ταξινομήσεις περι-συλλογής

υπα��ριο

��� πα��ρι�αλλ�λεγγ��

��� πα��ρι�αλλ�λεγγ��

��� ν�ο�πα��ρι�

��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν υπα��ριο

επι�απ��ια

υπα��ριο

επι�απ��ια ομα�οπο��σ� ��� πα��ρι�αλλ�λεγγ�� �μιυπα��ριο

αραι� υπα��ριο

επιτραπ��ια επι�απ��ια

��� πα��ρι�αλλ�λεγγ�� �ατα��ρυ��

��� ν�ο�πα��ρι�

�εν�

στεγασμ�νο ��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν

στο��ισ�

��� ν�ο�πα��ρι�

στο��ισ�

��� ν�ο�πα��ρι�

��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν

αραι� ομα�οπο��σ� επιτραπ��ια υπα��ριο πλα�σια στεγασμ�νο �μιυπα��ριο πυ�ν� ��� πα��ρι�αλλ�λεγγ�� ��� ν�ο�πα��ρι� ��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν αραι� ομα�οπο��σ� επιτραπ��ια επι�απ��ιαυπα��ριο �εν� �μιυπα��ριο στο��ισ�στεγασμ�νο

υπα��ριο �ατα��ρυ��

πυ�ν�

επιτραπ��ια επι�απ��ια

στ���

στ��� �ατα��ρυ�� επι�απ��ια ��� πα��ρι�αλλ�λεγγ�� επιτραπ��ια

�εν�

��� πα��ρι�αλλ�λεγγ��

�εν� επιτραπ��ια πυ�ν� ��� πα��ρι�αλλ�λεγγ��

πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν ��� �ατα��ρυ�� υπα��ριο �μιυπα��ριο

�ατα��ρυ��

πυ�ν�

��� πα��ρι�αλλ�λεγγ�� ��� ν�ο�πα��ρι� ��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν υπα��ριο

πυ�ν�

στ��� �μιυπα��ριο

υπα��ριο�εν�

επιτραπ��ια επι�απ��ια

αραι�

υπα��ριο

�μιυπα��ριο

στο��ισ�

αραι� πλα�σια ��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν

ομα�οπο��σ� ��� ν�ο�πα��ρι�

��� ν�ο�πα��ρι� ομα�οπο��σ�

��� ν�ο�πα��ρι�

πυ�ν��μιυπα��ριο ομα�οπο��σ� στεγασμ�νο

πλα�σια

��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν

στεγασμ�νο

πλα�σιαστεγασμ�νο

��� ν�ο�πα��ρι�

στεγασμ�νο

πλα�σια

επι�απ��ια

στ��� επι�απ��ια

στο��ισ�

στο��ισ�

��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν αραι�

αραι�

�ατα��ρυ��

πλα�σια

στεγασμ�νο πλα�σια �εν� ομα�οπο��σ�

�μιυπα��ριο πυ�ν� επι�απ��ιααραι�

στ��� επιτραπ��ια υπα��ριο

��� πα��ρι�αλλ�λεγγ��

στεγασμ�νο

�εν�

�ατα��ρυ�� στ���

στεγασμ�νο

�μιυπα��ριο

�μιυπα��ριο στο��ισ� ��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν

�εν� ��� πα��ρι�αλλ�λεγγ��

��� ν�ο�πα��ρι�

��� πα��ρι�ρα�οσυλλε�τ�ν

στεγασμ�νο

�μιυπα��ριο

�εν�

στο��ισ�

στεγασμ�νο

�μιυπα��ριο στο��ισ�

στ��� επιτραπ��ια

επι�απ��ια

�εν�

�ατα��ρυ��

�εν�

επι�απ��ια �ατα��ρυ�� στο��ισ� πυ�ν�

αραι�

επιτραπ��ια

επιτραπ��ια

στ���αραι�

επιτραπ��ια

�ατα��ρυ��

�ατα��ρυ��

πυ�ν� στ���

στ���

αραι� ομα�οπο��σ�

στ���

ομα�οπο��σ�

πλα�σια στο��ισ�

ομα�οπο��σ�

αραι�

ομα�οπο��σ� πλα�σια

πλα�σια

ταξινομήσεις περι-συλλογής στ���

στο��ισ�

�εν�πυ�ν� πλα�σια

πυ�ν�

�ατα��ρυ��

ομα�οπο��σ�

πυ�ν�

πλα�σια

ταξινομήσεις περι- συλλογής

ταξινομήσεις περι- συλλογής

2

Αργυροπούλου Αθηνά Ακαδημαϊκό έτος: 2016-2017

Μάθημα: Πραγματικά, Φαντασιακά και Κρυφά Αστικά Τοπία διδάσκοντες: Νέλλη Μάρδα, Όλγα Ιωάννου Περίοδος: Εαρινή Δ.Π.Μ.Σ. “Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου”

00

ταξινομήσεις περι- συλλογής

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

00. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

C Α Β

500m

1500m

3000m

[Α] παζάρι αλληλεγγύη [B] παζάρι ρακοσυλλεκτών [C] νέο παζάρι διασυνδεμένες μη διασυνδεμένες

01. Εισαγωγή

02. Αφετηρία Προβληματοθεσίας

03. Στάδια ανάλυσης

04. Παζάρι αλληλεγγύη [Α]

5

6

8

14

εργαλεία: depth map συλλογή ήχων “echoes”

εργαλεία: openstreetmap grasshopper Elk

εργαλεία: openstreetmap grasshopper Elk

06. Νέο παζάρι [C]

07. Εργαλεία σχεδιαμού

20

26

32

εργαλεία: openstreetmap grasshopper Elk

εργαλεία: openstreetmap grasshopper Elk

05. Παζάρι ρακοσυλλεκτών [Β]

περιγραφή έρευνα σχεδιασμός

3

ταξινομήσεις περι- συλλογής

4

01 Εισαγωγή

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Εισαγωγή “Κάθε πάθος συνορεύει με το χάος όμως το συλλεκτικό πάθος αγγίζει τα όρια του χάους των αναμνήσεων” (Walter Benjamin (2016), Aποσυσκευάζω τη βιβλιοθήκη μου,(μτφ. Βαγγέλης Μπιτσώρης), Άγρα: Αθήνα, σελ150)

Το σωματείο ρακοσυλλεκτών ιδρύθηκε το 1992 και ονομαζόταν Ερμής, ενώ πρόσφατα μετασχηματίστηκε με το νέο όνομα Ενόδιος Ερμής, και απαριθμεί πάνω από 1.000 μέλη. Κάθε Κυριακή, από τις 6 το πρωί, οι πάγκοι στήνονται και γεμίζουν με κάθε είδος μικροαντικείμενα ή ακόμη και έπιπλα, καθώς και ηλεκτρικές συσκευές, σε ένα παζάρι όπου τα πάντα έχουν περισυλλεχθεί από τα σκουπίδια. Υπό αυτήν την έννοια η περι- συλλογή των “εγκαταλελειμμένων” αντικειμένων του κάθε νοικοκυριού, είτε λόγω της μη αποδοχής τους από τη νέα γενιά είτε λόγω της αδιαφορίας και των ιδιαίτερων συγκυριών σε κάθε περίπτωση, καταλήγουν στους τρεις πυρήνες παζαριών, που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή του Ελαιώνα. Λειτουργούν ως πυρήνες διαφύλαξης της ιστορίας και συνέχισης αυτής με διαφορετική πορεία που μετασχηματίζεται έπειτα από την κατοχή του αντικειμένου από το κάθε διαφορετικό υποκείμενο. Μέλη του σωματείου αναφέρουν για την περισυλλογή: “Είναι ένα είδος άμεσης ανακύκλωσης, όχι μόνο υλικών αλλά και ιστορίας και ιδεών”.1 5 1 http:// www.protothema.gr/ city-stories/ article/ 452805/ volta-tin-kuriaki-sto-pazari-ton-rakosullekton

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Αφετηρία Προβληματοθεσίας

02

Αφετηρία Προβληματοθεσίας Το ετερόκλητο αστικό περιβάλλον που παρουσιάζει η περιοχή του Ελαιώνα καθώς και η ιδιόμορφη ταυτότητά του μέσω των παζαριών αποτέλεσε αφετηρία διερεύνησης των παραπάνω ζητημάτων. Αρχικά παράχθηκαν βιωματικοί χάρτες που αποδίδουν το ετερόκλιτο ακουστικό περιβάλλον της περιοχής. Κύρια εκπομπή θορύβου της περιοχής αποτελεί η κυκλοφορία οχημάτων (βαρέων και μικρότερης κλίμακας) στους άξονες της Λεωφόρου Κηφισού, Ιεράς Οδού και Πέτρου Ράλλη κυρίως τις καθημερινές ημέρες και τις ώρες αιχμής. Αντίθετα, στο δευτερεύον οδικό δίκτυο (Ορφέως, Αγίας Άννης, Αγίου Πολυκάρπου) οι στάθμες είναι χαμηλότερες. Οι ήχοι από τις ανθρώπινες δραστηριότητες είναι περιορισμένες τις ημέρες αυτές [χάρτης 1]. Τα Σαββατοκύριακα η εκπομπή θορύβου στους υπερτοπικούς άξονες και στο δευτερεύον οδικό δίκτυο μειώνεται, ενώ αυξάνεται η ανθρώπινη δραστηριότητα λόγω των εφήμερων χρήσεων (παζάρι ρακοσυλλεκτών) στο δευτερεύον οδικό δίκτυο [χάρτης 2].

6

Παράλληλα έγινε συσχετισμός των ηχητικών αποτυπωμάτων με “αξονικούς χάρτες” που συντάχθηκαν μέσω του προγράμματος “depth map”. Στους χάρτες απεικονίζονται οι βαθμοί ενσωμάτωσης [χάρτης 3] και διασύνδεσης [χάρτης 4] των επιμέρους περιοχών στο συνολικό σύστημα. Προέκυψαν τα ζητήματα προσβασιμότητας και προσανατολισμού αντίστοιχα. Έπειτα από τη διασταύρωση της τοποθεσίας των παζαριών με τον εμπειρικό χάρτη των ήχων και το αναλυτικό εργαλείο της προσβασιμότητας, προέκυψε το ζήτημα της ενίσχυσης των τοπικών αγορών ώστε να αυξηθεί η επισκεψιμότητα της περιοχής ανεξάρτητα από την πολεοδομική διάρθρωσή της [χάρτης 5]. χάρτης 1

χάρτης 2

χωρίς ανθρώπινη δραστηριότητα επίπεδα θορύβου λόγω οχημάτων

χωρίς ανθρώπινη δραστηριότητα χωρίς ανθρώπινη δραστηριότητα επίπεδα θορύβου λόγω οχημάτων επίπεδα θορύβου λόγω οχημάτων επίπεδα θορύβου λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων

χωρίς ανθρώπινη δραστηριότητα επίπεδα θορύβου λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων επίπεδα θορύβου λόγω οχημάτων

επίπεδα θορύβου λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων

επίπεδα θορύβου λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Αφετηρία

02 Προβληματοθεσίας

χάρτης 3

500m

1500m

χάρτης 4

500m

3000m

C

1500m

3000m

διασυνδεμένες

Α

μη διασυνδεμένες

χάρτης 5

7

Β

C Α Β

500m

1500m

500m

3000m

1500m

3000m

αλληλεγγύη [Α] παζάρι παζάρι αλληλεγγύη [Α] [B] παζάρι ρακοσυλλεκτών παζάρι [C] νέοπαζάρι ρακοσυλλεκτών [B] [C] νέο παζάρι

διασυνδεμένες

μη διασυνδεμένες

διασυνδεμένες μη διασυνδεμένες

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Στάδια ανάλυσης

03

Στάδια ανάλυσης Σκοπός είναι ο επανασχεδιασμός των πυρήνων αγοράς του Ελαιώνα για την ενίσχυση της αγοράς. Βασικός στόχος αποτελεί η ενεργοποίηση του μηχανισμού της αγοράς του Ελαιώνα μέσα από την ταξινόμηση της υπάρχουσας διαδικασίας πώλησης. Αρχικά έγινε καταγραφή της διαδικασίας απόκτησης των αντικειμένων [δραστηριότητες 1] και των ταξινομήσεων στην αγορά [λεξιλόγιο 1]. Με αυτόν τον τρόπο συγκροτείται ένα αρχείο/ λεξιλόγιο ταξινόμησης των συλλογών στην κλίμακα του αντικειμένου.(Προέκυψαν οι κατηγορίες: χρώμα: πράσινο, κόκκινο, μπλε, υλικό,/ τάξη: ομαδοποίηση, στοίχιση, πλαίσια,αταξία, όρια { [λεπτομέρεια 1]: επιδαπέδια, επιτραπέζια, κατακόρυφα, στέψη/ πυκνότητα: πυκνό, αραιό, κενό/ πρόγραμμα: θέμα) Στη συνέχεια έγινε μεταφορά του λεξιλογίου εννοιών στην αστική κλίμακα του Ελαιώνα καθώς και η χωρική μετάφρασή του [λεξιλόγιο 2]. Έπειτα αναλύθηκαν τα ιδιαίτερα χωρικά χαρακτηριστικά που παρουσιάζουν τα τρία παζάρια που πραγματοποιούνται στον Ελαιώνα με σκοπό την κατηγοριοποίησή τους [λεξιλόγιο 3] (υπαίθριο, ημιυπαίθριο στεγασμένο). Με αυτόν τον τρόπο θα προκύψει αναδιάταξη και επανασχεδιασμός των αγορών του Ελαιώνα μέσω της αντιστοίχησης των χωρικών εννοιών και της κατηγοριοποίησης των παζαριών βάση των ιδιοτήτων τους [λεξιλόγιο 4].

8 δραστηριότητες 1

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

πόλη

Μεταφορά

αντικείμενα χωρίς χρήση

Ελαιώνας

επιχειρήσεις, βιομηχανία

διαχωρισμός αντικειμένων με μεταλλικά στοιχεία μεταλλικά υλικά

πώληση σε παράνομους σκαρπατζήδες

δραστηριότητες που συνδέουν την περιοχή με την πόλη δραστηριότητες που υποβαθμίζουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες

αντικείμενα προς πώληση στο παζάρι

υπολείμματα από τον διαχωρισμό καύση

03 Στάδια ανάλυσης

ταξινομήσεις περι- συλλογής

λεπτομέρεια 1

9

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Στάδια ανάλυσης

03

λεξιλόγιο 1

10

03 Στάδια ανάλυσης

ταξινομήσεις περι- συλλογής

λεξιλόγιο 2

11

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Στάδια ανάλυσης

03

λεξιλόγιο 3

12

ταξινομήσεις περι- συλλογής

03 Στάδια ανάλυσης

λεξιλόγιο 4

[Α] παζάρι αλληλεγγύη

[B] παζάρι ρακοσυλλεκτών

[C] νέο παζάρι

υπαίθριο

ημιυπαίθριο

στεγασμένο

επιδαπέδια

κενό

στοίχιση

επιτραπέζια

αραιό

ομαδοποίηση

κατακόρυφη

πυκνό

πλαίσια

στέψη

13

ταξινομήσεις περι- συλλογής

[Α] παζάρι αλληλεγγύη

04

[Α] παζάρι αλληλεγγύη Το [Α] παζάρι αλληλεγγύη πραγματοποιείται σε έναν υπαίθριο χώρο κοντά στη οδό Πολυκάρπου. Κρίθηκε αναγκαία τόσο η στέγασή σε αρκετά σημεία λόγω της ανεπάρκειας του παζαριού σε στέγαση, όσο και η οριοθέτηση της υπαίθριας περιοχής. Σε ότι αφορά στη διανομή του προγράμματος αντιστοιχήθηκε στο [Α] παζάρι αλληλεγγύη το λεξιλόγιο των ορίων που συνοψίζει τις έννοιες επιδαπέδια, επιτραπέζια, κατακόρυφα, στέψη.

Oι έννοιες των ορίων ορίζονται σχηματικά στη μονάδα [Α] η οποία στη συνέχεια παράγει τρεις διαφορετικούς συνδυασμούς που επαναλαμβάνονται στο οικόπεδο. Κατά την επανάληψη αυτών κρίθηκε αναγκαία η πρόσθεση μιας επιπλέον κατηγορίας εμβόλιμων στοιχείων, ώστε να επιτευχθεί η συνολική διαμόρφωση του παζαριού.

14

04 [Α] παζάρι αλληλεγγύη

ταξινομήσεις περι- συλλογής

μονάδα Α

διανομή προγράμματος στο οικόπεδο

15

ταξινομήσεις περι- συλλογής

[Α] παζάρι αλληλεγγύη

04

συνδιασμοί μονάδας

16

ταξινομήσεις περι- συλλογής

04 [Α] παζάρι αλληλεγγύη

κάτοψη [Α] παζάρι

0

5

10

20

0

5

10

20

17

0

5

10

20

0

5

10

20

ταξινομήσεις περι- συλλογής

18

[Α] παζάρι αλληλεγγύη

04

04 [Α] παζάρι αλληλεγγύη

ταξινομήσεις περι- συλλογής

19

ταξινομήσεις περι- συλλογής

[Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών

05

[Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών Το [Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών πραγματοποιείται στην οδό Σαλαμινίας κοντά στην Πέτρου Ράλλη. Πρόκειται για ένα ημιυπαίθριο παζάρι, καθώς απαρτίζεται από ένα υπαίθριο τμήμα και ένα στεγασμένο εντός ενός εγκαταλελειμμένου κτιρίου. Η παρέμβαση δεν έχει σκοπό την ολική ανάπλαση των παζαριών, επομένως διατηρήθηκε η υπάρχουσα κτιριακή μονάδα και ο υπαίθριος χώρος, αλλά αναδιαμορφώθηκε η θέση των αντικειμένων δημιουργώντας πυρήνες πύκνωσης αραίωσης και κενού των εμπορευμάτων. Το κενό νοείται με την έννοια της μηδενικής θέσης αντικειμένων και επομένως την ροή των επισκεπτών. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν δυο κατηγορίες μονάδων που χαρακτηρίζονται ως πυκνές ή αραιές ανάλογα με τη μορφή και επομένως την εμπορευματική δραστηριότητα που μπορούν να φέρουν. Η συμπλοκή των μονάδων ορίζει σε ένα δεύτερο επίπεδο τους πυρήνες πύκνωσης αραίωσης και κενού στο οικόπεδο.

20

05 [Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών

ταξινομήσεις περι- συλλογής

συνδιασμοί μονάδας

21

ταξινομήσεις περι- συλλογής

[Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών

05

κάτοψη [Β] παζάρι

0 0

5 5

10 10

20 20

0 0

5 5

10 10

20 20

22

05 [Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών

0

5

10

ταξινομήσεις περι- συλλογής

20

23

ταξινομήσεις περι- συλλογής

24

[Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών

05

05 [Β] Παζάρι ρακοσυλλεκτών

ταξινομήσεις περι- συλλογής

25

ταξινομήσεις περι- συλλογής

[C] Νέο παζάρι

06

[C] Νέο παζάρι Το [C] Νέο παζάρι στεγάζεται σε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο κοντά στην οδό Αγίας Άννης. Πρόκειται για ένα στεγασμένο παζάρι με μεγάλη “αταξίᔨ στην ταξινόμησή του. Για αυτό το λόγο το πρόγραμμα που θα συντελέσει στη διαμόρφωσή του βάση του λεξιλογίου είναι η κατηγορία της “τάξης” που περιλαμβάνει τις υποκατηγορίες στοίχιση, πλαίσια, ομαδοποίηση. Οι έννοιες της τάξης όρισε γραμμικούς πάγκους και γραμμική επιδαπέδια στοίχιση. Η έννοια του πλαισίου σχηματοποιήθηκε σε κλειστής γεωμετρίας πάγκους με κατακόρυφα στοιχεία, ενώ η έννοια της ομαδοποίησης πυρήνες δωματίων που ορίζουν αντικείμενα με ένα ενιαίο θέμα.

26

06 [C] Νέο παζάρι

ταξινομήσεις περι- συλλογής

συνδιασμοί μονάδας

27

ταξινομήσεις περι- συλλογής

[C] Νέο παζάρι

06

κάτοψη [C] παζάρι

0

5

10

20

0

5

10

20

0

5

10

20

0

5

10

20

28

06 [C] Νέο παζάρι 0

5

10

20

0

5

10

20

ταξινομήσεις περι- συλλογής

29

ταξινομήσεις περι- συλλογής

30

[C] Νέο παζάρι

06

06 [C] Νέο παζάρι

ταξινομήσεις περι- συλλογής

31

ταξινομήσεις περι- συλλογής

Εργαλεία σχεδιαμού

07

Εργαλεία σχεδιαμού Στο κεφάλαιο [02], με σκοπό την ανεύρεση του τρόπου με τον οποίο οι κάτοικοι ιδιοποιούνται τον δημόσιο χώρο αλλά και ο υπόλοιπος πληθυσμός της Αθήνας ακολουθήθηκε η μέθοδος της Σύνταξης του Χώρου “Space syntax”, με εργαλειακό πρόγραμμα το “depth map”, Παράλληλα συντάχθηκαν χάρτες ηχητικών αποτυπωμάτων στο εργαστήριο που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή, με την βοήθεια της διαδικτυακής πλατφόρμας “Echoes”, όπου αναρτήθηκαν οι συλλεγόμενοι ήχοι. Στα επόμενα κεφάλαια [03.04.05.06], τα οποία πραγματεύονται την σχεδιαστική παρέμβαση στην ταξινόμηση των αγορών. χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα του opensteetmap ώστε να γίνει σαφής καταγραφή της περιοχής και ειδικότερα των αγορών στην κατάσταση που βρίσκονται σήμερα. Η επεξεργασία των δεδομένων και η αναπαράσταση τους πραγματοποιήθηκε στο grasshopper του Rhino με τη χρήση του προγράμματος επέκτασης Elk.

32

07 Εργαλεία σχεδιαμού

ταξινομήσεις περι- συλλογής

33

https://athargyr.tumblr.com/

ταξινομήσεις περι- συλλογής

34

[2017]