionados co contido destas áreas utilizando software adaptado á idade do alumnado.

Buscar información en Internet para facer traballos e actividades.

Alumnos/as n.e.e. : Facilitar a ensinanza individualizada, adaptándoa ao ritmo da aprendizaxe de cada neno/a.

Reforzar e motivar a aprendizaxe utilizando o ordenador como reforzo educativo.

132

Utilizaremos aplicacións informáticas e software adecuado para traballar obxectivos específicos con nenos/as con n.e.e.

Con respecto a estes obxectivos serán múltiples as opcións levadas á práctica, tendo en conta os recursos aportados pola aula de informática (pantaia con proxector, ordenador para o alumnado, etc).

Así traballariamos mediante o Blogue (Tol@sporaprender.blogspot.com), como recurso que permite englobar contidos nun recuncho virtual da propia aula.

Cada Unidade Didáctica será abordada de xeito globalizado mediante a inclusión dunha sesión virtual, onde se amplíe a materia impartida ata o momento, mediante as novas tecnoloxías.

Actividades TIC

Actividades integradas nas secuencias de aprendizaxe.

Ligazóns a Internet

Aproveitamento de recursos educativos en Internet: búsqueda de imaxes, información ou curiosidades, selección e organización para transformalo en coñecemento.

Recursos dixitais das editoriais para PDI e o libro dixital.

Actividades interactivas (aplicables en Encerado Dixital Interactivo e na pantalla de proxeción): o alumno/a responde seleccionando a opción correcta, clasificando os elementos en diferentes grupos ou situándoos na súa posición correcta.Ao finalizar, o ordenador informa os acertos e os erros.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA. Como titoras somos corresponsables, xunto coas familias do alumnado e toda a comunidade educativa, do mantemento dunha convivencia pacífica que favoreza o desenvolvemento integral dos nosos alumnos e a prevención de actitudes contrarias a convivencia. Con tal fin esta programación incorpora nos seus contidos temáticas e medidas relacionadas coa convivencia escolar e a educación en valores co obxectivo de: - A prevención de conflitos.

- A xestión de conflitos.

- Resolución pacífica de conflitos.

133

Moitos obxectivos da nosa programación teñen como base o plan de convivencia do noso centro como son: Proporcionar ó alumnado experiencias que lle permitan aprender convivencia positiva (cultura e clima de convivencia) Deseñar tarefas de aprendizaxe para o desenvolvemento da competencia social do alumnado.

Deseñar tarefas de aprendizaxe para desenvolver a competencia para fomentar o respecto mutuo e para xestionar pacificamente os problemas de convivencia.

Deseñar accións educativas, coa coherencia da actuación colaborativa do profesorado, para a xestión das condutas contrarias á convivencia Desenvolver plans preventivos do acoso e das condutas racistas.

Desenvolver accións para loitar contra a violencia.

Desenvolver accións para a formación e educación para e por a convivencia do profesorado, familias e persoal non docente.

Desenvolver accións para dar a coñecer as normas de organización e funcionamento do centro á comunidade educativa.

Promoción da sensibilización da importancia da convivencia coma parte fundamental para o desenvolvemento persoal e social de toda a comunidade educativa.

Liñas de actuación.

O noso plan de convivencia desenvolve as súas liñas de actuación mediante os dous proxectos “Aprendendo a convivir na nosa comunidade” e “Facendo escola fóra da escola”.

Educación na convivencia: No que se basea o clima e cultura de convivencia no centro Educación para a convivencia: Prevención, no que se plantexa o aprendizaxe de estratexias e o aprendizaxe da competencia para afrontar os conflitos Xestión dos problemas de convivencia: mecanismos que utilizamos para xestionar os tres tipos de problemas do centro: conflito, disrupción, acoso.

Como titoras, e seguindo o Plan de acción titorial, existe unhas normas de convivencia que desexamos que cumpran o noso alumnado: a) Respecto ás entradas, saídas e estanza no centro: - Asistir a clase con puntualidade e regularidade.

134

- Asistir a clase ben aseado e con vestimenta apropiada.

- Saudar ao entrar e saír da clase.

- Evitar palabras e xestos que poden ofender a outras persoas.

- Ceder o paso en entradas e corredores aos compañeiros e compañeiras máis pequenos e aos adultos.

- Pedir as cousas aos compañeiros, profesorado, persoal non docente, etc. "por favor", e dar "as grazas".

- Utilizar en clase un ton de voz suave.

- Respectar a quenda de palabra. b) Respecto aos compañeiros: - Tratar con respecto e cordialidade a todas as persoas da comunidade educativa: profesores, compañeiros...

- Practicar pedir perdón ou desculpas ao facer algo que non é correcto, e facer un esforzo por perdoar os outros.

- Non excluír nin marxinar ningún compañeiro nos xogos.

- Utilizar o diálogo para resolver os conflitos, evitando as pelexas e enfados cos compañeiros e compañeiras. c) Respecto aos materiais: - Coidar e respectar os materiais propios, dos compañeiros e do centro.

- Compartir os materiais e xoguetes cos compañeiros.

- Utilizar correctamente todas as instalacións do centro.

- Recoller e ordenar os materiais e o mobiliario utilizados.

- Respectar o traballo do compañeiro/a nas tarefas colectivas e individuais. d) Respecto ao traballo: - Participar nas actividades de clase activamente, cada un na medida das súas posibilidades.

- Respectar o ambiente de traballo sobre todo en cambios de clase e desprazamentos.

- Atender en clase e seguir as orientacións dos profesores.

135

- Realizar o traballo con bo humor, alegría e optimismo.

- Ser responsable do estudo, esforzarse e facer as tarefas de casa. e) Outras: - Cumprir as sancións ou tarefas impostas.

ACTUACIÓNS EN CASO DE CONFLICTO: Asembleas de clase: o seu labor é eminentemente preventivo. Nelas o alumnado e o profesor/a titor/a dialogan sobre temas como as normas de clase, normas de convivencia, actividades programadas, temas relativos á educación de valores tales como a responsabilidade, o esforzo, o compañeirismo, o respecto, a non violencia, a coeducación, o diálogo, etc., así como tamén se aproveita para formular críticas e felicitacións.

O diálogo cos implicados nas diferentes situacións de conflitos leves que se adoitan presentar a diario: durante as clases, no recreo, nos cambios de clases, e que se adoitan resolver facendo referencia ás normas e chegando a acordos cos implicados (falar, intentar aclarar as cousas, pedir perdón,...).

O apoio ou intervención do equipo directivo co alumnado directamente, para reforzar as medidas ou actuacións seguidas polo profesorado.

A información e intervención das familias en caso necesario a través das titorías.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LINGÜÍSTICO No noso centro é lingua predominante do alumnado é o castelán.

Linguas empregadas nas diferentes áreas: Castelán: lingua castelá, alternativa a relixión e educación física.

Galego:lingua galega, coñecemento do medio, educación artística e relixión.

Lingua estranxeira: Inglés.

Grupo de adquisición de linguas.

Destinado ao alumnado que non ten o suficiente dominio da lingua castelá poida seguir con proveito as ensinanzas que nesta lingua se lle imparten.

Repertorio de actuacións dinamizadoras para potenciar o uso do galego.

136

Seguindo o Decreto 124/2007, a Lei de Normalización e o Plan Lingüístico do Centro estas son as medidas de apoio e reforzo para fomentar o emprego do galego: a) Usos lingüísticos cotidiás orais. Emprego da lingua galega por parte do profesorado nas conversas que mantemos coas familias, co alumnado e co persoal non docente.Usar a lingua galega en todos os actos que organice o centro: reunión de pais, festivais, conferencias.. b) Accións centradas no uso do galego (oral e escrito). Actividades para impulsar a competencia práctica do galego con actitudes positivas e para que o alumnado sinta o galego como una lingua próxima: carteis na aula e nos corredores, circulares, horarios… c) Mantendo activo o blogue (Tolos por aprender), empregando as tecnoloxías da información e da comunicación e programas informáticos en galego, diversos enlaces, a consulta doutras páxinas de interese. d) Creación de materiais didácticos utilizando ferramentas en galego para o uso do alumnado (programa Lim, Ardora…) e) Empregar o galego nos documentos de relación coas familias e co contorno social: correspondencia, boletíns de notas, publicacións,comunicados... f) Facer en galego toda a documentación administrativa e pedagóxica. g) Promover o uso da biblioteca de aula e do Centro con revistas e materiais en galego e fomentando o seu uso. h) Fomentar, a través de xogos e doutras actividades lúdicas, o uso do galego nas actividades informais do alumnado.

Estas accións están encamiñadas a creación de actitudes positivas cara a lingua galega o e o respecto a súa cultura.

O noso país, como membro da Unión Europea, comprométese no fomento do coñecemento doutras linguas comunitarias e pola súa parte, o Consello de Europa no marco de Referencia Común Europeo para a aprendizaxe de linguasestranxeiras, establece directrices tanto para a aprendizaxe de linguas coma para a valoración da competencia nas diferentes linguas dunfalante.

Participaremos no Proxecto “ 25 anos aprendendo xuntos” desde a área de lingua estranxeira e en todas aquelas actividades que se propoñan desde a equipa da biblioteca e de Normalización Lingúística do centro.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS INCLUÍDOS OS LIBROS DE TEXTO.

137

Para poñer en práctica todos os obxectivos propostos contamos cos seguintes recursos: Recursos impresos: Para a área de Lingua Castelá contamos co material editado pola editorial Anaya “Aprender es crecer”, que ademais do libro para o alumno , tamén nos ofrece un CD para o alumno e un CD para o profesorado con actividades de reforzo, ampliación, avaliación e unha proposta para a pizarra dixital (libro dixital).

Para as áreas de Matemáticas contamos co material editado por Santillana (Proxecto Saber hacer), que ademais do libro para o alumno tamén nos ofrece unha caixa material para a aula, bastante completa, con murais, material manipulativo , un reloxo…ademáis do material que acompaña o libro de texto do alumno: regletas, reloxo, …

Libros de consulta, folletos, revistas, especialidades: Ver Programación Aula.

periódicos...Para

as

outras

Recursos dixitais: Contamos tamén cunha aula de informática cunha colección de CDs educativos, páxinas de internet, a pizarra dixital, a aula de vídeo...Neste curso escolar o 1º e 2º curso de Primaria terán como recurso para compartir experiencias cos nenos e as familias un blogue “Tolos por aprender”. Este será o noso quinto ano de experiencia co blogue.

Recursos persoais: os/as titores/as, mestres/as de apoio, os especialistas, a orientadora do centro.

Outro tipo de material: xogos educativos, xogos lúdicos, material especifico para matemáticas, para as linguas …que estean a disposición de todos/as os/as mestres/mestras.

CURSO

MATERIA

ISBN

TÍTULO DO LIBRO

EDITORIAL

1º

LENGUA CASTELLANA.

978-84-678-4527-3

LENGUA 1 Aprender es crecer 1.(Trimestres) Pauta

ANAYA

1º

MATEMAÁ TICAS

978-84-680-2017-4

MATEMAÁ TICAS 1º. Proyecto Saber hacer.

SANTILLANA

1º

CIENCIAS SOCIAIS

978-84-678-4713-0

CIENCIAS SOCIAIS 1. Galicia

ANAYA.

Aprender eé crecer.

1º

LECTURAS.

978-84-678-4598-3

LECTURAS. El lobo Lupas 1.El misterio de la lupa roja.

ANAYA

138 CURSO

MATERIA

1º

LENGUA CASTELLANA

ISBN 978-84-678-4528-0

TÍTULO DO LIBRO

EDITORIAL

CUADERNOS. LENGUA 1,2 e 3

ANAYA

978-84-678-4529-7 978-84-678-4530-3 1º

LINGUA GALEGA

978-84-9972-2252

Caderninñ o .SABER FACER 3º TRIMESTRE

SANTILLANA

LENGUA CASTELLANA

978-84-678-4528-0

CUADERNOS. LENGUA 1,2 e 3

ANAYA

MATERIAL 1º

978-84-678-4529-7 978-84-678-4530-3 1º

LINGUA GALEGA

978-84-9972-2252

Cadernillo .SABER FACER 3º TRIMESTRE

SANTILLANA

1º

MATEMAÁ TICAS.

978-84-680-1738-9

CUADERNOS 1, 2 e 3.Cuadernos . Saber hacer.

SANTILLANA

978-84-680-1739-6 978-84-680-1740-2

Recursos dispoñibles no aula: - Ordenador de sobremesa.

-

Portátil.

-

Pantalla de proxección.

-

Cañón.

-

Pantalla dixital interactiva.

-

Tablet.

Recursos dispoñibles no Centro -

Vídeo e TV Reprodutor de CD/ Casete Cámara de fotos.

Visualizador dixital Ordenadores Pizarras dixitais Interactivas……

139

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES Durante o curso realizaranse unha serie de actividades que permitirán desenvolver os obxectivos e contidos do currículo fóra da aula habitual.

Dentro do centro escolar: - A horta escolar. Este ano por motivo das obras non faremos uso dela.

- O Magosto.

- O festival do Nadal. Panxoliñas no centro ALENTO e APAMP. - Celebración do día da Paz co CEIP Ría de Vigo.

- Día da muller traballadora.

- Día das Biblioteca Escolares.

- O día do Libro.

- O Entroido.

- A Reconquista de Vigo.

- As Letras Galegas.

- Final de curso.

Programa Documental Integrado no Centro: Participaremos no Proxecto anual do Centro desde a titoría de 1º de primaria e colaboraremos coas actividades propostas polas diferentes equipas. Este ano o proxecto anual é “Palabras que veñen do mar” en referencia á exposición do Pergamiño Vindel en Vigo.

Proxectos.

Contrato programa Fóra do centro escolar: Saídas escolares de carácter cultural.

140

PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN Para establecer unha avaliación plena de todo o proceso de ensino/aprendizaxe avaliarase toda esta programación coas necesidades reais do alumnado.

O profesorado, avaliará, nas sesións de avaliación do seu grupo, os procesos de ensino e a súa práctica docente en relación coa adecuación ao alumnado, co logro dos obxectivos da etapa e das áreas, e co desenvolvemento das competencias básicas.

Esta avaliación incluirá, polo menos, os seguintes aspectos: - A adecuación dos obxectivos, contidos e criterios de avaliación ás características e necesidades do alumnado.

- As aprendizaxes acadadas polo alumnado.

- As medidas de atención aplicadas á diversidade.

- A programación e o seu desenvolvemento, a organización da aula, o aproveitamento dos recursos do centro e os procedementos de avaliación do alumnado.

- A coordinación entre o profesorado.

Para avaliar a propia programación utilizaremos:  Intercambios orais.  Autoavaliación do profesorado.  Competencia: actitude cos alumnos/as/profesorado/ familias, organización, competencia curricular..  Intervención docente: planificación curricular, metodoloxía, recursos...  Da propia programación..  Cuestionarios.  Resultados do proceso de aprendizaxe dos/as alumnos/as.