Φυσικέσ καταστροΦέσ vs Aναπτυξη τα deals που αλλάζουν την επιχειρηματική φυσιογνωμία της έλλάδας ΤΕΥΧΟΣ 57 • σεπτεμβριοσ 2023 • TIMH: 3 € www businessenergy.gr
Μηνιαίο περιοδικό για την ενέργεια, ομία, τις επιχειρήσεις. Κυκλοφορεί κάθε 1η του μήνα. Η ψηφιακή έκδοση είναι διαθέσιμη στο site businessenergy.gr
Εκδότης: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜOTORI ΕΠΕ Συντακτική ομάδα: Γιάννης Κανουπάκης, Αγγελική Μαρίνου, Μανταλένα Πίου, λενα Σκιαθίτη, Γιάννης Σταυρόπουλος, Χάρης Φλουδόπουλος, Τάσος Φραγκούλης, Σταύρος Χαρίτος ς Ψαρράς Σύμβουλος Επικοινωνίας -Διαφήμισης:
Λήδα Θωμάκου
Σχεδίαση:
ίκη Χατζημιχαήλ
Ιδιοκτήτης:
Εκδόσεις Μotori ΕΠΕ
Σούτσου 24Α, 11521 Αθήνα, Τηλ: 2106400281
info@businessenergy.gr
42
τριπλασιασμός
παραγωγής
στο α’ εξάμηνο
του 2023
Τον τριπλασιασμό της πα-
ραγωγής της σε ετήσια
βάση, με αιχμή το φυσικό
αέριο, γνωστοποίησε η
Energean στο πλαίσιο της
ανακοίνωσης των οικονο-
μικών αποτελεσμάτων για
το α’ εξάμηνο του 2023
στα χρηματιστήρια του
Λονδίνου και του Τελ Αβίβ.
Yψηλό το κόστος των δημοπρασιών LNG
Τη δημιουργία μίας αγοράς δύο ταχυτήτων στις δημοπρασίες Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG)
και τις υπηρεσίες αεριοποίησης, και το υψηλό κόστος για τους χρήστες, παρότι οι εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας είναι κατά 50% κοινωνικοποιημένες, επισημαίνει η Motor Oil.
πρόσθετες
αποζημιώσεις ζητά
η Δέη για την τηλεθέρμανση
Οι καθυστερήσεις στην
πλήρη λειτουργία της νέας
λιγνιτικής μονάδας της
ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα 5» και
στη σειρά των έργων που
σχεδιάζονται για το πρώην
λιγνιτικό κέντρο της «Καρ-
διάς» φέρνουν αύξηση του
κόστους για την τηλεθέρ-
μανση στην Κοζάνη
Νέο καθεστώς σε συμβάσεις, ωράρια, προσλήψεις και απολύσεις
φέρνει ο νέος εργασιακός νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, σε κύρωση της Κοινοτικής Οδηγίας 2019/1152.
οι δύο οψεισ τησ ελλαδασ Φυσικές καταστροφές και απογείωση της
Εν μέσω… θυέλλης, φυσικών καταστροφών, πολιτικών ανακατατάξεων στην αξιωματική αντιπολίτευση και εν όψει νέων εκλογικών διαδικασιών, η οικονομία τραβά τον δρόμο της.
σεπτεμβριοσ 2023
business energy
ΚΑΜΠΥΛΗ ΑΕ
Έρχονται οι συμβάσεις μηδενικού ωραρίου
οικονομίας
editorial
Tα δημοσιονομικά μεγέθη
του οκταμήνου είναι εξαιρετικά, με το πρωτογενές
πλεόνασμα να παρουσιάζει υπέρβαση κατά 5,5 δισ. ευρώ. O πληθωρισμός στην Ελλάδα μειώνεται περαιτέρω στο 3,5%, έναντι 5,2%
που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωζώ-
νη. Όλα, όμως, θα ανατραπούν στο τελευταίο τετράμηνο, καθώς έχει ήδη ψηφιστεί πρόσθετος προϋπολογισμός
για δαπάνες 700 εκατ. ευρώ και θα
ακολουθήσουν δαπάνες 1 δισ. ευρώ
που αφορούν αποζημιώσεις καταστροφών, με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει ότι θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ, ώστε να παραμείνει το μήνυμα προς τους επενδυτικούς οίκους ότι ο στόχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας διατηρείται.
Με το ΑΕΠ του 3ου και 4ου τριμήνου
να αναμένεται να επηρεαστεί μετά τις καταστροφές στη Θεσσαλία, χωρίς ωστόσο να αποτυπώνεται αυτό στο 2023 λόγω των αυξημένων κρατικών
δαπανών και της αποτύπωσης των επιπτώσεων των καταστροφών της αγροτικής παραγωγής στο επόμενο έτος.
Σύμφωνα με το τμήμα αναλύσεων της Eurobank, ένα συμπέρασμα είναι ότι
η επίπτωση στον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ θα είναι πιθανότατα περιορισμένη,
καθώς η επίπτωση των καταστροφών
στην παραγωγή και στις υποδομές θα
αντισταθμιστούν σε μεγάλο βαθμό από
μέτρα δημοσιονομικής στήριξης και
την επακόλουθη ώθηση στα εισοδή-
ματα, την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Ωστόσο, δεν μπορούν να αποκλειστούν
ορισμένες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
στην ανάπτυξη από τη διαταραχή στην
προσφορά της οικονομίας. Επιπλέον, οι πλημύρες θα προκαλέσουν αυξητι-
κές πιέσεις στον πληθωρισμό βραχυπρόθεσμα (ιδίως στις τιμές των αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων) και αρνητική επίπτωση στο εξωτερικό ισοζύγιο. Η επίπτωση στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα θα είναι ελεγχόμενη, δεδομένου ότι μέρος των δαπανών θα
καλυφθεί από ευρωπαϊκούς πόρους και την υπεραπόδοση των εσόδων.
Καθώς η συχνότητα και η σφοδρότητα
των φυσικών καταστροφών φαίνεται
να αυξάνονται μαζί με την κλιματική
αλλαγή, προκύπτει ένας μακροπρόθε-
σμος κίνδυνος για τα νοικοκυριά, τις
επιχειρήσεις και τα δημόσια οικονομικά. Απαιτείται ισχυρός, προληπτικός
σχεδιασμός και συντονισμένη δράση
πολιτικής προκειμένου να αποφευχθεί
το πλήγμα στην ευημερία και τη φήμη
της χώρας.
Την ίδια ώρα, η χαμηλή ορατότητα
συνεχίζει να χαρακτηρίζει το διεθνές
περιβάλλον, με τους δείκτες των αγο-
ρών να κινούνται με νευρικότητα. Η
αυξημένη βιομηχανική παραγωγή του
Αυγούστου στην Κίνα διαχέει το μήνυμα της πιθανής ισχυρής επανόδου του
ΑΕΠ της δεύτερης ισχυρότερης οικονομίας του πλανήτη. Όμως, η άνοδος
της τιμής του πετρελαίου στα $95/βαρέλι θα αναζωπυρώσει την πληθωριστική απειλή, με τη Federal να καλείται στις 20/9 να αποφασίσει τη διακοπή των επιτοκιακών αυξήσεων αρκούμενη
στο 5,5%, όπου τώρα διαμορφώνεται το βασικό της επιτόκιο, με τον πληθωρισμό να τρέχει τον Αύγουστο με 3,7% και λαμβάνοντας υπόψη τις δυσμενείς
επιπτώσεις που θα έχει για τους δανειολήπτες και την οικονομία μια διαφορετική απόφαση.
Μέσα σε τούτο τον διεθνή ζόφο, το εγχώριο πολιτικό σκηνικό καθοδηγείται σε επίπεδο ουσίας από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που δεν έχει ούτε μία μέρα ανέφελη στη διακυβέρνησή του από τον Ιούλιο του 2019. Δεν θα διακυβευτούν η δημοσιονομική σταθερότητα και η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων για παροχές, ήταν το μήνυμά του από τη Θεσσαλονίκη. Αυτό, όταν στην... απέναντι πλευρά, στην απέναντι παράταξη, φαίνεται να δημιουργείται ένα σκηνικό διανθισμένο από τους εφήμερους προβολείς των social media, χωρίς πολιτική ουσία. Τουλάχιστον προς το παρόν. Η χώρα έχει κυβέρνηση. Με τα σωστά και τα λάθη της. Περιμένει να αποκτήσει και αντιπολίτευση.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 4
η ζημιά
στη Θεσσαλία και ο κασσελάκης
CAT ® ΠΟΙΟΤΗΤΑ
ΑΠΟΛΥΤΗ ΑΞΙΑ CAT ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ®
Τα Νέα μοντέλα Cat GC είναι σχεδιασμένα για εφαρμογές Εφεδρικής Λειτουργίας και έχουν κατασκευαστεί ώστε να παρέχουν μια ισχυρή και αξιόπιστη λύση για οικιακή ή επαγγελματική χρήση, για πελάτες που αναζητούν προσιτή ενέργεια.
ναν χρόνο μετά την κορύφωση της ενεργειακής κρίσης, και το πολιτικό αφήγημα για
τους καταναλωτές που θα
απολαύσουν το φθηνότερο
ρεύμα των ΑΠΕ παραμένει… απλώς ένα
αφήγημα. Οι τιμές του ρεύματος δεν βρί-
σκονται στα υψηλά επίπεδα του 2022, εξακολουθούν όμως και ορίζονται από τα
ορυκτά καύσιμα. Κατά μέσον όρο τον Αύγουστο του 2023 κινήθηκαν πάνω από τα
100 ευρώ/MWh, στην Ελλάδα και στην
υπόλοιπη Ευρώπη, μία κλίμακα τιμών που λίγα χρόνια πριν θεωρείτο ιδιαίτερα υψη-
λή και κτυπούσε «καμπανάκια». Η σημερινή κατάσταση στις αγορές ενέργειας
χαρακτηρίζεται από αστάθεια και μεγάλη μεταβλητότητα τιμών. Το σύστημα προσδιορισμού της τιμής στη χονδρική αγορά
ηλεκτρισμού δεν μεταφέρει τις «φθηνότερες ΑΠΕ» στον καταναλωτή, ενώ μία σειρά από επιμέρους κόστη που συνοδεύ-
ει την ανάπτυξή τους καλύπτονται μέσω μίας σειράς άλλων χρεώσεων. Επιπλέον, φαινόμενα όπως οι μηδενικές ή αρνητικές
τιμές, ο αυξανόμενος κίνδυνος μπλακ
άουτ -το 2023 ως σήμερα ήταν η χρονιά
με τις περισσότερες διακοπές ρεύματος
παγκοσμίως-, οι υποχρεωτικές περικοπές
παραγωγής ηλεκτρισμού κ.λπ. είναι καταστάσεις, που «ήλθαν για να μείνουν»
και, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα χαρακτηρίσουν το υπόλοιπο της δεκαετίας τουλάχιστον.
Η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι ούτε
εύκολη ούτε φθηνή υπόθεση και σίγουρα
δεν εξελίσσεται σύμφωνα με τα σχέδια της
γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Μετά τη
ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρώπη αντικατέστησε το φθηνότερο ρωσικό
αέριο μέσω αγωγών, από το ακριβότερο
LNG, από το οποίο και εξαρτάται πλέον. Κατάφερε να διατηρήσει τις τιμές σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο, μειώνοντας σημαντικά την κατανάλωση και αποθεματοποιώντας εγκαίρως ποσότητες αερίου. Η
μείωση της ζήτησης προήλθε κυρίως από τη βιομηχανία, πράγμα βέβαια που έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες. Σε
συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων
Της Μανταλένας
Πίου
διασυνδέσεις, προκειμένου μαζί με την αυξανόμενη διείσδυση των ΑΠΕ, το ηλεκτρικό σύστημα να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κατανάλωσης, σύμφωνα με τους στόχους για τη συμμετοχή της πράσινης ενέργειας στο τελικό μείγμα. Μελέτες για το κόστος και την επιβάρυνση στον λογαριασμό ρεύματος του καταναλωτή, τον συνολικό λογαριασμό με τις διάφορες επιμέρους χρεώσεις, δεν ανακοινώνονται. Από τον Σεπτέμβριο, στην Ελλάδα, εφαρμόζονται όλες οι αυξήσεις στις χρεώσεις δικτύων, που έχουν αποφασιστεί από την περασμένη άνοιξη, ενώ σταδιακά αναμένονται και άλλες αυξήσεις
σε επιμέρους τέλη του λογαριασμού ρεύματος.
και τον πληθωρισμό, ο ρυθμός ανάπτυξης
της ευρωπαϊκής οικονομίας τείνει να γυ-
ρίσει στην ύφεση. Πλέον, αρχίζει η αμφισβήτηση των πολιτικών. Οι ημερομη-
νίες και οι στόχοι που τίθενται για την
ενεργειακή μετάβαση, χωρίς να έχουν ληφθεί υπόψη ή να έχουν προσμετρηθεί
όλες οι τεχνολογικές και οικονομικές
παράμετροι, τίθενται σε αμφιβολία. Η βιαστική εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων, που προσφέρουν σταθερή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, έχει οδηγήσει σε ανισορροπίες το σύστημα ηλεκτρισμού τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Η αποθήκευση ηλεκτρισμού, που είναι απαραίτητη για να δίνει ρεύμα
τις ώρες που αδυνατούν να παράγουν οι ΑΠΕ, λόγω καιρικών συνθηκών, τώρα
Επίσης, θα χρειαστεί να ληφθούν μέτρα για να καλυφθεί το έλλειμμα που παρουσιάζει ο Ειδικός Λογαριασμός για τις ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) και αν δεν κληθούν οι καταναλωτές, τότε θα κληθεί ο Κρατικός Προϋπολογισμός -δηλαδή οι φορολογούμενοινα κλείσει τις διάφορες «τρύπες» που δημιουργήθηκαν και δημιουργούνται στο σύστημα. Όσο για τις τιμές του ρεύματος, τα πάντα έχουν εναποτεθεί στον καιρό. Οι ήπιες συνθήκες στη βόρεια Ευρώπη, ανάλογες με αυτές της περυσινής χειμερινής περιόδου, μπορεί να συγκρατήσουν τις τιμές του αερίου και κατ’ επέκταση του ηλεκτρισμού. Σε διαφορετική περίπτωση, ή στο ενδεχόμενο κάποιας διαταραχής στον εφοδιασμό, εκτιμάται ότι θα υπάρξει και πάλι άνοδος. Η απόφαση, ωστόσο, είναι ότι από την 1η Ιανουαρίου 2024 τα έκτακτα μέτρα που είχαν ληφθεί για την ενεργειακή κρίση, συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων σε όλους τους λογαριασμούς ρεύματος, καταργούνται και επιστρέφουμε στην κανονικότητα, δηλαδή
σε κατηγορίες τιμολογίων παρεμφερείς
με αυτές που ίσχυαν προ κρίσης, εκτός
βέβαια αν έχει συμβεί κάποιο άλλο ακραίο γεγονός, οπότε οι χώρες της Ευρώπης θα
επανεξετάσουν το θέμα. Με τα σημερινά δεδομένα, πάντως, το σίγουρο είναι ότι το συνολικό κόστος για τον καταναλωτή θα
είναι αρκετά αυξημένο σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 6 aΡθΡο στα λόγια το φθηνότερο ρεύμα από
απέ Έ
τις
μόλις
τεθεί
τη γενιά μπαταριών.
τεράστιες επενδύσεις σε αναβαθμίσεις και
ξεκινά με προοπτική το 2025 να
σε λειτουργία στη χώρα μας η πρώ-
Τα δίκτυα χρειάζονται
πρόσφατη ομιλία του
πρωθυπουργού στο Βελλίδειο, έκανε το μήνυμα
ακόμη πιο σαφές. Ήρθε η ώρα της ευθύνης του
επιχειρηματικού κόσμου. Η μισθολογική σύγκλιση, η συγκράτηση των
ανατιμήσεων, η πάταξη της φοροδια-
φυγής, ακόμα και η εθελοντική συμμετοχή στο κόστος της κλιματικής
κρίσης θα απαιτούν όλο και πιο έντονη συνεισφορά από την πλευρά του
ιδιωτικού τομέα.Καθώς η δημοσιονομική σταθερότητα «αποτελεί το θεμέλιο της προόδου» της χώρας και υπό το
βάρος των αυξημένων αναγκών που προκάλεσαν οι καταστροφές, καθίσταται ακόμη πιο ταχεία αυτή η «μεταφορά» της ευθύνης. Ενδεικτική είναι η απόφαση να ξεπαγώσουν νωρίτερα οι τριετίες, που συνεπάγεται αύξηση του μισθολογικού κόστους για χιλιάδες επιχειρήσεις που τόσα χρόνια ζητούσαν μείωση των εισφορών και της φορολογίας, προκειμένου να σταθούν στα πόδια τους. Παρότι η κίνηση έγινε σχετικά «ισορροπημένα», αφού δεν θα υπάρξουν αναδρομικές αξιώσεις από πλευράς εργαζομένων για το διάστημα μεταξύ 14/2/2012 έως
Τoυ Tαςου φραγκουλη
31/12/2023, ενώ οι αυξήσεις θα συμψηφισθούν με όσες τυχόν έχουν γίνει το διάστημα 2012 -2023 (με την μορφή
της οικειοθελούς παροχής), εντούτοις
δεν παύει να αποτελεί ένα επιπλέον
κόστος που θα το επωμιστούν οι εργοδότες από το 2024. Αν προσθέσουμε μάλιστα και τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού τον Απρίλιο, αντιλαμβάνεται κανείς πως το μισθολογικό κόστος τουλάχιστον για όσους έχουν
προσωπικό που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, θα ανέβει. Από την άλλη πλευρά να μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν οι επιχειρήσεις που αποκόμισαν
αυξημένα κέρδη τα τελευταία χρόνια
και με την επενδυτική βαθμίδα θα
έχουν πρόσβαση σε φθηνότερο δανει-
σμό σε ένα πολύ πιο απλό και διάφανο περιβάλλον λειτουργίας. Άλλωστε
ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε καλέσει
τους εργοδότες να δώσουν μερίδιο από την ανάπτυξη των επιχειρήσεών
τους και στο προσωπικό, βελτιώνοντας
τους μισθούς τους, στα κλιμάκια που
είναι άνω του βασικού. Η ισορροπία
είναι λεπτή και απαιτεί ταχείες και
ορθές κινήσεις προς πολλές κατευθύνσεις. Το «μπαλάκι» είναι στο γήπεδο των επιχειρηματιών πια...
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 8 aΡθΡο
Η
ξεπάγωμα τριετιών: το μπαλάκι στο γήπεδο του επιχειρηματικού κόσμου
THE GAME NE v ER STOPS
e-basket.gr
Με σύνθημα «Είμαστε πίσω από όσα πάνε την ενέργεια μπροστά» συμμε
τέχει η ΔΕΠΑ Εμπορίας στην 87η Δι εθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Σε ένα φιλόξενο και πολυεπίπεδο περίπτερο, οι επισκέπτες της Έκθεσης θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις πολυσχιδείς δραστηριότητες και επενδύσεις της εταιρείας, οι οποίες την τοποθετούν στην αιχμή των ενεργειακών εξελίξεων της Ελλάδας και της ΝΑ Ευρώπης. Να γνωρίσουν, επίσης, τα διεθνή έργα στα οποία πρωταγωνιστεί, όπως ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας IGB και ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης, που θωρακίζουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας, τοποθετώντας, παράλληλα, τη χώρα μας στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών ενεργειακών σχεδιασμών, ως περιφερειακό κόμβο
LNG και φυσικού αερίου. Αλλά και τα σημαντικότερα ορόσημα του μετασχηματισμού της ΔΕΠΑ σε μια σύγχρονη καθετοποιημένη εταιρεία ενέργειας
που συνδυάζει την εμπορία με την παραγωγή, την έρευνα και την τεχνολογία.
Πιστή στο όραμα και τον στρατηγικό σχεδιασμό της, η ΔΕΠΑ Εμπορίας πρωτοστατεί στην ενεργειακή μετάβαση, αναπτύσσοντας ένα χαρτοφυλάκιο
ΑΠΕ άνω του 1 GW σε όλη τη χώρα, αλλά και τις τεχνολογίες και τις υποδομές για την αποθήκευση και την
η Δέπα έμποριασ πρωτοστατέι
προμήθεια των «πράσινων» αερίων, όπως το βιομεθάνιο και το υδρογόνο, που αποτελούν σημαντικές συνιστώσες της καθαρής ενέργειας.
απέ ανω του 1 GW
σέ ολη τη χωρα
Ταυτόχρονα, συνεχίζει να επεκτείνει το δίκτυο πρατηρίων CNG, φέρνοντας τα οφέλη της αεριοκίνησης σε περισσότερους οδηγούς σε όλη την επικράτεια. Ένα δίκτυο μάλιστα που θα μπορεί να υποδεχτεί και τα «πράσινα» αέρια, υποστηρίζοντας ολοκληρωμένα μια οικονομική, αξιόπιστη και καθαρή επιλογή μεταφοράς. Παράλληλα, η εταιρεία αναπτύσσει και τις υποδομές που θα υποστηρίξουν αυτή τη μετάβαση, όπως για παράδειγμα η νέα υπερσύγχρονη μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας που κατασκευάζει η εταιρεία, σε συνεργασία με στρατηγικούς επενδυτές, στην Αλεξανδρούπολη, η οποία θα λειτουργεί σε συνέργεια με τον Τερματικό Σταθμό LNG στην ίδια πόλη και θα είναι σε θέση να υποκαταστήσει τρεις ρυπογόνες λιγνιτικές μονάδες. Την ίδια στιγμή, σημαντικός πυλώνας του αναπτυξιακού πλάνου της ΔΕΠΑ αποτελεί η συστηματική ενίσχυση της επιχειρησιακής της εξω-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 10 eneΡγεια
Η ΔΕΠΑ ΕμΠορίΑς ςτΗν 87η ΔίΕθνΗ ΕκθΕςΗ θΕςςΑλονίκΗς
«έιμαστέ πισω απο οσα
Μ ▶
πανέ την ένέργέια μπροστα»
στην ένέργέιακη μέταβαση, αναπτυσσοντασ ένα χαρτοΦυλακιο
στρέφειας, χάρη στην οποία έχει κα ταφέρει να διπλασιάσει τις ποσότητες φυσικού αερίου που εξάγει τα τελευταία χρόνια, έχοντας παρουσία σε μια σειρά από ευρωπαϊκές αγορές, όπως της Βουλγαρίας, της Ιταλίας, της Ουγγαρίας, της Ρουμανίας και της Σερβίας. Συνάπτοντας στρατηγικές συνεργασίες με μεγάλες εταιρείες της περιοχής, αλλά και αξιοποιώντας το ανταγωνιστικό της χαρτοφυλάκιο προμήθειας φυσικού αερίου, το οποίο συνδυάζει μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας αλλά και στοχευμένες αγορές spot φορτίων LNG, η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει αναδειχθεί σε μια από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες ενεργειακές εταιρείες των Βαλκανίων και σημαντικός πυλώνας της ασφάλειας εφοδιασμού στη ΝΑ Ευρώπη.
Αυτή η δυναμική πορεία ανάπτυξης
επέτρεψε στη ΔΕΠΑ Εμπορίας να υψώσει ασπίδα προστασίας στους καταναλωτές απέναντι στις συνέπειες της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης. Η εταιρεία στήριξε με 180 εκατ. ευρώ περισσότερα από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά, απορροφώντας σημαντικό μέρος των διεθνών ανατιμήσεων στην ενέργεια, ενώ παράλληλα επέστρεψε στην κοινωνία μέρισμα άνω των 120 εκατ. ευρώ. Ο πρόεδρος της ΔΕΠΑ Εμπορίας Ιωάννης Παπαδόπουλος
δήλωσε σχετικά: «Η ΔΕΠΑ είναι η εταιρεία που διασφαλίζει τον εφοδι-
ασμό της χώρας με φυσικό αέριο εδώ
και 35 χρόνια από την ίδρυσή της. Τα τελευταία περίπου τέσσερα χρόνια, από τη στιγμή που αναλάβαμε τη δι-
οίκηση της Εταιρείας, θέσαμε στρατηγικούς στόχους ευρύτερους για τον μετασχηματισμό της σε μια πλήρως καθετοποιημένη επιχείρηση ενέργειας.
Βρισκόμαστε στην υλοποίηση αυτού του στρατηγικού σχεδιασμού, έχοντας ήδη διευρύνει τη συμμετοχή της εταιρείας στις ΑΠΕ, συμμετέχοντας στη μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας στην Αλεξανδρούπολη αλλά και στον σταθμό FSRU της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος θα διασφαλίσει τον εφοδιασμό της ευρύτερης βαλκανικής περιοχής και της ανατολικής
Ευρώπης με φυσικό αέριο, με μια σειρά από στρατηγικές επενδύσεις
ευρύτερης σημασίας. Πέρα από τη
στρατηγική την οποία υλοποιούμε, σημαντικός ήταν ο ρόλος της ΔΕΠΑ
καθ’ όλη τη διάρκεια της ενεργειακής
κρίσης τον περασμένο χρόνο, συμβάλλοντας στην ενίσχυση των νοικο-
κυριών μέσα από την επιστροφή ενός
ποσού που ξεπέρασε τα 180 εκατ.
ευρώ διασφαλίζοντας τον ανταγωνι-
σμό και τη διατήρηση των τιμών σε
χαμηλά επίπεδα, αλλά και παράλληλα
ενισχύοντας με επιδοτήσεις τα νοικο-
κυριά προκειμένου
στην πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση».
σεπτεμβριοσ 2023 business energy
να αντεπεξέλθουν
11 eneΡγεια σέ ένα Φιλοξένο και πολυέπιπέΔο πέριπτέρο οι έπισκέπτέσ τησ έκΘέσησ Θα έχουν την έυκαιρια να ένημέρωΘουν για τισ πολυσχιΔέισ Δραστηριοτητέσ και έπένΔυσέισ τησ έταιρέιασ
Τον τριπλασιασμό της παραγωγής
της σε ετήσια βάση, με αιχμή το φυσικό αέριο, γνωστοποίησε η Energean
στο πλαίσιο της ανακοίνωσης των
οικονομικών αποτελεσμάτων για το
α’ εξάμηνο του 2023 στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και του Τελ
Αβίβ. Η ημερήσια παραγωγή του
ομίλου έφθασε στις 105,9 χιλιάδες
βαρέλια ισοδυνάμου πετρελαίου
(82% σε φυσικό αέριο), έναντι 35,4
χιλ. βαρελιών ισοδυνάμου πετρελαίου (73% σε φυσικό αέριο) κατά
το ίδιο χρονικό διάστημα το 2022.
Η μεγάλη αύξηση της παραγωγής
έχει ως επίκεντρο το FPSO «Energean Power», το οποίο αναπτύσσει το κοί-
τασμα Karish στο Ισραήλ, παράγοντας 570 εκατ. κυβικά πόδια ημερησίως, δηλαδή ποσότητα που αναλογεί σε περισσότερα από 6 δισ. κυβικά μέτρα αερίου ετησίως.
M. Ρήγας: Η Energean είναι πλέον ένας από τους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο Όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου κ. Μαθιός Ρήγας, «η Energean είναι πλέον ένας από τους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο, έχοντας σχεδόν τριπλασιάσει την παραγωγή της μέσα σε έναν χρόνο. Έχουμε επίσης αυξήσει σημαντικά τα έσοδά μας και τη λειτουργική κερδοφορία, έχουμε επιτυχώς αναχρηματοδοτήσει το ομόλογο (2024) της Energean Israel, ενώ έχουμε καταβάλει τέσσερις φορές μέρισμα στους μετόχους, εξαγγέλλοντας σήμερα την πέμπτη καταβολή».
«Το “Energean Power” ήταν σε πλήρη λειτουργία για το 97% του μήνα Αυγούστου και, αν και η θέση σε πλήρη λειτουργία και η σταδιακή
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 12 εΝεΡγεια
Τ ▶
τριπλασιασμοσ παραγωγησ
στο α’ έξαμηνο του 2023
αύξηση της παραγωγής διήρκεσε περισσότερο από όσο αναμενόταν, το κοίτασμα Karish δίνει πλέον στην
1η φάση του ποσότητα της τάξης των
6 δισεκ. κυβικών μέτρων ετησίως.
Είμαστε ευχαριστημένοι για τη ζή-
τηση που έχει στην αγορά το αέριο
που παράγουμε και θα συνεχίσουμε
να επικεντρώνουμε στη βελτίωση
της αποτελεσματικότητας στην παραγωγή.
Ως προς τα αναπτυξιακά μας σχέδια, τα οποία έχουν στόχο να μας φέρουν σε παραγωγή 200 χιλιάδων βαρελιών ισοδυνάμου πετρελαίου στο β’
εξάμηνο του 2024, το Karish North στο Ισραήλ, τα κοιτάσματα ΝΕΑ/ΝΙ στην Αίγυπτο και το κοίτασμα
Cassiopea στην Ιταλία, προχωρούν καλά.
Παραμένουμε επικεντρωμένοι στην επίτευξη των βραχυπρόθεσμων στόχων για παραγωγή 200 χιλ. βαρελιών ισοδυνάμου πετρελαίου ημερησίως, για έσοδα 2,5 δισεκ. δολαρίων τον χρόνο και για κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων 1,75 δισεκ. δολαρίων ετησίως. Επιπλέον, προετοιμάζουμε τη λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης για τα κοιτάσματα Katlan στη συνέχεια της χρονιάς. Με δεδομένη την προοπτική πραγματοποίησης εξαγωγών
αερίου από το συγκεκριμένο κοίτασμα, προγραμματίζουμε να συζητήσουμε με τοπικούς και διεθνείς αγοραστές για την αξιοποίησή του. Επιπλέον, προσβλέπουμε στην έναρξη της ερευνητικής γεώτρησης Orion
-1X στην Αίγυπτο στο επόμενο τρίμηνο με εταίρο μας την ENI. Και, τέλος, συνεπείς προς την πολιτική μας για μηδενικό ισοζύγιο σε εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ως το 2050, πετύχαμε περαιτέρω μείωση της έντασης των εκπομπών μας κατά 36% σε σχέση με το α’ εξάμηνο της περσινής χρονιάς.
Θα συνεχίσουμε να είμαστε πειθαρχημένοι και επικεντρωμένοι στο να δημιουργούμε σταθερές και προβλέψιμες ταμειακές ροές, οι οποίες υποστηρίζουν τους στόχους της Energean για σταθερές αποδόσεις
για τους μετόχους, χαμηλή μόχλευση και ανάπτυξη μέσω της ενέργειας που παράγεται με υπευθυνότητα».
Οι κυριΟτερες ΕξΕΛΙξΕΙΣ
ςτΟ πρώτΟ εξάμηνΟ
κάι η ςυνεχειά
ΠέΡαν του τριπλασιασμού της
παραγωγής, οι κυριότερες εξελίξεις του 6μήνου και οι προβλέψεις για τη συνέχεια έχουν ως
εξής:
- Τα έσοδα ήταν 587,6 εκατ. δολάρια (+73%), ενώ τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων
(EBITDAX) ήταν 345,2 εκατ. δολάρια (+74% σε ετήσια βάση).
- Η ένταση εκπομπών (Scope 1
και 2) μειώθηκε στα 11 kgCO2e/ boe (-36% σε ετήσια βάση).
- Η γεώτρηση NEA/νΙ #5 στην αίγυπτο τέθηκε σε παραγωγή τον
Ιούλιο και παράγει, σύμφωνα με
τις προβλέψεις, ενώ εντός του
έτους θα τεθούν σε παραγωγή
ακόμη δύο γεωτρήσεις.
- Υποβλήθηκε στην ισραηλινή κυβέρνηση το Field Development
Plan για τα κοιτάσματα Katlan, το
οποίο θα αναπτυχθεί μέσω του FPSO «Energean Power» με προοπτική και την εξαγωγή σε αγορές όπως η Κύπρος, εφόσον κατασκευασθεί αγωγός μεταφοράς, η αίγυπτος και η Ιορδανία.
- Η συνολική παραγωγή για το 2023 εκτιμάται μεταξύ 120 και 130 εκατ. βαρελιών ισοδυνάμου πετρελαίου ημερησίως, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 125 με 140 εκατ. βαρέλια ισοδυνάμου
πετρελαίου ημερησίως, εξέλιξη
που αποδίδεται σε θέματα που εκδηλώθηκαν στην έναρξη της παραγωγής στο Karish και που πλέον έχουν ξεπερασθεί πλήρως.
- Η δυναμικότητα του FPSO
«Energean Power» θα φτάσει τα 8
δισεκ. κυβικά μέτρα ετησίως
εντός του 2023.
- Η εταιρεία ανακοίνωσε 30 σεντς
μέρισμα για το δεύτερο τρίμηνο
της χρονιάς, το οποίο θα κατα-
βληθεί στις 30 Σεπτεμβρίου. Έπει-
τα από αυτήν την καταβολή, τα
συνολικά μερίσματα που θα
έχουν καταβληθεί στους μετό-
χους θα είναι 266 εκατ. δολάρια
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 13 εΝεΡγεια
ή 1,5 δολ. ανά μετοχή. η μέγαλη αυξηση τησ παραγωγησ έχέι ωσ έπικέντρο το FPsO «ENERGEAN POWER», το οποιο αναπτυσσέι το κοιτασμα KARisH στο ισραηλ, παραγοντασ 570 έκατ. κυβικα ποΔια ημέρησιωσ, ΔηλαΔη ποσοτητα που αναλογέι σέ πέρισσοτέρα απο 6 Δισ. κυβικα μέτρα αέριου έτησιωσ
Yψηλο το κοστοσ των Δημοπρασιων LNG
ρες, κ.λπ. Και όλα αυτά, την ώρα
που η χρησιμοποίηση των υποδομών της Ρεβυθούσας βρίσκεται για
το 2023 στο 45%.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνει η ΡΑΑΕΥ να αναλάβει την εκπόνηση
μίας απολογιστικής μελέτης για
τα πραγματικά έσοδα του ΔΕΣΦΑ
από τις δημοπρασίες LNG και τις
υπηρεσίες αεριοποίησης, για μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά
Τη δημιουργία μίας αγοράς δύο ταχυτήτων στις δημοπρασίες Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) και τις υπηρεσίες αεριοποίησης, και το υψηλό κόστος για τους χρήστες, παρότι οι εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας είναι κατά 50% κοινωνικοποιημένες, επισημαίνει η
Motor Oil.
Η εταιρεία, όπως προκύπτει από τις θέσεις που κατέθεσε στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ για την τροποποίηση του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ και των Εγχειριδίων Δημοπρασιών ΥΦΑ και Εξισορρόπησης, θεωρεί ότι στο LNG έχει δημιουργηθεί αγορά δύο ταχυτή-
των, με τους μικρότερους χρήστες
να πληρώνουν αυξημένο κόστος,
καθώς οι χρήστες με λίγα φορτία το έτος πληρώνουν για τις ίδιες
υπηρεσίες προσαυξημένο κόστος
υπηρεσιών κατά 51% σε σχέση με τους χρήστες που έχουν φορτία
σχεδόν κάθε μήνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που πα-
ραθέτει η Motor Oil, το κόστος της
ετήσιας αεριοποίησης είναι 0,53
ευρώ/MWh, της 18ήμερης 0,8 ευ-
ρώ/MWh και ημερήσια 1,58 ευρώ/
MWh, ενώ οι τιμές αυτές επιβαρύνονται με διάφορους τρόπους, όπως αγορά αποθηκευτικού χώρου, αγορά επιπλέον υπηρεσιών για διατήρηση ΥΦΑ από 18 σε 30 ημέ-
την ταρίφα που πληρώνουν μικροί και μεγάλοι χρήστες της Ρεβυθούσας.
«Δημιουργείται το εύλογο ερώτημα, γιατί οι χρήστες πληρώνουν σε τιμές συμφόρησης χωρίς να υφίστανται πραγματικά τέτοιες συνθήκες και μάλιστα τη στιγμή που με την κοινωνικοποίηση, οι υπηρεσίες αεριοποίησης επιδοτούνται κατά 50% από όλους τους χρήστες του ΕΣΦΑ» αναφέρει η Motor Oil.
Η εταιρεία τάσσεται υπέρ της δημιουργίας δευτερογενούς αγοράς προκειμένου να μειωθεί το κόστος για τους χρήστες και στο πλαίσιο αυτό προτείνει οι παρεμβάσεις στον Κώδικα και στο Εγχειρίδιο Δημοπρασιών να συμπεριλάβουν μέτρα, όπως:
■ Η δημιουργία ενδιάμεσης Φάσης μεταξύ της Α’ και Β’ Φάσης της δημοπρασίας ΥΦΑ, κατά την οποία θα μπορούν οι χρήστες που έχουν εξασφαλίσει χρονοθυρίδες να εκχωρούν μέρος αυτών σε άλλους. Έτσι θα μπορεί ο κάθε χρήσης που έχει εξασφαλίσει χρονοθυρίδα ΥΦΑ ή μέρος αυτής να βελτιστοποιεί το χαρτοφυλάκιό του κλείνοντας στη Β’ Φάση τη μακροχρόνια δυναμικότητα που του αναλογεί.
■ Η εκχώρηση μέρους της χρονοθυρίδας ΥΦΑ από έναν χρήστη σε άλλον σε μεταγενέστερο στάδιο
σεπτεμβριοσ 2023 business energy Motor oil 14 θεμα
▶
Τ
από τη δέσμευσή της. Συνοδευτικά με την εκχώρηση θα μπορούσε εάν ο Κώδικας και το Εγχειρίδιο Δημοπρασιών το επέτρεπαν να μπορούν οι χρήστες να βελτιστοποιήσουν το κόστος αεριοποίησης μετατρέποντας την ακριβή αεριοποίηση σε φθηνότερη. Ο Κώδικας ΕΣΦΑ δεν προβλέπει τη δυνατότητα ενοποίησης συνεχούς μακροχρόνιας δυναμικότητας κατά την εκχώρηση μέρους χρονοθυρίδας μεταξύ των χρηστών.
■ Η πραγματοποίηση απολογιστικής μελέτης από τη ΡΑΑΕΥ για τα πραγματικά έσοδα του Διαχειριστή από δημοπρασίες ΥΦΑ και τις υπη-
ρεσίες αεριοποίησης και τη δημοσιοποίησή της, με στόχο την απόλυτη διαφάνεια αναφορικά με την πραγματική ταρίφα που πληρώνουν μικροί και μεγάλοι χρήστες
της εγκατάστασης ΥΦΑ της Ρεβυθούσας. Η μελέτη θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση για διάλογο και υλοποίηση προτάσεων για βελτιστοποίηση.
Τέλος, η εταιρεία θεωρεί ότι η τροποποίηση που προτείνεται για το Εγχειρίδιο των Δημοπρασιών LNG
ούτε αλλάζει την ουσία ούτε διορθώνει τα προβλήματα των δημοπρασιών χρονοθυρίδων και υπηρεσιών αεριοποίησης του ΕΣΦΑ.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 15 θεμα
Της Μανταλένας Πίου
Στάσση και στελέχη της εταιρείας. Πληροφορίες θέλουν τη ΔΕΗ να ζητεί αύξηση της αμοιβής για την τηλεθέρμανση, είτε μέσω σχετικών αυξήσεων στους λογαριασμούς των κατοίκων-χρηστών
Οι σοβαρές καθυστερήσεις στην πλήρη λειτουργία της νέας λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα 5» και στη σειρά των έργων
που σχεδιάζονται για το πρώην λιγνιτικό κέντρο της «Καρδιάς»
φέρνουν αύξηση του κόστους για
την τηλεθέρμανση στην Κοζάνη
και τις γύρω περιοχές, με τη ΔΕΗ
να διεκδικεί αποζημίωση για το επιπλέον κόστος.
Το όλο ζήτημα τέθηκε επί τάπητος στη μακρά συνάντηση που
είχε ο υπουργός Περιβάλλοντος - Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακά-
κης με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ Γιώργο
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 16 εΝεΡγεια
Ο ▶
«ΠτολΕμΑΐΔΑ 5»
προσΘέτέσ αποζημιωσέισ ζητα η Δέη για την τηλέΘέρμανση
πολλά ερωτήματα για τις καθυστερήσεις στα έργα που είχε προγραμματίσει η ΔΕΗ και τα οποία
θα κάλυπταν τις ανάγκες τηλε-
θέρμανσης με χαμηλότερο κόστος. Καταρχήν η μονάδα ΣΗΘΥΑ
με φυσικό αέριο που σχεδιάζεται
να εγκατασταθεί στον παλαιό
σταθμό της «Καρδιάς» και προο-
ρίζεται για την τηλεθέρμανση
στους Δήμους Κοζάνης, Εορδαί-
ας και Αμυνταίου, φαίνεται ότι
θα μείνει για αρκετό καιρό στο
σχέδια, αν επαληθευτούν οι φή-
μες που θέλουν τον διαγωνισμό
για την κατασκευή της μονάδας να έχει ναυαγήσει και τη ΔΕΗ να οδηγείται στην προκήρυξη νέου διαγωνισμού.
Ας σημειωθεί ότι στον εν λόγω διαγωνισμό προσωρινός ανάδοχος είχε ανακηρυχθεί το σχήμα Άκτωρ - Ηλέκτωρ.
Παρότι έχουν περάσει αρκετοί μήνες η ΔΕΗ δεν έχει κατακυρώσει το έργο, για το οποίο ο αρχικός προγραμματισμός ήταν η
κατασκευή της μονάδας ΣΗΘΥΑ
να αρχίσει το πρώτο εξάμηνο του 2023 με ορίζοντα ολοκλήρωσης
σε 22 μήνες. Η μονάδα θα έχει ηλεκτρική ισχύ 105,34 MW και θερμική ισχύ τουλάχιστον 65 MW. Όσον αφορά την τηλεθέρμανση μέσω της «Πτολεμαΐδας 5», ο αγωγός μεταφοράς της θερμικής ενέργειας από το εργοστάσιο στην
πόλη της Πτολεμαΐδας φαίνεται
ότι δεν θα έχει ολοκληρωθεί πριν
από τα Χριστούγεννα τουλάχιστον, ενώ η νέα ηλεκτροπαραγωγική μονάδα εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί δοκιμαστικά τουλάχιστον ως το Πάσχα, όπως ανέφεραν έγκυρες πηγές.
Εάν οι πληροφορίες αυτές επιβεβαιωθούν, σημαίνει ότι «χάνεται» και η φετινή χειμερινή σεζόν 2023-24, οπότε θα συνεχιστεί η προσωρινή λύση της τηλεθέρμανσης με τους ηλεκτρολέβητες, που όμως κοστίζει περισσότερο. Η «Πτολεμαϊδα 5», που λειτουργεί δοκιμαστικά εδώ και περίπου έναν χρόνο, παράγει μόνο ηλεκτρική ενέργεια.
Για τη χειμερινή περίοδο 202223, το κόστος της τηλεθέρμανσης
μέσω ηλεκτρολεβήτων ήταν αυξημένο κατά περίπου 15 εκατ.
ευρώ, ποσό που καλύφθηκε από
τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Αυξημένο κόστος, όμως, αντιμετωπίζει και η μονάδα ΣΥΘΗΑ με
βιομάζα, που τροφοδοτεί την
τηλεθέρμανση του Αμυνταίου, λόγω της αύξησης του κόστους
της εισαγόμενης βιομάζας, καθώς η εγχώρια δεν επαρκεί. Αλ-
λά και για την τηλεθέρμανση της
Κοζάνης, που τροφοδοτείται από
μονάδες του λιγνιτικού σταθμού
του Αγίου Δημητρίου της ΔΕΗ, το κόστος για τη ΔΕΗ ανεβαίνει.
Και τούτο γιατί οι συγκεκριμένες
μονάδες δεν λειτουργούν συνεχώς, καθώς εισέρχονται στην
αγορά ηλεκτρισμού ανάλογα με
τις ανάγκες του συστήματος και
τις τιμές που προσφέρουν. Από
την άλλη πλευρά, η λειτουργία
τους μόνο για τηλεθέρμανση είναι αντιοικονομική για τη ΔΕΗ, η οποία διεκδικεί αποζημίωση
για να το πράξει.
Οριστικές αποφάσεις για το πώς
θα καλυφθεί το έξτρα κόστος της
τηλεθέρμανσης δεν έχουν λη-
φθεί.
«Πρέπει να μετρηθούν προσεκτικά το κόστος και οι επιπτώσεις
του στα οικονομι-
κά της ΔΕΗ για να
ληφθούν οι απο-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 17 εΝεΡγεια
καΘυστέρησέισ στην πληρη λέιτουργια τησ λιγνιτικησ μοναΔασ
το σχέΔιο σκυλακακη για να
σταματησουν οι πέρικοπέσ
Σχέδια για να μετριαστούν οι επιπτώ σεις από τις υποχρεωτικές περικοπές
στην παραγωγή των ΑΠΕ, που ολοέ
να θα γίνονται συχνότερες και πε
ρισσότερες όσο αυξάνει η διείσδυση
της πράσινης ενέργειας στο σύστημα, επεξεργάζεται το υπουργείο Περιβάλ λοντος - Ενέργειας. Οι περικοπές απειλούν τη βιωσιμότητα των έργων
ΑΠΕ με ορατό πλέον τον κίνδυνο να μην υλοποιηθούν οι απαιτούμενες επενδύσεις για το 2030, λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας για τα μελλοντικά έσοδα.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος - Ενέρ-
γειας έχει συστήσει Ομάδα Εργασίας
για την κατάρτιση ενός μόνιμου πλαι-
σίου περικοπών, προκειμένου να
υπάρξει μία «ορατότητα» για τους
επενδυτές και παράλληλα εξετάζει
κίνητρα για την εγκατάσταση μπατα-
ριών στα υπό ανάπτυξη έργα. Ανά-
μεσα στα μέτρα εξετάζεται και το εν-
δεχόμενο αποζημίωσης των μονάδων
για τις υποχρεωτικές περικοπές, μέτρο που ζητούν οι παραγωγοί.
Στην Ομάδα Εργασίας εκτός από τα
στελέχη του ΥΠΕΝ συμμετέχουν και
εκπρόσωποι των Διαχειριστών της
αγοράς ηλεκτρισμού, της ΡΑΑΕΥ, αλ-
λά και φορέων της αγοράς. Μία από
τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι η διαφοροποίηση των
περικοπών ανά είδος έργου, με κριτήρια ανάλογα, π.χ., με την τεχνολο-
γία που χρησιμοποιεί, το μέγεθος, τον τρόπο διάθεσης της παραγωγής, αν δηλαδή «πουλά» απευθείας στην αγορά, ή με PPA, αν λαμβάνει λειτουργική ενίσχυση κ.λπ. Για την αποζημίωση, μέτρο που ζητούν οι παραγωγοί, συζητούνται ο τρόπος, η μεθοδολογία, η ποσότητα της ενέργειας που θα αφορά το κόστος για το σύστημα κ.λπ. Ας σημειωθεί ότι ήδη οι υποχρεωτικές περικοπές έχουν αρχίσει να δημιουργούν προβλήματα στη χρηματοδότηση των έργων, καθώς οι τράπεζες εξετάζουν με ιδιαίτερη προσοχή και επιφύλαξη τις προβλέψεις για τα μελλοντικά έσοδα των έργων.Σήμερα, οι υποχρεωτικές περικοπές της παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ γίνονται από τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ όταν η ζήτηση είναι χαμηλή και πλεονάζει η παραγωγή. Το πρόβλημα, που ήταν ιδιαίτερα αισθητό φέτος την άνοιξη
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 18 θεμα ΑνΑνΕωςίμΕς
ΠΗγΕς ΕνΕργΕίΑς
Σ ▶
και αναμένεται να επανεμφανιστεί
το φθινόπωρο, τις ημέρες που η κατανάλωση ρεύματος θα είναι χαμηλή και οι καιρικές συνθήκες θα ευνοούν
την παραγωγή ΑΠΕ, οξύνεται συνεχώς καθώς δεν έχουν αναπτυχθεί οι απαιτούμενες υποδομές αποθήκευσης και οι επαρκείς διασυνδέσεις, που θα μπορούσαν να δώσουν διέξοδο στην πλεονάζουσα ενέργεια,
ενώ από την άλλη πλευρά η διείσδυση των ΑΠΕ αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς. Όσο ο ρυθμός εγκατάστασης μπαταριών και ανάπτυξης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων υστερεί σε σχέση με τις ΑΠΕ τόσο το πρόβλημα θα γίνεται πιο έντονο.
Οι υποχρεωτικές περικοπές παραγωγής δεν είναι ο μόνος κίνδυνος.
Η ανισορροπία στο σύστημα μεταξύ των μονάδων σταθερής ηλεκτροπαραγωγής και των μονάδων διακοπτόμενης παραγωγής όπως οι ΑΠΕ δημιουργεί αυξημένο κίνδυνο για μπλακ άουτ και διαταραχές στις χρηματιστηριακές αγορές ενέργειας, με τις μηδενικές ακόμα και τις αρνητικές τιμές ηλεκτρισμού, όπως αυτές που παρατηρήθηκαν φέτος στις αρχές του καλοκαιριού σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Aποζημίωση
Το πρόβλημα των περικοπών δεν είναι ελληνικό. Το αντιμετωπίζουν σχεδόν όλες οι χώρες της Ευρώπης, με τις περισσότερες να θεωρούν την περικοπή ως ένα είδος αμειβόμενης υπηρεσίας προς το σύστημα, που εν μέρει λειτουργεί ως αποζημίωση.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο ΕΣΗΑΠΕ, ο σύνδεσμος παραγωγών ηλεκτρισμού ΑΠΕ, οι μέθοδοι που ακολουθούν άλλες χώρες είναι οι εξής:
Γαλλία
Aν ο Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς ή ο Διαχειριστής Δικτύου Διανομής δώσει εντολή περικοπής της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τότε εφαρμόζεται ένα μοντέλο ανακατανομής, το οποίο βασίζεται στην αγορά. Η ανακατανομή λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο ενός «Μηχανισμού Προσαρμογής» και ταυτίζεται, επί της ουσίας, με την προμήθεια
τριτοβάθμιων εφεδρειών. Η παροχή τριτοβάθμιων εφεδρειών (ή άλλως η συμμετοχή στον «Μηχανισμό Προσαρμογής») είναι ελεύθερη από όποιον παραγωγό το επιθυμεί και συνάπτει σχετική σύμβαση με τον Διαχειριστή Μεταφοράς. Κάθε παραγωγός ορίζει ελεύθερα το ύψος της προσφοράς του προς τον Διαχειριστή για την παροχή της υπηρεσίας.
Γερμανία Η Γερμανία ακολουθεί μοντέλο αποζημίωσης του παραγωγού με ανακατανομή, που δεν βασίζεται στην αγορά. Οι μονάδες των οποίων η
παραγωγή περικόπτεται λαμβάνουν
αποζημίωση, το ποσό της οποίας είναι κανονιστικά προσδιορισμένο εκ
των προτέρων και το ύψος της είναι
τέτοιο, που να θέτει τον παραγωγό
σε οικονομικώς ουδέτερη θέση, δηλαδή να μη χάνει αλλά και να μην
κερδίζει από την περικοπτόμενη παραγωγή ενέργειας.
Βρετανία
Το βρετανικό μοντέλο αποζημίωσης
προσιδιάζει περισσότερο με το αντί-
στοιχο της Γαλλίας. Ο Διαχειριστής
Συστήματος προμηθεύεται διάφορες
υπηρεσίες στο πλαίσιο της υποχρέωσής του να μεριμνά για την ορθή
λειτουργία του δικτύου μεταφοράς
ηλεκτρικής ενέργειας. Οι υπηρεσίες
αυτές παρέχονται είτε κατόπιν κάποιας διαγωνιστικής διαδικασίας
είτε με βάση συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και του Διαχειριστή.
Ισπανία Η Ισπανία ακολουθεί το μοντέλο
αποζημίωσης με ανακατανομή, με
βάση την αγορά. Οι ενδιαφερόμενες
μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας υποβάλλουν τις προσφορές τους είτε αμέσως μετά το κλείσιμο της αγοράς επόμενης ημέρας
είτε σε πραγματικό χρόνο, όταν κρίνεται ως αναγκαίο από τον Διαχειριστή Συστήματος.
Ιταλία
Τέλος, και στην περίπτωση της Ιταλίας ισχύει το ίδιο με την Ισπανία, τη Βρετανία και τη Γαλλία, δηλαδή μία έμμεση αποζημίωση, μέσω ανακατανομής. Στην Ιταλία η ανακατανομή εντάσσεται στην αγορά των
επικουρικών υπηρεσιών και δεν
υφίσταται διάκριση μεταξύ της ανακατανομής και άλλων επιμέρους
επικουρικών υπηρεσιών.
Στο πλαίσιο της αγοράς επικουρικών
υπηρεσιών συμμετέχουν μόνον μο-
νάδες με ισχύ άνω των 10 MW και
αυτές είναι κατά κύριο λόγο θερμικές
μονάδες. Ο Διαχειριστής Συστήματος
διοργανώνει διαγωνιστική διαδικα-
σία σε καθημερινή βάση για τις υπη-
ρεσίες της επόμενης ημέρας και
επιλέγει μεταξύ των χαμηλότερων
προσφορών (pay-as-bid).
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 19 θεμα
οι
έπένΔυσέισ
μέλλοντικα έσοΔα
οι πέρικοπέσ
απέιλουν
τη βιωσιμοτητα
των
έργων απέ μέ ορατο πλέον τον κινΔυνο να μην υλοποιηΘουν
απαιτουμένέσ
για το 2030, λογω τησ μέγαλησ αβέβαιοτητασ για τα
Tα γεωπολιτικά οφέλη από την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας (EurοΑsia Interconnector), όπως και από τον
αγωγό μεταφοράς αερίου από τα offhsore κοιτάσματα της Κύπρου και
του Ισραήλ στην Κρήτη μέσω του αγωγού Eastmed, μπορεί να είναι προφα-
νή. Τα οικονομικά όμως όχι.
Η πρώτη άρνηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τη χρηματοδό-
τηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης, όπως καταρχήν αυτή εκφράστηκε από
τους συμβούλους της ΕΤΕπ, προσγεί-
ωσε απότομα το έργο στην πραγματικότητα, αν και σχετικές αμφιβολίες
είχαν εκφραστεί και στο παρελθόν. Η
ίδια η κυβέρνηση της Κύπρου προτί-
θεται τώρα να αναθέσει σε εξωτερικό
σύμβουλο τη διενέργεια μελέτης για την οικονομική βιωσιμότητα του
EuroAsia, προκειμένου ανάλογα με το αποτέλεσμα να αποφασίσει αν θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση του έργου.
Παράλληλα έχουν προγραμματιστεί
και νέες συναντήσεις με στελέχη της
ΕΤΕπ. Αν η άρνηση της Ευρωπαϊκής
Τράπεζας Επενδύσεων γίνει οριστική,
τότε είναι πολύ πιθανόν το πρότζεκτ
να χάσει και όλη την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που έχει εξασφαλίσει μέ-
σω άλλων προγραμμάτων.
Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η ίδια
η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν αυτή που
πριν από λίγα χρόνια πίεζε τον ΑΔΜΗΕ
όχι απλώς να συμμετάσχει στο έργο, αλλά να το συνδέσει άμεσα με την κα-
λωδιακή σύνδεση Κρήτης - Αττικής. Τελικώς η διασύνδεση Κρήτη - Αττική προχωρά αυτοτελώς, ενώ ο ΑΔΜΗΕ μόλις πριν από λίγους μήνες υπέγραψε επιστολή προθέσεων -letter of intent- για συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου κατά 25% ή και 33% σε επόμενη φάση. Ενδιαφέρον εξέφρασε πρόσφατα και ισραηλινό fund.
Ωστόσο, παρά τα ευχολόγια των τριών πρωθυπουργών Ελλάδας Κυριάκου Μητσοτάκη, Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη και Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, στο πλαίσιο της τριμερούς συνάντησης του Σεπτεμβρίου, η οικονομική βιωσιμότητα είναι εκείνη που προβληματίζει. Ήδη κάποιες άλλες ιδέες, για μία πιο μικρή διασύνδεση, αυτήν που θα αφορά μόνο την Κύπρο με το Ισραήλ, έχουν αρχίσει να μπαίνουν στο τραπέζι. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στις δηλώσεις του, μετά την τριμερή συνάντηση, είπε ότι οι αποφάσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση θα πρέπει να ληφθούν εντός των επόμενων τριών ως έξι μηνών.
Η επιφύλαξη που δείχνει πλέον η Κύπρος για τη χρηματοδότηση του έργου, του οποίου το κόστος προσεγγίζει τα 2 δισ. ευρώ, εδράζεται στο γεγονός ότι η κρατική ενίσχυση μεταφράζεται είτε
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 20
EurοΑsia intErconnEctor
εΝεΡγεια
Τ ▶
ζημιέσ πριν καν ξέκινησέι το έργο
σε παροχή εγγυήσεων για τη λήψη δανείων είτε σε άμεση επένδυση του κυπριακού δημοσίου στο πρότζεκτ Ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός δήλωσε ότι η Λευκωσία δεν πρόκειται να δεσμευτεί σε ένα τέτοιο υψηλού κόστους έργο, αν προηγουμένως δεν διερευνήσει τις οικονομικές επιπτώσεις του στα δημοσιονομικά της Κύπρου. Πρόκειται για ένα έργο της τάξης των 1,9 δισ. ευρώ σήμερα -άγνωστο πόσο θα κοστίσει η τελική κατασκευή, καθώς χρόνο με τον χρόνο ο προϋπολογισμός της διασύνδεσης ανεβαίνει-, για το οποίο έχει εξασφαλιστεί μόνο το 50% της χρηματοδότησης. Η Ε.Ε. έχει προσφέρει 657 εκατ. ευρώ, καθώς η διασύνδεση έχει ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), και η Κύπρος 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Μετά την επιφύλαξη που εξέφρασε ο εξωτερικός σύμβουλος, τον οποίο προσέλαβε η ΕΤΕπ για να αξιολογήσει το έργο, αναμένεται να επισκεφθούν την
Κύπρο εκπρόσωποι της Τράπεζας για
να συζητήσουν το θέμα. Ο κ. Κεραυνός
δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα διαμορ-
φώσει άποψη αφού συζητήσει με τα
στελέχη της ΕΤΕπ.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Γιώργος Παπανα-
στασίου μοιάζει πεπεισμένος για τη
σημασία του έργου όσον αφορά την Κύπρο και ότι θα προτιμούσε η χώρα
του να αποκτήσει μερίδιο στο πρότζεκτ, αντί να χορηγήσει εγγυήσεις για
δάνεια. Ωστόσο και ο ίδιος συναρτά
την τελική του απόφαση από τη γνωμοδότηση των συμβούλων που θα προσλάβει η Κύπρος για να εξετάσουν
την οικονομική βιωσιμότητα του έργου
και παράλληλα να αξιολογήσουν τη γεωστρατηγική σημασία του. Παρότι ακόμα και στην Κύπρο διατυπώνονται ανησυχίες για το κατά πόσο η γεωστρατηγική σημασία ενός έργου μπορεί να καθορίσει την οικονομική βιωσιμότητά του, στην ελληνική πλευρά η αξιολόγηση αυτής της πτυχής του όλου πρότζεκτ, δηλαδή της οικονομικής, επίσημα, από ανεξάρτητο εκτιμητή, δεν έχει γίνει. Αν, τελικά, υλοποιηθεί η διασύνδεση και συμμετάσχει ο ΑΔΜΗΕ, προκύπτει άμεσα το ερώτημα για το όφελος και την επιβάρυνση του
Έλληνα καταναλωτή, αν θα εισαχθεί στη ρυθμιζόμενη περιουσιακή βάση
του ΑΔΜΗΕ, που θα σημάνει περαιτέρω αύξηση των τελών χρήσης, ποιο θα είναι το όφελος από την εισαγωγή ρεύματος από την Κύπρο, σε σχέση με άλλες εναλλακτικές, κ.λπ. Επίσης, μάρκετ τεστ για να διαπιστωθεί αν υπάρχει ενδιαφέρον από τρίτες
χώρες δεν έχει γίνει, ενδεχομένως να μη συνηθίζεται για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Θα είχε όμως ενδιαφέρον… Τελευταία έχει αρχίσει μία συζήτηση για τη διασύνδεση της Κύπρου με το ηλεκτρικό σύστημα του Ισραήλ.
Σε αυτή την περίπτωση, το κόστος του έργου μειώνεται σημαντικά, χάνει όμως τη γεωπολιτική σημασία του σε σχέση με την Ελλάδα, καθώς και την οικονομική ενίσχυση από την Ε.Ε., στον βαθμό που αυτή που έχει εγκριθεί αφορά τη χρηματοδότηση ενδοευρωπαϊκών διασυνδέσεων. Ανάλογες οικονομικές επιφυλάξεις (και όχι μόνο) διατυπώνονται και για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις δηλώσεις του μετά την τριμερή, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός αναφέρθηκε μεν στο θέμα της εξαγωγής φυσικού αερίου, του ισραηλινού, κατ’ ευχήν μαζί με το κυπριακό, απέφυγε όμως να κατονομάσει τον αγωγό EastMed. Πρόσφατα η αμερικανική Chevron, η οποία ηγείται της κοινοπραξίας στην
οποία έχει παραχωρηθεί το κυπριακό offshore κοίτασμα «Αφροδίτη», κατέθεσε τροποποιημένο σχέδιο στη Λευκωσία για τον τρόπο εξαγωγής του
αερίου, προτείνοντας την κατασκευή
υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει το κοίτασμα με την Αίγυπτο και
στη συνέχεια την υγροποίησή του σε
αιγυπτιακές εγκαταστάσεις και την
εξαγωγή του ως LNG. H Κύπρος αντέ-
δρασε, απορρίπτοντας το σχέδιο και
ζητώντας την επαναφορά της αρχικής
συμφωνίας για κατασκευή μονάδας
επεξεργασίας του αερίου στο πεδίο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει την πρό-
ταση της Chevron, ενώ επισήμως στο
παρελθόν έχει εκφραστεί κατά του EastMed, λέγοντας πως δεν χρειάζεται
να κατασκευάζονται μεγάλα και δαπανηρά έργα, τη στιγμή που η μεταφορά μπορεί να γίνει με άλλο, οικονομικότερο, τρόπο, σε μία εποχή μάλιστα που οι οικονομίες περνούν στην πράσινη οικονομία.
Ως γνωστόν, η οικονομία με το μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα, στην
οποία στοχεύει η Ευρώπη, δεν περιλαμβάνει το φυσικό αέριο. Στη σημερινή πραγματικότητα, η εξαγωγή ενέργειας από την Κύπρο και το Ισραήλ
είτε με τη μορφή της ηλεκτρικής διασύνδεσης είτε μέσω του EastMed σημαίνει εξαγωγή φυσικού αερίου προς
την Ελλάδα και μέσω αυτής προς την Ευρώπη.
«Σύντομα θα πρέπει αποφασίσαμε για
το πώς το Ισραήλ θα εξαγάγει το αέριό
του και οι ίδιες οι αποφάσεις θα πρέ-
πει να ληφθούν από την Κύπρο» δήλωσε ο κ. Νετανιάχου, προσθέτοντας
ότι εξετάζεται η πιθανότητα συνεργα-
σίας μεταξύ των δύο χωρών και τους
επόμενους 3-6 μήνες θα πρέπει να
ληφθούν οι αποφάσεις. Στις δηλώσεις
ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτή-
ρισε το θέμα της ενέργειας ως κοινού
ενδιαφέροντος και πρόσθεσε ότι ση-
μαντικές επενδύσεις βρίσκονται σε
εξέλιξη στον τομέα της ενέργειας και
στις τρεις χώρες. «Συνεπώς έχουμε
μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πώς το
ισραηλινό και κυπριακό αέριο μπορούν
να εξαχθούν προς την Ε.Ε. και να σε-
βαστούμε λύσεις που έχουν τις ευλο-
γίες των δύο κυβερνήσεων, αλλά και
να εξεταστούν από την αγορά» είπε.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 21 εΝεΡγεια
η έ.έ. έχέι προσΦέρέι 657 έκατ. έυρω, καΘωσ η ΔιασυνΔέση έχέι ένταχΘέι στα έργα κοινου ένΔιαΦέροντοσ (PCi) και η κυπροσ 100 έκατ. έυρω απο το ταμέιο ανακαμψησ και ανΘέκτικοτητασ
Της αγγέλίκης Μαρίνου
μηΔένικου ωραριου
Ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα εργασίας σε πολλαπλούς εργοδότες, την 6ήμερη εβδομαδιαία εργασία με προσαυξημένο ημερομίσθιο σε επιχειρήσεις με εναλλασσόμενες βάρδιες, τη μείωση της δοκιμαστικής περιόδου εργασίας σε 6 από 12 μήνες, και τις συμβάσεις κατά παραγγελία (μηδενικού ωραρίου).
Νέο καθεστώς σε συμβάσεις, ωράρια, προσλήψεις και απολύσεις φέρνει ο νέος εργασιακός νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, σε κύρωση της Κοινοτικής Οδηγίας 2019/1152.
Οι ρυθμίσεις του κινούνται με γνώμονα την πολιτική του flexicurity (ευέλικτες μορφές εργασίας) και προβλέπουν, μεταξύ άλλων: ■ Τη δυνατότητα πολλαπλής απασχόλησης, υπό την προϋπόθεση της 11ωρης ανάπαυσης και της μη υπέρβασης των 48 ωρών εργασίας, εβδο-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 22
νΕο κΑθΕςτως
εΡγασια
έρχονται οι συμβασέισ
Ν ▶
μαδιαίως, ανά τετράμηνο.
■ Τις συμβάσεις μηδενικών ωρών/ κατά παραγγελία για να αντιμετωπιστούν οι έκτακτες ανάγκες εργασίας που δεν μπορούν να προγραμματιστούν.
■ Την επαναφορά της 6ήμερης εργασίας στις βιομηχανίες/επιχειρήσεις
με εναλλασσόμενες βάρδιες, με προσαύξηση μισθού 40% κατά την 6η ημέρα απασχόλησης.
■ Τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας εκτός συλλογικών συμβάσεων, με ατομική συμφωνία.
■ Την αυστηροποίηση των ποινών για τη συνδικαλιστική δράση, που προβλέπει ακόμη και 6μηνη φυλάκιση και πρόστιμο σε όσους εμποδίζουν εργαζομένους που δεν συμμετέχουν σε απεργία, να προσέλθουν στην εργασία τους.
Δοκιμαστική περίοδος
- Κατάρτιση
■ Η δυνατότητα πρόβλεψης δοκιμαστικής περιόδου ισχύει και σε συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
■ Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στον εργαζόμενο όλες τις ισχύουσες διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας που έχουν εφαρμογή
και καθορίζουν τους ελάχιστους όρους αμοιβής και εργασίας, μέσω έντυπης ή ηλεκτρονικής μορφής.
■ Δεν επιτρέπεται να συνάπτονται συμφωνίες ή να τίθενται ρήτρες με τις οποίες ο εργαζόμενος απαγορεύ-
εται να παρέχει εργασία σε άλλους
εργοδότες εκτός του ωραρίου εργασίας που έχει συμφωνηθεί με συγκεκριμένο εργοδότη.
■ Παρέχεται η δυνατότητα υποβολής
αιτήματος από εργαζόμενο, μετά την
ολοκλήρωση της δοκιμαστικής περιόδου, για τροποποίηση της σύμβασης εργασίας του, προκειμένου να απασχολείται εφεξής με πιο προβλέψιμους και ασφαλείς όρους.
■ Προβλέπεται ότι, σε περίπτωση
υποχρέωσης του εργοδότη για παροχή κατάρτισης στον εργαζόμενο
για την εκτέλεση της συμφωνηθείσας
εργασίας, η κατάρτιση παρέχεται
δωρεάν, προσμετράται ως χρόνος
εργασίας και λαμβάνει χώρα εντός του συμβατικού ωραρίου, εφόσον
αυτό είναι δυνατόν.
■ Θεσπίζεται το δικαίωμα κάθε εργαζομένου να ζητήσει την παρέμβαση του Επιθεωρητή Εργασιακών
Σχέσεων για τη διασφάλιση της επανόρθωσης της ζημίας, που του προκλήθηκε, εξαιτίας παραβίασης δικαιωμάτων του.
■ Προβλέπεται η επιβολή των οριζόμενων διοικητικών κυρώσεων, συμπεριλαμβανομένου χρηματικού
προστίμου, προς τον εργοδότη σε περίπτωση δυσμενούς μεταχείρισης
εργαζομένου, λόγω καταγγελίας που
υπέβαλε στον εργοδότη ή λόγω κίνησης διαδικασιών, με σκοπό να επιβάλει συμμόρφωση αυτού επί των
οριζόμενων δικαιωμάτων.
■ Θεωρείται άκυρη κάθε καταγγελία
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 23 γασια
σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, εφόσον γίνεται ως αντίδραση σε ενάσκηση νόμιμου δικαιώματος του εργαζομένου σχετικά με το καθεστώς εργασίας του. ■ Παρέχεται η δυνατότητα, σε περίπτωση μη συμφωνίας συνδικαλιστικής οργάνωσης με τον εργοδότη ή
ελλείψει συνδικαλιστικής οργάνωσης, εφαρμογής του συστήματος
διευθέτησης του χρόνου εργασίας, κατόπιν έγγραφης συμφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου.
■ Απαγορεύεται η καταγγελία της σύμβασης εργασίας, λόγω μη συναίνεσης του εργαζομένου σε διευθέτηση του χρόνου εργασίας.
■ Επεκτείνεται η καταβολή από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) του ειδικού εποχιακού επιδόματος του άρθρου 22 του ν. 1836/1989.
■ Παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για τον καθορισμό με ΚΥΑ περαιτέρω ιατρικών ειδικοτήτων για την άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
■ Προβλέπονται ποινικές και χρηματικές κυρώσεις στην περίπτωση παρεμπόδισης εργαζομένων, οι οποίοι δεν συμμετέχουν σε απεργία, να προσέλθουν, να παρέχουν ή να αποχωρήσουν από την εργασία.
Συμβάσεις κατά παραγγελία
Αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της μη προβλέψιμης εργασίας, ένεκα της οποίας δεν μπορεί να τηρηθεί οργανωμένος σχεδιασμός εκτέλεσής της, όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει
στις μεταφορές προϊόντων, στον χώρο της εστίασης και του catering, στις εκδηλώσεις πολιτιστικού ενδιαφέροντος, σε επισκευαστικές εργασίες κτλ.
Για τη σύναψη συμβάσεων κατά παραγγελία τίθενται συγκεκριμένοι προστατευτικοί όροι για τον εργαζόμενο, ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά ο αιφνιδιασμός του εργαζομένου, η τυχόν απώλεια εισοδήματός του και η αποφυγή καταχρήσεων.
Συγκεκριμένα απαιτείται σωρευτικά:
■ Η εργασία να παρέχεται εντός
προκαθορισμένων ωρών και ημερών
αναφοράς, τις οποίες ο εργοδότης
υποχρεωτικά θα πρέπει εξ υπαρχής
να έχει γνωστοποιήσει στον εργαζόμενο.
■ Ο εργαζόμενος να έχει ειδοποιηθεί
από τον εργοδότη για την ανάθεση
της εργασίας εγγράφως ή με γραπτό μήνυμα μέσω κινητού τηλεφώνου (sms) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή με άλλο πρόσφορο
τρόπο, σε εύλογο χρόνο που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των είκοσι τεσσάρων (24) ωρών πριν από την ανάληψη της εργασίας, πλην περιπτώσεων που δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης, τον οποίο ο εργοδότης γνωστοποιεί στον εργαζόμενο. Διασφαλιστικές, προστατευτικές δικλίδες αποτελούν οι εξής παρακάτω προβλέψεις/ρήτρες:
■ Ο εργαζόμενος δικαιούται να αρνηθεί την ανάληψη εργασίας. Σε αυτή την περίπτωση απαγορεύεται
οποιαδήποτε δυσμενής διάκριση σε βάρος του εργαζομένου από τον εργοδότη.
■ Αν οποιαδήποτε χρονική στιγμή και πάντως πριν από την ανάληψη της εργασίας, ο εργοδότης ακυρώσει την ανάθεσή της, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο της εργασίας που δεν του ανατέθηκε.
■ Tα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να συμφωνούν έναν ελάχιστο αριθμό αμειβόμενων ωρών εργασίας,
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 24 εΡγασια
αλλιώς η σύμβαση κατά παραγγελία είναι άκυρη.
■ Εφαρμόζονται όλες οι προστατευτικές για τον εργαζόμενο διατάξεις
που συνδέονται με τη σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας του και
ειδικά για την υπερεργασία, την υπερωρία και τον χρόνο ημερήσιας ανάπαυσης.
■ Οι συμβάσεις κατά παραγγελία θα αναγγέλλονται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και θα παρακολουθούνται από τους εργαζομένους μέσω της εφαρμογής MyErgani app.
Επιπλέον εισάγεται ελάχιστο όριο στις ώρες απασχόλησης με σύμβαση
κατά παραγγελία που δεν μπορεί να υπολείπεται του 1/4 του συμφωνημένου συνολικού αριθμού ωρών εργασίας, προκειμένου να επωφελείται ο εργαζόμενος από ένα ελάχιστο επίπεδο προβλεψιμότητας αναφορικά με το ωράριο εργασίας του, να είναι σε θέση να κάνει τον ανάλογο προγραμματισμό και να προστατεύεται από απώλεια εισοδήματος εξαιτίας καθυστερημένης ακύρωσης της συμφωνηθείσας εργασί-
ας.
Κάθε μετατροπή από τον εργοδότη σύμβασης εργασίας πλήρους ή μερικής απασχόλησης σε σύμβαση εργασίας κατά παραγγελία, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας.
Ο έλεγχος της εργασίας κατά παραγγελία θα διενεργείται από την Επιθεώρηση Εργασίας και για όποιες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίες θα επιβάλλονται τα αντίστοιχα προβλεπόμενα πρόστιμα.
απόλυση
Συμπληρώνεται ο Κώδικας Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022)
σχετικά με την καταγγελία σύμβασης
εργασίας αορίστου χρόνου χωρίς προειδοποίηση και χωρίς αποζημίωση απόλυσης.
έιδικότερα, προβλέπονται τα ακόλουθα:
α. Η σύμβαση εργασίας αορίστου
χρόνου για τους πρώτους 12 μήνες
από την ημέρα ισχύος της δύναται
να καταγγελθεί χωρίς προειδοποίη-
ση και χωρίς αποζημίωση απόλυσης.
β. Εφόσον τα συμβαλλόμενα μέρη
συμφωνήσουν δοκιμαστική περίοδο, η οποία, στη συνέχεια, θεωρηθεί
επιτυχής από τον εργοδότη, το χρονικό διάστημα της δοκιμαστικής περιόδου προσμετράται στον προαναφερθέντα χρόνο των 12 μηνών.
Ψηφιακή κάρτα εργασίας
έπίσης, προβλέπεται η δυνατότητα
στους εργοδότες, των οποίων οι επιχειρήσεις έχουν ενταχθεί στο σύστημα της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, να μην καταχωρίζουν τις αλλαγές ή
την τροποποίηση του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου
εργασίας ή την υπερωριακή απασχό-
ληση, πριν από την έναρξη πραγματοποίησής τους.
Τέλος, επιβάλλεται πρόστιμο, ύψους
10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο, σε
περιπτώσεις όπου έχει διαπιστωθεί
αναντιστοιχία της πραγματικής απασχόλησης με τις καταχωρίσεις της
Ψηφιακής Κάρτας Απασχόλησης.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 25 εΡγασια
νομιμη η απασχοληση σέ πολλαπλουσ έργοΔοτέσ -
τι αλλαζέι σέ ωραρια, συμβασέισ, απολυσέισ
μέγαλωνέι το Δικτυο
νέων καταστηματων Δέη
TΤρία νέα σημεία παρουσίας του δικτύου καταστημάτων ΔΕΗ είναι στη διάθεση των πελατών στην Αθήνα, σε Άνω Πατήσια (Λ. Γαλατσίου 3), Άγιο Δημήτριο (Αγ. Δημητρίου 31 & Αρμοδίου) και στο κέντρο της πόλης (Πατησίων 39 & Στουρνάρη), ενώ τις επόμενες ημέρες θα ανοίξουν τις πόρτες τους στο κοινό ακόμη δύο νέα καταστήματα ΔΕΗ, στην Κηφισιά (Παπαδιαμάντη 3 & Διονύσου) και στο Αιγάλεω (Πανόρμου & Σμύρνης 29). Συνολικά, τα νέα, πλήρως ανασχεδιασμένα και Pop-Up καταστήματα ΔΕΗ έχουν φτάσει τα 15, με τον μετασχηματισμό του δικτύου καταστημάτων ΔΕΗ σε όλη την Ελλάδα να προχωράει δυναμικά, με νέα φιλοσοφία.
Με μοντέρνο σχεδιασμό, ολοκληρωμένες υπηρεσίες ενέργειας, γρήγορη εξυπηρέτηση, διευρυμένο ωράριο και αποκλειστικές προσφορές ειδικά για τους πελάτες τους, όλα τα νέα καταστήματα ΔΕΗ έχουν τον πελάτη, τις ανάγκες και την εμπειρία του στο επίκεντρο.
Ο σχεδιασμός των νέων καταστημάτων γίνεται σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες τάσεις, με ανοιχτούς, φιλόξενους χώρους και ειδικά σχεδιασμένο φωτισμό.
Λειτουργώντας καθημερινά από τις
7:30 έως τις 20:00, αλλά και όλο το 24ωρο για πληρωμές λογαριασμών, μέσω του myΔΕΗ 24/7, το νέο κατάστημα προσφέρει στους επισκέπτες
του εξυπηρέτηση σε τρεις ζώνες: ■ Τη ζώνη γρήγορης εξυπηρέτησης. ■ Τη ζώνη της εξυπηρέτησης από εξειδικευμένους συμβούλους ενέργειας.
■ Τη ζώνη ηλεκτρονικής εξυπηρέτησης myΔΕΗ Service Point, όπου οι πελάτες μπορούν να εγγραφούν, να διαχειριστούν και να εξοφλήσουν τους λογαριασμούς τους, να υποβάλουν αιτήματα και να εξυπηρετηθούν ηλεκτρονικά ή να προγραμματίσουν το ραντεβού τους σε ημέρα και ώρα της επιλογής τους.
νέες υπηρεσίες
και προϊόντα
Οι επισκέπτες των νέων καταστημάτων θα βρουν όλα τα νέα προϊόντα ενέργειας της ΔΕΗ, όπως, για παράδειγμα, το myHome 4 All, το νέο οικιακό κυμαινόμενο πρόγραμμα
της ΔΕΗ που δίνει τη δυνατότητα σε
νέους και υφιστάμενους πελάτες να μειώσουν το ενεργειακό τους αποτύπωμα, ενώ τους ανταμείβει σε περίπτωση
Οι επαγγελματίες μπορούν να βρουν
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 26 εΝεΡγεια ΔΕΗ
εξοικονόμησης.
▶
πέντέ νέα
καταστηματα στην αΘηνα, σέ ανω πατησια, αγιο Δημητριο, στουρναρη, κηΦισια
και αιγαλέω
τα δύο νέα ανταγωνιστικά κυμαινόμενα προϊόντα ηλεκτρικής ενέργειας για επιχειρήσεις και επαγγελματίες που παρουσίασε η ΔΕΗ, με την επιλογή του προϊόντος να γίνεται
για πρώτη φορά με βάση την πραγματική κατανάλωση της επιχείρησης
και όχι τον τύπο μετρητή, προσφέροντας παράλληλα εξειδικευμένη εξυπηρέτηση αλλά και πρόγραμμα επιβράβευσης για την επιχείρηση.
Το ΔΕΗ myBusiness4All απευθύνεται σε επιχειρήσεις με κατανάλωση
έως 10 MWh τον χρόνο, ενώ το ΔΕΗ myBusiness 4All+ σε επιχειρήσεις
με κατανάλωση μεγαλύτερη από 10 MWh τον χρόνο.
Ακόμη, μπορούν να συναντήσουν τον myEnergy Coach, για εξατομικευμένες προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, και να ενεργοποιήσουν νέες υπηρεσίες, όπως το e-Self Metering, με το οποίο αποκτούν τον έλεγχο του λογαριασμού τους, καθώς καταχωρίζουν οι ίδιοι την πραγματική κατανάλωσή τους. Επιπλέον, μπορούν να ενεργοποιήσουν πρόσθετες υπηρεσίες, όπως το GreenPass, που εγγυάται πως όση ποσότητα ενέργειας καταναλώνεται τόση παράγεται και δεσμεύεται από Ανανεώσιμες Πηγές, και το FixIt, την πρόσθετη υπηρεσία άμεσης τεχνικής βοήθειας στο σπίτι.
Στα νέα καταστήματα ΔΕΗ οι επισκέπτες μπορούν να μάθουν και για όλες τις λύσεις ΔΕΗ για φωτοβολταϊκά στο σπίτι και αντλίες θερμότητας.
Και αποκλειστικές
προσφορές
Στον ειδικό χώρο τεχνολογίας στα
νέα καταστήματα, οι επισκέπτες μπορούν να βρουν έξυπνες συσκευές και λύσεις smartliving για να αυτοματοποιήσουν και να βελτιστοποιήσουν την ποιότητα ζωής τους στο σπίτι.
Ειδικά για τους πελάτες των νέων καταστημάτων, η ΔΕΗ προσφέρει 50% έκπτωση σε προϊόντα smartliving, όπως έξυπνες κάμερες, έξυπνες λάμπες, σκούπες ρομπότ και ηλεκτρικά scooter. Η έκπτωση ισχύει μόνο για αγορές στα νέα καταστήματα και μέχρι εξάντλησης των αποθεμάτων ανά κατάστημα.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 27 εΝεΡγεια
προχωραέι
μέτασχηματισμοσ του Δικτυου καταστηματων Δέη σέ ολη την έλλαΔα. μοντέρνοσ
ο
σχέΔιασμοσ, ολοκληρωμένέσ υπηρέσιέσ ένέργέιασ, γρηγορη έξυπηρέτηση
PROTERGiA vALuE sTudENT …καί δέν θα ςέ
δυςκολέψέί
τί-Πο-τα!
Η Protergia -αναπόσπαστο κομμάτι της MYTILINEOS, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας ενέρ-
γειας στην Ελλάδα- «έδωσε εξετάσεις» και πέτυχε το ιδανικό πρόγραμμα για νέους φοιτητές και φοιτήτριες!
Στη συναρπαστική περίοδο της φοιτητικής ζωής όλα είναι καινούργια. Νέες εμπειρίες, αλλά και νέες προκλήσεις. Όλα μπορούν
να σε δυσκολέψουν, εκτός από το
ρεύμα σου! Γιατί με το Protergia
Value Student η ενέργεια γίνεται
προσιτή για νέους και νέες που
ξεκινούν το νέο αυτό κεφάλαιο
της φοιτητικής ζωής:
■ Χαμηλή τιμή ανεξαρτήτως
κατανάλωσης
Φοιτητές και φοιτήτριες απολαμ-
βάνουν την ενέργεια που χρειάζονται σε χαμηλές τιμές κιλοβατώρας ανεξάρτητα του πόσο καταναλώνουν.
■ Δωρεάν τα 10 πρώτα πάγια Η Protergia αναγνωρίζει τη σημασία κάθε νέας αρχής για τους νέους σπουδαστές και σπουδάστριες. Γι’ αυτό, προσφέρει δωρεάν τα πάγια των 10 πρώτων μηνών, για
να ξεκινήσουν τη φοιτητική τους ζωή με ευκολία.
■ Χωρίς δέσμευση
Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες δεν θα υποχρεούνται σε δεσμεύσεις παραμονής. Το Protergia Value Student είναι σχεδιασμένο για να προσφέρει ευελιξία.
■ Με πλήρη συμμετοχή στις κρατικές επιδοτήσεις Βonus! Συμμετοχή σε μεγάλη κλήρωση: Όλοι οι νέοι πελάτες Protergia Value Student θα μπαίνουν σε κλήρωση για 10 δωροεπιταγές αξίας 1.000€/έκαστη από τον Κωτσόβολο, για δώρα τεχνολογίας.
Με το Protergia Value Student δεν θα σε δυσκολέψει ΤΙ-ΠΟ-ΤΑ!... …και με το myprotergia και mywatt δεν θα χρειάζεσαι και κανέναν, αφού όλα είναι στο χέρι σου!
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 28 eneΡγεια MYtilinEos
Η ▶
Στον απόηχο του καλοκαιριού και βάσει όσων είχαν ήδη δημοσιοποιηθεί την άνοιξη του 2023 έπειτα από σχετική διαβούλευση, η Ευρωπαϊκή Ένωση έδωσε στο φως τους όρους και τις προϋποθέσεις της πιλοτικής δημοπρασίας η οποία αφορά την παραγωγή υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη και πρόκειται να ανοίξει τις 23 Νοεμβρίου 2023.
Η εν λόγω ανακοίνωση έρχεται να συμπληρώσει το ολοένα και διαμορφούμενο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο της πολιτικής προς την κλιματική ουδετερότητα και προστίθεται
στην πρόσφατη υιοθέτηση των δύο
κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων σχετικά
με το ανανεώσιμο υδρογόνο.
Η αρχή διενέργειας της πιλοτικής
δημοπρασίας έγκειται στην εκκαθάριση των χαμηλότερων προσφορών
ανά κιλό παραγόμενου ανανεώσιμου
υδρογόνου (μέγιστη προσφορά στα
€4.5/kg Η2) μέχρις ότου εξαντληθεί
ο προϋπολογισμός της δημοπρασίας, ο οποίος ανέρχεται στα 800 εκατομμύρια ευρώ. Ο υπολογισμός του ποσού της επιχορήγησης βασίζεται στη συνολικά παραγόμενη ποσότητα ανανεώσιμου υδρογόνου μέσα στα πρώτα 10 χρόνια λειτουργίας της επένδυσης, καθώς και στην τιμή της προσφοράς, και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 266,7 εκατομμύρια ευρώ ανά έργο.
Η λίστα των απαιτήσεων περιλαμβάνει την υποχρέωση κατασκευής καινούργιας μονάδας ηλεκτρόλυσης ελάχιστης εγκατεστημένης χωρητικότητας 5 MWe (η οποία πρέπει να βρίσκεται σε μία και μόνο τοποθεσία), την έναρξη λειτουργίας της επένδυσης εντός πέντε χρόνων από την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης, και τη διασφάλιση εγγυητικής από
ΕνΕργΕίΑκΗ
Της δρος. δέςΠοίνας τζουλακη Manager, Energy Sector, Grant Thornton
φυγής του ρίσκου «the winner takes it all» με τη θέσπιση του μέγιστου
ποσού επιχορήγησης ανά έργο. Ωστόσο, η συσχέτιση αυτού με το ύψος της
μέγιστης προσφοράς ενδέχεται να
δημιουργήσει κάποιους προβλημα-
τισμούς αναφορικά με τη χρηστικό-
τητα του καινούργιου εργαλείου στους
δυνάμει επενδυτές.
Συγκεκριμένα, ένας ηλεκτρολύτης εγκατεστημένης χωρητικότητας 100
MWe, ο οποίος θα μπορεί να παράγει
περίπου 18.000 τόνους ανανεώσιμο
υδρογόνο τον χρόνο, θα πρέπει να
συμμετάσχει στη δημοπρασία με προσφορά μικρότερη των €1.48/kg Η2, προκειμένου να ικανοποιείται ο περιορισμός του μέγιστου ποσού επιχορήγησης ανά επένδυση, τιμή η
οποία είναι αρκετά χαμηλή και δεν επαρκεί για τη βιωσιμότητα τέτοιων έργων.
τράπεζα για την κάλυψη 4% της επιχορήγησης. Απαιτείται επίσης και η προσκόμιση μνημονίων κατανόησης (Memorandum of Understanding) ή επιστολών προθέσεων (Letters of Intent) σχετικά με (i) την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, (ii) την απορρόφηση υδρογόνου, και (iii) την προμήθεια του ηλεκτρολύτη. Καταλυτικό ρόλο για την εκταμίευση των δόσεων της επιχορήγησης θα αποτελέσουν οι εξαμηνιαίες αναφορές κατά τη διάρκεια των 10 πρώτων χρόνων λειτουργίας της επένδυσης σχετικά με την επαλήθευση και την πιστοποίηση του παραγόμενου όγκου ανανεώσιμου υδρογόνου και της εξοικονόμησης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Θετικά αξιολογείται η μέριμνα απο-
Eπιπλέον σημειώνεται ότι δεν είναι επιτρεπτή η σώρευση με άλλη δημόσια υποστήριξη του CAPEX και/ή του OPEX των έργων αυτών. Εναλλακτικά, είτε θα έπρεπε ο συντελεστής χρήσης του ηλεκτρολύτη να είναι χαμηλός, με αποτέλεσμα το παραγόμενο υδρογόνο να μην είναι ανταγωνιστικό, είτε η επένδυση να αφορά μικρότερης
κλίμακας ηλεκτρολύτες. Στην τελευταία περίπτωση όμως καθίσταται πιο
δύσκολη η επίτευξη του στόχου της
ανάπτυξης 100 GW ηλεκτρόλυσης
έως το 2030 που έχει τεθεί από την
πρόταση Net-Zero Industry Act.
Ανεξάρτητα, όμως, από πιθανά ελαττώματα, τα οποία ωστόσο είναι αναμενόμενα όταν επιχειρείται κάτι νέο, δεν παύει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα
Υδρογόνου να είναι η απάντηση της
Ευρώπης στον νόμο για τη μείωση
του πληθωρισμού (Inflation Reduction
Act, IRA) των ΗΠΑ και να συνδράμει
στην προώθηση του ανανεώσιμου
υδρογόνου στη χώρα μας.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 29 aΡθΡο
μΕτΑΒΑςΗ
έυρωπαϊκή τράπεζα υδρογόνου
προβλέψέισ για πέτρέλαιοΦυσικο αέριο - ηλέκτρισμο
στο επίπεδο ρεκόρ του 4%. Πρόκειται
για τη δέκατη κατά σειρά αύξηση των
επιτοκίων που αποφασίζει η ΕΚΤ, με τους αναλυτές να αμφιβάλλουν αν όντως θα είναι η τελευταία.
Σε σχέση με το πετρέλαιο, το οποίο
προσέγγισε τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 10 μηνών, σκαρφαλώνοντας πάνω από τα 93 δολάρια/ βαρέλι, η έκθεση της ΕΚΤ επισημαίνει τρεις παράγοντες που επηρεάζουν τις
Σε προς τα πάνω αναθεώρηση κατά
10% των τεχνικών της παραδοχών για
τις τιμές του πετρελαίου, σε πολύ ήπια
θετική αναθεώρηση για τις τιμές του
φυσικού αερίου και σε προς τα κάτω
αναπροσαρμογή των εκτιμήσεων για
τις τιμές του ηλεκτρισμού προχώρησε
στην τελευταία μακροοικονομική
ανάλυση του Σεπτεμβρίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η Τράπεζα ανακοίνωσε την αύξηση
του βασικού της επιτοκίου κατά 0,25
τιμές: Tην απόφαση του «ΟΠΕΚ+» να μειώσει την προσφορά, με τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία να παραμένουν αμετακίνητες στην απόφαση περικοπής της παραγωγής, το γενικότερο έλλειμμα προσφοράς και τις ανησυχίες για τη ζήτηση πετρελαίου στην Κίνα, εν μέσω της αβεβαιότητας για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Οι δύο πρώτοι παράγοντες ασκούν ανοδική πίεση στην τιμή του πετρελαίου, ενώ οι ανησυχίες για την οικονομία της Κίνας λειτουργούν πτω-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 30 θεμα
Σ ▶
τικά. Συνολικά, όμως, η καμπύλη των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου έχει μετατοπιστεί προς
τα πάνω από τις αμέσως προηγούμε-
νες προβλέψεις της ΕΚΤ, του Ιουνίου
2023 (κατά 5,9% για το 2023, 12,6%
για το 2024 και 10,6% για το 2025),
αλλά η τιμή του πετρελαίου εξακολουθεί να θεωρείται ότι θα πέσει από 82,7 δολ./βαρέλι το 2023 σε 77,9 δολ./βαρέλι το 2025.
Οι παραδοχές για τις τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί σε μικρότερο βαθμό από αυτές για τις τιμές του πετρελαίου και οι παραδοχές για τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας έχουν
μειωθεί. Τα υψηλά αποθέματα συνέ-
βαλαν στη διατήρηση των τιμών του
φυσικού αερίου σε μία χαμηλότερη κλίμακα, με την Ε.Ε. να επιτυγχάνει τον στόχο της για την πλήρωση των αποθηκών αερίου στο 90% του δυναμικού τους, τρεις μήνες πριν από την 1η Νοεμβρίου 2023, που ήταν η καταληκτική προθεσμία. Οι πρόσφατες διαταραχές στην παραγωγή των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Νορβηγίας και οι απεργίες σε εγκαταστάσεις Yγροποιημένου
Φυσικού Αερίου (LNG) της Αυστραλίας αύξησαν την αστάθεια της αγοράς
και ενίσχυσαν τις τιμές του φυσικού
αερίου εν μέσω φόβων για την προσφορά.
Όπως αναφέρει η ανάλυση της ΕΚΤ, η καμπύλη συμβολαίων μελλοντικής
εκπλήρωσης φυσικού αερίου έχει μετατοπιστεί ελαφρώς προς τα πάνω
σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιου-
νίου (κατά 1,1% για το 2023, 4,6% για
το 2024 και 2,1% για το 2025).
Αντίθετα, τα συμβόλαια μελλοντικής
εκπλήρωσης των τιμών ηλεκτρικής
ενέργειας έχουν αναθεωρηθεί προς
τα κάτω κατά περίπου 6% για το 2023
και το 2024 και δεν έχουν αναθεωρηθεί σε μεγάλο βαθμό για το 2025.
Όσον αφορά τα δικαιώματα εκπομπής
διοξειδίου του άνθρακα στο Σύστημα
Εμπορίας Εκπομπών της Ε.Ε., η παραδοχή με βάση τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω, περίπου 4%
κατά μέσο όρο σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου.
Οι τιμές των βασικών εμπορευμάτων
εκτός ενέργειας θεωρείται ότι θα δι-
αμορφωθούν σε ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα από τις προβλέψεις του
Ιουνίου, κυρίως λόγω της αποδυνά
μωσης των παραδοχών για τις
τιμές των μετάλλων, καθώς η
Ας σημειωθεί ότι οι
τεχνικές παραδοχές της
ΕΚΤ βασίζονται στις τιμές
όπως είχαν διαμορφωθεί
στο τέλος Αυγούστου και ότι
σεις αποτελούν το
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 31 θεμα
συμβολα λοντικ ρωση αέρ τατοπιστ Φ
Με μια σειρά παρεμβάσεων στο οδικό δίκτο του Αμαρουσίου θα πραγματοποιηθεί η μετεγκατάσταση του Καζίνο
της Πάρνηθας στην περιοχή, όπως περιγράφονται αναλυτικά στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων η οποία έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως και τις 18 Οκτωβρίου.
Οι νέες βελτιωτικές παρεμβάσεις, όπως τονίζεται στη Μελέτη, θα πραγματοποιηθούν από τον φορέα του έργου με βάση τις διαπιστώσεις ως
προς τα υφιστάμενα προβλήματα που αφορούν στην κυκλοφοριακή εξυπηρέτηση καθώς και στην κυκλοφορία των πεζών και ποδηλατών, με επικέντρωση στα προβλήματα που αφορούν την περιοχή Δηλαβέρη και γενικότερα την Π.Ε.5 του Δήμου Αμαρουσίου. Αναλυτικά οι παρεμβάσεις που προβλέπει η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων:
Α. Νέα ανεξάρτητη ανισόπεδη σύνδεση της δυτικής παράπλευρης οδού με τη Λεωφόρο Κηφισίας, νοτίως της Λ. Σπύρου Λούη
Β. Αποκλεισμός της κίνησης εξόδου προς τον δυτικό παράπλευρο στο ύψος της πεζογέφυρας ΟΑΚΑ, για την αποφυγή της προβληματικής πλέξης με την κίνηση εισόδου από τη Λ. Σπ. Λούη προς τη Λ. Κηφισίας (κατεύθυνση προς κέντρο)
Γ. Βελτιωτικές παρεμβάσεις στην υφιστάμενη πεζογέφυρα των Ολυμπιακών Αγώνων πάνω από την Λ. Κηφι-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 32 θεμα το κΑζίνο τΗς ΠΑρνΗθΑς ςτο μΑρουςί τι αλλαζέι
Δικτυο
στο οΔικο
Μ ▶
σίας που διασυνδέει τον δήμο Χαλανδρίου με τις εγκαταστάσεις του ΟΑΚΑ
Δ. Διεύρυνση και λειτουργική αναβάθμιση της δυτικής παράπλευρης
οδού της Λ. Κηφισίας
Ε. Διαμόρφωση νέας ανεξάρτητης
εισόδου από Π.Ε.5 προς τον συνδετήριο κλάδο μεταξύ της Σπ. Λούη και της Λ. Κηφισίας (κατεύθυνση προς κέντρο)
ΣΤ. Δημιουργία πρόσθετης ανεξάρ-
τητης λωρίδας δεξιάς στροφής στην δυτική πρόσβαση του σηματοδοτούμενου κόμβου επί της Λ Σπ. Λούη με
τον συνδετήριο κλάδο εισόδου στη
Λ. Κηφισίας (κατεύθυνση προς κέντρο)
Ζ. Λειτουργική βελτίωση και σηματοδότηση του υφιστάμενου ισόπεδου κόμβου εισόδου προς την περιοχή του Έργου και προς Π.Ε.5 από Λ. Σπ. Λούη
Η. Διαμόρφωση νέας ανεξάρτητης ανισόπεδης σύνδεσης εξόδου της Π.Ε.5 προς τις δύο κατευθύνσεις της
Λ. Σπ. Λούη με κατεύθυνση προς Χαλάνδρι και προς Λ. Κηφισίας βορρά/ Αττική Οδό
Θ. Διασφάλιση του αναγκαίου δημόσιου χώρου για διαμόρφωση άνετων συνθηκών εισόδου/ εξόδου προς / από τον μελλοντικό σταθμό μετρό (γραμμή 4 – σταθμός ΟΑΚΑ).
Ι. Νέο ανεξάρτητο περιμετρικό οδικό κύκλωμα της περιοχής του Έργου. ΙΑ. Διαμόρφωση μονοδρομημένης
νότιας σύνδεσης από την Π.Ε.5 και
την οδό Απ. Παύλου προς τη δυτική πλευρά του περιμετρικού κυκλώματος
της περιοχής του Έργου.
ΙΒ. Διαμόρφωση νέου συνδετήριου
άξονα αμφίδρομης εγκάρσιας διασύνδεσης των μονοδρομημένων σκε-
λών στα δυτικά και τα βόρεια του περιμετρικού κυκλώματος της περιοχής του Έργου, ο οποίος περιγράφει
την νέα εγκατάσταση.
ΙΓ. Αναβάθμιση πεζόδρομου σύνδεσης σταθμού μετρό με ΟΑΚΑ και με Π.Ε.5.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 33 θεμα
τέλοσ στα... έξτραΔακια χωρισ ένσημα
να τηρούνται σωρευτικά:
- Η εργασία να παρέχεται εντός προκαθορισμένων ωρών και ημερών αναφοράς, τις οποίες ο εργοδότης υποχρεωτικά θα πρέπει εξ υπαρχής να έχει γνωστοποιήσει στον εργαζόμενο.
Μια νέα σχέση εργασίας, οι «συμβάσεις
κατά παραγγελία», βρίσκει τη θέση της
στην αγορά εργασίας, μέσα από τον νέο νόμο του υπουργείου Εργασίας.
Ήδη τα συνδικάτα μιλούν για «διάλυση
των εργασιακών σχέσεων», καθώς στο
εξής οι εργαζόμενοι δεν θα έχουν στα-
θερή εργασιακή σχέση, αλλά θα βρίσκο-
νται στη διάθεση του εργοδότη για να
δουλέψουν κάποιες ώρες ή ημέρες. Η
αλήθεια είναι πως πρόκειται για την
πρώτη φορά που επιδιώκεται να γίνει
νόμος του κράτους το ζήτημα των πλέον
ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Οι
συμβάσεις αυτές, που είναι αρκετά διαδεδομένες στο εξωτερικό, θα καλύπτουν
εποχικά και περιστασιακά εργαζομένους
με απρόβλεπτους όρους απασχόλησης
σε τομείς όπως οι μεταφορές προϊόντων, ο χώρος εστίασης και catering, οι εκδηλώσεις πολιτιστικού ενδιαφέροντος, οι επισκευαστικές εργασίες κτλ., ενώ εμπεριέχουν τα ίδια δικαιώματα με τις συμβάσεις αορίστου χρόνου. Μεταξύ άλλων προβλέπεται πλήρης αποζημίωση για ακύρωση εργασίας οποιαδήποτε χρονική στιγμή και πάντως πριν από την ανάληψη της εργασίας. Ο εργοδότης που ακυρώνει την ανάθεσή της δίνει αποζημίωση στον εργαζόμενο που αντιστοιχεί
στο ημερομίσθιο της εργασίας που δεν
του ανατέθηκε. Προκειμένου να απο-
φεύγονται ο αιφνιδιασμός του εργαζόμενου και η τυχόν απώλεια εισοδήματός
του, το υπουργείο Εργασίας εισήγαγε τις
εξής ρήτρες ασφαλείας που θα πρέπει
- Ο εργαζόμενος να έχει ειδοποιηθεί από τον εργοδότη για την ανάθεση της εργασίας εγγράφως ή με γραπτό μήνυμα μέσω κινητού τηλεφώνου (sms) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή με άλλο πρόσφορο τρόπο, σε εύλογο χρόνο που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των είκοσι τεσσάρων (24) ωρών πριν από την ανάληψη της εργασίας, πλην περιπτώσεων που δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης, τον οποίο ο εργοδότης γνωστοποιεί στον εργαζόμενο. Ο εργαζόμενος δικαιούται να αρνηθεί την ανάληψη εργασίας. Σε αυτή την περίπτωση απαγορεύεται οποιαδήποτε δυσμενής διάκριση σε βάρος του από τον εργοδότη. Αν οποιαδήποτε χρονική στιγμή και πάντως πριν από την ανάληψη της εργασίας ο εργοδότης ακυρώσει την ανάθεσή της, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο της εργασίας που δεν του ανατέθηκε. Tα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να συμφωνούν έναν ελάχιστο αριθμό αμειβόμενων ωρών εργασίας, αλλιώς η σύμβαση κατά παραγγελία είναι άκυρη. Εφαρμόζονται όλες οι προστατευτικές για τον εργαζόμενο διατάξεις που συνδέονται με τη σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας του και ειδικά για την υπερεργασία, την υπερωρία και τον χρόνο ημερήσιας ανάπαυσης.
Οι συμβάσεις κατά παραγγελία θα αναγγέλλονται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και θα παρακολουθούνται από τους εργαζομένους
μέσω της εφαρμογής MyErgani app.
Ο έλεγχος της εργασίας κατά παραγγελία
θα διενεργείται από την Επιθεώρηση
Εργασίας και για όποιες παραβάσεις της
εργατικής νομοθεσίας θα επιβάλλονται
τα αντίστοιχα προβλεπόμενα πρόστιμα.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 34 εΡγασια ςυμΒΑςΕίς κΑτΑ ΠΑρΑγγΕλίΑ
Μ ▶
ακυρωση
οποιαΔηποτέ χρονικη στιγμη και παντωσ πριν απο την αναληψη τησ έργασιασ
προβλέπέται πληρησ αποζημιωση για
έργασιασ
Tα συμβαλλομένα μέρη υποχρέουνται να συμΦωνουν
έναν έλαχιστο αριΘμο αμέιβομένων ωρων έργασιασ, αλλιωσ η συμβαση κατα παραγγέλια έιναι ακυρη
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 35 εΡγασια
«Α
«Αν δεν φτάσουμε στα μεγάλα κέ ντρα κατανάλωσης της Ευρώπης, δεν
θα καταφέρουμε να εξάγουμε την ενέργεια που παράγουμε», τόνισε ο Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυ
ντής Τεχνολογίας, Ανάπτυξης Συ στήματος και Στρατηγικής του ΑΔΜΗΕ κ. Ιωάννης Μάργαρης κατά την τοποθέτησή του στο 6ο Συνέδριο Υποδομών & Μεταφορών.
Ο κ. Μάργαρης εξήγησε ότι η πράσινη ενέργεια που ήδη παράγεται στην
Ελλάδα είναι πολλαπλάσια των ποσοτήτων που διακινούνται μέσω των
υφιστάμενων διασυνδέσεων, δεδομένης της συμφόρησης που παρατηρείται στα δίκτυα των γειτονικών
βαλκανικών χωρών, δημιουργώντας
την ανάγκη για την ανάπτυξη νέων
και μεγαλύτερων διεθνών ενεργει-
ακών διαδρόμων προς τις χώρες της
κεντρικής Ευρώπης.
Υπογράμμισε ότι η Ελλάδα σήμερα
βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρό-
μι αναφορικά με το ενεργειακό της
μείγμα καθώς το πράσινο παραγω-
γικό της δυναμικό υπερβαίνει κατά
πολύ την εγχώρια ζήτηση. Όπως
Ιωάννης Μάργαρης
είπε, η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων ΑΠΕ όλων των τεχνολογιών πλησιάζει πλέον τα 12 GW, ο Διαχειριστής έχει χορηγήσει Προσφορές Σύνδεσης για επιπλέον 15 GW
πράσινων έργων ενώ στον μελλοντικό σχεδιασμό περιλαμβάνεται η ενσωμάτωση πρόσθετης ισχύος και από υπεράκτια αιολικά πάρκα. Ο κ. Μάργαρης αναφέρθηκε στις βασικές προκλήσεις για την ταχεία ωρίμανση και υλοποίηση των διεθνών διασυνδέσεων όπως η ανάγκη συντονισμού μεταξύ πολλών εμπλεκόμενων φορέων (κράτη, Διαχειριστές, Ρυθμιστικές Αρχές), η χρηματοδότηση των έργων αλλά και οι αδειοδοτήσεις οι οποίες μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρονοβόρες, παραθέτοντας το παράδειγμα της Γερμανίας η οποία καθυστέρησε επί μία δεκαετία να αδειοδοτήσει τον νέο εγχώριο ηλεκτρικό άξονα μεταξύ της Βόρειας Θάλασσας με το νότιο τμήμα της χώρας.
Πιο κοντά από ποτέ η
υλοποίηση της διασύνδεσης έλλάδας-Κύπρου-Ισραήλ Ερωτηθείς για τη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, ο Αντιπρόεδρος
του ΑΔΜΗΕ δήλωσε ότι η υλοποίηση
του έργου «είναι πιο κοντά από πότε». Υπενθύμισε ότι ο ΑΔΜΗΕ συνδράμει επί αρκετά χρόνια το έργο σε τεχνικό επίπεδο ενώ τον τελευταίο χρόνο έχει καταθέσει προσφορά και για τη μετοχική συμμετοχή του στον φορέα υλοποίησης EuroAsia Interconnector, σε ποσοστό από 25%
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 36 εΝεΡγεια ίωΑννΗς μΑργΑρΗς (ΑντίΠροΕΔρος ΑΔμΗΕ)
έυρωπη
απέυΘέιασ ηλέκτρικέσ ΔιασυνΔέσέισ προσ την κέντρικη
για καλυτέρη αξιοποιηση
τησ πρασινησ ένέργέιασ
έως 33%. Πρόσθεσε επίσης ότι ο ΑΔΜΗΕ πρόσφατα προχώρησε σε αναζήτηση επιπλέον επενδυτών, μεταξύ των οποίων και ισραηλινό επενδυτικό fund, τονίζοντας το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που έχει εκφράσει το Ισραήλ, ελλείψει ηλεκτρικών διασυνδέσεών του με γειτονικά κρά
τη στη Μέση Ανατολή.
Ο κ. Μάργαρης ανέφερε ακόμη ότι προχωρούν οι μελέτες για τον σχε διασμό του εξοπλισμού που θα πρέ πει να εγκατασταθεί στην Κύπρο, αναλύοντας τα απαιτητικά τεχνικά
χαρακτηριστικά της διασύνδεσης, όπως το μήκος και τα μεγάλα βάθη πόντισης των καλωδίων, που σε κά ποια σημεία ξεπερνούν ακόμη και τα 2.500 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Αναφερόμενος στις δυσκολίες των έργων, είπε ότι τόσο το έργο της διασύνδεσης Ελλάδας-Κύ
πρου-Ισραήλ όσο και η διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου συνιστούν προ κλήσεις σε επίπεδο σχεδιασμού αλ
λά και για τους κατασκευαστές υπο γραμμίζοντας για μία ακόμη φορά
ότι ταμεγάλα αυτά έργα δεν θα έχουν
ουσιαστική προστιθέμενη αξία αν δεν καταφέρουμε να εξάγουμε την πράσινη ενέργεια που παράγεται στον Νότο προς τον Βορρά.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 37 εΝεΡγεια
προχωρουν οι μέλέτέσ για τον σχέΔιασμο
του έξοπλισμου που Θα πρέπέι να έγκατασταΘέι στην κυπρο
έλαιολαΔο: σέ έπιπέΔα ρέκορ η ΔιέΘνησ τιμη
Οι διεθνείς τιμές του ελαιολάδου «εκτοξεύτηκαν» σε επίπεδα ρεκόρ, καθώς η ξηρασία σε μεγάλες χώρες παραγωγής περιορίζει τις προμήθειες, σύμφωνα με το CNBC. Οι διεθνείς τιμές του ελαιολάδου
αυξήθηκαν στα 8.900 δολάρια ανά τόνο τον Σεπτέμβριο, λόγω της «έντονης ξηρασίας» στη Μεσόγειο, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ
(USDA). Ήδη, η μέση τιμή τον Αύγουστο ήταν κατά 130% υψηλότερη
σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος
και δεν υπάρχει «κανένα σημάδι πτώσης της τιμής», ανέφερε το USDA.
Η Ισπανία, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας ελαιολάδου στον
κόσμο, πλήττεται εδώ και μήνες από
έντονη ξηρασία. Στη χώρα καταγράφηκε επίσης το τρίτο πιο ζεστό καλοκαίρι της, με τη μέση θερμοκρασία
του καλοκαιριού να είναι κατά 1,3°C
υψηλότερη από τα κανονικά επίπεδα, σύμφωνα με την κρατική μετεωρολογική υπηρεσία AEMET.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας Mintec, η παραγωγή ελαιολάδου
της Ισπανίας κατά την πρόσφατη
περίοδο έπεσε σε περίπου 610.000
τόνους - καταγράφοντας πτώση άνω
του 50% σε σύγκριση με τα συνηθισμένα επίπεδα των 1,3 έως 1,5 εκατ. τόνων.
«Στην πολυπλοκότητα της κατάστα-
σης συμβάλλουν οι ανησυχίες για μειωμένη παραγωγή και σε άλλες
μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες παραγωγής ελαιολάδου, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας και της Ελλάδας, όπου επικρατούν συνθήκες ξηρασίας», δήλωσε στο CNBC ο αναλυτής της Mintec, Kyle Holland. Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι ο δεύτερος και ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου αντίστοιχα, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, έναν διακυβερνητικό οργανισμό που αποτελείται από μέλη που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 98% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου.
Κλέφτες ελαιολάδου
Οι τιμές του ελαιολάδου στην Ανδαλουσία της Ισπανίας εκτοξεύτηκαν στα 8,45 ευρώ ανά κιλό τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Mintec. Πρόκειται για την «υψηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί ποτέ για το ισπανικό ελαιόλαδο» με βάση τα στοιχεία της εταιρείας που καλύπτουν έως 30 ετών και αντιπροσωπεύει άλμα 111% σε ετήσια βάση. Η μεγάλη αυτή άνοδος των τιμών οδήγησε κάποιους σε κλοπές. Περίπου 50.000 λίτρα έξτρα παρθένου ελαιολάδου κλάπηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της 30ής Αυγούστου, σύμφωνα με δημοσιεύματα τοπικών μέσων ενημέρωσης. Πρόκειται για
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 38 θεμα ΑλμΑ ΠΑνω ΑΠο 100% ςτΗν τίμΗ λογω τΗς ξΗρΑςίΑς
O ▶
ελαιόλαδο αξίας άνω των 420.000 ευρώ. Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει συλλήψεις. Δεν είναι η μοναδική
περίπτωση όμως. Λίγο καιρό πριν
από αυτό το περιστατικό, κλάπηκαν
6.000 λίτρα παρθένου ελαιολάδου
αξίας 50.000 ευρώ από το ελαιοτρι βείο Terraverne, ανέφερε η ισπανική
εφημερίδα El Munco. Κατά τη διάρ κεια της ληστείας φέρεται να κλάπη καν επίσης υπολογιστές, τραπέζια, ανεμιστήρες και καρέκλες.
Ο Holland της Mintec προειδοποίησε ότι αν τα αποθέματα ελαιολάδου συ νεχίσουν να εξαντλούνται λόγω της ξηρασίας, οι προμήθειες ενδέχεται να εξαντληθούν πριν από τον Οκτώ βριο, όταν συνήθως φτάνουν οι νέες σοδειές.
«Η απόφαση της Τουρκίας να ανα
στείλει τις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου
περιπλέκει περαιτέρω την κατάστα
ση», δήλωσε ο αναλυτής.
Σημειώνεται ότι η Τουρκία, η οποία
είναι επίσης σημαντικός παραγωγός
ελαιολάδου, έχει αναστείλει τις εξα
γωγές χύμα ελαιολάδου μέχρι την
1η Νοεμβρίου, εξαιτίας της ανόδου
των διεθνών τιμών.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy
Με στόχο να κάνει τη ζωή των ανθρώπων στις πόλεις ευκολότερη, η FREENOW, το Super App Μετακίνησης, πρωτοπορεί. Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας (16-22/9), η FREENOW ανακοινώνει τη συμβολή της στην προσπάθεια για την προώθηση βιώσιμων επιλογών μετακίνησης, δωρίζοντας συνολικά 90 βάσεις στάθμευσης ποδηλάτων, στρατηγικά τοποθετημένες στους Δήμους Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου Κρήτης, Αγίου Δημητρίου, Νέου Ηρακλείου και στο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών (OAKA).
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας αποτελεί υπενθύμιση στη
σημασία των βιώσιμων επιλογών μετακίνησης και η FREENOW αξιοποιεί αυτήν την ευκαιρία. Σε μια
νέα έρευνα που διεξήχθη με το ινστιτούτο έρευνας αγοράς Kantar, το 86% των Ελλήνων δεν χρησιμοποιεί ποδήλατο λόγω έλλειψης των
κατάλληλων υποδομών στην πόλη,
ενώ το 58% των ερωτηθέντων θα
ήθελε να κινείται αποκλειστικά με ποδήλατα. Η FREENOW στηρίζει το κοινωνικό σύνολο αναπτύσσοντας
έξυπνες λύσεις που επιτρέπουν την αποτελεσματική μετακίνηση, έχο-
ντας παράλληλα σημαντικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Με τη δωρεά των βάσεων για στάθμευση ποδηλάτων η εταιρεία στοχεύει στην ενθάρρυνση και διευκόλυνση των πολιτών να χρησιμοποιούν περισσότερο το ποδήλατο αλλά και άλλες λύσεις μικροκινητικότητας. Οι βάσεις στάθμευσης ποδηλάτων είναι διαθέσιμες για όλους όσοι έχουν προσωπικό ποδήλατο και επιθυμούν να το σταθμεύσουν, χωρίς κάποια χρέωση. Για να τιμήσει αυτή τη σημαντική περίσταση, η γενική διευθύντρια της FREENOW Ελλάδας συναντήθηκε με τον αξιότιμο συντονιστή γενικό διευθυντή του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών (OAKA) με αφορμή τη δωρεά, αναγνωρίζοντας την εξέλιξη του ΟΑΚΑ ως έναν σημαντικό πόλο άθλησης, ψυχαγωγίας και αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης. Και οι δύο εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για αυτή τη συλλογική προσπάθεια και
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 40 θεμα supEr app μΕτΑκίνΗςΗς
M ▶
η FREENOW Δωριζέι
90 βασέισ σταΘμέυσησ ποΔηλατων
σέ ολη την έλλαΔα
μοιράστηκαν ένα κοινό όραμα για
τη δημιουργία ενός πιο φιλικού, προς το περιβάλλον, μέλλοντος για
την πόλη. Αυτή η συνάντηση σημα
τοδοτεί την επίσημη έναρξη της
πρωτοβουλίας της δωρεάς, με τις
πρώτες 30 βάσεις στάθμευσης πο
δηλάτων να τοποθετούνται στο
Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθη
νών (ΟΑΚΑ).
Η Άσπα Τοπαλίδου, γενική διευθύ
ντρια της FREENOW Ελλάδας σημει
ώνει: «Πιστεύουμε ότι η βιώσιμη
κινητικότητα είναι κοινή ευθύνη
και αυτή η πρωτοβουλία αναδει
κνύει την αφοσίωση της εταιρείας
στην προώθηση της θετικής αλλα
γής στις αστικές μεταφορές. Είμαστε
περήφανοι που η FREENOW συντε
λεί σε αυτή την προσπάθεια. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με
σκοπό να προσφέρουμε μία ακόμα
μεγαλύτερη γκάμα υπηρεσιών με
τακίνησης, μέσω πληθώρας λύσεων που θα καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες των επιβατών μας».
Ο Κωνσταντίνος Χαλιορής, συντο νιστής γενικός διευθυντής του Ολυ μπιακού Συγκροτήματος Αθηνών (ΟΑΚΑ) δηλώνει: «Σκοπός μας είναι να προσφέρουμε τις καλύτερες δυ νατές παροχές σε αθλητές, αθλού μενους και επισκέπτες. Μέσα από ανάλογες συνέργειες, το ΟΑΚΑ συνεχίζει την εξωστρέφειά του έχο ντας ως στόχο να μεταμορφωθεί σε Ολυμπιακό Αστικό Πάρκο. Θα ήθε λα να ευχαριστήσω τη FREENOW
και τη γενική διευθύντρια της
FREENOW Ελλάδας Άσπα Τοπαλίδου
για την πρόταση και τη δωρεά των 30 βάσεων στάθμευσης για ποδή λατα».
Με βάση την έρευνα της FREENOW, 8 στους 10 Έλληνες πιστεύουν ότι
η βιώσιμη κινητικότητα πρέπει να ενθαρρύνεται περισσότερο. Η
FREENOW οραματίζεται πόλεις που
θα μπορούν να ακολουθούν τις ευ
ρωπαϊκές τάσεις, ώστε οι χρήστες της εφαρμογής της στην Ελλάδα να μπορούν στο σύντομο μέλλον να
απολαμβάνουν την ευρεία γκάμα από εναλλακτικές μορφές μετακί νησης όπως ηλεκτρικά μηχανάκια, πατίνια και ποδήλατα, που προσφέ ρει σε άλλες χώρες.
41 θεματα σεπτεμβριοσ 2023 business energy 41 θεμα
Του ςτ. κ. Χαρίτου
Φυσικέσ καταστροΦέσ
Εν μέσω… θυέλλης, φυσικών καταστροφών, πολιτικών ανακατατάξεων στην αξιωματική αντιπολίτευση και εν όψει νέων εκλογικών διαδικασιών -δημοτικές και περιφερειακές εκλογές τον Οκτώβριο και έπειτα από λίγους μήνες, τον προσεχή Μάιο, ευρωεκλογές-, με την κυβέρνηση να δοκιμάζεται, η οικονομία τραβά τον δρόμο της. Αναβάθμιση από την DBRS και προεξόφληση νέας από την Fitch τον Οκτώβριο, πτώση πληθωρισμού στο 3,5% έναντι 5,2% της ευρωζώνης,
πρωτογενές πλεόνασμα 5,5 δισ. ευρώ στον Προϋπολογισμό ανοίγουν τον δρόμο για ενδυνάμωση
της πορείας της οικονομίας, παρά
τις αμφιβολίες της UBS για μικρότερη ανάπτυξη το 2024.
Τουλάχιστον δέκα deals αλλάζουν τον χάρτη της Λεωφόρου Αθηνών.
Νέοι όμιλοι αναδεικνύονται, νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου στα σκαριά, μεγάλες εταιρείες ενδυναμώνονται δημιουργώντας νέα δεδομένα για την επενδυτική κοινότητα. Κι αν η διόρθωση που έχει βγει στο Χρηματιστήριο της Αθήνας από τις αρχές Αυγούστου επηρεάζει τις αποτιμήσεις, οι επαγγελματίες της αγοράς υποστηρίζουν ότι μόνο μέσα από τη διαδικασία αυτή δημιουργούνται νέα πεδία τοποθετήσεων στις μετοχές. «Aυξάνεται καθημερινά η κινητικότητα των μετοχών μικρής κεφαλαιοποίησης» σημειώνει ο σύμβουλος διοίκησης της Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ Δημήτρης Τζάνας, κάνοντας λόγο για τις μετοχές «που
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 42 θεμα οί Δυο οψΕίς τΗς ΕλλΑΔΑς
E ▶
οι μπροσταρηΔέσ των dEALs που αλλαζουν
την έπιχέιρηματικη
Φυσιογνωμια τησ χωρασ
συνήθως αποτελούν επιλογές των
Ελλήνων επενδυτών, που αρκετές
φορές όμως επιμένουν να έχουν ως αποκλειστικό οδηγό το απόλυτο
ύψος της τιμής μιας μετοχής (χαμηλή τιμή σημαίνει φθηνή μετοχή
δηλαδή), αναλαμβάνοντας έτσι και τον αναλογούντα επενδυτικό κίν-
δυνο»! Για του λόγου το αληθές, πάνω από 5.000 νέοι κωδικοί άνοιξαν στο Χρηματιστήριο τον Ιούλιο, κάτι που δεν έχει… προηγούμενο στο πρόσφατο παρελθόν, από 1.800 τον Ιούνιο. Ενδεικτικό της επενδυτικής διάθεσης για την ανάληψη
ρίσκου με σκοπό τη βελτίωση των αποδόσεων, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, η απόδοση στις καταθέσεις ταμιευτηρίου είναι μόλις 0,3%.
Από εκεί και πέρα οι επιχειρηματικές συμφωνίες συνεχίζουν να επηρεάζουν την επενδυτική συμπεριφορά με σημαντική την απόκτηση
της Volterra Εμπορίας από τον Μυτιληναίο. Η Volterra Εμπορίας αποτελούσε μέχρι πρότινος θυγατρική
του ομίλου Άβαξ. Εσχάτως επανήλθε στη δημοσιότητα η πώληση της Αριάδνης Interconnector, 100% θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ, η οποία έχει κύριο αντικείμενο την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική. Ο Διαχειριστής κινείται στην κατεύθυνση πώλησης τουλάχιστον του 20% της θυγατρικής
του.
Μόλις προ μηνός τα ΕΛ.ΠΕ. εισήλθαν δυναμικά στην αγορά της Ρουμανίας. Στο πλαίσιο αυτό, η θυγατρική της εταιρεία HELLENiQ
Renewables υπέγραψε δεσμευτική
συμφωνία με τη MYTILINEOS για την κατασκευή και απόκτηση 4 φωτοβολταϊκών πάρκων στη νότια Ρουμανία, με συνολική ισχύ 211
MW. Τα έργα βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο ανάπτυξης και αναμένεται να ξεκινήσουν εμπορική λειτουργία σταδιακά, από το δ’ τρίμηνο 2023 έως το γ’ τρίμηνο 2025.
Η συνολική ετήσια παραγωγή ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται πως θα ξεπερνά τις 300 GWh, ικανή για να καλύψει τις ανάγκες 100.000 νοικοκυριών.
Ταυτόχρονα, καταβολή μερίσματος προοιωνίζεται και η λειτουργική κερδοφορία της ΔΕΗ, που σύντομα ολοκληρώνει το deal με την Enel Ρουμανίας που θα αυξήσει θεαματικά το ενεργητικό της.
Στο μεταξύ, την ολοκλήρωση της συναλλαγής εξαγοράς των Αττικών Πολυκαταστημάτων έως τα τέλη Σεπτεμβρίου υπολογίζει η διοίκηση του ομίλου Ideal, όπως αναφέρθηκε στο περιθώριο της παρουσίασης των αποτελεσμάτων α’ εξαμήνου της εταιρείας Συμμετοχών.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, προς ολοκλήρωση βαίνει η έκδοση νέων μετοχών της Ideal, οι οποίες θα λάβουν το σχήμα παλαιών μετόχων της Αττικά Πολυκαταστήματα και στελέχη της εταιρείας, οι οποίες θα αντιστοιχούν στο 17,3% της εισηγμένης. Υπενθυμίζεται πως η Ideal για την απόκτηση των Αττικών Πολυκαταστημάτων θα επενδύσει 100 εκατ. ευρώ, ενώ οι παλαιοί μέτοχοι της εξαγορασθείσας θα επανεπενδύουν 35 εκατ. ευρώ στην εισηγμένη. Ήδη, τα Άττικα ενοποιήθηκαν στα αποτελέσματα α’ 6μήνου και η καθαρή κερδοφορία της Ιντεάλ εκτοξεύτηκε στα 4,4 εκατ. ευρώ.
Μέχρι τα 2,90 ευρώ έγραψε ιστορικό υψηλό η μετοχή της Δομικής
Κρήτης μετά την είσοδο του Δημήτρη Κούτρα στο μετοχικό της κεφάλαιο με ποσοστό κοντά στο 30%.
Για την ιστορία, η μετοχή πριν από έναν χρόνο στοίχιζε 60 λεπτά…
Deal αναμένεται και στην Ιντερτέκ, άλλοτε εταιρεία του αείμνηστου Δημήτρη Κοντομηνά. Η CD Media
του Σπύρου Γιαμά, που κατέχει το 30% της Ιντερτέκ, συζητεί αφενός να αποκτήσει το 28% του έτερου βασικού μετόχου Κων/νου Αμοιρίδη και εν συνεχεία να υποβάλει δημόσια πρόταση για να απορροφήσει η CD Media την Ιντερτέκ.
Deals αναμένονται και στον κατασκευαστικό κλάδο με την Ιντρακάτ στο προσκήνιο και την Ελλάκτωρ να συζητεί την πώληση της Άβαξ. Η Ιντραλότ, από την άλλη, σχεδιάζει ακόμα μία γενναία αύξηση
κεφαλαίου, τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ, με την Ιντρακόμ του Σωκρά-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 43 θεμα
τη Κόκκαλη να εξασκεί τα δικαιώματά της, όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές. Ταυτόχρονα, η Ιντρακόμ, η οποία έγραψε υψηλά
έτους πάνω από τα 2,25 ευρώ, εισέρχεται δυναμικά στον τομέα του real estate μετά την απόκτηση της Κλουκίνας Λάππας, η οποία διαθέτει εμβληματικά ακίνητα στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.
ΓέΚ ΤέΡνα
Τη μάχη για τη μητέρα των παραχωρήσεων, αυτή της Αττικής Οδού, κέρδισε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ του Γιώργου
Περιστέρη με 3,27 δισ. ευρώ προσφορά! Η μάχη, όπως αναφέρουν
αυτοί που γνωρίζουν καλά τα του
κατασκευαστικού κλάδου, ήταν
έντονη, καθώς επρόκειτο για το
μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο
και τη σημαντικότερη οδική παραχώρηση (σ.σ.: αναφέρθηκε από τον
όμιλο Ελλάκτωρ ότι η Αττική Οδός αποδίδει σε ετήσια βάση τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ).
Ο αγώνας μεταξύ των έξι τελικών μνηστήρων, που αρχικά ήταν οκτώ, άρχισε τον Ιανουάριο του 2022 για να ολοκληρωθεί -ύστερα από τρεις παρατάσεις- τον Ιούλιο του 2023.
Τότε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έδωσε την προσφορά ρεκόρ, η οποία ξεπέρασε
κατά πολύ ακόμα και τις πιο αισι-
όδοξες εκτιμήσεις του ΤΑΙΠΕΔ, αφήνοντας πίσω με μαθηματική ακρίβεια τον δεύτερο μνηστήρα (Mytilineos - Vinci) αφαιρώντας
του τη δυνατότητα να κληθεί από
το Ταμείο για βελτιωτική προσφορά.
Αυτό συνέβη, καθώς η προσφορά της κοινοπραξίας, που ανήλθε στα 3,106 δισ. ευρώ, απείχε μόλις
600.000 από το φράγμα του 5%
που ήταν το όριο που είχε θέσει το
ΤΑΙΠΕΔ ώστε να ζητήσει δεύτερο γύρο προσφορών.
Σημειώνεται ότι οι υπόλοιπες τέσσερις προσφορές είχαν διαμορφωθεί ως εξής:
ABERTIS INFRAESTRUCTURAS
S.A. - 2.700.000.000 ευρώ.
Ένωση προσώπων αΚΤΩΡ ΠαΡαΧΩΡΗΣέΙΣ α.έ. - αΒαΞ α.έ.MERIDIAM EASTERN EUROPE INVESTMENTS 4 S.A.S.2.548.000.000 ευρώ.
Ένωση προσώπων MACQUARIE ASSET MANAGEMENT MOTORWAY HOLDINGS S.ar.l. - FINCOP INFRASTRUCTURE LTD2.350.000.000 ευρώ.
Ένωση προσώπων BRISA - AUTO ESTRADAS de PORTUGAL S.A.RUBICONE MIDCO, B.V.INTRAKAT A.E. - 2.050.050.908,21 ευρώ.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 44 αΡθΡο
Της έλένας ςκίαθίτη
«Κόντρα» καταναλωτικών - στεγαστικών δανείων παρατηρείται στην
κούρσα εξυγίανσης των κόκκινων
δανείων. Το επιμέρους μερίδιο κά-
θε αγοράς σχεδόν συναγωνίζεται
το ένα το άλλο, με τα καταναλωτικά
ληξιπρόθεσμα δάνεια να απέχουν
μόλις 14% από τα αντίστοιχα στεγαστικά. Το «ντέρμπι» καταναλωτικών - στεγαστικών επεκτείνεται
σε άλλη… πίστα, στα ενήμερα δάνεια, όπου εκεί στα καταναλωτικά καταγράφεται ανοδική τροχιά πιστωτικής επέκτασης, ενώ στα στε-
γαστικά βαίνει μειούμενη. Το καλό νέο είναι ότι η αγορά της καταναλωτικής πίστης έχει ανοίξει πια για
τα καλά και σε αυτό βοήθησε πολύ
και το digital banking, αφού πλέον τα περισσότερα αιτήματα καταναλωτικών δανείων γίνονται on line.
Στην πίτα των κόκκινων δανείων πρωταγωνιστικό ρόλο έχει προφανώς η στεγαστική πίστη, κατέχοντας το 57% και ακολουθεί η καταναλωτική με 43%, αντανακλώντας και το μέγεθος του προβλήματος στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς ένα μεγάλο κομμάτι των οφειλών ιδιωτών αφορά δάνεια «στο φτερό» και χωρίς δικαιολογητικά (κυρίως χρέη από κάρτες ή διαφόρων ειδών προσωπικά και καταναλωτικά δάνεια χωρίς εγγυήσεις). Ενδεικτικά είναι τα στατιστικά στοιχεία που παρουσίασε η Τράπεζα της Ελλάδος, αναφορικά με τα ποσά που διαχειρίζονται οι servicers, όπου είναι εμφανές ότι στα 37,6 δισ. ευρώ των
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 46 θεμα τρΑΠΕζΕς
«Κ ▶
υπο πιέση οι έπιχέιρησέισ απο
τισ απανωτέσ αυξησέισ έπιτοκιων
έπιπλέον 5% έπιβαρυνση απο πέρυσι
υπολοίπων κόκκινων δανείων που
αφορούν ιδιώτες, τα 21,5 δισ. ευρώ είναι στεγαστικά δάνεια και τα 15,8 δισ. ευρώ καταναλωτικά. Στην πίτα
της διαχείρισης του ληξιπρόθεσμου
χρέους οι ιδιώτες έχουν το μεγαλύ-
τερο μερίδιο με 53% και ακολουθούν
οι επιχειρήσεις με 34% και οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες
με 13%.
Άλλο μήκος κύματος
Η εμπειρία της προηγούμενης δε-
καετίας έχει ως αποτέλεσμα σήμερα
η καταναλωτική πίστη να κινείται σε άλλο μήκος κύματος. Η συγκεκριμένη αγορά έχει ανοίξει εκ νέου
(για όσους θυμούνται στα χρόνια
της κρίσης «είχε κατεβάσει ρολά»)
και αν δεν την είχε φρενάρει η συνεχόμενη αύξηση επιτοκίων, θα είχε ακόμη μεγαλύτερα αποτελέσματα.
Η καταναλωτική πίστη σήμερα και ο αντίλογος...
με τα στεγαστικά
Παρά το δυσμενές επιτοκιακό πε-
ριβάλλον, η καταναλωτική πίστη εξακολουθεί και τηρεί μια σταθερά θετική πορεία, που αντανακλάται
στα υπόλοιπα των δανείων της. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, τα καταναλωτικά δάνεια, σε πλήρη αντίθεση με τα στεγαστικά, καταγράφουν συνεχώς ανοδική πιστωτική επέκταση με ρυθμό 1,8% τον Ιούλιο φέτος - υψηλότερα κατά 0,2% από τον Ιούνιο, όταν η πιστωτική επέκταση στη συγκεκριμένη αγορά ήταν 1,6%. Εντυπωσιακό είναι μάλιστα ότι από πέρυσι τον Ιούλιο που η πιστωτική επέκταση στην καταναλωτική πίστη ήταν 1,2% (από 0,7% τον Ιούνιο του ’22) δεν υπήρξε μήνας που να κλείσει αρνητικά. Στοιχείο που επιβεβαιώνει τα αυστηρά κριτήρια πιστοδοτήσεων και βεβαίως το «σταγονόμετρο» συγκριτικά με τα δυνάμει δάνεια που θα μπορούσαν να δοθούν. Σήμερα, το μέσο επιτόκιο για νέα καταναλωτικά δάνεια είναι, χωρίς τις επιπλέον επιβαρύνσεις, 11,87% (τοκοχρεωλυτικό τακτής διάρκειας), το οποίο, αν
σεπτεμβριοσ 2023 business energy
συνοδεύεται από εξασφαλίσεις, μειώνεται στο 8,84%.
Στα στεγαστικά δάνεια, στα οποία
ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης
βαίνει μειούμενος μήνα μήνα (-3,9%
τον Ιούλιο φέτος), ένα μέσο κυμαι-
νόμενο επιτόκιο είναι για νέα δά-
νεια 4,22%, αν είναι σταθερό για
ένα έτος είναι 4,19% με κυμαινό-
μενο στη συνέχεια 4,23% και αν
είναι σταθερό για 5 έτη και άνω, διαμορφώνεται στο 4,47%.
έπιχειρηματικά δάνεια
Νέες πιέσεις στο κόστος χρηματοδότησης -επί της ουσίας στην επιχειρηματική πίστη- επιφέρει το
επιπλέον 0,25% της αύξησης των
βασικών επιτοκίων παρέμβασης
της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κλειδώνοντας συνολικά μια
επιβάρυνση 5% από πέρυσι. Προβληματισμένες οι ελληνικές τράπεζες, δεν εξεπλάγησαν από
την απόφαση Λαγκάρντ, πλην όμως επικεντρώνονται στο «διά ταύτα», παρακολουθώντας στενά τις ανάγκες και τα δεδομένα των εταιρικών πελατών τους. Ανώτατος παράγο-
ντας μεγάλης συστημικής τράπεζας,
απαντώντας στο «B.E.» σχετικά με
την επίπτωση στους στόχους πιστωτικής επέκτασης, είπε ότι σίγουρα
τα υψηλά επιτόκια δεν βοηθούν τη
διατήρηση πιστωτικής επέκτασης
και τους στόχους που έχουν τεθεί, από τη στιγμή μάλιστα που όσοι πελάτες διαθέτουν ρευστότητα προχωρούν μερικώς σε αποπληρωμές.
Projects
Την ίδια στιγμή, η επίτευξη των στόχων πιστωτικής επέκτασης «απειλείται» και από μία άλλη παράμετρο: όσες επιχειρήσεις έχουν κατά νου κάποια νέα σχέδια επενδύσεων προβληματίζονται κατά την αξιολόγηση των projects από το αυξημένο κόστος χρήματος και πιθανόν να οδηγηθούν σε αναβολή των πλάνων τους. Σε γενικές γραμμές, πάντως, το ενδεχόμενο αναθεώρησης των στόχων πιστωτικής επέκτασης που έχουν θέσει οι τράπεζες
δεν θα κριθεί από την τελευταία, 10η κατά σειρά, αύξηση επιτοκίων της ΕΚΤ -η οποία, όπως ήταν φυσικό, είχε ήδη αποτιμηθεί στην πορεία
του euribor-, αλλά από τη συνολική επιβάρυνση των 5 ποσοστιαίων μονάδων από τον περσινό Ιούλιο, όταν τα επιτόκια ήταν αρνητικά. Όσον αφορά την αναθεώρηση των
στόχων που έχουν ήδη τεθεί για το σύνολο του έτους, τα πράγματα είναι ήδη ζορισμένα, όπως εξηγεί γενικός διευθυντής corporate μεγάλου τραπεζικού ομίλου, και προφανώς θα πιεστούν ακόμη περισσότερο. Το αν θα αναθεωρηθούν οι στόχοι αυτοί ή όχι είναι ίσως νωρίς ακόμη να φανεί - καλύτερη εικόνα θα έχουν οι τράπεζες περί τα μέσα με τέλη Οκτωβρίου.
έικόνα
Από πλευράς οικονομικών δεδομένων, η εικόνα αυτή αποτυπώνεται τόσο στις αποπληρωμές (πρόωρες ή μερικές) των επιχειρήσεων
που έχουν ρευστότητα όσο και στη ζήτηση για νέες πιστώσεις, η οποία έχει καμφθεί σημαντικά.
Με εξαίρεση το Ταμείο Ανάκαμψης, όπου η χρηματοδότηση είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή, ο ρυθμός των νέων
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 48 θεμα
εκταμιεύσεων στην επιχειρηματική
πίστη πέφτει και αυτό είναι κυρίως εμφανές στον χώρο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η ζήτηση είναι σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα - μια τάση που καταγράφεται μεν
από το πρώτο τρίμηνο του έτους και που συνεχίστηκε αμετάβλητη
στο δεύτερο, σύμφωνα με σχετική έρευνα της Τραπέζης της Ελλάδος. Τραπεζικοί παράγοντες εκτιμούν
ότι η εικόνα που θα αφορά το γ’ τρίμηνο -για την οποία νεότερα στοιχεία θα υπάρξουν στα τέλη Οκτωβρίου- θα έχει ενδείξεις για «δραματική» πτώση της ζήτησης στις ΜμΕ. Στον αντίποδα, όσο και αν το επιτοκιακό περιβάλλον «φρενάρει» επεκτατικά σχέδια επένδυσης ή έστω προκαλεί προβληματισμό, μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα συνεχίζουν με αμείωτη ένταση να ζητούν πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ως προς τα συνολικά υπόλοιπα χορηγήσεων γενικά του επιχειρηματικού χώρου, ο Ιούλιος ήταν μήνας αρνητικών ροών, κατά 1,2 δισ. ευρώ, και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον περιμένει η αγορά τα επίσημα στοιχεία για τον Αύγουστο. Εν κατακλείδι, δεν είναι μόνο η αδυναμία
δότησης από τις ΜμΕ, που προκαλούν οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων στην Ευρωζώνη, καταλήγουν αρμόδιες πηγές, αλλά είναι και οι πρόωρες εξοφλήσεις όσων
έχουν ρευστότητα, που επηρεάζουν
την πιστωτική επέκταση. Και σε
αυτά καθεμία από τις τρέχουσες
εξελίξεις προσθέτει και ένα λιθαράκι. Το +0,25% της ΕΚΤ ήταν ένα από αυτά.
Alert
Σε εγρήγορση βρίσκεται ο τραπεζικός τομέας, καθώς είναι άγνωστο
πότε θα ολοκληρωθούν οι αυξήσεις
επιτοκίων από την ΕΚΤ. Οι ελληνικές τράπεζες, που δυνητικά αν μπορούσαν θα στήριζαν τα «περιστέρια», προετοιμάζονται για το
πιθανό σενάριο της υπερίσχυσης
των «γερακιών». Αυτό σημαίνει ότι
αν εφαρμοσθεί μία νέα αύξηση
επιτοκίων, τουλάχιστον κατά 0,25%, θα επιβαρύνει τα δάνεια που είναι
σε ισχύ και το μεγαλύτερο πρόβλη-
μα στην αύξηση κόστους αφορά
πλέον την επιχειρηματική πίστη.
Γνωρίζοντας τις επιπτώσεις που
έχει η συνεχής άνοδος των επιτοκίων στα επιχειρηματικά δάνεια, οι
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 49 θεμα
-
τράπεζες είναι alert και σε στενή επικοινωνία με τους πελάτες τους. Τα χαρτοφυλάκια επιχειρηματικής
πίστης είναι σε στενό monitoring, ώστε με τα πρώτα σημάδια δυστοκίας στην εξυπηρέτηση να μπορούν να δράσουν προληπτικά.
Άλλωστε, από πέρυσι, όταν ξεκίνη-
σαν οι πρώτες αυξήσεις για την πάταξη του πληθωρισμού στην Ευ-
ρωζώνη, ένα ράλι ανόδου «κόστισε»
σε κάθε δάνειο, πλην στεγαστικής
πίστης, 425 ποσοστιαίες μονάδες
μέσα σε έναν χρόνο και κάτι. Αντιθέτως, χιλιάδες στεγαστικά δάνεια
τέθηκαν υπό προστασία, με αποτέλεσμα σήμερα η συζήτηση να επικεντρώνεται στα επιχειρηματικά
δάνεια, τα οποία στην πλειονότητά
τους έχουν συναφθεί με κυμαινό-
μενο επιτόκιο, έχοντας απορροφή-
σει σε όλο το μέγεθος το 4,25% (που
ίσως γίνει 4,75% έως το τέλος του χρόνου). Αξίζει να υπενθυμίσουμε
την άμεση και έγκαιρη ανταπόκρι-
ση συνολικά του ελληνικού πιστωτικού συστήματος, που, αναλαμβάνοντας κόστος και πρωτοβουλία, προχώρησε σε συγκεκριμένη δέσμη
μέτρων, που αφορά είτε τους ευάλωτους (πλην όμως συνεπείς) με
την επιδότηση κατά το ήμισυ της αύξησης της δόσης είτε όλους τους συνεπείς και ενήμερους πελάτες με το πλαφόν στην αύξηση του euribor. Μέτρα που φρέναραν την άνοδο του κόστους στα στεγαστικά. Είναι δεδομένο ότι καμία πλευρά -πιστωτής ή δανειολήπτης- δεν θέλει «επιπλοκές» στην εξυπηρέτηση του δανείου. Ούτε η επιχειρηματική πελατεία, που βασίζει και συνδέει τον δανεισμό της με την πραγματοποίηση επενδύσεων ή τη χρηματοδότηση του έργου της, ούτε η τράπεζα, που θέλει να μειώσει τα κόκκινα δάνεια και να αυξήσει τα ενήμερα (πράσινα). Άλλωστε, αποτελεί κοινή συνισταμένη στα business plans των τραπεζών η τήρηση του στόχου της πιστωτικής επέκτασης σε θετικό και διψήφιο αριθμό, η οποία ναι μεν τροφοδοτείται από νέες εκταμιεύσεις, από την άλλη πλευρά, όμως, ζορίζεται ή και ανατρέπεται από τις πρόωρες αποπληρωμές, στις οποίες οδηγείται η αγορά, απ’ όσους βέβαια έχουν τη δυνατότητα και την απαιτούμενη ρευστότητα. Το μέγεθος της επίπτωσης στα δάνεια επιχειρηματικής πίστης από
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 50 θεμα
κάθε νέα αύξηση επιτοκίων της ΕΚΤ
αντανακλάται στα στατιστικά στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος. Ενδεικτικός ήταν ο Ιούλιος φέτος, όταν σε μηνιαία βάση (Ιούνιος 2023 - Ιούλιος 2023) η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις
ήταν αρνητική κατά 1,2 δισ. ευρώ, έναντι θετικής πορείας τον Ιούνιο και μάλιστα κατά 1,6 δισ. ευρώ. Για μία τάξη μεγέθους που να αντανακλά τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων (μη χρηματοπιστωτικών),
να σημειωθεί ότι τα υπόλοιπα των
επιχειρηματικών δανείων τον Ιούλιο περιορίστηκαν στα 62,3 δισ. ευρώ, έναντι 63,5 δισ. ευρώ (τον Ιούνιο).
Δανειολήπτες
Ούτε ένας ούτε δύο ούτε τρεις… αλλά επτά είναι συνολικά οι λόγοι για τους οποίους οι οφειλέτες παλαιών χρεών που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα απορρίπτουν την προτεινόμενη ρύθμιση στην online πλατφόρμα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού. Σε ένα μεγάλο ποσοστό αυτό γίνεται διότι κατά τον οφειλέ-
τη η ρύθμιση που προτείνει ο αλγόριθμος συνιστά αδυναμία εξυπηρέτησης εκ μέρους του.
Έτσι, είτε απορρίπτει συνειδητά την
πρόταση, πατώντας το «όχι», είτε
δεν ανταποκρίνεται στην πρόταση,
με αποτέλεσμα την απόρριψη της
πρότασης. Βέβαια, με αυτόν τον
τρόπο ο οφειλέτης παίζει «κορόνα
γράμματα» το σπίτι του, καθώς αν
δεν προχωρήσουν οι όποιες ρυθ-
μίσεις εξωδικαστικώς (είτε διμερείς, είτε πολυμερείς) ανοίγει ο δρόμος
για την αναγκαστική εκτέλεση του
πλειστηριασμού. Είναι οι περιπτώ-
σεις που ο οφειλέτης πιστεύει ότι
δεν θα μπορεί να αποπληρώνει τη
δόση της ρύθμισης, αμφισβητώντας
επί της ουσίας την πρόταση του
αλγορίθμου και τον ίδιο Μηχανισμό του Εξωδικαστικού, ακόμη κι
αν θεωρητικά η ενιαία ρύθμιση που
προτείνεται έχει λάβει υπόψη της
όλα τα εισοδηματικά και περιουσι-
ακά στοιχεία του οφειλέτη, συν το κριτήριο διαβίωσης.
Ρυθμίσεις
Με βάση τα τελευταία επίσημα στοι-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 51 θεμα
χεία (Αύγουστος 2023) που δόθηκαν στη δημοσιότητα, το 21,1% των απορρίψεων -που αντιστοιχεί σε 203 περιπτώσεις μέσα σε ένα εξά-
μηνο- αφορά ή τουλάχιστον ερμηνεύεται ως αδυναμία εξυπηρέτησης
της προτεινόμενης ρύθμισης. Έχει
τη σημασία του να τονιστεί ότι το
ποσοστό αυτό αφορά πολυμερείς
ρυθμίσεις (όταν ο οφειλέτης χρωστάει σε παραπάνω από έναν πιστωτή, π.χ. σε δύο τράπεζες ή/και σε ασφαλιστικό ταμείο…).
Αντιθέτως, το 21,1% μειώνεται σημαντικά, στο 4,6%, όταν πρόκειται
για διμερείς ρυθμίσεις, αντανακλώντας έτσι και τη μεγαλύτερη δυσκολία που παρατηρείται όταν οι πιστωτές είναι πάνω από ένας. Η πολυφωνία σε αυτό το πεδίο είναι μάλλον δυσλειτουργική και καθρεπτίζεται στους λόγους απόρριψης.
Αδυναμία εξυπηρέτησης δεν σημαίνει «δεν μ’ αρέσει η ρύθμιση», το οποίο είναι διαφορετικό αίτιο απόρριψης στον κατάλογο με τους επτά λόγους. Στις διμερείς προσεγγίσεις, για παράδειγμα, ένα 9,2% αξιολόγησε την προτεινόμενη ρύθμιση ως μη συμφέρουσα και όχι δύσκολη να εξυπηρετείται.
Ο κατάλογος με τους
7 λόγους
1. Αδυναμία εξυπηρέτησης
πρότασης ρύθμισης
2. Μη συμφέρουσα πρόταση
3. Επιθυμώ ρύθμιση με συγκεκριμένους πιστωτές
4. Άλλοι λόγοι
5. Πολύ σύντομη διάρκεια αποπληρωμής
6. Πολύ μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής (Blank) δηλαδή… κενό. Δεν αναφέρεται αιτιολογία.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 52 θεμα
7. Έτσι, ως Blank, αναφέρεται ο
έβδομος λόγος, που μάλιστα σε ποσοστά κατέχει την πρώτη θέση, τόσο σε πολυμερείς όσο και σε διμερείς προτάσεις (60,44% και 75,89% αντίστοιχα), αν δει κανείς αναλυτικά την παρουσίαση των επιμέρους μεγεθών στην έκθεση του Εξωδικαστικού Μηχανισμού του Αυγούστου.
Η υποχρεωτική
αιτιολόγηση του «Όχι»
Εν τω μεταξύ, υπενθυμίζεται ότι
από τον Μάρτιο, όταν άρχισε η ισχύς
των τροποποιήσεων στον νόμο για
τον Εξωδικαστικό (με το χαμηλότε-
ρο επιτόκιο, την οφειλή σε έναν
πιστωτή κ.λπ.), ξεκίνησε να εφαρμόζεται και η υποχρεωτική εκ μέρους του οφειλέτη εξήγηση του
λόγου για τον οποίο απορρίπτει τη ρύθμιση. Όσοι ασχολούνται με τη διαχείριση ιδιωτικού χρέους πιστεύουν ότι αυτό θα διαλευκάνει την κατάσταση και θα δώσει τους πραγματικούς λόγους που οι αιτήσεις στον Εξωδικαστικό κολλάνε σε αρχικά στάδια. «Το όχι πρέπει να αιτιολογείται», σύμφωνα με το νέο
νομικό πλαίσιο, επισημαίνουν
παράγοντες της αγοράς.
Οι πέντε ημέρες
που κρίνουν τα
ποσοστά απόρριψης
Με αναφορά πάλι τα διαγράμματα
και τις «πίτες» του Εξωδικαστικού, πηγές που ασχολούνται με την
αγορά διευκρίνισαν τους λόγους
για τους οποίους ένα τεράστιο πο-
σοστό, που υπερβαίνει το 75%, εμφανίζεται ότι «δεν έχει σημειώσει
αιτιολογία», από τη στιγμή που
είναι απαιτητή η δικαιολόγηση της
απόρριψης. Το κενό, λοιπόν, το Blank, δεν σημαίνει «απορρίπτω
τη ρύθμιση χωρίς να το αιτιολογή-
σω», αλλά αντανακλά όσους δεν
αντέδρασαν με κανέναν τρόπο μέσα στο διάστημα των πέντε ημερών
από τη στιγμή που προτάθηκε η
ρύθμιση στην πλατφόρμα. Είτε από
άγνοια είτε από αμέλεια ή επειδή
δεν ενδιαφέρθηκαν, αλλά ούτε και αιτιολόγησαν.Η διαδικασία προβλέπει να υπάρξει θετική ή αρνητική απάντηση εντός πέντε ημερών, προκειμένου να περάσει η πορεία
της αίτησης στο επόμενο στάδιο.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 53 θεμα
Της έλένας ςκίαθίτη
σέ αέριο και πέτρέλαιο
ποσο Δυσκολοσ Θα έιναι ο Φέτινοσ χέιμωνασ
σταθερής εξασθένησης και είχε επιτρέψει στην ΕΚΤ να εξετάζει την παύση αύξησης των επιτοκίων.
Προτού ακόμη αρχίσει ο χειμώνας, ανησυχία προκαλούν τα πρώτα δείγματα για το πού μπορεί να κινηθούν
οι τιμές του φυσικού αερίου και του
πετρελαίου, καθώς η διεθνής συγκυ-
ρία ανοδικού δολαρίου και μειωμένης
παραγωγής πετρελαίου και φυσικού
αερίου επανέφεραν τους φόβους για αναθέρμανση της ενεργειακής κρίσης εν όψει του χειμώνα.
Υπενθυμίζεται ότι από το υψηλό επίπεδο του 40,7% που βρισκόταν τον Σεπτέμβριο του 2022, ο ενεργειακός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε σε αρνητικό έδαφος τους τελευταίους μήνες, στο -6,1% τον Ιούλιο, συμβάλλοντας στην αξιοσημείωτη εξασθένηση του γενικού δείκτη πληθωρισμού μέσα στο 2023. Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έπεσε από το 10,6% τον Οκτώβριο του 2022
στο 5,3% τον Ιούλιο του 2023 οφείλεται κατά κύριο λόγο στην πτώση
των τιμών της ενέργειας και κυρίως
του φυσικού αερίου.
Πετρέλαιο και φυσικό αέριο συνεχίζουν να επηρεάζονται σημαντικά από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και οι αναλυτές πιστεύουν ότι ο ενεργειακός
πονοκέφαλος του ενεργειακού πληθωρισμού φαίνεται πως επιστρέφει σε μία στιγμή που ο δείκτης τιμών καταναλωτή είχε εμφανίσει σημάδια
Ο
πληθωρισμός μπορεί να ανακάμψει.
Η μείωση της παραγωγής από τις χώρες του ΟΠΕΚ+ συντηρεί ένα κλίμα ανασφάλειας στην παγκόσμια
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 54 εΝεΡγεια κΑυςίμΑ
Π ▶ καλπαζουν
οι τιμέσ
ενεργειακή αγορά. Ως πρόσθετη πηγή ανησυχίας λειτουργεί η χαμηλότερη του αναμενόμενου ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας, η οποία πάντοτε επηρεάζει τις τιμές.
Φυσικό αέριο
Νέο άλμα άνω του 10% κατέγραψαν
τα ολλανδικά συμβόλαια μελλοντικής
εκπλήρωσης φυσικού αερίου, σημείο
αναφοράς για την Ευρώπη, καθώς
ενισχύθηκαν 12,349%, στα 36,800
ευρώ η μεγαβατώρα. Η άνοδος αυτή
είναι συγκυριακή, και η «έκρηξη» στις
τιμές οφείλεται στις απεργίες που
άρχισαν οι εργαζόμενοι στα έργα
υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)
της Chevron στην Αυστραλία, αφού
οι συνομιλίες μεσολάβησης μεταξύ
των συνδικάτων και του ενεργειακού
κλάδου έληξαν χωρίς συμφωνία. Αν
οι εργαζόμενοι επιμείνουν, μπορεί
να διαταραχθεί πάνω από το 5% της παγκόσμιας προμήθειας.
Σημειώνεται ότι από τα τέλη Αυγούστου του 2022 η ευρωπαϊκή τιμή του φυσικού αερίου (ολλανδικό TTF) έχει πτώση 90% (ήταν 339 ευρώ/μεγαβατώρα τον Αύγουστο του 2022), ενώ ο ήπιος χειμώνας του 2023 συγκράτησε τις τιμές σε σύγκριση με τις πολύ ζοφερές προβλέψεις που δημοσιεύονταν εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Μαζί με τα μεγάλα δημοσιονομικά πακέτα στήριξης που διέθεσαν
οι κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωζώνης, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές
γλίτωσαν τη μεγαλύτερη ενεργειακή
κρίση της σύγχρονης ιστορίας.
Τιμές
Όμως οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου παραμένουν 50% πάνω
από τον μέσο όρο πριν από την εισβολή στην Ουκρανία. Και αν και μειώ-
θηκε η εξάρτηση από τη Ρωσία, η νέα
εξάρτηση από τις εισαγωγές LNG εκ-
θέτει την Ευρώπη σε βραχυπρόθεσμη
αστάθεια των τιμών. Η Ε.Ε. εξακολουθεί να πρέπει να αγοράσει περίπου
22 bcm από τη Ρωσία φέτος. Ένα
μεγάλο ποσοστό έρχεται μέσω της Ουκρανίας, μια οδό ανεφοδιασμού
που κινδυνεύει όσο ο πόλεμος συνεχίζεται και η αβεβαιότητα παραμένει.
Η μεταβλητότητα είναι τελευταία το βασικό χαρακτηριστικό και στην αγο-
ρά φυσικού αερίου, και οι μεταβολές
δείχνουν έντονη νευρικότητα, ενώ
φαίνεται ότι ακόμη και με τις αποθήκες φυσικού αερίου γεμάτες εν όψει
του χειμώνα η Ευρώπη δεν έχει ξεμπερδέψει με την ενεργειακή κρίση.
Οι αγορές συνεχίσουν να ταράζονται
κάθε φορά που προκύπτει κάποιο πρόβλημα στην τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο και τίποτα δεν μπορεί να προδικάσει τις γεωπολιτικές εξελίξεις των επόμενων μηνών.
Αναλυτές εκφράζουν την ανησυχία
νέας κλιμάκωσης του ενεργειακού
πληθωρισμού, που θα έχει σοβαρές συνέπειες για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Brent
Την ίδια στιγμή η τιμή του Brent έσπασε το φράγμα των 95 δολαρίων, για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο του 2022, μετά την απόφαση της Ρωσίας
και της Σαουδικής Αραβίας να επεκτείνουν τη μείωση των εξαγωγών
κατά 1,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα έως το τέλος του 2023. Η τιμή του Brent έχει ενισχυθεί κατά 36% από τα προ πανδημίας επίπεδα και κατά 17% από τα τέλη του 2021. Οι αναλυτές προβλέπουν πτώση άνω του 1,5 εκατομμυρίου βαρελιών την ημέρα το τέταρτο τρίμηνο και ότι αν η τιμή σταθεροποιηθεί πάνω από το επίπεδο αντίστασης των 89 δολαρίων, αναμένεται
ράλι 9% προς το επίπεδο αντίστασης των 97-99 δολαρίων.
Η Ρωσία, η δεύτερη σε εξαγωγές πετρελαίου στον κόσμο χώρα, μειώνει τις εξαγωγές της κατά 300.000 βαρέλια την ημέρα και έχει τελευταία συγχρονιστεί με τη Σαουδική Αραβία, αποφασίζοντας μαζί επιπλέον περικοπές από αυτές που συμφωνούνται σε επίπεδο ΟΠΕΚ+. Η Μόσχα είχε ανακοινώσει ότι θα μειώσει τις εξαγωγές πετρελαίου κατά 5% ή 500.000
βαρέλια την ημέρα τον Αύγουστο και κατά 300.000 βαρέλια την ημέρα τον Σεπτέμβριο. Μειώνει επίσης την παραγωγή κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως έως το τέλος του 2024.
Η απόφαση, ωστόσο, και των δύο χωρών να επεκτείνουν τις περικοπές
για άλλους τρεις μήνες ήταν αναπάντεχη, στέλνοντας έτσι την τιμή του Brent στα 90 δολάρια.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 55 εΝεΡγεια
πέτρέλαιο και Φυσικο αέριο συνέχιζουν να έπηρέαζονται σημαντικα απο τισ γέωπολιτικέσ έξέλιξέισ και οι αναλυτέσ πιστέυουν οτι ο ένέργέιακοσ πληΘωρισμοσ μπορέι να ανακαμψέι
MG: έπιστροΦη στο μέλλον
Ήδη λειτουργεί ένα διευρυμένο δίκτυο σημείων πωλήσεων και επισκευαστών
που καλύπτει όλη τη χώρα, όπου το κοινό μπορεί να γνωρίσει από κοντά την
γκάμα μοντέλων της MG, η οποία διαθέτει θερμικούς κινητήρες, plug-in υβριδικά και αμιγώς ηλεκτρικά συστήματα κίνησης.
H MG έχει σχεδόν έναν αιώνα ζωής, ενώ βρισκόμενη κάτω από την «ομπρέλα»
του κρατικού κινεζικού κολοσσού SAIC Motor (Shanghai Automobile Industry Corporation), μέσα από τον οποίο αναγεννήθηκε, τώρα είναι έτοιμη για μια
δυναμική απόβαση στην Ευρώπη, με
σταθμό και την ελληνική αγορά. Aς γνω-
MG ZS και ZS EV
Πρόκειται για ένα B-SUV (μήκος 4.323
χλστ./πλάτος 1.809 χλστ./ύψος 1.653
χλστ.), το οποίο έχει ρόλο «οικοδεσπότη»
για την MG στην ελληνική αγορά. Το ZS
είναι διαθέσιμο με θερμικούς κινητήρες, αλλά και ως αμιγώς ηλεκτροκίνητο (ZS EV).
Αναλυτικότερα, προσφέρεται με ατμοσφαιρικό βενζινοκινητήρα 1.5 λίτρων VTI-Tech απόδοσης 106 ίππων και 141 Nm ροπής, ενώ συνεργάζεται με μηχανικό κιβώτιο 5 σχέσεων (0-100 χλμ./ώρα σε 10,9 δευτ. - τελική ταχύτητα 175 χλμ./ ώρα). Κάτω από το εμπρός καπό «φιλοξενείται» ο turbo «χιλιάρης» T-GDI βενζινοκινητήρας, με ισχύ 111 ίππων και ροπή 160 Nm, σε συνδυασμό με μηχανικό 6άρι κιβώτιο ταχυτήτων (0-100 χλμ./ ώρα σε 11,2 δευτ. - τελική ταχύτητα 180 χλμ./ώρα).
Συνεχίζουμε με το ZS EV, το οποίο χρησιμοποιεί ηλεκτροκινητήρα 177 ίππων
σεπτεμβριοσ 2023 business energy a utoB E st motori.gr όλος ο κόσμος του 56 auto
Η ▶
και 280 Νm ροπής, ενώ η μπαταρία (τύπου
LFP - χωρητικότητας 51 kWh) προσφέρει
αυτονομία 320 χλμ. Στην ισχυρότερη εκ
δοχή του, το ZS ΕV έρχεται με ηλεκτροκι
νητήρα 156 ίππων και 280 Nm ροπής, με
τη μεγαλύτερη μπαταρία (τύπου NMCχωρητικότητας 69,9 kWh) και αυτονομία 440 χλμ.
MG HS και eHS
Μεγαλύτερο από το ZS, το επόμενο SUV της MG είναι το HS (μήκος 4.575 χλστ./ πλάτος 1.876 χλστ./ύψος 1.664 χλστ.), που έχει διττό χαρακτήρα, καθώς προσφέ ρεται ως βενζινοκίνητο ή ως plug-in υβρι δικό (eHS). Στην πρώτη περίπτωση χρησι μοποιεί turbo βενζινοκινητήρα 1.5 GDi, απόδοσης 162 ίππων και 250 Nm ροπής, με μηχανικό κιβώτιο 6 σχέσεων ή αυτόματο διπλού συμπλέκτη 7 σχέσεων (0-100 χλμ./ώρα σε 9,9 δευτ. - τελική ταχύτητα 190 χλμ./ώρα).
MG eHS
To plug-in υβριδικό eHS, το οποίο είχαμε την ευκαιρία να οδηγήσουμε για λίγα χιλιόμετρα, «παντρεύει» τον turbo 1.5 GDi βενζινοκινητήρα των 119 ίππων με ηλεκτροκινητήρα 122 ίππων, ενώ συνδυαστι-
κά παράγει 258 ίππους και 370 Nm ροπής (0-100 χλμ./ώρα σε 6,9 δευτ. - τελική ταχύτητα 190 χλμ./ώρα). Το αυτόματο κιβώτιο είναι 10 σχέσεων (6 για τον βενζινοκινητήρα και 4 για τον ηλεκτροκινητήρα), ενώ η μπαταρία των 16,6 kWh υπόσχεται ηλεκτρική αυτονομία 52 χλμ. (μέτρηση WLTP).
MG HS
Στην πράξη διαπιστώσαμε ότι το plug-in υβριδικό σύνολο προσφέρει σπιρτάδα και ότι η ηλεκτρική αυτονομία ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Μας άρεσαν επίσης τα ποιοτικά υλικά με μαλακά πλαστικά στο εσωτερικό του eHS, οι άνετοι χώροι για τους πίσω επιβάτες (με επίπεδο κεντρικό δάπεδο και ρυθμιζόμενη κλίση για τις πλάτες), ενώ θα θέλαμε το κάθισμα του οδηγού να ρυθμίζεται λίγο χαμηλότερα. Στον δρόμο η μαλακή ανάρτηση έδειξε ότι εστιάζει στην άνεση, όπως και
γρήγορο τιμόνι να έχει αποδεκτή αίσθηση, αν και θα θέλαμε λίγη περισσότερη ακρίβεια στη θέση ευθείας.
MG4
To αμιγώς ηλεκτροκίνητο hatchback MG4
έχει σπορτίφ σχεδίαση με έντονες ακμές (μήκος 4.287 χλστ./πλάτος 1.836 χλστ./ ύψος 1.504-1.516 χλστ.), σε δυο επίπεδα
ισχύος με 170 ή 204 ίππους, ενώ η ροπή
επιτάχυνση 0-100 χλμ./ώρα διαρκεί 7,7
και 7,9 δευτ., ενώ σε κάθε περίπτωση η
μέγιστη ταχύτητα βρίσκεται στα 160 χλμ./ ώρα. Η μπαταρία τύπου LFP χωρητικότητας
51 kWh εξασφαλίζει αυτονομία 350 χλμ.
και η μεγαλύτερη των 64 kWh αυτονομία
450 χλμ.
Η σύντομη εμπειρία πίσω από το τιμόνι
του MG4 μας έδειξε ότι το σύστημα διεύθυνσης διακρίνεται για την αμεσότητα και
το σωστό του βάρος, ενώ η ανάρτηση, αν
και λίγο πιο σκληρή από αυτή του eHS, δεν περιορίζει την άνεση και συγκρατεί το αμάξωμα από κλίσεις στις στροφές. Στο εσωτερικό τα υλικά ήταν επιλεκτικά διαλεγμένα και οι χώροι συνολικά ικανοποιούν.
ΜG5
To πρακτικότερο MG5 είναι ένα αμιγώς ηλεκτροκίνητο station wagon (μήκος 4.600 χλστ./πλάτος 1.818 χλστ./ύψος 1.5211.543 χλστ.), με χώρο αποσκευών από 479 έως 1.367 λίτρα. Υπάρχουν και εδώ
δύο ηλεκτρικά σύνολα, με ισχύ 156 ή 177
ίππων και σταθερή ροπή στα 280 Nm (0100 χλμ./ώρα σε 7,7 δευτ. - τελική ταχύτητα 186 χλμ./ώρα). Η μπαταρία τύπου LFP, χωρητικότητας 50,3 kWh, εξασφαλίζει αυτονομία 320 χλμ. και η μεγαλύτερη
των 61,1 kWh αυτονομία 400 χλμ. Παράλληλα το MG5 προσφέρει δυνατότητα φόρτισης συσκευών από την μπαταρία του με την τεχνολογία «Vehicle to Load».
σεπτεμβριοσ 2023 business energy
αυτοκινήτου στην οθόνη σας 57 auto η έπισημη έισοΔοσ τησ MG στην έλλαΔα ξέκινησέ Δυναμικα, κατω απο το ισχυροτατο «στέγαστρο» του ομιλου συγγέλιΔη
Επιμέλεια: γίαννης ςταυροΠουλος
MiCROLiNO, το NANOCAR που μαγνητιζέι
Κανένα από τα microcars που
έχουμε δει μέχρι σήμερα δεν μα-
γνητίζει τόσο τα βλέμμα όσο το Microlino, το οποίο έφερε στην
Ελλάδα η Kosmocar μέσω της
Kosmoride και ήδη έχει δημιουρ-
γήσει μεγάλο «buzz» γύρω του!
Το Microlino το δημιούργησε η
ελβετική Micro (η οποία διαθέτει
και ηλεκτρικά πατίνια) και το πιο
εντυπωσιακό είναι ότι κατασκευ-
άζεται σε ευρωπαϊκό έδαφος, συγκεκριμένα σε ιταλικό (Τορίνο)!
Mόνο από μπροστά
Σχεδιαστικά ξεχωρίζει από την
πρώτη στιγμή χάρη στην… απουσία πλαϊνών θυρών, αφού η πρό-
σβαση γίνεται από το εμπρός μέρος. Ναι, η «μούρη» του Microlino
ανοίγει χωρίς ιδιαίτερη προσπά-
θεια και αποκαλύπτει την καμπί-
να δύο θέσεων με τρόπο που θα…
τρελάνει όποιον δεν έχει ξαναδεί
κάτι αντίστοιχο! Μάλιστα, ο τρόπος
πρόσβασης στο Microlino επιτρέ-
πει τη στάθμευσή του κάθετα ως
προς το πεζοδρόμιο, ώστε να απο-
βιβάζεστε απευθείας σε αυτό και
χωρίς κίνδυνο να σας «κλείσει»
κάποιος που θα σταθμεύσει μπροστά σας.
Το Microlino κατηγοροποιείται
ως L7e τετράκυκλο, με τις αντίστοιχες απαιτήσεις όσον αφορά
την κυκλοφορία του στους δημό-
σιους δρόμους (δείτε το επεξηγηματικό box). Αυτό το εντυπωσιακό nanocar, όπως το αποκαλεί η εταιρεία, έχει μήκος 2,52 μ. και πλάτος μόλις 1,473 μ., με το βάρος του να κυμαίνεται κοντά στα 500 κιλά, ανάλογα με την έκδοση. Ακόμα και έτσι, ωστόσο, έχει έναν εντυπωσιακό αποθηκευτικό χώρο στο πίσω μέρος, 230 λίτρων! Έτσι μπορείτε άνετα να μεταφέρετε τα ψώνια σας ή λοιπό φορτίο για να καλύψετε τις ανάγκες σας.
Το πίσω μετατρόχιο είναι μικρότερο από το εμπρός και οι πίσω τροχοί είναι «χωμένοι» στα φτερά, ενισχύοντας περαιτέρω την ιδιαίτερη εικόνα του Microlino. Παραμένει όμως σταθερό ακόμα και κοντά στα 90 χλμ./ώρα, την μέγιστη ταχύτητά του. Η ροπή των 89 Nm και οι σχεδόν 20 ίπποι στους πίσω τροχούς του προσφέρουν εξαιρετική επιτάχυνση, με το 0-50 χλμ./ώρα να έρχεται σε 5 δευτερόλεπτα. Αν απορείτε για την απουσία εμπρός φώτων, τα projectors βρίσκονται… στους πλαϊνούς καθρέπτες, ενώ κεντρι-
σεπτεμβριοσ 2023 business energy
Κ ▶ τα μικροαυτοκινητα έιναι το νέο TRENd στισ αστικέσ μέτακινησέισ και συνέχιζουν να τραβουν την προσοχη μασ, οπου κι αν τα Δουμέ, μέ το λιλιπουτέιο μέγέΘοσ τουσ αλλα και τισ σχέΔιαστικέσ τουσ ιΔιαιτέροτητέσ Κείμενο: δηΜητρης ςκίαννης - GETELECTRIC.GR
58 Motech
τα βλέμματα
κός καθρέπτης δεν υπάρχει!
Περνώντας στο εσωτερικό, η καμπίνα
είναι άνετη για ένα άτομο, ενώ δύο μεγαλόσωμοι ενήλικες θα στριμωχτούν κάπως. Έχουμε κλασικό χειρόφρενο (το οποίο εκτιμήσαμε), μια
LCD οθόνη για όλες τις απαραίτητες
πληροφορίες, επιλογέα σχέσεων (περιστροφικό) στο αριστερό χέρι και
ένα… Bluetooth ηχείο για την αναπαραγωγή της αγαπημένης σας μουσικής και όχι μόνο!
Επιπλέον, μια μικρή, δευτερεύουσα
οθόνη αφής βρίσκεται στο κέντρο της
εμπρός «πόρτας», μέσω της οποίας
μπορείτε να κάνετε κάποιες επιπλέον ρυθμίσεις στο όχημα, αλλά και να
ενεργοποιήσετε τον εξαερισμό ή τη
θέρμανση κ.λπ.
Δυστυχώς δεν υπάρχει κλιματισμός, αλλά η συρόμενη οροφή και τα φινιστρίνια που ανοίγουν προς τα μέσα
ευνοούν τη ροή του αέρα και βοηθούν την κατάσταση στο ελληνικό καλοκαίρι.
Τέλος, ανάλογα με την έκδοση, το Microlino έρχεται με μπαταρία 6, 10,5
ή 14 KWh, η οποία του προσφέρει αυτονομία έως 91, 177 ή 230 χλμ. αντίστοιχα, υπεραρκετή για τις τυπικές σας μετακινήσεις εντός πόλης.
Η Type-2 θύρα φόρτισης μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο μέσω του αντάπτορα σε σούκο, όσο και σε wallbox ή κοινόχρηστο AC φορτιστή, με μια πλήρη φόρτιση να ολοκληρώνεται κατ’ ελάχιστο σε 3-4 ώρες.
Το Microlino είναι ήδη διαθέσιμο στην ελληνική αγορά, στις εκδόσεις Dolce και Competizione με την μπαταρία των 10,5 KWh, ενώ επωφελείται και της κρατικής επιδότησης («Κινούμαι Ηλεκτρικά ΙΙ»).
Η νομοθεσία
Τα microcars χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, σύμφωνα με τον ελληνικό Κ.Ο.Κ. Τα «ελαφρά», με βάρος κάτω από 425 Kg και μέγιστη ταχύτητα 45 Km/h, ταξινομούνται στην κατηγορία L6e και μπορούν να οδηγηθούν από χρήστες τουλάχιστον 16 ετών, ακόμα και με δίπλωμα μοτοποδηλάτου (ΑΜ).
Τα «βαρέα», με μέγιστη ισχύ 15 KW και μέγιστη ταχύτητα 90 Km/h, ταξινομούνται ως L7e και απαιτούν άδεια οδήγησης Β’ κατηγορίας και ηλικία τουλάχιστον 18 ετών.
Sony Playstation 5 (+K Plus)
Το καλοκαίρι τελείωσε και αυτό σημαίνει επιστροφή
στο σπίτι, άρα περισσότερος χρόνος για gaming μετά τις υποχρεώσεις της ημέρας! Το PS5 της Sony δεν χρειάζεται συστάσεις, αφού θα «γεμίσει» το σαλόνι σας και θα προσφέρει πολλές ώρες ψυχαγωγίας σε μικρούς και μεγάλους, με τελευταίας γενιάς design και δυνατότητες, πανίσχυρο hardware και μια ατελείωτη βιβλιοθήκη παιχνιδιών
που μπορούν να παιχθούν σε ανάλυση 4K, στην τηλεόραση ή το monitor σας! Το καλό είναι ότι μπορείτε να το αποκτήσετε με επιπλέον την υπηρεσία K Plus - Total Support ONE Gaming της Κωτσόβολος, για 4 έτη εγγύηση με απεριόριστες δωρεάν επισκευές, για να μη φοβάστε τίποτα!
Huawei MateΒook D15
Το Huawei MateBook D15 είναι ένα από τα laptops που ξεχωρίζουμε στον τομέα του value for money, με εξαιρετικά ελκυστικό σχεδιασμό,
πολύ μικρό βάρος (1,53 Kg) και πάχος, και όλα τα «καλούδια» που θα
θέλατε από το laptop σας! Η FullHD οθόνη των 15,6” είναι απολαυστική στη χρήση, ενώ στο εσωτερικό του βρίσκεται ο πανίσχυρος Intel Core i5-1135G7 επεξεργαστής, με 16GB RAM και ταχύτατο SSD χώρο αποθήκευσης. Η GPU του κάνει κάθε απαιτητική εφαρμογή εικόνας και video να... πετάει, ενώ το MateBook D15 έχει και πολλά next-gen χαρακτηριστικά, όπως τον αισθητήρα δακτυλικών αποτυπωμάτων και την pop-up webcam που... εξαφανίζεται όταν δεν τη χρησιμοποιείτε!
Devolo WiFi 6
Repeater 5400
Όταν πρόκειται για χώρους με πολλά δωμάτια και αρκετά τετραγωνικά μέτρα, το σήμα του router σας δεν μπορεί να φτάσει παντού. Η πιο εύκολη και οικονομική λύση είναι ένα WiFi repeater, όπως το νέο WiFi 6 5400 της Devolo! Ενισχύει και μεταφέρει σήμα WiFi στις συσκευές σας με ταχύτητες έως 5.400 Mbps. Επιπλέον υποστηρίζει WiFi 6 για το βέλτιστο αποτέλεσμα, την τεχνολογία Mesh WiFi και τα πρωτόκολλα ασφάλειας WPA2/WPA3 για να έχετε την καλύτερη και ασφαλέστερη εμπειρία χρήσης. Όλα αυτά μέσα σε 5 λεπτά από τη στιγμή που θα το βάλετε στην πρίζα, με μια πολύ απλή διαδικασία!
σεπτεμβριοσ 2023 business energy
59 Motech
πωσ απογέιωΘηκαν
τα καΘαρα κέρΔη
τησ ιντέαλ
Ο Λάμπρος Παπακωνσταντίνου, πρόεδρος της Ιντεάλ, κατά την πρόσφατη ενημέρωση των αναλυτών, με αφορμή τα αποτελέσματα 6μήνου, αφού βεβαίως ενοποιήθηκαν και τα Αττικά Πολυκαταστήματα, είπε ότι η μετοχή είναι υποτιμημένη. Τι εννοεί: Η εξαγορά των Αττικών Πολυκαταστημάτων θα ολοκληρωθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου και αναζητά νέες ευκαιρίες για εξαγορές στον κλάδο της πληροφορικής. Το ανεκτέλεστο στον κλάδο ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ. Επίσης επανέλαβε την εκτίμηση για έσοδα 390 εκατ. ευρώ το 2023, EBITDA 51 εκατ. ευρώ και κέρδη προ φόρων 52 εκατ. ευρώ. Μία γεύση πήρε η αγορά από την καθαρή κερδοφορία του 6μήνου που έφτασαν τα 4,4 εκατ. ευρώ από… 600.000 πέρσι.
JuMbO vs COCA COLA
Αν ένας επιχειρηματίας, κατά γενική ομολογία, στο Χρηματιστήριο
θεωρείται διορατικός, αυτός είναι
ο Aπόστολος Βακάκης του Jumbo.
O κ. Βακάκης, λοιπόν, είναι από
τους λίγους που έχουν μιλήσει για
την ανάγκη μείωσης των τιμών.
Οι ανατιμήσεις που έχουν γίνει σε
πολλά προϊόντα δεν υποστηρίζο
νται από τις συνθήκες που επικρα
τούν στην αγορά. Η Jumbo έχει
πει πως θα κάνει κινήσεις να μει
ώσει το μεικτό περιθώριο ώστε να
ωφεληθεί ο καταναλωτής. Η κίνη
ση προφανώς και θα της δώσει
μερίδια και θα κερδίσει από την
αύξηση του όγκου των πωλήσεων.
Εδώ βλέπουμε άλλες εισηγμένες
να έχουν μηδενική αύξηση όγκου
και 20% αύξηση τζίρου. Για να γί
νουμε πιο σαφείς, με αύξηση 4%
του όγκου πωλήσεων σε δημοσι
ευμένη βάση ή μείωση 1% σε ορ
γανική βάση, η Coca Cola πέτυχε
αύξηση εσόδων 19,3% ή 17,8%
αντίστοιχα! Γίνεται εύκολα αντιληπτό το πόσο έχουν αυξηθεί οι τιμές. Τα δημοσιευμένα καθαρά κέρδη ανήλθαν στα 385,7 εκατ.
ευρώ από 152,9 εκατ. ευρώ και σε συγκρίσιμη βάση ανήλθαν στα 389 εκατ. ευρώ από 317 εκατ. ευρώ.
σεπτεμβριοσ 2023 business energy ΠΑρΑςκΗνίo 60 Press Button
χρυσωρυχέιο μέ
αποΔοση πανω απο 60%
Αν υπάρχει ένας δείκτης στο ελληνικό Χρηματιστήριο που σπάει όλα τα κοντέρ των
αποδόσεων φέτος, αυτός είναι ο ATHEX Select, ο οποίος περιλαμβάνει μετοχές της μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης με
απόδοση 60%! Αυτό, έναντι απόδοσης 41,6% του γενικού δείκτη και 41,45% του δείκτη
της μεγάλης κεφαλαιοποίησης. Ισχυρή εί-
ναι η απόδοση του δείκτη των τραπεζών με 68,85%, αλλά, σε κάθε περίπτωση, όπως εξηγούν χρηματιστές, δεν παύει να δείχνει
το ενδιαφέρον της αγοράς και κυρίως το
πού αυτό διοχετεύεται. Η υπεραπόδοση του
ATHEX Select σε σχέση με την υψηλή και τη μεσαία κεφαλαιοποίηση δεν θα πρέπει
να αποδοθεί στο μέγεθος των εταιρειών που συμπεριλαμβάνονται σε κάθε δείκτη, αλλά κυρίως στη μεγάλη επιρροή του, αφού συμμετέχουν σε αυτόν εταιρείες που ευνοούνται σε μεγάλο βαθμό από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και από την προβλεπόμενη αύξηση των επενδύσεων στην Ελλάδα κατά τα επόμενα χρόνια.
συμμέτοχη
Έτσι, έντονη είναι η συμμετοχή στον ATHEX Select εταιρειών από τον κλάδο της πληροφορικής (π.χ. Entersoft, Profile, Space Hellas, Q&R), από εταιρείες του μεταλλουργικού κλάδου (π.χ. Αλουμύλ, Βιοκαρπέτ, ΣΙΔΜΑ, Αφοί Κορδέλλου), καθώς και από εταιρείες ακινήτων (π.χ. Premia, BriQ Properties, Μπλε Κέδρος).
Ταυτόχρονα δεν θα πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι οι δείκτες του Χρηματιστηρίου αποτελούνται από μετοχές στις οποίες παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις στις αποδόσεις μεταξύ τους σε σχέση με την πορεία ενός δείκτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης είχαμε φέτος το ράλι των τραπεζών, με π.χ. υπερδιπλάσια τιμή για τη μετοχή της Πειραιώς σε σχέση με το ξεκίνημα της φετινής χρονιάς, ή το +116% της Cenergy, ή το +80,5% του Μυτιληναίου, αλλά και το +5,4% της Motor Oil, και το αρνητικό πρόσημο της μετοχής του ΟΤΕ ή της ΕΥΔΑΠ. Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι σε καμιά απόδοση δεν συνεκτιμώνται ενδεχόμενα διανεμηθέντα μερίσματα της κάθε περιόδου.
σ. κοκκαλησ: πωσ κέρΔιζέι το στοιχημα απο τισ έπένΔυσέισ
στα ακινητα
Τα αποτελέσματα εξαμήνου της προσφάτως
εξαγορασθείσας εισηγμένης Κλουκίνας Λάπ
πας από τον Σωκράτη Κόκκαλη δικαιώνουν
την επιλογή του Σωκράτη Κόκκαλη να κάνει
στροφή στον τομέα των ακινήτων. Η αξία
των ακινήτων της Κλουκίνας Λάππας δια
μορφώνεται κοντά στα 40 εκατ. ευρώ. Και
με βάση τη λογιστική κατάσταση του α’
6μήνου, τα εισοδήματα από τη μίσθωση
ακινήτων ανήλθαν σε 654.648 ευρώ έναντι
619.644 ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2022!
Έχουμε και λέμε: Τα μισθωμένα ακίνητα
είναι το κατάστημα στην οδό Ερμού 44 που
είναι μισθωμένο στην Adidas και το κατάστη
μα στην οδό Ερμού 47 που είναι μισθωμένο στην Inditex (ZARA). H μίσθωση του καταστή ματος στην Ερμού 47 λήγει τον Φεβρουάριο του 2024 και δίνει δυνατότητα αύξησης του ενοικίου
σε επίπεδα τιμών αγοράς είτε με επέκταση της
υφιστάμενης μίσθωσης είτε με εύρεση νέου μι σθωτή. Στην εταιρεία, δηλαδή στην Ιντρακόμ Properties, θα μεταβιβαστούν και τα ακίνητα
της ΚΛΜ ΑΤΕ μετά την απόσχιση κλάδου. Η διοίκηση λέει, σύμφωνα με την έκθεση, ότι έχει εκπονήσει ένα σχέδιο πώλησης ακινήτων που δεν αποφέρουν αυτή τη στιγ μή εισόδημα και αξιοποίησης αυτών που θα απομείνουν ώστε να μισθωθούν. Τα ακίνητα στον Ταύρο θα μετατραπούν από ιδιοχρησιμοποιούμενα σε ακίνητα εισοδήματος. Η αξία των ακινήτων της εταιρείας και τα εισοδήματα από ενοίκια θα αυξηθούν σημαντικά με την απορρόφηση της Intracom Properties.
έσοΔα
αν δεν υπήρχε η εμπορική δραστηριότητα της Κλουκίνας
Λάπας φαίνεται ότι τα έσοδα από τα ακίνητα θα ήταν αρκετά για τη διαμόρφωση θετικών αποτελεσμάτων της ίδιας της Ιντρακόμ στο προσεχές μέλλον από την ενοποίησή τους. Κι αυτό γιατί, στην τελική γραμμή των αποτελεσμάτων α’ 6μήνου, η Κλουκίνας Λάππας έγραψε ζημιά 805.000 ευρώ, έναντι 405.000 ευρώ κατά το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Χαρακτηριστικά, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι πωλήσεις του εμπορικού τομέα ανήλθαν σε 11,435
εκατ. ευρώ έναντι 12,548 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 8,87% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022, ενώ τα αποτελέσματα προ φόρων ανήλθαν σε
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 61 Press Button
ζημιές 1,372 εκατ. έναντι ζημιών 952.000 ευρώ σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022.
ε τον πρωθυπουργό από
τη ΔΕΘ να δηλώνει ότι μειώνεται έτι περαιτέρω ο
φόρος στις χρηματιστηρι-
ακές συναλλαγές, αρχί-
ζουν και «τσιμπάνε» πάλι οι προμήθει-
ες στα Αμοιβαία Κεφάλαια, οι οποίες
όμως είναι ιδιαίτερα μειωμένες σε σχέ-
ση με το τι ίσχυε στην αγορά πριν από
επτά χρόνια. Αυτό προκύπτει από έρευ-
να της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς με τη
γενικότερη εικόνα να θέλει αυξομειώσεις
σε διάφορες χρεώσεις των Αμοιβαίων
Κεφαλαίων. Με αφετηρία το 2016, όταν
η χώρα βρισκόταν στο επίκεντρο της
διεθνούς προσοχής και με το ένα πόδι
εκτός… ευρώ, τα κοστολόγια των Αμοι-
βαίων Κεφαλαίων ήταν σχεδόν διπλάσια
σε σχέση με ό,τι συμβαίνει σήμερα.
Το 2022 δραστηριοποιήθηκαν στην Ελ-
λάδα 14 ΑΕΔΑΚ, όπως και το 2021, το
2020 και το 2019, έναντι 15 ΑΕΔΑΚ τα
έτη 2018 και 2017 και 14 το 2016. Ο
αριθμός των υπό διάθεση Αμοιβαίων
Κεφαλαίων, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές κατηγορίες μεριδίων, στο
τέλος του 2022 ήταν 236 (157 Α/Κ αν δεν ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές
κατηγορίες μεριδίων). Αναλυτικότερα, ανά κατηγορία Α/Κ, ο αριθμός Α/Κ είχε
ως εξής, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές κατηγορίες μεριδίων: 69 μετοχικά, 79 ομολογιακά, 43 μεικτά, 9 διαχείρισης διαθεσίμων, 16 μετοχικά FoFs, 11 μεικτά FoFs, 3 ομολογιακά FoFs και, τέλος, 6 σύνθετα Α/Κ.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία το 2022 για το σύνολο των Α/Κ προκύπτει ότι οι
προμήθειες διάθεσης κινήθηκαν καθοδικά, διαμορφούμενες σε 0,31%, έναντι
0,33% το 2021, 0,30% κατά έτη 2020 και
2019, 0,31% το 2018, 0,40% το 2017 και
0,47% το 2016.
Οι τρέχουσες επιβαρύνσεις για το σύνολο των Α/Κ κινήθηκαν ανοδικά διαμορφούμενες στο 1,66% έναντι 1,63% το 2021 και το 2020, 1,91% το 2019, 2,08%
το 2018, 2,36% το 2017 και 2,28% το 2016.
Οι προμήθειες εξαγοράς/εξόφλησης
για το σύνολο των Α/Κ κινήθηκαν ανοδικά και διαμορφώθηκαν στο 0,28% το 2022, έναντι 0,23% το 2021, 0,24% το 2020, 0,25% το 2019, 0,24% το 2018, 0,31% το 2017 και 0,36% το 2016.
Οι αμοιβές απόδοσης για το σύνολο των Α/Κ κινήθηκαν καθοδικά διαμορφού-
μενες στο 0,28% το 2022 έναντι 0,43%
το 2021, 0,25% το 2020, 0,29% το 2019, 0,15% το 2018, 0,10% το 2017 και 0,03% το 2016.
Τελευταία στοιχεία
Σε υψηλά 15ετίας διαμορφώνεται το
ενεργητικό των Αμοιβαίων Κεφαλαίων
και ανέρχεται στα 13,954 δισ. ευρώ,
από 10,882 δισ. ευρώ που ήταν στο
τέλος του 2022, αυξημένο κατά 3,072
δισ. ευρώ ή κατά 28,23%.
Το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση
κεφαλαίων στον κλάδο της θεσμικής
διαχείρισης στο τέλος του πρώτου
εξαμήνου του 2023 διαμορφώθηκε
στα 26,82 δισ., αυξημένο κατά 17,42%
από το τέλος του 2022.
Η σύνθεση των υπό διαχείριση Κεφαλαίων Θεσμικών Διαχειριστών έχει ως
εξής: Το 50,4% αφορά επενδύσεις σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ), το 32,3% αφορούν το Asset Management, το 16,5% ΑΕΕΑΠ (Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας) και το 0,8% εναλλακτικές επενδύσεις.
H συνολική αγορά των ΟΣΕΚΑ (Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες) που διαχειρίζονται ελληνικές ΑΕΔΑΚ παρουσίασε σημαντική αύξηση συνολικού ενεργητικού
κατά 24,2% στην αρχή του έτους, με το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση
κεφαλαίων να διαμορφώνεται σε 13,52
δισ. ευρώ.
Στο μέτωπο των αποδόσεων, αυτές
παρέμειναν σε θετικά επίπεδα σχεδόν σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες.
Οι υψηλότερες αποδόσεις καταγρά-
φηκαν στις εξής κατηγορίες:
- Μετοχικοί ΟΣΕΚΑ Ελλάδας 37,24%
- Μετοχικοί ΟΣΕΚΑ Δείκτη 36,99%
- Μετοχικοί ΟΣΕΚΑ Αμερικής 18,07%
- Μετοχικοί ΟΣΕΚΑ Διεθνή 15,67%
- Μετοχικοί ΟΣΕΚΑ Ευρωζώνης 13,61%
- Μεικτοί ΟΣΕΚΑ 13,11%
Στα μετοχικά Αμοιβαία Κεφάλαια τις μεγαλύτερες αποδόσεις από τις αρχές του 2023 σημειώνουν τα εξής:
1. Allianz Επιθετικής Στρατηγικής Μετοχών Εσωτερικού +56,29%
2. Allianz Μετοχών Εσωτερικού +54,89%
3. Phoenix ελληνικό μετοχικό +50,98%
4. Triton Αναπτυξιακό Μετοχών Εσωτερικού +50,1%
5. Eurobank I (LF) Equity-Greek Equities +49,25%
6. Interamerican Ι Δυναμικό Μετοχικό Εσωτερικού +49,22%
7. Ευρωπαϊκή Πίστη Aναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού (I)+48,73%
8. Ευρωπαϊκή Πίστη Αναπτυξιακό Μετοχικό Εσωτερικού (R) +48,19%
9. Private Banking Class (LF) EquityGreek Equities Fund +47,90%
10. Thetis Ελληνικό Μετοχικό +47,70%
σεπτεμβριοσ 2023 business energy 62 τελεύταια λεξη
Μ
αμοιβαια κέΦαλαια ποιες προμήθειες αυξήθηκαν
Τoυ ςτ. κ. Χαρίτου
busi NE ss E s i N ENERGY
businessesenergy.gr
ΕΝΑ ΜΗΔΕΝΙΚΟ
ΜΕ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΑΞΙΑ
Eίμαστε η πρώτη ελληνική Τράπεζα που συμμετέχει
στην παγκόσμια πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών
Net-Zero Banking Alliance.
Ένα μηδενικό που γίνεται
το πρώτο βήμα για μία θετική
αλλαγή στη ζωή όλων μας.
Στην Alpha Bank δεσμευόμαστε
μέχρι το 2050 για μηδενικές
εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου,
στο πλαίσιο της λειτουργίας μας.
Γινόμαστε η πρώτη ελληνική
Τράπεζα που προσυπογράφει
την πρωτοβουλία των Ηνωμένων
Εθνών, Net-Zero Banking Alliance,
για την Κλιματική Ουδετερότητα
στον τραπεζικό κλάδο.
Ξεκινάμε, βελτιώνοντας
την ενεργειακή απόδοση
των κτηρίων μας, κατευθύνοντας
κεφάλαια σε βιώσιμες επενδύσεις, στηρίζοντας τη μετάβαση
των πελατών μας σε πρότυπα χαμηλών ρύπων με εξειδικευμένες
χρηματοδοτικές λύσεις και συνάπτοντας συνεργασίες που προωθούν βιώσιμες πρακτικές, σε όλο το εύρος οικονομικής δραστηριότητας. Και συνεχίζουμε δυναμικά, με στόχο το μηδέν.
alpha.gr