Cbr nr 102

REKL AMA W CBR

Dyżur reporterski 24 h tel. 692 141 983

TEL . (56) 682 26 80

Wspomnienie Zakochany w mieście 25 stycznia w wieku 75 lat zmarł brodnicki poeta Ryszard Przybylski.

Był wrażliwym człowiekiem, który zostawił po sobie spory dorobek literacki. Przez brodniczan zostanie zapamiętany jako lokalny patriota

Brodnica Trzy dni z fantastyką Podczas weekendu 27-29 stycznia Zespół Szkół nr 1 przeistoczył się w oazę dla wszystkich miłośników fantastyki. Stało się tak za sprawą konwentu Brodnicon

Powiat Niezapomniana noc przyszłych maturzystów Wicedyrektor Tomasz Słabkowski, niczym Mickiewiczowski Podkomorzy, poprowadził 27 stycznia swych podopiecznych do poloneza

Sporty zimowe Biegówki w Górznie W Górznie rozegrano I Bieg Narciarski o Puchar Pojezierza Brodnickiego, zorganizowany przez Lokalną Organizację Turystyczną Pojezierze Brodnickie

Piłka nożna Sparta rozpoczęła przygotowania Drużyna z Brodnicy rozegrała pierwsze spotkanie w okresie przygotowawczym. Na boisku w Wąbrzeźnie przegrała z Iskrą Ciechocin 1:5

str. 2

str. 4

str. 6

str. 25

str. 27

CZWARTEK 2 LUTEGO 2017 ISSN: 2392-0998

1,99 zł w tym 5% VAT nr 5/2017 (102)

T Y G O D N IK

R E G I O N U

B R O D N I C K I E G O

Pomóżmy harcerzom!

BRODNICA We wrześniu planowane jest uroczyste otwarcie remontowanego teraz Domu Harcerza. Fun-

dusze na przebudowę są zapewnione, ale brakuje na wyposażenie. Harcerzy można wspomóc 1% podatku lub darowizną

Na koniec maja przewidziano finisz remontu. W lecie harcerze chcą zadbać o otoczenie budynku, trawniki i ogród, a 1 września planowane jest uroczyste otwarcie Domu Harcerza.

Połączone będzie z inauguracja działalności Izby Pamięci, przybliżającej historię budynku.

– Ruszyliśmy pełną parą i teraz jesteśmy na etapie kończenia najcięższych prac budowlanych – mówi Maciej Betlejewski, komendant brodnickiego hufca.

Harcerze pozyskali fundusze z Unii Europejskiej, z których finansowane są prace remontowe.

850 tys. zł to środki UE, 250 tys. wkład własny chorągwi. Zgodnie z projektem, pieniądze te mogą

być wydane jedynie na elementy remontu, które są związane z termomodernizacją, takie jak: ocieplenie, stolarka okienna.

Planowana jest też modernizacja ogrzewania. Piece kaflowe zastąpione zostaną pompą ciepła.

– Z projektu, niestety, nie możemy sfinansować wyposażenia obiektu – mówi harcmistrz Betlejewski. – Potrzebujemy funduszy na szafy, krzesła, a nawet drzwi wewnętrzne. Jednym z kanałów, w jaki chcemy pozyskać brakujące środki, jest 1% podatku. Co roku z tej akcji mieliśmy około 3 tys. zł Co ważne i co chcę podkreślić, nigdy żadna część tych pieniędzy nie trafiła na wynagrodzenia. Wszyscy instruktorzy pracują społecznie.

Pieniądze te od lat inwestujemy albo w niezbędny nam do działalności sprzęt, albo przeznaczamy je na dofinansowanie biwaków i letnich obozów. W tym roku pieniądze z 1% pójdą na wyposażenie naszej nowej siedziby.

Liczymy też na darowizny.

Budynek, który kupili od miasta harcerze, ma swoja ponurą historię. W czasie II wojny światowej była tu siedziba gestapo, a po wojnie tzw. bezpieki. W świadomości brodniczan miejsce to funkcjonuje jako dom kaźni.

– Chcemy, żeby teraz przyjęła się nazwa Dom Harcerza, ale ważne jest dla nas utrzymanie pamięci o historii tego miejsca – mówi Betlejewski. – Dlatego

właśnie pracujemy nad stworzeniem w piwnicach Izby Pamięci.

I tu zwracamy się z apelem do mieszkańców naszego miasta i powiatu. Prosimy wszystkich, którzy mają jakiekolwiek informacje na temat tego miejsca o zgłaszanie się do Aleksandry Kurek z brodnickiego muzeum.

Zależy nam nie tylko na materialnych pamiątkach, jak np. zdjęcia, ale też na ustnych przekazach. W czasie remontu jedynym znaleziskiem były gazety

w lat 70., którymi poobtykane były okna.

Zgodnie z deklaracjami harcerzy, budynek po remoncie ma służyć nie tylko im, ale i całej społeczności. Planowane jest prowadzenie w nim zajęć dla osób nie zrzeszonych w ZHP. Miejsce będzie też dostępne dla organizacji pozarządowych, zwłaszcza tych niewielkich, które mają problemy lokalowe. (magbet), fot.nadesłane

Chcąc przekazać 1% podatku brodnickim harcerzom, w zeznaniu podatkowym wpisujemy KRS 0000268190 i cel szczegółowy: Hufiec Brodnica. Można również przekazywać darowiznę na konto Hufca Chorągiew Kujawsko-Pomorska ZHP Hufiec Brodnica BZ WBK 13 1090 1506 0000 0001 3350 3081.

2

AKTUALNOŚCI

Zakochany w mieście

25 stycznia, w wieku 75 lat zmarł brodnicki poeta Ryszard Przybylski. Był dobrym, wrażliwym człowiekiem, który zostawił po sobie spory dorobek literacki. Przez brodniczan zostanie zapamiętany jako lokalny patriota WSPOMNIENIE

Urodził się 17 kwietnia 1941 roku w Brodnicy. Studiował na uniwersytetach w Warszawie, Toruniu i Gdańsku. Pracował w Szkole Podstawowej nr 1 im. Henryka Sienkiewicza, w Liceum Ogólnokształcącym im. Ppłk. „Torfa” Załęskiego w Strzegowie, w internacie I LO im. Filomatów Ziemi Michałowskiej w Brodnicy. Pracę zawodową zakończył w Poradni Wychowawczo – Zawodowej im. Marii Grzegorzewskiej w Brodnicy. Literacko debiutował latem 1964 roku, gdy przed mikrofonami Polskiego Radia po raz pierwszy publicznie czytał swoje wiersze. Poetyckim debiutem książkowym był wydany w 1992 roku poemat „Anna Wazówna” (choć pierwszą książką Przybylskiego był napisany przez niego, wydany w 1989 roku „Mały słownik poradnictwa wychowawczego i zawodowego). Następnie ukazały się kolejne książki: „Nie zabiorę tej miłości” (1993), „Pomóż mi zamienić słowa w barwne nici” (1994), „Anna Wazówna” (1995 wydanie poszerzone), „Freski spod serca” (1996), „Muszka w bursztynie” (2001), „Śladami Anny Wazówny. Ekumeniczny pochówek Królewny w Toruniu w 1995 roku” (2003), „Anna Wazówna. Królewna z białą chryzantemą” (2005), „W lipowym drewnie. Apostołowie z brodnickiej fary” (2006), „Przemek i koty. Opowieść, a może bajka” (2011).

Jego wiersze były drukowane w lokalnej prasie, trafiły do papieża Jana Pawła II, na szwedzki dwór królewski, do kolejnych pre-

zydentów Polski, premiera Jerzego Buzka i w mnóstwo innych miejsc, lecz Ryszard Przybylski chciał aby przede wszystkim dostały się w ręce brodniczan. Sam był autentycznym, zupełnie naturalnym lokalnym patriotą. Przeżywał każdą zmianę w krajobrazie miasta, skrzętnie odnotowywał fakty renowacji brodnickich zabytków, był bardzo zawiedziony po zdemolowaniu przez władze miasta starej, brukowej nawierzchni rynku.

To zauroczenie, zachwycenie, czy w końcu należy tu użyć słowa – miłość do Brodnicy, regionu przebija się z większości jego wierszy. Nawet wówczas, gdy pisał o czymś z pozoru neutralnym wtrącał bodaj mały akcent; jakieś wspomnienie urody jeziora, rzeki, szczegół gotyku… To chyba było już poza nim, takie cudowne maniactwo.

Jestem absolutnie przekonany, że uważnie oglądał otaczającą rzeczywistość i widział wszystko zupełnie inaczej, niż zwykły, zabiegany zjadacz chleba. Komu z nas patrząc na kompleks budynków Zespołu Szkół nr 1 przyjdzie do głowy zwrot, iż leży on „W otulinie miłości miasta i regionu, między przeszłością i przyszłością” (wiersz „Szkoła”)? Zresztą Przybylski stworzył mnóstwo genialnych w swej urodzie zwrotów, określeń dotyczących miasta: „Muszka zaklęta w bursztynie”, „Miasto, które mam w dłoniach złożonych na sercu”, „Na krosnach czasu będę tkał nasz brodnicki dom”, „Spichlerz zbożo-

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

wy pełen bluesa” – to tylko niektóre.

Zadziwiała jego fascynacja postacią Anny Wazówny. Otaczał ją niemal kultem, rodzajem uwielbienia jakiego czasem doznają gwiazdy filmu, czy popkultury. Ogromnie przeżył fakt, iż jako brodniczanin (jeden z trzech) dostąpił zaszczytu stania bezpośrednio przy jej trumnie w czasie powtórnego pogrzebu w 1995 roku. Pozwolono mu wówczas położyć na wieku trumny księżnej wielką, piękną czerwoną różę, z którą Przybylski przyszedł do kościoła i ten obraz sfotografował chyba każdy, kto miał wówczas aparat… O Annie Wazównie napisał poemat, który go wprowadził w grono brodnickich pisarzy mających za sobą wydanie książki.

Potem wielokrotnie go poprawiał, choć generalnie chyba był z niego zadowolony – czyli odwrotnie do krytyków. Ci na poemacie nie zostawili suchej nitki. Trochę go to zaskoczyło, bo pewnie jak każdy twórca oczekiwał uznania. A jednak brodniczanie nie przejęli się zbytnio krytykami i nawet ci, którzy z trudem przebrnęli kilkanaście linijek utworu orzekli, że „jest fajny” (w domyśle – bo nasz, brodnicki). Następne tomiki witano dużo cieplej, a popularność pisarza znacznie wzrosła.

Jeszcze niedawno planował wydanie ostatniej swojej książki.

Poprosił mnie o wykonanie exlibrisu (to już trzeci, czy czwarty dla niego) i chciał abym umieścił napis „75 lat życia”. Skrzywiłem się mówiąc: „Rysiu, toć to tak trochę jak nekrolog”. Uśmiechnął się i machnął ręką: „Nie szkodzi, więcej i tak już nie będę publikował”….

W wierszu „Nie zabiorę tej miłości” napisał:

Kronika kryminalna

Nastolatek z amfetaminą

Ponad 14 g amfetaminy znaleźli policjanci u 18letniego mieszkańca Brodnicy. Młodemu człowiekowi grozi do 3 lat więzienia.

Funkcjonariusze wpadli na trop osoby, która może przechowywać narkotyki. We wtorek 24 stycznia udali się do jego miejsca zamieszkania i przeszukali je. W sprzęcie rtv znaleźli biały proszek, który przebadano nar-

kotestem. Jak się okazało była to amfetamina o wadze ponad 14 g.

Brodniczaninowi przedstawiono zarzut posiadania środków psychotropowych, za co grozi mu do 3 lat więzienia. (red)

NA S YGNALE Nadymiło się W środę 25 stycznia około 13.30 strażaków wezwano do Jabłonowa, gdzie w jednym z domów wielorodzinnych pojawiło się duże zadymienie. Użytkownikom przewodu kominowego, który okazał się nieszczelny zakazano używania go do czasu dokonania naprawy.

Pożar domu W środę 25 stycznia o godz. 21.44 strażacy ruszyli na ratunek mieszkańcom palącego się domu w Wielkim Głęboczku. Kiedy przybyli na miejsce paliło się wyposażenie budynku. Mieszkańcy wcześniej samodzielnie opuścili płonący dom. Wstępnie pomocy medycznej udzielili im strażacy, po czym zostali oni zabrani do szpitala przez Zespół Ratownictwa Medycznego. W działaniu uczestniczyły zastęp JRG oraz zastępy OSP Brzozie i Pokrzydowo.

Paliły się śmieci W piątek 27 stycznia na balkonie jednego z domów przy ul. Paderewskiego w Brodnicy zapaliły się śmieci. Okazało się, że był to pył pozostały po cyklinowaniu parkietu. W akcji gaśniczej udział brały 3 zastępy zawodowych strażaków z Brodnicy.

Kolizja w Szabdzie W piątek 27 stycznia tuz przed godz. 20.00 na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 15 i wojewódzkiej 543 (Brodnica-Jabłonowo) zderzyły się dwa samochody osobowe. Nikt nie odniósł obrażeń. Do czasu usunięcia samochodów na pobliski parking ruch był utrudniony. (red) R E K LAMA

„Gdy czas spełni się i umrę, Proszę Cię Boski Szafarzu, Pozwól Im pochować trumnę Na brodnickim cmentarzu Tak chciałbym zerkać z zaświatów Na spichrze, kościoły wieże, Na kwitnienie naszych kwiatów, Gdyż sercem tu należę.„ Ryszard Przybylski niestety już nic nie napisze. Wielu z nas, którzy z nim blisko współpracowali zachowa pamięć o tym nietuzinkowym, wielce oryginalnym człowieku, anegdotę na długie lata, a sama jego postać z pewnością przejdzie do miejscowej legendy.

Piotr Grążawski

TYGODNIK REGIONU BRODNICKIEGO

Redakcja: 87-400 Golub-Dobrzyń ul. Dworcowa 4 tel. 692 141 983 e-mail: redakcja@wpr.info.pl Redaktor naczelny: Wojciech Kwiatkowski Redaktor prowadzący: Magdalena Betlejewska

Dział reklamy i ogłoszeń: tel. (56) 682 26 80 e-mail: reklama@wpr.info.pl Wydawca: Wydawnictwo Promocji Regionu Sp. z o.o.

87-400 Golub-Dobrzyń ul. Rynek 20 Druk: GRUPA WM Sp. z o.o.

10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5 Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do ich redagowania i skracania. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych ogłoszeń.

BRODNICA–CBR.PL

AKTUALNOĹšCI 3

Czwartek 2 lutego 2017

Komu zaleşy na ścieşkach POWIAT Temat ścieşek rowerowych kolejny raz pojawił się na

sesji rady powiatu. Brakiem szczegółowych planów na rozwój ich sieci martwią się mieszkańcy, ale władze powiatu nie poświęcają im wiele uwagi

– Nie mogę zrozumieć dlaczego w naszym mieście i powiecie cały czas tak niewiele inwestuje się w ścieşki rowerowe – mówi mieszkaniec Szabdy (imię i nazwisko do wiadomości redakcji). – Temat ten ostatnio często pojawia się na sesjach rad, czy to miejskiej, gminnych i powiatowej, ale mam wraşenie, şe od wszystkich upominających się o budowę ścieşek rowerowych rządzący oganiają się jak od much. Nikomu chyba nie trzeba juş udowadniać, şe ścieşki poprawiają bezpieczeństwo.

Na ostatniej sesji rady powiatu temat ścieşek poruszył w interpelacji radny Waldemar Gęsicki.

– Potrzebna jest współpraca między gminami, ale nie tylko – mówił radny Gęsicki. – Mamy ścieşkę od strony Nowego Miasta w kierunku Kaługi, zbudowaną na nasypie zlikwidowanej linii kolejowej. Trzeba brać przykład z takich inicjatyw. Ja dawałem kiedyś taki pomysł wójtom, ale on nie znalazł akceptacji, şeby przejąc od PKP teren po linii kolejowej i şebyśmy tam zbudowali ścieşkę rowerową. To jest moşliwe.

Uwaşam, şe środki na takie cele moşna z róşnych źródeł pozyskać. Mam nadzieję, şe zgodnie z deklaracją pana starosty będziemy program budowy ścieşek uaktualniać. Mam wraşenie, şe

Kronika kryminalna

Zatrzymany za kradzieş z włamaniem

35-letni mieszkaniec Górzna został zatrzymany przez brodnicką policję za kradzieş i włamanie, których dokonał w połowie listopada.

W listopadzie 35-latek dwukrotnie włamał się do maszyny

z grami i ukradł ponad 3 tys. zł.

Po włamaniu policjanci przyjęli

zniechęca się nas od tematu budowy ścieşek zamiast zachęcać.

Powinniśmy mieć gotowe plany, po to,şeby kiedy pojawia się odpowiednie środki od razu przejść do ich realizacji. – Co roku robimy nowe kilometry ścieşek – odpowiadał wicestarosta Mariusz Klonowski. – To się cały czas dzieje. Nie ma co obiecywać, trzeba po prostu robić.

Od kilku lat ilość ścieşek w naszym powiecie nieznacznie wzrasta, choć kaşdy kilometr zdaniem przedstawicieli środowisk walczących o rozbudowę ich sieci, jest jak wyszarpany.

Tekst i fot. (magbet) zgłoszenie od pokrzywdzonego i rozpoczęli prace nad ustalaniem potencjalnych sprawców.

W środę 25 stycznia udali się do górznianina, który nie krył swego zdziwienia. Został przewieziony do brodnickiej komendy, w celu złoşenia stosownych wyjaśnień.

Męşczyzna usłyszał zarzut kradzieşy z włamaniem, za co grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności. (red) R E K LAMA

Finansowanie WFOĹ’iGW i BOĹ’

Skontaktuj siê z naszym doradcš 508 270 603 508 270 604 504 158 360

Region

Z dziećmi o bezpieczeństwie

Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Toruniu organizuje bezpłatne zajęcia edukacyjne dla grup przedszkolnych i szkół podstawowych Od ponad 10 lat najmłodsi uczestnicy ruchu drogowego mogą uczyć się bezpiecznych zachowań w Centrum Edukacji Komunikacyjnej. – To miejsce, w którym najmłodsi mają okazję poprzez zabawę poznać zasady obowiązujące na drodze – tłumaczy prowadząca zajęcia Luiza Skrobiszewska. – Wyznaczone chodniki, jezdnie, przejścia dla pieszych, znaki drogowe pozwalają dzieciom odzwierciedlać ruch panujący na prawdziwej drodze, a dodatkowe elementy: sygnalizacje świetlne, autka czy stacja benzynowa gwarantują przy tym dobrą zabawę.

Zajęcia są bardzo lubiane przez

dzieci, a niezadowolenie pojawia się na ich twarzach jedynie na znak końca zabawy. Co zrobić, aby bezpiecznie przejść przez przejście dla pieszych, gdy nie ma sygnalizacji świetlnej? Na czym polega ruch prawostronny? Co to jest rondo i jak poruszają się po nim pojazdy? Na te i na wiele innych pytań dzieci, które były na zajęciach odpowiedzą bez problemu.

Szkoły i przedszkola zainteresowane współpracą z toruńskim WORD-em mogą zapisywać swoich podopiecznych na zajęcia pod numerem: 56 653 82 78.

Tomasz BĹ‚aszkiewicz

Powiat

Nieletni kradnÄ… wszystko co mogÄ… W ciÄ…gu ostatniego tygodnia brodniccy policjanci dwa razy ujmowali sprawcĂłw kradzieĹźy, ktĂłrymi okazywali siÄ™ nieletni.

W poniedziałek 3 stycznia w jednym z supermarketów ukradziono alkohole o wartości 900 zł. Policji udało się ustalić w jaki sposób do tego doszło. Dwóch nastolatków schowało butelki pod kurtki i omijając kasy wyniosło je ze sklepu. Jednego ze sprawców, 18-letniego aresztowano jeszcze tego samego dnia, a jego o rok młodszy wspólnik trafił do aresztu dzień później. Funkcjonariusze zabezpieczyli skradzione łupy. Jak się okazało, nastolatkowie okradali równieş inne supermarkety Kolejne zgłoszenie trafiło do policjantów we wtorek 24 stycznia pracownicy jednego z marketów budowlanych zgłosili kradzieş 3 pilarek elektrycznych o wartości około 1,1 tys. zł. Policjanci wytypowali dwóch potencjalnych sprawców. przyprowadzili do komendy 14-letniego chłopca i jego

rok starszego kolegę. Jak się okazało jeden z nich miał w mieszkaniu część skradzionego sprzętu.

Trwa ustalanie gdzie znajduje się reszta skradzionych sprzętów.

Materiał dowodowy zgromadzony w tej sprawie trafi do sądu dla nieletnich. (red) fot. nadesłane R E K LAMA

!"

4

społeczeństwo

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

trzy dni z fantastyką

BRODNICA Podczas weekendu 27-29 stycznia Zespół Szkół nr

1 przeistoczył się w oazę dla wszystkich miłośników fantastyki.

Stało się tak za sprawą konwentu Brodnicon

Paweł Szramka i Tomasz Wysocki Ponad 360 miłośników fantasy, s-f, gier, mangi i anime przewinęło się przez sale zespołu szkół przy ul. Matejki. Brali oni udział w prelekcjach, spotkaniach i dyskusjach pierwszej edycji Brodniconu, konwentu miłośników fantastyki. Tematyka, poruszana na konwencie była bardzo szeroka, zajmowano się historią, dyskutowano o rozmaitych aspektach literatury, a także o tym jak pisać. Można było dowiedzieć się jak działają superszybkie komputery, jak rozwija się broń pancerna i sprawdzić swoją wiedzę w konkursie znajomości muzyki serialowej.

– Brodnicon organizuje Stowa-

rzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki Thorn – mówi Jerzy Sikorski, główny koordynator konwentu. – Pomysł stworzenia takiej imprezy w Brodnicy jest mój, współorganizatorami zaś są Andrzej Ziółkowski i Krzysztof Piersa. Konwent nie odbyłby się bez wsparcia Zespołu Szkół nr 1 i Urzędu Miasta w Brodnicy.

Patronat honorowy nad Brodniconem objął Paweł Szramka, brodnicki poseł na sejm z ramienia ugrupowania Kukiz’15. Zarówno on, jak i burmistrz Jarosław Radacz oraz dyrektor zespołu szkół Tomasz Wysocki otrzymali specjalne podziękowania na piśmie podczas

otwarcia konwentu.

– Zaplanowaliśmy spotkania ze znanymi polskimi autorami fantastyki – mówi Jerzy Sikorski.

– Pojawią się między innymi Jacek Komuda, Bartosz Biedrzycki, czy Michał Gołkowski.

Jacek Komuda to weteran polskiej fantastyki, specjalizujący się w literaturze z pogranicza fantasy i powieści historycznej. Debiutował na łamach czasopisma „Nowa Fantastyka” w 1991 roku, opowiadaniem „Czarna Cytadela”. W 1999 wydał pierwszą pozycję książkową w swym dorobku, zbiór opowiadań „Opowieści z Dzikich Pól”. Jest także współautorem scenariuszy do gier komputerowych, takich jak „Wiedźmin” i „Earth 2610”. Bartosz Biedrzycki jest publicystą, a także autorem komiksów i powieści postapokaliptycznych, takich jak „Kompleks 7215”, czy „Stacja: Nowy Świat”. Trzeci z wymienionych autorów, Michał Gołkowski, jest tłumaczem i autorem powieści utrzymanych w klimacie survival horroru. Znany jest z cykli „S.T.A.L.K.E.R” oraz „Stalowe Szczury”.

W trakcie trwania konwentu uczestnicy mogli się zaopatrzyć w kubki, zdobne w motywy fantastyczne, książki, a także koszulki z logiem Brodniconu. Pojawili się także cosplayersi, czyli osoby przebrane za postaci z gier, filmów i literatury.

Tekst i fot. (epo)

Jerzy Sikorski i Krzysztof Piersa podczas otwarcia Brodniconu

Wybór pamiątek był szeroki

Mileszewy

Pamiętali o dziadkach i babciach

„Babciu, dziadku, ja się wcale nie chwalę, ja po prostu niestety mam talent”, przekonywały dzieci z Mileszew, w programie pod tym samym tytułem.

Bohaterowie wieczoru ze wzruszeniem oglądali występy Świetlica wiejska w Milesze- staci ciast w kilku rodzajach oraz wach gościła 26 stycznia wieczorem kawy i herbaty.

Burmistrz Jabłonowa Polokalnych dziadków i babcie, dla których miejscowa młodzież, pod morskiego Przemysław Górski, kierunkiem jabłonowskiego rad- w asyście swego zastępcy Jędrzeja nego Marcina Olszewskiego, przy- Kucharskiego oraz Marcina Olszewgotowała małą uroczystość. Duet skiego złożył po występach życzeJulia Marchlewska i Julia Morawska nia przybyłym babciom i dziadkom wykonał kilka piosenek, w tym hit i wręczył słodkie upominki. Przy Anny Jantar „Tyle słońca w całym okazji gratulacje złożono także mieście” i utwór zespołu 2+1 „Więc obecnemu na uroczystości Zenochodź, pomaluj mój świat”. Dzieci nowi Śmigowskiemu, prezesowi deklamowały także wiersze, nie za- Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle brakło również poczęstunku, w po- Mileszewy, który niedawno został

dziadkiem po raz czwarty, gdy na świat przyszła jego wnuczka Weronika.

Bohaterowie wieczoru byli bardzo wzruszeni, zarówno występami młodzieży, jak i życzeniami oraz upominkami.

– Ja zawsze przychodzę, co roku i zawsze się zachwycam jak jest zorganizowane – zapewnia Urszula Holtz. – Zwłaszcza, że moja wnuczka tu występuje.

– Występ mi się bardzo podobał – dodaje Danuta Gazda. – Krótki, ale bardzo ładny. Jestem bardzo zadowolona i dziękuję bardzo, że się młodzież poświęciła.

– Czekoladki też super – mówi Urszula Holtz. – Za każdym razem dostajemy, każdego roku.

Przy kawie i ciastach dziadkowie i babcie wymieniali wrażenia po występach i rozmawiali, jeszcze długo tego wieczoru.

Tekst i fot. (epo)

Zadowoleni i wzruszeni

Kacper Cyran i Olga Piotrowska deklamują wiersz

Julia Marchlewska i Julia Morawska

BRODNICA–CBR.PL

Bezrobocie spada

Brodnica

O brodnickim rynku pracy rozmawiamy z dyrektorem Powiatowego Urzędu Pracy w Brodnicy Adamem Lewickim WYWIAD

– Według najnowszych danych GUS bezrobocie w naszym kraju kształtuje się na poziomie 8,2 proc. Ile obecnie wynosi stopa bezrobocia w powiecie brodnickim?

– Stopa bezrobocia dla powiatu brodnickiego w końcu grudnia 2016r. wyniosła 10% i w porównaniu do grudnia 2015r. była niższa o 1,6 pkt. proc. Analogicznie w tym samym okresie zarówno w Polsce jak i w województwie kujawsko – pomorskim wskaźnik stopy bezrobocia zmalał i wyniósł odpowiednio 8,3% i 12,1%.

– Zarejestrowane osoby to najczęściej…

– Zarejestrowane osoby bezrobotne to najczęściej: ko-

AktuAlności 5

Czwartek 2 lutego 2017

biety, długotrwale bezrobotni, zamieszali na wsi, bez kwalifikacji zawodowych.

– Osób z jakimi kwalifikacjami najczęściej poszukują brodniccy pracodawcy?

– Brodniccy pracodawcy najczęściej poszukują osób z kwalifikacjami w zawodzach: operator koparko-ładowarki, kierowca kat.

C+E, elektryk, spawacz, ślusarz, lakiernik, operator maszyn wtryskowych. Od kandydatów w ww. zawodach oczekiwane jest wykształcenie kierunkowe, aktualne uprawnienia oraz doświadczenie zawodowe.

– Na jakie wsparcie może liczyć osoba bezrobotna rozpoczynająca działalność gospodarczą?

– Osoba bezrobotna zainteresowana rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej może liczyć na wsparcie PUP w postaci jednorazowych środków na podjęcie działalności przeciętnie w wysokości do 15 000 zł.

– Czy wspomniana forma pomocy cieszy się zainteresowaniem?

– Wyżej wymieniona forma wsparcia cieszy się zainteresowaniem osób bezrobotnych.

– W opinii wielu osób, w tym także kontrolerów NIK – staże, szkolenia czy prace interwencyjne w niewielkim stopniu pomagają bezrobotnym w znalezieniu pracy.

– Powiatowy Urząd Pracy w Brodnicy nie dysponuje danymi dotyczącymi opinii kontrolerów NIK w odniesieniu do staży, szkoleń, prac interwencyjnych i ich niewielkiego wpływu na

pomoc bezrobotnym w znalezieniu pracy. Dlatego też nie możemy się ustosunkować do powyższego stwierdzenia. Kontrole przeprowadzone przez tą instytucję w PUP Brodnica nie potwierdziły tak postawionej tezy.

– Rośnie liczba pracujących w Polsce Ukraińców. Czy pracownicy zza wschodniej granicy znajdują zatrudnienie również w brodnickich firmach?

– Powiatowy Urząd Pracy w Brodnicy nie prowadzi statystyk dotyczących zatrudnionych w powiecie brodnickim Ukraińców. Tutejszy Urząd jedynie rejestruje oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi. W 2016r. zarejestrowano 201 oświadczeń.

– Funkcjonowanie urzędów pracy ostro skomentował również poseł Marek Jakubiak (Kukiz 15). Jego zdaniem „urzędy pracy, to jest taki szalony trochę pomysł, to są urzędy, które kreują pracą poprzez zatrudnianie urzędników”. „Jako pracodawca wiem, że rzadko kiedy korzystam z tych urzędów pracy, bo wiem, że one czasami nie przystają do roli” – ocenił poseł.

– Powiatowy Urząd Pracy w Brodnicy nie czuje się upoważniony do recenzowania wypowiedzi parlamentarzystów.

– Swego czasu powstał nawet pomysł, by aktywizację bezrobotnych przejęły prywatne Agencje Pośrednictwa Pracy.

– Uważam, że prywatne Agencje Pośrednictwa Pracy pracując często z innym klientem niż Urzędy Pracy, są cennym uzupełnieniem systemu Publicznych Służb Zatrudnienia.

– Dziękuję za rozmowę.

Dyrektor nagrodzony Tytułem Menadżera Roku uhonorowano dyrektora brodnickiego szpitala w konkursie wydawnictwa medycznego Termedia.

Dariusz Szczepański dyrektor Zespołu Opieki Zdrowotnej Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej im. R Czerwiakowskiego w Brodnicy otrzymał wyróżnienie za zdaniem nagradzających „stworzenie jednego z najlepszych szpitali powiatowych i spektakularną zmianę systemu zarządzania pozwalającą na likwidację zadłużenia, a także za zakończenie inwestycji o wartości 45 mln złotych”.

– Ten projekt nam się bardzo spodobał, ponieważ była to realizacja budowy i oddanie do użytku nowego szpitala o charakterze powiatowym, czyli pierwszego stopnia referencyjności, szpitala który w naszej opinii jest najprawdopodobniej najnowocześniejszym szpitalem tego typu w Polsce. Wiadomo, że jest to praca zespołowa, ale dyrektor jednak jako lider tego projektu, doprowadzając go do końca zasłużył naszym zdaniem na to wyróżnienie – mówi prof. nadzw. Jarosław

Fedorowski – prezes Polskiej Federacji Szpitali.

Dariusz Szczepański odebrał wyróżnienie z rąk ministra zdrowia Konstantego Radziwiłła podczas uroczystej gali na Zamku Królewskim w Warszawie 19 stycznia 2017 r.

– To było ogromne przeżycie dla mnie, ponieważ nagrodę dała branża medyczna. Kapituła składała się z 27 osób. Dostaliśmy nagrodę za rozbudowę szpitala, celową mówię „my”, a nie „ja” ponieważ menadżer jest osamotniony w momencie podejmowania decyzji, jeśli nie potrafi zbudować zespołu do realizacji swojej misji to niestety nigdy nie będzie osiągał zamierzonych celów, a jak widać udało nam się osiągnąć wyznaczony cel. Zauważyli to nie tylko mieszkańcy Brodnicy ale także branża medyczna – mówi dyrektor Dariusz Szczepański. (red) fot. nadesłane

Rozmawiał Adam Wojtalewicz fot. internet

Kronika kryminalna

Z zakazem za kółkiem

33-letni mieszkaniec naszego powiatu prowadził samochód mimo tego, że sąd zakazał mu prowadzenia za jazdę po pijanemu.

W środę 25 stycznia policjanci brodnickiej drogówki, na ul. 18 Stycznia zatrzymali do kontroli drogowej renault laguna. Okazało się, że 33-letni kierowca nie ma prawa jazdy, ani dokumentów

samochodu. Policjanci skontrolowali delikwenta w policyjnym systemie, dzięki czemu wyszło na jaw, że ma on sądowy zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Kierowca musiał

sprowadzić na miejsce osobę, która za niego poprowadziła pojazd.

Za złamanie zakazu grozi mu do 3 lat więzienia. (red)

BRODNICA

O bezpieczeństwie na półkoloniach

We wtorek 31 stycznia brodniccy policjanci udali się do Szkoły Podstawowej nr 1, żeby porozmawiać o bezpieczeństwie z dziećmi, które przebywają tam na półkoloniach. Funkcjonariusze przypomnieli dzieciom o przepisach ruchu drogowego i bezpieczeństwie podczas zimowych zabaw.

Policjanci obdarowali uczestników półkolonii odblaskami. (red), fot. nadesłane

6

fotorelacja

Czwartek 2 lutego 2017

BRODNICA–CBR.PL

Niezapomniana noc przyszłych maturzystów POWIAT Wicedyrektor Tomasz Słabkowski, niczym Mickiewiczowski Podkomorzy, poprowadził 27 stycz-

nia swych podopiecznych do poloneza Taniec ten otworzył studniówkę uczniów brodnickiego Technikum im. Zesłańców Sybiru.

Na sali restauracji Pawie Oczko w Tylicach koło Nowego Miasta bawiły się klasy czwarte o profilach rolniczym, hotelarskim, gastronomicznym i architektury krajobrazu. Za ich zdrowie wychylono tradycyjny kielich szampana.

– Chciałbym, aby ten niepowtarzalny, jedyny w swoim rodzaju wieczór utkwił w waszej pamięci na lata – mówił wicedyrektor Słabkowski. – Życzę wam szampańskiej zabawy!

Część oficjalną poprowadzili Łukasz Gazda i Natalia Wojciechowska. Do tańca przygrywał maturzystom z technikum zespół Anex. Muzycy nie żałowali tanecz-

nych hitów, młodzież zaś nie żałowała nóg, zapełniając szczelnie parkiet. Balowicze woleli koncentrować się na zabawie, nie mysląc jeszcze o mającym nadejść za sto dni egzaminie dojrzałości.

– Świetnie się bawię – mówi Monika Kołakowska. – Studniówka jest dla mnie udana, na pewno będziemy ją długo wspominać.

Matury trochę się boję, wiadomo, zawsze są jakieś nerwy. Moja wiedza wymaga jeszcze nieco podszlifowania, ale na pewno dam sobie radę.

Młodzi ludzie bawili się ochoczo, podobnie jak ich nauczyciele i rodzice. Noc, mimo że styczniowa i mroźna, na sali tanecznej w Tylicach była gorąca niczym w tropikach.

Tekst i fot. (epo)

Klasa IV Technikum Hotelarskiego

Klasa IV Technikum Rolniczego

Klasa IV Technikum Architektury Krajobrazu

Klasa IVb Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych

Klasa IVa Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

fotorelacja 7

licealny bal nad bale

28 stycznia po raz kolejny salę „U Bosmana” przemierzał korowód tancerzy, maszerujących w dostojnym rytmie poloneza. Klasy trzecie C, D, E i G bawiły się na studniówce, drugiej zorganizowanej dla uczniów I Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy. Dla ich kolegów polonez zagrał tydzień wcześniej BRODNICA

Krótką część oficjalną poprowadzili uczniowie Maria Chełmińska i Artur Kisicki. Dyrektor I LO Wiesław Łupina wzniósł toast szampanem, życząc maturzystom powodzenia na egzaminie i dobrej zabawy na studniówce. Trzecioklasiści podziękowali nauczycielom za ich trud, a także rodzicom, za pomoc, również finansową, w organizacji studniówki. Obdarowani kwiatami pedagodzy i przedstawiciele rodziców nie kryli swego wzruszenia.

– Smutno trochę, że to już koniec liceum –- mówi tegoroczna maturzystka Dominika Jagielska. – Za szybko to zleciało.

– Szkoda się rozstawać z ludźmi z klasy, ze szkoły – dodaje Marta Jakubowska. – Zżyliśmy się przez te trzy lata.

– Pozawieraliśmy tu wiele przyjaźni – przytakuje Magdalena Perlik. – Trochę będzie szkoda od-

chodzić. Czas nauki w liceum minął bardzo szybko.

Póki co jednak młodzi ludzie woleli się koncentrować na zabawie.

Parkiet szybko zapełnił się parami, tańczącymi przy takich hitach jak „Przez twe oczy zielone”, czy „Ruda tańczy jak szalona”. Matury jeszcze nikt się nie obawiał.

– Jeszcze nie czuję presji przed egzaminem – mówi Marta Jakubowska. – A o poziom swojej wiedzy się nie boję, jest wystarczający.

– Ja jestem nastrojona optymistycznie – śmieje się Dominika Jagielska. – Czuję się dobrze przygotowana do matury.

– Na pewno nam się uda zdać ten egzamin! – podsumowuje Magdalena Perlik.

Z takim nastawieniem i przygotowaniem ci młodzi ludzie nie będą mieli żadnych problemów z próbą, czekającą ich za sto dni.

Tekst i fot. (epo)

Klasa IIId

Klasa IIIg

Klasa IIIc

Klasa IIIe

8

społeczeństwo

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

szkolny bal w Jajkowie Zebrali się strażacy Gmina Jabłonowo

GMINA BRZOZIE Tuż przed feriami uczniowie Szkoły Podsta- W świetlicy wiejskiej w Bukowcu 27 stycznia zebrali

wowej w Jajkowie bawili się na balu karnawałowym Na sali gimnastycznej tańczyły księżniczki , pajace, motyle i mnóstwo innych baśniowych postaci. W czasie balu dzieci brały udział w konkursach z nagrodami

ufundowanymi przez radę rodziców, która zapewniła tez oprawę muzyczną imprezy. Rodzice zadbali o stroje uczestników balu i o to by najmłodsi nie tańczyli

z pustymi brzuszkami. Za organizację tej imprezy odpowiedzialni byli nauczyciele: Violetta Jasińska i Henryk Zalewski. (red), fot. nadesłane

się członkowie miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej na walnym zebraniu.

Prezes OSP Leszek Empel po powitaniu przekazał prowadzenie tegoż spotkania Naczelnikowi Łukaszowi Kostrubcowi. Odczytano sprawozdania z działalności OSP Bukowiec. Burmistrz Przemysław Górski omówił z druhami swoje działania w ubiegłym roku i podziękował za ich pracę.

W trakcie zebrania ślubowanie strażackie złożył Kamil Mał-

Gmina Bobrowo

kowski, który z członka Młodzieżowej Drużyny Strażackiej stał się pełnoprawnym strażakiem.

Druhowie udzielili absolutorium zarządowi.

Wśród gości byli burmistrz Jabłonowa Pomorskiego Przemysław Górski oraz przewodniczący rady Krzysztof Kamiński. (red) fot. jablonowo.pl

Kruszyny

Dla babć i dziadków w Grabówcu Spotkanie Koło Gospodyń Wiejskich z Grabówca zaprosiło babcie, dziadków i ich wnuki na z egzotyczną muzyką spotkanie w miejscowej świetlicy.

Instrumenty rodem z Afryki i Australi demonstrował najmłodszym mieszkańcom Kruszyn Sławomir Głowala.

Najmłodsi mieszkańcy wsi umilili zebranym czas wiązanką kolęd i pastorałek. Dzieci i przedstawiciele władz gminy złożyli wszystkim babciom i dziadkom najlepsze życzenia. Dla milusiń-

skich przygotowano niespodziankę w postaci wizyty mikołaja, który obdarował najmłodszych słodyczami.

Współorganizatorami spotkania były miejscowa rada sołec-

ka i OSP. W zabawie uczestniczyli również radny Michał Jastrzębski i wójt Paweł Klonowski. (red) fot. nadesłane

Gość opowiadał o muzyce ludów na tych kontynentach i demonstrował najróżniejsze instrumenty: piszczałki, grzechotki i bębny. Dzieci przekonały się, że za ich pomocą można wydobywać najróżniejsze dźwięki: grzmot,

szum wody, śpiew ptaków. Po zamknięciu oczu uczniowie mogli sobie wyobrażać, że przenieśli się do egzotycznych krajów. (red) fot. nadesłane

rolnictwo

Czwartek 2 lutego 2017

inseminacja czy krycie?

HODOWLA Decyzja, na który system krycia w stadzie się zde-

cydować, zależy od preferencji producenta, a także liczby utrzymywanych loch, przeznaczonych do rozrodu. Zarówno inseminacja, jak i krycie naturalne mają swoje wady i zalety, czasami hodowcy korzystają równocześnie z obu metod

Koszty utrzymania knurów w dużych stadach, uwzględniając specyfikę żywienia, pielęgnacji i zasady chowu, zdecydowanie przewyższają nakłady na inseminację.

Przy stadzie podstawowym do 25 loch zalety krycia naturalnego, jakość materiału genetycznego i większa częstotliwość oproszeń zachęcają jednak do utrzymywania rozpłodnika. Nawet jeśli stado jest większe, gdy korzysta się wyłącznie z inseminacji, knur bywa bardzo pomocny w wyszukiwaniu loch w rui, a także w kryciu loch problemowych.

Rozród naturalny Knur kryjący naturalnie powinien charakteryzować się optymalnymi parametrami cech ojcowskich: dobrym wykorzystaniem paszy, szybkim tempem wzrostu, odpowiednim umięśnieniem, wybojowością i dużym udziałem wyrębów wartościowych. Nie bez znaczenia jest mocna budowa,

zwłaszcza kończyn, która umożliwi długie użytkowanie samca, a także właściwy temperament i libido, pozwalające na łatwe stymulowanie do krycia. Wymagane jest świadectwo zdrowia zwierzęcia, z adnotacją, że jest wolne od choroby Aujeskiego i brucelozy.

Jeśli chodzi o warunki środowiskowe, to nie powinno się dopuszczać ani do wychłodzenia, ani do przegrzania zwierzęcia. Należy zwracać uwagę na przeciągi, wilgotność powietrza oraz odpowiednią wentylację, zapewnić też przestrzeń bytową, najlepiej przestronny, właściwie usytuowany kojec ze ściółką. Badania wykazały, że knury utrzymywane na rusztach mają nasienie gorszej jakości i są szybciej brakowane. Wymagane są: regularna, okresowa dezynfekcja otoczenia knura, a także terminowe szczepienia i odrobaczania. Bardzo ważny do utrzymania prawidłowej kondycji jest stały kontakt

knura z innymi świniami – zwierzę musi mieć możliwość obwąchiwania, obracania się. Dzień świetlny knura, w celu odpowiedniego stymulowania libido, powinien trwać około dwunastu godzin.

Na początek do krycia powinny być podstawiane samice młode, niewielkie, z wyraźnymi objawami rujowymi. Krycie należy w pełni nadzorować, dopilnować poprawności skoku i nieruchomości lochy, a w razie potrzeby wprowadzić prącie. W przypadku młodych, niedoświadczonych knurów, należy wykazać się cierpliwością i uważać, by nie miała miejsca sytuacja, która mogłaby skutkować w przyszłości niechęcią do krycia. Do około roku knurów nie powinno się użytkować zbyt intensywnie – może to powodować zmniejszenie skuteczności krycia i rodzenie się mało licznych miotów, a także konieczność przedwczesnego brakowania.

Starsze samce mogą kryć nawet

do 20 razy w miesiącu, z zapewnieniem odpowiedniej, minimum pięciodniowej przerwy po każdym intensywnym tygodniu. Jeśli liczba loch przekracza możliwości knura, należy ograniczyć się do jednego skoku w przypadku loch wieloródek. Późniejsze wykorzystywanie knura i długość jego przydatności do rozrodu warunkują: prawidłowe utrzymanie, intensywność eksploatacji oraz odpowiednia dieta, obejmująca zbilansowaną, wysokojakościową mieszankę paszową.

Na sprawność knura, poza genetyką, ma wpływ wiele czynników.

Nadmiar energii w dawce lub zbyt obfite żywienie skutkuje nadmiernym otłuszczeniem i zwiększeniem masy, co zmniejsza sprawność podczas krycia. Wysokie temperatury w lecie mogą hamować libido oraz pogarszać jakość nasienia. Pomocne w hamowaniu negatywnego wpływu stresu cieplnego mogą być zraszacze i suplementacja kwasem askorbinowym (wit. C). Upały, podwyższona ciepłota ciała, stany zapalne organizmu, a także zatrucie mikotoksynami mogą mieć również negatywny wpływ na jakość i ilość plemników.

Sztuczne unasiennianie Znaczenie inseminacji rośnie wraz z intensyfikacją produkcji trzody chlewnej. Jej poprawne stosowanie pozwala na wydajniejszą pracę hodowlaną i lepsze wykorzystanie potencjału genetycznego trzody. W ostatnim czasie nastąpił duży postęp w dziedzinie analizy nasienia, jego konserwacji i gwarancji powtarzalnej jakości materiału. Knury produkują nasienie o wysokiej liczbie i koncentracji plemników w ejakulacie, mają duże możliwości magazynowania komórek rozrodczych, a cykl spermatogenezy trwa około ośmiu dni, dojrzewanie plemników natomiast około czterdziestu dni. Inseminacja pozwala na bardziej ekonomiczne gospodarowanie ejakulatem, szybszy i efektywniejszy rozwój hodowlany, dzięki szerszemu dostępowi hodowców do nasienia dobrych reproduktorów.

Hodowla

Ketoza wynika z błędów w żywieniu Ketoza to częsta przypadłość wysokowydajnych krów mlecznych, wynikająca z niedoborów energii w dawce w początkowym okresie laktacji, kiedy zapotrzebowanie na nią jest szczególnie wysokie.

Najczęściej jest związana bezpośrednio z niewłaściwym żywieniem w okresie zasuszenia, kiedy dawka jest zbyt obfita w energię, co doprowadza do otłuszczenia zwierzęcia. Oprócz predysponowania do trudnego porodu, powoduje to wzmożony metabolizm rezerw tłuszczowych. Nadmiar niezestryfikowanych kwasów tłuszczowych sprzyja z kolei wystąpieniu niedoborów glukozy w ustroju, stwierdza się również podwyższenie poziomów acetonu, kwasu

3-hydroksymasłowego oraz kwasu szczawiooctowego, zwanych ciałami ketonowymi. Ujemny bilans energetyczny i zaburzenia przemiany materii mogą doprowadzić do stłuszczenia wątroby i uszkodzenia nerek.

Objawami ketozy są: apatia, niechęć do wstawania, obniżony apetyt, w szczególności na pasze treściwe (krowy mogą próbować podskubywania nieznacznych ilości pasz objętościowych). Defekacja jest utrudniona, odchody wystę-

pują w małej ilości, są suche, twarde, najczęściej ciemne. W każdym praktycznie przypadku obserwuje się obniżenie wydajności mlecznej – raczej stopniowo, ale zdarza się również, że gwałtownie. Zwierzę chudnie, w mleku, moczu i zapachu z pyska można wyczuć aceton, zbliżony zapachem do woni gnijących jabłek. Mogą wystąpić również mniej swoiste objawy, takie jak zaburzenia apetytu, jedzenie ziemi, lizanie ścian, skóry, ciągłe ruchy pyska, przypominające przeżuwanie,

zgrzytanie zębami, drżenie mięśni, zaburzenia równowagi – objaw „pijanej” krowy. Mogą się pojawić objawy szału i agresji, z głośnym porykiwaniem. Żeby skutecznie zapobiegać ketozie, należy zawczasu zadbać o kondycję okołowycieleniową krowy i nie dopuścić do jej nadmiernego otłuszczenia. Odpowiednio prowadzone krowy mają łatwiejsze porody i mniejsze trudności z pobraniem paszy. Po wycieleniu należy zainwestować w dobrej jakości

9

Podczas krycia naturalnego rozmiary knura mogą ograniczać jego dostępność dla wszystkich loch – niektóre mogą być zbyt drobne lub mieć za słabe kończyny, aby wytrzymać skok. Inseminacja niweluje ten problem. Pozwala również na szybkie wykrycie osobników z zaburzeniami rozrodu, ogranicza także ryzyko przenoszenia chorób, a to dzięki badaniom nasienia i ograniczeniu bezpośredniego kontaktu osobników.

Inseminacja, obok zalet, ma również wady, najczęściej wynikające z błędów i zależne od czynników zewnętrznych. Stosunkowo rzadko brak ciąży u lochy wynika ze słabej jakości nasienia użytego do inseminacji. Częściej problemy są skutkiem braku doświadczenia w rozpoznawaniu rui – zbyt wcześnie lub zbyt późno wykonany zabieg, niesprawdzenie odruchu tolerancji lub jego sztuczne wywołanie są źródłem niepowodzeń w rozrodzie. Powodem może być również uszkodzenie dróg rodnych lochy i kontakt nasienia z krwią, niewłaściwe przechowywanie materiału (w niestabilnej, zbyt niskiej lub zbyt wysokiej temperaturze, narażenie na działanie promieni słonecznych). Nieoczyszczenie warg sromowych lochy, używanie brudnego, niesterylnego katetera, niewłaściwe wprowadzenie pipety, a także przeprowadzanie zabiegu, kiedy locha jest zdenerwowana i pobudzona (np. przy nadmiernym hałasie w chlewni) także może wpłynąć negatywnie na efekty inseminacji.

Wybór optymalnej metody zapładniania jest jednym z czynników warunkujących maksymalne wykorzystanie potencjału stada.

Zależy od preferencji producenta, jego wiedzy, doświadczeń, umiejętności, organizacji pracy i zarządzania inwentarzem. Powinien być przemyślany – usprawni rozród, zlikwiduje problemy, a w efekcie obniży koszty produkcji i zwiększy jej rentowność. (mcz) paszę rozdojeniową albo korektor energetyczny. Nie wolno podawać krowom wycielonym pasz złej jakości, należy unikać również stosowania pasz ketogennych i mocznika, ponieważ jego metabolizm wymaga dodatkowego wydatku energetycznego. Interwencyjnie należy zaaplikować dożylnie glukozę, ewentualnie hormony kory nadnerczy. W ramach profilaktyki można wzbogacić dawkę o źródło łatwo przyswajalnych węglowodanów, takie jak gliceryna. Melasa jest mniej polecana ze względu na właściwości zakwaszające. Najlepszym preparatem w efektywnym zapobieganiu i wstępnym leczeniu ketozy jest glikol propylenowy, składnik m.in. takich produktów, jak Dr Krowa Ketostop. (mcz)

10 ROLNICTWO

Czwartek 2 lutego 2017

Ubezpieczenia: Powrót konopi jaka pomoc od państwa?

Uprawa

Trwa sezon zawierania umów ubezpieczeniowych.

Rolnicy mogą liczyć na pomoc państwa. System gwarancji wciąż jest jednak daleki od doskonałości. Głównie za sprawą występującego w tej branży ryzyka FINANSE

W tym roku rolnicy mogą ubiegać się o dopłaty w przypadku upraw: kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych i roślin strączkowych. Można je ubezpieczać od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, przymrozków oraz ujemnych skutków przezimowania. Dopłata państwa wynosi do 65 proc. składki w przypadku, gdy rolnik podpisze umowę ubezpieczeniową zawierającą pakiet rodzajów

ryzyka. Ważna jest także stawka taryfowa ubezpieczenia, która nie może przekroczyć 9 proc., a w przypadku gruntów słabszych klas ziemi (V i VI) - 12 proc. i 15 proc.

Nowość to obowiązywanie w tym roku okresu przejściowego, umożliwiającego ubezpieczenie przez producenta rolnego upraw rolnych od jednego lub łącznie od kilku wybranych rodzajów ryzyka, z zachowaniem możliwości skorzystania z dofinansowania z budżetu państwa do składek ubezpieczenia. Zgodnie z tym przepisem, w przypad-

ku przekroczenia przy sumie 10 ryzyk stawki taryfowej ponad odpowiednio 9 proc., 12 proc. lub 15 proc., dopłaty do tych stawek będą pomniejszane proporcjonalnie do procentu ich podwyższenia.

Kolejna ważna sprawa, to obowiązek ubezpieczenia przynajmniej połowy powierzchni upraw. Jeśli rolnik tego nie dokona, zapłaci. Kara nie będzie egzekwowana, gdy gospodarz przedstawi pisemne odmowy ubezpieczenia, podpisane przez dwa zakłady ubezpieczeniowe. (pw)

Ochrona środowiska

Pożyczki na ekoenergię

W Izraelu naukowcy zdołali wyhodować odmianę konopi, która nie powoduje typowych narkotycznych objawów.

Twórcą nowej odmiany jest firma Tikun Olam – propagator uprawy medycznej marihuany.

Zmodyfikowana roślina zawiera znikome ilości substancji THC, która czyni z marihuany środek odurzający. Odmiana nazywa się Avidekel i zachowuje właściwości terapeutyczne. Dzieje się tak za sprawą związku chemicznego o nazwie CBD. Zdaniem Izraelczyków, dotychczas efek-

Mikroinstalacje fotowoltaiczne są coraz popularniejsze na wsi. Obecnie można starać się o pomoc na ich budowę. Pożyczek udziela Wojewódzki Fundusz OchroCiekawostki ny Środowiska.

WFOŚ ogłosił program „Mikroinstalacje RPO – dofinansowanie zadań z zakresu wytwarzania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ramach działania 3.1

RPO WK-P”. Jego celem jest ograniczanie emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej z odnawialnych źródeł.

Łącznie budżet projektu wynosi 40 mln zł. Mikroinstalacje będą mogły wspierać budynki publiczne oraz mieszkaniowe.

Dofinansowanie będzie polegało na udzieleniu pożyczki, która – pod warunkiem regularnych spłat – zostanie umorzona w 30 proc. Pomoc dotyczy budowy mikroinstalacji o mocy do 40kW. Mogą to być pompy grzewcze, fotowoltaika, kolektory słoneczne, małe elektrownie wiatrowe bądź systemy wentylacyjne i klimatyzacyjne z odzyskaniem ciepła.

Wnioski można składać w siedzibie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, ul. Fredry 8.

tem ubocznym zażywania medycznej marihuany było właśnie uczucie odurzenia. Ich pragnieniem jest wyeliminowanie tego zjawiska. Póki co, odmiana nie jest szeroko rozpowszechniona.

Rodzi jednak nadzieję, że może i kiedyś na polskich polach będzie możliwa legalna uprawa tej rośliny, ponieważ nie będzie ona narkotyzować, a leczyć. (pw)

Sianokiszonka w różowych belach Folia do sianokiszonki w kolorze różowym – to ekstrawagancja, ale i pomysł brytyjskich rolników na wsparcie kobiet walczących z rakiem piersi. Przy tej okazji warto dowiedzieć się, czy kolor folii ma jakiekolwiek znaczenie?

(pw)

Rynek

Ceny pasz efektem zmowy

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowania, w których podejrzane są firmy działające na rynku paszowym.

Do rzekomej zmowy miało dojść w latach 2015 i 2016. Przeszukano już siedziby przedsiębiorstw. Urzędnicy podejrzewają, że kraj został podzielony na strefy wpływów poszczególnych przedsiębiorstw (wskazano na umowy między trzema podmiotami). Najbardziej pokrzywdzeni

mieliby być hodowcy bydła, dystrybutorzy pasz i mleczarnie.

Prezes UOKiK stwierdził, że dowody świadczące o zmowie cenowej są mocne. Rynek pasz wart jest kilkaset milionów złotych. Jednocześnie urząd wystosował apel do innych przedsiębiorstw, które stosowały

nielegalne praktyki, o dobrowolne zgłaszanie się do UOKiK i korzystanie z programu leniency.

Umożliwia on zmniejszenie kar o 30 proc. UOKiK za zmowę cenową karze surowo – nawet do 2 mln zł. (pw)

Folie do sianokiszonki oferowane są w różnych kolorach. Na polach najczęściej spotkamy białe lub czarne. Białe obniżają temperaturę wewnątrz, bo odbijają promienie słoneczne, a czarne je pochłaniają. Zaleca się więc, by siano z pierwszych pokosów owijać białą folią, ponieważ nie dopuścimy do przegrzania się kiszonki.

Później można przechodzić do odcieni ciemniejszych.

W Wielkiej Brytanii na polach

w tym roku pojawią się nietypowe, bo różowe bele sianokiszonki.

Rolnicy decydując się na zakup takiej folii wiedzą, że 3 funty od ceny zostaną przeznaczone na walkę z rakiem piersi. Akcja trwa już od paru lat. Być może dobrym pomysłem byłoby przeniesienie tej idei także na polskie pola, które przy okazji zyskałyby na barwności. (pw)

PRAWO 11

Czwartek 2 lutego 2017

DOBRZE TO WIEDZIEĆ Kierowcy nie zapłacą za parking w soboty i święta Senacka Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji opracowała projekt nowelizacji ustawy o drogach publicznych. Autorzy precyzyjnie określają, kiedy samorządy mogą pobierać opłatę za parkowanie. Zgodnie z propozycją, kierowcy zapłacą za postój samochodów w strefie płatnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w określone dni z wyjątkiem sobót oraz dni uznanych ustawowo za wolne od pracy, w określonych godzinach lub całodobowo. Rady gmin i miast będą musiały uwzględnić nowe wymogi w ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie ustawy.

dstawówkach Nowe nauczanie w po kt nowego resortowych trafił proje zy ięd m ień dn go uz oDo planów nauczania. Prop h yc ow m ra . ws ia en rozporządz godzin jęlekcje matematyki, pięć ry te cz je: du wi ze pr zycja szkołę podstawową, łą ca z ze pr iu dn go ty w lekcje zyka polskiego iu od IV klasy i dwie dn go ty w ii or st hi cję jedną lek wie będą się nadto od I klasy ucznio Po . sy kla V od ii żor st hi dziny tygodniowo w ka go ie dw po , go ce ob a uczyć język dziano owanie fizyczne przewi ch wy na lei ko Z . sie dej kla wo. trzy godziny tygodnio

Wojewódzka pomoc dla po

krzywdzonych

Urząd Marszałkowski organ izuje cykliczne dyżury prawn ików, skierowane do ofiar przemocy. Specjali ści pracują w przedstawicielst wach urzędu w Bydgoszczy, Włocławku, Grudziądzu, Inowrocławiu, Brodnicy (Miejski Ośrodek Pomocy Społe cznej w pierwsze piątki ka żdego miesiąca, w godz. 9.30-14.30) oraz w Chełmnie. Prawnicy udzielają porad m.in. osobom dotkniętym przem ocą w rodzinie, mającym pro blemy z wykonywaniem władzy rodzic ielskiej, ustalaniem osobistyc h kontaktów z dzieckiem, egzekwowanie m alimentów, zaspokajaniem potrzeb rodziny. Wsparcie otrzymają też osoby uzależnione od alkoh olu, narkotyków i hazardu. Komórka prowadz i Kujawsko-Pomorską Niebie ską Linię – Telefoniczne Pogotowie dla Ofi ar Przemocy w Rodzinie. Po d numer 800 154 030 można dzwonić co dziennie w godzinach 17.00 -21.00.

PIT wypełni urzędnik 15 marca mają wejść w życie nowe pomysły rządu dotyczące rozliczania podatku PIT. Pracownicy, zleceniobiorcy i wykonujący dzi eła (osoby, których dochody rozlicza płatnik) będą mo gli złożyć wniosek do urzędu skarbowego o sporzą dzenie zeznania rocznego. Zrobią to za pośrednictwe m portalu podatkowego lub banku. Przygotowane zez nanie zostanie udostępnione w systemie teleinforma tycznym do akceptacji lub odrzucenia.

Wysokie kary za wyłudzenia VAT Sejm przyjął nowelizację Kodeksu karnego i niektórych innych ustaw, obejmujących karanie przestępstw podatkowych. Zmiany przygotowane przez resort sprawiedliwości zakładają karę zzzz 25 lat więzienia za wyłudzenia VAT na podstawie zzz fikcyjnych faktur o wartości powyżej 10 mln zł. Od 3 do 15 lat ma grozić osobom fałszującym faktury o wartości przekraczającej 5 mln zł. Sprawca może zostać potraktowany łagodniej, gdy ujawni wszystkie okoliczności przestępstwa i wskaże osoby współdziałające. W przypadku zwrócenia korzyści majątkowej osiągniętej z przestępstwa, możliwe będzie nawet odstąpienie od kary.

Skuteczny sposób na alimenciarzy?

Odbiór dowodu przez pełnomocnika Klub Kukiz 15’ złożył projekt nowelizacji ustawy o dowodach osobistych. Obecne prawo daje możliwość odbioru dokumentu przez pełnomocnika, ale tylko w przypadku, gdy dane przeszkody np. niepełnosprawność, choroba czy zdarzenie losowe, powstały przed złożeniem wniosku do gminy. Regulacja nie obejmuje jednak sytuacji, gdy przeszkoda pojawiła się już po złożeniu wniosku. Wówczas obywatel, który nie może osobiście stawić się w organie gminy, zostaje pozbawiony prawa do posiadania dowodu osobistego. Autorzy nowelizacji chcą tę sytuację rozwiązać.

Resort sprawiedliwości przygotowuje nowe przepisy, które uderzą w osoby nie płacące alimentów. Ministerstwo proponuje, by alimenciarze, zamiast trafiać do więzienia, odbywali karę w Systemie Dozoru Elektronicznego, czyli w domu, nosząc elektroniczną bransoletę.

Dla osoby skazanej sąd będzie ustalał harmonogram dnia, biorąc pod uwagę pracę (godzinowo oraz zmianowo) i obowiązki rodzinne. Jeśli osoba objęta dozorem nie zastosuje się do harmonogramu, może trafić za kratki. Nowa propozycja to kolejny krok, który ma uszczelnić egzekwowanie alimentów. W grudniu rząd przyjął przepisy umożliwiające prokuratorom stawianie zarzutów, jeśli osoby zobowiązane do płacenia świadczenia na rzecz dzieci nie będą tego robiły przez trzy miesiące lub dłużej.

oprac. (ToB)

12 KULTURA

Czwartek 2 lutego 2017

Wieczór z utworami Grzegorza Ciechowskiego

MUZYKA W sobotę 11 marca na Zamku Golubskim twórczość

lidera Republiki przypomną: Hanna Raniszewska i Dobrawa Czocher, Fonetyka, Teatr R. Bezimienni oraz Leszek Gnoiński

Na Zamku Golubskim wystąpi m.in. duet Hania Rani & Dobrawa Czocher

Hania Rani & Dobrawa Czocher to duet na co dzień wykonujący muzykę klasyczną. Kilka lat temu artystki dotarły do twórczości Republiki i Obywatela G.C., dając nowe życie kultowym utworom.

– Zainteresowanie muzyką Ciechowskiego u każdej z nas zaczęło się nieco inaczej – mówiła Hanna Raniszewska w wy-

wiadzie dla naszego tygodnika.

– Dobrawa (pochodzi z Tczewa, rodzinnego miasta Ciechowskiego) poznała twórczość tego artysty bardzo wcześnie, w domu rodzinnym. Rodzice uwielbiali jego muzykę i od najmłodszych lat Dobrawa miała z nią styczność. Ja poznałam ją w zasadzie dopiero na studiach, przez Dobrawę i innych znajomych za-

chwyconych jego twórczością.

Jednak nasza wspólna przygoda z Ciechowskim to przypadek.

W 2012 roku zostałyśmy poproszone o stworzenie jednorazowo klasycznych aranżacji kilku piosenek Ciechowskiego na cyklicznie odbywający się festiwal jego imienia w Tczewie. Zgodziłyśmy się myśląc, że to jedynie jednorazowy projekt. Okazało się jednak zupełnie inaczej.

W 2015 roku duet wydał album zatytułowany „Biała flaga”.

Na płycie pojawiły się nowe, klasyczne aranżacje takich piosenek jak: „Telefony”, „Republika marzeń”, „Nie pytaj o Polskę” czy „Odchodząc”.

Własne interpretacje wierszy Ciechowskiego zaproponował w ubiegłym roku alternatywny zespół Fonetyka, wydając krążek złożony z dziewięciu kompozycji.

Wcześniej grupa nagrała płyty z tekstami poetów wyklętych: Rafała Wojaczka i Andrzeja Bursy. W Golubiu-Dobrzyniu formacja zaprezentuje piosenki w akustycznych aranżacjach.

Na marcowym spotkaniu pojawi się również Leszek Gnoiński, autor monografii „Republika.

Nieustanne tango” oraz Teatr R. Bezimienni. Wieczór poezji „Ciechowski nutą czytany” rozpocznie się o 16.00. Wstęp wolny.

Tomasz Błaszkiewicz fot. nadesłane

Film

Zekranizują książkę Żulczyka

W tym roku stacja HBO wypuści sześcioodcinkowy serial oparty na motywach powieści „Ślepnąc od świateł”.

Zdjęcia do serialu ruszyły w listopadzie ubiegłego roku. Reży-

serią zajął się Krzysztof Skonieczny, który stoi za sukcesem filmu

„Hardkor Disko” z 2014 roku. „Ślepnąc od świateł” to historia nocnego życia w Warszawie, którego bohaterem jest handlarz narkotyków. Żulczyk w charakterystyczny dla siebie sposób ukazał brutalny, wielkomiejski świat, w którym diler jest dla pewnych środowisk postacią równie pożądaną, co wykonawcy powszechnie szanowanych zawodów.

Dla Jakuba Żulczyka nie będzie to debiutanckie spotkanie z serialem. Niedawno pisarz stworzył scenariusz do „Belfra” z Maciejem Stuhrem w roli głównej. Tę propozycję widzowie mogli oglądać w zeszłym roku.

Tomasz Błaszkiewicz fot. internet

Co? Gdzie? Kiedy?

Lipno Kino Nawojka organizuje w czasie ferii zimowych bezpłatne projekcje dla dzieci. We wtorek 7 lutego o godz. 9.30 zostanie wyświetlony film „Łapa” o wielkiej przyjaźni człowieka z niezwykłym psem.

W niedzielę 12 lutego lipnowski magistrat i Miejskie Centrum Kulturalne organizują coroczne przedstawienie bożonarodzeniowe. Na scenie kina Nawojka wystąpią m.in. burmistrz Paweł Banasik i ks. Henryk Ambroziak. Przedstawienie będzie można zobaczyć o 17.00 i 19.00. Bilety w cenie 20 zł do nabycia w sekretariacie MCK. Dochód ze sprzedaży zostanie przeznaczony na organizację zajęć i wypoczynku dla dzieci z terenu miasta.

W sobotę 25 lutego o 12.00 Miejskie Centrum Kulturalne i Stowarzyszenie Historyczno-Patriotyczne „Tożsamość” zapraszają na I Ogólnopolski Festiwal Piosenki „Żołnierze wyklęci”. Mogą wziąć w nim udział szkoły, domy kultury, inne placówki kulturalno-oświatowe oraz osoby prywatne. Każda jednostka może zgłosić maksymalnie trzech uczestników. Zapisy są przyjmowane do 15 lutego. Szczegółowy regulamin oraz karta zgłoszenia są umieszczone na stronie www.mcklipno.pl.

Golub-Dobrzyń W piątek 3 lutego o 19.00 w domu kultury wystąpi grupa Cheap Tobacco.

Blues-rockowa formacja w 2015 roku wydała krążek „Promises Of Tomorrow”. Bilety: 15 zł w przedsprzedaży/20 zł w dniu koncertu.

W poniedziałek 6 lutego o 17.00 najmłodsi widzowie mogą wybrać się do domu kultury na przedstawienie teatralne „Wilk i zając”. Zaproszenia do odbioru w sekretariacie instytucji. Wstęp wolny.

We wtorek 14 lutego o 19.00 w tym samym miejscu zaśpiewa Jacek Silski.

Wokalista występował na jednej scenie m.in. z Julio Iglesiasem czy Marylą Rodowicz. Ma swoim dorobku takie utwory jak: „List z morza” czy „Obraz marzeń”. Bilety w cenie 40 zł są dostępne w sekretariacie DK. W piątek 3 marca o 19.00 w DK wystąpi Teresa Werner. Piosenkarka wykona najpopularniejsze utwory m.in. „Kocham swoje morze” czy „Miłość jest piękna”. Bilety kosztują 60 zł.

Wąbrzeźno Teresa Werner zaśpiewa 14 lutego w Wąbrzeskim Domu Kultury. Bilety zostały wyprzedane. Początek koncertu o 19.00.

W sobotę 11 lutego WDK organizuje zabawę karnawałową przy muzyce zespołu Happy Band. Impreza odbędzie się w godzinach: 20.00-4.00. Wejściówki w cenie 90 zł od osoby. Rezerwacje oraz zapisy: Dział Administracji i Gastronomii WDK, tel. 56 688 17 27 wew. 23; 604 585 236.

Rypin Kino Bałtyk przygotowało repertuar na najbliższy miesiąc. W dniach 1-3 lutego (o 14.30 i 17.00) oraz 4-5 lutego (o 13.30) będzie wyświetlana „Balerina”.

Także od 1 do 3 lutego o 19.30 można wybrać się na „Autopsję Jane Doe”. 4-5 lutego kino proponuje „Przełęcz ocalonych” (o 16.00) i „Pasażerów” (o 19.30). Od 6 do 9 lutego o 19.30 będą grane „Powidoki” Andrzeja Wajdy. Nie zabraknie kolejnej propozycji dla dzieci. Od 6 do 9 lutego (o 13.00 i 16.00) oraz od 10 do 12 lutego (o 14.00) na ekranie pojawi się „Sing”. W kolejnych dniach planowane są jeszcze projekcje „Ciemniejszej strony Greya” i „Śladów stóp”. Bilety na wszystkie seanse kosztują 12 zł.

W czwartek 2 lutego o 14.00 w Sali Wystaw i Promocji MPBP w Rypinie przy ul. Warszawskiej 20 spotkają się członkowie Dyskusyjnego Klubu Książki.

Tym razem tematem spotkania będzie trylogia Ałbeny Grabowskiej „Stulecie Winnych”. Wstęp wolny.

We wtorek 7 lutego o 16.00 w tym samym miejscu odbędzie się specjalne spotkanie Klubu Filmowego zatytułowane „Muzyka w filmie”. Planowana jest prezentacja scen filmowych z charakterystycznymi motywami muzycznymi. Od twórczości Hansa Zimmera, Ennio Morricone, Angelo Badalamentiego, Vangelisa, Krzysztofa Komedy czy Wojciecha Kilara do piosenki oscarowej, popularnej oraz muzyki ze współczesnych seriali. Wstęp bezpłatny.

W rypińskiej książnicy we wtorek 21 lutego o 17.00 będzie można porozmawiać z ks. Tadeuszem Isakowiczem-Zalewskim na temat Ormian, Kresów i Fundacji im. Brata Alberta. Wstęp wolny.

Gmina Skrwilno organizuje Wieczór Kabaretowy. Podczas siódmej edycji, która odbędzie się już 26 lutego o 19.00 w hali sportowej w Skrwilnie wystąpią grupy: Paranienormalni i K2. Bilety kosztują 55 zł i są już dostępne w kasie urzędu gminy przy ul. Rypińskiej 7. Liczba miejsc ograniczona.

W Dzień Kobiet 8 marca do RDK przyjadą aktorzy Teatru Capitol, którzy zaprezentują spektakl „Przekręt doskonały”. Na scenie zobaczymy m.in. Joannę Moro, Maję Bohosiewicz czy Bogdana Kalisa. Dodatkową atrakcją będzie spotkanie z Rafałem Cieszyńskim, rypinianinem grającym w spektaklu. Widowisko rozpocznie się o 18.30. Bilety w cenie 85 zł i 70 zł można już rezerwować na stronie www.kupbilet.pl, a od 1 lutego w RDK. Brodnica W niedzielę 19 lutego o 17.00 w hali OSiR wystąpi Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”. Grupa od lat cieszy się popularnością na całym świecie. Wystąpiła prawie 8000 razy dla łącznie 18 milionów widzów na pięciu kontynentach. „Mazowsze” sięga do narodowych tańców, piosenek i obyczajów.

Bilety zostały wyprzedane. Patronat nad tym wydarzeniem objął burmistrz Brodnicy Jarosław Radacz.

Niebawem wokalistka Alicja Majewska i kompozytor Włodzimierz Korcz wyruszają w trasę koncertową, podsumowującą 40-lecie współpracy artystycznej. Duet wystąpi w Brodnickim Domu Kultury 5 marca o 17.00. Z pewnością nie zabraknie takich przebojów jak: „Być kobietą”, „Jeszcze się tam żagiel bieli” czy „Odkryjemy miłość nieznaną”. Artystom będzie towarzyszył kwartet smyczkowy „Opera Quartet” Warszawskiej Opery Kameralnej. Bilety kosztują 75 zł. oprac. (ToB)

ROZRYWKA 21

Czwartek 2 lutego 2017

9

Danie przygotowane na zajęciach praktycznych przez uczniów kl. II Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych Zespołu Szkół we Wroniu

BOEUF STROGONOW

Składniki: 300 g polędwicy wołowej (głowa i ogon) 30 ml oleju 10 g mąki pszennej 25 g cebuli 60 g śmietany 36 proc.

25 g koncentratu pomidorowego 50 ml bulionu warzywnego lub wody papryka suszona mielona, pieprz, sól Sposób wykonania: Polędwicę pokrój w plastry o grubości ok. 0,5 cm, następnie plastry pokrój w paski o szerokości 1 cm i długości ok. 5 cm; pokrojone mięso oprósz mąką.

6 8 4 5 5 2 8 7

Cebulę pokrój w piórka. Rozgrzej na patelni część tłuszczu, zrumień na nim cebulę i przełóż do garnka. Resztę tłuszczu silnie rozgrzej, smaż mięso partiami około 2-3 minut. Mięso włóż do garnka z cebulą, dodaj koncentrat pomidorowy, paprykę, pieprz, sól, śmietanę i doprowadź do wrzenia, mieszając. Jeśli sos jest za gęsty, dodaj bulion lub wodę, dopraw do smaku.

6

ŚR. 8.2.2017

WT. 7.2.2017

PN. 6.2.2017

NIEDZ. 5.2.2017

SOB. 4.2.2017

PT. 3.2.2017

CZW. 2.2.2017

P O G O D A temperatura: opady: ciśnienie: wiatr: temperatura: opady: ciśnienie: wiatr:

DZIEŃ 1 0 1014 9

NOC -4 0 1020 10

°C mm hPa km/h

temperatura: opady: ciśnienie: wiatr:

DZIEŃ 2 0.1 1012 14

NOC -2 1 1014 16

temperatura: opady: ciśnienie: wiatr:

DZIEŃ 2 0.1 1013 8

NOC 0 0 1016 11

°C mm hPa km/h

temperatura: opady: ciśnienie: wiatr:

DZIEŃ 1 0 1027 12

NOC -2 0 1030 15

°C mm hPa km/h

temperatura: opady: ciśnienie: wiatr:

DZIEŃ -4 0 1039 15

NOC -4 0 1040 25

temperatura: opady: ciśnienie: wiatr:

DZIEŃ -6 0 1043 15

NOC -9 0 1040 11

°C mm hPa km/h

KRZYŻÓWKA Czáowiek obrotny, przebiegáy, chytry

Muza poezji lirycznej, Czáowiek zwá.

4 miáosnej obrotny, przebiegáy, chytry

2

PANORAMICZNA

4

Prawa, wierzchnia strona obrazu, rysunku

Miasto i port nad Atlantykiem (Brazylia)

Polny kwiat

2

Miasto w

Himalajsk koza

Potocznie nauczycie

JapoĔska sztuka walki

Miasto i port nad 3 Atlantykiem Reklamowa(Brazylia) ny proszek

3

9

Reklamowany proszek

Ptasi stek

JapoĔska sztuka walki

Obyczaje, normy, wartoĞci

8

9

Futrzany szal

Organiczny rodnik kwasowy Jedna z Jedna z tytanid, trzech graj, córka uosobieĔ Uranosa i staroĞci Gai

Jego liĞü jest na fladze Kanady

Córka ĩeglugowy, Kronosa páywający ĩeglugowy, Kąpielisko znak páywający Cyrk Kąpielisko znak nawigacyjny lodowcowy nawigacyjny

Obyczaje, normy, 5 wartoĞci Menachem (1913-92), polityk izraelski

Jedna z trzech graj, uosobieĔ staroĞci

Cyrk lodowcowy

Pokazywać Pokazywaü rogi , r. - stawaü stawać się siĊ hardym hardym Potasowiec,

6 Pokazywaü r. - stawaü siĊ hardym

l.a. 3

Prezent, podarunek

1

Instrument muzyczny klawiszowy, dĊty

Prezent, podarunek

2 13

24

5 3

6

Jedna z tytanid, córka Uranosa i Gai

Córka Kronosa

ĝwiĊtuje 2. I

°C mm hPa km/h

1

Káoda

Potocznie o nauczycielu

Miasto w Izraelu

Organiczny rodnik kwasowy

ĝwiĊtuje 2. I

Silny

WáóczĊga, obieĪyĞwiat

Himalajska koza

Ptasi stek Polny7kwiat

Jego liĞü jest na fladze Kanady

Grupa Silny argument poetycka Litera dziaáająca grecka 1918-39

Káoda

Prawa, Izraelu wierzchnia strona obrazu, rysunku

Jedna z faz cyklu koniunkturalnego, Jorge (ur. 1 pisarz rozkwit

Jorge (ur. 1912), brazylijski pisarz i publicysta

Grupa poetycka Litera dziaáająca Muza poezji grecka 1918-39 lirycznej, zwá.

WáóczĊga, miáosnej obieĪyĞwiat

7

°C mm hPa km/h

6

4 3 1 7 5 6

4

2 °C mm hPa km/h

2 7 8 5

9 7 5 8 3 2 7 3 9 1 5 8 4 5 1 7 6 5 7 1 9

Roksana Łucka

NOC -4 3 1020 12

5 7

7

4

Smacznego!

DZIEŃ 0 2 1018 7

4

5 9 7 8 6 5 6 4 9 6 2 7 6 9 3 1 5 7 2 1 3

47

Instrument muzyczny klawiszowy, dĊty

85 9 6

7

8

9

Potasowie l.a. 3

22

rozmowa

Czwartek 2 lutego 2017

Edukacja dla bezpieczeństwa

– Zaproponowałbym, żeby dla ośrodków szkolenia kierowców wprowadzić akredytację, którą starosta by cofał, jeżeli wyniki na egzaminie byłyby niższe od założonego celu – mówi Marek Staszczyk, dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Toruniu. Podkreśla też, jak ważna dla bezpieczeństwa ruchu drogowego jest edukacja od najmłodszych lat WYWIAD

– Czym dokładnie zajmuje się Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego? Jakie sprawy można w nim załatwić oraz jakie kwalifikacje uzyskać?

– Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego (poprawna wymowa skrótu to WORD, a nie ŁORD) to wojewódzka, samofinansująca się jednostka organizacyjna, która realizuje oświatowe zadania z zakresu administracji rządowej wynikające z ustaw i nadanego jej statutu.

Organem nadzorczym jest marszałek i samorząd województwa.

WORD najczęściej kojarzony jest z instytucją, która organizuje i przeprowadza egzaminy państwowe na prawo jazdy i pozwolenie (do kierowania tramwajem).

W rzeczywistości, oprócz możliwości uzyskania uprawnienia na każdą kategorię prawa jazdy, wykonuje szereg zadań, których wymienienie zajęłoby wiele miejsca. Najogólniej, oprócz egzaminów prowadzimy wiele szkoleń dotyczących uzyskania, potwierdzenia lub podniesienia kompetencji zawodowych kierowców, egzaminatorów, osób kierujących ruchem, nauczycieli.

Prowadzimy też kursy reedukacyjne dla kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego.

Nadal można u nas odbyć kurs, który pozwoli raz na pół roku zredukować liczbę punktów karnych o 6, o ile oczywiście kierowca takim rozwiązaniem jest zainteresowany. Odrębną sferą naszej działalności jest wykonywanie zadań na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD). Tu wpisują się działania edukacyjne dzieci i młodzieży oraz współpraca z partnerami.

Toruński WORD wykonuje także obsługę Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Rady BRD. – Prowadzicie Państwo także działalność edukacyjną, na czym ona polega?

– Nasza działalność edukacyjna ma bardzo szeroki zakres.

Możemy ją rozdzielić na dwa obszary. Pierwszy to prowadzenie

szkoleń specjalistycznych i reedukacyjnych dla kierowców, drugi to wszelkiego rodzaju przedsięwzięcia promujące bezpieczne zachowania w ruchu drogowym. W ramach działań promocyjnych, po części dajemy wiarę znanemu przysłowiu „Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał” i szczególną wagę przywiązujemy do edukacji dzieci i młodzieży. Są to działania, mające na celu wpajanie najważniejszych zasad ruchu drogowego, przestrzeganie przed niebezpieczeństwami, jakie można napotkać na drodze w wyniku niestosowania się do zasad, kształtowanie oraz wpajanie właściwych zachowań w ruchu drogowym.

– Jak wygląda struktura organizacyjna i baza materialna toruńskiego WORD-u?

– Jesteśmy jednostką, która podobnie jak pozostałe 48 tego typu jednostek funkcjonujących w Polsce musi spełniać ściśle określone wymogi wynikające z przepisów prawa. Toruński, WORD oprócz WORD- u w Katowicach i Gdańsku, posiada najstarszy, bo funkcjonujący od 19 lat oddział terenowy w Grudziądzu. Nasz ośrodek, jako jeden z nielicznych w kraju, od 2007 roku posiada działające przez cały rok Centrum Edukacji Komunikacyjnej wraz z miasteczkiem ruchu drogowego.

W tym roku podobne miasteczko (tylko znacznie nowocześniejsze) wybudujemy w naszym oddziale w Grudziądzu. To miejsca, które są dedykowane dzieciom.

Do obsługi kandydatów na kierowców i kierowców oraz dla celów edukacji dorosłych d y s p o nuj e m y inf r as t r ukturą, która w Toruniu i Grudziądzu zajmuje ponad 4 ha

powierzchni gruntu, na którym znajdują się place manewrowe (8 stanowisk na kat. B, po 2 stanowiska na kat. C, CE, D, BE i A ), budynki dydaktyczno-administracyjne z salami wykładowymi, salami egzaminacyjnymi.

Uzupełnieniem naszej bazy są pojazdy egzaminacyjne i budynki zaplecza technicznego. Najważniejszą wartością naszej jednostki jest doświadczona kadra egzaminatorów i pracowników obsługi. W zależności od potrzeb, toruński Word zatrudnia od 50 do 75 pracowników etatowych. Z punktu widzenia realizowanych zadań, wiodącymi komórkami w strukturze WORD są wydziały: egzaminowania, obsługi klienta oraz szkoleń i BRD. – Jaki był dla ośrodka rok 2016? Może trochę statystyki.

Ile osób przystąpiło do egzaminów na prawo jazdy, a ile je uzyskało? Jak pan ocenia poziom zdawalności egzaminów?

Co zrobić, by te wskaźniki poprawić?

– Rok 2016 był rokiem dobrym, znacząco lep-

szym od 2 lat poprzednich.

Mieliśmy względną stabilizację prawa. Jego zmiany wywołują zazwyczaj pośpiech, stres, kolejki i obniżenie poziomu szkolenia i wyników na egzaminach. Nasi klienci, często w obawie przed nowym i nieznanym, chcą zdać egzamin po staremu. W ubiegłym roku przeprowadziliśmy 30 tys. egzaminów teoretycznych i ponad 44 tys. egzaminów praktycznych. Uprawnienia do kierowania pojazdami uzyskało ponad 16,5 tys. osób na wszystkie kategorie prawa jazdy. Egzamin teoretyczny zdawało średnio ponad 63 proc. wszystkich przystępujących do tego egzaminu po raz pierwszy. Najlepiej wypadali zdający na kat. D (78,1 proc.) a najsłabiej na kat. A1 (39,2 proc.). Z przystępujących po raz pierwszy do egzaminu praktycznego najlepiej radzili sobie kandydaci na kierowców autobusów – kat. D (84,6 proc. wyników pozytywnych), a najniższą zdawalność uzyskali kandydaci na kat.

B (41,2 proc.) i na motocyklową kat. A1 (43,5 proc.).

Warto odnotować, że tzw. zdawalność egzaminów powoli, ale jednak systematycznie rośnie. O ile po zmianie formuły egzaminu teoretycznego w 2013 r. zdawalność na najbardziej popularną kat.

B wynosiła w tamtym czasie w Polsce nie-

rzadko tylko kilkanaście procent, to teraz jest to już średnio ok.

60 proc. Trochę inaczej wygląda to na egzaminie praktycznym.

Oprócz bardzo dobrych szkół nauki jazdy, których absolwenci na najbardziej popularną kat. B zdają za pierwszym razem w ok.

70 proc. , a na inne kat często w 100 proc., są osoby, którym OSK wystawiły zaświadczenie potwierdzające umiejętności kierowania pojazdem, a osoby te mają problem np. z ruszaniem pojazdem, są totalnie nieprzygotowane i zaskoczone tym, z czym powinny sobie poradzić na egzaminie. Taką nierzetelność swoich ,,nauczycieli” opłacają potem stresem i uiszczaniem opłat za nierzadko kilku czy kilkunastokrotne powtarzanie egzaminu . W powszechnym odbiorze „winny” jest oczywiście WORD. Trzeba pamiętać, że edukacja to proces. Dlatego wszystkie elementy tego procesu w oparciu o założony model powinny być gruntownie przemyślane, modyfikowane i wprowadzane stopniowo. Ruch drogowy nie lubi zmian – szczególnie gwałtownych. Jeżeli ktoś nie wierzy, niech sprawdzi, co dzieje się na skrzyżowaniach, na których drastycznie zmieniono organizację ruchu. I jeszcze jedna uwaga: działalność oświatowa, jaką jest niewątpliwie szkolenie i egzaminowanie kierowców, to nie dziedzina, w której zysk jest wartością nadrzędną. O tym wszyscy zajmujący się edukacją kierowców powinni pamiętać.

O tym, czy przyszły kierowca jest nie tylko osobą posiadającą niezbędne umiejętności, ale też świadomym i odpowiedzialnym uczestnikiem ruchu drogowego, decyduje nie tylko instruktor i egzaminator, ale rodzina, szkoła i najbliższe otoczenie.

– Funkcjonuje stereotyp, że WORD to miejsce, do którego ludzie przychodzą z niepokojem. W jaki sposób walczycie z takimi uprzedzeniami?

– Każde miejsce kojarzone z jakimkolwiek sprawdzianem wiedzy, umiejętności, budzi w ludziach pewne poczucie niepokoju. Jest to naturalny odruch ludzki.

Czwartek 2 lutego 2017

Człowiek ma obawy, że nie podoła nałożonym na niego zadaniom, miejsce kojarzy mu się ze stresem. Myślę, że niemożliwa byłaby walka z tego rodzaju odruchami ludzkimi. Priorytetem naszych działań w tym zakresie jest natomiast wyeliminowanie wszelkich czynników, które mogą to poczucie lęku czy stresu pogłębiać, poprzez np. redukowanie do minimum czasu oczekiwania na egzamin, wprowadzenie do oferty WORD możliwości skorzystania z próbnej jazdy pojazdem egzaminacyjnym po placu manewrowym w naszym ośrodku, czy nieodpłatne sprawdzenie wiedzy teoretycznej w ramach rzeczywistego egzaminu. WORD Toruń był prekursorem tych rozwiązań, które zostały zastosowane przez wiele innych WORD-ów w kraju.

Staramy się otwierać na zdających, ich problemy czy niezadowolenie. W holu, przy Biurze Obsługi Klienta, zawieszona jest skrzynka, do której w każdej chwili można wrzucić wszelkie uwagi odnośnie pracy czy funkcjonowania WORD. Podczas zapisywania się na egzamin kandydaci na kierowców otrzymują ankietę dotyczącą oceny poziomu jakości świadczonych usług. Utworzyliśmy profil na jednym z portali społecznościowych, aby móc na bieżąco informować o wydarzeniach w WORD, a także, by ułatwić dostęp do wygłaszania opinii przez innych. W razie jakichkolwiek wątpliwości, dotyczących prawidłowości przebiegu egzaminu czy decyzji egzaminatora, dajemy możliwość zweryfikowania i omówienia powyższych kwestii z egzaminatorem nadzorującym

lub zastępcą dyrektora, którzy trzymają bezpośrednio pieczę nad egzaminami. Dokładamy wszelkich starań, by kultura, postawa egzaminatorów były na jak najwyższym poziomie, aby swoim sposobem prowadzenia egzaminu dodatkowo nie pogłębiali stresu zdającego. W tym celu egzaminatorzy przechodzą często szkolenia, egzaminator nadzorujący przeprowadza w czasie ich pracy obserwacje (hospitacje), a także okresowo wystawiane mają oceny pracy.

– Jakie zmiany w prawie, dotyczące działalności WORDów, nastąpiły ostatnio i czego, pańskim zdaniem możemy spodziewać się w przyszłości? Jak to wpłynie na kandydatów na kierowców?

– Regulacje związane z uzyskaniem prawa jazdy są pochodną prawa, jakie Polska zobowiązała się przestrzegać i wdrażać jako strona konwencji międzynarodowych i członek Unii Europejskiej.

Wymagania w tym zakresie są w Europie stosunkowo wysokie, a Polska, mimo że poziom bezpieczeństwa na drogach jest u nas wciąż niezadowalający, zrobiła w tym zakresie wiele. Do najistotniejszych zmian w ostatnim czasie w polskim systemie szkolenia i egzaminowania zaliczyłbym regulacje dot. wieku kierowców na kat. C i D, regulacje związane z uzyskiwanie uprawnień na kat.

A i AM. Równie ważne było prowadzenie w pełni elektronicznej ewidencji kandydatów na kierowców z utworzeniem tzw. Profilu Kandydata na Kierowcę (PKK), czy nowe zasady przeprowadza-

nia egzaminu teoretycznego. Za bardzo istotne uznałbym także zmiany odnoszące się do tzw. niechronionych uczestników ruchu drogowego, w tym pieszych i rowerzystów.

Czego możemy się spodziewać? Ja optowałbym, żeby porażka na egzaminie nie obciążała jedynie obywatela, ale także ośrodek szkolenia, starostę czy wojewodę jako przedstawiciela rządu w terenie. Zaproponowałbym więc, żeby dla OSK wprowadzić akredytację , którą starosta (kurator oświaty) by cofał, jeżeli wyniki na egzaminie byłyby niższe od założonego celu. Po drugie, ciężar opłaty za egzamin powinien obciążać nie tylko zdającego. Np. za pierwsze dwa egzaminy płaciłby kandydat, ale za 3. OSK (bo tak nauczył lub potwierdził umiejętności), za 4. starosta, bo to on sprawuje nadzór nad OSK, a za 5. wojewoda, bo to rząd tworzy przepisy i odpowiada za nadzór i bezpieczeństwo. Po 5. niezdanym egzaminie kandydat obowiązkowo musiałby wrócić do OSK na kurs doszkalający, którego koszty w części także obciążałyby OSK. Żeby poprawić planowanie i stabilność finansową tej sfery działalności, na rozważenie zasługują także: wprowadzenie 8 proc.

VAT za szkolenie i egzaminowanie (zasilenie budżetu państwa, ale i realna możliwość odliczenia VAT przez przedsiębiorcę) oraz ustalenie stałych zasad kształtowania ceny egzaminu. Cena nie powinna się zmieniać według bliżej niesprecyzowanych kryteriów, a być np. stałym wskaźnikiem średniego wynagrodzenia z IV kwartału ogłaszanego przez Główny Urząd

Projekt edukacyjny

Pomogą wyremontować stołówki Wygodna, przystosowana do spożywania posiłku bez pośpiechu, zachęcająca do jedzenia, przytulna, bo jej atmosfera ma przypominać rodzinne zasiadanie do stołu – taka, czyli „extra”, powinna być szkolna stołówka. Stała się ona celem programu „Extra Szkolna Stołówka”, której partnerem społecznym jest Federacja Polskich Banków Żywności.

„Extra Szkolna Stołówka” to program edukacyjny, którego celem jest polepszenie warunków, w jakich dzieci w szkołach spożywają posiłki oraz edukacja uczniów w zakresie właściwego

gospodarowania żywnością.

Jest on skierowany do szkół podstawowych. Te, które przyłączą się do programu, mają szansę otrzymać wsparcie finansowe na remont szkolnej stołówki.

Extra, czyli jaka?

Cele programu Założenia programu „Extra Szkolna Stołówka” mają swoje źródło w obserwacji warunków, w jakich dzieci w szkołach spędzają przerwę przeznaczoną na jedzenie. Nie każda bowiem szkolna stołówka jest „extra”, czyli odpowiednio do tego przystosowana. Co to oznacza?

– Szkolna stołówka powinna być miejscem, w którym dzieci w przyjaznej atmosferze zje-

dzą posiłek i które jednocześnie umożliwi im wspólne przeżywanie tych momentów, dzięki czemu będą one budować wzajemne relacje. Ważne są: odpowiednia ilość miejsca, by każde dziecko miało zagwarantowany komfort spożywania posiłku, ponadto ściany i wyposażenie w energetycznych barwach, zachęcających do jedzenia. Dzięki programowi chcemy również edukować uczniów, w jaki sposób powinni spożywać posiłki, a także jak gospodarować jedzeniem, by zapobiec jego marnowaniu – opowiada Marek Borowski, Prezes Zarządu Federacji Polskich Banków Żywności.

Aby realizować cele programu „Extra Szkolna Stołówka”, powstała akcja skierowana

rozmowa/oświata 23 Statystyczny lub zmieniać się płynnie wraz z np. inflacją.

– Istotnym obszarem działalności WORD-u są działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jakie przedsięwzięcia w tym zakresie podejmowane przez WORD uznałby pan za najważniejsze?

– Znaczną część dochodów, które generuje WORD Toruń, przeznaczamy na działania edukacyjne. Nadal zbyt dużo ludzi ginie bądź traci sprawność w wyniku wypadków w ruchu drogowym.

Wiadomo, że grupą, która leży w sferze naszych szczególnych zainteresowań są dzieci. Istotnym przedsięwzięciem WORD Toruń w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego jest prowadzenie wspomnianego przeze mnie wcześniej Centrum Edukacji Komunikacyjnej. W ramach funkcjonowania centrum, przez cały rok WORD Toruń organizuje nieodpłatne zajęcia dla dzieci. Specjalnie do tego przystosowana sala z bazą dydaktyczną pozwala na przyswojenie wiedzy poprzez ćwiczenia i zabawę w stwarzanym przez dzieci ruchu drogowym.

W ramach działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego współpracujemy również z licznymi podmiotami i instytucjami, angażując się w ich przedsięwzięcia, a także zapraszając je do współpracy przy naszych inicjatywach- wszelkiego rodzaju festyny, turnieje BRD, imprezy edukacyjne, konkursy. Jest tego bardzo dużo. Nie mógłbym określić, które z nich są szczególnie ważne. Jeśli wyobrażę sobie, że choć jednej osobie udało się uniknąć wypad-

ku dzięki naszej edukacji, to każde działanie, nawet to najmniejsze, jest warte zaangażowania.

– Pełni pan również funkcję sekretarza Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Czym zajmuje się rada, jaka jest jej rola i znaczenie w systemie bezpieczeństwa ruchu drogowego?

– Najogólniej powiem, że jest to ciało, którego zadaniem jest koordynowanie i określanie kierunków działań administracji publicznej w sprawach BRD. Po zmianie przepisów, która miała miejsce kilka lat temu, rada skupia ok. 30 członków (poprzednio ok. 200) – najważniejszych przedstawicieli administracji publicznej (wojewoda, marszałek, komendant wojewódzki policji, komendant wojewódzki straży pożarnej, dyrektor Inspekcji Transportu Drogowego), po jednym przedstawicielu zarządów dróg krajowych, wojewódzkich, prezydentów, burmistrzów, starostów, wójtów, WORD-ów oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych, którzy na co dzień wykonują zadania z tego obszaru.

Jest to więc ciało niewątpliwie decyzyjnych i kompetentnych ludzi.

Pewnym problemem jest, że rada określa kierunki lub opiniuje kwestie ważne dla BRD, ale jej decyzje są tylko pewnymi wytycznymi lub stanowiskami w sprawie i nie mają charakteru wiążącego. Odrębną kwestią jest, że poza sekretariatem Krajowej Rady BRD, wszyscy pozostali jej członkowie pracują niejako społecznie, co nie zawsze sprzyja efektywności pracy. (aba) fot. nadesłane

do szkół podstawowych. Każda placówka zarejestrowana na stronie www.delma.pl otrzyma materiały edukacyjne w formie elektronicznej oraz scenariusz prowadzenia lekcji dla nauczycieli przygotowane przez ekspertów Federacji Polskich Banków Żywności.

Programowi towarzyszy także konkurs skierowany do szkół podstawowych, w którym zostanie wyłonionych 5 placówek, które otrzymają 30 tys. zł na remont stołówki.

Zarejestruj szkołę Aby szkoła mogła zdobyć nagrodę, musi zostać zarejestrowana na stronie www.delma.pl. Rejestracji może dokonać dyrektor placówki lub inna osoba dorosła za jego zgodą do 31 maja 2017 r.

Należy wówczas dodać aktualne zdjęcie szkolnej stołówki wraz

z krótkim opisem. Od 1 lutego do 31 maja 2017 r. każdy z nas może oddawać głosy na dodane zdjęcia – 1 głos każdego dnia mający wartość 1 punktu. Stołówki zostaną wyremontowane w czterech szkołach z największą liczbą głosów.

Piątą szkołę wskaże jury wyznaczone przez organizatora programu.

D o dat ko wo w 50 k olejny c h placówkach z największą liczbą głosów eksperci Federacji Polskich Banków Żywności przeprowadzą lekcje dotyczące mądrego gospodarowania żywnością i recyklingu. 30 kolejnych szkół otrzyma także zestaw 50 kolorowych tac, w które extra stołówka powinna być wyposażona.

Regulamin programu na www.delma.pl oraz www.extrastolowki.pl.

24 ROZRYWKA

Czwartek 2 lutego 2017

HOROSKOP K

oziorożec

(22.12-19.01)

Zadbaj o siebie i drugą połówkę. Wyjdźcie gdzieś razem, zabawcie się, a namiętność wróci do waszego związku.

Postaraj się wygospodarować wolny wieczór, spędź go z partnerem. To dobry czas na ożywienie kontaktów ze znajomymi. Spodziewaj się dodatkowych obowiązków.

Pamiętaj, by nie poświęcać się dla kogoś, kto tego nie docenia.

B

yk

(21.04-21.05)

Ostatnio często odnosisz wrażenie, że wszystkie związki są lepsze od twojego. Nic bardziej mylnego, nie ma ideałów. Zamiast rozpaczać, weź się do pracy. Wybacz bliskiej osobie wybuchy złości czy potknięcia, zapewnij o swoim uczuciu, a zobaczysz, jaką moc mają dobre słowa. Nie musisz się martwić o sprawy finansowe, zaległe przelewy zasilą twoje konto.

P

anna

(23.08-22.09)

Przestań narzekać na kiepską formę, zacznij ćwiczyć.

Zumba czy aerobic pobudzą do działania. Ktoś będzie cię poganiał i chciał kontrolować, co wywoła twoje zdenerwowanie. Nie daj po sobie poznać, że coś jest nie tak, bo wywoła to lawinę kłopotów.

W

odnik

(20.01-18.02)

Obudzi się twoja intuicja i będziesz wyczuwał intencje innych ludzi. Nagle odkryjesz, że osoba, która - jak ci się wydawało – jest warta zaufania, plotkuje za twoimi plecami. Daruj sobie tę znajomość. Lepiej skup się na partnerze. Trochę rozpieszczania mu nie zaszkodzi. W pracy może być nerwowo, nie powierzaj ważnych zadań nieodpowiedzialnym osobom, bo skończy się to klęską.

B

liźnięta

(22.05-20.06)

W tym tygodniu twoje serce będzie bić jak oszalałe. Bliźnięta w stałych związkach doświadczą niezwykłej bliskości z partnerem, a single mają szansę na poznanie kogoś ciekawego. Czy to będzie przygoda, czy dłuższa znajomość, będzie zależeć tylko od nich. Jeśli planujesz zrzucenie kilku kilogramów, odłóż to. Ktoś znajomy wpadnie z sernikiem, otrzymasz zaproszenie na kolację.

W

aga

(23.09-23.10)

Masz dosyć nadgodzin i to jeszcze kiepsko płatnych?

Teraz jest dobry czas, by porozmawiać z przełożonymi o finansach spokojnie i rzeczowo. Niewykluczone wynegocjowanie podwyżki. Będziesz przyciągać płeć przeciwną, ale w gronie adoratorów zabraknie ciekawych osób.

R

yby

(19.02-20.03)

Mimo że ostatnio na zdrowie nie możesz narzekać, w tym tygodniu uważaj na kontuzje i przeziębienia. Męczące ćwiczenia ci nie posłużą. Lepiej wybierz się na spacer.

Ktoś z twojego otoczenia zacznie cię wypytywać o życie prywatne. Nie ma dobrych zamiarów. Będzie starał się popsuć twoje relacje z partnerem. Dwa razy się zastanów, zanim coś powiesz.

R

ak

(21.06-22.07)

W pracy czas upływać będzie na dyskusjach, spotkaniach, snuciu planów. Niestety, spowoduje to nawarstwienie rutynowych obowiązków. Staraj się nie dopuszczać do zaległości. Skończą się twoje problemy zdrowotne, wreszcie się wyśpisz, a układ pokarmowy zacznie prawidłowo działać. Znajdź chwilę na relaks i obiad w miłym towarzystwie.

S

korpion

(24.10-21.11)

Ktoś obdarzy cię komplementem, a ty w końcu uwierzysz w siebie. Od atrakcyjnej osoby otrzymasz zaproszenie na kawę lub kolację. Jeśli jesteś sam, nie odrzucaj go. Skorpiony w związkach ryzykują romans, a ich partnerzy będą teraz wyjątkowo zazdrośni.

B

aran

(21.03-20.04)

Potrzebujesz odpoczynku. Na samą myśl o sprzątaniu dostajesz dreszczy. Wrzuć na luz, przecież kontrola sanepidu ci nie grozi. Poczytaj, obejrzyj ciekawy film, a poczujesz się lepiej. Kiedy jesteś zmęczony, wszyscy cię irytują. Dopóki nie nabierzesz sił, ogranicz do minimum kontakty z otoczeniem. Unikniesz w ten sposób niepotrzebnych konfliktów o błahostki.

L

ew

(23.07-22.08)

Będziesz wyjątkowo rozgadany i aktywny towarzysko, co zaowocuje zainteresowaniem płci przeciwnej. Spodziewaj się jednego z najważniejszych spotkań w życiu.

Trafi cię strzała Amora. W domu zapanuje spokój, nikt nic od ciebie nie będzie chciał. Wykorzystaj ten czas na porządki. Zmieni się twoje podejście do pracy, staniesz się bardziej krytyczny.

S

trzelec

(22.11-21.12)

W rodzinnym gronie będziecie dużo rozmawiać i to niekoniecznie o rzeczach przyjemnych. Ktoś może zwrócić uwagę, że źle prowadzisz dom. Nie bierz tego do siebie. Doskonały czas na interesy, poznasz kogoś, kto wesprze twój biznes. W weekend idź potańczyć.

Kolorowanki dla dzieci

BRODNICA–CBR.PL

Biegówki w Górznie

W Górznie rozegrano I Bieg Narciarski o Puchar Pojezierza Brodnickiego, zorganizowany przez Lokalną Organizację Turystyczną Pojezierze Brodnickie SPORTY ZIMOWE

Uczestnicy na około siedmiokilometrową trasę wyruszyli w sobotnie przedpołudnie, spod Hotelu Wapionka, a organizatorzy pierwszej imprezy narciarskiej w regionie zadbali o wszelkie detale.

– Same przygotowania do narciarskiego wyścigu trwały ponad

rok – wyjaśnia Dariusz Pudełko, jeden z głównych organizatorów przedsięwzięcia. – Na początku nie posiadaliśmy żadnego sprzętu, pozyskiwaliśmy lokalnych sponsorów, a dzięki zaangażowaniu „dorobiliśmy” się w końcu specjalistycznej wyciskarki do śladów. To

WYnIkI kaTEgORII OPEn I BIEgu naRcIaRSkIEgO O PuchaR POjEZIERZa BROdnIckIEgO:

1. Bartosz Nienartowicz (Toruń) czas: 00:36:47.40 2. Daniel Kwiatkowski (Górzno) czas: 00:38:10.45 3. Robert Sargalski (Górzno) czas: 00:43:30.40

pozwoliło nam na dobre rozpocząć projekt „Biegówki Górzno” – dodaje Pudełko.

Choć frekwencja na premierowym biegu nie była zbyt imponująca, to Lokalna Organizacja Turystyczna Pojezierze Brodnickie planuje dalsze działania, w celu popularyzacji regionu i dyscypliny. – Zdajemy sobie sprawę z drobnych błędów, które popełniliśmy podczas informowania o tegorocznym starcie. Przede wszystkim zbyt późno wysłaliśmy w eter komunikat o zawodach, ale te niedociągnięcia zostaną wyeliminowane. Jesteśmy nastawieni bardzo pozytywnie, nadal „robimy swoje” i już planujemy drugą edycję biegu.

Przyszłoroczny start w swoim założeniu uwzględnia rozszerzenie konkurencji. – Termin podamy dużo wcześniej, dodatkowo wyznaczymy również datę rezerwową, w razie gorszych warunków pogodowych. Oprócz miłośników biegówek zaprosimy również zwykłych biegaczy, a także amatorów nordic walking. Mam nadzieję, że aura dopisze, a my będziemy mogli dzięki temu działać sprawnie i na szeroką skalę – optymistycznie zaznacza Dariusz Pudełko.

Zawody w Górznie mogły się odbyć dzięki pomocy nadleśniczego Henryka Kapusty. – Panu Henrykowi należą się wielkie podziękowania. Wsparł nas nie tylko finansowo, ale również mentalnie.

Wyraził zgodę na wyznaczenie śladów i interesował się kolejnymi etapami całego przedsięwzięcia – podkreśla na zakończenie organizator.

Wszystkich zainteresowanych zachęcamy do śledzenia profilu „Biegówki Górzno” na Facebooku.

Tam można odnaleźć wszelkie potrzebne informacje dotyczące tras, możliwy jest również kontakt z organizatorami, którzy bezpłatnie wyznaczą ślady dla nart w określonym miejscu (po załatwieniu wcześniejszej zgody u leśniczego).

Tekst i fot.

Kamil Lewandowicz

Lekkoatletyka

Lekkoatleci z medalami

Zawodnicy MUKL Brodnica wystąpili w Toruniu na kolejnym Ogólnopolskim Mityngu Lekkoatletycznym, zdobywając kilka cennych medali W toruńskim mityngu wystartowało aż 1400 zawodników, co odzwierciedla prestiż imprezy.

Miejski Uczniowski Klub Lekkoatletyczny z Brodnicy reprezentowany był przez 14 biegaczy, któ-

sport 25

Czwartek 2 lutego 2017

rzy po raz kolejny zaprezentowali się z bardzo dobrej strony.

Na dystansie 1500 metrów bezkonkurencyjny okazał się Robert Kaczorek, który czasem 4:02.93 ustanowił najlepszy te-

goroczny rezultat w kategorii juniorów. Pośród młodziczek zwyciężyła Dominika Małkowska – najszybsza na 200 metrów (czas 25.98 sekundy, najlepszy wynik na tegorocznych listach mło-

Piłka nożna

Ostrołęka zdobyta

Zawodnicy GOL-a Brodnica okazali się bezkonkurencyjni na turnieju „Narew Cup 2017”.

Trampkarze z rocznika 2003, trenowani przez Patryka Kupczyka zagrali w Ostrołęce z sześcioma innymi drużynami, rywalizującymi systemem „każdy z każdym”. Młodzi brodniczanie nie znaleźli godnego rywala, wygrali zdecydowanie wszystkie sześć starć i zaaplikowali przeciwnikom aż 31 bramek.

Królem strzelców imprezy „Narew Cup” został Dominik Lewandowski

(10 goli), zaś za najlepszego bramkarza uznano Jakuba Gerkę.

Brodnicki GOL zagrał w składzie: Jakub Gerka, Igor Gardzielewski, Adam Safian, Sebastian Rumiński, Dominik Lewandowski, Filip Deja, Jacek Goździkowski, Miłosz Szulkowski, Mikołaj Białkowski. (kl) fot. UKS GOL Brodnica

Wyniki turnieju: UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica

7:0

Ostrovia Ostrów Mazowiecki

(Deja 2, Safian, Lewandowski, Rumiński, Goździkowski, Białkowski) UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica

7:0

Kurpik Kadzidło

(Rumiński 2, Lewandowski, Szulkowski, Goździkowski, Deja, Safian) UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica

3:0

MKS I Ciechanów

(Lewandowski, Safian, Gardzielewski) UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica

5:1

Korona Ostrołęka

(Lewandowski 3, Safian, Goździkowski) UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica

4:1

Narew Ostrołęka

(Rumiński 2, Lewandowski, Deja) UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica

5:0

MKS II Ciechanów

(Lewandowski 3, Safian, Rumiński)

Końcowa kolejność turnieju: Lp.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Nazwa

Pkt

UKS NEO-SYSTEM GOL Brodnica MKS I Ciechanów Korona Ostrołęka Narew Ostrołęka MKS II Ciechanów Kurpik Kadzidło Ostrovia Ostrów Maz.

18 punktów 13 punktów 11 punktów 9 punktów 7 punktów 3 punkty 0 punktów

dziczek). Ze złotymi medalami do Brodnicy wrócili także Mateusz Gortatowski, triumfator na 300 metrów (39.10 sekundy) i Kamila Stempkowska, pośród sprinterek na 60 metrów (kategoria dzieci, czas 8.20 sekundy).

W trakcie zawodów w Toruniu prowadzono również klasyfikację Mistrzostw Województwa w kategoriach juniorów i juniorów młodszych. Poza wspomnianym Robertem Kaczorkiem, po

złoty krążek sięgnął również Błażej Ciżyński na 800 metrów. Na drugim stopniu podium w gronie juniorów młodszych (1500 metrów) stanął zaś Igor Olszewski.

Ta trójka medalistów MUKL wystąpi w Halowych Mistrzostwach Polski, jednej z najważniejszych imprez sezonu, która w od 11 do 13 lutego odbędzie się ponownie w Toruniu. (kl) fot. Urząd Miasta Brodnica

26 sport

Lider nie zwalnia tempa

PIŁKA RĘCZNA Szczypiorniści MKS-u Brodnica odnieśli kolej-

ne zwycięstwo w III lidze. Tym razem pewnie pokonali przeciwników z Inowrocławia i utrzymali pierwszą lokatę w tabeli

MKS Henri lloyd Brodnica wrócił do gry po kilkutygodniowej przerwie. w minioną sobotę, na hali Ośrodka Sportu i rekreacji, podopieczni Jana Orzecha podejmowali ekipę SPrP Damy radę Inowrocław. Zdecydowanym faworytem tej konfrontacji byli miejscowi, którzy nie zaznali w tym sezonie goryczy porażki.

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

„Siódemka” z Inowrocławia plasowała się natomiast w tabeli na miejscu piątym, z dorobkiem sześciu „oczek”.

Pojedynek od samego początku przebiegał pod dyktando MKS-u. Brodniczanie dominowali w grze obronnej, imponowali również kombinacyjnymi akcjami w ofensywie.

– Kontrolowaliśmy grę od pierwszego gwizdka sędziego – zaznacza Jan Orzech, szkoleniowiec brodnickich szczypiornistów. – Spokojnie rozgrywaliśmy piłkę, ale nie uniknęliśmy również kilku błędów. Gdybyśmy wyeliminowali te drobne mankamenty, to wygrana byłaby jeszcze bardziej okazała – dodaje

trener.

MKS po pierwszej połowie prowadził 15:10, po zmianie stron zwiększył tempo i ostatecznie zwyciężył w stosunku 34:20.

– cieszą kolejne dwa punkty, dopisane do naszego dorobku. Dzięki temu zbliżamy się do celu, którym jest awans do II ligi.

Mamy bardzo młody zespół, który dopiero zdobywa cenne doświadczenie na ogólnopolskich boiskach, ale pomimo braku ważnego w tym sporcie ogrania, jesteśmy w stanie odnosić sukcesy na tym szczeblu. Kolejnym krokiem jest zatem weryfikacja naszych możliwości w gronie oponentów z II ligi – określa priorytety Jan Orzech.

Piłkarze ręczni z Brodnicy w następnej kolejce zmierzą się na wyjeździe z MKS-em Krajną Nakło (04.02.2017). Ta ekipa to zdecydowany outsider III ligi,

bowiem w dziewięciu meczach poniosła dziewięć porażek. – Nie ma jednak mowy o lekceważeniu rywala. Skupiamy się na tym, by nasza gra wyglądała jak najlepiej, bardzo zależy nam na kolejnych triumfach – kończy szkoleniowiec.

Kamil Lewandowicz fot. nadesłane MKS HeNRI LLoyd BRodNICA VS. SPRP INowRoCŁAw

34

(15: 10)

20

Skład Bidziński (6 goli), Zembrzycki (6), Nasiadka (4), Żmudziński (4), Ciesielski (3), Jadanowski (3), Meller (2), Kamiński F. (2), Kamiński M. (2), Jędrasiak (1), Jaworski (1), Drumiński, Bystram, Wieczyński, Banasiak.

reKl aMa w cBr Z A D Z W o Ń Tel.(56) 682 26 80

R E K LAMA

e-mail: agromax01@wp.pl www.agromax-brodnica.pl

biuro: 56 49-321-02 sprzeda¿: 56 49-823-39

BRODNICA–CBR.PL

przygotowania sparty

Drużyna z Brodnicy rozegrała pierwsze spotkanie w okresie przygotowawczym. Na boisku w Wąbrzeźnie przegrała z Iskrą Ciechocin 1:5 PIŁKA NOŻNA

Sparta Brodnica swoje premierowe spotkanie zimowego okresu przygotowawczego rozegrała w Wąbrzeźnie. Na sztucznej murawie obiektu przy Szkole Podstawowej numer 3 żółto-czarni po-

sport 27

Czwartek 2 lutego 2017

dejmowali Iskrę Ciechocin. Rywal to aktualny wicelider kujawsko-pomorskiej klasy okręgowej (V liga), ze sporymi aspiracjami na awans.

Spotkanie od początku przebiegało pod dyktando niżej no-

towanej Iskry. Jedenastka z Ciechocina stwarzała sobie więcej podbramkowych okazji, a dodatkowo imponowała skutecznością pod bramką niedoświadczonego Dominika Rentflejsza (dotychczas

Piłka nożna

Naprzód wystartował

SPArtA BrOdNIcA vs.

ISKrA cIechOcIN

1

5 Skład

Rentfleisz – Śnieć, Lamka, Pawłowski, Kaźmierczyk, Łazowski, Rupiński, Janczak, Ciechowski, Gajkowski, Brzóska, na zmiany wchodzili: Sugalski, Sosnowski, Zabłocki, Kaźmierczyk

zaledwie jeden występ w gronie seniorów). Ostatecznie BKS przegrał w Wąbrzeźnie 1:5, a jedyną bramkę dla czwartoligowców strzelił Marcin Rupiński, który skutecznie egzekwował rzut karny.

Przed Spartą kilka kolejnych

PlAN SPArINgów SPArty BrOdNIcA

04.02 GKS Wikielec 15.02 Legia Chełmża 25.02 Wkra Żuromin 01.03 Polonia Bydgoszcz 04.03 Jeziorak Iława 11.03 Unia Susz

tygodni intensywnych przygotowań do rundy wiosennej. Kolejnym rywalem podopiecznych Łukasza Kaliszewskiego będzie GKS Wikielec, zdecydowany lider IV ligi warmińsko-mazurskiej. (kl)

Piłka nożna

Poznali rywali

Naprzód Jabłonowo ma za sobą pierwsze spotkanie sparingowe. W Toruniu przegrał z trzecioligową Drwęcą Nowe Miasto Lubawskie 0:4.

A-klasowi piłkarze LZS-u Świedziebnia poznali swoDrużyna, pod wodzą nowego szukamy wzmocnień – mówi tre- zespół, którego podstawowym ce- ich przeciwników w zimowym okresie przygotowawtrenera Dariusza Koprowskiego, ner Naprzodu. – Z powodu kontuzji lem jest spokojne utrzymanie w IV poza niedzielnym spotkaniem, za- w Toruniu zagrać nie mogli: Henryk lidze, ale widząc potencjał tego te- czym. Gry kontrolne rozpoczną 4 lutego. planowała sześć gier kontrolnych.

– To powinno wystarczyć, by należycie przygotować się do ligowych rozgrywek i 1/8 finału Pucharu Polski KPZPN – zaznacza prezes LKS -u Rafał Gałuszewski.

Mecz z Finishparkietem Drwęcą Nowe Miasto Lubawskie od początku przebiegał pod dyktando wyżej notowanego oponenta. W grze Naprzodu widoczne było, że jest to dopiero pierwsza faza przygotowań.

– Na razie ciężko trenujemy i wciąż

i Sebastian Płochaccy, Valentin Dah oraz chory Szymon Hanzek. Testowaliśmy natomiast dwóch młodych zawodników z Olimpii Grudziądz: Łukasza Gebauera i Kacpra Nowaka – dodaje szkoleniowiec.

Pomimo wysokiej porażki (0:4) w grze LKS-u było można dostrzec kilka pozytywów. – Stworzyliśmy kilka klarownych okazji do zdobycia bramki, między innymi nie wykorzystaliśmy rzutu karnego w 22. minucie. Naprzód to bardzo młody

amu bardzo optymistycznie patrzę w przyszłość – podkreśla trener Koprowski.

Przed biało-niebieskimi kilka tygodni intensywnych zajęć, które zapewne przyczynią się do poprawy aktualnej dyspozycji. IV liga kujawsko-pomorska rusza 18 marca, zaś 11 marca w 1/8 finału PP K-PZPN team z Jabłonowa Pomorskiego zmierzy się na własnym boisku z Kujawianką Izbicą Kujawską. (kl)

Po rundzie jesiennej A-klasy LZS Świedziebnia zajmuje szóste miejsce w tabeli, ze stratą czterech punktów do wicelidera – Gwiazdy Starogród. Druga pozycja daje szansę na grę w barażu, którego stawką jest awans do klasy okręgowej.

– Na razie zależy nam na tym, by jak najlepiej prezentować się w każdym spotkaniu – wyjaśnia Karol Gawryszewski

z LZS-u. - Regularne zdobywanie punktów to priorytet, a kluczowe okaże się zapewne kilka pierwszych wiosennych pojedynków.

Po nich będziemy w stanie określić, o jakie lokaty walczymy.

Drużyna ze Świedziebni zacznie ligową wiosnę 18 marca. Na własnym boisku podejmie lidera A-klasy, toruńskiego Pomorzanina. (kl) R E K LAMA

Ocena bie¿¹cej sytuacji na rynku nawozowym.

in¿. Zbigniew Nowiñski W³aœciciel firmy AGROMAX

28

OGŁOSZENIA

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

INFORMATOR

DL A MIESZK AŃCÓW POWIATU BRODNICKIEGO

tel. 662 061 331, 56 682 26 80 Szukasz...? Tylko u nas znajdziesz wszystko w jednym miejscu Agroturystyka Z Agrturystyka na Pojezierzu Brodnickim, smażalnia Skarlanka, Gaj Grzmięca 45, kontakt pod nr. tel. 721 181 247

Auto Moto

auto handel / komisy Auto Handel-Komis skup i zamiana, Marek Wiśniewski, ul. Lidzbarska 10B, Brodnica, kontakt pod nr. tel. 603 858 933

części i akcesoria Mam AUTO – sprawdzone części używane do wszystkich aut – GWARANCJA 1 MIESIĄC! kontakt pod nr. tel. 54 280 2990 Hurtownia motoryzacyjna Auto Complex, Brodnica, ul. 18 Stycznia 34, tel. 56 649 86 69

motocykle / skutery Hel-Trans - części i akcesoria do jednośladów, quadów i rowerów, Ostrowite 2, tel. 697 534 038

serwisy Naprawa i serwis samochodów ciężarowych Gabar Wrocki, tel. 601 656 616

Domy weselne / sale

Dom weselny Kardamon - wesela, imprezy okolicznościowe, Małe Pułkowo 36, kontakt pod nr. tel. 884 885 090 Półwysep Wądzyn - Sala weselna, imprezy okolicznościowe, tel. 667 652 205 Zajazd Złota Podkowa Wrocki - hotel, restauracja, sala weselna, imprezy okolicznościowe, tel. 601 913 928

Edukacja

szkoły językowe

biura nieruchomości Biuro Rachunkowe Taniarachunkowość.pl Jan Waśkowski, ul. Mazurska 20, Brodnica, kontakt pod nr. tel. 604 621 126, tel./fax. 56 491 96 76

leasing

Mam AUTO – złomowanie/auto-kasacja – PŁACIMY NAJWIĘCEJ – Odbiór gratis, gotówka!

54 280 2990

Zajazd Złota Podkowa Wrocki - hotel, restauracja, sala weselna, imprezy okolicznościowe, kontakt pod nr. tel. 601 913 928

Bigum - skup aut gotówka, tel. 601 917 253

Półwysep Wądzyn - Hotel, restauracja, kontakt pod nr. tel. 667 652 205

usługi Pomoc drogowa, autoholowanie - Gabar Wrocki, tel. 663 007 096 Transport, usługi ładowarką - Gabar Wrocki, tel. 601 656 616

Biuro usługi Mała Poligrafia - ksero, wydruki do formatu A0, pieczątki, ul. Gen. Maczka 2 (Minutka), kontakt pod nr. tel. 885 120 704

Budownictwo usługi Ogrodzenia sprzedaż i montaż, tel. 668 282 610 PROJEKTORNIA - meble na wymiar: m.in. kuchenne, biurowe, szafy przesuwne. Wyposażenie firm, aptek, przychodni lekarskich, inst. pożytku publicznego, tel. 662 116 657

Urząd Miejski w Brodnicy ul. Kamionka 23, 87300 Brodnica tel. 56 493 03 00

Szkoła Podstawowa nr 1 ul. 3 Maja 2 87-300 Brodnica tel. 56 498 23 43

Starostwo Powiatowe w Brodnicy ul. Kamionka 18 87-300 Brodnica tel. 56 495 08 00

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. F. Chopina ul. Stanisława Wyspiańskiego 11 87300 Brodnica tel. 56 498 60 66

Dampol skład opału Małki, tel. 508 173 746, Szczuka, tel. 56 498 12 24 Olej opałowy z dowozem do klienta - Gabar Wrocki, tel. 601 659 654 Skład opału, sprzedaż hurtowa i detaliczna, prawdopodobnie najtańszy wegiel w okolicy, tel. 730 015 103 FHU Olek Skład węgla, tel. 501 621 145

Eco-Speed skład opału, Kominy 6A, kontakt pod nr. tel. 796 553 441

Hotele

Stacja paliw Lotos - Gabar Wrocki, kontakt pod nr. tel. 56 683 69 66

Składy opału

Finanse i bankowość

skup aut / demontaż

stacje paliw

Zespół Szkół Rolniczych ul. Karbowska 29 87300 Brodnica tel. 56 498 49 01

Inter-Pal ekogroszek, pelet, brykiet, kontakt pod nr. tel. 531 132 203

Wulkanizacja kompleksowo - Gabar Wrocki, tel. 601 707 951

stacje / kontroli pojazdów

Administracja

Szkoła języków obcych SPARROW, ul. Rynek 17, Golub-Dobrzyń, tel. 519 844 525

Leasing-Experts oferta specjalna nie tylko dla firm, leasingujemy prawie wszystko - auta, komputery, maszyny, urządzenia, tel. 575 665 290

SKP CBR 003 M.Napieracz Z i A Wałdowscy ul.

Graniczna 1, Brodnica, tel. 56 493 47 73, niespodzianki dla klienta

listyczna, papierosy, tytonie, akcesoria, ul. Gen. Maczka 2

Nieruchomości biura nieruchomości Z nami bezpiecznie sprzedaż , kupisz, wynajmiesz, kupujący nie płaci prowizji, tel. 575 665 291

Rolnictwo / leśnictwo hurt / sklep Hurtownia owoców i warzyw, własna produkcja pomidorów i ogórków, Brodnica, ul. Podgórna 80a, 506 079 392

usługi

Zespół Szkół nr 1 w Brodnicy im. Karola Wojtyły - Jana Pawła II ul. Matejki 5 87-300 Brodnica kontakt pod nr. tel. 56 498 78 51

Przedszkole nr 8 ul. Zielona 3 87-300 Brodnica tel. 56 493 46 06

POLE REKLAMOWE EXTRA

POLE REKLAMOWE EXTRA

ZADZWOŃ 662 061 331

ZADZWOŃ 662 061 331

POLE REKLAMOWE EXTRA

POLE REKLAMOWE EXTRA

ZADZWOŃ 662 061 331

ZADZWOŃ 662 061 331

POLE REKLAMOWE EXTRA

POLE REKLAMOWE EXTRA

POLE REKLAMOWE EXTRA

ZADZWOŃ 662 061 331

ZADZWOŃ 662 061 331

ZADZWOŃ 662 061 331

Sport i rekreacja fitness / aerobic / kulturystyka Klub X-Fitness - idealne miejsce dla kobiet, zadbaj o swoją sylwetkę, porady dietetyczne i treningowe, tel. 730 167 510

rowery STELA-MAR Sklepy rowerowo-sportowe. Rowery, części, akcesoria serwis. Artykuły sportowe, Brodnica ul. Kopernika 7, tel. 530 186 139 STELA-MAR Sklepy rowerowo-sportowe. Rowery, części, akcesoria serwis. Artykuły sportowe, Brodnica ul. Farna 4, tel. 784 085 614 STELA-MAR Sklepy rowerowo-sportowe. Rowery, części, akcesoria serwis. Artykuły sportowe, Brodnica ul. Mostowa 8, kontakt pod nr. tel. 662 126 961 Salon firmowy Romet - skutery, motocykle, rowery, ul. Piłsudskiego 47, Rypin, tel. 600 261 092

Surowce / skupy Hurtowe dostawy oleju napędowego - Gabar Wrocki, tel. 601 205 759 Skup palet - sprzedaż, skup, wymiana, kontakt pod nr. tel. 730 015 103 Inter-Pal skup-sprzedaż palet, kontakt pod nr. tel. 531 132 203

Dampol transport wapna tel. 694 498 284

Salony prasowe Salonik Prasowy Minutka - Prasa, prasa specjaR E K LAMA

Tęgowska Barbara. Przedszkole niepubliczne ul.

Kamionka 16 87-300 Brodnica tel. 56 498 25 60

Przedszkole „Misiaki” ul. Wczasowa 4 87-300 Brodnica tel. 606 926 866

usługi

ogrodnictwo / produkcja

Ośrodek Sportu i Rekreacji ul. Królowej Jadwigi 1 87-300 Brodnica tel. 56 491 34 40

Przedszkole nr 6 ul. Batalionów Chłopskich 28 87-300 Brodnica tel. 56 498 35 56

Oświata

Festyny, Uroczystości rodzinne, wynajem: zjeżdżalnia, zamek, euro bungee, wata, popcorn, balony, tel. 507 705 262

Kazubowscy - Producent kwiatów rabatowych, balkonowych, rozsady warszyw, Chojno 15, kontakt pod nr. tel. 696 903 845

Biblioteka Publiczna Miejska i Powiatowa im. I. Łyskowskiego ul. Zamkowa 1 87-300 Brodnica tel. 56 498 22 47

Zespół Szkół Zawodowych ul. Mazurska 28 87300 Brodnica tel. 56 498 24 66

Agromax - Autoryzowany sprzedawca katowickiego holdingu węglowego, Brodnica, kontakt pod nr. tel. 56 498 23 39

maszyny

Agromax - Hurtownia nawozów i węgla, Brodnica, tel. 56 498 23 39

Brodnicki Dom Kultury ul. Przykop 43 87-300 Brodnica tel. 56 498 21 42

Przedszkole im. Marii Konopnickiej ul. Stanisława Wyspiańskiego 12A 87-300 Brodnica kontakt pod nr. tel. 56 498 79 49

Niepubliczne Przedszkole „Chatka Puchatka” ul. Żwirki i Wigury 10 87-300 Brodnica kontakt pod nr. tel. 601 978 968

Importer maszyn i urządzeń rolniczych Krzysztof Jabłoński, Obręb 25, tel. 604 849 435

nawozy

Kultura i rekreacja

BRODNICA–CBR.PL

Praca

OGŁOSZENIA DROBNE Praca

Opieka nad seniorami – praca w Niemczech, legalnie, na umowę, atrakcyjne wynagrodzenie i bonusy za wyjazd świąteczny. Promedica24, tel. 516 051 848

Czwartek 2 lutego 2017

OGŁOSZENIA/SPOŁECZEŃSTWO 29

O bezpieczeństwie z najmłodszymi

TYGODNIK

R E K LAMA REGIONU

Regulacje okien 731 731 201

W ramach serii spotkań „Bezpieczne ferie” policjanci odwiedzili szkoły w Zbicznie i Pokrzydowie.

GMINA ZBICZNO

TYGODNIK CRY

Zatrudnię kierowcę z kategorią prawa jazdy C+E na wywrotkę i naczepę-firanę, praca w kraju, kontakt pod nr. tel. 504 208 616 lub 508 304 792 Różne

Już dziś zamów życzenia NASZYM TYGODNIKU dla swoich najbliższych z okazji...

Różne

Kompleksowe usługi elektryczne, odbiór elektryczny budynków, 40letnie doświadczenie w branży, konkurencyjne ceny, tel. 609 380 073 KOMPLEKSOWE UKŁADANIE KOSTKI I KAMIENIA. PROJEKTOWANIE, BUDOWA I SERWIS OGRODÓW(nadawcę ogłoszenia prosimy o kontakt)

Rolnictwo

Rolnictwo

TRANSPORT KONI, KRÓW I INNYCH ZWIERZĄT NA TERENIE CAŁEJ POLSKI. ATRAKCYJNE STAWKI. WYPOŻYCZAM PRZYCZEPĘ DO PRZEWOZU KONI. TEL. 669 450 043 Sprzedaż kurek 10 tyg. po 10 zł, dostawa gratis. Kontakt pod nr. tel. 503 508 148 Olcha wałki i siano kostka sprzedam, tel. 602 459 227

...rocznic ślubu Funkcjonariusze spotkali się z uczniami Szkoły Podstawowej w Zbicznie i Pokrzydowie oraz z gimnazjalistami ze Zbiczna. Przypomnieli, jak bezpiecznie bawić się i wypoczywać w trakcie ferii zimowych. Mówili o bezpieczeństwie podczas jaz-

dy sankami, aby nie zjeżdżać na sankach z górek i pagórków położonych w pobliżu dróg, o korzystaniu ze sztucznych lodowisk i bezpiecznym poruszaniu się po drogach. Apelowali do dzieci, aby nie otwierały drzwi osobom obcym, aby nie brały

od obcych żadnych słodyczy czy pieniędzy i nie oddalały się od domu bez wiedzy i zgody rodziców. Prelekcji wysłuchało ponad 400 uczniów.

... i wielu innych okazji...

Nie czekaj! Zadzwoń:

(red) fot. nadesłane

TU JEST MIEJSCE NA T WOJĄ REKLAMĘ!

R E K LAMA

WYBURZENIA I ROZBIÓRKI BUDYNKÓW. WYKOPY, PRACĘ ZIEMNĘ, USŁUGI KOPARKO ŁADOWARKĄ. PRZYJMĘ ZIEMIĘ I GRUZ (nadawcę ogłoszenia prosimy o kontakt)

Zadzwoń! tel: (56) 682 26 80 Lista placówek, w których przyjmowane są darmowe ogłoszenia drobne w wypełnionym kuponie

1. Bartniczka – Lewiatan – Sklep Spożywczy DELIKATES PLUS ul. Brodnicka 13 2. Bobrowo – Sklep Spożywczo-Przemysłowy Bożena Irwan 3. Brodnica – Księgarnia Teresa Gołębiewska ul. Hallera 3/5 4. Brzozie – PPHU EDAM Adam Nisgorski – Sklep Groszek 5. Górzno – Sklep Spożywczo-Przemysłowy KODI ul. Rynek 12 6. Jabłonowo Pomorskie – Salon Prasowy ul. Główna 29 7. Jabłonowo Pomorskie – Salon Prasowy ul. Kolejowa 7a 8. Osiek – Sklep Wielobranżowy FART Halina Jętczak 9. Świedziebnia – Kiosk Handlowy Renata Smoleńska 10. Zbiczno – Sklep Spożywczo-Przemysłowy Lidia Kendziorska, Joanna Ludwiczak Zbiczno 157

CRY

RYPIÑSKIEGO

Wyœlij z komórki og³oszenie do naszych tygodników

30

humor

Czwartek 2 lutego 2017

BRODNICA–CBR.PL

BRODNICA–CBR.PL

historia 31

Czwartek 2 lutego 2017

Z historii osiedla Gdynia

Położone blisko samego centrum, jednak w środku sporego zakola Drwęcy, która całe wieki ograniczała ten teren, sprawiała, że dostęp do niego był możliwy jedynie od południa, lub przez most przy Wieży Mazurskiej. Przez sześć wieków od powstania miasta, ów swoisty cypel właściwie pozostawał niezabudowany. Dopiero pod koniec XIX wieku władze miasta przychylnym okiem spojrzały na ten ciekawy teren... wylewy Drwęcy. Jednak w miarę HISTORIA BRODNICY

Dość szczegółowa mapa sporządzona na początku XX wieku, a wydana w 1911 roku pokazuje, że spory obszar zajmowany dziś przez ulice: Łazienną, Ks. Kujota, Wybickiego, Sienkiewicza, Paderewskiego, 3 Maja i park im. Jana Pawła II w zdecydowanej części musiał stanowić półdziki teren.

W średniowieczu, gdzieś na wysokości dzisiejszego pomnika papieża, choć nieco bardziej przesunięty na zachód stał szpital i kaplica św. Jerzego, najprawdopodobniej wraz z cmentarzem.

Ten fakt, a przede wszystkim niskie, zalewowe położenie całego zakola na długie wieki zniechęcały do prób zabudowania.

Pod koniec XIX wieku, gdy całe Prusy ogarnęła istna gorączka industrializacji, przerabiania, podnoszenia standardów infrastruktury miast, podciągania cywilizacyjnego tej części kraju do reszty królestwa (co wiązało się z iście „kosmiczną” kontrybucją, jaką Prusy nałożyły na Francję po wygranej wojnie 1871 roku – 5 miliardów franków w złocie!), także w Brodnicy powstały nowe plany rozwoju. W ciągu dosłownie kilku lat przełomu wieków stworzono i zrealizowano wręcz rewolucyjny program zmian. Wybudowano elektrownię, nowoczesne wodociągi z wieżą ciśnień, stacje telegrafu, doprowadzono linię kolejową, wzniesiono gmachy publiczne: magistrat, szkoły, sąd, brukowano ulice... Miasto coraz śmielej wychodziło z zabudową za dawne mury, a w społeczeństwie odważniej ujawniały się elementy konsumpcjonizmu, estetyki. Do miasta przybyli nowi osadnicy, w tym także cenni fachowcy, specjaliści różnych dziedzin. Części z nich zaproponowano wybudowanie rezydencji przy nowej, w założeniu – willowej ulicy, stanowiącej jakby przedłużenie ulicy Mostowej – mowa oczywiście o dzisiejszej ul. Paderewskiego.

Tymczasem na zakolu jeszcze nie działo się nic specjalnego.

Owszem, przy kościele ewangelickim przerzucono na drugą stronę Drwęcy wąską, drewnianą kładkę dla pieszych, od której prowadziła zadbana gruntowa ścieżka w prawo wzdłuż Drwęcy aż do nadrzecznej plaży oznaczonej charakterystycznym obiektem pomostu – przystani łodzi.

Rzecz jasna miejsce było wykorzystywane wyłącznie latem.

Bardzo często właśnie tam robiono metę wyścigów kajakowych brodnickich klubów, mających swoje hangary sprzętowe na Michałowie. Poza sezonem nikt tam nie chodził, ponieważ cały cypel zamieniał się w grzęzawisko lub zalewały go wody Drwęcy (poziom gruntu dzisiejszego parku jeszcze na początku XX wieku był co najmniej o metr – półtora niżej). Co wobec tego działo się na terenie dzisiejszej ulicy Sienkiewicza, Łaziennej, po części Ks. Kujota?

Ano służył on jako... wysypisko miejskie. „Znakomite właściwości” gruntu Przez wiele wieków nie zawracano sobie głowy kwestiami utylizacji odpadów. Część np. zużytej do prania wody, resztki jedzenia, nawet zawartość nocników wylewano, wyrzucano po prostu przed dom, skąd rynsztokami albo całą szerokością ulicy spływało do jakichś dołów, kanałów prowadzących wprost do rzeki (tu – Drwęcy). Łatwo odgadnąć, że zwłaszcza latem miasta raczej nie pachniały fiołkami, lecz wszystko rozwiązywał pierwszy większy deszcz… W dużych miastach usuwaniem większych nieczystości (np. padliny) zajmował się urząd katowski, jednak w mniejszych – takich jak Brodnica, która w większości swych dziejów kata jedynie wynajmowała do wykonywania wyroków śmierci (mimo istnienia słynnej, solidnej murowanej szubienicy

opisanej nawet w „Krzyżakach” Sienkiewicza), wywóz odpadów spoczywał na właścicielach nieruchomości. Ci często wrzucali je do jakichś dołów po kopaniu żwiru, topili w Drwęcy, albo porzucali za granicami miasta.

Niektóre miejsca takiego składu „przechodziły do tradycji”. Właśnie coś podobnego dotknęło rozległy teren przy dzisiejszej ulicy Sienkiewicza, Łaziennej, sporej części parku. Powodów owego „zaszczytu” było kilka, z których najważniejsze były dwa: bliskość centrum miasta oraz… „niezwykłe” właściwości gruntu.

Pierwszego nie trzeba tłumaczyć (choć pamiętajmy, że do początku lat 30 XX wieku jedynym, prawdziwie drogowym mostem łączącym brzegi Drwęcy był ten przy Wieży Mazurskiej), natomiast co do drugiego, to idzie o to, że grunt tak naprawdę był bagnem; raz wolniej, raz szybciej, jednak niezawodnie wsysającym wszystko w czeluście ziemi. To czego topiel nie zdążyła „połknąć” w większości zabierała wiosenna fala powodzi...

Wszystkim, którzy wzdrygają się na ten opis, ponieważ oczyma wyobraźni widzą górę śmieci (ot choćby taką jak przy ul. Ustronie) zabieraną przez wzburzone fale mówię – sprawa nie wyglądała aż tak źle, ponieważ te ówczesne śmieci nawet w ułamku procenta nie były tak groźne jak dzisiejsze. Nie było plastików, produktów ropopochodnych, tworzyw sztucznych,

opakowań, nawet szmaty wielu wolało sprzedać Żydowi – szmatnikowi, niż wyrzucić, a na każdy metalowy szmelc czekali miejscowi kowale... Jedynie odpady organiczne przyciągały stada szczurów, dzikich kotów, psów.

Zara, panie, tu ludzie mieszkają!

Ciekawe, że nawet wytyczenie trzech bocznych ulic od Sienkiewicza (Łaziennej, Kujota, Wybickiego), co już musiało nastąpić wkrótce po powrocie Brodnicy do Polski (ul. Paderewskiego i Sienkiewicza zostały wytyczone w samej końcówce XIX wieku) nie spowodowało zamknięcia wysypiska. Na dzisiejsze przedmoście, końcówkę ul. Łaziennej, a także północną część parku (na wprost zamku) dalej zwożono śmieci, niejako przy okazji tworząc osobliwy paradoks, ponieważ Magistrat wydał oficjalny zakaz (zresztą stawiając stosowną tablicę), natomiast miejski - komunalny „śmieciowóz” najspokojniej w świecie właśnie tam opróżniał swój jakże pożyteczny pojazd.

Na początku lat dwudziestych, gdy mój dziadek Antoni Grążawski kupił od miasta kilkudziesięcioarową działkę budowlaną przy ul. Ks. Kujota i jako jeden z pierwszych na Nowej Gdyni zaczął wznosić dom, wysypisko przy Sienkiewicza nie stanowiło większego problemu.

Nie dość, że pochłaniał je bagnisty, nadrzeczny grunt, to jeszcze dwa razy w roku „opróżniały” je

upływu czasu, rozwoju Brodnicy, zwiększenia liczby jej mieszkańców, intensyfikacji produkcji miejscowych zakładów itd., czyli czynników powodujących znaczy wzrost i zmianę jakościową odpadów sytuacja stawała się coraz bardziej uciążliwa. W połowie lat 30 dzikie, choć niemal oficjalne wysypisko stało się problemem.

W końcu zdenerwowani mieszkańcy Nowej Gdyni napisali do władz miasta list otwarty (opublikowany 17 października 1937 roku), gdzie stwierdzili m.in. „Po przyjeździe na śmietnisko śmieciarki magistrackiej, rzuca się na odpady gromada dzieci, kobiet i innych, którzy wyszukują kości, szmaty, węgielki, garnki itp. przydać się im mogące rzeczy.

Promienie słoneczne rozgrzewające te wszelkiego rodzaju nieczystości powodują powstawanie strasznego fetoru, rozchodzącego się na wszystkie strony.

Rozmnożyły się szczury i myszy, dla których śmietnisko jest wspaniałą spiżarnią. Wałęsające się psy i koty rozwłóczą nieczystości ze śmietniska po okolicy...” (patrz ilustracja do niniejszego artykułu autorstwa mojego ojca Antoniego Grążawskiego) Trzeba tu dodać, że w tym czasie już nie zwożono śmieci na koniec ul. Łaziennej, a „jedynie” na około sześciuset metrowy plac w kącie ul. Sienkiewicza i Kościelnej (czyli teren dzisiejszego Parku im. Jana Pawła II”).

Na list i interwencję zdenerwowanych, zniecierpliwionych brodniczaków burmistrz zareagował niemal od ręki, choć – jak na dzisiejsze standardy – dość oryginalnie. Oto nakazał szefowi miejskich służb aby za pomocą swoich pracowników i zaangażowanych bezrobotnych... rozgarnął śmieciowe wzgórza, a następnie przez kolejnych kilka dni nawożono teren gruzem zmieszanym z ziemią. Na końcu wielkimi, konnymi platformami przywieziono tony piachu, rozsypano po placu, trochę ubito, wyrównano i ... i fertyk! Po kłopocie!

Cztery lata później niemiecki burmistrz Brodnicy Konrad Sauer nakazał, aby w miejscu dawnego wysypiska powstał park. Sadzono spore – kilkudziesięcioletnie drzewa... Ale o tym już kiedy indziej...

Piotr Grążawski

32

SpołeczeńStwo

BRODNICA–CBR.PL

Czwartek 2 lutego 2017

przyszliśmy tu po kolędzie

Po raz trzynasty na scenie Brodnickiego Domu Kultury można było ujrzeć jasełka i widowiska zapustne, wystawiane przez grupy z całego powiatu POWIAT

Osiem zespołów ze szkół podstawowych i jeden z gimnazjum, zaprezentowało inscenizacje opowieści o narodzinach Jezusa i występnym życiu króla Heroda. Na scenie nie zabrakło Trzech Króli, aniołów, diabłów, pastuszków, a nawet postaci z bajek.

W komisji oceniającej występy zasiedli Magdalena DobrosielskaJankowska, Mariusz Szymielewicz i Stanisław Czajkowski. Patronat nad imprezą objęło i nagrody ufundowało Starostwo Powiatowe w Brodnicy, poprowadziła ją Aneta Giemza-Bartnicka, a w organizacji pomógł Maciej Zajda.

Młodzi aktorzy byli pełni animuszu, a występy sprawiały im wyraźną frajdę.

– Wcale się nie denerwuję – zapewniał Oskar Wancewicz z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr2 w Brodnicy. – W jasełkach gram króla Baltazara. Pani mnie wybrała do tej roli, wybierała wszystkich aktorów i rozdawała teksty na kartkach. Wcześniej już grałem, dwa razy, ale to były szkolne jasełka.

Doświadczeniem aktorskim wylegitymował się także Dawid Jabłoński z grupy „Chochliki”, która

na przegląd przyjechała ze Świedziebni.

– Kiedyś już grałem w jasełkach tutaj – mówił. – Nie denerwowałem się ani trochę występem, podobało mi się to. Najbardziej ze wszystkich jasełek podobały mi się te, gdzie były postacie z bajek.

Jasełka, o których mówił Dawid, zatytułowane „Betlejemska dobranocka”, wystawiła Szkoła Podstawowa z Małk.

W kategorii szkół podstawowych jurorom najbardziej przypadł do gustu spektakl „Hej kolęda!”, wystawiony przez Małych Kolędników ze szkoły podstawowej w Górznie.

Oni zdobyli pierwsze miejsce, drugą nagrodą zaś uhonorowano, ex aequo, klasę II b szkoły podstawowej w Brzoziu oraz zespół Gwiazdeczki z podstawówki w Małkach.

Trzecie miejsce przypadło Zespołowi Szkolno-Przedszkolnemu nr 2 z Brodnicy. W kategorii gimnazjów wystąpił tylko jeden zespół, z Górzna rodem, a ich widowisko zatytułowane było „Jasełka Misyjne”. Zdobyli oni w swej kategorii pierwszą nagrodę.

Tekst i fot. (epo)

“Matka Boska” z ZS nr2 w Brodnicy

Jasełka kl IIb z Brzozia

“Mali kolędnicy” z Górzna

“Betlejemska Dobranocka” wystawiona przez SP Małki R E K LAMA