1925–1929 wybudowano w Mościcach (obecnie dzielnica Tarnowa) fabrykę związków azotowych wykorzystującą tę technologię – jeden z ważniejszych zakładów polskiego przemysłu chemicznego. Podobne zakłady powstały wkrótce w Chorzowie. Ilustracja nr 5 pokazuje frankaturę mechaniczną tych zakładów z 1935 roku, czytamy na niej, że oba zakłady: w Mościcach i w Chorzowie, pozostawały pod wspólnym zarządem. Ze względu na piastowany przez Ignacego Mościckiego urząd prezydenta il. 8 państwa Poczta Polska w okresie międzywojennym wydała aż dziewięć różnych znaczków z jego podobizną, niektóre
steura w Paryżu, w Niemczech, w Wielkiej Brytanii, w latach 1923–1927 w Państwowym Zakładzie Higieny w Warszawie, a następnie w Stanach Zjednoczonych. Wprowadził nazwę „witaminy”, il. 7 był twórcą nauki o witaminach, w roku 1912 wydzielił witaminę B. Jego podobizna widnieje na znaczku z 1992 roku (il. 7). Jan Czochralski (1885–1953) był chemikiem i metaloznawcą. Do 1928 roku przebywał w Niemczech, w latach 1928–1939 był profesorem na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej. Opracował metodę otrzymywania monokryształów różnych substancji przez wyciąganie ich z fazy stopionej. Metoda ta, zwana metodą Czochralskiego, znalazła szerokie zastosowanie, szczególnie dla otrzymywania tak ważnych dla współ-
il. 11
Zjazdu PZPR, przedstawia symbolicznie przemysł chemiczny jako jeden z sześciu działów gospodarki narodowej (il. 10).
il. 14
Dwa znaczki (il. 11 i 12) i kartka-całostka (il. 13) przedstawiają Kombinat Petrochemiczny w Płocku, uruchomiony w 1964 roku, znaczek (il. 14) przedstawia wytwórnię mocznika w Zakładach Azotowych
il. 13
il. 9
z nich opatrzono dodatkowo przedrukami dla użycia przez polską pocztę w Wolnym Mieście Gdańsku oraz dla wykorzystania jako znaczki dopłaty. Ilustracja 6 prezentuje znaczek z podobizną Ignacego Mościckiego pochodzący z okolicznościowego bloku wydanego w 1938 roku z okazji 20. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Kazimierz Funk (1884– –1967) był biochemikiem. Pracował w Instytucie Pa-
110
ALMA MATER nr 136
czesnej elektroniki kryształów krzemu. Podobizna Jana Czochralskiego figuruje na znaczku z 2009 roku (il. 8). Na wydanej w 1964 roku z okazji 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego kartce-całostce pokazany jest historyczny budynek Zakładu Chemii Fizjologicznej UJ (il. 9). Kilka znaczków i kartek-całostek przedstawia polski przemysł chemiczny. Znaczek z 1971 roku, wydany z okazji VI il. 10
w Puławach, zaś kartka-całostka (il. 15) wydana w 1979 roku upamiętnia 10-lecie Zakładów Chemicznych Police. Gałęziami przemysłu chemicznego są przemysł farmaceutyczny i przemysł k o s m e t y c z n y. Kartka-całostka
il. 12