V e r va n g i n g
a o r ta k l e p
Ingreep via de lies Jasper Enkl aar
Geen openhartoperatie meer, maar een ingreep via de slagader in de lies (TAVI): zo krijgen sommige patiënten tegenwoordig een nieuwe hartklep. De route via de lies vormt een goed alternatief voor ouderen. Zij zijn vaak te zwak voor een zware operatie. Cardioloog-in-opleiding Ze Yie Yong onderzocht de meest voorkomende complicaties van een TAVI. ‘Als we erin slagen om die te verminderen, kunnen we de behandeling uitbreiden naar patiënten met een lager risico.’
De afgelopen viereneenhalf jaar heeft promovendus Ze Yie Yong het aantal TAVI’s – ingrepen via de lies om de aortaklep te vervangen – sterk zien toenemen. Toen hij zijn onderzoek begin dit jaar beëindigde, stond de teller op driehonderd. De eerste transkatheteraortaklepimplantatie, in 2007 uitgevoerd door zijn copromotor cardioloog Jan Baan, maakte hij net niet mee. Toen de procedure in Nederland werd geïntroduceerd, was het AMC een van de weinige ziekenhuizen die deze ingreep mocht uitvoeren; inmiddels zijn er tien ziekenhuizen die het ook doen. ‘De groei van het aantal TAVI’s is bijna exponentieel’, vertelt Yong. ‘Dat komt omdat we meer capaciteit hebben dan in het begin, maar ook omdat na publicatie van de eerste resultaten deze ingreep meer bekendheid heeft gekregen bij andere ziekenhuizen – want voor deze procedure worden patiënten naar ons doorverwezen.’ Slijtage van de aortaklep is een ouderdomsziekte, waarbij de levensverwachting laag is. Als je de klep niet vervangt, is de prognose slecht: de meeste patiënten overlijden binnen twee jaar. Een openhartoperatie is al veertig jaar lang een bewezen effectieve therapie, legt Yong uit. ‘Maar dat is ingrijpend. De patiënt gaat onder algehele narcose, er is het risico op complicaties en overlijden. Bij patiënten die jong zijn en verder gezond, valt het risico mee en wegen de effectiviteit en de duurzaamheid van een openhartoperatie op tegen de nadelen.’ Vergrijzing
Vanwege de vergrijzing zullen er meer oudere patiënten komen met een ernstige vernauwing of slijtage aan de hartklep. Yong verwacht daarom dat de stijging van het aantal TAVI’s gestaag blijft doorgaan, want het is een ingreep die een goed alternatief biedt voor patiënten die geen openhartoperatie kunnen ondergaan, omdat ze te zwak zijn. Yong: ‘De TAVI is met name voor ouderen bedoeld. Patiënten boven de 75 jaar zijn kwetsbaar. Ze hebben vaak ook andere medische klachten: problemen aan de longen of nieren, of andere problemen aan het hart. Dat zijn allemaal factoren die het risico van een normale hartklepoperatie vergroten. Er is zelfs een groep patiënten die zo’n hoog risico loopt dat ze überhaupt niet geopereerd kunnen worden.’ Bij een transkatheter-aortaklepimplantatie hoeft de borstkas niet te worden geopend. De gehele ingreep
4
AMC M aga zine november 2012