amavi abendua | diciembre 2014
Urte berria,
indarberrituta
12
2
amavi
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
Herritar agurgarria,
GABONAK
Estimado/a vecino/a,
Gabonak ate joka ditugu eta aurtengoan ere, herriko merkatariek eta eragileek Udalarekin batera egindako lanari esker, ekintzez jositako egitarau zabal bat osatzea lortu dugu. Herrigintzan belaunaldi guztiek dute tokia, eta honelako ekimenetan gazteen inplikazioa eta lanerako grina funtsezkoak dira. Guztion artean, indarrak batuz -familiak, ikastetxeak, gazteak, merkatariak, elkartea, haurrak- lortuko dugu Amasa-Villabona herri bizia eta dinamikoa izaten jarraitzea. Merkatariek herri ekimenen antolaketan inplikazio handia izaten ari diren bezalaxe, herritarrok ere merkataritza txikia zaindu, babestu eta bultzatuko dugulakoan nago, gure etorkizunean eta nortasunean giltzarri baitira. Gabon zoriontsuak igaro ditzazuela!
Las Navidades están encima y, un año más, hemos conseguido un programa repleto de actividades para estas fiestas, gracias a la interacción entre los comerciantes, agentes locales y el Ayuntamiento. Todas las generaciones tienen un lugar en la construcción del municipio y, en este tipo de iniciativas, la implicación y la pasión de los y las jóvenes es esencial. Sumando fuerzas, entre todos y todas –familias, jóvenes, niños y niñas, colegios, comerciantes, asociaciones- conseguiremos que Amasa-Villabona siga siendo un pueblo activo y dinámico. Así como la implicación de los comerciantes está siendo enorme, estoy seguro de que los vecinos y vecinas vamos a cuidar, proteger y apoyar el tejido comercial local, porque son la clave de nuestro futuro e identidad.
Os deseo unas Felices Fiestas! Galder Azkue Eizmendi Villabonako Alkatea
HAURRENTZAKO IV. GABON PARKEA BEARZANA PILOTALEKUAN Abenduaren 23an, 26an eta urtarrilaren 2an arratsaldez bi txanda: 16:30etatik 18:00etara eta 18:00etatik 19:30etara. El 23 y 26 de Diciembre y el 2 de Enero durante la tarde dos turnos: desde las 16:30 hasta las 18:00 horas y desde las 18:00 hasta las 19:30 horas. Abenduaren 20an eta urtarrilaren 5etan goizez bi txanda: 11:00etatik 12:30etara eta 12:30etatik 14:00etara. El 20 de Diciembre y el 5 de Enero dos grupos desde las 11:00 hasta las 12:30 horas y desde las 12:30 hasta las 14:00 horas. Adinak eta dinamika (ordu t´erdiko txandak) Edades y dinámica (turnos de hora y media) • 4-9 urte/años (2005-2010): Txokoz txokoko rotazioa/rotación por rincones: - 2 puzgarri: txirrixta handia eta Piolina / Inchables - Jolasen txokoan: mugimenduzko jolasak / Rincón de los juguetes - Margoketa txokoan: eskulan desberdinak / Rincón del dibujo • 2-3 urte/años (2011-2012): gune babestuan/zona protegida: koltxonetak, gomaespumako formak, motor txikiak, bideoa, eskulanak, abestiak… PREZIOA: 2 € txanda bakoitzeko (1,40€ familia ugarien txartelarekin) PRECIO: 2 € por turno (1,40€ con la tarjeta de familia numerosa) GUZTIONTZAKO MERIENDA! MERIENDA PARA TODOS/AS! 2014ko abendua
// / / //
ABENDUAK 20 DICIEMBRE HAURRENTZAKO TALO TAILERRA DOAN TALLER DE TALOS PARA NIÑOS Y NIÑAS GRATIS
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
GARDENTASUNA INGURUMENA
( amavi )
Gardentasuna, Udal Gobernuaren oinarri Egin zure ekarpena 2015. urteko aurrekontuei! Herrian behar dena herritarrek dakizue ondoen eta horregatik, iaz bezala aurrekontuak auzotarren laguntzaz osatu nahi ditu Udalak. Iaz lehen aldiz jarri zen kopuru bat herritarren eskaerei erantzuteko eta bide horri jarraitzea da asmoa. Jarraian duzu zure ekarpena egiteko aukera:
3
(VI)
Haznos tu propuesta para los presupuestos del 2015 Los habitantes sois los que mejor conoceis las necesidades de este pueblo y por ello,el consistorio quiere preparar los presupuestos con vuestra participación. El año pasado se destinó una cantidad por primera vez, para responder a las peticiones populares y la intención es seguir ese camino. Puedes hacer tu propuesta a continuación: Bete inkesta eragile moduan
Bete inkesta herritar moduan
Rellena el formulario como agente local
Rellena el formulario como vecino o vecina
ESLEITUTAKO DIRU-LAGUNTZAK / SUBVENCIONES ADJUDICADAS ERAKUNDEA / INSTITUCIÓN
KONTZEPTUA / CONCEPTO
Billabona Futbol K.E.
Futbola sustatzeko eta Arratzaingo futbol zelaia zaintzeko lankidetza hitzarmena. 2014. urtea. Convenio de colaboración para el fomento del fútbol y cuidado del campo de fútbol de Arratzain. Año 2014.
13.770 €
ALKATETZAREN DEKRETUA Zka. 2014 / 461 Decreto de Alcalde nº 461/201 2014/10/02
2014. urterako Gobernuz Kanpoko Erakunde eta Instituzioei diru laguntzak Subvenciones a Organismos o Instituciones No Gubernamentales para el año 2014
3.000 €
Tokiko Gobernu Batzarrak Junta de Gobierno Local 2014/11/05
Gizarte-zerbitzuen arloan Villabonako udalerrian diharduten, edota beren onuradunak Villabonako herritarrak diren, elkarteei 2014. urtean zehar garatutako jardueretarako diru-laguntzak Subvenciones para actividades desarrolladas a lo largo del año 2014 por las Asociaciones con fines dentro del área de servicios sociales en el Municipio de Villabona, o cuyos/as beneficiarios/as sean residentes de Villabona
6.000 €
Tokiko Gobernu Batzarrak Junta de Gobierno Local 2014/11/05
AMS Mundu Solidarioa (Arrasate) Izan Fundazioa. Gizakia Helburu ATECE. Kalte Zerebraleko Elkartea Itxaropen Telefonoa ASPARGI. Parkinson Gipuzkoa Elkartea ACABE. Anorexia eta Bulimiaren aurkako Elkartea ALCER. Giltzurdineko gaixoen Elkartea ORTZADAR. Gurasoen Elkartea AGIFES. Gaixo Psikikoen eta Senideen Elkartea AGIPASE. Gipuzkoako Guraso Bananduen Elkartea
ZENBATEKOA CUANTÍA
ONARTZE DATA FECHA DE APROBACIÓN
AECC , ATZEGI , GAUTENA , ADAHIGI Kontsula itzazu indarrean dauden diru-laguntzak, esleipen historikoak eta bestelako informazio administratiboa www.villabona.eu/eu/iragarki-taula helbidean
Uztailaren 1a, dagoeneko urruti dagoen eguna, baina oroitzapen gazi-gozoa izan zuena. Arratzaingo zelaia berritzeko obrak hasi ziren eguna eta makinak, gure zelai kuttuna altxatzen hasi ziren eguna. Irailaren 21a, larunbata, zelai berria ofizialki estreinatu zen eguna , goizean partidu bat eta arratsaldean bestea, irribarrea ahoan ezin kendurik eta bertara inguraturiko jendetzaren iritziak oso onak. Tartean izan dira hainbat zalantza, abuztu euritsuaren ondorioak, baina denei aurre egin eta iritsi zen zelai berriaz gozatzeko aukera. Orain, 2 hilabete eta erdi beranduago, geroz eta gusturago gaude zelaia ematen ari den erantzunarekin. “Belar” gozoa, kolore ezin hobea, jolasteko ederra, euriaren ura ongi xurgatzen duena, gauza gutxi gehiago dugu esateko. Oso gustura gaude zelai berriarekin eta ematen ari
den emaitzarekin. Atzean geratu dira entrenatzeko areto futboleko zapatilak eraman behar izatea, atzean geratu dira Mikasa baloi haiek, orain takozko zapatilak irribarrez jantzi eta, dagoen eguraldia dagoela, zelaira atera eta berdeaz disfrutatzera. Ea argiteria jartzen den eta orduan esango dugu 10eko zelaia dugula. Hau dena posible egin dutenei eskertzea bakarrik geratzen zaigu, bai udalari eta baita ere Gipuzkoako Foru Aldundiari. Gure ametsak aurrera jarrai zezaten, beharrezkoa zen aldaketa hau eta espero dugu herriari, berak emandakoa, itzuli ahal izatea, herriko gazteak futbolari esker osasuntsu eta baloreetan heziz. Hau aurrera doan ontzi bat da, orain dela gutxi 100 kide ingurukoa eta orain 200 kide ingurukoa. Ontziak geroz eta handiagoa izaten jarrai dezala eta geroz eta jende gehiago igo dadila ilusioz beterik ontzi berri honetara.
2014ko abendua 2012ko urria
BILLABONA FKE
//////
4
( amavi )
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
“ Txapelketa honek aukera ona eskaintzen die herritarrei, pilotariei eta pilotak herrian duen etorkizunari“
III. Antton Pebet memoriala Abenduaren 19tik urtarrilaren 3ra Bearzana pilotalekuan. Eskuz binakako elite txapelketa. Sarrera doan. FINAL LAURDENAK 19 ostirala 18:30ean 21 igandea 10:30ean FINAL ERDIAK 27 larunbata 10:30ean 29 igandea 10:30ean FINALA Urtarrilaren 3an larunbata 17:00etan
IĂąaki Lizaso (Behar Zana elkarteko kidea eta Antton Pebet memorialaren antolatzailea)
2014ko abendua martxoa
// / / //
BEHAR ZANA ELKARTEA
Aurten III. edizioa izango du eskuz binakako elite txapelketak. Pixkanaka sona handia ari da hartzen eta goi mailako pilotariak doan ikusteko aukera izango da urtarrilera bitarte astebururo jokatzen diren zortzi jaialditan. Pilotari garrantzitsuek jokatu dute txapelketa hau... Hala da, bai. Maila onean dabiltzan pilotariak lotzen ditugu. Iaz memoriala jokatu zuten bi pilotari esaterako, aurten profesionaletara pasa dira. Baliteke aurten jokatuko duten pare batek ere profesionaletara salto egitea laster. Aurten aipagarriak dira esaterako Zubizarreta, Asteasuko Aizpuru, Xabi Urbieta, Jon Erasun, Arteaga, Labaka, Burlatako Agirre eta Dario errioxarra. Beraz pilotarien artean prestigioa izango du memorialak, ezta? Horretan ahalegintzen gara. Santio txapelketan esaterako, bikote garaileak Antton Pebet memorialean jokatzeko tokia irabazten du. Gainera, pilotariei interesatuko zaien paketea osatzen ahalegintzen gara: txapelketaren maila ona, dietak eta sari onak, besteak beste. Pilotarientzat ez ezik, herritarrentzat ere aukera ona da. Txapelketa honek aukera ona eskaintzen die herritarrei, pilotariei eta pilotak herrian duen etorkizunari. Goi mailako pilotariak doan ikusteko aukera paregabea da eta opari bikainak zozkatzen ditugu ikusleen artean. Behar Zana apustu handia ari da egiten herritarrei pilotaz gozatzeko aukerak eskaintzeko. Une honetan pilota eskolan 6-12 urte bitarteko 70 ume inguru daude eta Federatu mailan beste 20 inguru gabiltza. Pilota sustatzeko oso motibagarria da horrelako txapelketa bat, batik bat umeak animatzeko.
2009. urtean abiatu zen memorialak aurten III. edizioa beteko du. Nolako ibilbidea izan da? Lehen urtean memoriala omenaldi moduan sortu zen. Antton Pebeten omenez ahalik eta txapelketa politena antolatu nahi izan genuen; eta egia esan, oso txukuna atera zen. 2010 eta 2011 urteetan ez genuen antolatu arrazoi ezberdinegatik eta iaztik berriz ekin genion urteroko dinamikari. Lehenengo hartatik ikasiz joan gara eta gero eta hobeto egiten ahalegintzen gara.
Eta memoria mantentzeko... Bai, hori zen abiapuntua eta gaur egun jendeak Antton Pebet nor zen ezagutuko du txapelketa honi esker. Pilotari ona zen eta merezitako omenaldia da hau. Herrian berria zen eta askok ez zuten ezagutzen, baina Behar Zanan pilotari nagusirik ez genuenean, Angelutik etortzen zen bera esfortzu handia eginez. Bikote moduan aritu ginen. Angelun ere egiten dute Pebeten omenez sariketa bat, xumeagoa.
Zer izaten duzue kontuan txapelketa antolatzerako orduan? Gipuzkoar onenak ziurtatzen saiatzen gara eta, ahal dela, Euskal Herriko lurralde guztiak ordezkatzea bilatzen dugu. Aurten, lurralde guztietatik dator pilotariren bat, baita Errioxatik ere. Hiru mailatan bereizten dugu txapelketa: kadeteak, jubenilak eta nagusiak. Horrek, jokalari aniztasuna dagoenez, jende gehiago hurbiltzen du. Data ere garrantzitsua da; eguberrietako aste hauek hartzen ditugu, txapelketa pribatu bat izanik ez dugulako txapelketa ofizialei itzal egiterik nahi.
Laguntzarik izaten al duzue antolaketan? Herriko enpresa txikien eta ertainen laguntza oso eskertzekoa da, euren laguntzarik gabe ezingo litzatekeelako horrelako txapelketarik egin. Izan ere, esfortzu ekonomiko handia eskatzen du eta bi hilabeteko lana. Udalaren babesa asko eskertzen dugu. Dena den, ateak zabalik daude elkarteak abiatutako edozein ekimenetan lagundu nahi duen harentzat.
ELKARTEAK
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
( amavi )
5
ZUNBELTZ ELKARTEA
Kultur eta kirol elkartea da Zunbeltz. Urtean zehar hainbat ekintza antolatzen ditu eta ezagunena San Silvestre eguneko krosa den arren, Olentzaroren jaitsiera antolatzen harrapatu ditugu elkarteko kideak buru-belarri. Noiztik duzue Olentzarori harrera antolatzeko ardura? Aurten Olentzaro herrira datorren 17. urtea izango da. 1998. urtean sortu zen ideia, herritar talde baten eskutik. Lehenengo urtean, Antiguoko harrera ikustera joan ginen eredu hura ezagutzeko, aspalditik egiten baitzen han. Elkarlanetik jaiotako herri ekimena izan zen eta gerora Zunbeltzek hartu zuen hura antolatzeko ardura. Zein helbururekin abiatu zen herri ekimen hura? Eguberrien inguruan egiten diren ohiko ospakizunez gain, ikuspegi herrikoiagoa eman nahi zitzaion gabon gauari. Erlijio ospakizunetatik haratago, beste eskaintza bat egin nahi zen. Sinesmen eta ohitura zaharrak berreskuratuz, neguko solstizioa ospatzen da egun honetan. Ospakizun xume baina herrikoiarekin, herrian sinbolo garrantzitsuak izan diren Arteari, Lizarrari eta Erramuari garrantzia itzuliz. Sinesmen horien baitan, Olentzaro solstizioaren iragarle xume eta jakintsua da eta Mari Domingi, Olentzeroren laguntzaile eta iragarlea. Gero Olentzaro mozkortiaren figura nagusitu da baina, jatorriz, pertsonaia jakintsua eta goxoa da. Horrela, solstizioa iragarriz datoz herrira eta herritarren desioak, nahiak eta ametsak biltzen dituzte; ez opari-zerrendak.
Zunbeltz Elkarteko kideak.
Herriko eragile ezberdinek hartzen dute parte jaitsieran. Bai, ospakizun hau sortu zenetik dantza taldeak, musika eskolak eta bertso eskolak ere parte hartu izan dute. Koordinazio lanetan aritzen gara baina egia esan, inplikazio handia agertzen dute denek. Azaroa hasterako prestaketa lanetan hasita egoten gara. Olentzarorena ez da antolatzen duzuen ekintza bakarra. Ez, gainera ziurrenik ezagunena San Silvestre arratsaldeko krosa izango da. Baina horiez gain Santio jaietan txekor jatea eta Santio krosa ere antolatzen ditugu. Ekintza jendetsuena urte amaierako krosa da ezbairik gabe. Urtetik urtera gero eta jende gehiago ateratzen da eta iaz laguntza eskatu behar izan genien Oinkariri eta Aizkardiri antolatzeko. Doan parte har daitekeen herri kros bakarrenetakoa da eta pentsatu izan dugu zerbait kobratzea. Horrela, jendea mugatuko litzateke eta guretzat lana errazagoa litzateke. Gainera, ekintza defizitarioa izanik, zulo txikiagoa utziko liguke. Baina momentuz doan izaten jarraituko du. Lanerako jendez osatzen al zarete? Zunbeltz kultur eta kirol elkartea da. Egun 60 bazkide ditu eta lanerako beti guztiak elkartu ez arren, krosean esaterako 45 lagun inguru aritzen gara. Esan bezala, iaz San Silvestreko herri kroserako laguntza eskatu genuen. Gu ere herriko beste elkarteei laguntzen saiatzen gara behar dutenean eta gero guri ere laguntzen digute.
Mari Domingi: “Desio garrantzitsuenek ez dute opari-paperik behar; ondokoaren nahiak betetzea gure esku dago gehienetan� Gabon gaua gerturatzen doan heinean, zertan zabiltza? Gabonen aurreko astean herrian zehar ibiltzen naiz jendearen desio eta nahiak jasotzen. Esaterako, eskoletara bisitak egiten ditut, haurren ametsak ezagutzeko eta desioak biltzeko. Oso gustura ibiltzen naiz, nire desioak ere betetzen direlako haurren marrazkiak eta muxuak jasotzean. Nola bizitzen duzu eguberri bezpera? Ilusio handia egiten didan eguna da. Kalean txoratzen ibiltzen naiz, jendea gabon kantak abesten entzuten dudanean. Olentzarorekin egiten dut kalejira arratsaldean eta oso une polita izaten da. Orain, ordea, lan handia daukagu Olentzaro eta biok egun horretarako dena prestatzen!
//////
6
( amavi )
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
BIRZIKLAPENA
Hondakinetik ongarrira,
auzo-konposta
Hondakinen kudeaketa hobetzeko ekintzen artean, 2013ko udaberrian auzo-konposta proiektuari ekin zioten hainbat herritarrek. Landa guneko hainbat etxetan auto-konposta egiten da eta kalean ere aukera hori eskaini nahi zien Udalak bizilagunei. Bi auzo-konposta gune jarri ziren martxan iazko apirilean Etxeondon eta Txerminen, bakoitzean 15 familiarentzat zerbitzua eskainiz. Guztira, gaur gaurkoz 95 lagun inguruk egiten dute konposta auzoko bi gune hauetan. Organikoa ongarri bihurtzeko prozesuak ezartzen dituen epeen barruan, azaroan jaso da lehen konpost sorta. Hau da jarraitutako prozedura: 700 litroko konpostagailu bakoitza 4 bat hilabetez bete da. Ondoren, beste 4 hilabetez eduki da bertan “heltze” prozesuan; eta azkenik, konpostagailutik atera, txikitu eta 2. “heltze” fasera pasa da, lurrean pilatuta. Lanari bukaera emateko, beharrezkoak diren analisi fisiko-kimikoak eta bakteriologikoak egin dira eta hauek emaitza onekin gainditu dira. Konpostaren lehen fruitua beraz, erabilgarria eta ona izan da. Hondakin organikoak konpostagailuan tratatuak izan direlako, lehen saiakera honetan, 700 Kg ongarri sortzeaz gain, udalak 3,9 tona hondakin organiko bildu behar ez izatea lortu dute parte hartzaileek. Ingurumen sailetik herritarrak zoriondu nahi izan dituzte auzo-konposta programan parte hartzeagatik. Herriko lorazainei ere eskerrak eman nahi izan dizkiete, auzo-konposta guneen jarraipen egokia egiteagatik. Lehen konpost sorta lorategiak ongarritzeko erabili da baina aurrerantzean auzokonpostan euren ahalegina egin duten herritarrei banatuko zaie.
Apaintzeko berrerabiliz / Reutilizar para adornar Azken bi urtetako ereduari eutsiz, aurten ere ohiko Gabonetako argiez gain, berrerabilitako hondakinekin sortutako apaingarriek jantziko dituzte Errebote plaza eta Malkar plaza. Herriko ikasleek ikastetxeetan landutako apaingarriak izango dira beraz, ikusgai. Siguiendo el modelo de estos últimos años, durantes estas Fiestas, además de instalar las luces navideñas, se adornarán las plazas de Errebote y Malkar con adornos hechos por alumnos y alumnas de las escuelas a base de material reutilizado.
Ha finalizado con éxito el primer proceso de compostaje comunitario que 15 familias de los barrios de Etxeondo y Txermin iniciaron en abril del 2013. Los resultados han sido 700 kg. de abono que se aprovecharán para los jardines del municipio y 3,9 tonas de residuos orgánicos menos a recoger para el Ayuntamiento. La experiencia ha sido todo un éxito y el área de medioambiente quiere felicitar tanto a las familias que parciparon por desarrollar el proceso correctamente; como a los jardineros de la brigada por dar el debido seguimiento al servicio de compostaje comunitario.
GPS bulegoa / Oficina GPS
2014ko abendua
// / / //
GPS bulegoak bere ateak itxi ditu eta urte berritik aurrera ingurumen bulegotik hemango da zerbitzu hori. La oficina GPS ha cerrado sus puertas. A partir de 2015 el servicio se ofrecerá desde las oficinas de medio ambiente. Non/Dónde: Udaleko Ingurumen bulegoan / Oficina de Medioambiente del Ayuntamiento Noiz/Cuándo: astearteak/martes 11:30-13:30 ostiraletan /viernes 12:00-14:30 Harremanetarako/contacto: ingurumena@villabona.net - 943692536
AUZOLANA
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
( amavi )
7
Auzolana, eredutik ohiturara “Auzolana ez da helburuak betetzeko tresna soila, auzolana bera da helburu” “El trabajo comunitario no es un recurso para cumplir objetivos; el trabajo comunitario ya es un objetivo en sí” Juan Luis Irazusta,
Ingurumen Zinegotzia / Concejal de Medioambiente
Otsabiko gunea garbitu eta berreskuratu dute auzolanean, boluntarioki lanerako prest agertutako 15 lagunekin. Emakume eta gazte gutxi animatu badira ere, auzolanean egindako lehen proiektua arrakastatsua izan da.
lburuak betetzeko tresna soila, auzolana bera da helburu”. Lehen proiektuak izandako erantzun onaren aurrean, aurrera begira auzolana ohitura bihurtzea izango da erronka eta horretarako hurrengo proiektuak definitzen hasi beharko da. Lehen balorazioan aurkitu den hutsune bat emakumeen parte hartze falta izan da eta, oro har, baita gazteena ere. Honenbestez, lehen proiektu arrakastatsu baten ostean, hobetzeko puntu horiek lantzen jarraituko du Sailak herritarren laguntzarekin. Partiendo de una propuesta de la mesa de trabajo “Ingurumenean Ados”, el área de Medioambiente ha desarrollado un proyecto de trabajo comunitario entre Noviembre y Diciembre. Gracias a la iniciativa de un grupo de vecinos, en un par de días se ha podido limpiar y recuperar la zona de Otsabi. Aunque han quedado satisfechos con el resultado, los vecinos y el área de Medioambiente se han mostrado muy preocupados ante la cantidad de basura y residuos que han encontrado en el río mientras desarrollaban las labores de limpieza. En adelante los retos serán mantener limpia la zona y convertir el trabajo comunitario en costumbre. Para ello, habrá que ir definiendo los próximos proyectos.
2014ko abendua
Ingurumen Sailak, “Ingurumenean Ados” lan mahaiaren proposamenetik abiatuta auzolan proiektu bat burutu du azaroa eta abendua bitartean. Herriko hainbat eragilek auzolanean egin izan dituzte lehenago ere ekimenak: Aizkardik Praxkuren borda konpondu zuen eta zuhaitz landaketak ere egin dira haurrekin. Oraingoan, herritar talde batek hartu du Komizarrera doan bideko plazoleta garbitzeko ardura. Behin proposamena zein izango zen zehazturik, deialdia zabaldu zitzaien herritarrei lan horiek egiteko eta 15 lagunek hartu zuten konpromisoa. Proiektuaren helburua honakoa zen: herriko ‘puntu iluna’ izan den gunea garbitu eta paseorako txoko moduan berreskuratzea. Aurreikusitako lan egunean guztiak amaitu ezinda, hurrengo asteburuan lanekin jarraitzeko erabakia hartu zuten askok eta horrela, bi asteburutako auzolanarekin izugarrizko argitua eta garbitua eman zaio Otsabiko guneari. Alrlats-eko bidean urbideak puskatuta zeuden eta ura bidetik jaisten zenez, bidea hondatzen ari zen. Auzolanean ura berbideratu zen, bidea konponduz. Hurrengo erronka, gunea garbi mantentzea izango da eta garbiketan aritutako herritarrak zein ingurumen saila nahiko kezkatuta daude errekatik atera zen zabor guztiarekin. Izan ere, bada gune horretan zaborrak uzteko ohitura duenik eta bada jarrera horiekin amaitzeko garaia. Dena den, proiektu bakoitzetik haratago doa auzolanaren helburua. Juan Luis Irazusta Ingurumen zinegotziak aipatzen zuen moduan: “auzolana ez da he-
//////
8
( amavi )
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
Emakumeei zuzendutako indarkeri Azaroan bereziki nabarmentzen den gaia da genero-indarkeria, hainbat hitzaldi eta ekintza antolatzen baitira han-hemenka. Argi dago egunero landu beharreko gaia dela, tamalez gaur egun errealitate hori presente dagoelako; baita Amasa-Villabonan ere. 2012 eta 2013 urteetan, 14 emakume artatu ziren gizarte sailean tratu txarrak jasateagatik. Gehienek salaketa jarri zuten eta salatu zuten guztiei urruntze-agindua jarri zitzaien. Villabonan, salatuz gero, babes neurriak ziurtatu dira. Kontuan izan behar da gainera, kasu gehienetan, adingabeei ere eragiten diela indarkeria mota honek. Gizarte Politiken batzordeak, egoerarekin kezkaturik ikerketa sakonago bat eskatu zuen eta buru-belarri dabil lanketa horretan. Informazioa eta hezkuntza da arazoari aurre egiteko lehen pausua. Zeri deitzen diogu bada, genero-indarkeria? Nazio Batuen Erakundeko Batzorde Orokorraren arabera, “emakumeari emakume izateagatik egindako indarkeria da. Zehatzago, sexu-bereizkerian oinarritzen den eta emakumea helburu duen edozein indarkeria ekintza da, emakumeei kalte edo sufrimendu fisiko, sexual edo psikologikoa eragiten diena edo eragin diezaiekeena; baita halako ekintzak egiteko mehatxuak, hertsadura edo askatasun-kentze arbitrarioa ere, bizitza publikoan zein pribatuan gertatuak”. Giza eskubideen aurkako zuzeneko erasoa dela azpimarratzen du Batzordeak eta, horrelako erasoak dauden artean, ez dira herritar guztien eskubideak errespetatzen. Guztion esku dago gaia: erasoak jasanez gero zein tratu desegokien lekuko izanez gero, denok egin dezakegu zerbait. Nola funtzionatzen du Villabonako Udaleko Gizarte Zerbitzuen Sailak? Harrera hobea egiteko erakundeen arteko II. akordioa Administrazioen eta langileen koordinazioa hobetzeko sortu zen. Elkarlan horri esker, babes osoa bermatzen da osasun arloan, judizialean, polizialean nahiz gizarte arloan. Villabonako Gizarte zerbitzuetan biktimaren arretarako protokoloa betetzen da, zirkuitoa osatzen duten zerbitzuekin elkarlanean. Horri esker, prebentziorako babesa, arreta egokia eta eraginkorra bermatzen da, bigarren mailako biktimizazioa saihestuz.” La violencia de género es un tema que sumerge durante el mes de noviembre debido a que se organizan varios eventos en el marco del Día Internacional para la Eliminación de la Violencia de Género; pero es un tema que se debería de tener presente en cada día del año, ya que lamentablemente, la violencia sexista es una realidad del presente, incluso en Amasa-Villabona. Entre 2012 y 2013, 14 mujeres fueron atendidas en Servicios Sociales por ser víctimas de malos tratos. La mayoría de ellas puso una denuncia y en todos estos casos se decidió poner una orden de alejamiento. En Amasa-Villabona en todos los casos de denuncia por malos tratos, se ha instaurado alguna medida protección. El área de Bienestar Social, ante la preocupación sobre esta situación, ha puesto en marcha una campaña de información y educación. Se trata de un tema en el que todos y todas podemos aportar algo.
“Informazioa eta hezkuntza da arazoari aurre egiteko lehen pausua”
Biktimen arretarako pro zerbitzuen
Servicios que conforman implicadas en el protocolo de
Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak Servicios Sociales Básicos Ertzaintza
(Hernaniko komisaldegia/Comisaría de Hernani)
Villabonako Osasun zentroa Centro de Salud de Villabona Udaltzaingoa Policía Municipal
2014ko abendua
// / / //
GLFZ
(Gizarte Larrialdietarako Foru Zerbitzua Servicio Foral para Emergencias Sociales) Ikusi elkarretaratzearen bideoa hemen: Podrás ver el vídeo de la concentración aquí:
BERDINTASUNA
keriaren aurka,
ko protokoloa osatzen duten bitzuen sarea
orman la red de instituciones colo de atención a las víctimas:
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
( amavi )
9
//////
tratu onen alde Azaroaren 12a, eraso ororen aurka Amasa-Villabonan beldurrik gabe bizitzeko lanketaren erdian, herriko emakume gazte bat jipoitu zuten. Egoera hori salatzeko elkarretaratzea egin zen Errebote plazan, biktimari babesa adierazteko eta “eraso mota oro” salatzeko. Amava-Villabona está trabajando para vivir sin miedo, pero en noviembre agredieron a una joven. Para denunciar todo tipo de agresiones y mostrar apoyo a la víctima, se hizo una concentración en la Errebote Plaza.
Azaroaren 25a, tratu onen alde
Donostia Ospitalea Hospital de Donostia
(sexu-erasoen kasuan/en caso de agresión sexual)
Biktimei Laguntzeko zentrua Centro de atención a las víctimas
(Donostiako epaitegia/Juzgado de San Sebastián)
SATEVI
(Jaurlaritzako telefono bidezko arreta, 24 orduz Atención telefónica 24 horas del Gobierno Vasco)
Emakumeari zuzendutako indarkeriaren aurkako nazioarteko eguna dantzan ospatu zen aurten AmasaVillabonan. Izan ere, beldurrik gabeko herri bat aldarrikatzeko lotsak baztertu eta fandangoa eta arinarina dantzatu zituzten errepidea moztuz. Gure herrian aske sentitzeko eskubidea dugula azpimarratzeko, tratu onen aldeko elkarretaratzea egin zen. El Día Internacional para la Eliminación de la Violencia contra la Mujer se celebró en Amasa-Villabona bailando y reivindicando un municipio dónde se pueda vivir sin miedo. Cortando la carretera, se hizo una concentración a favor del buen trato y el derecho a sentirse libre donde vivimos.
2014ko abendua
Tolosaldeko Emakume Taldeak Bilgune Feminista Grupos de mujeres de Tolosaldea
/ / / / / / 10
( amavi )
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
Anastasio Blanco, Fronte isil Errepublikarren zerbitzu sekretuak antolatu zituen Ipar Euskal Herrian, Indalecio Prietoren zuzendaritzapean. Mi padre Anastasio Blanco Elola, no era irunés “de toda la vida”, sino sólo desde que se casó con mi madre. Había nacido en Villabona, hijo de aquel ferroviario de Oropesa que nunca conocí y de una Elola, pariente pobre de aquel Elola que luego, con Franco fue ministro de Deportes1. 1902eko Urtarrilaren 14an jaio zen, Villabonan, Kale Nagusiko 20.ean. Gipuzkoa mailan militante sozialista esanguratsua izan zen. Indalecio PrieAnastasio Blanco. toren lagun mina. Peritu merkantila ogibidez. Bere aitaren ofizioa zela eta -trenbideetako langilea- Irun izan zuen bizitoki. Negozio desberdinak abian jartzeko tentazioak bultzatuta, Pasaian garraioarekin zerikusia zuen enpresa bat jarri zuen abian. Politikarekin izan zuen bere lehen harremana 1930. urtean kokatu behar dugu: Donostiako Gobernu Zibilaren aurka burutu zen erasoan hartu zuen parte. Ondorioz, agintari militarrek zigortu egin zuten; errepublika aldarrikatzean, ordea, zigorra bertan behera geratu zen. 1932. urtean erregimenari men ez egitea eta erreboltari hauspoa ematea leporatuta zigortu zuten2. Errepublikaren garaian, “El Sol” eta “La Voz de Guipúzcoa” egunkarietako berriemaile izan zen (Juan Usabiaga, diputatu errepublikarraren jabetzakoa, azken hau). 1933ko udazkenean “La Republica y los Carabineros” artikulu sorta idatzi zuen. Anastasio gizon konprometitua zen sozialismoarekin. Bere emaztea, Margarita Aguinaga, berriz, Izquierda Republicanako kide oso aktiboa zen Irunen. Feminista, harreman estua egin zuen Clara Campoamor3 madrildar abokatuarekin. Semea eta alaba izan zituzten, Carlos eta Margari.
2014ko abendua
Politikaren eremuan bere parte hartze esanguratsuena ordea, Indalecio Prieto bere lagun pertsonalaren eskutik etorriko da. Aipatzekoa da Anastasio Irunen bizitzearen garrantzia, batetik, Irunek posizio estrategikoa suposatzen zuelako: “había que defender Irún para que los de Mola, los de Franco, los de Queipo, los fascistas no controlaran la frontera con Francia y no llegaran hasta Bilbao” (Blanco:51) eta bestetik Ipar Euskal Herrian, bai Francoren aldekoek, baita italiarrek zein naziek ere,
1.- Blanco Aguinaga, C. (2007): Por el mundo. Infancia, guerra y principio de un exilio afortunado. Alberdania: Irun. 2.- Idem, 27 3.- Clara Campoamor Rodríguez (Madril, 1888ko otsailaren 12a – Lausana, 1972ko apirilaren 30a) espainiar politikaria izan zen, emakumeen eskubideen babeslea eta sufragio unibertsalaren bultzatzaile nagusia Espainian.1888an jaio zen Madrilen eta Zuzenbide ikasketak egin ondoren abokatu lanetan hasi zen buru-belarri. Bide horretatik murgildu zen politikan. Sozialismora hurbildu zen lehenik, gero errepublikar zentristekin ibili zen, beti bere ideiei gehien hurbiltzen zitzaion esparru politikoa bilatzen. 1931n, Bigarren Errepublikan,
haien espioitza sareak antolatuak zituzten; halaxe egin zuten errepublikanoek ere Anastasioren bitartez. Pedro Barrusok azterketa luzea egin du gai honen inguruan4. Aurretiaz ere errepublikarrak beste sare bat antolatzen saiatu ziren, Quintanilla sarea bezala ezagutua, Paris eta Burdeosetik gidatua gehien batean, baina huts egin zuen. Indalecio Prieto, Errepublikako gobernuan Defentsa Ministro izendatu zutenean, Anastasiok, Zerbitzu Berezien ardura hartu zuen bere gain eta Ipar Euskal Herrian errepublikaren defentsarako informazioespioitza sarea antolatzea izan zuen zeregin nagusia, Hendaiako kontsulatuaren baitan lan eginez. Modu berean, Informazio Zerbitzu Militarraren (SIM) ardura zuen eta Indalecio Prietok konfiantza osoa zuen berarekin. Blanco sarea bezala ere ezaguna izango da Anastasiok antolatu zuen informazioa lortzeko sarea. Asko bidaiatu zuen eta haren senideek bere urrunaldi luzeak jasan behar izan zituzten. 1938. urtean, bere aurretik ardura bera bete zuen pertsona, frankistek ezarritako tranpan erori ondotik, Anastasiok antolatu zuen sare guztia hankaz gora jarri zen; gauzak honela, bera eta bere senideen egoera asko zaildu zen Hendaian. Anastasiok ihes egitea erabaki zuen, bere segurtasuna bermatze aldera: hasiera batean, bakarrik ihes egin zuen; gero lana aurkitu eta emaztea, semea eta alaba berarekin eraman zituen. Gerra Zibila amaitu aurretik, Estatu Batuetara joan zen Normandie barkuan: New Yorkeko portuan lur hartu zuen (1939 maiatzaren 1ean iritsi zen, barku berean Picasso pintorearen Guernica eraman zuten) eta handik autobusez Mexikora, 1939ko abuztuaren 21ean iritsi zen Veracruzera. Han, gerra amaitu ostean bertara babes hartzera joan ziren espainiar estatu osotik etorritakoentzat aterpea antolatzen jardun zen. Mexikon, Sinaia ontzian iritsi ziren herritarrei babes emateko komisioaren parte izan zen. Mi padre pensaba salir en el Flandre, que zarpaba de Burdeos el 4 de Abril con algunos de los primeros refugiados que llegaron a México, pero se lo impidieron por no sé qué complicaciones con el visado. Muy poco después, debido seguramente a que alguna influencia debía tener aun entre algunos de los miembros del gobierno republicano recién derrotado, consiguió para fines de abril un pasaje de tercera clase en el Normandie para New York, a donde llego el 1 de mayo de 1939. En aquel viaje según se supo años después, llego también a New York nada menos que el Guernica de Picasso para su instalación en el Museo de Arte Moderno de New York, si mucho no me equivoco, por Juan Negrín y algunos otros políticos de la Republica, quienes, por supuesto viajaron en primera. (Blanco:91) Handik gero Mexikora. Bertan, garatu zuen lan nabarmenena Txiapasen kokatu behar da,bertan arrantza industria sustatzen lan egin baitzuen. Politika zeregin guztiak albo batera utzita, hasiera batean Mariano Manresadiputatu aukeratu zuten Espainiako Kongresuan emakumeak aukeratuak izan zitezkeen, baina ezin zuten botorik eman –, eta posizio horretatik ekin zion emakumeen boto eskubidea lortzeko borrokari.1937an erbestera joan zen Espainiako Gerra Zibilaren ondorioz. Lehenik Buenos Airesen bizi izan zen eta ondoren Suitzako Lausanan, hil arte. Erbesteko denbora guztian konferentziak emanez, liburuak idatziz eta emakumeen eskubideen aldeko lanean jardun zuen. Minbiziarekin hil zen Lausanan, 1972an. Bere gorpuzkinak Donostiako Polloeko hilerrian erraustu zituzten 17 egun geroago eta bertako familia baten panteoian lurperatu zuten. 4.- Barruso, P (2001): El Frente silencioso. La Guerra Civil Española en el Sudoeste de Francia (1936-1940). Hiria: Alegia.
MEMORIA HISTORIKOA
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
( amavi )
11 / / / / / /
isilaren gidari billabonatarra rekin batera, (honek, Vita buke ontzia gidatu zuen eta errepublikaren zenbait ondasun Mexikora eramateaz arduratu zen) arrantza enpresa bat abian jartzen saiatu zen. Negozio horrek porrot egin zuen, baina, ondoren, Txiapas bertako arrantzale zenbaitekin kooperatiba bat antolatu zuen. Bere senideak D.F Distrito Federalean zeuden bitartean berak denboraldi luzeak egiten zituen Txiapasko arrantzaleekin elkarbizitzen; itsasoaren alboan gogoratzen dute, etxola batean bizitzen.
1967 urtean Anastasiok Villabonako Udaletxera idatzi hau igorri zuen Mexikotik, Villabonan zaharrentzako egoitzarik ba ote zegoen galdezka eta baiezkoaren kasuan zer nolako baldintzak bete behar ote ziren.
Esti Amenabarro Iraola Aritza Kultur Elkartea memoriaegiten@gmail.com
Mexiko D.Fn hil zen 1982ko maiatzaren 16an. Lekukotzak 1930 urtean ere Ondarreta espetxeko ziega ilunak zapalduak zituen dagoeneko, beste hainbat herrikide eta lagunekin batera. Clara Campoamorrek egin zuen haietako batzuen defentsa. Bere emaztearen militantzia feministari esker, ezaguna zuen Clara eta hark defendatu zuen.
Ondoko dokumentu honetan ikusi dezakegun moduan, 1935. urtean, sedizio akusaziopean, bi hilabete eta egun bateko zigorra jaso zuen.
Tomas Urrestarazu alkateak erantzun egin zion, zeuden zerbitzuen berri emanez. Akaso, Anastasio, urteak beranduago bere sorterrira itzulera prestatzeko ahalegina egiten ari zen.
2014ko abendua
Anastasio Blanco Elolaren immigrazio txartela. Mexikora ihes egin zuen, bere aurkako jazarpena medio.
/ / / / / / 12
( amavi )
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
LABURRAK
Gastronomia Amaitu da Gabonetako sukaldaritza ikastaroa ‘Ondo jan Eguberrietan’ ikastaroa amaitu berritan, pozik agertu dira ikasleak zein irakasleak. Ikastarora apuntatu zen jende kopuruagatik bi taldetan banatu behar izan zuten lana. Horrela, astearte eta asteazkenak harturik, talde bakoitzak lau klase jaso ditu, bat astero. Ikastaroaren helburua Gabonetarako menu bat ikastea zen eta aitzakia horrekin hainbat trikimailu ikasteko aukera ere izan dute Basque Culinary Center-eko ikasle diren Javi Rivero eta Eneko Amondarain herritarren eskutik. Lehen saioan zizka-mizkak prestatu zituzten, bigarren saioan arrainak, hirugarrengoan haragiak eta azkenik postreak. Datozen asteetan jarriko dute ikasitakoa praktikan, baina momentuz aho-zapore gozoarekin amaitu dute ikastaroa. Los alumnos y alumnas del curso de cocina “Ondo Jan Eguberrietan” han quedado satisfechos con las clases impartidas por Javi Rivero y Eneko Amondarain; ambos alumnos del Basque Culinary Center. Debido a la cantidad de gente que se inscribió, el curso se organizó en dos grupos y cada grupo realizó cuatro sesiones en las que pudieron aprender a preparar entrantes, pescados, carnes y postres, para así confeccionar un menú elaborado para las fiestas.
Kultura Ameztoy presente egongo da Aran errekan 2012. urtean bere Vicente Ameztoyren obra eta bizitza herriari ezagutzera eman ostean, informazio panel bat jarri da bere etxearen ondoko pasealekuan. Bere obra asko Aran errekako ibilbidean inspiratu zirenez, bertatik pasatzen direnek lekukotasun hori aurkituko dute. Tras dar a conocer la obra y la vida de Vicente Ameztoy , se ha instalado un panel informativo contiguo al paseo de su casa. Muchos de sus trabajos se inspiraron en la ruta de Aran-Erreka, y por ello se ha habilitado el panel en esa zona.
Hezkuntza Bide heziketa eskaini zaie lehen aldiz haurrei Aurten Udaltzaingo Sailak bide heziketa tailerrak eskaini dizkie Amasa-Villabonako haurrei, lehen aldiz. Ikastetxeetan klase teorikoak eman ostean, zaharrenek praktikan jartzeko aukera izan zuten espresuki horretarako prestatutako itxurazko zirkuitu batean. Behar Zana frontoian ikasi zituzten zirkulazio arauak, Udaltzainek lagunduta bizikletaz zein oinezko moduan segurtasunez ibiltzeko. Por primera vez, la Policía Municipal ha impartido talleres de educación vial a los niños y niñas de Amasa-Villabona. Después de recibir clases teóricas en la escuela, los mayores pudieron poner en práctica lo aprendido en un circuito preparado para simulacros. Aprendieron las normas de circulación para circular con total seguridad en bicicleta o como viandante. Eskualde mailako zerbitzuak Amasa-Villabonatarrei eskuragarriago jartzeko herrira ekartzen dira esaterako kontsumitzaile bulegoko eta enplegu zerbitzuko langileak. KONTSUMITZAILEEN ARRETA BULEGOA OFICINA DE ATENCIÓN AL CONSUMIDOR Noiz/Cuándo: Asteartero (goiz eta arratsalde)* / Todos los martes (mañana y tarde)* Non/Dónde: Udaleko balio anitzeko gelan En la sala polivalente del Ayuntamiento Harremanetarako/Contacto: 616 647 835 edo kontsumoa@tolosaldea.net * Orain arte goizez soilik irekitzen zen, orain arratsaldez ere bai. * Aunque hasta ahora abría sólo por las mañanas, de ahora en adelante abrirá de mañana y tarde
Con el fin de acercar a los habitantes de Amasa-Villabona los servicios comarcales, se abren las oficinas de atención al consumidor y de servicio de empleo ENPLEGU ZERBITZUA/SERVICIO DE EMPLEO Noiz/Cuándo: ostiralero/viernes 09:00-13:00 Non/Dónde: Katea Etxean (Gaztelekua) Harremanetarako/Contacto: 943654501 edo lan@tolosaldea.net
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
( amavi )
13 / / / / / /
Herritarrentzat, lan, Herritarrekin, euskaraz 1991ko azaroaren 7an onartu zuen lehen aldiz Villabonako Udalak euskararen aldeko neurriak Euskararen Udal Ordenantza batean biltzea. Garai hartatik hona urrats handiak eman baditu ere bide horretan, oraindik badago zer hobetzerik. Zentzu horretan, gaur egun duten egoera hobetze aldera, eta Ordenantza hartan oinarriturik, datozen urteetako euskara plana egina du Udalak. Plan hori joan den urteko abenduaren 11n onartu zuen Udalak, eta datozen lau urteetako plana izango da. Planaren helburu orokorra Udalean euskararen erabilera indartzea eta areagotzea da, zerbitzu-hizkuntza eta lan-hizkuntza modura, euskararen erabilera bermatu eta herritarren hizkuntza-eskubideei erantzun ahal izateko. Plan honen bidez lortu nahi dituen helburu nagusiak honakoak dira: - Herritarrekiko harremanetan euskara zerbitzuhizkuntza izan dadin bermatzea, beti ere, herritarren hizkuntza-eskubideak errespetatuz. - Euskara beste administrazioekiko harremanetarako hizkuntza izan dadin bermatzea. - Euskara udal barneko lan-hizkuntza izan dadin bermatzea. Helburu horiek lortzeko, euskara zeharlerro izango da Udalean. Horrek esan nahi du, plan honek Udal osoari eragingo diola, alkateari, zinegotziei eta langileei, eta sail bakoitzak, bere egin beharko dituela planteatutako hizkuntza helburuak, horiek betetzeko erantzukizuna denona izanik. Udalak normalizazioaren bidean prestatu duen plangintzaren laburpena jasotzen duen eskuliburu bat argitaratu du. Liburu hau langile eta zinegotzien artean banatuko da planak sail bakoitzari nola eragingo dion argitzeko, eta zinegotzi eta langile bakoitzak euskararen erabilera nola bermatu behar duen azaltzeko.
Eskuliburu horrek honako lema izango du: Herriarentzat, lan Herritarrekin, euskaraz Gida edo eskuliburu hori eguneroko lan tresna bilakatu nahi du Udalak. Bertan, hizkuntzei dagokienez, arlo bakoitzean nola jokatu behar den zehaztu du eta sailez sail bilerak egingo ditu honen berri emateko. Gainera, sail bakoitzean egunerokotasunean erabiltzen diren inprimaki, esku orri eta agiriak aztertu eta moldaketak proposatuko dira. Modu honetan, Villabonako Udalak eredu bilakatu nahi du AmasaVillabonan euskararen erabilerari dagokionez, eta bide batez, gure hizkuntzarekiko konpromisoa adierazi, kalitatezko zerbitzu bat eskainiz herritarrei.
“ZAINTZAN ERE EUSKARAZ BIZI NAHI DUGU� Santiago Egoitzako langileek ere, euren zerbitzua euskaraz emateko helburua hartu dute. Hori lortzeko, astero elkartzen dira bi orduz, euren lanbidera zuzendutako euskara gaitasunak lantzeko. Banaiz Bagara elkarteko Petra Elser aritzen da irakasle lanetan baina mintzalagun eredua ere erabiltzen dute, dakitenak ez dakitenekin elkarrizketan jarriz; horrela, hizkuntza gaitasuna ez ezik, lan ohitura ere landuko dute euskaraz.
2014ko abendua
net
EUSKARA
/ / / / / / 14
( amavi )
/ / / A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A
Amasa-Villabonatarrak munduan!
“Gustuko lana izateaz gain, garrantzitsua da baloratua sentitzea” OIER ARIÑO (Stuttgart, Alemania)
Nolatan bizi zara Alemanian? Ekainean etorri nintzen Alemaniara, karrera amaitu ostean. Aurretik Bostonen, Estatu Batuetan, pasa nituen 9 hilabete, karrera amaierako proiektua MIT Unibertsitatean egin bainuen. Beraz, urtebete baino gehiago daramat honezkero etxetik urrun. Tecnunen, Donostian, Ingeniaritza Industriala ikasi dut, eta 4. Mailan hasi nintzen alemanera ikasten. Neskalagunak eta biok, Stuttgart ingurura etortzeko erabakia hartu genuen. Nirekin ingeniaritza ikasia da eta bera iazko udazkenean etorri zen proiektua egitera; ni uda honetan etorri naiz. Udan zehar alemanerako kurtso intentsibo bat egin nuen eta irailean hasi nintzen lan bila serio. Dena ondo joan da eta azaroan hasi nintzen lanean. Nola izan da lan bilaketa prozesua? Euskal Herritik badirudi Alemaniara etorri eta hurrengo goizean norbait etxera ate joka etorriko dela lana eskaintzera, baina egia bestelakoa da. Langabezia hemen oso baxua den arren, Europako beste herrialdeetatik etortzen direnei, Marokotik Euskal Herrira etortzen direnei gertatzen zaiena gerta dakieke: amestutako paradisua ez dela existitzen. Dudarik ez dago hemengo egoera askoz hobea dela eta lan eskaintza asko daudela, baino ‘txoiloak’ ez dira existitzen. Nire kasuan lan on bat lortu dut, Euskal Herrian lortuko nuena baino interesgarriagoa, ardura gehiagorekin eta baldintza askoz hobeagotan. Baina ez zitzaidan inor ate joka etorri. Alemaniarrei buruzko aurreiritzi asko ditugu, euren lan egiteko era ere oso zorrotza eta serioa irudikatzen zaigu. Zenbateraino da hala? Lanean hilabete bakarra pasa dudanez, pentsatzen dut gai honen inguruan oraindik aurreiritziek indar asko dutela nigan. Hala ere, enpresatik enpresara dezente aldatzen dela uste dut. Nik Daimlerren (Mercedes) filial batean egiten dut lan, mugikortasun modu berrien arloan aritzen gara eta gurea 180 mila laguneko korporazio baten parte izanagatik, jende asko gaztea da eta beraz, ez da hain serioa. Enpresa gehienetan, ordea, berorika hitz egiten da, esaterako.
2014ko abendua
Amasa-Villabonan egindako bizimodutik oso ezberdina al da hangoa? Alde batetik, hiri batean bizitzearen ezberdintasunak daude. Jende gehienak lanera bidean ordu erditik gora behar izaten du. Bestalde, lanaren ostean jende gehiena etxera joaten da, lagunekin zerbait hartzeko ohiturarik ez baitago. Honen harira, igandeetan ere herriak guztiz hutsik daude, taberna askoz gutxiago egonda eta denda itxita izanda, jende gehienak txangoak egiten ditu familiarekin eta herriak hilik geratzen dira. Jendeak lagunekin gelditzeko aitzakia edo plan berezi bat behar du; betiko tabernara joan, bertan lagunekin elkartu eta hitz egiten aritzea ez da existitzen hemen. Espero al zenuen atzerrian bizitzea? Bilatutako zerbait izan da ala halabeharrak bultzatuta? Azken urteetan buruan izan dudan zerbait izan da. Azken bultzada krisiak eman didan arren, erabakita nuen karrera amaitzean urte batzuetarako atzerrira joatea.
Azken urteotan sarri entzuten dira lan bila Alemaniara joandako gazteen istorioak. Horiekin identifikatzen al zara? Eta ‘garunen ihesa’ (Fuga de cerebros) deitzen dioten horrekin? Esan bezala bilatua izan da eta Euskal Herrian curriculumak banatzen hasi aurretik etorri nintzen hona. Arrazoi nagusiak bi dira: batetik, hiruzpalau urte hemen lanean egotearen esperientzia oso garrantzitsua izango dela uste dut, bai pertsonalki eta bai profesionalki; bestetik, hemen lan gehiago egoteaz gain, hemengo lanen kalitatea ere hobea dela uste dut. Eta kalitatearekin soldata bakarrik ez, gustuko lana aukeratzeko askatasuna esan nahi dut. Oso garrantzitsua deritzot baloratua sentitzeari eta hori ere aurkitu dudalakoan nago. Zer moduz moldatzen zara hizkuntzarekin? Uste baino hobeto, Alemanez aritzen bainaiz lanean. Alemanera zaila da, baina ez uste bezainbeste. Ingelera baino zailagoa da dudarik gabe, baina hizkuntzak ikastearen gakoa motibazioan eta erabiltzeko aukerak edukitzean datza. Alemanera ikasten duela 3 urte hasi nintzen, eta buruan argi nuenez erabili beharko nuela, errazagoa izan da. Etorkizunean non ikusten duzu zure burua eta non ikusi nahiko zenuke? Etorkizun hurbilean nire burua Stuttgarten ikusten dut; etorkizun ertain eta urrunean, Gipuzkoan. Ziklo honek hiruzpalau urte iraungo dituela uste dut eta horren ostean Gipuzkoara itzuli nahiko nuke. Ikusiko dugu egoera nola dagoen eta aukera on bat aurkitzean, maleta egin eta itzuli egingo naiz.
• Amasa-Villabonatik ekarriko nuke: Familia, lagunak, janaria eta bizikletarako zaletasuna. • Hemendik herrira eramango nuke: 500 lanpostu eta zerbeza. • Antzekotasun bat: Futbol zaletasuna. • Ezberdintasun bat: Hizkuntza • Esperientziak kendu dit: Gertukoekin egoteko aukera. • Eman dit: Esperientzia pertsonal eta profesionala.
HERRITARRAK
A M A S A - V I L L A B O N A K O U D A L A L D I Z K A R I A / / /
( amavi )
15 / / / / / /
Mundutik Amasa-Villabonara!
“Bat gehiago sentitzen naiz herrian” Modou 1997. urtean etorri zen Euskal Herrira eta hiru urte daramatza Amasa-Villabonan bizitzen. Hasieratik sentitu da gustura bertan eta bere ezkaratzetik elkarrizketa-lekura bidea gurutzatu dituen guztiak agurtuz egin du. Jende askok ezagutzen du. Nola iritsi zara Amasa-Villabonara? Ordizian bizi ziren ahaide batzuen bitartez etorri nintzen. Haiek lagundu zidaten paperekin eta bizitokiarekin; zorionez, ez nuen beste askok bezala era zailean etorri behar izan. Nire ahaideak Frantziatik zehar etorri ziren eta baita ni ere, haiek gidatuta. Ordizian ibili nintzen hasieran, gero hiru urtez Valentzian aritu nintzen lanean eta arazo batzuengatik berriz itzuli behar izan nuen. Besterik ezean, salmentan hasi nintzen lanean eta Villabonan oso harrera ona lortzen nuen beti. Ordiziako etxean jende gehiegi ginen eta hau gustuko herria nuenez, bertara etorri nintzen bizitzera. Oso gustura nago, bat gehiago sentitzen naiz.
MODOU DIOP (Touba, Senegal)
Euskara jakiteak ere lagunduko zizun … Hasieran frantsesa soilik egiten nuen. Gaztelera apur bat ikasita, euskara entzuten nuen kaleetan eta asko gustatzen zitzaidan. Ordiziako AEKn izena eman eta hiru urtez aritu nintzen euskara ikasten.
Lau hizkuntzaren jabe, euskara ikastea erabaki zenuen … Oinarrizko iruditzen zait zauden tokiko hizkuntza eta kultura ikastea. Norberarenak alboratu gabe, noski. Errealitate berrira ondo egokitzeko beharrezkoa da bertako ohiturak ezagutzea, errespetu kontua da. Integraziorako lehen pausua dela uste dut. Senegalen ze bizimodu zenuen? Oinarrizko hezkuntza jasotzeko aukera izan nuen, zorionez. Aukerarik izango banu, kazetari izatea gustatuko litzaidake. Baina ohartu nintzen ez nuela horrelakorik lortuko eta are gehiago, han ez nituela behar nituen aukerak izango. Argi nuen zerbait egitekotan besteek bezala atzerrira joan beharko nuela. Ohikoa al da hori gazteen artean? Tamalez bai, gazte asko doa arrazoi horiengatik atzerrira. Hemen egunero nabil hobetzeko aukera bila, nire gustuko zerbait egiteko eraren bila. Bitartean salmentatik bizi naiz. Villabonan asko saltzen al da? Hemen jendeak ezagutu egiten nau, eta badaki erosi didana puskatuz gero aldatu edo konpondu egingo diodala. Baina hori baino gehiago, niri laguntzeko prest daude asko eta hori izugarria da. Nolakoa da saltzailearen egunerokotasuna? Astelehenero elkartzen gara inguruko saltzaileok, koordinatzeko eta asteartetik igandera, salmentan aritzen naiz. Generoa Bilbotik ekartzen dut, dirua duena Madrilera ere joan daiteke bila. Ni Goierri eta Loiola bitartean ibiltzen naiz. Loiolako muga ez dut pasatzen han kontrolekin arazoak izan daitezkeelako. Trenez mugitzen naiz, batetik bestera. Ondo antolatzen naiz: badakit zein egunetan zein herritara joan, azokak eta bestelakoak baliatuz, lana ondo egiteko. Autonomoa izatea bezala da; gera naiteke etxean baina lan egiten dut ahal dudan guztia lortzeko. Gehienera tartean iluntzean lagunekin kafe bat har dezaket, eta etxera dei bat egin. Zer moduz daramazu distantzia? Gurasoak eta senideak daude han. Ni naiz hiru senideetan zaharrena. Emaz-
tea ere han daukat. Gogorra egiten zait haiek denak urrun izatea. Lehen urtero joaten nintzen bisitan etxera, baina orain urte eta erdiz behin edo bi urtez behin joaten naiz. Bisita unea oso polita izaten da, oso hunkigarria. Batzuetan bi hilabeteko tarteak egiten ditut han eta indarberrituta itzultzen naiz. Etxekoek nola ikusten dute zu hemen egotea? Ulertu egiten dute. Ahal dudan aldiro dirua bidaltzen diet hemendik, eta ondo dakite han ezingo nukeela ezer eduki. Ondo antolatzen dira nik bidalitakoarekin eta badakite dudana emango diedala. Zer gomendio emango zenioke atzerrira etorri nahi duenari? Ondo pentsatzeko. Teoria eta praktika bi gauza ezberdin dira, eta migrazioari buruz kontatzen dutena oso ezberdina da gero aurkitzen dugunarekiko. Esaten dutenagatik erraza dirudi, hona etorri, urte pare batean dirua lortu eta etxera. Baina gero askok hiru urte behar izaten dituzte paperak lortzeko soilik. Nik han geratzeko eta ikasketak egiteko aholkatuko nuke. Aukerarik ez duela ikusiko banu, neronek lagunduko nioke etortzen. Baina azken aukera da hau, jende asko geratzen da bidean. Non ikusten duzu zure burua etorkizunean? Senegalera itzuli nahiko nuke. Oso pozik nago hemen, baina oso bizimodu gogorra da. Nik uste lortuko dudala egoera hobetzea, lantxo bat lortu eta emaztea hona ekartzeko. Baina nire ametsa baliabide batzuk lortu eta etxera itzultzea da, bertan denda txiki bat edo eskolaren bat zabaltzeko.
• Senegaldik ekarriko nuke: Diebbou Dienne (arroza arrainarekin), nire jaki gustukoena. • Hemendik eramango nuke: Gauza asko, baina bat patata tortila pintxoa. • Antzekotasun bat: Zuhaitzak agian, baina oso ezberdina da dena. Eta agian euskaldunen elkartasuna eta harrera beroa, han ere horrelakoak gara. Senegali Pais Teranga deitzen diote (harrera herrialdea). • Ezberdintasun bat: Asko, kultura, jendea, paisaia... • Esperientziak kendu dit: Etxekoekin egotea eta txikitako lagunak. • Eman dit: gauza asko, izugarri ikasi dut.
2014ko abendua
Zaila egin al zitzaizun ikastea? Hasieran kosta egin zitzaidan, baina egunero entzuten nuenez eta erabili nahi nuenez pixkanaka hobetzen joan nintzen. Bost hizkuntza hitz egiten ditut: Wolof -a, frantsesa, arabiera, gaztelera eta euskara. Senegalen bost hizkuntza hitz egiten dira baina Wolof-a da nagusiena, nire ama hizkuntza.
/ / / A M A S A - V I L L A B O NA K O
( amavi ) 2
0
1
4
k
o
A
B
E
N
D
U
A
Abenduako agenda
Egitaraua Abenduaren 19tik / urtarrilaren 3ra:
24 asteazkena:
III. Antton Pebet memoriala Bearzana pilotalekuan. Eskuz binakako elite txapelketa. Sarrera doan. FINAL ERDIAK 27 larunbata 10:30ean 29 igandea 10:30ean FINALA Urtarrilaren 3an larunbata 17:00etan
Olentzaro eta Mari Domingiren etorrera, 17:30ean Otsabitik.
27 larunbata:
12:00etan Villabona - Sahara Futbol elkartasun partidua Arratzaingo futbol zelaian.
Urtarrilak 3 larunbata:
20:00etan, Emanaldi lirikoa: NEREA BARRIOLA sopranoa eta ANA IPARRAGIRRE piano jotzailea. Gurea zine aretoan. Sarrera doan
Abenduaren 7tik / urtarrilaren 5era: Haurrentzako IV. Gabon Parkea, Bearzana pilotalekuan. (ikusi egitaraua 2. orrian)
Urtarrilak 5 astelehena:
31 asteazkena:
MANIFESTAZIO ISILA 19:00etan, Villabonako Errebote Plazatik irten eta Zizurkilgo Joxe Arregi plazara.
Abenduaren 25ean eta urtarrilaren 1ean ez da errefusarik bilduko; beraz, abenduaren 24an eta 31ean ez da kuborik atera behar. Horretarako, eta egun hauetan sortzen den hondakin kopurua kontutan hartuta, Udaleko arkupeetan ekarpengune bat jarriko da bertan organikoa, ontzi arinak eta errefusa botatzeko. Ekarpengunea 11:0014:00 bitarte egongo da erabilgarri.
Los días 25 de Diciembre y 1 de Enero no se recogerán los residuos; por lo que el 24 y el 31 de Diciembre no habrá que sacar el cubo. Considerando que son días en los que se genera bastante basura, se instalará una zona bajo los arcos del Ayuntamiento para la recogida de deshechos orgánicos, envases y residuos generales. Esta zona estará abierta de 11:00 a 14:00h.
D.L. SS-1158-2009 Paper birziklatuan egina
Lege gordailua SS 729-2012
Erregeen kabalgata 19:00etan Amasatik.