Alpro investeert in Europese soja

Soja is geen cashcow voor de boer

De consument vraagt steeds meer om plantaardige producten zoals de drinks van Alpro. Het Belgische bedrijf heeft als doel om zoveel mogelijk van haar soja lokaal te sourcen. Lokaal soja telen zorgt voor een kortere productieketen met een beperkte voetafdruk. Nu komt al 60% uit Europa. De rest van de non-gmo soja komt uit Canada. VMT nam een kijkje op het sojaveld van boer Jan ten Bosch in Hoog Soeren.

Op een zonnige dag in september bezoekt VMT met een klein groepje genodigden het sojaveld van boer Jan ten Bosch. De boer zelf is niet aanwezig: hij grijpt het mooie weer aan om de maïs te oogsten. De verwachting is dat de Limburgse soja nog een week nodig heeft voor het kan worden geoogst.

“Ook in Denemarken kun je soja kweken”, vertelt Lies Heyns, international strategic buyer bij Alpro. Als het ras maar geschikt is voor de regio. In Limburg groeien dezelfde rassen als in Noord-Frankrijk.” De rassen die Alpro gebruikt zijn speciale hoog-eiwitvarianten. Deze zijn anders dan de rassen die geteeld worden voor olie. Alpro heeft in Nederland 305 hectare waar het soja teelt, zaaien in Nederland start eind april - begin mei. Er mag absoluut geen risico op vorst zijn: de temperatuur moet minimaal 10 tot 12°C bedragen.

Oogstmoment erg belangrijk

Boer Ten Bosch is samen met andere sojaboeren coöperatief verenigd in Agrifirm. Medewerkers van deze organisatie zijn aanwezig en vertellen over het complexe groeiproces van soja in koudere landen zoals Nederland.

“Soja is een vlinderbloemige plant. Dat betekent dat het samenwerkt met een bacterie die stikstof produceert. Deze bacterie komt niet voor in Europa. Daarom wordt het als een coating met het zaadje meegegeven. “Belangrijk is dat het kiemplantje zo snel mogelijk groeit, want duiven vinden het net gekiemde plantje erg lekker”, vertelt Henk Vermeer, projectmanager bij Agrifirm. Soja kiemt bij een bodemvochtgehalte van minimaal 50%. Tijdens de bloei en zaadvorming heeft soja het meeste water nodig. De droog-

Producten van soja (en amandel, kokos en haver)

Van de soja die onder andere uit Nederland komt, maakt Alpro in Wevelgem (België) een brede range aan producten. International-productmanager Eef Malfait legt uit welke nieuwe producten ontwikkeld zijn (pag. 14 en 15).

Alpro gebruikt daarbij niet alleen sojadrink als plantaardige grondstof. Ook amandel, kokos en haver kunnen de basis zijn van een aantal producten.

Amandelen haalt het bedrijf in mediterrane gebieden waar 90% van de boomgaarden door regen wordt bevloeid en geen extra irrigatie nodig is. Haver komt uit Europa, kokosnoten uit Zuid-Oost Azië. “Voor de Alpro-consument is smaak het belangrijkst, naast de herkomst van onze ingrediënten,” zegt Malfait.

te van de afgelopen zomer heeft ook invloed gehad op de soja. Boer Ten Bosch heeft wel vier keer moeten beregenen, omdat anders de planten te klein worden: “We staan hier op een zandgrond, die droogt eerder uit dan de kleigrond in Zeeland.” Het oogstmoment is erg belangrijk: te vroeg oogsten betekent een hoog gehalte aan groene bonen. Die wil Alpro niet omdat ze een groene kleur aan de sojadrink geven en invloed hebben op de smaak. Te laat oogsten betekent een hoger vochtgehalte vanwege mistvorming. Dit zorgt voor hogere droogkosten. In noordelijke streken ligt de oogstdatum meestal tussen half september en half oktober.

Rotatiegewas

De bonen worden na het combinen gedroogd tot een vochtgehalte van 12,5%. Daarna worden ze nog drie maanden bewaard voordat Alpro er sojadrink van gaat maken. Het sojaveld van boer Ten Bosch is 3,5 hectare groot: daar is in potentie 100.000 liter sojadrink van te maken.

“Het is geen cashcow voor de boer”, legt Vermeer uit. “Het is een rotatiegewas dat wordt verbouwd tussen de aardappelen, suikerbieten en uien door. Het zorgt voor een voedingsrijke bodem.” Vaak kiezen boeren voor graan als tussengewas. Agrifirm probeert ze te verleiden om in plaats daarvan soja te telen. Op de vraag of het ook voor melkveehouders een mogelijkheid is soja te telen, reageert Vermeer voorzichtig. “Het is niet altijd een succes. Akkerbouw is heel wat anders dan gras telen. In Frankrijk komt het wel voor dat een veehouder zijn eigen veevoer verbouwt. In Nederland is dat bijna altijd gesplitst.”

Reststroom naar veehouderij

Het voordeel van soja in Nederland is dat de grondstof aansluit bij de huidige infrastructuur van oogsten van andere grondstoffen die in Nederland worden geteeld. Alpro gebruikt de A-kwaliteit sojaboon, de reststroom verkoopt Agrifirm als veevoer. Ook Alpro heeft 10% bijproduct (bestaande uit kiemen, stukjes gebroken bonen en de pellen) bij de verwerking van de sojaboon die naar het veevoer gaat.

Vermeer zegt stellig: “Zonder de veehouderij kunnen we geen soja telen in Nederland. De kwaliteit die Alpro niet wil, gaat naar het veevoer, anders kan het financieel niet uit.” De focus op kringlooplandbouw waar minister Carola Schouten zich voor sterk maakt, past bij dit beeld.

Ready-to-drink koffie

Alpro Caffè is het nieuwste product dat is ontwikkeld voor de on-the-go consument. De plantaardige basis voor dit product is beschikbaar in amandel, kokos en soja. Doordat Alpro via hun foodservicetak veel contact heeft met barista’s, was de ontwikkeling van dit product makkelijker: “We konden onze expertises bijeenbrengen.” Alpro Caffè is beschikbaar vanaf begin 2019, in een ready-to-drink cup en in een literverpakking.

Plantaardige variatie op yoghurt: meer fruit zonder suikers

“De consument vraagt om producten met minder suiker en daarom hebben we dit product ontwikkeld”, vertelt productmanager Malfait.

“Sowieso groeit yoghurt als gezonde variant op een dessert. Bovendien is yoghurt in Nederland als ontbijt ook een belangrijk product. De productontwikkelaars hebben meer dan honderd soorten fruit getest, alvorens we tot een eindproduct kwamen waarbij de smaak perfect in balans was. Kers en mango zijn de fruitsoorten die de smaaktest wel doorstonden.” Als Europese speler neemt Alpro ook altijd de lokale eigenheden mee in overweging: “In Zuid-Europa bijvoorbeeld houden de mensen veel meer van een zoetere smaak dan bij ons.”

Drinks voor barista’s

Ook in de horeca groeit de vraag naar plantaardige drinks voor koffie. Alpro heeft een assortiment van vier grondstoffen: amandel, soja, kokos en haver.

Bijzonder is dat de smaak van de grondstof niet per se wordt onderdrukt zoals in het verleden met soja het geval was. De smaak wordt juist gebruikt in combinatie met de koffie: een cappuccino met Alpro amandeldrink smaakt juist naar amandel. Matcha in combinatie met kokosdrink is ook een beproefde combinatie waar de smaak een grote rol speelt. Is een neutrale smaak gewenst, dan is de haverdrink de beste keuze. Aan de soja- en amandeldrinks wordt een klein beetje suiker toegevoegd vergelijkbaar met de lactose die in echte zuivel zit en een licht zoete smaak aan de drank geeft.

Malfait: “Drinks is ons grootste bulkproduct. Daarbij groeit lang houdbaar hard. De consument begint nu te ontdekken dat er meer is dan een sojadrink.”

Plantaardig ijs

“Dit is voor ons een hele nieuwe categorie. We produceren het op een andere locatie in een nieuwe fabriek die geheel bestemd is voor de ijsproductie”, zegt Malfait. De basis is amandel, hazelnoot of soja. Malfait vertelt dat een juiste timing belangrijk is voor sommige producten: “IJs werkt nu wel. Ongeveer twintig jaar geleden hadden we het ook in het assortiment, maar de markt was toen nog niet klaar voor plantaardig ijs.” Alpro introduceerde het vorig jaar in het Verenigd Koninkrijk, sinds enkele maanden ligt Alpro-ijs ook in de Nederlandse supermarkten.

Plantaardige variatie op kwark

Een plantaardige variatie op kwark is een nieuwe categorie voor Alpro. Dat was niet eenvoudig om te ontwikkelen, vertelt Malfait. “Voor de plantaardige variatie op kwark filteren we water uit de plantaardige variatie op yoghurt. Dit betekende echter dat de sojasmaak veel meer naar boven kwam en we de smaakbalans van het eindproduct helemaal goed moesten krijgen.”

Vakbeurs & Congres

Woensdag 12 en donderdag 13 december 2018

Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch

Technologische innovaties bepalen toekomst

Agri & Food

• Hét podium voor technologische innovaties

• Effectiever, efficiënter, duurzamer of anders produceren

• Inspirerende beursvloer

• Uitgebreid lezingenprogramma

Meer weten? www.agrifoodtech.nl

Partners 2018: Organisatie:

by MasoSine

Hoge aanzuigcapaciteit voor viskeuze vloeistoffen

EHEDG Type EL - Class 1

Tot 50% minder energieverbruik in vergelijk met andere pomptypes, in het bijzonder bij viskeuze toepassingen

Lage shear en geen pulsatie

Zelflegend en eenvoudig te reinigen