6. Integracja społeczna
Potrzeby integracyjne ukraińskich migrantów są często pomijane przez władze państwowe i pracodawców z powodu dostrzeganej bliskości kulturowej i językowej. Średnia ocena Polski w rankingu integracji migrantów MIPEX (2020) (40/100) została sklasyfikowana jako „Równość na papierze”. Innymi słowy, migranci mają formalne prawa, ale nie są one poparte aktywnym wsparciem w integracji migrantów. Wieloaspektowe podejście do włączania kobiet i migrantów w życie społeczne jest obecnie promowane przez Komisję Europejską (Grubanov-Boskovic, Tintori i Biagi 2020) oraz miasto Warszawę (Warsaw City Report 2020). Na międzynarodowym i lokalnym szczeblu politycznym rośnie zatem zaangażowanie w zaspokajanie potrzeb imigrantek. Poziomy i ścieżki integracji ukraińskich kobiet są bardzo zróżnicowane w zależności od grupy, wieku, wykształcenia, stanu rodzinnego, czasu przebywania w Polsce, rodzaju dokumentów pobytowych itp.
Bariera językowa Ukrainki, które przyjeżdżają do Polski, uczą się języka polskiego samodzielnie, tylko czasami uczęszczają na kursy języka polskiego. Brakuje im zatem kompetencji językowych w zakresie polszczyzny pisanej na poziomie, który pozwoliłby im czytać pisma urzędowe kierowane do nich przez instytucje państwowe, pracować zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami lub awansować w pracy (Konieczna-Sałamatin (red.) 2015). Polskie władze (na szczeblu centralnym i lokalnym) często pomijają potrzeby integracyjne tej grupy, ponieważ wierzą, że sobie poradzą. Przedstawicielka organizacji pozarządowej wspierającej kobiety w sytuacjach przemocy domowej stwierdziła, że udaje im się porozumie-
wać z Ukrainkami po polsku. Szczególnie w tak trudnych sytuacjach język pozostaje jednak istotną barierą.
Ograniczone kontakty poza grupą Kontakty kobiet koncentrują się na znajomych ze środowiska rodzinnego, za pośrednictwem których poszukują pracy, informacji, wsparcia w codziennych problemach i pomocy w kwestiach prawnych. Ich kontakty ze społeczeństwem polskim są ograniczone do pracodawców, współpracowników, rodziców ze szkoły dzieci i okazjonalnie polskich znajomych (MIPEX 2020, Mikulska i Patzer 2012).
Stres psychiczny Proces migracji jest stresującym doświadczeniem ze względu na budowanie nowego życia w innym kraju, poszukiwanie pracy i mieszkania, często z koniecznością podjęcia pracy nieformalnej, a także proces legalizacji pobytu. Kobiety często opuszczają swoje rodziny w Ukrainie, co potęguje samotność.
Brak czasu Ze względu na wydłużone godziny pracy, łączenie kilku zawodów (i opieki nad dziećmi w przypadku tych przebywających w Polsce) imigrantki są często przeciążone obowiązkami. Bywa, że ich wolny czas ogranicza się do minut spędzonych w transporcie publicznym podczas dojazdów z jednej pracy do drugiej lub do domu. Więcej wolnego czasu pojawia się, gdy kobiety mają regularną, pełnoetatową pracę.
Hobby pozostawione w Ukrainie Ponieważ bezpieczeństwo finansowe jest często główną motywacją migracji, imigrantki mają tendencję do poświęcania hobby lub zainteresowań z Ukrainy, ponieważ są one kosztowne lub czasochłonne. Maksymalizacja przekazów pieniężnych wysyłanych do rodziny jest zazwyczaj uprzywilejowana w stosunku do rozwijania własnych zainteresowań lub emancypacji od tradycyj-
6. Integracja społeczna
Stare problemy
27
