Το επιχειρείν στην Ψηφιακή Εποχή

Αγγελική Κορρέ Διευθύντρια Σύνταξης

Δεν υπάρχει εναλλακτική

στον ψηφιακό

μετασχηματισμό

Ζούμε σε μία ψηφιακή εποχή. Και δεν βρισκόμαστε πια στην απαρχή αυτής. Με την τεχνολογία

να εξελίσσεται με απίστευτες ταχύτητες δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι βρισκόμαστε πλέον στο κρίσιμο αυτό σημείο καμπής όπου η οικονομία γίνεται πλήρως ψηφιακή.

Στον απόηχο των αλλαγών που έφερε η παγκόσμια πανδημική κρίση, με την ολοένα και μεγαλύτερη υιοθέτηση των ψηφιακών τεχνολογιών, και ιδιαίτερα του cloud computing, και τις νέες δυνατότητες που αυτές προσφέρουν στο επιχειρείν και κάτω από την ‘σαγηνευτική’ επίδραση της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης (GenAI), ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν αποτελεί πλέον επιλογή, αλλά μονόδρομο για το παγκόσμιο επιχειρείν.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι παρά η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών για την απελευθέρωση νέων πηγών οικονομικής αξίας. Θεωρητικά, συνεπάγεται την αναθεώρηση κάθε πτυχής της επιχείρησής σας ώστε να συμβαδίσει με τις αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών. Στην πράξη, ο ψηφιακός μετασχηματισμός επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αναθεωρούν τα επιχειρηματικά μοντέλα για να ανακαλύψουν νέες ροές εσόδων. Να εφεύρουν εκ νέου λειτουργίες, διαδικασίες και τρόπους εργασίας ώστε να ενορχηστρώσουν τη βέλτιστη δυνατή εμπειρία του πελάτη. Και να επαναπροσδιορίσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα μέσα σε ένα ακραία ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Προφανώς και οι προκλήσεις στο ταξίδι αυτό είναι πολλές. Πού βρίσκεται η μεγαλύτερη αξία; Ποιες είναι οι βέλτιστες λύσεις και προσεγγίσεις για τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε εταιρείας; Πώς προσεγγίζεται το φλέγον ζήτημα της κυβερνοασφάλειας και της προστασίας των δεδομένων; Πώς διασφαλίζεται το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από μεγάλες ελλείψεις σε ότι αφορά το τεχνολογικό ταλέντο; Ποιο είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα όλων αυτών;

Στην ειδική

για το επιχειρείν και προσπαθούμε να απαντήσουμε στα παραπάνω ερωτήματα. Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές. Το μόνο σίγουρο

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Αγγελική Κορρέ

ΣΥΝΤΑΞΗ Βαγγέλης Βαγγελάτος, Γιάννης Ριζόπουλος, Στάθης Βασιλόπουλος, Πέτρος Δεμερτζής, Φανούρης Δρακάκης, Μιχάλης Μωραΐτης, Δρ Κρικόρ Μαρουκιάν

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Μαρία Βαλλή, mvalli@boussias.com

ΥΠΟΔΟΧH ΔΙΑΦHΜΙΣΗΣ Μαγδαλένα Καπάνταη, mkapantai@boussias.com

ΓΡΑΦΙΣΤΑΣ Aλέξανδρος Καρβουτζής

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Κωνσταντίνος Χασιώτης

ΕΚΔΟΤΗΣ

Μιχάλης Μπούσιας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυμερίδου

GROUP ADVERTISING DIRECTOR

Λήδα Πλατή

ΚΛΑΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΝ ΙΚΕ

Λ. Κηφισίας 125-127 - Αθήνα

Τ.Κ. 115 24

Κτίριο Cosmos Center

Τ.: 210 710 2452

Κωδικός ΕΛΤΑ: 21-5952

Issn: 2585-2388

26

Η κυβερνοασφάλεια σε ρόλο αρωγού στο σύγχρονο επιχειρείν, αλλά …

56

Τι μπορεί να κάνει το ChatGPT

για σένα

66

Digital Intensity

Ένας ορίζοντας αισιοδοξίας

για το ελληνικό επιχειρείν

82

Cloud Computing

Η δυναμική του μετασχηματισμού του

Cloud Computing στις επιχειρήσεις

86

Κάνει βήματα ο ψηφιακός

μετασχηματισμός των ΜμΕ, απαιτούνται όμως άλματα

94

Τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα: «έφτασε ο κόμπος στην… ίνα»

100 Tech talent

Λείπουν «χέρια» από τα πληκτρολόγια

110

Ψηφιακές τεχνολογίες & ESG

Βιώσιμη ανάπτυξη με την αρωγή των ψηφιακών τεχνολογιών

114

Είπαν και έγραψαν για τον ψηφιακό μετασχηματισμό

40 Δαμόκλειος σπάθη οι κυβερνοεπιθέσεις για το επιχειρείν

Ο κίνδυνος των κυβερνοεπιθέσεων γίνεται ολοένα και πιο απειλητικός για επιχειρήσεις και οργανισμούς, με τα κακόβουλα λογισμικά να αυξάνονται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και τις εταιρείες να είναι σε πολλές περιπτώσεις απροστάτευτες, ακόμα

και απροετοίμαστες

14

7&2 τάσεις που

διαμορφώνουν σήμερα τον

ψηφιακό μετασχηματισμό

Η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών

αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κοµµάτι των σύγχρονων επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως

κλάδου και µεγέθους. Ποιες είναι οι

βασικές τάσεις που διαµορφώνουν το

τοπίο σήµερα σε ότι αφορά στον ψηφιακό µετασχηµατισµό;

60

Το ψηφιακό παρόν και μέλλον

της εργασίας

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός σε

συνδυασμό με άλλες κοινωνικές εξελίξεις έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο, ακόμα και τον χώρο, εργασίας, με τη διεύρυνση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης, και ειδικότερα της

44

Η επίδραση του ΑΙ στο επιχειρείν

Οι καταιγιστικές εξελίξεις στο χώρο της τεχνητής νοημοσύνης την αναβαθμίζουν σε βασικό στοιχείο της ανταγωνιστικότητας για τις επιχειρήσεις που φιλοδοξούν να κυριαρχήσουν

72

Ψηφιοποιώντας το ελληνικό επιχειρείν

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ελληνικών επιχειρήσεων έχει ήδη ανεβάσει

ρυθμούς και παρά τις δυσκολίες δείχνει ότι

βρίσκεται σε μια μη αναστρέψιμη τροχιά

αν και δύσκολη, αλλά ανοδική τροχιά

ΠΡΟΣΩΠΑ

10

Δημήτρης Παπαστεργίου, Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης

20

Σταύρος Ασθενίδης, Διευθύνων Σύμβουλος, Κοινωνίας της Πληροφορίας

22

Μάγκυ Αθανασιάδη, Διευθύντρια Τομέα Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, Τεχνολογίας & Καινοτομίας, ΣΕΒ

24

Γιώτα Παπαρίδου, Πρόεδρος ΔΣ, ΣΕΠΕ

30

Θωμάς Δομπρίδης, Προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης Κυβερνοασφάλειας, Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων

32

Σωκράτης Κάτσικας, Director, Norwegian Center for Cybersecurity In Critical Sectors (NORCICS)

36

Χρήστος Ξενάκης, καθηγητής, Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς

38

Δρ Γιάννης Ηλιάδης, Πρόεδρος ΔΣ, ISC2 Hellenic Chapter

48

Χαράλαμπος Τσέκερης, Κύριος Ερευνητής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) Νίκος Στασινόπουλος, Δρ. Πολιτικής Επιστήμης

52

Ντένια Κανελλοπούλου, Innovation Services Specialist, NCSR Demokritos

80

Καθηγητής Γεώργιος Ι.

Δουκίδης, Εργαστήριο Ηλεκτρονικού

Επιχειρείν (ELTRUN) Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και

Τεχνολογίας, Οικονομικό

Πανεπιστήμιο Αθηνών

106

Ρόζα Ταπίνη, Head of People Operations, Skroutz S.A.

108

Δρ. Λίλιαν Μπαλατσού, Ειδικός ΑΙ & Γλώσσας, Ιδρύτρια Greek Girls Code

Μ

ε την αξιοποίηση των αναδυόμενων τεχνολογιών, στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπηρετούμε το όραμα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τον πολυδιάστατο εκσυγχρονισμό του κράτους. Προχωρούμε σε εμβληματικά έργα και μεταρρυθμίσεις τα οποία αλλάζουν το τοπίο στο επιχειρείν. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Δικαιοσύνης με έργα όπως οι ηλεκτρονικές επιδόσεις εγγράφων της ποινικής δίκης θα επιταχύνει την απονομή της ενισχύοντας την εύρυθμη λειτουργία του κράτους και, κατ’ επέκταση, ένα φιλοεπενδυτικό περιβάλλον.

Αξιοποιούμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ενδυναμώνουμε τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας. Με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 440 εκατομμυρίων ευρώ το πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜΜΕ» προσφέρει στις επιχειρήσεις την ευκαιρία να εκσυγχρονίσουν τη λειτουργία και την παραγωγή τους με

την προμήθεια σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων. Επίσης αυξήσαμε

τον προϋπολογισμό του προγράμματος «Ανάπτυξη Ψηφιακών

Προϊόντων και Υπηρεσιών» στα 145 εκατομμύρια, στηρίζοντας

έμπρακτα τον εγχώριο τομέα πληροφορικής.

Παράλληλα, ενισχύουμε την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας σε όλη τη χώρα με έργα όπως το Smart Readiness, το Ultra-Fast Broadband, το WiFi4Greece και το Gigabit Voucher, το οποίο θεσπίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή. Επιθυμούμε την περαιτέρω προσέλκυση τεχνολογικών επενδύσεων και γι’ αυτό απαιτείται να αναβαθμίσουμε τις τηλεπικοινωνιακές μας υποδομές. Με στοχευμένες παρεμβάσεις ενδυναμώνουμε τον ψηφιακό χαρακτήρα του κράτους και περιορίζουμε τη γραφειοκρατία ώστε να διευκολύνουμε τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Καταργούμε την έκδοση πιστοποιητικών και αναβαθμίζουμε το Gov.gr Wallet ώστε να καταστεί ο ενδιάμεσος κρίκος μέσω του οποίου θα δίνουμε τη συγκατάθεση μας στους φορείς για την ολοκλήρωση των διαδικασίων. Σύντομα θα είναι διαθέσιμη για τις επιχειρήσεις η υπηρεσία e-Know Your Business (e-KYB) για την επικαιροποίηση των στοιχείων τους στις τράπεζες, άμεσα χωρίς προσκόμιση εγγράφων.

Επιπλέον, με την ίδρυση της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας

διασφαλίζουμε το κλίμα ασφάλειας που απαιτείται για την ενδυνάμωση της διαδικτυακής επιχειρηματικότητας.

Η τεχνολογία καταλύτης

για την ανάπτυξη της χώρας

Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια μετατρέπεται σε πόλο έλξης για τεχνολογικές δραστηριότητες με αποτελέσμα να προκύπτουν

συνεχώς νέες και καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Εταιρείες-κο -

λοσσοί όπως οι Digital Realty, Amazon, Microsoft, Google ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, ενώ έντονο ενδιαφέρον για

επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές έχουν δείξει χώρες όπως τα

Αραβικά Εμιράτα. Ο συνδυασμός δημόσιων και ιδιωτικών

επενδύσεων σε data centers, η εγκατάσταση του υπερυπολογιστή

“Δαίδαλος” στο Λαύριο, η αξιοποίηση των ανοιχτών δεδομένων

του Δημοσίου βάζουν την Ελλάδα ψηλά στο χάρτη του ψηφιακού

μετασχηματισμού και αποτελούν καταλύτη για την αναπτυξιακή

πορεία της χώρας. Ξεχωριστή μνεία αξίζει να γίνει στην αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αδιαμφησβήτητα, η συγκεκριμένη τεχνολογία θα συμβάλλει ποικιλοτρόπως στην ανάπτυξη της οικονομίας. Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης πριν από λίγους μήνες υλοποίησε την πρώτη εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης για το Ελληνικό Δημόσιο, με τη δημιουργία του «ψηφιακού βοηθού». Πρόκειται

για το mAIgov, bot που απαντά στις ερωτήσεις που θέτουν οι

πολίτες μέσα από όλες τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται

στο gov.gr και στο Mitos. Μέσα από έναν κυκεώνα πληροφοριών,

οι ακριβείς και αξιόπιστες απαντήσεις του mAIgov δίνουν τον

τόνο του κράτους που επιθυμούμε, του κράτους που σέβεται τον

πολίτη και το χρόνο του και τον ενθαρρύνει να δραστηριοποιείται

και να καινοτομεί επιχειρηματικά.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Managed Print Services

από την HP και την Infinitum Επιλογή που κάνει τη διαφορά για κάθε επιχείρηση

Παρά την επέκταση του ψηφιακού μετασχηματισμού και την καθολική χρήση του cloud, οι εκτυπωτές παραμένουν απαραίτητα εργαλεία για κάθε επιχείρηση. Ακολουθώντας τη δική τους, εντυπωσιακή εξέλιξη, οι σύγχρονοι εκτυπωτές/MFPs αποτελούν ένα βασικό εργαλείο collaboration, ψηφιοποίησης και παραγωγικότητας, καθώς είναι ικανοί να εκτελούν πολύπλοκες εργασίες μέσω ειδικών apps απευθείας πάνω στα μηχανήματα.

Σ

ήμερα, που όλο και περισσότερες επιχειρήσεις υιοθετούν το

μοντέλο της υβριδικής εργασίας, είναι η κατάλληλη στιγμή να αναθεωρήσουν και το μοντέλο των εκτυπώσεών τους, το οποίο συχνά αφήνεται χωρίς ουσιαστικό έλεγχο πάνω στα κόστη.

Σχεδιασμένα με γνώμονα την ασφάλεια, την ευελιξία και τη διαχειρισιμότητα με ταυτόχρονη απαλοιφή της πολυπλοκότητας, τα Managed Print Services (MPS) της HP προσφέρουν την ενδεδειγμένη λύση: γνωστά και ως Υπηρεσίες ∆ιαχειριζόμενης Εκτύπωσης, τα MPS της HP μειώνουν τα κόστη, αυξάνουν την παραγωγικότητα, αναβαθμίζουν την ασφάλεια και βελτιώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, εξυπηρετώντας απόλυτα τους εταιρικούς στόχους ESG.

Ειδικότερα, η πλατφόρμα HP Workpath παρέχει προσαρμοσμένες λύσεις εκτύπωσης και σάρωσης, με εφαρμογές που μετατρέπουν πολύπλοκα workflows σε απλά taps επάνω στην οθόνη του εκτυπωτή.

Infinitum – Εξειδικευμένος Συνεργάτης MPS

της HP

Η Infinitum διαθέτει μεγάλη εξειδίκευση στον χώρο των MPS, έχοντας στο ενεργητικό της δεκάδες επιτυχημένες εγκαταστάσεις. Χάρη στην πολύχρονη συνεργασία της με την HP, η Infinitum είναι σε θέση να προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις MPS με 100% έλεγχο του συνόλου των εκτυπωτών, καλύπτοντας τις εκάστοτε ανάγκες κάθε επιχείρησης, ανεξαρτήτως μεγέθους.

Συνοπτικά, οι λύσεις MPS από την HP και την Infinitum περιλαμβάνουν:

• Επιλογή βέλτιστων συσκευών

• Άμεση αναπλήρωση αναλωσίμων

• Απομακρυσμένο monitoring

• Διαχείριση και reporting εκτυπώσεων

• Τεχνική υποστήριξη με προκαθορισμένο SLA

Ταυτόχρονα, οι HP και Infinitum παρέχουν την περιβαλλοντικά πιο

βιώσιμη λύση Υπηρεσιών Διαχειριζόμενης Εκτύπωσης, που μάλιστα

είναι η πρώτη στον κόσμο με πιστοποίηση ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα! Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η χρήση Αυθεντικών Αναλώσιμων HP (μελανιού και γραφίτη) διαφυλάσσει την ποιότητα, ασφάλεια και αποδοτικοτητα των εκτυπώσεων σε κάθε πρόγραμμα MPS.

Ένας ακαταμάχητος συνδυασμός από οφέλη Mια ολοκληρωμένη λύση MPS παρέχει έναν μοναδικό συνδυασμό από οφέλη, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να βελτιστοποιούν τις ροές των εργασιών και τη χρήση του εξοπλισμού τους, με απόλυτο έλεγχο του printing ακόμα και στο σύγχρονο υβριδικό περιβάλλον εργασίας. Επιλέγοντας μια λύση MPS από την HP και την Infinitum, κάθε επιχείρηση απαλλάσσεται από οποιαδήποτε έγνοια σχετικά με τη διαχείριση των εκτυπώσεών της, από την επιλογή των συσκευών, την εγκατάσταση και τη συντήρησή τους, μέχρι τα αναλώσιμα. Όλα τα παραπάνω εκτελούνται αυτόματα και απομακρυσμένα από την Infinitum, αφήνοντας την επιχείρηση να ασχοληθεί αποκλειστικά με την ανάπτυξη και εξέλιξή της. Επικοινωνήστε με την Infinitum ώστε μαζί

W: https://infinitum.gr

που διαμορφώνουν

σήμερα τον ψηφιακό

μετασχηματισμό

Η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι των σύγχρονων επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως κλάδου και μεγέθους. Ποιες είναι οι βασικές τάσεις που διαμορφώνουν το τοπίο σήμερα σε ότι αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό;

Μ

ε τις ψηφιακές τεχνολογίες να αποτελούν αρωγό κάθε επιχειρηματικής κίνησης αλλά ταυτόχρονα και παράγοντα αλλαγής ή επαναπροσδιορισμού της ίδιας της επιχειρηματικής στρατηγικής, οι κυρίαρχες τεχνολογικές τάσεις και προσεγγίσεις συνδιαμορφώνουν τον τρόπο δραστηριοποίησης και λειτουργίας των εταιρειών. Από τις εγγενείς στο cloud τεχνολογίες, οι οποίες έρχονται για να βελτιστοποιήσουν την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του cloud computing, μέχρι τις ταχύτατες εξελίξεις στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και των εφαρμογών της και από την αυξανόμενη ανάγκη για

Cloud-Native τεχνολογίες

Ο όρος Cloud-native αναφέρεται στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη εφαρμογών οι οποίες αξιοποιούν στο έπακρο τις δυνατότητες του cloud computing

Ο όρος cloud-native τεχνολογίες (εγγενείς τεχνολογίες στο cloud) αναφέρεται στην ανάπτυξη και αξιοποίηση εφαρμογών οι οποίες έχουν σχεδιαστεί ειδικά για περιβάλλοντα cloud. Με το cloud computing να αποτελεί πλέον ένα τεράστιο κομμάτι της πληροφορικής όλων των εταιρειών, ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου δραστηριοποίησης, οι cloud-native τεχνολογίες αποκτούν ζωτική σημασία προκειμένου οι εταιρείες να μπορούν να είναι ανταγωνιστικές. Και αυτό γιατί επιτρέπουν τη γρηγορότερη ανάπτυξη καινοτομίας και την επεκτασιμότητα με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη ενοποίηση με τις cloud υποδομές, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ευελιξία και τη δυνατότητα γρήγορης

ανταπόκρισης στις διαρκώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς.

Η υιοθέτηση των εγγενών τεχνολογιών στο cloud επιτρέπει στους

οργανισμούς να παραμείνουν μπροστά στην κούρσα του ψηφιακού

μετασχηματισμού, προάγοντας την καινοτομία, βελτιώνοντας την

Τεχνητή

αξιοποίηση των πόρων και παρέχοντας υψηλά επίπεδα εμπειρίας

νοημοσύνη και μηχανική μάθηση

Η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανικήι μάθηση περιλαμβάνουν τη δημιουργίαι ευφυών συστημάτων που μαθαίνουν και εξελίσσονται αξιοποιώντας δεδομένα και παίρνουν αποφάσεις

τους πλεονεκτήματα περιλαμβάνονται οι προγνωστικές αναλύσεις, η δυνατότητα παροχής εξατομικευμένης εμπειρίας πελατών και η

βελτιστοποίηση της λειτουργικής αποδοτικότητας.

Σε μία εποχή που τα δεδομένα είναι άφθονα, η τεχνητή νοημοσύνη

και η μηχανική μάθηση προσφέρει σε εταιρείες και οργανισμούς τη δυνατότητα να αποκαλύπτουν κρυφά μοτίβα, να βελτιώνουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και να αναπτύσσουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.

στους χρήστες. Αυτές οι τεχνολογίες επιτρέπουν ακόμα την αποτελεσματική χρήση των microservices αρχιτεκτονικών, διευκολύνοντας ταχύτερους κύκλους ανάπτυξης και υλοποίησης. Καθώς το ψηφιακό οικοσύστημα συνεχίζει να εξελίσσεται, οι εγγενείς στο cloud τεχνολογίες αναμένεται το επόμενο διάστημα να αποτελέσουν τον ακρογωνιαίο λίθο για τις εταιρείες που επιδιώκουν όχι απλώς την επιβίωσή τους στον ψηφιακό κόσμο, αλλά την ψηφιακή τους αριστεία. Η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση αναφέρονται στη χρήση προηγμένων αλγορίθμων και τεχνικών που βασίζονται στα δεδομένα για να επιτρέψουν στους υπολογιστές να μαθαίνουν, να «σκέφτονται» και να λαμβάνουν αποφάσεις χωρίς ρητό προγραμματισμό. Σήμερα, η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση είναι ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις ώστε να αξιοποιήσουν τη δύναμη των δεδομένων, να αυτοματοποιήσουν διαδικασίες και να αντλήσουν χρήσιμη γνώση και πληροφορίες. Στα σημαντικά

Internet of Things (IoT)

Το Internet of Things (διαδίκτυο των πραγμάτων) συνδέει καθημερινά αντικείμενα με το διαδίκτυο, επιτρέποντας την ανταλλαγή δεδομένων και την αυτοματοποίηση

Τ

ο Internet of Things (ή επί το …ελληνικότερο «Διαδίκτυο των Πραγμάτων) αποτελεί ένα δίκτυο διασυνδεδεμένων συσκευών, ενσωματωμένων με διάφορους αισθητήρες, λογισμικό και συνδεσιμότητα. Με αυτό τον τρόπο, οι συσκευές αυτές έχουν τη δυνατότητα να συλλέγουν και να ανταλλάσσουν δεδομένα, αυξάνοντας την αυτοματοποίηση, την αποτελεσματικότητα και την άντληση αξιοποιήσιμων πληροφοριών σε διάφορους κλάδους. Το Internet of Things είναι ζωτικής σημασίας επειδή μπορεί να μεταμορφώσει ολόκληρες βιομηχανίες, διευκολύνοντας την απρόσκοπτη συνδεσιμότητα και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ διαφόρων συσκευών. Οι εξελίξεις στον τομέα του Internet of Things είναι ραγδαίες, και το επόμενο διάστημα θα προσφέρει στις επιχειρήσεις απαράμιλλες ευκαιρίες για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανταγωνιστικότητας. Το Internet of Things επιτρέπει την παρακολούθηση και τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο, την προγνωστική συντήρηση και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών.

Τεχνολογίες 5G

Ενισχύει τη λήψη βέλτιστων αποφάσεων βάσει δεδομένων, οδηγώντας σε εξοικονόμηση κόστους αλλά και βελτιωμένη ασφάλεια. Κλάδοι όπως η μεταποίηση και η υγειονομική περίθαλψη βασίζονται στο Internet of Things για τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών, τη μείωση του χρόνου διακοπής λειτουργίας για διάφορους λόγους, και την παροχή καινοτόμων υπηρεσιών. Σε έναν όλο και πιο διασυνδεδεμένο κόσμο, η υιοθέτηση του Internet of Things είναι απαραίτητη για τους οργανισμούς που θέλουν

να παραμείνουν ευέλικτοι, να ανταποκρίνονται στις γρήγορες αλλαγές και να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Το 5G είναι η πέμπτη γενιά ασύρματης τεχνολογίας, η οποία υπόσχεται μεγαλύτερες ταχύτητες και μικρότερες καθυστερήσεις

για την τροφοδοσία του ψηφιακού μετασχηματισμού. Οι απίστευτα

γρήγορες ταχύτητες και χαμηλότερες καθυστερήσεις του 5G επιτρέπουν την υλοποίηση διάφορων εφαρμογών – από τα αυτόνομα

οχήματα μέχρι την επαυξημένη πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, επιτρέπει τη διεύρυνση της χρήσης Internet of Things συσκευών και διευκολύνει την επεξεργασία δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Η ισχυρή χωρητικότητα των δικτύων 5G εξασφαλίζει ένα απρόσκοπτα διασυνδεδεμένο μέλλον. Αναμένεται λοιπόν να

Τ ο 5G αποτελεί την πέμπτη γενιά ασύρματης τεχνολογίας που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε για να παρέχει ταχύτερη και περισσότερο αξιόπιστη ασύρματη επικοινωνία. Προσφέρει σημαντικά υψηλότερες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων, μικρότερη καθυστέρηση και αυξημένη χωρητικότητα δικτύου σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές. Η τεχνολογία 5G είναι αναπόσπαστο κομμάτι

καινοτόμες υπηρεσίες, ενισχύοντας περαιτέρω τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό.

Κυβερνοασφάλεια και το

απόρρητο των

δεδομένων

Η προστασία των ψηφιακών πόρων και η διασφάλιση

του απορρήτου των δεδομένων των χρηστών

Η κυ βερνοασφά λεια περιλαμβάνει τις πρακτικές, τις τεχνολογίες

και τα μέτρα που χρησιμοποιούνται για την προστασία των ψηφιακών συστημάτων, δικτύων και δεδομένων από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση και απειλές στον κυβερνοχώρο. Το απόρρητο των δεδομένων, από την άλλη πλευρά, εστιάζει στη διασφάλιση του απορρήτου και τον σωστό χειρισμό των προσωπικών και ευαίσθητων πληροφοριών. Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή, η σημασία της κυβερνοασφάλειας και

του απόρρητου των δεδομένων (data privacy) δεν γίνεται να υποεκτιμηθεί. Με την αυξανόμενη ψηφιοποίηση, ο κίνδυνος κυβερνοεπιθέσεων

και παραβιάσεων δεδομένων αυξάνεται εκθετικά. Οι οργανισμοί πρέπει

να διασφαλίζουν ότι εφαρμόζουν ισχυρά μέτρα και στρατηγικές για την κυβερνοασφάλεια τους, τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης των

πελατών τους και την αποφυγή δαπανηρών δυνητικών παραβιάσεων από κυβερνο-εγκληματίες. Παράλληλα, οι ολοένα και αυστηρότεροι

και διασφάλισης του απορρήτου των δεδομένων δεν είναι απλώς μία

αναγκαιότητα, αλλά μία στρατηγική επιταγή για την επιτυχία και την ευημερία των εταιρειών σε έναν ψηφιακά συνδεδεμένο κόσμο.

κανονισμοί περί απορρήτου δεδομένων και η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών καθιστούν επιτακτική την ανάγκη οι επιχειρήσεις να διαχειρίζονται τα δεδομένα τόσο με ασφαλή όσο και με ηθικό τρόπο. Η μη τήρηση των ανάλογων κανονισμών οδηγεί σε σοβαρές νομικές -και οικονομικές- συνέπειες, ενώ μπορούν να πλήξουν ακόμα και ανεπανόρθωτα τη φήμη μίας εταιρείας. Καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός προχωρά, η επένδυση σε μέτρα και τεχνολογίες κυβερνοασφάλειας

Η επαυξημένη πραγματικότητα επικαλύπτει ψηφιακές

πληροφορίες στον πραγματικό κόσμο, ενώ η εικονική πραγματικότητα δημιουργεί καθηλωτικά εικονικά περιβάλλοντα

σαν στοιχεία βγαλμένα από ταινίες επιστημονικής φαντασίας, πρόκειται για τεχνολογίες απαραίτητες

σεις προκειμένου να ενισχύσουν τη δέσμευση του πελάτη (customer engagement), να βελτιστοποιήσουν τις εκπαιδευτικές δράσεις και να μετασχηματίσουν το marketing. Οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, παρέχοντας διαδραστικές και εξατομικευμένες εμπειρίες, φέρνουν επανάσταση σε κλάδους όπως το gaming, η εκπαίδευση,

Η επαυξημένη πραγματικότητα και η εικονική πραγματικότητα είναι νέες τεχνολογίες που συνδυάζουν τον ψηφιακό και τον φυσικό κόσμο. Η επαυξημένη πραγματικότητα επικαλύπτει ψηφιακά στοιχεία

όπου οι καθηλωτικές εμπειρίες είναι το μέλλον της αφοσίωσης

Quantum Computing

Το quantum computing αξιοποιεί τις αρχές της κβαντικής φυσικής για τη δημιουργία ισχυρών υπολογιστών, ικανών για την επίλυση περίπλοκων προβλημάτων

Η

σ υζήτηση για τους κβαντικούς υπολογιστές δεν είναι καινούργια, οι ειδικοί αναλυτές ωστόσο εκτιμούν ότι το 2024 θα είναι η χρονιά-ορόσημο για το quantum computing και τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει. Οι κβαντικοί υπολογιστές έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν τεράστιους όγκους υπολογισμών ταυτόχρονα, αξιοποιώντας περίεργα και υπέροχα στοιχεία της κβαντικής φυσικής, όπως η κβαντική εμπλοκή και η υπέρθεση. Αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να λειτουργούν χρησιμοποιώντας κβαντικά bit (qubits) που μπορούν να υπάρχουν σε πολλές καταστάσεις ταυτόχρονα, αντί για το παραδοσιακό 1 ή 0 μόνο. Οι πρωτοπόρες στην αξιοποίηση του quantum computing εταιρείες φαίνεται να είναι τράπεζες και οργανισμοί χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που επιδιώκουν με αυτό τον τρόπο να ενισχύσουν τη δύναμη των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια με σκοπό την ανίχνευση απάτης, διαχείρισης κινδύνου αλλά και τη διαχείριση συναλλαγών υψηλής συχνότητας.

Μπορεί το quantum computing να μην επιταχύνει κάθε εργασία για την οποία χρησιμοποιούμε τους υπολογιστές, ωστόσο πλέον ολοένα και περισσότερο θα αρχίσουμε να βλέπουμε τα οφέλη που φέρνει, καθώς εφαρμόζεται σε διάφορους τομείς, όπως η έρευνα για νέα φάρμακα, η αλληλουχία γονιδιώματος, η κρυπτογραφία, η μετεωρολογία, η επιστήμη των υλικών, η βελτιστοποίηση πολύπλοκων συστημάτων όπως η ροή της κυκλοφορίας στις μεγάλες πόλεις, ακόμα και στην έρευνα και αναζήτηση για εξωγήινη ζωή.

ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ∆ΥΝΑΜΙΚΟ ΑΛΛΑΖΕΙ

Οι εργαζόμενοι της γενιάς Z (γεννημένοι από το 1998 και μετά) έχουν πλέον σταθεροποιηθεί στο χώρο εργασίας και σύντομα θα αποτελούν το σύνολο των νέων προσλήψεων. Αν και προς το παρόν είναι μειοψηφία στο συνολικό ανθρώπινο δυναμικό, παραμένει γεγονός ότι είναι το νέο ταλέντο που έρχεται και ως “digital natives” -μια γενιά δηλαδή που δεν έχει γνωρίσει τον προ του Internet κόσμο- οι προσδοκίες τους και οι ιδέες τους φαίνεται να είναι πολύ διαφορετικές

από τις παραδοσιακές ροές εργασίας.

Κάθε γενιά διαμορφώνεται από τον

κόσμο στον οποίο μεγαλώνει, και

η γενιά Ζ δίνει μεγαλύτερη έμφαση

στα περιβαλλοντικά ζητήματα, την κοινωνική ευθύνη, την ευελιξία

αλλά και τον ψηφιακό τρόπο

εργασίας. Οι νέοι αυτοί εργαζόμενοι

έρχονται να αλλάξουν τους τρόπους

εργασίας - πολλοί από τους οποίους παραμένουν ίδιοι σχεδόν

100 χρόνια τώρα. Οι προσδοκίες των εργαζομένων της Γενιάς Ζ

αντικατοπτρίζουν την ανάγκη για τις επιχειρήσεις να κάνουν αλλαγές στους τρόπους και τις ροές εργασίας. Είναι η πρώτη γενιά που γεννήθηκε και έζησε εξολοκλήρου μετά τη

μαζική υιοθέτηση

Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι δυστυχώς μεγάλες, και τα αποτελέσματά της τα βιώσαμε ιδιαίτερα έντονα το προηγούμενο διάστημα

με μεγάλες καταιγίδες, ξηρασίες και πυρκαγιές. Καθώς η κλιματική αλλαγή εντείνεται και όλο και περισσότεροι άνθρωποι απαιτούν δράσεις, οι κυβερνήσεις αλλά και οι εταιρείες φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να «ακούν» τις απαιτήσεις αυτές. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το μεγαλύτερο νομοσχέδιο για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί πλέον νόμο της χώρας, ενώ τον περασμένο Οκτώβριο η Ευρωπαϊκή Ένωση

πρόστιμα και άλλες ποινές. Η θετική διάσταση του θέματος είναι ότι η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση γύρω

Τα ζητήματα της βιωσιμότητας προσεγγίζονται συχνά από την άποψη

του περιβάλλοντος. Και παρόλο που

προφανώς αυτό είναι το σωστό, δεν θα

πρέπει να παραγνωρίζεται ότι υπάρχουν

και περισσότερο εστιασμένες στο

κόστος προσεγγίσεις.

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι

αυτό της παγκόσμιας ζυθοποιίας

Carlsberg Group, η οποία βελτίωσε

ξεκίνησε να αξιοποιεί τον «Carbon Border Adjustment Mechanism»

για την καλύτερη μέτρηση και

φορολόγηση όλων των προϊόντων έντασης εκπομπών άνθρακα που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

από την κλιματική αλλαγή δημιουργεί τις συνθήκες και την πίεση για να βελτιωθούν τα πράγματα. Αυτή η βελτίωση έχει αποδειχτεί ότι οδηγεί σε υψηλότερη αποδοτικότητα, καθώς τα δεδομένα δείχνουν ότι οι εταιρείες που επιτυγχάνουν τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης τείνουν να υπερέχουν του ανταγωνισμού τους. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών είναι διττός.

Από τη μία προσφέρουν τα εργαλεία για μεγαλύτερη διαφάνεια και γνώση γύρω από το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που έχουν οι λειτουργίες μιας εταιρείας.

Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: αν οι εταιρείες συνεχίσουν να αγνοούν ή να υποβαθμίζουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, τα κανονιστικά πλαίσια θα τις καταστήσουν υπόλογες – κάτι που, εκτός των άλλων, αναμένεται να τους κοστίσει σημαντικά σε

Τα δεδομένα από αυτά τα εργαλεία μπορούν να αποκαλύψουν ελαττώματα που μπορεί να είχαμε παραλείψει, αλλά και τρόπους βελτίωσης. Από την άλλη, στο πλαίσιο της στρατηγικής τους

τη βιωσιμότητάς της ως μέρος μίας

ευρύτερης πρωτοβουλίας για την

αύξηση της συνολικής αποδοτικότητας

του εξοπλισμού της. Συνδέοντας τα

συστήματά του και έχοντας μεγαλύτερη

ορατότητα στις διαδικασίες του, ο

όμιλος Carlsberg κατάφερε να

μειώσει τα απόβλητα, το κόστος και να

βελτιώσει το αποτύπωμα άνθρακα.

Το ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης δεν

αποτελεί πλέον απλώς μία επιλογή

αλλά μία αναγκαιότητα. Οι εταιρείες

για βιώσιμη ανάπτυξη, οι εταιρείες θα πρέπει να συνυπολογίζουν και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των συστημάτων τους, με όρους κατανάλωσης ενέργειας, αποβλήτων και αναλωσίμων.

που θα θέσουν το ζήτημα της βιώσιμης

ανάπτυξης στο επίκεντρο του ψηφιακού

τους μετασχηματισμού θα διαπιστώσουν

πιθανότατα ένα τεράστιο πλεονέκτημα

έναντι εκείνων που θα -αναγκαστούν

τελικά- να ακολουθήσουν τις δράσεις

για ένα περισσότερο βιώσιμο μέλλον.

ΣΤΑΥ ΡΟΣ ΑΣΘΕΝ Ι ΔΗΣ

ΔΙΕΥΘ Υ ΝΩΝ Σ Υ ΜΒΟΥΛΟΣ,

ΚΟΙΝΩΝ Ι Α ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡ Ι ΑΣ

Επεκτείνουμε

παντού και για όλους τον ψηφιακό

μετασχηματισμό

H Κοινωνία της Πληροφορίας υλοποιεί το όραμα για την ψηφιακή μετάβαση της χώρας με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας και την ενίσχυση της ποιότητας ζωής του κάθε πολίτη.

Η

ορθή αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η ένταξή τους στις καθημερινές συναλλαγές του πολίτη και των επιχειρήσεων με τις δημόσιες υπηρεσίες, είναι μονόδρομος για όποια χώρα θέλει να προσφέρει ευημερία και πρόοδο στους πολίτες της και ευκαιρίες ανάπτυξης στην επιχειρηματική και επενδυτική κοινότητα. Έχει αναληφθεί ένα πολύ μεγάλο φορτίο, όχι μόνο σχετικά με την ψηφιοποίηση, αλλά και τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, έργα

πολύ απαιτητικά, έργα με προθεσμίες και χρονοδιαγράμματα, τα οποία δεν αφορούν μόνο στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αλλά διέπουν οριζόντια το ελληνικό Δημόσιο. Όλος αυτός ο συντονισμός σε απόλυτη και αγαστή συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης γίνεται από την ΚτΠ χωρίς να έχει χαθεί ούτε ένα ευρώ, ούτε ένα ορόσημο εδώ και σχεδόν πέντε χρόνια.

Στόχος μας και το 2024 παραμένει η ενίσχυση του ψηφιακού και ευέλικτου χαρακτήρα του κράτους, ώστε να εμπεδωθεί μια στέρεη σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες. Ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Επικεντρωνόμαστε, λοιπόν, στο επόμενο και βασικό στάδιο που είναι η επίτευξη των στόχων τους οποίους εξυπηρετεί η στρατηγική της εταιρείας. Στόχοι που δεν είναι άλλοι από την επιτυχή υλοποίηση έγκαιρα και αποτελεσματικά των μεγάλων ψηφιακών έργων, τους οποίους σχεδίασε και προκήρυξε σε καίριους τομείς της ελληνικής κοινωνίας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό η ΚτΠ.

Κινούμαστε δυναμικά για να επεκτείνουμε παντού και για όλους τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Στην κορυφή των ψηφιακών μας παρεμβάσεων είναι η Δικαιοσύνη και

η Υγεία. Με το εμβληματικό και σύνθετο έργο του E-Justice, που θα

επιτρέψει την επιτάχυνση της απονομής της, αλλά και η τηλεϊατρική

που αναμένεται να καλύψει όλες τις δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας. Προχωράμε εντατικά τη μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού συστήματος

στην κεντρική διοίκηση και τη λοιπή Γενική Κυβέρνηση (Gov ERP), την ενιαία ψηφιακή υποδομή εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων (CRM), όπως και σειρά μικρότερων έργων με αντικείμενο τον

τεχνολογικό εκσυγχρονισμό δημοσίων φορέων. Πολύ σημαντική είναι και η υλοποίηση των έργων που αφορούν στην ενίσχυση και επέκταση

υφιστάμενων Cloud υποδομών, καθώς και την προμήθεια -για πρώτη φορά- υπηρεσιών Public Cloud για λογαριασμό του Δημοσίου. Επίσης,

στο πλαίσιο της εθνικής προσπάθειας που καταβάλλουν η Κυβέρνηση

και το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης εξασφαλίστηκε μέσω του

Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας η υλοποίηση ενός σημαντικού

έργου για την ενίσχυση των συστημάτων cyber security κρίσιμων υποδομών των φορέων του υπουργείου, με στόχο να φτιάξουμε μια πολύ πιο ασφαλή Ελλάδα στο κομμάτι της κυβερνοασφάλειας.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αναφέρεται στη ριζική αλλαγή και την εξέλιξη των οργανισμών, των κοινωνιών

Μ Α ΓΚΥ ΑΘΑΝΑΣΙ Α ΔΗ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΜΕΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΤΕΧΝΟΛΟΓ Ι ΑΣ & ΚΑΙΝΟΤΟΜ Ι ΑΣ, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ (ΣΕΒ)

Η Ελλάδα και οι προκλήσεις του ψηφιακού

μετασχηματισμού

βελτίωση της ψηφιακής ωριμότητας δημιουργεί θετικό αποτύπωμα στην εθνική οικονομία. Στον ΣΕΒ εργαζόμαστε ώστε να αναδεικνύουμε τα σημεία που η χώρα καλείται να εστιάσει τις προσπάθειές της. επίπεδο όσο καθυστερούν στην υιοθέτηση τεχνολογιών αιχμής. Είναι απαραίτητη η αδιάληπτη στήριξη των τεχνολογικών επενδύσεων των επιχειρήσεων με ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία και φορολογικά κίνητρα, ενώ θα πρέπει να υιοθετηθούν σύγχρονες εθνικές στρατηγικές και πλαίσια για την ασφαλή ανάπτυξη και παραγωγική χρήση νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Τέλος, θα πρέπει να υποστηριχθεί η ανάπτυξη προηγμένων ψηφιακών λύσεων από τον εγχώριο κλάδο Τεχνολογιών Πληροφορικής.

Μ

ε βάση τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ, η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα ψηφιακής προόδου την τελευταία πενταετία, τρέχοντας πιο γρήγορα σε σχέση με πιο ώριμες, τεχνολογικά, χώρες. Οι ψηφιακές επιδόσεις της Ελλάδας βελτιώθηκαν κατά 56%, όταν το αντίστοιχο ποσοστό κατά Μ.Ο. της ΕΕ ήταν 30%. Παρά τη βελτίωση, υπάρχει ακόμη δρόμος για τη σύγκλιση με τον Μ.Ο. ΕΕ27. Πρέπει να τρέξουμε ακόμα ταχύτερα, κάνοντας μικρά και μεγάλα άλματα, για να φτάσουμε στον ευρωπαϊκό Μ.Ο., αλλά και για να πετύχουμε τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας. Ποιοι είναι αυτοί; Η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες-μέλη της ΕΕ, θα πρέπει ως το 2030 να έχει πετύχει 100% κάλυψη στις τηλεπικοινωνιακές υποδομές και 80% κάλυψη του

πληθυσμού της στις βασικές ψηφιακές δεξιότητες. Η διείσδυση του cloud, των big data και της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις

θα πρέπει να φτάσει στο 75%, ενώ το 90% των ΜμΕ θα πρέπει να έχει τουλάχιστον βασικό επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας. Τέλος, το 100% των δημόσιων υπηρεσιών προς πολίτες και επιχειρήσεις θα πρέπει να

είναι ψηφιακό και, επίσης, θα πρέπει να υπάρχει πλήρης πρόσβαση στους ηλεκτρονικούς φακέλους υγείας. Εστιάζοντας στους στόχους για τις επιχειρήσεις και τις δεξιότητες, βλέπουμε ότι το επίπεδο ψηφιοποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων κατατάσσεται στο 68% του Μ.Ο. της ΕΕ. Όμως, αξίζει να σημειωθεί ότι και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι αρκετά πίσω ψηφιακά, σε σχέση με Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα. Συνεπώς, η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και κυρίως των ΜμΕ απειλείται σε παγκόσμιο

Ανασταλτικός παράγοντας στην ψηφιοποίηση των ΜμΕ είναι η έλλειψη κατάλληλα εκπαιδευμένου και ενημερωμένου ανθρώπινου δυναμικού. Σήμερα, περίπου ο μισός πληθυσμός της χώρας διαθέτει το βασικό επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων, αλλά πρέπει να πάμε σε ποσοστό τουλάχιστον 80% του πληθυσμού. Χρειάζεται οριζόντια ενίσχυση του ψηφιακού αλφαβητισμού, όπως και κατάρτιση / επανακατάρτιση των εργαζομένων γύρω από βασικές και προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες. Πιο μεγάλη όμως είναι η υστέρηση σε ειδικούς στις Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) με 7 στις 10 εταιρείες να έχουν ακάλυπτες θέσεις. Ανάλογες ελλείψεις

Accenture Technology Vision

«Human by Design»

Η ΑΙ και άλλες σύγχρονες τεχνολογίες θα ενισχύσουν την ικανότητα των ανθρώπων και των οργανισμών να επιτυγχάνουν νέα όρια απόδοσης.

Η

μ ελέτη Accenture Technology Vision διαπιστώνει ότι βρισκόμαστε εν μέσω μιας τεράστιας τεχνολογικής αλλαγής, όπου η ΑΙ και άλλες τεχνολογίες γίνονται «Human by Design», εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή παραγωγικότητας και δημιουργικότητας. Και καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται ώστε να είναι πιο ανθρωποκεντρική, προσφέρει πρακτικά μεγαλύτερες δυνατότητες στους ανθρώπους να

ενισχύσουν τις ικανότητές τους και να επανεφεύρουν τις επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με τη μελέτη, η GenAI έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει το 44%

όλων των ωρών εργασίας σε όλες τους κλάδους στις ΗΠΑ, να ωθήσει τη βελτίωση της παραγωγικότητας σε 900 διαφορετικούς τύπους θέσεων

εργασίας και να δημιουργήσει $8 τρις σε οικονομική αξία παγκοσμίως.

Η μελέτη εντοπίζει τέσσερις βασικές τάσεις στη μετάβαση προς τις

«human by design» τεχνολογίες:

A Match Made in AI: Reshaping our relationship with knowledge

Εγκαινιάζοντας μια εποχή όπου τα δεδομένα αναδιοργανώνονται με τρόπους που διευκολύνουν την ανθρώπινη λογική και μιμούνται τη δημιουργικότητα. Οι άνθρωποι, αντί να ψάχνουν αποτελέσματα σε μηχανές αναζήτησης, θα λαμβάνουν απευθείας επιμελημένες

και εξατομικευμένες απαντήσεις με τη μορφή μιας συμβουλής, μιας εικόνας, ενός δοκιμίου ή και ενός έργου τέχνης. Η αναζήτηση γίνεται πλέον συνθετική, ενώ οι επιχειρήσεις που επανασχεδιάζουν το πώς αξιοποιείται η πληροφορία στον οργανισμό τους και εξοπλίζουν τους ανθρώπους τους με ΑΙ εργαλεία επιχειρηματικής γνώσης, θα ενισχύσουν εκθετικά την οικονομική τους απόδοση.

Meet My Agent: Ecosystems for AI

Αναπτύσσοντας έναν κόσμο όπου ΑΙ ψηφιακοί βοηθοί εργάζονται για λογαριασμό ατόμων και αποτελούν μέρος ενός διασυνδεδεμένου οικοσυστήματος. Αυτοί οι ψηφιακοί βοηθοί όχι απλά μας βοηθούν, αλλά παίρνουν επίσης αποφάσεις για εμάς, τόσο στον φυσικό όσο και στον ψηφιακό κόσμο. Δουλεύοντας μαζί, πολλαπλασιάζουν τη συλλογική παραγωγή και παραγωγικότητα των εργαζομένων και δημιουργούν τεράστια αξία για τις επιχειρήσεις που επιλέγουν να τους αξιοποιήσουν. Το 96% των στελεχών συμφωνεί ότι η αξιοποίηση οικοσυστημάτων AI ψηφιακών βοηθών αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για τον οργανισμό τους τα επόμενα χρόνια.

The Space We Need: Creating value in new realities

Δημιουργώντας νέους καθηλωτικούς κόσμους προσωπικής αλληλεπίδρασης και επεκτείνοντας τους φυσικούς, δισδιάστατους κόσμους μας σε νέα τρισδιάστατα περιβάλλοντα που αναπτύχθηκαν με αξιοποίηση spatial computing, metaverse, ψηφιακών δίδυμων και τεχνολογιών AR/VR. Αυτοί οι νέοι κόσμοι και εμπειρίες θα συνδυάσουν τον ψηφιακό και το φυσικό μας κόσμο, φέρνοντάς μας πιο κοντά με νέους τρόπους, τροφοδοτώντας την καινοτομία και βελτιώνοντας τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε και μαθαίνουμε. Ενδεικτικά, στον κόσμο του λιανεμπορίου, το 33% των καταναλωτών δήλωσε ότι θα ενδιαφερόταν να χρησιμοποιήσει τεχνολογίες spatial computing.

Our Bodies Electronic: A new human interface

Αξιοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες (ΑΙ-powered wearables, brainsensing neurotech και eye/movement tracking) για να αποκτήσουμε μια καλύτερη κατανόηση για εμάς, τις ζωές και τις προθέσεις μας προκειμένου να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας. Το 94% των στελεχών συμφωνεί ότι οι τεχνολογίες αυτές θα μας επιτρέψουν να κατανοήσουμε καλύτερα τις συμπεριφορές και τις προθέσεις μας, μετασχηματίζοντας τη διάδραση μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Συμπερασματικά, οι ανθρωποκεντρικές τεχνολογίες, όπως η GenAI, είναι έτοιμες να απελευθερώσουν τη δυναμική των ανθρώπων προς όφελος των επιχειρήσεων και της κοινωνίας. Βασική προϋπόθεση ωστόσο είναι να ακολουθήσουμε μια ‘human by design’ προσέγγιση που διασφαλίζει ότι αυτές οι τεχνολογίες χρησιμοποιούνται δίκαια και υπεύθυνα.

Αρκαδίας 1, 14564, Κηφισιά

Τ: 210 6781400

E: marketing.greece@accenture.com

W: www.accenture.com

ΓΙ Ω ΤΑ ΠΑΠΑΡ Ι ΔΟΥ

ΠΡΟ ΕΔΡΟΣ ΔΣ, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (ΣΕΠΕ)

Το “ψηφιακό

στοίχημα” που δεν

μπορούμε να χάσουμε

Οφείλουμε να διαμορφώσουμε το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο και τις υποδομές, προκειμένου η ανάπτυξη των ψηφιακών τεχνολογιών να λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας, της οικονομίας και της χώρας.

Ο

ι δυνατότητες και η δυναμική του κλάδου μας είναι καταγεγραμμένες και στην κοινωνία και στην οικονομία. Η βιομηχανία της ψηφιακής τεχνολογίας στην Ελλάδα διαθέτει

περισσότερες από 4.600 επιχειρήσεις, 300.000 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης κι έναν κύκλο εργασιών €13,5 δισ. κατά μέσο όρο ανά έτος, την τελευταία τριετία, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 8% του ΑΕΠ της χώρας. Παράλληλα, η ελληνική βιομηχανία ψηφιακής τεχνολογίας έχει τη διεθνή αναγνώριση, ώστε να πρωταγωνιστήσει διεθνώς. Ήδη, στα παγκόσμια βραβεία ψηφιακής τεχνολογίας “WITSA Global

ICT Excellence Awards”, στα οποία ο ΣΕΠΕ συμμετέχει ανελλιπώς τα τελευταία 17 χρόνια, ελληνικές εταιρείες, αλλά και δημόσιοι οργανισμοί, έχουν αποσπάσει 38 βραβεία. Ο κόσμος, όπως τον ξέρουμε, θα αλλάξει τα επόμενα 20 χρόνια περισσότερο απ’ ό,τι στα 300 προηγούμενα. Από την ενδιαφέρουσα μελέτη “Η Επίδραση της Δημιουργικής Τεχνητής Νοημοσύνης στην ελληνική οικονομία”, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΣΕΠΕ από το Τμήμα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών της Deloitte, με την υποστήριξη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), προκύπτει κάτι πολύ ενδιαφέρον: η Δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη, αναμένεται να ενισχύσει κατά 5,5% το ΑΕΠ της χώρας ως το 2030 (δηλαδή €10,7 δισ. € επιπλέον), ενώ, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να αγγίξει ακόμα και το +9,8%.

Ταυτόχρονα, σημειώνεται η αναμενόμενη όξυνση της πρόκλησης που

αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην εξεύρεση ανθρώπινου δυναμικού. Για τον σκοπό αυτό και με υψηλό αίσθημα ευθύνης, ο Σύνδεσμός μας,

η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης και οι πρόεδροι 37 σχολών του κλάδου Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών των ελληνικών Πανεπιστημίων, μέσα από κοινή μελέτη, παρουσιάσαμε πρόσφατα ένα σύνολο σημαντικών, ουσιαστικών και καινοτόμων προτάσεων για την

αντιμετώπιση της έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού στις Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών., Αρκεί αυτό, όμως, από μόνο του ; Ασφαλώς όχι. Ο ρόλος της Πολιτείας είναι καθοριστικός. Τα σημαντικά ψηφιακά άλματα που έγιναν τα τελευταία χρόνια, αλλά και τα σαφή σημεία ανάκαμψης της οικονομίας της χώρας, υποδεικνύουν πως έχουμε μία μεγάλη ευκαιρία μπροστά μας. Για αυτό οφείλουμε να προχωρήσουμε στην τάχιστη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων, να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις, με κίνητρα για την τεχνολογική καινοτομία, και να υποστηρίξουμε ενεργά την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου ψηφιακής τεχνολογίας. Και φυσικά να ενισχυθεί η προσβασιμότητα επιχειρήσεων, Δημοσίου και πολιτών στις νέες τεχνολογίες. Χωρίς προσκόμματα, όπως το ψηφιακό τέλος, που αφορά στην εύλογη αμοιβή προς τους δημιουργούς

κρίνεται από τα έργα. Ο ΣΕΠΕ και τα μέλη μας έχουμε

ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΟΝΤΟΣ

CEO ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ AUSTRIACARD HOLDINGS

AUSTRIACARD HOLDINGS: Στην πρώτη

γραμμή του ψηφιακού

μετασχηματισμού των

επιχειρήσεων

Η AUSTRIACARD HOLDINGS πρωτοπορεί στο σχεδιασμό και την υλοποίηση τεχνολογικών λύσεων, επιταχύνοντας το ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.

Σ

ε ένα οικονομικό περιβάλλον που μεταβάλλεται διαρκώς, ο ψηφιακός μετασχηματισμός διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην

βελτίωση του τρόπου λειτουργίας των επιχειρήσεων και στην αύξηση της αποδοτικότητάς τους. Ο Όμιλος AUSTRIACARD HOLDINGS

με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον της ψηφιακής εποχής, αναπτύσσει ευέλικτες και τεχνολογικά πρωτοποριακές λύσεις, με σκοπό να συμβάλλει στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων.

Με ποιο τρόπο συμβάλλει η AUSTRIACARD στο πεδίο της ψηφιακής τεχνολογίας στο σύγχρονο επιχειρείν; Με περισσότερα από 127 χρόνια ιστορίας, η AUSTRIACARD, μια πολυεθνική εταιρεία τεχνολογίας, προσφέρει τις πλέον εξελιγμένες και ασφαλείς λύσεις ψηφιακής τεχνολογίας. Σε επίπεδο υπηρεσιών δραστηριοποιούμαστε στους τομείς των έξυπνων καρτών πληρωμής, του digital και security printing και των τεχνολογικών λύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού. Ειδικότερα, όσον αφορά τον τομέα των έξυπνων καρτών πληρωμής, το ισχυρό τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης της εταιρείας μας έχει αναπτύξει ένα ασφαλές λειτουργικό σύστημα, που ονομάζεται ACOS, το οποίο ενσωματώνεται στα τσιπ των τραπεζικών καρτών για την πραγματοποίηση ασφαλών συναλλαγών. Στον τομέα που αφορά τις λύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού, ενδεικτικά παρέχουμε υπηρεσίες όπως η digital onboarding πλατφόρμα που αυτοματοποιεί το remote KYC/KYB των πελατών και εμπεριέχει τα κατάλληλα mobile applications, την ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων, data analytics και την ψηφιοποίηση εγγράφων χρησιμοποιώντας πλατφόρμες data capture που έχουμε αναπτύξει με τεχνολογίες Computer Vision και OCR (optical character recognition).

Πώς αντιλαμβάνεστε το ρόλο της τεχνητής

νοημοσύνης τα επόμενα χρόνια;

Η τεχνητή νοημοσύνη ήδη αποτελεί τεχνολογία που η AUSTRIACARD

χρησιμοποιεί σε πολλές από τις λύσεις που προσφέρει στους πελάτες της, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Παραδείγματα αποτελούν οι λύσεις customer facing applications, όπως τα chatbots, οι λύσεις accounting & process automation, digital onboarding (KYC, KYB), η διαχείριση εγγράφων (e-archiving, data capture) και οι εφαρμογές predictive analytics. Πρόκειται για μία τεχνολογία που βελτιώνει αισθητά την καθημερινότητα των επιχειρήσεων και διαμορφώνει πολύπλευρα το μέλλον των ψηφιακών λύσεων και της ασφάλειας. Προτεραιότητά μας είναι η περαιτέρω αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλες τις πτυχές της δραστηριότητάς μας, από την ασφάλεια και τον αυτοματισμό μέχρι τη διαχείριση των δεδομένων και τις ψηφιακές

πληρωμές. Αυτή η διαδικασία προϋποθέτει, φυσικά, συνεχείς επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη για τη δημιουργία προηγμένων λύσεων που

αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, με στόχο αφενός τη βελτίωση της απόδοσης και της ασφάλειας των υπηρεσιών μας και αφετέρου την ανάπτυξη και δημιουργία προστιθέμενης αξίας για τους πελάτες μας.

Lamezanstrasse 4-8, 1230 Vienna, Austria

Τ: +43 (0)1 61065 – 0

Ε: ac.contact@austriacard.com

W: www.austriacard.com

Η κυβερνοασφάλεια σε ρόλο αρωγού στο σύγχρονο επιχειρείν, αλλά …

Οι ταχύτατοι ρυθμοί με τους οποίους προχωράει ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η μετάβαση στο cloud, τα υβριδικά μοντέλα εργασίας αλλά και τα ολοένα και περισσότερα κανονιστικά πλαίσια έχουν ως αποτέλεσμα να αυξάνουν διαρκώς τις απαιτήσεις για τη διασφάλιση των συστημάτων και των οργανισμών ευρύτερα.

Tου Νότη Ηλιόπουλου, Cyber security expert

Σ

το ψηφιακό περιβάλλον η έννοια της κανονικότητας είναι άγνωστη, αφού οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και δίχως κανόνες, ενώ καλούμαστε να υπηρετήσουμε συνεχώς μεταβαλλόμενες επιχειρηματικές απαιτήσεις. Χαρακτηριστικά των τελευταίων δύο ετών υπήρξαν, μεταξύ άλλων, ο άκρατος ψηφιακός μετασχηματισμός, η (συχνά) βεβιασμένη μετάβαση στο υπολογιστικό σύννεφο, η καθιέρωση του υβριδικού μοντέλου εργασίας, η ύπαρξη ενός διαρκώς διογκούμενου και ενίοτε αντικρουόμενου κανονιστικού πλαισίου, καθώς και από η ψηφιακή αυτοματοποίηση μεγάλου αριθμού επιχειρηματικών διεργασιών. Πέραν αυτών, η χρήση κάθε είδους νεωτερισμού που άπτεται της τεχνολογίας, υιοθετείται με σκοπό τη δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι ευρύτεροι κίνδυνοι που αφορούν στη βιωσιμότητα ενός Οργανισμού, σχετίζονται, σε μεγάλο βαθμό με την εκμετάλλευση των αδυναμιών ασφάλειας της τεχνολογίας. Ταυτόχρονα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση των κινδύνων που προέρχονται από εξωγενείς απειλές, αφού στο επιχειρηματικό λειτουργικό περιβάλλον, ο φυσικός, ο εικονικός και ο ψηφιακός κόσμος αλληλεπιδρούν, προκαλώντας αυξημένη πολυπλοκότητα. Αναφορικά με την Ασφάλεια Πληροφοριών & Ψηφιακών Υποδομών/Κυβερνο-ασφάλεια, είναι γεγονός ότι σε θεωρητικό επίπεδο παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα, η οποία, ωστόσο, δεν ανταποκρίνεται στην πράξη και στην παρατηρούμενη ελάχιστη πραγματική δραστηριοποίηση, ενώ παράλληλα ανώτερα στελέχη Οργανισμών και φορέων τοποθετούνται ολοένα και περισσότερο επί των ζητημάτων της.

Το τοπίο των απειλών Βρισκόμαστε ήδη μπροστά σε μια υβριδική/συνδυαστική μορφή εκμετάλλευσης των αδυναμιών ασφάλειας (τεχνικών και διαχειριστικών) οι οποίες προέρχονται από διαφορετικά περιβάλλοντα και τεχνολογίες μέσα στον ίδιο οργανισμό. Επιπρόσθετα, οι κακόβουλοι χρήστες χρησιμοποιούν πλέον και τη τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου ν’ αναλύουν γρήγορα και με ακρίβεια διαφορετικές στρατηγικές επίθεσης, μεγιστοποιώντας τις πιθανότητες επιτυχίας τους. Οι επιθέσεις που κάνουν εκτεταμένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, γίνονται δύσκολα αντιληπτές και είναι δύσκολα προβλέψιμες, από τις υφιστάμενες τεχνολογίες ανίχνευσης επιθέσεων. Τα εργαλεία εκτέλεσης επιθέσεων που κάνουν χρήση τεχνητής νοημοσύνης, παρέχουν τη δυνατότητα εκτέλεσης

εταιρικής κουλτούρας για την ασφάλειας πληροφοριών και καθιστά

απαραίτητη την ολοκληρωτική και αποτελεσματική διαχείριση των συναφών κινδύνων.

Στον αντίποδα, είναι προφανές ότι η προσέγγιση της αναγκαιότητας και της προστιθέμενης αξίας της ασφάλειας πληροφοριών ως αναπόσπαστου στοιχείου της επιχειρηματικής ανθεκτικότητας και η ταυτόχρονη αύξηση των σχετικών επενδύσεων, δεν έχουν συμβάλει, ως τώρα, στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων που υιοθετούνται. Αντιθέτως, η αποτελεσματικότητα μειώνεται, καθώς παρατηρείται αδυναμία αποτελεσματικής εφαρμογής των βασικών επιταγών της ΑΠ, η οποία με τη σειρά της συνεπάγεται την αδυναμία έγκαιρης διαχείρισης των σχετικών κινδύνων και κατ’ επέκταση την αδυναμία διεκπεραίωσης του επιχειρηματικού ρόλου τον οποίο η ΑΠ καλείται να υπηρετήσει. Στόχο αποτελεί, επομένως, η αποτελεσματικότερη κατά το δυνατόν εφαρμογή των

Η ολιστική προσέγγιση για την ασφάλεια πληροφοριών, όπου και αν οι πληροφορίες αυτές βρίσκονται μέσα στο ευρύτερο εταιρικό περιβάλλον, είναι μονόδρομος και θα πρέπει να αποτελεί κομμάτι της εταιρικής κουλτούρας

απαιτήσεων της ασφάλειας πληροφοριών και η άμεση αντίδραση

ως προς την αποτίμηση του εκάστοτε κινδύνου από το στιγμή

της εμφάνισής του, καθώς και η γρήγορη απόκριση αναφορικά

με γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις οι οποίες επηρεάζουν τη ροή σχετικών διαδικασιών.

Τα επόμενα βήματα, το αναγκαίο τώρα και η μετεξέλιξη της Ασφάλειας Πληροφοριών

Το μάθημα που μας έδωσε η εμπειρία των τελευταίων δύο ετών συνοψίζεται στα ακόλουθα: α) Διαπιστώνεται αδυναμία αποτελεσματικής εφαρμογής των βασικών επιταγών της ασφάλειας πληροφοριών, η οποία συνεπάγεται την αδυναμία έγκαιρης διαχείρισης των σχετικών κινδύνων και κατ’ επέκταση την αδυναμία διεκπεραίωσης του επιχειρηματικού ρόλου τον οποίο αυτή καλείται να υπηρετήσει, ενώ παράλληλα η απαιτούμενη προτεραιότητα σε θέματα υλοποίησης και επιβολής των βασικών κανόνων της εξακολουθεί να μην είναι αυτονόητη και β) Καθίσταται αναγκαία η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων των ρόλων που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση των περιστατικών ΑΠ, αλλά και η ενσωμάτωσή τους στις παραγωγικές μονάδες του οργανισμού, προς τον σκοπό της αποτελεσματικότερης απόκρουσής τους. Αλλαγή κουλτούρας Η ασφάλεια πληροφοριών χρειάζεται να μετεξελιχθεί σε μία ολιστική

αυτές βρίσκονται, όσο και της αξιοπιστίας του ψηφιακού λειτουργικού περιβάλλοντος. Προς τούτο, είναι αναγκαία η αναθεώρηση της στρατηγικής για την ασφάλεια πληροφοριών, αλλά και της διεργασίας αποτελεσματικής υλοποίησης και συνεχούς βελτίωσης των μέτρων προστασίας που εφαρμόζονται. Η στρατηγική για την ασφάλεια πληροφοριών απαιτείται να επικεντρωθεί στη βελτίωση της ανθεκτικότητας όλων των δικλείδων ασφάλειας και στην περαιτέρω ενδυνάμωση εκείνων που αφορούν την ακεραιότητα των πληροφοριών. Βασικό συστατικό της αναθεωρημένης στρατηγικής συνιστά η αυτοματοποίηση σε συνδυασμό με την ενσωμάτωση των αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με την ασφάλεια πληροφοριών στην επιχειρηματική καθημερινότητα. Με στόχο τη διαρκή βελτίωση, απαιτείται να υιοθετηθεί μία νέα προσέγγιση μέσω «τομέων / θεματικών περιοχών» (domains) της ασφάλειας πληροφοριών που αντιμετωπίζουν ολιστικά συγκεκριμένες ενότητες αναγκών, όπως π.χ. τη βελτίωση όλων των πτυχών της διαχείρισης των περιστατικών ασφάλειας, όλες τις πτυχές του ελέγχου πρόσβασης των χρηστών, όλες τις πτυχές της διαχείρισης κινδύνου, όλες τις πτυχές της διαρροής κρίσιμων δεδομένων. Αντιμετωπίζουν, δηλαδή, το πρόβλημα σε όλες του τις διαστάσεις χωρίς να περιορίζονται σε μέρος μόνο αυτού. Στο πλαίσιο της παραπάνω προσέγγισης, καθίσταται αναγκαία η αναθεώρηση των διαδικασιών και η αναδιανομή των ρόλων και των αρμοδιοτήτων με σκοπό την για ενσωμάτωση της

ασφάλειας πληροφοριών στις παραγωγικές μονάδες του Οργανισμού.

Ενσωμάτωση στις παραγωγικές μονάδες

Καθίσταται πλέον αναγκαία η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων των ρόλων που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπισή των κινδύνων για την ΑΠ, αλλά και η ενσωμάτωσή τους στις παραγωγικές μονάδες του οργανισμού, προς τον σκοπό της αποτελεσματικότερης διαχείρισής τους. Με τον τρόπο αυτόν, επιτυγχάνεται ένας ακόμα στόχος της αποτελεσματικής εφαρμογής της ασφάλειας πληροφοριών στο επιχειρηματικό περιβάλλον, ήτοι η έμφαση στην πρόληψη (τήρηση των διαδικασιών και μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των δικλείδων ασφάλειας) και στην άμεση κατανόηση και αποτίμηση του κινδύνου. Ο εκάστοτε υπεύθυνος για την ΑΠ αποτελεί τον ενορχηστρωτή της εταιρικής προσπάθειας για την ΑΠ, καθώς και τον βασικό παράγοντα διαχείρισης των

σχετικών με αυτήν κινδύνων. Δεν αποτελεί δηλαδή τροχοπέδη

και δεν καθίσταται ο μοναδικός υπεύθυνος για την υλοποίηση των απαραίτητων δικλείδων ασφάλειας πληροφοριών.

Στελέχωση

Ένας ακόμα καθοριστικός για την υλοποίηση των ανωτέρω παράγο -

ντας αναφέρεται στην επάρκεια των ικανοτήτων που αφορούν στην

ασφάλεια πληροφοριών στο εκάστοτε επιχειρηματικό περιβάλλον.

Οι οργανωτικές μονάδες που άπτονται της ασφάλεια πληροφοριών

είναι κατά κανόνα υποστελεχωμένες. Η εν λόγω παράμετρος δεν

είναι κατά κύριο λόγο ποσοτική, αλλά σχετίζεται με τις συγκε-

κριμένες ανάγκες του εκάστοτε εταιρικού περιβάλλοντος. Συχνά

παρατηρείται το φαινόμενο να στελεχώνονται τα αντίστοιχα τμήμα από πρόσωπα που δεν διαθέτουν τις κατάλληλες για τη φύση και τις ανάγκες του εκάστοτε οργανισμού ειδικότητες. Πολλές φορές, ωστόσο, η ουσιαστική συνδρομή των προσώπων αυτών είναι εν

τοις πράγμασι περιστασιακή και θα μπορούσε να καλυφθεί μέσω της παροχής υπηρεσιών από εξωτερικούς συνεργάτες.

Βήματα μπροστά

Είναι περισσότερο από ποτέ προφανής η ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής των βασικών αρχών και δικλείδων ασφαλείας, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται έντονη η ανάγκη προσαρμογής της στρατηγικής, της αρχιτεκτονικής και της διαχείρισης των απειλών στο νέο, συνεχώς εξελισσόμενο ψηφιακό/φυσικό/εικονικό κόσμο. Η ολιστική προσέγγιση για την ασφάλεια πληροφοριών, όπου και αν οι πληροφορίες αυτές βρίσκονται μέσα στο ευρύτερο εταιρικό περιβάλλον, είναι μονόδρομος. Ο διαχωρισμός και ο κατακερματισμός της διαχείρισης της ασφάλειας στο επιχειρηματικό περιβάλλον ανήκουν πλέον οριστικά και αμετάκλητα στο παρελθόν. Η αβεβαιότητα που αναδεικνύεται από τις συνθήκες

καθιστά αναγκαία την αποτελεσματική αντιμετώπιση και την ολιστική προσέγγιση. Ο τρόπος με τον οποίο ο εκάστοτε Οργανισμός θα επιλέξει να δομήσει το συγκεκριμένο πλαίσιο που θα

καλύπτει τις δικές του ανάγκες, εξαρτάται από το επιχειρηματικό και τεχνολογικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί, αλλά και

από τον βαθμό ωριμότητας, την κουλτούρα και την προσέγγιση

που υιοθετεί απέναντι στην επιχειρηματική βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα εν γένει. Ταυτόχρονα, η υιοθέτηση της ψηφιακής

πραγματικότητας και η ταχύτητα με την οποία αλλάζει η τεχνολογία που την υποστηρίζει, επιβάλλουν την πρακτική εφαρμογή μιας από τις θεμελιώδεις αρχές της ασφάλειας των πληροφοριών, η οποία συνίσταται ακριβώς στο να αποτελέσει αυτή να μέρος της εταιρικής κουλτούρας και κατ’ επέκταση μέρος των αρμοδιοτήτων κάθε εργασιακού ρόλου.

Είναι περισσότερο από ποτέ

προφανής η ανάγκη προσαρμογής

της στρατηγικής, της αρχιτεκτονικής

και της διαχείρισης των απειλών στο νέο, συνεχώς εξελισσόμενο ψηφιακό/

φυσικό/ εικονικό κόσμο

ΘΩΜ Α Σ ΔΟΜΠΡ Ι ΔΗΣ

ΠΡΟΪΣΤΑ ΜΕΝΟΣ ΓΕΝΙΚ Η Σ ΔΙΕ ΥΘΥΝΣΗΣ

ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦ Α ΛΕΙΑΣ, ΓΕΝΙΚ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕ Ι Α

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙ Ω Ν ΚΑΙ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕ Ι ΩΝ

Συνεργασία για την

πρόληψη και την

αντιμετώπιση των

ψηφιακών απειλών

Tο ζήτημα της ψηφιακής ασφάλειας είναι ιδιαίτερα περίπλοκο. Ο αριθμός των ψηφιακών υπηρεσιών που παρέχονται από το κράτος αυξάνεται διαρκώς και μαζί τους η εξάρτησή μας από τις ψηφιακές υποδομές.

Α πό τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Εθνική Αρχή Κυ-

όργανα, έχουμε αναπτύξει διμερείς συνεργασίες με αντίστοιχες εθνικές

βερνοασφάλειας, ο αριθμός των περιστατικών σε κρίσιμες υποδομές πολλαπλασιάζεται τα τελευταία χρόνια. Το τοπίο

απειλών εξελίσσεται και μεταβάλλεται διαρκώς. Στις γνωστές έως τώρα απειλές, προστίθενται και οι νέες τεχνολογίες, όπως είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Κβαντική Τεχνολογία, η χρήση των οποίων θα πρέπει να γίνεται με τρόπο ασφαλή. Περαιτέρω, άλλη μία πρόκληση είναι και η έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών. Η ζήτηση ξεπερνά κατά πολύ την προσφορά ακόμη και στην ελληνική αγορά και οι επαγγελματίες του κλάδου της πληροφορικής με εξειδίκευση κυβερνοασφάλειας δεν επαρκούν. Ως προς τις κλασικές κυβερνοαπειλές που θα μας απασχολήσουν και αυτή τη χρονιά, ο τύπος επίθεσης Ransomware αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση, καθώς αποτελεί την πρακτική εφαρμογή σχεδόν όλων των τύπων κυβερνοαπειλών . Για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού, δημιουργήθηκε η πρωτοβουλία Counter Ransomware Initiative (CRI), στην οποία συμμετέχει από την προηγούμενη χρονιά και η χώρα μας. Μάλιστα, τον Νοέμβριο του 2023, είχαμε την ευκαιρία να συμμετέχουμε στην 3η Διεθνή Σύνοδο CRI κατά την οποία εκπρόσωποι 48 χωρών συναντήθηκαν προκειμένου να υπογραφεί Κοινή Δέσμευση για ενέργειες κατά του Ransomware.

Η Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας σε καθημερινή βάση συνεργάζεται με τους λοιπούς δημόσιους φορείς (ΑΔΑΕ, ΕΕΤΤ, το Εθνικό CSIRT, το Εθνικό CERT, τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος). Παράλληλα, όλο αυτό το διάστημα συνεργαζόμαστε και με τα αρμόδια ευρωπαϊκά

αρχές κυβερνοασφάλειας άλλων χωρών και εκπροσωπούμε τη χώρα σε

διεθνείς πρωτοβουλίες. Η Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας έρχεται να διασφαλίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο ψηφιακό κράτος και την

ψηφιακή διακυβέρνηση προστατεύοντας τις κρίσιμες υποδομές του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αποτελώντας παράλληλα την Εθνική Αρχή Πιστοποίησης Κυβερνοασφάλειας, το Εθνικό Κέντρο Συντονισμού

(Competence Center) και λειτουργώντας το Ενοποιημένο Κέντρο Αναφοράς Κυβερνοασφάλειας (Ενοποιημένο SOC) για την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση κυβερνοαπειλών σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Από τον Οκτώβριο του 2024 με την εφαρμογή και στην Ελλάδα της NIS2, είναι σημαντικό όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (Δημόσιοι και Ιδιωτικοί) να αναπτύξουν εκείνους τους απαραίτητους μηχανισμούς για

την πρόληψη και την άμεση ανταπόκριση σε κυβερνοπεριστατικά.

Ήδη η υπηρεσία μας κάνει τα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση και θα είναι έτοιμη σε επίπεδο πολιτικής κυβερνοασφάλειας αλλά και σε επίπεδο επιχειρησιακό.

Δεδομένου ότι, κανείς δε μπορεί να αντιμετωπίσει από μόνος του ζητήματα κυβερνοασφάλειας απαιτείται η δημιουργία κοινότητας κυβερνοασφάλειας με τη συμμετοχή φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και ταυτόχρονα σημαντικές επενδύσεις και συνέργειες ώστε να αναπτύξουμε

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

DIRECTOR, NORWEGIAN CENTER FOR CYBERSECURITY IN CRITICAL SECTORS (NORCICS)

Η πρόκληση της

κυβερνοασφάλειας

σήμερα

Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία δεν αφήνουν ανεπηρέαστο το πεδίο της κυβερνοασφάλειας, καθώς παράλληλα εξελίσσονται τεχνολογικά και οι δυνητικές επιθέσεις.

Η

κυβερνοασφάλεια είναι ένα δυναμικά εξελισσόμενο πεδίο και

νέες προκλήσεις αναδύονται καθώς η τεχνολογία προχωρά

και οι δυνητικοί επιτιθέμενοι αναπτύσσουν πιο εξελιγμένες

τακτικές.

Μερικές από τις προκλήσεις που η κυβερνοασφάλεια καλείται να

αντιμετωπίσει σήμερα είναι:

Εξελιγμένες μορφές επιθέσεων

Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οι επιθέσεις λυτρισμικού (ransomware), στις οποίες εγκληματίες του κυβερνοχώρου στοχεύουν οργανισμούς όλων των μεγεθών και τομέων, κρυπτογραφούν δεδομένα

και απαιτούν πληρωμή λύτρων προκειμένου να αποκαλύψουν στον

οργανισμό-θύμα τα κλειδιά αποκρυπτογράφησης.

Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και οι προηγμένες επίμονες απειλές (Advanced Persistent Threats - APTs). Ομάδες APT, συχνά κρατικές ή εξαιρετικά οργανωμένες κυβερνοεγκληματικές οργανώσεις, εξαπολύουν προηγμένες τεχνολογικά, στοχευμένες επιθέσεις εναντίον πληροφοριακών συστημάτων ειδικού ενδιαφέροντος με στόχο την απόκτηση ευαίσθητων ή διαβαθμισμένων δεδομένων ή τη διακοπή λειτουργίας συστημάτων κρίσιμων υποδομών.

Τελος, επιθέσεις κοινωνικής μηχανικής (phishing, spear-phishing και άλλες τακτικές κοινωνικής μηχανικής) παραμένουν διαδεδομένες.

Νέες μορφές υπολογιστικών υποδομών και εργασίας

Η ασφάλεια των υποδομών νεφοϋπολογιστικής (cloud) έχει σήμερα ιδιαίτερη σημασία. Εσφαλμένες ρυθμίσεις παραμέτρων, παραβιάσεις

δεδομένων και μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση είναι συνηθισμένες προκλήσεις ασφάλειας σε τέτοιες υποδομές. Από την άλλη, η στροφή

στην απομακρυσμένη εργασία έχει επεκτείνει την επιφάνεια επίθεσης, καθιστώντας δυσκολότερη την ασφάλεια των απομακρυσμένων τελικών σημείων αλλά και την πρόσβαση στα εταιρικά δίκτυα.

Αυξανόμενη χρήση ΤΠΕ στη βιομηχανία Εισβολείς ενδέχεται να εκμεταλλευτούν ευπάθειες τρίτων προμηθευτών ή συνεργατών της εφοδιαστικής αλυσίδας για να εξαπολύσουν κυβερνοεπίθεση εναντίον κάποιου οργανισμού.

Από την άλλη, η εκθετική αύξηση των συσκευών που συνδέονται στο διαδίκτυο των παραγμάτων (Internet of Things - IoT) εισάγει νέες προκλήσεις στον κυβερνοχώρο, καθώς πολλές συσκευές IoT στερούνται ισχυρών δυνατοτήτων ασφαλείας και ως εκ τούτου είναι ευάλωτες σε κυβερνοεπιθέσεις.

Αξιοποίηση αναδυόμενων τεχνολογιών Αναδυόμενες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence – AI) μπορεί να αξιοποιηθούν τόσο για την αποτελεσμα-

τικότερη κυβερνοάμυνα, όσο όμως και για τον σχεδιασμό και εκτέλεση προηγμένων, ευφυών επιθέσεων. Στην κυβερνοάμυνα οι τεχνολογίες αυτές επιτρέπουν την υλοποίηση ολοκληρωμένων συστημάτων πληροφοριών για απειλές (threat intelligence), καθώς και την υλοποίηση ευφυών συστημάτων ανίχνευσης εισβολών (Intrusion detection Systems –IDS), ενώ στην κυβερνοεπίθεση είναι δυνατή η πραγματοποίηση ευφυών επιθέσεων υποβοηθούμενων από συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Ας σημειωθεί ότι και τα ίδια τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αποτελέσουν στόχους κυβερνοεπίθεσης.

Διευρυνόμενο κανονιστικό πεδίο Παρατηρείται σημαντική αύξηση του εύρους των κανονισμών κυβερνοασφάλειας με τους οποίους καλούνται να συμμορφωθούν οργανισμοί και επιχειρήσεις σε όλους τους παραγωγικούς τομείς, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Παραδείγματα τέτοιων ευρωπαϊκών κανονισμών είναι ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (General data Protection Regulation - GDPR) και η οδηγία περί της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών (Network and Information Security – NIS2)

και η αντίστοιχη εθνική νομοθεσία.

Η

συμμόρφωση με όλες αυτές τις κανονιστικές απαιτήσεις και τα σχετικά βιομηχανικά πρότυπα απαιτεί συνεχή παρακολούθηση, αξιολόγηση

και βελτίωση των πρακτικών κυβερνοασφάλειας.

Κενό δεξιοτήτων στον κυβερνοχώρο Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα ο χώρος της κυβενροασφάλειας είναι η μεγάλη έλλειψη ειδικευμένων επιστημόνων και επαγγελματιών, σε παγκόσμιο επίπεδο. Εκτιμήσεις περί του μεγέθους του στην Ευρώπη κυμαίνονται μεταξύ 200.000 και 300.000 θέσεων εργασίας που παραμένουν κενές. Το γεγονός αυτό καθιστά εξαιρετικά δύσκολο για τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις να προσλάβουν και να διατηρήσουν ταλέντα με την απαραίτητη τεχνογνωσία κυβερνοασφάλειας.

Απαιτείται πολυεπίπεδη προσέγγιση

Τα διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά των προκλήσεων αυτών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η αντιμετώπισή τους απαιτεί μια πολυεπίπεδη προσέγγιση, που θα ενσωματώνει τεχνολογικές λύσεις, πολιτικές και διαδικασίες, προγράμματα εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης των εργαζομένων, συνεργασία με επιστήμονες του κλάδου και κυβερνητικούς φορείς και συνεχή αξιολόγηση και διαχείριση των κυβερνο-κινδύνων. *Σωκράτης Κάτσικας, Διευθυντής, Norwegian Center for Cybersecurity in Critical Sectors/ Καθηγητής, Department of Information Security and Communication Technology, Norwegian University of Science and Technology – NTNU/ Gjøvik, Norway

Π Α ΝΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙ Α ΔΗΣ

MANAGING DIRECTOR

EUDI Wallet

Η διαδρομή προς την

ηλεκτρονική ταυτότητα

και οι προκλήσεις της

Σε έναν κόσμο όπου ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι κομβικής σημασίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) προχωρά με την εφαρμογή και την ευρεία υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού πορτοφολιού ηλεκτρονικής ταυτότητας (EUDI Wallet), σχεδιασμένο έτσι ώστε να παρέχει στους πολίτες και τους κατοίκους σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έναν ενιαίο, ασφαλή και βολικό τρόπο πρόσβασης σε μια σειρά δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών στο διαδίκτυο.

μως εάν λάβουμε υπ’ όψη μας τις δυσοίωνες προβλέψεις για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και την άνιση πρόοδο της υιοθέτησης ηλεκτρονικών ταυτοτήτων από τα κράτη μέλη, αντιλαμβανόμαστε ότι η συγκέντρωση προσωπικών πληροφοριών στο EUDI Wallet αποτελεί παράλληλα και προσοδοφόρο στόχο για κακόβουλες ενέργειες. Η πορεία προς ένα πλήρως ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής ταυτότητας θα είναι γεμάτη προκλήσεις και τρωτά σημεία.

Για να αποκτήσουμε μια βαθύτερη κατανόηση των EUDI Wallets, είναι απαραίτητη η διερεύνηση των διαφορετικών εξελίξεων και εφαρμογών τους στα διάφορα κράτη μέλη. Αυτό θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε

καλύτερα τα πιθανά τρωτά σημεία των EUDI Wallets και να σχεδιάσουμε αποτελεσματικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση των επικείμενων προκλήσεων.

Τι είναι το EUDI Wallet; Το EUDI Wallet είναι ένα ψηφιακό εργαλείο που επιτρέπει στα άτομα να αποδεικνύουν την ταυτότητά τους και να μοιράζονται προσωπικά δεδομένα μέσω του Διαδικτύου με ασφάλεια, έλεγχο και ευκολία. Το όραμα της ΕΕ για τα πορτοφόλια ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι «η δημιουργία ενός ενοποιημένου, διαλειτουργικού συστήματος», όπου οι πολίτες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες σε διάφορους τομείς, όπως τα ταξίδια, η υγεία, οι τραπεζικές συναλλαγές, η εκπαίδευση και η φορολογία, διασυνοριακά, χωρίς να χρειάζονται φυσικά έγγραφα ταυτοποίησης. Με την εθνική τους ηλεκτρονική ταυτότητα, όλοι οι Ευρωπαίοι θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες σε ολόκληρη την ήπειρο χάρη στα νέα ευρωπαϊκά πορτοφόλια ηλεκτρονικής ταυτότητας, εξαλείφοντας την ανάγκη για ιδιωτική ταυτοποίηση ή περιττή ανταλλαγή προσωπικών πληροφοριών. Οι αρχές της αυτόνομης ταυτότητας (Self-Sovereign Identity, SSI) διασφαλίζουν ότι αποκαλύπτονται μόνο οι βασικές πληροφορίες, ενώ η ασφάλεια και η ιδιωτικότητα έχουν προτεραιότητα για την εξάλειψη των δυσκολιών και των συμβιβασμών ενός

οικοσυστήματος ηλεκτρονικών ταυτοτήτων. Το πορτοφόλι θα περιορίσει επίσης τον διαμοιρασμό δεδομένων υπηρεσιών.

Η τρέχουσα κατάσταση στην ΕΕ Τον Νοέμβριο του 2023, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν προσωρινά για το προτεινόμενο πλαίσιο για μια ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτοποίηση. Μετά από μακρές διαπραγματεύσεις και εργασίες μεταξύ των ενδιαφερομένων, η ΕΕ κάνει ένα κρίσιμο βήμα προς την κατεύθυνση της παροχής σε κάθε άτομο μιας μοναδικής και ασφαλούς ηλεκτρονικής ταυτότητας. Αυτό σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τους στόχους της Ψηφιακής Δεκαετίας 2030 για την ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών. Σε όλους τους πολίτες της ΕΕ θα παρέχεται η δυνατότητα να χρησιμοποιούν ένα EUDI Wallet σε όλη την Ευρώπη για να έχουν πρόσβαση σε δημόσιες και ιδιωτικές διαδικτυακές υπηρεσίες με

πλήρη ασφάλεια και προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Παράλληλα με το νομοθετικό κομμάτι, τρέχουν τέσσερα πιλοτικά έργα με

την ονομασία POTENTIAL, NOBID, EWC και DC4EU για την κατασκευή

και δοκιμή του EUDI Wallet για ιδιώτες και επιχειρήσεις σε διάφορες καθημερινές περιπτώσεις χρήσης. Αυτές οι περιπτώσεις χρήσης αφορούν εθνικές και διεθνείς δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες.

Μέχρι στιγμής, η υιοθέτηση των EUDI Wallets διαφέρει σημαντικά σε ολόκληρη την ΕΕ. Χώρες όπως η Εσθονία έχουν πρωτοπορήσει στην ψηφιακή διακυβέρνηση με ένα καθιερωμένο σύστημα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Άλλες βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, παλεύοντας με τις τεχνολογικές, νομικές και κοινωνικές επιπτώσεις μιας τέτοιας μετάβασης. Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ διαθέτουν μια λύση ψηφιακής ταυτότητας ή eID. Τον Ιούλιο του 2022, η Ελλάδα εγκαινίασε το eID Wallet για τους Έλληνες πολίτες, ώστε να αποθηκεύουν ψηφιακές ταυτότητες και αντίγραφα αδειών οδήγησης στα κινητά τους τηλέφωνα.

διαφορετικό παράδειγμα είναι η Κύπρος, όπου στις 6 Δεκεμβρίου 2023, το «Κυπριακό Εθνικό Σχήμα Ηλεκτρονικής Ταυτότητας» (IDMe.cy) στου οποίου την ανάπτυξη συμμετείχε και η ADACOM, πέρασε με επιτυχία τη διαδικασία αξιολόγησης από ομότιμους. Μετά τον έλεγχο, η Επιτροπή της ΕΕ εξέφρασε τη γνώμη της για την αποδοχή του κυπριακού σχήματος eID στο υψηλότερο επίπεδο αξιοπιστίας (LoA High) σύμφωνα με τον κανονισμό eIDAS. Ωστόσο σήμερα, μόνο το 60% των πολιτών από 14 κράτη μέλη μπορούν να το χρησιμοποιούν διασυνοριακά, ενώ μόλις το 14% των παρόχων δημόσιων υπηρεσιών το αποδέχονται. Οι διαφορές αυτές αποτελούν μοναδική πρόκληση για τη δημιουργία ενός διαλειτουργικού, πανευρωπαϊκού συστήματος.

Προκλήσεις στην υιοθέτηση EUDI Wallet

Όλες οι νέες τεχνολογίες φέρνουν νέους κινδύνους, και τα EUDI Wallets δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση. Η πολυπόθητη υιοθέτηση θα πρέπει να λάβει υπόψη τις ακόλουθες πιθανές προκλήσεις:

• ∆ιαλειτουργικότητα και τυποποίηση: Η ΕΕ περιλαμβάνει διαφορετικές χώρες με διαφορετικά επίπεδα ψηφιακών υποδομών και δυνατοτήτων. Η καθιέρωση ενός κοινού προτύπου που να καλύπτει αυτές τις διαφορές είναι ζωτικής σημασίας για την απρόσκοπτη λειτουργία των

EUDI Wallets σε ολόκληρη την περιοχή.

• Ιδιωτικότητα και ασφάλεια δεδομένων: Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι υψίστης σημασίας. Τα EUDI Wallets περιέχουν ευαίσθητες πληροφορίες, γεγονός που τα καθιστά δυνητικό στόχο για εγκληματίες του κυβερνοχώρου. Η εξασφάλιση ισχυρών μέτρων ασφαλείας και η συμμόρφωση με τους αυστηρούς κανονισμούς προστασίας

δεδομένων είναι ένα πολύπλοκο αλλά ζωτικής σημασίας έργο.

• Ψηφιακό χάσμα και προσβασιμότητα: Δεν έχουν όλοι οι πολίτες της ΕΕ ίση πρόσβαση ή εξοικείωση με την ψηφιακή τεχνολογία. Οι πολίτες στις αγροτικές περιοχές αντιμετωπίζουν συνήθως υποβαθμισμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο, ενώ οι ηλικιωμένοι τείνουν να είναι απρόθυμοι να προσχωρήσουν στις νέες τεχνολογίες (και οι νεότεροι είναι πολύ ανυπόμονοι για να τους βοηθήσουν). Η διασφάλιση ότι τα πορτοφόλια EUDI είναι προσβάσιμα και φιλικά προς τον χρήστη για όλους είναι απαραίτητη για μια ευρεία υιοθέτηση.

• Νομικά και ρυθμιστικά πλαίσια: Ένα άλλο εμπόδιο είναι η ανάπτυξη ενός νομικού πλαισίου που θα υποστηρίζει τα EUDI Wallets, σεβόμενο παράλληλα την εθνική κυριαρχία και τα νομικά συστήματα. Αυτό απαιτεί την εναρμόνιση των νόμων και των κανονισμών που σχετίζονται με την ψηφιακή ταυτότητα σε διάφορες δικαιοδοσίες.

Ευπάθειες και τρόπος αντιμετώπισής τους

Όπως κάθε ψηφιακό σύστημα, έτσι και τα EUDI Wallets είναι ευάλωτα σε διακοπές λειτουργίας του συστήματος, χαλαρή ασφάλεια των εφαρμογών, κλοπή ταυτότητας, απάτη και επιθέσεις κοινωνικής μηχανικής. Η ΕΕ πρέπει να υιοθετήσει σταθερά τεχνικά πρότυπα για τα πορτοφόλια EUDI, ώστε να διασφαλίσει τη διαλειτουργικότητα, την ασφάλεια των δεδομένων και την προστασία της ιδιωτικής ζωής σε όλα τα τεχνολογικά οικοσυστήματά της. Αυτό απαιτεί επαρκή προληπτικά και αντιδραστικά μέτρα, όπως κρυπτογράφηση και έλεγχο ταυτότητας πολλαπλών παραγόντων, συνεχή παρακολούθηση και γρήγορη ανταπόκριση σε περιστατικά ασφαλείας. Επιπλέον, τα μέτρα θα πρέπει να καλύπτουν περιστατικά

W: www.adacom.com πέραν αυτών που σχετίζονται με τον κυβερνοχώρο, όπως η απώλεια της κινητής συσκευής, η καταστροφή ή η εξάντληση της μπαταρίας. Η εξισορρόπηση της ασφάλειας με τη φιλικότητα προς τον χρήστη αποτελεί πρόκληση: ένα πολύ περίπλοκο σύστημα μπορεί να αποθαρρύνει τους χρήστες, ενώ ένα απλοϊκό μπορεί να είναι ευάλωτο σε παραβιάσεις. Η εκπαίδευση των χρηστών, η ευαισθητοποίηση και η πολύγλωσση βοήθεια είναι απαραίτητες για την πρόσβαση χωρίς αποκλεισμούς στο ψηφιακό χάσμα. Τέλος, η ΕΕ πρέπει να εναρμονίσει τα νομικά και κανονιστικά πλαίσια για τη βελτίωση των EUDI Wallets σε όλα τα κράτη μέλη, να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με τον GDPR και να αντιμετωπίσει ζητήματα δικαιοδοσίας. Για την ανάπτυξη και την αποδοχή του EUDI Wallet, ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να συνεργαστούν για να συνδυάσουν την καινοτομία του ιδιωτικού τομέα με τη ρύθμιση και την υποδομή του δημόσιου τομέα. Αυτό που συχνά παραβλέπεται, ωστόσο, είναι ότι τα πρωταρχικά εμπόδια στη συνολική προσπάθεια είναι πολιτικής φύσης και όχι τεχνολογικής ή νομικής. Τα επόμενα βήματα Η πορεία προς ένα ενιαίο σύστημα ψηφιακής ταυτότητας στην ΕΕ, με επιτομή τα πορτοφόλια ηλεκτρονικής ταυτότητας, είναι ένα φιλόδοξο αλλά απαραίτητο εγχείρημα σε αυτή την ψηφιακή εποχή. Σήμερα, η συμφωνία

eID υπόκειται στην επίσημη έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Μόλις εγκριθεί, τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν EUDI Wallet στους πολίτες τους 24 μήνες μετά την έκδοση των σχετικών εκτελεστικών πράξεων των τεχνικών προδιαγραφών. Παρόλο που η πορεία είναι φορτωμένη με τεχνικές, νομικές, κοινωνικές και πολιτικές προκλήσεις, τα δυνητικά οφέλη είναι τεράστια. Αντιμετωπίζοντας αυτές τις προκλήσεις με καλά μελετημένες στρατηγικές και συνεργατικές προσπάθειες, η ΕΕ μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μια πιο διασυνδεδεμένη και ψηφιακά προηγμένη εποχή, θέτοντας ένα παγκόσμιο πρότυπο για τη διαχείριση ηλεκτρονικών ταυτοτήτων. Για την παροχή και χρήση ασφαλών EUDI Wallets, οι οργανισμοί πρέπει να βασιστούν στην Υποδομή Δημόσιου Κλειδιού (PKI), καθώς διασφαλίζει τις ευαίσθητες πληροφορίες που αποθηκεύονται στα eID Wallets και εξασφαλίζει ασφαλή επαλήθευση ταυτότητας. Επιπλέον, το PKI εγγυάται την ακεραιότητα των δεδομένων κατά τη διάρκεια των συναλλαγών, καθιστώντας την απαραίτητη για την αξιοπιστία και την ασφάλεια των eID Wallets. Έχοντας περισσότερα από 25 χρόνια εμπειρίας στην τεχνολογία PKI και αναπτύσσοντας μεγάλης κλίμακας έργα PKI και eID στην ΝΑ Ευρώπη και την Μέση Ανατολή, η ADACOM μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό σας να μεταβεί ομαλά και με ασφάλεια στη νέα εποχή του eID, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού eIDAS, της αναθεώρησης αυτού και των εφαρμοστέων τεχνικών προτύπων που προβλέπονται.

Κρέοντος 25, Αθήνα, 10442 Τ: +30 210 5193740

E: info@adacom.com

ΧΡ Η ΣΤΟΣ ΞΕΝ Α ΚΗΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, ΤΜΗΜΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Πρόκληση για όλους

η κυβερνοασφάλεια

Η προστασία των πληροφοριακών συστημάτων από κυβερνο-επιθέσεις, ή αλλιώς κυβερνοασφάλεια, αναδεικνύεται ως ένα από τα καίρια θέματα της σύγχρονης επιστημονικής, τεχνολογικής, επιχειρηματικής και κοινωνικής πραγματικότητας.

Β

ασικός λόγος είναι το γεγονός ότι η ψηφιακή μετάβαση εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, περιλαμβάνοντας την

υιοθέτηση νέων τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το cloud computing, η οικονομία των δεδομένων, οι ασύρματες τεχνολογίες, η Αναλυτική, το Ίντερνετ των Πραγμάτων (IoT) και άλλες, με σκοπό τη βελτίωση της απόδοσης, της αποτελεσματικότητας και της καινοτομίας. Οι νέες τεχνολογίες, όμως, ενδέχεται να γίνουν στόχος κυβερνοεπιθέσεων, με αποτέλεσμα τη διαρροή δεδομένων ή την κατάρρευση συστημάτων και υπηρεσιών. Συνεπώς, η ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων και των δεδομένων είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας των οργανισμών και της προστασίας των ατόμων. Η κυβερνοασφάλεια, όμως, δεν είναι μόνο θέμα των επιχειρήσεων, αλλά επεκτείνεται και σε επίπεδο εθνικής ασφάλειας. Κυβερνήσεις, ένοπλες δυνάμεις, οργανισμοί ενέργειας, οργανισμοί υγείας, λιμάνια, αεροδρόμια κι

άλλοι κρίσιμοι τομείς βρίσκονται επίσης στο στόχαστρο κυβερνοεπιθέσεων που, αν επιτύχουν, μπορούν να προκαλέσουν χάος

και απώλεια ζωών.

Οι σύγχρονες κυβερνοαπειλές εξελίσσονται συνεχώς και αποτελούν σοβαρή πρόκληση για όλους. Οι υποκείμενες επιθέσεις γίνονται ολοένα πιο εξελιγμένες και προηγμένες, αξιοποιώντας τεχνολογίες αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση, για την προσαρμογή τους στις αμυντικές δομές, τις οποίες και μαθαίνουν να ξεπερνούν. Οι σύγχρονες κυβερνοαπειλές περιλαμβάνουν:

1 Το κακόβουλο λογισμικό (Malware) όπως ιοί, spyware, ransomware κ.α. που στοχεύουν στην παραβίαση της ασφάλειας συστημάτων.

2 Επιθέσεις Phishing που στοχεύουν στην απόκτηση ευαίσθητων πληροφοριών, όπως κωδικοί πρόσβασης, μέσω παραπλανητικών

4 Επιθέσεις σε Δίκτυα Internet of Things (IoT) καθώς πολλές από αυτές τις συσκευές έχουν περιορισμένες δυνατότητες και συνεπώς είναι πιο ευάλωτες.

5 Επιθέσεις σε Cloud Υποδομές που στοχεύουν σε δεδομένα και εφαρμογές οι οποίες φιλοξενούνται σε cloud περιβάλλοντα.

6 Κα κόβουλη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI), η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναγνώριση ευάλωτων σημείων σε συστήματα ασφαλείας ή για τη δημιουργία προσαρμοσμένων επιθέσεων.

7 Επιθέσεις Zero-Day, που εκμεταλλεύονται ευπάθειες στο λογισμικό ή το υλικό συστημάτων οι οποίες δεν έχουν ανακαλυφθεί από τον πάροχό του.

8 Κυβερνοέγκλημα, ήτοι επιθέσεις που στοχεύουν σε οργανισμούς με σκοπό το οικονομικό κέρδος, όπως κλοπή προσωπικών δεδομένων ή απαιτήσεις ανταλλάγματος (ransom).

9 Επιθέσεις σε Κρίσιμες Υποδομές, όπως τα δίκτυα επικοινωνιών και οι ψηφιακές υποδομές των κυβερνήσεων και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία της κοινωνίας.

10 Επιθέσεις στην Αλυσίδα Εφοδιασμού (Supply Chain Attacks) οι οποίες στοχεύουν σε εταιρείες ή οργανισμούς μέσω των προμηθευτών τους (λογισμικό, υλικό, υπηρεσίες, κτλ.)

και μπορούν να έχουν ευρύτερες και βαθιές επιπτώσεις.

Για την αντιμετώπιση των παραπάνω απειλών και προκλήσεων, οι οργανισμοί χρειάζονται επενδύσεις σε προηγμένες τεχνολογίες κυβερνοασφάλειας, καθώς και εξειδικευμένα στελέχη σ’ αυτόν τον χώρο, στα οποία θα παρέχεται συνεχή εκπαίδευση

και κατάρτιση.

Η έλλειψη ταλέντου Ωστόσο, ο χώρος της κυβερνοασφάλειας αντιμετωπίζει μία σοβαρή πρόκληση: την έλλειψη ικανών στελεχών, η οποία οφείλεται

σε πολλούς παράγοντες, με σημαντικότερους τους παρακάτω:

1

Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν παρέχει πάντα τις απαραίτητες

γνώσεις και δεξιότητες στους φοιτητές για να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του χώρου. Τα προγράμματα σπουδών είναι στατικά, περιορίζονται μόνο σε γενικές και θεωρητικές γνώσεις

και δεν εξελίσσονται επαρκώς με βάση τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις.

2

Η

αυξανόμενη συχνότητα κυβερνοεπιθέσεων απαιτεί συνεχώς αυξανόμενο αριθμό ειδικευμένων επαγγελματιών για να προστατεύουν τα συστήματα και τα δεδομένα, όμως η παραγωγή στελεχών από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα

ΔΡ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΗΛΙ Α ΔΗΣ

ΠΡΟ ΕΔΡΟΣ ΔΣ, ISC2 HELLENIC CHAPTER

«Ενδιαφέροντες

καιροί» στον χώρο της

κυβερνοασφάλειας

«Είθε να ζεις σε ενδιαφέροντες καιρούς», σύμφωνα με την κινέζικη ευχή και κατάρα. Οι καιροί ήταν πάντα ενδιαφέροντες για τους επαγγελματίες της κυβερνοασφάλειας.

Α

πό την εποχή του COVID, το ενδιαφέρον αυξήθηκε κατα-

κόρυφα σε τρεις τομείς: γιγαντώθηκαν οι επαγγελματικές

απαιτήσεις, αλλά και η ανάγκη επίγνωσης του κοινού για συναφή θέματα, πολλαπλασιάστηκαν οι διαδικασίες και τα κανονιστικά

πλαίσια που οφείλουν να ακολουθούν οι επαγγελματίες του κλάδου και εκτινάχθηκε η πολυπλοκότητα των τεχνολογικών προκλήσεων. Η έλλειψη σε επαγγελματίες κυβερνοασφάλειας έφτασε τα 4 εκατ. στελέχη παγκοσμίως, σημειώνοντας αύξηση κατά 12,6% σε σχέση με το 2022 (ISC2 Cybersecurity Workforce Study 2023). Ο κλάδος είναι υποστελεχωμένος και οι επαγγελματίες καταβάλλουν υπερπροσπάθεια για να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις της εποχής, ενώ ταυτόχρονα 92% εξ αυτών πιστεύει ότι υπάρχει έλλειψη εξειδικευμένης τεχνογνωσίας στους τομείς ασφάλειας του Cloud και της Τεχνητής Νοημοσύνης, σύμφωνα με έρευνα της Verizon. Όσον αφορά στο ευρύ κοινό, 74% των παρεισδύσεων σε συστήματα πληροφορικής (παγκοσμίως) εκμεταλλεύτηκαν τον ανθρώπινο παράγοντα με τεχνικές Κοινωνικής Μηχανικής, με πρωταθλήτρια την τεχνική Business Email Compromise, που σημείωσε διπλασιασμό από το 2017, σύμφωνα με το Global Cybersecurity Outlook 2024, του World Economic Forum. Σε επίπεδο διεργασιών και κανονιστικών πλαισίων που (οφείλουν να) ακολουθούν οι επαγγελματίες του κλάδου φαίνεται ότι η διασφάλιση της κυβερνοανθεκτικότητας (DORA), η διαχείριση κινδύνων και η αντιμετώπιση περιστατικών (NIS2), καθώς και η ρύθμιση της ορθής και αποδεκτής χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Act), αποτελούν ορισμένους από τους οδηγούς για την περαιτέρω εξέλιξη του επαγ-

γέλματος. Έπειτα από τόσα νέα κανονιστικά πλαίσια, είναι η πρώτη

χρονιά που όσοι ηγούνται ομάδων κυβερνοασφάλειας συμφωνούν με

τους ηγέτες των επιχειρήσεων ότι η κυβερνοανθεκτικότητα αποτελεί

κρίσιμο επιχειρησιακό παράγοντα και πλέον συν-εξετάζεται ισότιμα

με τους υπόλοιπους κινδύνους που διατρέχει μία επιχείρηση, σύμφωνα

με το Threat Landscape 23 της ENISA. Η σημασία που αποκτά ο κλάδος

υπογραμμίζεται ακόμα περισσότερο από το γεγονός ότι έχουν κάνει πλέον την εμφάνισή τους και υπουργοί Κυβερνοασφάλειας (π.χ. στην Αυστραλία)!

Σε τεχνολογικό επίπεδο, 75% των επαγγελματιών του κλάδου παγκοσμίως πιστεύουν ότι στο τοπίο των κυβερνοαπειλών εκδηλώνονται φέτος οι υψηλότερες προκλήσεις της τελευταίας πενταετίας. Η εξάπλωση

του ransomware, η διάδοση των επιθέσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα

και οι νέες απειλές που εισάγει η χρήση του Cloud συνεχίζουν να απασχολούν ιδιαίτερα τον κλάδο. Όμως, την πρωτοκαθεδρία φαίνεται να παίρνει φέτος η Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία εκτιμάται ότι θα έχει τη μεγαλύτερη επίπτωση στην κυβερνοασφάλεια τα δυο επόμενα χρόνια και ήδη χρησιμοποιείται ευρέως

δυναμικού, σε θέματα νέων διεργασιών και κανονιστικών πλαισίων που

πρέπει να υλοποιήσουν, ταυτόχρονα με τις πρωτόγνωρες τεχνολογικές

απειλές που καλούνται να διαχειριστούν.

Ψηφιακός Μετασχηματισμός

και Κυβερνοασφάλεια στο επίκεντρο για τη Xerox

Σε μια εποχή ταχύρρυθμων αλλαγών και ραγδαίων εξελίξεων στο εργασιακό περιβάλλον, η Xerox διακρίνεται όχι μόνο για τις πρωτοβουλίες της στον ψηφιακό μετασχηματισμό, αλλά και για την ολοκληρωμένη προσέγγισή της σε θέματα κυβερνοασφάλειας.

Α

ναγνωρίζοντας ότι οι οργανισμοί σε παγκόσμια κλίμακα προσανατολίζονται προς υβριδικά μοντέλα εργασίας και διαβλέποντας ότι η ανάγκη για αξιόπιστες ψηφιακές λύσεις και ισχυρά μέτρα ασφαλείας είναι πιο επιτακτική από ποτέ, η Xerox, αξιοποιεί την ισχυρή κληρονομιά στη διαχείριση εγγράφων και επαναπροσδιορίζει την εμπειρία των πελατών της και στην επιχειρησιακή ασφάλεια, στη νέα ψηφιακή εποχή. Στον πυρήνα του ψηφιακού μετασχηματισμού της Xerox βρίσκεται η δέσμευσή της για την αξιοποίηση υπηρεσιών προηγμένης τεχνολογίας, με στόχο την αναβάθμιση των παραδοσιακών ροών εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη διευκόλυνση της συνεργασίας στον εργασιακό χώρο. Μέσω καινοτόμων λύσεων στη διαχείριση εγγράφων ενθαρρύνει τους οργανισμούς να μεταβούν από τις παραδοσιακές λύσεις που βασίζονται στο χαρτί, σε ένα μέλλον βασισμένο στην ψηφιακή αποδοτικότητα και τη συνδεσιμότητα. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός ενισχύεται περαιτέρω από την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης και του machine learning, επιτρέποντας την έξυπνη αυτοματοποίηση που βελτιστοποιεί τις διαδικασίες και τη λήψη αποφάσεων, με ταχύτητα και ακρίβεια.

Οι προκλήσεις της Κυβερνοασφάλειας

Ωστόσο, η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών εκτός από σημαντικές ευκαιρίες φέρει και σημαντικές προκλήσεις, ιδιαίτερα στο επίπεδο της κυβερνοασφάλειας. Κι αυτό λόγω του γεγονότος ότι στους σύγχρονους εργασιακούς χώρους αυξάνεται σημαντικά και η εξάρτηση από τη σύνδεση στο διαδίκτυο. Σε αυτή την κατεύθυνση, η στρατηγική προσέγγιση κυβερνοασφάλειας της Xerox είναι εξίσου ισχυρή με την ατζέντα της για ψηφιακό μετασχηματισμό. Με την υιοθέτηση ενός Zero Trust σχεδιασμού, που καλύπτει hardware, soſt ware, διαδικασίες και περιεχόμενο, καθώς και λύσεις και υπηρεσίες που βασίζονται στο cloud, στην ασφάλεια των πολυλειτουργικών εκτυπωτών (MFP)/εκτυπωτών, στην ασφάλεια λογισμικού firmware των MFP/εκτυπωτών και στις διαδικασίες διαχείρισης στόλου, η Xerox εγγυάται την προστασία των επιχειρησιακών δεδομένων και δικτύων. Παράλληλα, οι συσκευές που υποστηρίζουν την τεχνολογία ConnectKey® της Xerox αντανακλούν εξίσου τη δέσμευση της

εταιρείας για ασφάλεια, μέσα από μια τετραπλή προσέγγιση, που περιλαμβάνει την πρόληψη, τον εντοπισμό, την προστασία και εξωτερικές συνεργασίες με κορυφαίους εταίρους στον τομέα, όπως την Trellix® και τη Cisco®. Από την πιστοποίηση χρηστών και τα μέτρα ελέγχου πρόσβασης, μέχρι την επαλήθευση του λογισμικού firmware, η Xerox θέτει υψηλά τον πήχη για την ασφάλεια στον εργασιακό χώρο. Την ίδια στιγμή η εταιρεία επενδύει στις τελευταίες τεχνολογίες ασφαλείας ΙΤ, συνεργάζεται με ειδικούς του κλάδου και ενθαρρύνει την εκπαίδευση των εργαζομένων σχετικά με τις νέες μορφές επιθέσεων κοινωνικής μηχανικής.

H εταιρεία αναγνωρίζεται διαχρονικά για την καινοτομία και την ασφάλεια που προσφέρει στον ψηφιακό χώρο, όπως αποδεικνύεται και από την έκτη συνεχόμενη διάκρισή της από την Keypoint Intelligence, με το βραβείο Buyers Lab (BLI) 2024 Smart Workplace Soſtware Line of the Year

Η Xerox ως συνοδοιπόρος κάθε Οργανισμού στο ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού δείχνει στην πράξη τη δέσμευσή της για την κυβερνοασφάλεια. Με προτεραιότητα την ενίσχυση της επιχειρησιακής

αποδοτικότητας και της εμπειρίας των πελατών, εξασφαλίζει ισχυρές ψηφιακές υποδομές, που αποτελούν τη βάση για την ομαλή ψηφιακή μετάβαση. Καθώς οι οργανισμοί έρχονται αντιμέτωποι με τις προκλήσεις της νέας ψηφιακής εποχής, οι πρωτοβουλίες της Xerox γίνονται οδηγός για την ενσωμάτωση υπηρεσιών και λύσεων προηγμένης τεχνολογίας, εξασφαλίζοντας ένα ασφαλέστερο ψηφιακό μέλλον.

Λ. Συγγρού 350, 176 74, Καλλιθέα

Τ: 210 9307000

F: 210 9311075

E: xerox.hellas@xerox.com

W: www.xerox.com/el-gr

Δαμόκλειος σπάθη

οι κυβερνοεπιθέσεις για το επιχειρείν Του Στάθη Βασιλόπουλου

Ο

κίνδυνος των κυβερνοεπιθέσεων, που γίνονται ολοένα πιο απειλητικές, περίπλοκες και εκδηλώνονται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα από ό,τι στο παρελθόν, επικρέμαται ως «δαμόκλειος σπάθη» πάνω από οργανισμούς και επιχειρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια οι φωνές στον κλάδο της τεχνολογίας που χτυπούν «καμπανάκι» σχετικά με τις κυβερνοεπιθέσεις αυξάνονται, την ίδια ώρα που πολλές εταιρείες φαίνεται να είναι απροστάτευτες και απροετοίμαστες απέναντι στους κυβερνοεγκληματίες. Σύμφωνα με τη Thales, η οποία διεξήγαγε έρευνα σε 3.000 επαγγελματίες πληροφορικής και κυβερνοασφάλειας παγκοσμίως (2024 Thales Data Threat Reoport), το 93% των συμμετεχόντων πιστεύει ότι οι κυβερνοεπιθέσεις γίνονται όλο και πιο σοβαρές ή πιο συχνές - ποσοστό 47% μεγαλύτερο σε σχέση με τα περσινά ευρήματα. Κατά την ίδια έρευνα, ο αριθμός των εταιρειών που πέφτουν θύματα του ransomware -δηλαδή της κλοπής δεδομένων και τον εκβιασμό ότι αυτά θα διαρρεύσουν εάν δεν καταβληθεί ένα χρηματικό ποσό- αυξήθηκε, επίσης, κατά 27% σε ετήσια βάση.

Τα κακόβουλα λογισμικά αυξάνονται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς σύμφωνα με την έκθεση, αποτελώντας την ταχύτερα αναπτυσσόμενη απειλή, καθώς το 41% των επιχειρήσεων έχουν εκτεθεί σε αυτά.

Ακολουθούν οι επιθέσεις ηλεκτρονικού «ψαρέματος» (phishing), οι οποίες στοχεύουν κυρίως εφαρμογές cloud και SaaS, συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης και της διαχείρισης υποδομών cloud. Τις ανησυχητικές διαστάσεις του ransomware αναδεικνύει σε μελέτη της και η Check Point, η οποία, όπως αναφέρει, η περσινή χρονιά «σημαδεύτηκε» από επίμονη κλιμάκωση των απειλών στον κυβερνοχώρο. Πιο συγκεκριμένα, οι οργανισμοί σε όλο τον κόσμο αντιμετώπισαν κατά μέσο όρο 1.158 εβδομαδιαίες κυβερνοεπιθέσεις

ο καθένας. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, το 10% των οργανισμών παγκοσμίως έγιναν στόχος απόπειρας επίθεσης ransomware. Ενώ το ransomware συνέχισε να αποτελεί σοβαρό κίνδυνο, ειδικά για μικρότερες και λιγότερο οχυρωμένες επιχειρήσεις, σημειώθηκε μια αξιοσημείωτη αλλαγή με ορισμένους επιτιθέμενους να επικεντρώνονται στην κλοπή δεδομένων και σε εκστρατείες που βασίζονται ξεκάθαρα σε εκβιασμούς. Αυτή η αλλαγή τακτικής είναι εμφανής σε δύο εκστρατείες επίθεσης – τα περιστατικά MOVEit και GoAnywhere. Αυτές οι επιθέσεις δεν χρησιμοποίησαν παραδοσιακό ransomware που βασίζεται σε κρυπτογράφηση. Αντίθετα, περιστρέφονταν γύρω από εκβιασμό, με τους επιτιθέμενους να

απαιτούν πληρωμή σε αντάλλαγμα για τη μη δημοσιοποίηση των

κλεμμένων δεδομένων.

Μια άλλη διάσταση του προβλήματος αναδεικνύει έρευνα της

Kasperky, σύμφωνα με την οποία το 48% των εταιρειών χρειάζονται πάνω από μισό χρόνο για να βρουν έναν εξειδικευμένο επαγγελματία στον τομέα της κυβερνοασφάλειας. Η έλλειψη πιστοποιημένης

εμπειρίας αναφέρεται ως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, μαζί με το υψηλό κόστος πρόσληψης και τον παγκόσμιο ανταγωνισμό

στην απόκτηση στελεχών. Σύμφωνα με την Kaspersky, το 41% των εταιρειών επιβεβαιώνουν ότι οι ομάδες τους στον τομέα της κυβερνοασφάλειας είναι υποστελεχωμένες. Οι συμμετέχοντες αναφέρουν

ότι χρειάζονται πάνω από έξι μήνες για να καλύψουν μια μέση θέση

εργασίας στον τομέα της ασφάλειας πληροφοριών. Τα στοιχεία είναι

ιδιαιτέρως ανησυχητικά, δεδομένου ότι οι εταιρείες που λειτουργούν

για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς το απαραίτητο προσωπικό

διατρέχουν τεράστιο κίνδυνο.

Δυσβάστακτο το κόστος

Μια επιτυχής κυβερνοεπίθεση δεν αποτελεί απλή υπόθεση για μια

επιχείρηση. Τουναντίον μάλιστα, επιφέρει πολλαπλά πλήγματα: θέτει σε κίνδυνο την ίδια την επιχειρησιακή συνέχεια (4 στις 10 ΜμΕ που υφίστανται απώλεια δεδομένων δεν επαναλειτουργούν ποτέ), θίγει σοβαρά την υστεροφημία και την εικόνα της, υποβαθμίζει την ανταγωνιστικότητα της, αποσπάει ή αλλοιώνει δεδομένα , κάτι που μπορεί να συνοδευτεί από πολλαπλό οικονομικό εκβιασμό. Με βάση τα ευρήματα της PwC, κατά το 2023 το μέσο κόστος μιας κυβερνοεπίθεσης παγκοσμίως ήταν 4,4 εκατ. δολάρια, ενώ ειδικά στον τομέα της υγείας το κόστος ήταν 25% υψηλότερο, φτάνοντας

τα 5,3 εκατ. δολάρια. Αντίστοιχα, σύμφωνα με την έρευνα, όσο αυξάνεται το μέγεθος της εταιρείας, αναλόγως αυξάνεται και το μέσο κόστος από τις κυβερνοεπιθέσεις. Εταιρείες με αξία μεγαλύτερη των

10 δισ. δολαρίων αναφέρουν ότι το σχετικό κόστος ανέρχεται σε 7,2 εκατ. δολάρια, ενώ εκείνες με αξία χαμηλότερη από 1 δισ. δολάρια αναφέρουν ζημιές 1,9 εκατ. δολαρίων κατά μέσο όρο.

Με βάση την παγκόσμια εμπειρία, σήμερα περίπου το 50% των οργανισμών που έχουν δεχθεί κυβερνοεπίθεση προχωρά στην πληρωμή

των λύτρων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι εταιρείες καταβάλλουν τα χρήματα ούτως ή άλλως ακόμη και αν έχει αποκατασταθεί

η λειτουργία, υπό το φόβο διαρροής των «κλεμμένων» δεδομένων στο μαύρο διαδίκτυο. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνα του 2022, στις

ΗΠΑ το 60% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν κατάφεραν να επιβιώσουν έναν χρόνο μετά την κυβερνοεπίθεση λόγω της οικονομικής ζημιάς που υπέστησαν στη δραστηριότητά τους.

83%

πιστεύει ότι το διαδίκτυο εγκυμονεί κινδύνους για τις επιχειρήσεις

21%

έχει απευθυνθεί στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος σε συνέχεια κάποιου περιστατικού θεωρεί τον κίνδυνο μεγαλύτερο σε σχέση

με 5 χρόνια πριν

των επιχειρήσεων

διαθέτουν σχέδιο

πρόληψης

θεωρεί αποτελεσματικά ως μέτρα προστασίας τα ρυθμιστικά μέτρα

3 στις 10

παρείχαν εκπαίδευση προσωπικού σε θέματα

κυβερνοασφάλειας, το τελευταίο έτος

θεωρεί ότι τα προσωπικά

δεδομένα είναι περισσότερο

ασφαλή απ’ ό,τι πριν 5 χρόνια

επιχειρήσεις αναφέρει περιστατικά κυβερνοεπίθεσης / κυβερνοεγκλήματος

έχει αξιοποιήσει εθνική/ ευρωπαϊκή

χρηματοδότηση για αναβάθμιση

στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας

θεωρεί ευάλωτο σημείο των επιχειρήσεων την εκπαίδευση

του προσωπικού

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα Ο κίνδυνος των κυβερνοεπιθέσεων βαίνει κλιμακούμενος και στη χώρα μας, με τις ελληνικές επιχειρήσεις να βρίσκονται συστηματικά αντιμέτωπες με την πρόκληση της κυβερνοασφάλειας, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα που διενήργησε η Metron Analysis, για λογαριασμό της Vodafone. Η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών στην Ελλάδα διαπιστώνει ότι οι κίνδυνοι της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό απαντά ότι έχει πέσει θύμα κυβερνοεπίθεσης ή κυβερνοεγκλήματος. Πιο συγκεκριμένα, το ένα τρίτο των ελληνικών εταιρειών αναφέρει περιστατικά κυβερνοεπίθεσης ή κυβερνοεγκλήματος που αφορούν, κατά κύριο λόγο, παραπλανητικά emails και δευτερευόντως κακόβουλο λογισμικό ή χακάρισμα κοινωνι-

κών δικτύων και emails, ενώ ελάχιστα σχετίζονται με παραβίαση προσωπικών δεδομένων πελατών. Όσον αφορά στην επίπτωση των περιστατικών αυτών, σχεδόν 4 στις 10 επιχειρήσεις θεωρούν

ότι ήταν πολύ/αρκετά σοβαρή. Σε κάθε περίπτωση, η αίσθηση κινδύνου παραμένει, καθώς 2 στις 3 επιχειρήσεις θεωρούν ότι είναι πολύ/αρκετά πιθανό να επαναληφθεί στο μέλλον κάποιου είδους κυβερνοεπίθεση. Το ασφυκτικό περιβάλλον που δημιουργούν για τις ελληνικές επιχειρήσεις οι κίνδυνοι κυβερνοασφάλειας γίνεται εμφανές και από άλλα ευρήματα της έρευνας. Για παράδειγμα, περισσότερες από 1 στις 5 εταιρείες (21%) έχει απευθυνθεί στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για θέματα ασφάλειας στο Διαδίκτυο. Αυξάνονται οι επενδύσεις Πάντως οι εταιρείες αρχίζουν σταδιακά να αντιλαμβάνονται τη σημασία που έχει για την «επιβίωσή» τους η θωράκιση απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις. Αυτό αποδεικνύεται και από τα αποτελέσματα της πανελλαδικής έρευνας της Pylones Hellas «Τhe State of Cybersecurity 2023», που έγινε σε σχεδόν 450 στελέχη και εργαζομένους της πληροφορικής σε διάφορους κλάδους της αγοράς. Περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες (57%), δήλωσαν πως ο προϋπολογισμός ασφαλείας ΙΤ της εταιρείας τους αυξήθηκε Aσφάλεια στο ψηφιακό περιβάλλον: Τι πιστεύουν οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα Πηγή: Πανελλαδική έρευνα της Metron Analysis για λογαριασμό της Vodafone/ Δεκέμβριος 2023

θεωρεί αποτελεσματικά

ως μέτρα προστασίας τα

εξατομικευμένα εργαλεία

χρηστών στο διαδίκτυο

αρκετά τον τελευταίο χρόνο. Μόνο το 26% των ερωτηθέντων απάντησαν πως το cyber security budget της εταιρείας τους παρέμεινε το ίδιο. Το 29% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η εταιρεία τους έχει υποστεί κάποια κυβερνοεπίθεση, ένας αριθμός που δεν πρέπει να αγνοηθεί δεδομένου ότι αποτελεί σχεδόν το 1/3 των εταιρειών στην ελληνική αγορά.

Το 58% των ερωτηθέντων δηλώνει πως η εταιρεία τους δεν έχει υποστεί κυβερνοαπειλή ή επίθεση, απάντηση που προκαλεί έκπληξη, αφού η παρουσία κυβερνοαπειλών είναι αυξημένη. Εδώ, τίθεται ο προβληματισμός αν οι εταιρείες γνωρίζουν ότι έχουν πέσει θύματα κυβερνοεπιθέσεων ή αν επιλέγουν να μην αποκαλύπτουν τέτοια συμβάντα δημοσίως.

Υπάρχει ακόμα η εντύπωση από περισσότερους από τους μισούς συμμετέχοντες της έρευνας (57%) πως η εταιρεία τους μπορεί να

είναι πλήρως λειτουργική μετά από μία μεγάλης κλίμακας κυβερνοεπίθεση, σε λιγότερο από 1 εβδομάδα, ενώ οι μισοί περίπου εξ αυτών (29%) θεωρούν πως χρειάζονται λιγότερες από 3 ημέρες για να

γίνει η αποκατάσταση σε οποιαδήποτε βλάβη των συστημάτων τους.

Οι απαντήσεις αυτές δημιουργούν ιδιαίτερο προβληματισμό καθώς

από μαρτυρίες της αγοράς το διάστημα ανάκαμψης λειτουργίας μετά

από μια κυβερνοεπίθεση είναι συνήθως πολύ μεγάλο. Έρχεται λοιπόν

και πάλι στο προσκήνιο το ενδεχόμενο είτε οι ελληνικές εταιρείες και

οργανισμοί να μην έχουν δεχθεί πολύ σημαντικές κυβερνοεπιθέσεις

είτε να περιορίζουν τις πληροφορίες που διαδίδουν δημοσίως.

Δύσκολη η ανάκαμψη μετά από κυβερνοπιθέσεις

Ο Οδηγός που εκπόνησε πρόσφατα ο ΣΕΒ για την κυβερνοασφάλεια, επισημαίνει ότι η κυβερνοασφάλεια είναι κρίσιμης σημασίας προϋπόθεση για τις επιχειρήσεις. Η διάρρηξη της ψηφιακής ασφάλειας μιας επιχείρησης επηρεάζει τους ανθρώπους της, τη συνέχεια των

εργασιών της, τις υποχρεώσεις της απέναντι στις αρχές και το νόμο, τα περιουσιακά στοιχεία της, τη φήμη της, ακόμα και το δίκτυο των

συνεργατών της. Συγκεκριμένα, όπως σημειώνεται:

⊲ Το 43% των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, που υφίστανται απώλεια δεδομένων, δεν επαναλειτουργεί.

⊲ Χρειάζονται 23 ημέρες κατά μέσο όρο για να αποκατασταθεί η λειτουργία έπειτα από μια επίθεση.

⊲ 57% των επιχειρήσεων που δέχτηκαν κυβερνοεπίθεση αύξησαν τις τιμές των αγαθών και υπηρεσιών τους για να αντεπεξέλθουν

στο κόστος αποκατάστασης.

⊲ Το 85% – 90% των κυβερνοεπιθέσεων που βρήκαν πρόσφορο

έδαφος βασίζεται σε αποτρέψιμο ανθρώπινο λάθος, ενώ η ίδια

επίθεση μπορεί να επιφέρει διπλό

μεγαλύτερες ανησυχίες για τα προγράμματα κυβερνοασφάλειας

1 στους

Το απόλυτο relaunch της, αφού μπορεί εδώ και χρόνια

Τ ο 2023 ήταν το «έτος μηδέν» της τεχνητής νοημοσύνης.

να υπήρχε στις ζωές μας αλλά αυτό που ακολούθησε την «απελευθέρωση» του Chat GPT της OpenAI στο πλατύ κοινό δεν συμβαίνει συχνά. Η «Γενετική» ή «Παραγωγική» και κατ’ άλλους «Δημιουργική» Νοημοσύνη -όπως αποδίδεται στα ελληνικά η generative AI- τράβηξε την προσοχή παγκοσμίως και γοήτευσε ή τρόμαξε το κοινό, όπως λίγες τεχνολογικές

Οι καταιγιστικές εξελίξεις στο χώρο της Τεχνητής Νοημοσύνης την αναβαθμίζουν σε βασικό στοιχείο της ανταγωνιστικότητας για τις επιχειρήσεις που φιλοδοξούν να κυριαρχήσουν.

Του Βαγγέλη Βαγγελάτου

νοημοσύνη έχει σαν κυρίως ρόλο να αναλύει δεδομένα και να κάνει ασφαλείς προβλέψεις. Η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη πήγε ένα βήμα -άλμα για να είμαστε ακριβείς- παραπέρα και για πρώτη φορά στην ιστορία δημιουργεί νέα δεδομένα, παρόμοια με αυτά με τα οποία εκπαιδεύτηκε. Όπου στις προηγούμενες προτάσεις διαβάσατε «μοτίβα» και «δεδομένα», αντικαταστήστε το με κείμενα, ήχο, εικόνες, βίντεο, 3D Animation ακόμα και λογισμικό. Η παραδοσιακή τεχνητή νοημοσύνη γίνεται ολοένα και πιο ικανή στο να διακρίνει, για παράδειγμα, μοτίβα ανάμεσα στα δεδομένα, ενώ ο παραγωγικός «απόγονος» της δημιουργεί με βάση αυτά νέα δικά του μοτίβα και το κάνει με τρόπο εντυπωσιακά φιλικό προς το χρήστη. Αυτό σε συνδυασμό με το ότι για πρώτη φορά ο χρήστης δεν χρειάζεται να έχει γνώσεις προγραμματισμού

να απολαύσει τις υπηρεσίες της τεχνητής ευφυίας και αρκεί να

πληκτρολογήσει τι χρειάζεται, αλλάζει το παιχνίδι σε κάθε μία από

τις εκφάνσεις της «αναλογικής» ζωής και ιδιαίτερα σε εφαρμογές

στην επιχειρηματικότητα. Και το κάνει ακριβώς τώρα.

Γιατί τώρα;

Σημαντικό για την αντίληψη της επίδρασης της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης (ΠΤΝ) είναι να καταλάβουμε πώς προέκυψε

αυτή την δεδομένη στιγμή. Χρειάστηκε να περάσουμε πολλά κύματα ψηφιοποίησης του αναλογικού κόσμου και μια επιδημία που θα έκανε προφανή την ανάγκη του ψηφιακού μετασχηματισμού

σαν εργαλείο επιβίωσης, πριν χρήμα (πολύ!) και ενέργεια (ακόμα περισσότερη) αφιερωθούν στην ανάπτυξη τεχνολογιών που να την υποστηρίζουν. Μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις είναι αυτή που χωράει κάθε μέρα στην παλάμη σας. Τα smartphones που σε συνδυασμό με τα social media ήταν ανάμεσα σε αυτά που κατάφεραν να στρέψουν αμέτρητα ρυάκια ψηφιακών δεδομένων σε έναν ωκεανό data, πάνω στα οποία εκπαιδεύτηκε στην πιο πρόσφατη φάση εξέλιξης της η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη. Πριν όμως γίνει αυτό έπρεπε να αυξηθεί η δυνατότητα αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανάλυσης των δεδομένων σε cloud και distributed computing, ώστε να γίνει στη συνέχεια εφικτή η δημιουργία ενός «μεγάλου γλωσσικού μοντέλου» (large language model - LLM) με το οποίο μπορέσαμε επιτέλους όλοι να συνομιλήσουμε με την Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη.

Τhere is no business like ΑΙ business

Αμέσως και σχεδόν αυτόματα η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη

συνδέθηκε με την επιχειρηματικότητα. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της McKinsey, ο αντίκτυπος της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης στην παραγωγικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, θα μπορούσε να προσθέσει 2,6 με 4,4 τρισεκατομμύρια δολάρια

σε ετήσια βάση. Επίσης η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη θα αυξήσει συνολικά την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην οικονομία κατά 15% έως 40%. Η ίδια μελέτη υπολογίζει ότι περίπου το 75% της αξίας που θα προσφέρει η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη θα επικεντρωθεί σε τέσσερις τομείς: πελατειακές δραστηριότητες (customer operations), marketing και πωλήσεις, σχεδιασμός λογισμικού και έρευνα & ανάπτυξη. Oι κλάδοι που θα επωφεληθούν πρώτοι θα είναι η τραπεζική/ ασφάλιση, οι εταιρείες

προϋποθέτει η χώρα να ακολουθεί τις χώρες πρωτοπόρους στην

ανάπτυξη και χρήση Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης μιλά

για ανάπτυξη της τάξης του 9,8% και 19,2 δις στο ίδιο διάστημα. Tο 48% της επίδρασης της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης στην χώρα αναμένεται να προέλθει από 5 κλάδους της οικονομίας:

Χρηματοπιστωτικός και ασφαλιστικός κλάδος: Προηγμένα συστήματα ανίχνευσης απάτης, ανάλυσης επενδυτικού ρίσκου, ανάλυση μοντέλων των διεθνών αγορών και επενδυτικού ρίσκου, εικονικοί βοηθοί θα παρέχουν εξατομικευμένη εξυπηρέτηση.

Οι επιχειρηματικές δυνατότητες της

Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης

είναι πρακτικά αμέτρητες, γιατί

συνδυάζοντας τις υπάρχουσες

τεχνολογίες με αυτή προκύπτουν

αμέτρητες δυναμικές

Παροχή Υπηρεσιών: Ανάλυση δεδομένων για ανάπτυξη προτάσεων βελτίωσης της απόδοσης και της ποιότητας των υπηρεσιών, ανάπτυξη τεχνικών εγχειριδίων χρήσης, εκπαίδευση και βοήθεια προσωπικού.

Ενημέρωση & Επικοινωνία: Δημιουργία περιεχομένου marketing με τοπική προσαρμογή υψηλής εξειδίκευσης, μοντέλα πρόβλεψης καταναλωτικών συμπεριφορών, ανίχνευση τάσεων αλλά και ψευδών και χειραγωγούμενων ροών πληροφορίας.

Χονδρικό Εμπόριο: Βελτιστοποίηση εφοδιαστικής αλυσίδας με προβλέψεις διακυμάνσεων της ζήτησης, ανάπτυξη μοντέλων τιμολόγησης και εκτίμησης της κερδοφορίας.

Μεταποίηση: Δημιουργία μοτίβων και συσχετισμών με λήψη δεδομένων αισθητήρων και ιστορικού συντήρησης για πρόβλεψη δυσλειτουργίας εξοπλισμού, προσομοίωση και αξιολόγηση πολλαπλών σεναρίων.

Παρόλα αυτά

Βελτιωμένη Πελατειακή Εμπειρία: Αμεσότερη και αποτελεσματικότερη αλληλεπίδραση με το κοινό και περισσότερο εξατομικευμένη εμπειρία χρήστη μέσω παροχής στοχευμένων απαντήσεων δημιουργημένων βάση του εκάστοτε προφίλ του.

Ανάπτυξη περιεχομένου: Δημιουργία πρωτότυπων κειμένων, εικόνων, προϊόντων κλπ. Επιτρέπει στις επιχειρήσεις να δημιουργούν περιεχόμενο γρήγορα και αποτελεσματικά.

Αξιοποίηση Data: Εξαγωγή πληροφορίας από αδόμητα δεδομένα, επιτυγχάνοντας τη βέλτιστη κατανόηση και αξιοποίηση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτά (π.χ. ανάλυση εικόνων και ήχου).

Διαχείριση γνώσης: Αυτοματοποίηση των διαδικασιών συλλογής και συντήρησης της γνώσης. Ευκολότερη πλοήγηση των χρηστών σε αποθετήρια δεδομένων και γνώσεων της επιχείρησης, προσωποποιημένη εμπειρία βιωματικής εκπαίδευσης πάνω σε αυτά.

Διαχείριση κώδικα: Επιτάχυνση και βελτίωση της διαδικασίας ανάπτυξης κώδικα, εξοικονομώντας χρόνο και εξαλείφοντας τα ανθρώπινα λάθη.

Επιτάχυνση καινοτομίας: Αύξηση ρυθμού ανάπτυξης νέων προϊ-

όντων ή υπηρεσιών και ταχύτερη διάθεσή τους στην αγορά, αλλά και αύξηση της δημιουργικότητας με την άρση των οικομοτεχνικών φραγμών στη δοκιμή νέων ιδεών.

Στρατηγική αποτελεσματικότητα: Καλύτερη λήψη αποφάσεων μέσα από την αποτελεσματικότερη επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων /ανάλυση δημογραφικών τάσεων, οικονομικών δεικτών, ερευνών κοινής γνώμης μέσω των ψηφιακών καναλιών.

Υψηλότερη παραγωγικότητα: Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών μέσω της μείωσης των χειρωνακτικών παρεμβάσεων.

Εξοικονόμηση κόστους: Μείωση κόστους, ακόμα και ως 30% κυρίως μέσω της αυτοματοποίησης πολλών χρονοβόρων διαδικασιών, αλλά και μέσω του διαρκούς monitoring ελαχιστοποίησης λαθών.

Ανακάλυψη νέων φαρμάκων: Πρωτοφανείς δυνατότητες ανάλυσης και δημιουργίας νέων εξειδικευμένων φαρμακευτικών προϊόντων.

Από τις προσδοκίες στις επενδύσεις

Οι επιχειρηματικές δυνατότητες της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης είναι πρακτικά αμέτρητες γιατί συνδυάζοντας τις υπάρχουσες τεχνολογίες

που συμπαρασύρουν τον τελευταίο χρόνο σε ένα ράλι επενδύσε-

ων και εξελίξεων τον επιχειρηματικό κόσμο. Αυτό αποτυπώνεται

σε αριθμούς, με την Statista να υπολογίζει ότι 154 δισεκατομμύρια

δολάρια επενδύθηκαν σε ΑΙ παγκοσμίως μόνο τη χρονιά που πέρασε -από τα οποία σχεδόν 21 μόνο από τον τραπεζικό τομέα- και οι αυξητικές τάσεις της δαπάνης σε ΑΙ αναμένεται να οδηγήσει την ευρύτερη αγορά τεχνητής νοημοσύνης σε συνολική αξία πάνω από

1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια ως το 2030.

Οι επιχειρηματικές δυνατότητες της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης είναι πραγματικά ανυπολόγιστες.

επιχειρηματικό πεδίο, προκύπτουν ατελείωτες δυναμικές. Για παράδειγμα, φανταστείτε τα chatbots και τους φωνητικούς βοηθούς τύπου Alexa που χρησιμοποιούν όλοι και στην ουσία με την χρήση της υπάρχουσας τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης κατηγοριοποιούν ερωτήσεις και αιτήματα και τα αντιστοιχούν με έτοιμες απαντήσεις ή στοιχεία. Τώρα αναλογιστείτε τι θα γίνει αν ένα chatbot συνδυαστεί με την ΠΤΝ και κάθε φορά που θέτουμε μια ερώτηση -όσο ιδιαίτερα και αν μπορεί ο κάθε ένας μας να την εκφράσει- το σύστημα δεν ανατρέχει σε έτοιμες απαντήσεις και data αλλά «παράγει» μια ξεχωριστή «αντίδραση», συνδυάζοντας προφορικό ή γραπτό λόγο, εικόνες ή βίντεο για να δώσει ιδιαίτερες και προσωποποιημένες απαντήσεις που εξελίσσονται συνεχώς στην αλληλεπίδραση αυτή. Οι αμέτρητες αυτές δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης είναι

ΧΑΡΑ ΛΑΜΠΟΣ ΤΣ Ε ΚΕΡΗΣ

Κ Υ ΡΙΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤ Η Σ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ

Κ Ε ΝΤΡΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚ Ω Ν ΕΡΕΥΝ Ω Ν (ΕΚΚΕ)

Ν Ι ΚΟΣ ΣΤΑΣΙΝ Ο ΠΟΥΛΟΣ

ΔΡ. ΠΟΛΙΤΙΚ Η Σ ΕΠΙΣΤ Η ΜΗΣ

Ο ρόλος του

Generative ΑΙ στην

επιχειρηματικότητα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν στo πλαίσιo του ψηφιακού μετασχηματισμού οι πολιτικές που επηρεάζουν την σχέση του ψηφιακού επιχειρείν και της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης, ειδικά όταν η οπτική τους προέρχεται από ειδικούς με εμπειρία τόσο στην ψηφιακή εκπαίδευση όσο και στο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό εντός και εκτός του εταιρικού οικοσυστήματος L&D (Learning & Development).

Του Βαγγέλη Βαγγελάτου

Ο

Χαράλαμπος Τσέκερης, Κύριος Ερευνητής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και ο Νίκος Στασινόπουλος, Δρ. Πολιτικής Επιστήμης μιλούν για τις εφαρμογές της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης στις σύγχρονες επιχειρήσεις.

Πώς διαγράφονται οι επιδράσεις της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης από την οπτική σας; Οι εξελίξεις στην Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη (ΠΤΝ) έχουν κινητοποιήσει οριζόντια μεγάλους βιομηχανικούς κλάδους και κλάδους υπηρεσιών, ιδίως εκείνων της έντασης γνώσης, ενώ ακόμη και η δημόσια διοίκηση και οι πολιτικές που «καθοδηγούνται από τα δεδομένα» (data-driven policies) δεν έχουν μείνει ανεπηρέαστες από αυτές. Επιπλέον, η χρήση της στην εκπαίδευση, εταιρική και μη, αποτελεί κρίσιμο οδοδείκτη και προεικάζει το μέλλον των σχετιζόμενων με την ΠΤΝ αξιοποιήσιμων δεξιοτήτων και ικανοτήτων στην αγορά εργασίας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ένα από τα μεγαλύτερα παγκόσμια eLearning projects ανοικτού κώδικα, αυτό της παγκόσμιας κοινότητας

της Moodle έχει κινητοποιήσει πόρους μέσα στον τελευταίο χρόνο με

τη δημιουργία σχετικών μαθημάτων ψηφιακών δεξιοτήτων, αλλά και με ένα ανοικτό αποθετήριο με openAI plugins. Σε κάθε περίπτωση, μια υπεύθυνη και μελλοντοεστιασμένη εκπαίδευση θα όφειλε να

διαπλάσει όχι απλώς επιδέξιους χρήστες-καταναλωτές των εργαλείων ΠΤΝ, αλλά αλγοριθμικά νοήμονες εργαζόμενους πολίτες.

Πώς βλέπετε τις προοπτικές επιχειρηματικής αξιοποίησης της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης;

Από την οπτική της επιχειρησιακής στρατηγικής

αξιοποίησης της

ΠΤΝ, υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία (και διακύβευση) κρυμμένη σε κοινή θέα. Αξίζει να δούμε ότι τα ευχάριστα και χρηστικά AI apps interfaces, όπως λ.χ. το ChatGPT ή το WeChat, αποτελούν κόμβους

σε κανάλια διανομής δυνητικά εμπορεύσιμης πληροφορίας και συ-

διαμοιρασμού πρωτοκόλλων στα νέα μοντέλα βάσης (foundational models). Επιχειρηματικά, χρήζει επίσης προσοχής ότι οι GenAI assistants αποτελούν, από πλευράς των εταιρειών, στρατηγικούς ακροδέκτες διεπαφής με τις συστάδες προφίλ καταναλωτών. Διεθνώς, μεγάλες εταιρείες διαγκωνίζονται για το ποιος θα κυριαρχήσει στο primary interface με τον καταναλωτή-χρήστη των assistants. Eπειδή ως καταναλωτές τείνουμε να εμπιστευόμαστε τελικά έναν μόνο βοηθό, η εταιρεία που θα κερδίσει αυτό το στοίχημα θα μονοπωλήσει όχι μόνο σε επίπεδο ήπιων «παρωθήσεων» (nudging) ως προς το προβάδισμα προτάσεων στις καταναλωτικές προτιμήσεις μας, αλλά και εν μέρει σε μια προεπιλεγμένη (by default) εκτέλεση ατζέντας αποφάσεών μας (ελαχιστοποιώντας τη δική μας εμπλοκή), συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε λοιπά δεδομένα μας. Ο πιστός μας assistant, είναι ο αξιόπιστος ειδικός (μέντορας) που μας γνωρίζει (το ιστορικό μας) και σχεδόν μας «συμμερίζεται» (μέσω habit design). Στη βάση αυτή, ενδεχομένως, η βιογραφική μεθοδολογία έρευνας να αποτελέσει βασικό εργαλείο ανάλυσης καταναλωτικής συμπεριφοράς.

Αν έπρεπε να αναφέρουμε μερικές βασικές

«κατηγορίες» επιχειρηματικών εφαρμογών;

Αυτό που ίσως φωτίζει καλύτερα το τοπίο είναι η αναθεώρηση με

όρους επιχειρησιακής στρατηγικής μιας ταξινομίας των ερευνών

περί μελλοντοστραφών τύπων προσωπικότητας. Θα μπορούσαμε

εδώ να διακρίνουμε τέσσερις ιδεότυπους ενός μελλοντοστραφούς επιχειρείν:

1) Επιχειρήσεις που προσιδιάζουν τον ιδεότυπο του “παρατηρητή” (observer), πιστεύοντας ότι ο ρόλος τους είναι να εποπτεύουν το τι συμβαίνει, αλλά δεν προτίθενται να το διαμορφώσουν, παραμένοντας ασφαλείς ακόλουθοι των εξελίξεων. 2) Επιχειρήσεις που προσιδιάζουν τον

(explorer), οι οποίες προσπαθούν ενεργητικά, με σχέδια και έργα, να διερευνήσουν το νέο και τις προοπτικές που διανοίγονται εμπρός τους.

4) Επιχειρήσεις που προσιδιάζουν τον ιδεότυπο του “χαρτογράφου” (mapmaker), οι οποίες αποδέχονται στην στρατηγική τους ότι το μέλλον ενέχει εύρος δυνατοτήτων και ευκαιριών, και θεωρούν ότι οι αποφάσεις τους θα (συν)διαμορφώσουν το επιχειρησιακό οικοσύστημα συνολικά, το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθούν και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις.

Με την GenAI αλλάζουν άρδην ο

ορίζοντας κοινωνικοοικονομικών

προκλήσεων και ηθικών

διακινδυνεύσεων, εφόσον τα μοντέλα

της αυτοεξελίσσονται με τρόπους που

δεν μπορούν να προβλευθούν

Σε ποιες από τις παραπάνω κατηγορίες θεωρείτε

ότι ταιριάζουμε σαν χώρα;

Σε μια πρόσφατη μελέτη και γνωμοδότηση της ερευνητικής μας ομάδας

προς την Κυβέρνηση για τα ενδεχόμενα μέλλοντα της ΠΤΝ στην Ελλάδα

έως το 2030, προκρίθηκε μεθοδολογικά ένα σενάριο ευόδωσης της ΠΤΝ, το οποίο ταιριάζει με τους δύο τελευταίους ιδεότυπους της παραπάνω

ταξινομίας, εντός ενός οικονομικοκοινωνικού οικοσυστήματος απελευθερωμένου από τεχνοφοβικές αγκυλώσεις, αειφόρου και ανθεκτικού, πλαισιωμένου από ένα δημοκρατικό και προορατικό σύστημα ρύθμισης.

Σε ποιο βαθμό βρίσκεται δικαιολογημένους τους φόβους που έχoυν προκαλέσει οι εξελίξεις γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη; Περνώντας σταδιακά σε συναφή ζητήματα επιχειρησιακής ηθικής, αρχικά επιφυλασσόμαστε υπέρ των δημοκρατικών αντανακλαστικών της συμπερίληψης και ανθεκτικότητας των ΜμΕ, τα οποία μας καλούν να προκρίνουμε και σχέδια ήπιας τεχνολογικής καινοτομίας, προκειμένου να αποφευχθεί η αποκλειστική εστίαση σε κοστοβόρες καινοτομίες υψηλής τεχνολογίας, τις οποίες μπορούν να υποστηρίξουν, ολιγοπωλιακά, μόνο high tech κολοσσοί. Με την ΠΤΝ αλλάζει άρδην ο ορίζοντας κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων αλλά και ηθικών διακινδυνεύσεων, εφόσον τα μοντέλα της αυτοεξελίσσονται με τρόπους που δεν μπορούν να προβλέψουν οι δημιουργοί τους (model drift).

Επίσης, η αυτοεκπαίδευση των μοντέλων μηχανικής μάθησης θα

βασίζεται εν μέρει σε πλήρως κατασκευασμένα πρωτογενή δεδομένα, ανασημασιοδοτώντας το τί θεωρούμε αληθινό ή πραγματικό.

Πώς κρίνετε ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν

στην Ελλάδα ζητήματα ηθικής χρήσης και κανονιστικού πλαισίου του ΑΙ;

Μια άλλη κρίσιμη παράμετρος επιχειρησιακής ηθικής και πολιτικής

είναι το κατά πόσο η νέα τεχνολογία ΠΤΝ θα (αυτο)ρυθμιστεί μόνο στη βάση διαδικαστικών αρχών λειτουργικότητας (όπως λογοδοσία, διαφάνεια, επεξηγησιμότητα, διαλειτουργικότητα) ή, επιπλέον, στη βάση ισχυρότερων ηθικών παραμέτρων (όπως αυτονομία, σεβασμός αξιοπρέπειας των προσώπων, προστασία ιδιωτικής ζωής, δικαιώματα έναντι αθέμιτης διαχείρισης από τρίτους, η αποφυγή όχι μόνο του ψηφιακού χάσματος αλλά και των ευρύτερων κοινωνικών επιπτώσεων της αλγοριθμικής μεροληψίας και της δημιουργίας αυτοματοποιημένων ανισοτήτων στην κατανομή ωφελειών, η συμμετοχικότητα στη διαδικασία σχεδιασμού των συστημάτων). Οι επιχειρησιακές στρατηγικές και τεχνολογικές πολιτικές, σε τελευταία ανάλυση, καλούνται να ανταποκριθούν σε δυσεπίλυτα ή «ατίθασα» προβλήματα (wicked problems) που χρήζουν συνολικής, οικοσυστημικής αντιμετώπισης. Αξίζει επομένως να αναλογιστούμε την προτροπή του Aϊνστάιν να

μην προσπαθήσουμε να λύσουμε τα μελλοντικά προβλήματα με το

ίδιο mindset που είχαμε όταν αθέλητα τα δημιουργήσαμε.

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΙΧΑΛΙΤΣΗΣ

CHIEF TECHNOLOGY OFFICER, NETCOMPANY-INTRASOFT

Τεχνητή Νοημοσύνη: Μια ματιά στο παρόν και στο μέλλον

Τον τελευταίο χρόνο η Τεχνητή Νοημοσύνη

βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Τι συνέβη;

70 χρόνια μετά τη γέννησή του, o όρος «Τεχνητή Νοημοσύνη» συνεχίζει

να προκαλεί τη φαντασία μας. Στην πράξη, ίσως βέβαια κάπως σιωπηλά, αναπτύσσονται εφαρμογές «αλγοριθμικής» τεχνητής νοημοσύνης, διαφοροποιώντας ήδη πολλές επιχειρήσεις. Η Netcompany-Intrasoſt, για παράδειγμα, αναπτύσσει και προσφέρει διεθνώς ΑΙ εφαρμογές, οι οποίες αυξάνουν την αποτελεσματικότητα σε πολλούς επιχειρηματικούς κλάδους. Όπως π.χ. σε ελεγκτικούς μηχανισμούς για τον εντοπισμό απάτης, ή στη διαχείριση κρίσιμων υποδομών (Αεροδρόμια, Ενέργεια), στην πρόβλεψη βλαβών και την αντιμετώπιση κινδύνων. Πρόσφατα, όμως, είχαμε πράγματι μια εξέλιξη: Αυτή ήταν η έλευση του Generative-AI και εργαλείων όπως το ChatGPT. Ξαφνικά οι υπολογιστές απέκτησαν δυνατότητες άμεσης επικοινωνίας μέσω του λόγου ή και της εικόνας. Ο καθημερινός χρήστης μπορεί πλέον να συνομιλεί ζωντανά, με συστήματα τα οποία έχουν πρόσβαση σε όλη την ψηφιοποιημένη μας γνώση. Η επιστήμη ήταν εδώ. Μπόρεσε όμως να εφαρμοστεί με έναν νέο και εντυπωσιακό τρόπο.

που θα μπορεί να αξιοποιεί το ΑΙ. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τις επιχειρήσεις. Θα θριαμβεύσουν εκείνες που θα υιοθετήσουν το ΑΙ για αύξηση αποδοτικότητας, ευελιξίας, καινοτομίας.

Πού βλέπετε την Ελλάδα στην πορεία των

εξελίξεων στον χώρο της Τεχνητής Νοημοσύνης;

Θα ακολουθήσει σε επίπεδο εφαρμογών και ανάπτυξης ή θα μείνει πίσω από τις εξελίξεις;

Η χώρα μας διαθέτει ήδη εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα.

Από πλευράς μας, στη Netcompany-Intrasoſt, έχουμε ήδη δει τις επενδύσεις μας στην νεοφυή επιχειρηματικότητα αλλά και τη δημιουργία του Κέντρου Αριστείας ΑΙ, να αποδίδουν σημαντικά. Η Ελλάδα, είναι σε θέση να αποτελέσει ενεργό μέρος στην αλυσίδας αξίας ΑΙ, και μάλιστα διεθνώς. Βλέπω όμως και μια πρόκληση: Τα GenAI μοντέλα αναπτύσσονται από παγκόσμιους κολοσσούς, έχοντας ελλιπή υποστήριξη της ελληνικής

γλώσσας. Βλέπετε, χρειάζεται επένδυση για να επιζήσει μια γλώσσα στο παγκοσμιοποιημένο ψηφιακό μας μέλλον. Για τις λιγότερο διαδεδομένες γλώσσες, η προσπάθεια αυτή δεν είναι καθόλου δεδομένη και δεν θα

πρέπει να αφεθεί στον ιδιωτικό τομέα και μόνο. Αν και η συνδρομή του μπορεί να είναι σημαντική, η κυριότητα της στρατηγικής κατεύθυνσης

και ο συντονισμός της προσπάθειας, ανήκουν πρωτίστως στην Πολιτεία. Ο Γεράσιμος Μιχαλίτσης, Chief Technology Officer, Netcompany-Intrasoſt , υποστηρίζει ότι στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, η Ελλάδα έχει όλες τις δυνατότητες να πρωταγωνιστήσει, αν αξιοποιήσει το επιστημονικό της δυναμικό, και αν υιοθετήσει κατάλληλες στρατηγικές για την προστασία της γλώσσας.

Πόσο «ριζοσπαστική» πιστεύετε είναι η εξέλιξη; Θεωρείτε ότι είναι ικανή να επηρεάσει σημαντικά τις θέσεις εργασίας;

Σίγουρα αποτελεί σημαντικό ορόσημο. Η ευκολία με την οποία παράγεται μεστή επικοινωνία, με περιεχόμενο, γύρω από οποιοδήποτε αντικείμενο, κάνει τον υπολογιστή να φαντάζει πραγματικά «έξυπνος».

Ξεχνάμε, όμως, ότι ευφυία δεν είναι η απλή παράθεση γνώσης. Είναι ο συνδυασμός γνώσεων για τη δημιουργία νέας αξίας. Ο όρος «Τεχνητή Νοημοσύνη» είναι κάπως παραπλανητικός. Οι GenAI εφαρμογές ουσιαστικά δεν παράγουν κάτι νέο. Άρα, τα εργαλεία αυτά δεν καταργούν τον άνθρωπο. Αντίθετα, επαυξάνουν την ευφυία και την αποτελεσματικότητά του. Πιστεύω ότι θέσεις εργασίας δεν πρόκειται να χαθούν. Θα δούμε όμως πράγματι μια μετατόπιση του ενδιαφέροντος προς το δυναμικό εκείνο

Netcompany-Intrasoſt

Φραγκοκκλησιάς 13, Μαρούσι, Αθήνα, 15125

Τ: 210-6876400, 210-6679000

F: 210-6679001

W: www.netcompany.com

ΝΤ Ε ΝΙΑ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ INNOVATION SERVICES SPECIALIST, NCSR DEMOKRITOS

Ψηφιακή Καινοτομία και Τεχνητή

Νοημοσύνη

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ ή ΑΙ) μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης και να επιταχύνει τις προσπάθειες ψηφιακού μετασχηματισμού, γι’ αυτό και βρίσκεται στο επίκεντρο των επενδύσεων παγκοσμίως. Ο τρόπος όμως που αυτό θα συμβεί ακόμα σχηματοποιείται.

Του Βαγγέλη Βαγγελάτου

Ντένια Κανελλοπούλου, Innovation Services Specialist, NCSR, Δημόκριτος, μιλάει για τις δυνατότητες και τις προοπτικές της Τεχνητής Νοημοσύνης στο επιχειρείν.

Με ποιους τρόπους μπορεί η τεχνητή νοημοσύ-

νη να ενισχύσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων;

Η πρόοδος της τεχνολογίας στο ευρύ φάσμα της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) είναι ραγδαία, δίνοντας μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη εφαρμογών για κάθε κλάδο της βιομηχανικής δραστηριότητας και φέρνοντας μια νέα ‘‘επανάσταση’’. Τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η ΤΝ είναι πολλαπλά και τεκμηριώνονται στην πράξη από την εν-

σωμάτωσή της σε ώριμους ως προς την αξιοποίησή της οργανισμούς.

Ένα από τα πιο διαδεδομένα είναι η αύξηση της αποδοτικότητας των

εργαζομένων και της συνολικής παραγωγικότητας μιας επιχείρησης.

Κύριος μοχλός είναι η (ημι-)αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων και

χρονοβόρων εργασιών με στόχο την ανάθεση εργασιών μεγαλύτερης

αξίας στο προσωπικό, την αύξηση της αξιοπιστίας μέσω της μείωσης των λαθών και τελικά τον περιορισμό του λειτουργικού κόστους. Είναι πιο δόκιμο να μη μιλάμε για πλήρη αυτοματοποίηση, καθώς ο ανθρώπινος παράγοντας είναι καθοριστικός από τον σχεδιασμό και

ανάπτυξη ενός συστήματος ΤΝ μέχρι την αξιολόγηση της επίδοσης και τη συντήρησή του. Εξαιρετικά σημαντική είναι και η συνεισφορά στην υποστήριξη της λήψης αποφάσεων (τονίζοντας εδώ την υποστήριξη. decision support vs decision making). Χάρη στην ΤΝ, μπορούμε να αναλύσουμε τεράστιο όγκο δεδομένων και να εξάγουμε γνώση για τη λήψη εμπεριστατωμένων και αξιόπιστων αποφάσεων, την πρόβλεψη και διαχείριση ρίσκου ή κινδύνων, που εν τέλει αντικατοπτρίζονται σε συνολικά βελτιωμένα εταιρικά αποτελέσματα. Επίσης, μέσω της - υποστηριζόμενης από ΤΝ - εξατομίκευσης της αλληλεπίδρασης με τους χρήστες ή πελάτες αυξάνεται το ενδιαφέρον αλλά και η ικανοποίησή τους, ενώ πιο εξελιγμένοι ψηφιακοί βοηθοί (chatbots) μπορούν να παρέχουν βελτιωμένη εξυπηρέτηση σε πραγματικό χρόνο. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, παρά τις προσπάθειες των τελευταίων χρόνων, έρχονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στις

λον. Ποιες είναι οι βασικότερες προϋποθέσεις

για να γίνει αυτή η εφαρμογή πετυχημένα;

Ενώ σύμφωνα και με την πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ (“O σφυγμός του Επιχειρείν” 2023) , θεωρείται από τα υψηλόβαθμα στελέχη των

επιχειρήσεων δεδομένη η ένταξη της ΤΝ, υπάρχει απροθυμία στο να προβούν σε σχετική επένδυση και μειωμένες προσδοκίες για το αναμενόμενο κέρδος (Return on Investment). Αυτή η διστακτικότητα μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια στρατηγική προσπάθεια ενσωμάτωσης της ΤΝ. Στον κόμβο ψηφιακής καινοτομίας ahedd (www. smartattica.eu) που λειτουργεί στον “Δημόκριτο” έχουμε αναπτύξει μια μεθοδολογία για τον ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων με ΤΝ που αποτελείται από τέσσερις βασικούς πυλώνες: την “Ευαισθητοποίηση” (Awareness), τον “Πειραματισμό” (Piloting), την “Κλιμάκωση” (Scaling), και τη “Βιωσιμότητα” (Sustainability) - “APSS”.

Με βάση τη μεθοδολογία APSS υποστηρίζουμε συμβουλευτικά σε κάθε βήμα τις επιχειρήσεις αλλά και τους δημόσιους οργανισμούς

για την στρατηγική και επιτυχή ένταξη της ΤΝ. Απαραίτητα βήματα βάσει της μεθοδολογίας αποτελούν η κατανόηση σε στρατηγικό επίπεδο της αξίας της ΤΝ, η δέσμευση του top management στην υποστήριξη των αλλαγών που θα επιφέρει, η εξασφάλιση quick wins που θα δείξουν έμπρακτα τις δυνατότητες της ΤΝ, η διαμόρφωση ομάδων υποστήριξης της καινοτομίας και η αναδιάρθρωση των πολιτικών (policies) της επιχείρησης ή του οργανισμού.

Πιστεύετε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα δώσει μια ευκαιρία στους μικρούς επιχειρηματικά παίκτες να ανταγωνιστούν τους μεγαλύτερους ή θα δώσει ασύμμετρα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στις μεγάλες επιχειρήσεις;

Αν και οι πόροι που απαιτούνται για μια επένδυση στην ΤΝ φαίνεται να αποτελούν προνόμιο των “μεγάλων”, η ΤΝ μπορεί να λειτουργήσει τελικά ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις μικρομεσαίες. Εστιάζοντας σε στοχευμένες εφαρμογές που θα προσδώσουν τη μέγιστη αξία σε μια επιχείρηση όπως, για παράδειγμα, η προηγμένη παρακολούθηση και βελτιστοποίηση των λειτουργιών της, μπορεί να επιτευχθεί καλύτερη αξιοποίηση των (περιορι-

σμένων) πόρων και μείωση του λειτουργικού κόστους. Καθώς οι

αναλυτές παγκοσμίως εκτιμούν πως θα βρεθούν σε δεινή θέση όσοι καθυστερήσουν να υιοθετήσουν την ΤΝ, οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι επιτακτικό να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες χρηματοδότησης που προσφέρει η ΕΕ για να αποτρέψει το ενδεχόμενο χάσμα. Οι χρηματοδοτήσεις επικεντρώνονται στην στήριξη ιδιαίτερα των μικρομεσαίων μέσω προσκλήσεων που εντάσσονται στα προγράμματα Horizon και Digital Europe, στο Ταμείο Ανάκαμψης και στο νέο ΕΣΠΑ.

Ενδεικτική δράση αποτελούν οι Ευρωπαϊκοί Κόμβοι Ψηφιακής

Καινοτομίας (EDIH) που παρέχουν ευρύ φάσμα υπηρεσιών, δωρεάν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους δημόσιους οργανισμούς.

Στην Ελλάδα υπάρχουν 7 EDIHs ο “Δημόκριτος” συντονίζει το Smart Attica EDIH που δίνει έμφαση στην αξιοποίηση της ΤΝ και εστιάζει στους εξής θεματικούς τομείς: Ενέργεια - Περιβάλλον, Εφοδιαστική Αλυσίδα - Κινητικότητα και Τουρισμός - Πολιτισμός, που αποτελούν βραχίονες της ελληνικής οικονομίας. Η one-stopshop υποστήριξη μιας ελληνικής επιχείρησης από το Smart Attica

γίνεται με τη δημιουργία ενός πολύπλευρου έργου που συνδυάζει

την κατάλληλη τεχνογνωσία από τους 15 εταίρους και τους περισσότερους από 40 συνεργαζόμενους εταίρους και περιλαμβάνει: α)

την ανάπτυξη ενός πιλοτικού συστήματος ΤΝ που αντιμετωπίζει

μια ανάγκη ή πρόκληση της επιχείρησης και δράσεις όπως β) η

ψηφιακή κατάρτιση των υπαλλήλων/συνεργατών, γ) η υποστήριξη

στην εύρεση επενδύσεων για τη δημιουργία τελικού προϊόντος και

δ) η ανάπτυξη οικοσυστήματος για την εξωστρέφεια/δικτύωση

της επιχείρησης σε εθνικό ή/και ευρωπαϊκό επίπεδο».

Πέρα από τις δράσεις των κόμβων ψηφιακής

καινοτομίας, πώς συνεισφέρει ο “Δημόκριτος” στην υιοθέτηση της ΤΝ από τις επιχειρήσεις;

Η ενίσχυση της καινοτομίας αποτελεί στρατηγική κατεύθυνση για τον “Δημόκριτο” και υποστηρίζεται με πληθώρα δράσεων όπως οι βιομηχανικές υποτροφίες, οι συνεργασίες “ανοιχτής” καινοτομίας με επιχειρήσεις, το Τεχνολογικό Πάρκο “Λεύκιππος” και το πρόγραμμα

επιτάχυνσης DIANA σε συνεργασία με το NATO.

Επίσης, ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, Δρ. Βαγγέλης Καρκαλέτσης, αποτελεί ένα από τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, συνδράμοντας στη διαμόρφωση δράσεων

και πολιτικών που θα διευκολύνουν την υιοθέτηση της ΤΝ από

το Κράτος αλλά και τις επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, συνδράμω

στην υποεπιτροπή “Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα”, με στόχο

την πρόταση δράσεων που θα υποστηρίξουν την καινοτομία με

την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, την ένταξή της στις

επιχειρήσεις και, τελικά, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας

της ελληνικής οικονομίας.

Παράλληλα, εκδώσαμε σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών την μελέτη “Generative AI Greece 2030 - Τα ενδεχόμενα μέλλοντα της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ελλάδα» για την Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού. Η μελέτη αυτή αναδεικνύει - μεταξύ άλλων - τις ευκαιρίες που μπορεί να αναδείξει το

Generative AI (η τεχνολογία ΤΝ που δίνει την δυνατότητα παραγωγής περιεχομένου) σε κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας κι έχει

στόχο να λειτουργήσει ως συμβουλευτικός οδηγός.

Εν κατακλείδι, είναι επιτακτικό οι επιχειρήσεις να κατανοήσουν την αξία που μπορεί να προσφέρει η Τεχντή Νοημοσύνη στον ψηφιακό μετασχηματισμό και να πλαισιωθούν από τις υποστηρικτικές δράσεις της Πολιτείας

η

που

Νοημοσύνη

*Ντένια Κανελλοπούλου, PhD | MSc | MEng Innovation Director, Intelligent Information Systems Division | Institute of Informatics & Telecommunications | NCSR Demokritos & ahedd Digital Innovation Hub & Smart Attica European Digital Innovation Hub

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΡΙΤΣΑΝΟΣ

SECURE POWER VP ΓΙΑ ΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ, SCHNEIDER ELECTRIC

ΑΙ & data centers

Μετασχηματίζοντας το μέλλον της ενεργειακής απόδοσης

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αναδειχθεί σε μια μεγάλη μετασχηματιστική δύναμη, ανατρέποντας τον τρόπο με τον οποίο επεξεργαζόμαστε, αναλύουμε και χρησιμοποιούμε τα δεδομένα και παράλληλα επιφέρει επαναστατικές αλλαγές σε πολλούς κλάδους.

Τ

α data centers αποτελούν την κρίσιμη υποδομή που υποστηρίζει το οικοσύστημα της τεχνητής νοημοσύνης, με βασικό ζητούμενο να παραμένει η ενεργειακή απόδοση και η απαλλαγή από εκπομπές άνθρακα. Παρά την απαίτηση για μεγάλες ποσότητες

και τις ανάγκες ψύξης του εξοπλισμού. Επίσης, η αποτελεσματική ψύξη είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της λειτουργίας και της απόδοσης του

εξοπλισμού της τεχνητής νοημοσύνης. Η διαχείριση του λογισμικού είναι επίσης σημαντική για την αποτελεσματική λειτουργία των κέντρων δεδομένων. Η έκρηξη του generative AI, του τύπου τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία περιεχομένου, ανοίγει νέες προοπτικές για την ανάπτυξη της αγοράς. Σύμφωνα με έρευνα, το 97% των ιδιοκτητών επιχειρήσεων πιστεύει ότι οι χρήσεις του ChatGPT, όπως ο εκσυγχρονισμός των επικοινωνιών, η μετάφραση πληροφοριών

και η δημιουργία περιεχομένου, θα ωφελήσουν τους οργανισμούς τους. Παράλληλα, σύμφωνα με πρόβλεψη της Schneider Electric, η αγορά της τεχνητής νοημοσύνης θα φτάσει τα 407 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2027 με τον αναμενόμενο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της να είναι

37,3% μεταξύ 2023 και 2030. H αύξηση της υιοθέτησης αυτών των τεχνολογιών, απαιτεί μεγαλύτερες επενδύσεις και υποδομές.

Schneider Electric A.E.B.E., Αγίου Θωμά 27 15124, Μαρούσι E: gr-ccc@schneider-electric.com W: https://www.se.com/gr/el/

ενέργειας, η ανάλυση δεδομένων με βάση την τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών άνθρακα και να προωθήσει την αειφορία. Η βελτίωση των συστημάτων διάθεσης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης μπορεί να μειώσει τις απώλειες και να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη παροχή στους διακομιστές. Οι προηγμένες μονάδες διάθεσης ισχύος (PDU), η έξυπνη διαχείριση, τα συστήματα ισχύος υψηλής απόδοσης της Schneider Electric και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορούν να μειώσουν το ενεργειακό κόστος και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στα data centers. Επίσης, ο αυτοματισμός, η ανάλυση δεδομένων και η μηχανική εκμάθηση (Machine Learning) μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση της αποδοτικότητας και τη μείωση των εκπομπών. O βιώσιμος και ανθεκτικός σχεδιασμός κέντρων δεδομένων εξαρτάται επίσης από την αποτελεσματική ψύξη. Οι απαιτήσεις που θέτει η τεχνητή νοημοσύνη στα κέντρα δεδομένων σημαίνουν ότι η τροφοδοσία διακομιστών υψηλής πυκνότητας απαιτεί νέες μεθοδολογίες ψύξης τόσο για βέλτιστη απόδοση όσο και για ελαχιστοποίηση του χρόνου διακοπής λειτουργίας. Σύμφωνα με τον Γιώργο ∆ριτσάνο, Secure Power VP για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη της Schneider Electric, για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις αυτού του νέου κόσμου που τροφοδοτείται από την τεχνητή νοημοσύνη, πρέπει να διερευνήσουμε τα τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά και τις τάσεις που επηρεάζουν τη φυσική υποδομή των κέντρων δεδομένων: ισχύς, racks, ψύξη και διαχείριση λογισμικού. Η ισχύς είναι κρίσιμη για τη λειτουργία των κέντρων δεδομένων, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη απαιτεί μεγάλη ισχύ για την εκτέλεση των αλγορίθμων και των μοντέλων της. Τα racks αποτελούν τον φυσικό χώρο όπου φιλοξενούνται οι υπολογιστές και οι εξοπλισμοί της τεχνητής νοημοσύνης. Η σχεδίαση των racks πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις αυξημένες απαιτήσεις σε χώρο και ισχύ, καθώς

Ο

ι δυναμικές ικανότητες και πιο συγκεκριμένα η προσαρμοστικότητα στην αλλαγή είναι η σημαντικότερη ικανότητα στον κόσμο της πληροφορίας, είχε πει ο David J. Teece το 1997, και σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Το ChatGPT εμφανίστηκε ως ένα εργαλείο διαλόγου που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη και σε σύντομο χρονικό διάστημα, ειδικά μετά το version 3.0, κατάφερε να γίνει γνωστό σε όλο τον επιχειρηματικό κόσμο αλλά και να μπει στα σπίτια για προσωπική χρήση. Είσαι νέος επιχειρηματίας και δεν μπορείς να καλύψεις τα έξοδα για κάθε ρόλο που μπορεί να χρειαστεί η startup εταιρεία σου; Είσαι δημιουργός που θέλει να αντλεί ιδέες με βάση το αντικείμενο του καθημερινά; Είσαι επαγγελματίας και ψάχνεις τρόπους να βελτιώσεις την εμπειρία υπηρεσίας για τον πελάτη; Όποιος και να είσαι, ότι και να κάνεις το ChatGPT έχει την απάντηση. Το σημαντικότερο για να έχουμε το αποτέλεσμα που επιθυμούμε είναι να δομήσουμε με τα απαραίτητα δεδομένα το πρόβλημα και να καταλαβαίνουμε τι ζητάμε από το εργαλείο να μας απαντήσει. Το ChatGPT κάνει λάθη κυρίως όταν το αρχικό ερώτημα είναι γενικού ενδιαφέροντος και όχι ειδικού σκοπού. Ακολουθούν, κατηγορίες που μπορούν να φανούν χρήσιμες σε οποιαδήποτε επιχείρηση για το τι μπορεί να κάνει το συγκεκριμένο εργαλείο για σένα.

ChatGPT και διαχείριση ανθρώπινου

δυναμικού

Το ChatGPT μπορεί να ενισχύσει σημαντικά το τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού (HR) μιας εταιρείας, αυτοματοποιώντας εργασίες ρουτίνας, παρέχοντας άμεση υποστήριξη στα ερωτήματα των εργαζομένων και βοηθώντας στη διαδικασία πρόσληψης. Μπορεί να ελέγχει βιογραφικά σημειώματα σε κλίμακα, εντοπίζοντας γρήγορα τους πιο κατάλληλους υποψηφίους βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων, εξοικονομώντας έτσι χρόνο και πόρους. Το ChatGPT μπορεί επίσης να υποστηρίξει τις διαδικασίες εισαγωγής, προσφέροντας εξατομικευμένες πληροφορίες στους νέους εργαζόμενους, απαντώντας σε συχνές ερωτήσεις και βοηθώντας στην αυτοματοποίηση της γραφειοκρατίας. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη συνεχή ανάπτυξη των εργαζομένων, συνιστώντας προγράμματα κατάρτισης και παρακολουθώντας την πρόοδο. Με τη διαχείριση επαναλαμβανόμενων ερωτημάτων, το ChatGPT επιτρέπει στους επαγγελματίες της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού να επικεντρωθούν σε πιο στρατηγικά καθήκοντα, όπως οι στρατηγικές διατήρησης των εργαζομένων, συμβάλλοντας τελικά σε μια πιο αποτελεσματική διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού.

ChatGPT και εκπαίδευση εργαζομένων

Το ChatGPT μπορεί να φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο

οι εταιρείες εκπαιδεύουν και ενημερώνουν τους εργαζομένους

τους, προσφέροντας μια δυναμική και διαδραστική πλατφόρμα για εκπαίδευση και γρήγορες ενημερώσεις σχετικά με νέες διαδικασίες και πολιτικές. Αυτό το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ολοκληρωμένων ενοτήτων κατάρτισης και προσομοιώσεων που προσφέρουν μια

πιο ελκυστική εμπειρία μάθησης σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους. Μέσω διαδραστικών ερωτήσεων και απαντήσεων, οι εργαζόμενοι μπορούν να λαμβάνουν άμεση ανατροφοδότηση για τα ερωτήματά τους, ενισχύοντας την κατανόηση και τη διατήρηση των πληροφοριών που παρουσιάζονται. Για την εισαγωγή νέων εργαζομένων, το ChatGPT μπορεί να προσφέρει μια εξατομικευμένη εμπειρία μάθησης, καθοδηγώντας τους μέσα από την κουλτούρα

της εταιρείας, τις διαδικασίες και τις συγκεκριμένες δεξιότητες

που απαιτούνται για το ρόλο τους. Αυτή η εξατομικευμένη προσέγγιση διασφαλίζει ότι οι νεοπροσληφθέντες μπορούν να γίνουν γρήγορα παραγωγικά μέλη της

ομάδας. Όταν πρόκειται για ενημέρωση του προσωπικού σχετικά

με νέες πολιτικές ή διαδικασίες, το ChatGPT μπορεί να διαδώσει τις πληροφορίες γρήγορα και αποτελεσματικά.

Μπορεί να δημιουργήσει ενημερώσεις, να απαντήσει σε συχνές

ερωτήσεις και ακόμη και να κάνει κουίζ στους εργαζόμενους για να διασφαλίσει την κατανόηση των νέων πολιτικών. Αυτό όχι μόνο επιταχύνει τη διαδικασία ενημέρωσης του εργατικού δυναμικού, αλλά διασφαλίζει επίσης τη συνεπή κατανόηση σε ολόκληρο τον οργανισμό. Επιπλέον, η ικανότητα του ChatGPT να δημιουργεί customize chatBot με τα δεδομένα της εταιρείας και να το επεξεργάζεσαι με οτιδήποτε νεότερο έρθει και το οποίο είναι προσβάσιμο

μόνο σε όσους εμείς θέλουμε, το κάνει ακόμα πιο ελκυστικό στο

να χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση του προσωπικού.

Αυτό διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι έχουν πάντα πρόσβαση στις

πιο πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές και βέλτιστες πρακτικές της εκάστοτε εταιρείας.

Η ικανότητα του ChatGPT να

δημιουργεί customize chatBot με

τα δεδομένα της εταιρείας, το οποίο

εμπλουτίζεται με ότι νεότερο έρθει

και το οποίο είναι προσβάσιμο μόνο

σε όσους η εταιρεία θέλει το κάνει

ακόμα πιο ελκυστικό ως εργαλείο

εκπαίδευσης εργαζομένων

ChatGPT και διαχείριση έργων

Το ChatGPT μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην οργάνωση και

διαχείριση έργων, προσφέροντας ένα ευέλικτο εργαλείο για τον

προγραμματισμό, την παρακολούθηση και την επικοινωνία καθ’

όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός έργου. Διευκολύνοντας την οργάνωση των προθεσμιών, μπορεί να βοηθήσει τους διαχειριστές

έργων να καταρτίσουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα, να προσδιορίσουν τα βασικά ορόσημα και να διασφαλίσουν ότι κάθε φάση του έργου εξελίσσεται σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Για τη

διαχείριση εργασιών, το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει στην ανάθεση εργασιών στα μέλη της ομάδας με βάση τις δεξιότητες και τη διαθεσιμότητά τους, παρέχοντας περιγραφές και προθεσμίες για κάθε εργασία. Αυτή η σαφήνεια στην κατανομή των καθηκόντων βοηθάει στην αποφυγή παρεξηγήσεων και διασφαλίζει ότι όλοι γνωρίζουν τις αρμοδιότητές τους, συμβάλλοντας στην αποτελεσματικότητα του έργου. Το ChatGPT μπορεί επίσης να διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των μελών της ομάδας έργου. Λειτουργώντας ως κεντρικός κόμβος για ερωτήματα που σχετίζονται με το έργο, μπορεί να παρέχει άμεσες απαντήσεις σε κοινές ερωτήσεις, μειώνοντας την ανάγκη για συνεχείς συσκέψεις είτε σε φυσικό χώρο είτε μέσω κάποιας πλατφόρμας διαδικτυακών συσκέψεων. Εξοικονομεί χρόνο και μειώνει το ενδεχόμενο παρεξηγήσεων. Επιπλέον, το ChatGPT μπορεί να δημιουργήσει αναφορές σχετικά με την πρόοδο του έργου, συνοψίζοντας τις ολοκληρωμένες εργασίες, τις εκκρεμείς εργασίες και τις επερχόμενες προθεσμίες. Αυτές οι αναφορές μπορεί να είναι κομβικές

για την αποτελεσματική ολοκλήρωση του έργου, παρέχοντάς

στη διοίκηση μια σαφή εικόνα της κατάστασης του έργου και βοηθώντας τους να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις. Η ενσωμάτωση του ChatGPT στη διαχείριση έργων όχι μόνο βελτιώνει

την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της οργάνωσης του έργου, αλλά και ενισχύει τη συνεργασία της ομάδας και την επικοινωνία με τους ενδιαφερόμενους. Με την ικανότητά του να υποστηρίζει διάφορες πτυχές της διαχείρισης έργων, το ChatGPT είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για τις σύγχρονες ομάδες έργων, επιτρέποντάς τους να παραδίδουν επιτυχημένα έργα εγκαίρως

και εντός του προϋπολογισμού.

ChatGPT και διαχείριση κρίσεων

Το ChatGPT μπορεί να αποτελέσει βασικό εργαλείο για τη διαχείριση κρίσεων και την επικοινωνία έκτακτης ανάγκης, προσφέροντας

γρήγορες, σαφείς και συνεπείς δυνατότητες αποστολής μηνυμάτων

σε κρίσιμες περιόδους. Όταν χτυπά μια κρίση, είτε πρόκειται για μια φυσική καταστροφή, είτε για ένα ζήτημα δημοσίων σχέσεων, είτε για μια λειτουργική αποτυχία, η ικανότητα γρήγορης και αποτελεσματικής επικοινωνίας με τους πελάτες, τους εργαζόμενους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς καθίσταται υψίστης σημασίας. Ακολουθεί ο τρόπος με τον οποίο το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει σε τέτοιες καταστάσεις: Δημιουργία γρήγορης ανταπόκρισης: Σε περίπτωση κρίσης, η έγκαιρη επικοινωνία είναι ζωτικής σημασίας. Το ChatGPT μπορεί να

βοηθήσει στη σύνταξη άμεσων απαντήσεων για την αντιμετώπιση

της κατάστασης, παρέχοντας ενημερώσεις, οδηγίες ή διαβεβαιώσεις

στα επηρεαζόμενα μέρη. Αυτή η γρήγορη ανταπόκριση μπορεί να

είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό των επιπτώσεων της

κρίσης και για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης και της διαφάνειας

με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Προσαρμοσμένη ανταλλαγή μηνυμάτων σε όλες τις πλατφόρμες: Με το ChatGPT, οι οργανισμοί μπορούν να διασφαλίσουν ότι το μήνυμά τους παραμένει συνεπές σε όλα τα κανάλια επικοινωνίας, είτε πρόκειται για e-mail, είτε για μέσα κοινωνικής δικτύωσης (linkedin,Instagram,tik tok), είτε για το site της εταιρείας. Το ChatGPT μπορεί να προσαρμόσει το βασικό μήνυμα ώστε να ταιριάζει στη μορφή και τον τόνο των διαφορετικών πλατφορμών, διασφαλίζοντας ότι όλοι λαμβάνουν τις ίδιες πληροφορίες, κάτι που είναι απαραίτητο για την αποφυγή σύγχυσης και παραπληροφόρησης κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.

Συχνές ερωτήσεις και αυτοματοποιημένες απαντήσεις: Κατά τη διάρκεια κρίσεων, ορισμένα ερωτήματα θα τίθενται

από διάφορους ενδιαφερόμενους. Το ChatGPT μπορεί να προγραμματιστεί με Συχνές Ερωτήσεις για να παρέχει άμεσες απαντήσεις σε

αυτά τα κοινά ερωτήματα, απελευθερώνοντας ανθρώπινους πόρους

για να επικεντρωθούν σε πιο σύνθετα ή ευαίσθητα ζητήματα. Αυτό

βοηθά επίσης στην παροχή σημαντικών πληροφοριών σε όλους. Εσωτερική επικοινωνία και συντονισμός: Το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει στην οργάνωση των προσπαθειών εσωτερικής επικοινωνίας και συντονισμού κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. Μπορεί να χρησιμεύσει ως κεντρικός κόμβος για ενημερώσεις και οδηγίες, διασφαλίζοντας ότι όλα τα μέλη της ομάδας είναι ενημερωμένα και ευθυγραμμισμένα σχετικά με τη στρατηγική αντιμετώπισης.

Αυτή η εσωτερική σαφήνεια είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική εξωτερική επικοινωνία. Ανάλυση και μάθηση μετά την κρίση: Μετά τη διαχείριση της κρίσης, το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει στη συλλογή ανατροφοδότησης και στην ανάλυση της αποτελεσματικότητας της επικοινωνιακής στρατηγικής. Η ανάλυση αυτή μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη βελτίωση των μελλοντικών προσπαθειών αντιμετώπισης κρίσεων. Η ενσωμάτωση του ChatGPT στο σχέδιο διαχείρισης κρίσεων και επικοινωνίας έκτακτης ανάγκης ενός οργανισμού μπορεί

να ενισχύσει σημαντικά την ικανότητά του να ανταποκρίνεται

γρήγορα και αποτελεσματικά. Εξασφαλίζοντας ότι οι ακριβείς και συνεπείς πληροφορίες διαδίδονται γρήγορα, το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της κατάστασης, μειώνοντας το ενδεχόμενο ζημίας και διατηρώντας την εμπιστοσύνη των ενδιαφερομένων μερών καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης.

Βελτίωση εσωτερικών διαδικασιών

Το ChatGPT μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αναθεώρηση και τη βελτίωση των εσωτερικών διαδικασιών και πρωτοκόλλων, οδηγώντας στην αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα ενός οργανισμού. Με την ανάλυση των υφιστάμενων ροών εργασίας, το ChatGPT μπορεί να εντοπίσει σημεία συμφόρησης και αναποτελεσματικότητας, προτείνοντας βελτιώσεις ή ευκαιρίες αυτοματοποίησης. Για παράδειγμα, μπορεί να βοηθήσει στα κανάλια επικοινωνίας και στη βελτιστοποίηση της κατανομής των πόρων. Επιπλέον, το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία νέων πρωτοκόλλων, παρέχοντας πρότυπα ή κατευθυντήριες γραμμές με βάση τις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου, διασφαλίζοντας ότι οι διαδικασίες είναι ενημερωμένες και συμβατές με τα σχετικά πρότυπα. Επιπλέον, το ChatGPT μπορεί να διευκολύνει την εκπαίδευση των εργαζομένων σε αυτές τις αναθεωρημένες διαδικασίες, προσφέροντας διαδραστικούς οδηγούς και απαντώντας σε ερωτήματα σε πραγματικό χρόνο. Αυτό όχι μόνο συμβάλλει στην ταχύτερη υιοθέτηση των νέων πρωτοκόλλων, αλλά διασφαλίζει επίσης την ενιαία κατανόηση σε ολόκληρο τον οργανισμό. Με την ενσωμάτωση του ChatGPT στον κύκλο συνεχούς βελτίωσης, οι εταιρείες μπορούν να διατηρήσουν μια δυναμική προσέγγιση στη βελτιστοποίηση των διαδικασιών, προσαρμοζόμενες γρήγορα στις νέες προκλήσεις και ευκαιρίες.

Εξατομίκευση της εμπειρίας του πελάτη Το ChatGPT μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την εμπειρία του πελάτη παρέχοντας εξατομικευμένες συμβουλές και λύσεις. Αξιοποιώντας τις δυνατότητες επεξεργασίας φυσικής γλώσσας που διαθέτει, το ChatGPT μπορεί να κατανοήσει τα μεμονωμένα ερωτήματα και τις προτιμήσεις των πελατών, προσφέροντας εξατομικευμένες συστάσεις που ανταποκρίνονται στις συγκεκριμένες ανάγκες τους. Αυτή η εξατομικευμένη αλληλεπίδραση μπορεί να βελτιώσει την ικανοποίηση, την αφοσίωση και τη δέσμευση των πελατών, καθώς οι πελάτες αισθάνονται ότι γίνονται κατανοητοί και ότι το αίτημα τους έχει κάποια ανταπόκριση. Εκτός από τη διαχείριση των ερωτημάτων, το ChatGPT μπορεί επίσης να βοηθήσει στην εξατομίκευση των προσπαθειών μάρκετινγκ. Μπορεί να βοηθήσει στον σχεδιασμό εξατομικευμένων μηνυμάτων e-mail, συστάσεων προϊόντων και διαφημιστικού περιεχομένου που βρίσκουν απήχηση σε μεμονωμένους πελάτες με βάση το ιστορικό αγορών, τη συμπεριφορά περιήγησης και προτιμήσιες. Αυτό το επίπεδο εξατομίκευσης διασφαλίζει ότι οι πελάτες λαμβάνουν σχετικές και έγκαιρες πληροφορίες, βελτιώνοντας τη συνολική εμπειρία τους με την αντίστοιχη επιχείρηση. Επιπλέον, το ChatGPT μπορεί να αναλύσει τα σχόλια και τις αλληλεπιδράσεις των πελατών για να εντοπίσει τάσεις και ιδέες, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να βελτιώσουν τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και τις στρατηγικές τους. Μαθαίνοντας συνεχώς από τις αλληλεπιδράσεις των πελατών, το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις παρέχοντας εμπειρίες που εμφανίζουν μια προσωποποιημένη διάσταση για τον εκάστοτε πελάτη. ...και πολλά άλλα... Διαβάζοντας ορισμένες από τις πολλές δραστηριότητες στις οποίες μπορεί να ενταχθεί το ChatGPT καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχουν περιορισμοί στο ερώτημα «Τι μπορεί να κάνει το ChatGPT για σένα;». Ο μοναδικός κανόνας για να κατανοήσει κάποιος τα περιθώρια χρήσης αλλά και τους περιορισμούς είναι η χρήση του και η δοκιμή. Πειραματιστείτε με το εργαλείο και πραγματικά θα σας εκπλήξει το τι μπορεί να κάνει.

Δεν υπάρχουν περιορισμοί στο

ερώτημα «Τι μπορεί να κάνει το

ChatGPT για σένα;». Ο μοναδικός

κανόνας για να κατανοήσει κανείς

τα περιθώρια χρήσης και τους

περιορισμούς είναι η δοκιμή

Το ψηφιακό παρόν και μέλλον

της εργασίας

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός σε συνδυασμό με άλλες κοινωνικές εξελίξεις έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο, ακόμα και τον χώρο, εργασίας, με τη διεύρυνση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης, και ειδικότερα της Generative AI, να φέρνει ακόμα μεγαλύτερες αλλαγές.

Του Πέτρου Δεμερτζή

Σ ε μια εποχή όπου οι τεχνολογικές εξελίξεις διαμορφώνουν την καθημερινότητά μας, ο χώρος εργασίας δεν έχει μείνει ανεπηρέαστος. Οι ψηφιακές τεχνολογίες, που κάποτε θεωρούνταν βοηθητικές, έχουν γίνει κεντρικής σημασίας για τη λειτουργία των σύγχρονων χώρων εργασίας. Αυτός ο βαθύς μετασχηματισμός, που καταλύεται από την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI), του υπολογιστικού νέφους και των εργαλείων απομακρυσμένης συνεργασίας, όχι μόνο άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο εκτελούνται και διαχειρίζονται οι εργασίες, αλλά έφερε επανάσταση στην κουλτούρα του χώρου εργασίας, την ευημερία

των εργαζομένων και το ευρύτερο οικονομικό και εργασιακό τοπίο. Καθώς εμβαθύνουμε

Η «απολυτότητα» του ψηφιακού

χώρου εργασίας

Ο ψηφιακός χώρος εργασίας είναι μια ιδέα που υπήρχε αλλά η υλοποίησή τους επιταχύνθηκε από την παγκόσμια πανδημία COVID-19, αναγκάζοντας τις εταιρείες σε μια ταχεία προσαρμογή στην απομακρυσμένη εργασία και στις ψηφιακές συναλλαγές ως νέο κανόνα. Αυτή η αλλαγή έχει τονίσει την κρίσιμη ανάγκη για ισχυρά μέτρα κυβερνοασφάλειας και μια ανανεωμένη προσέγγιση στην οργανωτική κουλτούρα και διαχείριση, με στόχο την ενίσχυση της αίσθησης της κοινότητας και της συνεργασίας ακόμη και σε εικονικό περιβάλλον. Οι τεχνολογικές καινοτομίες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτού του μετασχηματισμού. Πρώτα απ’ όλα, ήρθε το… «σύννεφο». Το Cloud Computing, δηλαδή η μετάβαση σε λύσεις που βασίζονται σε cloud, επιτρέπει στις επιχειρήσεις άνευ προηγουμένου ευελιξία, μειώνοντας σημαντικά το λειτουργικό κόστος και επιτρέποντας αποτελεσματική απομακρυσμένη εργασία. Αυτή η τεχνολογία υποστηρίζει επεκτάσιμες λύσεις αποθήκευσης και πρόσβαση κατ’ απαίτηση σε υπολογιστικούς πόρους, διευκολύνοντας μια πιο ευέλικτη απάντηση στις επιχειρηματικές ανάγκες.

Φυσικά, το 2023, θα μείνει στην Ιστορία, ως η χρονιά που το AI άρχισε να αλλάζει δραστικά τον κόσμο, και κυρίως το εργασιακό σύμπαν. Η τεχνητή νοημοσύνη και οι τεχνολογίες αυτοματισμού μεταμορφώνουν τις επιχειρηματικές λειτουργίες επιτρέποντας την ανάλυση τεράστιων συνόλων δεδομένων, βελτιστοποιώντας τις διαδικασίες εργασίας και ενισχύοντας τη συνολική απόδοση. Η ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης να προσφέρει προσαρμοσμένες λύσεις σε σύνθετες προκλήσεις και ο ρόλος του αυτοματισμού στον εξορθολογισμό επαναλαμβανόμενων εργασιών από κοινού συμβάλλουν σε έναν πιο παραγωγικό και καινοτόμο χώρο εργασίας. Η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται από σχεδόν το 75% των εταιρειών παγκοσμίως (σύμφωνα με το Deloitte Insights), η οποία προβλέπεται ότι θα οδηγήσει σε μεγάλη ανατροπή θέσεων εργασίας, με ισορροπημένο αντίκτυπο στη δημιουργία θέσεων εργασίας και τις απώλειες. Οι ρόλοι γραφείου και γραμματείας για παράδειγμα, προβλέπεται να μειωθούν ταχύτερα, αλλά οι διοικητικοί ρόλοι και οι παραδοσιακοί ρόλοι ασφάλειας, εργοστασίου και εμπορίου είναι αυτοί που αναμένεται να δουν τις μεγαλύτερες απώλειες, κυρίως λόγω της ψηφιοποίησης και της αυτοματοποίησης. Ταυτόχρονα όμως, αναμένεται σημαντική αύξηση των θέσεων εργασίας στην εκπαίδευση, τη γεωργία και το ψηφιακό εμπόριο, με τις θέσεις εργασίας στον κλάδο της εκπαίδευσης να προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά περίπου 10%, οδηγώντας σε 3 εκατομμύρια επιπλέον θέσεις εργασίας. Οι εργοδότες εκτιμούν ότι το 44% των δεξιοτήτων των εργαζομένων θα διαταραχθεί τα επόμενα πέντε χρόνια, τονίζοντας την αυξανόμενη σημασία των γνωστικών δεξιοτήτων και των δεξιοτήτων αυτό-αποτελεσματικότητας.

Περισσότερα, ευκολότερα, αποτελεσματικότερα εργαλεία συνεργασίας

Η ανάγκη για αποτελεσματική συνεργασία, ειδικά σε ένα περιβάλλον

όπου η εργασία από απόσταση γίνεται όλο και πιο συχνή, οδήγησε στην

ανάπτυξη προηγμένων εργαλείων συνεργασίας. Πλατφόρμες όπως τα

Slack, Microsoft Teams, και Zoom διευκολύνουν την επικοινωνία και

την κοινή χρήση πληροφοριών, διασφαλίζοντας ότι οι ομάδες μπορούν

να λειτουργούν συντονισμένα ανεξάρτητα από τη φυσική τοποθεσία

των μελών τους, και οι καραντίνες τις έκαναν «απόλυτη λύση» και τις

γιγάντωσαν, ουσιαστικά «εν μια νυκτί». Η συζήτηση των προκλήσεων

που σχετίζονται με την εξ αποστάσεως εργασία και την αναγκαιότητα παρεμβάσεων πολιτικής μπορεί να προσφέρει μια ισορροπημένη άποψη του ψηφιακού μετασχηματισμού, τονίζοντας τη σημασία μιας υποστηρικτικής κουλτούρας στο χώρο εργασίας. Το 2023, σηματοδότησε μια κομβική στιγμή για τις παγκόσμιες αγορές εργασίας, επηρεασμένη σημαντικά από την οικονομική υγεία και τις γεωπολιτικές τάσεις. Οι χώρες υψηλού εισοδήματος αντιμετώπισαν στενές αγορές εργασίας, ενώ οι χώρες χαμηλού και χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος αντιμετώπισαν υψηλότερα επίπεδα ανεργίας από αυτά που παρατηρήθηκαν πριν από την πανδημία του COVID-19. Αυτή η απόκλιση υπογραμμίζει τον άνισο αντίκτυπο των τεχνολογικών προόδων σε όλες τις οικονομίες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για διαφοροποιημένες προσεγγίσεις για την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων του ψηφιακού μετασχηματισμού ενώ αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις του.

Αειφορία και ψηφιοποίηση:

Σφυρηλάτηση νέων μονοπατιών

Η προσοχή στην περιβαλλοντική τεχνολογία και τις οικονομικές

τάσεις αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δημιουργία

και την εξάλειψη, θέσεων εργασίας. Καθώς αναμένεται σημαντική

καθαρή δημιουργία θέσεων εργασίας από τις επενδύσεις σε πράσινες μεταβάσεις και την εφαρμογή των προτύπων ESG, το τοπίο

της απασχόλησης διαμορφώνεται για έναν ακόμα μεγάλο και πολύ

δυναμικό μετασχηματισμό. Αυτή η αλλαγή όχι μόνο προαναγγέλλει νέες ευκαιρίες, αλλά σηματοδοτεί επίσης την απαξίωση ορισμένων ρόλων, ιδιαίτερα εκείνων που είναι ευάλωτοι στον αυτοματισμό και την ψηφιοποίηση, όπως οι θέσεις γραφείου και γραμματειακής υποστήριξης. Αυτό το εξελισσόμενο σενάριο υπογραμμίζει

Πλοήγηση στο μέλλον: Η επιτακτική ανάγκη

των δεξιοτήτων και της κατάρτισης

Η δυναμική του ψηφιακού χώρου εργασίας τονίζει την αυξανόμενη

σημασία των δεξιοτήτων αναλυτικής και δημιουργικής σκέψης. Οι

εργοδότες προβλέπουν ότι το 44% των δεξιοτήτων των εργαζομένων

θα υποστεί διαταραχή μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, τονίζοντας

την επείγουσα ανάγκη για συνεχή μάθηση και προσαρμοστικότητα.

Παρά την αναμενόμενη ανάγκη για κατάρτιση, μόνο το μισό αν-

θρώπινο δυναμικό έχει επί του παρόντος πρόσβαση σε επαρκείς ευκαιρίες κατάρτισης, αναδεικνύοντας έναν κρίσιμο τομέα για

επενδύσεις από τις επιχειρήσεις και τους υπεύθυνους χάραξης

πολιτικής. Αυτό το εξελισσόμενο τοπίο παρουσιάζει προκλήσεις

και ευκαιρίες. Για παράδειγμα, ενώ ο ψηφιακός μετασχηματισμός υπόσχεται αυξημένη αποτελεσματικότητα και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, απαιτεί επίσης την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων

και ικανοτήτων μεταξύ του εργατικού δυναμικού. Εταιρείες που

έχουν πλοηγηθεί με επιτυχία σε αυτήν τη μετάβαση, όπως η Google

και η Microsoft συχνά, προσφέρουν πολύτιμες περιπτωσιολογικές

μελέτες. Η σουίτα υπηρεσιών cloud και συνεργατικών εργαλείων της Google, καθώς και η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης από τη Microsoft στα προϊόντα της, αποτελούν παράδειγμα του

τρόπου με τον οποίο οι επιχειρήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν την τεχνολογία για να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, να προωθήσουν

την καινοτομία και να καλλιεργήσουν μια κουλτούρα συνεχούς

μάθησης και βελτίωσης.

Επιπλέον, η στροφή προς έναν ψηφιακό χώρο εργασίας έχει ση-

μαντικές επιπτώσεις στην κουλτούρα στο χώρο εργασίας και στην

ευημερία των εργαζομένων. Οι απομακρυσμένες και ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, που ενεργοποιούνται από τις ψηφιακές τεχνολογίες, προσφέρουν στους εργαζόμενους μεγαλύτερη αυτονομία και την

ευκαιρία να επιτύχουν καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής

και προσωπικής ζωής. Ωστόσο, θέτουν επίσης προκλήσεις που

σχετίζονται με την υπερκόπωση, την κοινωνική απομόνωση και την

ασάφεια των ορίων μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής. Η αντι-

μετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί προσεκτικές παρεμβάσεις

πολιτικής και δέσμευση για την προώθηση μιας υποστηρικτικής

και χωρίς αποκλεισμούς κουλτούρα στο χώρο εργασίας.

Καθώς κοιτάζουμε προς το μέλλον, είναι σαφές ότι ο ψηφιακός

χώρος εργασίας θα συνεχίσει να εξελίσσεται, διαμορφωμένος από την πρόοδο της τεχνολογίας και τις μεταβαλλόμενες ανάγκες τόσο

των επιχειρήσεων όσο και των εργαζομένων. Ο συνεχιζόμενος ψηφι-

ακός μετασχηματισμός του χώρου εργασίας απαιτεί μια στρατηγική

προσέγγιση που εξισορροπεί την τεχνολογική καινοτομία με τα ανθρώπινα στοιχεία της εργασίας. Τα στατιστικά στοιχεία και τα ευρήματα από πρόσφατη έρευνα υπογραμμίζουν τον επείγοντα χαρακτήρα αυτής της προσαρμογής. Για παράδειγμα, η αναμενόμενη διαρθρωτική μετατόπιση στην αγορά εργασίας κατά 23% εντός της επόμενης πενταετίας σηματοδοτεί

μια δυναμική περίοδο εξέλιξης των θέσεων εργασίας, με γνώμονα

την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Αυτό συμπληρώνεται από την

πρόβλεψη ότι πάνω από το 85% των οργανισμών αναγνωρίζουν

την αυξημένη υιοθέτηση νέων τεχνολογιών ως βασική κινητήρια δύναμη του επιχειρηματικού μετασχηματισμού στο εγγύς μέλλον. Δεδομένης της μετασχηματιστικής επίδρασης των ψηφιακών τεχνολογιών στον χώρο εργασίας, η κατανόηση των συνεπειών τους είναι ζωτικής σημασίας για τα στελέχη και τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων στην Ελλάδα και παγκοσμίως. Καθώς εμβαθύνουμε σε αυτό το φαινόμενο, είναι προφανές ότι η στροφή προς έναν ψηφιακό χώρο εργασίας, ενώ παρουσιάζει πολυάριθμες ευκαιρίες, θέτει επίσης προκλήσεις που απαιτούν στρατηγική προνοητικότητα και προσαρμοστικότητα.

Διερευνώντας μια νέα δυναμική

του ανθρώπινου δυναμικού

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός εγκαινίασε μια νέα εποχή δυναμικής

του ανθρώπινου δυναμικού, που χαρακτηρίζεται από σημαντική

εξάρτηση από τις ψηφιακές τεχνολογίες. Αυτή η αλλαγή

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΗΛΙΤΣΟΣ

DIGITAL WORKPLACE MANAGER – KONICA MINOLTA ΕΛΛΑΣ Η βιομηχανία εκτύπωσης βρίσκεται σε μία διαδικασία επαναστατικών αλλαγών, η οποία ωθείται από τις εξελίξεις στην έξυπνη διαχείριση εγγράφων και την τεχνητή νοημοσύνη (AI). Η Konica Minolta, ηγέτιδα εταιρεία στις λύσεις εκτύπωσης, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτού του μετασχηματισμού, προσφέροντας καινοτόμα προϊόντα που φέρνουν επανάσταση στις παραδοσιακές διαδικασίες εκτύπωσης. Η δυναμική της Konica Minolta τονίζεται ακόμα περισσότερο από τη διάκριση Leader in Worldwide Print for the Distributed Workforce IDC που λάβαμε το 2022

Printing 2.0: Επανάσταση στον κλάδο του printing με την AI, driven διαχείριση εγγράφων

Εξερευνώντας την εξέλιξη της εκτύπωσης σχετικά με την έξυπνη διαχείριση εγγράφων και την Τεχνητή Νοημοσύνη με τις καινοτόμες λύσεις της Konica Minolta

H τεχνητή νοημοσύνη επαναπροσδιορίζει το τοπίο της εκτύπωσης

Η κύρια εκτυπωτική δραστηριότητα της Konica Minolta συνδέεται

διαχρονικά με την ποιότητα , την αξιοπιστία και την καινοτομία

Ωστόσο, στη σημερινή ψηφιακή εποχή, η εταιρεία υιοθετεί τεχνολογίες

και μειώνοντας τον χρόνο επεξεργασίας και τους κινδύνους λαθών. Η

δέσμευση της Konica Minolta στην καινοτομία είναι εμφανής στις κορυφαίες λύσεις της, όπως το M-Files και η σουίτα προϊόντων ABBYY.

Αυτές οι τεχνολογίες αιχμής δίνουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αγκαλιάσουν το μέλλον με σιγουριά, προσφέροντας απαράμιλλη αποτελεσματικότητα, ακρίβεια και αξιοπιστία.

Σε μία βιομηχανία συνεχώς μεταβαλλόμενη, όπως αυτή της εκτύπωσης, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών από τους οργανισμούς

για να παραμείνουν ανταγωνιστικοί. Οι καινοτόμες λύσεις της Konica Minolta, όπως η έξυπνη διαχείριση εγγράφων, οι λύσεις ροής εργασιών

και η τεχνητή νοημοσύνη βοηθούν τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν

στην ψηφιακή εποχή και να ευδοκιμήσουν.

Konica Minolta

Επιχειρηματικές Λύσεις Ελλάς Μεσολογγίου 3, 144 51 Μεταμόρφωση Αττικής Τ: +30 210 2896600

Ε: info@konicaminolta.com.gr

W: www.konicaminolta.com.gr

που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη για να επαναπροσδιορίσει το τοπίο της εκτύπωσης. Τα έξυπνα συστήματα διαχείρισης εγγράφων, οι λύσεις ροής εργασιών και οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης αναδιαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις χειρίζονται τις ανάγκες των εγγράφων τους. Οι έξυπνες λύσεις διαχείρισης εγγράφων δίνουν τη δυνατότητα στους οργανισμούς να οργανώνουν αποτελεσματικά τα έγγραφά τους, να έχουν εύκολη πρόσβαση σε αυτά και να τα ασφαλίζουν. Αξιοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη, μπορούν να αυτοματοποιηθούν οι εσωτερικές διαδικασίες, να εκσυγχρονιστούν οι ροές εργασίας και να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους κανονισμούς. Με αυτούς τους τρόπους όχι μόνο εξοικονομείται χρόνος και πόροι, αλλά βελτιώνεται επίσης η παραγωγικότητα και η ασφάλεια των δεδομένων. Οι λύσεις ροής εργασιών της Konica Minolta βελτιστοποιούν ολόκληρη τη διαδικασία εκτύπωσης, από τη δημιουργία έως τη διανομή. Είτε πρόκειται για δρομολόγηση εγγράφων, προγραμματισμό εργασιών ή κατανομή πόρων, οι λύσεις μας βελτιστοποιούν κάθε πτυχή της ροής εργασιών εκτύπωσης. Επιπλέον, η Konica Minolta είναι κορυφαία εταιρεία σε λύσεις διαχείρισης συμβολαίων, διαχείρισης δαπανών και επεξεργασίας τιμολογίων. Με συνδυασμό τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, εξασφαλίζει αποτελεσματική και αυτοματοποιημένη διαχείριση, βελτιώνοντας την απόδοση

Διακοπή δεξιοτήτων πλοήγησης

και ενίσχυση της εκπαίδευσης

Η διαταραχή των δεξιοτήτων είναι μια σημαντική συνέπεια του ψηφιακού μετασχηματισμού. Καθώς εκτιμάται ότι το 44% των δεξιοτήτων των εργαζομένων αναμένεται να υποστούν διαταραχές μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, υπάρχει επιτακτική ανάγκη για συνεχή ανάπτυξη δεξιοτήτων και εκπαίδευση. Αυτή η κατάσταση παρουσιάζει μια διπλή πρόκληση: διασφάλιση της προσαρμογής του σημερινού ανθρώπινου δυναμικού στις νέες τεχνολογίες και προετοιμασία μελλοντικών εργαζομένων μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Για να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις, οι επιχειρήσεις και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις επενδύσεις σε προγράμματα κατάρτισης και ανάπτυξης. Η ενσωμάτωση των ψηφιακών δεξιοτήτων στα εκπαιδευτικά προγράμματα σπουδών και η παροχή ευκαιριών δια βίου μάθησης είναι ουσιαστικής σημασίας για τη δημιουργία ενός ανθεκτικού και προσαρμοστικού

ανθρώπινου δυναμικού. Για παράδειγμα, προγράμματα που εστιάζουν

στην τεχνητή νοημοσύνη, στην ανάλυση μεγάλων δεδομένων και

στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο μπορούν να εξοπλίσουν τους ερ-

γαζόμενους με τις απαραίτητες δεξιότητες για τις δουλειές του αύριο.

Η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης, για παράδειγμα, ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες, πως θα πληρώσει τα δίδακτρα για όλους τους

πολίτες της άνω των 40 ετών, για την εκπαίδευση τους στην Τεχνητή

Νοημοσύνη και την επανεκπαίδευση τους σε όλες τις νέες τεχνολογίες, αποδεικνύοντας και πάλι πως οι Ασιάτες είναι μπροστά από Ευρώπη και Αμερική στην αντίληψη και την ταχύτητα αφομοίωσης

των νέων δεδομένων.

Ο ρόλος της ηγεσίας

στον ψηφιακό μετασχηματισμό

Η ηγεσία παίζει καθοριστικό ρόλο στην πλοήγηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό του χώρου εργασίας. Τα στελέχη και οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων πρέπει να υπερασπιστούν μια κουλτούρα καινοτομίας, συνεχούς μάθησης και προσαρμοστικότητας για να οδηγήσουν τους

οργανισμούς τους σε αυτή τη μετάβαση με επιτυχία. Αυτό περιλαμ-

βάνει όχι μόνο επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και προγράμματα κατάρτισης, αλλά και την προώθηση μιας οργανωτικής κουλτούρας που αγκαλιάζει την αλλαγή και την καινοτομία. Επιπλέον, οι ηγέτες πρέπει να είναι διορατικοί και «προενεργοί», στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με την απομακρυσμένη εργασία, όπως η διασφάλιση της ευημερίας των εργαζομένων και η διατήρηση της αίσθησης της κοινότητας και της συνεργασίας μεταξύ των διάσπαρτων ομάδων. Η εφαρμογή πολιτικών που προάγουν την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την ψυχική υγεία και την κοινωνική διασύνδεση είναι ζωτικής σημασίας από αυτή την άποψη.

Τάσεις και προβλέψεις Κοιτάζοντας την επόμενη μέρα, πολλές τάσεις είναι πιθανό να διαμορφώσουν το μέλλον της εργασίας στην ψηφιακή εποχή. Η συνεχής

πρόοδος τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το Διαδίκτυο των

πραγμάτων (IoT) και η εικονική και επαυξημένη πραγματικότητα (VR/AR) θα μεταμορφώσουν περαιτέρω τις διαδικασίες εργασίας και τα επιχειρηματικά μοντέλα. Επιπλέον, η αυξανόμενη έμφαση στη βιωσιμότητα και την κοινωνική ευθύνη αναμένεται να οδηγήσει την ενσωμάτωση των πράσινων τεχνολογιών και των βιώσιμων πρακτικών στον ψηφιακό χώρο εργασίας. Η αναλυτική σκέψη και η δημιουργική σκέψη θεωρούνται οι πιο σημαντικές δεξιότητες για τους εργαζόμενους το 2023. Οι εργοδότες εκτιμούν ότι το 44% των δεξιοτήτων των εργαζομένων θα διαταραχθεί τα επόμενα πέντε χρόνια, τονίζοντας την αυξανόμενη σημασία των γνωστικών δεξιοτήτων και των δεξιοτήτων αυτό-αποτελεσματικότητας.

Στην Ελλάδα, όπου η οικονομία χαρακτηρίζεται από σημαντικό αριθμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), ο ψηφιακός μετασχηματισμός προσφέρει τόσο προκλήσεις όσο και ευκαιρίες. Οι ΜμΕ πρέπει να πλοηγηθούν στην ψηφιακή αλλαγή αξιοποιώντας νέες τεχνολογίες για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και υιοθετώντας ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για την προσέλκυση και τη διατήρηση ταλέντων. Ταυτόχρονα, η ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και η ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών μπορούν

να υποστηρίξουν την ευρύτερη υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών

σε ολόκληρη την οικονομία.

Ο βαθύς μετασχηματισμός του χώρου εργασίας μέσω των ψηφιακών τεχνολογιών αναδιαμορφώνει το μέλλον της εργασίας, παρουσιάζοντας ευκαιρίες για αυξημένη αποτελεσματικότητα, καινοτομία και ευελιξία. Ωστόσο, απαιτεί επίσης από τις επιχειρήσεις και τους

εργαζόμενους να προσαρμοστούν στις νέες πραγματικότητες, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής των παραδοσιακών ρόλων εργασίας και της ανάγκης για συνεχή ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Υιοθετώντας μια στρατηγική προσέγγιση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, με επίκεντρο την ηγεσία, την εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού και την ενσωμάτωση βιώσιμων πρακτικών, οι οργανισμοί μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η ψηφιακή εποχή.

ΗΛΙΑΣ ΜΕΛΙΣΣΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

COUNTRY/AREA MANAGER B2B, CANON EΛΛΑΔΑ

Μετασχηματισμός αλλά στη σωστή βάση και διαμορφωμένος από εσάς τους ίδιους

Σημερινές επιχειρησιακές προκλήσεις - Πώς μέσω της Canon ο δρόμος για τον ψηφιακό μετασχηματισμό μπορεί να λειτουργήσει ως δίαυλος για την αύξηση αποδοτοτικότητας, μείωσης κόστους και εκσυγχρονισμού.

Σ

ήμερα, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πολλές και σημαντικές προκλήσεις λόγω του συνεχώς μεταβαλλόμενου τρόπου εργασίας και επικοινωνίας. Παράλληλα καλούνται να επιλύσουν εσωτερικά ζητήματα λειτουργίας που χαρακτηρίζονται πλέον όλο και

περισσότερο ως “τροχοπέδη” στην παραγωγικότητά τους.

Αν και στο σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο οι επιχειρήσεις αναζητούν τρόπους να επιταχύνουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους εν γένει, στην πραγματικότητα οι περισσότερες εξακολουθούν να λειτουργούν μέσα σε υβριδικά περιβάλλοντα όπου πολλές από τις διαδικασίες βασίζονται σε σχεδιασμό που δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες τους.

Ακόμη, η εταιρική κανονικότητα πλέον χαρακτηρίζεται από ολοένα και αυστηρότερα κανονιστικά πλαίσια για τη διαχείριση και ασφάλεια των δεδομένων, για τις οποίες η αλλαγή στον τρόπο που αυτά προστατεύονται έπρεπε να έχει γίνει…χθες.

Εμείς στην Canon πιστεύουμε πως η τεχνολογία από μόνη της δεν επαρκεί στο να δώσεις αξία σε έναν πελάτη παρόλο που οι δυνατότητες μιας λύσης, η προσαρμοστικότητα της στο περιβάλλον του πελάτη και η διάθεση εναλλακτικών στην περίπτωση που αλλάξουν οι ανάγκες του είναι πολύ σημαντικά κριτήρια για την επιλογή ενός brand.

Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να βλέπουμε τις επιχειρήσεις να αξιοποιούν την τεχνολογία της Canon προς όφελος τους μέσα από λύσεις που έχουν σχεδιάσει οι ίδιοι επι της αρχής και εξελίσσουν

συνεχώς μέσω της εξειδίκευσης που παρέχουν οι πιστοποιημένοι συνεργάτες μας.

Γιατί να επιλέξετε τις λύσεις της Canon

• Διαθέτουμε το μεγαλύτερο portfolio λύσεων εκτύπωσης, σάρωσης, απεικόνισης και λογισμικού διαχείρισης της πληροφορίας στην αγορά, με βραβευμένα προϊόντα για τις καινοτομίες που διαθέτουν.

• Εργαζόμαστε ξεχωριστά με κάθε πελάτη σε μία ολοκληρωμένη, scalable και ευέλικτη σουίτα λύσεων που μπορεί να συνδυάσει απρόσκοπτα τις ψηφιακές και χειροκίνητες διαδικασίες, να διαλειτουργεί με άλλες υφιστάμενες λύσεις και να συμβάλει στην περαιτέρω αυτοματοποίηση ροών και βελτίωση του τρόπου λειτουργίας μιας διεύθυνσης.

• Συνδυάζοντας υπηρεσίες όπως Managed Print Services και ψηφιακές λύσεις Workspace Collaboration, προσφέρουμε την απαιτούμενη διαφάνεια και έλεγχο σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των εγγράφων οποιασδήποτε μορφής.

• Οι λύσεις και υπηρεσίες μας σας βοηθούν να διατηρείτε βέλτιστες, ασφαλείς και πάνω απ’όλα βιώσιμες τεχνολογικές υποδομές, απελευθερώνοντας πολύτιμους πόρους για να εστιάσετε στις κεντρικές σας επιχειρηματικές δραστηριότητες.

166 A, Λεωφόρος Κηφισίας & Σοφοκλέους, 151 26 Μαρούσι, Αθήνα Τ: +30 210 745 4651

E: Info@canon.gr

W: www.canon.gr

Ένας ορίζοντας αισιοδοξίας

για το ελληνικό επιχειρείν

Το επιχειρηματικό τοπίο στην Ελλάδα αλλάζει ραγδαία, με τις επιχειρήσεις να στρέφονται ολοένα και περισσότερο στις νέες τεχνολογίες και ιδιαίτερα το cloud computing, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του επιχειρείν και στην ευρύτερη τεχνολογική πρόοδο.

Του Δρ. Κρικόρ Μαρουκιάν, Senior Cloud Solution Architect & αρθρογράφος στο περιοδικό netweek

Τ

ο ελληνικό επιχειρείν έχει πλέον καταγράψει μια θετική πορεία τα τελευταία έτη όπως αποδεικνύει πρόσφατη έρευνα του Economist που ανακήρυξε την Ελλάδα «Χώρα της Χρονιάς» για το 2023. Η επιχείρηση αποτελεί αναπόσπαστα το παραγωγικό κύτταρο της εθνικής μας παραγωγικότητας. Η υιοθέτηση τεχνολογιών αιχμής λ.χ. προ δεκαετίας το υπολογιστικό νέφος και

πιο πρόσφατα η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη (Generative AI), ως «ψηφιακές πύλες» επέτρεψαν και θα συνεχίσουν να ενισχύουν μια πρωτοφανή ανάπτυξη και καινοτομία. Η μεταμορφωτική επίδραση που έχει η τεχνολογία σε επιχειρήσεις

που δηλώνουν στο έμψυχο δυναμικό τους, τον οραματισμό, για επέκταση και εξέλιξη δραστηριοτήτων, σημάνει και μια παράλληλη άσκηση επιρροής προς την υιοθέτηση νέων πρακτικών και αρχών, που στηρίζουν την μετεξέλιξη. Αυτή η μετεξέλιξη είναι συχνά μια ευμεγέθης αλλαγή που απαρτίζεται από κυματισμούς που επέφεραν αλλεπάλληλες αλλαγές, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, σε έναν οργανισμό. Μια φράση που συχνά συναντάμε στον κόσμο του «Επιχειρείν» που διαθέτει τέτοιου είδους στοιχεία προόδου και αναδιάρθρωσης, είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός (digital transformation). Μια φράση που ενδεχομένως να ευνοεί την απόδοση πολλαπλών εννοιών για

το ποιος ο σκοπός, το νόημα και ο απώτερες στόχος του ταξιδιού ενός οργανισμού που επιθυμεί να υιοθετήσει χαρακτηριστικά που

ενθαρρύνουν τον μετασχηματισμό κυρίως σε τρεις πυλώνες:

⊲ People - τα στελέχη της επιχείρησης που συμβάλλουν στη δυναμική της εταιρικής κουλτούρας

⊲ Process - τις διαδικασίες που την συνοδεύουν, καθώς και ⊲ Tools - τις τεχνολογικές προσεγγίσεις που μεταφράζονται στα «εργαλεία» που διατίθενται προς χρήση στα στελέχη και τις ομάδες τους.

Εύρυθμη καινοτομία στην Ελλάδα

Το ταξίδι της Ελλάδας προς την τεχνολογική πρόοδο έχει χαρακτηριστεί από μια σημαντική άνοδο των επιδόσεων καινοτομίας με 24,1% αύξηση του Συνοπτικού Δείκτη Καινοτομίας (EIS) από το 2015 έως το 2022 όπως αναφέρει έκθεση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου «Η θέση της Ελλάδας στο European Innovation Scoreboard 2015-2022». Η Ελλάδα, κατά την περίοδο αυτή, ξεπέρασε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, επιδεικνύοντας μια ισχυρή δέσμευση για την προώθηση ενός περιβάλλοντος κατάλληλου για τεχνολογική πρόοδο.

Μια ακόμη ετήσια έκθεση της Found.ation και EIT Digital, Digital Transformation in Greece 2023-2024 Report: Emphasis on Adaptability and Open Innovation, αναφέρει ότι η Ελλάδα προχώρησε σε επενδύσεις πολλών εκατ. ευρώ για την προώθηση της ενσωμάτωσης των

ψηφιακών τεχνολογιών σε μικρές (10 έως 49 στελέχη) και μεσαίες (50 έως 249 στελέχη) επιχειρήσεις, ενισχύοντας τον ψηφιακό με-

Διαχρονική εξέλιξη

Summary Innovation Index Ελλάδας

(σε σχέση με το μέσο όρο της Ε.Ε. για το 2015

European Innovation Scoreboard 2015-2022, ΕΚΤ

τασχηματισμό στο σύνολο των επιχειρήσεων. Όσον αφορά τις πολύ

μικρές επιχειρήσεις, γνωστές ως micro-enterprises στην ορολογία

της Eurostat, το 2023, περισσότερες από 70 εταιρείες στην Ελλάδα έλαβαν χρηματοδότηση. Ωστόσο, μόνο το 20% αυτών των startups

είχε γυναίκες ανάμεσα στους ιδρυτές. Παρά τις συνεχείς μειώσεις

χρηματοδότησης προς startups σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, το οικοσύστημα των startup στην εγχώρια ελληνική αγορά, συνεχίζει να εξελίσσεται, αντιμετωπίζοντας σθεναρά τις όποιες προκλήσεις. Η ίδια πηγή ααναφέρει ότι το «digital intensity», δηλαδή η ταχύτητα υιοθέτησης νέων ψηφιακών προσεγγίσεων (και ανάπτυξης δεξιοτήτων) για δραστηριότητες, βάση στατιστικών του European

Η ταχύτητα υιοθέτησης νέων

ψηφιακών προσεγγίσεων (digital intensity) είναι ένας κρίσιμος

παράγοντας για την πραγματοποίηση

βελτιώσεων και τη διατήρηση της

ανταγωνιστικότητας

Commission για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι στο 40%. Αραγε πού μπορει να οφειλεται μια τετοια επιδοση; Στην έκθεση «Digitilisation of Europe 2023» διακρίνονται σημαντικά στοιχεία βελτιωτικων κινησεων. Μολις το 5% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ΕΕ εστιάζουν στην επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού τους έναντι του 16% των μεγάλων επιχειρήσεων. Συμπέρασματικά, μόνο 1 στις 5 επιχειρήσεις στην ΕΕ το πραττουν και 1 στις 9 επιχειρήσεις στην εγχώρια ελληνική αγορά.

Ο ρόλος του digital intensity

Το digital intensity είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για την πραγματοποίηση βελτιώσεων και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας. Η ταχεία υιοθέτηση αναδυόμενων τεχνολογιών επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τα οφέλη της τεχνολογίας, όπως η βελτιωμένη

απόδοση, η επεκτασιμότητα και η ανταπόκριση της αγοράς.

Σε μια εποχή όπου η άνοδος των AI/machine learning/deep learning

και τόσα πολλά «εργαλεία» μπορούν να διευκολύνουν τη λήψη αποφάσεων, αυτό μεταφράζεται σε ταχύτερη ανάπτυξη εφαρμογών, απρόσκοπτη επεκτασιμότητα,, γρήγορη επίλυση συμβάντων και μείωση του λειτουργικού κόστους.

Φυσικά, χρειάζεται μια βαθύτερη κατανόηση των απαιτούμενων δεξιοτήτων λ.χ. δημιουργικότητας,

ηγεσίας, διατομεακής επικοινωνίας κ.ο.κ.

Cloud: Ένας απέραντος ορίζοντας ευκαιριών Ένας σημαντικός αριθμός ελληνικών επιχειρήσεων έχουν αναγνωρίσει τις δυνατότητες του cloud computing. Ενώ το συνολικό ποσοστό των ελληνικών εταιρειών που χρησιμοποιούν υπηρεσίες cloud ήταν

24% το 2023, αυτό αντανακλά μια σταθερή αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και σηματοδοτεί μια αυξανόμενη τάση προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Το cloud προσφέρει μια ευέλικτη και οικονομικά αποδοτική λύση για τις επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε μια τεράστια δεξαμενή πόρων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να καινοτομούν και να αναπτύσσονται χωρίς τους περιορισμούς της παραδοσιακής υποδομής πληροφορικής. Το τεχνολογικό τοπίο στην Ελλάδα αλλάζει ραγδαία, με τις ελληνικές επιχειρήσεις στην πρώτη γραμμή αυτής της αλλαγής, να αγκαλιάζουν

το cloud και την τεχνολογική καινοτομία ως βασικά εργαλεία ανάπτυξης και ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Η υιοθέτηση της τεχνολογίας cloud, ειδικότερα, έχει γίνει καταλύτης

για τον επιχειρηματικό μετασχηματισμό, προσφέροντας επεκτάσιμες

λύσεις που υποστηρίζουν ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, από αποθήκευση και διαχείριση δεδομένων έως προηγμένα αναλυτικά στοιχεία.

Με την υιοθέτηση των υπηρεσιών cloud, αυτές οι εταιρείες όχι μόνο ενισχύουν τις εσωτερικές τους διαδικασίες αλλά και θέτουν νέα πρότυπα για την εξυπηρέτηση πελατών και τις προσφορές προϊόντων. Το cloud ενισχύει την ευελιξία, και βασιζόμενοι στα δεδομένα οι οργανισμοί μπορούν να είναι πιο πελατοκεντρικοί - βασικά χαρακτηριστικά στο σύγχρονο επιχειρηματικό τοπίο.

Η υιοθέτηση του cloud στην Ελλάδα αντανακλά μια ευρύτερη τάση

ψηφιακού μετασχηματισμού που λαμβάνει χώρα σε όλο τον κόσμο. Καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις συνεχίζουν να εξερευνούν και να

ενσωματώνουν τεχνολογίες cloud, συμβάλλουν σε μια δυναμική και ανταγωνιστική αγορά που ωφελεί όχι μόνο τις ίδιες τις επιχειρήσεις αλλά και την ελληνική οικονομία συνολικά. Η ταχύτητα υιοθέτησης του cloud είναι κρίσιμος παράγοντας για την πραγματοποίηση αυτών των βελτιώσεων. Οι επιχειρήσεις που ενσωματώνουν γρήγορα τις υπηρεσίες cloud στις προς-κατανάλωση υπηρεσίες πελατών μπορούν να αξιοποιήσουν την ευελιξία και την αποτελεσματικότητα που προσφέρει, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αυξήσουν το όρια προσαρμοστικότητας στις αλλαγές της αγοράς και στις ανάγκες πελατών. Στην Ελλάδα, σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων έχει αναγνωρίσει την αξία της υιοθέτησης cloud υπηρεσιών. Πρόσφατα στοιχεία έκθεσης της Eurostat «Cloud computing - statistics on the use by enterprises» δείχνουν ότι το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που επενδύουν σε υπηρεσίες cloud έχει αυξηθεί στο 23.6% το 2023 σε σχέση με το 20.7% το 2021, αντανακλώντας την αυξανόμενη εμπιστοσύνη στα μοντέλα που βασίζονται στο cloud. Φυσικά, υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, εφόσον το 2021, το 41% των επιχειρήσεων στην ΕΕ που αγόρασε υπηρεσίες cloud ως επί το πλείστων αφορούσε e-mail υπηρεσίες.

Τα οφέλη της υιοθέτησης cloud για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι πολλαπλά. Επιτρέπει economies of scale, ενισχύει τη συνεργασία

και την επικοινωνία και παρέχει πρόσβαση σε τεχνολογίες αιχμής

χωρίς την ανάγκη ουσιαστικής αρχικής επένδυσης. Επιπρόσθετα, το pay-as-you-go μοντέλο του cloud προσφέρει οικονομική ευελιξία, μετατρέποντας τις κεφαλαιουχικές δαπάνες σε λειτουργικές δαπάνες

και ελευθερώνοντας πόρους για άλλες στρατηγικές πρωτοβουλίες. Επιπλέον, το cloud δίνει τη δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις να εισέλθουν στις παγκόσμιες αγορές με μεγαλύτερη ευκολία, καταρρίπτοντας γεωγραφικούς φραγμούς και ενισχύοντας τη διεθνή συνεργασία. Με τις υπηρεσίες cloud, οι επιχειρήσεις μπορούν να αναπτύξουν και να διαχειριστούν εφαρμογές σε παγκόσμιο κλίμακα, προσεγγίζοντας νέους πελάτες και συμμετέχοντας στην παγκόσμια

ψηφιακή οικονομία.

Η δέσμευση των ελληνικών επιχειρήσεων στην τεχνολογική καινοτομία μέσω της υιοθέτησης αναδυομενων τεχνολογιών είναι ένα πολλά υποσχόμενο σημάδι για το οικονομικό μέλλον της χώρας. Επιδεικνύει μια προληπτική προσέγγιση για τη μόχλευση της τεχνολογίας για ανάπτυξη και τοποθετεί την Ελλάδα ως αναδυόμενο κόμβο καινοτομίας εντός της Ευρώπης. Άλλωστε, η έκθεση

Global Innovation Index 2023 κατέταξε την Ελλάδα 42η, μεταξύ

132 χωρών, παρουσιάζοντας την καλύτερη επίδοση των τελευταίων

ετών και με ακόμα καλύτερη απόδοση στις εκροές καινοτομίας

απ’ ότι στις εισροές το 2023, καθώς κατατάσσεται 42η στις εισροές

και 41η στις εκροές.

Συμπερασματικά, ο τρόπος με τον οποίο η κάθε επιχείρηση επιθυμεί να υιοθετήσει τεχνολογικές προσεγγίσεις είναι και ο τρόπος που καθορίζει την «καινοτομική πυξίδα» για το παρόν και το

μέλλον. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να πιστέψουμε στην

αλλαγή ως στελέχη και επιχειρήσεις. Το ευ επιχειρειν, μέσα από

το πρίσμα των τριών πυλώνων People-Process-Tools, συνοδευόμενο

από ορθές μετρικές, μπορεί να μας διδάξει πως να οδεύσουμε προς

την ταχύρρυθμη υιοθέτηση αναδυόμενων τεχνολογιών.

Δ

ύσκολα θα μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι κάτι τόσο μικροσκοπικό θα μπορούσε να φέρει τόσο μεγάλες αλλαγές. Κι όμως το μικρόβιο του κορονοϊού «κόλλησε» τις ελληνικές επιχειρήσεις το «μικρόβιο» του ψηφιακού μετασχηματισμού και τις έβαλε σε τροχιά ανόδου! Έτσι στην μελέτη του ΣΕΒ για την ψηφιακή ωριμότητα των επιχειρήσεων στην Ελλάδα στο διάστημα 2019 με 2023 -που δόθηκε στη δημοσιότητα μόλις το περασμένο καλοκαίρι- οι ελληνικές επιχειρήσεις κινήθηκαν πέντε φορές ταχύτερα από τη μέση ευρωπαϊκή επιχείρηση (ρυθμός 9,2% έναντι 1,9% στην ΕΕ) και διαθέτουν

πλέον το 70% της μέσης ψηφιακής ωριμότητας ανάμεσα στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Και αυτό είναι μια σημαντική κατάκτηση όταν σε μελέτη της αμέσως προηγούμενης περιόδου που αφορούσε το διάστημα 2016

με 2018 από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), μόλις το 33,5% των ελληνικών επιχειρήσεων είχε πάρει το δρόμο της ψηφιακής αναβάθμισης.

Εντυπωσιακό είναι ότι σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης του ΣΕΒ, -η οποία μεταξύ άλλων αξιοποίησε πέρα από την

πρωτογενή έρευνα, τα ευρήματα του Δείκτη Ψηφιακής Ωριμότητας (Digital Maturity Index - DMΙ) του ΣΕΒ για να καταλήξει σε προβλέψεις για τις τάσεις και τις κατευθύνσεις που θα κινηθεί ο ψηφιακός βηματισμός των επιχειρήσεων, από εδώ και στο εξής: το 85% των επιχειρήσεων διαθέτουν ήδη έστω και κάποιο περίγραμμα ψηφιακής στρατηγικής, το 74% κρίνουν πως διαθέτουν τις απαραίτητες ψηφιακές υποδομές για να την υλοποιήσουν, το 58% έχουν καθιερώσει αρμόδιους ρόλους, αλλά και ένα 36% αντιμετωπίζουν γενικότερες αντιστάσεις στην αλλαγή. Οι επιχειρήσεις μάλιστα φαίνονται να επενδύουν στις ψηφιακές τεχνολογίες: 31,3% επένδυσαν πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ, ενώ το 64,4%, πάνω από 100 χιλιάδες ευρώ και έως 1 εκατομμύριο. Για την επόμενη τριετία, το 75% αναμένεται να επενδύσει περισσότερα από 100 χιλιάδες ευρώ και περισσότερες από 47% των μικρών και 88% των μεσαίων επιχειρήσεων θα επενδύσουν μεταξύ 100 χιλιάδων ευρώ και ενός εκατομμυρίου.

Οι τεχνολογίες που αλλάζουν

την ελληνική επιχειρηματικότητα Ό σο για τις τεχνολογίες που πρωταγωνιστούν μέχρι τώρα σε αυτή την αλλαγή, σύμφωνα με την έρευνα «Digital Transformation in Greece 2023/2024», που εκπόνησε το Found.ation σε συνεργασία με το EIT Digital, το 74% των διευθυντών χρησιμοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, ιδίως για να επιταχύνει τη δουλειά του ή για να εμπνευστεί νέες ιδέες, ενώ ως δημοφιλέστερες τεχνολογικές λύσεις που ακολουθούν είναι η ευρύτερη εργαλειοθήκη του ΑΙ και τα big data analytics. Σύμφωνα με το σύνολο των απαντήσεων, οι τρεις σημαντικότεροι παράγοντες για την επιτυχία μιας

επιχείρησης το 2023 ήταν η προσαρμοστικότητα, η καινοτομία και η ευελιξία. Aνάμεσα στα συμπεράσματα της έρευνας ακόμα

ξεχώρισαν τα εξής:

⊲ Λιγότερα από τα μισά στελέχη (43%) πιστεύουν ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας τους έχει καλή κατανόηση των

ψηφιακών τάσεων και τεχνολογιών.

⊲ Οι ελληνικές εταιρείες αναγνωρίζουν τη σημασία των αναδυόμενων τεχνολογιών, αλλά η απουσία ενός Διοικητικού Συμβουλίου με όραμα ή συγκεκριμένο ρόλο να ηγείται των προσπαθειών μετασχηματισμού συχνά καθυστερεί την πρόοδο.

⊲ Τρεις στους τέσσερις βασικούς τρόπους προώθησης της καινοτομίας σε έναν οργανισμό θεωρείται ότι προέρχονται από

εσωτερικές πηγές (προγράμματα ανάπτυξης ιδεών εργαζομένων, εσωτερικά εργαστήρια, τμήματα καινοτομίας), με συνεργασίες με startups και την ακαδημαϊκή κοινότητα να κατατάσσονται στην τρίτη θέση. ⊲ Το 30% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι δεξιότητες που σχετίζονται με την καινοτομία (αναλυτική/σχεδιαστική σκέψη, εμπειρία πελάτη, επίλυση προβλημάτων) πρέπει να αποτελούν

προτεραιότητα για τους εργαζόμενούς τους, με τις δεξιότητες που σχετίζονται με την παραγωγικότητα να κατατάσσονται

δεύτερη.

⊲ Πάνω από το ήμισυ της διοίκησης (53%) πιστεύει ότι η διατήρηση του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού και η αναβάθμιση των

δεξιοτήτων τους είναι πιο σημαντική από την ψηφιοποίηση.

⊲ Η δυσκολία εύρεσης καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού

θεωρείται ο δεύτερος κίνδυνος ανάπτυξης τα επόμενα 5-10

χρόνια, με την οικονομική αστάθεια να κατατάσσεται πρώτη.

⊲ Το 73% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το υβριδικό σύστημα

εργασίας είτε βελτιώνει είτε επηρεάζει ελάχιστα την παραγωγικότητα.

Το 85% των ελληνικών επιχειρήσεων

έχει κάποιο πρόγραμμα ψηφιακής

στρατηγικής, το 74% κρίνει ότι διαθέτει

τις απαραίτητες υποδομές για να την

υλοποιήσουν, το 58% έχει καθιερώσει

ανάλογους ρόλους, αλλά και ένα 36%

αντιμετωπίζει γενικότερες

στην αλλαγή

αντιστάσεις

Οι πρωτοπόροι

της ψηφιακής αλλαγής

Πέντε κλάδοι πρωτοστατούν στον ψηφιακό μετασχηματισμό του ελληνικού επιχειρείν, υιοθετώντας με την μεγαλύτερη επιτυχία τις ψηφιακές τεχνολογίες αιχμής:

Ο Χρηματοπιστωτικός τομέας, το Λιανεμπόριο, η Υγεία, η Ναυτιλία και η Διαχείριση Ζωτικών Υποδομών.

Ας τους δούμε αναλυτικά...

Αποδοτικότητα και μείωση κόστους: Η αυτοματοποίηση των διαδικασιών και η ψηφιοποίηση των συναλλαγών έχουν εξορθολογίσει τις λειτουργίες εντός των τραπεζών, οδηγώντας σε αυξημένη αποτελεσματικότητα και μείωση του κόστους. Εργασίες που προηγουμένως απαιτούσαν χειροκίνητη παρέμβαση, όπως το άνοιγμα λογαριασμού και η επεξεργασία δανείου, μπορούν τώρα να ολοκληρωθούν πιο γρήγορα και με λιγότερους πόρους.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τραπεζικό τομέα, φέρνοντας επανάσταση στον τρόπο λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και στον τρόπο αλληλεπίδρασης των πελατών μαζί τους. Μερικά από τα κύρια επιτεύγματα του ψηφιακού μετασχηματισμού στον τραπεζικό τομέα περιλαμβάνουν:

Βελτιωμένη εμπειρία πελάτη: Η ψηφιακή τραπεζική έχει καταστήσει πιο βολική για τους πελάτες την πρόσβαση στις τραπεζικές υπηρεσίες ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε, μέσω διαφόρων ψηφιακών καναλιών, όπως εφαρμογές για κινητά, διαδικτυακές πλατφόρμες τραπεζικών συναλλαγών και chatbot. Αυτό έχει οδηγήσει σε βελτιωμένη ικανοποίηση και αφοσίωση των πελατών.

Εξατομικευμένες υπηρεσίες: Οι τράπεζες αξιοποιούν την ανάλυση δεδομένων και τις τεχνολογίες AI για να αποκτήσουν πληροφορίες σχετικά με τη συμπεριφορά και τις προτιμήσεις των πελατών, επιτρέποντάς τους να προσφέρουν εξατομικευμένες προτάσεις προϊόντων και στοχευμένες καμπάνιες μάρκετινγκ. Αυτή η προσαρμογή βελτιώνει τη συνολική εμπειρία του πελάτη και αυξάνει την αφοσίωση.

Βελτιωμένη ασφάλεια: Προηγμένα μέτρα ασφαλείας, όπως βιομετρικοί έλεγχοι ταυτότητας, κρυπτογράφηση και αλγόριθμοι ανίχνευσης απάτης, έχουν εφαρμοστεί για την προστασία των δεδομένων πελατών και την αποτροπή μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης σε λογαριασμούς. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει κάνει τις τραπεζικές

Ταχύτερες πληρωμές

Χρηματοπιστωτικός Τομέας

μεταξύ λογαριασμών. Τα συστήματα πληρωμών σε πραγματικό χρόνο και τα ψηφιακά πορτοφόλια έχουν κάνει τις οικονομικές συναλλαγές πιο βολικές και απρόσκοπτες για τους πελάτες.

Καινοτομία σε προϊόντα και υπηρεσίες: Οι τράπεζες συνεχώς καινοτομούν και εισάγουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες για να καλύψουν τις εξελισσόμενες ανάγκες των πελατών. Αυτό περιλαμβάνει προσφορές όπως πληρωμές peer-to-peer, robo-advisors και ψηφιακά πορτοφόλια, τα οποία παρέχουν προστιθέμενη αξία και ευκολία στους πελάτες.

Χρηματοοικονομική ένταξη: Η ψηφιακή τραπεζική έχει τη δυνατότητα να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των τραπεζικών και των μη τραπεζικών πληθυσμών, παρέχοντας πρόσβαση σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες μέσω κινητών συσκευών και σύνδεσης στο Διαδίκτυο. Αυτό προάγει την οικονομική ένταξη και ενδυναμώνει τα άτομα και τις επιχειρήσεις σε υποεξυπηρετούμενες κοινότητες.

Κανονιστική συμμόρφωση: Οι τράπεζες αξιοποιούν την τεχνολογία για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με κανονιστικές απαιτήσεις και πρότυπα, όπως οι κανονισμοί KYC (Γνωρίστε τον Πελάτη σας) και AML (Καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες). Οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες συμμόρφωσης βοηθούν τις τράπεζες να μετριάσουν τον κίνδυνο και να αποφύγουν τις κυρώσεις για μη συμμόρφωση.

Βελτιωμένη εμπειρία πελάτη: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός επιτρέπει στους οργανισμούς να παρέχουν μια απρόσκοπτη, ενοποιημένη και ταυτόχρονα εξατομικευμένη εμπειρία αγορών μέσα από διαφορετικά κανάλια. Μέσω της συγκέντρωσης και ανάλυσης δεδομένων των πελατών, χάρη στο ΑΙ, ο εμπορικός κόσμος μπορεί να κατανοεί καλύτερα τις προτιμήσεις των πελατών, να προβλέπει τις ανάγκες τους και να προσφέρει αέναα προσαρμοσμένες προτάσεις. Αυτό το επίπεδο εξατομίκευσης ενισχύει την αφοσίωση των πελατών και αυξάνει την ικανοποίηση.

Ενοποίηση όλων των καναλιών: Μία από τις πιο σημαντικές βελτιώσεις είναι η ενσωμάτωση διαδικτυακών και εκτός σύνδεσης καναλιών σε μια συνεκτική εμπειρία όλων των καναλιών. Οι πελάτες μπορούν πλέον να αναζητούν προϊόντα στο διαδίκτυο, να επισκέπτονται φυσικά καταστήματα για μια πρακτική εμπειρία και να κάνουν αγορές μέσω πολλαπλών καναλιών εναλλακτικά. Αυτή η ενσωμάτωση δημιουργεί μια ενοποιημένη εμπειρία και επιτρέπει στις επιχειρήσεις να συναντούν τους πελάτες όπου κι αν βρίσκονται στο «ταξίδι» αγορών τους.

∆ιαχείριση αποθεμάτων: Τα ψηφιακά εργαλεία έχουν φέρει επανάσταση στη διαχείριση αποθεμάτων, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να τη βελτιστοποιήσουν διαρκώς, να μειώνουν τα υπεραποθέματα και να εξορθολογίζουν τις λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι αναλύσεις δεδομένων σε πραγματικό χρόνο προσφέρουν πιο ακριβή πρόβλεψη της ζήτησης, βελτίωση του κύκλου εργασιών και ελαχιστοποίηση της σπατάλης. Κατά συνέπεια σε εξοικονόμηση κόστους και μεγαλύτερη κερδοφορία.

Στρατηγικές αποφάσεις βάσει δεδομένων: Με την αφθονία δεδομένων που παράγονται μέσω ψηφιακών καναλιών, οι επιχειρήσεις λιανικής μπορούν να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις βάσει αξιόπιστων δεδομένων. Τα εργαλεία data analytics παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη συμπεριφορά των πελατών, τις τάσεις της αγοράς και την απόδοση των πωλήσεων, δίνοντας ευκαιρίες για καλύτερες στρατηγικές τιμολόγησης, αυξημένη ποικιλία εμπορευμάτων και καμπάνιες μάρκετινγκ με το μέγιστο αντίκτυπο.

Λιανεμπόριο

Ο

ψηφιακός μετασχηματισμός στο λιανικό εμπόριο έχει αλλάξει και τις δύο πλευρές του …ταμείου. Τόσο τον τρόπο που οι πελάτες αλληλεπιδρούν με τα εμπορικά σήματα όσο και τον τρόπο που οι

επιχειρήσεις διαχειρίζονται ολόκληρο το εμπορικό οικοσύστημα.

Μερικές από τις κύριες βελτιώσεις περιλαμβάνουν:

Αποτελεσματικές λειτουργίες: Ο αυτοματισμός και η ψηφιοποίηση έχουν εξορθολογίσει διάφορες λειτουργικές διαδικασίες εντός των οργανισμών λιανικής. Από την αναπλήρωση αποθέματος έως την εκπλήρωση παραγγελιών και την εξυπηρέτηση πελατών, οι επαναλαμβανόμενες εργασίες είναι πλέον αυτοματοποιημένες, μειώνοντας τα χειροκίνητα σφάλματα και ελευθερώνοντας τους εργαζόμενους να επικεντρωθούν σε δραστηριότητες υψηλότερης αξίας. Αυτό βελτιώνει τη συνολική παραγωγικότητα και μειώνει το λειτουργικό κόστος.

ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

«Εικονική» δοκιμή και οπτικοποίηση: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός εισαγάγει καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η επαυξημένη πραγματικότητα (AR) και σύντομα και η εικονική πραγματικότητα (VR) για τη βελτίωση της εμπειρίας αγορών. Οι πελάτες θα μπορούν να δοκιμάσουν εικονικά ρούχα, να οπτικοποιήσουν τα έπιπλα στα σπίτια τους ή να κάνουν προεπισκόπηση προϊόντων σε διάφορες ρυθμίσεις πριν κάνουν μια αγορά. Αυτές οι καθηλωτικές εμπειρίες γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ διαδικτυακών και offline αγορών, αυξάνοντας την εμπιστοσύνη των πελατών και μειώνοντας τις αποδόσεις.

∆ιαφάνεια εφοδιαστικής αλυσίδας: Η τεχνολογία Blockchain υιοθετείται ολοένα και περισσότερο για τη βελτίωση της διαφάνειας και της ιχνηλασιμότητας της αλυσίδας εφοδιασμού. Οι έμποροι μπορούν να παρακολουθούν το ταξίδι των προϊόντων από τους κατασκευαστές στους καταναλωτές, διασφαλίζοντας την αυθεντικότητα, τη βιωσιμότητα και τις ηθικές πρακτικές προμήθειας. Αυτή η διαφάνεια δημιουργεί εμπιστοσύνη μεταξύ των καταναλωτών και ενισχύει τη φήμη της εταιρείας.

Social Media Commerce: Η άνοδος των πλατφορμών μέσων κοινωνικής δικτύωσης τις έχει μετατρέψει σε ισχυρά κανάλια λιανικής. Οι έμποροι λιανικής αξιοποιούν το κοινωνικό εμπόριο για να παρουσιάσουν προϊόντα, να αλληλεπιδράσουν με τους πελάτες και να διευκολύνουν τις άμεσες αγορές στα οικοσυστήματα των μέσων

κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή η απρόσκοπτη ενσωμάτωση των αγορών στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις ενισχύει την ανιχνευσιμότητα και οδηγεί σε παρορμητικές αγορές.

∆υναμική τιμολόγηση: Οι ψηφιακές πλατφόρμες επιτρέπουν στους εμπορικούς οργανισμούς να εφαρμόζουν δυναμικές στρατηγικές τιμολόγησης με βάση τις συνθήκες της αγοράς σε πραγματικό χρόνο, τις διακυμάνσεις της ζήτησης και την τιμολόγηση των ανταγωνιστών. Οι αλγόριθμοι προσαρμόζουν δυναμικά τις τιμές για να μεγιστοποιήσουν τα έσοδα και τα περιθώρια κέρδους παραμένοντας ανταγωνιστικοί. Αυτή η ευελιξία επιτρέπει στους λιανοπωλητές να βελτιστοποιούν τις στρατηγικές τιμολόγησης για διαφορετικά τμήματα πελατών και

κανάλια πωλήσεων.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός εισαγάγει

καινοτόμες τεχνολογίες όπως η επαυξημένη

πραγματικότητα (AR) και σύντομα και

η εικονική πραγματικότητα (VR) για τη

βελτίωση της εμπειρίας αγορών

Υγεία

Στον τομέα της υγείας έχει φέρει επανάσταση στη φροντίδα των ασθενών, τις διοικητικές διαδικασίες, τις ερευνητικές δυνατότητες και τα συνολικά αποτελέσματα της υγειονομικής περίθαλψης. Βελτιωμένη φροντίδα ασθενών: Τα ψηφιακά εργαλεία επέτρεψαν την καλύτερη επικοινωνία μεταξύ ασθενών και παρόχων υγειονομικής περίθαλψης. Οι υπηρεσίες τηλεϊατρικής επιτρέπουν στους ασθενείς να συμβουλεύονται γιατρούς εξ αποστάσεως, βελτιώνοντας την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, ειδικά σε απομακρυσμένες

περιοχές. Εφαρμογές για κινητά παρέχουν πρόσβαση σε προσωπικά

αρχεία υγείας, προγραμματισμό ραντεβού, υπενθυμίσεις φαρμάκων

και εκπαιδευτικά βοηθήματα, δίνοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς

να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη διαχείριση της υγείας τους.

Αποτελεσματική διαχείριση δεδομένων: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός διευκόλυνε τη μετάβαση από έντυπα αρχεία σε ηλεκτρονικά αρχεία υγείας. Τα συστήματα EHR απλοποιούν τη διαχείριση δεδομένων, καθιστώντας τις πληροφορίες των ασθενών εύκολα προσβάσιμες σε εξουσιοδοτημένους επαγγελματίες υγείας. Αυτό βελτιώνει τον συντονισμό της φροντίδας, μειώνει τα λάθη και επιτρέπει την ταχύτερη λήψη αποφάσεων. Επιπλέον, τα προηγμένα εργαλεία ανάλυσης για μεγάλα σύνολα δεδομένων κάνουν εφικτό τον εντοπισμό τάσεων, την πρόβλεψη των αποτελεσμάτων και την εξατομίκευση των σχεδίων θεραπείας.

Remote monitoring & Wearable Technology: Οι φορητές συσκευές και οι τεχνολογίες απομακρυσμένης παρακολούθησης επιτρέπουν στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να συλλέγουν δεδομένα σε πραγματικό

πεδα δραστηριότητας και τις χρόνιες παθήσεις. Αυτή η συνεχής

παρακολούθηση

από την εξατομικευμένη ανατροφοδότηση και καθοδήγηση για να διατηρήσουν υγιείς συμπεριφορές και να διαχειριστούν αποτελεσματικά τις χρόνιες παθήσεις.

Βελτιωμένες διοικητικές διαδικασίες: Οι ψηφιακές λύσεις αυτοματοποιούν τις διοικητικές εργασίες, όπως ο προγραμματισμός ραντεβού, η τιμολόγηση και η επεξεργασία ασφαλιστικών απαιτήσεων. Αυτό μειώνει τη γραφειοκρατία, ελαχιστοποιεί τα σφάλματα και ελευθερώνει το προσωπικό να επικεντρωθεί στη φροντίδα των ασθενών. Επιπλέον, τα διαλειτουργικά συστήματα επιτρέπουν την απρόσκοπτη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των οργανισμών υγειονομικής περίθαλψης, βελτιώνοντας τη συνέχεια της περίθαλψης και μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο για τους ασθενείς.

Ιατρική ακριβείας και γενετική: Οι εξελίξεις στις ψηφιακές τεχνολογίες έχουν τροφοδοτήσει την ανάπτυξη της ιατρικής «ακριβείας», η οποία προσαρμόζει τα σχέδια θεραπείας σε μεμονωμένους ασθενείς με βάση το γενετικό τους προφίλ, τους παράγοντες του τρόπου ζωής και τις περιβαλλοντικές επιρροές. Οι τεχνολογίες προσδιορισμού αλληλουχίας γονιδιώματος επιτρέπουν τον εντοπισμό γενετικών δεικτών που σχετίζονται με τον κίνδυνο ασθένειας, την απόκριση στα φάρμακα και τα αποτελέσματα της θεραπείας, διευκολύνοντας πιο στοχευμένες και εξατομικευμένες θεραπείες.

Ιατρική απεικόνιση και διαγνωστικά εργαλεία: Οι τεχνολογίες ψηφιακής απεικόνισης όπως η μαγνητική τομογραφία, οι αξονικές τομογραφίες και οι υπέρηχοι έχουν φέρει επανάσταση στην ιατρική

διάγνωση, επιτρέποντας την απεικόνιση υψηλής ανάλυσης για

ακριβή εντοπισμό και παρακολούθηση ασθενειών. Επιπλέον, οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να αναλύσουν ιατρικές εικόνες για να βοηθήσουν τους ακτινολόγους στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων, οδηγώντας σε ταχύτερη διάγνωση και βελτιωμένα αποτελέσματα των ασθενών.

Βελτιστοποίηση εργατικού δυναμικού υγείας: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός οδήγησε στην ανάπτυξη εργαλείων βελτιστοποίησης εργατικού δυναμικού που βοηθούν τους οργανισμούς υγειονομικής περίθαλψης να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα επίπεδα προσωπικού, να κατανέμουν πόρους και να βελτιστοποιούν τις ροές εργασίας. Τα προγνωστικά αναλυτικά στοιχεία μπορούν να προβλέψουν τη ζήτηση των ασθενών, επιτρέποντας στα νοσοκομεία να προσαρμόσουν ανάλογα τα προγράμματα στελέχωσης και να ελαχιστοποιήσουν τους χρόνους αναμονής. Επιπλέον, οι πλατφόρμες τηλε-υγείας επιτρέπουν στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να παρέχουν φροντίδα εξ αποστάσεως, μειώνοντας την ανάγκη για φυσική υποδομή και διευρύνοντας την πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες.

Έρευνα και την ανάπτυξη: Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν επιταχύνει τις διαδικασίες ιατρικής έρευνας και ανάπτυξης φαρμάκων.

Η ανάλυση μεγάλων δεδομένων, η μηχανική μάθηση και τα μοντέλα προσομοίωσης επιτρέπουν στους ερευνητές να αναλύσουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων, να εντοπίσουν πρότυπα και να ανακαλύψουν νέες ιδέες για τους μηχανισμούς ασθενειών και την αποτελεσματικότητα της κάθε θεραπείας. Οι εικονικές κλινικές δοκιμές και οι ψηφιακοί βιο-δείκτες προσφέρουν καινοτόμες προσεγγίσεις για τη μελέτη της πρόσληψης συμμετεχόντων, τη συλλογή δεδομένων και την παρακολούθηση, οδηγώντας σε πιο αποτελεσματικά και οικονομικά αποτελέσματα έρευνας.

Ναυτιλία

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ναυτιλιακής βιομηχανίας έχει βελτιστοποιεί ένα φάσμα λειτουργιών, αλλά και την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα. Από τη διαχείριση στόλου

έως τη βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, η υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο λειτουργίας των ναυτιλιακών εταιρειών, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα

και ωθώντας την καινοτομία.

∆ιαχείριση στόλου: Οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν στις ναυτιλιακές εταιρείες να παρακολουθούν την απόδοση των σκαφών σε πραγματικό χρόνο, βελτιστοποιώντας την κατανάλωση καυσίμου, τον σχεδιασμό διαδρομής και τα χρονοδιαγράμματα συντήρησης. Τα συστήματα διαχείρισης στόλου ενσωματώνουν δεδομένα από αισθητήρες, μετεωρολογικές προβλέψεις και ιστορικά μοτίβα για τη λήψη αποφάσεων βάσει δεδομένων, βελτιώνοντας τη λειτουργική απόδοση και μειώνοντας το κόστος. Ασφάλεια και πλοήγηση: Τα συστήματα ηλεκτρονικής απεικόνισης χαρτών και πληροφοριών (ECDIS) παρέχουν ακριβείς, ενημερωμένους χάρτες και δυνατότητες παρακολούθησης σκαφών σε

ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

πραγματικό χρόνο, ενισχύοντας την επίγνωση της κατάστασης και

μετριάζοντας τους κινδύνους σύγκρουσης. Τα προηγμένα εργαλεία πρόγνωσης καιρού επιτρέπουν στους καπετάνιους να προβλέπουν αντίξοες καιρικές συνθήκες και να προσαρμόζουν ανάλογα τις διαδρομές, βελτιώνοντας την ασφάλεια του πληρώματος και ελαχιστοποιώντας το χρόνο διακοπής λειτουργίας.

Λιμενικές λειτουργίες: Οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες, όπως ο χειρισμός φορτίου, ο ελλιμενισμός και ο εκτελωνισμός, απλοποιούνται, μειώνοντας τους χρόνους διεκπεραίωσης και τη συμφόρηση. Οι τεχνολογίες παρακολούθησης εμπορευματοκιβωτίων βελτιώνουν την ορατότητα του φορτίου σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού, επιτρέποντας στους ενδιαφερόμενους να παρακολουθούν τις αποστολές, να βελτιστοποιούν τις διαδρομές και να προβλέπουν καθυστερήσεις παράδοσης.

Απομακρυσμένη παρακολούθηση και συντήρηση: Οι αισθητήρες IoT που είναι εγκατεστημένοι σε πλοία παρακολουθούν την απόδοση του εξοπλισμού και εντοπίζουν πιθανές αστοχίες σε πραγματικό χρόνο. Οι αλγόριθμοι πρόβλεψης συντήρησης αναλύουν δεδομένα αισθητήρων για να προσδιορίσουν προληπτικά τις ανάγκες συντήρησης, ελαχιστοποιώντας το χρόνο διακοπής λειτουργίας

και βελτιστοποιώντας τη χρήση του ενεργητικού. Οι δυνατότητες

απομακρυσμένης διάγνωσης και αντιμετώπισης προβλημάτων επιτρέπουν στους μηχανικούς από την ξηρά να υποστηρίζουν το πλήρωμα του πλοίου, βελτιώνοντας την απόδοση συντήρησης και μειώνοντας το κόστος επισκευής.

Περιβαλλοντική βιωσιμότητα: Τα συστήματα διαχείρισης ενέργειας βελτιστοποιούν την κατανάλωση ενέργειας στα πλοία, ενσωματώνοντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και λύσεις αποθήκευσης ενέργειας όπου είναι εφικτό. Τα εργαλεία παρακολούθησης και αναφοράς εκπομπών βοηθούν τις ναυτιλιακές εταιρείες να παρακολουθούν και να μειώνουν το αποτύπωμά τους άνθρακα, ευθυγραμμίζοντας με τις κανονιστικές απαιτήσεις και τους στόχους βιωσιμότητας.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός

προχωράει ταχύτατα, επιφέροντας

σημαντικές βελτιώσεις σε κάθε πτυχή

της λειτουργίας των επιχειρήσεων

ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου

δραστηριοποίησης

∆εδομένα & Λήψη Αποφάσεων: Οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν στις εταιρείες να συλλέγουν, να αναλύουν και να αξιοποιούν τεράστιες ποσότητες δεδομένων για να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις. Τα εργαλεία ανάλυσης δεδομένων παρέχουν πληροφορίες για τη λειτουργική απόδοση, τις τάσεις της αγοράς και τις προτιμήσεις των πελατών, επιτρέποντας στις εταιρείες να εντοπίζουν ευκαιρίες για βελτιστοποίηση και καινοτομία.

Εκπαίδευση και Εξέλιξη Πληρωμάτων: Οι προσομοιωτές και οι πλατφόρμες ηλεκτρονικής μάθησης, μαζί με διαδραστικές ενότητες εκπαίδευσης παρέχουν στα μέλη του πληρώματος ευκαιρίες να εξασκήσουν δεξιότητες σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον. Ευέλικτα, κατ’ απαίτηση προγράμματα κατάρτισης προσαρμοσμένα

σε συγκεκριμένους ρόλους και επίπεδα ικανοτήτων εξασφαλίζουν συνεχή μάθηση και ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Ζωτικές υποδομές

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός του τομέα των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης ενέργειας, νερού και άλλων βασικών υπηρεσιών. Αυτός ο μετασχηματισμός οδήγησε σε ένα πλήθος βελτιώσεων σε διάφορες πτυχές των λειτουργιών, της αποτελεσματικότητας, της βιωσιμότητας, της εξυπηρέτησης πελατών και της καινοτομίας.

Λειτουργική αποτελεσματικότητα:Οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν στις εταιρείες κοινής ωφέλειας να παρακολουθούν και

να ελέγχουν την υποδομή σε πραγματικό χρόνο, βελτιστοποιώντας την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διανομή ενέργειας. Τα έξυπνα δίκτυα χρησιμοποιούν αισθητήρες, μετρητές και αυτοματισμούς

για να ανιχνεύουν και να ανταποκρίνονται στις αλλαγές στη ζήτηση, μειώνοντας τη σπατάλη και βελτιώνοντας την αξιοπιστία του

συστήματος. Οι αλγόριθμοι πρόβλεψης ανάλυσης και μηχανικής μάθησης βελτιστοποιούν τα χρονοδιαγράμματα συντήρησης, ελαχιστοποιώντας το χρόνο διακοπής λειτουργίας και παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής των στοιχείων.

Ενσωμάτωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο: Οι ψηφιακές τεχνολογίες διευκολύνουν την ενσωμάτωση ηλιακών, αιολικών και άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην υπάρχουσα ενεργειακή υποδομή. Οι προηγμένοι αλγόριθμοι πρόβλεψης προβλέπουν πρότυπα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας να βελτιστοποιούν τις λειτουργίες του δικτύου και να εξισορροπούν την προσφορά και τη ζήτηση πιο αποτελεσματικά. Λύσεις αποθήκευσης ενέργειας, όπως μπαταρίες και αντλιοστάσια υδροηλεκτρικής αποθήκευσης, αναπτύσσονται επίσης για την αποθήκευση περίσσειας ανανεώσιμης ενέργειας για χρήση σε περιόδους υψηλής ζήτησης ή χαμηλής παραγωγής.

Εξυπηρέτηση πελατών: Προγράμματα διαχείρισης δεδομένων

και επικοινωνίας και συσκευές με δυνατότητα IoT παρέχουν στους

πελάτες πληροφορίες σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τις συνήθειες χρήσης τους και να εντοπίζουν ευκαιρίες για βελτιώσεις στην απόδοση. Οι εφαρμογές για κινητά και οι διαδικτυακές πύλες επιτρέπουν στους πελάτες να παρακολουθούν τους λογαριασμούς τους, να αναφέρουν διακοπές και να έχουν πρόσβαση σε εξατομικευμένες συμβουλές εξοικονόμησης ενέργειας. Επιπλέον,

τα ψηφιακά κανάλια επικοινωνίας, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα chatbots, ενισχύουν την υποστήριξη και την ανταπόκριση των πελατών, βελτιώνοντας τα συνολικά επίπεδα ικανοποίησης.

Βιωσιμότητα και περιβαλλοντικές επιδόσεις: Οι έξυπνοι μετρητές και αισθητήρες βοηθούν τις εταιρείες κοινής ωφελείας να εντοπίζουν και να μετριάζουν τις διαρροές στα δίκτυα διανομής νερού, μειώνοντας τις απώλειες νερού και εξοικονομώντας πολύτιμους πόρους. Οι προηγμένοι αλγόριθμοι ανάλυσης και βελτιστοποίησης βελτιστοποιούν την παραγωγή και την κατανάλωση ενέργειας, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και μετριάζοντας τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Χάρη στα ψηφιακά εργαλεία παρακολουθούν την ποιότητα του αέρα και του νερού, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς και προωθώντας βιώσιμες πρακτικές.

Καινοτομία: Η τεχνολογία Blockchain διερευνάται για τις δυνατότητές της να επιτρέψει το peer-to-peer εμπόριο ενέργειας και να διευκολύνει ασφαλείς, διαφανείς συναλλαγές στην αγορά ενέργειας. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται για

τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών του δικτύου, την πρόβλεψη αστοχιών εξοπλισμού και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

Τα κατανεμημένα ενεργειακά συστήματα, όπως τα μικροδίκτυα

και τα κοινοτικά ηλιακά έργα, αναπτύσσονται για την αύξηση της

ανθεκτικότητας, την προώθηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας και

την υποστήριξη των τοπικών κοινοτήτων.

ΚΑΘ. ΓΕ Ω ΡΓΙΟΣ Ι. ΔΟΥΚ Ι ΔΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ (ELTRUN)

ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Στο δύσκολο δρόμο της επιχειρηματικής

ψηφιακής αναβάθμισης

μόλις την 22η θέση στην Ε.Ε. Άρα η μελέτη επικεντρώθηκε επίσης στις σχετικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειΟι ψηφιακές τεχνολογίες παίζουν πλέον σημαντικό ρόλο για την επιτυχία και βιωσιμότητα των οργανισμών και άρα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από το μάνατζμεντ ως κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας σε προτεραιότητα και να είναι αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικής τους στρατηγικής.

Β

έβαια σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον με πολλές και συνεχείς εξωγενείς πιέσεις και μια τοπική οικονομία με

φρέσκιες ακόμη τις αρνητικές επιπτώσεις από την οικονομική κρίση, δεν είναι σίγουρο ότι οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο ψηφιακής ωριμότητας ώστε να μπορούν να εκμεταλλεύονται πλήρως τα σχετικά στρατηγικά πλεονεκτήματα. Η καταγραφή και ανάλυση της ψηφιακής ωριμότητας και του στρατηγικού ρόλου της πληροφορικής ήταν ο στόχος της πρόσφατης έρευνας ‘Technology and Beyond’ της Grant Thornton και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών σε ένα δείγμα 400 ελληνικών επιχειρήσεων από όλους τους κλάδους. Η επικέντρωση ήταν στις μεσαίου και μεγάλου μεγέθους ελληνικές εταιρείες που αποτελούν τη βασική αναπτυξιακή ατμομηχανή της εθνικής οικονομίας, αφού συνεισφέρουν σχεδόν το 70% του εγχώριου ΑΕΠ.

Τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν κάνει σημαντικά βήματα στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των lock-downs λόγω του Covid. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν για την ψηφιακή τους αναβάθμιση αφού στην ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών από τις επιχειρήσεις η Ελλάδα καταλαμβάνει

ρήσεις αλλά και στην αναγκαία υποστήριξη που έχουν ανάγκη για

να αναβαθμίσουν τις ψηφιακές τεχνολογίες από απλή υιοθέτηση

σε ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα. Τα κύρια ευρήματα και οι

τομείς που θα πρέπει να επικεντρωθούν οι μελλοντικές δράσεις, περιλαμβάνουν τα παρακάτω.

Σημαντικές ψηφιακές προκλήσεις

προς αντιμετώπιση

Η ψηφιακή υστέρηση της χώρας σε σχέση με άλλες πιο αναπτυγμένες χώρες και το μικρό μέγεθος -καθώς και των περιορισμένων

πόρων- των επιχειρήσεων, συνεπάγεται την ανάγκη για ουσιαστική

υποστήριξη τους ώστε να αντιμετωπίσουν τις σημαντικότερες

προκλήσεις, όπως η έλλειψη σε ψηφιακές δεξιότητες (το ανέφεραν

ως κυρία πρόκληση το 45% των επιχειρήσεων), οι παρωχημένες

τεχνολογικά εφαρμογές (38%) και η έλλειψη χρηματοδοτικών δυνατοτήτων για τις προγραμματισμένες επενδύσεις (29%).

Υψηλή χρήση αλλά μέτρια αξιοποίηση

των πληροφοριακών συστημάτων

Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων (7 στις 10) χρησιμοποιούν όλα τα

γνωστά πληροφοριακά συστήματά (ERP, CRM, WMS κλπ). Όμως

μόνο οι μισές τα αξιοποιούν σωστά αφού έχουν ψηφιοποιήσει/αυ-

τοματοποιήσει ικανοποιητικά τις διαδικασίες στις διάφορες λειτουργίες/τμήματα και παράλληλα καταγράφουν επιχειρηματικά οφέλη (όπως καλύτερη λήψη αποφάσεων, υψηλή παραγωγικότητα, στρατηγική ανταγωνιστικότητα) από τη χρήση τους.

Ψηφιακός μετασχηματισμός με περιορισμένο επιχειρηματικό μετασχηματισμό

Το 44% των επιχειρήσεων αναφέρουν ότι εμπλέκονται σε έργα ψηφιακού μετασχηματισμού. Η πλειοψηφία τους όμως αφορά έργα καθαρά τεχνολογικής κατεύθυνσης με επικέντρωση στην ασφάλεια και τα δεδομένα. Ωστόσο, μόνο το 20% στοχεύουν σε πραγματικό επιχειρηματικό μετασχηματισμό (της εμπειρίας των καταναλωτών, των επιχειρηματικών διαδικασιών, του επιχειρηματικού μοντέλου) με καινοτόμα στοιχεία αλλά και οργανωσιακή ετοιμότητα (στρατηγική, δομές, ανθρώπινο δυναμικό) για τη σφαιρική αξιοποίηση.

Η ανάλυση δεδομένων περιορίζεται

σε βασικές εφαρμογές

Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων (76%) αναφέρουν ότι έχει ενσωματώσει τις τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων. Όμως η χρήση τους παραμένει περιορισμένη, δεν αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητες της και επικεντρώνεται σε καλά ορισμένους στόχους όπως η βελτίωση της παραγωγικότητας (40%) και των οικονομικών επιδόσεων (27%), ενώ απουσιάζουν πιο συνθέτες εφαρμογές με μεγάλη προστιθέμενη αξία όπως ανακάλυψη νέων εσόδων (10%). Επίσης μόνο 2 στις 10 επιχειρήσεις συλλέγουν μεγάλο όγκο δεδομένων από διαφορετικές πηγές, ενώ η ανάλυση είναι επιφανειακή λόγω της απουσίας

κρίσιμων δεδομένων όπως δημογραφικά και δεδομένα πλοήγησης.

Χρήση των ψηφιακών καναλιών κυρίως για

επικοινωνία και λιγότερο για συναλλαγές

Η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων χρησιμοποιούν το

διαδίκτυο (89%) και τα κοινωνικά δίκτυα (80%), άρα η επικέντρωση

των ψηφιακών καναλιών είναι κυρίως για επικοινωνία και προώθηση.

Μόνο 1 στις 3 επιχειρήσεις αξιοποιούν το ηλεκτρονικό κατάστημα και

άρα έχουν τη δυνατότητα για να αυτοματοποιήσουν και αναβαθμίσουν

τις εμπορικές τους συναλλαγές με στόχο τη μείωση του κόστους, την πολυκαναλική εμπειρία των πελατών και την αύξηση των πωλήσεων.

Με ελλείψεις σε κρίσιμες τεχνολογικές υποδομές

Παρ’ ότι τα θέματα ψηφιακής ασφάλειας είναι πολύ κρίσιμα, 1 στις 4 επιχειρήσεις δεν έχουν πρακτικές κυβερνοασφάλειας, κρυπτογράφησης ευαίσθητων δεδομένων και αντιμετώπισης έκτακτων συμβάντων και καταστροφών. Επίσης, μόνο 1 στις 2 επιχειρήσεις εκπαιδεύουν συστηματικά τα στελέχη τους στα θέματα της ψηφιακής ασφάλειας.

Συγκρατημένες τεχνολογικές επενδύσεις

Το 50% των επιχειρήσεων έχουν σημαντικά επενδυτικά πλάνα για αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων και των τεχνολογικών τους υποδομών. Όμως, μόνο 3 στις 10 προσπαθούν να μετρήσουν την

απόδοση των τεχνολογικών αυτών επενδύσεων, ενώ η πλειοψηφία (7

στις 10) δεν έχει πλήρη αντίληψη των αναγκαίων επενδυτικών μεγεθών, αφού προγραμματίζουν να επενδύσουν λιγότερο από €150000

τα επόμενα τρία χρόνια.

Αναγκαία η υποστήριξη από συμβούλους/ παρόχους για ψηφιακές υποδομές και δεξιότητες Λόγω του μικρού μεγέθους των επιχειρήσεων και της χαμηλής προτεραιότητας για τα τεχνολογικά θέματα μόνο 1 στις 2 επιχειρήσεις έχει τις

Η μετασχηματιστική δύναμη του Cloud

Computing στις επιχειρήσεις

Το cloud computing έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, προσφέροντας πληθώρα πλεονεκτημάτων που καλύπτουν την εξοικονόμηση κόστους, την επεκτασιμότητα, την ευελιξία, την ασφάλεια και την καινοτομία. Ποιες είναι οι πολύπλευρες επιπτώσεις του cloud computing στις επιχειρήσεις;

Του Μιχάλη Μωραΐτη, ItSMF Hellas Board Member, IT Strategist & CIO, Actus Valida Partner

Α

πό την αποδοτικότητα κόστους και την επεκτασιμότητα έως τη βελτιωμένη ασφάλεια και τις γνώσεις που βασίζονται σε δεδομένα, το cloud έχει αναδειχθεί ως ένας τρόπος

αλλαγής του παιχνιδιού για τις σύγχρονες επιχειρήσεις. Επιπλέον, διερευνούμε τις στρατηγικές εκτιμήσεις και τις βέλτιστες πρακτικές για τη χρήση των τεχνολογιών cloud για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στο σημερινό δυναμικό επιχειρηματικό τοπίο. Το cloud computing έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος του σύγχρονου επιχειρηματικού τοπίου, προσφέροντας άνευ προηγουμένου ευκαιρίες στους οργανισμούς να εξορθολογήσουν τις λειτουργίες τους, να προωθήσουν την καινοτομία και να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Στον πυρήνα του, το cloud computing αναφέρεται στην παροχή υπολογιστικών υπηρεσιών -συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης, της ισχύος επεξεργασίας και των εφαρμογώνμέσω του Διαδικτύου, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε κοινόχρηστους πόρους κατά παραγγελία, χωρίς την ανάγκη επενδύσεων σε φυσική υποδομή. Αυτή η αλλαγή

προσέγγισης έχει εκδημοκρατίσει την πρόσβαση σε προηγμένες

δυνατότητες πληροφορικής, ισοπεδώνοντας τους όρους ανταγωνισμού τόσο για τις νεοφυείς επιχειρήσεις όσο και για τις κλασσικές

ή και ισχυρές επιχειρήσεις.

Σε αυτήν την ολοκληρωμένη ανάλυση, διερευνούμε τον μετασχηματιστικό αντίκτυπο του Cloud στις επιχειρήσεις σε διάφορες διαστάσεις, που κυμαίνονται από την αποδοτικότητα κόστους και την επεκτασιμότητα έως την ασφάλεια, την ευελιξία και την καινοτομία. Αξιοποιώντας τη δύναμη του cloud, οι επιχειρήσεις μπορούν να ξεκλειδώσουν νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη, να βελτιστοποιήσουν τη λειτουργική αποτελεσματικότητα και να προηγηθούν στην πολυπλοκότητα της ψηφιακής

συνήθως σημαντικές αρχικές επενδύσεις σε υλικό, άδειες λογισμικού και συντήρηση, που οδηγούν σε σημαντικές κεφαλαιουχικές δαπάνες (CapEx). Αντίθετα, οι υπηρεσίες cloud λειτουργούν με ένα μοντέλο pay-as-you-go ή με συνδρομή, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να μετατρέπουν τις κεφαλαιουχικές δαπάνες σε προβλέψιμα λειτουργικά έξοδα (OpEx). Το σύννεφο εξαλείφει την ανάγκη για υπερβολική παροχή πόρων για την κάλυψη του φόρτου εργασίας αιχμής, καθώς οι επιχειρήσεις μπορούν να κλιμακώσουν δυναμικά τους υπολογιστικούς τους πόρους με βάση τη ζήτηση. Αυτή η ελαστικότητα εξασφαλίζει τη βέλτιστη χρήση των πόρων και την αποδοτικότητα του κόστους, καθώς οι οργανισμοί πληρώνουν μόνο για τους πόρους που καταναλώνουν, αντί να διατηρούν αδράνεια. Επιπλέον, οι πάροχοι cloud επωφελούνται από οικονομίες κλίμακας, κατανέμοντας το κόστος υποδομής σε μια ευρεία βάση πελατών, κάτι που μεταφράζεται σε χαμηλότερο κόστος για τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, το cloud computing μειώνει το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας (TCO), μεταφορτώνοντας το βάρος της προμήθειας υλικού, της συντήρησης και των αναβαθμίσεων στους παρόχους cloud. Αυτό επιτρέπει στις επιχειρήσεις να εστιάζουν τους πόρους και την τεχνογνωσία τους σε βασικές ικανότητες και στρατηγικές πρωτοβουλίες, αντί για διαχείριση υποδομής πληροφορικής. Επιπλέον, οι υπηρεσίες cloud συχνά περιλαμβάνουν ενσωματωμένες λειτουργίες, όπως η αυτοματοποιημένη παροχή, η παρακολούθηση και η βελτιστοποίηση, μειώνοντας περαιτέρω τα διοικητικά έξοδα και βελτιώνοντας τη λειτουργική απόδοση. Συνολικά, η αποδοτικότητα κόστους του υπολογιστικού νέφους εκτείνεται πέρα από την άμεση εξοικονόμηση κόστους υποδομής για να συμπεριλάβει έμμεσα οφέλη όπως η βελτιωμένη χρήση πόρων, η ευελιξία και η επεκτασιμότητα. Αγκαλιάζοντας τις τεχνολογίες cloud, οι επιχειρήσεις μπορούν να επιτύχουν μεγαλύτερη οικονομική ευελιξία, να μετριάσουν τους κινδύνους επενδύσεων κεφαλαίου και να κατανείμουν τους πόρους

πιο στρατηγικά για να προωθήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Επεκτασιμότητα και ελαστικότητα

Η επεκτασιμότητα είναι μια κρίσιμη απαίτηση για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να προσαρμοστούν στις εξελισσόμενες συνθήκες της αγοράς, να προσαρμόσουν τους κυμαινόμενους φόρτους εργασίας και να αξιοποιήσουν ευκαιρίες ανάπτυξης. Το cloud computing προσφέρει απαράμιλλη επεκτασιμότητα και ελαστικότητα, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να κλιμακώσουν τους υπολογιστικούς

τους πόρους δυναμικά προς τα πάνω ή προς τα κάτω, ως απάντηση στις διακυμάνσεις της ζήτησης.

Η παραδοσιακή εσωτερική υποδομή συχνά δεν έχει την ευελιξία να

κλιμακώνεται γρήγορα και οικονομικά, οδηγώντας σε συμφόρηση απόδοσης κατά τις περιόδους αιχμής και υποχρησιμοποίηση των πόρων σε περιόδους εκτός αιχμής. Αντίθετα, οι υπηρεσίες cloud παρέχουν άμεση πρόσβαση σε κλιμακωτούς υπολογιστικούς πόρους,

επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να αυξάνουν τη χωρητικότητά τους

κατά τη διάρκεια της ζήτησης αιχμής χωρίς υπερβολική παροχή

πόρων ή χρόνο διακοπής λειτουργίας. Το cloud computing δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν προηγμένες τεχνικές

κλιμάκωσης, όπως η αυτόματη κλιμάκωση, η οποία προσαρμόζει αυτόματα την κατανομή πόρων με βάση προκαθορισμένα όρια ή

μετρήσεις απόδοσης. Αυτό εξασφαλίζει βέλτιστη απόδοση και αποτελεσματικότητα κόστους, καθώς οι επιχειρήσεις πληρώνουν

για τους πόρους που χρειάζονται μόνο όταν τους χρειάζονται. Δεν πρέπει να παραλείψουμε να σημειώσουμε ότι διευκολύνει την

οριζόντια επεκτασιμότητα, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να

διανέμουν φόρτους εργασίας σε πολλούς διακομιστές ή παρουσίες για να επιτύχουν μεγαλύτερη απόδοση και ανθεκτικότητα. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο βελτιώνει την απόδοση, αλλά και μειώνει τον κίνδυνο μεμονωμένων σημείων αστοχίας, βελτιώνοντας τη συνολική

αξιοπιστία και διαθεσιμότητα του συστήματος.

Η επεκτασιμότητα και η ελαστικότητα του υπολογιστικού νέφους

δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ανταποκρίνονται γρήγορα στις μεταβαλλόμενες δυναμικές της αγοράς, να προσφέρουν απρόσκοπτες εμπειρίες πελατών και να αξιοποιούν τις αναδυόμενες

ευκαιρίες. Αξιοποιώντας τους ουσιαστικά απεριόριστους υπολογιστικούς πόρους του cloud, οι οργανισμοί μπορούν να επιτύχουν

πρωτοφανή επίπεδα ευελιξίας και επεκτασιμότητας, οδηγώντας

την καινοτομία και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη σημερινή

ψηφιακή οικονομία με γρήγορο ρυθμό.

Ευελιξία, προσαρμοστικότητα

και καινοτομία

Στο σημερινό υπερανταγωνιστικό επιχειρηματικό τοπίο, η ευελιξία και η καινοτομία αποτελούν κρίσιμους παράγοντες διαφοροποίησης

που επιτρέπουν στους οργανισμούς να παραμείνουν μπροστά από την καμπύλη και να οδηγήσουν σε βιώσιμη ανάπτυξη. Το cloud computing προσφέρει απαράμιλλη ευελιξία και προσαρμοστικότητα, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν γρήγορα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς, να πειραματιστούν με νέες ιδέες και να καινοτομήσουν σε κλίμακα.

Το cloud computing προσφέρει

με τις ανάγκες τους

Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα του cloud computing είναι η ικανότητά του να αποσυνδέει την υποδομή από τις εφαρμογές, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να αναπτύσσουν και να κλιμακώνουν τις εφαρμογές γρήγορα χωρίς να περιορίζονται από φυσικούς περιορισμούς υλικού. Οι εγγενείς προσεγγίσεις ανάπτυξης του cloud, όπως η αρχιτεκτονική microservices, τα κοντέινερ και οι υπολογιστές χωρίς διακομιστές, επιταχύνουν περαιτέρω την καινοτομία προάγοντας την κλιμάκωση, την επεκτασιμότητα και την ταχεία επανάληψη. Οι πλατφόρμες cloud παρέχουν ένα πλούσιο οικοσύστημα υπηρεσιών και εργαλείων που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να δημιουργούν, να αναπτύσσουν και να διαχειρίζονται εφαρμογές πιο αποτελεσματικά. Από την τεχνητή νοημοσύνη (AI) και τη μηχανική μάθηση (ML) έως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και την ανάλυση big data, οι υπηρεσίες cloud προσφέρουν μια μυριάδα δυνατοτήτων που δίνουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ξεκλειδώσουν νέες πληροφορίες, να αυτοματοποιήσουν τις διαδικασίες και να προσφέρουν εξατομικευμένες εμπειρίες στους πελάτες.

Το σύννεφο προωθεί μια κουλτούρα πειραματισμού και συνεχούς

βελτίωσης, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να αποτυγχάνουν γρήγορα, να μαθαίνουν γρήγορα και να δοκιμάζουν ιδέες επαναλαμβανόμενα. Αξιοποιώντας περιβάλλοντα ανάπτυξης που βασίζονται σε σύννεφο και πρακτικές DevOps, οι οργανισμοί μπο -

ρούν να επιταχύνουν τη μετάβαση στην αγορά, να μειώσουν τους

κύκλους ανάπτυξης προϊόντων και υπηρεσιών και να ενισχύσουν

τη συνεργασία μεταξύ διαλειτουργικών ομάδων.

Συνολικά, η ευελιξία, η προσαρμοστικότητα και η καινοτομία που προσφέρει το cloud computing είναι ανεκτίμητα πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να ευδοκιμήσουν στη σημερινή ψηφιακή οικονομία. Αγκαλιάζοντας τις τεχνολογίες cloud και υιοθετώντας μια νοοτροπία συνεχούς καινοτομίας, οι οργανισμοί μπορούν να απελευθερώσουν το δημιουργικό δυναμικό τους, να προωθήσουν την πελατο-κεντρικότητα και να χαράξουν μια πορεία προς τη μακροπρόθεσμη επιτυχία.

Ασφάλεια και συμμόρφωση με τις νομοθετικές απαιτήσεις

Η ασφάλεια και η συμμόρφωση αποτελούν ύψιστη ανησυχία για τις

επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έναν όλο και πιο διασυνδεδεμένο κόσμο που βασίζεται στα δεδομένα. Ενώ ορισμένοι οργανισμοί μπορεί να αντιλαμβάνονται

Οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών cloud επενδύουν πολλά σε ισχυρά μέτρα ασφαλείας και πιστοποιήσεις συμμόρφωσης για την

προστασία των δεδομένων και της υποδομής των πελατών. Αυτά

τα μέτρα περιλαμβάνουν συνήθως κρυπτογράφηση δεδομένων, διαχείριση ταυτότητας και πρόσβασης (IAM), ασφάλεια δικτύου και δυνατότητες ανίχνευσης και απόκρισης απειλών. Επιπλέον, οι πάροχοι cloud συμμορφώνονται με τις βέλτιστες πρακτικές του κλάδου και τις ρυθμιστικές απαιτήσεις, όπως ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR) και ο Health Insurance Portability and Accountability Act (HIPAA), για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση και να μετριάσουν τους νομικούς κινδύνους. Το Cloud computing προσφέρει εγγενή πλεονεκτήματα ασφάλειας, όπως κεντρική διαχείριση, παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο και αυτοματοποιημένη ενημέρωση κώδικα και ενημερώσεις. Οι πάροχοι Cloud λειτουργούν κέντρα δεδομένων μεγάλης κλίμακας με αποκλειστικές ομάδες ασφαλείας και ελέγχους ασφαλείας τελευταίας τεχνολογίας, παρέχοντας στις επιχειρήσεις μεγαλύτερη ορατότητα και έλεγχο της στάσης ασφαλείας τους. Επίσης δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν ισχυρές στρατηγικές αποκατάστασης από καταστροφές και επιχειρηματικής συνέχειας, αναπαράγοντας δεδομένα σε πολλαπλά γεωγραφικά διασκορπισμένα κέντρα δεδομένων. Αυτό εξασφαλίζει υψηλή διαθεσιμότητα και ανθεκτικότητα σε αστοχίες υλικού, φυσικές καταστροφές και άλλες διακοπές, ελαχιστοποιώντας το χρόνο διακοπής λειτουργίας και την απώλεια δεδομένων. Οι δυνατότητες ασφάλειας και συμμόρφωσης του cloud computing παρέχουν στις επιχειρήσεις ηρεμία και εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να προστατεύουν ευαίσθητα δεδομένα, να διατηρούν τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς και να μετριάζουν τους κινδύνους για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Συνεργαζόμενοι με αξιόπιστους παρόχους cloud και εφαρμόζοντας ισχυρές πρακτικές ασφάλειας, οι οργανισμοί μπορούν να αξιοποιήσουν τα οφέλη του υπολογιστικού νέφους, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις ανησυχίες για την ασφάλεια.

Παγκόσμια απήχηση και προσβασιμότητα Η παγκόσμια φύση των επιχειρήσεων απαιτεί από τους οργανισμούς να προσεγγίζουν πελάτες και ενδιαφερόμενους φορείς σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές και ζώνες ώρας. Το cloud computing διευκολύνει την απρόσκοπτη παγκόσμια επέκταση παρέχοντας στις επιχειρήσεις την υποδομή και τα εργαλεία που χρειάζονται για την παροχή υπηρεσιών αξιόπιστα και αποτελεσματικά σε ένα

παγκόσμιο κοινό.

Οι πάροχοι υπηρεσιών Cloud διαχειρίζονται κέντρα δεδομένων

που βρίσκονται στρατηγικά σε όλο τον κόσμο, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να αναπτύσσουν εφαρμογές πιο κοντά στους τελικούς

χρήστες και να μειώνουν τον λανθάνοντα χρόνο. Αυτό εξασφαλίζει

μια συνεπή και προσαρμοσμένη εμπειρία χρήστη, ανεξάρτητα

από την τοποθεσία του χρήστη, ενισχύοντας έτσι την ικανοποίηση

και τη διατήρηση των πελατών. Το cloud δίνει τη δυνατότητα στις

επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τα δίκτυα παράδοσης περιεχομένου/ Content Delivery Networks (CDN) για την προσωρινή αποθήκευση

και τη διανομή περιεχομένου γεωγραφικά, βελτιστοποιώντας περαιτέρω την απόδοση και την επεκτασιμότητα. Κάνοντας caching περιεχόμενου στο Edge Computing πιο κοντά στους τελικούς χρήστες, οι επιχειρήσεις μπορούν να μειώσουν τον λανθάνοντα χρόνο, να ελαχιστοποιήσουν το κόστος εύρους ζώνης και να κλιμακωθούν δυναμικά για να προσαρμόσουν τις αυξήσεις επισκεψιμότητας. Τα εργαλεία συνεργασίας που βασίζονται στο cloud διευκολύνουν την απρόσκοπτη επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ των κατανεμημένων ομάδων, επιτρέποντας στους οργανισμούς να λειτουργούν αποτελεσματικά σε διαφορετικές ζώνες ώρας και κράτη. Είτε πρόκειται για τηλεδιάσκεψη, για κοινή χρήση εγγράφων ή για διαχείριση έργων, οι πλατφόρμες συνεργασίας που βασίζονται σε cloud παρέχουν στις επιχειρήσεις την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα που χρειάζονται για να συνεργαστούν αποτελεσματικά

στη σημερινή παγκόσμια οικονομία.

Είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι η παγκόσμια εμβέλεια

και η προσβασιμότητα του υπολογιστικού νέφους ενδυναμώνουν

τις επιχειρήσεις να επεκτείνουν την εμβέλειά τους στην αγορά, να προσφέρουν εξατομικευμένες εμπειρίες και να προωθήσουν τη δέσμευση των πελατών σε παγκόσμια κλίμακα. Αξιοποιώντας τις τεχνολογίες cloud, οι οργανισμοί μπορούν να ξεπεράσουν τα

γεωγραφικά όρια, να ξεκλειδώσουν νέες ευκαιρίες ανάπτυξης και

να παραμείνουν μπροστά από τον ανταγωνισμό σε έναν όλο και πιο διασυνδεδεμένο κόσμο.

Δεδομένα και αναλύσεις

Τα δεδομένα έχουν αναδειχθεί ως στρατηγικό πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τη συμπεριφορά των πελατών, να εντοπίσουν τάσεις και να λάβουν αποφάσεις βάσει δεδομένων. Το Cloud Computing προσφέρει ισχυρές δυνατότητες ανάλυσης δεδομένων και μηχανικής μάθησης που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να αντλούν αξιόπιστες πληροφορίες

από τεράστιους όγκους δεδομένων, ξεκλειδώνοντας νέες ευκαιρίες

για ανάπτυξη και καινοτομία.

Αξιοποιώντας τις τεχνολογίες cloud,

οι εταιρείες μπορούν να ξεπεράσουν

τα γεωγραφικά όρια, να ξεκλειδώσουν

νέες ευκαιρίες ανάπτυξης και να

παραμείνουν ανταγωνιστικές σε έναν

όλο και πιο διασυνδεδεμένο κόσμο

Οι πλατφόρμες ανάλυσης δεδομένων που βασίζονται στο cloud, παρέχουν στις επιχειρήσεις τα εργαλεία και την υποδομή που χρειάζονται για τη συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων σε

κλίμακα. Είτε πρόκειται για δομημένα δεδομένα από συστήματα συναλλαγών είτε για μη δομημένα δεδομένα από ροές μέσων κοινωνικής

δικτύωσης, οι πλατφόρμες cloud προσφέρουν μια ποικιλία επιλογών

αποθήκευσης και επεξεργασίας που ταιριάζουν σε διαφορετικούς

τύπους δεδομένων και φόρτους εργασίας. Οι υπηρεσίες μηχανικής εκμάθησης που βασίζονται σε σύννεφο επιτρέπουν στις επιχειρήσεις

να δημιουργούν και να αναπτύσσουν προγνωστικά μοντέλα που μπορούν να αυτοματοποιήσουν τη λήψη αποφάσεων, να βελτιστοποιήσουν τις διαδικασίες και να εξατομικεύσουν τις εμπειρίες των πελατών. Από τις μηχανές συστάσεων και τους αλγόριθμους ανίχνευσης απάτης μέχρι την απαίτηση πρόβλεψης και την προγνωστική συντήρηση, η μηχανική εκμάθηση μπορεί να ξεκλειδώσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και να οδηγήσει σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Το cloud διευκολύνει τις αναλύσεις σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντας κλιμακωτούς υπολογιστικούς πόρους υψηλής απόδοσης που μπορούν να επεξεργάζονται δεδομένα ροής και να δημιουργούν πληροφορίες σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις

να εντοπίζουν τις αναδυόμενες τάσεις, να ανταποκρίνονται γρήγορα

στα γεγονότα και να εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες καθώς προκύπτουν.

Οι γνώσεις δεδομένων και οι δυνατότητες ανάλυσης του υπολογιστικού νέφους δίνουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ξεκλειδώσουν πλήρως τις δυνατότητες των δεδομένων τους, οδηγώντας στην καινοτομία, την αποτελεσματικότητα και την ανάπτυξη. Αξιοποιώντας πλατφόρμες ανάλυσης που βασίζονται σε σύννεφο και υπηρεσίες μηχανικής μάθη-

σης, οι οργανισμοί μπορούν να αποκτήσουν μια βαθύτερη κατανόηση των πελατών τους, να βελτιστοποιήσουν τις λειτουργίες τους και να

παραμείνουν μπροστά από τον ανταγωνισμό στον σημερινό κόσμο

που βασίζεται στα δεδομένα.

Ανάκτηση από καταστροφές

και επιχειρηματική συνέχεια

Διαταραχές όπως αστοχίες υλικού, φυσικές καταστροφές και επιθέσεις

στον κυβερνοχώρο μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες για τις

επιχειρήσεις, οδηγώντας σε διακοπές λειτουργίας, απώλεια δεδομένων

και ζημιά στη φήμη. Το cloud computing προσφέρει ισχυρές λύσεις αποκατάστασης από καταστροφές και λύσεις επιχειρηματικής συνέχειας που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να μετριάσουν αυτούς τους κινδύνους και να διατηρήσουν τις λειτουργίες τους ενόψει αντιξοοτήτων. Οι πάροχοι cloud λειτουργούν γεωγραφικά διασκορπισμένα κέντρα δεδομένων με πλεονάζουσα υποδομή και μηχανισμούς ανακατεύθυνσης που εξασφαλίζουν υψηλή διαθεσιμότητα και ανθεκτικότητα. Με την αναπαραγωγή δεδομένων και εφαρμογών σε πολλά κέντρα δεδομένων, οι επιχειρήσεις μπορούν να επιτύχουν σχεδόν μηδενικούς στόχους χρόνου ανάκτησης - near-zero recovery time objectives (RTO) και στόχους σημείου ανάκτησης - recovery point objectives (RPO), ελαχιστοποιώντας τον αντίκτυπο των διακοπών στις επιχειρηματικές λειτουργίες. Οι υπηρεσίες δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας και

ανάκτησης που βασίζονται σε cloud επιτρέπουν στις επιχειρήσεις

να προστατεύουν κρίσιμα δεδομένα και εφαρμογές από απώλεια και καταστροφή. Με την αυτοματοποίηση των διαδικασιών δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας, οι επιχειρήσεις μπορούν να διασφαλίσουν ότι τα δεδομένα δημιουργούνται τακτικά αντίγραφα ασφαλείας και αποθηκεύονται με ασφάλεια στο cloud, μειώνοντας τον κίνδυνο απώλειας

δεδομένων και διευκολύνοντας την ταχεία ανάκτηση σε περίπτωση καταστροφής.

Το cloud computing δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν ανθεκτικές αρχιτεκτονικές που μπορούν να αντέξουν αστοχίες και διακοπές. Αξιοποιώντας τεχνικές όπως η εξισορρόπηση φορτίου, η αυτόματη κλιμάκωση και η αρχιτεκτονική microservices, οι οργανισμοί μπορούν να σχεδιάσουν εφαρμογές που είναι εξαιρετικά διαθέσιμες, ανεκτικές σε σφάλματα και επεκτάσιμες, διασφαλίζοντας την αδιάλειπτη παροχή υπηρεσιών στους πελάτες. Συνολικά, οι δυνατότητες ανάκαμψης από καταστροφές και επιχειρηματικής συνέχειας του υπολογιστικού νέφους παρέχουν στις επιχειρήσεις εμπιστοσύνη και

Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

και στρατηγικοί προβληματισμοί

Στο σημερινό υπερανταγωνιστικό επιχειρηματικό τοπίο, η απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος είναι απαραίτητη για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία και βιωσιμότητα. Το cloud computing προσφέρει μια μυριάδα ευκαιριών για τις επιχειρήσεις να διαφοροποιηθούν, να καινοτομήσουν και να ξεπεράσουν τους ανταγωνιστές τους στην αγορά.

Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα του υπολογιστικού νέφους είναι η ικανότητά του να εκδημοκρατίζει την πρόσβαση σε προηγμένες δυνατότητες πληροφορικής, εξισορροπώντας τους όρους ανταγωνισμού για νεοφυείς επιχειρήσεις και μικρές επιχειρήσεις. Εξαλείφοντας την ανάγκη για αρχικές επενδύσεις υποδομής και παρέχοντας μο -

ντέλα τιμολόγησης pay-as-you-go, το cloud επιτρέπει σε οργανισμούς όλων των μεγεθών να έχουν πρόσβαση σε τεχνολογίες αιχμής και να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά τους μεγαλύτερους κατεστημένους φορείς. Το cloud computing καλλιεργεί μια κουλτούρα καινοτομίας και πειραματισμού, δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να επαναλαμβάνουν γρήγορα, να αποτυγχάνουν γρήγορα και να μαθαίνουν από τα λάθη τους. Αξιοποιώντας πλατφόρμες, εργαλεία και υπηρεσίες ανάπτυξης που βασίζονται σε σύννεφο, οι οργανισμοί μπορούν να επιταχύνουν τη μετάβαση στην αγορά, να μειώσουν

τους κύκλους καινοτομίας και να προσφέρουν διαφοροποιημένα

προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις εξελισσόμενες

ανάγκες των πελατών.

Επιπλέον, το cloud διευκολύνει στρατηγικές συνεργασίες και συ-

νεργασίες οικοσυστήματος που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν νέες αγορές, να επεκτείνουν την εμβέλειά τους και να δημιουργήσουν αξία για τους πελάτες. Είτε πρόκειται για χρήση των API και συνδέσεις που βασίζονται σε σύννεφο είτε για συνεργασία

με παρόχους cloud και ISV, οι οργανισμοί μπορούν να αξιοποιήσουν τη δύναμη του cloud για να προωθήσουν την ανάπτυξη και την καινοτομία μέσω στρατηγικών συμμαχιών. Ωστόσο, η συνειδητοποίηση του πλήρους δυναμικού του υπολογιστικού νέφους απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, εκτέλεση και συνεχή βελτιστοποίηση. Οι οργανισμοί πρέπει να αναπτύξουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική cloud που να ευθυγραμμίζεται με τους επιχειρηματικούς στόχους, να αντιμετωπίζει τις απαιτήσεις ασφάλειας και συμμόρφωσης και να μεγιστοποιεί την απόδοση επένδυσης (ROI).

Επιπλέον, οι επιχειρήσεις πρέπει να καλλιεργήσουν μια κουλτούρα

παιδείας στο cloud και ανάπτυξης δεξιοτήτων για να ενδυναμώσουν τους υπαλλήλους να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τις τεχνολογίες cloud και να προωθήσουν την καινοτομία σε ολόκληρο τον οργανισμό. Οι στρατηγικές εκτιμήσεις και οι βέλτιστες πρακτικές για τη χρήση του υπολογιστικού νέφους για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος είναι βασικές για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν να ευδοκιμήσουν στη σημερινή ψηφιακή οικονομία. Αγκαλιάζοντας τις

τεχνολογίες cloud, οι οργανισμοί μπορούν να ξεκλειδώσουν νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη, καινοτομία και διαφοροποίηση, τοποθετώντας

τους εαυτούς τους για επιτυχία σε μια ολοένα πιο ανταγωνιστική και δυναμική αγορά.

Συμπέρασμα

Συ μπερασματικά, το cloud computing έχει αναδειχθεί ως μια μεταμορφωτική δύναμη που αναδιαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις λειτουργούν, καινοτομούν και ανταγωνίζονται στη σημερινή ψηφιακή οικονομία. Από την αποδοτικότητα κόστους και την επεκτασιμότητα έως την ασφάλεια, την ευελιξία και την καινοτομία, το cloud προσφέρει μια πλειάδα πλεονεκτημάτων που εξουσιοδοτούν τους οργανισμούς να ξεκλειδώσουν νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη και να οδηγήσουν σε βιώσιμη επιτυχία. Αξιοποιώντας τη δύναμη του cloud, οι επιχειρήσεις μπορούν να βελτιστοποιήσουν τη λειτουργική απόδοση, να βελτιώσουν την οικονομική απόδοση και να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά. Επιπλέον, το cloud computing επιτρέπει στους οργανισμούς να προσαρμοστούν γρήγορα στις μεταβαλλόμενες δυναμικές της αγοράς, να προσφέρουν εξατομικευμένες εμπειρίες και να κεφαλαιοποιούν τις αναδυόμενες ευκαιρίες, τοποθετώντας τους για μακροπρόθεσμη επιτυχία και ανθεκτικότητα. Ωστόσο, η συνειδητοποίηση του πλήρους δυναμικού του υπολογιστικού νέφους απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, εκτέλεση και συνεχή βελτιστοποίηση. Οι οργανισμοί πρέπει να αναπτύξουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική cloud που να ευθυγραμμίζεται με τους επιχειρηματικούς στόχους, να αντιμετωπίζει τις απαιτήσεις ασφάλειας και συμμόρφωσης και να μεγιστοποιεί την απόδοση επένδυσης (ROI). Επιπλέον, οι επιχειρήσεις πρέπει να καλλιεργήσουν μια κουλτούρα παιδείας στο cloud και ανάπτυξης δεξιοτήτων για να ενδυναμώσουν τους υπαλλήλους να αξιοποιήσουν αποτελεσματικά τις τεχνολογίες cloud και να προωθήσουν την καινοτομία σε ολόκληρο τον οργανισμό.

Ο μετασχηματιστικός αντίκτυπος του cloud computing στις επιχει-

ρήσεις είναι αναμφισβήτητος. Αγκαλιάζοντας τις τεχνολογίες cloud

και υιοθετώντας μια στρατηγική νοοτροπία, οι οργανισμοί μπορούν

να ξεκλειδώσουν νέες δυνατότητες, να προωθήσουν την καινοτομία και να ευδοκιμήσουν στην ψηφιακή εποχή.

Με τη χρήση τεχνολογιών cloud, οι εταιρείες και οι οργανισμοί

μπορούν να ξεκλειδώσουν νέες

δυνατότητες, να προωθήσουν

την καινοτομία και να ευδοκιμήσουν

στην ψηφιακή εποχή

Χτυπημένες από αλλεπάλληλες κρίσεις οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις προχωρούν στην ψηφιακή τους μετάβαση, χρειάζεται όμως να επιταχύνουν το βηματισμό τους, σύμφωνα με τις επιταγές των καιρών.

Κάνει βήματα ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ, απαιτούνται όμως άλματα Του Φανούρη Δρακάκη με τουλάχιστον βασικό επίπεδο «ψηφιακής έντασης» ήταν μόλις 41% στην Ελλάδα, όταν στη Δανία ή στη Φινλανδία τα αντίστοιχα ποσοστά

Η

Ελ λάδα έχει κάνει βήματα, αλλά δεν έχει κάνει ακόμη άλματα», σημείωνε πριν από μερικούς μήνες ο Πρόεδρος ΔΣ του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλης Κορκίδης, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του ΣΕΠΕ, σχολιάζοντας τις επιδόσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ψηφιακή τους μετάβαση. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ είναι σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, που μπορεί να κρίνει την επόμενη ημέρα και την μακροπρόθεσμη επιβίωσή τους. Τα επόμενα βήματα πρέπει να γίνουν

με μεγαλύτερη ταχύτητα, σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, αφού οι ΜμΕ (και κυρίως οι μικρές) ξεκινούσαν αυτήν την πορεία ψηφιακής μετάβασης από πολύ χαμηλό σημείο εκκίνησης. Γεγονός που αναγνωρίζεται και από την κυβέρνηση, η οποία έχει τοποθετήσει το «στοίχημα» του ψηφιακού μετασχηματισμού των ΜμΕ πολύ ψηλά στην ατζέντα της, προχωρώντας τα τελευταία χρόνια στη διάθεση σημαντικών και ιδιαίτερα ελκυστικών χρηματοδοτικών εργαλείων προς αυτήν την κατεύθυνση. Από την πλευρά τους, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δείχνουν να κάνουν φιλότιμες προσπάθειες για την τεχνολογική τους αναβάθμιση, όμως μια σειρά κρίσεων, με τελευταία αυτή του ενεργειακού κόστους, αλλά και η έλλειψη ψηφιακής κουλτούρας φρενάρει την επιτάχυνση αυτών των επενδύσεων. Ας δούμε όμως που βρισκόμαστε…

Ουραγοί στην Ευρώπη, με σημαντικούς

ρυθμούς ανάπτυξης

Με τις επιδόσεις μας στον ψηφιακό μετασχηματισμό να αποτελούν

σε ένα μεγάλο βαθμό και δείκτη ανταγωνιστικότητας τόσο των ίδιων των επιχειρήσεων όσο και της οικονομίας μας συνολικά, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε πρώτα από όλα που βρίσκεται η χώρα μας σε σχέση με την Ευρώπη των 27 κρατών-μελών της ΕΕ. Σύμφωνα

φθάνουν το 89% ή το 90%, αντίστοιχα, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ κυμαίνεται ελάχιστα κάτω από το 70% (69,10%). Επομένως, η Ελλάδα έχει

πολύ και δύσκολο δρόμο μπροστά της για να πετύχει τον ευρωπαϊκό

στόχο για το τέλος της δεκαετίας, που έχουν τεθεί στα επίπεδα του 90%.

Στην Ελλάδα δηλαδή η κάλυψη του στόχου βρίσκεται στο 46%, έναντι

77% στην Ε.Ε. Όπως μάλιστα μπορούμε να διακρίνουμε από το σχετικό

γραφικό (διάγραμμα 2), η Ελλάδα σε επίπεδο ρυθμού ανάπτυξης την

τελευταία χρονιά κινήθηκε χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Ναι μεν οι ΜμΕ σημείωσαν πρόοδο στον ψηφιακό μετασχηματισμό

τους, όμως οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές κινήθηκαν ταχύτερα.

Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, η απαισιόδοξη, για να εξετάσουμε

το τοπίο του ψηφιακού μετασχηματισμού στη χώρα μας, όπως έχουν

σχολιάσει το προηγούμενο διάστημα στελέχη του τεχνολογικού κλάδου.

Η άλλη πλευρά, η οποία λαμβάνει υπόψη της και τους ιδιαίτερους παράγοντες της ελληνικής επιχειρηματικής πραγματικότητας είναι περισσότερο αισιόδοξη από όσο μαρτυρούν τα συγκριτικά νούμερα, σημειώνοντας βέβαια ότι πρέπει να επιταχυνθεί ο ρυθμός μας. «Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) έχουν σημειώσει σημαντικά βήματα προόδου επιδεικνύοντας μεγάλη διάθεση να ενσωματώσουν και να αξιοποιήσουν τεχνολογίες αιχμής στις λειτουργίες τους», αναφέρει ο Νίκος Χριστοδούλου, Partner, Consulting Leader, Deloitte Ελλάδος στην

επικοινωνία που είχαμε μαζί του. Σημειώνει βέβαια ότι «οι ΜμΕ πρέπει

(2018-2023), στη διάρκεια της οποίας η χώρα μας βελτίωσε κατά

του ΣΕΒ. Επίσης, σύμφωνα με το Δείκτη DMI, την περίοδο 2019-2022 οι

ελληνικές επιχειρήσεις ψηφιοποιήθηκαν πέντε φορές ταχύτερα από

το μέσο όρο της ΕΕ. Ο ρυθμός μεταβολής της ψηφιακής ωριμότητας

τους ανήλθε στο 9,2% έναντι 1,9% στην ΕΕ. Σημείο καμπής σε αυτήν

τη σημαντική βελτίωση αποτέλεσε η πανδημία, η οποία έδιωξε σε ένα

βαθμό τους φόβους για τη χρήση τεχνολογικών εργαλείων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η βελτίωση αυτή καταγράφεται στην έκθεση «Η ψηφιακή ετοιμότητα των ΜμΕ στην Ελλάδα», που πραγματοποιεί κάθε δύο χρόνια η Cosmote με τη συνεργασία του εργαστηρίου Eltrun, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Συγκρίνοντας επιμέρους στοιχεία μεταξύ 2020 και 2022 συναντάμε σημαντικούς διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης στη χρήση ψηφιακών εργαλείων από τις ΜμΕ. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λειτουργία e-shop, όπου καταγράφεται αύξηση 40%», μας αναφέρει ο Θάνος Φαλάγγας, Διευθυντής Enterprise & Business Marketing & CRM του Oμίλου ΟΤΕ. Όπως προσθέτει, σημαντική αύξηση επίσης διαπιστώθηκε στη χρήση ψηφιακών καμπανιών (33%), στη χρήση τηλεφωνικών κέντρων (21%) και βέβαια -λόγω του γενικότερου κλίματος των δύο ετών της πανδημίας- στα εργαλεία τηλεδιάσκεψης (59%).

Σημαντικές οι διαφορές ψηφιακής ωριμότητας των ΜμΕ Όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, ο δείκτης ψηφιακής ωρι-

μότητας των ΜμΕ διαφέρει αισθητά ανάλογα με το μέγεθός τους. Στις

μεγαλύτερες ο ρυθμός της ψηφιακής μετάβασης είναι εντονότερος, ενώ στις μικρότερες που αποτελούν και τη συντριπτική πλειονότητα

ΜμΕ ο βηματισμός είναι πιο αργός. Αυτό μαρτυρούν και τα ευρήματα

της έρευνας του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού του

ΣΕΒ σε συνεργασία με τη Deloitte, τα οποία συνδέουν την ψηφιακή

ωριμότητα με το επιχειρηματικό μέγεθος: 7 στις 10 μεγάλες επιχειρήσεις

κινούνται σε υψηλά επίπεδα ωριμότητας, κάτι που ισχύει μόλις για

το 23% των μεσαίων και το 13% των μικρών επιχειρήσεων. Επομένως, κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο πολύ μεγάλος αριθμός των μικρών επιχειρήσεων είναι παράγοντας ανάσχεσης του ψηφιακού μετασχηματισμού. «Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας με το μερίδιό τους ως προς το σύνολο των επιχειρήσεων να ανέρχεται σε 99,9%. Μάλιστα, ένα σημαντικό μέρος αυτών αποτελείται από πολύ μικρές επιχειρήσεις (κάτω από 10 άτομα), ενώ το 68% αφορά ατομικές επιχειρήσεις, ποσοστό που ξεπερνάει κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αυτή η ιδιαιτερότητα στη σύνθεση του ελληνικού επιχειρηματικού σκηνικού έχει επιπτώσεις και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της εγχώριας οικονομίας» επισημαίνει στη συζήτησή μας ο Ν. Χριστοδούλου. Στο ίδιο κλίμα είναι και το σχόλιο του Θ. Φαλάγγα. «Οι πιο μεγάλες επιχειρήσεις είναι

Μπορεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός των ΜμΕ στη χώρα μας να παρουσίασε βελτίωση την τελευταία χρονιά, όμως ο ρυθμός ήταν σαφώς μικρότερος του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

πλέον σύγχρονα εργαλεία. «Από τις 200 επιχειρήσεις που δεν ανήκουν

στον κλάδο ΤΠΕ (Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών) το 83% πιστεύει πως οι λύσεις δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να βελτιώσουν την παραγωγικότητα της επιχείρησης, ενώ το 82% πιστεύει πως μπορούν να βελτιώσουν την ανάπτυξή της. Παράλληλα, το 15% πειραματίζεται με την εν λόγω τεχνολογία, ενώ το 16% αξιολογεί λύσεις GenAI» αναφέρει ο Ν. Χριστοδούλου. Τις διαφορές μεγέθους εντοπίζει και η πρόσφατη έρευνα του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ για τον κλάδο του εμπορίου, βασικό συμπέρασμα της οποίας είναι ότι οι ΜμΕ αναγνωρίζουν τη χρησιμότητας της τεχνολογίας, αλλά σε αυτή τη δεδομένη στιγμή έχουν άλλες προτεραιότητες. Όπως προκύπτει από τη συγκεκριμένη έρευνα, οι μικρότερες επιχειρήσεις μπορεί μεν να επιδεικνύουν μια σημαντική ανθεκτικότητα, όμως μοιάζουν να είναι εγκλωβισμένες στις χαμηλές επιδόσεις λόγω των αλλεπάλληλων κρίσεων. Οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τη δεδομένη στιγμή (ανατιμήσεις, οικονομικές υποχρεώσεις, ρευστότητα, ενεργειακό κόστος) εξωθούν τις επιχειρήσεις να δώσουν προτεραιότητα στη βραχυπρόθεσμη βιωσιμότητα και όχι στον μακροπρόθεσμο μετασχηματισμό τους. Κατά συνέπεια, το κόστος του ψηφιακού μετασχηματισμού (και εκείνο της πράσινης μετάβασης) παραπέμπεται στις καλένδες, αφού δεν αξιολογείται ως πρόκληση πρώτης προτεραιότητας.

Αιτίες της υστέρησης του ψηφιακού

μετασχηματισμού των ΜμΕ

Η υποχώρηση του ψηφιακού μετασχηματισμού σε δεύτερη προτεραιότητα για τις ελληνικές ΜμΕ ίσως να εξηγεί και τη χαμηλή απορροφητικότητα των ψηφιακών δράσεων του νέου ΕΣΠΑ. Παρά

το γεγονός ότι οι συγκεκριμένες δράσεις είναι ιδιαίτερα ελκυστικές

ως προς το ύψος επιδότησης που προσφέρουν για την προμήθεια

ψηφιακών προϊόντων και λύσεων, η ζήτηση από τις ελληνικές ΜμΕ

είναι πολύ χαμηλή. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι και το Φθινόπωρο του 2023, όπου έχουμε και τα τελευταία γνωστά αναλυτικά στοιχεία, από το διαθέσιμο προϋπολογισμό των 300 εκατομμυρίων ευρώ που έχουν συνολικά οι ψηφιακές δράσεις του νέου ΕΣΠΑ είχαν κατατεθεί αιτήσεις για μόλις 90 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, και ίσως πιο ανησυχητικό στοιχείο, ήταν το ποσοστό απόρριψης αυτών των αιτήσεων κατά τη διαδικασία αξιολόγησής τους. Σύμφωνα με πληροφορίες στις πρώτες αξιολογήσεις των επενδυτικών σχεδίων το ποσοστό απόρριψης ξεπερνούσε το 50%. Τα παραπάνω στοιχεία δίνουν και μια άλλη διάσταση που ξεπερνάει τους οικονομικούς πόρους και σχετίζεται με την ετοιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων να προχωρήσουν σε επενδύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού. Στους δομικούς δηλαδή

Γράφημα 3

Με συντριπτικό ποσοστό έναντι των υπολοίπων παραγόντων ανάσχεσης του ψηφιακού μετασχηματισμού των ΜμΕ αναγνωρίζεται η έλλειψη κουλτούρας.

πλευρά των ΜμΕ και αποτελούν το βασικό αίτιο της υστέρησης.

Με αυτή τη διάσταση δείχνει να συμφωνεί ο Θάνος Φαλάγγας.

«Η χαμηλή απορρόφηση των ψηφιακών δράσεων δείχνει ότι ο

ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι πρωτίστως ένα ζήτημα

χρηματοδότησης, αλλά ενημέρωσης, εκπαίδευσης και κατανόησης των ωφελειών που προκύπτουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις»

σημειώνει. Στο ίδιο περίπου τόνο κυμαίνεται και η τοποθέτηση του Νίκου Χριστοδούλου. «Το έλλειμμα οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Δίχως αμφιβολία η κατανόηση τεχνολογιών αιχμής, όπως για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη, και πώς μπορεί μία επιχείρηση να την αξιοποιήσει είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες. Το ίδιο ισχύει και σε επίπεδο στρατηγικής. Το πώς μπορούν δηλαδή οι επιχειρήσεις να δομήσουν και να εφαρμόσουν ένα ψηφιακό στρατηγικό πλάνο. Στο ίδιο πλαίσιο, σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων αντιμετωπίζει πρόβλημα στην εξεύρεση καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού με ψηφιακές δεξιότητες. Κι αυτό αποτελεί τροχοπέδη στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού» σχολιάζει ο Ν. Χριστοδούλου, σημειώνοντας ότι η Deloitte έρχεται να βοηθήσει τις ΜμΕ που δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τη σωστή κατεύθυνση παρέχοντας ψηφιακές λύσεις, από τη χάραξη στρατηγικής προσέγγισης μέχρι την υλοποίησή της. Ιδιαίτερα για το πεδίο της χάραξης στρατηγικής, ο Ν. Χριστοδούλου μας παραπέμπει στην ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας «Ψηφιακός μετασχηματισμός των ελληνικών επιχειρήσεων» που υλοποιήθηκε από τον ΣΕΒ και την Deloitte, σύμφωνα με την οποία το ποσοστό των μικρότερων επιχειρήσεων (που συμμετείχαν στην έρευνα) με έσοδα κάτω των 30 εκατομμυρίων ευρώ και το οποίο δεν έχει μία ξεκάθαρα ορισμένη και κατάλληλα τεκμηριωμένη και καταγεγραμμένη ψηφιακή στρατηγική ανήλθε σε 25,8%.

Απαραίτητη η διαμόρφωση

κουλτούρας ψηφιακού μετασχηματισμού

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων είναι πρώτα και κύρια ζήτημα κουλτούρας των οργανισμών. Να αντιλαμβάνονται δηλαδή τον κομβικό ρόλο της τεχνολογίας, τόσο οι επιχειρήσεις όσο

και οι ίδιοι εργαζόμενοι, να την υιοθετούν και να τη διαχέουν στο σύνολο της λειτουργίας τους. Να αντιλαμβάνονται ότι με τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ανοίγουν οι ορίζοντες και αυξάνεται η βάση στην

οποία απευθύνονται. Υπάρχει έλλειμμα κουλτούρας στις ελληνικές ΜμΕ και αν ναι, πόσο έντονο είναι; Και πάλι ο Ν. Χριστοδούλου μας παραπέμπει στα ευρήματα της έρευνας του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού ΣΕΒ και της Deloitte, σύμφωνα με τα οποία «η έλλειψη κατάλληλης κουλτούρας/ στρατηγικής κατεύθυνσης/ αντίσταση στην αλλαγή ήταν, σε ποσοστό 36%, το σημαντικότερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στην υλοποίηση των πρωτοβουλιών, των έργων και των επενδύσεων ψηφιακού μετασχηματισμού». «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μια δυναμική διαδικασία, ένα μακρύ ταξίδι αλλαγών» συνέχισε στην τοποθέτησή

του «και οι αλλαγές απαιτούν ενημέρωση και προσαρμοστικότητα. Η

αλλαγή κουλτούρας είναι μία σύνθετη διαδικασία που απαιτεί χρόνο. Γι’ αυτό πρέπει να εστιάσουμε στη βελτίωση της κουλτούρας και

ακόμη περισσότερο να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση

και την κατάρτιση των επόμενων γενεών, οι οποίες θα κληθούν να

αντιμετωπίσουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις στο μέλλον».

Έχοντας διακρίνει το έλλειμμα εκπαίδευσης και κατάρτισης των στελεχών των ΜμΕ, η Cosmote υλοποιεί εντελώς δωρεάν εδώ και επτά χρόνια το πρόγραμμα Grow your Business. «Η επιτυχία του Grow Your Business, με έως και 1.000 στελέχη να παρακολουθούν τα μαθήματα αναδεικνύει και τη δίψα για εκπαίδευση που υπάρχει στις ΜμΕ και τη σημασία που έχει η υλοποίηση τέτοιων πρωτοβουλιών» σημειώνει ο Θ. Φαλάγγας. «Τα στελέχη και οι επιχειρήσεις χρειάζονται τέτοιου είδους προγράμματα. Προγράμματα που προσφέρουν σε βάθος εκπαίδευση και ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, λαμβάνοντας ταυτόχρονα πιστοποιήσεις της εξειδίκευσής του» προσθέτει, σημειώνοντας ότι στην πρωτοβουλία της Cosmote με τη συνεργασία του Οικονομικού Πανεπιστημίου οι συμμετέχοντας λαμβάνουν πιστοποιήσεις για τις γνώσεις που απέκτησαν. «Η παρακολούθηση ξεπερνάει κάθε προσδοκία με περίπου 1000 άτομα (εργαζόμενους ή

Στα δύο χρόνια της πανδημίας η λειτουργία ηλεκτρονικού καταστήματος από τις ελληνικές ΜμΕ παρουσίασε σημαντική άνοδο. Μάλιστα, αυτό αναγνωρίζεται και από τους ευρωπαϊκούς δείκτες, με το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που πουλούν ηλεκτρονικά προϊόντα να υπολείπεται ελάχιστα του ευρωπαϊκού μέσου όρου (17% έναντι 19%).

ιδιοκτήτες επιχειρήσεων) ανά θεματική ενότητα και με 10 ενότητες

να πραγματοποιούνται μόνο το τελευταίο εξάμηνο» προσθέτει. Στο

ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Deloitte, που μέσω της Deloitte Academy εκπαιδεύει και πιστοποιεί τις δεξιότητες στελεχών σε μια σειρά από τεχνολογικούς τομείς. «Υπάρχουν πολλές ενέργειες που μπορούν να βελτιώσουν το περιβάλλον γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η κατάρτιση του εργατικού δυναμικού σε ψηφιακές δεξιότητες, είτε με τη μορφή του upskilling ή με τη μορφή του reskilling, είναι απαραίτητο βήμα. Το μέλλον του εργατικού δυναμικού βασίζεται στο τρίπτυχο ταλέντο, τεχνολογία, καινοτομία. Αυτό θέλουμε να αναπτύξουμε κι εμείς μέσω της Deloitte Academy» σημειώνει ο Ν. Χριστοδούλου. Επιπλέον, τόσο ο Θ. Φαλάγγας όσο και ο Ν. Χριστοδούλου συμφωνούν πως η διασύνδεση με πανεπιστήμια και οι συνέργειες μεταξύ επιχειρήσεων θα βοηθήσουν σημαντικά στη βελτίωση των δεικτών ψηφιακού μετασχηματισμού των ΜμΕ.

Μπορούμε να αισιοδοξούμε;

Ο

ψηφια κός μετασχηματισμός είναι και ζήτημα βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και αποτελεί μία επείγουσα αναγκαιότητα για να συμ-

βαδίσουν με τον ανταγωνισμό, εγχώριο και μη. Είναι σαφές ότι οι

επιχειρήσεις που δεν θα αγκαλιάσουν τις τεχνολογικές εξελίξεις θα μείνουν πίσω ή και θα χαθούν. Τα βήματα προόδου που έχουν συντελεστεί τα προηγούμενα χρόνια σε ό,τι αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό δείχνουν ότι ένα κομμάτι των ΜμΕ, όχι αμελητέο, επιδεικνύει μεγάλη διάθεση να ενσωματώσει και να αξιοποιήσει τεχνολογίες αιχμής στις λειτουργίες τους. Αυτό με τη σειρά του δείχνει ότι συντελείται μια στροφή της κουλτούρας και της νοοτροπίας της ελληνικής επιχειρηματικότητας, που αποτελεί μια καλή, πρώτη βάση περαιτέρω σημαντικής ενίσχυσης του ψηφιακού μετασχηματισμού στα επόμενα χρόνια. Περισσότερες συντονισμένες δράσεις, η ανάληψη σημαντικότερων ρόλων στο εσωτερικό των επιχειρήσεων από τη νέα γενιά στελεχών, που είναι πιο φιλικά προσκείμενοι προς την τεχνολογία σε σύγκριση με την παλιότερη, μπορούν επίσης να λειτουργήσουν θετικά προς αυτήν την κατεύθυνση.

Τ

α νούμερα, αν διαβάζονται σωστά, λένε πάντα την αλήθεια

κι εδώ δεν χωρεί αμφιβολία, γιατί όσα λένε φαίνονται

και στην πράξη: σχεδόν όλοι οι Έλληνες (το 96%, για την

ακρίβεια), από 13 ως 74 χρόνων είναι χρήστες του Internet, κυρίως

μέσω των κινητών τους, περνώντας περισσότερες από 2 ώρες

(οι νέοι περισσότερες από 3) καθημερινά σ’ αυτό το «παράθυρο

στον κόσμο». Μάλιστα, ο ένας στους τρεις (για τους νέους, της

Generation Z, ο ένας στους δυο) ομολογούν ότι δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς Internet. Αυτά τα εντυπωσιακά ευρήματα έφερε στο φως η πρόσφατη (Μάρτιος ’24) έρευνα «Focus on Tech» της Focus Bari, αποδεικνύοντας την ουσιαστική μετάβασή μας (ειδικά από την πανδημία και μετά) στη νέα κανονικότητα, που επιβάλλουν οι καιροί. Όμως -κακά τα ψέματα- αυτή η μετάβαση γίνεται μετ’ εμποδίων, καθώς -με δεδομένο ότι η πρόσβαση στο Διαδίκτυο εντάσσεται πλέον στις υπηρεσίες κοινής ωφελείας (utilities)- θα μπορούσε να είναι ταχύτερη, ευκολότερη και, κυρίως, φτηνότερη. Η Ελλάδα εξακολουθεί να κινείται στα χαμηλότερα επίπεδα των σχετικών δεικτών, προχωρώντας με ρυθμούς χελώνας, που έχουν

αρνητική επίπτωση στο αναπτυξιακό momentum της, όταν η υπόλοιπη Ευρώπη κινείται πολύ ταχύτερα, ειδικά στον χώρο της πρόσβασης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε οπτική

ίνα και υψηλές ταχύτητες (στην κινητή τηλεφωνία πάμε πολύ καλύτερα, αν και με ιδιαίτερα ακριβά τιμολόγια), με αποτέλεσμα η απόσταση που μας χωρίζει από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να παραμένει, αν δεν διευρύνεται κιόλας. Κι εδώ οι αριθμοί δεν διαψεύδονται εύκολα: στον σχετικό χάρτη που δημοσίευσε στις

20 Μαρτίου το FTTH Europe Council, η Ελλάδα παρουσιάζει

διείσδυση 20%, όντας αρκετά κάτω τόσο από τον μέσο όρο της ΕΕ (+ Ηνωμένο Βασίλειο) που βρίσκεται στο 52%, όσο κι από εκείνον του συνόλου των 39 ευρωπαϊκών χωρών, που φτάνει στο 49,6%. Είμαστε οι μόνοι με τόσο χαμηλό ποσοστό διείσδυσης, με όλους τους Σκανδιναβούς να βρίσκονται πάνω από το 70%, τους Γάλλους στο 78%, τους Ισπανούς στο 86%, τους Πορτογάλους στο 82%, τους Κύπριους στο 66%, τους Τούρκους στο 37%, αλλά ταυτόχρονα (ελαφρά παραφωνία) με τους Γερμανούς (25%), τους Ιταλούς (27%) και τους Βρετανούς (30%) να ρίχνουν τον μέσο όρο.

Η ίδια ετήσια έρευνα, από την εξειδικευμένη εταιρεία Idate, δίνει συνολικά 244 εκατ. συνδέσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις στις 36 αγορές της (ευρύτερης) Ευρώπης με τις μισές (121 εκατ.)

να είναι εν χρήσει.

Η ελληνική υστέρηση

Στον αντίποδα, η ελληνική πραγματικότητα έχει να αντιπροτείνει (με επίσημα και ανεπίσημα στοιχεία), περί τις 1,3 εκατ. συνδέσεις από πλευράς Cosmote (που ελέγχει το μεγαλύτερο

μερίδιο της αγοράς), 280.000 από πλευράς Vodafone και περίπου

300.000 από πλευράς Nova. Αρκούν; Υπάρχει πρόοδος, βεβαίως,

αλλά η υστέρηση παραμένει και το χάσμα ίσως διευρυνθεί ακόμα

περισσότερο, ανάλογα με το πόσο γρήγορα θα κινηθούν οι άλλες

χώρες, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη συγκριτική θέση της Ελλάδας, όσον αφορά στην προσέλκυση επενδύσεων και όχι μόνο. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου (που είχε στείλει τα πρώτα «τροχιοδεικτικά» με τις δηλώσεις του στο MWC της Βαρκελώνης, αμέσως μετά τη συνάντησή του με στελέχη της γνωστής εταιρείας μετρήσεων Ookla, τα οποία έδειξαν ότι ναι μεν η κάλυψη του δικτύου οπτικών ινών φτάνει πανελλαδικά στο 38%, αλλά η ζήτηση περιορίζεται μόλις στο 9%) συγκάλεσε συνάντηση κορυφής που έγινε στις 19 Μαρτίου.

Σ’ αυτήν συμμετείχαν οι διευθύνοντες σύμβουλοι του ΟΤΕ, Μιχάλης Τσαμάζ, της Vodafone, Χάρης Μπρουμίδης, της Nova, Παναγιώτης Γεωργιόπουλος, αλλά -για πρώτη φορά- και εκπρόσωπος της ΔΕΗ, ο αναπληρωτής CEO για Ψηφιακές & Καινοτόμες Υπηρεσίες και αντιπρόεδρος της ΔΕΗ FiberGrid, Αλέξανδρος Πατεράκης, που άκουσαν (παρόντων του υφυπουργού, Κωνσταντίνου Κυρανάκη, και του ΓΓ Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνου Καράντζαλου) ότι «δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο». Κύριο ζητούμενο και κοινός στόχος, όπως αναφέρθηκε επισήμως, η Ελλάδα να βελτιώσει σύντομα τη θέση της στους ευρωπαϊκούς δείκτες σταθερής τηλεφωνίας, προσφέροντας υψηλότερη ποιότη-

τα υπηρεσιών σε ανταγωνιστικές τιμές, τόσο στα αστικά κέντρα, όσο και στις περιαστικές περιοχές μέσω του προγράμματος ΣΔΙΤ Ultra-Fast Broadband των 870 εκατομμυρόων ευρώ, που έχει ήδη ξεκινήσει.

Αναγκαία προϋπόθεση

Προφανώς, η κυβέρνηση προωθεί με ιδιαίτερη ζέση την καλύτερη αξιοποίηση και των δικών της πρωτοβουλιών σ’ ό,τι αφορά στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της χώρας, για τις οποίες η γρήγορη, αξιόπιστη και προσιτή συνδεσιμότητα αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, ο ταχύτατος εμπλουτισμός της ψηφιακής Κυβερνητικής Πύλης gov.gr με ολοένα περισσότερες υπηρεσίες προς τους πολίτες, η ευρύτερη χρήση του προσωπικού ψηφιακού βοηθού mAigov, το ψηφιακό πορτοφόλι, αλλά και η επιβεβλημένη επέκταση της χρήσης POS για προϊόντα και υπηρεσίες απ’ όλους

νησης, όσο και για τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους», σημειώνει η ανακοίνωση του υπουργείου, προσθέτοντας ότι «σ’ αυτό το πλαίσιο συμφωνήθηκε να κατατεθούν άμεσα τα πλάνα επέκτασης των δικτύων οπτικών ινών, προκειμένου να χαρτογραφηθεί χρονικά και χωρικά η προώθηση της ευρυζωνικότητας, κάτι που αποτελεί βασικό παράγοντα ανάπτυξης για τη συνδεσιμότητα της χώρας».

Δεσμεύσεις και υποχωρήσεις

Οι τρεις «συστημικοί» παίκτες της ελληνικής αγοράς τηλεπικοινωνιών, αλλά και η ΔΕΗ, έχουν ήδη ανακοινώσει σημαντικές επενδύσεις, τις οποίες -έστω και αργά- συνεχίζουν να υλοποιούν. Απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή, στις 22 Μαρτίου, ο κ. Παπαστεργίου ανέβασε -επικαλούμενος τα όσα ειπώθηκαν στη συνάντηση με τους CEO- συνολικά σε πάνω από 4 δις ευρώ, τις επενδύσεις των παρόχων, που δεσμεύτηκαν για 3.100.000 γραμμές FTTH η Cosmote, 850.000 η Vodafone, 1.000.000 η Nova και 1.300.000 η ΔΕΗ, ως το τέλος του 2026. «Αν αυτό συνδυαστεί άμεσα και με γενναίες αποφάσεις για διακοπή χρήσης του χαλκού σε κτήρια στα οποία μπαίνει οπτική ίνα μέσω των δύο προγραμμάτων επιδότησης που έχουμε εξασφαλίσει με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας και του ΠΔΕ, Smart Readiness και Gigabit voucher (για αναβάθμιση των συνδέσεων σε ταχύτητες άνω των 250 Mbps), θα έχουμε ακόμη πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα στους δείκτες ευρυζωνικότητας», ανέφερε χαρακτηριστικά. Κατά τον υπουργό, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών. Επικαλούμενος στοιχεία του FTTH Europe Council, τον Σεπτέμβριο του 2022 ο αριθμός των νοικοκυριών με πρόσβαση σε δίκτυα οπτικών ινών αυξήθηκε κατά 34.5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021 (4η θέση στην ΕΕ ως προς το ρυθμό αύξησης), εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι τα στοιχεία για την ευρυζωνικότητα το 2024 θα

είναι ακόμα καλύτερα.

Στους τρεις και τέταρτος χωρεί

Η παρουσία του κ. Πατεράκη στη συνάντηση με την ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης έδωσε και επισήμως στη

ΔΕΗ το «χρίσμα» του τέταρτου πόλου στην ελληνική αγορά. Λίγες

ημέρες νωρίτερα, στις 15 Μαρτίου, η εισηγμένη είχε ενημερώσει

το επενδυτικό κοινό ότι η θυγατρική της, ΔΕΗ FiberGrid -η οποία έχει αναλάβει την ανάπτυξη και θέση σε λειτουργία πανελλαδικού

δικτύου FTTH- συνεχίζει την υλοποίηση του κατασκευαστικού πλάνου της, με το δίκτυό της να έχει φτάσει, μέσα σε μόλις 10 μήνες, σε 140.000 σπίτια 12 δήμων της Αττικής.

Στόχος της ΔΕH FiberGrid είναι το δίκτυο να φτάσει σε 500.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις ως το τέλος του 2024 και σε 1,7 εκατ. το 2025, στις παραπάνω περιοχές. Συνολικά, ο στόχος του Ομίλου ΔΕΗ είναι να προσφέρει κάλυψη με οπτική ίνα μέχρι το σπίτι σε 3 εκατ. νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα εντός της επόμενης πενταετίας, με τις επενδύσεις της για την περίοδο 20242026 να ανέρχονται σε περίπου 680 εκατομμύρια ευρώ. Μένει να διαπιστωθεί, βέβαια, αν η ΔΕΗ (που εξαγόρασε πριν από λίγους μήνες και την αλυσίδα λιανικής ‘Κωτσόβολος’) θα μπει μόνη και ανεξάρτητη στον χώρο των τηλεπικοινωνιών ή θα προχωρήσει σε κάποιας μορφής συνέργεια (της εξαγοράς ή της συμμαχίας, μη εξαιρουμένης) με κάποιον από τους άλλους παίκτες – εκτός βεβαίως, της αναμενόμενης συνεργασίας σε επίπεδο χονδρικής. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, και η ιδιαίτερα δυναμική σε συγκεκριμένες συνοικίες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης παρουσία της Inalan, ανεξάρτητου παρόχου διαδικτυακών συνδέσεων υψηλών

(1 Mbps και άνω) ταχυτήτων.

Η ουκρανικών συμφερόντων εταιρεία, που έχει ήδη 10ετή δραστηριότητα στη χώρα μας και στηρίζεται (αν και ζημιογόνος, για την ώρα) από το καναδικό fund Fiera Infrastructures, δεν προσκαλείται ακόμα στις επίσημες συναντήσεις, όμως συνεχίζει να αναπτύσσει ιδιόκτητο δίκτυο FTTH στις δυο μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις, με αποδέκτες ιδιώτες και επιχειρήσεις. Έχοντας ήδη πραγματοποιήσει επενδύσεις 40 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι

θα επενδύσει άλλα τόσα, τα επόμενα χρόνια, επιταχύνοντας την

υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου της.

Ψήφος εμπιστοσύνης

Η εταιρεία έχει αναθέσει με διαγωνιστική διαδικασία, πλέον, σε 12 αναδόχους την κατασκευή δικτύου FTTH σε επιπλέον περιοχές της Αττικής, αλλά και σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Βόλο, Καλαμάτα, Λάρισα, Ιωάννινα, Κόρινθο, Τρίκαλα, Κοζάνη, Βέροια, και Μεγαλόπολη. Η επιλογή τους έγινε βάσει -μεταξύ άλλων- πληθυσμιακής κάλυψης και έλλειψης υποδομών FTTH.

Ανεξάρτητα από τις εσωτερικές αναταράξεις που συνεχίζει να αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά Τηλεπικοινωνιών, η δυναμική και οι προοπτικές της δεν αφήνουν καθόλου αδιάφορους τους μεγάλους παίκτες στον διεθνή χώρο, οι οποίοι έχουν ήδη παρουσία στη χώρα μας. Μέσα στον Φεβρουάριο, οι εκπρόσωποι δυο εξ αυτών έδωσαν ουσιαστική ψήφο εμπιστοσύνης στη χώρα μας. Η Ελλάδα κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα πρόσβασης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε οπτική

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

Συγκεκριμένα, η διευθύνουσα σύμβουλος του ομίλου Vodafone, Margherita Della Vale, επισκέφθηκε την Αθήνα, συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό και δεσμεύτηκε για επενδύσεις στην Ελλάδα οι οποίες θα ξεπεράσουν το 1 δις €, μέσα στην επόμενη πενταετία, με στόχο την αναβάθμιση των υποδομών της εδώ θυγατρική τους. Μιλώντας στην εφημερίδα «Καθημερινή», χαρακτήρισε «καλά δομημένη και πρότυπη» την αγορά των τριών μόνο «παικτών», χαιρέτισε τη μεγάλη αλλαγή στη δυναμική και το θετικό κλίμα στην οικονομία και την κοινωνία της Ελλάδας, αλλά δεν παρέλειψε να ζητήσει αναστολή του ειδικού τέλους 10%, που επιβάλλεται στην κινητή τηλεφωνία στη χώρα μας, και μείωση του ΦΠΑ από το σημερινό 24%, ώστε η συνολική φορολόγηση των υπηρεσιών να προσεγγίσει τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς συντελεστές, επιβαρύνοντας λιγότερο τους τελικούς χρήστες.

Ανάλογα θετική για την τηλεπικοινωνιακή εικόνα της Ελλάδας ήταν και η Dominique Leroy, μέλος του ΔΣ της Deutsche Telekom και υπεύθυνη για την Ευρώπη, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης στο περίπτερο του ομίλου, στο φετινό Mobile World Congress της Βαρκελώνης, όπου η χώρα μας προβλήθηκε (παρουσία του υφυπουργού κ. Κυρανάκη) ως case study, όντας από τις πρώτες που υλοποιεί, μέσω της Cosmote, δίκτυο 5G Stand Alone. Η ίδια υπογράμμισε πως δράσεις επιδότησης της ζήτησης, όπως το Smart Readiness και το Gigabit voucher, μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στη βελτίωση των επιδόσεων της χώρας. Τόνισε, πάντως, πως μεγάλη πρόκληση για τον όμιλό τους, αλλά και τους υπόλοιπους παρόχους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, παραμένει η μείωση

του λειτουργικού κόστους, με χρήση λύσεων όπως το ΙοΤ, τομέας

στον οποίο ο όμιλος ΟΤΕ έχει αρκετές επιτυχίες.

Ακριβή μου τηλεφωνία…

Γενικά, τόσο στη σταθερή, όσο και στην κινητή τηλεφωνία, οι τιμές στην Ελλάδα θεωρούνται από τις ακριβότερες στην Ευρώπη, σε σύγκριση με τις παρεχόμενες υπηρεσίες, δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο αφενός την αξιοποίηση των νέων ψηφιακών δυνατοτήτων, αλλά και την υιοθέτηση νέων, καινοτόμων υπηρεσιών από το ευρύ κοινό. Ως προς το πρώτο σκέλος, σημαντική εξέλιξη θεωρείται

Στην σταθερή κινητή τηλεφωνία, οι τιμές στην Ελλάδα θεωρούνται

από τις ακριβότερες στην Ευρώπη, δυσχεραίνοντας την αξιοποίηση των

ψηφιακών δυνατοτήτων

η πρόσφατη επίσημη πρόταση (υπό αξιολόγηση και έγκριση από

την ΕΕΤΤ) εκ μέρους της Cosmote να προχωρήσει σε μειώσεις ως

και 28% στις τιμές χονδρικής στη σταθερή (που, προφανώς, θα μετακυλισθούν και στη λιανική, προς όφελος των καταναλωτών), στο πλαίσιο ενός συστήματος αμοιβαίων εκπτώσεων, με αντίστοιχες δεσμεύσεις όγκου συνδέσεων μεταξύ των παρόχων. Δηλαδή, σε περιοχές όπου ένας πάροχος δεν έχει δικό του δίκτυο FTTH και μισθώνει από κάποιο άλλο, η έκπτωση που θα απολαμβάνει να είναι ευθέως ανάλογη του αριθμού των συνδρομητών που θα εξυπηρετεί, ώστε να υπάρχει κίνητρο και στις δυο πλευρές.

Όσο για την κινητή τηλεφωνία, μια καλή αποτίμηση της ελληνικής

πραγματικότητας σε σύγκριση με 12 άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ δίνει η πρόσφατη (αρχές Μαρτίου) αξιολόγηση για την περίοδο 2017 – 2023 την οποία διενήργησε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων σε συνεργασία με τη σουηδική διεθνώς αναγνωρισμένη μελετητική εταιρεία Tefficient. Από αυτή την ανάλυση -που βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα χρήσης και στα πραγματικά έσοδα των παρόχων από τις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας- προέκυψε ότι οι Έλληνες συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας πληρώνουν ένα συγκεκριμένο μηνιαίο ποσό, αν και κάνουν χρήση σχετικά λιγότερων δεδομένων και περισσότερου χρόνου ομιλίας, σε σύγκριση με άλλα κράτη.

Ως προς τη σχέση αξίας – τιμής στην κινητή, η Ελλάδα κατατάσσεται χαμηλότερα, ξεπερνώντας ωστόσο χώρες όπως το Βέλγιο, η Γερμανία και η Ολλανδία, παρότι -με βάση τα δεδομένα του 2017- βρισκόταν στην τελευταία θέση του δείκτη. Κατά την ΕΕΤΤ, οι προσδοκίες για μελλοντική βελτίωση της θέσης της χώρας «είναι ιδιαίτερα υψηλές, λαμβάνοντας υπόψη τον ταχύτερο ρυθμό βελτίωσής της σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες ως προς τη χρήση δεδομένων και ως προς το κόστος ανά GByte, τα τελευταία χρόνια». Ενδεχομένως, ο επικείμενος ερχομός του Stand Alone 5G να έχει θετική επίδραση στις εξελίξεις

Η επόμενη ημέρα

Με την κυβέρνηση να παίρνει, τα τελευταία χρόνια, πρώτη εκείνη

σημαντικές ψηφιακές πρωτοβουλίες -σε αντίθεση με την παράδοση που ήθελε το Δημόσιο πάντα να υστερεί έναντι του ιδιωτικού τομέα- θεωρείται βέβαιο πως οι πιέσεις προς τους παρόχους για γρήγορα και ουσιαστικά αποτελέσματα μέσα στους επόμενους μήνες θα πυκνώσουν. Χωρίς, μάλιστα, να αποκλείονται και ανακατατάξεις στην αγορά, ιδιαίτερα όσον αφορά

Λείπουν «χέρια»

από τα πληκτρολόγια

Οι τεχνολογίες πληροφορικής υπόσχονται μια χωρίς προηγούμενο δυναμική στην επιχειρηματικότητα, η οποία εξαρτάται πια πλήρως από αυτές. Παρόλα αυτά οι υποσχέσεις αυτές κινδυνεύουν να μείνουν ανεκπλήρωτες αφού δεν υπάρχουν αρκετοί εξειδικευμένοι εργαζόμενοι για να τις υλοποιήσουν.

Του Βαγγέλη Βαγγελάτου

Ο ύτε μία ούτε δύο αλλά επτά στις δέκα εταιρείες στην Ελλάδα δεν μπορούν να καλύψουν ικανοποιητικά θέσεις εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού πληροφορικής. Το πρόβλημα έχει εδώ και χρόνια αρχίσει να διαγράφεται όλο και πιο έντονα και το επιβεβαίωσε εσχάτως η έρευνα του ΣΕΒ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με τίτλο «Η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή ψηφιακή δεκαετία». Σύμφωνα με αυτήν το πρόβλημα στη χώρα είναι τόσο ποσοτικό -απλά λείπουν «χέρια»- όσο και ποιοτικό, δηλαδή οι διαθέσιμοι εργαζόμενοι που πολλές φορές αναγκαστικά καλύπτουν θέσεις στο «ελληνικό ΙΤ» δεν έχουν την απαιτούμενη εξειδίκευση. Αντίστοιχη έρευνα και από την ManpowerGroup, για το πρώτο τρίμηνο του 2024, επιβεβαιώνει ότι το 74% των εργοδοτών στην Ελλάδα αναφέρει ότι

δυσκολεύεται να βρει υποψηφίους

αν δεν τα καταφέρει μέσα στα επόμενα χρόνια να καλύψει τις

Το πρόβλημα σε νούμερα Τα δεδομένα της σχετικής έρευνας της Deloitte με τίτλο «Μελέτη Αποτίμησης Επάρκειας Ειδικών ΤΠΕ στην Ελλάδα» που ολοκληρώθηκε σε συνεργασία με τον ΣΕΠΕ και παρουσιάστηκαν και στο πιο πρόσφατο Digital Economy Forum τον Δεκέμβριο του 2023

είναι ενδεικτικά της κατάστασης.

Η μελέτη για τις ανάγκες σε εξειδικευμένο προσωπικό σε τεχνολογίες ΤΠΕ επιβεβαίωσε τα δεδομένα που ήδη από το 2022 εντοπίζουν τις ελλείψεις, παρότι αρχικά σε αυτές δεν συνυπολόγιζαν και τις ανάγκες που ήδη προσθέτει η χρήση των generative AI εφαρμογών στις επιχειρήσεις. Τα δεδομένα μιλούν για την ύπαρξη 160.000 εργαζόμενων στον κλάδο με πρόβλεψη να φτάσουν τις

280.000 με 300.000 ως το 2030, ήδη από το τέλος του 2022. Έτσι με βάση την προ generative AI προσέγγιση, χρειάζονταν 16.000 νέοι επιστήμονες ΤΠΕ ετησίως και συνολικά περίπου 57.000 με

58.000 νέοι εργαζόμενοι επιπλέον ως το 2030. Τα τελευταία χρόνια ο ρυθμός αποφοίτησης από τις σχολές πληροφορικής και μηχανικών υπολογιστών στη χώρα διαμορφώνεται ανάμεσα στο 40% και το 63% και η συνολική προσφορά από τους αποφοίτους των πανεπιστημίων και όσους επαναπατρίζονται είναι περίπου

8.500. Αυτό αφήνει ένα κενό 7.500 θέσεων εργασίας στον χώρο των τεχνολογιών πληροφορίας κάθε χρόνο.

Όμως σύμφωνα με τις μελέτες που μέχρι τώρα έχουν αναφερθεί, ο αυξητικός ρυθμός του ψηφιακού μετασχηματισμού και η γρήγορη εξάπλωση της χρήσης των generative AI εφαρμογών αναμένεται να προσθέσουν επιπλέον αναγκαίες εξειδικευμένες θέσεις εργασίας, παρότι κάποιες λιγότερο απαιτητικές θα μειωθούν λόγω τόσο αυτοματισμών στην εργασία όσο και της μεγαλύτερης παραγωγικότητας των υπαρχόντων. Έτσι αν ακόμα και με τις πιο μετριοπαθείς προβλέψεις χρειαζόμασταν επιπλέον 57.000 νέους επιστήμονες ως το 2030 προ πρεμιέρας του ChatGPT, τώρα υπολογίζεται ότι θα χρειαστούμε 83.000 νέους επιστήμονες λόγω και του …σουξέ του ΑΙ.

«Πώς φτάσαμε ως εδώ;»

Η έλλειψη προσωπικού ΤΠΕ δεν αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία. Στην Ε.Ε. απασχολούνται 9,4 εκατομμύρια εργαζόμενοι στον ευρύτερο κλάδο του ICT (Information & Communication Technologies), παρόλα αυτά ο αριθμός τους αντιστοιχεί μόλις στο 47% του στόχου των 20 εκατομμυρίων εργαζομένων εξειδικευμένων στις ΤΠΕ έως το 2030, προκειμένου να επιτευχθεί η ολοκλήρωση της «ψηφιακής δεκαετίας» όπως οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης την έχουν χαρακτηρίσει. Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του προγράμματος Digital Europe, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προσθέτει 1,2 εκατομμύρια ειδικούς στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών στην απασχόληση κάθε χρόνο μέχρι το 2030, για να πετύχει τους

στόχους της για την Ψηφιακή Δεκαετία, ενώ ένα επιπλέον 20% του

πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποκτήσει ψηφιακές

δεξιότητες μέχρι τότε.

Την ίδια στιγμή και σε διεθνές επίπεδο, όπως αναφέρουν και τα

στοιχεία της έρευνας «Future of Work: The Global Talent Crunch», της διεθνούς εταιρείας παροχής προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης Korn Ferry, ως το 2030 το έλλειμα ταλέντων στον τεχνολογικό τομέα παγκοσμίως θα έχει αφήσει άδεια 85,2 εκατομμύρια πληκτρολόγια. Μιλάμε για έναν ΙΤ πληθυσμό

πρόβλημα με πιθανό αντίκτυπο την απώλεια 8,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε «διαφυγόντα κέρδη» ετησίως σε ολόκληρο

Εξελίξεις & προκλήσεις ελληνικού κλάδου ΤΠΕ | Βασικά ευρήματα πρωτογενούς έρευνας ΣΕΠΕ/Deloitte

Εξελίξεις & προκλήσεις ελληνικού κλάδου ΤΠΕ | Βασικά ευρήματα πρωτογενούς έρευνας ΣΕΠΕ/Deloitte

Εξελίξεις & Προκλήσεις ελληνικού κλάδου ΤΠΕ Βασικά ευρήματα πρωτογενούς έρευνας ΣΕΠΕ/ Deloitte

Έρευνα που διεξήγαγε η Deloitte, για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, επιβεβαίωσε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εταιριών

στην Ελλάδα έχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ, ενώ αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών τους στο μέλλον.

Έρευνα που διεξήγαγε η Deloitte, για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, επιβεβαίωσε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εταιριών στην Ελλάδα έχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ, ενώ αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών τους στο μέλλον.

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η Deloitte για λογαριασμό του ΣΕΠΕ, η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών

στην Ελλάδα έχουν ακάλυπτες θέσεις ΤΠΕ, ενώ αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών τους στο μέλλον.

Υπάρχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ στην επιχείρησή σας τώρα;

Όχι Ναι

Σύνολο συμμετεχόντων Επιχειρήσεις ΤΠΕ Επιχειρήσεις άλλων κλάδων Υπάρχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ στην επιχείρησή σας τώρα; Όχι Ναι

συμμετεχόντων Επιχειρήσεις ΤΠΕ Επιχειρήσεις άλλων κλάδων Υπάρχουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών ΤΠΕ στην επιχείρησή σας τώρα; Όχι Ναι

Σύνολο συμμετεχόντων Επιχειρήσεις ΤΠΕ Επιχειρήσεις

Πηγή: Πρωτογενής έρευνα ΣΕΠΕ / Deloitte, 2022

% ακάλυπτων θέσεων ειδικών

% ακάλυπτων θέσεων ειδικών ΤΠΕ την τρέχουσα περίοδο στο σύνολο του προσωπικού ΤΠΕ

% ακάλυπτων θέσεων ειδικών ΤΠΕ την τρέχουσα περίοδο στο σύνολο του προσωπικού ΤΠΕ

7,8%

7,8%

Σημείωση: Στα Παραρτήματα παρουσιάζονται βασικά χαρακτηριστικά του προφίλ των συμμετεχόντων εταιριών. 31% 11% 46% 69% 89% 54%

7,8%

% ακάλυπτων θέσεων ειδικών ΤΠΕ την τρέχουσα περίοδο στον κλάδο ΤΠΕ

% ακάλυπτων θέσεων ειδικών ΤΠΕ

%

7,5%

7,5%

% ακάλυπτων θέσεων ειδικών ΤΠΕ την τρέχουσα περίοδο στους λοιπούς

Πηγή:

Πηγή: Πρωτογενής έρευνα ΣΕΠΕ / Deloitte, 2022 Σημείωση: Στα Παραρτήματα παρουσιάζονται βασικά χαρακτηριστικά του προφίλ των συμμετεχόντων εταιριών.

όπου πέρσι έγιναν απολύσεις 190.000 περίπου εργαζομένων στον τεχνολογικό τομέα -σε μια κίνηση που ερμηνεύεται ως διόρθωση τους υπερανάπτυξης του κλάδου κατά την πανδημία- όλα τα εξειδικευμένα στελέχη και εργαζόμενοι σε τεχνολογίες πληροφορίας που ξαναβγήκαν στην αγορά εργασίας απορροφήθηκαν αμέσως και παρόλα αυτά το έλλειμα ειδικών ΤΠΕ παραμένει, με τις αμερικανικές επιχειρήσεις ακόμα να δυσκολεύονται να βρουν εξειδικευμένο ΤΠΕ προσωπικό. Αυτή η τάση έρχεται να συνδυαστεί με την επιτάχυνση των εξελίξεων στο μέτωπο του ψηφιακού μετασχηματισμού που από την πανδημία και μετά ανάγκασε τους πάντες -μεταξύ των οποίων κράτη και επιχειρήσεις- να αναζητήσουν εκείνα τα στελέχη που θα «μετακόμιζαν» ολόκληρη τη λειτουργία των οργανισμών στην επικράτεια του ψηφιακού. Και θα την κρατούσαν εκεί αλώβητη

2022

9 Copyright 2022 Deloitte Business Solutions S.A.

και αναπτυσσόμενη εκθετικά, αφού ο κόσμος που εξαναγκάστηκε

9

να μάθει να λειτουργεί ψηφιακά δεν φαίνεται διατεθειμένος να

επιστρέψει στην πλήρως αναλογική εποχή.

Η μετατόπιση αυτή άφησε πολλές διαδικασίες «πίσω», μεταξύ των οποίων και την εξεύρεση ταλέντων ΤΠΕ. Τα τμήματα HR αντιμετωπίζουν παγκοσμίως το ίδιο πρόβλημα: πρέπει να βρουν

και να «ξεδιαλέξουν» το δυνατόν γρηγορότερο -και πάντα πιο γρήγορα από τον ανταγωνισμό- στελέχη και προσωπικό ΙΤ, αλλά η απαιτούμενη εξειδίκευση των ανάλογων θέσεων που καλπάζει, στην ουσία απαιτεί και από το ΗR να αποκτήσει γνώσεις ΙΤ! Χαρακτηριστικό είναι ότι σε έρευνες του Linkedin όπως η «Job Hunter’s Longest Waits», o μέσος αναλυτής προγραμματιστής θα περάσει 49 περίπου ημέρες και κατά μέσο όρο τέσσερις με πέντε συνεντεύξεις στην ίδια εταιρεία πριν προσληφθεί. Όταν για το customer service για παράδειγμα ο μέσος recruiter συνήθως καταλαβαίνει αν ο υποψήφιος είναι κατάλληλος «από το πρώτο ραντεβού» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

τεχνολογικό τομέα παγκοσμίως θα

έχει αφήσει άδεια 85,2 εκατομμύρια

πληκτρολόγια, με πιθανό αντίκτυπο

την απώλεια 8,5 τρισεκατομμυρίων

Το δημογραφικό πρόβλημα του ΙΤ

Και σαν να μην έφταναν τα παραπάνω στην ήδη δύσκολη πίστα της αγοράς εργασίας του τεχνολογικού τομέα ήρθαν να προστεθούν οι απώλειες στο χώρο από τη Μεγάλη Παραίτηση που χτύπησε

ιδιαίτερα τους υπό μεγάλη πίεση εργαζόμενους στο χώρο της τεχνολογίας κατά την πανδημία.

δολαρίων σε «διαφυγόντα κέρδη»

Προσθέστε τώρα το ισχυρότερο συστατικό για την τέλεια καταιΩς το 2030 το έλλειμα ταλέντων στον

Πρωτογενής Έρευνα ΣΕΠΕ/ Deloitte

γίδα: Τη δημογραφική διάσταση. Αρχικά τα πανίσχυρα κοινωνικά στερεότυπα. Σύμφωνα με αυτά το μισό περίπου από το εργατικό δυναμικό, οι γυναίκες, αποτρέπεται -και μάλιστα με έναν σιωπηλό και γιαυτό δύσκολα να ανασταλεί τρόπο- από το να στραφεί στις τεχνολογίες πληροφορίας. Το στερότυπο θέλει τις γυναίκες και τις

τεχνολογίες πληροφορίας σε δύο διαφορετικούς πλανήτες. Έτσι και κατά τις τελευταίες μελέτες ακόμα και σε χώρες όπου οι γυναίκες αποτελούν το 47% του εργατικού δυναμικού, στο χώρο που χαρακτηρίζουν «math & computing» το ποσοστό πέφτει κάτω από το 28%. Και στο 16% στο αυστηρά tech! Έρευνα της Accenture μάλιστα δείχνει το ποσοστό των γυναικών στο ευρύτερο tech οικοσύστημα να πέφτει διαρκώς τα τελευταία 30 χρόνια, με σχεδόν τις μισές να το εγκαταλείπουν πλησιάζοντας την ηλικία των 35 ετών. Σύμφωνα με την μελέτη της McKinsey «Women in the Workplace» μάλιστα ο μέσος όρος στην συνολική αγορά εργασίας είναι 86 προαγωγές γυναικών για κάθε 100 άντρες που προάγονται, αλλά ο αριθμός των γυναικών που παίρνουν προαγωγή πέφτει στις 52 για κάθε 100 άντρες στην αγορά του tech. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποθέσουμε

Η κατάσταση στην Ελλάδα;

Η ερώτηση προκύπτει φυσικά, ειδικά σε μια χώρα με υψηλά ποσοστά ανεργίας μετά από μια μακρόχρονη οικονομική κρίση. Δεν

μπορεί μια χώρα με τέτοια διαχρονική ανεργία να καλύψει τις

ανάγκες της σε εργαζομένους ΙΤ; Η απάντηση έχει πολλά σκέλη

αλλά

ότι η αποδυνάμωση του κλισέ που κρατάει τις γυναίκες μακριά από την τεχνολογική εκπαίδευση θα μπορούσε να λύσει το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος! Αλλά το δημογραφικό δεν συνδυάζεται μόνο με το ζήτημα των άνισων ρόλων φύλου. Η ίδια η αλλαγή ρόλων μέσα στους οργανισμούς δημιουργεί «ορφανές» θέσεις εργασίας στον tech κλάδο, αφού η Generation X, μπορεί να ταυτίστηκε επαγγελματικά με το ξεκίνημα της ψηφιακής εποχής και του διαδικτύου, αλλά λόγω ηλικίας έπρεπε τα τελευταία χρόνια όλο και συχνότερα να αναλάβει άλλους, όχι αυστηρά tech ρόλους μέσα στους οργανισμούς, όπως στη διοίκηση. Ιδιαίτερα στον δυτικό κόσμο το πρόβλημα της εύρεσης εξειδικευμένων στις ΤΠΕ εργαζομένων είναι και ευρύτερα δημογραφικό και στην ουσία του και ηλικιακό. Γιατί είναι το νεότερο τμήμα του πληθυσμού που θα εκπαιδευτεί και θα εξοικειωθεί στις νέες τεχνολογίες πληροφορίας και αυτό το συγκεκριμένο πληθυσμιακό τμήμα ιδιαίτερα στις δυτικές κοινωνίες που γερνάνε, συρρικνώνεται διαρκώς.

Ειδικά όσο η έλλειψη διεθνώς προκαλεί ζήτηση και ανεβάζει τους μισθούς και το βιοτικό τους επίπεδο εκτός χώρας. Σημαντικό είναι να εστιάσουμε στην πρόκληση της εξειδίκευσης που πρέπει να απαντά διαρκώς ο συγκεκριμένος κλάδος. Όπως έχει επισημανθεί και σε έρευνες όπως αυτή της Deloitte, οι συμμετέχουσες εταιρείες αξιολόγησαν σε μεγάλο ποσοστό (43%) την ετοιμότητα ένταξης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας ως «μέτρια», ενώ σημαντική ζήτηση προκύπτει ιδιαίτερα για δεξιότητες προγραμματισμού και κυβερνοασφάλειας. Αναλυτικότερα και με βάση την αξιολόγηση από τις εταιρείες για το ποιες είναι οι πιο δύσκολες ειδικότητες και τομείς στο να βρεθεί προσωπικό, σημαντική ζήτηση προκύπτει για τις τρεις πιο βασικές ειδικότητες στον κλάδο ΤΠΕ σήμερα, με τον προγραμματισμό να κυριαρχεί με ποσοστό 78% στις πιο «δύσκολες» θέσεις, την κυβερνοασφάλεια με 54% και την αρχιτεκτονική πληροφοριακών συστημάτων 48%, ενώ στους υπόλοιπους κλάδους ακολουθούν: IT Business Analysis 48%, IT Project Management 48%, με τα ποσοστά να αναμένεται να ανεβαίνουν σε όλους τους κλάδους τα επόμενα χρόνια. Οι ανάγκες σε ειδικούς αυξήθηκαν και στον Δημόσιο Τομέα με την κυβερνοασφάλεια να κατέχει το 56%, τον προγραμματισμό το 52% και την αρχιτεκτονική πληροφοριακών συστημάτων το 42%

σήμερα, με μικρή ποσοστιαία απόκλιση τα επόμενα χρόνια.

Την ίδια στιγμή δεδομένα της Eurostat δείχνουν ότι στην Ελλάδα

διαχρονικά υπάρχει μια δυσκολία από την πλευρά των επιχειρήσεων να παρέχουν την εξειδίκευση που λείπει με μόνο ένα 13,4% των

επιχειρήσεων να παρέχουν εκπαίδευση και κατάρτιση σε τέτοιες ειδικότητες στο προσωπικό τους, όταν στην υπόλοιπη Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 22,5%. Στο πρόβλημα της έλλειψης συμβάλει και ο ελλιπής επαγγελματικός προσανατολισμός που ειδικά στις σχολικές αίθουσες πολύ πίσω βρίσκεται από τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας ειδικοτήτων TΠE και οι περισσότεροι ειδικοί τον εντάσσουν στα πλαίσια του ευρύτερου ψηφιακού αναλφαβητισμού της χώρας.

Το 90% των διαδικασιών των

επιχειρηματικών και κρατικών

οργανισμών υποστηρίζεται από

soſt ware, αλλά μόνο 29% των

οργανισμών πιστεύει ότι έχει επαρκώς

στελεχωμένο το ΙΤ τμήμα του

Συνέπειες: Μια τρύπα στην …ανάπτυξη

«OK και γιατί είναι τόσο ζωτικής σημασίας να βρεθούν όλοι αυτοί οι εξειδικευμένοι στις τεχνολογίες πληροφορίας εργαζόμενοι; Ποιο

είναι το χειρότερο σενάριο αν δεν βρεθούν;». H απλούστερη και ίσως πιο άμεση απάντηση βρίσκεται σε μια πρόταση που είχε πει

ο εκτελεστικός πρόεδρος και CEO της Microsoft Satya Natella, στο Mobile World Congress το 2019, συζητώντας τις όψεις του μέλλοντος live με τον πρόεδρο της Mercedes /Daimler Dieter Zetsche. Πριν καν ο κορονοϊός επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό δίνοντας του την σημερινή του ορμή, ο Satya Natella παράφρασε το παλιότερο ρητό του πρωτοπόρου και πατέρα του «quality software» Watts S. Humphrey, «every company is a software company», σε «all companies are software companies». Ελληνιστί «όλες οι εταιρείες είναι εταιρείες λογισμικού». Και οι δύο συνομιλητές επιχειρηματολόγησαν στο ότι όλα, από τα κινητά μέχρι τα αυτοκίνητα μετεξελίσσονται σε υπολογιστές σε βαθμό που στο μέλλον δεν θα έχουμε ορατά όρια ανάμεσα στην tech βιομηχανία και τις υπόλοιπες. Όλες θα είναι tech βιομηχανίες. Και οι άνθρωποι που θα τις ενδυναμώνουν και αναπτύσσουν θα είναι οι εργαζόμενοι του τομέα που σήμερα αποκαλούμε «τεχνολογιών πληροφορίας». Χωρίς αυτούς δεν χάνεται απλώς το στοίχημα της καινοτομίας και της ανάπτυξης, αλλά αυτό της ανταγωνιστικότητας και της επιβίωσης. Συμπέρασμα: «no software-no company».

Πρακτικά οι οργανισμοί δεν μπορούν να περάσουν άμεσα και αποτελεσματικά στον απαραίτητο ψηφιακό μετασχηματισμό. Κατ’ επέκταση να υλοποιήσουν νέες fully digital στρατηγικές, να αναπτύξουν νέα προϊόντα, να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα των υπαρχόντων, να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους κ.ο.κ. Για παράδειγμα η πιο πρόσφατη μελέτη της Deloitte και του ΣΕΠΕ με τίτλο «Η Επίδραση του Gen AI στην ελληνική οικονομία» μιλά για δυνητική αύξηση του ΑΕΠ της χώρας κατά 9,8% και 19,2 δισεκατομμύρια ευρώ ως το 2030 αν η χώρα υιοθετήσει τις νέες τεχνολογίες σε επίπεδο «πρωταθλητή». Αυτή η υιοθέτηση δεν είναι εφικτή σε

Η ΕΛΛΕΙΨΗ

ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ

∆ΥΝΑΜΙΚΟΥ

κανένα βαθμό -όχι «πρωταθλητή» αλλά ούτε καν «ερασιτέχνη»- αν

δεν κλείσει το κενό στο εργατικό δυναμικό των ΤΠΕ.

Τώρα αναγάγετε αυτή την δυναμική σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου

σύμφωνα με το World Economic Forum, το 90% των διαδικασιών

των επιχειρηματικών και κρατικών οργανισμών υποστηρίζεται

από software, αλλά μόνο 29% των οργανισμών πιστεύει ότι έχει

επαρκώς στελεχωμένο το ΙΤ τμήμα του. Σε μία πραγματικότητα

όπου σύμφωνα με το Manpower Group μέχρι το 2026 -σε μόλις δύο

χρόνια- θα λείπουν από το παγκόσμιο πληκτρολόγιο τα χέρια από 545.000 software developers.

Του Καθηγητή Γεώργιου Ι. Δουκίδη, Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν (ELTRUN), Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το πιο σοβαρό θέμα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στα έργα ψηφιακού μετασχηματισμού είναι η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού με υψηλές ψηφιακές δεξιότητες. Ο κλάδος της πληροφορικής στην Ελλάδα καλύπτει μόνο το 50% των νέων αναγκών του για εξειδικευμένα στελέχη. Από τα 36 σχετικά τμήματα πληροφορικής των ελληνικών ΑΕΙ αποφοιτούν κάθε χρόνο περίπου 4.500 πτυχιούχοι ενώ η αγορά μπορεί και πρέπει να απορροφήσει τους διπλάσιους.

Η έλλειψη εντοπίζεται κυρίως σε προγραμματιστές, υπεύθυνους έργων πληροφορικής, ειδικούς της

των επιχειρήσεων, άρχισε να δημιουργεί πρόβλημα στη προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων από μεγάλες τεχνολογικές και δυναμικές start-ups στην ανάπτυξη κέντρων έρευνας και ανάπτυξης στην Ελλάδα.

επιστήμονες με αυξημένες ψηφιακές

δεξιότητες.

⊲ Υποστήριξη και ανάπτυξη των

Για την στρατηγική κάλυψης της επιπλέον ζήτησης, προτείνονται:

⊲ ∆ράσεις για αύξηση του ρυθμού

κυβερνοασφάλειας και αναλυτές

μεγάλων δεδομένων. Ήδη στα μεγάλα

έργα πληροφορικής του δημοσίου, ενώ

οι διαγωνισμοί προχωρούν κανονικά

διαφαίνεται ένα πρόβλημά στην ομαλή

εκτέλεση τους λόγω της έλλειψης ειδικών.

Επίσης

αποφοίτησης από τα 36 εξειδικευμένα τμήματα πληροφορικής, ώστε να φτάσει τους 6000-6500 επιστήμονες ετησίως. Παράλληλα τη ποιοτική αναβάθμιση των σπουδών, σύνδεση με την αγορά εργασίας, έμφαση στις ποιοτικές δεξιότητες και προώθηση της υποχρεωτικής

ειδικοτήτων Πληροφορικής σε

τουλάχιστον 20 παρεμφερή τμήματα

(STEM, ∆ιοικητικής Επιστήμης

και Τεχνολογίας) για αποφοίτηση τουλάχιστον 1.000 επιπλέον

επιστημόνων ετησίως, με προχωρημένες

τεχνικές ψηφιακές δεξιότητες.

⊲ Υλοποίηση ενός μαζικού

προγράμματος εξειδίκευσης ή

επανειδίκευσης πτυχιούχων ανέργων

(ή υποαπασχολούμενων επιστημόνων) στη χώρα μας. Μία τέτοια εθνική δράση μπορεί να υλοποιηθεί σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας και να αφορά την επανειδίκευση τουλάχιστον

50.000 πτυχιούχων ανέργων (από

ειδικότητες STEM, διοικητικές και

οικονομικές επιστήμες, ανθρωπιστικές

και κοινωνικές επιστήμες) σε ψηφιακές

ειδικότητες με υψηλή ζήτηση και προοπτική.

ΡΟ ΖΑ ΤΑΠ Ι ΝH

HEAD OF PEOPLE OPERATIONS, SKROUTZ S.A.

Cracking the Code:

η έλλειψη ταλέντου στην tech αγορά εργασίας

Στον ταχύ αναπτυσσόμενο κόσμο της τεχνολογίας, όπου η καινοτομία βρίσκεται στην καρδιά της ανάπτυξης, η έλλειψη εξειδικευμένου ταλέντου που αντιμετωπίζουν οι οργανισμοί τα τελευταία χρόνια είναι μία αδιαμφισβήτητη πρόκληση.

Η

τρέχουσα κατάσταση της αγοράς εργασίας στον τομέα της

τεχνολογίας αποτυπώνει μια έντονη εικόνα όπου η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά με ρόλους όπως software engineers, data scientists, cybersecurity experts κτλ, να θυμίζουν σπάνιους λίθους σε ένα δυσπρόσιτο τοπίο. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι στην Ελλάδα η αναζήτηση προσωπικού σε tech ρόλους είναι πλέον από τις δυσκολότερες θέσεις με 8 στους 10 οργανισμούς να αδυνατούν να καλύψουν τέτοιους ρόλους τεχνολογίας έγκαιρα. Η έλλειψη εξειδικευμένου ταλέντου σε συνδυασμό με τη δυσκολία διακράτησης αυτού αποτελούν από τις μεγαλύτερες

προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική επιχειρηματικότητα και

οι επιπτώσεις είναι πολύπλευρες.

Αρχικά, πλήττεται όπως αναφέραμε η καινοτομία και η τεχνολογική

πρόοδος με αποτέλεσμα καθυστερήσεις τόσο στην ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών όσο και στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Οργανισμοί που βιώνουν γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης, όπως οι tech start ups, κινδυνεύουν με επιβράδυνση του scaling τους, μιας και δε μπορούν έγκαιρα να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ταλέντα. Οι ανθρώπινοι πόροι με εξειδικευμένες δεξιότητες αποτελούν, όσο οποιαδήποτε άλλη στιγμή, από τα σημαντικότερα συστατικά επιτυχίας ενός οργανισμού με τη δυνατότητα να επηρεάζουν άμεσα την ανταγωνιστικότητα, την ανάπτυξη αλλά και την βιωσιμότητα των οργανισμών.

Η έλλειψη ταλέντου σε tech ρόλους καθώς και η δυνατότητα της εξ’ αποστάσεως εργασίας καθιστά την αγορά εργασίας παγκόσμια, γι’ αυτό και παρατηρούμε ως άμεση επίπτωση την αύξηση των αμοιβών για τέτοιους ρόλους. Αναλογιζόμενοι παράλληλα και τους

υψηλούς χρόνους στελέχωσης αυτών των θέσεων, παρατηρούμε

μια αντίστοιχη αύξηση στο κόστος ανά πρόσληψη. Καθυστερήσεις

στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών επηρεάζουν την επιχειρησιακή

αριστεία ενός οργανισμού, ο οποίος αδυνατεί να αυτοματοποιήσει

και να βελτιστοποιήσει διαδικασίες αυξάνοντας ή έστω διατηρώντας στα ίδια επίπεδα το λειτουργικό τους κόστος. Οι οργανισμοί χρειάζεται να βρουν τρόπο να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα νέα δεδομένα και να βρουν την ισορροπία τους σε αυτή τη νέα οικονομική πραγματικότητα.

Η ανάγκη για μια νέα εργασιακή κουλτούρα Παράλληλα με τη δυσκολία εύρεσης νέου εξειδικευμένου προσωπικού, ο έντονος ανταγωνισμός στην tech αγορά εργασίας κλονίζει και τη διακράτηση του υφιστάμενου προσωπικού. Οι οργανισμοί χρειάζεται να καλλιεργήσουν μια εργασιακή κουλτούρα όπου θα ενισχύει τη δέσμευση των εργαζομένων και θα μειώνει

κινήτρων των εργαζόμενων ενώ παράλληλα θα διασφαλίζουν ένα

περιβάλλον με work-life balance. Οι κίνδυνοι ενός burnout και χαμηλού morale ελλοχεύουν σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου δεν έχει επαρκή resources.

Τα τμήματα Ανθρώπινου Δυναμικού οφείλουν να κατανοήσουν τις επιπτώσεις αυτής της έλλειψης και ταυτόχρονα έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν ενεργά στην αντιμετώπιση της, ώστε να συντελέσουν στη διασφάλιση της επιτυχίας των οργανισμών στην ψηφιακή εποχή. Ξεκινώντας με την στελέχωση των θέσεων αυτών και την προσέλκυση ταλέντου, οι ομάδες HR θα πρέπει να ανοίξουν την ακτίνα δράσης τους. Στρατηγικές συνεργασίες με πανεπιστήμια και σχολεία, επιδότηση ακαδημιών τεχνολογίας και δυνατότητα πρακτικής άσκησης είναι ενέργειες που μπορούν να διευρύνουν το διαθέσιμο pool υποψηφίων σε tech θέσεις.

Παράλληλα είναι απαραίτητο να σχεδιάσουμε διαδικασίες αξιολόγησης υποψηφίων όπου στο επίκεντρο θα βρίσκονται οι δεξιότητες, οι ικανότητες και το mindset των υποψηφίων και λιγότερο τα τυπικά προσόντα. Τι σημασία έχει το πρώτο πτυχίο ενός υποψήφιου όταν τα τελευταία χρόνια κάνει side tech projects, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε στον οργανισμό μας; Επιπρόσθετα, χρειάζεται να φροντίσουμε οτι οι διαδικασίες αξιολόγησης είναι

agile και γρήγορες. Ένα έξτρα στάδιο στη διαδικασία ή μερικές ώρες

καθυστέρησης μιας απάντησης μπορεί να είναι αρκετό για να χάσεις

έναν δυνατό και ικανό υποψήφιο ειδικά σε tech ρόλους.

Τα τελευταία χρόνια συζητάμε συχνά για upskilling και reskilling

δράσεις στους οργανισμούς και εδώ μπορεί να κρύβεται μία μεγάλη

ευκαιρία καταπολέμησης του ελλείμματος. Σχεδιάζοντας δράσεις

εκπαίδευσης μπορούμε να επενδύσουμε και να ενισχύσουμε το

υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό με τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες. Με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο γεφυρώνουμε το κενό που υπάρχει στους οργανισμούς, αλλά ταυτόχρονα εξασφαλίζουμε τη διακράτηση των ανθρώπων μας και συμβάλλουμε στην θωράκιση των

οργανισμών μας.

Κλείνοντας, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η έλλειψη ταλέντου με τεχνικές δεξιότητες είναι ένα πολύπλευρο πρόβλημα και απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό τόσο από τους οργανισμούς και τα τμήματα

ΔΡ. Λ Ι ΛΙΑΝ ΜΠΑΛΑΤΣΟΥ

ΕΙΔΙΚΟ Σ ΑΙ & ΓΛ Ω ΣΣΑΣ, ΙΔΡΥ ΤΡΙΑ GREEK GIRLS CODE

Η γυναίκα στην πληροφορική:

Ερωτήματα

και προκλήσεις

Του Βαγγέλη Βαγγελάτου

Υπάρχει όντως έμφυλο χάσμα στις ΤΠ; Στην Ελλάδα, οι γυναίκες αποτελούν μόλις το 20% του εργατικού

δυναμικού στον τομέα της ΤΠ, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει μέσο όρο 30%[1]. Παγκοσμίως, το ποσοστό κυμαίνεται μεταξύ 17-26%[3]. Ενδεικτικά, στους τεχνολογικούς κολοσσούς, όπως οι GAFAM (Google, Apple, Facebook, Amazon & Microsoft), οι γυναίκες αποτελούν μόλις το 31% του συνολικού ανθρώπινου δυναμικού, και δη οι γυναίκες που ανήκουν σε φυλετικές μειονότητες μόλις το 5%[2]. Σε παραδοσιακά τεχνοκρατικά επαγγέλματα ΤΠ, το ποσοστό αυτό μειώνεται σημαντικά, ενώ όσον αφορά στις θέσεις ηγεσίας, οι γυναίκες κατέχουν μόλις το 3%, ενώ στην παγκόσμια αγορά συνολικά αποτελούν το 47,5% του εργατικού δυναμικού[2]. Στα

Πού αποδίδεται αυτή η διαφορά;

• Στερεότυπα και διακρίσεις: Η κοινωνική αντίληψη περί ανδρικού προσανατολισμού του κλάδου έχει συστηματικά αποθαρρύνει κορίτσια και γυναίκες από την επιλογή ενός πρώτου πτυχίου στην Τεχνολογία εξαρχής. Το έμφυλο χάσμα μεταξύ θεωρητικών και θετικών/τεχνολογικών κατευθύνσεων στη δημόσια εκπαίδευση ήταν έντονο κατά τις προηγούμενες δεκαετίες και διαμόρφωσε το επαγγελματικό χάσμα που ακολούθησε μετέπειτα.

• Έλλειψη προτύπων: Η υποεκπροσώπηση γυναικών σε ηγετικές

διοικητικά συμβούλια εταιρειών, λιγότερο από 1 στις 4 καλύπτεται από γυναίκες. Το χάσμα αυτό μεταφράζεται και μισθολογικά, με τις γυναίκες να έχουν 26% λιγότερες ετήσιες απολαβές για τις ίδιες θέσεις[4]. Τα στατιστικά στοιχεία ποικίλουν ανά χώρα και περίσταση, αλλά αδιαμφισβήτητα, όλα μαρτυρούν την ύπαρξη ποσοτικής και ποιοτικής ανισότητας.

θέσεις έχει στερήσει γενεαλογικά πρότυπα έμπνευσης, ιδιαίτερα σε μικρότερα αστικά κέντρα της επικράτειας και στην επαρχία, τα οποία δεν έχουν έντονη

όπως τα παγιωμένα ωράρια ή η έλλειψη συστηματικής

κεντρικό Το εμφύλο χάσμα στον χώρο της τεχνολογίας πληροφοριών (TΠ) αποτελεί ένα πρόβλημα που επηρεάζει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και τη διεθνή κοινότητα. Η συμμετοχή των γυναικών σε αυτόν τον τομέα είναι περιορισμένη, και παρά τις προσπάθειες για διόρθωση αυτής της ανισότητας, η κατάσταση παραμένει προβληματική, κυρίως λαμβάνοντας υπόψη και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του έμφυλου χάσματος.

άξονα την παρακίνηση των γυναικών για περισσότερη συμμετοχή και ανέλιξη σε ΤΠ επαγγέλματα. Δομές καταγραφής κακόβουλων ενεργειών καθώς και εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης σε σχέση με τον εργασιακό σεξισμό και τα microaggressions ιδρύθηκαν μόλις πρόσφατα και κυρίως σε πολυεθνικές επιχειρήσεις με μεγάλο αριθμό προσωπικού.

Πώς διαμορφώνονται οι προσπάθειες για τη γεφύρωση αυτού του χάσματος; Η αντιμετώπιση του χάσματος απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες. Τα τελευταία χρόνια και στα πλαίσια της εταιρικής και πολιτειακής ευθύνης, συμπεριλαμβανομένων των ESG πολιτικών, έχουν γίνει συντονισμένες προσπάθειες σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, από ιδιωτικούς και κρατικούς φορείς, για την εξάλειψη των φυλετικών ανισοτήτων στην Τεχνολογία. Σε αυτά τα πλαίσια, το 2021 και εν μέσω πανδημίας, ίδρυσα την κοινωνική ψηφιακή καμπάνια Greek Girls Code, με στόχο να προωθηθεί ο προγραμματισμός και οι ψηφιακές δεξιότητες ως ένα μέσο δημιουργίας νέων υβριδικών θέσεων εργασίας, και εισαγωγής περσότερων γυναικών σε ψηφιακούς και υπολογιστικούς κλάδους. Στα πλαίσια του κινήματος αυτού, και όσο η χώρα μας αναγκάστηκε να μεταβεί γρήγορα σε μια εποχή ψηφιακού μετασχηματισμού, δημιουργήθηκε ένα οικοσύστημα γυναικείου ακτιβισμού για την ισότητα στην Τεχνολογία, του οποίου οι δράσεις επιταχύνθηκαν με την άνοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και ειδικά την εποχή της Παραγωγικής ΤΝ που διανύουμε τώρα.

Εκτιμάται ότι το κίνημα της ισότητας και οι δράσεις του θα συμβάλλουν καθοριστικά και στο να ποσοτικοποιηθεί η μείωση του

χάσματος τα ερχόμενα χρόνια στη χώρα μας.

Ποιες είναι όμως οι καθοριστικές παρεμβάσεις

που πρέπει να γίνουν για να κλείσει το

έμφυλο χάσμα;

• Προώθηση προτύπων και ευαισθητοποίηση κοινωνικών ομάδων: Εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης μπορούν να διαλύσουν τα στερεότυπα και να προωθήσουν την ισότητα στους κλάδους ΤΠ. Η ανάδειξη γυναικών σε ηγετικές θέσεις ως πρότυπα μίμησης και έμπνευσης για κορίτσια, καθώς και η κοινοτική συμμετοχή και η διάδραση με οργανισμούς που προωθούν την ενδυνάμωση και την ισότητα στην εργασία, ενδέχεται να ενθαρρύνει περισσότερες νέες γυναίκες προς STEM κατευθύνσεις εξαρχής.

• Εργασιακή κουλτούρα ισότητας: Η εφαρμογή επιχειρησιακών πολιτικών που προωθούν την ισότητα και την ισοτιμία, προλαμβάνουν κακόβουλες συμπεριφορές και ενθαρρύνουν την εκπαίδευση και την ενημέρωση. Η καθολική υιοθέτηση ευέλικτων ωραρίων και τηλεργασίας στα επαγγέλματα ΤΠ δύναται να βελτιώσει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Το ποσοστό γυναικών σε υψηλά επίπεδα

διοίκησης σε τεχνολογικές εταιρείες θα

αποτελέσει έναυσμα για την αντιστροφή

της τάσης της μικρής συμμετοχής των

γυναικών στα τεχνολογικά επαγγέλματα

• Δημιουργία κοινωνικο-τεχνικών πολιτικών, που θα προωθούν

την ισότητα και ισοτιμία των γυναικών και μειονοτήτων στην

Τεχνολογία. Θα βασίζονται στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών με γνώμονα τη συμπερίληψη, θα θεσπίσουν κανονισμούς και θα επενδύσουν στην εκπαίδευση των επαγγελματιών και των φορέων. Καταγραφή ποσοτικών quotas και ποιοτικών KPIs, ενθάρρυνση και επιδότηση εταιρειών που υιοθετούν πολιτικές συμπερίληψης, με έμφαση στην ισορροπία των φύλων στις θέσεις ηγεσίας εργασίας που σχετίζονται με την τεχνολογία.

Ως ενεργή γυναίκα στο χώρο της Τεχνολογίας στην Ελλάδα, εκτιμώ ότι το ποσοστό γυναικών σε υψηλά επίπεδα διοίκησης σε τεχνολογικές εταιρείες θα αποτελέσει εναρκτήριο έναυσμα για την αντιστροφή της τάσης της μικρής συμμετοχής στα τεχνολογικά επαγγέλματα. Η ενεργή συμμετοχή των ΜΚΟ, κοινωνικών πρωτοβουλιών, κρατικών προγραμμάτων και η ανάπτυξη πολιτικών

και προγραμμάτων για την εξάλειψη της φυλετικής ανισότητας

στην ΤΠ, θα ενισχύσει την εκπροσώπηση και την ευμάρεια των

γυναικών στους κλάδους αυτούς, αλλά εν γένει και την καινοτομία

και την παραγωγικότητά τους[5]

Η ενίσχυση της γυναικείας εκπροσώπησης και συνεισφοράς στην τεχνολογία αποτελεί ευθύνη όλων μας. Μέσα από συντονισμένες προσπάθειες, μπορούμε να χτίσουμε ένα μέλλον όπου η ΤΠ θα αντανακλά και θα αξιοποιεί πλήρως την ποικιλομορφία της κοινωνίας, τόσο στο ανθρώπινο δυναμικό , όσο και σε επιχειρησιακό, επενδυτικό και προϊοντικό πλαίσιο.

[1] https://bigblue.academy/gr/statistika-gia-gunaikes-stin-texnologia

[2] https://www.womentech.net/women-in-tech-stats

[3] https://explodingtopics.com/blog/women-in-tech

[4] https://totalent.eu/women-are-earning-26-less-than-men-in-thetech-sector/

[5] https://www.mckinsey.com/featured-insights/diversity-and-inclusion/ diversity-wins-how-inclusion-matters

Βιώσιμη ανάπτυξη με την αρωγή

των ψηφιακών τεχνολογιών

δεδομένων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και τη μείωση των απωλειών έως την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, οι ψηφιακές τεχνολογίες διαδραματίζουν έναν

ουσιαστικό ρόλο στη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος για τις επιχειρήσεις και την κοινωνία.

Του Πέτρου Δεμερτζή

πορεία σύγκλισης τεχνολογίας και βιωσιμότητας, δεν ήταν ποτέ ευθεία ή ανέφελη. Καθώς η πληροφορική διευρύνεται, το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα αυξάνεται. Στατιστικά στοιχεία από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA) καταγράφουν ότι το 2020, οι παγκόσμιες ηλεκτρονικές συσκευές κατανάλωσαν περίπου 1,500 terawatt-ώρες ενέργειας, αριθμός ισοδύναμος με το 3% της παγκόσμιας κατανάλωσης. Παράλληλα, η παραγωγή ηλεκτρονικών αποβλήτων συνεχίζει να κλιμακώνεται, φτάνοντας σχεδόν τα 50 εκατομμύρια τόνους ετησίως, όπως καταγράφει το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). Απέναντι σε αυτή την ανησυχητική πραγματικότητα, το κίνημα της Πράσινης και Βιώσιμης πληροφορικής, αναδύεται ως φάρος ελπίδας, Ο ρόλος των ψηφιακών τεχνολογιών στην βιώσιμη ανάπτυξη είναι καθοριστικός. Από τη χρήση των

Η πληροφορική κι η αειφορία για δεκαετίες έμοιαζαν με έννοιες ασύμβατες, σχεδόν παράλληλες, ή έστω σε διαφορετικά πεδία, που δεν υπήρχε πολύς και διαθέσιμος κοινός τόπος για να μεγαλώσουν μαζί και να συνεργαστούν. Ειδικά σε μια χώρα και μια οικονομία σαν τη δική μας, όπου η βιομηχανία μειωνόταν, και η περιβαλλοντολογική λογική και δράση υπήρχε ουσιαστικά μόνο στις

τη δεκαετία του

τεχνολογία είναι πανταχού παρούσα και απολύτως ενσωματωμένη στην καθημερινότητά μας, η

μια απάντηση στην έγκαιρη αντίδραση στην ανάγκη για πιο φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Αυτό το κίνημα, αν και σχετικά νέο, έχει ήδη αφήσει το στίγμα του στην ανάπτυξη και την υιοθέτηση τεχνολογιών που ελαχιστοποιούν την ενεργειακή κατανάλωση και τα απόβλητα, προωθώντας την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση. Έρευνες του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) δείχνουν ότι, εάν συνεχιστεί η τρέχουσα πορεία, το αποτύπωμα άνθρακα του διαδικτύου και των συστημάτων τηλεπικοινωνιών θα μπορούσε να αποτελέσει το 14% της συνολικής παγκόσμιας εκπομπής αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2040. Παρόλα αυτά, η ενσωμάτωση των αρχών του Green IT έχει τη δυναμική να μειώσει σημαντικά αυτό το αποτύπωμα, με την αναβάθμιση και την αντικατάσταση παλαιών συσκευών με πιο αποδοτικές, να εξοικονομεί έως και 1 εκατομμύριο τόνους CO2 ετησίως.

Μια παγκόσμια ανάγκη

Η εξέλιξη της πληροφορικής προς μια πιο βιώσιμη κατεύθυνση δεν είναι απλώς ένας τεχνολογικός στόχος, αλλά μια αναγκαιότητα για την προστασία του πλανήτη μας. Προσπάθειες όπως η εφαρμογή εξοικονο-

μήσεων ενέργειας μέσω έξυπνης διαχείρισης και η χρήση ανανεώσιμων

πηγών ενέργειας για τη λειτουργία δεδομένων κέντρων, δείχνουν τη δέσμευση του κλάδου προς την αειφορία και την ευημερία της κοινωνίας. Οι μελέτες και οι στατιστικές αναδεικνύουν μια αλήθεια που δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί: η πληροφορική και η τεχνολογία πρέπει να

λειτουργήσουν ως σύμμαχοι στην προσπάθεια για ένα βιώσιμο μέλλον, όχι μόνο για την επιβίωση των επιχειρήσεων αλλά και του πλανήτη. Σε αυτό το σημείο, η συζήτηση για την βιώσιμη πληροφορική δεν είναι απλώς τεχνολογική ή οικονομική, είναι κυρίως ηθική και περιβαλλοντική. Η ευθύνη που φέρουμε στις ψηφιακές μας επιλογές και η συμβολή τους στην αειφόρο ανάπτυξη αποτελούν τη βάση για τη διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας στην πληροφορική, μιας κουλτούρας που θα αναγνωρίζει και θα εκτιμά την αξία του περιβάλλοντος και της ζωής σε κάθε της έκφανση. Οι στόχοι ESG (Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά, και Διοικητικά κριτήρια) αποτελούν τη «νέα Βίβλο» για επιχειρήσεις που προσανατολίζονται προς το αύριο, όχι μόνο για να επιβιώσουν αλλά

και για να ευδοκιμήσουν. Σε αυτό το τοπίο, η Πράσινη Πληροφορική δεν είναι απλά μια φιλόδοξη ιδέα αλλά μια αναγκαιότητα, ένα μέσο για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων.

Με την ψηφιακή τεχνολογία να διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στην

καθημερινότητα και την οικονομία, το αποτύπωμα που αφήνει στο περιβάλλον, από την κατανάλωση ενέργειας μέχρι τα απόβλητα ηλεκτρονικών συσκευών, απαιτεί επανεξέταση και ανασχεδιασμό. Από την άλλη πλευρά, η ίδια η τεχνολογία προσφέρει λύσεις: αποδοτικότερα

κέντρα δεδομένων, εξοικονόμηση ενέργειας μέσω έξυπνης διαχείρισης, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση ηλεκτρονικών συσκευών. Παραδείγματα εταιρειών που έχουν ενσωματώσει τη βιωσιμότητα στην καρδιά της φιλοσοφίας και της λειτουργίας τους δεν είναι πλέον σπάνια.

Περιβαλλοντική διάσταση

Οι ψηφιακές τεχνολογίες, όπως τα έξυπνα συστήματα διαχείρισης

ενέργειας και η εξοικονόμηση πόρων μέσω της ψηφιοποίησης, προσφέρουν σημαντικές δυνατότητες για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των επιχειρήσεων και της κοινωνίας. Επίσης, πρωτοβουλίες όπως η ανάπτυξη της χρήσης ανανεώσιμης ενέργειας

στα κέντρα δεδομένων και η ανακύκλωση ηλεκτρονικών αποβλήτων, συμβάλλουν στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων, μειώνοντας την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου και την κατανάλωση πρώτων υλών.

Κοινωνική διάσταση

Η κοινωνική πτυχή των ESG εστιάζει στην πρόσβαση στην τεχνολογία, τη διασφάλιση της δικαιοσύνης στην ψηφιακή εποχή και την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ψηφιακές πρωτοβουλίες που προάγουν την εκπαίδευση, την υγεία και την κοινωνική ενσωμάτωση, ενισχύουν την κοινωνική συνοχή και βοηθούν στην καταπολέμηση των ανισοτήτων.

Διακυβέρνηση

Η διακυβέρνηση στο πλαίσιο των ESG αφορά τη διαφάνεια, την ηθική διαχείριση και την αποτελεσματική επικοινωνία με τους

ενδιαφερόμενους φορείς. Περιλαμβάνει την εφαρμογή κανονισμών

που προωθούν την ασφάλεια των δεδομένων, την προστασία κατά της διαφθοράς και τη διασφάλιση ενός δίκαιου ανταγωνισμού. Η έμφαση στην υγιή διακυβέρνηση και στην εταιρική διαφάνεια αντανακλά την ανάγκη για ισχυρή ηθική βάση στις ψηφιακές τεχνολογίες, εξασφαλίζοντας την εμπιστοσύνη των χρηστών και των επενδυτών. Πρωτοβουλίες και πρότυπα όπως αυτά της Global Reporting Initiative (GRI) και του Sustainability Accounting Standards Board (SASB) παρέχουν τα εργαλεία για τις εταιρείες να αναφέρουν με ακρίβεια και διαφάνεια τις επιδόσεις τους σε θέματα ESG, βοηθώντας στην ανάπτυξη μιας πιο βιώσιμης και υπεύθυνης τεχνολογικής βιομηχανίας. Κορυφαίες τεχνολογικές εταιρείες, αναγνωρίζοντας την

αξία και την επιτακτική ανάγκη για βιωσιμότητα, έχουν υιοθετήσει

και προωθήσει αυτά τα πρότυπα, θέτοντας νέα benchmarks στην αγορά και δείχνοντας τον δρόμο για το μέλλον.

Στρατηγικές για τη μείωση

της κατανάλωσης ενέργειας

Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας είναι ένας βασικός στόχος

για πολλές εταιρείες που αγκαλιάζουν το Green IT. Μέσα από την

εφαρμογή ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών και την αναβάθμιση των υποδομών τους, εταιρείες όπως η Google και η Facebook έχουν καταφέρει να μειώσουν σημαντικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Η χρήση τεχνολογιών όπως η υδρόψυξη

Καινοτόμες τεχνολογίες ψύξης

Η εξερεύνηση καινοτόμων τεχνολογιών ψύξης είναι άλλο ένα βήμα προς την επίτευξη βιώσιμων λειτουργιών στα δεδομένα κέντρα. Εναλλακτικές μέθοδοι όπως η χρήση φυσικών πηγών νερού για την ψύξη ή τα συστήματα ανακύκλωσης θερμότητας δεν βελτιώνουν μόνο την ενεργειακή απόδοση, αλλά συμβάλλουν και στη μείωση των εκπομπών άνθρακα.

Προγράμματα ανακύκλωσης

και επαναχρησιμοποίησης

Πρωτοβουλίες για την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση τεχνολογικού εξοπλισμού παίζουν κρίσιμο ρόλο στη μείωση της παραγωγής ηλεκτρονικών αποβλήτων. Εταιρείες όπως η Dell, έχουν υιοθετήσει προγράμματα ανακύκλωσης που ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να επιστρέφουν τις παλιές συσκευές για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση, μειώνοντας τον αντίκτυπο στο περιβάλλον.

Ανάπτυξη βιώσιμων κέντρων δεδομένων Η δημιουργία βιώσιμων κέντρων δεδομένων που λειτουργούν με

ανανεώσιμη ενέργεια και χρησιμοποιούν προηγμένες οδηγίες για

την αποδοτική διαχείριση των πόρων, είναι σημαντική για τη μείωση

του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Η στροφή προς τη χρήση

πράσινης ενέργειας και η ενσωμάτωση συστημάτων που επιτρέπουν

την αποδοτική διαχείριση της θερμοκρασίας μέσω προηγμένων

συστημάτων ψύξης, καθίστανται πλέον κρίσιμα στοιχεία για την ανάπτυξη των νέων γενιών κέντρων δεδομένων.

Μέσα από αυτές τις πρωτοβουλίες, οι εταιρείες δείχνουν ότι είναι δυνατόν να συνδυάσουν την τεχνολογική πρόοδο με την περιβαλλοντική συνείδηση, θέτοντας νέα πρότυπα βιωσιμότητας στην τεχνολογική βιομηχανία. Αποτελούν παράδειγμα για το πώς η αρχή του Green IT μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη, δημιουργώντας ένα μοντέλο που μπορεί να ακολουθηθεί παγκοσμίως.

Οι εταιρείες που πρωτοπορούν στην

υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών, δεν

ανταποκρίνονται μόνο στις προκλήσεις

της σύγχρονης περιβαλλοντικής

συνείδησης, αλλά καινοτομούν

αναδεικνύοντας νέους δρόμους για τη

βιώσιμη ανάπτυξη

Το «Ίντερνετ των Πραγμάτων»

μειώνει το ενεργειακό αποτύπωμα

Οι έξυπνες κατασκευές και τα κτήρια που χρησιμοποιούν συστήματα αυτοματισμού και έλεγχο, όπως αυτά της Siemens και της

Johnson Controls, επιτρέπουν την εξοικονόμηση ενέργειας και τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών, μετατρέποντας τους χώρους εργασίας σε περιβάλλοντα υψηλής απόδοσης και χαμηλού περιβαλλοντικού αντίκτυπου. Αυτές οι τεχνολογίες προσφέρουν ένα

δυναμικό μοντέλο για τη δημιουργία πιο «πράσινων» και αποδοτικών εργασιακών χώρων.

Παράλληλα, η ανάπτυξη τεχνολογιών απομακρυσμένης εργασίας και ψηφιακής συνεργασίας ενισχύει την ευελιξία και την οικονομική αποδοτικότητα, μειώνοντας ταυτόχρονα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που προκύπτει από την καθημερινή μετακίνηση των εργαζομένων. Εργαλεία όπως τα cloud services και οι πλατφόρμες συνεργασίας διευκολύνουν την αποτελεσματική επικοινωνία και διαχείριση εργασιών, προσφέροντας παράλληλα τη δυνατότητα για σημαντική μείωση του οικολογικού αποτυπώματος των εταιρειών. Στην καρδιά αυτής της μετάβασης βρίσκεται η ανάγκη για έναν ολιστικό σχεδιασμό που ενσωματώνει τις αρχές της βιωσιμότητας σε κάθε στάδιο της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι εταιρείες που πρωτοπορούν στην υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών

δεν ανταποκρίνονται μόνο στις προκλήσεις της σύγχρονης περιβαλλοντικής συνείδησης, αλλά καινοτομούν, αναδεικνύοντας νέους δρόμους για την οικονομική ανάπτυξη που είναι αρμονικά ενσωματωμένοι με την αειφορία. Η μετάβαση προς έξυπνα κτήρια και οικολογικά αποδοτικά περιβάλλοντα εργασίας όχι μόνο ανταποκρίνεται στην ανάγκη για μείωση της κλιματικής αλλαγής, αλλά επίσης προσφέρει μια βελτιωμένη εμπειρία για τους εργαζόμενους, ενισχύοντας την παραγωγικότητα και την ευημερία.

Στο μέλλον, οι χώροι εργασίας και τα επιχειρηματικά περιβάλλοντα θα συνεχίσουν να εξελίσσονται, με τις βιώσιμες ψηφιακές τεχνολογίες να αναπτύσσονται και να διαμορφώνουν όλο και περισσότερο τις διαδικασίες και την οργάνωση της εργασίας. Η επικέντρωση σε έξυπνα κτήρια, εργαλεία ψηφιακής συνεργασίας, και οικολογικά αποδοτικές λύσεις, όχι μόνο δημιουργεί ένα πιο διατηρήσιμο περιβάλλον αλλά επίσης προάγει μια κουλτούρα εργασίας που βασίζεται στην καινοτομία και την υπευθυνότητα. Η μελλοντική πρόκληση και ευκαιρία για τις εταιρείες έγκειται στην ικανότητά τους να συνδυάζουν αυτές τις τεχνολογικές εξελίξεις με μια στρατηγική

βελτιώνουν την εργασιακή άνεση, έως την εφαρμογή εργαλείων ψηφιακής συνεργασίας που διευκολύνουν την απομακρυσμένη εργασία και τη βιώσιμη διαχείριση των πόρων, οι επιχειρήσεις σήμερα έχουν τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο λειτουργίας τους, προς όφελος τόσο του πλανήτη όσο και της κοινωνίας.

Οι μεγαλύτερες προκλήσεις Αναμφίβολα, το κόστος ανάπτυξης και εφαρμογής πράσινων τεχνολογιών αποτελεί σημαντική πρόκληση. Επιπλέον, οι τεχνολογικοί περιορισμοί και η δυσκολία ενσωμάτωσης νέων λύσεων σε υπάρχουσες υποδομές μπορούν να αποτελέσουν σημαντικά εμπόδια. Παράλληλα, τα ρυθμιστικά εμπόδια και η έλλειψη σαφών προτύπων μπορούν να καθυστερήσουν ή και να περιορίσουν την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών.

Ευκαιρίες

Αντιθέτως, οι προκλήσεις αυτές αντισταθμίζονται από μοναδικές

ευκαιρίες. Η καινοτομία, ωθούμενη από την ανάγκη για βιώσιμες

λύσεις, μπορεί να οδηγήσει σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε

μια αγορά ολοένα και περισσότερο ευαισθητοποιημένη στις περιβαλλοντικές αξίες. Επιπλέον, η συμμόρφωση με τα παγκόσμια πρότυπα βιωσιμότητας δεν είναι απλώς μια υποχρέωση αλλά μια ευκαιρία για επιχειρήσεις να επιδείξουν την ηγετική τους θέση στην αγορά. Εκθέσεις και ακαδημαϊκές έρευνες υπογραμμίζουν την αξία της ενσωμάτωσης πράσινων πληροφορικών πρακτικών, αναδεικνύοντας παράλληλα τις προκλήσεις που απαιτούν προσοχή. Παρ’ όλα αυτά, οι ευκαιρίες για καινοτομία και ανάπτυξη παραμένουν σημαντικές, με τα οικονομικά οφέλη των βιώσιμων πρακτικών να προσφέρουν στις επιχειρήσεις ένα ισχυρό κίνητρο για αλλαγή. Η μετάβαση σε πιο βιώσιμα μοντέλα έχει προκαλέσει έναν διαρκή διάλογο μεταξύ της τεχνολογικής κοινότητας, των επιχειρήσεων και των ρυθμιστικών αρχών, με τελικό στόχο την ενσωμάτωση της αειφορίας σε όλα τα επίπεδα της επιχειρηματικής λειτουργίας. Η κατανόηση των προκλήσεων και η εκμετάλλευση των ευκαιριών που παρουσιάζονται από την υιοθέτηση πράσινων πρακτικών πληροφορικής απαιτεί συνεχή προσαρμογή, εκπαίδευση και καινοτομία, προκειμένου να διασφαλίσει την επιτυχή ενσωμάτωσή τους στο επιχειρηματικό μοντέλο και την εταιρική κουλτούρα. Σε αυτή τη διαδικασία, οι εταιρείες καλούνται να αντλήσουν έμπνευση από επιτυχημένα παραδείγματα, να εφαρμόσουν τις καλύτερες διαθέσιμες πρακτικές και να συνεργαστούν στενά με άλλους φορείς και οργανισμούς για την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών. Η δημιουργία ενός οικοσυστήματος που υποστηρίζει τη βιωσιμότητα και την καινοτομία αποτελεί κρίσιμο βήμα προς την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων για μια πιο βιώσιμη μελλοντική οικονομία.

Τα νούμερα που λένε την αλήθεια

Μια έκθεση της McKinsey υπογραμμίζει το σημαντικό αποτύπωμα άνθρακα των συσκευών τελικού χρήστη, όπως φορητούς υπολογιστές, tablet και smartphone, που παράγουν 1,5 έως 2 φορές

περισσότερο άνθρακα παγκοσμίως από τα κέντρα δεδομένων. Μια αξιοσημείωτη αύξηση των εκπομπών από αυτές τις συσκευές, με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 12,8% ετησίως, οφείλεται κυρίως στην κατασκευή, τη μεταφορά και την απόρριψη. Η

McKinsey προτείνει ότι οι εκπομπές που σχετίζονται με συσκευές τελικού χρήστη μπορούν να μειωθούν σημαντικά μέσω αλλαγών προμήθειας, ανακύκλωσης και βελτιστοποίησης των αναγκών για επαγγελματικά ταξίδια και υπολογιστικά κέντρα δεδομένων. Επιπλέον, η μετανάστευση στο σύννεφο παρουσιάζεται ως μια πιο αποτελεσματική στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα σε σύγκριση με τη βελτιστοποίηση κέντρων δεδομένων στο χώρο των εγκαταστάσεων.

Lyft: Μέσω της πρωτοβουλίας της για ουδέτερη

εκπομπή άνθρακα, η Lyft έχει βελτιώσει σημαντικά

την εικόνα της επωνυμίας της και τη διατήρηση

των πελατών της, ευθυγραμμίζοντας τη στρατηγική

μάρκετινγκ με αξίες που βασίζονται στην κοινότητα

και δίνοντας έμφαση στη βιωσιμότητα.

Patagonia: Η διάσημη παγκόσμια φίρμα ρούχων

«περιπέτειας» υπήρξε πρωτοπόρος στις βιώσιμες

πρακτικές, από τη δωρεά μέρους των κερδών της

σε περιβαλλοντικούς σκοπούς έως την έναρξη του

Προγράμματος Ανακύκλωσης Κοινών Νημάτων.

Η προσέγγιση της Patagonia όχι μόνο μειώνει τα

απόβλητα, αλλά προωθεί επίσης μια κουλτούρα

επαναχρησιμοποίησης και επισκευής, συμβάλλοντας

στην επιτυχία και στη θετική δημόσια εικόνα της.

Danone: Με ένα από τα μεγαλύτερα πλαστικά

αποτυπώματα στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, η Danone έχει κάνει βήματα προόδου στη βιώσιμη

συσκευασία, στη διαχείριση απορριμμάτων και στην

υποστήριξη μοντέλων κυκλικής οικονομίας. Αυτό

περιλαμβάνει πρωτοβουλίες όπως η κυκλοφορία

100% ανακυκλωμένων

Είπαν & έγραψαν

για τον ψηφιακό µετασχηµατισµό

Δεν υπάρχει εναλλακτική

στον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Οι εταιρείες με όραμα θα χαράξουν

νέες στρατηγικές επιλογές για

τις ίδιες. Όσες δεν προσαρμόζονται

θα αποτύχουν

Jeff Bezos

Όταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός

γίνεται σωστά, είναι σαν μία κάμπια που μετατρέπεται σε πεταλούδα, αλλά όταν γίνεται λάθος, το μόνο που έχεις είναι μία κάμπια

George Westerman

Ο αυτοματισμός όταν εφαρμόζεται

σε μία αναποτελεσματική

λειτουργία απλώς θα μεγεθύνει

την αναποτελεσματικότητα

Bill Gates

Το μεγαλύτερο μέρος του ψηφιακού

μετασχηματισμού είναι η αλλαγή

του τρόπου σκέψης μας

Σκεφτείτε τον ψηφιακό

μετασχηματισμό λιγότερο ως ένα

τεχνολογικό έργο που πρέπει να

ολοκληρωθεί και περισσότερο σαν

μία κατάσταση διαρκούς ευελιξίας,

πάντα έτοιμη να εξελιχθεί σε αυτό που

ο πελάτης επιθυμεί στη συνέχεια και

τότε θα βρίσκεστε στον σωστό δρόμο

Amit Zavery

Μην ξεγελιέστε από τα buzzwords

του ψηφιακού μετασχηματισμού

που κυκλοφορούν έξω. Ο ψηφιακός

μετασχηματισμός είναι μία

επιχειρηματική αρχή

Katherine Kostereva

Simeon