Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 Voor Nederland en België
Ons onderzoekspanel bestond uit:
110
2024: Een jaar van groei en veerkracht? 2023 heeft een behoorlijk aantal uitdagingen met zich meegebracht, zoals de voedingsmiddelen- en drankenbedrijven maar al te goed weten. Maar in plaats van ons te focussen op de obstakels die we de afgelopen twaalf maanden zijn tegengekomen, bereiden managers uit de sector zich voor op wat er gaat komen.
respondenten in productie en distributie van voeding en dranken Senior personeel
› Welke trends en ontwikkelingen zullen in 2024 impact hebben op
Eigenaar / C-suite
› Hoe bereiden voedingsmiddelen- en drankenbedrijven zich voor
Directieniveau
de voedingsmiddelenindustrie?
48%
VP-niveau
37% 15%
op verandering?
› Hebben ze er vertrouwen in dat ze kunnen blijven groeien in een uitdagende markt?
Om deze vragen te beantwoorden heeft Aptean meer dan 100 voedings- en drankenproducenten en -distributeurs in Nederland en België ondervraagd. Lees verder en ontdek onze belangrijkste bevindingen.
2 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Vertegenwoordigers van meerdere subsectoren, waaronder: › Agri › Alcoholische dranken › Dierenvoeding › Vleesverwerking › Brood en banket › Zuivelproducten
› Sauzen, dressings en specerijen
› Groenten en fruit › Snacks › Frisdrank › Suiker- en
zoetwarenproducten
Trend No. 1: Voedings- en drankenbedrijven hebben een growth mindset
Meest zorgwekkende marktuitdagingen voor voedings- en drankenbedrijven in de Benelux
Het is opnieuw een moeilijk jaar geweest voor de voedingsmiddelen- en drankenindustrie. Bedrijven hebben te maken gehad met stijgende inflatie, hogere bedrijfskosten en fluctuerende beschikbaarheid van materialen, terwijl ze probeerden tegemoet te komen aan de voortdurend veranderende voorkeuren van de consument. Desondanks blijven de meeste organisaties vertrouwen hebben in hun prestaties in 2023 en zullen ze die growth mindset ook in 2024 doorzetten.
25%
Hogere operationele kosten
25%
Veranderende eisen en voorkeuren van consumenten
23%
Duurzaamheid en klimaatverandering
22%
Stijgende inflatie / materiaalprijzen
72% van de voedings- en drankenproducenten en -distributeurs die Aptean heeft ondervraagd, zei dat ze verwachten in 2023 meer inkomsten te genereren dan de voorgaande 12 maanden. Ondertussen verwacht 74% de winst te verhogen.
Verwachte omzetverschuiving – 2022 tot 2023 3%
22%
Verwachte winstverschuiving – 2022 tot 2023
18%
4%
44%
29%
3%
36%
41%
1% Licht gedaald
Enigszins gedaald
Licht gestegen
Enigszins gestegen
Blijft hetzelfde Flink gestegen
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 3
Wat betekenen deze bevindingen? Voor voedingsproducenten en -distributeurs is instabiliteit een realiteit. De sector heeft sinds 2019 geen ‘normaal’ jaar meer gekend, dus bedrijven zijn gewend aan voortdurende verandering – en zijn daardoor wendbaarder. We zien nu al dat marktleiders initiatieven ondernemen die hen zullen helpen de groei in een ongunstig klimaat te stimuleren. Bijvoorbeeld:
› Van Loon Groep heeft een belang genomen in Q-group om de kennis en ervaring van de bedrijven op het gebied van vlees en gemak voor foodservice en retail te delen
› Vivera heeft plannen aangekondigd om de komende drie
jaar minstens €30 miljoen te investeren in de uitbreiding van haar productlijn, machines en personeelsbestand
› Zuivelhoeve heeft de zuivelactiviteiten van Boermarke overgenomen, zodat Boermarke volop kan investeren in de ontwikkeling en productie van plantaardige zuivelalternatieven
Veel voedingsmiddelen- en drankenbedrijven beschermen ook hun marges door prijzen op recordniveau te handhaven, ondanks dat de inflatie nu daalt. In plaats van de prijzen te verlagen naarmate de ingrediëntenkosten dalen, grijpen merken en retailers de kans aan om hun budget en waarde assortiment onder de aandacht te brengen van prijsbewuste consumenten.
4 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Er ontstaat vertrouwen in de supply chain Zoals we zojuist hebben vermeld, verzachten voedings- en drankenorganisaties ook de impact van hoge overheadkosten door prijsstijgingen door te berekenen aan de consument – en hoe verder we in de supply chain reizen, hoe gemakkelijker het wordt om de kosten door te berekenen aan de consument. Met dit in gedachten voelen meer distributeurs dan voedselproductiebedrijven zich optimistisch richting 2024. 85% van de distributeurs in de Benelux-regio verhoogde de omzet op jaarbasis in het laatste volledige handelsjaar (2021/22) vergeleken met 56% van de producenten. Ondertussen voorspelt 79% van de producenten in 2023 opnieuw een hogere omzet, vergeleken met 65% van de verwerkers. Naarmate het vertrouwen in de supply chain toeneemt, zullen de meeste voedingsmiddelenbedrijven 2024 starten met een growth mindset. De marktomstandigheden zijn uitdagend, maar ze bereiden zich voor om die uitdaging het hoofd te bieden.
Growth mindset: Key Takeaway Het is een ‘survival of the fittest’-situatie voor voedingsen drankenbedrijven, die zich moeten aanpassen aan de marktomstandigheden, anders riskeren ze stagnatie. Maar hoe kunnen ze zich aanpassen? Enkele andere belangrijke trends die we door ons onderzoek hebben geïdentificeerd, bieden de oplossing…
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 5
Trend No. 2: Automatisering is van cruciaal belang voor het aanpakken van groeibelemmeringen Automatisering is niet langer een ambitie in de voedingsindustrie; het is operationele normaliteit. 78% van de door Aptean ondervraagde bedrijven bevindt zich in een proces van digitale transformatie (waarbij technologie wordt gebruikt om de bedrijfsvoering te verbeteren en handmatige processen te vervangen), waarbij één op de tien digitaliseringsprojecten heeft voltooid en de voordelen heeft gerealiseerd. Deze cijfers alleen zijn niet verrassend, aangezien de adoptie van technologie al enkele jaren een stijgende lijn vertoont. Wat interessant is, is de impact die digitale transformatie heeft op de bedrijfsomzet en winstgevendheid.
Voedselproducenten en -distributeurs die technologie gebruiken om taken en processen te automatiseren, hebben het afgelopen volledige handelsjaar een iets hogere winstgroei (0,5 procentpunt) ervaren dan bedrijven die afhankelijk zijn van handmatige handelingen. Hoewel het totale verschil bescheiden is, leveren bepaalde oplossingen significantere resultaten op. Bedrijven die product lifecycle management (PLM)-software gebruiken, verwachten bijvoorbeeld een 31% grotere winstgroei in 2023 dan bedrijven die handmatige processen gebruiken. Ondertussen verwachten degenen die ERP-software (Enterprise Resource Planning) gebruiken een 28% hogere winst dan bedrijven zonder geautomatiseerde activiteiten.
Verwachte winstverschuiving 2022-2023 (%)
Gebruikmakend van
Niet gebruikmakend van
Product Lifecycle Management (PLM)
8,3
6,1
Enterprise Asset Management (EAM) / Computerised Maintenance Management System (CMMS)
8,3
6,6
Enterprise Resource Management (ERP)
8,2
6,2
Warehouse Management System (WMS)
8,2
6,3
Supply Chain Management (SCM)
8,2
6,1
Electronic Data Interchange (EDI)
7,9
6,7
Manufacturing Execution Systems (MES)
7,8
6,9
Quality Management Systems (QMS)
7,7
7,1
6 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Kostenoptimaliserende technologieën zullen in 2024 prioriteit krijgen
Wat de voedings- en drankenbedrijven in de Benelux ons vertelden over automatisering: “Automatisering kan mensen vrijmaken, zodat we ons meer kunnen concentreren op Research & Development en innovatie van producten.” Enterprise snacks distributeur, Nederland
“Automatisering stroomlijnt voor ons veel processen en verbetert de data-inzichten en de klantervaring in het algemeen.” Enterprise smaakstoffen & sauzen producent, Nederland
“We besteden meer aandacht aan productie- en kantoorautomatisering en versterken de digitale transformatie van onze onderneming.” Middelgrote producent van diervoeding, België
Systemen voor het beheer van klantrelaties, productieactiviteiten en de supply chain zijn de meest populaire technologieën die tot nu toe zijn toegepast. Dit is logisch als je bedenkt hoe belangrijk end-to-end connectiviteit en transparantie zijn bij het stimuleren van bedrijfsgroei.
Top Tech Investering To-Date
Top Geplande Investering Voor 2024
CRM systemen (69%)
Shipping software (50%)
MES systemen (62%)
EDI software (49%)
SCM software (61%)
TMS (45%)
PLM software (61%)
BI software (45%)
ERP software (59%)
Online Payment Platform (42%)
In 2024 zullen de voedings- en drankenorganisaties in de Benelux hun efficiëntie verhogen door een eenvoudigere cashflow en datastroom te faciliteren door te investeren in EDI- en BI-software en online betalingsplatforms. We gaan dieper in op de betekenis van BIinvesteringen in onze volgende trend. Nu veel voedingsbedrijven zich in vergevorderde stadia van digitale transformatie bevinden, zullen de automatiseringsprioriteiten van 2024 zich ook richten op kostenoptimalisatie van nichegebieden. Bijvoorbeeld het verbeteren van het verzendproces en het verbeteren van het transportbeheer.
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 7
Digitale transformatie zal personeelsuitdagingen aanpakken Naast het verbeteren van de operationele efficiëntie maken veel voedingsmiddelen- en drankenbedrijven gebruik van digitale transformatie om de personeelsuitdagingen aan te pakken. De pandemie heeft veel ervaren professionals uit de voedingsindustrie ertoe aangezet met pensioen te gaan, en 30% van de voedings- en drankenbedrijven zegt dat een gebrek aan vaardigheden en kennis een probleem is voor hun bedrijf. Als reactie daarop heeft 74% zijn huidige personeelsbestand al bij- of omgeschoold om de huidige wervingsproblemen het hoofd te bieden. Voor organisaties die nieuw talent in hun bedrijf brengen, hebben jongere werknemers andere verwachtingen van de werkplek. Digitale vaardigheid is erg belangrijk voor deze werknemers, wat een sterke business case creëert voor automatisering en analytics. De “generatiewisseling van de wacht” geeft voedingsmiddelen- en drankenmerken de kans om te beoordelen wat zij van hun toekomstige personeelsbestand willen en dit in lijn te brengen met hun digitale transformatiestrategie. Bijvoorbeeld:
› Vaststellen welke rollen en taken menselijke input vereisen en welke kunnen worden geautomatiseerd
› Het controleren van de vaardigheden van bestaande werknemers en het identificeren van eventuele gaps die moeten worden opgevuld
› Inzicht krijgen in de verwachtingen van medewerkers over de inrichting van de werkplek en de hulpmiddelen die zij nodig hebben om hun werk effectief te kunnen doen
Veel bedrijven zullen echter verouderde of geïsoleerde technologie moeten vervangen om een datagedreven organisatie te worden.
8 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Verwachte groei in winst 2022-2023 (procentpunten)
Cloudsoftware kan hogere winst opleveren
7,7 7,2 6,8
De economische impact van automatisering wordt ook duidelijk als we bedrijven die cloudgebaseerde software gebruiken, vergelijken met bedrijven die on-premise oplossingen gebruiken. Uit het onderzoek van Aptean blijkt dat voedselproducenten en -distributeurs die al zijn overgestapt op ERP-software in de cloud, in 2023 een 11% hogere winstgroei verwachten vergeleken met degenen die on-premise oplossingen gebruiken. Sneller innoveren en minder operationele middelen gebruiken, zijn de belangrijkste drijfveren van cloudmigratie in de Benelux geweest, waarbij 30% van de organisaties dit als hun belangrijkste drijfveer noemt. Andere belangrijke redenen zijn het vergroten van de duurzaamheid (28%), het beperken van risico’s (26%) en het verbeteren van de veiligheid (23%).
Industry-specific
Homegrown / in-house
Horizontaal
Bedrijven die cloud ERP gebruiken
Bedrijven die nog geen cloud ERP gebruiken
Werkelijke omzetgroei (2021 - 2022)
11,2%
8,4%
Verwachte omzetgroei (2022 - 2023)
11,4%
8,7%
Verwachte winstgroei (2022 - 2023)
12,9%
8,8%
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 9
Wat betekenen deze bevindingen? Hoewel externe obstakels zoals inflatie, hoge energiekosten en stijgingen van de materiaalprijzen niet kunnen worden weggenomen, kunnen voedingsmiddelen- en drankenbedrijven hun impact compenseren door productiemethoden te stroomlijnen en de operationele efficiëntie te verbeteren. Dit blijkt uit het feit dat de geplande investeringen in 2024 zich richten op het mogelijk maken van eenvoudigere data uitwisseling, het verbeteren van de cashflow en het optimaliseren van ondergeïnvesteerde gebieden zoals shipping en distributieprocessen. Belangrijker nog is dat de directe correlatie tussen de volwassenheid van de cloud en de financiële prestaties aantoont dat bedrijven die tactisch investeren in geavanceerde technologieën:
› Automatisering gebruiken om de bedrijfsgroei te versnellen › Een snelle ROI genereren op hun investeringen Het onderzoek van Aptean heeft aangetoond dat automatisering niet alleen een manier is om inkomsten te genereren; het is een belangrijke motor voor de winstgevendheid. En aangezien 52% van de bedrijven van plan is om de komende twaalf maanden meer taken te automatiseren, lopen degenen die niet doorzetten met hun digitale transformatiestrategie het risico achterop te raken bij de marktleiders.
Automatisering: Key Takeaway Om de groei in een uitdagende markt te stimuleren, moeten voedingsmiddelen- en drankenbedrijven hun digitale transformatiestrategie voor 2024 richten op technologieën die hen zullen helpen de efficiëntie te verhogen en de productiekosten te verlagen. Tactische investeringen zorgen voor een snellere ROI en zorgen ervoor dat interne verbeteringen de externe kostenstijgingen compenseren. En organisaties die deze investeringen uitstellen lopen het risico minder inkomsten te genereren dan de marktleiders.
Deep Dive: 6 tactieken om kosten te Lees meer besparen met software voor voedselproductie 10 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Trend No. 3: De vraag naar zichtbaarheid in data stimuleert de acceptatie van BI en AI Hoewel automatisering eindeloze mogelijkheden biedt om individuele processen te optimaliseren, blijkt uit het onderzoek van Aptean ook dat voedingsmiddelen- en drankenbedrijven de alomvattende voordelen van digitale transformatie in 2024 willen onderzoeken.
Het vergroten van de zichtbaarheid, nauwkeurigheid en snelle toegang tot data is het belangrijkste doel van voedingsmiddelen- en drankenbedrijven voor 2024. Het gebruik van digitale systemen in de voedselproductie en -distributie genereert meer data dan ooit en marktleiders willen die informatie benutten om sneller slimmere beslissingen te nemen. Toch vindt 32% het momenteel moeilijk om snel gegevens over bedrijfsprestaties en efficiëntie te verkrijgen en te analyseren. Het vergroten van de zichtbaarheid, nauwkeurigheid en snelle toegang tot bedrijfsgegevens, is het belangrijkste bedrijfsdoel voor de voedingsen drankenbedrijven in de Benelux op weg naar 2024, en zoals we in onze vorige trend opmerkten, is 45% van plan te investeren in BItools om veranderingen te faciliteren. Naast het verbeteren van de operationele besluitvorming, zal het investeren in BI-tools voedings- en drankenbedrijven helpen gelijke tred te houden met de voortdurend veranderende consumentenvoorkeuren: iets dat 25% van de organisaties als een van hun grootste huidige uitdagingen beschouwt. De bedrijven die al branchespecifieke BI-software gebruiken, verwachten hun winst dit jaar gemiddeld met 6,9% te verhogen.
Wat voedings- en drankenbedrijven ons vertelden over data-analyse: “Digitale transformatie biedt waarde voor ons bedrijf omdat het ons helpt de gegevens voor klanten en producten eenvoudig te onderhouden.” Enterprise bakkerij producent, Nederland
“Ons doel voor digitale transformatie is het automatisch verzamelen van gegevens en het gebruiken van analyses om zakelijke inzichten te verkrijgen.” Producent van alcoholische dranken, België
“Digitale transformatie genereert enorme hoeveelheden data, die kunnen worden benut voor bruikbare inzichten.” Enterprise bakkerij producent, Nederland
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 11
AI is de volgende stap voor intelligente besluitvorming De behoefte aan bruikbare inzichten stimuleert ook de adoptie van AI, waarbij een derde van de voedingsmiddelen- en drankenorganisaties al artificial intelligence implementeert of gebruikt. Data-analyse en besluitvorming zijn van fundamenteel belang voor deze investering, waarbij een kwart dit als belangrijkste reden noemt om AI te onderzoeken. De eerste use cases bij de bedrijven die Aptean heeft onderzocht, zijn onder meer:
› Snel en effectief grote hoeveelheden gegevens evalueren › Het detecteren van veranderingen in de productieomgeving › Lancering van after-salesdiensten die snel op vragen kunnen reageren en de klanttevredenheid kunnen verbeteren
Hoewel de adoptie van AI zich nog in de beginfase bevindt, bestaat er al een interessante correlatie tussen investeringen op dit gebied en financiële prestaties, vooral als het gaat om omzetgroei. De voedingsmiddelenen drankenbedrijven in de Benelux die artificial intelligence gebruiken, genereerden het afgelopen volledige handelsjaar een 9% hogere omzetgroei dan bedrijven die AI onderzoeken, en een 14% hogere omzetgroei dan bedrijven die geen plannen hebben om AI in te zetten.
Werkelijke omzetgroei
Werkelijke winstgroei
AI implementeren of gebruiken (34%)
6,0%
5,4%
Onderzoek aan het doen naar AI (20%)
5,5%
6,3%
Geen plannen om AI te benutten (46%)
5,2%
5,3%
12 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Een kwart van de voedingsmiddelenen drankenbedrijven investeert in AI om hun data-analyse en besluitvormingsmogelijkheden te verbeteren.
Wat betekenen deze bevindingen? Door gebruik te maken van de data die door de toegenomen automatisering worden gegenereerd, kunnen voedingsmiddelen- en drankenbedrijven efficiënter door de handelsomstandigheden navigeren en hun bedrijfsgroeiplannen voortzetten. De uitdaging waarmee voedselproducenten en -distributeurs worden geconfronteerd, is het bouwen van een technologiestack die alomvattende inzichten kan genereren. Eén op de vier bedrijven geeft toe dat complexe systeemintegratie een belemmering voor groei vormt, en we zouden een toename kunnen zien in het aantal organisaties dat op zoek is naar oplossingen van één enkele leverancier om databeheer eenvoudiger te maken. De adoptie van AI zal de toegang tot bruikbare inzichten bij bedrijven de komende twaalf maanden verder versnellen. Sterker nog, we zien nu al dat toonaangevende merken artificial intelligence gebruiken om sneller te innoveren. Bijvoorbeeld:
› Unilever gebruikt AI om slimmer te werken bij de ontwikkeling van nieuwe producten; AI stond centraal bij de ontwikkeling van het Knorr zoutarme bouillonblokje.
› HELL-energiedranken creëerden een geheel nieuwe smaak met behulp van artificial intelligence en gebruikten zelfs AI om de verpakking te ontwerpen.
› Nestlé werkt samen met AI-technologiebedrijf Nuritas om bioactieve peptiden in voedsel
te vinden die kunnen helpen bij aandoeningen als diabetes en de gezondheid van dieren en planten ondersteunen.
Bedrijven die duidelijke use cases voor artificial intelligence kunnen identificeren, kunnen een voorsprong op hun concurrentie behalen, aangezien 25% van de organisaties die interesse hebben getoond in AI, toegeeft dat ze nog geen duidelijke plannen hebben hoe ze het moeten gebruiken.
Datagestuurde intelligentie: Key Takeaways Voedings- en drankenbedrijven moeten hun bestaande technologiestack (en geplande investeringen) herzien om ervoor te zorgen dat al hun oplossingen kunnen worden geïntegreerd. Door over te stappen op een partnerschap met één enkele leverancier kan dit probleem worden opgelost. Producenten en distributeurs moeten ook duidelijke doelen stellen voor het gebruik van BI- en AI-tools om ervoor te zorgen dat investeringen in analyse- en voorspellende mogelijkheden de bedrijfsgroei stimuleren.
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 13
Trend No. 4: Veerkracht van de supply chain is een topprioriteit voor 2024 2023 was opnieuw een verstoord jaar voor de logistiek in de supply chain, waarbij tekorten aan arbeidskrachten en vaardigheden, geopolitieke conflicten en extreme weersomstandigheden een impact hadden op de mondiale goederenstroom. Het verbeteren van de veerkracht van de supply chain om deze verstoringen te beheersen is het tweede doel voor voedingsmiddelenen drankenbedrijven in de Benelux in 2024 (na het verbeteren van de toegang tot bedrijfsdata), waarbij grote ondernemingen zich het meest zorgen maken over het versterken van hun leveranciersnetwerk.
62% van de voedingsbedrijven heeft de afgelopen twaalf maanden technologie gebruikt om hun supply chain te verbeteren. Hoe willen ze dit bereiken? De meest onderzochte tactiek tot nu toe is het gebruik van technologie om de zichtbaarheid van de supply chain te vergroten; 62% van de organisaties heeft dit de afgelopen twaalf maanden gedaan. Dit is logisch, aangezien drie op de tien bedrijven in het onderzoek van vorig jaar aan Aptean vertelden dat de zichtbaarheid van de supply chain een kernprobleem was. Vooruitkijkend zal het verbeteren van het relatiebeheer met leveranciers van cruciaal belang zijn voor de veerkracht van de supply chain in 2024, waarbij de helft van de door Aptean ondervraagde bedrijven van plan is hun onboardingproces te stroomlijnen, terwijl hetzelfde cijfer kijkt naar het gebruik van meer buitenlandse leveranciers. Ondertussen is 46% van plan de traceerbaarheid in de komende twaalf maanden te verbeteren, terwijl 47% hun supply chain-data wil gebruiken om de noodplanning te kunnen verbeteren en de vraag beter te kunnen voorspellen. 14 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Wat voedings- en drankenbedrijven ons vertelden over de veerkracht van de supply chain: “Met de data-analyse en voorspellende mogelijkheden van AI kunnen bedrijven hun supply chain management optimaliseren en de voorraad- en transportkosten verlagen.” MKB bakkerij producent, Nederland
“Digitale transformatie maakt inzicht in de supply chain en realtime monitoring mogelijk, waardoor organisaties in de voedingsmiddelen- en drankenindustrie supply chain processen beter kunnen beheren en de efficiëntie van de orderafhandeling kunnen verbeteren.” Enterprise smaakstoffen & sauzen producent, Nederland
“Ons doel voor de komende twaalf maanden is om actief gebruik te maken van geavanceerde technologieën en innovatieve oplossingen om de efficiëntie en kwaliteit van de voedselproductie, onze supply chain en de voedselveiligheid te verbeteren.” Producent van visproducten, Nederland
Strategieën voor het verbeteren van de supply chain veerkracht Gebruik technologie om de zichtbaarheid van de supply chain te vergroten
62%
33%
Verspreiden van bestellingen over een groter aantal leveranciers
59%
39%
Verbeteren van de productieplanning om slimmer gebruik te maken van de beschikbare voorraad
57%
38%
5%
Voorraad opbouwen
57%
35%
7%
Verhogen kwaliteitscontroles
56%
40%
4%
Nieuwe leveranciers toevoegen aan het portfolio
56%
37%
7%
Vergroten van de interne productie
55%
39%
6%
Vergroten van het gebruik van lokale leveranciers
53%
44%
4%
Gebruiken van andere materialmen / componenten
52%
43%
5%
Creëren / verbeteren van de supply chain-noodplanning
51%
45%
4%
Verbeteren van traceerbaarheid
51%
Verbeteren van de prognose mogelijkheden om de vraag beter te voorspellen
50%
Stroomlijnen van het onboardingproces van leveranciers
48%
Vergroten van het gebruik van buitenlandse leveranciers
45%
Momenteel aan het doen / implementeren
46% 47% 50% 50%
Aan het plannen voor implementatie in de komende 12 maanden
5% >> 2%
3% 4% 3% 6%
Geen actuele plannen
Naast het verbeteren van de veerkracht van de supply chain, zal het investeren in traceerbaarheid organisaties helpen de voedselveiligheid de komende twaalf maanden te verbeteren. Sterker nog, 47% heeft al KPIverbeteringen op het gebied van voedselveiligheid in hun bedrijf gezien als resultaat van de digitale transformatie.
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 15
Wat betekenen deze bevindingen? Verstoringen van de supply chain zullen in 2024 (en daarna) een impact blijven hebben op de voedselindustrie, en voedings- en drankenbedrijven erkennen dat de enige manier om het effect ervan te minimaliseren, is door proactief risico’s te beperken. Automatisering zal de komende twaalf maanden een cruciale rol spelen bij het verbeteren van de logistiek binnen de supply chain, aangezien meer dan een derde van de voedselproducenten en -distributeurs toegeeft dat hun supply chain managementprocessen nog steeds vrijwel of volledig handmatig zijn.
Veerkracht van de supply chain: Key Takeaway Voedings- en drankenbedrijven moeten hun end-to-end supply chain capaciteiten analyseren om te identificeren hoe ze de beschikbaarheid van ingrediënten en de kwaliteitscontrole kunnen verbeteren en sterkere, betrouwbaardere leveranciersrelaties kunnen opbouwen. Het automatiseren van de supply chain zal de sleutel blijken tot het vergroten van de veerkracht.
Veel taken worden handmatig uitgevoerd door voedings- en drankenbedrijven Managen van productieprocessen en volumes 11% Zorgdragen voor naleving van normen en regelgeving 11% Management van machineprestaties en onderhoud
12%
Analyseren en managen van de winstmarges
15%
25% 17%
19%
25%
19%
26% 17%
20%
31% 23%
25%
12%
25%
15%
28%
15%
Volledig handmatig Grotendeels handmatig Deels handmatig, deels geautomatiseerd
Managen van supply chains en leveranciers 11%
25%
Managen van de vaardigheden van medewerkers, het behouden van personeel en het verwerven van talent
14%
21%
Het traceren van productcomponenten / ingrediënten
15%
21%
Maken van stuklijsten/berekeningsformule of recept 10% Quoten en schattingen maken
11%
28% 25%
16 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
22% 20%
25% 25%
24% 19% 25%
17% 21%
25%
16%
25%
17%
29%
10%
Grotendeels geautomatiseerd Volledig geautomatiseerd
Trend No. 5: Economische doelstellingen creëren een business case voor duurzaamheidsinitiatieven De impact op het milieu is een belangrijk gespreksonderwerp in de voedingsindustrie, dus het is geen verrassing dat 87% van de voedselproducenten en -distributeurs in de Benelux een aanzienlijke inspanning leveren om duurzamer te worden. Dit is een enorme stijging ten opzichte van de bevindingen van vorig jaar, toen 40% zei dat duurzaamheid een prioriteit was voor hun bedrijf. Veel grote organisaties hebben al ambitieuze duurzaamheidsdoelen gesteld. Danone, Mars, Nestle, General Mills en Mondelez International streven bijvoorbeeld allemaal naar een net zero uitstoot in 2050.
Redenen waarom voedings- en drankenbedrijven investeren in duurzaamheidsprogramma’s 36% 35% 35%
Druk van maatschappelijke groepen of publieke communities Verminderen van bedrijfs-/ operationele risico’s Gezondheid en veiligheid (bv. Verminderen van blootstelling aan verontreinigende stoffen, verbeteren luchtkwaliteit) Concurrentievoordeel behalen Verbetering van efficiëntie (bv. afvalvermindering, operationele kosten, energieverbruik) Maakt deel uit van ons bedrijfsimago / is een onderscheidende factor voor ons merk Gevoel van sociale verantwoordelijkheid / morele verplichting Eisen of mandaten van aandeelhouders / investeerders Overheidsbeleid / regelgeving Eisen of mandaten van klanten / supply chain Huidige / toekomstige vraag van werknemers
32% 29% 28% 25% 25% 20% 20% 12%
Wat interessant is, is de motivatie achter de investeringen van veel bedrijven in duurzaamheid. Hoewel sociale druk de belangrijkste reden is voor het introduceren van eco-initiatieven, staan commerciële motivaties daar vlak achter. Duurzaamheid levert commerciële verbeteringen op door organisaties te helpen risico’s te verminderen, de efficiëntie te verbeteren en een concurrentievoordeel te behalen. De gegevens uit ons onderzoek suggereren ook dat duurzaamheidsprojecten economische verbeteringen aandrijven. Voedings- en drankenbedrijven die prioriteit geven aan duurzaamheid kenden het afgelopen volledige boekjaar een tot 24% hogere omzetgroei en 26% hogere winstgroei dan bedrijven die minder middelen besteedden aan milieuvriendelijke initiatieven.
Leiders op het gebied van duurzaamheid ervaren een hogere groei Feitelijke winstgroei, 2021-2022 (%)
Verwachte winstgroei, 2022-2023 (%)
Leaders
7,6
9,7
Aspirers
6,0
7,5
Laggards
6,6
8,5
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 17
Wat betekenen deze bevindingen? Het ontwikkelen van een krachtige duurzaamheidsstrategie is zowel commercieel als ecologisch zinvol, omdat voedings- en drankenbedrijven de mogelijkheid hebben om via één enkel programma de bedrijfskosten te verlagen en hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Er zijn al voorbeelden van merken die duurzame technieken hebben ingezet om de operationele overhead te verlagen. Bijvoorbeeld:
› Het duurzaamheidsprogramma van AB InBev heeft sinds 2017 een verbetering van de waterefficiëntie met 14,3% opgeleverd.
› Danone heeft zijn energieverbruik de afgelopen twintig jaar met 46%
verminderd en is van plan om tegen 2025 30% energiezuiniger te worden.
› Nestle Waters heeft sinds 2009 $62 miljoen per jaar bespaard door zijn fles opnieuw te ontwerpen met 25% minder plastic. Het bedrijf koopt 95 miljoen pond minder PET-plastic per jaar en heeft de distributiekosten verlaagd door lichtere flessen te distribueren.
Duurzame innovatie stelt voedingsmiddelen- en drankenbedrijven ook in staat nieuwe inkomstenstromen te ontwikkelen. Bijvoorbeeld:
› Ben & Jerry’s herformuleert zijn ijsjes zodat ze bij een hogere
temperatuur kunnen worden bewaard, waardoor producten aantrekkelijker worden voor supermarkten en kruidenierszaken die hun energierekening willen verlagen.
› Er zijn een hele reeks nieuwe merken op de markt verschenen die voedselverspilling omzetten in levensvatbare producten, zoals Kromkrommer, De Verspillingsfabriek en Hof ten Dormaal.
› Landbouwinnovaties stellen voedselbedrijven in staat om kosteneffectieve duurzame inkoopopties te onderzoeken, van hydroponic visserij en verticale landbouw tot kweekvlees.
18 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Een duidelijke businesscase voor duurzame transformatie
Economische duurzaamheid: Key Takeaways
Door duurzaamheid door een commerciële bril te bekijken, kunnen voedings- en drankenorganisaties de groei stimuleren en een sterke business case creëren voor verdere investeringen in technologie.
Het op elkaar afstemmen van milieu initiatieven en strategische bedrijfsdoelstellingen zal voedingsmiddelen- en drankenbedrijven de kans geven om te investeren in technologieën die duurzame groei stimuleren. Er zijn daarnaast onbenutte mogelijkheden om duurzaam te worden waar merken momenteel minder prioriteit aan geven, zoals hergebruik, recycling en upcycling, en het verminderen van afval en bederf in de hele supply chain.
92% van de Belgische consumenten en 78% van de Nederlandse consumenten houden rekening met duurzaamheid bij hun aankoopbeslissingen. Transport management software is bijvoorbeeld een krachtig hulpmiddel voor het optimaliseren van bezorgroutes – en minder afgelegde kilometers betekent een lagere CO2-uitstoot.
Door duurzaamheid en winstgevendheid als twee kanten van dezelfde medaille te benaderen, draagt het ook bij om de harten te winnen van enerzijds interne stakeholders, gedreven door bedrijfsresultaten, en anderzijds van consumenten die willen kopen van merken die hun ecologische waarden delen.
Er is ook een duurzaamheidsargument voor het investeren in PLM-software, omdat gestroomlijnde productinnovatie helpt om milieuvriendelijkere formules en verpakkingskeuzes snel op de markt te brengen. Milieureferenties kunnen voedings- en drankenbedrijven ook helpen hun marktaandeel te vergroten en hun marges te vergroten in een tijd waarin consumenten selectief zijn in het uitgeven van hun geld. Zelfs in een uitdagend klimaat, 78% van de Nederlandse consumenten houdt rekening met duurzaamheid bij hun aankoopbeslissingen, terwijl 92% van de Belgische consumenten vindt dat ze op een milieuvriendelijke manier moeten consumeren en dat ze eerder geneigd zijn producten met een milieuvriendelijk etiket te kopen.
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 19
Kan uw huidige technologiestack toekomstige groei opleveren? Welke trend dan ook het meest resoneert met uw organisatie; de fundamentele bevindingen uit het onderzoek van Aptean zijn duidelijk. Digitale transformatie speelt een cruciale rol voor voedings- en drankenbedrijven bij het mogelijk maken en aanbrengen van tastbare verbeteringen om hun groeistrategieën waar te maken. Marktleiders in de voedingsmiddelen- en drankenindustrie begrijpen de rol van digitale transformatie bij het stimuleren van kostenefficiëntie, het verbeteren van de productie en het vergroten van de operationele veerkracht. De uitdaging van 2024 is om de best passende technologieën te vinden om deze doelen te bereiken, gecreëerd door deskundige partners. Voor veel organisaties zal 2024 een jaar zijn voor het verfijnen van hun technologiestack; het omarmen van cloudgebaseerde oplossingen die kunnen worden geïntegreerd om naadloos operationele processen uit te voeren en waardevolle datainzichten te produceren.
Aptean is gespecialiseerd in digitale oplossingen voor de voedingsmiddelen- en drankensector. We hebben een branchespecifieke softwaresuite ontwikkeld op een volledig webgebaseerd platform met moderne, eenvoudig te leren interfaces, waardoor uw bedrijf de flexibiliteit heeft om aan de unieke en evoluerende behoeften van uw klanten te voldoen.
20 | Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België
Bewezen trackrecord in productiesoftware Als single-vendorpartner kan Aptean aanvullende oplossingen implementeren om de digitale transformatie te stimuleren zonder de technische complexiteit te vergroten. Dit zeggen onze klanten:
“De wereld verandert snel en Aptean volgt de ontwikkelingen, net zoals wij dat doen op het gebied van speciaalbieren. We weten al hoe de roadmap eruit ziet, dus we zijn in de toekomst verzekerd van up-to-date software.” Lees meer over Melger’s Dranken
Toby Raamsveld, Head of Finance, Melger’s Dranken
“Orderstromen, financiën, verkoopgegevens en betrouwbare voorraadbeschikbaarheid moeten snel toegankelijk zijn om beslissingen te kunnen nemen. Dat kan simpelweg niet met alleen een boekhoudpakket en wat Excel-lijsten. We wilden meer managementinformatie in de vorm van rapportages en analyses. Daarom kiezen wij ervoor om de voedselspecifieke ERP-oplossing van Aptean te implementeren.” Robin Heetkamp, Managing Director, Enrico Food
Lees meer over Enrico Food
“Met Aptean heb je alles in één systeem dat gewoon soepel draait. Het afgelopen jaar zijn onze voorraadverschillen dramatisch gedaald, van onderbouwde eurobedragen tot een onbeduidend cijfer. Het is een enorm verschil.” Marco Netten, IT-manager, SanoRice
Lees meer over SanoRice
Trends en vooruitzichten voor de voedings- en drankensector 2024 - Voor Nederland en België | 21
Wilt u meer informatie? Ontdek hoe Aptean’s branchespecifieke oplossingen voor voedingsmiddelen en dranken de bedrijfsgroei kunnen stimuleren en u kunnen helpen succesvol te zijn in een dynamische markt. Neem contact met ons op info@aptean.com of bezoek www.aptean.com.
Aptean is een van ‘s werelds toonaangevende leveranciers van sectorspecifieke software die producenten en distributeurs helpt om hun bedrijf efficiënt te runnen en te laten groeien. Onze cloudgebaseerde ERP-oplossing voor voedingsmiddelen en dranken is uitgeroepen tot ‘belangrijke speler’ in twee afzonderlijke IDC MarketScape-rapporten voor wereldwijde SaaS- en cloudgebaseerde ERP-applicaties. De producten, diensten en betrouwbare expertise van Aptean helpen bedrijven van elke omvang klaar te zijn voor What’s Next, Now®. Aptean heeft haar hoofdkantoor in Alpharetta, Georgia en heeft kantoren in Noord-Amerika, Europa (waaronder Nederland en België) en Azië-Pacific. Bezoek www.aptean.com voor meer informatie over Aptean en de markten die we bedienen. Copyright © Aptean 2023. All rights reserved.
Over het onderzoek De inzichten in dit rapport zijn afkomstig uit sectoronderzoek uitgevoerd door Aptean en B2B International in augustus 2023. B2B International is een wereldwijd, full-service marktonderzoeksbureau, gespecialiseerd in onderzoek naar B2B-markten.