LEVEN LANG ONTWIKKELEN

LLO: drijfveren onderbelicht

Organisaties besteden de laatste jaren behoorlijk wat aandacht aan een leven lang ontwikkelen (LLO). Maar de organisatiedoelen worden in dit soort trajecten niet echt in verbinding gebracht met de persoonlijke mogelijkheden en drijfveren. Economisch perspectief staat voorop bij het ontwikkelen van vaardigheden.

Dat blijkt uit onderzoek van Marinka Kuijpers en Aniek Draaisma naar de toepassing van LLO binnen organisaties. Hun onderzoek heet Loopbaangericht Leven Lang Ontwikkelen: Economisch en zingevingsperspectief voor nu en de toekomst en richt zich op LLOt vanuit drie perspectieven: economisch perspectief, zingeving en tijdsperspectief.

Belangrijkste uitkomst is dat het zingevingsperspectief niet op het netvlies van werkgevers staat. Jammer, want het beter belichten van de persoonlijke mogelijkheden en drijfveren van een werknemer draagt in belangrijke mate bij aan het slagen van dergelijke processen.

Vanwege de nadruk op de andere perspectieven, tijd en geld, wordt pas ingezet op de ontwikkeling als er een noodzaak voor is. Het komt minder vaak voor dat mensen preventief stimulans krijgen om zich, anticiperend op verandering, te ontwikkelen. Zodra de nood aan de man is, moet het gebeuren.

Naar toekomst kijken

Regeren is vooruitzien. Met andere woorden: het is veel zinvoller meteen te kijken welke vaardigheden iemand in de verdere toekomst nodig gaat hebben, zodat je daar het traject op kunt afstemmen. Een leven lang leren betekent natuurlijk niet dat je met een opleiding of bijscholing levenslang vooruit kunt, maar nu iets leren en daar over een paar jaar niets meer aan hebben, is zonde van de investering. Het rapport concludeert dat het maken van structurele, toekomstgerichte en visiegedreven ontwikkeling een uitdaging blijft voor beleid en praktijk.

Negen aanbevelingen

De schrijvers doen negen aanbevelingen ter verbetering. 1. Voer het gesprek over welk perspectief op LLO leidend is en waarnaar wordt gestreefd op nationaal, regionaal of organisatieniveau. 2. Verbind het economische perspectief aan het zingevingsperspectief, denk loopbaangericht. 3. Zorg dat beleid gericht is op de toekomst en op duurzame inzetbaarheid: anticipatie, flexibiliteit en gezondheid. 4. Zet ontwikkeling niet alleen curatief en preventief in, maar ook en vooral amplitief (kwaliteiten en motieven versterken). 5. Zorg dat medewerkers kunnen leren om zelfregie te nemen: zet in op het formuleren van de vraag naast het organiseren van het aanbod. 6. Maak collectief en informeel leren in netwerken mogelijk, waarbij zowel collectieve als individuele doelen worden gewaarborgd. 7. Borg een leven lang ontwikkelen in de organisatie, in netwerken in de regio en in structuren op landelijk niveau. 8. Zorg voor professionalisering en facilitering van managers en HR-functionarissen om leiding en begeleiding te kunnen geven aan een leven lang ontwikkelen. 9. Organiseer vervolgonderzoek om de ontwikkeling van perspectief, begeleiding en organisatie van een leven lang ontwikkelen in Nederland te volgen en te stimuleren