Rożnów – zapora powodziom Największa powódź w Polsce międzywojennej zaczęła się intensywnymi opadami deszczu w dolinie Dunajca pomiędzy 13 a 17 lipca 1934 roku. 16 lipca opady osiągnęły swoje maksimum i zanotowano nie pobity do tej pory rekord opadów w ciągu jednej doby, kiedy na Hali Gąsiennicowej spadło 255 milimetrów deszczu. Największych zniszczeń dokonała woda właśnie tu w dolinie Dunajca zatapiając między innymi niżej położone dzielnice Nowego Sącza i niszcząc wiele mostów i dróg. Po tej powodzi podjęta została decyzja o budowie stopni wodnych w Rożnowie i Czchowie. Ponieważ projekt zapory rozważany był już od lat dwudziestych można było przystąpić do realizacji już w 1935 roku. Jako miejsce budowy wybrano przewężenie przełomu Dunajca przez wzniesienia Pogórza Rożnowskiego, pomiędzy cyplem góry Łazy a stromymi zalesionymi zboczami Ostrej Góry. Prace budowlane prowadziła firma pod nazwą „Zapory i Roboty Hydrauliczne, T-wo Polsko-Francuskie, sp. z o.o.” Przy budowie pracowało obok Polaków wielu specjalistów z Francji i Szwajcarii. W celu ich zakwaterowania powstało obok zapory całe osiedle, noszące po dzień dzisiejszy nazwę Kolonii Francuskiej.
fot: www.nac.gov.pl
fot: www.nac.gov.pl
Do czasu wybuchu wojny zdołano wykonać dużą część robót, ale budowa została zakończona pod nadzorem niemieckim w roku 1941, a zbiornik został ostatecznie napełniony w 1943 roku. Pod koniec wojny powstały obawy, że Niemcy zechcą wysadzić zaporę i ruch oporu zaczął bacznie kontrolować ich poczynania, nawiązując kontakt z polskimi pracownikami. W ramach „Akcji Zapora” Obwód AK Nowy Sącz zorganizował w bezpośrednim sąsiedztwie placówkę „Dolina” dysponującą jednym z lepszych oddziałów partyzanckich, zwanym grupą” Topora”. fot: www.nac.gov.pl
49