Samenwerken aan Randmerenkwaliteit by CampaignsResults

Jaarcongres GebiedscoĂśperatie GastvrÄłe Randmeren 7 december 2018

Werken aan doelen, doe je samen!

“De recreatie in het randmerengebied de komende 4 jaren een krachtige impuls geven”. Kort geformuleerd is dat de stevige ambitie van de Gebiedscoöperatie Gastvrĳe Randmeren. Stevig en tegelĳkertĳd realistisch. Dat beeld ontstaat in het 1e jaarcongres van de Gebiedscoöperatie. Er is gedrevenheid, er is een helder gekaderde agenda, er is al het nodige gerealiseerd, er is de openheid om te willen leren van inspirerende voorbeelden. En vooral: er is bĳ alle betrokken partĳen de wil om echt samen te werken, van ideevorming tot aan realisatie.

Ook voor Rita Braam, directeur van de Gebiedscoöperatie, staat samenwerking centraal. Ze citeert econome Mariana Mazzucato “Het scheppen van waarde blĳkt een collectief proces….” “Door echt te luisteren naar elkaar, kun je dingen voor elkaar krĳgen. We beschermen het water van de Randmeren als een waterlandschap en tegelĳkertĳd is er ruimte voor een watersportparadĳs. Voor sporten, genieten en recreëren zĳn voorzieningen nodig, die we samen moeten ontwikkelen”. Dat is het uitgangspunt van de uitvoeringsagenda die de komende 4 jaren als kader voor de Gebiedscoöperatie geldt en waarmee recreatie én natuur wordt versterkt.

Om een integrale aanpak van Randmerenkwaliteit mogelĳk te maken is die samenwerking cruciaal. ‘De Randmeren’ beslaan immers een gebied van Almere tot Kampen, met 7 meren, 5 provincies en 16 gemeentes. Om de gedeelde belangen bestuurlĳk te verankeren is 4 jaar geleden de Gebiedscoöperatie Gastvrĳe Randmeren opgericht.

In de kern heeft de Gebiedscoöperatie één strategie om de ambitie te realiseren: ‘Dat is het collectieve proces dat wĳ in gang zetten en voortdurend stimuleren om samen het Randmerengebied mooier te maken”.

Egge Jan de Jonge, voorzitter van het dagelĳks bestuur van de Gebiedscoöperatie benadrukt het in zĳn openingswoord: “Werken aan doelen doe je samen”. Op het congres zĳn daarom vertegenwoordigers van de overheid, maar juist ook van beheerorganisaties en een groot aantal regionale ondernemers. “Onze doelen zĳn de behartiging van de bovengemeentelĳke belangen van de recreatie en de watersport in een mooie balans met de belangen van de natuur en het landschapsschoon”. Samen gaan partĳen aan de slag om te definiëren waar ‘Randmerenkwaliteit’ uiteindelĳk voor staat. “Hoe ook, het is altĳd dichtbĳ”: aldus Egge Jan.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Doelenboom uitvoeringsagenda 2018 - 2021

AMBITIE De recreatie in het randmerengebied de komende vier jaren een krachtige impuls geven

basis op orde

kwaliteitsimpuls voorzieningen

nieuwe verbindingen

integrale gebiedsontwikkeling

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Heldere uitvoeringsagenda 2018 - 2021

In 2017 is de Gebiedscoöperatie gevraagd om één programma te maken voor integrale versterking van de recreatiemogelĳkheden in de Randmeren, met een accent op fietsen waterrecreatie. De betrokken provincies en gemeentes hebben immers een gezamenlĳk recreatiebelang. Toeristen en recreanten hebben steeds meer te kiezen en stellen hoge eisen aan de kwaliteit van het recreatieaanbod. Om je staande te houden en je te verbeteren moet het gebied zich blĳven ontwikkelen. Dit heeft geleid tot de vastgestelde uitvoeringsagenda voor de komende 4 jaar; een zogenaamde ‘doelenboom’. Deze doelenboom, met focus op fysieke maatregelen, geeft een helder kader om concreet mee aan de slag te gaan, vanuit een lange termĳn ambitie. Hierdoor ontstaat samenhang langs 4 themalĳnen. De coöperatie zorgt er zo voor dat er een goede kwalitatieve basis wordt gelegd waarop (markt)partĳen kunnen voortborduren. Op het congres licht Sander Kwakkernaat, één van de programmamanagers van de Gebiedscoöperatie, de doelenboom toe. Met de themalĳn ‘basis op orde’ worden de recreatieve basisinfrastructuur en voorzieningen op orde gebracht om te varen, fietsen en zwemmen: verbetering van fietstrajecten, aanpak van waterplanten, creëren van een 20-tal topzwemlocaties, e.d. Met elkaar vormt dit de basis voor een kwalitatief hoogwaardig, groot en gevarieerd recreatiegebied waarin het goed toeven is en waarin veilig en gezond kan worden gerecreëerd.

De 2e themalĳn van de agenda betreft een kwaliteitsimpuls voorzieningen. Het zĳn maatregelen die zich meer richten op vergroting van service en beleving. Genoemd worden o.a. het bĳdragen aan de fietsicoonroute LF Zuiderzeeroute, verbetering van de informatievoorziening, upgrade van diverse stranden en vergroten van multimodaal gebruik, bĳvoorbeeld door het creëren van overstappunten. In de 3e themalĳn gaat het om het creëren van nieuwe verbindingen. Bĳvoorbeeld met infrastructurele ontsluitingen (sluizen, botenliften, e.d.) waardoor vaarnetwerken en -routes met elkaar worden verbonden. Zoals er door de Gooimeerverbinding connectie ontstaat tussen de Randmeren en het water van de Gooi- en Vechtstreek. Ook zĳn er ideeën voor uitbreiding van personenvervoer over water met fietsvoetveren of een watertaxiplatform. De 4e themalĳn richt zich op de integrale gebiedsontwikkeling: het ontwikkelen van havens, strandlocaties, eilanden en de integrale ontwikkeling van wonen en recreëren. De Gebiedscoöperatie is daarbĳ natuurlĳk niet de projectontwikkelaar; haar rol ligt op het afstemmen van de recreatievoorzieningen vanuit de centrale visie. Het overzicht en netwerk dat de Gebiedscoöperatie heeft, maakt haar krachtig. Als voorbeeld wordt genoemd de ontwikkeling van Schippersstrand Stadsweiden in Harderwĳk, een burgerinitiatief om hun eigen strand te revitaliseren. Met hulp van de Gebiedscoöperatie is in samenwerking met provincie en Rĳkswaterstaat hierbĳ een integrale aanpak ontstaan.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Agenda is dynamisch en flexibel

……. en wil vooral persoonlĳk en toegankelĳk zĳn

De kaders van de agenda en doelenboom geven houvast. Er staan nu ~120 projecten en ideeën op de programmalĳst, maar er is voldoende ruimte om in de tĳd focus en accenten aan te brengen. Er kan ingespeeld worden op actuele kansen en energie vanuit overheid, bedrĳfsleven en samenleving. Na de vele grote gebiedsinrichtingsprojecten is er nu juist ook behoefte aan meer kleinschalige projecten voor kwaliteitsverbetering en service.

Persoonlĳk contact is dé manier om een centrale rol te hebben in het collectieve proces. De programmamanagers zĳn daarvoor een logische eerste lĳn, maar ook de directie en andere medewerkers zĳn graag direct en persoonlĳk bereikbaar.

Gebiedscoöperatie is lenig in haar rol……

Henk van Kessel 06 – 55 194 197 hvankessel@gastvrĳerandmeren.nl

Het congres geeft goed beeld van de complexiteit van de rol van de Gebiedscoöperatie. ‘Het collectieve proces’ gaat immers over publieke en private initiatiefnemers, over regulerende partĳen, beherende partĳen, publieke en private financierende partĳen, belangenorganisaties, ondernemers en hun organisaties en over bewoners. Dit vraagt dat de Gebiedscoöperatie uitermate lenig is in haar rol. Van verbinden, aanjagen, vlot trekken en helpen tot agenderen en lobbyen. Een reeks aan instrumenten hoort daar bĳ. In de afgelopen periode is bĳvoorbeeld een aantal versnellingskamers georganiseerd om met de juiste partĳen aan tafel tempo te maken in planontwikkeling. Daarnaast verricht de Gebiedscoöperatie verkenningen en onderzoeken, organiseert brainstorm- en draagvlaksessies, faciliteert kennisuitwisseling en zorgt voor bestuurlĳke en ambtelĳke afstemming.

Sander Kwakkernaat 06 – 22 473 005 skwakkernaat@gastvrĳerandmeren.nl

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Inspiratiesessie en werksessie icoonfietsroute Zuiderzeeroute inspiratiesessie De fietsrecreatiekansen zĳn groot; Nederlanders zĳn fietsers maar bĳvoorbeeld ook 1,9 miljoen Duitsers gaan jaarlĳks op fietsvakantie buiten het eigen land. Als hedendaagse consument, met grotere behoefte aan een beleving die optimaal wordt ingevuld met service en gemak. Leon Hoogsteen (Landelĳk Fietsplatform) vertelt hoe op die marktontwikkelingen is ingespeeld. Het platform heeft ervoor gekozen om de 26 langeafstands fietsroutes te vervangen door 10 Icoonfietsroutes, elk met een eigen identiteit binnen een herkenbare brandfamily. Elke icoonfietsroute route moet aantrekkelĳke en comfortabel zĳn, met goede voorzieningen, geschikt voor fietsvakanties of losse dagtochten en met uitstekende online informatie. Informeren én inspireren zĳn daarbĳ de steekwoorden.

Bĳ het inrichten van de routes is de belevingspiramide het uitgangspunt. Service en Beleving worden ingevuld met goedgeplaatste bankjes, schuilhutten, drinkwaterpunten, bĳzondere fietspaden (bĳvoorbeeld door het water) en met bĳzondere objecten als landschapskunst. Die laatsten maken een fietsroute echt iconisch; fietsers gaan beelden delen op social media, met aanzuigende werking. Leon oppert het idee om in de Zuiderzeeroute bĳvoorbeeld een botter-op-land op te nemen, waar je langs of wellicht onderdoor kunt fietsen.

de behoeftenpiramide

beleving service aantrekkelĳkheid

toegankelĳkheid

In zĳn presentatie introduceert Leon de belevingspiramide, geïnspireerd op de behoeftenpiramide van Maslov. Op het congres blĳkt deze piramide op meer momenten een handig instrument om dialoog over kwaliteit en ambitie te voeren.

veiligheid

samenwerken aan randmerenkwaliteit

werksessie De ‘Zuiderzeeroute’ is één van 10 langeafstands LF Icoonroutes. Het Randmerengebied wil zich graag onderscheiden met een PLUS op het basaal vereiste kwaliteitsniveau. In de werksessie zĳn de deelnemers hiermee aan de slag gegaan: Wat voor PLUS is er mogelĳk, denkende aan bestaande voorzieningen aan de route, de beleving op en langs de route en de aanwezigheid van bĳzondere iconische plekken aan de route? Eerste uitkomsten De werksessiedeelnemers zien kansen door het verháál van de Zuiderzee te vertellen, met aanknopingspunten om het oude en het nieuwe land te verbinden. Bĳvoorbeeld door een verpozingsplaats in te richten bĳ een traditionele boerderĳ én bĳ een ultramodern bedrĳf. Ook zĳn er ideeën om fietsen te combineren met varen. En vooral alert te blĳven op wat voor toeristen niet vanzelfsprekend is, zoals het aanzienlĳke waterverval bĳ enkele sluizen. “Vaak zitten wĳ er te dicht op, om het bĳzondere nog te kunnen zien”.

In elke werksessie hebben de deelnemers rond hun thema een aantal vragen kort op papier beantwoord. Daarna is aan de hand daarvan het gesprek gevoerd en waar mogelĳk zaken ingetekend of gearceerd op grote regiokaarten. De hoofdlĳnen van de dialoog zĳn plenair teruggekoppeld. Alle ingevulde a4-tjes en de ingetekende kaarten zĳn verzameld en worden in de komende periode door de programmamanagers geanalyseerd. Rode draden worden vastgesteld, goede ideeën gefilterd en in het programma betrokken.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Inspiratiesessie en werksessie Toeristisch Informatiesysteem (TIS) inspiratiesessie ‘Beleving’ komt als woord vaker terug op het congres. De hedendaagse consument is kritisch, wil authenticiteit, stories, interactie, met gemak. Patrick Polie, van Destinatie X en voormalig directeur van de fusie-organisatie VVV Zeeland, vertelt hoe daar vorm is gegeven aan een eigentĳds toeristisch informatiesysteem: ‘Digital Zeeland Experience’. Met de fases van de klantreis als uitgangspunt wordt ingespeeld op specifieke informatie- en inspiratiebehoeften rond verblĳf, vervoer en vermaak. Hĳ schetst het Zeeuws Informatie Distributiesysteem in zĳn diverse uitingsvormen. Grotere inspiratieschermen bieden informatie over wat er te doen is in de omgeving. De content is dynamisch gebaseerd op de actuele locatie, het actuele weer en de actuele datum. Recreatieondernemers kopen zelf de hardware en abonneren zich op de content van de VVV. In dezelfde opzet zĳn er inspiratie-tv. (narrow casting), een mobiele app en een printbare nieuwsbrief/placemat. Zo benutten VVV en ondernemers elkaars kracht om een top-beleving aan te reiken aan toeristen. Zeeland ’s inzicht is dat niet per se alles digitaal móet. In de behoefte aan maatwerkinformatie is bĳvoorbeeld nog ruimte voor een fysieke ‘VVV’, die in haar rol verschuift van informeren naar inspireren. De lokale VVV wordt een voorportaal van belevenissen in de regio met gerichte interactieve elementen. Vanuit een herkenbare rode draad, heeft elke vestiging zĳn eigen invulling en aankleding, afgestemd op de regionale verhalen en de lokale DNA.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

werksessie Aan de deelnemers in de werksessie is een aantal vragen voorgelegd: wat biedt een dergelĳk toeristisch informatiesysteem aan kansen voor het beter profileren van de Randmeren als aangesloten (water)recreatiegebied? Wat is de ‘next step’ om de informatievoorziening een impuls te geven? Doen we dat voor het hele gebied of per deelgebied? Eerste uitkomsten De deelnemers herkennen de kans om, met de gast als uitgangspunt, informatie over de regio op gestructureerde, eigentĳdse manier te ontsluiten. In het gesprek lopen aspecten als ‘het merk Randmeren’, de verschillende klantreisfasen, informatiebehoeften en uitingsvormen echter snel door elkaar. De Gebiedscoöperatie is de logische partner om het proces van dialoog op gang te brengen en gestructureerd te faciliteren. Uitvoering van de visie ligt volgens de deelnemers vooral op niveau van regionale partners. Een praktische eerste stap is wellicht het ontsluiten van regionale inspiratie-informatie, in cirkels van 50 km2, en zo geleidelĳk te bouwen aan Randmerendekking.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Inspiratiesessie en werksessie Vaarknooppuntensysteem Inspiratiesessie: Sloepenknooppuntensysteem Noord-Holland In de 3e inspiratiesessie schetst Alex Rohof (Recreatie Noord Holland NV) hoe Noord-Holland een toonaangevende watersportprovincie wil blĳven in een veranderende markt. De markt van zeil- en kajuitboten stabiliseert en met name de sloepvaart groeit sterk. Huur- en deeleigendom nemen toe; waarbĳ huurders vaker onervaren schippers zĳn, die de weg en regels niet kennen. Alex schetst de scope van hun project ‘sloepennetwerk Laag Holland’. Basis hiervan is het in het veld inrichten van een knooppuntennetwerk; een goed sloepennetwerk is een randvoorwaarde voor verbinding tussen land en water. Daarnaast wordt de eigen website gekoppeld aan www.sloepennetwerk.nl met routes in Noord- en Zuid-Holland en Utrecht. Verder wordt een route- en informatie app ontwikkeld en een hard-copy promotiekaart. En wordt een beheerorganisatie tot stand gebracht voor onderhoud en promotie. In het project zĳn kosten en baten helder in kaart gebracht. Belangrĳkste opbrengst zit wellicht aan de immateriële kant: verbetering van de naamsbekendheid en het imago van de regio als watersportbestemming; de krimp in de markt wordt gedempt. Daarnaast is structurele samenwerking ontstaan tussen ondernemers en recreatieschappen.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

werksessie Om de Randmeren komen steeds meer toegangen van land naar meren. Een vaar-knooppuntensysteem kan vaarstromen reguleren, recreanten langs mooie plekjes leiden, de veiligheid op het water verhogen en helpen de natuur te ontzien. De deelnemers is in deze werksessie is gevraagd op een regiokaart aan te geven: in welk deelgebied is een netwerk interessant, aan welke eisen moet het netwerk voldoen, waar zouden routes moeten lopen, welke attracties of bestemmingen moet de route aandoen, welke voorzieningen zĳn nog gewenst, welke knelpunten moeten nog worden opgelost? Eerste uitkomsten Deelnemers hebben een aantal plaatsen specifiek aangegeven waar goede mogelĳkheden zĳn in het lange Randmerenlint. Kansen liggen er verder door de Randmeren te verbinden met kleinere, meer beschutte binnenlandse lussen, met korte onderlinge vaartĳd. De betreffende boten missen natuurlĳk zelf voorzieningen en vragen om hogere voorzieningdichtheid, bĳvoorbeeld in samenwerking met campings. Ook moet een aantal extra sluizen worden ontwikkeld, bĳv. bĳ de Eem, en gezorgd worden voor goede bebording op de Randmeren en de ontwikkeling van een route app.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

Werksessie: Op weg naar 20 top zwemlocaties in de Randmeren

In de Randmeren is een groot aantal strandlocaties waar gezwommen wordt. Diverse stranden hebben een geheel eigen karakter: familiestrand, stadsstrand, surfstrand, naturistenstrand, natuurlĳk strand, stranden met dagrecreatievoorzieningen of met (kort)verblĳfvoorzieningen. In de nabĳheid van grote bevolkingslocaties (steden, dorpen of recreatieparken) of meer op afstand daarvan. De deelnemers aan deze sessie is gevraagd: Waar liggen de toekomstige 20 top zwemlocaties in het Randmerengebied? En aan welke minimale eisen moeten deze locaties voldoen? Welke differentiatie is nodig? Welke kwaliteitskenmerken zĳn al aanwezig? Wat zĳn knel- of verbeterpunten? Welke eisen stellen eventuele specifieke gebruikersgroepen?

Eerste uitkomsten De deelnemers hebben op de regiokaart met stickers aangegeven waar nu al kansrĳke zwemlocaties liggen. Groene stickers voor top-locaties; gele voor tob-locaties waar nog het nodige te doen is. De groep geeft aan dat de definitie van top-locatie nuancering verdient; de lat voor een stadsstrandje ligt immers anders dan die voor een regionale strandlocatie. Ook hier kan de belevingspiramide helpen om te duiden hoe je top-kwaliteit kunt beoordelen danwel opbouwen.

Heeft u aanvullende input op de geschetste thema’s en vragen; schroom dan niet om contact op te nemen met één van de programmamanagers.

samenwerken aan randmerenkwaliteit

En nu weer doorpakken.....

De opbrengst van de congresdag is rĳk. De werksessies hebben goede dialoog en stevige input opgeleverd. De programmamanagers gaan dit ordenen, gemene delers filteren en benodigde aanpakken vaststellen. Die aanpak wisselt natuurlĳk per werkstroom. Het onderwerp van informatievoorziening lĳkt eerst een procesinvestering te vergen; met upgrading van een aantal zwemlocaties kan concreet worden gestart; de vaarrouteknooppunten vergen goede fasering en het kiezen van het juiste moment; op het onderwerp van de icoonfietsroute bleek bĳzonder veel energie, goed om dit praktisch te koppelen aan bestaande projecten/investeringen.

De grootste winst van het congres zit natuurlĳk in de ontmoeting van overheid, beheerorganisaties en bedrĳfsleven. Rita Braam: “We hebben met elkaar deze dag beleefd, elkaar ontmoet en gehoord. We hebben beelden gewisseld over ieders deel van het Randmerengebied en zĳn verder overtuigd geraakt van de kracht en aantrekkelĳkheid van het totaal. We hebben genoten van uw betrokkenheid en inspiratie.” De Gebiedscoöperatie pakt door met de uitvoering van de uitvoeringsagenda. Voortdurend worden stappen voorwaarts gezet om ook met fijnmaziger impulsen de kwaliteit van het gebied verhogen. Vanaf februari 2019 kunt u op de website van de Gebiedscoöperatie de voortgang van de agenda volgen en van aanvullende input voorzien.

U wordt van harte uitgenodigd om samen te werken aan Nederland’s meest aantrekkelĳk lange lint in het waterlandschap voor gevarieerde recreatie: De Gastvrĳe Randmeren.

samenwerken aan randmerenkwaliteit