LAUREACI NAGRÓD NAUKOWYCH „POLITYKI” 2020 N
66
ALMA MATER nr 220–221
Dr Aleksander Grabiec
Dr Katarzyna Jaśko
Fot. Leszek Zych/Polityka
agrody Naukowe „Polityki” zostały przyznane już po raz dwudziesty. Wśród laureatów znalazło się troje młodych naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego: dr Katarzyna Jaśko, dr Krzysztof Szade i dr Aleksander Grabiec. Do jubileuszowej edycji konkursu nadesłano 400 zgłoszeń. Spośród nich kapituła profesorska wyłoniła 15 tegorocznych finalistów, którzy wyróżniają się wartościowym wzorem kariery budowanej na przekór popkulturowym trendom. Następnie kapituła społeczna uhonorowała pięcioro z nich nagrodami naukowymi (kategorie: nauki humanistyczne, społeczne, nauki o życiu, ścisłe i techniczne), przyznając tym samym stypendia naukowe, każde w wysokości 15 tysięcy złotych. Pozostała dziesiątka wyróżnionych otrzyma nagrody finałowe w kwocie pięciu tysięcy złotych. W dziedzinie nauk społecznych nagrodzona została dr Katarzyna Jaśko, adiunkt w Instytucie Psychologii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się badaniem czynników i mechanizmów, które motywują ludzi do zaangażowania politycznego. Interesuje ją zarówno destrukcyjna aktywność polityczna, wiążąca się ze stosowaniem przemocy, jak i „pozytywny ekstremizm”, kiedy ludzie poświęcają swoje dobro na rzecz idei (na przykład równości, ochrony środowiska), działając w pokojowy sposób. Badając tę tematykę, od kilku lat współpracuje z naukowcami z Uniwersytetu w Maryland, z którymi rozwija teorię obejmującą obydwa bieguny politycznego ekstremizmu. W celu jej przetestowania analizuje angażowanie się w legalną i nielegalną działalność polityczną w różnych grupach i kontekstach kulturowych, między innymi wśród aktywistów partyjnych, uczestników pokojowych ruchów społecznych (KOD, Czarny Protest, obrońcy Puszczy Białowieskiej, strajkujące nauczycielki), ale także byłych członków grup terrorystycznych, między innymi ekstremistycznych organizacji w Indonezji (www. polityka.pl). Realizuje także projekt badawczy w grupach syryjskich uchodźców na Bliskim Wschodzie i w Europie, który ma na celu określenie, w jaki sposób frustracja wywołana uchodźstwem stanowi czynnik ryzyka w procesie radykalizacji. Jest współautorką książki zatytułowanej Walcz, protestuj, zmieniaj świat. Doktor Krzysztof Szade, adiunkt w Zakładzie Biotechnologii Medycznej Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ, zdobył nagrodę w kategorii nauki o życiu. Jego zainteresowania naukowe obejmują procesy starzenia się komórek macierzystych krwi, a w szczególności ich interakcje z otoczeniem oraz rola w rozwoju białaczek u osób starszych i dzieci. Po uzyskaniu doktoratu na Uniwersytecie Jagiellońskim laureat odbył staż na Uniwersytecie Stanforda w zespole prof. Irvinga Weissmana – światowego lidera tej dziedziny naukowej. Obecnie, będąc kierownikiem dwóch grantów naukowych (HOMING i HAR-
Dr Krzysztof Szade