BOinK Magazine maart 2020

HÉT MAGAZINE VOOR DE OUDERCOMMISSIE

Jaargang 25, nr. 1 maart 2020

• De inspectie en het rapport van de GGD • De GGD en de oc • Geheel rookvrije kinderopvang

2

Lees dit magazine online

Van de redactie

op www.boink.info/voor-leden/magazines.

Geen inloggegevens? Mail naar secretariaat@boink.info.

Redactioneel Je kiest voor een bepaalde gastouder, kinderdagverblijf of bso omdat je er vertrouwen in hebt.

Maar weet je zeker of de veiligheid en kwaliteit op orde zijn? De GGD controleert de kwaliteit en veiligheid van de kinderopvang tijdens een inspectie. In dit magazine vindt u alles over de inspectie en het inspectierapport van de GGD en wat u in dit kader zelf kunt doen.

BEDANKT! In 2019 hebben we voor onze oudercommissie trainingen kosteloos gebruik mogen maken van diverse kinder­ opvanglocaties. Hartelijk dank daarvoor!

RISICO-INVENTARISATIESPEL

Elke kinderopvang moet een veiligheids- en gezondheidsbeleid hebben. De oudercommissie heeft adviesrecht op dit beleid. Om een goed beleid te kunnen maken moet je weten welke risico’s er op de locatie zijn. En of dat acceptabele risico’s zijn (potentieel leermoment voor de kinderen) of niet?

Enkele spelkaartjes Ons nieuwe risico-inventarisatiespel helpt om daarover gesprek te gaan. Het is een hulpmiddel voor oudercommissies en kinderopvangorganisaties. Doel: elkaar beter begrijpen en een veiligheidsprotocol of -beleid opstellen waar ieder zich comfortabel bij voelt.

Download het spel van www.boink.info/ brochures-factsheets.

Spelconcept BOinK - Illustraties Studio Limón 3

Korte berichten

Spelconcept BOinK - Illustraties Studio Limón 4 Spelconcept BOinK - Illustraties Studio Limón 5

TIP Geef het uurtarief van 2020 van uw kinderopvang z.s.m. door aan de Belastingdienst als u dit nog niet hebt gedaan. Wellicht komt u in aanmerking voor meer kinderopvangtoeslag. Tip ook de andere ouders van uw locatie. Doorgeven kan op mijntoeslagen.nl.

maart 2020

TRAINING VOOR OUDERCOMMISSIES

Volg onze basistraining voor oudercommissies en u bent in één avond op de hoogte van de rol, taken, rechten en plichten van de oudercommissie. De training heeft een interactieve opzet waardoor er veel ruimte is voor ingebrachte vragen of knelpunten waar deelnemers (oudercommissies) in de praktijk tegenaan lopen.

DEELNEMERS OVER DE TRAINING: “Veel nieuwe kennis opgedaan, een must voor ieder oc-lid.”

“Duidelijk verhaal en veel nieuwe info. Ik heb goede to-do’s kunnen formuleren.”

Kijk voor meer info op www.boink.info/oudercommissie-basistraining.

Deelname kost € 65,- Als BOinK lid krijgt u € 10,- korting.

Deelname aan de training wordt over het algemeen vergoed door de kinderopvangorganisatie.

Almere 18 mei 2020 Amersfoort 22 juni 2020 Amsterdam 30 maart 2020 - vol Breda 25 mei 2020 Breda 27 oktober 2020 Deventer 8 juni 2020 Deventer 22 september 2020 Drachten 22 september 2020 Eindhoven 11 mei 2020 Eindhoven 26 oktober 2020 Groningen 27 oktober 2020 Hengelo 10 november 2020 Hilversum 2 november 2020 Leiden 23 juni 2020 Nieuw-Vennep 21 september 2020 Nijmegen 31 maart 2020 Nijmegen 6 oktober 2020 Rotterdam 8 juni 2020 Utrecht 28 september 2020

Actualiteiten

3

Actueel

De ‘kinderopvangwereld’ draait altijd door, op volle toeren. Hier een overzicht van het belangrijkste nieuws en onze actuele projecten.

Geheel rookvrije kinderopvang

Medewerkers in de kinderopvang tillen kinderen op, nemen ze op schoot en houden baby’s tegen zich aan.

Heeft een medewerker gerookt, ook als dat buiten is, dan is de kans groot dat het kind zogenaamde derdehands­ rook (rook die achterblijft op kleding, huid en in het haar van iemand die heeft gerookt) inademt. Heel schadelijk voor de jonge longen. Samen met de Rookvrije Generatie hebben we een stappenplan gemaakt om de kinderopvang geheel rookvrij te maken. Geheel rookvrij betekent o.a. dat: • in de gastouderopvang dat er in het huis van de gastouder niet wordt gerookt, ook buiten opvangtijden); • pedagogisch medewerkers en gastouders zich bewust zijn van het risico van derdehandsrook; • het rookvrijbeleid onderdeel uit maakt van het veiligheids- en gezondheidsbeleid; • borden of ander aanduidingen aangeven dat de opvang rookvrij is.

Het stappenplan is een hulpmiddel voor ouder­commissies, houders en andere betrokkenen die (het initiatief willen nemen om) een rookvrijbeleid op te stellen of hierover te adviseren en onderdeel van de kinderopvang te maken. www.boink.info/rookvrije-kinderopvang.

VACCINATIEWET

Door een nieuwe wet mag een kinderopvangorganisatie kinderen die niet zijn ingeënt weigeren. Uitzondering daarop zijn kinderen die niet ingeënt kunnen worden, bijvoorbeeld omdat ze daarvoor te jong of ziek zijn. Wij zijn het niet eens met deze wet omdat het schijnveiligheid biedt.

Bovendien is de lage vaccinatiegraad een maatschappelijk probleem dat niet door de kinderopvang moet worden opgelost. Wij vinden dat de politiek moet handelen naar het advies van de Commissie vaccinatie en kinderopvang. Lees meer hierover op www.boink.info/nieuws/kinderopvangmag-niet-gevaccineerd-kind-weigeren.

Kijk voor het laatste nieuws op boink.info/nieuws.

Kinderopvangtoeslag affaire De problemen met de kinderopvangtoeslag zijn gigantisch. Tegen de tijd dat u dit magazine ontvangt zijn, als het goed is, de uitkomsten bekend van de onderzoeken die naar de affaire worden gedaan.

Daaruit moet blijken of en zo ja welke gedupeerde ouders opnieuw onderzocht zullen worden en of zij compensatie krijgen. Op www.boink.info/actueelagenda/kinderopvangtoeslag-affaire leest u steeds het laatste nieuws. Lees ook de blog ‘Nederland moet zich kapot schamen’ van BOinK voorzitter Gjalt Jellesma op www.boink.info/blogs. Via het meldpunt op onze site hebben we op het moment van schrijven al 898 meldingen van gedupeerde ouders ontvangen.

Deze ouders helpen we onder andere door ze steeds tijdig te informeren over actuele ontwikkelingen. Ook proberen we ouders zo goed mogelijk te informeren over waar zij terecht kunnen voor de juiste (juridische) hulp en ondersteuning. Hiervoor werken we samen met verschillende partners op dit gebied, zoals Sociaal Werk Nederland (SWN) en het Landelijk Overleg Sociaal Raadslieden (LOSR).

KINDEROPVANGTOESLAG - DE TOEKOMST

Op korte termijn zullen er verbeteringen aan de kinderopvangtoeslag worden doorgevoerd die het resultaat zijn van het ‘verbetertraject kinderopvang­ toeslag’ van de Belastingdienst. BOinK is ook nauw bij dit project betrokken. Het doel is het aantal terugvorderingen (het terugbetalen van het voorschot van de kinderopvang­ toeslag) te verminderen. Er zijn 4 verbeterpunten in ontwikkeling: 1. Eerder wijzigingen in de opvang opmerken.

2. Persoonlijk begeleiding van ouders door de Belastingdienst 3. Een app om wijzigingen voor de kinderopvangtoeslag door te geven.

4. Betere communicatie met ouders.

In onze nieuwsbrief van februari (www.boink.info/ nieuwsbrief-februari-2020) en op www.boink.info/ verbetertraject-kinderopvangtoeslag leest u er meer over.

Op de lange termijn zal Belastingdienst Toeslag geen onderdeel meer uitmaken van de Belastingdienst.

Staatssecretaris van Huffelen (Financiën) werkt aan de plannen om van Toeslagen een zelfstandig orgaan te maken.

maart 2020

4

De GGD inspec het DE INSPECTIE In opdracht van de gemeente controleert de GGD of een kinderopvangorganisatie en de locatie voldoen aan de eisen uit de Wet kinderopvang. Dit zijn landelijke kwaliteits­eisen die dus voor elke opvanglocatie en -organisatie gelden. Het bezoek is meestal onaange­ kondigd. Tijdens de inspectie kan de inspecteur naar de volgende onderdelen kijken:

Kinderdagverblijven, bso’s en gastouderbureaus worden jaarlijks bezocht door een inspecteur van de GGD. Van de gastouders wordt jaarlijks minimaal 5%* geïnspecteerd.

Nieuwe opvanglocaties (inclusief gastouders) worden vóór en 3 maanden ná opening altijd bezocht door de GGD. De GGD controleert of een kinderopvanglocatie voldoet aan de eisen uit de Wet kinderopvang.

Met andere woorden: of de kinderopvangorganisatie verantwoorde kinderopvang biedt.

Van de inspectie wordt een inspectierapport gemaakt dat de kinderopvangorganisatie elk jaar met de oudercommissie moet bespreken. maart 2020

-R egistratie, wijzigingen en administratie: klopt de registratie in het Landelijk Register Kinderopvang? Is de administratie van de opvang compleet?

-P edagogisch klimaat: hoe gaat het personeel met de kinderen om? En staat op papier waarom en hoe men dit doet?

-P ersoneel en groepen: is er genoeg personeel? Heeft het de juiste diploma’s en Verklaringen Omtrent het Gedrag? Hoe is de grootte en de samenstelling van de groep(en)?

- Veiligheid en gezondheid: is de opvang veilig en gezond?

Hoe gaat het personeel om met mogelijke risico’s? Staat op papier waarom men dit zo doet? Stelt de opvang een meldcode kindermishandeling vast? Wordt het personeel gestimuleerd de meldcode te gebruiken?

-A ccommodatie: is de ruimte groot genoeg, kind­ vriendelijk en uitdagend ingericht?

-O uderrecht: is er een oudercommissie? Krijgen de ouders de juiste informatie? Weten de ouders waar zij eventuele klachten kwijt kunnen?

Niet alle bovenstaande onderdelen worden elk jaar gecontroleerd. Wat wel en wat niet, is onder andere afhankelijk van de inspectiegeschiedenis van de betreffende kinderopvang en of er zorgen of signalen zijn binnen gekomen bij de toezichthouder waarnaar onderzoek moet worden gedaan. Het motto is: minder waar mogelijk, meer waar nodig.

HET INSPECTIERAPPORT Na de inspectie maakt de inspecteur een inspectie­ rapport. Een houder van een kinderopvang mag daar een zienswijze, een eigen reactie, aan toevoegen.

5

Als het rapport definitief is wordt het gepubliceerd op www.landelijkregisterkinderopvang.nl. De kinderopvang­ organisatie moet het rapport ook op haar eigen website plaatsen én met de oudercommissie bespreken. Als ouder­commissie biedt dit een mooi aanknopingspunt om met de organisatie in gesprek te gaan over de kwaliteit.

Als oc mag je de organisatie daarover ongevraagd adviseren.

VISUELE SAMENVATTING INSPECTIERAPPORT Er wordt ook een visuele samenvatting gemaakt van de inspectieresultaten, dit heet ‘In-één-oogopslag’. Hiermee ziet u in één oogopslag, op een overzichtelijke manier, welke onderwerpen zijn geïnspecteerd en of de onderdelen die geïnspecteerd zijn voldoen aan de eisen uit wet- en regelgeving. In-één-oogopslag is ontwikkeld door GGD GHOR Nederland en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van ouders, waaronder BOinK, en kinderopvangondernemers.

In-één-oogopslag is onlangs vernieuwd en staat eveneens op de site van het Landelijke Register Kinderopvang (LRK).

Heeft u contact gehad met de GGD of gaat u contact opnemen met de GGD? Dan horen we daarna graag uw ervaring.

Bel naar 030-2331400 en vraag naar een beleidsmedewerker of mail naar boink@boink.info:

DE OC EN DE GGD Contact tussen de oc en GGD kan door beide partijen geïnitieerd worden. Als de GGD het ouderrecht wil controleren, kan de inspecteur contact opnemen met de oc. Als oc kunt u contact opnemen met de GGD als er twijfels of zorgen bestaan over de kwaliteit van de opvang (zie pagina 7.).

Toezicht & handhaving

tie en inspectierapport Tip: zoek uw kinderopvanglocatie eens op www.landelijkregisterkinderopvang.nl.

WAT ALS DE KWALITEIT NIET OP ORDE IS? Als de opvang niet aan de eisen voldoet kan de inspecteur ervoor kiezen een hersteltermijn te bieden. Bijvoorbeeld bij een kleinere overtreding die snel opgelost kan worden.

In de regel zal de GGD na de hersteltermijn opnieuw bij de locatie langs gaan voor een nader onderzoek. Bij ernstige of veelvuldige overtredingen kan de GGD de gemeente adviseren te handhaven. Dit kan leiden tot een hand­ havingsmaatregel die van de houder eist om de over­ tredingen te herstellen, een boete en in het ergste geval kan de gemeente de kinderopvanglocatie sluiten.

De gemeente besluit wat zij doet met handhavingsadvies van de GGD (en kan dus ook besluiten dit niet op te volgen).

In-één-oogopslag van www.landelijkregisterkinderopvang.nl Vragen of advies nodig? Bel naar ons spreekuur (zie pagina 8).

*In de Wet kinderopvang is vastgelegd dat minimaal 5% van de gastouders jaarlijks geïnspecteerd moet worden. De gemeente en/of GGD bepaalt/bepalen zelf het beleid voor hun gemeente of regio. In Amsterdam is in 2019 100% van gastouders bezocht.

maart 2020

6

Oudercommissie en GGD

Wat kan de GGD voor oud

Tijdens ons spreekuur adviseren we ouders en oudercommissies regelmatig om de GGD te informeren.

Ouder(commissie)s doen dat om verschillende redenen vaak niet. Omdat ze niet weten dat ze bij de GGD terecht kunnen met hun zorgen of omdat ze bang zijn dat de houder er achter komt en dat dat een negatief effect heeft op de opvang van hun kind. “We hebben geen contact opgenomen met de GGD* omdat we niet weten wat de GGD voor ons kan betekenen”, hoorden we laatst terug. Wij denken dat het belangrijk is, in het belang van de kwaliteit van kinderopvang en dus van uw kind, dat daar verandering in komt. maart 2020

De GGD inspectie is een momentopname.

Als ouder(commissie) ziet u veel meer.

Daarom is het belangrijk dat een GGD inspecteur informatie van u ontvangt.

Twijfel dus niet om contact op te nemen met de GGD als u zorgen over de kwaliteit of veiligheid hebt.

ZORGEN OVER KWALITEIT OF VEILIGHEID Wij adviseren altijd om contact op te nemen met de GGD als er zorgen zijn over de kwaliteit van de opvang of veiligheid van de kinderen (en personeel). Bijvoorbeeld als er ogenschijnlijk te weinig pedagogisch medewerkers op de groep staan of er teveel kinderen in de groep worden opgevangen. Of als er veel wisselingen zijn in het personeel. Of als op een warme dag de binnen­ temperatuur erg hoog is en de kinderopvangorganisatie

7

er(commissie)s betekenen? daar niet op anticipeert of niet snel genoeg maatregelen neemt. Natuurlijk is het zaak om eerst de organisatie zelf om opheldering te vragen. Levert dat niets, te weinig of niet snel genoeg iets op dan is contact opnemen met de GGD de volgende stap. Als het een acute situatie betreft waarbij uw zorgen over de veiligheid of kwaliteit heel groot zijn, dan kunt u uiteraard ook direct de GGD informeren zonder met de organisatie in gesprek te gaan.

“Toen er bij onze kinderopvang iets speelde, heb ik ook de GGD gebeld. In het eerdere inspectierapport had ik al gelezen dat dit een aandachtspunt was geweest, maar dat het later door de opvang toch was onderbouwd. Doordat wij aangaven dat het nog niet in orde was, heeft de GGD besloten om het inspectiemoment naar voren te halen en er een onaangekondigde inspectie van te maken. De GGD heeft het anoniem verwerkt, dat was voor mij wel een geruststelling. Ze pakten de zaak serieus op en waren blij dat ik had gebeld.”

Een oc-lid (naam bij de redactie bekend).

BELANGRIJKE SIGNALEN Het is heel belangrijk om als ouder of oc de GGD te informeren omdat de GGD zo ook belangrijke signalen over de kwaliteit van de opvang ontvangt wanneer zij zelf niet op inspectiebezoek zijn. Deze informatie kan namelijk wel heel veel inzicht geven over hoe het werkelijk met de kwaliteit is gesteld. De GGD inspecteur moet deze signalen ook betrekken in haar onderzoek en kan hier extra aandacht aan besteden bij het volgende (reguliere) inspectiebezoek. Bij ernstige zorgen kan de GGD zelfs beslissen, in overleg met de gemeente (de opdrachtgever van de GGD), om niet de volgende reguliere inspectie af te wachten maar een (extra) inspectie uit te voeren, onmiddellijk of op korte termijn.

ADVIESRECHT VAN OC EN GGD Een kinderopvangorganisatie moet kunnen aantonen dát er gehoor wordt gegeven aan de medezeggenschap van ouders (in de vorm van het adviesrecht van de oc**). Hoe dat inhoudelijk precies wordt gedaan (bijvoorbeeld het verloop van een adviesprocedure), wordt niet door de GGD geïnspecteerd. Als de GGD het ouderrecht wil controleren (zie pagina 4), kan de inspecteur contact opnemen met de

oc. Soms krijgt de oc een vragenlijst per e-mail of wordt er telefonisch contact gezocht.

“De inspectie komt zonder signalen één keer per jaar (onaangekondigd) binnenlopen. Wij lopen dagelijks binnen.” Anne Marij, oc-lid Ben je als oc van mening dat er onvoldoende invulling wordt gegeven aan het recht op medezeggenschap van ouders, dan kun je een klacht indienen bij de Geschillencommissie. Overigens is het wél belangrijk om als oc ook het signaal af te geven bij de GGD wanneer er een geschil is over het niet juist verlopen van het adviesrecht. Ook al valt dit onderdeel niet onder de inspectie van de GGD. Het geschil kán immers een indicatie zijn van het feit dat de ondernemer meer zaken niet op orde heeft of regelgeving niet opvolgt. Door toch een signaal af te geven bij de GGD wordt de inspecteur gevoed en kan hij/zij nog gerichter inspecteren en onderzoek verrichten bij het inspectiebezoek.

OUDERS EN DE GGD Ook individuele ouders kunnen de GGD benaderen als zij zorgen hebben over de kwaliteit van de opvang op hun locatie. Uiteraard is het ook goed dat de oc op de hoogte is van een incident en het feit dat de ouder de GGD inlicht.

Als oc kunt u nagaan of er (beleidsmatig) actie ondernomen moet worden. De oc kan bijvoorbeeld adviseren het veiligheids- en gezondheidsbeleid aan te passen.

CONTACTGEGEVENS GGD De contactgegevens van de GGD inspecteur staan in het inspectierapport van uw kinderopvanglocatie (zie www.landelijkregisterkinderopvang.nl). U kunt ook zoeken op de website van uw regionale GGD naar de toezichthouder kinderopvang.

*Wanneer we in dit artikel spreken over de GGD bedoelen we specifiek de toezichthouder kinderopvang van de GGD. **Onder bepaalde voorwaarden, o.a. als er minder dan 50 kinderen worden opgevangen, is een oc niet verplicht. Zie voor meer info www.boink.info/aorkinderopvang.

maart 2020

8

“Dat de GGD dát goed vindt!”

Oma en ik kijken nogal anders aan tegen risico’s. Toen ik koos voor groene kinderopvang, fronste oma (zoals mijn moeder sinds de geboorte van mijn kinderen door iedereen wordt genoemd) haar wenkbrauwen. En helemaal toen ze haar kleinkind voor het eerst ging ophalen. Die tuin, die blubber, die rotzooi… “Dat de GGD dát goed vindt!”.

NAAM: Nienke SOLO- MOEDER VAN: een jongen van 6 en een meisje van bijna 4 Nienke is voorzitter van de oudercommissie.

In het dagelijks leven werkt ze in de gehandicaptenzorg.

Oma ziet de gevaren levendig voor zich. Al voor haar kleinkind bedacht heeft hoe hij van de hoge bult weer naar beneden moet, staat zij er al bij en heeft hem vast, onder het commentaar “doe je wel voorzichtig? Straks val je nog en dan heb je een gat in je hoofd!”.

Colofon

Column

Oma vindt mij vaak laks. Bij het wegbrengen drink ik aan de picknicktafel nog een kopje koffie. Ik zie dat mijn zoon op zijn buik gaat liggen om van de grote bult af naar beneden te komen. De bult is door erosie glad en modderig geworden. Ik zie hem voorzichtig grip zoeken met zijn voeten. Ook de leidster ziet het. We kijken het aan. Roets, daar glijdt zijn voet weg en hij glijdt naar beneden. Zijn kleren vies en hij heeft een schram op zijn neus. Zoonlief blijft even liggen, kijk wat verbaasd om zich heen, voelt aan zijn neus. Op het moment dat ik naar hem toe wil lopen, staat hij op en klimt weer naar boven. Een ervaring rijker.

Welke risico’s mag een kind lopen? En hoe besluit je welke risico’s een kind van een ander mag lopen? Ben je dan voorzichtiger dan nodig? Als oudercommissie lopen we jaarlijks een risicoronde samen met een aantal mensen van het team van het kdv en de bso. Samen zijn we dan bewust van risico’s die een kind kan lopen in de natuurlijke en avontuurlijke tuin en in de huiselijk ingerichte binnenruimte.

Afwegingen worden gemaakt maar altijd met in ons achterhoofd de overtuiging dat kinderen probeerruimte nodig

hebben, dat als je kinderen expliciet verantwoordelijkheid geeft, dat ze die meestal ook nemen. Hoe veel risico mag je lopen. En op welke leeftijd mag je wat van een kind vragen?

Natuurlijk zijn er regels wanneer er een vuurtje wordt gestookt en zijn er afspraken over wie bij de sloot mag spelen.

Het risico op vies worden of nat, die nemen we sowieso voor lief. Een schram of een buil eigenlijk ook.

En de GGD? Die kwam langs, schreef een rapport en alles was prima. Gelukkig kan dit dus. Mijn kind is inmiddels een paar jaar ouder en een paar (gelukkig kleine) littekens rijker. Hij klimt inmiddels zo hoog in de boom dat oma hem er niet meer uit kan halen. Maar wanneer hij weer beneden staat, krijgt oma een dikke knuffel. Omdat ze zo lief en zorgzaam is.

TIP: meer weten over risicovol spelen in de kinderopvang?

Lees onze speciale factsheet. Speel met de oc ook het risicoinventarisatiespel (zie pagina 2).

Het BOinK Magazine is een uitgave van de Belangen­ vereniging van Ouders in de Kinderopvang dat twee keer per jaar verschijnt. Leden ontvangen het magazine gratis. Het magazine biedt ouder­commissies (praktische) informatie voor de uitvoering van hun taken. Tevens is het een platform om ervaringen te delen.

Redactie Josja Smink (eindredactie) Bernadette ter Steege

Contact redactie boink@boink.info Tel. 030 - 233 14 00

Met medewerking van Nienke Willering VNG GGD Ghor Nienke van der Schaaf

Nieuwsbrief Via onze maandelijkse digitale nieuwsbrief blijft u op de hoogte van de ontwikkelingen in de branche en activiteiten en diensten van BOinK. Meld u aan op boink.info/ inschrijven-nieuwsbrief.

Jaargang 25, nummer 1 Maart 2020

Vormgeving Yvonne van Gelderen Design

Foto’s Fleur Wiersma

Volg ons

Spreekuur

...........................................................

Maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag van 9.00 – 12.00 uur Telefoon (030) 231 79 14 E-mail boink@boink.info