LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan rekreasi
1.0
PENGENALAN
Laporan ini membentangkan hasil kajian penilaian `outcome‟ dan impak daripada penerimapakaian dan penguatkuasaan Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
(GP
TLR)
yang
telah
disediakan
oleh
Bahagian
Penyelidikan
dan
Pembangunan, Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia pada tahun 2000 (Bil. 7/2000). Penyediaan GP TLR merupakan salah satu daripada 41 garis panduan perancangan yang telah disediakan oleh JPBD Semenanjung Malaysia dalam tempoh 1995 hingga 2005 (Lampiran 1).
Bermula awal tahun 2009, kesemua garis panduan yang disediakan termasuk GP TLR telah disemak semula dengan tujuan untuk menggabung, mengemaskini dan memasukkan aspek-aspek tambahan bagi mempastikan garis panduan yang digubal dapat membantu pihak berkuasa negeri (PBN), pihak berkuasa tempatan (PBT) serta agensi-agensi berkaitan menguatkuasakannya dengan lebih berkesan.
Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi telah dipilih bagi tujuan penilaian `outcome‟ dan impak adalah selaras dengan beberapa isu yang wujud berkaitan dengan pembangunan tanah lapang di peringkat PBT seperti masalah ketidakcukupan, amalan pengecualian, lokasi dan tapak yang tidak sesuai, kurang pertimbangan kepada faktor keselamatan, kemudahan peralatan permainan dan perabot taman yang tidak sempurna,
sistem saliran yang tidak terurus, ketiadaan kemudahan untuk golongan
kurang upaya dan sebagainya. Pemilihan GP ini juga adalah bertepatan dengan keputusan Majlis Perancang Fizikal Negara (MPFN) Ke 5/2005 (6 Oktober 2005) yang telah mensasarkan penyediaan 2 hektar tanah lapang bagi setiap 1,000 penduduk bandar pada masa hadapan.
2.0
MATLAMAT DAN OBJEKTIF PENILAIAN
2.1
Matlamat Penilaian
Matlamat utama penilaian `outcome‟ dan impak dibuat ke atas garis panduan perancangan adalah untuk menentukan sejauhmana garis panduan yang digubal oleh JPBD Semenanjung Malaysia dapat membantu PBN, PBT, Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan, JPBD Semenanjung Malaysia
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
agensi-agensi pelaksana dan pemaju dalam merancang dan membangunkan aktiviti-aktiviti guna tanah secara berkesan dan
memberi impak positif
kepada kesejahteraan penduduk dan peningkatan kualiti persekitaran.
2.2
Objektif Penilaian
Dalam konteks GP TLR, penilaian dibuat bagi mencapai objektif-objektif berikut:
i.
Mengenalpasti
tahap
penerimapakaian
dan
penguatkuasaan
dasar
penyediaan tanah lapang di peringkat Negeri dan PBT di Semenanjung Malaysia.
ii.
Menilai sejauhmana penyediaan tanah lapang dan rekreasi di dalam skim pembangunan
tanah
mematuhi
prinsip-prinsip
perancangan,
garis
panduan umum dan garis panduan khusus yang digariskan di dalam GP TLR.
iii.
Menilai sejauhmana penyediaan GP TLR memberi implikasi positif kepada peningkatan keluasan tanah lapang, mengalakkan aktiviti riadah dan interaksi di kalangan penduduk dan pewujudan persekitaran pembangunan yang bersih dan indah.
iv.
Mencadangkan tindakan dan langkah-langkah bagi mempastikan tanah lapang dan rekreasi di dalam skim pembangunan tanah dirancang dan dibangunkan secara berkesan dan memenuhi kehendak penduduk.
3.0
KANDUNGAN GARIS PANDUAN TANAH LAPANG DAN REKREASI
Garis panduan perancangan tanah lapang dan rekreasi telah menggariskan beberapa aspek penting sebagaimana berikut:
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
2
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
3.1
Tujuan Garis Panduan
Garis
panduan
membantu
TLR
PBN,
disediakan
PBT,
untuk
agensi-agensi
berkaitan dan pemaju di dalam merancang, mengawal dan merekabentuk
penyediaan
tanah-tanah lapang dan kawasan rekreasi di kawasan
skim
pembangunan
secara
komprehensif, berkesan dan mampan. 3.2
Definisi Tanah Lapang dan Rekreasi
Garis
panduan
ini
telah
menerimapakai
tafsiran
`tanah
lapang’
yang
diperuntukkan di dalam Subseksyen 2(1) Akta Perancangan Bandar dan Desa, 1976 (Akta 172) sebagai definisi kepada `tanah lapang dan rekreasi‟ iaitu:
`mana-mana tanah sama ada yang dikepong atau yang tidak disusun atur atau dirizabkan untuk disusun atur keseluruhannya atau sebahagiannya sebagai suatu taman bunga awam, taman awam, padang sukan dan rekreasi awam, tempat makan angin awam, tempat jalan kaki awam atau sebagai suatu tempat awam’.
Berdasarkan tafsiran dan definisi di atas, garis panduan ini telah menjelaskan maksud tanah lapang dan rekreasi
sebagai sebuah
kawasan awam yang
digunakan untuk aktiviti rekreasi tanpa dikenakan sebarang bayaran masuk. Secara terperinci, ia meliputi:
i.
Tanah-tanah lapang di dalam skim pembangunan yang direzab dan diserahkan kepada kerajaan negeri di peringkat permohonan kebenaran merancang dan kelulusan pecah sempadan.
ii.
Rezab kawasan-kawasan rekreasi (di luar kawasan skim pembangunan) yang dibangun dan diselenggara oleh PBT dan agensi-agensi berkaitan
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
3
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
(khususnya Pejabat Daerah) seperti padang bolasepak, stadium, kompleks sukan, gelanggang permainan, taman bandaran, taman rekreasi hutan bandar dan sebagainya.
3.3
Objektif Pembangunan Tanah Lapang dan Rekreasi
Garis panduan TLR telah menggariskan beberapa objektif yang perlu dicapai daripada pembangunan tanah lapang dan rekreasi iaitu:
i.
Mempastikan tanah-tanah lapang dirancang dan dibangunkan mengikut hierarki, jumlah keluasan dan kawasan tadahan penduduk yang telah ditetapkan.
ii.
Mempastikan tanah-tanah lapang dibangunkan dengan mencukupi untuk semua peringkat umur penduduk, termasuk untuk golongan kurang upaya.
iii.
Mempastikan tanah-tanah lapang ditempatkan di lokasi yang sesuai, mempunyai peralatan permainan yang berkualiti dan pelbagai, diselenggara dengan sempurna dan mementingkan aspek-aspek keselamatan.
iv.
Menggalakkan
pengekalan
ciri-ciri
persekitaran
semulajadi
dan
meningkatkan nilai-nilai estetika, khususnya bagi taman-taman kejiranan, taman bandar dan taman wilayah. v.
Meningkatkan kualiti hidup penduduk dan persekitaran fizikal kawasan pembangunan.
3.4
Dasar Pembangunan Tanah Lapang dan Rekreasi
Terdapat beberapa dasar berkaitan tanah lapang dan rekreasi yang digariskan di dalam garis panduan ini sebagaimana berikut:
i.
Semua
permohonan
pembangunan
perumahan,
perdagangan,
perindustrian, pembangunan bercampur, pelancongan dan institusi perlu Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
4
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
memperuntukkan sekurang-kurangnya 10.0% daripada keluasan kawasan pembangunan untuk tanah lapang.
ii.
Semua tanah lapang yang
ditetapkan di dalam pelan susun atur
pembangunan yang telah diluluskan oleh Pihak Berkuasa Perancang Tempatan (PBPT) perlu diserahkan kepada PBN. Apabila serahan dibuat, rezab tanah lapang tersebut perlu
segera diwartakan (Mesyuarat Majlis
Tanah Negara Ke-59, 2003).
iii.
Rezab-rezab tanah lapang sedia ada perlu dikekalkan dan tidak boleh dibangunkan untuk tujuan kemudahan awam lain atau untuk kegunaan pembangunan guna tanah lain (MPFN Bil. 5/2005).
iv.
PBN perlu mengambil langkah-langkah bagi
merizab dan mewartakan
tanah lapang yang dicadangkan di dalam rancangan pemajuan mengikut peruntukan perundangan di bawah seksyen 62 dan 204D Kanun Tanah Negara (KTN).
3.5
Prinsip-Prinsip Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
GP ini telah menggariskan beberapa prinsip perancangan yang perlu dicapai di dalam penyediaan dan pembangunan tanah lapang dan rekreasi sebagaimana berikut:
i.
Perancangan yang sistematik dan menyeluruh dengan mengambilkira pelbagai faktor iaitu menjamin keselamatan, memberi keselesaan dan kemudahsampaian yang berkesan.
ii.
Mewujudkan suasana kehijauan yang mampu menonjol keindahan dengan mengutama dan mengekalkan ciri-ciri alam semulajadi, flora dan fauna.
iii.
Memastikan kebersihan dan mengawal pencemaran alam sekitar serta mewujudkan pemandangan yang cantik, ceria dan mempunyai nilai estetik yang tinggi.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
5
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
iv.
Mewujudkan masyarakat yang harmoni dan penyayang serta menggalakkan interaksi antara penduduk.
v.
Mempamerkan identiti, budaya dan imej setempat.
vi.
Dimiliki oleh orang awam dan diwartakan sebagai tanah lapang awam.
vii.
Tanah lapang perlu mampu berfungsi sebagai zon pemisah/kawasan mitigasi bencana semulajadi, sebagai kolam takungan bagi banjir dan zon penampan bagi kejadian tanah runtuh.
3.6
Garis Panduan Umum Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
GP ini telah menggariskan beberapa garis panduan umum yang perlu dipatuhi oleh PBT, agensi pelaksana dan pemaju di dalam penyediaan dan pembangunan tanah lapang dan rekreasi. a.
Hierarki – Tanah lapang dan rekreasi perlu disedia berdasarkan hierarki, keluasan dan saiz (threshold) penduduk sebagaimana di Jadual 1.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
6
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 1: Hierarki Tanah Lapang dan Rekreasi Hierarki
b.
Keluasan (Hektar)
Saiz (threshold) Penduduk
Taman Nasional
Tiada had
Seluruh Negara
Taman Wilayah
100.0
Seluruh Wilayah
Taman Bandaran
40.0
50,000 orang ke atas
Taman Tempatan
8.0
12,000 – 50,000 orang
Padang Kejiranan
2.0
3,000 – 12,000 orang
Padang Permainan
0.6
1,000 – 3,000 orang
Lot Permainan
0.2
300 -1,000 orang
Pelaksanaan Dasar 10 Peratus – Sekurang-kurangnya 7 peratus tanah lapang perlu disediakan dalam bentuk tanah lapang sebenar (actual open space) sementara 3 peratus tanah lapang boleh dikira daripada jumlah keluasan kemudahan awam (iaitu 30% daripada keluasan rezab kemudahan awam, termasuk kolam takungan).
c.
Pengagihan
– Seluas 50% daripada keluasan tanah lapang perlu
dipusatkan (centralised). Selebihnya (50%) diselerakkan (dispersed) mengikut keperluan komuniti setempat. Lokasi dan Rekabentuk Tapak - Lokasi yang strategik dan mudah dikunjungi dan mengelakkan tanah lapang kecil (incidental open space). Saliran - Sistem saliran yang baik perlu disediakan di sekeliling tapak. kawasan berpaya atau kawasan yang mudah berlaku banjir (flood prone area) perlu dielakkan untuk dijadikan sebagai tanah lapang. Pemeliharaan - Kawasan beralun atau berbukit dan kawasan sumber air perlu dikekal dan dipelihara.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
7
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Kawasan `Plinth’ – Mempastikan 60% daripada keluasan tapak tanah lapang diliputi oleh komponen landskap lembut. d.
Kecerunan - Kecerunan maksimum bagi lot permainan, padang permainan, taman kejiranan dan taman tempatan perlu mengikuti had kecerunan sebagaimana di Jadual 2. Jadual 2: Had Kecerunan Maksimum Jenis Taman Rekreasi
Kecerunan Maksimum Yang Dibenarkan
Lot Permainan Taman Permainan
1% - 4%
Taman Kejiranan Taman Tempatan
<6%
Taman Bandar Taman Wilayah
3.7
Tidak Terhad
Garis Panduan Khusus Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Selain daripada garis panduan umum, GP ini juga telah menggariskan beberapa garis panduan khusus yang perlu dipatuhi oleh PBT, agensi pelaksana dan pemaju. Aksesibiliti – Tanah lapang perlu dibangunkan berdekatan dengan jalan utama.
Sistem lalu Lintas - Menggalakkan „traffic calming’ di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang bagi tujuan keselamatan pengguna.
Perabot Taman – Lampu, papan tanda, tong sampah perlu disediakan di kawasan tanah lapang.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
8
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
a.
Mengikut Umur Kanak-Kanak -
Komponen rekreasi di kawasan tanah
lapang dan rekreasi perlu dibangunkan dengan mengambilkira pelbagai kategori umur kanak-kanak iaitu bagi kategori umur 2-4 tahun, 5 – 8 tahun, 9-12 tahun dan 13 tahun ke atas.
b.
Rekabentuk dan Susunan Peralatan Permainan – Peralatan permainan perlu stabil, mengikut piawaian dan keperluan yang ditetapkan, susunan yang menarik dan menyedia `fall zone‟ yang sesuai.
c.
Kemudahan Berbasikal – Lorong basikal dengan kelebaran yang sesuai perlu disediakan di kawasan tanah lapang dan rekreasi.
d.
Keperluan Orang Kurang Upaya (OKU) – Faktor aksesibiliti, tempat letak kenderaan, rekabentuk lorong pejalan kaki dan kemudahan yang sesuai perlu diambilkira dan disediakan untuk golongan OKU.
4.0
METODOLOGI KAJIAN PENILAIAN
4.1
Skop dan Kerangka Penilaian
Penilaian terhadap keberkesanan GP TLR adalah berdasarkan kepada sejauhmana pernyataan-pernyataan
dasar, prinsip perancangan, garis panduan
umum dan garis panduan khusus yang terkandung di dalam garis panduan yang digubal dipatuhi di dalam membangunkan tanah-tanah lapang dan rekreasi. Selain daripada itu, penilaian juga dibuat kepada aspek-aspek lain seperti peningkatan keluasan tanah lapang awam dan persepsi pengguna (penduduk) terhadap keberkesanan perancangan, penyelenggaraan dan sumbangan daripada penyediaan tanah lapang dan rekreasi.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
9
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Secara umum, penilaian adalah terbahagi kepada 3 skop utama iaitu penilaian `output’, `outcome’ dan impak.
Setiap skop penilaian adalah dinilai
menggunakan indikator-indikator yang telah ditetapkan di mana pencapaiannya diukur berdasarkan kepada aspek-aspek yang disenaraikan di Jadual 3. Jadual 3: Skop dan Aspek-Aspek Yang Dinilai ASPEK PENILAIAN (Indikator Pencapaian dan Kriteria Pengukuran)
SKOP PENILAIAN `OUTPUT’ – Penerimapakaian garis panduan.
Tahap penerimapakaian GP TLR di peringkat Negeri dan PBT di Semenanjung Malaysia.
`OUTCOME’ – Penguatkuasaan dasar, pematuhan pelaksanaan garis panduan umum dan garis panduan khusus serta pencapaian prinsip-prinsip perancangan.
Status dan tahap penguatkuasaan dasar-dasar pembangunan tanah lapang di peringkat Negeri dan PBT. Tahap pematuhan kepada garis panduan umum di dalam penyediaan tanah lapang dan rekreasi (meliputi hierarki, pengagihan, pemilihan lokasi, sistem saliran dan kawasan `plinth‟ landskap lembut). Tahap pematuhan kepada garis panduan khusus di dalam penyediaan tanah dan rekreasi (aksessibiliti, sistem lalulintas, penyediaan perabot taman, perancangan mengikut kategori umur kanak-kanak, rekabentuk dan susunatur dan rekabentuk peralatan permainan, penyediaan kemudahan berbasikal, penyediaan kemudahan golongan OKU). Tahap pencapaian prinsip-prinsip perancangan di dalam penyediaan tanah lapang.
IMPAK – Peningkatan keluasan tanah lapang dan kesan kepada penduduk dan persekitaran.
Tahap peningkatan keluasan tanah lapang awam. Tahap peningkatan pewartaan tanah lapang awam. Peningkatan penduduk menjalankan aktiviti rekreasi. Sumbangan penyediaan tanah lapang kepada pemupukan interaksi di kalangan penduduk. Sumbangan penyediaan tanah lapang kepada penghijauan dan pengindahan persekitaran kawasan pembangunan.
Kerangka keseluruhan penilaian keberkesanan GP TLR bermula daripada pemahaman terhadap objektif penggubalan garis panduan sehinggalah kepada peringkat-peringkat penilaian `output‟ (peringkat 1) dan `outcome‟ (peringkat 2) serta impak-impak (peringkat 3) yang terhasil daripada
pelaksanaaan dan
penguatkuasaan garis panduan yang digubal adalah seperti di Rajah 1.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
10
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
OBJEKTIF GP TLR
Mempastikan TLR dibangunkan mengikut hierarki.
Mempastikan TLR mencukupi ditempatkan di lokasi yang sesuai.
Menggalakkan semulajadi.
Meningkatkan kualiti hidup penduduk.
pengekalan
BIDANG HASIL UTAMA (BHU)
dan
TANAH LAPANG DAN REKREASI YANG TERANCANG DAN MENCUKUPI.
PERSEKITARAN YANG INDAH DAN KUALITI HIDUP PENDUDUK YANG BAIK.
persekitaran
KRITERIA PENGUKURAN
Peringkat 1 - `OUTPUT’
PENERIMAPAKAIAN GP
Tahap penerimapakaian GP peringkat Negeri dan PBT.
TLR
di
INDIKATOR PENCAPAIAN DAN KRITERIA PENGUKURAN
Peringkat 2 - `OUTCOME’ PENGUATKUASAAN DASAR
Status dan tahap penguatkuasaan dasar di peringkat Negeri dan PBT.
Tahap pematuhan GP umum (hierarki, lokasi, saliran dan landskap).
Tahap pematuhan GP khusus (aksessibiliti, lalulintas, perabot taman, mengikut kategori umur, susunatur peralatan permainan, laluan berbasikal dan kemudahan OKU).
Tahap pencapaian prinsip perancangan.
PEMATUHAN GARIS PANDUAN UMUM PEMATUHAN GARIS PANDUAN KHUSUS PENCAPAIAN PRINSIP PERANCANGAN
KRITERIA PENGUKURAN
Peringkat 3 - IMPAK
Tahap peningkatan lapang awam.
keluasan
tanah
PENINGKATAN KUALITI HIDUP DAN INTERAKSI PENDUDUK.
Tahap peningkatan lapang awam.
pewartaan
tanah
PERSEKITARAN YANG HIJAU, BERSIH DAN INDAH.
Peningkatan penduduk aktiviti rekreasi.
Sumbangan kepada pemupukan interaksi antara penduduk.
Sumbangan kepada penghijauan dan pengindahan persekitaran kawasan pembangunan.
PENINGKATAN KELUASAN TANAH LAPANG
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
menjalankan
11
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Rajah 1: Kerangka Penilaian keberkesanan Garis Panduan Tanah Lapang dan Rekreasi 4.2
Pengumpulan dan Penganalisaan Data
Kajian penilaian ini dijalankan dengan menggabungkan pendekatan kuantitatif dan kualitatif dari segi pengumpulan maklumat dan penganalisaan data. Dari segi tahap (level) data, ia terbahagi kepada data umum iaitu data dalam konteks negeri dan data khusus yang dikumpulkan di kawasan kajian kes (6 PBT). Data umum meliputi tahap penerimapakaian GP dan status penguatkuasaan dasar 10 peratus yang dikumpulkan daripada rekod-rekod
sedia ada. Data-data ini
bertujuan untuk mengukur `outputâ&#x20AC;&#x2122; dan impak daripada GP TLR yang disediakan. Bagi data khusus, ia terhasil daripada kajian pengamatan menggunakan ProForma (Lampiran 2), analisis kandungan (content analysis)
pelan susunatur
perumahan dan kajian soal selidik pengguna (Lampiran 3) yang dijalankan di enam (6) kawasan kes kajian iaitu Majlis Bandaraya Shah Alam (MBSA), Majlis Bandaraya Johor Bahru (MBJB), Majlis Perbandaran Nilai (MPN), Majlis Perbandaran Manjong (MPM), Majlis Daerah Maran (MDM) dan Majlis Daerah Kuala Langat (MDKL). Data-data ini bertujuan untuk mengukur `outcomeâ&#x20AC;&#x2122; dan juga impak daripada penyediaan dan pembangunan tanah lapang dan rekreasi. Perincian bagi nama taman perumahan yang telah dipilih serta hasil analisis bagi kajian pengamatan dan kajian soal selidik pengguna adalah seperti di Lampiran 4, Lampiran 5 dan Lampiran 6 .
Secara terperinci, kaedah dan teknik pengumpulan maklumat dan penganalisaan data
bagi setiap aspek (indikator dan kriteria pengukuran) yang dikaji adalah
sebagaimana di Jadual 4.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
12
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 4: Kaedah Pengumpulan dan Penganalisaan Data KAEDAH PENGUMPULAN MAKLUMAT
ASPEK PENILAIAN Tahap penerimapakaian GP TLR peringkat Negeri dan PBT.
di
Rekod Mesyuarat setiap Negeri.
Status penguatkuasaan dasar 10 peratus tanah lapang di peringkat Negeri.
Rekod sedia ada di JPBD
Kualitatif (pemerihalan data)
Tahap penguatkuasaan dasar-dasar tanah lapang di peringkat PBT (Kajian Kes – Persampelan).
Analisis Kandungan Pelan Susunatur Pembangunan dan Kajian pengamatan (30 sampel setiap kawasan kajian kes).
Statistik Diskriptif (kekerapan dan peratusan)
Tahap pematuhan kepada garis panduan umum di dalam penyediaan tanah lapang dan rekreasi (Kajian Kes – Persampelan).
Kajian Pengamatan (30 sampel setiap kawasan kajian kes).
Statistik Diskriptif (kekerapan dan peratusan)
Tahap pematuhan kepada garis panduan khusus di dalam penyediaan tanah dan rekreasi (Kajian Kes – Persampelan).
Kajian Pengamatan (30 sampel setiap kawasan kajian kes).
Statistik Diskriptif (kekerapan dan peratusan)
Tahap pencapaian prinsip perancangan di dalam penyediaan tanah lapang (Kajian Kes – Persampelan).
Kajian Pengamatan (30 sampel setiap kawasan kajian kes).
Statistik Diskriptif (kekerapan dan peratusan)
Tahap peningkatan keluasan dan pewartaan tanah lapang awam di negeri-negeri di Semenanjung Malaysia.
Rekod Mesyuarat MPFN dan rekod sedia ada di JPBD.
Statistik Diskriptif (Jumlah luas dan peratusan peningkatan).
Peningkatan penduduk menjalankan aktiviti rekreasi, pemupukan interaksi antara penduduk dan sumbangan kepada penghijauan dan pengindahan (Kajian Kes – Persampelan).
Kajian soal selidik pengguna (30 responden setiap kawasan kajian kes, kecuali MD Maran – 16 responden).
Statistik Diskriptif kekerapan dan peratusan)
Kepuasan pengguna terhadap penyediaan tanah lapang dan rekreasi (Kes kajian – Persampelan).
Kajian soal selidik pengguna (30 responden setiap kawasan kajian kes, kecuali MD Maran – 16 responden).
Statistik Diskriptif (kekerapan dan peratusan)
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
JPN
KAEDAH PENGANALISAAN DATA Kualitatif (tarikh dan pemerihalan data)
13
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.0
HASIL KAJIAN
5.1
Penerimapakaian Garis Panduan di Peringkat Negeri dan PBT
Rekod-rekod Mesyuarat Jawatankuasa Perancang Negeri (JPN) menunjukkan bahawa GP TLR telah diterimapakai di setiap Negeri dan PBT di Semenanjung Malaysia bermula daripada tahun 1999 hingga 2004 (Jadual 5).
Jadual 5: Tarikh Penerimapakaian GP Tanah Lapang dan Rekreasi
NEGERI
TARIKH PENERIMAPAKAIAN
CATATAN
4 Jun 1999*
Penerimapakaian secara serentak meliputi 15 PBT
18 November 2004
Penerimapakaian secara serentak meliputi 11 PBT
31 Mei 2000
Penerimapakaian secara serentak meliputi 10 PBT
Melaka
19 April 2001
Penerimapakaian secara serentak meliputi 3 PBT
Negeri Sembilan
1 Ogos 2002
Penerimapakaian secara serentak meliputi 8 PBT
Pahang
31 Julai 2001
Penerimapakaian secara serentak meliputi 11 PBT
Perak
21 Ogos 2002
Penerimapakaian secara serentak meliputi 15 PBT
Perlis
20 Mac 2001
Penerimapakaian secara serentak meliputi 1 PBT
11 November 2003
Penerimapakaian secara serentak meliputi 2 PBT
3 Julai 2003
Penerimapakaian secara serentak meliputi 12 PBT
30 Disember 2001
Penerimapakaian secara serentak meliputi 7 PBT
Johor Kedah Kelantan
Pulau Pinang Selangor Terengganu Nota*
: Bagi Negeri Johor, tarikh penerimapakaian adalah merujuk kepada GP TLR versi 1997 (21/97). Sumber : JPBD Negeri (2000 â&#x20AC;&#x201C; 2004) dan Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan (2009). Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
14
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.2
Status Penguatkuasaan Dasar 10 Peratus Di Peringkat Negeri
Maklumat yang dikumpulkan daripada JPBD Negeri menunjukkan bahawa setiap Negeri menterjemahkan dasar 10 peratus tanah lapang secara berbeza-beza. Terdapat negeri-negeri yang menyesuaikan dasar tersebut dalam bentuk piawaian keluasan tertentu bagi setiap seorang penduduk atau bagi setiap unit rumah. Sebagai contoh, Negeri Pulau Pinang menetapkan bagi kawasan Majlis Perbandaran Pulau Pinang (MPPP), kadar penyediaan tanah lapang adalah 4 meter persegi bagi seorang penduduk, manakala Negeri Kedah menggunapakai piawaian 326.7 kaki persegi bagi setiap unit rumah (Jadual 6). Data-data di atas juga menunjukkan bahawa wujudnya ketidakseragaman di antara negeri-negeri dari segi penentuan saiz keluasan minimum yang perlu disediakan 10 peratus tanah lapang. Negeri Johor dan Melaka mengunapakai saiz keluasan 2 ekar ke atas, Negeri Pahang menggunapakai saiz 3 ekar ke atas manakala Negeri Perlis menggunapakai pembangunan perumahan melebihi 4 unit. Penemuan ini menunjukkan bahawa terdapat ketidakseragaman yang ketara berhubung dengan kaedah penguatkuasaan dasar 10 peratus hampir di setiap negeri di Semenanjung Malaysia. Permasalahan ketidakseragaman yang lebih ketara adalah direkodkan berlaku di peringkat PBT di seluruh Semenanjung Malaysia memandangkan terdapat PBT yang menterjemahkan dasar tersebut secara berbagai-bagai.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
15
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 6: Status Penguatkuasaan Dasar 10 Peratus di Setiap Negeri
PENGUATKUASAAN DASAR 10 PERATUS
CATATAN
Johor
Sepenuhnya (1)
7% kawasan lapang sebenar dan 3% dikira daripada keluasan kemudahan awam (Jumlah 10%). Pembangunan perumahan kurang 2 ekar dan `homesteadâ&#x20AC;&#x; dikecualikan.
Kedah
Tidak sepenuhnya (1/2)
Pembangunan perumahan berkeluasan 0.25 ekar ke atas, perlu sediakan 326.7 kaki persegi bagi setiap unit rumah. Bagi pembangunan perdagangan dan industri perlu sediakan 10%.
NEGERI
Kelantan
Sepenuhnya (1)
10 peratus bagi kesemua jenis pembangunan.
Melaka
Sepenuhnya (1)
10 peratus bagi kesemua jenis pembangunan. Pembangunan kurang 2 ekar tertakluk kepada budibicara PBT.
Negeri Sembilan
Sepenuhnya (1)
10 peratus bagi kesemua jenis pembangunan.
Pahang
Sepenuhnya (1)
Pembangunan perumahan melebihi 30 unit (3 ekar) perlu sediakan 10% (Menguatkuasakan kaedah pengiraan 7% dan 3%).
Perak
Tidak sepenuhnya (1/2)
Perumahan sesebuah dan berkembar melebihi 5 ekar = 7%. Perumahan teres kos rendah, sederhana dan tinggi dan pangsa melebihi 5 ekar perlu sediakan 10%. Perumahan sesebuah dan berkembar kurang 5 ekar dikecualikan. Perumahan teres kos rendah, sederhana dan tinggi dan pangsa kurang 5 ekar perlu sediakan 5%.
Perlis
Sepenuhnya (1)
Pembangunan perumahan melebihi 4 unit perlu sediakan 10% (Menguatkuasakan kaedah pengiraan 7% dan 3%).
Tidak sepenuhnya (1/2)
10% bagi kawasan Majlis Perbandaran Seberang Perai dan piawaian 4 meter persegi untuk seorang penduduk bagi kawasan Majlis Perbandaran Pulau Pinang (taman atas bumbung diambilkira sebagai tanah lapang awam).
Selangor
Tidak sepenuhnya (1/2
10% bagi kesemua jenis pembangunan bersaiz 10 ekar ke atas. Bagi kawasan berkeluasan 5-10 ekar diberi pilihan sama ada menyediakan kawasan lapang atau membayar caruman. Pembangunan kurang 5 ekar perlu membayar caruman iaitu RM50K/ ekar bagi kawasan dalam Lembah Kelang dan RM35K/ekar bagi kawasan luar Lembah Kelang (Pekeliling PTG Selangor).
Terengganu
Tidak sepenuhnya (1/2)
10% bagi pembangunan di tanah milik kerajaan dan 5% bagi pembangunan di tanah milikan individu (swasta).
Pulau Pinang
Sumber: JPBD Negeri (2000 â&#x20AC;&#x201C; 2010) dan Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan (2010). Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
16
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.3
Pematuhan Kepada Dasar Pembangunan Tanah Lapang
Berkaitan dengan sejauhmana dasar 10 peratus tanah lapang dikuatkuasakan oleh PBT ke atas permohonan pembangunan perumahan yang dikemukakan oleh pemaju, hasil analisis kandungan pelan susunatur di enam (6) kawasan kes kajian menunjukkan bahawa hanya 78.3 peratus (130 taman perumahan) daripada 166 sampel yang dikaji mematuhi sepenuhnya dasar tersebut. Sebanyak 16.9 peratus (28 taman perumahan) yang kurang mematuhi di mana keluasan tanah lapang yang disediakan tidak mencukupi kadar 10 peratus, manakala 4.8 peratus (8 taman perumahan) tidak mematuhi iaitu tidak menyediakan tanah lapang (Jadual 7). Jadual 7: Tahap Pematuhan Penyediaan Tanah Lapang di Kawasan Kajian Kes Terhadap Dasar Sedia Ada TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) DASAR TLR
Mematuhi
Kurang Mematuhi
Tidak Mematuhi
(3)
(2)
(1)
1. Permohonan perumahan perlu memperuntukkan 10.0% daripada keluasan kawasan pembangunan sebagai tanah lapang.
130 (78.3%)
2. Tanah lapang sedia ada perlu dikekalkan dan tidak boleh dibangunkan untuk kegunaan lain.
126 (75.9%)
28 (16.9%)
30 (18.1%)
8 (4.8%)
10 (6.0%)
Purata (ď )
2.73
2.70
Berhubung dengan pematuhan kepada dasar yang menetapkan supaya rezab tanah lapang dikekalkan dan tidak boleh dibangunkan untuk kegunaan lain, sebanyak 75.9 peratus (126 tanah lapang) daripada 166 sampel yang dikaji mematuhi dasar tersebut. Walau bagaimanapun terdapat 18.1 peratus (30 tanah lapang) kurang mematuhi dan 6.0 peratus (10 tanah lapang) tidak mematuhi dasar tersebut di mana sebahagian tapak telah dibangunkan untuk aktiviti lain seperti gerai, bangunan rukun tetangga dan tempat membasuh kereta.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
17
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Aspek berhubung dengan dasar tanah lapang, khususnya dasar 10 peratus tanah lapang menarik perhatian pengguna di mana 94.0 peratus (156 responden) daripada 166 responden bersetuju supaya setiap pemajuan perumahan memperuntukkan 10 peratus daripada keluasan tapak pembangunan. Penemuan ini menunjukkan bahawa penduduk prihatin terhadap keperluan mengadakan tanah lapang yang mencukupi di kawasan perumahan untuk mereka menjalankan aktiviti rekreasi.
5.4
Pematuhan Kepada Garis Panduan Umum
Daripada 5 aspek garis panduan umum yang digariskan, 4 daripadanya dipatuhi sepenuhnya oleh 166 taman perumahan di kawasan kajian kes dengan nilai skor purata pematuhan 2.60 hingga 2.73 (skor purata melebihi 2.5). Bagi aspek garis panduan umum 1 (perancangan mengikut hierarki), daripada 166 taman perumahan, didapati 68.7 peratus (114 taman perumahan) telah membangunkan tanah lapang mengikut hierarki yang dicadangkan di dalam garis panduan.
Hasil kajian juga menunjukkan bahawa perancangan dan pembangunan tanah lapang di kawasan kes kajian memberi penekanan kepada penyediaan di lokasi yang strategik, mempastikan sistem saliran yang baik di sekeliling tapak serta mempastikan sebahagian besar tapak dipenuhi komponen landskap lembut (pokok-pokok teduhan dan renek). Berkaitan dengan garis panduan umum 2 (pengagihan secara berpusat (50%) dan diselerakkan (50%)), skor purata pematuhan menunjukkan aspek garis panduan umum ini kurang dipatuhi iaitu pada nilaian 2.43 (skor purata kurang 2.5) (Jadual 8).
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
18
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 8: Tahap Pematuhan Penyediaan Tanah Lapang di Kawasan Kajian Kes Terhadap Garis Panduan Umum TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) Mematuhi Sepenuhnya
Kurang Mematuhi
Tidak Mematuhi
(3)
(2)
(1)
114 (68.7%)
38 (22.9%)
14 (8.4%)
2.60
2. Pengagihan secara berpusat (50%) dan diselerakkan (50%).
102 (61.4%)
33 (19.9%)
31 (18.7%)
2.43
3. Lokasi yang strategik mudah dikunjungi.
117 (70.5%)
40 (24.1%)
9 (5.4%)
2.65
4. Sistem saliran yang baik
128 (77.1%)
32 (19.3%)
6 (3.6%)
2.73
5. Mempastikan 60% daripada keluasan diliputi oleh komponen landskap lembut.
111 (66.9%)
48 (28.9%)
7 (4.2%)
2.63
GARIS PANDUAN UMUM
1. Perancangan hierarki.
mengikut
dan
Purata (ď )
Aspek-aspek berhubung dengan garis panduan umum, khususnya berkaitan dengan penyediaan dan pengagihan lokasi tanah lapang turut mendapat perhatian daripada pengguna. Bagi aspek penyediaan dan pengagihan, tahap kepuasan pengguna adalah pada tahap sederhana iaitu pada nilaian 3.46 (skor purata kurang daripada 3.5). Berhubung dengan lokasi penyediaan tanah lapang, pengguna pada umumnya berpuas hati dengan lokasi-lokasi tanah lapang di kawasan taman perumahan mereka. Hasil kajiselidik mendapati bahawa 40.4 peratus responden berpuashati dan 9.6 peratus sangat berpuashati dengan penyediaan dan pengagihan tanah lapang yang mencukupi dan menepati keperluan pengguna (Rajah 2). Berkaitan dengan aspek lokasi penyediaan tanah lapang iaitu sama ada ianya mudah dikunjungi atau sebaliknya, 44.6 peratus responden menyatakan berpuashati dan 16.3 peratus sangat berpuashati dengan lokasi-lokasi tanah lapang yang disediakan di kawasan perumahan mereka (Rajah 3). Penemuan ini menunjukkan bahawa perancangan dan pembangunan tanah lapang di kawasan taman-taman perumahan telah memberi penekanan kepada penyediaan tanah lapang yang mencukupi dan terletak di lokasi yang mudah dikunjungi.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
19
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
50.00% 40.00% 30.00% 20.00% 10.00% 0.00%
40.40%
10.20%
9.60%
1.80%
Sangat Puashati
Rajah 2:
38.00%
Puashati
Sederhana
Tidak Puashati
Sangat Tidak Puashati
Persepsi pengguna terhadap aspek penyediaan dan pengagihan tanah lapang di kawasan kajian kes.
50.00%
44.60%
40.00%
32.50%
30.00% 20.00%
16.30% 5.40%
10.00%
1.20%
0.00% Sangat Puashati
Rajah 3:
Puashati
Sederhana
Tidak Puashati
Sangat Tidak Puashati
Persepsi pengguna terhadap aspek lokasi tanah lapang yang sesuai dan mudah dikunjungi di kawasan kajian kes.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
20
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.5
Pematuhan Kepada Garis Panduan Khusus
Berkaitan dengan pematuhan kepada garis panduan khusus, daripada 7 aspek yang digariskan, didapati hanya aspek aksesibiliti (aspek 1) yang dipatuhi sepenuhnya oleh 166 taman perumahan di kawasan kajian kes dengan nilai skor pematuhan purata
2.73 (skor purata melebihi 2.5). Hasil analisis
menunjukkan bahawa pembangunan tanah-tanah lapang di kawasan kajian kes secara keseluruhannya
masih kurang memberi perhatian kepada penyediaan
â&#x20AC;&#x17E;traffic calmingâ&#x20AC;&#x2122; di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang (aspek 2), penyediaan peralatan permainan yang mengikut piawaian dan keperluan yang ditetapkan (aspek 5), penyediaan perabot taman (aspek 3) dan penyediaan peralatan permainan kanak-kanak mengikut peringkat umur (aspek 4). Skor purata pematuhan bagi aspek-aspek tersebut adalah rendah iaitu pada kadar 2.25 hingga 2.43 (skor purata kurang daripada 2.5) (Jadual 9).
Bagi penyediaan lorong basikal (aspek 6) dan penyediaan kemudahan untuk golongan orang kurang upaya (OKU) meliputi tempat letak kenderaan dan rekabentuk lorong pejalan kaki (aspek 7), pematuhan kepada aspek-aspek ini adalah pada tahap yang sangat rendah dengan nilai skor purata 1.63 dan 1.69. Hasil kajian ini menunjukkan bahawa PBT dan masyarakat masih kurang memberi perhatian kepada keperluan golongan OKU dalam menjalankan aktiviti riadah dengan selesa dan selamat.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
21
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 9: Tahap Pematuhan Penyediaan Tanah Lapang di Kawasan Kajian Kes Terhadap Garis Panduan Khusus
TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) GARIS PANDUAN KHUSUS
1. Aksesibiliti – berdekatan dengan jalan utama. 2. Sistem lalu Lintas - Menggalakkan „traffic calming’ di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang. 3. Perabot Taman – Penyediaan lampu, papan tanda, tempat duduk dan tong sampah. 4. Mengikut Umur Kanak-Kanak Komponen rekreasi di kawasan tanah lapang dan rekreasi perlu dibangunkan dengan mengambilkira pelbagai kategori umur kanak-kanak iaitu kategori umur 2-4 tahun, 5 – 8 tahun, 9-12 tahun dan 13 tahun ke atas. 5. Rekabentuk dan Susunan Peralatan Permainan – Peralatan permainan perlu stabil, mengikut piawaian, susunan yang menarik dan menyedia `fall zone‟. 6. Kemudahan Berbasikal – Lorong basikal yang sesuai perlu disediakan. 7. Keperluan OKU –Tempat letak kenderaan, rekabentuk lorong pejalan kaki dan kemudahan yang sesuai.
Mematuhi Sepenuhnya
Kurang Mematuhi
Tidak Mematuhi
(3)
(2)
(1)
131 (78.9%)
25 (15.1%)
10 (6.0%)
2.73
75 (45.2%)
58 (34.9%)
33 (19.9%)
2.25
76 (45.8%)
75 (45.2%)
15 (9.0%)
2.37
90 (54.2%)
58 (34.9%)
18 (10.8%)
2.43
78 (47.0%)
63 (38.0%)
25 (15.1%)
Purata ()
2.32 34 (20.5%)
47 (28.3%)
85 (51.2%)
1.69
19 (11.4%)
67 (40.4%)
80 (48.2%)
1.63
Penemuan di atas turut disokong oleh hasil kajiselidik pengguna di mana pengguna
secara umumnya masih kurang berpuashati dengan pelaksanaan
aspek-aspek garis panduan khusus. Analisis menunjukkan tahap kepuasan mereka adalah rendah dengan nilai skor purata kurang daripada 3.5 (skor purata 2.22 hingga 3.26). Berhubung dengan penyediaan lorong basikal dan kemudahan untuk golongan OKU, responden juga mempunyai persepsi yang sama dengan penemuan kajian pemerhatian.
Sebanyak 15.1 peratus pengguna
menyatakan sangat tidak
berpuashati dan 36.1 peratus menyatakan tidak berpuashati terhadap tahap penyediaan lorong basikal di kawasan taman-taman rekreasi sedia ada (Rajah 4).
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
22
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
36.10%
40.00%
30.10%
30.00% 15.70%
20.00% 10.00%
15.10%
3.00%
0.00% S angat P uas hati
Rajah 4:
Persepsi
P uas hati
pengguna
S ederhana
terhadap
Tidak P uas hati
tahap
S angat Tidak P uas hati
penyediaan
kemudahan lorong berbasikal di kawasan kajian kes.
Bagi penyediaan kemudahan untuk OKU, 23.5 peratus responden menyatakan sangat tidak berpuashati dan 44.6 peratus menyatakan tidak berpuashati dengan penyediaan kemudahan tersebut di tanah lapang taman-taman perumahan (Rajah 5). Keadaan ini memberi gambaran bahawa usaha dan inisiatif yang berterusan perlu dilaksanakan oleh PBT bagi mempastikan tanah-tanah lapang dibangunkan dengan sempurna untuk kegunaan semua golongan masyarakat.
50.00% 40.00% 30.00% 20.00% 10.00% 0.00%
44.60%
12.70% 0.60% S angat P uas hati
Rajah 5:
23.50%
18.70%
P uas hati
S ederhana
Tidak P uas hati
S angat Tidak P uas hati
Persepsi pengguna terhadap penyediaan kemudahan OKU di kawasan kajian kes.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
23
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.6
Pencapaian Prinsip-Prinsip Perancangan
Mengenai
prinsip-prinsip
perancangan
yang
perlu
dicapai
di
dalam
membangunkan tanah-tanah lapang, daripada 4 prinsip yang dinilai,
3
daripadanya adalah `tercapai sepenuhnya‟ dengan nilai skor purata pencapaian 2.55 hingga 2.63 (skor melebihi 2.5). Bagi prinsip 3 (memastikan kebersihan dan mengawal pencemaran alam sekitar), skor purata menunjukkan prinsip ini `kurang tercapai‟ iaitu pada nilaian 2.33 (skor purata kurang 2.5) (Jadual 10). Jadual 10: Tahap Pencapaian Penyediaan Tanah Lapang di Kawasan Kajian Kes Terhadap Prinsip-Prinsip Perancangan
TAHAP PENCAPAIAN (NILAI SKOR) Tercapai Sepenuhnya
Kurang Tercapai
Tidak Tercapai
(3)
(2)
(1)
1. Perancangan sistematik dan menyeluruh.
109 (65.7%)
51 (30.7%)
6 (3.6%)
2.62
2. Mewujudkan suasana kehijauan yang mampu menonjol keindahan.
111 (66.9%)
48 (28.9%)
7 (4.2%)
2.63
3. Memastikan kebersihan dan mengawal pencemaran alam sekitar.
75 (45.2%)
71 (42.8%)
20 (12.0%)
2.33
4. Menjamin kewujudan masyarakat yang harmoni, sejahtera, penyayang dan mewujudkan interaksi antara kaum.
102 (61.4%)
54 (32.5%)
10 (6.0%)
2.55
PRINSIP PERANCANGAN
5.7
Purata ()
Peningkatan Jumlah Keluasan Tanah Lapang Awam Hasil kajian menunjukkan bahawa penerimapakaian dan penguatkuasaan GP TLR di peringkat Negeri dan PBT telah menyumbang kepada peningkatan keluasan tanah lapang awam di Semenanjung Malaysia. Data sehingga Disember 2009 menunjukkan bahawa terdapat sejumlah 15,275.72 hektar tanah lapang iaitu peningkatan sebanyak 2,999.23 hektar (24.43%) dalam tempoh 4 tahun berbanding dengan data pada September 2005 yang berjumlah 12,276.49 hektar. Perincian data peningkatan bagi setiap negeri adalah seperti di Jadual 11 dan Rajah 6.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
24
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 11: Peningkatan Keluasan Tanah Lapang Mengikut Negeri Sehingga Disember 2009 Sehingga September 2005 (Hektar)
NEGERI Johor
Sehingga Disember 2009 (Hektar)
Kadar peningkatan 2005 â&#x20AC;&#x201C; 2009 (Hektar)
1,850.33
2,474.12
623.79
Kedah
712.04
737.02
24.98
Kelantan
126.90
296.21
169.31
Melaka
245.48
341.34
95.86
Negeri Sembilan
395.16
481.34
86.18
Pahang
2,809.34
3,082.87
273.53
Perak
1,684.31
2,832.03
1,147.72
Perlis
48.83
62.10
13.27
620.15
636.26
16.11
Selangor
2,703.10
3,072.88
369.78
Terengganu
1,080.85
1,259.55
178.70
12,276.49
15,275.72
2,999.23 (24.43%)
1,698.39
2,351.27
652.88
WP Labuan
n.d.
143.57
143.57
WP Putrajaya
n.d.
1,616.13
1,616.13
13,974.88
19,386.69
5,411.81 (38.73%)
Pulau Pinang
JUMLAH (NEGERI) WP Kuala Lumpur
JUMLAH
Sumber : Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri, DBKL, Perbadanan Labuan dan Perbadanan Putrajaya (2005; 2010).
3,500.00
September 2005 3,000.00
Disember 2009
Keluasan (Hektar)
2,500.00 2,000.00
1,500.00 1,000.00 500.00
Te r
en gg an u
la ng or Se
Pi na ng P.
rl i s Pe
ra k Pe
ha ng Pa
bi la n N
.S
em
M el ak a
an K
el an t
ed ah K
Jo ho r
0.00
Rajah 6: Peningkatan keluasan tanah lapang mengikut negeri
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
25
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.8
Peningkatan Pewartaan Tanah Lapang Awam
Penerimapakaian dan penguatkuasaan GP TLR juga dilihat menyumbang kepada peningkatan pewartaan tanah lapang awam di
Semenanjung Malaysia. Data
sehingga Disember 2009 menunjukkan bahawa terdapat sejumlah 7,737.11 hektar tanah lapang awam yang diwartakan iaitu peningkatan sebanyak 5,692.08 hektar atau melebihi 2 kali ganda berbanding dengan data pada September 2005 yang berjumlah 2,045.03 hektar. Perincian data peningkatan pewartaan tanah lapang awam bagi setiap negeri adalah seperti di Jadual 12 dan Rajah 7. Jadual 12: Peningkatan Keluasan Pewartaan Tanah Lapang Mengikut Negeri Sehingga Disember 2009 Sehingga September 2005 (Hektar)
NEGERI
Sehingga Disember 2009 (Hektar)
Kadar peningkatan 2005 â&#x20AC;&#x201C; 2009 (Hektar)
Johor
299.83
891.9
592.07
Kedah
12.11
184.04
171.93
0.26
22.19
21.93
Melaka
64.25
302.56
238.31
Negeri Sembilan
91.00
444.83
353.83
Pahang
781.45
1,749.64
968.19
Perak
295.96
461.13
165.17
Perlis
2.34
45.31
42.97
240.96
314.34
73.38
72.86
2,283.94
2,211.08
184.01
1,037.23
853.22
2,045.03
7,737.11
5,692.08
425.63
869.24
443.61
WP Labuan
n.d.
134.48
134.48
WP Putrajaya
n.d.
439.48
439.48
2,470.66
9,180.31
Kelantan
Pulau Pinang Selangor Terengganu JUMLAH (NEGERI) WP Kuala Lumpur
JUMLAH
Peratus tanah lapang yang diwartakan berbanding jumlah keseluruhan keluasan tanah lapang Sumber :
6,709.65 2005
16.66%
2009
50.65%
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Negeri, DBKL, Perbadanan Labuan dan Perbadanan Putrajaya (2005; 2010).
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
26
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
2500
September 2005
Keluasan (Hektar)
2000
Disember 2009
1500
1000
500
r
ga nu Te re ng
Se la ng o
in an g P. P
Pe rl is
Pe ra k
Pa ha ng
bi la n .S em N
M el ak a
an K
el an t
ed ah K
Jo h
or
0
Rajah 7: Peningkatan keluasan pewartaan tanah lapang mengikut negeri Berkaitan
dengan
nisbah
peratusan
tanah
lapang
yang
diwartakan
berbanding jumlah keseluruhan keluasan tanah lapang, data yang direkodkan menunjukkan ianya telah meningkat dengan ketara iaitu daripada
16.66
peratus pada tahun 2005 kepada 50.65 peratus pada tahun 2009. Peningkatan peratus pewartaan tanah lapang ini menunjukkan bahawa penerimapakaian dan penguatkuasaan GP TLR telah memberi kesan positif dan telah menggalakkan PBN dan PBT mewartakan tanah-tanah lapang yang terdapat di setiap negeri dan kawasan PBT.
5.9
Peningkatan Nisbah Tanah Lapang Awam Berbanding Penduduk Penguatkuasaan GP TLR juga dilihat menyumbang kepada peningkatan nisbah keluasan tanah lapang berbanding penduduk di mana bagi mencapai tahap negara maju, MPFN telah mensasarkan penyediaan 2 hektar tanah lapang awam bagi setiap 1,000 penduduk bandar.
Data sehingga Disember 2009
menunjukkan bahawa nisbah keluasan tanah lapang awam (15,275.72 hektar) berbanding jumlah penduduk bandar (14,498,932 orang) adalah pada tahap 1.05 hektar bagi setiap 1000 penduduk. Ia telah meningkat daripada nisbah 0.95 hektar bagi setiap 1000 penduduk pada tahun 2005 (Jadual 13).
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
27
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Jadual 13: Peningkatan Nisbah keluasan Tanah Lapang Awam Berbanding 1,000 Penduduk Bandar sehingga Disember 2009 JUMLAH TANAH LAPANG AWAM (Hektar)
5.10
JUMLAH PENDUDUK BANDAR
NISBAH KELUASAN (Hektar per 1,000 penduduk)
2005
2009
2005
2009
2005
2009
12,276.49
15,275.72
12,922,000
14,498,932
0.95
1.05
Peningkatan Penduduk Menjalankan Aktiviti Rekreasi Penyediaan dan pembangunan tanah lapang yang sistematik dengan kemudahan yang mencukupi adalah penting khususnya di kawasan taman-taman perumahan bagi menggalakkan penduduk berekreasi. Hasil kajiselidik pengguna mendapati 62.0 peratus responden sangat bersetuju bahawa penyediaan tanah lapang telah menggalakkan penduduk menjalankan aktiviti rekreasi di kawasan perumahan (Rajah 8). Keadaan ini boleh memberi impak positif terhadap amalan hidup sihat masyarakat yang secara langsungnya akan meningkatkan kualiti hidup penduduk.
3.00%
34.90%
S angat S etuju K urang S etuju Tidak S etuju 62.00%
Rajah 8: Persepsi pengguna terhadap penyediaan tanah lapang dapat menggalakkan penduduk berekreasi.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
28
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
5.11
Sumbangan Tanah Lapang Kepada Pemupukan Interaksi di kalangan Penduduk Berkaitan dengan sumbangan tanah lapang kepada pemupukan interaksi di kalangan penduduk, hasil kajiselidik pengguna mendapati bahawa penyediaan dan pembangunan tanah lapang dapat menyumbang bagi menggalak dan meningkatkan masyarakat yang harmoni, sejahtera dan saling berinteraksi di kawasan taman perumahan. Analisis menunjukkan bahawa 58.4 peratus responden sangat bersetuju dengan aspek ini (Rajah 9). Penemuan ini juga menunjukkan penyediaan dan pembangunan tanah-tanah lapang khususnya di kawasan taman perumahan telah memberi impak yang positif di dalam menyumbang ke arah pemupukan interaksi sosial di kalangan penduduk setempat.
2.40%
39.20%
S angat S etuju K urang S etuju 58.40%
Tidak S etuju
Rajah 9: Persepsi pengguna terhadap sumbangan tanah lapang kepada pemupukan interaksi di kalangan penduduk.
5.12
Sumbangan Tanah Lapang Kepada Penghijauan dan Pengindahan Hasil kajiselidik pengguna juga mendapati penyediaan tanah lapang dapat menyumbang
kepada
pewujudan
suasana
kehijauan,
keindahan
dan
mengekalkan ciri-ciri alam semulajadi. Analisis menunjukkan bahawa 57.2 peratus responden sangat bersetuju dengan aspek ini (Rajah 10). Penemuan ini juga menunjukkan bahawa penyediaan dan pembangunan tanah-tanah lapang Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
29
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
khususnya di kawasan taman perumahan telah memberi impak yang positif terhadap persekitaran alam semulajadi dan menyumbang kepada persekitaran kehidupan yang mampan.
1.20% S angat S etuju
41.60%
K urang S etuju 57.20%
Tidak S etuju
Rajah 10: Persepsi pengguna terhadap sumbangan tanah lapang kepada penghijauan dan pengindahan.
6.0
ISU-ISU
DAN
IMPAK
POSITIF
DARIPADA
PENGGUBALAN
DAN
PELAKSANAAN GARIS PANDUAN Hasil kajian menunjukkan bahawa walaupun kesemua Negeri di Semenanjung Malaysia telah menerimapakai GP TLR secara rasmi (sekitar 2000-2004), namun tahap keberkesanan pelaksanaannya masih boleh dipertikai. Secara umum, masih terdapat beberapa isu yang wujud dalam pelaksanaan GP TLR. Antaranya ialah: e.
Ketidakseragaman dalam penguatkuasaan GP TLR - pendekatan penguatkuasaan ke atas dasar, garis panduan dan piawaian yang digubal masih berbeza-beza antara negeri, khususnya dari segi penterjemahan dasar 10 peratus dan penentuan saiz keluasan minimum yang memerlukan penyediaan tanah lapang.
ii.
Ketidakpatuhan kepada dasar tanah lapang sedia ada - terdapat tamantaman perumahan di kawasan kajian kes yang tidak mematuhi sepenuhnya dasar memperuntukkan 10 peratus tanah lapang. Pada masa yang sama
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
30
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
terdapat juga tanah-tanah lapang yang disalah guna untuk operasi aktiviti lain seperti gerai, bangunan rukun tetangga dan tempat membasuh kereta. iii.
Ketidakpatuhan sepenuhnya kepada garis panduan khusus - Hasil kajian menunjukkan bahawa pembangunan tanah lapang di kawasan kajian kes masih kurang memberi perhatian kepada penyediaan „traffic calming’ di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang (aspek 2), penyediaan peralatan permainan yang mengikut piawaian dan keperluan yang ditetapkan (aspek 5), penyediaan lorong basikal (aspek 6) dan penyediaan kemudahan untuk golongan OKU.
iv.
Ketidakcapaian sepenuhnya prinsip-prinsip perancangan - Daripada 4 prinsip yang perlu dicapai daripada pembangunan tanah lapang, hanya 3 prinsip sahaja yang tercapai. Prinsip 3 iaitu memastikan kebersihan dan mengawal pencemaran alam sekitar masih tidak tercapai sepenuhnya dalam membangunkan tanah-tanah lapang di kawasan kajian kes.
Walaupun menghadapi isu-isu di atas, namun tidak dapat dinafikan bahawa penggubalan dan pelaksanaan GP TLR telah menyumbang beberapa `outcome‟ dan impak positif dalam pembangunan tanah lapang dan rekreasi.
Antaranya
ialah:
i.
Menggalakkan perancangan dan pembangunan tanah lapang secara lebih
terancang iaitu mengikut hierarki yang ditetapkan, penyediaan di
lokasi yang strategik dan mudah dikunjungi, penyediaan sistem saliran yang baik dan liputan komponen landskap lembut pada kadar kawasan `plinth‟ minimum 60 peratus daripada keluasan tapak.
ii.
Peningkatan jumlah keluasan tanah lapang awam - penguatkuasaan GP TLR telah menyumbang kepada peningkatan keluasan tanah lapang awam di Semenanjung Malaysia daripada 12,276.49 hektar (September 2005) kepada 15,275.72 hektar (Disember 2009).
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
31
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
iii.
Peningkatan pewartaan tanah lapang awam - penguatkuasaan GP TLR juga dilihat menyumbang kepada peningkatan pewartaan tanah lapang awam di Semenanjung Malaysia sebanyak 5,692.08 hektar iaitu daripada 2,045.03 hektar (September 2005) kepada 7,737.11 hektar (Disember 2009).
iv.
Peningkatan
nisbah
peratusan
tanah
lapang
yang
diwartakan
berbanding jumlah keseluruhan keluasan tanah lapang - menunjukkan ianya telah meningkat dengan ketara iaitu daripada 16.66 peratus pada tahun 2005 kepada 50.65 peratus pada tahun 2009. v.
Peningkatan nisbah tanah lapang awam berbanding penduduk penguatkuasaan GP TLR juga dilihat menyumbang kepada peningkatan nisbah keluasan tanah lapang berbanding penduduk iaitu pada tahap 0.95 hektar bagi setiap 1,000 penduduk pada tahun 2005 meningkat kepada 1.05 hektar bagi setiap 1,000 penduduk pada tahun 2009.
vi.
Peningkatan penduduk berekreasi serta menyumbang kepada interaksi dan pengindahan - penyediaan dan pembangunan tanah lapang telah menggalakkan penduduk menjalankan aktiviti rekreasi, menyumbang kepada pemupukan interaksi di kalangan penduduk serta
menyumbang
kepada pewujudan suasana kehijauan, keindahan dan pengekalan ciri-ciri alam semulajadi di keseluruhan kawasan perumahan.
7.0
PENUTUP Berdasarkan hasil-hasil kajian penilaian `outcomeâ&#x20AC;&#x; dan impak yang dijalankan maka dapat dirumuskan bahawa penggubalan Garis Panduan Tanah Lapang dan Rekreasi
pada tahun 2000 (Bil. 7/2000) adalah `significantâ&#x20AC;&#x2122;
bagi mencapai
objektif-objektif asas pembangunan tanah lapang dan rekreasi seterusnya membantu PBN, PBT, agensi-agensi berkaitan dan pemaju di dalam merancang, mengawal dan merekabentuk rekreasi di kawasan
penyediaan tanah-tanah lapang dan kawasan
pembangunan secara komprehensif, berkesan
dan
mampan.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
32
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
`Outcomeâ&#x20AC;&#x; dan impak positif yang terhasil daripada pelaksanaan GP TLR secara tidak langsung menunjukkan bahawa program penyediaan garis panduan-garis panduan perancangan sedia ada dan baru dalam pelbagai sektor dan aspek perancangan oleh JPBD Semenanjung Malaysia
adalah amat relevan untuk
diteruskan bagi memandu halatuju perancangan bandar dan desa pada masa hadapan.
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
33
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
LAMPIRAN 1 SENARAI GARIS PANDUAN PERANCANGAN YANG DISEDIAKAN OLEH JPBD SEMENANJUNG MALAYSIA Bil.
Tajuk
No. Siri
Tahun Penerbitan
1.
Piawaian Perancangan Pembangunan Fizikal Pulau-Pulau
1/96
1996
2.
Piawaian Perancangan Penyediaan Kemudahan Asas dan Fizikal Berkaitan Rakan Muda
2/96
1996
3.
Piawaian Perancangan “Guidelines and Geometric Standards on Road Network System”
1/97
1997
4.
Piawaian Perancangan Pembangunan Taman Atas Bumbung
2/97
1997
5.
Piawaian Perancangan Pembangunan Ternakan Khinzir
3/97
1997
6.
Garis Panduan Kawasan Kolam Takungan Sebagai Sebahagian Tanah Lapang Awam
4/97
1997
7.
Piawaian Perancangan dan Pembangunan Padang Golf
5/97
1997
8.
Piawaian Perancangan dan Garis Panduan Perancangan Pembangunan di Kawasan Pesisiran Pantai (Bahagian I)
6/97
1997
9.
Piawaian Perancangan Garis Panduan Tempat Ibadat Islam
7/97
1997
10.
Garis Panduan Perancangan Tapak Pelupusan Sisa Toksid dan Sisa Pepejal
8/97
1997
11.
Piawaian Perancangan Tapak Pencawang Elektrik
9/97
1999
12.
Garis Panduan Perancangan dan Pembangunan Tapak Incinerator
10/97
1997
13.
Piawaian Perancangan Kawasan Perdagangan
11/97
1997
14.
Piawaian Perancangan Kawasan Perindustrian
12/97
1997
15.
Garis Panduan Perancangan Perumahan Pekerja Kilang
13/97
1997
16.
Garis Panduan Perancangan Pembangunan Taman Tema (Theme Park)
14/97
1997
17.
Garis Panduan Perancangan Pemeliharaan Topografi Semula Jadi Dalam Perancangan dan Pembangunan Fizikal Mengikut Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172)
15/97
1997
18.
Garis Panduan Perancangan Tanah Perkuburan Islam dan Bukan Islam
17/97
1997
19.
Garis Panduan Perancangan Kemudahan Masyarakat
19/97
1997
20.
Garis Panduan Perancangan Laluan Kemudahan Utiliti (Service Protocol)
20/97
1997
21.
Piawaian Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
21/97
1997
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
34
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
22.
Garis Panduan Perancangan dan Pembangunan Sejagat
22/97
1997
23.
Garis Panduan Perancangan Kemudahan Pembetungan
1/99
1999
24.
Garis Panduan Perancangan Perumahan Berbilang Tingkat
2/99
1999
25.
Garis Panduan Perancangan Kemudahan Golongan Kurang Upaya
1/2000
2000
26.
Garis Panduan Perancangan dan Piawaian Perancangan Kawasan Tasik
2/2000
2000
27.
Garis Panduan Perancangan dan Piawaian Perancangan Taman Industri Teknologi Tinggi dan Rumah Pekerja
3/2000
2000
28.
Garis Panduan dan Piawaian Pembangunan Sejagat (Edisi Kedua)
4/2000
2000
29.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Tempat Letak Kereta
5/2000
2000
30.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Kawasan Pantai (Bahagian II)
6/2000
2000
31.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi (Bahagian II)
7/2000
2000
32.
Garis Panduan Perancangan Pembangunan Cafe Terbuka
1/2002
2002
33.
Garis Panduan Perancangan Kawasan Rizab Sungai Sebagai Sebahagian Tanah Lapang Awam
2/2002
2002
34.
Garis Panduan Perancangan dan Pembangunan Taman Awam dan Rekreasi Bertema
1/2003
2003
35.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Perumahan Kos Sederhana Satu dan Dua Tingkat
2/2003
2003
36.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Kos Sederhana Rumah Pangsa
3/2003
2003
37.
Garis Panduan Perancangan Susun Atur Yang Optima bagi Kawasan Perumahan
11/2003
2003
38.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Reka Bentuk Imej Bandar
5/2003
2003
39.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan “Hypermarket”
6/2003
2003
40.
Garis Panduan dan Piawaian Perancangan Tempat Letak Kereta Bertingkat
7/2003
2003
41.
Garis Panduan dan Manual Penggunaan Petunjuk Bandar Malaysia (MURNinet)
1/2005
2005
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
35
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
LAMPIRAN 2
Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia KAJIAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK GARIS PANDUAN PERANCANGAN TANAH LAPANG DAN REKREASI
PRO-FORMA KAJIAN PEMERHATIAN PEMATUHAN PEMBANGUNAN TANAH LAPANG DI KAWASAN PERUMAHAN TERHADAP DASAR, PRINSIP DAN GARIS PANDUAN UMUM DAN KHUSUS PERANCANGAN TANAH LAPANG DAN REKREASI (KAJIAN KES : MAJLIS BANDARAYA SYAH ALAM) SEKSYEN A : PROFIL TAMAN PERUMAHAN A1.
Nama Taman
: _______________________________________________
A2.
Keluasan Taman
: ___________________Ekar / _________________hektar
A3.
Nama Pemaju
: ______________________________________________
A4.
Keluasan Tanah Lapang
: ____________________ ekar / ________________hektar
A5.
Peratusan Tanah Lapang Sebenar berbanding luas keseluruhan tapak
: ____________________________________________ %
Tarikh kelulusan KM
: _______________________________________________
A6.
SEKSYEN B : PEMATUHAN KEPADA DASAR TANAH LAPANG Nota:
Berdasarkan semakan pelan susun atur dan maklumat daripada PBT, sila gredkan (rank) tahap pematuhan berdasarkan skala berikut: 3= Mematuhi
2= Kurang mematuhi
1= Tidak Mematuhi
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
X = Tidak berkaitan / Tiada maklumat
36
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
B1.
B2.
Semua permohonan pembangunan perumahan perlu memperuntukkan sekurang-kurangnya 10.0% daripada keluasan kawasan pembangunan sebagai tanah lapang.
3
2
1
X
Rezab-rezab kawasan lapang sedia ada perlu dikekalkan dan tidak boleh dibangunkan untuk tujuan kemudahan awam lain atau untuk kegunaan pembangunan guna tanah lain.
3
2
1
X
SEKSYEN C : PEMATUHAN DAN PENCAPAIAN PRINSIP-PRINSIP PERANCANGAN Note:
Berdasarkan pemerhatian, sila gredkan (rank) tahap pematuhan berdasarkan skala berikut: 3 = Mematuhi (tercapai) sepenuhnya
C1.
C2. C3. C4.
2 = Kurang mematuhi (kurang tercapai)
Perancangan yang sistematik dan mengambilkira faktor keselamatan, kemudahsampaian.
1 = Tidak Mematuhi (tercapai)
X = Tidak berkaitan
menyeluruh dengan keselesaan dan
3
2
1
X
Mewujudkan suasana kehijauan dengan mengekalkan ciri-ciri alam semulajadi, flora dan fauna.
3
2
1
X
Memastikan kebersihan serta mewujudkan pemandangan yang cantik, ceria dan mempunyai nilai estetik yang tinggi.
3
2
1
X
Menjamin kewujudan masyarakat yang harmoni, sejahtera, penyayang dan berinteraksi.
3
2
1
X
SEKSYEN D : PEMATUHAN KEPADA GARIS PANDUAN UMUM Nota:
Berdasarkan pemerhatian, sila gredkan (rank) tahap pematuhan berdasarkan skala berikut: 3 = Mematuhi sepenuhnya
D1.
D2.
D3.
D4.
D5.
2 = Kurang mematuhi
1 = Tidak Mematuhi
X = Tidak berkaitan
Hierarki - pembangunan tanah lapang di keseluruhan taman perumahan adalah berdasarkan hierarki, keluasan dan saiz penduduk yang ditetapkan.
3
2
1
X
Pengagihan – Seluas 50% daripada keluasan tanah lapang perlu dipusatkan (centralised). Selebihnya (50%) diselerakkan (dispersed) mengikut keperluan komuniti setempat.
3
2
1
X
Lokasi dan Rekabentuk Tapak - Lokasi yang strategik dan mudah dikunjungi dan mengelakkan tanah lapang kecil (incidental open space).
3
2
1
X
3
2
1
X
3
2
1
X
Saliran - Sistem saliran yang baik perlu disediakan di sekeliling tapak. kawasan berpaya atau kawasan yang mudah berlaku banjir (flood prone area) perlu dielakkan untuk dijadikan sebagai tanah lapang. Kawasan `Plinth’ – Mempastikan 60% daripada keluasan tapak tanah lapang diliputi oleh komponen landskap lembut
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
37
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi .
SEKSYEN E : PEMATUHAN KEPADA GARIS PANDUAN KHUSUS Nota:
Berdasarkan pemerhatian, sila gredkan (rank) tahap pematuhan berdasarkan skala berikut: 3 = Mematuhi sepenuhnya
E1. E2.
E3. E4.
E5.
E6. E7. E8.
2 = Kurang mematuhi
1 = Tidak Mematuhi
Aksesibiliti – Tanah lapang perlu dibangunkan berdekatan dengan jalan utama.
X = Tidak berkaitan
3
2
1
X
3
2
1
X
3
2
1
X
3
2
1
X
3
2
1
X
Pemeliharaan - Kawasan beralun atau berbukit dan kawasan sumber air perlu dikekal dan dipelihara.
3
2
1
X
Kemudahan Berbasikal – Lorong basikal dengan yang sesuai perlu disediakan di kawasan tanah lapang dan rekreasi
3
2
1
X
3
2
1
X
Sistem lalu Lintas - Menggalakkan „traffic calming’ di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang bagi tujuan keselamatan. Perabot Taman – Lampu, papan tanda, tong sampah perlu disediakan di kawasan tanah lapang. Mengikut Umur Kanak-Kanak - Komponen rekreasi di kawasan tanah lapang dan rekreasi perlu dibangunkan dengan mengambilkira pelbagai kategori umur kanak-kanak iaitu kategori umur 2-4 tahun, 5 – 8 tahun, 9-12 tahun dan 13 tahun ke atas Rekabentuk dan Susunan Peralatan – Peralatan permainan perlu stabil, mengikut piawaian dan keperluan yang ditetapkan, susunan yang menarik dan menyedia `fall zone‟ yang sesuai.
Keperluan Orang Kurang Upaya – Faktor aksesibiliti, tempat letak kenderaan, rekabentuk lorong pejalan kaki dan kemudahan yang sesuai perlu diambilkira dan disediakan bagi OKU.
UNTUK KEGUNAAN PEJABAT Pembanci Program
Unit Penyelidikan Guna Tanah, BPP.
Tarikh dan Masa Pemerhatian Tarikh Pemerosesan Data Catatan:
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
38
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
LAMPIRAN 3
KAJIAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK GARIS PANDUAN PERANCANGAN TANAH LAPANG DAN REKREASI
SOAL SELIDIK PENGGUNA
PERSEPSI PENGGUNA TERHADAP PENYEDIAAN TANAH LAPANG AWAM Kawasan Kajian Kes
: __________________________________________
Nama Taman Perumahan
: __________________________________________
SEKSYEN A : PROFIL RESPONDEN
A1.
Jantina
1. Lelaki
2. Perempuan
A2.
Bangsa
1. Melayu
2. Cina
3. India
4. lain-lain
A3.
Umur
1. < 20
2. 21-40
3. 41-60
4. > 60
A4.
Pekerjaan
1. Pelajar
2. Kerajaan
A5
Kekerapan menggunakan taman untuk berekreasi.
3. Swasta
1. Setiap hari
2. 2-3 kali seminggu
4. Sekali sebulan
5. Sekali dalam tempoh > sebulan
4. Lain-lain
3. sekali seminggu
SEKSYEN B : PERSEPSI TERHADAP DASAR TANAH LAPANG Nota:
Sila nyatakan tahap persetujuan anda bagi aspek-aspek berikut: 1 = Tidak Bersetuju
2 = Kurang Bersetuju
3 = Bersetuju
B1.
Dasar 1 - setiap taman perumahan perlu memperuntukkan sekurang-kurangnya 10% daripada keluasan tapak untuk tujuan tanah lapang dan rekreasi.
1
2
3
B2.
Dasar 2 – rezab tanah lapang sedia ada perlu dikekal dan tidak
1
2
3
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
39
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
boleh dibangunkan untuk pembangunan guna tanah lain, termasuk untuk tujuan kemudahan awam. SEKSYEN C : PERSEPSI TERHADAP ASPEK GARIS PANDUAN UMUM Nota:
Sila nyatakan tahap kepuasan anda bagi aspek-aspek berikut:
1 = Sangat Tidak Puashati
2= Tidak Puashati
3= Sederhana
4= Puashati
5 = Sangat Puashati
C1.
Penyediaan dan pengagihan tanah-tanah lapang (mencukupi dan menepati keperluan pengguna untuk menjalankan aktiviti rekreasi).
1
2
3
4
5
C2.
Lokasi penyediaan tanah-tanah lapang (sesuai dan mudah dikunjungi).
1
2
3
4
5
C3.
Sistem
saliran di dalam dan sekitar tanah lapang (baik dan tidak berada di dalam kawasan banjir).
1
2
3
4
5
C4.
Penanaman pokok-pokok (landskap lembut) (merangkumi 60% daripada keluasan tapak).
1
2
3
4
5
SEKSYEN D : PERSEPSI TERHADAP ASPEK GARIS PANDUAN KHUSUS Nota:
Sila nyatakan tahap kepuasan anda bagi aspek-aspek berikut:
1 = Sangat Tidak Puashati
2= Tidak Puashati
3= Sederhana
4= Puashati
5 = Sangat Puashati
D1.
Penyediaan „traffic calming‟ (hump / garisan kuning) di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang bagi tujuan keselamatan.
1
2
3
4
5
D2.
Penyediaan perabot taman seperti lampu, papan tanda, tong sampah, tempat duduk dan sebagainya (mencukupi dan berkeadaan baik).
1
2
3
4
5
D3.
Penyediaan komponen permainan mengambilkira pelbagai peringkat umur kanak-kanak.
1
2
3
4
5
D4.
Rekabentuk dan susunan peralatan permainan yang disediakan (mengikut piawaian, kukuh, menarik dan mempunyai `fall-zone’).
1
2
3
4
5
D5.
Penyediaan kemudahan lorong kemudahan / kelebaran).
(kedapatan
1
2
3
4
5
D6.
Penyediaan kemudahan untuk Orang Kurang Upaya (TLK khas / rekabentuk laluan pejalan kaki).
1
2
3
4
5
berbasikal
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
40
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
SEKSYEN E : PERSEPSI TERHADAP ASPEK PENYELENGGARAAN Nota:
Sila nyatakan pandangan anda bagi aspek-aspek berikut:
1 = Sangat Tidak Baik (sangat lemah)
2= Tidak Baik (lemah)
3= Memuaskan
4= Baik
5 = Sangat Baik
E1.
Penyelenggaraan komponen landskap lembut seperti pokokpokok teduhan, renek dan rumput.
1
2
3
4
5
E2.
Penyelenggaraan perabot-perabot taman seperti bangku, wakaf, lampu, tong sampah dan sebagainya.
1
2
3
4
5
E3.
Penyelenggaraan taman secara keseluruhan.
1
2
3
4
5
SEKSYEN F : Nota:
PERSEPSI TERHADAP KEPENTINGAN PENYEDIAAN TANAH LAPANG DAN REKREASI
Sila nyatakan tahap persetujuan anda bagi aspek-aspek berikut: 1 = Tidak Bersetuju
2 = Kurang Bersetuju
3 = Bersetuju
F1.
Penyediaan tanah lapang telah mewujudkan suasana kehijauan dengan mengekalkan ciri-ciri alam semulajadi.
1
2
3
F2.
Penyediaan tanah lapang telah menyumbang kepada peningkatan kebersihan dan mewujudkan pemandangan yang cantik.
1
2
3
F3.
Penyediaan tanah lapang telah menggalak dan meningkatkan masyarakat yang harmoni, penyayang dan berinteraksi.
1
2
3
F4.
Penyediaan tanah lapang telah menyumbang kepada menggalakkan penduduk berekreasi, meningkatkan tahap kesihatan penduduk dan mewujudkan persekitaran kehidupan yang berkualiti.
1
2
3
-
TERIMA KASIH DI ATAS KERJASAMA ANDA
-
UNTUK KEGUNAAN PEJABAT Pembanci Program
Bahagian Penyelidikan dan Pembangunan
Tarikh dan Masa Kajian Tarikh Pemerosesan Data Catatan:
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
41
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
LAMPIRAN 4 KAWASAN KES KAJIAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK GARIS PANDUAN TANAH LAPANG DAN REKREASI (CONTOH : KAWASAN MAJLIS BANDARAYA SHAH ALAM) BIL
NAMA TAMAN PERUMAHAN
KELUASAN KESELURUHAN (Ekar)
KELUASAN TANAH LAPANG (ekar)
PERATUSAN PENYEDIAAN
(%)*
STATUS WARTA (/) Telah (X) Belum
1
TIDI Jaya (seksyen U2)
264.72
19.37
7.32%
X
2
Bukit Bandaraya (seksyen U11)
273.00
19.06
6.98%
X
3
Bukit Jelutong (seksyen U8)
2,205.03
295.66
13.41%
X
4
Taman Paya Jaras Permai (seksyen U18)
14.73
0.28
1.90%
X
5
Taman Sri Buloh (seksyen U19)
37.08
3.98
10.73%
X
6
Taman Desa Moccis (seksyen U17)
19.02
0.9
4.73%
X
7
Sandaran Permai (seksyen U10)
30.00
4.56
15.20%
X
8
Setia Alam (seksyen U13)
2,778.89
342.81
12.33%
X
9
Sunway Kayangan (seksyen U9)
91.73
9.17
10.00%
X
10
Rumah Pangsa Seri Saujana (seksyen U5)
49.00
1.03
2.10%
X
11
Subang Bestari (seksyen U5)
500.00
48.70
9.74%
X
12
Mutiara Subang (seksyen U5)
300.00
29.15
9.71%
X
13
Subang Intan (seksyen U5)
35.64
2.47
6.93%
X
14
Nusa Subang (seksyen U5)
44.00
4.17
9.48%
X
15
Taman Tasik Kota Kemuning (Seksyen 31)
1,854.85
300.17
16.18%
X
16
Taman Berjaya (seksyen 32)
371.15
43.82
11.80%
X
17
Bukit Cagak (seksyen 32)
73.16
5.89
8.05%
X
18
Seksyen 7
2,416.00
197.23
8.16%
X
19
Seksyen 8
245.10
29.11
11.88%
X
20
Seksyen 18
352.35
51.56
14.63%
X
21
Seksyen 19
333.09
33.12
9.94%
X
22
Desa Alam (seksyen U12)
117.00
11.05
9.44%
X
23
Bukit Rimau (seksyen 32)
384.17
55.36
14.41%
/
24
Cahaya Alam (seksyen U12)
209.95
21.30
10.15%
X
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
42
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
25
Seksyen 17
421.70
33.52
7.95%
X
26
Seksyen 24
381.78
34.78
9.11%
X
27
Seksyen 23
435.56
18.17
4.17%
X
28
Taman Alam Indah (seksyen 33)
113.80
9.66
8.49%
X
29
Seksyen 27
879.10
44.9
5.11%
X
30
Bandar Pinggiran Subang (seksyen U5)
50.00
5.00
10.00%
X
Nota* :
Penyediaan tanah lapang sebenar pada kadar minimum 7% dianggap telah mematuhi garis panduan umum mengenai perlaksanaan dasar 10% (rujuk muka surat 7 - aspek b).
Sumber: Bahagian Pengurusan Tanah, Jabatan Perancangan, Majlis Bandaraya Shah Alam (2010) dan Analisis Kandungan Pelan Susunatur Taman Perumahan (2010).
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
43
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
LAMPIRAN 5 HASIL ANALISIS KAJIAN PEMERHATIAN (MENGIKUT KAWASAN KES KAJIAN) Dasar 1: Permohonan perumahan perlu memperuntukan 10% daripada keluasan kawasan pembangunan sebagai tanah lapang awam MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI JUMLAH PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM
%
Mematuhi
3
23 (76.66%)
28 (93.3%)
21 (70.0%)
26 (86.7%)
21 (70.0%)
12 (75.0%)
131
78.92
Kurang Mematuhi
2
7 (23.33%)
2 (6.72%)
7 (23.3%)
3 (10.0%)
9 (30.0%)
3 (18.8%)
31
18.67
Tidak Mematuhi
1
0 (0.00%)
0 (0.00%)
2 (6.7%)
1 (3.3%)
0 (0.00%)
1 (6.3%)
4
2.41
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.8
2.87
2.63
2.83
2.70
2.69
Dasar 2: Tanah lapang sedia ada perlu dikekalkan dan tidak boleh dibangunkan untuk kegunaan lain MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI JUMLAH PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM
%
Mematuhi
3
20 (66.67%)
21 (70.0%)
30 (100.0%)
25 (83.3%)
24 (80.0%)
6 (37.5%)
126
75.9
Kurang Mematuhi
2
10 (33.33%)
7 (23.3%)
0 (0.00%)
5 (16.7%)
6 (20.0%)
5 (31.3%)
33
19.88
Tidak Mematuhi
1
0 (0.00%)
2 (6.72%)
0 (0.00%)
0 (0.00%)
0 (0.00%)
5 (31.3%)
7
4.22
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.7
2.63
3.00
2.83
2.80
2.06
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
44
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Prinsip 1: Perancangan sistematik dan menyeluruh MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
MAJLIS DAERAH JUMLAH
%
4 (25.0%)
109
65.66
MDKL
MDM
17 (56.7%)
Tercapai Sepenuhnya
3
22 (73.33%)
25 (83.3%)
22 (73.3%)
19 (63.3%)
Kurang Tercapai
2
7 (23.33%)
4 (13.3%)
8 (26.7%)
11 (36.7%)
12 (40.0%)
9 (56.3%)
51
30.72
Tidak Tercapai
1
1 (3.33%)
1 (3.3%)
0 (00.0%)
0 (00.0%)
1 (3.3%)
3 (18.8%)
6
3.62
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.7
2.80
2.73
2.63
2.53
2.06
JUMLAH
%
Prinsip 2: Mewujudkan suasana kehijauan dan keindahan MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
Tercapai Sepenuhnya
3
22 (73.33%)
24 (80.0%)
21 70.0%)
18 (60.0%)
19 (63.3%)
7 (43.8%)
111
66.87
Kurang Tercapai
2
7 (23.33%)
2 (13.3%)
9 (30.0%)
11 (36.7%)
11 (36.7%)
6 (37.5%)
48
28.92
Tidak Tercapai
1
1 (3.33%)
2 (6.7%)
0 (0.00%)
1 (3.3%)
0 (0.00%)
3 (18.8%)
7
4.21
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.7
2.73
2.73
2.57
2.63
2.25
JUMLAH
%
0 (0.0%)
75
45.18
Prinsip 3: Memastikan kebersihan dan mengawal pencemaran alam sekitar MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM Tercapai Sepenuhnya
3
15 (50.00%)
21 (70.0%)
21 (70.0%)
6 (20.0%)
Kurang Tercapai
2
12 (40.00%)
5 (16.3%)
8 (26.7%)
20 (66.7%)
16 (53.3%)
10 (62.5%)
71
42.77
Tidak Tercapai
1
3 (10.00%)
4 (13.3%)
1 (3.3%)
4 (13.3%)
2 (6.7%)
6 (37.5%)
20
12.05
30
30
30
30
30
16
166
100
Jumlah
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
12 (40.0%)
45
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
2.4
Purata ( µ )
2.57
2.67
2.07
2.33
1.63
Prinsip 4: Menjamin kewujudan masyarakat yang harmoni, sejahtera dan berinteraksi MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI JUMLAH PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM
%
Tercapai Sepenuhnya
3
25 (83.33%)
20 (66.7%)
21 (70.0%)
10 (33.3%)
19 (63.3%)
7 (43.8%)
102
61.45
Kurang Tercapai
2
4 (13.33%)
8 (26.7%)
8 (26.7%)
16 (53.3%)
10 (33.3%)
8 (50.0%)
54
32.53
Tidak Tercapai
1
1 (3.33%)
2 (6.7%)
1 (3.3%)
4 (13.3%)
1 (3.3%)
1 (6.3%)
10
6.02
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.7
2.60
2.67
2.20
2.60
2.38
JUMLAH
%
Garis Panduan Umum 1: Perancangan mengikut hierarki MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
20 (66.7%)
10 (62.5%)
114
68.68
Mematuhi Sepenuhnya
3
21 (70.00%)
23 (76.7%)
19 (63.3%)
21 (70.0%)
Kurang Mematuhi
2
6 (20.00%)
5 (16.7%)
6 (20.0%)
7 (23.3%)
8 (26.7%)
6 (37.5%)
38
22.89
Tidak Mematuhi
1
3 (10.00%)
2 (6.7%)
5 (16.7%)
2 (6.7%)
2 (6.7%)
0 (0.0%)
14
8.43
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.6
2.70
2.47
2.63
2.60
2.63
Garis Panduan Umum 2: Pengagihan secara berpusat (50%) dan diselerakkan(50%) MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI JUMLAH PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM
%
Mematuhi Sepenuhnya
3
17 (56.67%)
25 (83.3%)
19 (63.3%)
20 (66.7%)
19 (63.3%)
2 (12.5%)
102
61.45
Kurang Mematuhii
2
6 (20.00%)
4 (13.3%)
5 (16.7%)
7 (23.3%)
9 (30.0%)
2 (12.5%)
33
19.88
Tidak Mematuhi
1
7 (23.33%)
1 (3.3%)
6 (20.0%)
3 (10.0%)
2 (6.7%)
12 (75.0%)
31
18.67
30
30
30
30
30
16
166
100
Jumlah
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
46
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
2.3
Purata ( µ )
2.80
2.43
2.57
2.57
2.38
Garis Panduan Umum 3: Lokasi yang strategik dan mudah dikunjungi MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM
%
5 (31.3%)
117
70.48
9 (56.3%)
40
24.10
Mematuhi Sepenuhnya
3
27 (56.67%)
20 (66.7%)
21 (70.0%)
29 (96.7%)
Kurang Mematuhi
2
2 (6.67%)
8 (26.7%)
8 (26.7%)
1 (3.3%)
Tidak Mematuhi
1
1 (3.33%)
2 (6.7%)
1 (3.3%)
0 (0.0%)
3 (10.0%)
2 (12.5%)
9
5.42
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.9
2.60
2.67
2.97
2.40
2.19
JUMLAH
%
Garis Panduan Umum 4: Sistem saliran yang baik MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
15 (50.0%)
JUMLAH
12 (40.0%)
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
Mematuhi Sepenuhnya
3
23 (76.67%)
21 (70.0%)
25 (83.3%)
22 (73.3%)
29 (96.7%)
8 (50.0%)
128
77.11
Kurang Mematuhi
2
7 (23.33%)
7 (23.3%)
4 (13.3%)
7 (23.3%)
0 (0.0%)
7 (43.8%)
32
19.28
Tidak Mematuhi
1
0 (0.00%)
2 (6.7%)
1 (3.3%)
1 (3.3%)
1 (3.3%)
1 (6.3%)
6
3.61
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.8
2.63
2.80
2.70
2.93
2.44
JUMLAH
%
3 (18.8 %)
111
66.87
Garis Panduan Umum 5: Memastikan 60% daripada keluasan diliputi komponen landskap lembut MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM Mematuhi Sepenuhnya
3
18 (60.00%)
22 (73.3%)
25 (83.3%)
28 (93.3%)
Kurang Mematuhi
2
11 (36.67%)
7 (23.3%)
3 (10.0%)
2 (6.7%)
15 (50.0%)
10 (62.5%)
48
28.91
Tidak Mematuhi
1
1 (3.33%)
1 (3.3%)
2 (6.7%)
0 (0.0%)
0 (0.0%)
3 (18.8%)
7
4.22
30
30
30
30
30
16
166
100
Jumlah
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
15 (50.0%)
47
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
2.6
Purata ( µ )
2.70
2.77
2.93
2.50
2.00
Garis Panduan Khusus 1: Aksesibiliti – berdekatan dengan jalan utama MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM
JUMLAH
%
Mematuhi Sepenuhnya
3
26 (86.67%)
25 (83.3%)
23 (76.7%)
27 (90.0%)
25 (83.3%)
5 (31.3%)
131
78.92
Kurang Mematuhi
2
1 (3.33%)
4 (13.3%)
7 (23.3%)
3 (10.0%)
3 (10.0%)
7 (43.8%)
25
15.06
Tidak Mematuhi
1
3 (10.00%)
1 (3.3%)
0 (0.00%)
0 (0.0%)
2 (6.7%)
4 (25.0%)
10
6.02
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.8
2.80
2.77
2.90
2.77
2.06
JUMLAH
%
Garis Panduan Khusus 2: Sistem lalu lintas MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
20 (66.7%)
1 (6.3 %)
75
45.18
Mematuhi Sepenuhnya
3
20 (66.67%)
18 (60.0%)
8 (26.7%)
8 (26.7%)
Kurang Mematuhi
2
3 (10.0%)
9 (30.0%)
11 (36.7%)
19 (63.3%)
9 (30.0%)
7 (43.8%)
58
34.94
Tidak Mematuhi
1
7 (23.33%)
3 (10.0%)
11 (36.7%)
3 (10.0%)
1 (3.3%)
8 (50.0%)
33
19.88
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.4
2.5
1.90
2.17
2.63
1.56
JUMLAH
%
Garis Panduan Khusus 3: Perabot taman MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
Mematuhi Sepenuhnya
3
16 (53.33%)
21 (70.0%)
19 (63.3%)
6 (20.0%)
11 (36.7%)
3 (18.8%)
76
45.78
Kurang Mematuhi
2
13 (43.33%)
7 (23.3%)
11 (36.7%)
19 (63.3%)
17 (56.7%)
8 (50.0%)
75
45.18
Tidak Mematuhi
1
1 (3.33%)
2 (6.7%)
0 (0.00%)
5 (16.7%)
2 (6.7%)
5 (31.3%)
15
9.04
30
30
30
30
30
16
166
100
Jumlah
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
48
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
2.6
Purata ( µ )
2.63
2.63
2.03
Garis Panduan Khusus 4: Mengikut umur kanak-kanak MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
2.30
1.88
MAJLIS DAERAH JUMLAH
%
5 (31.3 %)
90
54.22
MDKL
MDM
18 (60.0%)
Mematuhi Sepenuhnya
3
23 (76.67%)
20 (66.7%)
16 (53.3%)
8 (26.7%)
Kurang Mematuhi
2
6 (20.00%)
5 (16.7%)
11 (36.7%)
17 (56.7%)
10 (33.3%)
9 (56.3%)
58
34.94
Tidak Mematuhi
1
1 (3.33%)
5 (16.7%)
3 (10.0%)
5 (16.7%)
2 (6.7%)
2 (12.5%)
18
10.84
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.7
2.50
2.43
2.10
2.53
2.19
JUMLAH
%
Garis Panduan Khusus 5: Rekabentuk dan susunan peralatan permainan MAJLIS MAJLIS MAJLIS DAERAH BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM MDKL MDM Mematuhi Sepenuhnya
3
19 (63.33%)
20 (66.7%)
17 (56.7%)
5 (16.7%)
13 (43.3%)
4 (25.0%)
78
46.99
Kurang Mematuhi
2
7 (23.33%)
5 (16.7%)
9 (30.0%)
18 (60.0%)
15 (50.0%)
9 (56.3%)
63
37.95
Tidak Mematuhi
1
4 (13.33%)
5 (16.7%)
4 (13.3%)
7 (23.3%)
2 (6.7%)
3 (18.8%)
25
15.06
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
2.5
2.5
2.43
1.93
2.37
2.06
JUMLAH
%
Garis Panduan Khusus 6: Kemudahan berbasikal MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
Mematuhi Sepenuhnya
3
12 (40.00%)
6 (20.0%)
15 (50.0%)
19 (63.3%)
1 (3.3%)
0 (0.0 %)
53
31.93
Kurang Mematuhi
2
3 (10.00%)
1 (3.3%)
4 (13.3%)
0 (0.0%)
16 (53.3%)
4 (25.0%)
28
16.87
Tidak Mematuhi
1
15 (50.00%)
23 (76.7%)
11 (36.7%)
11 (36.7%)
13 (43.3%)
12 (75.0%)
85
51.20
30
30
30
30
30
16
166
100
Jumlah
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
49
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
1.9
Purata ( µ )
1.43
2.13
1.63
Garis Panduan Khusus 7: Keperluan Orang Kurang Upaya MAJLIS MAJLIS BANDARAYA PERBANDARAN TAHAP NILAI PEMATUHAN SKOR MBSA MBJB MPN MPM
1.60
1.25
MAJLIS DAERAH MDKL
MDM
JUMLAH
%
Mematuhi Sepenuhnya
3
0 (0.00%)
6 (20.0%)
11 (36.7%)
19 (63.3%)
2 (6.7%)
0 (0.0%)
38
22.89
Kurang Mematuhi
2
16 (53.33%)
2 (6.7%)
6 (20.0%)
0 (0.0%)
19 (63.3%)
5 (31.3%)
48
28.92
Tidak Mematuhi
1
14 (46.67%)
22 (73.3%)
13 (43.3%)
11 (36.7%)
9 (30.0%)
11 (68.8%)
80
48.19
Jumlah
30
30
30
30
30
16
166
100
Purata ( µ )
1.5
1.47
1.31
1.63
1.77
1.31
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
50
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
LAMPIRAN 6 HASIL ANALISIS KAJIAN SOAL SELIDIK PENGGUNA Seksyen B: Persepsi terhadap Dasar Tanah Lapang TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) DASAR TLR
Setiap taman perumahan perlu memperuntukkan 10.0% daripada keluasan kawasan pembangunan sebagai tanah lapang. Tanah lapang sedia ada perlu dikekalkan dan tidak boleh dibangunkan untuk kegunaan lain.
Bersetuju
Kurang Bersetuju
Tidak Bersetuju
(3)
(2)
(1)
156
8
1
(94.0%)
(4.8%)
(0.6%)
140
20
6
(84.3%)
(12.0%)
(3.6%)
Purata ()
2.96
2.81
Seksyen C: Persepsi Terhadap Aspek Garis Panduan Umum TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) GARIS PANDUAN UMUM
6. Penyediaan dan pengagihan tanah lapang (mencukupi dan menepati keperluan pengguna). 7. Lokasi penyediaan tanah lapang (sesuai dan mudah dikunjungi). 8. Sistem saliran di dalam dan sekitar tanah lapang (baik dan tidak berada di dalam kawasan banjir). 9. Penanaman pokok-pokok (merangkumi 60% daripada keluasan tapak).
Sangat Puashati
Puashati
Sederhana
Tidak Puashati
Sangat Tidak Puashati
(5)
(4)
(3)
(2)
(1)
16
67
63
17
3
(9.6%)
(40.4%)
(38.0%)
(10.2%)
(1.8%)
27
74
54
9
2
(16.3%)
(44.6%)
(32.5%)
(5.4%)
(1.2%)
17
59
69
17
4
(10.2%)
(35.5%)
(41.6%)
(10.2%)
(2.4%)
17
57
64
24
4
(10.2%)
(34.3%)
(38.6%)
(14.5%)
(2.4%)
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
Purata ()
3.46
3.69
3.41
3.36
51
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOMEâ&#x20AC;&#x2122; DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Seksyen D: Persepsi Terhadap Aspek Garis Panduan Khusus
TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) GARIS PANDUAN UMUM
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Penyediaan traffic calming di jalan yang berdekatan dengan tanah lapang untuk keselamatan. Penyediaan perabot taman seperti lampu, papan tanda, tong sampah, tempat duduk yang mencukupi dan berkeadaan baik. Penyediaan komponen permainan mengambilkira pelbagai peringkat umur kanak-kanak. Rekabrntuk dan susunan peralatan permainan yang disediakan mengikut piawaian, kukuh, menarik dan mempunyai fall zone. Penyediaan kemudahan lorong berbasikal. Penyediaan kemudahan untuk OKU (TLK khas dan rekabentuk laluan pejalan kaki)
Sangat Puashati
Puashati
Sederhana
Tidak Puashati
Sangat Tidak Puashati
(5)
(4)
(3)
(2)
(1)
13
51
60
41
1
(7.8%)
(30.7%)
(36.1%)
(24.7)
(0.6%)
12
44
64
41
5
(7.2%)
(26.5%)
(38.6%)
(24.7%)
(3.0%)
15
58
54
33
6
(9.0%)
(34.9%)
(32.5%)
(19.9%)
(3.6%)
17
52
63
28
6
(10.2%)
31.3%)
(38.0%)
(16.9%)
(3.6%)
5
26
50
60
25
(3.0%)
(15.7%)
(30.1%)
(36.1%)
(15.1%)
1
21
31
74
39
(0.6%)
(12.7%)
(18.7%)
(44.6%)
(23.5%)
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
Purata (ď )
3.20
3.10
3.26
3.28
2.55
2.22
52
LAPORAN PENILAIAN `OUTCOME’ DAN IMPAK Garis Panduan Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi
Seksyen E: Persepsi Terhadap Aspek Penyelenggaraan TAHAP PEMATUHAN (NILAI SKOR) GARIS PANDUAN UMUM
1.
2.
3.
Penyelenggaraan komponen landskap lembut seperti pokok-pokok teduhan, renek dan rumput. Penyelenggaraan perabot-perabot taman seperti bangku, wakaf, lampu, tong sampah dan sebagainya. Penyelenggaraan taman secara keseluruhan.
Sangat Baik
Baik
Memuaskan
Tidak Baik
Sangat Tidak Baik
(5)
(4)
(3)
(2)
(1)
11
31
83
39
2
(6.6%)
(18.7%)
(50.0%)
(23.5%)
(1.2%)
7
29
72
52
6
(4.2%)
(17.5%)
(43.4%)
(31.3%)
(3.6%)
11
25
81
47
2
(6.6%)
(15.1%)
(48.8%)
(28.3%)
(1.2%)
Purata ()
3.06
2.87
2.98
Seksyen F: Persepsi Terhadap Kepentingan Penyediaan Tanah Lapang TAHAP PERSETUJUAN (NILAI SKOR) PRINSIP PERANCANGAN
Mengambilkira faktor keselamatan, keselesaan dan kemudahsampaian. Mewujudkan suasana kehijauan dan mengekalkan ciri-ciri alam semulajadi.
Sangat Bersetuju
Kurang Setuju
Tidak Bersetuju
(3)
(2)
(1)
84
80
2
(50.6%)
(48.2%)
(1.2%)
95
69
2
(57.2%)
(41.6%)
(1.2%)
Purata ()
2.49
2.56
Menyumbang peningkatan kebersihan dan mewujudkan pemandangan yang menarik.
86
76
4
(51.8%)
(45.8%)
2.4%)
Menggalak dan meningkatkan masyarakat harmoni dan berinteraksi.
97 (58.4%)
65 (39.2%)
4 (2.4%)
2.56
Menggalakkan penduduk berekreasi dan mewujudkan persekitaran kehidupan yang berkualiti.
103 (62.0%)
58 (34.9%)
5 (3.0%)
2.59
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
2.49
53