AS magazine | het magazine voor de ambtelijk secretaris #3 - februari 2023

Page 1

HETMAGAZINEVOORDEAMBTELIJKSECRETARIS SAMENINDE MEDEZEGGENSCHAP HANNEKETRUSCHELENMICHIELHARTMAN ASMAGAZINE #03 Februari|2023 NIEUW AS-POLL DEAMBTELIJKSECRETARIS:BETROKKEN BUITENSTAANDEROFTROUWE TEAMSPELER? LANGSDEMEETLAT METVERONIQUEESMAN

HOEKOMJETOTEEN EFFECTIEFADVIES?

NA-TAFELENMETHUUBBRINKHOF|15FEBRUARI2023|19.00-21.30|GOUDA

AANMELDEN>>(https://or-ondersteuning.nl/evenement/na-tafelen-hoe-kom-je-tot-een-effectief-advies/)

Colofon

AS-MagazineiseenuitgavevanDiviRecruitmentB.V.handelendonderdenaamOR-ondersteuningenverschijnt3xperjaar.

Redactieadres

Blekerssingel37

2806ABGouda

Email:info@or-ondersteuning.nl

Redactie

AngèlaAbbo(hoofdredacteur)

LizaArends

HeleneHubers

MetmedewerkingvanMaximeNoordermeer

Fotografie

©SandraZeilstraPhotography(pagina’s1,3,4,8en11)

AngèlaAbbo(4,8,11,20,52,56en58)

AndrédeJagt|AVL-NKI(pagina14)

Auteursrecht

AS-MagazineiseenproductievanDiviRecruitmentB.V. Allerechtenwordennadrukkelijkvoorbehouden.Niets uitdeuitgavemagwordengereproduceerden/of verveelvoudigd,opwelkewijzedanook.Ofworden opgeslagenineendatabase,zondervoorafgaande toestemmingvanDiviRecruitmentB.V.

2 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Tja,eenvraagdiewesteedsvakerkrijgenvandeauteurs. Wewerkennietmetthema’s.

Ditisdederdeeditieenwehebbenhetgered.Drieuitgavesper jaar.Iedereuitgaveweernieuwerubrieken,metmeerpagina’s. Eenthemaalskapstok,ofeenvastestructuurenpublicatiedata zouwelhandigzijn,ofmisschienzelfsprofessioneel.

Voornudoenwevooralwatgevraagdwordt,watonsleuklijkt enwatwedenkendatjullieleukvinden.Zoalsonzenieuwe rubriek‘AS-poll’metaanvullendcommentaarvaneenORvoorzitter,bestuurderentrainer.Of‘Langsdemeetlat’(goed gejatvanhetblad Opzij),waarinweeenbestuurder interviewen.Alsjijnieuweideeënhebt,laathetonsweten!

IntussenzijnookalledatavoorhetNa-Tafelenbekend.Kijkin onzeagenda.Deeerstekeerisalop15februari,metéénvan mijnlievelingstrainers,HuubBrinkhofalsgastspreker. Energiek,superpositiefenvolkenniseninspiratie.Ikbendan ookblijdathijdeeluitmaaktvandetrainersgroepvanonze zusterorganisatieAS-opleidingenendathijgraagopdeeerste Na-Tafelavondvanhetjaarkomtvertellenoverdeambtelijk secretarisinderolvanadviseur.Ikhoopdatikjoudaarook livemagtreffen!

Totslotmisschienwelleukomtevermeldendatweals organisatieblijvengroeien.Eenconstantetoestroomvan nieuweopdrachten,maarookonzepoulevanambtelijk secretarissenblijftgroeien.Ookveelnieuweinschrijvingenen ambtelijksecretarissendieoverstappenvaneendienstverband naarhetZZP-bestaan.Ookonzebackofficegroeituitz’njasje enwezoekennaareenpassendeoplossing.Spannend,maar ookleuk.

Veelleesplezierenlaatonsvooralwetenwatvolgensjouwerkt enbeterkan!

EDITORIAL 3 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
LIZAARENDS
“Watishetthemavanditnummer?”
DirecteurOR-ondersteuning

INHOUD

EDITORIAL HET(WERK)VELD

Watgebeurterzoalinhet(werk)veld?

INTHESPOTLIGHT

Samenindemedezeggenschap-HannekeTruschelenMichielHartman, ambtelijksecretaris/adviseurmedezeggenschap

Vanheteersteuur:BureauOndersteuningMedezeggenschapMinisterievan JustitieenVeiligheid

Alsambtelijksecretariskunjeoveralinstappen-JorindeKoenen

ASINDEPRAKTIJK

ReisbegeleidervandeOR-Hoezetdeambtelijksecretariszichopdekaartna verkiezingen?

NIEUWEOPDRACHTEN

ORACTUEEL

SER-voorbeeldreglementnietaltijdjuridischcorrect

Verpleegkundigeadviesraadverdientbeter

WaarmoetdeORopletten;functiewaarderingssystemen-RolanddeBocken

RonaldBorgts

Watvoortypeadviseurbenje?-HuubBrinkhof

LANGSDEMEETLAT

VeroniqueEsman-directeurNederlandseVerenigingvanZiekenhuizen

03

07

08–11

12–16

17

18-19

22–23

20–21 30-33 26–27
50–53 56–58 4 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

#03|FEBRUARI2023

AS-MAGAZINE VOORDEAMBTELIJKSECRETARIS

EXPERTAANHETWOORD

Financiën:Gripopfinanciering

Wet-&regelgeving:Becreative!Inventievezeteloplossing

Pensioenen:Hoenadenkenoverpensioenwélleukwordt

BOEKRECENSIE

Machtigmooiemedezeggenschap- AnnetteTerpstraenKatrienHugenholtz

AS-OPLEIDINGENUITGELICHT

Nieuwetraining:Aandeslagmetdebasis:Financiën,ArboenHR

AS-POLL

Deambtelijksecretaris:betrokkenbuitenstaanderoftrouweteamspeler?

Nieuwepoll:Isdesecretarisoverbodigmeteen(ervaren)ambtelijksecretaris?

EVENVOORSTELLEN

LOMOZPlatform-CoriendeKloeenFrancaKerstensVerbindingmaken, ervaringendelenengoedeideeënopdoen

PRAKTISCH

Digitaalleiderschapvergteenandereaanpak ZETINJEAGENDA 24-25 29 –00 28 34–35 42–45 59 46–48 54-55 36–39 40 5 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Vacature

Secretaresse

OndernemingsraadAbrona (22uurp/w|HuisterHeide)

Abronaondersteuntvolwassenenmeteenverstandelijkebeperkingin ennabijdeprovincieUtrecht.Wijbiedenlangdurigezorg,behandeling, participatieenmaatschappelijkeondersteuning.Metaandachtvoorde cliëntenzijnofhaarleefwereld.Metelkaar,voorelkaar.

VooronzeORzijnweopzoeknaareensecretaresseondernemingsraad. Organiseren,communicerenenstructurenzijnjouwgrootstekwaliteiten. Jijontzorgtproactiefenwaarjekanzodatdeondernemersraadop rolletjesloopt!ZodraagjijalssecretaressevandeORbijaandeinvulling vanmedezeggenschapbinnenAbrona!

Wijzijnopzoeknaar

eensecretaressediemetadministratieveensecretariëletaken, agendabeheerenzorgvoordecommunicatiedeondernemingsraad ondersteunt.Eendiversefunctiewaarbijde11ledenvandeORopjouterug kunnenvallen!Metelkaargevenjullieinvullingaanmedezeggenschap binnenAbrona.

Alssecretaresseorganiseerennotuleerjediverseoverleggenenziejetoe opdeopvolging.Naastsecretariëletakenbenjijindezerolook verantwoordelijkvoorinformatievoorzieningrichtingdemedewerkers.Dat doejedoorhetschrijvenenverspreidenvannieuwsbrieven,notulenen jaarverslagen.DaarnaastonderhoudjealscontentbeheerderdeSharepoint paginavandeOR.

Jezorgtvoorhetagendabeheerenzetjouwadministratieveen organisatorischeskillsgraaginvoorhetbewakenvanproceduresen processen,organiserenvanbijeenkomstenenarchiefwerkzaamheden. Metjouwkennisoverdeondernemersraadkanjij(bijna)elkevraag beantwoordenófweetwaarjemoetzijnvoorhetantwoord.Dankzijjou loopthetbijdeORoprolletjes.

Interesseindezeopdracht?

GavoormeerinformatieofsolliciterennaardewebsitevanOR-ondersteuning (https://or-ondersteuning.nl/secretaresse-ondernemingsraad-abrona-22-uur/)

VACATURE (ADVERTENTIE) 6 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
DUUR
WERKDAGEN
LOCATIE
AANSTELLING
Jaarcontractmetuitzichtop vastdienstverband
DinsdagoverlegdagOR
HuisterHeide
PLACEYOURCATEGORYHERE AS-MAGAZINE#03
Langdurigeziektevervanging Abrona

WEGMETDIE WINTERDIP!

Metdetorenhogeenergieprijzenkwamende warmekerstsokkenuithetkerstpakketvanORondersteuningalsgeroepen!Ditdoorslaande succesleiddetotvelereactiesvanonze ambtelijksecretarissen.Zokwamenze bijvoorbeelduitstekendvanpasbijeen medewerkerdieneteenoperatiehadgehaden geenschoenenmeeraankon.Eenspoedig herstelgewenst!

O KOMEREENS KIJKEN

HetteamvanOR-ondersteuningheeftzichvolopingezet tijdensdedrukkedecembermaanden.Zowerdende ambtelijksecretarissenookvaneengedichteneen heerlijkechocoladelettervoorzien.Hetgedichtwerd hoogstpersoonlijkvoorgelezendoorSinterklaaszelf*.

SUPERFIT NAARDE VIJFDE PLAATS

Mariza,LizaenLizettevanOR-ondersteuning hebbenopzaterdag22januarimeegedaanaan deHyroxEuropeseKampioenschappenfitness racinginMaastricht.Ineenteamvanvier vrouwenstredenzijineenfitnessracemet andere(Europese)teams.Elkteamliddeedtwee runsvanéénkilometerentweefunctionele oefeningen.Datdedamessuperfitzijn,blijkt wel.Zeeindigdenalsvijfde!

*Voordiegenendiehemnietherkenden:Ambtelijk secretarisJanWillemDorr(gepensioneerd,maarnoglang nietuitgewerkt)enwerkzaamviaOR-ondersteuningbij CyclusenExpertisecentrumEuthanasie.

EEN EIGENSTUDIEDAG VOORDE TRAINERSAS-OPLEIDINGEN

2023begonvoorAS-opleidingenmeteeninspirerende dagvoorhaartrainers.OnderleidingvanLeontienKramer kekenHuubBrinkhof,ManonKrol-Steggerda,JOhan Berends,SaskiaReijnen,ArthurHol,MaartenVan Kempen,MargoHendriks,LizaArendsenMinoux Verschoorterugop2022enmaaktenafsprakenvoor2023. Envooralbesprakenzemetelkaarhoezedeopleiding voorambtelijksecretarissennogbeterkunnenmaken. Metveelenthousiasmekijkenzeallemaalnaar2023!

7 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
PLACEYOURCATEGORYHERE
HET(WERK)VELD

HANNEKE: “DANHEBIKGEWOONGELIJK!”

INTHESPOTHLIGHT

MichielHartmanenHannekeTruschel

Ambtelijksecretaris/adviseurmedezeggenschapéngetrouwd

Samenindemedezeggenschap

MICHIELHARTMANENHANNEKETRUSCHELZIJNAMBTELIJKSECRETARIS/ADVISEURÉNSAMENVORMENZEEENSTEL. LIZAINTERVIEWTHENOVERHOEHETISOMALLEBEIINHETZELFDEVAKWERKZAAMTEZIJN.

DoorLizaArendsenAngèlaAbbo

Overhoehetbegon

Hoezijnjullieinhetvakgerold?

Hanneke:“In2008zagikineenlokaalsufferdjeeenkleine advertentievoorambtelijksecretrarisbijeenzorginstelling. Ikwaseentijdopgehoudenmetwerken,voordekinderen, ennatuurlijkvoormijzelf!”,zegtzelachend.“De functieomschrijvingindeadvertentieleekmebestleuk.Ik hebgesolliciteerdenbenaangenomen.Ikvondhetmeteen leukenbenerhelemaalindoorgegaan.Nuwerkik gecombineerdhalfineenvastdienstverbandbijde HogeschoolUtrechtenhalfdoeikopdrachtenalszzp’er. Hetafgelopenjaarwasikookgastdocentbijde Hogeschool.Voorditjaarkijkikhetnogevenaan,wanter zijnookweeranderedingendiespelenbinnende Hogeschoolendiemijnaandachtnodighebben.”

Michiel:“Mijninteressevoormedezeggenschapontstond toenikalsbestuurdermetdeORmoestoverleggen.Ik werktetussen2008en2010vooreenorganisatiedieechtin zwaarweerzat.Daarhebikheelveelrespectgekregenvoor deORenhetmedezeggenschapswerk.Daarnakwamikvia HannekeenviadevoorgangervanOR-ondersteuningop eenopdrachtbijTMF,eentrustwaarikwelhetéénen anderoverwist.Vooraldegesprekkenoverovernamesen alleswattemakenhadmetwetgeving,sprakenmijerg aan.Ikdeedernogeenaantalreorganisatiedingennaast. Dankomjenatuurlijkookondernemingsradentegen.Toen kreegikdekansomviajou,Liza,aandeslagtegaanbij, wattoennogIngenicoheette.Ennuzitikvolmet opdrachtenbijheleinteressanteorganisaties.Organisaties waarechtmoeilijkedingenspelen.Datmaakthetvoormij leuk.”

8 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Overwerk

Hoeveelondernemingsradenondersteunenjullienu samen,alsjehetbijelkaaroptelt?

Hanneke:“Iktwee(eneenhalf;eentjeondersteunikopde achtergrond).”

Michiel:“Volgensmijhebikerzeven!”

Hoehoujehetuitelkaar?

Michiel:“Datistotaalnietmoeilijk.Gewoon.Voormijzijn hetvijfteams-omgevingenenéénGoogle-omgeving.Dat alleswordtaaneenaccountopgehangen.”

Hanneke:“Ikbenmeervandelijstjes.Planning,watikelke weekmoetdoen.”

Julliemakenbestwelwaturen!

Hanneke:“Ja,hetisgewooneenwerkweek.28uurvoor mijnvastebaanenzestotachtuurviaOR-ondersteuning.”

Michiel:“Voormijishettussendeveertigenvijftiguurper week,allesbijelkaar.”

Werkenjullieookweleensthuis?Enhoegaatdat dan?

Hanneke:“Datgaateigenlijkvanzelf.”

Michiel:“Hannekezithelemaalbovenenikhelemaal benedenenwehebbenoortjesin.Dusdatgaathelemaal goed.

Ikhebveelklantenenookveelreistijd.Minimaaleenuur enalsikpechhebmetfiles,gemakkelijkanderhalfuurof zelfsmeer.IkprobeerdanookzoveelmogelijkviaTeamste doen.Alshetechtheelspannendwordt,danzorgikdatik erbijben.BijvoorbeeldalsdeOReenadviesaanvraag behandeltmetdebestuurder.Danwilikniethetrisico lopendatdetechniekmeindesteeklaat.Danwiliker gewoonbijzijn.”

Oversparrenenintervisie

Vragenjullieadviesaanelkaar?

Michiel:“IkvraagwelregelmatigadviesaanHanneke,want zijweetmeerdanik.Ikvraagdanookmeeraanhaar,dan zijaanmij.”

Hanneke:“Hetiswelhandig.Wesnappenallebeiwaarhet overgaat.Maarweetje,inhoudelijkbespreekjenietalle insenoutsmetelkaar.Wehebbenhetweloverhet systeemofhetproces.Enikbenmeervandedagelijkse gangvanzaken,het‘goingconcern’-werk.Michielismeer vanhetadvieswerk.Ikdoelieverhetgewonegedeelte.”

Michiel:“Daarmeedoejejezelfwelwattekort.Jebent namelijkheelhardbezigomtezorgendatdeinteractie tussenallebelanghebbendenopeengestructureerde manierverlooptendaarverbeteringenkomen.”

Hanneke:“Ikdoehetnooitbewust.Laatikhetzozeggen.”

Hanneke,jijbenvooraleenambtelijksecretarisdie tussenneusenlippendoorheelveeldoetinprocesen relatie,maarzichprofileertopinhoud.

Hanneke:“Datklopt.Ikhoefooknietzonodigopde voorgrond.”

Michiel:“Precies!Wijmoetenhetvooralachterde schermendoen.HetgaateromdatdeORzichkan profilerenennietdatdeambtelijksecretariszichprofileert. Datbetekentookdatweheelveelvoorwerkdoenenveel voorbespreken,maarjemoethetnietoverwillennemen. JemoetzorgendatdeORdeleercurvedoormaakt.Waar mogelijkhelpje.”

Doenjullieweleensaanintervisiesamen?Bijvoorbeeld tijdensheteten.Zovan:‘ikloopdaartegenaan.Hoega jijermeeom?’

Michiel:“Datdoenwebestwelvaakeigenlijk.Hetgaatom groteenkleinedingen.Toevallighadiknetietsvooreen klantenofernouwelofnieteeninstemmingaanvraagvoor moetkomenendaarhebbenwehetdanover.”

INTHESPOTLIGHT 9 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Hanneke:“Wehebbeneigenlijkonseigenbureau ondersteuningmedezeggenschapenkunnendusaltijdmet elkaarsparren.”

Zijnerookonderwerpenindemedezeggenschapofhet vakwaarinjullielijnrechttegenoverelkaarstaan?

HannekeenMichiel:“Neeeigenlijkniet.”

Overhetvak

Hanneke:“Elkedagmaakikwelweerwatandersmee.Zo van:‘Goh,diehebiknognietgehoord’.Dankomteen organisatiemeteenplanwaarvanikdenk:‘WatkandeOR hiereigenlijkmee?’Dangaikopzoekendanontdekik telkensweeropeningenwaardeORmeeverderkan.Ik vindhetleukomdewettegebruiken,jurisprudentieerbij tezoekenenteinterpreteren.”

Michiel:“Datvindikookenikvindhetleukomeen bijdragetekunnenleveren,omechtdingenteveranderen enomdingenbetertemaken.Daarnaastleeriknogelke dag.Alsjebijeennieuweklantkomt,hebjetemakenmet eenandersoortorganisatie,anderecultuur,andere prioriteiten,etcetera.Datmaakthetleuk.Dusikkanaan deenekantveelbijdragen,maarikworderzelfookniet dommervan.”

Hanneke:“Hetisgewooneenheelleukenafwisselend beroep,waarinjejezelfkuntontwikkelenenwaarjekunt latenzienwatjeinhuishebt;jeervaring.”

Michiel:“Waarhebjenoudekansombij,inmijngeval, zeventotaalverschillendeorganisatiesbinnentezijndie allemaalmetuniekedingenbezigzijn.Dieheelveelimpact hebbenophetbedrijfenallebelanghebbendenerbij,dus ookdemedewerkers.Datisgewooneenluxe!”

Julliezijnbeidenjurist.Indepraktijkzieikdat ambtelijksecretarissenmeteenjuridischeachtergrond snellerwordengeaccepteerdineenorganisatieenzich minderhoeventebewijzen.Watisjullieervaring?

Michiel:“Onzeopleidingsluitinderdaaderggoedaan.Je leerteenbepaaldemaniervandenken.Jeleertanalyseren, jeleertwegeneninoptiestedenken.Datisechteengoed startpuntvoorhetvakvanambtelijksecretaris.”

Overwatvervelendis

Waarhebbenjullieeenhekelaan,wathetvakambtelijk secretarisbetreft?

Michiel:“Geneuzel.”

Hanneke:“Uitlopendevergaderingen,metalleenmaar, inderdaad,geneuzel.Ikweetnietofikhetmoetzeggen, maarsomsdenkik:komop!”

Michiel:“Alsjehetnetjeszegt:Mensenrakenintijd verstrikt.Ikhebookeenhekelaanpolitiekespelletjes.Niet omdatiknaïefbenenvinddathetzonderpolitieke spelletjeszoumoetenkunnen,maarvooralomdathetveel tijdkankostenenjeafentoemoeilijkkaninschattenwelke kanthetopgaat.”

Hanneke:“Hethoortereenbeetjebij,maarvertraagtde boelwel.”

OveronderdeelvanOR-team

Wehebbeneenpolluitgestuurd(deresultatenvanhet onderszoekstaanoppagina36)metdevraag:benjeals ambtelijksecretariswelofnietonderdeelvanhetteam OR?Hoestaanjulliedaarin?

Hanneke:“Alsambtelijksecretarishebiknooiteenmening. Althans,ikvertelhemniet.Ikprobeerhetteamweleen eigenmeningtelatenvinden.Indiezinbenikdusgeen onderdeelvanhetteam,maarikvoelmewelonderdeel. Vooralookomdatjesameninvergaderingen,of overlegvergaderingenzitenjeziethoeeenmanagement handelt.Danvoelikmezekerwelonderdeelvanhetteam enbenikmetdeOR.”

Michiel: “Ikvoelmealtijdwelonderdeelvanhetteam. Heelsterkzelfs.Ikgeefvantevorenietsduidelijkermijn mening,maarzegeraltijdbij:‘datismijnmening,maar julliemoetenalsORdaareenstandpuntoverinnemen’.Ik zalooknooittegeneenbestuurder‘We’zeggen,ikzeg‘de OR’.IkbennietdeOR.OR-mensenzijngekozen.Technisch gezienvertegenwoordigiknietdecollega’svanhetbedrijf waarvoorikwerk.”

Hanneke:“Ikzegooknooit:‘MijnOR’.”

Michiel:“Ikookniet.Maarjekunthetnatuurlijkook positiefzien,alsbetrokkenheidbijdeOR.Hetisbestwel eengrootdeelvanmijnwerkplezierdatjemeteenaantal mensenomgaatwaarmeejegezamenlijkedoelenhebt,en datjeooknogeenbeetjekuntlachen.”

INTHESPOTLIGHT 10 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
Hetisnietzodatwehier elkaarhetserviestoegooienals weeenverschillendeinterpretatie vanartikel27,1lidahebben.

Overelkaar

Michiel:”Wezijnbestandersquapersoon.Opsommige plekkenwaarHannekewerkt,zouiknietzogoedkunnen werken.EndatgeldtvoorHannekeandersom.”

Hanneke:“Jijbentaltijdietsmeerinhetgesprek.Ikwiler ietsmeerovernadenken.Kijkenhoehetgaat,water gebeurt.Jijpraatmeermee.Ikvindhetprettigomvooral dedagelijksedingenvoordemedezeggenschapteregelen. Ikwilgraagopdeachtergrondallesregelen.Ikbenecht vandeachtergrond.Ikbendevraagbaakenweetwaaralles staat.IkhebneteennieuweORdieikgaopstarten.Datis weereenmooieuitdaging.”

Michiel:“Hetleukeisdatwehetuitverschillendehoeken aanvliegen,vanuitverschillendesoortenklanten.Bijde klantenvanHannekegaathetvooraloverdedagelijkse dingen.Bijmijnklantengaathettochmeerom

veranderingen.Datishetverschilendaardoorjuistleuk, wantdatkunnenwemetelkaarbespreken.Wehebbenook aanjou,Liza,tedankendatweopdrachtenhebbendieons passen.Onzeportefeuilleisgoedafgestemdopwatwe kunnenofwillen.Jijvraagtmijbijvoorbeeldvoor opdrachtendietemakenhebbenmeteenovernameof eenwijzigingvanstrategie.”

Zijnernadelenaanallebeiwerkzaamzijninde medezeggenschapalsambtelijksecretaris?

Michiel:“Ikhebernooitlastvangehad.Hetisnietzodat wehierelkaarhetserviestoegooienalsweeen verschillendeinterpretatievanartikel27,1lidahebben.”

Hanneke:“Nee,danhebikgewoongelijk!Haha.”

HANNEKETRUSCHELENMICHIELHARTMAN

Werkzaambij:

NissanenAstraZeneca

eneenvastdienstverbandbij HogeschoolUtrecht

Werkzaambij:

Kalorama,Allucent,Booking,Haarlem Effect,LabWest,ShellRechargeenWorld Online

HANNEKETRUSCHEL

Ambtelijksecretaris/adviseurmedezeggenschap

MICHIELHARTMAN Ambtelijksecretaris/adviseur

ReisbegeleidervandeOR

HOEZETDEAMBTELIJKSECRETARISZICHOPDEKAART NAVERKIEZINGEN?

DEAMBTELIJKSECRETARISISDECONSTANTEFACTORINDEMEDEZEGGENSCHAP,MEESTALMETEENDUIDELIJKE TAAKOMSCHRIJVING.NAEENVERKIEZINGWORDENDEROLLENVOORDEOR-LEDENOPNIEUWVERDEELD:

VOORZITTER,VICEVOORZITTER,GEKOZENSECRETARIS,WIEINWELKECOMMISSIE,ETCETERA.SOMSWORDENDIE ROLLENZWAARBEVOCHTEN.ENIEDEREENVULTEENROLOPZIJNEIGENMANIERIN.OOKDEROLVANDE AMBTELIJKSECRETARISKANOPDATMOMENTKANTELEN.DEAMBTELIJKSECRETARISMOETDUIDELIJKMAKEN

WATHIJDOET,ENWATHIJNIETDOET.METEENBEETJEPECHWORDTDEAMBTELIJKSECRETARISGEZIENALS‘DE SECRETARESSE’OF‘DENOTULIST’.

HoezorgenambtelijksecretarissenervoordatdatbeeldzichnietvastzetindehoofdenvandeOR-leden?Hoezetde ambtelijksecretariszichzelfopdekaartnadeOR-verkiezing?Hoedoejedatnou,zo’neerstebijeenkomstalsernog geenvoorzitterenvicevoorzitterzijn.Enpakjealsambtelijksecretarisdanookeenrolalstrainer,bijvoorbeeldom deWORuitteleggen?

Wesprakenerovermetvierambtelijksecretarissen:AstridMeere,MarijnKoole,IngridvanderKlugtenEleonoravan Vloten,tezamenwerkzaambijzevenverschillendeorganisaties.

DoorHeleneHubers

ASTRIDMEERE

Secretaresse?

AstridMeere:“Ikneemaltijddevrijheidomtevertellenwathetambtelijksecretariaatinhoudt.Ikbenookwelzo brutaalomgelijktevermeldendatdatabsoluutnietalleendesecretaressefunctieis.Ikhebookwelmensengehoord diedenkendateenambtelijksecretariseensecretarisbijeengemeenteis.Danmoetjeuitleggendathettweeheel verschillendeberoepenzijn.”

Astridisduidelijkoverdeinhoudvanhaarfunctie.“Jekuntbeterhelderzijnzodatiedereenweetwathetambtelijk secretariaatbetekent.Alszevindendatikvooralnotulistmoetzijn,zegikdatwemetelkaargaanbesprekenhoewe afscheidvanelkaargaannemen.”Lachend:“Danschrikkenzezichwildenkrijgikveelvragenomadvies.Alsikalleen alsnotulistwordgezien,wordikduurbetaald.Maarikvinddiediscussiesomswelvermoeiend.Hetismijnberoep. Enhetismijndeskundigheid.”

Derolvandeambtelijksecretarisnadeverkiezing

Astridheeftergeenmoeitemee.AlsdeORineennieuwesamenstellingvoorheteerstbijeenis,iszijdesnoodsde technischvoorzittervandeeerstevergadering.Zodraeenvoorzittereneenvicevoorzitterzijngekozen,kunnendiein functietreden.Datkanmeteentijdensdieeerstevergadering,maarooktijdenseenvolgende.Astrid:“Ikbegin meteenoverzospoedigmogelijkeentrainingorganiseren,éneenvoorzitterenvicevoorzitterkiezen.Diemoetener snelkomen,wantiemandmoettekenen,iemandmoetaanspreekbaarzijnvoordebestuurderendemedewerkers. Daarnageefikzedebetekenisvanmijnfunctiemee.”

12 AS-MAGAZINE #03 januari|2023

ReisbegeleidervandeOR

AlsereennieuweORisgekomen,neemtAstriddenieuweledenevenapart.“Ikzeg: ‘komeveneenuurtjebijmezitten.Danvertelikalleinsenoutsineenvogelvlucht’. Danbeginikaltijd–hetklinktheelegoïstisch–overmijzelf.Ookomhenhetgevoelte geven:jehoeftnietalleszelftedoen.Ikbeneromjouteondersteunen.Ikganietde medezeggenschapvoorjouuitvoeren,datdoejij,maarikkanjewelheelgoed ondersteuneninwatjewaarkuntvinden,hoedewetgevingis,hoedecaoluidt.Alsik hetnietweet,gaikhetvoorjeuitzoeken.Enikkanhetooknogaandevakbond vragen.”

Deambtelijksecretarisalstrainer

AstridgeeftdesgewensteenWOR-trainingaandeOR-leden.Zevindthetergjammer alseenorganisatiegeengebruikmaaktvanhaarkennisenvaardigheden:“Alszedie trainingendoormijlatendoen,scheeltdateenpaarhonderdeuro.Zekerindezorgzijn zedaargevoeligvoor.Trainingmagdaarnietveeltijdkosten.”Datlaatstebegrijptze helemaal.“Daaromkanikkanmevoorstellendatmedewerkersindezorg,diealzestig uurindeweekwerken,geenOR-werkgaandoen.Ikhebdaarweleenbeetjeempathie mee.”

Mooietip!

Weesvooralheelduidelijkoverwatjekunt,watjedoetenwatjewildoen!

Werkzaambij: ZorginstellingNieuwUnicumin Zandvoortenbij

Servicepunt71inLeiden

Vooropleiding: DASMOleergang1vrijstelling vanwegejarenlangeervaring alsdirectiesecretaresse/ managementassistent,DASMO leergang2

ASsinds: 2007

Inhetvakgerold via: sollicitatieopeenfunctieals directiesecretaresse.Beide partijenhaddendaargeen goedgevoelbij.

ASINDEPRAKTIJK AS-MAGAZINE #03 januari|2023
ASTRIDMEERE Ambtelijksecretaris

Werkzaambij:

AntonivanLeeuwenhoekNederlandsKankerInstituut (AVL-NKI)

Vooropleiding: studiespsychologieen ItaliaansetaalkundeaanUvA (nietafgerond)enleergangAS 2+3.

ASsinds: 2017

Inhetvakgerold via: waslangOR-lidenbeslootbij eenswitchzichverderinde medezeggenschapte verdiepen.

MARIJNKOOLE

Secretaresse?

MarijnKooleheeftergeenlastvandathijwordtgezienalssecretaresseofnotulist.Dat hijeenmanis,speeltdaarwellichtinmee.MaarookdatdeORnaastdeambtelijk secretariseensecretaresseheeft.Marijnmoetwelduidelijkmakenwathetverschilis tussendeambtelijksecretarisendegekozensecretaris:“Omhetverschiltochwataan tedikken,zegiktegeniedereendiehetwilhoren:iknoemmijzelfadviseur medezeggenschap.Datiswatikdoe:ikadviseer.Hetishelaasnietdetitelvanmijn functie.Ikbendaarwelmeebezig.Ikhebmijnemailhandtekeningaangepast.De bestuurdermoestdaarwelwatomlachen.Ikhebhettoegelichtenzijvondhet duidelijk“.

Derolvandeambtelijksecretarisnade verkiezing

Deverwelkomingvannieuweledengebeurtal voordeverkiezingen.InhetAntonivan Leeuwenhoekkunnenmedewerkersdie geïnteresseerdzijnindeOReenOR-stagevan eenhalfjaarlopen.Marijnorganiseertdiestages. NadeverkiezingorganiseerthijdeOR-buddy’s. Hijblijftzelfnadrukkelijk‘aandeachterkant’. Marijn:“Hetenigewatikwelzelfdoeisnadrie maanden‘hetnieuwe-ogengesprek’voeren. Mensendienieuwzijnbinnengestaptnodigik uit,samenmethunbuddy.Danbesprekenwe eenaantalzaken.Watisjeopgevallenalsnieuw lid?Zijnerdingenwaarvanjezegt:ikzouhet andersaanpakken?Hetisheelgoedomhun frissebliktebenuttenenzo’ntermijnvandrie maandenwerktgoed.”Dankzijdestructuurmet destageendeOR-buddy’shebbendeleden genoeginzichtindetaakverdelingbinnendeOR. “Watookhelptisdatdemensendiealwat langermeelopenvanzelfnaarmijkijkenalser eenvraagkomtdiegaatoverrechtenenplichten ofietsmetjurisprudentie.”

MarijnmeldtdenieuweledenexplicietdathijnietindeORzit,dathijnietisgekozen,maarwerktvóórdeOR.Ook hierblijfthijgraagopdeachtergrond:“IkprobeerzoveelmogelijkOR-ledenophetpodiumtekrijgen.Hetishun team,meteeneigenteamleiding,hetdagelijksbestuur.Duselkekeeralsikdekanszieomachteruittestappenente zeggen:‘ikvindhetechteenzaakvoorhetDB’doeikdat.”MarijnmaaktoverigenswelonderdeeluitvanhetDB.

Deambtelijksecretarisalstrainer

MarijnwerktnaastzijnbaanalsambtelijksecretarisookalstrainervoorATIM.OpdewebsiteprijstATIMMarijnaan als:‘concretehandvattenuitdemedezeggenschapspraktijk,trainingenwaargelachenmagworden,inspiratievoor verandering’.AlsambtelijksecretarisbeperkthijzichtothetorganiserenvantrainingenvoordeOR;hijgeeftzeniet zelfaandeORvanhetAVL-NKI.

Denieuweledenstimuleerthijomeenstartcursustegaandoenergensinhetland.Marijn:“Teneersteomdatik vertrouwenhebikindetrainersdiedatdoen.Tentweedeomdathetmijdanmindertijdkost.Entenderdevindenze erechtwelgoedeinfoenzekunnencontactleggenmetandereOR’s,datisookleuk.”

Mooietip!

“Ikzegaltijd:ikziemezelfalsjullie reisbegeleider.Julliemogenzeggenwaarjeheenwilt.Dankanikzeggen:jekunt hierlangs,jekuntdaarlangs,ditzijndevoor-ennadelen.Maarhetismijnroltezorgendatdiehelegroepdaar aankomt.Ikloopnietvooraanmeteenparaplu,maarachteraan.Vooraanlooptdevoorzitter.”

ASINDEPRAKTIJK 14 AS-MAGAZINE#03 februari|2023 AS-MAGAZINE #03
MARIJNKOOLE AdviseurMedezeggenschap

INGRIDVANDERKLUGT

Secretaresse?

IngridvanderKlugt:“IkbeginnietbijeennieuweORmeteenheellijstjeoptenoemen vanwatikallemaalwelofnietdoe.Maarikweetweldatbijheelveelmensenhet beeldbestaat:‘Oh,danhebbenweeensecretaressedienotulenvooronsmaakt’.Die maakikzeker,maarletop,ikkannogveelmeervoorjulliebetekenen.Endatis eigenlijkookzo’nbeetjewatikineenkennismakingsgesprekmetnieuweOR-leden aangeef.”

Derolvandeambtelijksecretarisnadeverkiezing

NadeverkiezinggaatIngridzosnelmogelijkaantafelzittenmetdenieuweclub.Ze verteltwaterloopt,wateralgeorganiseerdis, énwathaarwerkzaamhedenzijn.Zepaktdan ookdeleidersrol.Ingrid:“Danhebikwelzoiets van:okéwemoetennudingenmetelkaargaan organiserenenwemoetendingenmetelkaar gaanafspreken.Ditenditzijndeeerstedingen diemoetengebeuren.Latenwedanvoornu iemandkiezendiegespreksleideris.Alszedat lastigvinden,zegikdatikdiegespreksleiderwel tijdelijkwilzijn.Maarikzegerbijdatzenual moetennadenkenoverofzeinhetDBwillenof niet.”Ingridiservanovertuigddateengoede start,diemetveelenergiewordtingezet behulpzaamisindehelezittingsperiode.

Dieeerstebijeenkomstisnoggerichtopde interneorganisatievandeOR.Zemerktdatdie eerstebijeenkomstvaakeensoortwake-upcall is.Ingrid:“Denieuweledendenkensoms‘ikga indeORenikgameteenaandeslagmetallerlei stukkenvandebestuurder’.Tijdensdieeerste bijeenkomstbemerkenzedatheteerstgaatover nadenkenhoewijhetmetelkaarhiergaan organiseren.”

Zorgendatdezakensnelgeorganiseerdzijn,is Ingridooktoevertrouwd.Denieuweleden moetenzosnelmogelijkinmailboxenkunnenentoeganghebbentothetarchiefenzo. Ingrid:“Datzijnalvaakdingenwaarvanmensenzeggen:‘oh,datisfijn,wantanders moetiknetweerevennadenkenoverwiedaarinzittenofbijwieikmoetzijn’.”

Deambtelijksecretarisalstrainer

AlsereenheelnieuweORaantreedt,vindtIngridhetbelangrijkomdenieuweledenin tewijdenindeWOR.Zeoverlegtmetdetrainerdiedestarttraininggeeftwiedatdeel vandetrainingopzichneemt.Ingrid:“ZittenervoordehelftervarenOR-ledenin,dan zegikvaak:‘skipdieinjetweedaagse,wantjehebtzoveelanderedingenmetelkaarte bespreken’.Metdenieuweledenendeledendieeralwatlangerzitten,maarhetook nogleukvinden,fietsikintweeuurdoordieWOR.”

Mooietip!

“VeelOR’s,zekeralszeuitjongemensenbestaan,hebbenheelergbehoefteaan structuureneentijdlijn:watmoetergebeurenenwanneer.Datgeefthenookeen beetjestructuur.”

Werkzaam bij: ZZP’erbijtwee ondernemingsraden,1xzorg en1xcommercieel. OpuitzendbasisbijLentl/ONS welzijn.

Vooropleiding: Havo,Schroevers directiesecretaresseenin2013 HBOBedrijfskundevoorORleden(NCOI/FNVFormaat).

ASsinds: 2008

Inhetvakgerold via:

In2007bijhaartoenmalige werkgeverbijdeORbetrokken geraakt.In2008vieldaarde ambtelijksecretarisuiten kreegzehetverzoekvande voorzitterORomhettijdelijk optepakkenenookhet digitalearchiefte herstructureren.In2010werd zedevasteambtelijk secretaris.Naeenkort uitstapjealsbestuurssecretaris teruggekeerdnaarwaarhaar hartligt:werkenalsambtelijk secretaris.

PLACEYOURCATEGORYHERE 15 AS-MAGAZINE#03 februari|2023 ASINDEPRAKTIJK AS-MAGAZINE #03
INGRIDVANDERKLUGT AdviseurMedezeggenschap

Werkzaambij: AmsterdamseHogeschoolvoor deKunsten(AHK),alshoofd BureauMedezeggenschap.

Vooropleiding:

VogueModeacademieende RietveldAcademie:richting AudioVisueel. Training:Deambtelijk secretariscoachvaardigheden.

ASsinds:

2008.Opditmomentnietmeer werkzaamalsambtelijk secretaris,maaralshoofd bureaumedezeggenschap.

Inhetvakgerold via: indemedezeggenschap terechtgekomenuit persoonlijkemotivatie:hetis belangrijkdatiedersstem gehoordwordt.Zeiservan overtuigddatalsmedewerkers enstudentenvoorafbijde ontwikkelingvannieuwbeleid actiefbetrokkenworden,het beleiddaarvaninhoudelijk beterwordt,beteraansluitbij deorganisatieenbovendien uiteindelijkookgedragen wordtdooriedereen.

ELEONORAVANVLOTEN

Secretaresse?

EleonoravanVlotenzietjuisthetomgekeerdegebeuren.Nieuwe,onervarenleden gaansomsietsteveelopdeambtelijksecretarisleunenomdatdieveelmeer inhoudelijkekennisheeft.ElkeraadvandeAmsterdamseHogeschoolvoordeKunsten (AHK)bestaatvoordehelftuitmedewerkersenvoordeanderehelftuitstudenten.Alle ledenmogenéénkeerherkozenwordenvooreenperiodevandriejaar.Studenten blijvendoorgaanseenjaaroftweeinderaad.Erisdusveeldoorstroom.Deambtelijk secretarisisdaardoorbijuitstekdegenemetdemeestepraktischeéninhoudelijke kennis.Deuitdagingisomdenieuweledenduidelijktemakendatdeambtelijk secretarisnietoverdeinhoudgaat.

Derolvandeambtelijksecretarisnadeverkiezing

OpdeAHKwerkenvierambtelijksecretarissenvanuithetBureauMedezeggenschap. Standaardwerkwijzeisdatzijmeteeneenkennismakingsgesprekvoerenmetnieuwe raadsleden.Denieuweledenhebbenhetmedezeggenschapsreglementenhet huishoudelijkreglementvandebetreffendeacademieraadofopleidingscommissie danalontvangen.Inhethuishoudelijkreglementwordtderolvandeambtelijk secretaristoegelicht.

Voordeambtelijksecretarissenishetnietechtleukdaterzoveeldoorloopisinde raden.Eleonora:”Jebegintalshetwaretelkensopnieuwendatissomslastig,vooral bijlanglopendeonderwerpen.Enzekeralsdenieuweledenietshelemaalniet belangrijkvindenwaardevorigeledenveeltijdenmoeiteinhebbengestoken.Je moetdanalsambtelijksecretarisderaadenthousiasmereneninformerenover waaromheteenbelangrijkonderwerpis.”Daarbijkomtdatdeledenvanderaad verschillendeniveaushebben.Sommigenzittenernetinenanderebeginnenaanhun tweedetermijnendenken‘ikweethetnuwel’.Juistvanwegedegrotedoorstroomis binnendeAHKhetdeBureauMedezeggenschapopgericht.Hetbureauzorgtvoor continuïteitenhoudtdegrotelijnenindegaten.Eleonora:“Hetisneteenvolière. Somsvliegenzeinenuit.Datisbestleukenvrolijkenhetbrengtookeenuitdaging metzichmee.”

Deambtelijksecretarisalstrainer

HethogeronderwijsvaltonderdeWetophethogeronderwijsenwetenschappelijk onderzoek.Gevraagdofdeambtelijksecretarissendaartrainingingeven,zegt Eleonora:“Daarzijndemeestemensennietingeïnteresseerd;datwordtookvrijsaai. AlsjezegtwegaanleukeentrainingdoenoverdeWHW,dankomterhelemaal niemand.WegevenweleentrainingoverhetAHK-medezeggenschapsreglement.In datreglementstaatwaardemedezeggenschapzichaanmoethoudenbinnende AHK.”Detrainingenwordenaltijdverzorgddooreenvastexternbureau.Datbureau voeltgoedaanwatdemedezeggenschapindekunstensectornodigheeft.

Mooietip!

Eleonoraheeftzeeentrainingcoachvaardighedengevolgd.“Datkanikiedere ambtelijksecretarisaanraden,omdatjerolmeercoachendis.Hetallermoeilijkstebij hetcoachenvaneenmedezeggenschapsraadiszorgendatjeopdejuistezetelblijft zitten.Alsjeveelcoachtkanhetwordenervarenalsleidinggeven,wathetnietis. Daaromvondikdietrainingheelzinvol.”

ASINDEPRAKTIJK 16 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
ELEONORAVANVLOTEN Ambtelijksecretaris

NieuweopdrachtenOR-ondersteuning

WEKELIJKSSTARTENNOTULISTEN/AMBTELIJKSECRETARISSEN/ ADVISEURSBIJEENNIEUWEOPDRACHTGEVER. SOMSINTERIM,SOMSSTRUCTUREEL. INDIENSTVERBAND,ALSZZP’EROFUITZENDKRACHT.FULLTIMEOFPARTTIME.

Welkominonsteam!

Annette Worley

Anniek Welzin Universiteit

voorHumanistiek Aster Stichting

Rijnbrink Bea St.Maartenskliniek Betsie

Antonius Ziekenhuis Christiaan RaadvanState

Royal Flora HollandFrankDriegasthuizenGroep

Gasthuis Millingen Hanna BovenIJZiekenhuis

Hanneke Nissan Helene Universiteit voor Humanistiek

Ineke Dicoon ProvincieZuid-Holland Jacqueline

OpenbaarMinisterie Johan Geodis Jorinde Hogeschool

van Amsterdam Katelijne Bollore Lizzie Stichting

Rijnbrink Lucrato Lucia Werkkracht Marlou Amarant

Nico RaadvanState Paul GGZDelfland Pauline

Kolom Boehringer BoehringerAnimal Eye Wish Petra

Flevoland Ziekenhuis Sabine Christelijke

Hogeschool Ede PPD Sonja BovenIJ Ziekenhuis

Stefan PWN Tinka Veiligheids- en

GezondheidsregioGelderland Midden

Valentina Provincie

Bovenstaandoverzichtisvan 1september2022tot1januari2023

Zuid-Holland

PLACEYOURCATEGORYHERE 17 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Gelijkekansen,gelijkeuitkomsten?

Depraktijkleertdatveelondernemingsraden gebruikmakenvanhetSER-voorbeeldreglement.Hoewel heteengoeduitgangspuntisenvoldoetaandewettelijke (minimum)eisen,ishetnietaltijdopallepuntenjuridisch correct.Zoishetreglementnietinlijnmetde jurisprudentieophetgebiedvanindienenvande kandidatenlijsten.

HetSER-voorbeeldreglementregeltdatdevakbondenals eerstehunkandidatenlijstenkunnenindienen(art.7SERreglement).Nadatdezebekendzijngemaakt,kunnen volgenshetSER-voorbeeldreglementdenietvakbondsledenhun‘vrijelijsten’indienen.

HetHofDenHaaglaatzichop24juli2018(ECLI: NL:GHDHA:2018:1777)kritischuitoverdezeregeling.Het HofgebiedtdeORdathetOR-reglementaangepastdientte wordenopditpunt.Determijnwaarbinnende kandidatenlijstennamensdevakbondenendevrijelijsten wordeningediendmoetophetzelfdemomentstartenen evenlangduren.AchterliggenderedenisdathetHofmeent datdeverkiezingeneerlijkdienenteverlopenendatvoor allekandidatendezelfderegelsgelden.Kandidatenmoeten evenveeltijdhebbenomzichtekunnenprofilerenende periodewaarbinnenzijditkunnendoen,dientophetzelfde momentaantevangenenteeindigen.Ditwaarborgthet fundamentelebeginselvan levelplayingfield.

WOENSDAG15MAART2023ZIJNDELANDELIJKEORVERKIEZINGENBIJDEGEMEENTEN.AANLEIDINGOMEENS STILTESTAANBIJHETFENOMEENOR-VERKIEZINGEN. DEREGELGEVINGRONDOMDEOR-VERKIEZINGENLIJKTAL JARENEENRUSTIGTERREIN.TOCHZIJNERWATPUNTEN DIEAANGEPAKTKUNNENWORDEN.

DerechtersvanhetHofDenHaagmakenkortemettenmet hetargumentdatdevakbondenmeertijdnodighebben omdatzijvoorafhunachterbanmoetenraadplegenover dekieslijsten.Deachterbanraadplegingkanookintern plaatsvindenvoordatdekandidatenlijstenworden aangeleverd,aldushetHof.

Dezeuitspraakgeeftredenomnogeenskritischnaarhet eigenreglementtekijkenomervoortezorgendateen gelijkspeelveldbestaatvoorallekandidatenendatgeen oneerlijkonderscheidwordtgemaakttussende vakbondslijstenen‘vrijelijsten’.Isertocheendergelijke bepalinginhetOR-reglementopgenomen,danmoethet reglementdusgewijzigdworden.

HetSER-voorbeeldreglementis(nog)nietaangepastopdit onderwerp.DevraagisnatuurlijkwaarommenhetSERreglementnietaanpast.Datlijkteenkleinemoeite.

Digitaleverkiezingen?

Fysiekstemmenmeteenstembusdoenwenogwelbijde politiek.Bijondernemingsradenkomtdigitaalstemmen steedsmeeropzetten.Hiervoorzijnverschillendetools beschikbaar,zoalsonlineorverkiezingen.nl,Inkestaofhet Wiekiesjij-platform.Erzittennogweleenpaarhakenen ogenaan.

Heteerstestruikelblokbijdigitaalstemmenisdewettelijke privacy.Hetplatformofdetooldientdeanonimiteitvande stemmertewaarborgen.Hetstemmenvia(stemknoppen

18 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
DoorAngeletVeldscholte
SER-voorbeeldreglement nietaltijdjuridisch correct

in)Outlookwaarborgt,vanzelfsprekend,nietdeze anonimiteit.Eengeschiktetoolofplatformvoorhet organiserenvandedigitaleverkiezingenisdusnoodzaak. Ditkosttijdenmoeite.DeORmoetdaaromruimoptijd offertesaanvragen,zodat–naoverlegmetdebestuurder–eenjuisteafweginggemaaktkanworden.DeORmoetook controlerenofhetOR-reglementdigitaalstemmentoestaat ennietenkelpapierenuitnodigingenofschriftelijke stemmingenverplichtstelt.

Daarnaastkunnendemachtigingen,bijeendigitaal verkiezingsproces,eenhinderniszijn.Bijdigitale verkiezingenwordtvaakviastemcodesgestemd.Deze stemcodeszijnvrijuitwisselbaar,waardoorhetbijna oncontroleerbaarisofmensenvoormeerdanéén gemachtigdehebbengestemd.Perslotvanrekeninggeldt hetwettelijkestemgeheim.Ditknelpuntuitzichinhetfeit dateenbezwaartegendeuitslag–omdatvoormeerdan ééngemachtigdeisgestemd–gegrondis.Datbetekentdat deverkiezingenovermoetenwordengedaan.Voorgaande ispuurhypothetisch,maarhetisvanbelangombewustte zijnvanditknelpunt.Oplossingzoukunnenzijnomnietde grensvanééngemachtigdetehanteren.OokkandeOR

kiezenvooreenwaterdichtdigitaalplatformoftooldat deze‘kinderziekte’eruitkanfilteren.

Nogevenwachtenmetverkiezingen?

Inartikel12WORisvastgelegddatalleOR-ledennadrie jaartegelijkmoetenaftreden.Viahetreglementkan hiervanwordenafgewekeneneenzittingstermijnvantwee ofvierjaarwordenvastgelegd.Deondernemingsraadofde bestuurderkanomverschillenderedenenwillendatde zittingstermijnietswordtverlengd. Wettelijkbestaatgeenmogelijkheidtotverlengingvande zittingstermijngedurendediezittingstermijn.Tochkomt ditindepraktijkinverschillendesituatiesvoor-zoals bijvoorbeeldtijdenseenfusie,eeningrijpende reorganisatieofbijeenovername.Vancruciaalbelangis datallebelanghebbenden(onderanderewerknemers, bestuurdersenvakbonden)methetuitstelvande verkiezing–endusverlengingvandezittingstermijn–schriftelijkakkoordgaan,alshiergoederedenenvoorzijn. Omallebelanghebbendenaanboordtekrijgenvoor verlengingvandezittingstermijnishetvanbelanggoede afsprakentemaken.Goedecommunicatieisdesleutel hierin.Overlegenmotiveergedegenwaaromverlengen vandezittingstermijngoedisvoordevoortgangvande medezeggenschap.Betrekhierbijookdeachterban.Hetis

voordeORverstandigomdetermijnnietlangerdan redelijkerwijsnoodzakelijkteverlengen.Enomeen beperkteduuraandeverlengingtestellen,bijvoorbeeld drietotzesmaanden.

Watgebeurteralsbelanghebbendentochverkiezingen willen?

Coronawerddoorderechternietalseengegrondereden vooruitstelbeschouwd.IndiezaakhaddeORvanASML medegedeelddathijbijgekwalificeerdemeerderheidhad beslotendatdeverkiezingwerduitgesteldmetzes maandenwegensdebeperkingendiede coronamaatregelenmetzichmeebrachten.Devakbonden warenhethier,alsbelanghebbenden,nietmeeeensen spandeneenkortgedingaan.Derechtersteldedatde coronacrisisnietalseenomstandigheidbeschouwdkon wordendiehetabsoluutonmogelijkmaaktom verkiezingentehouden.Endatdezeomstandigheidniet zwaarderweegtdaneencorrectenalevingvande zittingstermijnregel.DeORwerdgebodenomopdekortst mogelijketermijndeverkiezingteorganiserenmet aanpassingvandetermijneninhetreglement,voorzover nodig.

Daarbijwilikgraagopmerkendatovereenstemming tussenallebelanghebbendenvangrootbelangis.De tijdspannevaneeneventueleprocedurezalervoorzorgen dattegendetijddateruitgeprocedeerdis,deeigenlijke verkiezingsdatumalinhetverledenligt.

Totslot

Devertegenwoordigingvanwerknemersverdienteen democratischelegitimatie.Eerlijkeverkiezingenenookvan tijdtottijdeenwisselingvandewachtzijndanookvan grootbelang.Doorhetreglementopordetehebbendraag jedaaralsambtelijksecretarisaanbij.Datiseengoede zaak.

ORACTUEEL 19 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
ANGELETVELDSCHOLTE
Juridischmedewerker

INTHESPOTLIGHT

BUREAUONDERSTEUNINGMEDEZEGGENSCHAP

HetBureauOndersteuningMedezeggenschap(BOM)ondersteunt demedezeggenschapbinnenhetdepartementvanhetMinisterie vanJustitieenVeiligheid*

• AantalmedewerkersMinisterieJenV:36.391

• AantalondernemingsradendathetBOMondersteunt:15* (JenVheefter74)

• AantalcommissiesbijdedepartementaleOR: 3

• Aantaljuniorambtelijksecretarissen:3

• Aantalambtelijksecretarissen:11

• Aantaladviseurs:3

*HetBOMondersteuntdegroepsondernemingsraadvanhetbestuursdepartement,deondernemingsradenvandeclustersvanhet bestuursdepartement,dedepartementaleondernemingsraadenenkele ondernemingsradenvangelieerdeorganisaties.

20
Opdefotovlnr.:MennoLevenbach(hoofdBOM), Ingevan Weerden,HuubvanDuuren,MandyErnst,Jakobvan Gorkum,StefandeGraaf(inmiddelsgedetacheerdbijPWN).

Vanheteersteuur

ALRUIMTIENJAARLEVERTOR-ONDERSTEUNINGAMBTELIJKSECRETARISSENAANHETBUREAUONDERSTEUNING

MEDEZEGGENSCHAP(BOM)VANHETMINISTERIEVANJUSTITIEENVEILIGHEID.TIJDOMBOMEENS‘INTHE SPOTLIGHT’TEZETTEN

DoorLizaArends

Op1juni2012werddeeersteambtelijksecretarisuitgezondenviaOR-ondersteuningaanhetBOM.Eigenlijkzorgdedeze uitzendingookmeteenvooreenuitbreidingvandedienstverleningvanOR-ondersteuning.OR-ondersteuningwasnueen uitzendbureaunaastbemiddelaarenintermediairvanZZP’ers.

ToenMennoLevenbach(hoofdvanhetBOM)mijinapril2012beldemetdevraagofweeenfulltimeambtelijksecretaris kondenaanleverenvoordriemaanden,terondersteuningvanhetBOM,hebikgeantwoord‘Gaanweregelen’.Ikwasnog geenjaareigenaarvanOR-ondersteuning.Deopdrachtendiewijhadden,warennietgroterdan10uurperweekenwerden ingevulddoorZZP’ers.Aangezienweinonsnetwerkookambtelijksecretarissenhaddenmetinteresseineen loondienstverband,dachtikdatzewellichtteporrenzoudenzijnvooreenuitzendcontract.Hetisimmerswelhet departementvanhetMinisterievanJustitieenVeiligheid.Wiewildaarnounietindekeukenkijken?Endatbleekookzote zijn.

Inmiddelszijnalzo’nvijftienambtelijksecretarissenenvijfjuniorambtelijksecretarissenviaOR-ondersteuningaandeslag gegaanbijhetBOM.Enkelevanhenhebbendaarzelfsaleenvastdienstverbandgekregen.Wevroegeneenaantal ambtelijksecretarissen,dieviaOR-ondersteuningzijngestart,wathetbetekentomvoorhetBOMtewerken.Enkele uitspraken:

“Derolenpositievandeambtelijksecretarisis geborgd

HetBOMheeftafsprakengemaaktmetde medezeggenschapoverhetniveauendekwaliteitvande televerenondersteuning.Dezeafsprakenzijnpersoonoverstijgend.Dithoudtindatenerzijdsvandeambtelijk secretariswordtverwachtdathijdewerkzaamheden uitvoertdieinzijnfunctieprofielstaanentegelijkertijdvan deORwordtverwachtdathijdeambtelijksecretarisdie ruimteookbiedtomvolledigtotzijnrechttekomen.

Ruimteomjeteontwikkelen

HetBOMbestaatuitdriejuniorambtelijk secretarissen,elfambtelijksecretarissenen drieadviseurs(naasteenmedewerker secretariaateneenleidinggevende)enis volopinbeweging.Hetdepartementisgroot enbiedtvoldoendemogelijkhedenomzoaf entoeeenuitstapjetemakennaareen andereafdelingofdepartementofeen carrièreswitch.AllemedewerkersvanhetBOM mogendeopleidingenvoorambtelijk secretarissendoen.Datmaakthetgoed mogelijkombinnenhetBOMverderte groeieninhetvak.

Geensolistischefunctie

Deambtelijksecretarissenmakendeeluitvaneenhechtteamdatwekelijksbijelkaarkomt.Eristijdvoor gezamenlijketrainingen,teambuildingenintervisie.ZekrijgendoorgaansweleenORofcommissie toegewezen,maarerwordtgoedonderlinggeregeldwanneereringevallenmoetworden.Menno,hoofd vanhetBOMzorgtervoordatditlaatstegoedgecoördineerdwordt.Daarnaastishijhetaanspreekpunt voordeambtelijksecretarissenalshetgaatomhunontwikkeltrajecten-nietonbelangrijk-alshetniet (meer)soepellooptmet‘jouwOR’,danstaatdeambtelijksecretarisernietalleenvoor,maarstaatMenno deambtelijksecretarisbijinhetgesprekofwordtsamenbinnenhetteamnaareenoplossinggezocht.

INTHESPOTLIGHT 21 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Verpleegkundige adviesraadverdientbeter

MichielvanVlietoverprofessionaliseringenondersteuningvande verpleegkundigeadviesraad

TOENMICHIELVANVLIETALSTRAINEREENAANTALJAARGELEDENVOORHETEERSTMETEENVERPLEEGKUNDIGIE ADVIESRAAD(VAR)INAANRAKINGKWAM,VOELDEDATALSEENSOORTTHUISKOMEN.DEVOORMALIG VERPLEEGKUNDIGEHERKENDEVEELINDEPROBLEMATIEKVANDEVERSCHILLENDEVAR’S.HETLEIDDETOTEEN VUISTDIKBOEK:ZETJEVERPLEEGKUNDIGEADVIESRAADOPDEKAART.HETBOEKISBEDOELDVOORVAR’S,HUN AMBTELIJKSECRETARISSENENHUNBESTUURDERS.MICHIELONTWIKKELDEOOKEENGRATISVAR-APP,ENEEN CURSUSPROGRAMMAVOORVAR-LEDEN.

DoorHeleneHubersenLizaArends

PassievoordeVAR

“Ja,hartstochtelijkja!”,roeptMichielvanVlietalswe vragenofdeORdeVARzoumoetenbetrekkenbij onderwerpendiedezorgprofessionalraken.IndeVAR zittendetenslottezorgprofessionals.Michiels‘ja’,isinde zorgechtergeenvanzelfsprekendheid.Nietalle zorgorganisatieshebbenzo’nadviesorgaandatbestaatuit alleenzorgprofessionals.Uiteraardkunnener zorgprofessionalsindeORzitten,maarhetwerkveldvan deORendeVARisgrotendeelsverschillend.VoordeVARis eenbelangrijkevraaghoedezorginterichten.DeVARkijkt naardekwaliteitvanzorg,ennaarwatpraktischwerkbaar isvoorverpleegkundigen.Hetgebruikvaneen infuussysteemkomtbijvoorbeeldnietopdeagendavande OR;welopdievandeVAR.

Uiteraardzijnerraakvlakken.Hoezorgmedewerkerste bindenenteboeienstaatopbeideagenda’s.Netalszaken alsziekteverzuim.OpdergelijkeonderwerpenkunnenOR enVARvolgensMichieluitstekendsamenwerken.“Ikvind hetzobelangrijkdatdieonderlingeverbindingtotstand komt.Jehoeftdedeurnietplattelopenenjehoefthetook nietmetelkaareenstezijn.Maarhetisbelangrijkdatje steedsevencheckt:waarhebbenwedezelfde onderwerpenenwaarkunnenwemogelijksamen

optrekken.Ofwaarkunnenweelkaarversterkenenwaar hebbenweverschillendebelangen.”Wellichtniethelemaal onterechtdenktMichieldatOR’shetvaaklastigvindendat ernógeenadviesorgaanis.HijbemerktdateenOR‘wel eensinmijnendijn’denkt.BijonderwerpendievoordeOR wettelijkgeregeldzijn,ishetnoglangnietaltijd vanzelfsprekenddeVARtebetrekken.

Wetswijziging

Per1juli2023komtereenwijzigingindeWkkgz(Wet kwaliteit,klachtenengeschillenindezorg).Aandezewet wordttoegevoegddat:‘Dezorgaanbieder,indienhijeen instellingis,steltdezorgverlenersdiezorgverlenenaan zijncliënten,indegelegenheidinvloeduitteoefenenop zijnbeleid.’Datbetekentdatereenverplichtingkomtom zorgprofessionalseenstemtegevenin(detotstandkoming van)beleiddatoverhunberoepofberoepsontwikkeling gaat.Michieliserblijmee.“Maarergensdenkik: ‘sodemieteropmetjewet’.Onlangswasikbijdegroot ziekenhuismetduizendverpleegkundigen.Hoekomthet datdieverpleegkundigennietautomatischeenstem krijgeninbeleiddatoverhengaat?Hoekomthetdatwe nogsteedsaccepterendatmanagers–metdebeste bedoelingen–bepalenwatdebestewerkwijzeisvoor verpleegkundigen?”

INTHESPOTLIGHT 22 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

OfereenVARis,hangtdusvooreen grootdeelafvandegoodwillvande bestuurderenhetmanagement. Michielzieteenbreedscala:vande ‘DagobertDucks’dievindendatde verpleegkundigenhetmaarinhun eigentijdmoetendoen,tot bestuurdersdieeen beleidsmedewerkeraandeVAR toevoegen.Opvallendisdat bestuurdersdiezelfeen verpleegkundigeachtergrond hebben,snellereenVARinstellen. Michiel:“IkmaakmeedatVAR-leden twaalfuurperweekhebben.Enik hebeenVARmeegemaaktwaarvande ledentweeuurindeachtweken hadden.Ikzei:‘hoorikhetnougoed ofhebjeachtuurindetweeweken?’ Nee,tweeuurindeachtweken.Hoe serieusneemjejezelfdan?”

Ambtelijksecretarisontzorgt Dekomstvaneenambtelijksecretaris kaneenVARhelpenbij professionaliseren.Michielzietdatde lijnendankorterworden.DeVARledenwordenletterlijkontzorgd.En zewordenwegwijsgemaakthoehet spelgespeeldkanworden.Volgens MichielzijnVAR’snogbezigmethet uitvindenvandewielen.“Hoe vergaderenwe,hoekomenwetot besluiten,hoeleggenwedatdan allemaalvast?Ikzieweldegelijkeen verschilbijVAR’sdieeenambtelijk secretarishebbenofniet.”

OmdatdeVARzichmet zorginhoudelijkezakenbezighoudt,is hetvooreenVAR-ambtelijksecretaris

MICHIELVANVLIET

Vanverpleegkundigetotzelfstandigtrainer

prettigomeenzorgachtergrondte hebben.Danhoefjejenietuittelaten leggenwatdeVAR-ledenbedoelenals zehetbijvoorbeeldovernefrologie hebben.MaarvolgensMichielishet helemaalgeenvereiste:“Juistiemand dienietuitdezorgkomt,kanafentoe eveneenspiegelvoorhouden:waar zijnweinhemelsnaammeebezig. Omietsvoordezestiendekeerterug telatenkomenbijvoorbeeld.Datis inherentaanmensenindezorg:die willenallemaalwatzeggen.Een ambtelijksecretariskanwatmeer structuurbieden.Dusja,een zorgachtergrondvindikeenpre,ofin iedergevalervaringindezorg.Aande anderekant:hebjedatnietenjebent gedrevenomeengroepprofessionals teondersteunen-ja,boeien...Alsje eengoedeambtelijksecretarisbent, draaijedaarjehandnietvoorom. Daargeloofikechtin.”

Hetbegintmetdeondersteuning Sommigezorginstellingenkenneneen medezeggenschapsbureau,diezowel deOR,alsdeVARendeCR (cliëntenraad)ondersteunt.Dankzij zo’nbureauisdecontinuïteit geborgd,wantelkemedewerkervan zo’nbureausteunteeneigenraad,én isback-upvooreenandereraad.Niet alleenwordthetgatdatontstaatals eenondersteuneruitvaltopgevuld, maarhetisookgoedvoorde onderlingeafstemming.Michieliser eengrootvoorstandervan.“Ikvind datgeweldig.Hetzouzekerindezorg geweldigzijn,omdatdeVARdanook automatischondersteundwordt.Wat

ikhetfrustrerendevind:de specialisten–maardiehebben natuurlijkookhetgeld–hebbeneen beleidsmedewerker,nogeen beleidsmedewerker,eensecretaresse. SomswordttegeneenVARgezegd: ‘Julliezijnnietzoveralsde specialisten’.Nee,vindjehetgek.Als jeveelzelfmoetuitvinden.Dushet begintmetdieondersteuning!”

WATISEENVAR?

Eenverpleegkundigeadviesraad(VAR) bestaatuitverpleegkundigen, verzorgendenen/ofparamedici,andere zorgprofessionalszoalsfysiotherapeuten, radiodiagnostischlaboranten, logopedistenensociotherapeuten.Het doelvaneenVARisdekwaliteitvande zorgtewaarborgenenteverbeteren vanuitdeoptiekvandezorgprofessional. Per1juli2023wordtaandeWkkgz(Wet kwaliteit,klachtenengeschilleninde zorg)toegevoegd:‘Dezorgaanbieder, indienhijeeninstellingis,steltde zorgverlenersdiezorgverlenenaanzijn cliënten,indegelegenheidinvloeduitte oefenenopzijnbeleid.’

SoortgelijkeorganisatieszijnVVAR (verpleegkundige-enverzorgende adviesraad),ZAR,PARofMAR (multidisciplinaire/professionele zorgadviesraad),VSC(verpleegkundige stafconvent)enVSB(verpleegkundig stafbestuur).

VerpleegkundigpraktijkdocentMichielvanVlietkwamin1992‘mettweeopgestokenvingers’ indeOR.“Endietweevingerswarennietmijnduimen”.Michielzagveelmisgaaninhet ziekenhuiswaarhijtoenwerkte.HijbleefveertienjaarindeOR.Eerstzevenjaaralsliden voorzitterendaarnanogzevenjaaralsbeleidsmedewerkermedezeggenschap.Overdiejaren zegtMichiel:“IkhebnergenszoveelkunnenlerenenaflerenalsindeOR.”

In2008vielzijnoogopeenvacaturevooreentrainerbijDasmo.Michielwerdaangenomen.“Ik hebechteenjaarmoetenstruggelen.Ikwasverpleegkundedocentenikwasgewendleste geven.Maaromtrainertewordenhebikmoetenaflerenomdedocenttezijn.”

Sinds2013heeftMichielzijneigentrainingsbureauZetje.

WiljeookwerkenbijZetje?Wijzoekeneenadviseur-trainerdiedemedezeggenschapin dezorgondersteunt.

Bekijkdevacature(https://bit.ly/3H7Uk1r)

ORACTUEEL

Gripop financiering

MEDEDOORDECORONAPANDEMIEISAFGELOPENPERIODEIN ORGANISATIESVEELOVERGELDGESPROKEN.DAARBIJGINGHET VOORALOMHETVERKRIJGENVANEXTRAFINANCIERINGOMTE KUNNENBLIJVENONDERNEMEN.VANSUBSIDIES,DONATIES, LENINGENENCROWDFUNDINGTOTEXTRAUITGIFTESVAN AANDELEN.INDITARTIKELGAANWEINOPDEROLEN MOGELIJKHEDENVOOREENOROMHIEREENMENINGOVERTE VORMEN.

Investeringoffinanciering?

EenORpraatvaakover‘investeringen’.Ditgaatoverdeactiva (linkerzijde)vandebalans.Daarbijgaathetomhetaantrekkenvan middelenomtekunnenondernemen.Zoalseenpand,machinesen voorraden.

Definancieringbetreftdevraaghoedezeinvesteringenworden betaald.Determ‘financiering’gaatoverhetaantrekkenvan vermogen.Indebalansisditterugtevindenaanderechterzijde,de passivakant.Passivaisopgebouwduiteigenvermogenenvreemd vermogen.Financieringgaatdusomhetaantrekkenvangeldeninde vormvanhetbeschikbaarstellenvangelddooreigenaren(eigen vermogen),eenleningdooreenbank/derdenofdoorhetkrijgenvan kredietdooreenleverancier(beidevreemdvermogen).

Kernmerkvanfinanciering

Hetaantrekkenvangeldheeftaltijdconsequentiesvooreen organisatie.Nietiederefinancieringsvormpastechterinelkesituatie enbijiedereorganisatie.Devolgendevijfvragenzijndaaromvan belang:

1. Hoeveelgeldisnodig?

2. Waarishetgeldvoornodig?

3. Hoelangishetgeldnodig?

4. Watisdesituatievandeorganisatie?

5. Ishetweggevenvanzeggenschapeenprobleemofniet?

Afhankelijkvanhetantwoordopdezevragen,kanpassende financieringgezochtworden.Ditkanwordengevondeninnormale traditionelefinancieringsvormenzoalseenbanklening,totde alternatievevormenalscrowdfunding,peerfinanciering,venture capitalistenprivateequity.Elkevormheeftzijneigenspecifieke kenmerken.Hetisdusbelangrijkjeteverdiepenindevoorgestelde financieringsvorm.

AS-MAGAZINE #03 februari|2023
DoorRobLatten

Dewettelijkekant

Hetaantrekkenvanleningen,hetverstrekkenvankredieten enhetstellenvanzekerhedenisvoordeOReen adviesplichtigeaangelegenheid.Natuurlijkwordtdit beperktdoordeterm‘belangrijk’.Echter,alsde financieringgeennormaalteverwachten bedrijfseconomischeactiviteitis,valthetalsnelonderhet adviesrecht.Daarbijgaathetnietzozeeromdehoogtevan definanciering.Hetgaatvooralomdeconsequenties. Begindaaromomviahetinformatierechtinzichttekrijgen infinancieringzelf.

Interessanteonderliggendeinformatieisdande financieringsovereenkomstofhetonderliggendecontract endefinanciëleoverzichtenzoalswinst-en-verliesrekening alsmedehetkasstroomoverzicht.Samenmetde bijbehorendekengetallen(“bestuurder,waarwordtde organisatieopgestuurd?”)eneenprognose(toekomst) maaktditdeinformatievraagcompleet.

EndeOR?

Eenfinancieringheeftdirecteffectopdefinanciëlepositie vaneenorganisatie.Hetbegintdaarommethet beantwoordenvandevijfvragen.Vervolgenskangekeken wordennaarheteffectvanbijvoorbeeldrenteen aflossingenopdewinst-en-verliesrekening.Verderis belangrijkteonderzoekenwatdeconditieszijnvande lening.Welkeafsprakenzijnergemaakt,watzijnde afgegevenzekerheden,welkerisico’szijnteonderscheiden enwatzijndeconsequentiesalsernietaanafspraken wordtvoldaan?

Onlosmakelijkverbondenmetdezevrageniskijkennaar kengetallen.Veelalwordenafsprakengemaaktover normendiegehaaldmoetenworden.Eenminimumof maximumaanwinstgevendheid,ebitda,solvabiliteit,

liquiditeit,koers-winstverhouding,cashcoverratio,et cetera.Wordenkengetallennietgehaald,watisdande consequentie?Kandefinancierdeleningopeisen,komter eenboete,wordtereenbewindvoerderaangesteld?

Oftewel:hetisbelangrijkomeenfinancieringgoedte onderzoeken.Eenadviesaanvraagisdaarbijessentieel. Zoeknaardeonderliggenderisico’senafspraken.Kijkook ofdefinancieringaansluitophetdoel;datisvaakeen investering.Enonderzoekookdeconsequentiesvoorde financiëlepositie;vanwinst-en-verliesrekeningtotde balans.Isdeorganisatieinstaat,ookinmoeilijkesituaties, tevoldoenaanalleafspraken?

ORenfincieelmanagement;Definanciëlegeheimen voordeORontrafeld

RobLattenenJakovan Slootenbeschrijveninditboek definanciëleprocesseninde organisatie.Hierdoorontstaat voordeORinzichtwaardoorhij beterinstaatisomde financiëlegezondheid, adviesaanvragenennieuwe plannenbetertebeoordelen.

ORenfinancieelmanagementbestellen?

(https://www.managementboek.nl/boek/9789462158306/or-enfinancieel-management-rob-latten?affiliate=5241)

HebjeeenOR-financiënvraagvoorRobLatten? Stuurdezedannaarinfo@or-ondersteuning.nl

ROBLATTEN

Organsiatieadviseur DeVerandermotOR

EXPERTAANHETWOORD:FINANCIËN 25 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

LANGSDEMEETLAT

‘LANGSDEMEETLAT’ISEENNIEUWERUBRIEKWAARINWEEENBESTUURDERLANGSDEMEETLAT ’LEGGEN’.INTIENVRAGENHORENWEHOEDEBESTUURDERTEGENDEFUNCTIEVANDEAMBTELIJK

Watisdenutennoodzaakvandeambtelijk secretaris?

Deambtelijksecretariszorgtvooreengoede ordeningenvoorbereidingvandeagendaen verslagleggingvandeoverlegveraderingen metdebestuurderendevergaderingvandeORzelfenhet ondersteunenvandeadviseringvandeOR.Hijbewaaktdat dejuisteprocedureswordengevolgd.

4

Watvoorrolvervultdeambtelijksecretaris indemedezeggenschap?

SECRETARISAANKIJKTENWELKEROLDEAMBTELIJKSECRETARISVOLGENSDEBESTUURDERHEEFT.IN DEZEEERSTE‘LANGSDEMEETLAT’GEVENWEHETWOORDAANVERONIQUEESMANSINDS1JANUARI DIRECTEURNEDERLANDSEVERENIGINGVANZIEKENHUIZENENDAARVOORDIRECTEURGGZNEDERLAND. 2

1 3

Vindjedatdebestuurderbetrokkenmoet wordenbijdewervingvandeambtelijk secretaris?Waaromwel/niet?

Enerzijdsishetfijntewetenmetwiejeals bestuurderhetgenoegenhebteniseen voorafgaandklikgesprekwelfijn.Anderzijdsisdeambtelijk secretarisvandeORenisergeenformelepositievande bestuurderopdatpunt.Ikdenkdatbijgezonde verhoudingentussenORenbestuurderdaargoede werkafsprakenovergemaaktworden,inhetbelangvan eengoedesamenwerking.

Inmijnbelevingvervultde ambtelijksecretariseen neutralerolalshetgaatom degesprekkendieplaatsvindentussen bestuurderenOR.Maarhijkannatuurlijk veelinvloedhebbendoordekeuzevan formuleringvandeadviezenenwellicht somsnogmeerindeinformelecontacten inaanloopnaardevergaderingentoe.

Overwelkecompetenties moetdeambtelijk secretarisbeschikken?

Deambtelijksecretarismoet accuraatzijn,moetgoed kunnenluisterenenmoetertegen kunnendathijzelfnietopdevoorgrond staat.Daarnaastishethebbenvaneen goedeschrijfstijlergbelangrijk.

26

7 5

Zoudeambtelijksecretarisookde bestuurder/HRmoetenadviseren?

Ikhebdatweleensgedacht,maarkomdaar eigenlijkopterug.Alleeninhetkiezenvandejuiste procedure(hoedoenwealsORenbestuurderdedingen goed)ishetfijnomsameneenadviestekrijgenoverde juisteroute.Voorinhoudelijkeadviseringaande bestuurderzoudezezijneigenadviseurmoetenhebben omdeobjectiviteitteblijvenwaarborgenendeambtelijk secretarisnietineenlastigepositietebrengen.

Wanneerdoeteenambtelijksecretarishet mindergoed?

Ikdenkdateenambtelijksecretarishet mindergoeddoetalshijduidelijkzijn voorkeurlaatblijkentijdensdevergadering endaarmeehetopengesprektussenORenbestuurder belemmert.Onzorgvuldigeverslagleggingenverkeerde adviseringopdeprocedurehorendaarookbijalsniet wenselijk.

8 6

Hoezietjouwcontactmetdeambtelijk secretariseruit?

Wanneerdoeteenambtelijksecretarishet goed?

Deambtelijksecretarisdoethetgoedalshet inhoudelijkgesprektussenbestuurderenOR maximaalgefaciliteerdwordt.Geenzorgenoverdejuiste procedures,zodatiederepartijzijnrolgoedkanspelen.

VERONIQUEESMAN

MijnnaamisVeroniqueEsman.Ikben getrouwdmetIdoenmoedervantwee zonen,Floris(17)enHai-Jun(12).Wijwonen inVoorschoten.Mijnhobby’szijntennis, hardlopen,wandelen,reizenenopstap gaanenlekkeretenmetvrienden.

Ikwasongeveer20jaarwerkzaambijde Rijksoverheid.Mijnlaatstefunctiedaarwas directeurcuratievezorgen plaatsvervangendDG.Daarnabenikop1 januari2017aangesteldalsdirecteurvande NederlandseGGZ.

Metheelveelplezierhebikdeafgelopen jarengewerktaanhetversterkenvande positievanonzebrancheorganisatieenheb iksamenmetmedewerkersenbestuurders vormgegevenaandetransformatievaneen klassiekebrancheorganisatienaareen netwerkorganisatie.

Sindsbeginditjaar,1januari2023,hebikde overstapnaardeNederlandseVereniging vanZiekenhuizengemaakt.Ookdaarbenik directeurvandebrancheorganisatie.

Mijncontactmetdeambtelijksecretaris bestaatuithetafstemmenvanagenda,het plannenvanonderwerpenenverslaglegging vandeoverlegvergaderingen.Ookstemmenwemetelkaar berichtgevingnamensdeORafenvanuitmijnkant berichtgevingaandeorganisatiewaardierelevantisen allemedewerkersraakt.Deambtelijksecretarisgeleidtdit dandooraandeOR-ledenenzorgtvooreenreactie.

10 9

‘Alsikambtelijksecretariswas,zouik….’ Hetdoenzoalsmijneigenambtelijk secretarishetdoet.Beheerstenrustigen dienendaanhetwelenweevande organisatie.

Welketiphebjevoorjeopvolgerbijde NederlandseGGZ?

ZorgvooreengoedcontactmetdeOR, betrekzevroegtijdigbijjeplannenenstem decommunicatierichtingmedewerkersmet henaf.Geefhenderuimtejebesluitvorming teondersteunen,maarweeswelrolvastaan beidekanten.

27

BOEK

recensie

DoorHeleneHubers

Machtigmooiemedezeggenschap.Alleenaldetitelmaaktjevrolijk.Dedubbele boodschapisintrigerend:machtigenmooi.Endatisprecieswatdeauteursinhetboek overtuigendlatenzien:medezeggenschapiseenbeetjeeen‘machtsspel’;maardanleuk.

AdvocaatAnnetteTerpstraenpsycholoogKatrienHugenholtzontmoettenelkaartijdenseen adviestraject.Zebeslotensamenaaneengroterpubliektelatenziendatspruitjesluchtniet bijdeORhoort,maarplezierwel.

Machtigmooiemedezeggenschap isvooralbedoeldvoorkersverseOR-ledendiede spelregelsnognietkennen.MaarookvoorOR-leden–enambtelijksecretarissen–dieerallangerzitten,ishet leerzaam.Hetboekislogischopgebouwd.HetbegintmetdeinrichtingvandenieuwsamengesteldeOR:het reglement,faciliteitenregeling,ambtelijksecretaris,etcetera.Daarnadoendeauteursuitdedoekenhoehetoverleg metdedirectieplaatsvindt.Daarbijisdegelijkwaardigepositieeenbelangrijkonderdeel.SteljealsORniet ondergeschiktop,isdeboodschap.Debestuurdermagbijvoorbeeldvaakeeninformatievoorspronghebben,maarals ORhebjeinformatierechténjekuntdeinbrengvancollega’sbenutten.En–heelergbelangrijk–zorgvooreengoede voorbereiding.Alsjeweetwaarjeoverpraat,vanuiteeneigenOR-visiekunjedeoverlegvergaderingechtgebruikenals eenmomentvaninvloed.

Hetcontactmetdecollega’sisvoorveelOR’sgeenvanzelfsprekendheid.Hoezeteinformeren,raadplegenenactiveren wordtkortuitdedoekengedaan.Leukisdatdeauteursuitgebreidingaanophoeomtegaanmetindividuelevragen vancollega’s.NergensindewetstaatdatdeORzichdaarnietmeebezigmaghouden(maarpasopdatjejenietvoor eenkarretjelaatspannenofopdestoelvaneenHR-managergaatzitten).

Vooralinteressantishethoofdstuk Hoeovertuigenzonderruzie.Watmijvaakopvalt,isdatOR-ledenwillenleren onderhandelen,terwijlzedatindepraktijknooitdoen.TerpstraenHugenholtzlatenziendatOR’sandere instrumentenhebbenvooreffectiefoverlegmetdebestuurder.Zegebruikendaarvoordevijfoverlegstijlenvan Thomas&Kilmann:vasthouden,samenwerken,compromis,negerenenaanpassen.

InhetlaatstehoofdstuklatenzezienhoedeORgebruikkanmakenvanzijnrechtomeenproceduretestartenbijde Ondernemingskamerofdekantonrechter.Indepraktijkgebeurtdatweinig.Maaralleenaldathetkan,iseengeweldig rechtvandeOR.

Opverschillendeplekkeninhetboekstaankadersmetjuridischeenpsychologischeachtergrondinformatie.

BijvoorbeeldpsychologischevalkuilenvaneenORdiedeeenheidwilbewaren.Ofeenjuridischstukjeoverwat ‘belangrijk’indeWORbetekent.DatkannogaleenpuntvandiscussiezijntussenORenbestuurder.

Aansluitingoppraktijk

Vernieuwend

Leerzaam

Leesbaarheid

Inspirerend

Gemiddeld

Nuttigéneenbeetjeirritantzijndeverwijzingennaarextra informatieopdewebsitesvandeorganisatiesvanbeide auteurs.Checklistswaarnaarwordtverwezenzittenachtereen link.Endaarvoormoetjejeemailadresgeven.Daarzalhetwel omgaan,wantdiechecklistshaddenprimainhetboekerbij gekund.

Maarlosdaarvan:alsjeditboekjehebgelezen,beginjevrolijk aanhetOR-spel!

28 PLACEYOURCATEGORYHERE

Becreative!

Inven�evezeteloplossingen

Verbondenals medezeggenschapsadvocaataan Pallasadvocatenenals universitairdocentaandeTilburg University.

Inzendenvanvragenkanvia info@or-ondersteuning.nl

IederjaarvolgiksamenmetLiza Arendseencursus.Daarbijzoekttelkens éénvanonsdecursusuit.Delaatstekeer (pre-corona)wasdecursuszakelijk tekenen.Eenuitdagingvooriemanddie nietechtkunstzinnigisaangelegden notabenekleurenblind(watikallemaal niethebgedaanommijnskillste verbeterenophetgebiedvanhandwerken enmuziek;metweinigresultaat).Neemt nietwegdatikgraagtevindenbeninde culturelezalenvanNederland.Vooralbij muziekendans.

Ikprobeercreativiteitookaantejagen binnendemedezeggenschap.Ditonder hetmotto:

Hetkanookanders!

Weziendatveelmedezeggenschapsorganen(endebijbehorende medezeggenschappers)vastzitteninhet standaarddenkpatroon.Zovan:hetstaat inhetSER-voorbeeld-reglement,dúsishet goed.Of:Zodoenwehetaljaren.Zekers,ik houvanhistoriedusdiemagjezekerniet vergeten,maarjemoetvakerverderkijken. Inhetbijzondergeldtdan:tegenwelke problemenlopenweaanenhoelossenwe zeop.

Gedurendemijnbijnadertigjarige medezeggenschapspraktijk(oef)benik tegeneenaantalveronderstellingen aangelopendienietaltijdjuistzijn:

•Ermoeteenquoruminhetreglement staan;

•Eenondernemingsraadkanenkeluit OR-ledenbestaan;

•Hetlijsten-ofpersonenstelselisheilig;

•Jemagnietafwijkenvandetermijnen zoalsopgenomeninhetSERvoorbeeldreglement.

Hetisopvallendhoeweinigdewet eigenlijkinhoudelijkregeltoverde werkwijzevaneenondernemingsraad.Eris meermogelijkdanjevaakdenkt.Daarom vraagikdoorgaanseerstaandeledenvan deondernemingsraadwatzegraagfeitelijk willenbewerkstelligenenwaarom. Vervolgensprobeerikdatineenjuridisch vattegieten.Doorgaansluktdatwel. Sommigeondernemingsradenkiezener desalnietteminvooreenconstructiete kiezendiejuridischnietistoegestaan, gewoonomdatdithetbestebijde organisatiepast.Sic.

Veelondernemingsradenzettenzichzelf nodeloosschaakmat.Ditkanbijvoorbeeld gebeurendoorinhetreglementopte nemendatdemeerderheidvandezetels aanwezigmoetzijn.Goedbedoeld,maar watdoenwenumetvacantezetels?Dit probleemvalteenvoudigtevoorkomen doortesprekenoverledeninplaatsvan overzetels.

Inhetbijzonderzienweditookgebeuren metdeinvullingvantussentijdse verkiezingen.Dewetzegtenkeldatinhet reglementeenprocedurehiervoormoet zijnopgenomen.Nietdatjedúsnieuwe verkiezingenmoethouden.Enooknietdat dezedanalleenvoordezekiesgroepmoet plaatsvinden.Jekuntbijvoorbeeldbepalen datdeondernemingsraadverkiezingen kan houden.Dusniet moet.Erontstaatdaneen discretionairebevoegdheidbijde ondernemingsraad.Jezouook restkandidatenuitanderekiesgroepen kunnenbenoemen.Ditkunjeookdoenals ernaverkiezingennogvacatureszijn.

Erisdusechtveelmogelijk.Meerdanje denkt.Weescreatief!

29 AS-MAGAZINE #03 februari|2023 EXPERTAANHETWOORD:WET-&REGELGEVING
DoorStevenJellinghaus DR.MR.STEVENJELLINGHAUS

Alsambtelijk secretaris kunjeoveral instappen

INOKTOBER2021STARTTEJORINDEKOENENALSAMBTELIJKSECRETARISBIJDEONDERNEMINGSRAADVANCHEMISCH BEDRIJFSONNEBORN.KORTDAARNABEGONZEOOKBIJEENEXAMENCOMMISSIEVANHOGESCHOOLWINDESHEIM.ENIN OKTOBERVORIGJAARVOLGDEEENDEELRAADVANDEHOGESCHOOLVANAMSTERDAM.WIJWARENBENIEUWDOFZE VOORDEZEDRIEHEELVERSCHILLENDEMEDEZEGGENSCHAPSORGANENOOKHEELANDEREKENNISENVAARDIGHEDEN NODIGHEEFT.ENOPHOEVEELVERSCHILLENDELAPTOPSWERKTZE?

DoorLizaArendsenHeleneHubers

Drieverschillendefuncties

BijeenvorigewerkgeverzatJorindeKoeneninde ondernemingsraad.DeWetopdeondernemingsradenen dewerkzaamhedenvaneenOR-ambtelijksecretariswaren haardusvertrouwdtoenzebegonbijSonneborn.Ze merktealsneldatzehaareigenOR-ervaringdaargoed kwijtkon.Jorindeisernunaareigenzeggendedrijvende krachtachterdemedezeggenschap.

DeexamencommissiebijWindesheimisanderekoek. Jorindebegonerzonderenigeervaringenleerdeeral doende.Alssecretarisvandeexamencommissiebeheert Jorindedemailbox.Daarinkomenverzoekenvan studentenvoorbijvoorbeeldextrakansenoptentamensof vrijstellingomdatzehetvakalergensandershebben gevolgd.Desecretarisverzameltdeverzoeken,beoordeelt watwelennietbijdecommissiethuishoortenzorgtdatde

documentatiecompleetis.Bijextraherkansingenvanwege bijzondereomstandighedenmoetenstudenteneenbewijs aanleveren.Jorindeherinnerthendaaraan.Ookberichten vandocentenkomenindemailbox.Diegaanover vermoedensvanfraudeofplagiaat.Eensindetweeweken vergadertdedriekoppigecommissieoveralleverzoekenen berichten.Uiteindelijkkrijgendebetrokkenstudentenvan Jorindetehorenwatdeuitspraakvandecommissieis. “Datmoetnatuurlijkjuridischgoedinelkaarzitten,omdat studentenalszeheternietmeeeenszijnnognaarhet collegevanberoepkunnen.”

Dedeelraadvandefaculteitdigitalemediaencreative industryvandeHogeschoolvanAmsterdamisweerheel anders.Dieraadbestaatvoordehelftuitmedewerkersen deanderehelftuitstudenten.“Hetgrappigeisdatereen aantalouderestudenteninzit,waarvanikinhetbegin

30 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
heelverschillende medezeggenschapsorganen
JorindeKoenenwerktvoordrie

dachtdatzijdocentenwaren. Sommigestudentenwetenheelgoed waarzehetoverhebben.Datisleuk omtezien.Inprincipezijnstudenten voorhunwerkindedeelraad vrijgesteldvancolleges.Datluktniet altijd.DatziejeineenORnatuurlijk ookgebeuren;dusdaarinlijkthetwel opdeOR.”

Verschillendewetten Jorindeheeftindiedriefunctieste makenmetverschillendewetten:de Wetopdeondernemingsraden(WOR) endeWetophethogeronderwijsen wetenschappelijkonderzoek(WHW).

Dewettenkomengrotendeels overeen.Voorgenomenbesluitenmet personeleconsequentiesworden bijvoorbeeldaltijdvoorgelegdaanhet medezeggenschapsorgaan.Maarer zijnookverschillen.Werkenopde automatischepilootziterechtnietin. Eenopvallendverschilishet instemmingsrechtophoofdlijnenvan debegrotingdatvoorkomtinde WHW,maarnietindeWOR.

Dehogescholenhebbeniederook huneigenonderwijs-en examenregelingen(OER’s).

Begineneindevande besluitvorming Eenonderwijs-enexamenregeling wordtterinstemmingvoorgelegd. Jorindezitalsadviseurvande deelraadvanHogeschoolvan Amsterdamaanhetbeginvanhet besluitvormingsproces.De examencommissiehanteert vervolgensdevastgesteldeonderwijsenexamenregelingenborgtdaarmee deafstudeernorm.BijHogeschool WindesheimzitJorindealssecretaris vandeexamencommissiejuistaan

heteindvanhetproces.Jorinde:“Het leukevanhetwerkenvooreen deelraadéneenexamencommissieis datjebijdedeelraadaanhetbegin vaneenbesluitvormingzitenbijde examencommissiewerktmethet uiteindelijkeresultaat.”Een examencommissieisvolgensJorinde goedtevergelijkenmeteen klachtencommissie.

Debasisvandedeelraad

Dedeelraadvandefaculteitdigitale mediaencreativeindustryvande HogeschoolvanAmsterdamtelt zeventienleden.Jorindemerktdatde ambtelijksecretarisdaardeconstante factoris,debasisvandedeelraad.

Hetleukeisdatjebijdedeelraadaanhet beginvaneenbesluitvormingzitenbijde examencommissiewerktmethet uiteindelijkeresultaat.

31 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

“Iedereendoetheternaast.studenten moetennatuurlijkstuderen,maar docentenhebbenookheelveel dingenernaast.Nuisdevoorzitter eendocent.Diedoethetvoorhet derdejaar,dusdieisgoedingewerkt. Maarhetkanookeenstudentzijn.De doorstroomgaatsnelinzo’n deelraad,doordatdestudentener nooitlanginzitten.Enerkomtheel veellangsbijdedeelraad.Veelen heeldiversendatmaakthetwel ingewikkeld.”

Ambtelijksecretarismet verschillendetaken InalhaarfunctiesisJorindeambtelijk secretaris.Detakenzijnoveralheel anders:“HetverschiltusseneenOR eneenexamencommissieisdatjebij delaatsteopstudentniveaubezig bent.Enjebentveelmeermetde uitvoeringvanderegelsbezigdanin eenOR.EenORkijktbrederenhelpt debestuurderjuistbijhetopstellen vanderegels.BijdeHogeschoolvan Amsterdamheeftdedeelraad instemmingopdeOER.Daarmaakje dussamendatreglement. Indedeelraadgaathetvooralniet overindividuelepersonen,terwijldat bijdeexamencommissiejuistwélhet gevalis.Daarbehandeljede verzoekenvanindividuelestudenten enmethenhebjedaardoorveel contact.Bijdeexamencommissie gaathetveelmeeroverdeuitvoering vanderegelsdanbijeenOR.Enals secretarisvandeORkijkjevooral naardeorganisatieinhetalgemeen enhelpjedebestuurdermet opstellenvanderegels.”

Uiteraardzijnerookovereenkomsten. Ookdeambtelijksecretaris ondernemingsraadchecktofeen adviesaanvraagof instemmingsverzoekcompleetisvoor deORermeeaandeslaggaat. Jorinde:“Desecretarisvande examencommissiemoetheelprecies zijn,goedkunnenschrijvenennetjes werken.Maardatgeldtvooralle ambtelijksecretarissen.Enje organiseertennotuleertookde vergaderingen.”Overalisdeambtelijk

INTHESPOTLIGHT 32

secretarisdespininhetweb.En, benadruktJorinde,jemoetdatleuk vinden.“Jemoetnauwkeurigzijn.Dat geldteigenlijkvoorallecommissies enradendieerzijn.Ikdenkdatik overalinkonstappen,omdatjeals ambtelijksecretarisdie zorgvuldigheidenervaringhebten dankunjeookanderetakensnel oppakken.”

Functiesuitelkaarhouden HoehoudtJorindeallesuitelkaar? “Hetuitelkaarhoudenisbest makkelijk,Ikprobeernietallesdoor elkaartedoen.Dusikblokeenbeetje. Voordeexamencommissiekijkikwel iederedagnaardemail.Somszijner verzoekendiehaasthebben.Ensoms moetenookverzoekentussende vergaderingendoorbehandeld worden.Sonnebornisrelatiefheel rustig,daarwerkikgemiddeldzo’n vijfazesuurperweek.Somsdenkik wel‘daarspeeltwatendaarspeelt ookwat.Watgaikeerstdoen?’Maar ikprobeerzominmogelijkdoor elkaartedoen.”

Solistisch,maarbijeenteam

Inhaarvorigefunctiealsredacteur werkteJorindeKoenenvooralinhaar eentje.Solistischwerkenpastbijhaar, maarzemistecollega’s,zemistehet ombijeenteamtehoren.Jorinde:“Je hebtalsambtelijksecretariseen solistischefunctieenjedoetietsheel speciaalsbinnenzo’n medezeggenschapsorgaan.Maarje hebtweldeORofdedeelraadom meeteoverleggenofietsaante vragenenzijmoetenjouinput leveren.Daaromzieikdatalsmijn teamenmijncollega’s.”

Eenbureauvollaptops?

Erzijnambtelijksecretarissenmet eenbureauvollaptops.Jorinde houdthetbeperkt:“VoorWindesheim hebikeenapartelaptopendatvind ikfijn,wantdaarmoetikinde studentenadministratiemet vertrouwelijkeinformatiekunnen werken.VoorSonnebornende HogeschoolvanAmsterdamgebruik ikgewoonmijneigenlaptop.”

JORINDEKOENEN

Werkzaambij:

DeondernemingsraadvanSonneborn deexamencommissieWindesheimende deelraadHogeschoolAmsterdam

INTHESPOTLIGHT 33
JORINDEKOENEN Ambtelijksecretaris
“ Overalisdeambtelijksecretarisdespinin hetweb.Enjemoetdatleukvinden.

DATAAS-OPLEIDINGEN

FEBRUARI 13 WegwijsindeWORAS1 MAART 8 MetsuccescommunicereninlastigesituatiesAS2 20 BasiselementenvansuccesvolleOR-communicatieAS1 28 TeamcoachingAS3 APRIL 12 InzichtindeinformatiestroomvandemedezeggenschapAS1 12 OrganisatievanachterbancommunicatieAS2 17 StrategieenmedezeggenschapAS3 MEI 8 PraktischetoepassenvanORwet-enregelgeving(deelI)AS2 8 Aandeslagmetdebasis:Financiën,ArboenHRAS1 22 PraktischtoepassenvanORwet-enregelgeving(deelII)AS2 24 EendoeltreffendevergaderingdoorondersteuningvandeambtelijksecretarisAS1
Klikhier voordegeheleagendavanAS-opleidingen (ofkijkopwww.as-opleidingen/evenementen/)
Aanmeldenkanviadewebsite: www.AS-opleidingen.nl

NIEUW: Aandeslagmetdebasis:Financiën, ArboenHR

TRAININGVOORJUNIORAMBTELIJKSECRETARISNIVEAU1

Deondernemingsraadheefteniginhoudelijkinzichtinfinanciën,arboenhrnodigomzijnwerkgoedtestructureren.De ORhoeftgeenexperttewordenindezegebieden,maarmoetwelvoldoendekennishebbenomdejuistevragentekunnen stellen.ZozijnfinanciëndebasisvooreenOR.Pratenoverwerkdrukofwerkgelukheeftweinigtoegevoegdewaardealsde ORnietookdefinanciëlevoor-ennadelenkanbenoemen.Dezezogenaamdebusinesscaseisnamelijkeenbelangrijk aspectvoordegesprekspartnervandeOR.OokgaatheteromdatdeORzichtheeftopdewijzewaaropfinanciëleplannen wordengemaaktenhoedaarinvloedopuitgeoefendkanworden.DitkomttotuitdrukkingindePlanning&Controlcyclus.DaarmeewordtookduidelijkdatdeORzichtmoethebbenopdebelangrijkstehr-thema’sdiespelenenhoedie samenhangen.Watiseenstrategischpersoneelsplan?Welkehr-trendszijnwaarneembaarenhoekunjedaaralsORop inspelen?Tenslotteisernoghetaandachtsgebiedvandearbo,dearbeidsomstandigheden.Voorveelmedewerkerseen belangrijkthema.DeORzaldaaromhieropnietalleenkennismoetenontwikkelen,maarookmoetenwetenwelkerolhij bijhettotstandkomenvanbeleidheeft.

Alsambtelijksecretarisgaathetvooralominzichttehebbenindebasisvandezedriethema’s.Welkeonderwerpenspelen eenbelangrijkerol?Hoezietdejaarlijksecyclusvandezeonderwerpeneruit?WaarkanenmagdeORinvloedop uitoefenen?Alsjuniorambtelijksecretariswordtervanjeverwachtdatjenietalleenbasiskennishieroverhebt,maarde ondernemingsraadookkanattenderenopdejuisteproceduresenaanwezigefinanciëleinformatie.

AS-opleidingenheeftsamenmetRobLattendenieuwetraining‘Aandeslagmetdebasis:Financiën,ArboenHR’ ontwikkeld.Naastinhoudelijkebasiskenniseneenoverzichtvandeterugkerendethema’sbinnendezedrievakgebieden, krijgjevooralookhandvattenaangereiktomalsambtelijksecretarisdeORhierinopwegtehelpen.

Voor2023staatdetrainingtweemaalgeplandopmaandag8mei2023enmaandag11december2023.

Meerinformatieofaanmeldenviadewebsite: WWW.AS-OPLEIDINGEN.NL

TRAINERINBEELD-ROBLATTEN

Robheeftmeerdan20jaarervaringindemedezeggenschap.Hijheeftbedrijfskunde gestudeerdaandeRadboudUniversiteitNijmegenendaarnaasteenmastermet specialisatieControllingafgerond.Hijistrainerenadviseurvanondernemingsradenbij DeVerandermotOR.Hijisgespecialiseerdinstrategischeenfinanciëleanalysesbijfusies enreorganisaties.DaarnaastisRobwerkzaamalsseniorlectureropdeHogeschool Rotterdamenishijauteurvanonderandere‘OndernemingsraadvoorDummies’enhet onlangsuitgegeven‘ORenfinancieelmanagement’.

VoorAS-opleidingenverzorgtRobdetrainingsmodule:

Aandeslagmetdebasis:Financiën,ArboenHR

ROBLATTEN

Hoelangwerkjealsamenmetambtelijksecretarissenenwatisjouwvisieopdie rol?

“Ikbenalsadviseuralmeerdan20jaarwerkzaamindemedezeggenschap.De ambtelijksecretarisisvoormijeenbelangrijkeschakel.Iemanddieaandeenekant overzichtenstructuurcreëert.Aandeanderekantiemanddieookinhoudelijkgoedop dehoogteisvandegangvanzakenindeorganisatie,enookvanonderwerpenzelf.HijisonmisbaarvooreenOR, maarookvoordebestuurder.Enjuistomdatikineenspecialistischgebiedwerk,hebikregelmatigeentelefonisch gesprekmeteenambtelijksecretarisomeventesparren.Overdeorganisatie,deontwikkelingen,deOR,overhet vakgebiedenoverdemanierwaarophetOR-werkkanwordenopgepakt.”

OrganisatieadviseurDe VerandermotOR

AS-OPLEIDINGENUITGELICHT 35 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Deambtelijksecretaris:betrokken buitenstaanderoftrouweteamspeler?

PollOR-ondersteuningnaarbetrokkenheidambtelijksecretarisbijOR-team

DEAMBTELIJKSECRETARISHEEFTEENBIJZONDEREPOSITIE.NIETALLEENBINNENDEORGANISATIE,MAAROOKTEN OPZICHTEVANDEONDERNEMINGSRAAD.HIJWERKTIMMERSNAUWSAMENMETHETOR-TEAM,MAARISDEENIGE ZONDERSTEMRECHT.VAAKISHIJDEEXPERTOPHETGEBIEDVANDEMEDEZEGGENSCHAPENADVISEERTHIJDEORZO ONAFHANKELIJKENOBJECTIEFMOGELIJK.INHOEVERREMAAKTDEAMBTELIJKSECRETARISDEELUITVANHETOR-TEAM? OFLIGTDITINGEWIKKELD?HOEWORDTDITDOORDEAMBTELIJKSECRETARISZELFERVARENENWELKEFACTORENZIJN HIERINBEPALEND?

DoorMaximeNoordermeer

OR-ondersteuningheefteenpollgehoudennaarhetgevoelvanbetrokkenheidvandeambtelijksecretarisbinnenhetORteam.Isereenverschiltussenmensendiesindskortofallangvoordeondernemingsraadwerken?Enmaakthetuitofze alszzp’erofinloondienstwerken?Intotaaldeden93ambtelijksecretarissenuithethelelandmeeengavenantwoordop dezevragen!Deuitkomsten:

DeambtelijkiseenbijzonderlidvanhetOR-team,netalseen keeperbijeenvoetbalelftal.

DUURVANWERKZAAMHEDENALSAMBTELIJKSECRETARIS

Indegrafiekisteziendathetgrootstedeel vanderespondentenallangerdanvijfjaar werkzaamisalsambtelijksecretaris.Uitde gegevensblijktdatergeenverbandbestaat tussenhetaantaljaardateenambtelijk secretariswerkzaamisenofhijzich onderdeelvoeltvanhetOR-team.Het percentagedatzichzelfbeschouwtalsdeel vanhetteamisnamelijkvooralledriede categorieëngelijk:ongeveer60%.Deroldie eenambtelijksecretarisaanneemtineen teamlijktdusmeervananderezakenafte hangen.

AS-POLL 36 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

OR-VOORZITTER|COCKYSTIJGER

CockyStijger,voorzittervandeORvanAVRafvalverwerking,vindthetbelangrijkdat deambtelijksecretariszichonderdeelvoeltvandeOR.Endaarbesteedtzedanook aandachtaan.DeORvanAVRafvalverwerkingwordtnuondersteunddoorKarlijn (ingehuurdviaOR-ondersteuning).

Deonafhankelijkheidvandeambtelijksecretariskanbeïnvloedwordenalshijte betrokkenisbijhetteam.Ofalshijmeebeweegtmethetgroepsgevoelenmetde verhalenenemotiesdieerspelen.Hijmoetbewusteenpasachteruitkunnendoenen meteenhelicopterviewnaarhetgeheelkijken.Bovendienzaldeambtelijksecretaris eenstapterugmoetendoenophetmomentdathemonafhankelijkadvieswordt gevraagdofophetmomentdathijdeOReenspiegelvoormoethouden.Cockyvindtdatdatookeenrolisvande ambtelijksecretaris.Netalswat‘speldenprikjes’uitdelenomdeboelscherptehoudenenhetbesteuithetteamte halen.Zezietditalseensamenspelmetdeambtelijksecretaris.HetisdaarombelangrijkdatdeOR-voorzitteren ambtelijksecretariseengoedeklikhebben.“Inveelgevallenisdeambtelijksecretarisookmijngewetenenmoetik blindophemkunnenvertrouwen.Hijhoudtmijscherp.”

BESTUURDER|SIMONSIBMA

VolgensSimonSibma,voorzittervanderaadvanbestuurvandeSociale Verzekeringsbankzorgteengoedeambtelijksecretariservoordathij/zijdeeigen neutraliteitbewaartennietopdestoelvandeORgaatzitten.Hetistegenwoordig geenuitzonderingdatdeambtelijksecretarisbinnendeorganisatiedepersoonisdie hetlangsteindemedezeggenschapzitenoverdemeestekennisenervaringbeschikt. Deambtelijksecretarisissteedsbelangrijkergewordenvoordecontinuïteiten professionaliteitvandemedezeggenschapinsteedscomplexerwordende organisatiesmetditowerkprocesseneneengroterewisselingvanledenbinnen ondernemingsraden.

Wanneerdeambtelijksecretarisderolheeftvanadviseurmedezeggenschap,voorzowelbestuurderalsOR,neemt hij/zijautomatischeenneutralepositieintussenbestuurenOR.Isdeambtelijksecretarisdeadviseurvanalleende OR,danishetookbelangrijkdathij/zijzuiverblijftinderolvanadviseuropinhoudenproces,ongeachtofde ambtelijksecretariszichzelfonderdeelvoeltvanhetteamofniet.Ditzounietuitmoetenmaken.

AS-POLL

AANSTELLING

Demeesterespondentenwerkeninloondienst.Vandezemensenheeftongeveer60%hetgevoelonderdeeltezijnvanhet OR-team.Vandezzp’ersenmensendieinbeideaanstellingsvormenwerkenzijnerteweinigresultatenomeenconclusie uittetrekken.Welzijneraanwijzingendatdeaanstellingsvormnietvangroteinvloedisopdematewaarindeambtelijk secretariszichonderdeelvoeltvanhetOR-team.

POSITIETENOPZICHTEVANHETOR-TEAM

Ongeveer60%vanderespondentenzietzichzelfalsonderdeelvanhetOR-team.Uitdehiervoorbesprokengegevensblijkt datdeduurvandewerkzaamhedenendeaanstellingsvormeigenlijkgeenrolspelenbijdedeelnameaanhetOR-team. Maarwelkeelementenzijndanwélvanbelang?

Somszegjewijen somszegjejullie ASPOLL 38 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

TRAINER|JOHANBERENDS

Ikkomzeinallesoortenenmatentegen:ambtelijksecretarissen.Deeenisadviseur medezeggenschap,deandersecretarisvandeORenweereenanderkopieerten notuleert.Devariatieisnogalgroot.Ennaarmijnideeisereenrelatiemetomvang organisatie,omvangORenaantalurendieeenambtelijksecretarisheeft.Maar daaropzijnuitzonderingen.

Watjevaakziet,isdatderolvandeambtelijksecretarisinhetOR-teamsterkafhangt vandevoorkeurvandevoorzittervandeOR,deambtelijksecretariszelfendievande OR.Devraagisnatuurlijkofdateengoedideeis.

Mijnvisieophetvak–wantdatishet–vanambtelijksecretariskanikhetbestepuntsgewijsweergeven:

• Jebentverantwoordelijkvooreffectievemedezeggenschapindeorganisatie.

• Jehebteenvisieophoedemedezeggenschapinjouworganisatieerbijstaat.

• Jehebtafgestemdmetallestakeholders(bestuurder,directie,staf,hoofdHR,bestuurssecretarisenOR) welkeverbeterpuntenerzijninhetbesluitvormingsproces.

• Jehebteenmeningoverdeoverlegwaardigheidvandocumenten,agendaenadviesaanvragenen instemmingsverzoeken.EnoverdeadviezendiedeORoplevert.

• JehebtregelmatigoverlegmethetdagelijksbestuurvandeORoverdeinhoudelijkekwaliteitende effectiviteitvandemedezeggenschap.

Metanderewoorden‘jekomtnauwelijkstoeaanteamlidzijn’.Toch?

Jekuntnatuurlijkalsmensdeeluitmakenvanhetteam,maarjezultaltijdvoldoendedistantiemoetenbewarenom naarallestakeholderskritischtekunnenzijnophunbijdrage.Naarmateallestakeholdersjemeerenmeerals wezenlijkonderdeelvandeORgaanzien,neemtje‘rechtvanspreken’(leesadviseren)naarallenaf;naarde bestuurder,maarooknaardeOR.Enjuistdieheeftafentoeinzijnuitdagendepositieenrolstevigefeedbacknodig. Ambtelijksecretariszijnisingewikkeld,uitdagend,eengroteverantwoordelijkheidenleuk!

CONCLUSIE

UitdevragenlijstblijktdatdemanierwaaropeenambtelijksecretariszijnpositiebinnenhetOR-teamervaartte makenheeftmetheteigenkaraktervandeambtelijksecretaris,dewijzewaarophijhetambtvervultendewijze waaropdeORtegendeambtelijksecretarisendienswerkzaamhedenaankijkt.Eriseenduidelijkescheidingtussen ambtelijksecretarissendiebewustnaasthetteamgaanstaan,omhunfunctiezogoedmogelijkuittevoeren,en ambtelijksecretarissendieaangeveneenonderdeelvanhetteamtezijn,maarwatafstandcreërenwanneerzeeen adviserenderolaannemen.

InteressantisdaterookenkelesituatieszijnwaarbijhetafhangtvandeOR-leden,ofzelfsvanalleendevoorzitter.Zo verteltiemand:“BijdevorigevoorzittervoeldeikmeechtonderdeelvanhetOR-team,maarbijdehuidigevoorzitter nietmeer”.

Watelkeambtelijksecretarisiniedergevalbelangrijkvindt,isdeeenneutralepositietenopzichtevandeOR-ledente waarborgen.Hoehieraanvormgegevenwordt,verschiltperambtelijksecretarisenperOR.Waterhoedanookuitdit onderzoeknaarvorenkomtisdat,vooreenoptimaleuitvoeringvanzijnambt,deambtelijksecretariszichthuismoet voelenbijdeondernemingsraad.

ASPOLL

Vacature

Ambtelijksecretaris ondernemingsraad BovenijZiekenhuis (26uur|Amsterdam)

Wijzijneenziekenhuisdatzichmetpassieinzetvoordeinwonersvan Amsterdam-Noordenomgeving.Onzekrachtisiedersbevlogenheiden onzeomvang.Samenwerkenweaaneenduurzaameninnovatief BovenIJ.Zozettenweonsinvooreentoekomstbestendige gezondheidsorganisatievooronzepatiëntenenmedewerkersen dragenwebijaaneengezondereregio.

DeOndernemingsraad(OR),bestaandeuit13leden,behartigtde belangenvandemedewerkersinhetBovenIJziekenhuis,zonderhierbij debelangenvandewerkgeveruithetoogteverliezen.DeORiseen gelijkwaardigegespreks-enonderhandelingspartnervandeRaadvan Bestuur.DeambtelijksecretarisondersteunthetDagelijksbestuur(DB) vandeOR,datbestaatuitdevoorzitter,vicevoorzitterensecretaris.

Doejemetonsmee?

Wijzijnopzoeknaar

eenambtelijksecretarisdieverantwoordelijkwordtvoorallesecretariëleen administratievewerkzaamhedentenbehoevevandeOR,zoalshet organiserenvanoverlegvergaderingen,hetbijhoudenvandeagenda,het makenvanverslagenenhetbewakenvanactiepuntenenarchiefbeheer. Ookhebjeeenadviserendeenbeleidsondersteunendetaak,zowel inhoudelijkalsprocedureel,metinachtnemingvandebepalingenvan wetgeving,waaronderdeWetopOndernemingsraden(WOR).

Daarnaastzorgjevoordebeschikbaarheidvanallebenodigdefaciliteiten encommunicatieaanbetrokkenen,zodatdeORoptimaalkan functioneren.Denkhierbijaanzakenalshetregelenvanscholingvoor OR-ledenenhetorganiserenvanverkiezingen.Jegeeftmedevormaande PRvandeOR.Operationeelwordjeaangestuurddoordevoorzittervande OR,organisatorischvaljeonderdemanagerHR.

Interesseindezeopdracht?

AANSTELLING

AanstellingbijBovenij Ziekenhuis

DUUR

Jaarcontractmet mogelijkheidvan verleninging

WERKDAGEN

Donderdag.Deoverige dageninoverleg

LOCATIE

Amsterdam

GavoormeerinformatieofsolliciterennaardewebsitevanOR-ondersteuning (https://or-ondersteuning.nl/vacature-ambtelijk-secretaris-ondernemingsraad-bovenij-ziekenhuis/)

VACATURE (ADVERTENTIE) 41 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

CoriendeKloeenFrancaKerstens:

“LOMOZisverbindingmaken, ervaringendelenengoede ideeënopdoen”
Opdefotovlnr.:CoriendeKloe,WilmavanDam,Franca Kerstens,JannekedeGeurs,JamieSchaap.Opdefoto ontbreektvoorzitterAnneliesWouters

EVEN VOOR STELLEN

CoriendeKloeenFrancaKerstens vanLomozPlatform voorondernemingsradeninde sectorzorg&welzijn

DoorHeleneHubers

IETSMEERDANVEERTIGJAARGELEDENSTARTTENDEOR’SVANEENAANTALGROTEZIEKENHUIZENEENGEZAMENLIJK OVERLEG.DATWASHETBEGINVANLOMOZ;NUHETGROOTSTEPLATFORMVOORONDERNEMINGSRADENINDESECTOR ZORG&WELZIJN.STEEDSMEERZIEKENHUIZENSLOTENZICHAANENIN2000BESLOOTHETBESTUURVANLOMOZOM HETPLATFORMTEVERBREDENNAARDEHELEZORGSECTOR.DEZINDENAAMVERANDERDEVANZIEKENHUIZENNAAR ZORG&WELZIJN.VEELLEDENKOMENNOGSTEEDSUITDEZIEKENHUISWERELD,MAARERZIJNOOKLEDENUITDE VERPLEGINGENVERZORGING,THUISZORG,GEESTELIJKEGEZONDHEIDSZORGENGEHANDICAPTENZORG.LOMOZ VERTEGENWOORDIGTDAARMEEONGEVEER130.000MEDEWERKERSINDEZORG.

Medezeggenschappersinhartennieren

CoriendeKloeislidvanheteersteuur,bestuurslidsinds zevenjaarenmedezeggenschapperinhartennieren.Zij werktealsambtelijksecretarisbijeenziekenhuisenbleef nahaarpensioneringbijdemedezeggenschapbetrokken alssecretarisvanLomoz.FrancaKerstenswasjarenlang OR-lidenvoorzittervandeORvaneenanderziekenhuis. Zijzitsindseenjaarinhetbestuurenookinhaarklopteen medezeggenschapshart.Zevertellensamenoverde geschiedenisendetoekomstplannenvanLomoz.

Driegeneratiesinhetbestuur

Hetbestuurbestaatuitzesleden,uiteraardallemaal afkomstiguitdezorg.Eenaantalisgepensioneerd,maarer zijnookbestuursledendieeenentweegeneratiesjonger zijn.VolgensCorienenFrancaisdeverjongingeengoede zaak,omdatjongereneenfrissekijkhebben.

Deafgelopentweejaarzijnveelnieuwebestuursleden aangetreden.Datzorgtvooreennieuwedynamiek. Corien:“Meteennieuwbestuurmoetjeweernieuwe plannenmaken,metnieuwelanénmetplezier.Hetis vrijwilligerswerkenjemoethetmetplezierdoen.Ener moetduurzaamwordenbestuurd,wantalshetbestuur wegvalt,isLomozookweg.”

Sponsorenenledendagen

LedenvanLomozkennendeorganisatievooralvande ledendagendieinderegelvierkeerperjaarplaatsvinden. TijdensdieledendagengevendesponsorenvanLomoz kortetrainingenenworkshops.Diesponsorenzijngrote trainingsbureaus,waaronderookAS-opleidingen.Corien: “Wijalsbestuursledenbemoeienonsnietzometde inhoudvandeledendagen.Wemakennatuurlijkeen programmaendaarkanookeenplenairgedeelteinzitten.

43 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Bijvoorbeeldmeteensprekerover eenonderwerpdatvooralle deelnemersvanbelangis.Derestvan hetprogrammawordtingevulddoor onzesponsoren.Diegeventijdensde ledendagengratisworkshops.Datis eenmooisysteem:wijhoevenerniks voortebetalenendeaanwezige ledenkunnenkennismakenmethun trainingen.

Detrainingsbureausbepalenzelfde inhoudvandeworkshops,wantzij wetenhetbestewaterspeelt.Wij proberendeactualiteituiteraardwel zelfookbijtehouden.”

Tijdensdeledendagengaathetom kennisoverdrachtenuitwisseling. Francazegthierover:“Daarom hebbenwealtijdeenuitgebreide lunch.Danziejedatmensen verbindingmaken.Zehebbenvan elkaarindeworkshopsgehoord:‘Wij doendatzo’,en‘alswijdaar tegenaanlopendoenwehetzo’. Datisdeuitwisselingdiezobelangrijk is;verbindingmaken,ervaringen delenengoedeideeënopdoen.Zo hebikzelfalsOR-lidhierookideeën opgedaan.Datisdewinst.Enookhet gevoel:hetiskommerenkwelindie zorg,maarikbennietdeenigedieer lastvanheeft.”

WATDOETLOMOZ

LOMOZ,zORgvoormedezeggenschap

Contributielaaggehouden Eendeelvandefinancieringvan Lomozkomtdusvandesponsoren. Verreweghetgrootstedeelkomtuit contributievandeleden.Dekosten vanhetlidmaatschaphangenafvan hetaantalmedewerkersvande organisatie.Hetbedragligttussende 175en580europerORperjaar.Van dieinkomstenbetaalthetbestuurde locatievandeledendagen–ende goedelunch–,organiseerteensinde vijfoftienjaareen jubileumbijeenkomst,betaaltkosten (voordewebsite,reiskosten,et cetera)enkeertdebestuursledeneen kleinevergoedinguit.Voorde jubileumbijeenkomstenhanteerthet bestuureenspaarpotje,zodathet programmaechtfeestelijkkanzijn.

Serviceaandeleden

Hetbestuurorganiseertnietalleende ledendagen,maarstuurtookeen nieuwsbriefrond.Corien:“Die nieuwsbriefgaatvooraloverwatwe aanbieden,bijvoorbeelddedatavan deledendagen.Onzeledenwerkenin roosters,dushetisfijnalszeervan tevorenrekeningmeekunnen houden.Wezettenerookandere wetenswaardighedenin.Enwedelen veelinformatieopsocialmedia.Maar

datisopenbaar,dusdaarkunnenook niet-ledenopkijken.”

Eenandereserviceisbeantwoorden vanvragenvanledendie binnenkomenviadewebsite.Vaak wordendeledendoorverwezennaar eensponsordiegespecialiseerdisin debetreffendekwestie.Meer algemenevragenbeantwoordthet bestuurzelf.Bijvoorbeeldstartende OR’sdieeenreglementmoeten opstellenenvragenhoezedat moetenaanpakken.Inditgevalis verwijzennaardewebsitevandeSER vooreenvoorbeeldreglement voldoende.Maar,zeggenCorienen Franca,voordatsoortdingenmoeten wealsbestuurwelzelfdeactualiteit endeontwikkelingenbijhouden.“We zijnopdiemanierwelmetdeinhoud vandemedezeggenschapbezig,maar tochaltijdfacilitair.”

Deboerop

Inhetverledenhieldhetbestuurzich actiefbezigmetlobbyen.Zegingen metz’nallendeboeropenbezochten allerelevanteorganisatiesbinnenhet netwerk.Tijdensdecoronaperiodeen wegensvertrekvaneenaantal bestuursledenishetdaarveelminder vangekomen.Hetbestuurisvanplan hetweeroptepakken.Hetbestuur

Alsgrootsteplatformvoorondernemingsradeninzorgenwelzijnversterkenwijdemedezeggenschapdoorkenniste delenvanuiteenkrachtigin-enexternnetwerk.

Elkaargoedinformerenenmetenvanelkaarlerendus.Datiseenbelangrijkdoel.

MaarLOMOZheeftnogeenanderefunctie:invloeduitoefenen.Samenkunnenwemeerbereiken.Wijwerkensamen metandereplatformsvanondernemingsraden,werknemers-enwerkgeversverenigingen,advies-en trainingsorganisaties,ministeries,etc.Bijallevraagstukkenenthema'sdenkenonzedeelnemersintensiefmeeover oplossingen.

MEERINFORMATIEOVERLOMOZOFAANMELDEN

LOMOZ (https://www.lomoz.org/)

EVENVOORSTELLEN:LOMOZ 44 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

onderhoudtiniedergevalgoed contactmetdevakbonden.

Daarligteenuitdaging.Franca:“Inde cao’sisveelgoedgeregeld.Alsjehet gesprekmetdebondenvoert,zieje datdebondendrukbezigzijnde arbeidsvoorwaardengoedindiecao tekrijgen.Maardatluktnietaltijd,en somswordteenartikelindecaodoor dewerkgeversandersgeïnterpreteerd dandoordebonden.Hetgaatons eromdatdemedezeggenschapis geborgdindeorganisatie.Indeene organisatiegaathetbeterenishet makkelijkerdanbijdeandere.”

Netwerk

HetnetwerkvanLomozbestaat behalveuitledenentrainingsbureaus,ookuitministeries, werkgevers-enwerknemersorganisatiesenkoepelorganisaties diegaanovermedezeggenschap: SER,CBM(CommissieBevordering MedezeggenschapvandeSER),NVTZ (Verenigingvoortoezichthoudersin zorgenwelzijn),BVMP (Beroepsverenigingvoor Medezeggenschapsprofessionals), AlliantieMedezeggenschapen Governance,NVMz(Nederlandse VerenigingvoorMedezeggenschap), etcetera.

PROGRAMMA

LOMOZ-ledendagen2023

Franca:“Opeendaggeorganiseerd doordeSER/CBM,kwamenwemet anderemedezeggenschapsorganen samen.Watdaarergleukwas,was hetgesprekmetmensendieinheel anderesectorenzitten,industrie, handel…dusnietalleenzorg.Endat betekentdatjeookheelanderskijkt: watdoenzij?Hoegaanzijhetcontact aanmetdemedewerkers,metde bestuurder,welkemethodes gebruikenzij?Hetisnatuurlijkheel ergleukomdieuitwisselingte krijgen.Enooktezienwatde ontwikkelingenzijn.”

Toekomstplannen

Lerenenontwikkelenstaancentraal staatbijLomoz.Hetbestuurisdaar zelfookvolopmeebezig.Omdathet platformtijdenscoronaminderkon doen,ginghetbestuurinjanuaride heiop.Ophetprogrammastondde vraagwatdeledennodighebbenén watLomoznodigheeftomeensterk vertegenwoordigendorgaantezijn voordemedezeggenschapinbrede zin.

Alletoekomstmogelijkhedenzijnnog open.Erzijneenpaardingen genoemd,zoalsorganiserenvaneen summerschool,ingesprekgaanmet deledenoverwatzijnodighebben,

DeLOMOZ-ledendagenvindenplaats opwoensdagen,opLandgoed ZonheuvelinDoorn

DATAVOOR2023

01maart2023

31mei2023

20september2023

15november2023

AanmeldenverlooptviaLOMOZ

intensieversamenwerkenmetandere medezeggenschapsorganen,meer digitaalorganiseren.Versterkenen ondersteunenblijftiniedergevalde rodedraad.

Ambtelijksecretarissenzijntrouwe bezoekers Workshopsspeciaalvoorambtelijk secretarissenzittenindeplanning. AS-opleidingen,eennieuwesponsor vanLomoz,isdaarbijaanzet.Corien enFrancamenenbeidendatde ambtelijksecretarisdespilisinde medezeggenschap.Zemakenerals bestuurgraagruimtevoortijdensde ledendagen.Vooralomdatveelvande bezoekersambtelijksecretarissen zijn.Diekunnenzichhiervoorvaak netietsmakkelijkervrijmakendande zorgmedewerkersopdewerkvloer. Eenonderwerpwaarzegraag discussieoverzoudenwillenvoeren, isdeplaatsvandeambtelijk secretarisindeorganisatie.Moetde ambtelijksecretarisdirectonderde bestuurdervallenofjuistonder bijvoorbeeldeenmanagerHRM? Hopelijkkunnenwedaartijdenseen vandeledendagenditjaarover meediscussiëren.

EVENVOORSTELLEN:LOMOZ 45 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

Hoenadenkenover pensioenwélleukwordt

Laatverplichtekeuzebegeleidingnietalleenbijuitvoerders

MEDEWERKERSMOETENINHETNIEUWEPENSIOENSTELSELMEERKEUZESMAKENOVERDEINRICHTINGVANHUN PENSIOEN.DANMOETENZEWELBEGRIJPENWATHETGEVOLGVANEENKEUZEIS.DAAROMZIJNPENSIOENUITVOERDERS STRAKSVERPLICHTOMDEELNEMERSTEHELPENBIJHETMAKENVANPASSENDEKEUZESBINNENHUN PENSIOENREGELING.’KEUZEBEGELEIDING’HEETDATINDENIEUWEPENSIOENWET.

POLITICIDENKENDATKEUZEBEGELEIDINGZORGTDATPENSIOENPERSOONLIJKENBEGRIJPELIJKWORDT.WIJDENKEN VANNIET.WIJDENKENZELFSDATHETTEGENGESTELDEEFFECTGAATOPTREDEN.GELUKKIGKANDE ONDERNEMINGSRAADZORGENDATHETDOELWÉLWORDTBEHAALD.

DoorWimHoogendoorn

Miljoenenmensenmoetenpensioenkeuzesgaanmaken Elkewerknemerkrijgtuiterlijk2027eennieuwpensioenen moetdaarinkeuzesmaken.Datgaatommiljoenen mensen.Afhankelijkvanhetcontractzijnernogalwat keuzestemaken.Weonderscheidentweetypecontracten.

• Hetflexibelecontract

• Hetsolidairecontract

Bijhetflexibelecontractkandedeelnemerzelf beleggingskeuzesmaken.Bijhetsolidairecontractmaakt deuitvoerderdebeleggingskeuzesdiepassendzijnvoorde populatie.Afhankelijkvandegemaaktebeleggingskeuzes kanditzomaartwintigprocentmeerpensioenopleveren. Maarrendementenrisicozijnonlosmakelijkmetelkaar verbonden.

Hetbestkunnenbeleggingskeuzeszojongmogelijk gemaaktworden.Anderekeuzeskunnenpasgemaakt wordenalshetpensioeningaat.Hierbijkunjedenkenaan:

• Vervroegenofuitstellen

• Eenhoog-laag/laag-hooguitkering

• Waardeoverdracht

• Eenbedragineens

• Eenhogerpartnerpensioenofpartnerpensioen omruilennaarouderdomspensioen

• Eenvastofvariabelpensioen.

Pensioenkeuzesmakenismoeilijk.Vandaardat pensioenuitvoerdersverplichtwordenkeuzebegeleidingte bieden.

Keuzebegeleidingviawebsiteswerktniet

Omdiemiljoenendeelnemersmethunkeuzestekunnen begeleidenzettenpensioenuitvoerderswebsitesin.Ofnou tienmensenopdewebsiteinloggenof150.000;daarkrijgt depensioenuitvoerderhetnietdrukkervan.En pensioenportalenkunnensteedsmeer.Alleinformatieen uitlegisbeschikbaar.Metschuifjesenoptieskunjeallerlei ‘watnouals’-scenario’sbekijken.Deplaatjes,cartoonsen grafiekenmakenallessuperduidelijk. Maarhetwerktniet.

Hoewetenwedat?

Wijbeherennualvoorheelveelwerkgeverseen pensioenregelingdieheeldichtbijhetnieuwestelselkomt. Ookdaarinkunnenmedewerkersallerleikeuzesmakenvia ondersteunendewebsites.

Wemetendatzenauwelijkswordenbezocht.Enalszewel wordenbezocht,werkthetnógniet.Datisdoodzonde wantdoorbeterekeuzestemakenkunnenmensenzonder extrakostensomshonderdeneuro’smeerpensioen krijgen...

Datkomtdoordateenkeuzemakeneengedragingisen mensenpastoteengedragingkomenalseraandrie

46 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

EXPERTAANHETWOORD:PENSIOENEN

voorwaardenisvoldaan.Metonlinekeuzebegeleiding wordtnietaandedrievoorwaardenvoldaan.

Motivatie+Gemak+Prikkel=Kansopgedraging DeAmerikaansegedragswetenschapperB.J.Foggheeft eenevensimpelalsdoeltreffendmodelontwikkeldom gedragtevoorspellen.Pasalsdeoptelsomvanverwacht gemakenmotivatieeenbepaaldegrenswaardehaalt,leidt eenprikkelombepaaldgedragtevertonenookechttotdat gedrag.

Gemakenmotivatiezijndeelsuitwisselbaar.Alsde motivatiegeringis,zijnmensentochnogwelbereidomin actietekomenalshetdanmaarheelgemakkelijkis.Enals ietsheellastigiskunnenmensenhettochdoenalszedan maarheelgemotiveerdzijn.

Demanierwaaropoverpensioenenkeuzebegeleiding wordtgesprokenkeertmensenvanpensioenaf AlsjedeFogg-curvetoepastoppensioen,ziejewaaromde maniervancommunicerenoverpensioenen keuzebegeleidingnietkanwerken.

Deprikkelisbijvoorbeeldeenemailmetinlogcodesvoor hetpensioenportaaleneenmotiverendetekstomdat portaaltochvooraltebezoeken.Devervolgactieismeestal gerichtophetverhogenvandemotivatie.Danworden bijvoorbeeldallemedewerkersbijelkaargeroepenengeeft deceoeenvlammendespeechwaarinduidelijkwordt waaromhetzobelangrijkisomdiekeuzestegaanmaken. Ondersteundmetuitleg,voorbeelden,grafiekenen bedragenenpercentagesenrendementscijfers.Datwerkt niet.

Wenemenvoorafgaandaanpensioenadviestrajectenheel vaakmedewerkerenquêtesaf.Altijdblijktdatmensen pensioenechtwelbelangrijkvinden.Zehebbenerook allerleiemotiesenovertuigingenbij.Harderaande motivatieknopdraaienlevertnauwelijkswatop.Sterker nog,hetwerktkeuzesmakentegen.Doormedewerkers steedsstevigertemotiverenompensioenkeuzestemaken zonderhetinhunbelevingdaadwerkelijk simpeler te maken,krijgenzeeennegatiefgevoeloverpensioen.Ze wetendatzeeigenlijkwatzoudenmoetendoenmaardoen hetniet.Erisnietsveranderdtenopzichtevanvóórdatze stevigergemotiveerdwerden,behalvedatzezichnunog schuldiggaanvoelenook.Dezenegatieveemotieover pensioenzorgtvooreenafkeervanpensioen.Hetalmaar drukkenopde‘motiveerknop‘leidtzototeensteeds kleinerekansdatdekeuzebegeleidingopgezochtwordt.

Dewettelijkekeuzebegeleidingisperdefinitie gebrekkig

Steldateenmedewerkertochdekeuzebegeleidingstart. Dangaathetalsnogmis.

Dewetbepaaltdatelkeuitvoerderverplichteen keuzearchitectuurmoetinrichtendiedeelnemersinstaat steltomeenpassendekeustemaken.Maarletop,de pensioenuitvoerderweetalleenietsoverhetlopend pensioenvandemedewerkerenverderweethijniets. Eenbepaaldekeuzekanpassendzijnbinnendieregeling, maarnietinrelatietothetdagelijkslevenvande medewerker.Watishaarofzijnlevensstijl,woonsituatie, overigefinanciëlemiddelen,verplichtingenvoorandere familieleden,definanciënvandepartnerenzovoorts?De keuzebegeleidingbeperktzichuitsluitendtotkeuzes binnenhetkadervanhetpensioenbijdebetreffende uitvoerder.Drieperfectpassendekeuzeslaterlooptde medewerkervastmetzijnfinanciëlehuishouding….

47 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
Foggcurve:Motivatie+Gemak+Prikkel=Kansopgedraging

Driemaatregelenzorgendatmensenwélkeuzesgaanmakendienogéchtpassendzijnook

Steldedeelnemervoorop,zodathetgaatover hetlevenvandedeelnemer.Niet gefragmenteerdmaargeïntegreerd.Alle pensioenpotten,inclusiefprivécomponenten tellenmee.Datkunjejedusnietbeperkentotde keuzebegeleidingdiedepensioenuitvoerderverplichtis aantebieden.Datluktalleenineenpersoonlijkgesprek.

Maakhetzomakkelijkenvanzelfsprekend mogelijkwaardoormedewerkersaandegoede kantvandeFogg-curveuitkomen.Datdoeje dooreengesprekmetzeinteplannen.De medewerkermaaktsamenmetdeadviseurdekeuzes,en terplekkegevenzedekeuzesdooraande pensioenuitvoerder.Wantalsjedatlaatstenietdoet,gaat erzelfsmeteenchecklistjemetbestekeuzes,nogniks gebeuren.

Enwatisnuderolvandeondernemingsraad?

Dewerkgevertrektdekar.Vanallepartijendie ietsmetpensioenvandoenhebben,wordtde werkgeverhetmeestvertrouwd.Hetgaatom beloning.Logischdusdatdewerkgeverhet voortouwneemt.

Vaakwordtgedachtdatditergduurisenlastigte organiseren.Maaralsjeditslimaanpaktzijndekostente verwaarlozenenisdeorganisatieeenpeulenschil.We doenhetaljarenzo.Hetiseengeweldigemanieromde waardedieindepensioenregelingbeslotenligtte ontsluiten.Vaneenkostenpostopdebalansen’corvee‘’, naareeninvesteringenindebelevingvandemedewerkers daadwerkelijkwaardevollearbeidsvoorwaarde.

Deondernemingsraadkanpensioencommunicatieopdeagendazetten.Datcreëertdekansomjecollega’séchtmet pensioentehelpen.

CARRIÈRESWITCHWIMHOOGENDOORN

WimHogendoornvertrektper1februarinaarwerkgeversverenigingAWVN.Wimmaakte alspensioenadviseurbijEdmondHalleyPensioenadviseursdeeluitvanhetexpertiseteam van OR-ondersteuning.DitwasdelaatstepensioenrubriekvanWim.HiernaneemtJaco Weeda,collegapensioenadviseur,hetstokjeover.

HeelveelsuccesWim!

WIMHOOGENDOORN

PensioenconsultantbijEdmondHalley

MEERINFORMATIEOVERHETPENSIOENAKKOORD ENDEWETTOEKOMSTPENSIOENENVINDJEOP ONZEWEBSITE

Klikhiervoor:Wettoekomstpensioenen (https://www.edmondhalley.nl/wet-toekomst-pensioenen/?utm_source=asmagazine&utm_medium=referral&utm_campaign=blog)

Telefoon:0302519881

E-mail:advies@edmondhalley.nl

PLACEYOURCATEGORYHERE 48 AS-MAGAZINE#03 februari|2023 AS-MAGAZINE #03
EXPERTAANHETWOORD:PENSIOENEN
1
2 3
JACOWEEDA Seniorpensioenconsultanten managingpartner

Vacature

GriffierUniversitaire

MedezeggenschapRijksuniversiteit Groningen

(0,8-1,0fte|Groningen)

DeRijksuniversiteitGroningen(RUG)verzorgtkwalitatiefhoogstaand onderwijsenonderzoek,isinternationaalgeoriënteerd,honoreert verschilleninambitiesentalenten,werktactiefenintensiefsamenmet bedrijfsleven,overhedenenburgers,enbehoorttotdetopvanEuropese universiteiten.

BijdeafdelingBestuursondersteuningiseenvacatureontstaanvoor eengriffiervoordeUniversiteitsraad.

Wijzijnopzoeknaar

Eenenthousiaste,proactievegriffierdiegemakkelijkverbindingenlegten dietoegankelijkis.Uitstekendecommunicatievaardighedeninhet NederlandsenEngelszijndaarbijvanzelfsprekend.Jemoetgevoelhebben voorpolitiek-bestuurlijkeverhoudingen.Ervaringmetproceduresbinnen demedezeggenschapstrekttotdeaanbeveling.

Jouwtaakistweeledig.JeondersteuntdeUniversiteitsraadinhaarrolals hetcentralemedezeggenschapsorgaanbinnendeuniversiteit.Daarnaast benjedeambtelijksecretarisvanhetLokaalOverleg.Jespeeltdaarbijeen centralerolinhetprocesvaninformatieencoördinatieinhet medezeggenschapscircuit.Vooruitdenkenenproactiefhandelenisdaarbij vangrootbelang.

ErkomenindeUniversiteitsraadveelinteressanteonderwerpenaanbod dievanbelangzijnvoordeuniversiteit,zoalshetstrategischplan,de begroting,jaarplannen,jaarverslagen,deverkiezingen,deplanvormingvan defaculteitenendeonderwijsregelingen.InhetLokaalOverlegspreken hetCollegevanBestuurenvertegenwoordigersvandevakbondenover onderwerpendievanbelangzijnvoorderechtspositievanRUG medewerkers.BijvoorbeeldreorganisatiesenCAO-afsprakendiedoorde universiteitzelfmoetenwordenuitgewerkt.

Alsjeheteenuitdagingvindtomhetmedezeggenschapsprocessoepelen secuurtelatenverlopen,ditinnauwesamenwerkingmetdevoorzitters vandeUniversiteitsraadenhetLokaalOverlegendebestuurssecretaris vanhetCollegevanBestuur,danzoekenwijjou!

Interesseindezeopdracht?

GavoormeerinformatieofsolliciterennaardewebsitevanOR-ondersteuning

Aanstellingbij RijksuniversiteitGroningen.

DUUR

Tijdelijkeaanstellingvaneen jaarmetmogelijkheidop vastdienstverband WERKDAGEN

Inoverleg

Groningen

(https://or-ondersteuning.nl/vacature-griffier-universitaire-medezeggenschap-rijksuniversiteit-groningen-08-10fte/)

VACATURE (ADVERTENTIE) 49 AS-MAGAZINE #03 januari|2023 februari|2023
LOCATIE
AANSTELLING

Waarmoetde ORopletten?

RonaldenRolandover

Functiewaarderingsystemen

RONALDBORGTSENROLANDDEBOCKZIJNBEIDENEIGENAAR/DIRECTEURVANEPROMORGANISATIEADVIESENEXPERTS OPHETGEBIEDVANARBEIDSVERHOUDINGEN.SINDSEENPAARJAARMAKENZIJDEELUITVANHETEXPERTISETEAMVAN OR-ONDERSTEUNING.HUNEXPERTISE:FUNCTIESENBELONINGENENDEROLVANDEONDERNEMINGSRAAD.

WIJVRAGENHENOVERFUNCTIEWAARDERINGENWAARDEOROPMOETLETTEN.

DoorLizaArends

50 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

OpdewebsitevanEpromstaat:

Functiewaarderingishetindelenvanfunctiesineen rangordening,opbasisvanderelatievezwaartevande functie.Hierdoorontstaanlogischeenuitlegbare verhoudingentussenfuncties.

Kunnenjullietoelichtenhoeditwerkt?Hoewordt bepaaldwatderelatievezwaarteisvanfuncties?Hoe wordendezegewogen?Watzijn functiewaarderingssystemen?

Hetisevidentdatiedereeneenbijdragelevertaande ondernemingendatiedereendiegelijkwerkheeft,ofwerk vangelijkezwaartedoet,gelijkbeloondwilworden.In Nederlandisdezeopvattinginveelcao’sverankerd.De functiezwaarteisveelalhetuitgangspuntvoordebeloning.

Losvandefunctiezwaarteisdebeloningookafhankelijk vandesector,degrootte,decomplexiteit,scopeenkeuzes vandeonderneming.Zoverdienteenmanagerbijeen financiëleinstellingmeerdanbijeenzorginstelling. Multinationalsbelonendoorgaanshogerdanhetmiddenenkleinbedrijf.Hoegroterdeorganisatie,hoegroterveelal deomzet,complexiteitenverantwoordelijkheden,hetgeen effectheeftopbijvoorbeelddehoogstefuncties.

Anderzijds,inkleineorganisatiesheefteenfunctievaker eenbrederescope.Zoiseenmarketingmanagersoms verantwoordelijkvoorzowelbeleidalsuitvoering.Ingrote organisatieszijnerveelmeerlagenenfunctiesbinnende marketingafdeling.Daarisdanruimtevoorspecialisatie, eneventueelmeerderefunctieniveaus.

Functiewaardering

Functiewaarderingbeginttop-down.Eerstwordt hetniveauvandedirectiebepaaldendaarnaworden, ruwwegvanbovennaarbeneden,deanderefuncties geëvalueerd.Hierligtdewellichtouderwetseopvatting aantengrondslagdatdedirecteurdezwaarstefunctie heeft.Functiewaarderingiseenmethodiekdiezorgtvoor eenrangorde.Hetisalshetwareeenliniaalwaarlangsje functieslegtomzeteordeneninzwaarte.Hierzijn verschillendemethodiekenvoor.

Salarisgebouw

Hetfunctiehuiswordtvervolgensgekoppeldaanhet salarisgebouw.Hetsalarisgebouwwordtbepaalddoorhoe deorganisatiezichindemarktwilpositioneren, ten opzichtevandeconcurrentenofbedrijvenwaarde medewerkersvandaankomenennaartoegaan.Enheeft dusallestemakenmethetimagobinnendemarkt.Niet persealleeneenhoogsalaris,maarbijvoorbeeldook goedesecundairearbeidsvoorwaarden, carrièremogelijkhedenofreputatiezijnvanbelang. Functieswordengewaardeerdopbasisvanmethodieken/ systemen.Dezesystemenmakengebruikvanobjectieve criteriaomeenfunctietewaarderen:eenuniforme meetlat.

Veelgebruiktecriteriazijn:

• Wathebjenodigomhetwerktedoen?Denkaan kennis,ervaring,opleiding;

• Hoeingewikkeldishetwerk,welkeproblemen moetenwordenopgelost?

• Watzijnjeverantwoordelijkheden,welkeimpact hebje,welkematevanzelfstandigheidhebje?

Indecaotrefjedoorgaanseenfunctiewaarderings-en beloningssysteemaantoteenbepaaldsalarisniveau. Hierdoorheeftdeorganisatiemeervrijheidbijdebeloning vandehogergewaardeerdefunctiesinhetfunctiehuis. Voordezefunctieszaldeorganisatiezelfeen functiewaarderingssysteemmoetenhanterenomde functiesintedelen.

Functiewaarderingssystemen

Inprincipelijkendemainstream functiewaarderingssystemenredelijkopelkaar. Organisatiesdiewereldwijdopererengebruiken bijvoorbeeldMercer,KornFerryHayetcetera.Waarjeals organisatieookopereert,dezesystematiekenworden wereldwijderkendensoortgelijkefunctieskunnen daardoorwordenvergeleken.Daarnaastkennenwein NederlandonderanderedeORBAmethode(vanAWVN), FUWASYS(Rijksoverheid),FWG(gezondheidszorg).

Watzijngeneriekefuncties?

Bedrijvenwillenlievernietmeervoorallefuncties beschrijvingenmaken.Daardoorzienweeenbeweging naarmeergeneriekefunctiebeschrijvingen.Functies wordenalshetwarebijelkaargeveegdenbeschreven.Je zietdanbijvoorbeeldeenfunctiegroep‘adviseur’meteen algemenebeschrijvingdietoepasbaarisopvele verschillendesoortenadviseurs,vanICT,HR,financieeltot juridisch.Daarbinnenzijnverschillendeniveaus gedefinieerd,bijvoorbeeldjunior,mediorenseniormet voorelkniveauonderscheidendecriteria.

Envoordefunctieambtelijksecretaris?

Voordeambtelijksecretariszouditookgemaaktkunnen wordenmetbijvoorbeelddeniveaus:juniorambtelijk secretaris,ambtelijksecretaris,seniorambtelijksecretaris, junioradviseurmedezeggenschapenadviseur medezeggenschap.Deambtelijksecretariskandan afhankelijkvandedifferentiërendefactorenworden ingedeeld.

DeORheeftinstemmingsrechtbijeenwijzigingvanhet functiewaarderingssysteem.Wanneerishiersprake van?KrijgtdeORhiermeetemakenofwordtdit doorgaansviadecaogeregeld?

Alshetfunctiewaarderingssysteemmetdesocialepartners wordtafgesloten,heeftdeORuiteraardgeen

instemmingsrecht.Ophetmomentdatdeorganisatieeen eigenfunctiehuismetsalarisgebouwwilinrichten,danzal

0RACTUEEL 51 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

zijdeORominstemmingmoeten vragen.Ofalsdeorganisatiewil overstappenvanhetenenaarhet anderesysteem.Bijvoorbeeldalseen organisatievaneennationaalnaar eeninternationaalgebruiktsysteem gaatenalszijeeninternationaalHRbeleidwilvoeren.

Eenwijzigingvaneensysteemkan ookaandeordezijnalsersprakeis vanharmonisatievan arbeidsvoorwaarden,alsdeene organisatieeenandersysteemheeft dandeandere.Bijeenharmonisatie ishetvoordeORbelangrijkomte lettenopeventueleveranderingen vanhetcarrièreperspectiefvan medewerkers.

Omdathetfunctiegebouwgekoppeld isaaneenbeloningssysteem,ishet netzobelangrijkomooktelettenop degevolgenvoorhet(langetermijn) salarisperspectiefvanmedewerkers.

Tenemenstappenvoorhet invoerenvaneenfunctiehuis metsalarisgebouw:

1. functiehuisbepalenen gewenstevisieopbelonen vaststellen

2. functies(laten)beschrijven

3. methodiekkiezenenfuncties latenwaarderenopbasisvan dezemethodiek

4. koppelenaaneen salarisgebouw.

Erisgeensprakevaneenwijziging vaneenfunctiewaarderingssysteem alsereennieuwefunctieaanhet functiehuiswordttoegevoegd.Eris danwelsprakevaneenwijzigingvan hetfunctiehuis,maardezewijzigingis nietinstemmingsplichtig.Zelfsniet alsereennieuwefunctiefamilie wordttoegevoegdoffunctiesworden samengevoegd.Zo’nwijzigingkan overigenswelinvloedhebbenopde medewerkersendeuitwisselbaarheid vanfuncties.Dezewijzigingenzijn doorgaansgekoppeldaaneen reorganisatieendusadviesplichtig

Hetkomtsomsvoordateen organisatieeengeheelnieuw functiehuisinvoertenalle medewerkersopnieuwplaatstof wijzigt.Inveelcao’sof arbeidsvoorwaardenregelingenstaat beschrevenopwelkewijzeomgegaan moetwordenmetwijzigingenin functiezwaartevandemedewerkers enhoedemedezeggenschaphierbij moetwordenbetrokken.Alsditniet opdiemanierisgeregeld,danishet belangrijkdatdeORhierafspraken overmaaktzodatvantevoren duidelijkiswatdespelregelszijn. Overigensishetookverstandigom hetfunctiehuisteonderhoudenener periodiekaandachtaantebesteden.

JulliehebbenhetgroteASonderzoekvoorOR-ondersteuning opgezetenuitgevoerd.Julliezijn goedbekendmetdefunctievande ambtelijksecretaris.Hoezouden julliedezefunctiewaarderen? Detakenenwerkzaamhedenvande ambtelijksecretariszijndiversenook

ROLANDDEBOCK&RONALDBORGTS

RolanddeBockisorganisatieadviseurvoorbedrijven.Hijadviseertover arbeidsvoorwaarden(opstellen,moderniserenen/ofharmoniseren)en/ofhet HR-beleid,zodatdezeinlijnzijnmetdevisie,missieenstrategischerichtingvan deorganisatie.

RonaldBorgtsisorganisatieadviseuropenerzijdsorganisatieontwerp (verantwoordelijkhedendefiniëren,functiesbeschrijvenenwaarderen)en anderzijdsophetgebiedvaninzetvaninformatietechnologievoorverbetering vanbedrijfsprocessenenbesturing,selectieenimplementatie.

verschillendinniveau,vanMBOtot HBO+niveau.Ookdegewenste kennisvandeambtelijksecretaris kanvariëren,afhankelijkvande aanwezigekennisvandeOR-ledenen watvandeambtelijksecretariswordt gevraagd.Voordewaarderingvande functiewordtaltijdgekekennaarde meestzwaretaken(adviseur)en wordternietgemiddeldinde werkzaamheden.Ditbetekentdatde ambtelijksecretaris,ondanks operationelewerkzaamheden,als adviseurzoumoetenworden ingedeeldalsdiewerkzaamhedenin defunctiebeschrijvingstaan.

Voordefunctiewaarderingvande ambtelijksecretarisisduszeer bepalendinwelke‘range’de ambtelijksecretariswordtgeplaatst. Hetkomtregelmatigvoordatde ambtelijksecretarisgeplaatstwordt indefunctiefamiliewaarookde secretaresseinvalt.Terwijldeze functieookgeplaatstzoukunnen wordenindefunctiefamilievande adviseur,zekernudefunctiezich verderheeftontwikkeld.Inwelke familiedefunctiewordtgeplaatst bepaalthetsalarisperspectief,ende verschillenkunnenaanzienlijkzijn.

AdviesfunctiewaarderingAS Epromheeftneteenverzoekbinnen gekregenvaneenambtelijk secretaris,omadviesuittebrengen overdewaarderingvandefunctieen overwateenmarktconformsalaris zouzijn.Geziendevaakunieke positievandeASindeorganisatieis heteeninteressantecasusvoorons omteontdekkenofdeambtelijk

ORACTUEEL
ROLANDDEBOCK&RONALDBORGTS Epromorganisatieadvies

secretarisindezeorganisatiejuistgeplaatstis.TotslotgaanwemetOR-ondersteuningaandeslagomtekomentoteen onafhankelijkadviesoverdefunctiewaarderingvandeambtelijksecretaris.Wehopenditadviesindevolgendeuitgave vanAS-magazinetekunnenplaatsen.

SAMENWERKENMET......

Epromorganisatieadvies

EPROMORGANISATIEADVIESHEEFTVOOROR-ONDERSTEUNINGHETGROTEAS-ONDERZOEKOPGEZETENUITGEVOERD.BIJ ONDERWERPENALSRESULTAATGERICHTWERKEN,FUNCTIEWAARDERINGENALLESWATMETFUNCTIESTEMAKENHEEFT, WERKENWIJGRAAGMETHENSAMEN.EPROMSTELTZICHEVENVOOR:

Onzemissie:Meerwerkplezier

Wijgelovendateengoedeverbinding,eengoedearbeidsverhouding,tussendewerknemerendeorganisatiehetfundament isvoorwerkplezier.Hetishelderwatdeorganisatievandewerknemerverwacht,welkeresultatendienenteworden geleverdenhoeveelzelfstandigheidhijofzijheeft.Daarbijontvangtdewerknemereenpassendebeloningingeld,in zekerheideninkansentotontplooiing.

Eprombrengtditfundamentoporde.Wijzorgenervoordatdeverantwoordelijkhedenduidelijkzijnendatdetegenprestatie pastbijdemarktendestrategievandeorganisatie.Alsdearbeidsverhoudinghelderis,kunnenwerknemerénorganisatie zichontwikkelen.Zoleggenwijdebasisvoorwerkplezier.Wantertoedoen,ergensgoedinzijnendebenodigdevrijheid krijgen,tegeneenpassendebeloning,datiswatmensengelukkigmaaktinhunwerk.

Hoedoenwedit?Altijdvanuithetperspectiefvanklantgerichtheidenondernemerschap,vandeorganisatiealsgeheelen vandeindividuendieervoorwerken.Wijwillenbegrijpenhoeuaankijkttegenuwmarktenonderscheidendvermogen, zodatwewatwemakendaaropkunnentoesnijden.Wewillenvooriedereendebenodigderuimtecreërenomdaaraanbijte dragen.Wijgelovendatditdebasisisvoorwerkplezier.

Onzebijdragemakenwenietalleenmaaraltijdsamenmetu.Deideeënendebetrokkenheiddiedaaruitvoortkomen versterkenhetresultaatendragenookbijaanhetwerkplezier.

Onzefocusopondernemerschaphoudtonspragmatischenpraktisch.Watwijookmaken,vaneennieuwe organisatiestructuur,personeelsinstrumenten,functiebeschrijvingen,beloningsmarktvergelijkingen,adviezenover arbeidsvoorwaarden,ofdebegeleidingvanharmonisatiestotaanhetsterkermakenvandemedezeggenschap:hetmoet eenbijdrageleverenaanuwmarktpositieenpassenbijuwcultuur.Ookdatisvolgensonseenvoorwaardevoorwerkplezier.

Wiltumeertewetenkomenoverresultaatgerichtwerkenofeenvrijblijvendeafspraakmakenmetéénvanonzeadviseurs, neemdancontactopmetEpromOrganisatieadvies

0RACTUEEL 53 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
T+31(0)703248486 Madviseurs@eprom.nl www.eprom.nl

Digitaalleiderschapvergt eenandereaanpak

BoukevanKleefvanAVKgeeftpraktischetipsentrucs

Digitaalleiderschaptonenisvaakmindervanzelfsprekenddanwerkenaanpersoonlijkleiderschap.Erzijnechter groteovereenkomstenenlessendiebijdragenaanzowelpersoonlijkalsdigitaalleiderschap.Indecomplexeretijdenis aandachtvoorbeidemeereennoodzaakdaneenluxe.Alsjejezakenopordehebt,kunjejezelfenanderenimmersbeter leiden.Mijnervaringenmetpersoonlijkendigitaalleiderschaphebbentoteenaantalinzichtengeleiddieikgraagmetje deelindevormvanzestips.

Pakhetlastigsteheteerstop

Zorgervoordatje(digitaal)fitjewerkdoet.Maakeen duidelijkedagstructuurenbepaaldagelijksaanheteinde vandedagwatjevoordevolgendedagplant.Bepaaltegen welketaakjehetmeesteopzietenplandieinvoorhet eerstehalfuurvanjewerkdag.Alsdietaakuitdewegis, raakjebeterineenflowenblijfjeerniettegenaanhikken.

Overweegdigitaldetox

Wezittenteveelachtereenscherm(laptop,smartphone, ipad).Hetlijktontspannendominjepauzedoorsocial mediaofhetnieuwstescrollen,maarvoorjebreinisdat hetzelfdealswerken.Dusjebreinkrijgtgeenpauzeen hierdoorvoelenweonsvaker/meer/langergejaagdofzelfs gestrest.

Mijnadvies:kijkofjekuntdigitaldetoxenindelight, mediumofzelfshardcorevariant.Begineensmethet uitzettenvanjemeldingenzodatjenietsteedsinde verleidingkomt!

Evalueerjeweek

Evalueerjeweekaanheteindevandeweek.Ikzelfben verslingerdaanhetdoenvanwekelijksonderhoud,waarbij ikaanheteindevandeweek:

• terugkijkopmijnweekenmijnlosseeindjes opschrijfopmijntakenlijst

• kijknaardetakendienogopenstaan

• mijnagendavandekomendeweekkritisch doorloopentijdinplanvoordietaken.

Houd contact met je collega’s

Houdstructureelenad-hoccontactmetjecollega’s.Plan eendigitaleweekstartmetjeteam/collega’s,bijvoorbeeld indevormvaneenstandup(wathebikvorigeweek gedaan,watgaikdezeweekdoen,waarloopiktegenaan, ofverwachtiktegenaantelopen).

BeleenswatvakermeteencollegaviaTeamsmetde cameraaan.Fijnomelkaareventezienennaastde zakelijkevraagookeveneenkortpraatjemetelkaarte maken.Ofspreekmetcollega’seen‘koffiehoek-meeting’af vooreenkletspraatjeindekoffiepauze.

PRAKTISCH
1 2
3
4

Tooncoachendleiderschap

Indezetijdenishetcoachendsturenenleidenopafstand deenigevariantdieinmijnogensuccesvolkanzijn.Leiden opbasisvanautoriteit,hiërarchie,controleen wantrouwen,zaljecollega’salsnelopbreken.Zekerindeze tochalmoeilijketijdenvanvervaagdewerk-enprivétijden. Iedereenmoetopzoeknaardeeigenbalansendaarvoor zijnbegripenvertrouwendebasis.Zegnouzelf,jehoort tochliever“Hoegaathet?”en“Hoekanikjehelpenom nogbeterjewerktekunnendoen?”dandatje leidinggevendejevraagt:“Hoelaatbenjebegonnen?”,of zegt:“Ikwildatjeheeldedagbereikbaarbentvoormij!”. Dusopnaarcoachendleiderschap.

Investeer(jetijd)indigitaal samenwerkenenmaakafspraken

Verdiepjezelfindigitaalsamenwerken.Kijkwelketoolser zijnenwelkedaarvanhetbestebijjouworganisatie passen.Maak(digitale)etiquette-afsprakenomonline samenwerkenbetertestroomlijnen.Denkaaneen redelijkereactietermijnopeenmailofMSTeamsberichten goedeafsprakenoverwaarenhoewesamenwerken. BekijkbijvoorbeeldeensgoedhoeTeamsisingericht.Is datdemeestoptimalemanierofzijnerverbeterpunten? WerktiedereenopdezelfdemanierinTeams?Hoegajeom metgedeeldedocumenten?Slaanwebestandennog steedsopdenetwerkschijfopofdoenwedatvoortaanin TeamsenofSharePoint?

Reactietermijnen?

Managedeverwachtingvanje digitalecommunicatie Ahum...Collega...5minuten geledenhadikjeeene-mail gestuurd,hadjediealgelezen?

Spreekeen‘standaard’(reactie/lees)termijnafvooreen-mail/chat. Bijvoorbeeldbinnen48uuropwerkdagenisjeberichtsowiesogelezen.

Eenontvangstbewijsmeteendatumwaaropjeerinhoudelijkopkunt terugkomen,zorgtvoormeerduidelijkheidbijcomplexerevragen. Ishetspoed?Danise-mail/Teams-chatniethetjuistemedium.Maarbel!

Houdeenseenbrainstormsessieoverditonderwerp.Kijkwaarcollega’stegenaanlopenzodatjesamentoteenuniforme werkwijzekuntkomenwaariedereenachterstaat.Ennatuurlijkkunnenwijdaarbijhelpen!

BOUKEVANKLEEF

AVKTraining&Coaching

AVK

(https://www.avk.nl/)

Telefoon:0852033388

E-mail:info@avk.nl

PRAKTISCH
5 6

“Watvoortype adviseurbenje?”

WESTARTENNA-TAFELENDITJAARMETHUUBBRINKHOF.HUUBWERKTALVIJFTIENJAARALSORGANISATIEADVISEUR, TRAINERENCOACHBIJHAAGSEBEEKORGANISATIEADVIESINDENHAAG.DAARNAASTISHIJAANGESLOTENBIJASOPLEIDINGENALSTRAINER.SAMENMETCORRYOOSTERHOORNVERZORGTHIJDETWEEDAAGSETRAININGSMODULEROL, POSITIEENVAARDIGHEDENVANDEAMBTELIJKSECRETARISALSADVISEUR.HUUBVERZORGTDETWEEDEDAGVANDE TRAININGENLEERTDEDEELNEMERSHOEZEDEBELANGRIJKSTEVAARDIGHEDENONTWIKKELENDIENODIGZIJNVOOR GEVENVANEFFECTIEFADVIES.

DoorLizaArends

bewustisvandezedrierollenenwanneerhijhierin switcht.Ookhetadviesverschilt,afhankelijkvanofhet gaatomdeinhoud,hetprocesofderelatie.Ookishetvan belangofheteenadviesisaaneenindividuofeengroep. Enditallesmethetbesefdatjealsambtelijksecretaris zowelnaastalsindegroepstaat.Deambtelijksecretaris functioneertalshetwarelangsdezijlijn,zonderdirect invloedophetspel.Alsadviseursteljeonderzoeks-en openvragen,gerichtopinhoudenproces,meerhet technischedeelvanhetvraagstuk.

IkhebmetHuubafgesprokenophetkantoorvan organisatieadviesbureauHaagseBeek,gevestigdophet PleininDenHaag.Wepratenoverderolvandeambtelijk secretarisalsadviseurendelaatsteontwikkelingenopdit gebied.

Hoeziejijderolvandeambtelijksecretarisals adviseur,ismijneerstevraagaanHuub.

Huub:“Eenvandeeerstevragendieikaanambtelijk secretarissensteltijdensdetrainingis’watvoortype adviseurbenje?’.Hetisinteressantteontdekkendat iedereenmeerderetypenadviseurinzichheeftontwikkeld. Vervolgensgaanweinopwatnodigisomtoteeneffectief adviestekomen,rekeninghoudendmetdestakeholders enbelangentegenstellingen.

Inhoud-proces-relatie

Derolenpositievandeambtelijksecretarisisdivers.De ambtelijksecretarisisnaastfacilitator/dienstverlenend ookexpert/adviseurencoach.Hetisbelangrijkdathijzich

Alscoachzitjeals ambtelijksecretaris meerophetprocesen derelatie.Ditbetekent datjealsambtelijk secretarissituationeelen alszodanigfluïdeacteert richting OR-leden.Jemoet kunnenschakeleninje rol.

Resultaatvanbelangbijkeuzeadviesstijl Indepraktijkmerkjedatdeambtelijksecretarisde adviesrolkiestwaarhijdoorgaansgoedinis.Alsjejeerg thuisvoeltindeWOR,danhanteerjewatvakerderolvan expert.Benjemeervanderelationeleaspecten,dankiesje watmeereenfaciliterenderoloponderlinge samenwerking.Devraagiswelkeffectjewiltbereikenmet deinterventie.Bedenkduseerstwelkeffectjebeoogten bepaaldanwatvooradviesstijlinditspecifiekegevalhet meesteffectiefis.”

OR ACTUEEL 56 AS-MAGAZINE #03 februari|2023
PROCES INHOUD RELATIE

Vieradviesstijlen

InzijntraininghanteertHuubdevier volgendeadviesstijlen:

DUWSTIJL

Poneren/stellen

Overtuigen

TREKSTIJL

Overbruggen/verbinden

Inspireren

VolgensHuubgebruikenambtelijk secretarissenhetmeest:‘Ditzegtde wet,duszoishet...’of:’Inmijn ervaring…dusikzouhetzodoen’. Dusvooralde‘duwstijl’.

Huub:“Ookalswedebatterenleren weditdoendoormiddelvan argumenten.Hetkansomsheel interessantzijnommeer onderzoekendevragentestellenenaf entoe‘trekstijlen’intezetten.Of vanafdezijlijnmeetekijkenals

ambtelijksecretarisendeORte helpenmetreflecterenopzijnrol. Hierinverschuiftderolvande adviseurmisschienookmeernaarde rolvancoach.”

BijOR-ondersteuningzienwede vraagvandeORsteedsmeer verschuivennaareenadviseur.Is ditookwatHuubzietinzijn praktijk?

HuubverteltdathijcircavijftigOR’s perjaartraintofadviseert.Hijtraint maaréénORwaarbijdeambtelijk secretarisalleenorganisatorischeen secretariëlewerkzaamhedenverricht. Ookhijzietdatdeambtelijksecretaris steedsvakereenadviserenderol krijgt.Datgebeurtnietalleeninde OR-vergadering,maarookinde overlegvergaderingkrijgtdeambtelijk secretarisvakereenrolalsadviseur medezeggenschap.

Ambtelijksecretarisadviseur Dezeontwikkelingkomtenerzijds doordatdeambtelijksecretariszich

meergaatprofessionaliseren,door (bij)scholingenintervisie,maarook alsgevolgvandeontwikkelingen binnendemedezeggenschap.

HetaantalzittingstermijnenvanORledenwordtsteedskorter.Dit betekentdatdekennisvanen ervaringmetdemedezeggenschap vooralbijdeondersteuningkomtte liggen.Daardoorkrijgtdeambtelijk secretarisookderolvanadviseuren coachenleertonervarenOR-leden hetOR-werk.

Ambtelijksecretariscontinuefactor Deambtelijksecretarisisdaarnaast ookdecontinuefactorbinnende medezeggenschapenkanervoor zorgendatdezakendieeffectiefzijn, geborgdworden.Alsvoorbeeld verteltHuubovereenrecentecasebij eentrainingmeteennieuweOR.“De ORbestondnagenoeguitnieuwe ledeninhuneerstetermijn.Devorige ORhadafsprakengemaaktmetde bestuurderomgezamenlijkaande slagtegaanmetdejaarplanningvan

57 AS-MAGAZINE #03 februari|2023

deorganisatie.DenieuweORwilde vooraleeneigenjaarplanningenhad geeninteresseindejaarplanningvan deorganisatie.Alsgevolghiervan werddeORverrastdooraanvragen vandebestuurder,begafzichsteeds meerineenreactieverolenzijneigen jaarplanningverdweenlangzaamin eenlade.Deambtelijksecretarishad toeneenstevigeradviseursrolkunnen pakken.HijhaddeORongevraagd hieropkunnenattenderenen adviserenomhetjaarplanvande bestuurder,zoalsdevorigeORhad bedacht,teoverwegenennietgelijk opzijteleggen.Hetisnietaltijd makkelijkomzo’nprocesuitelkaarte trekkeninlosseelementen,een effectiefadviesteformulerenen ervoortezorgendatdezeooklandt.”

Besluitvormingcomplexer Eenandereoorzaakvandetoename vandevraagnaareenadviseurziet OR-ondersteuningookin organisatieontwikkelingen,waarbij dezeggenschapelderskomtteliggen enbesluitvormingingewikkelder wordt.Huubzietinzijnpraktijkde afgelopenvijftienjaareentendens waarbijverantwoordelijkhedenelders wordenneergelegdofwel weggeschovendoordirecteuren: ’Daargaanwijnietmeerover’.Zo wordtdeinvloedssfeervande medezeggenschapookonbedoeld verlegd;somsdoordepolitiek. Directeurenzoudenvakerweerhet mandaatmoetenoppakken.

Ambtelijksecretarissenkunnende trendsindemaatschappijvolgenen dezevertalennaarde medezeggenschapendehieroverOR informeren.HijkanookdeORvan ongevraagdadviesvoorzien.

Kortom,derolvandeambtelijk secretarisalsadviseurwordtsteeds belangrijkergeziendeontwikkelingen binnenorganisatiesen ondernemingsraden.

Hoekomjetoteeneffectiefadvies? Opwoensdag15februaristaatde volgendeNa-Tafelenopdeagenda metHuubBrinkhof.Wiljemeerweten overeeneffectiefadvies?Meldjedan aan.

HUUBBRINKHOF

15februari2023

Na-TafelenmetHuubBrinkhof Onderwerp:Hoekomjetoteeneffectiefadvies?

Alsambtelijksecretarisadviseurhebjeeenbijzondererolals onafhankelijkeadviseurvandemedezeggenschap.Maarhoecreëerjeeen settingwaarbinnenjouwadviesgoedlandt?Wegaanmetjouingesprek overhetlaatsteadviesdatjehebtontvangenenwatmaaktdatditadvies goedofnietgoedbijjouisgeland.Watkunjehiervanlereninjouwrolals adviseurbinnendedriehoekinhoud,procesenrelatie?Waarmoetje rekeningmeehoudenomtoteeneffectiefadviestekomen?

HuubBrinkhof,trainerenorganisatieadviseurbijHaagseBeek OrganisatieadviesgeeftbijAS-opleidingendetrainingsmodule Persoonlijke adviesvaardigheden.Ineeninteractievesessiebesprekenwewatjeinhuis moethebbenomeengoedeadviseurtezijn.

AanmeldenNa-Tafelen>>

(https://or-ondersteuning.nl/evenement/na-tafelen-hoe-kom-je-tot-een-effectiefadvies/)

HUUBBRINKHOF

Trainer,coach,mediatorHaagseBeek

HaagseBeek

(https://www.https://haagsebeek.nl/)

Telefoon:0703614804

E-mail:iinfo@haagsebeek.nl

ORACTUEEL 58

ZETINJEAGENDA

15FEBRUARI | 19:00-21:30

Na-Tafelen:Hoekomjetoteeneffectiefadvies?

Door:HuubBrinkhof|HaagseBeekOrganisatieadvies|AS-opleidingen

https://or-ondersteuning.nl/evenement/na-tafelen-hoe-kom-je-tot-eeneffectief-advies/

17MAART| 10:00-11:00

WEBINAR:Deondernemingsraadineeninternationale omgeving

Door:MaartenvanKempen|PallasAdvocaten|AS-opleidingen

https://or-ondersteuning.nl/evenement/webinar-de-ondernemingsraad-ineen-internationale-omgeving/

12APRIL| 19:00-21:30

Na-Tafelen:Debevlogenheidvandeambtelijksecretaris

Door:BobvanWeert|VerandermotOR

https://or-ondersteuning.nl/evenement/na-tafelen-de-bevlogenheid-van-deambtelijk-secretaris/

14JUNI| 19:00-21:30

Na-Tafelen:Nuttigetipsvooreenbeteroverleg

Door:MarcKuipers|Trainiac

https://or-ondersteuning.nl/evenement/na-tafelen-nuttige-tips-voor-eenbeter-overleg/

11OKTOBER| 19:00-21:30

Na-Tafelen:Invloedopkwaliteiteneffectiviteitvan OR-vergaderingen

Door:MargoHendriks|MargoHendriksTraining&Coaching|AS-opleidingen

https://or-ondersteuning.nl/evenement/na-tafelen-invloed-op-kwaliteit-eneffectiviteit-van-or-vergaderingen/

Hoezoujouwcollega hetaanpakken?

Alsambtelijksecretarisbekleedjeeenbijzonderepositie. Jebentdemedezeggenschapsprofessionaldiedeondernemingsraad ondersteuntenadviseert.Jebentechtergeenlidvande ondernemingsraad.Vaakbenjezelfsdeenigeambtelijksecretarisinde organisatie.Datmaakthetlastigommeteencollegatesparrenover medezeggenschapsvraagstukkenwaarjetegenaanloopt.

AS-opleidingenorganiseertbinnenkortweernieuweintervisiebijeenkomstenvoorzowel beginnendalservarenambtelijksecretarissen.

Meerinforma�eopAS-opleidingen.nl, voor ASniveau1 of ASniveau2 (h�ps://www.as-opleidingen.nl/2016/10/18/intervisie-voor-junior-ambtelijk-secretaris-niveau-1/ h�ps://www.as-opleidingen.nl/2016/12/02/intervisie-voor-ambtelijk-secretaris-niveau-2/)

AS-opleidingen.nl
Tel.0182231275|

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.