KlusVisie 6-2021

Voor professionals in de klussen- en onderhoudsbranche

TEST BOSCH:

Schuren met laagvliegende hoogvliegers

Makita presenteert een krachtpatsende multitool

Een oude vloer vervangen met Compofloor

De nieuwste klusbussen & een corrigerend bed

Jaargang 23 | Nummer 6 | 2021 | www.klusvisie.nl 11_Cover_01R.indd 1

14-09-21 14:26

Totale bescherming Wie in de bouw werkt, weet: goede persoonlijke bescherming is onmisbaar. De kwaliteit en het comfort van onze persoonlijke beschermingsmiddelen ervaar je niet alleen tijdens een werkdag met een klauwhamer in je hand. Je plukt er ook de vruchten van tijdens het sporten, gamen of wanneer je het weekend met vrienden of familie eropuit trekt. Je werk is je leven.

En OXXA® beschermt alles wat je lief is.

X-PRO-FLEX-ULTRA

X-VIZ-COMFORT-LONG

SONORA

51-293

6220 RWS

8300

21KLU006_ADVERTENTIE.indd 2 Advert 240x290mm.indd 1 211490 OXXA Campagne - KlusVisie

www.oxxa.work

15-09-21 13:05 07-09-2021 13:11

INHOUD

22 Nummer 6 | 2021

Voor professionals in de klussen- en onderhoudsbranche

Het Ford Lane Keeping-bed, zou het echt . 6 Zonder klusvervoer zijn we nergens.

Daarom zal KlusVisie regelmatig aandacht gaan besteden aan de klusbus en andere vormen van transport. Maak kennis met de nieuwe Ducato, een troetelklusbus - in aantocht - en als bonus een Ford-test en een attent tweepersoonsbed.

10 26 Renovatievloer ........................................ 14 Wat doe je als de klant een aangetaste houten vloer wil vervangen en tevens meer comfort in huis wil ervaren? Een renovatievloer onder de aandacht brengen.

Zoals de Compofloor. KlusVisie volgde het karwei van de sloop tot en met de afwerking.

6 Deze Starlock Makita vraagt om stevige kost ........................................................ 10 En dat kan de machine krijgen. De krachtpatsende multitool maakt gehakt van spijkerhard hout en 32 mm dikke bladen.

Maak kennis met een trillingsarm degelijk stuk gereedschap.

14

Rubber door kurk vervangen, werkt dat? . 22 Fein biedt kurkblokjes voor het fijne schuurwerk. Daarmee kun je onder meer houtprofielen aanpakken. Laat je de machine en de blokjes het werk doen, dan krijg je met de Profiel-Set een nuttige accessoire in handen.

Gas geven met accu-excenters .............. 26 Bosch heeft de boodschap begrepen.

Genoeg vakmensen willen een schuurmachine dicht op het werk houden. Het resultaat: twee laagvliegende hoogvliegers die van aanpakken weten.

3 11_Inhoud_01R.indd 3

14-09-21 14:26

PRODUCTNIEUWS

Dakbanen vernieuwd BMI Icopal heeft de APP dakbanen EshaGum 446 en 446 WS (wortelwerend) vernieuwd. Met een nieuwe opbouw en een toegenomen dikte van 4,0 mm, zijn de dakbanen robuuster en beter bestand tegen vervuiling, aldus de fabrikant. Voor het sneller droogmaken tijdens de verwerking zijn beide varianten bovendien afgestrooid met talk. EshaGum 446 is geschikt als toplaag voor alle denkbare afdichtingstoepassingen en dakconstructies in zowel nieuwbouwals renovatieprojecten. Voor een groen- of retentiedak biedt EshaGum 446 WS een nog betere wortelwerende, waterdichte basis.

EshaGum 446 was binnen het programma APP bitumen van BMI Icopal al een toonaangevend product op het gebied van dakbanen. De kenmerkende dubbele inlage aan de bovenzijde van de baan zorgt voor een zeer sterke dakbedekking met de hoogst mogelijke dimensionele stabiliteit. De coating van APP beschermt EshaGum effectief tegen de gevolgen van veroudering, weersinvloeden en uv-straling. De verwachte levensduur bedraagt dan ook dertig jaar. Op basis van onderzoek en ervaringen van klanten heeft BMI Icopal deze dakbanen nu nog verder verbeterd.

Een nieuwe opbouw maakt de dakbanen beter bestand tegen vuil. Vogelpoep en andere vuildeeltjes krijgen minder kans om zich aan het baanoppervlak te hechten. Dat zorgt ervoor dat de dakbedekking langdurig mooi blijft én langdurig goed functioneert.

Met een toegenomen dikte van 4,0 mm is de dakbaan nu nog beter geschikt als basis voor elk type daktuin, dakterras of retentiedak.

De afstrooiing met talk biedt een groot voordeel ten opzichte van zand of minislate doordat talk minder vocht opneemt en bij de verwerking dus sneller is droog te maken.

Meer informatie: www.icopal.nl

Stabiel fixeren met voegklemmen TiLoc is al jaren de verbeterde gepatenteerde universele rvs voegklem van Tilmar voor lood en loodvervangers. Het staat garant voor snelle montage en superklemkracht, aldus de fabrikant.

De voegklem is optimaal klemmend omdat hij zich aanpast aan de voeghoogte en de ruwheid van elk oppervlak. De klemmetjes hebben een extra griphoek aan de bovenzijde voor een optimale fixatie. Stabiliteit wordt gewaarborgd door de drie onafhankelijk van elkaar verende lamellen. Door deze lamellen wordt de druk op het ondervlak mooi verdeeld en wordt eventueel kantelen alsmede insnijden in het materiaal voorkomen.

Ook de vorm van de onderzijde voorkomt beschadiging van het lood of de zachtere loodvervangers. Met eenvoudig gereedschap is de klem vlot in de voeg te tikken.

Naast de oorspronkelijke klem is er nu ook de TiLoc-S, hierin staat de S voor small. Het kleine broertje heeft als voordeel dat hij een krachtige klemming kan realiseren in kleinere ruimtes. Hier kan voor gekozen worden als de toepassing niet zo veeleisend is en er bijvoorbeeld niet zo diep gefreesd hoeft te worden, aldus leverancier Tilmar.

Meer informatie: www.tilmar.nl

Accu-combihamer: ‘sterkste in zijn klasse’ De nieuwe accu-combihamer KHA 18 LTX BL 40 van Metabo is krachtig, zorgt voor een snelle voortgang van het werk en biedt maximale mobiliteit, aldus de fabrikant.

Met een krachtige borstelloze motor en een verbeterd slagmechanisme heeft de nieuwe combihamer in de 5 kg-klasse volgens Metabo op dit moment de hoogste boorsnelheid en levert de beste sloopprestaties in de markt.

Met een slagenergie van 8,6 Joule is de 18 volt accu-combihamer KHA 18 LTX BL 40 de krachtigste hamer in zijn klasse, aldus Metabo. “Professionele gebruikers moeten vaak heel veel gaten achter elkaar boren – en dat ook nog vaak op verschillende locaties, die op de bouwplaats ver uit elkaar liggen. Ze zijn dus op een snelle voortgang en een grote flexibiliteit aangewezen. En precies daarvoor hebben wij onze nieuwe accu-hamer ontwikkeld“, Johannes Steeb, productmanager bij Metabo. “Stopcontacten zoeken en kabels aanleggen behoren daarmee tot het verleden, want de nieuwe machine kan altijd en overal worden gebruikt.“ Om ervoor te zorgen dat de moeilijkste taken ook veilig worden uitgevoerd, is de nieuwe accu-hamer voorzien van een geïntegreerde vibratiebeveiliging en de effectieve stofafzuiging ESA max.

Meer informatie: www.metabo.com

4 11_Product_03L.indd 4

14-09-21 14:26

3 Toerent

allen Nu bij uw dealer

Compact en krachtig.

SSW 18 LT 300 BL

300 Nm SSD 18 LT 200 BL

200 Nm

Meer informatie metabo.com

Eén accu voor alles. Fabrikanten overkoepelend. 100% uitwisselbaar

21KLU006_ADVERTENTIE.indd 5

15-09-21 13:08

BEDRIJFSAUTO Jaap van Rijn

DUCATO: de eerste autonoom

rijdende klusbus Fiat pakte de Ducato grondig aan. Dat zie je aan de buitenkant op de scherp gesneden grille. De vernieuwing van deze 2021-versie zit vooral in de aangepaste slimme rij-assistenten en digitale displays.

Tesla wil eigen laadnetwerk delen met EV’s Bericht van Elon Musk op Twitter (vertaald): “We hebben onze eigen connector gemaakt, want er was destijds geen standaard. Tesla was alleen de maker van elektrische auto’s met een groot bereik. Het is een vrij slanke connector voor opladen met zowel laag als hoog vermogen. Dat gezegd hebbende, stellen we ons Supercharger-netwerk later dit jaar open voor andere EV’s.” Tesla geeft aan dat deze openstelling gefaseerd plaatsvindt in alle landen waar de automaker actief is.

Opvallend is onder meer het grote UConnecttouchscreen. Je hebt een keuze in de afmetingen van dit scherm. Je kunt zowel contact maken met de ingebouwde Android Auto dan wel Apple CarPlay. Fiat geeft aan dat de infotainmentsystemen met 5”- en 7”-touchscreen beschikbaar zijn.

Daarnaast biedt de bus een volledig digitaal instrumentencluster waar je rij- en navigatieinformatie kunt raadplegen. Het draaibare tafeltje dat Fiat op de opklapbare leuning monteerde, toont het Italiaanse DNA: op het tafeltje kun je een aardige lunch kwijt. Ook de digitale achteruitkijkspiegel is nuttig. Je krijgt dankzij twee camera’s goed beeld van wat achter de Ducato aan de hand is.

Autonoom Over de rijeigenschappen valt alleen na een test wat zinnigs te zeggen. De bus is in ieder geval uitgerust met elektrische stuurbekrachtiging. Ook kan de Fiat verkeersborden herkennen.

Wie daar behoefte aan heeft, schakelt de rij-assistenten aan die gecombineerd de klusbus semi-autonoom onder controle houden. Fiat geeft aan dat de Ducato dankzij de geavanceerde rijhulpsystemen “de eerste

lichte bedrijfswagen is die autonoom kan rijden volgens niveau 2” (beschikbaar vanaf eind 2021). De beschikking krijgen over alle digitale en andere lekkernijen hangt af van de diepte van je portemonnee.

6 33_Artikel_01L.indd 6

14-09-21 14:27

BEDRIJFSAUTO

Fords ambities reiken tot in je bed Ford biedt qua prikvervoer tot nu toe hybrid-vehicles. Dat zal vanaf 2022 veranderen. Dan ziet de E-Transit het levenslicht. Ford laat inmiddels tekens van leven zien, zoals zware testen die deze elektrische Transit ondergaat.

Fords elektrische ambitie: medio 2024 vervoer bieden dat volledig elektrisch of plug-in hybride moet zijn. Om dit waar te maken, investeert Ford naar eigen zeggen zo’n 30 miljard dollar in de ontwikkeling van elektrische voertuigen. Ondertussen werkt het bedrijf aan een betrouwbare E-Transit. Deze legendarische klusbus wordt onderworpen aan ruige bootcamps. De Transit onderging modder- en zoutbaden, reed door zoutwaternevels, moest zich staande houden op winterse wegen en doorwaadbare plaatsen. Zo krijgt Ford een goed beeld van de corrosieweerstand van de componenten. Ritjes bij -35 °C en een volledig beladen klim naar 2.500 meter stonden ook op het menu. De betrouwbaarheid van de elektromotor bewijst zich volgens de automaker inmiddels. Want deze draaide 125 dagen onafgebroken.

67 kWh Daarmee is de testkoek niet op. De E-Transit reed twee weken lang in temperaturen van meer dan 40 °C. De vloeistofkoelingtechnologie hield het droog. Ford voert ook proeven uit bij klanten als supermarkten, nutsbedrijven en bezorgdiensten. Het wachten is nu op de presentatie van de E-Transit. Ford laat weten de bestelauto te leveren met een 67 kWh 400 volt accu. De accu moet een actieradius tot 350 km bieden. De optionele Pro Power Onboard 230 volt-aansluiting levert 2,3 kW vermogen zonder de inzet van een generator.

Wie thuis de bus snel wil laden, schaft de reeds beschikbare driefase Ford Connected Wallbox aan.

KlusVisie zal regelmatig nieuws bieden over de klusbus

Ford bed En wat doet die foto van dat bed bij dit stukje tekst? Ford biedt het Ford Lane Keeping-bed, de rijstrooktechniek uit auto’s en bussen, die als bedversie je partner waarschuwt vooral op de eigen helft te blijven liggen. Het bed beschikt over druksensoren die aanvoelen wanneer je te veel de kant van je partner bent opgesnurkt. Een in het bed geïntegreerde transportband brengt je voorzichtig terug naar de plek waar je hoort te liggen. Het gaat om een prototype.

Hey Mercedes!’

Als deze KlusVisie verschijnt, heeft Mercedes de nieuwe Citran en eCitan onthuld.

Daarom een foto bij dit stukje die nauwelijks iets van de bak laat zien. Want de Duitse autofabrikant houdt het graag spannend. Het beloofde hagelnieuwe Mercedes MBUXmultimediasysteem maakt alvast nieuwsgierig.

Roep ‘Hey Mercedes’ tegen de Citan en de spraakbesturing treedt in werking.

Volgens de automaker ondersteunt deze techniek het veilig kunnen rijden. Zeven airbags, een energie-absorberende

carrosserie en actuele rijhulpsystemen dragen daar ook aan bij, aldus Mercedes.

Met het MBUX-systeem, de MercedesBenz User Experience, biedt de automaker een intuïtief bediende en zelflerend infotainmentsysteem. Standaard mag je met Mercedes Me Connect onder meer verwachten dat observerende radar- en ultrasone sensoren en camera’s de rijassistentie- en parkeersystemen ondersteunen. De Citan is ook standaard uitgerust met een Hill Start Assist, dat in Nederland vooral de Limburgse collega’s zullen waarderen. Zit je vaak in de file, dan kan het optionele Distronic nuttig zijn. Dit systeem ondersteunt je tijdens het filerijden en biedt een actieve stuurassistent. Zie dan maar eens van

je smartphone af te blijven. Ook prettig: de optionele adaptieve cruise control.

Overigens is het nog niet helemaal duidelijk wat de Citan als optioneel en standaard gaat bieden.

7 33_Artikel_01L.indd 7

14-09-21 14:27

BEDRIJFSAUTO

Troetelklusbus is in aantocht Toch maar even wachten met de aanschaf van een nieuwe klusbus?

Want de plug & play elektrische XBUS zet je zelf in elkaar. De Duitse producent biedt een platform met twee basischassis.

Rendement elektromotor het hoogst De elektromotor presteert qua efficiency het beste, zo blijkt uit metingen van het Duitse BMVI en het Nederlandse AutoWeek. Zowel brandstofmotoren, waterstofaandrijflijnen en elektromotoren gebruiken niet alle beschikbare energie voor het rijden zelf. Het rendement van 29 procent van een benzinemotor blijkt het laagste. De dieselmotor presteert 3 procent beter en de waterstofbrandstofcel reikt tot 40 procent. Over deze cijfers dendert de elektromotor met geweld heen: 80 procent.

Ook bij berekeningen van de bron tot aan het aandrijven van de wielen scoort de elektrische auto qua rendement verreweg het beste.

Wordt de accu opgeladen met groene stroom, dan biedt elektrische vervoer met afstand de laagste CO2-uitstoot, aldus Autoweek.

Die aanpak zal de klusser aanspreken. En dan van je bus een pick-up, transporter of box bouwen. Een camper kan ook. Startprijs: 17.672 euro, een relatief kleine besteller kost een paar duizendjes meer. Na de klus zit je in een vierwielaangedreven 80 pker die een beetje lijkt op de UAZ, ook zo’n met verwondering de wereld in kijkende trekkersbus.

1000 Nm De XBus krijg je in handen met een 10 kWh-accu. Ook mogelijk: 30 kWh, goed voor maximaal 600 km actieradius.

Met een koppel van 1000 Nm. En tien jaar fabrieksgarantie. De afmetingen bedragen

3600 mm lang, 1640 mm breed, hoog maximaal 2040 mm en een laadvolume tot maximaal 5,3 m². Het totale toegestane gewicht bedraagt 1600 kg. Bonus: genoeg dakzonnefolie waarmee de bus zich kan opladen voor 200 rijkilometers per dag. De bus komt in 2022 op de markt, zo meldt autodealer Bourguigon.

Meer informatie: www.bourguignon.nl

Zelfduwende Coco-caravan Wellicht vraag je je af wat een elektrische caravan in de KlusVisie doet. Om de sleurhutloze KlusVisie-bezitters van een auto met weinig trekkracht blij te maken.

De Dethleffs eHome Coco geeft zelf gas en laat zich dan ook voortsleuren door auto’s met een laag trekgewicht, denk aan zo’n 100 kilogram. Twee elektromotoren van ieder 54

pk drijven de wielen aan van de zo’n 1800 kilo wegende Coco. Wellicht dat deze primeur leidt tot elektrische aanhangers. Nog een jaartje slapen en de elektrische Coco staat in de showrooms. Tijd zat om de vraagprijs bij elkaar te sparen.

Meer informatie: www.dethleffs.nl

28 miljard elektrische autokilometers in 2030 De ambitie uit het Klimaatakkoord om vanaf 2030 alleen nog maar volledig elektrische nieuwe auto’s te verkopen in Nederland, is haalbaar. In dat jaar zijn er voldoende, betaalbare modellen op de markt. Ook zijn er genoeg laadpunten en is er voldoende groene stroom om die auto’s te laten rijden.

Dat blijkt uit het PwC-onderzoek ‘De haalbaarheid van 28 miljard elektrische autokilometers in 2030’. Er zijn geen onoverkomelijke hindernissen voor de doorontwikkeling van een markt voor elektrische auto’s. Daardoor zijn er tegen 2030 voldoende betaalbare modellen beschikbaar, niet alleen voor leaserijders, maar ook voor consumenten van de goedkopere en middenklassemodellen. Bovendien verwacht PWC dat een tweedehandsmarkt op gang komt.

8 33_Artikel_01L.indd 8

14-09-21 14:27

COLUMN

NIEUWS

DE RESETKNOP IS GEEN NOODSTOP Tijdens het bestellen van materialen voor de klus, valt het me op dat mijn iPad steeds langzamer wordt. Het is nu zo ver dat het me begint te irriteren. Ik besluit op onderzoek uit te gaan. Ik heb een handige app die kan meten hoe snel je netwerk is. Dat blijkt supersnel. Het moet dus aan de iPad zelf liggen. Maar die is pas een jaar oud, dus vraag ik hulp aan een digidenker. Gewoon even resetten, zegt zij, door het apparaat uit te zetten en weer op te starten. Gelukkig, dat werkt. De materialen liggen nu in mijn ‘winkelmandje’, de klus komt toch op tijd klaar voor de vakantie.

Op een dag rijd ik met mijn moderne werkbus naar de garage. De achteruitrijcamera doet het spontaan niet meer.

Het zou mij niets verbazen als dat ook weer ‘even resetten’ wordt, net als een jaar geleden. Waar zit eigenlijk het resetknopje bij onszelf? Kan ik niet even gezellig naar de huisarts. Dan drukt zij drie keer op mijn neus en trekt een keer aan mijn grote teen en klaar! Helaas is dat alleen maar mogelijk in een sprookje.

Mijn zoon is pas begonnen met werken. Een collega vraagt aan hem wanneer hij vakantie neemt. Daar had hij met zijn leuke job nog niet aan gedacht. Immers, de schoolvakanties werden altijd voor hem gepland. Hij mag nu zelf weten wanneer hij de vijf weken vrij neemt. Als hij het maar binnen het jaar is. Hoe mooi is het dat wij als ondernemers zelf mogen bepalen wanneer en hoe lang we vrij nemen?

Tenminste, dat zeggen mijn klanten en mijn naasten die in dienstverband werken. Maar misschien herken je het: leuke klus, lekker verdienen en die klant wacht al zo lang. Zonde om vrij te nemen en de geldstroom stopt als mijn handen stoppen. En toch hè, is die vakantie onze resetknop.

Dus begin je je te ergeren, gaat het allemaal wat langzamer: druk op die knop! Dit is natuurlijk voor ieder mens en type werk verschillend, maar ik zeg: plan drie weken vrij, als het kan buiten de zomerdrukte om, gebruik zo min mogelijk telefoon en mail en zorg dat je na de vakantie relaxed kan beginnen. Zeker in deze drukke tijd. Het leuke ná de vakantie vind ik altijd dat ik op gang moet komen en je bewust wordt dat je zoveel doet, om het eigenlijke werk heen.

T

Laat de resetknop niet de noodstop worden!

Theo Barhorst Zelfstandig vakman

Het Huisdossier zoekt vakmensen Het Huisdossier trekt de aandacht. De reden: de behoefte aan een persoonlijke platform voor huiseigenaren die eenvoudig onderhouds-, verbouwings- en verduurzamingswerk willen inplannen en bijhouden.

Het Huisdossier is opgericht omdat een van de initiatiefnemers zich verbaasde over de extreem verschillende waarden die een paar ingeschakelde taxateurs hem voorschotelden. Geen van de taxateurs konden in hun taxatie onderbouwen hoe zij de verduurzaming, een verbouwing en het onderhoud doorrekenden. Dat moest dus beter kunnen.

Waarom wel onderhoudsboekjes voor auto’s, wegen en bruggen en niet voor koophuizen?

Waarde doorrekenen Eigenaren krijgen met de rekentool van Het Huisdossier inzicht in de waardestijging

van de woning die is aangepakt. Het dossier houdt woningverbeteringen bij en met het dossier heb je inzicht in de status en planning van onderhoud, verbouwing en verduurzaming van de woning. Ook draai je rapporten uit van de verbouwing- en onderhoudshistorie en bereken je de waardestijging van je woning. De woningwaardestijging die het gevolg is van deze activiteiten, kunnen eigenaren binnen het platform doorrekenen.

Gezocht: vakmensen Het Huisdossier geeft aan dat de eigenaren die zijn aangesloten veel waarde hechten aan de staat van de woning. Zij plannen tijdig en regelmatig onderhoud in. Vakmensen die geïnteresseerd zijn om voor de eigenaren werk te verrichten, kunnen zich tegen een kleine bijdrage laten opnemen in de database van het initiatief.

Is ventileren wat anders dan luchten?

Heeft de klant vragen over ventileren?

Want dat zou helpen eventuele aanwezige virusdeeltjes de woning uit te jagen. Bij slechte ventilatie kunnen de virusdeeltjes niet verdunnen en daardoor een ruimte nauwelijks verlaten, aldus Francesco Franchimon van de Technische Universiteit Eindhoven die deze info deelde met Nu.nl.

Veel mensen denken dat meerdere ramen een kwartiertje openzetten, het luchten, helpt. En ze noemen dat ventileren. Wat het niet is. Ventileren is het continu verversen van de binnenlucht.

Volgens het RIVM helpt kortstondig luchten vooral om waterdamp en verfdampen uit de woning te krijgen. Zowel luchten als ventileren is altijd een goed idee.

Maar als je het doet om het virus te verdrijven, dan kun je van een koude kermis thuiskomen. Volgens Franchimon zullen mensen naast de luchtverversing thuis zich ook aan de anderhalvemeter-maatregel moeten houden.

9 11_Column_Theo_04R.indd 9

14-09-21 14:28

TEST Jaap van Rijn

KRACHTPATSER

wil de mouwen opstropen Een krachtpatser van een multitool ontbrak nog in het assortiment van Makita. Opdracht aan de ingenieurs: zo’n machine vanaf het absolute nulpunt ontwikkelen.

En dan zorgen dat deze bij de absolute top behoort. Om dit proces maar eens dramatisch aan te zetten. Het trillingsarme eindresultaat mag er zijn.

ie een multimachine aanschaft, heeft veel keuze. Naast de snoermachines bieden de producenten ook accuversies. Sommige 12 volt-machines verbazen inmiddels. Die blijken lekker lichte krachtpatsers te zijn.

Kies je voor maximale power, dan ga je voor 18 volt. Maar dan ben je er nog niet.

Starlock-techniek creëert een aparte klasse van absolute zwaargewichten, de StarlockMax-tools. Zoals die van Makita.

Het resultaat mag er zijn. Nooit gedacht om van een robuust ogende multimachine de fraaie lijnen te kunnen prijzen. Zelfs de snelspanner van de DTM52 mag het stempel robuust design dragen. Dit is pas cool blue. De Makita straalt ook uit: kom maar op met die zware kost, deze machine wil de mouwen opstropen. Dat kan.

W

Eerste indruk De specificaties zijn zoals je mag verwachten van een StarlockMaxmachine: een totale uitslag van 3,6 mm (2 x 1,8 mm) en maximaal regelbaar vanaf 10.000 tot 20.000 toeren. Makita levert de multitool met een koolborstelloze motor. Die moet beter op toeren kunnen blijven draaien bij de grotere weerstanden die de extra lange StarlockMax-blaadjes opwekken. Ook andere Starlock-blaadjes accepteren de opname van de DTM52, op de Oscillating Interface System-blaadjes (OIS) na .

10 33_Artikel_01L_0002.indd 10

14-09-21 14:28

TEST

Dankzij de snelspanner gaat een blaadjeswissel snel. Het is een kwestie van de spanner opentrekken en het zaagje en de bout zitten los. Vastzetten gaat ook rap, van een terugslag van de spanner is geen sprake. Doeltreffend is de ledverlichting die op de voorganger DTM51 ontbrak, het lampje geeft opvallend veel licht op het werk .

Ergonomie De LXT 18 volt-machine ligt dankzij het smalle handvat - alvast minder breed dan Makita’s voorganger DTM51 - goed in de hand. De dikke kop voor en de accu achter houden de machine in balans. Deze constructie zorgt er wel voor dat de tool je bijna dwingt deze alleen bij de greep vast te houden. Want de machine bij de dikke kop vasthouden werkt niet lekker. Met een 5.0 Ah-accu weegt de machine 2 kilogram en met een 3.0 Ah-accu ietsje lichter. Check bij je favoriete handelaar of je dit gewicht tijdens het werk in handen wilt hebben.

Aan de slag De machine ontpopt zich maximaal tot krachtpatser met StarlockMax-accessoires, die zijn geschikt voor heftige klussen. Denk aan extra lange zaagblaadjes waarmee we in standje 6 ongelofelijk snel een balkje kunnen afkorten . Met hardhout heeft de machine ook geen enkele moeite. Nuttig bij dit materiaal is de softstartfunctie om gecontroleerd een

LANG, LANGER, LANGST (EN BREED) Producenten van multimachines ervaren dat echt lange blaadjes schade aan machines kunnen veroorzaken. Want de tools waren niet sterk genoeg. Maar er was en is wel vraag naar dit gereedschap. StarlockPlus en StarlockMax-machines verschenen op de markt om het gat te vullen. Op de Plus en Max passen zowel ‘gewone’ Starlock als StarlockPlus-bladen en op de Max de StarlockMax-accessoires. Je herkent de laatste aan de tweepuntige aansluiting.

Deze blaadjes van het type StarlockMax zijn de langste die verkrijgbaar zijn. En ze zijn ook lekker breed.

beginnetje te maken . Dit scheelt trillingen.

En minder trillingen betekent niet alleen minder vibraties op de hand maar ook minder geluid. Tijdens deze klussen laat de AVT, de Anti Vibratie Technologie - de motor is met veren losgewerkt van de behuizing - zich gelden. Deze multitool behoort voelbaar tot de meest trillingsarme accumachines die we in handen hadden. Met een korter zaagblad blijft de machine ook goed op toeren in 22 mm OSB4 .

11 33_Artikel_01L_0002.indd 11

14-09-21 14:28

TEST

• De accu gaat lang mee • Lekker stevige machine, veel power • Opvallend weinig trillingen

Buiten spelen Vervolgens pakken we een 32 mm-keukenwerkblad inclusief een harde kunststoflaag. Dit materiaal vergt hoorbaar meer van de Makita, maar de machine fixt de klus toch nog relatief snel met vooral het op de foto zichtbare linkerzaagje .

Een rvs-buisje en een tegeltje geven zich sneller gewonnen , . Het tegelslijpblad heeft uiteraard ook geen moeite met een tegelvoeg.

Vervolgens mag de machine buiten spelen: eerst houtrot saneren dat zich uitstrekt tot aan de randen van spijkerhard hardhout , . Over verwaarlozing van een kozijn gesproken... Ook de schuurfunctie laat zich

gelden: verf in een hoek gaat snel van het hout af .

Conclusie Makita brengt de 2 kilogram wegende machine onder de aandacht als een uiterst stille en trillingsarme multitool met een aansluiting geschikt voor Starlock, Starlock Plus en Starlock Max. Gezegd moet worden: de Anti Vibratie Technologie werkt voelbaar. Ook het geluid weet de machine hoorbaar in toom te houden. Maar gehoorbescherming blijft aanbevolen. Vooral de power en de snelheid maken indruk. Zoek je een krachtpatser, dan doe je met deze coole Makita goede zaken.

Technische specificaties Makita DTM52 LXT 18 V Spanning

18 V

Lading

5,0 Ah

Oscillatiehoek

links/rechts 2 x 1,8° = 3,6°

Oscillerende bewegingen

10000 - 20000 o.p.m.

Afmetingen (l x b x h)

322 x 95 x 126 mm

Geluidsdrukniveau

76 dB(A)

Gewicht met hoge LXT 18 V-accu

2 kg

Adviesprijs

549,00 excl. btw, incl. twee accu’s, lader, accessoire-set en Mbox

12 33_Artikel_01L_0002.indd 12

14-09-21 14:29

NIEUWS

Slimme meters zijn slim…

De afgelopen jaren zijn ruim zeven miljoen slimme meters verspreid onder Nederlandse huishoudens. Deze geven samen met de energieverbruiksmanager informatie over het energiegebruik van een huishouden. Met de info kunnen bewoners energie besparen. Een onderzoek van PBL, het Planbureau voor de Leefomgeving, geeft voor het eerst inzicht in de effectiviteit van deze managers.

Huishoudens willen meer inzicht krijgen in hun energieverbruik. Slimme meters in combinatie met energieverbruiksmanagers kunnen dan bijdragen aan energiebesparing.

Het PBL onderzoekt met de Universiteit van Tilburg naar verschillende typen managers, denk aan een e-mail + webapplicatie, een app op de smartphone of het tablet en een eenvoudige in-home display.

In-home displays lijken het effectiefst. Want deze apparaatjes geven gedetailleerde, real time feedback die continu zichtbaar is. Dit kan een besparing van 2,2 procent voor elektriciteit en 6,9 procent voor gas opleveren. De continue zichtbaarheid van een display in woonkamer of keuken met een aparte weergave voor het gasen elektriciteitsverbruik speelt hierbij een belangrijke rol. Qua kosten voor de

eindgebruiker kan de in-home display in een jaar worden terugverdiend.

Vier petajoule per jaar besparen Op de langere termijn heeft ook de onderzochte e-mail + webapplicatie mogelijk een energiebesparend effect. Huishoudens die een e-mail met de link naar de webapplicatie hebben ontvangen, geven eerder aan dat ze energiebesparende maatregelen willen nemen. Dankzij de slimme

meter, het versturen van het periodieke verbruikskostenoverzicht (VKO) en het toepassen van in-home displays, besparen huishoudens ongeveer vier petajoule per jaar, aldus de onderzoekers. Twee derde van die besparing is toe te rekenen aan het VKO die alle ruim zeven miljoen Nederlandse huishoudens met een slimme meter ontvangen. Een derde is toe te rekenen aan de 0,4 miljoen geïnstalleerde in-home displays.

…maar sommige ook behoorlijk verward Slimme mensen die een beetje verward zijn, dat schijnt regelmatig voor te komen.

Denk aan de spreekwoordelijke verwarde professor. Maar doorgaans zijn professoren in ieder geval een stuk minder verward dan slimme meters. Want wat registreerde hoogleraar Frank Leferink van de Universiteit Twente? Slimme meters die teruggeleverde stroom registreren.

Chris Kuipers uit Renkum is een van de eigenaars van een verwarde meter. Kuipers hield vanaf de eerste dag de slimme meter in de gaten. Hij constateerde meer dan een halvering van zijn gemiddelde dagelijkse verbruik: van 11 kWh naar 4 kWh. Hij beschikt niet over zonnepanelen. Na een analyse via www.Slimmemeterportal.nl werd er zelfs een teruglevering van energie waargenomen.

Deze portal is een online-applicatie die onafhankelijk het energieverbruik in beeld brengt, op basis van netbeheerderdata. Chris Kuipers deelde deze ervaring met de krant De Gelderlander.

sloten de onderzoekers aan op een serie van 24 energiemeters. Onderzoeker Tom Hartman presenteerde deze zomer de resultaten en ontving samen met zijn mede-onderzoekers een prijs voor hun onderzoek.

Eenvoudige apparaten storen Kuipers weet dat Frank Lenferink een expert is op het gebied van apparaten die elkaar storen.

Bij Kuipers bleek de dimfunctie van een aan/uit-schakelaar met afstandsbediening de veroorzaker. Deze werd gebruikt om sluimerverbruik van zijn televisieset te reduceren, zonder dat hij stekkers uit de wandcontactdoos haalde, zo valt te lezen in een artikel van drie Twentse onderzoekers op www.engineersonline.nl. In een lab werd dezelfde opstelling opgebouwd met de schakelaar en apparatuur. Deze opstelling

Zorgelijk Lang verhaal kort: eenvoudige apparaten kunnen statische energiemeters storen. Het gaat om apparaten die te koop zijn in elke doe-het-zelf- of elektronicawinkel.

Lenferink gaf in De Gelderlander aan het zorgelijk te vinden dat de vastgestelde beïnvloeding van meters mogelijk is: “Omdat mensen er bewust misbruik van zouden kunnen maken.”

Meer weten: www.utwente.nl/en/eemcs/ pe/3.research/emc/static_electricity_ meters/

13 11_Nieuws_02R.indd 13

14-09-21 14:29

RENOVATIEVLOER COMPOFLOOR

in drie dagen gerealiseerd D Een klant wil een oud pand verduurzamen. Ook de houten vloer op de begane grond komt aan de beurt. De eigenaar kiest voor vervanging door een luchtdichte, isolerende Compofloor. Dit is een relatief nieuw ontwikkeld product dat nog niet bij alle vakmensen bekend is. Dus gaat KlusVisie de installatie volgen.

e Compofloor bestaat uit met EPS gevulde composiet-cassettes met een maximale overspanning van 4,5 meter. Dankzij de vloer zal het wooncomfort toenemen en de stookkosten afnemen.

Luchtjes vanuit de kruipruimte behoren tot het verleden. De Compofloor biedt standaard een Rc-waarde van 4,44 m² K/W. De renovatievloer is ontwikkeld met onder meer TU Eindhoven, IMd Raadgevende Ingenieurs, het innovatiefonds van de Provincie NoordHolland en TKI Urban energy.

Jaap van Rijn

CO2-reductie Is er ook een beetje aan het klimaat gedacht? Zeker. Het energieverbruik neemt dankzij de vloer stevig af. Dat kun je uiteraard ook met andere materialen

bereiken, denk aan bijvoorbeeld folie.

Vanwege onder meer een gedeeltelijke houtaantasting van de vloer door houtworm, kiest de klant voor de renovatievloer. De Compofloor bestaat uit onder meer EPS, een materiaal dat volgens Milieu Centraal beter scoort dan gemiddeld (zie pagina 33). Op de vloerelementen komen constructieve OSB 4-platen, vloerverwarming, een gietvloer en in dit geval parket. De gestorte gietvloer, Eco2Floor, weegt zo’n 100 kg/m². De opgelegde belasting van de vloer bedraagt maximaal 275 kg/m².

Compofloor kiest voor Eco2Floor vanwege CO2-reductie (zie kader Eco2Floor) en de verwerkbare eigenschappen. De dekvloer biedt voordelen ten opzichte van traditionele

14 44_Artikel_01L.indd 14

14-09-21 14:30

AFBOUW

zanddekvloeren. De vloer warmt sneller op, een fijne temperatuurregeling is mogelijk en het rendement is volgens Compofloor aantoonbaar hoger.

In de weg Eerst komt Compofloor inmeten en de werkzaamheden met de opdrachtgever bespreken. Het vervangen van de vloer neemt over het algemeen twee dagen in beslag. Daarbij komt nog een dag voor het aanbrengen van het vloerverwarmingsysteem en de afwerking met de Eco2Floor-gietvloer.

Met de laser wordt de hoogte van de totale vloer bepaald. Belangrijke aandachtspunten voorafgaand aan de klus zijn de installatie, de positie van de binnenriolering, de ensuitekasten en de massieve schoorsteenvoet die als een omgekeerde piramide getand aan de muur vast is gemetseld. Na inmeting is duidelijk dat er voldoende ruimte zit boven de binnenriolering. Een Compoflooronderconstructie past boven het riool .

Wel is enig staal extra in de kelder nodig voor een optimale oplegging van de Compofloor, als gevolg van een grote doorbraak in de woning. Daar ondervinden de mannen van Compofloor een uitdaging. Een oude stalen ligger die samen met een houten balk de keukenvloer draagt, zijn door de aannemer die de doorbraak uitvoerde gestempeld.

De reden: een nieuwe stalen ligger van de doorbraak moet rusten op de draagmuur, precies op de plek waar de ligger en balk zitten. Na zijn ingreep rusten de balk en ligger niet meer op de draagmuur in de kelder. Twee nieuwe kolommen dragen de ligger en de balk. Deze onderconstructie draagt de originele granito-vloer en een stuk keukenvloer . De Compofloor loopt straks tegen de houten balk van de keukenvloer aan.

Volgende uitdaging De massieve schoorsteenvoet vormt de volgende uitdaging . Laag voor laag de steenlagen

weg tikken lijkt de veiligste sloopmethode. Na twee lagen hakken constateert de monteur van Compofloor dat de haardvoet al meer dan honderd jaar ondiep getand de haardschouw droeg. Dus kunnen we de voet van bovenaf van de muur breken , deze klus vraagt veel minder tijd dan verwacht.

Spanbanden Na dit karwei wachten de en-suitekasten. Die wil de klant graag behouden. De aannemer komt onverwacht snel met een betaalbare en slimme oplossing: spanbanden, balkjes en plaatmateriaal. Na zekering van de kasten zaagt hij het laatste dragende vloerhout weg . Dat is vooral voor de eigenaar die een kijkje komt nemen een spannend moment. De constructie voldoet, de Compofloor-vloer kan er onderdoor lopen . De kasten worden straks na het verwijderen van de spanbanden voorlopig gestut met klossen totdat de gietvloer aangebracht is.

15 44_Artikel_01L.indd 15

14-09-21 14:30

AFBOUW

Verzinkte montage-ankers Na verwijdering van de bestaande vloer boort de aannemer sparingen in de bouwmuur , .

Daarna plaatsen de mannen de verzinkte montage-ankers in de muren , . Hierbij wordt een onderlinge afstand van 1 meter aangehouden. De ankers zorgen zo voor een goed gespreide belasting in de muren. In de muurplaat van de ankers zitten vijf gaten,

waarbij er altijd twee voorgeschreven bouten in de stenen gaan en niet in verzande voegen.

Twee bouten per muuranker geven voldoende stevigheid en draagkracht. De dragende, holle kokers van de muurankers reduceren geluidsoverdracht tussen de nieuwe vloer en de bestaande muren. De ankers bieden een ruimte van 4-5 cm tussen muurplaat en wand, zodat leidingen langs de muur naar de

kruipruimte kunnen lopen .

De ankers gaan dienen als drager van de composietbalken. Op de onderconstructie komen de vloerelementen te liggen.

Luchtdichte Flexfoam van Celdex, wiggen en uitvulblokjes voor fixatie dragen verder bij aan een goede, luchtdichte constructie. Op de balken komt oplegvilt om geluidstransport verder te reduceren .

16 44_Artikel_01L.indd 16

14-09-21 14:30

CO2-FOOTPRINT DRUKKEN MET ECO2FLOOR Kiest de klant voor vloerverwarming op een Compofloor, dan wordt de verwarming afgewerkt met de door Ecocem ontwikkelde Eco2Floor. Het bedrijf ontwikkelde deze gietdekvloer om bouwers en verbouwers tegemoet te komen die duurzaam willen werken. In plaats van Portland-cement verwerkt de producent een hoog percentage hoogovenslakken die als bindmiddel een lagere CO2-footprint bieden. Daarnaast kan de overtollige specie gerecycled worden. Het bedrijf werkt vanaf de betoncentrale met elektrische mixers.

Voordelen Volgens Eco2Floor kun je de gietdekvloer dankzij hoge sterkte-eigenschappen dun toepassen, wat de uitstoot van fijnstof en CO2 mede reduceert. Eco2Floor-vloeren zijn inmiddels gestort in gebouwen van Van der Valk, 36 circulaire woningen in Boekel die grotendeels uit duurzame bouwmaterialen bestaan, het voormalig stationsgebouw Delft en het spectaculaire Lânskip in het Friese Hindeloopen, een omgekeerde boerderij. Ecocem geeft aan dat de dekvloer de voordelen biedt van een traditionele zandcement dekvloer en het verwerkingsgemak van gipsgebonden (anhydriet) gietdekvloeren.

Het vocht zweet niet uit.

Meer informatie: www.eco2floor.nl

Poeren en verslagbalken Een houten onderslagbalk op de drie originele poeren draagt mede de houten vloer. De poeren laten de mannen van Compofloor intact. Tussen de poeren realiseren ze vier mega-ankers .

Zo’n anker bestaat uit vier verzinkte pijpen die door de openingen van grondankers in dit geval in een zandlaag worden gedrild , . De Compofloor-composietbalken zetten de monteurs met bouten vast in de houders van de mega-ankers . De balken rusten ook op de poeren. De nieuwe onderslagbalk zorgt nu voor een extra stevige ondersteuning van de Compofloor elementen.

17 44_Artikel_01L.indd 17

14-09-21 14:30

AFBOUW

Lucht- en waterdicht Na het voorwerk worden de 370 mm lange Compofloorvloerelementen in de kamer gelegd , de elementen van de keuken zijn wat korter .

De keukenelementen en een klein deel van de woonkamer-elementen komen te rusten op een draagmuur van de kelder. Alle elementen zijn in de fabriek op de juiste breedte geproduceerd. Op de klus moet de monteur een element over de lengte inkorten. Hij zorgt dat de dragende, verticale composiet-rib in het EPS deel blijft uitmaken van het element .

De aansluiting van de elementen is luchten waterdicht dankzij hij het sponning/ groefsysteem en het zwarte afdichtingsband dat Compofloor ontwikkelde met Celdex.

Dit bedrijf is gespecialiseerd in luchtdicht bouwen (zie celdex.nl). Ook de afdichting van het kruipluik is een ontwikkeling van Compofloor en Celdex , .

Technische specificaties Compofloor • Werkende hoogte inclusief 22 mm OSB 4-plaatwerk: 200 mm • Gewicht vloer: 25 kg/m² (exclusief gietvloer en inclusief OSB 4-platen) • Maximale overspanning: 4500 mm bij woonfunctie • Isolatiewaarde: Rc = 4,44 m² K/W (NEN 1068-12) • Opgelegde belasting (draagvermogen): 275 kg/m2 (NEN-EN 1990) • Garantie: tien jaar op constructie

Voorzetwanden De vloer is nu klaar voor afwerking. 52 verwerkte OSB 4-platen zorgen voor een constructieve afwerkvloer.

De monteurs plaatsen de platen haaks op de elementen. Zo ontstaat een optimale schijfwerking op de vloer. De monteurs maken vervolgens de naden langs de muurranden dicht met FlexFoam.

Gietvloer Compofloor zal na installatie van de vloerverwarming de Eco2Floor-dekvloer storten. Om te voorkomen dat vocht van de gietvloer in de geplande voorzetwanden trekt, worden straks randstroken aangebracht met dubbelzijdige plakkende folie. De randstroken worden later onder de noppenplaten van de vloerverwarming geplakt. Zo kan Compofloor een waterdichte bak opleveren die ook voorkomt dat de gietvloer de kruipruimte instroomt. De randisolatie vangt tevens zettingen op.

Opbouw De totale opbouw van de Compofloor zal uiteindelijk bestaan uit de vloerelementen, OSB 4-platen, folie, noppenplaten met vloerverwarming en de Eco2Floor-gietvloer. De Compofloor kan ook worden voorzien van een droog vloerverwarminsgsysteem. KlusVisie zal aan de gietvloer later dit jaar of begin 2022 aandacht besteden.

18 44_Artikel_01L.indd 18

14-09-21 14:30

GRATIS HOODIE BIJ AANKOOP VAN EEN ALLROUNDWORK JACK GRATIS LIMITED EDITION HOODIE Warme robuuste Limited Edition Hoodie met ruime kangoeroezak om je handen in op te warmen. T.W.V. €43,50 Excl. btw

De actie loopt vanaf 1 september 2021 zolang de voorraad strekt. Bij aankoop van een 1100, 1107 of 1148 AllroundWork Jack krijg je een 2800 Limited Edition Hoodie cadeau.

1100 | 1107 | 1148 AllroundWork Jack Een isolerend werkjack voor dagelijks gebruik met een geweldige pasvorm voor optimaal comfort en geeft echte allround prestaties op het werk.

• Volop ruimte voor profilering.

• Verlengde rug biedt bescherming tegen de kou.

• Reflecterende elementen voor een betere zichtbaarheid.

snickersworkwear.nl 21KLU006_ADVERTENTIE.indd 19

Deze prijzen zijn advies verkoopprijzen: 1100 Excl. btw €137,50 1107 Excl. btw €137,50 1148 Excl. btw €94,95

15-09-21 13:08

NIEUWS

Bitgemak dankzij de MagClip Handig: altijd de meest gebruikte bitjes direct onder handbereik. De MagClip van JarLab biedt dit bitgemak. Deze bithouder voorziet de producent van een sterke magneet en een broekclip. Het neodymium is sterk genoeg voor klein gereedschap en al het andere ijzer dat je op het platte deel van de magneet wilt ‘kleven’. Zelfs een doosje spijkers of schroeven zet je klemvast op de MagClip.

Je bevestigt de clip met een klem op de werkbroek.

De MagClip moet zo’n 35 euro kosten (meer info: gereedschappro.nl).

Klussers kunnen nog jaren aan de bak In de jaren vijftig heerste net als nu woningnood. Oplossingen destijds: bij je ouders op zolder bivakkeren, de kelder van je oma ombouwen, intrekken bij een hospita. Deze tijd verschilt met die jaren op een essentieel punt: de vergrijzing.

Veel woningexperts zijn van mening dat we niet te weinig woningen hebben. Het probleem is dat te veel huizen door een of twee personen worden bewoond. Platform 31 vertaalt de huidige situatie in klare cijfers. In 1970 telde een woning gemiddeld 3,5 personen. Anno 2020 is dit aantal afgenomen tot 2,2 en verder dalende. Dus kan het zinvol zijn om de bestaande woningbouw beter te benutten. Platform31 ziet een oplossing in intensiever gebruik maken van de bestaande woningbouw. Jaarlijks wordt 1 procent nieuw bijgebouwd, terwijl 99 procent van de woningvoorraad er al staat. Voor iedere woningzoekende die binnen de huidige woningvoorraad een plek vindt, hoeft geen nieuwe woning te worden gebouwd, aldus de onderzoekers. Deze mogelijkheid wordt nu niet benut.

Platform 31 stelt de volgende maatregelen voor: • Friends-wonen (vernoemd naar de tvsitcom Friends) stimuleren: individuele huishoudens delen een huurcontract (verhuurders). Gemeenten zullen dan wel maatregelen moeten kunnen nemen bij overlast.

• Wachttijden optellen: woningzoekenden komen zo sneller aan de beurt (corporaties).

• Maatwerk bij kostendelersnorm: gemeenten kunnen dit vaker toepassen (gemeenten, het Rijk).

• De kostendelersnorm telt niet voor de hoofdhuurder: dit stimuleert om iemand in huis te nemen (het Rijk).

• Onderhuur bij hypotheek: banken staan toe om iemand in huis te nemen (banken).

Andere redelijk eenvoudig in te voeren maatregelen, maar met naar verwachting minder groot effect zijn: – Een woninggarantie als het samenwonen toch niet blijkt te gaan.

– Een tussenorganisatie die kamerverhuur bemiddelt.

(Foto: Jaap van Rijn) – Huurinkomsten inzetten als middel om schulden te saneren.

– Het laten behouden van huurinkomsten bij mensen met een bijstandsuitkering.

De onderzoekers hebben ook goede ideeën over hoe je meer woningen op een kavel realiseert: optoppen. Laat dan bewoners profiteren van optoppen. Gemeenten zouden de plaatselijke eisen waar mogelijk kunnen versoepelen wat betreft welstand. Ook kunnen woningsplitsing en mantelzorgwoningen actief worden gestimuleerd. De verdunning omzetten in verdichting kent in ieder geval een winnaar: klussers kunnen nog jaren verbouwen.

Rapport Beter benutten bestaande woningbouw, Platform31, www.platform31.nl

20 11_Nieuws_01L.indd 20

14-09-21 14:31

COLUMN

NIEUWS

GEEN OPLEVERTERMIJN et klinkt als een enge film: in veel offertes/contracten is een betalingsregeling afgesproken waarbij de laatste termijn na oplevering wordt uitbetaald. Maar wat als er geen oplevering plaatsvindt of heeft plaatsgevonden? Tja, dan loop je het risico dat er, kort door de bocht, ook geen betaling plaatsvindt.

H

Opleveren is dus van ultiem belang. Niet de mededeling “Ik ben klaar en ik kom deze week de sleutel wel ff terugbrengen”. Nee, echt aan de hand van je offerte punt voor punt samen nalopen en (goed)keuren. Iedereen akkoord?

Dan ff een krabbeltje laten zetten en de eindfactuur sturen. Zo simpel is het.

De Rijdende Rechter behandelde onlangs een zaak van een klusser die vond dat hij ‘klaar’ was. Hij kon niet verder door werkzaamheden van derden. Daarover ging het kibbelen met zijn opdrachtgever en liep hij uiteindelijk boos van het werk weg. Helaas had er geen oplevering plaatsgevonden, dus was er contractueel gezien geen recht op de oplevertermijn. Zonde, zonde.

Het is zo simpel, pak de offerte erbij, loop met de opdrachtgever het werk na. Noteer de opmerkingen, handel die af en dan die de factuur er uit.

P.s.: Lees de Tips van Wim nog eens door in KlusVisie 2-2020 (VLOK-journaal), ook terug te lezen op de VLOK-site onder Publicaties.

Opleveren is van ultiem belang

Gerard Oltmans Voorzitter van de Branchevereniging voor Klussenbedrijven, VLOK

VEH stelt richtprijzen op voor verbouwingen Met zo’n 800.000 leden is Vereniging Eigen Huis een consumentenorganisatie die zaken voor elkaar krijgt. Om haar leden ook bij te staan bij het onderhandelen met vakmensen, stelde de vereniging richtprijzen op voor bepaalde verbouwingen. Het gaat om onder meer het toilet, de zolder, de badkamer, de keuken, een dakkapel en een aanbouw.

door een vakman, niet te dure tegels en geen A-merk sanitair.

Luxe: compleet nieuwe badkamer gerealiseerd door een vakman, hoog budget voor tegels, A-merk sanitair, bad en luxe afwerking.

Hieronder volgt een voorbeeld van richtprijzen voor de verbouwing van een badkamer. De Vereniging Eigen Huis stelt dat dit gemiddelde kosten zijn. Bovendien zijn de prijzen exclusief het slopen van de oude badkamer. En voor onderstaande prijzen geldt dat ze inclusief btw en montage zijn.

Simpele uitvoering, met een afmeting van twee bij drie meter: € 2.850 Gemiddelde uitvoering, met een afmeting van twee bij drie meter: € 6.000 Luxe uitvoering, met een afmeting van twee bij drie meter: € 15.000 Simpele uitvoering, met een afmeting van drie bij drie meter: € 3.500 Gemiddelde uitvoering, met een afmeting van drie bij drie meter: € 7.000 Luxe uitvoering, met een afmeting van drie bij drie meter: € 17.000

Richtprijzen toetsen Wie inzicht wil krijgen in bouwkosten, kan ook de nieuwe versie van de BouwkostenWijzer Verbouw 2021 aanschaffen. Dit zakboekje van de Bouwinformatie biedt richtprijzen van veel toegepaste bouwdelen. Da’s handig bij het begroten, het toetsen van offertes en het maken van kostenvergelijkingen.

Met de BouwkostenWijzer heb je actuele prijzen onder handbereik, aldus de uitgever.

Naast de bouwdeelprijzen is er ook een selectie van kengetallen opgenomen in de BouwkostenWijzer Verbouw. Deze kengetallen zijn bedoeld om de haalbaarheid van bouw- en herbouwplannen te toetsen.

Ze zijn gebaseerd op actuele bouwkostengegevens die worden doorgerekend met BIM-modellen. De door de uitgever samengestelde getallen vormen een handig hulpmiddel tijdens de initiatief- en voorbereidingsfase.

Simpel: goedkoop sanitair en niet alles in de badkamer wordt vervangen. De eigenaar laat bijvoorbeeld het tegelwerk in oude staat.

Gemiddeld: compleet nieuwe badkamer

Meer informatie: www.eigenhuis.nl/ wonen/verbouwen/wat-kost-verbouwen#/ en webwinkel.bouwformatie.nl/ bouwkostenwijzer

21 11_Column_Gerard_02R.indd 21

14-09-21 14:31

TEST Jaap van Rijn

KURK WAAR DE

klus op drijft Het fijne schuurwerk vraagt doorgaans om speciaal gereedschap. De Profiel-schuurset van Fein is daar een voorbeeld van. Zo’n set was jaren beschikbaar, gemaakt van hard rubber.

Maar deze accessoire ruilde de producent inmiddels in voor kurk. Gaat dat werken?

22 33_Artikel_01L_0004.indd 22

14-09-21 14:32

TEST

at in ieder geval blijkt: met de Profiel-schuurset van Fein krijg je zomaar een knijpkrachttest in handen. Want wat is het een gevecht om het schuurlinnen strak om het kurkblokje en vervolgens zonder schade in de klemmende opname te krijgen. Daarom wat onlinerecensies geraadpleegd. Hetzelfde verhaal.

Maar het zal toch niet zo zijn dat Fein een accessoire ontwikkelde die het gebruik ontmoedigt? Het was weer eens een gevalletje van niet de gebruiksaanwijzing raadplegen, in dit geval wat plaatjes op de verpakking.

Eerst rustig het schuurlinnen en vervolgens het kurkblokje recht in de opname schuiven.

Doe je dit slordig, dan kan het kurk beschadigen. Trek het schuurlinnen strak om het blokje, duw het in de opname en dan vastklemmen. Het strak trekken en klemmen vergt wat oefening , , , .

Goed strak Fein levert een profielset met zes kurkblokjes en matjes P80, P120 en P180. Dit schuurlinnen is een stuk taaier dan de gangbare schuurpadjes voor schuurmachines zodat ze minder snel slijten. Dan moet je wel het aloude advies volgen: de machine het werk laten doen. Dat scheelt ook schade aan het kurk dat kwetsbaarder is dan de rubberblokjes van destijds. Wie interesse heeft in een Fein-profielset controleert of de accessoire in de Starlock-opname van een ander merk multimachine past. Dat is niet altijd het geval, de twee klemhendeltjes tikken dan tegen de opname .

Minder belastend Na dit klusje komt de gedachte op: waarom eigenlijk het rubber door kurk vervangen? Met de komst van de Starlock-techniek brengt de machine beter het vermogen over op het werk. Omgekeerd vragen Starlock-accessoires meer van de machine, denk aan krachten die langere zaagjes opwekken. Alleen de krachtpatser Fein StarlockMax Multimaster 700, vergelijkbaar met de gouwe ouwe SuperCut, zou vanwege de opgewekte krachten met het harde rubber kunnen werken, aldus Fein. Vakmensen klaren verreweg de meeste klussen met een minder krachtige multimachine die van een StarlockPlus-

Snel en goed Een profiel van een samengesteld kozijn biedt een passende klus.

Het schuren van het profiel gaat snel en goed zonder druk uit te oefenen , .

Het profiel blijkt naar boven iets smaller te worden. Hiervoor is geen passend blokje beschikbaar. Het breekmes gepakt, het blokje op maat gesneden en we kunnen verder. Of dit gevolgen heeft voor de standtijd van het kurkblokje zal de tijd leren. Tijdens de klus ook nog wat zinloos geweld toegepast: even de machine niet het werk laten doen. Het resultaat is voorspelbaar. Hoe ruiger schuren, hoe sneller (wat) schade aan het schuurlinnen en vervolgens ook aan het blokje.

W

opname is voorzien. Dus besloot Fein de blokjes van kurk te maken, een lichter materiaal dat niet belastend is voor de StarlockPlusmachine. De Starlock Plus-profielset past overigens ook op de StarlockMax-opname en op oudere modellen van Fein.

23 33_Artikel_01L_0004.indd 23

14-09-21 14:32

TEST

Honderd jaar Binnenkozijnen met zeer oude verflagen bieden ook een uitdagende testterrein. Voor dit soort werk biedt de set verschillende blokjes, van holrond tot een V-vorm , . Tijdens het schuren van een hol profiel wordt het duidelijk dat het kaal maken van zo’n dikke verflaag veel tijd vergt met het bolle blokje . Een zo’n honderd jaar oude grijze en taaie grondlaag komt te voorschijn.

Dit kan zo maar zeer goed hechtend loodwit of zinkwit zijn. Kortom, een lekker uitdagende test .

(Advertentie)

Conclusie Wie beschaafd kan schuren, zal profijt hebben van de breed inzetbare Fein-profielset. Advies voor Fein: biedt de setonderdelen ook apart aan. Niet alleen omdat de prijs stevig is. Veel wissels zorgen hoe dan ook voor slijtage aan de kurkblokjes.

En als de houder los verkrijgbaar is, hoef je niet steeds het blokje met schuurlinnen te wisselen. Dan kunnen we met meerdere houders met vaste profielen sneller kunnen wisselen en voorkomen zo ook slijtage.

In deze ideale situatie zullen de Feinaccessoires helemaal de kurk zijn waar genoeg klussen op kunnen drijven.

PROFIEL-SCHUURSET VAN FEIN • 1 houder met 6 verschillende profiel-inzetstukken • 1 V-vorm 90° • 1 trapeziumvorm voor mes- en groefverbindingen • 1 rechte vorm voor profielen • 1 bolronde vorm (groot) • 1 bolronde vorm (klein • 1 holronde vorm • 5 vellen schuurpapier korrel 80, 120 en 180.

• Adviesprijs: 42,80 euro ex. btw • Adviesprijs 25 stuks schuurlinnen per verpakking: 9,40 excl. btw

UW PORTAAL VOOR RVS BEVESTIGINGSMATERIAAL

Meld u aan voor een account op www.nestinox.com.

Cashbackactie van €5,50.

Plaats de vouchercode KLUS2021 als interne referentie.

24 33_Artikel_01L_0004.indd 24

15-09-21 13:43

8,0 Joule

HR005GZ01 XGT 40 V Max

Krachtige SDS-MAX combihamer

€719,00

Tot 40 mm gaten in beton

Nieuw 1 accu (0.71 kg)

Zeer trillingsarm dankzij AVT

XGT 40 V Max

Nieuw

Nieuw

HS004GZ01*

LS002GZ01*

JR001GZ*

Sterk en snel

Nauwkeurig en stabiel

Krachtig en constant

€445,00

€679,00

€245,00

Model zonder accu’s en lader, prijs ex BTW

Voor iedereen die nóg meer kracht of mogelijkheden zoekt dan de LXT 18 V lijn kan bieden heeft Makita XGT ontwikkeld. Omdat je altijd het uiterste van je accumachine vraagt, en meer. Dus nog dikkere schroeven, snellere zaagsneden in harder hout, grotere of diepere gaten? XGT maakt het mogelijk. Elke maand introduceert Makita nieuwe XGT machines, waardoor er een volwassen platform naast het LXT platform komt te staan. Zodat jij kan kiezen.

Nieuw

*

Het nieuwe XGT 40 V Max platform van Makita is volop in ontwikkeling.

Marc van Bergen, M van Bergen Timmerbedrijf - Heerle

Meer kracht Meer mogelijk

makita.nl/xgt 21KLU006_ADVERTENTIE.indd 25

15-09-21 13:08

TEST Jaap van Rijn

VOL GAS GEVEN met handzame

palmschuurders Bosch wist wat er moest gebeuren: geen hoog model. Want blijkbaar weet de producent dat genoeg vakmensen dicht op het werk willen schuren. En zo nu en dan zonder snoer en stofzuiger. En niet teveel gewicht graag. De uitkomst: twee slechts 11 cm lage accumachines, 12 en 18 Volt. Waren deze tools auto’s, dan toch sportieve coupés. En de rest? SUV’s en MVPeetjes. Kortom, we hebben wat te kiezen.

e koolborstelvrije 18 volt ziet er naast compact ook stoer, rank en degelijk uit. Bij menig 18 volt-accumachine krijg je al lamme armen bij de eerste aanblik, bij deze Bosch niet. Samengevat: de excenter smoelt goed, maakt zelfs een beetje hebberig. Ook de strakke ProCore-accu oogt strak, die maakt het setje compleet. Dit mag

D

een puike ontwerpprestatie heten bij een schuurmachine. De kortere 12 volt toont wat gewoner door het ontbreken van flashy gietaluminium. Deze machine zal het verschil moeten maken met een lager gewicht in combinatie met zeer goede schuurprestaties.

Want, kom op, 12 volt, dat is toch iets voor hobby-deltaatjes?

Hergebruik Het zonnetje brandt op de eerste testdag, een zeldzaamheid deze zomer. Buiten worden het snoer en de stofzuigerslang niet gemist. Een stapel planken lamelparket wacht op een stevige schuurbeurt. Ze zijn uit een oud pand getrokken. Na een strenge selectie blijkt een deel goed genoeg voor een circulaire klus.

Kun je ook gewoon hergebruik noemen. De planken zullen dienst gaan doen als afwerking van nieuwe kastschuifdeuren. Met een

stevige schuurbeurt en een afwerking met Osmo Decorwas Zwart (komt in KlusVisie 7-2021 aan bod) moeten de planken minimaal een decennia mee kunnen. Want zwart is tijdloos. Althans, dat is te hopen. En anders gaan we de planken wederom circuleren.

Onder de duim De verwachtingen zijn hooggespannen. Al weer een paar jaar geleden viel de 18 volt Bosch vlakschuurmachine in de smaak. Minpuntje was het gewicht. En de machine paste vooral goed in handen als kolenschoppen. Dat is bij de twee excenters niet het geval. Dankzij de ProCore-techniek zijn Bosch accu’s compacter geworden.

De softgrip van beide machines ondersteunt perfect kleine en grote handen en voelt lekker aan. De toerenregeling zit direct onder duim, fijn voor de rechtshandigen.

26 33_Artikel_01L_0003.indd 26

14-09-21 14:35

TEST

De 18 volt-machine blijkt met de opvallend platte 4.0 Ah-accu precies in balans te zijn.

De 12 volt-machine is een slag kleiner en een pond lichter . Zo’n 1-kilogram-tool zal zeker bij de verticale schuurklussen bevallen.

Kortdurende, want de 3.0 Ah-accu trek je sneller leeg. Overigens biedt ook de 18 volt-schuurder een voor een accumachine bescheiden totaalgewicht: zo’n anderhalve kilogram.

Klus: lak van lamelparket schuren De plankenklus dient als uithoudingstest. De machines rusten op het werk, dus mag het relatief lage gewicht niet doorslaggevend zijn. Aanname: de 18 volt zal met 4.0 Ah aan boord de 12 volt-machine met 3.0 Ah prik qua werkduur kloppen. En dat klopt, het scheelt aardig wat plankies. We vergelijken ook de power en de stofopvang. Lang verhaal kort: na een paar planken schuren is duidelijk dat de 18 volt bij deze relatieve lichte klus iets krachtiger optreedt dan de 12 volt. Het surplus aan vermogen is ook hoorbaar. Wat niet wegneemt dat de 12 volt zich ontpopt als een opvallend potente tool. Die valt buiten de hobbyklasse. Benieuwd wat deze machine bij een zware schuurklus presteert.

De 18 volt-Bosch wordt voorzien van een volle accu en in stand 4 gezet. Na 21 planken van 122 x 15,7 cm lekker relaxt geschuurd te hebben met eerst P80 en vervolgens P100 (vanwege de gekozen afwerking), is de accu leeg getrokken. Geklokte werktijd: 63 minuten, niet continu geschuurd . Fijn: geen tintelingen of verlies van grip door trillingen. De machine voelt nauwelijks warm aan, ondanks de brandende zon. Ook met een gewone - geen ProCore-techniek - Bosch 5.0 Ah een paar planken geschuurd, en ervaren dat het accugewicht de machinebalans verstoort .

Wapperen Aan beide machines hangen fleece-stofzakjes. Na het schuren van een paar planken blijkt de 18 volt (rechts) iets meer stof opvangt dan de 12 volt . Een testje laat zien dat beide machines een strook papier stevig laten wapperen, met de luchtstroom kun je je haar föhnen. De techniek doet dus zijn werk . Maar er schiet ook materiaal de ruimte in.

Oude alkydlaag rippen van schuurdeur Tijd om de schuurdeur aan te pakken. De verflaag is precies twintig jaar oud en aan de binnenkant zien we de nog intacte originele laagdikte. Daarop mogen de machines hun tanden laten zien. Deze klus vraagt om veel inzet. We schuren in verticale stand, dus zal het gewicht zich laten gelden op de armen , . De machines zijn op het voltage en gewicht na identiek: toerental, aantal schuurbewegingen en een schuuruitslag van 2,5 mm. De 18 volt blijkt krachtiger te schuren, het gewicht is heel goed te doen. De 12 volt biedt pure ergonomische verwennerij, maar sneller en krachtiger schuren met 18 volt-power heeft op de taaie verflaag de voorkeur.

Waarschijnlijk ben je sneller klaar met de 18 volt Bosch GEX 18V-150 die tot 24.000 toeren reikt. Maar met de 20.000 toeren van de 125 valt snel en beheerst genoeg te werken en profiteren we van een lager gewicht.

27 33_Artikel_01L_0003.indd 27

14-09-21 14:35

TEST

Netjes Onder de machines zit bij deze klus Bosch Expert P80 M 480 Netschuurpads die bij toeval in de handel werden gevonden. Dat spul kennen we ook onder de naam Abranet, of het uit dezelfde fabriek komt is bij ons niet bekend. Dat zijn van die fabrieksgeheimpjes. Een padje schuurt in ieder geval top op de alkydlaag en blijft opvallend schoon , .

Na dit werk ook nog een samengesteld kozijn van dikke blauwe beitslagen verlost.

Dat is vooral een klus voor de 18 volt. De 12 volt kan dit werk aan maar neemt zijn tijd en

Technische specificaties Bosch GEX 12V-125 12V

Bosch GEX 18V-125 18V

Spanning

12 volt

18 volt

Accucapaciteit

3.0 Ah

4.0 Ah

Diameter schuurvoet

125

125

Aantal toeren per minuut

6.000-10.000

6.000-10.000

Aantal schuurbewegingen per minuut, onbelast

12.000-20.000

12.000-20.000

Uitslag excentrisch

2,5 mm

2,5 mm

Afmetingen b x l x h

153 x 194 x 108 mm

153 x 224 x 108 mm

Gewicht zonder accu

0,9 kg

1,1 kg

Adviesprijs

Vanaf 129,95 euro

Vanaf 169,95 euro

consumeert snel de prik uit de accu. Ook tijdens deze klus valt de perfecte balans van beide machines op. Ze liggen lekker in de hand en het geluid irriteert niet.

Klus: gladmaken spackmuur Tijd om naar binnen te gaan. Daar wacht een spackmuur die glad moet worden. Een lichte schuurklus die alleen als test dient om de vrijkomende stofproductie te checken.

Na een vierkante meter schuren met de 18 volt-machine zit in het zakje meer fijn schuurstof dan op het tegelwerk , . De afzuiging werkt, maar niet zo goed als met de stofzuiger. Was ook niet verwacht. Het schuren zelf gaat opvallend soepel en snel, het gewicht van machine lijkt wederom heel goed te doen.

Conclusie De 18 volt toont zich pittiger dan de 12 volt. De laatste blijkt een waardig lid van de Bosch 12 volt-familie die een paar opvallend sterke machines telt, zoals de schroeftol, kantenfrees en schaaf. Wie dit stuk leest, zal inmiddels wellicht denken: is het alleen maar feest? Nee, de 18 volt accu led-indicatie zit aan verkeerde kant, tegen de machine aan, en daarom niet zichtbaar tijdens het werk. Is een schoonheidsfoutje.

Je doet er goed aan met deze coupés een keer testritjes te maken.

28 33_Artikel_01L_0003.indd 28

14-09-21 14:35

Almelo

Alphen a/d Rijn

Amersfoort

Amsterdam Oost

Amsterdam Nieuw-West

Amsterdam West

Amsterdam Zuid

Apeldoorn

Arnhem

Beverwijk

Breda

Den Bosch

Den Haag

Den Haag Ypenburg

Deventer

Doetinchem

Dordrecht

Drachten

Ede

Eindhoven

Emmen

Enschede

Gennep

Goes

Gorinchem

Groenlo

Groningen

Haarlem

Heemstede

Heerenveen

Helmond

Hengelo

Hillegom

Hilversum

Hoogeveen

Leeuwarden

Leiden

Maastricht

Naaldwijk

Nijmegen

Purmerend

Rotterdam Oost

Rotterdam Zuid

Veendam

Venlo

Alkmaar

Harderwijk

Heerlen

Met 73 vestigingen zijn we altijd dichtbij Schagen

Vlissingen

Sittard

Spijkenisse

Tiel

Tilburg

Waalwijk

Weert

Wormerveer

Zaandam

Hoorn

Katwijk

Lelystad

Maarssen

Naarden

Nieuwegein

Roosendaal

Rotterdam Noord

Uden

Uithoorn

Zoetermeer

Zwolle

Onze nieuwste vestigingen Gouda opent september

21KLU006_ADVERTENTIE.indd 29

Oss opent oktober

Zeist opent oktober

15-09-21 13:09

TOOLS Jaap van Rijn

BOSCH HEEFT VERKERING MET FEIN

en verleidt linkshandigen Bosch kiest voor een deelbaar 18 volt-accuplatform.

Zo creëert het bedrijf een win-winsituatie: voor zichzelf, voor andere merken en voor vakmensen.

Fein kondigde onlangs aan mee te gaan doen. Ook onder meer Wagner, Brennenstuhl en Led Lenser (bouwlicht) sluiten zich aan. ok Fein ziet dat vakmensen met verschillende merken accumachines werken. Dat betekent verschillende kostbare accu’s en opladers meenemen naar de klus. Met aansluiting bij het Boschplatform krijgt Fein de kans om een grotere markt bedienen. Want Bosch beschikt over een mondiale distributie wat Fein een schaalvoordeel kan opleveren. Zo kan de Duitse gigant onder meer accucellen scherper inkopen. Daarbij is Bosch beter in staat om kostbare software en state-ofthe-art elektrotechniek te ontwikkelen. Dat doet het bedrijf ook al voor onder meer de autoindustrie.

O

Op kosten besparen De keuze voor het 18 volt Bosch-platform heeft ook te maken met de multimachines. Fein-baas Christoph Weiss: “Fein heeft reeds een partnerschip met Bosch wat Starlock van multitools betreft. Die samenwerking bevalt. Gebruikers hebben een voorkeur voor open systemen: één accu voor verschillende professionele gereedschappen.” Zo kunnen vakmensen op hun kosten besparen.

Linkshandig zagen Bosch maakt bekend de komende tijd een aantal interessante machines te lanceren. Zoals een bouwzaag voor linkshandigen. Het zaagblad van de Bosch Biturbo GKS 18V-70 L is links gepositioneerd. Zo krijgt de linkshandige beter zicht op de werk. Overigens zijn er zat rechtshandigen die ook liever linksom zagen.

Ook interessant: 70 mm zaagdiepte en een 190 mm-zaagblad. De machine zal vanaf januari 2021 beschikbaar zijn.

Wat het zagen betreft presenteert Bosch ook

een nieuwe zaagtafel met een blad van 216 mm, de Biturbo GTS 18V-216. Deze machine biedt een interessante zaaghoogte van 70 mm. De zaagbreedte meet 635 mm.

Asymmetrisch boren Ook qua boorwerk pakt Bosch uit. We boren doorgaans in porcellanato met diamantboortjes gevuld met was die doorgaans op de haakse slijper

30 22_Artikel_02L.indd 30

14-09-21 14:35

TOOLS

gaan. Kerbo (Borgh) biedt wasboortjes met een dikke zeskant-opname die alleen in een speciale Milwaukee-machine passen.

Wat ook kan: steenboor met widiakop.

Bosch belooft dat we de klus kunnen gaan klaren met de nieuwe hardmetalen boortjes Expert HEX-9 HardCeramic en een doorsnee boormachine. Je kunt er tevens mee boren in niet-gehard glas, dakpannen en natuursteentegels. Bosch ronkt over een standtijd waarvan de concurrentie bleek zal wegtrekken als de boor dit waarmaakt: tien keer langer dan gangbaar. Deze HEXboortjes gaan we binnenkort uitproberen.

Apart: de hardmetalen boorpunt is asymmetrisch. Met de tanden zouden we efficiënter kunnen boren dan met vlakke snijkanten. Bosch: “De actieve centreerpunt verhindert dat alleen wrijving en warmte ontstaan in plaats van boorvoortgang. Het maakt ook een nauwkeurige boorstart mogelijk zonder op de tegel te glijden.” De HEX-boortjes voert de producent uit met een zeskantschacht zodat het vermogen van de machine maximaal op de boor wordt overgedragen. We gaan het meemaken.

GEZOND SLIJPEN & LASSEN Gezien tijdens een klus. De smid komt een paar dragende staalkolommen lassen. Zowel tijdens het op maat slijpen als het lassen zet hij de laskap op. Deze kap verbindt hij met een ‘stofzuiger’, de 3M Adflo Motorunit met accu voor ademhalingsbescherming. Wellicht een tip voor de collega’s die regelmatig lassen en slijpen en deze oplossing niet kennen.

De smid is er in ieder geval heel tevreden over, de stevige prijs van de unit heeft hij best voor zijn gezondheid over. De 3M Adflo past in ieder geval op de 3M Speedglas 9100 FX Air Lashelm. Volgens 3M biedt deze combinatie optimale bescherming, extra comfort en meer controle dan andere systemen. 3M maakt de naar eigen zeggen goed uitgebalanceerde kap zowel dieper en breder, met een lager zwaartepunt dan gebruikelijk als resultaat. Hierdoor worden nek, oren en zijkanten van het hoofd beter afgedekt. Je zult minder snel de neiging hebben om de hoofdband wat strakker aan te trekken. 3M levert verschillende filters voor de Speedglas.

Optimale bescherming De combinatie 3M-laskap en 3M Adflo biedt TH3. De drie THprestatieniveau’s geven aan in hoeverre je inwaartse lekkage kunt verwachten. TH3 biedt de meeste bescherming. Je kunt in de Adflo-unit naast een deeltjesfilter ook damp- of gasfilters plaatsen. Check de prijzen, reken voor de combi op meer dan 1000 euro.

Opnames van max 30 seconden Met de boortjes is de koek nog niet op.

Bosch presenteert de 12 volt GTC 600 C Professional, een IP54-warmtebeeldcamera die je van maximaal twee meter hoogte kunt laten vallen. Wat de camera ook nuttig maakt is onder meer de Bosch Thermal-app voor het documenteren van warmtebeelden. En een spraakmemo die WAV-opnames van maximaal 30 seconden maakt. Da’s handig als je aan het meten bent. De WAV’s slaat de camera samen met de bijbehorende thermische beelden op in een galerij.

Doorgaans vind je dit soort functies bij zeer prijzige camera’s. Niet dat de GTC 600 goedkoop is, reken op zo’n 1550 euro ex. btw. Daarvoor krijg je een veelzijdig en robuust uitgevoerde camera in handen die een meetbereik biedt van -20 °C tot 600 °C. De Bosch kent een thermische gevoeligheid van <= 50 mK. Het aantal meetpunten bedraagt 14.152. De GTC 600 kan via wifi communiceren met smartphones, iPads en iPhones. Bonus: een uitgebreide lijst met emissiewaarden van meer dan dertig verschillende materialen. Zo kan de camera de oppervlaktetemperatuur nauwkeuriger bepalen.

31 22_Artikel_02L.indd 31

14-09-21 14:36

DUURZAAM KLUSSEN Jaap van Rijn

Energiezuinige woningen, hergebruik, circulaire bouwmaterialen, biobased isolatie, verven en epoxy’s: de industrie en vakmensen stropen de mouwen op om de bouw & verbouw te vergroenen. KlusVisie bericht over de vele initiatieven.

Boomtoren wekt verwondering aan de Utrechtse Vlam-in-de-pijpstraat Langs de spoorlijn, vlakbij Station Utrecht Zuilen, verrijst het 5000 m² metende Hof van Cartesius.

Dit is een circulair project met als hoofdpartners onder meer de Gemeente Utrecht en Overvecht Vastgoed. Het wijkje huisvest bedrijfsruimten rond een collectieve tuin die allen zijn gemaakt van hergebruikte bouwmaterialen. De kers op de taart, de Boomtoren, bereikte onlangs een hoogtepunt aan de Vlampijpstraat - nog beter zou zijn: Vlam-in-de-pijpstraat. Want hier rollen mensen met circulaire ambities echt de mouwen op.

De 16 meter hoge toren, een ontwerp van architect Allessandro Zena, stelden de initiatiefnemers voor bijna 100 procent samen uit hergebruikte bouwmaterialen. De constructie is opgetrokken uit hergebruikt kruishout (clt, cross-laminated timber). De fundering bestaat uit deels gerecycled beton en de funderings-isolatie is gerealiseerd met herwinbaar glasschuim. De grote

raampartijen komen uit een gesloopte garage. De gevels blijven in het spoorsfeertje: een deel werkte de aannemer af met gele dienstregelingsborden van de NS. Bijzonder: de vele insectenhotels in de gevel, ontworpen en gemaakt door MBO-studenten Bouwkunde, waar inmiddels insecten, vleermuizen en vogels hun intrek hebben genomen.

Helemaal gek Bianca Ernst, de zakelijke leider van het Hof van Cartesius, ervoer dat het bouwproces niet eenvoudig was. Want zie maar eens ongelijksoortige materialen en maten in een gestroomlijnd bouwproces te persen. “Er bestaat geen project vergelijkbaar met deze toren waarmee we eerder ervaring

hadden kunnen opdoen. De aannemer werkt met nieuwe bouwmaterialen maar thuis alleen met hergebruikte. Wat niet voorkwam dat hij en zo en nu dan helemaal gek werd. Je moet namelijk veel zelf uitvinden. Je ziet deze twee bomen die we wilden behouden. Wat het direct ingewikkeld maakte. Want dan krijg je te maken met boomregels van de gemeente, denk aan onder meer de afstand van de bomen tot de toren. Voor het gebouw zelf kregen we een permanente bouwvergunning.

De constructie en de geveldelen voldoen aan de eisen.”

Wie namen onlangs intrek in de Boomtoren?

De gamedesigners van Boomhut. Leuk dat je jeugdherinneringen met zo’n houthut een tijdje kunt verlengen.

Renovatiemanifest: pak lappendeken subsidies aan Het is tijd voor een ambitieus nationaal uitvoeringsprogramma om de verduurzaming van de gebouwde omgeving te versnellen. Die oproep doet een coalitie van marktpartijen en belangenbehartigers aan de politiek en het komende kabinet. Zij hebben het Renovatiemanifest opgesteld, een 10-puntenplan vol concrete aanbevelingen.

Het Renovatiemanifest is ondertekend door NOA, EnergieNederland, Milieudefensie, NVM, NVTB, OnderhoudNL, Stroomversnelling, VENIN, Vereniging Bouw & Woningtoezicht Nederland, De Woonbond en NRP. De initiatiefnemers pleiten voor

een meerjarig, landelijk uitvoeringsprogramma dat loopt tot 2050.

“Kies voor een grote eerste stap en zet in op energiebesparing door isoleren en rendabele vormen van decentrale opwekking”, aldus het manifest. Voor investeringen die samenhangen met verduurzaming en tot hogere woonlasten gaan leiden, moeten aanvullende financiële middelen beschikbaar zijn, zo vinden de initiatiefnemers: “Zorg dat middelen die nu worden ingezet, zoals ISDE of extra teruggave Energiebelasting, samenkomen in één overzichtelijk ondersteuningsinstrument, zodat er een einde komt aan de lappendeken van subsidiemogelijkheden”.

Meer informatie: www.renovatiegolf.nl

32 22_Artikel_02L_0002.indd 32

14-09-21 14:37

DUURZAAM KLUSSEN

Het bio-bos van Wijzonol

Levenslang CO2-neutraal

Het Nederlandse Wijzonol spant zich in om verf duurzamer te maken. Zo produceert het Zwolse bedrijf inmiddels de BIOseries: drie muurverven met 40 tot 60 procent biobased grondstoffen. Het gaat om de Wijzotex Mat, Extra Mat en Zijdeglans. Daarin zitten plantaardige grondstoffen die volgens Wijzonol kunnen “terug groeien binnen de levensduur van het product.” Op deze manier raken de grondstoffen nooit meer uitgeput, zo is het idee. Moet de bewoner wel de verf

De VELUX Groep werkt inmiddels samen met het Wereld Natuur Fonds (WWF) om wereldwijd CO2-neutraal te worden, Het bedrijf stootte in totaal 5,6 miljoen ton aan CO2 uit sinds de oprichting in 1941. Velux legt deze historische CO2voetafdruk vast en zal samen met het WWF participeren in bosbehoudprojecten. De ambitie is om “Levenslang CO2neutraal” te zijn in 2041.

die levensduur lang op de muur laten zitten.

De grondstoffen zijn gemaakt van het bioafval van olijven, mais en zonnebloemen.

Daaruit wint Wijzonol een heldere olie die als bindmiddel in de verf fungeert. De verfemmers maakt het bedrijf van 100 procent gerecyclede plastics uit consumentenafval. Interesse in deze muurverf? Bestel dan een Semppel via de website van Wijzonol, je ontvangt dan een kleurtester met 1 m² muurverf (www.wijzonol. nl/semppel).

Daarmee is de koek niet op. Wijzonol compenseert CO2 met een klimaatbestendig bos in het Nationale Park De Hoge Veluwe.

3 ha dode fijnsparren worden vervangen door onder meer loofbomen die beter passen bij ons klimaat en goed zijn voor meer biodiversiteit. Partners die mee doen krijgen een certificaat per 67 bomen. Dit aantal bomen moet goed zijn voor een CO2-opslag die volgens Wijzonol “ongeveer overeenkomt met de uitstoot van 200 buitenschilderbeurten met Wijzonol LBH SDT Ultra Hoogglanslak. Het hele bos moet rond de 3000 bomen gaan tellen, die in de komende decennia de CO2 zullen opnemen die gelijk staat aan 9156 buitenschilderbeurten.”

Isolatieafval recyclen Kingspan geeft aan als eerste bedrijf in Nederland isolatieafval uit de bouw te recyclen. De moderne en reeds geopende PS-Loopfaciliteit in Terneuzen zal naar verwachting 3300 ton afval per jaar recyclen, zodra deze volledig operationeel is.

Met een chemisch proces zal de installatie geëxpandeerd polystyreen (EPS) en geëxtrudeerd polystyreen (XPS) oplossen, zuiveren en vervolgens omzetten in gegranuleerde recyclaat. De belofte: zonder verlies van materiaalkwaliteit. Ondanks de fossiele grondstof waar EPS van gemaakt is, kun je dit isolatiemateriaal als een relatief milieuvriendelijk product beschouwen. EPS bestaat voor het grootste deel uit lucht en kost minder brandstof bij vervoer dan zwaardere isolatie materialen.

Beter dan gemiddeld De milieu-impact van EPS is volgens Milieu Centraal iets beter dan gemiddeld en scoort wat dit betreft positiever dan onder meer vlas, kurk, PUR, PIR, cellulose en houtvezel. Opvallend: schapenwol scoort bij volgens Milieu Centraal ronduit slecht. “De uitstoot van broeikasgassen (CO2, methaan) is twintig keer zo hoog als die van steen- of glaswol en vier keer zo hoog als die van kunststoffen. En in de schapenvacht wordt veel gif gebruikt tegen ongedierte. Over de hele levenscyclus heeft schapenwol een veel slechter milieuprofiel dan de andere materialen.”

Biologisch afbreekbaar Inmiddels is er ook BioFoam van Isobouw beschikbaar. Dit isolatiemateriaal heeft een vergelijkbare structuur en eigenschappen als EPS. Biofoam wordt gemaakt van plantaardige stoffen en is dan ook biologisch afbreekbaar. Isobouw verwerkt Biofoam in spouwmateriaal, het

SlimFix Deco-systeem voor zolderisolatie en PolyTop voor isolatie van platte daken. Bij een dikte van 120 mm haalt BioFoam een waarde van 3,53 m² K/W

33 22_Artikel_02L_0002.indd 33

14-09-21 14:37

VLOK JOURNAAL

Opdracht ‘ouwejongens-krenten brood’ onverstandig “We kennen elkaar toch?”

Als goede bekenden van elkaar, komt het voor dat opdrachten mondeling worden gegeven en uitgevoerd. Dus zonder schriftelijke bevestiging over werk, prijs, tijdstip van oplevering, e.d.. Gelukkig gaat dat in veel gevallen goed. Maar het kan ook compleet verkeerd gaan en zelfs vriendschap kosten!

De twist gaat dan meestal over de vraag wat er gedaan en geleverd zou worden, voor welke prijs en wat nu wel of niet tot die mondelinge opdracht behoorde.

Toen ik tijdens een laatste training het onderwerp “Schriftelijke opdracht” behandelde, moest één van de deelnemers bekennen, dat hij er zwaar bij inschoot met een opdracht volgens de ‘ouwe-jongenskrentenbrood-methode’. Een zeer dure praktijkles.

Een mondelinge opdracht is ook een opdracht. In sommige gevallen is het ook niet werkbaar om eerst een overeenkomst met elkaar te maken, zoals bij het snel even iets oplossen voor een klant. Maar mijn tip is en blijft: Zie dat dan als een uitzondering.

Er zijn meerdere redenen (ook bij vrienden en bekenden) om een opdracht schriftelijk vast te leggen: 1. Begrip en Bewijswaarde. In je schriftelijke offerte vat je al het besprokene kort en bondig samen, is de prijs bekend en ook welke materialen worden toegepast. Je klant ziet, dat je hem of haar goed begrepen hebt.

2. Toesturen. Per post de opdrachtbevestiging opsturen mét de algemene voorwaarden geeft blijkt van grote zorgvuldigheid, maar je kunt het ook via de e-mail doen.

3. Geschil. Mocht er toch iets fout gaan, dan zal een rechter altijd nagaan wat nou precies is afgesproken, mondeling of schriftelijk. Met een schriftelijke opdrachtbevestiging kun je je standpunt goed onderbouwen.

Tenslotte, als je werkt voor vrienden of bekenden: waarom zou je vriendschap op het spel zetten door het risico op misverstanden onnodig te vergroten?

NIEUWE ALGEMENE VOORWAARDEN VAN KRACHT Per 1 september 2021 zijn de VLOK Uitvoeringsvoorwaarden voor vakmensen 2021 en de Algemene Voorwaarden VLOK Vakgroep Parket 2021 van kracht. Deze zijn het resultaat van overleg met onze leden en daarna de Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis. Daarmee dragen zij het stempel tweezijdige algemene voorwaarden. Dit in het kader van het consumentenbeleid van de Overheid. Om die reden zijn zij niet bij de Kamer van Koophandel gedeponeerd, maar gepubliceerd op de site van het adviesorgaan van de overheid, de Sociaal-Economische Raad (SER), zie www.ser.nl/nl/thema/consumentenvoorwaarden.

Aan het woord VLOK-voorzitter Gerard Oltmans: “Voor de VLOK telt vooral, dat de voorwaarden een belangrijk visitekaartje zijn voor onze leden. Onze rol is vooral hen te helpen de onzekerheid van de consument om te zetten in een gelijkwaardig bewijs van vertrouwen. Zo kunnen beide partijen er voluit profijt van hebben.”

Aanbetaling “Regelmatig krijgen wij vragen over aanbetalingen. Van leden om te weten hoe zij daar het beste mee om kunnen gaan. En de laatste tijd steeds meer van consumenten. Want zij krijgen nu offertes met een vraag om aanbetaling voor een werk, dat pas volgend jaar kan worden uitgevoerd. Vragen als: Mag dat? Is de gevraagde aanbetaling redelijk? Welke zekerheid heb ik? Stuk voor stuk voor de hand liggende vragen. Daarom hebben we in nauw overleg met de Consumentenbond een nieuwe bepaling opgenomen over aanbetaling.” Zie rechter kolom.

Uitgangspunt is dat het redelijk is dat een ondernemer een aanbetaling vraagt voor de aanschaf van materialen. De hoogte van de aanbetaling is en blijft een kwestie van uitleg (door de ondernemer) en onderhandelen. Ook het geven van financiële zekerheden aan elkaar blijft een zaak van partijen. Wel geven de algemene voorwaarden aan dat partijen elkaar

COÖRDINATIEGROEP ZELFREGULERINGSOVERLEG

Algemene Voorwaarden 2021

Uitvoeringsvoorwaarden voor vakmensen

SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD

zekerheid moeten kunnen verschaffen.

Het geven van zekerheden is in opmars gekomen door het online koopgedrag van consumenten. Dienstverleners, zoals VLOKpartner SAFE Betalen, bieden door middel van zgn. derdengeldenrekeningen, aan beide partijen de gewenste zekerheid. Er wordt pas betaald aan de ondernemer als de overeengekomen prestatie (bijv. materialen) geleverd is.

34 22_Vlok_01L.indd 34

14-09-21 14:37

Nakomingsgarantie Met een trotse blik legt Gerard Oltmans uit waarom de tweede wijziging in de voorwaarden is opgenomen: “In de eerste plaats wil ik benadrukken, dat de VLOKnakomingsgarantie het meest bijzondere onderdeel is van onze voorwaarden.

Nergens ter wereld wordt een uitspraak van de rechter door partijen vooraf gegarandeerd! Of om in marketing termen te spreken, hiermee heb je als VLOK-lid een USP, een Unique Selling Point. Ofwel in gewoon Nederlands: een wereldwijd uniek verkoopargument!”

Tweezijdig “En weet je wat het mooie is?”. Gerard maakt ons nieuwsgierig.

“De garantie werkt naar beide kanten.

Een ontevreden klant betaalt vaak de laatste nota’s niet. Terecht of niet terecht… Bij het behandelen van een geschil door de Geschillencommissie moet een klant de openstaande facturen op de derdengeldenrekening van de Geschillencommissie storten. Dus als je als ondernemer je gelijk krijgt, heb je ook direct je geld.

Als de ondernemer daarentegen wordt veroordeeld tot een schadevergoeding, zou de klant daarna nog een incassobureau moeten inschakelen om zijn geld te krijgen.

Daarvoor is de VLOK-nakomingsgarantie bedacht. De VLOK betaalt de schadevergoeding waartoe de ondernemer veroordeeld is aan de klant en die kan dus weer verder. Vanzelfsprekend verhalen we het bedrag op de ondernemer.”

Aanbetaling (vervolg) “In het reglement van de Geschillencommissie staat, dat een ondernemer een klacht niet kan voorleggen, als de klant niet wil of kan betalen zonder dat er een geschil is over de geleverde kwaliteit. De Geschillencommissie ziet dat puur als een incasso-zaak. Het gaat daarmee dus niet om de beoordeling van de kwaliteit van het geleverde werk.

Om diezelfde reden valt vanaf 1 oktober 2021 de aanbetaling waarvoor geen werkzaamheden zijn verricht niet langer onder de VLOK-nakomingsgarantie. Maar, zoals ik hiervoor al heb aangegeven, zijn er voldoende mogelijkheden om elkaar financiële zekerheden te verschaffen.”

Gemakzucht “De laatste keren dat er een beroep is gedaan op de nakomingsgarantie merkten we dat de klant erg blij was met deze zekerheid, maar ook dat de klant zich daarvan niet bewust was toen hij met de ondernemer in zee ging. Ook merken wij dat veel leden het moeilijk vinden om over de algemene voorwaarden te praten.

Daarom is vanaf 1 september 2021 de nakomingsgarantie van 10.000 euro (het maximumbedrag waarvoor de VLOK van de Nederlandse Bank garant mag staan) in twee stukken geknipt. Hieraan zullen we tijdens de regiobijeenkomsten die hopelijk dit najaar weer kunnen worden opgestart en via berichten aan de consument extra aandacht geven in onze voorlichting.”

Tweemaal 5.000 is ook 10.000 “Voor nu zeg ik er even het volgende over.” vervolgt Gerard zijn uitleg. “Tijdens de Algemene Ledenvergadering vorig jaar hebben de leden besloten om de grens voor de algemene VLOK-nakomingsgarantie te leggen op 5.000 euro. In de meeste gevallen blijkt dat die grens voldoende is. Maar als het om een grotere klus gaat, kan je als VLOK-lid aan je klant aanbieden de grens te verleggen naar 10.000 euro.”

Gerard gaat even verzitten. “De enige meerkosten zijn de administratiekosten van 25 euro (incl. BTW), die de VLOK rekent voor het registreren van die afspraak. Dat kan op grond van het belang voor beide partijen geen struikelblok zijn. Het is ook aan partijen overeen te komen wie die kosten betaalt.

Een win-win-situatie voor beide partijen waarbij je als ondernemer natuurlijk extra vertrouwenspunten scoort als je het aanbiedt en de € 25,- gewoon voor jouw rekening neemt.

Wat moet partijen dan doen? Zij moeten het door beide partijen ondertekende Opdrachtformulier (versie 2021) met als bijlage de offerte/overeenkomst mailen naar garantie@vlok.nl. De uitleg staat ook op de VLOK-site bij de informatie voor de consument.

Voor ons is dan duidelijk dat beide partijen uitdrukkelijk over de VLOKnakomingsgarantie hebben gesproken. En bovendien dat de afspraken schriftelijk zijn vastgelegd. Aan dat laatste blijkt in sommige geschillen nog wel iets te mankeren.”

Nieuwe teksten in de VLOK-Uitvoerings voorwaarden Artikel 13a Aanbetaling 1. De ondernemer kan van de opdrachtgever een aanbetaling vragen tot zekerheid van de verplichtingen die hij ter uitvoering van de overeengekomen werkzaamheden moet aangaan.

2. Partijen kunnen ook overeenkomen, dat de opdrachtgever op andere wijze aan de ondernemer de in het eerste lid bedoelde zekerheid verschaft, bijvoorbeeld door gebruik te maken van een dienstverlener, die zijn transacties afwikkelt via een door de Nederlandse Bank geregistreerde betaaldienstverlener.

3. De ondernemer biedt de opdrachtgever een passende zekerheid voor een door de opdrachtgever gedane aanbetaling, bijvoorbeeld door de levering van materialen onder rembours op het adres van de opdrachtgever of door gebruik te maken van een dienstverlener, die transacties afwikkelt via een door de Nederlandse Bank geregistreerde betaaldienstverlener.

Artikel 15, derde lid (nieuw) 3. De consument kan met het klussenbedrijf aan de VLOK verzoeken het in het eerste lid genoemde maximumbedrag (van 5.000 euro – redactie) voor de nakoming van de uitspraak van de Geschillencommissie ingeval van faillissement van de ondernemer te verhogen tot een bedrag van 10.000 euro per uitspraak. Dit verzoek dient schriftelijk te worden ingediend bij de VLOK onder overlegging van de door beide partijen ondertekende overeenkomst met betrekking tot de uit te voeren werkzaamheden. De voorwaarden voor inwilliging van dit verzoek staan vermeld op www.vlok.nl.

Chroomstraat 38 Postbus 582 Telefoon E-mail

2718 RR Zoetermeer 2700 AN Zoetermeer +31793436212 info@vlok.nl

35 22_Vlok_01L.indd 35

14-09-21 14:37

FUSION F-35XP 34° constructiespijkermachine

MINDER ONDERHOUDS KOSTEN!

A B C

Combineert pneumatiche kracht met het gemak van een slangloze machine.

B A

Bekijk het volledige assortiment op senco.eu

klusvisie 19-05-2021.indd 1

D

E D

C

E

21-5-2021 08:31:04

Naadloze kantenbandmachine HIT-M:

naadloos wordt mobiel De HIT-M is het eerste en enige mobiele apparaat voor de realisatie van optisch naadloze voegen. Met de heteluchtinjectie kunnen alle op de markt verkrijgbare naadloze kantenbanden met aangebrachte verlijmingslaag verwerkt worden - zonder gebruik van extra lijm voor de voeg.

Info onter hit-m.mafell.de

21KLU006_ADVERTENTIE.indd 36

15-09-21 13:09

PUZZEL De gegeven woorden zijn - in alle richtingen - in het diagram verborgen. Sommige letters zijn meer dan een keer gebruikt.

Plaats de resterende letters in het oplossingsbalkje voor de oplossing van deze puzzel.

AIRCO BOILER BOUWBESLUIT BTW DESIGN ENERGIELABEL FLEXIBILITEIT GEBOUW GEVEL HOUTSKELETBOUW INSTALLATEUR INVESTEREN KABEL KEUKENBLAD KEURMERK KWALITEITSBORGING LADDER LEIDING MAATWERK MATERIALEN MORTEL ONDERHOUD OPLEIDING PERSONEELSTEKORT PLAMUREN PROGRAMMEREN RADIATOR RENOVATIE SCHAKELAAR SCHILDEREN SERVICE SPLINTER STEIGER TRAP VAKMENSEN VERDUURZAMEN VLOK VLONDERSCHROEF WARMTEPOMP WASTAFEL WERKBLAD WINSTMARGE WONINGISOLATIE ZONNEPANELEN

Zo doet u mee!

Prijs

De oplossing van de KlusVisie-puzzel kunt u doorgeven via ons e-mailadres: klusvisiepuzzel @bdu.nl. Vergeet niet uw adresgegevens en telefoonnummer te vermelden.

De winnaar uit KlusVisie nr. 5: Winfried Böcker uit Harderwijk De oplossing was: VAKANTIEPRET

De winnaar van de puzzel ontvangt van Probin de compacte en lichtgewicht afkortzaag KS216M van het merk Metabo. Deze zaag biedt snelle en precieze instelling van gangbare hoeken via vergrendelpunten. Hij is voorzien van een laser voor de exacte weergave van de zaaglijn. Eenvoudige zaagbladwissel door asvergendeling waardoor er geen demontage van de pendelbeschermkap noodzakelijk is. De afkortzaag wordt geleverd met kantelbare zaagkop.

37 11_Puzzel_01R.indd 37

14-09-21 14:38

NIEUWS EN AGENDA

COLOFON

www.klusvisie.nl

Geef vogels het nakijken

KlusVisie Een uitgave van:

Wellicht heb je het zelf of hebben je klanten het ervaren: zonnepanelen die op het dak liggen, bieden vogels een ideale plek om te nestelen. Dat kan geluidsoverlast dan wel tjilpgenot opleveren, afhankelijk van hoe je in het leven staat.

Brandgevaar of rendementsverliezen liggen echter sowieso op de loer. Want de nesten belemmeringen de ventilatie. Daardoor warmen panelen op. Te warme panelen leveren minder stroom.

De verliezen zijn wel lastig te bepalen.

Uitgeefteam BDUvakmedia: Peter Vorstenbosch (uitgever vakmedia) Sonja Voois (adjunct-uitgever vakmedia) Martin ten Hoven (salescoördinator) Redactiecoördinator Jaap van Rijn Eindredactie Job van der Mark (contentregisseur) redactie.klusvisie@bdu.nl

Hoe meer nesten, hoe meer verlies, zo ervaren installateurs. De NEN1010 verplicht dan ook dat bekabeling afgeschermd moet worden tegen vogels en ongedierte.

Want de installatie maakt deel uit van de huisinstallatie en moet voldoen aan de norm.

Het beste is bij de installatie van panelen vogelschroten aan de zijkant te monteren.

BirdLocker biedt dergelijke vogelschroot die tevens 100 procent recyclebaar is. Deze schroot bevestig je snel met clips aan de panelen (meer informatie: www.birdblocker).

Ook Ubbink biedt met Solar Vogelschroot een prima oplossing. Deze schroot kun je per meter bestellen. De uitwendige hoeken sluit je voor vogels af met een kant-en-klare 90 graden vogelschroot. Je monteert het vogelschroot met een soort tie-wrap die

je klemmend kunt verwerken. Tip: kies de juiste kamhoogte van het vogelschoot bij dakpannen.

Er zijn meer oplossingen om stevige opwarming onder zonnepanelen te minimaliseren. Zonnepanelenexperts adviseren om panelen een paar centimeter verder van elkaar te installeren dan gebruikelijk is. Dat scheelt een stuk opwarming dankzij een toenemende natuurlijke luchtkoeling. En het rendement van de panelen neemt toe zonder extra kosten.

Wie meer wil weten over de stand van zaken over zonnepanelen bezoekt de beurs Solar Solutions International (zie de beurslijst hieronder).

Veel nieuws over verwarming, koeling en ventilatie Duurzaam Verwarmd is de grootste vakbeurs voor duurzame klimaattechnieken in de Benelux, aldus de organisatoren. Zij stellen dat, nu de energietransitie op gang komt, de beurs de plek is waar vakmensen alle informatie krijgen over verwarming, koeling en ventilatie. Op de Innovation Boulevard vind je de nieuwste producten, van warmte- en koudetechnieken tot luchtbehandeling en

ventilatie. Duurzaam Verwarmd presenteert meer dan 100 praktische seminars en biedt ruimte aan 250 standhouders. De vakbeurs vindt gelijktijdig plaats met Solar Solutions International, de grootste vakbeurs voor zonne-energie in Noordwest-Europa. Zo kun je je in één klap laten informeren over zowel duurzame verwarming als energieopwekking (zie de Beursagenda).

Agenda Beurzen Solar Solutions International, 28 - 30 september 2021, Expo Haarlemmermeer, www.solarsolutions.nl Duurzaam Verwarmd, 1 - 3 oktober 2021, Expo Haarlemmermeer, www.duurzaamverwarmd.nl Second Home Beurs, 1 - 3 oktober 2021, Jaarbeurs Utrecht, www.secondhome.nl Beurs Eigen Huis, 8 - 10 oktober 2021, Jaarbeurs Utrecht, www.realiseerjedroomhuis.nl Vakbeurs Energie 2021, 12-14 oktober 2021, Jaarbeurs Utrecht, www.vakbeursenergie.nl Schilder Vakdagen, 2 - 4 november 2021, Evenementenhal Gorinchem, www.sga-gorinchem.nl Building Holland, 2 - 4 november 2021, RAI Amsterdam, www.rai.nl Daken & Zaken, 11 november 20201, Evenementenhal Gorinchem, www.dakenenzaken.nl

vakmedia

Administratie BDUvakmedia Postbus 67 3770 AB Barneveld Telefoon 0342 - 49 48 82 Op werkdagen bereikbaar tussen 09.00 uur en 16.00 uur E-mail service@bdu.nl Postbank 866912 ABN-AMRO 47.32.66.636 Abonnementen Jaarabonnement: € 60,61 excl. btw.

Jaarabonnement buitenland: € 70,69 excl. btw.

Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan, lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 2 maanden voor de vervaldatum is opgezegd bij de abonnementenservice. Zakelijke abonnementen worden niet tussentijds beëindigd.

Advertentieverkoop Hielke van der Werf Telefoon 06-31958305 E-mail: h.v.d.werf@bdu.nl Basisontwerp layout Wendy Rijke, Studio 3017, Poortugaal Vormgeving GiesbersRetail, Duiven Technische realisatie Vellendrukkerij BDU, Werkendam Auteursrechten voorbehouden © klusvisie Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze berusten bij KlusVisie c.q. de betreffende auteur.

Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, scan, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook.

KlusVisie wordt tevens elektronisch opgeslagen en geëxploiteerd. Alle auteurs van tekstbijdragen in de vorm van artikelen of ingezonden brieven en/of makers van beeldmateriaal worden geacht daarvan op de hoogte te zijn en daarmee in te stemmen e.e.a. overeenkomstig de publicatieen/ of inkoopvoorwaarden. Deze zijn bij de redactie ter inzage of op te vragen.

ISSN 1566-6131

38 11_Colofon_01L.indd 38

14-09-21 14:38

C S R A WA

G N I HUW

D R A H I KE

L A A I R E M AT

MP75 DIAMANT IS VERNIEUWD

KEIHARD DE BESTE 1 Levert 3x harder oppervlak

ster a m n ee !

Word in je varukctievideo’s t s alle in ers Bekijk uf.nl/mast a n k p o

2 Verwerkt net zo lekker als onze MP 75

5 HALEN = 4 BETALEN 21KLU006_ADVERTENTIE.indd 39

15-09-21 13:09

Festool leasen voor een vast bedrag per maand!

NIEUW

NIEUW

Accu-invalcirkelzaag TSC 55 KEB-Basic

Afkortzaag KS 60 E-Set

Energieset SYS3 ENG 18V 2x4,0/TCL 6

Bovenfrees OF 1010 REBQ-Plus

Accu-boorhamer BHC 18-Basic

Samen voor slechts Schaaf EHL 65 EQ-Plus

€ 134,per maand

Accu-slagschroevendraaier TID 18-Basic

Stofzuiger CTL 26E

Decoupeerzaag PS 300 EQ-Plus

Accu-invalcirkelzaag TSC 55 KEB-Basic Bovenfrees OF 1010 REBQ-Plus Afkortzaag KS 60 E-Set Accu-boorhamer BHC 18-Basic Energieset SYS3 ENG 18V 2x4,0/TCL 6 Stofzuiger CTL 26E Accu-slagschroevendraaier TID 18-Basic Schaaf EHL 65 EQ-Plus Decoupeerzaag PS 300 EQ-Plus

Het afgebeelde pakket is een calculatievoorbeeld. Stel uw eigen pakket samen met uw Probin-vertegenwoordiger.

Totaal

Ga voor de voorwaarden naar www.festool.nl/financingplus

Kijk op www.probin.com voor alle acties 21KLU006_ADVERTENTIE.indd 40

€18,€17,€27,€11,€10,€20,€10,€11,€10,€134,-/maand

Overnamewaarde na 36 maanden €118,-

Ruim 25.000 artikelen op voorraad

Gerenommeerde A-merken

Heel snel leveren 15-09-21 13:09