‘Blijkbaar
heb ik behoefte aan een vorm van zingeving’
In gesprek met donateur Kees
Portret pag. 4
Humanitaire hulp sinds 1984
Tijdlijn pag. 6
'Het regelen van je nalatenschap geeft rust'
Interview pag. 8
Ati
Ati heeft Artsen zonder Grenzen opgenomen in haar testament.
'Voor mij was het bijna vanzelfsprekend dat ik voor Artsen zonder Grenzen koos. Het verlenen van medische noodhulp in situaties en gebieden waar vrijheid en veiligheid ontbreken, is heel bijzonder. Ook de onafhankelijkheid van een politieke of religieuze instantie spreekt me zeer aan.’
De 5 maanden oude Elisé werd vanwege astma opgenomen in ons ziekenhuis in Burkina Faso. Zijn vader bleef bij hem.
‘Het gaat met de tijd beter met hem, ik hoop dat hij over een paar dagen uit het ziekenhuis ontslagen kan worden.
Zonder de gratis medische diensten in dit ziekenhuis, zou het moeilijk geweest zijn.’
Bashaer verloskundige
‘Het maakt niet uit wie onze patiënten zijn of waar ze vandaan komen. Iedereen verdient dezelfde goede zorg.’
Nu en in de toekomst
Het kan niet waar zijn. Dat gevoel bekruipt me als ik berichten zie over het geweld in Soedan of ondervoeding in Afghanistan. Het is onacceptabel dat er mensen in nood zijn die geen toegang hebben tot medische zorg. Dat is een onrecht waar ik me niet bij neer kan leggen.
Ik bestrijd de moedeloosheid die je kan overvallen als je dit soort berichten leest, door me in te zetten voor Artsen zonder Grenzen. Het medische werk van onze teams in crisissituaties maakt verschil, elke dag opnieuw. Of het nu is voor de jonge moeder in Zuid-Soedan die dankzij onze zorg haar kindje veilig ter wereld brengt. Of de man die gewond raakt in Jemen en de medische hulp krijgt die hij zo hard nodig heeft. Zij zijn slechts twee van de miljoenen patiënten die we jaarlijks helpen. Allemaal mensen zoals u en ik, met families en dromen.
dr. Simba Tirima landencoördinator in Nigeria
‘Laatst hebben we twee kinderen met ernstige ondervoeding gereanimeerd. Ik dacht niet dat ze het zouden halen. Maar na vijf dagen behandeling konden zij weer lachen. Dat zijn de momenten die ons motiveren om door te gaan.’
In dit magazine leest u over onze medische en humanitaire hulp en de mogelijkheden om dit met een nalatenschap te ondersteunen. Deze keuze maakte donateur Kees Kostermans (interview op pag. 4). Als jonge arts werkte hij voor onze organisatie en zag hij hoe essentieel medische zorg is voor mensen in crisissituaties. Mijn collega Frank Theunissen vertelt over zijn ervaringen met mensen die er net als Kees voor kozen om Artsen zonder Grenzen op te nemen in hun testament. Een weloverwogen besluit dat vaak in fasen tot stand komt.
Artsen zonder Grenzen verleent nu al meer dan veertig jaar medische noodhulp aan mensen in crisissituaties. Dat kunnen we alleen doen met de steun van onze donateurs. Nu en in de toekomst. Hartelijk dank voor uw betrokkenheid.
Karel Hendriks directeur Artsen zonder Grenzen Nederland
‘Ik kan een bijdrage leveren, dus doe ik dat’
Foto: Peter Hamelinck
Donateur Kees Kostermans
Kees Kostermans uit Rotterdam heeft besloten om Artsen zonder Grenzen op te nemen in zijn testament. In de jaren 80 en 90 werkte hij zelf voor de noodhulporganisatie. ‘Ik heb nu het geld om een bijdrage te leveren aan zorg voor mensen in crisissituaties, dus doe ik dat. Ik voel me bevoorrecht dat ik dat kan doen.’
Een filantropisch zaadje werd bij Kees al op jonge leeftijd geplant. ‘Het moet zo’n zestig jaar geleden zijn geweest. Ik zie nog voor me hoe op een zondagochtend bij mijn ouders een pater op te stoep stond – we woonden in een katholiek dorpje in Brabant. Hij vroeg om geld voor ‘de missie’ in Afrika, om zo anderen te helpen. Zijn presentatie maakte iets in mij los. Misschien ben ik vanaf toen wel gaan nadenken over mijn eigen missie. Hoe geweldig zou het zijn als ook ik anderen zou kunnen helpen? Het liefst daar waar hulp het hardst nodig is.’
'Mensen die zwaargewond zijn, kunnen niet wachten'
Dat doe je gewoon Het zijn de vroege tachtiger jaren als Kees een affiche ziet van Artsen zonder Grenzen, ergens in Rotterdam. De Nederlandse tak is dan net opgericht. ‘Ik had medicijnen gestudeerd en volgde een assistentschap Tropengeneeskunde. Na mijn afstuderen werkte ik enige tijd in het ziekenhuis, maar dat affiche liet me niet los. Artsen zonder Grenzen... via hen zou ik écht iets kunnen betekenen op plekken waar medische zorg nodig was, zo geloofde ik. Een paar jaar later was het zover: ik mocht als jonge arts voor het eerst naar een project. In 1986 reisde ik met twee collega's af naar Colombia, om daar uiteindelijk bijna twee jaar te werken.
Er zijn allerlei dingen uit die tijd die ik me nog goed kan herinneren. Dat er tien keer zo veel regen viel als in Nederland bijvoorbeeld. Dat de luchtvochtigheid er zo hoog was dat de schimmels in mijn rugtas groeiden. Hoe complex het was om een logistieke keten op te zetten om vaccins gekoeld te distribueren en te bewaren. Maar ik herinner me vooral de samenwerking met de mensen uit Colombia zelf. In het bijzonder die met de oorspronkelijke bewoners. Zij brachten ons in een uitgeholde boomstam over de rivier van dorp naar dorp. Ik kon ze daarvoor niet bedanken, omdat er in hun taal geen vertaling was van "dank je wel". Elkaar helpen was voor hen vanzelfsprekend. Dat deed je gewoon.
Door het vuur
Mozambique, Pakistan en Afghanistan. Nadat Kees terug is uit Colombia, vertrekt hij nog twee keer voor een paar jaar met Artsen zonder Grenzen naar het buiten-
land. ‘In Mozambique was ik als arts verantwoordelijk voor een klein ziekenhuis met tachtig bedden in een afgelegen gebied. Een bloedige burgeroorlog teisterde de inwoners. Van die tijd weet ik hoe belangrijk eerstelijnszorg is. Mensen die zwaargewond zijn, kunnen niet wachten.
Later werkte ik in Pakistan als medisch coördinator. Regelmatig moesten mijn collega's en ik de grens oversteken naar Afghanistan om hulp te verlenen. De route was illegaal en dus gevaarlijk. Maar de mensen in Afghanistan hielpen ons, want wij waren hun gasten. Voor ons gingen ze soms letterlijk door het vuur. Ja, ik heb me door die hulp weleens afgevraagd of we in Nederland beseffen wat een ”gast” betekent in andere culturen.’
Peper en zout
Het helpen van anderen loopt als een rode draad door de carrière van Kees. Nog steeds zoekt hij naar manieren om anderen bij te staan. 'Na mijn werk voor Artsen zonder Grenzen ben ik aan de slag gegaan bij de Wereldbank in Washington D.C. Nu ben ik met pensioen en woon ik sinds ruim anderhalf jaar weer in Nederland. Er is ruimte voor hobby's en voor familie. Maar ook voor de vraag: hoe blijf ik peper en zout op m'n leven strooien? Blijkbaar heb ik behoefte aan een vorm van zingeving. Onlangs heb ik daarom een nier gedoneerd. Vrienden en familie waren verbaasd. Maar je kunt prima met één nier leven, denk ik dan.
Verder ben ik begonnen met het opmaken van mijn testament. Daarin neem ik ook Artsen zonder Grenzen op. Voor mij is het nuttig en praktisch: ik heb nu het geld om een bijdrage te leveren aan zorg voor mensen in crisissituaties, dus doe ik dat. En eerlijk is eerlijk, ik houd er een goed gevoel aan over. Bovenal doe ik het uit dankbaarheid: door Artsen zonder Grenzen heb ik heel bevoorrecht werk mogen doen. Werk dat ik nu kan financieren. Met mijn testament blijf ik doen wat ik als kind al wilde: hulp bieden aan mensen in nood.’
Denkt u net als Kees Kostermans: ‘Ik wil iets doen’?
Neem dan vrijblijvend contact op met onze adviseur nalatenschappen Frank Theunissen via tel. 020 520 89 49 of per e-mail: frank@artsenzondergrenzen.nl
Tijdlijn 1984-2025
Artsen zonder Grenzen sinds 1984
Al meer dan veertig jaar bieden we medische hulp aan mensen die zijn getroffen door conflicten, natuurrampen of uitbraken van dodelijke ziekten. In dit overzicht blikken we terug op een aantal belangrijke momenten uit onze geschiedenis.
Oprichting 1984
Op 7 september 1984 wordt de Nederlandse Artsen zonder Grenzen formeel opgericht. Arts Koos Rietkerk is de eerste die vanuit Nederland wordt uitgezonden. Hij vertrekt naar Tsjaad.
Rwanda 1994
Als op 6 april een ongekende volkerenmoord uitbreekt in Rwanda zijn onze hulpverleners getuige van de moordpartijen, onder meer op onze eigen Rwandese staf. We gaan tot het uiterste om medische hulp te bieden. Ook laten we de wereld weten dat in Rwanda een genocide gaande is.
Ethiopië 1984
Uithongering wordt door de Ethiopische regering ingezet als tactiek om hulpgeld te krijgen. Onze teams behandelen mensen die lijden aan ondervoeding en we spreken ons uit over de wanpraktijken waarvan we getuige zijn.
Srebrenica 1995
Srebrenica komt in 1995 in handen van Servische Bosniërs. Bijna 8.000 mannen worden door Servische troepen vermoord, ondanks de aanwezigheid van de VN-vredestroepen in een gebied dat als 'veilige zone' was benoemd. Onze teams verzorgen patiënten in de enclave en zijn getuigen van de gebeurtenissen. We stellen de afslachting publiekelijk aan de kaak.
Nobelprijs 1999
In 1999 ontvangt Artsen zonder Grenzen de Nobelprijs voor de Vrede. In zijn speech doet internationaal voorzitter James Orbinski een beroep op de Russische president Jeltsin om de beschietingen in Tsjetsjenië te stoppen: ‘Conflicten en oorlogen zijn een zaak van staten, maar misdaden tegen de menselijkheid gaan ons allemaal aan.’
Tsunami Zuidoost-Azië 2004
De tsunami die Zuidoost-Azië treft, veroorzaakt een van de dodelijkste natuurrampen van de afgelopen decennia. Onze hulpverleners behandelen slachtoffers en we sturen 400 ton hulpgoederen naar het gebied.
Dieter Telemans
AzG
Ebola West-Afrika 2014
Een ongeëvenaarde ebola-uitbraak in West-Afrika. 11.300 Mensen komen om het leven, waaronder 14 van onze medewerkers. Artsen zonder Grenzen is lange tijd de enige hulporganisatie in Guinee, Liberia en Sierra Leone. We behandelen meer dan 5.000 patiënten.
Coronacrisis 2020
De coronapandemie treft ons allemaal. We starten de grootste noodhulpoperatie ooit. Waar de gezondheidszorg overspoeld raakt, ondersteunen we ziekenhuizen en verzorgingshuizen. In alle 70 landen waar wij al werken, zetten onze teams COVID-19 projecten op.
Oekraïne 2022
De oorlog in Oekraïne verbijstert de wereld en laat een spoor van vernieling en verdriet achter. Onze teams ondersteunen lokale ziekenhuizen met de opvang van gewonden en de aanvoer van medicijnen en medisch materiaal. Met een 'medische trein' evacueren we zwaargewonden uit het oosten van het land naar het veiliger westen.
Soedan 2023
Tienduizenden doden door geweld, miljoenen mensen op de vlucht, een ingestort gezondheidssysteem, ziekteuitbraken en kinderen die lijden aan ernstige ondervoeding. De oorlog in Soedan veroorzaakt onvoorstelbaar veel leed. Hulp is meer dan ooit nodig, maar de wereld kijkt weg. Juist nu blijven onze teams medische zorg bieden. Zowel in Soedan als in de buurlanden waar mensen naartoe vluchten.
Gaza 2025
Het conflict in Gaza loopt uit op een humanitaire ramp. Tienduizenden mensen worden meedogenloos hard getroffen, waaronder ongekend veel kinderen. Ook ziekenhuizen, ambulances, medisch personeel en patiënten zijn het doelwit. Onze teams blijven medische hulp bieden, maar de middelen en mogelijkheden zijn nihil. Keer op keer eisen we een langdurig staakt-het-vuren.
Afghanistan 2021
Na het aangekondigde vertrek van de Amerikaanse troepen en de NAVO-missie, nemen de Taliban de macht over. De economie stort in. Er is een groot tekort aan medische zorg en voedsel wordt onbetaalbaar. Onze teams blijven in het land om de Afghaanse bevolking bij te staan.
Aardbevingen Turkije/Syrië 2023 Totale verwoesting, ontreddering en immens groot verdriet. Beelden van de schade die de aardbevingen aanrichten, gaan de hele wereld over. Direct na de ramp bieden we in Syrië medische zorg aan gewonden, delen we hulpgoederen uit en zorgen we voor sanitaire voorzieningen en schoon water.
Toekomst
Wij blijven medische hulp bieden in crisissituaties. Waar en aan wie dan ook. Dat kunnen wij alleen met de steun van donateurs.
Sylvain
Cherkaoui
Andrii Ovod
Mohammad Masri
Diego
Baravelli
Mohammad Ghannam/MSF
Omar Haj Kadour
Interview
‘De
eerste stap is vaak de moeilijkste’
Als u ons belt over uw nalatenschap is de kans groot dat u onze adviseur nalatenschappen Frank Theunissen aan de lijn krijgt. Hij begeleidt mensen die overwegen Artsen zonder Grenzen op te nemen in hun testament. ‘Mensen zien rondom hun nalatenschap veel beren op de weg, maar als we er samen doorheen lopen, blijkt het vaak erg mee te vallen.’
‘Laatst kreeg ik een interessante brief. Het was een verzoek om meer informatie over nalatenschappen. Er was een antwoordformulier bijgesloten waaraan ik kon zien dat het uit ons magazine van 2011 was geknipt. Dit formulier was dus meer dan tien jaar goed bewaard en nu pas naar ons opgestuurd. Dat klinkt misschien als een opmerkelijk verhaal, maar het is ook veelzeggend. Ik merk vaak dat de eerste stap het moeilijkste is voor mensen die nadenken over hun nalatenschap.
Steuntje in de rug
Al jarenlang begeleid ik mensen die overwegen om na te laten aan Artsen zonder Grenzen. Het regelen van een nalatenschap wordt vaak uitgesteld, omdat je natuur-
lijk liever niet nadenkt over je eigen sterfelijkheid. Maar mensen hebben meestal een nog grotere angst voor het regelwerk. Het in orde maken van een nalatenschap voelt voor sommigen als een kolossaal project. Het lijkt ingewikkeld en mensen weten vaak niet waar ze moeten beginnen. Voor anderen is het lastig om het alleen te bedenken en te regelen. Mensen vinden het dan prettig om een steuntje in de rug te krijgen.
‘Het moeilijkste aan het regelen van je nalatenschap, is ermee beginnen’
We maken samen een eenvoudig stappenplan en ik beantwoord vragen. Zo creëren we overzicht. Dan blijkt al snel dat wat eerst ingewikkeld leek, makkelijker is dan gedacht. Een testament kan zelfs in een paar dagen geregeld zijn. Laatst belde een donateur mij op dinsdag en op donderdag zat hij al bij de notaris om het af te ronden. Zodra het goed is geregeld, geeft dat een opgelucht gevoel en kun je weer verder met je leven.
Foto: Els
Kijlstra
Anderen helpen
Mensen die iets na willen laten aan Artsen zonder Grenzen zijn vaak van nature gedreven om anderen te helpen. Maar niet iedereen heeft nu eenmaal de mogelijkheid of wens om naar het buitenland af te reizen om mensen in medische nood te helpen. Toch zijn ze wel altijd begaan geweest met het lot van anderen. Ook na hun dood willen ze dan graag iets doen voor mensen die hulp nodig hebben.
Ik vind het heel bijzonder dat mensen hun nalatenschap, of een deel daarvan, doneren aan iemand die ze niet kennen maar die het wel heel hard nodig heeft. Artsen zonder Grenzen biedt medische zorg aan mensen in de moeilijkste situaties. Mensen die getroffen worden door rampen, oorlog, dodelijke ziektes, maar die vaak nergens terecht kunnen voor hulp. Met een nalatenschap aan Artsen zonder Grenzen kan iemand ook ná zijn of haar dood bijdragen aan medische hulp.
Het bleek enorm mee te vallen
Ik heb dagelijks persoonlijk contact met mensen die overwegen onze organisatie op te nemen in hun testament.
Vorige week belde een hele vriendelijke vrouw. Ze moest haar nalatenschap alleen regelen en ik heb haar er met een stappenplan doorheen geholpen. Nu vertelde ze me dat het is gelukt en dat ze eigenlijk niet begreep waarom ze het zo eindeloos voor zich uit had geschoven. Het bleek enorm mee te vallen. Dat vertellen mensen me vaker: “Waarom heb ik dit niet eerder gedaan, het geeft zoveel rust.”’
Frank Theunissen begon in 1991 bij Artsen zonder Grenzen. Hij werkte als logistiek medewerker in projecten in onder meer Somalië, Bosnië en Mozambique. Nu is Frank als adviseur nalatenschappen het aanspreekpunt voor mensen die een nalatenschap aan Artsen zonder Grenzen overwegen. ‘Ik heb met eigen ogen gezien wat oorlog met een land kan doen, hoe mensen op desastreuze manier kunnen worden getroffen. Nu zet ik mij vanuit Nederland in om onze medische hulp door te laten gaan.’
Middagbijeenkomsten
Bent u zich aan het oriënteren op wat u met uw nalatenschap wilt doen? Heldere en praktische informatie helpt u om een weloverwogen keuze te maken. Onze bijeenkomsten over nalaten zijn het moment om u goed te laten informeren. U bent van harte welkom.
Meer weten? Scan de QR-code of kijk op artsenzondergrenzen.nl/ervenenschenken
Nalaten aan Artsen zonder Grenzen. Hoe werkt dat?
Wist u dat ...
Als dit magazine voor u ligt, overweegt u misschien om een testament op te stellen en hierin ook Artsen zonder Grenzen op te nemen. Dank u wel daarvoor. Anders dan bij een ‘gewone’ gift, is een gift uit een nalatenschap niet met een druk op de knop vast te leggen. Maar is de keuze eenmaal gemaakt, dan is het snel te regelen. Wij kunnen u daarbij helpen.
een gift uit een nalatenschap de meest persoonlijke gift is die iemand kan doen? Vaak is het zo dat de doelstelling van de organisatie waaraan wordt nagelaten, overeenkomt met de overtuiging die de erflater heeft in zijn of haar leven. Zoals medische zorg bieden aan mensen die in een crisissituatie verkeren.
bijna een kwart van de inkomsten die Artsen zonder Grenzen van donateurs ontvangt voor haar missie, uit nalatenschappen komt?
een goed doel geen erfbelasting hoeft te betalen over de ontvangen nalatenschap? Zo komt het gehele bedrag dat Artsen zonder Grenzen erft, ten goede aan onze noodhulp.
Als u een partner en kinderen heeft, maar geen testament, dan de wettelijke verdeling geldt? Bij de wettelijke verdeling krijgt de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner alle goederen en schulden. De kinderen erven een vordering op de langstlevende.
er kosten bespaard kunnen worden door een testament online op te laten stellen? Bij nunotariaat.nl is het goedkoper en hoeft u maar één keer naar de notaris in plaats van twee keer.
het verstandig is om de wensen rondom nalaten met familie en vrienden te bespreken? Zo kan er voorkomen worden dat nabestaanden voor een verrassing komen te staan na het openvallen van het testament.
mensen het soms lastig vinden om een executeur aan te wijzen? Als u besluit na te laten aan Artsen zonder Grenzen, kunt u ons als executeur benoemen. Voordat u dit vastlegt, bespreken we graag de mogelijkheden met u.
u op artsenzondergrenzen.nl/testament de meestgestelde vragen kunt vinden? U kunt ook een persoonlijk gesprek aanvragen met onze adviseur nalatenschappen Frank Theunissen via e-mail frank@artsenzondergrenzen.nl of telefonisch: 020 520 89 49.
↑ Een meisje wordt onderzocht in een ziekenhuis in Khan Younis. Gaza, november 2023. Foto: AzG
Zo regelt u het stap voor stap
Hoe gaat nalaten precies in zijn werk? Wat is ervoor nodig? En wat kunt u verwezenlijken met uw nalatenschap? Om u goed te oriënteren op de mogelijkheden is het belangrijk antwoord te krijgen op deze en andere vragen. Onze adviseur nalatenschappen kan u hierbij helpen. In een persoonlijk gesprek kunt u aangeven wat uw wensen zijn en bespreken we de mogelijkheden.
U bepaalt vervolgens of u wilt schenken via een legaat of via een erfstelling. Via een legaat geeft u een vastgesteld bedrag of een bepaald goed, bijvoorbeeld een schilderij of een auto. Bij een erfstelling maakt u Artsen zonder Grenzen erfgenaam. U schenkt dan een deel van uw bezit. Natuurlijk bepaalt u zelf welk percentage dat is.
Bij een notaris kunt u een testament laten opmaken en wettelijk registreren. De notaris stelt een ontwerptekst voor u op. Als deze naar wens is, wordt de akte door u en de notaris ondertekend. Daarna is uw testament rechtsgeldig. Wij bieden een online service aan om het testament op te stellen. En we kunnen meelezen met het concept, als u daar behoefte aan heeft.
U geeft in het gesprek met de notaris ook aan wie u als executeur wilt benoemen. In de meeste gevallen is dit een familielid, goede vriend of notaris, maar Artsen zonder Grenzen kan ook als executeur voor u optreden. Dat doen wij graag in overleg, omdat hierbij aan specifieke voorwaarden moet worden voldaan. Als het uw wens is dat
Artsen zonder Grenzen uw nalatenschap afhandelt, neemt u dan contact op met onze adviseur nalatenschappen Frank Theunissen om de mogelijkheden te bespreken.
Gegevens voor de notaris
Vereniging Artsen zonder Grenzen (Médecins Sans Frontières, Nederland), gevestigd te Amsterdam, postadres: Postbus 10014, 1001 EA Amsterdam, ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel onder dossiernummer: 41215974.
Wilt u meer weten over nalaten?
Neem contact op met Frank Theunissen 020 520 89 49 frank@artsenzondergrenzen.nl Of lees verder op artsenzondergrenzen.nl/testament
↑ Bij een man uit Soedan wordt een kogel uit zijn been verwijderd. Hij werd werd boven zijn knie geraakt door een rondvliegende kogel. Soedan, mei 2023. Foto: Ala Kheir/AzG
Blijven helpen
Amaka speelt met haar zoontjes in onze voedingskliniek in het ziekenhuis van Sokoto, Nigeria. Beiden herstellen van ernstige ondervoeding. Amaka: ‘Direct nadat de behandeling begon, zag ik al verbetering. Ze kunnen nu weer goed eten en spelen, ik ben zo blij en opgelucht’.
Met uw steun kunnen we mensen in crisissituaties blijven helpen. Nu en in de toekomst.
