Davi Ramos

Geboren in Rio de Janeiro ontdekte Davi Ramos (22) op dertienjarige leeftijd ballet. Het was liefde op het eerste gezicht. Inmiddels danst de Braziliaan voor Het Nationale Ballet in Amsterdam.

Het was een terloopse ontmoeting, de manier waarop Davi Ramos in 2013 de balletwereld leerde kende. Via een capoeira-leraar die opmerkte dat zijn lenige leerling misschien ballet moest overwegen. “Toen ik toevallig in de vijfde voetpositie stond tijdens een dansles, raadde hij eens YouTube-filmpjes aan over balletdans te bekijken. Misschien is het iets voor je, voegde hij eraan toe. ’s Avonds keek ik samen met mijn moeder instructiefilmpjes, de volgende ochtend bracht ze me naar de dichtstbijzijnde balletschool. Je moet het echt proberen, vond ze.”

Hard werken

Het was de start van een razend vlugge carrière, die de gedisciplineerde danser binnen een paar jaar naar de internationale top bracht. Ramos komt uit de arme favela Santa Marta, de balletschool lag in een naastgelegen rijkere wijk. “Niet alleen was ik de enige uit Santa Marta, maar ook de enige jongen. Waar ben ik beland, dacht ik. Maar het dansen was geweldig en iedereen was complimenteus. Ballet is een dans waarin ik helemaal mezelf kan zijn. Na een week, wist ik: dit wil ik de rest van mijn leven doen!”

Ramos had talent, maar ook een achterstand. “De meeste professionele balletdansers wordt het dansen met de paplepel ingegoten, ik had er op mijn dertiende nauwelijks van gehoord. Om die achterstand in te halen ben ik hard gaan trainen.” Twee keer per week les werd elke dag naar in de repetitiehok. “In de ochtend naar school en daarna van twee tot elf in de oefenruimte werken aan mijn draaien, voetposities en uithoudingsvermogen. Het was zwaar, want je dwingt je lichaam om buitengewone dingen te doen. Maar ik had inmiddels een droom en was vastberaden die te verwezenlijken.”

Royal Ballet School

Al drie jaar later deed Ramos mee aan de Prix de Lausanne, een internationale danscompetitie voor talenten. Hij werd opgemerkt én aangenomen door de prestigieuze Royal Ballet School in Londen. In eerste instantie een moeizame transitie. “Ik sprak geen woord Engels en had heimwee. Maar het was ook een geweldige tijd, die me op allerlei manieren gevormd heeft. Ik ontdekte waar ik goed in was zoals hoge sprongen en snelle draaien.” Ook ontwikkelde Ramos er een liefde voor het klassieke ballet. “Ik hou van het verdwijnen in een verhaal, zoals dat in de traditionele stukken gebeurd. Niet alleen maar zo goed mogelijk pasjes uitvoeren, maar praten met je lichaam om samen een verhaal te vertellen – dat vind ik de magie van ballet.”

Na drie jaar studeren moest Ramos op zoek naar een gezelschap en kwam zodoende in Amsterdam terecht. “Het Nationale Ballet is een fantastisch gezelschap. Ik voel me er thuis. Er staat ook een grote diversiteit stukken op het repertoire. Van de klassiekers, zoals The Sleeping Beauty en Het Zwanenmeer, tot nieuwe eigentijdse stukken waarin allerlei moderne stijlen en technieken worden toegepast. Voor een klassiek geschoolde danser is het best een omschakeling om iets van Hans van Manen te dansen, waarin je meer lyrisch en vrij kan zijn. Dat is een uitdaging, maar daar hou ik van.”

Ritmische expressie

Dat Ramos zich als zwarte danser in de klassieke stukken thuis voelt, kan in de danswereld weleens schuren. “Ik heb racisme nog nooit meegemaakt, maar ik merk wel

“Ballet is een dansvorm waarin ik helemaal mezelf kan zijn.”

soms weerstand tegen een gekleurde danser in zo’n klassiek stuk. Zo van: dat kan toch helemaal niet. Een zwart persoon die de witte zwaan danst, dat is niet de traditionele bezetting. Voor mij voelt dat achterhaalt – als je de emotie overbrengt, doet huidskleur er niet toe, vind ik.” Met collega’s – en voormalige BAMambassadeurs – Daniel Robert Silva en Sebia PlantefèveCastryck heeft hij het er geregeld over. “We hebben steun aan elkaar, bespreken waar we mee zitten. Denken gezamenlijk na over hoe de positie van zwarte dansers verbeterd kan worden.”

Bij Het Nationale Ballet is sinds vorig jaar Sedrig Verwoert werkzaam als Young Creative Associate. De danser en choreograaf heeft Surinaamse roots en onderzoekt in zijn stukken onder meer wat het betekent om een zwarte danser te zijn in een witte instelling. Ramos danst geregeld in zijn choreografieën. “Met Sedrig werken is interessant. Hij is down to earth en je kan met hem lachen. Die intimiteit heb je niet vaak met choreografen, dus dat is fijn. Voor de Black Achievement Month heeft hij een solo gemaakt, waardoor je me beter leert kennen. Een ritmische expressie van hoe ik ben. Hopelijk komt iedereen kijken.”

De solo van David Ramos is op zondag 23 oktober te zien tijdens Celebrating Diversity.