12 aqpan PDF 2019 j

Jambyl oblystyq qoǵamdyq-saıası gazet

АҺАН Д

А

Ж

BІRІŃDІ, QAZAQ, BІRІŃ DOS, KÓRMESEŃ, ІSTІŃ BÁRІ BOS. (ABAI).

және

Сарысу ауданы

Мойынқұм ауданы

ЖАМБЫЛДА

Мойынқұм

Шу ауданы

Талас ауданы

Төле би

Жаңатас Қаратау

Жамбыл облысты о амды -саяси газет

Жамбыл ауданы

Меркі ауданы

Байзақ ауданы

Т.Рысқұлов ауданы

Аса

Құлан

Жуалы ауданы

Қордай ауданы Қордай

Меркі

Бауыржан Момышұлы

№16 (18666), Seısenbі, 12 aqpan, 2019 jyl

ak-jol-taraz@rambler.ru

Gazet 1922 jyldyń 1 mamyrynan shyǵady

www. aqjolgazet.kz

ЖЫЛ ҚОРЫТЫНДЫСЫ

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫНЫҢ 2018 ЖЫЛҒЫ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕРІ млн. теңге), өңдеу өнеркəсібінде – 3,2%-ға (280 876,1 млн. теңге), сумен жабдықтау, кəріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын жəне таратылуын бақылауда – 6,4%-ға (3 725,9 млн. теңге) өсуі байқалады.

2018 ЖЫЛЫ ОБЛЫСТЫҢ ЖЕРГІЛІКТІ АТҚАРУШЫ

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫНЫҢ 2018 ЖЫЛҒЫ ОРГАНДАРЫНЫҢ ЖҰМЫСЫ ЕЛБАСЫНЫҢ «ТӨРТІНШІ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ ӨНЕРКӘСІПТІК РЕВОЛЮЦИЯ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ДАМУДЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІ ЖАҢА МҮМКІНДІКТЕРІ», «ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ ӘЛ-АУҚАТЫНЫҢ ӨСУІ: ТАБЫС ПЕН ТҰРМЫС САПАСЫН

2018 жылы облыстың атқарушы ЖӘНЕ органдарының жұмысы АРТТЫРУ» АТжергілікті ТЫ ЖОЛДАУЛАРЫНДАҒЫ сының «Төртінші«ПРЕЗИДЕНТТІҢ өнеркәсіптікБЕСреволюция жағдайындағы ӘЛЕУМЕТТІК БАСТАМАСЫ» АТТЫдамудың жаңа індіктері», «Қазақстандықтардың өсуі:ТЕРтабыс ХАЛЫҚҚА ҮНДЕУІНДЕәл-ауқатының КӨРСЕТІЛГЕН МІНДЕТ МЕН пен тұрмыс ын арттыру» атты Жолдауларындағы және «Президенттің БАСЫМДЫҚТАРДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУҒА БАҒЫТТАЛДЫ.бес әлеуметтік масы» атты халыққа үндеуінде көрсетілген міндеттер мен басымдықтарды ге асыруға бағытталды.

Өнеркәсіп өндірісі салаларының даму динамикасы млрд. теңге

КЕН ӨНДІРУ ӨНЕРКӘСІБІ ЖӘНЕ КАРЬЕРЛЕРДІ ҚАЗУ

ӨҢДЕУ ӨНЕРКӘСІБІ

46,4

43,6

280,9

257,6

ӨНЕРКƏСІП

2017 ж.

2017 ж.

2018 ж.

2018 ж.

СУМЕН ЖАБДЫҚТАУ, КӘРІЗ ЖҮЙЕСІ, ҚАЛДЫҚТАРДЫҢ ЖИНАЛУЫН ЖӘНЕ ТАРАТЫЛУЫН БАҚЫЛАУ

кəсіпорындарымен 396,2 млрд. теңгеге өнім

2018 жылы облыстың өнеркәсіп кәсіпорындарымен млрд. теңгеге өнім өндірілді, нақты көлем индексі 396,2 102,6%-ды рілді, нақты көлем индексі 102,6%-ды құрады (ҚР – 104,1%). құрады (ҚР – 104,1%).

3,7

3,3

жасау 10,3%-ға, металлургия 17,7%-ға, жеңіл ИНВЕСТИЦИЯ өнеркəсіп 59,8%-ға өскен. жабдықтау, кəріз жүйесі, қалдықтардың 2018Сумен жылы негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемі 255,0 жиналуын млрд. теңгені немесе 2017 жылмен салыстырғанда 108,4%-ды құрады. жəне таратылуын бақылауда кəріз жүйесі қызметінің көлемі 6,4%-ға өскен.

2018 ж.

Кен өндіру өнеркəсібі жəне карьерлерді

қазуда өндіріс (46 424,5 Кен өндіру өнеркәсібі жәнекөлемдерінің карьерлерді 6,1%-ға қазуда өндіріс көлемдерінің %-ға (46 424,5 млн. теңге), өңдеу өнеркәсібінде – 3,2%-ға (280 876,1 млн. теңге), ен жабдықтау, кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын ылауда – 6,4%-ға (3 725,9 млн. теңге) өсуі байқалады.

2 облыс әкімі Асқар Исабекұлы МЫРЗАХМЕТОВТІҢ

халыққа есеп беру кездесуі өтеді.

ЕҢБЕК – ЕР АТАНДЫРАДЫ

(Жалғасы 2-5-беттерде).

(Жалғасы 7-бетте).

Лос-Анджелес қаласында музыка индустриясында ең беделді марапаттардың бірі – «Грэмми» сыйлығын табыстау рәсімі өтеді. Шағын «алтын граммофондар» 84 санат бойынша табысталады. Олар: «Жыл альбомы», «Жыл жазылымы», «Жыл әні» және «Үздік жаңа әнші».

ФИНЛЯНДИЯ Ел билігі екі жыл бойы тәжірибе жүргізіп, халыққа шартсыз базалық табыс ретінде белгілі бір көлемде ақша төлеп отырған. Бұл тәжірибе нәтижесінде жұмыссыздар дайын ақшаны алып, жұмысқа орналасуға ниеттенбеген.

ГЕРМАНИЯ Дуйсбург қаласында автобустың жүргізушісі есінен танып, басқарусыз автобус қарама-қарсы бағытқа шығып, жол шетіндегі қоршауды бұзып кеткен. Апаттың алдын алған 24 жастағы О.Мохаммедке ерекше құрмет көрсетілді. «DVG» көлік компаниясы оған қаладағы қоғамдық көлікте өмір бойы тегін жүруге құқық беретін билетті табыстады.

3D принтермен көпір басып шығарылды. Әлемде ең алғаш осындай әдіспен жасалған бір жақты көпір полиэтилен фибробетоны мен қоспалардан жасалған. Бетоннан жасалған көпір Баошань ауданындағы арнадан өтеді. Барлық элементті басып шығаруға 450 сағат кеткен.

А

КӨКСАЙДЫҢ ЭЛЕКТР СТАНСАСЫ ІСКЕ ҚОСЫЛАТЫН КҮН ЖАҚЫН 3

Марат ҚҰЛИБАЕВ Бастауын Алатаудан алатын Ақсай мен Көксай каналдары ауданның ауыл шаруашылығы үшін басты тіршілік көзі саналады. Ақсай еңістегі Теріс өзеніне келіп қосылады. Таудан құлай ағар қос өзеннің де арыны тым қатты-ақ. Əсіресе Көксайдың суы жаяуға ғана емес, аттылыға да өткел бермес əлеуетке ие. Өзен бойының таңғажайып табиғатын тамашалауға алысжақын шетелдерден туристердің ағылып келері анық. Осындағы терең шатқалдың қос жиегінде сыңсып өсіп тұрған арша, шырша, бозарша, қайың ағаштары, алуан гүлдер, көкорай шалғын көз жауын алады. Ауасы таза, суы мөлдір. Бұған табиғаттың тамаша туындысы Көксай каньонын қосыңыз. Көксай өзенінің суын аудан диқандары ежелден бері егістіктерін суаруға пайдаланумен келеді. Күні кешегі кеңестік одақ тараған тұста аталған каналдың 12 шақырымы көршілес қырғыз елінің аумағында қалып қойып, диқандар судан айтарлықтай тапшылық көргені белгілі. Бертінде Елбасының тікелей араласуымен Көксайдың жаңа арнасын салуға Үкіметтен 5,2 миллиард теңге бөлініп, бұл мəселе түбегейлі шешімін де тапқан болатын. Содан

бері арыны қатты осынау өзен суынан электр қуатын өндіру мəселесі күн тəртібіне өткір қойылумен келген. Аудан əкімі Бақтияр Көпбосыновтың өткен жылы аудан тұрғындарының алдында берген есебінде Көксай шатқалынан қуаты 20 мВт-ты құрайтын шағын су электр стансасын салу жобасы ойластырылып отырғанын жеткізгені бар. Көп өтпей-ақ аталған жобаны қаржыландыратын инвестор табылып, «Қазгидрооперэйтинг» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі Көксай өзені бойынан шағын энергетикалық нысанның құрылыс жұмыстарын бастап та кеткен. Бүгінгі күні жалпы құны 4,593 миллиард теңгені құрайтын су электр стансасының 4 каскадын тұрғызу үшін іргетасын бекіту, бетондау жұмыстары жүзеге асырылу үстінде. Энергетиктер тағы да 2 каскадтың құрылысын қоса салуды жобалап отыр. Бұл

жағдайда аталған стансаның қуаттылығы тағы 2 мВт-қа артпақ. Ал құрылыс алаңына құралжабдықтар арнайы тапсырыспен Австрия мемлекетінде жасалып, тасымалданып, жеткізілуде. Сондай-ақ «Жамбыл электр жүйесі» ЖШС электр бағандарын орнату, сым тарту жұмыстарына 83,0 миллион теңге бөліп, бүгінде электр бағандары орнатылып, желілер тартылуда. Жаңа нысан басындағы жұмыстардың барысы жөнінде айтып беруін өтінгенімізде, аудан əкімдігі кəсіпкерлік жəне өнеркəсіп бөлімінің басшысы Талғат Əмірəлиев: – Қазіргі уақытта «Көксай» каналы бойынан 20 мВт электр қуатын өндіретін шағын су электр стансасының құрылыс жұмыстары қарқынды түрде жүргізілуде. Бұл істі қолға алған серіктестікке ауданның жер қорынан 1,71 гектар жер телімі 10 жыл мерзімге жалға беріліп отыр. «Қазгидрооперэйтинг» тиісті зерделеу жұмыстарын толықтай аяқтап, жаңа нысанның каскадтарын тұрғызу жұмыстарын бастап кетті. Құрылыс басында бас-аяғы 35 азамат жұмыс істеп жатыр. Олардың барлығы да жергілікті тұрғындар. Нысан үстіміздегі жылдың мамыр айында пайдалануға берілетін болады, – деді. Жуалы ауданы.

МЕМЛЕКЕТ МАҚТАНЫШТАРЫ

ЕЛДОС ЕРЛЕДІ Табиғат АБАИЛДАЕВ

Франция астанасы Париж қаласында дзюдо күресінен ірі додалардың біріне телінген халықаралық «Grand Slam» жарысы аяқт а лды. Айтулы аламанға əлемнің ең мықты дзюдошылары қатысып, жүлделі орындарды сарапқа салды. Бұл додада жерлесіміз, Бразилияның Рио-де-Жанейро қаласында ө т ке н ж а з ғ ы О л и м п и а д а ойындарының күміс жүлдегері, əлем чемпионы Елдос Сметовке күміс медаль бұйырды. Париж төрінде төселген татамиде жамбылдық д з юд о ш ы ж а с ы н д а й жарқырады. Ол жартылай ф и н а л д ы қ б е л д е с уд е

моңғолиялық балуаннан айласын асырып, өзінің бабында екенін байқата білді. Финалда жерлесіміз

Енді қала ішіндегі қоғамдық көліктерге жолақыңызды электронды түрде төлейтін боласыз. «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы аясында қазіргі таңда электронды ақша төлеу құрылғысы еліміздің екі қаласында бар.

БАЙЗАҚ Аудан бойынша 5 мектеп күрделі жөндеу жұмыстарын қажет етеді. Өткен жылы үш мектептің күрделі жөндеу жұмыстарына 10,5 миллион теңгеге жобалық-сметалық құжаттама әзірленсе, биыл мемлекеттік сараптамадан өткізу үшін жергілікті бюджеттен 4,1 миллион теңге бөлініп, мемлекеттік сатып алу конкурсы жарияланды.

МОЙЫНҚҰМ ҚР Президент әкімшілігінің мемлекеттік инспекторы Е.Базарханов аудан тұрғындарын өз өтініштері бойынша қабылдады. Ардагерлер, шаруа қожалық жетекшілері Биназар каналына, Радай бөгетіне су реттегіш салу, аудан орталығына Жазылбек Қуанышбаевтың есімін беру сынды мәселелерді айтты.

ҚОРДАЙ

ИННОВАЦИЯ – ЕЛ ИГІЛІГІ

Марат ҚҰЛИБАЕВ Мемлекет басшысының өткен айдағы Жастар жылының ашылу рəсімінде сөйлеген сөзінде «Жас кəсіпкер», «Бастау», «Бизнестің жол картасы – 2020» сынды басқа да бағдарламалар аясында жастарды отандық бизнесті көтеруге үлес қосуға шақырғаны баршаға мəлім. Əрине, жаңа кəсіп ашу, бизнесті бірден бастап кету кім-кімге болса да оңай тимесі анық. Оған жол көрсететін, жөн сілтейтін еңбегі ерен адамдардың ақылкеңесі мен өмірлік жиған тəлім-тəжірибесі керек-ақ. Жақында Жамбыл политехникалық жоғары колледжі Қазақстанның Еңбек Ері, «Шəушен» шаруа қожалығының жетекшісі Сайрамбай Дөненбаевпен кездесу ұйымдастырды. Өзінің маңдай терімен, қажырлы еңбегімен, табанды қайратымен ауылды жерде мал шаруашылығын дамытуға елеулі үлесін қосып, бүгінде Жарлысу ауылының 220 адамын жұмыспен қамтып отырған азаматтың жеткен жетістіктері көпке үлгі. Мал басын еселеп көбейтіп қана қоймай, малшыларына үй салып, ауылына Мəдениет үйін, мектеп пен балабақша тұрғызып берген кəсіпкер азаматтың қайырымды істері мұнымен де шектелмейді. Бүгінде қожалық басшысы малмен қатар егін шаруашылығына да бет бұрып, екі кəсіпте қатар құлашын сермеуде. Бұл туралы ол колледж студенттерімен болған кездесуде жан-жақты əңгімелеп берді.

2018 ж.

саласында газ өндірісі 1,5%Кен Кен өндіруөндіру саласында табиғи газ табиғи өндірісі 1,5%-ға, ұсақталған фосфат шикізаты 7,3%-ға, әктас фосфат және гипс өндіру – 3,9%-ға, түсті металлəктас кендерін ға, –ұсақталған шикізаты 7,3%-ға, өндіружəне – 21,0%-ға артқан. гипс өндіру 3,9%-ға, түсті металл кендерін Өңдеу өнеркәсібі саласында химия өнеркәсібі өнімдерін өндіру көлемдері өндіру 21,0%-ға артқан.

23,3%-ға, машина жасау – 10,3%-ға, металлургия - 17,7%-ға, жеңіл өнеркәсіп – 59,8%-ға Өңдеу өскен. өнеркəсібі саласында химия өнеркəсібі Сумен жабдықтау, кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын өнімдерін өндіру көлемдері 23,3%-ға, машина бақылауда кәріз жүйесі қызметінің көлемі – 6,4%-ға өскен.

374,0

Қазақстан Республикасы Президентінің «Орталық атқарушы органдар басшыларының, әкімдердің, ұлттық жоғары оқу орындары ректорларының халыққа есеп беру кездесулерін өткізу туралы» 2016 жылғы 5 ақпандағы №190 Жарлығына сәйкес 2019 жылғы 22 ақпанда сағат 11.00-де «Баласағұн» орталық концерт залында

АҚШ

ТАРАЗ 2017 ж.

млрд. теңге

ОБЛЫС ТҰРҒЫНДАРЫНЫҢ НАЗАРЫНА!

«JR East» компаниясы сағатына 360 шақырым жылдамдықпен жүретін жаңа ALFA-X жүрдек пойызының прототипін көрсетті. Сынақ кезінде жылдамдықты сағатына 400 шақырымға жеткізу жоспарланып отыр.

Д БЫЛ ЖАМ

Өнеркәсіп өндірісінің даму динамикасы

2017 ж.

ЖАПОНИЯ

ҚЫТАЙ

2 0 1 8 ж ыӨНЕРКӘСІП лы облыстың өнеркəсіп

396,2

НДА ЖАҺА

əйгілі жапон балуанына қарсы барын салып бақты. Əйткенмен талай байрақты бəсекеде атой

Қарасу ауылдық округінде мемлекеттік көрсетілетін қызметтер жәрмеңкесі өтті. Онда келушілерге халыққа қызмет көрсету орталығының мамандары EGOV.KZ порталы арқылы қызметтерді электронды түрде алу жолдарын түсіндірді.

ШУ Аудан бюджетінен 13 миллион теңге бөлініп, полиция қызметкерлеріне 3 Lada Granta автокөлігі алып берілді. Қызметтік көліктің кілтін аудан әкімінің орынбасары Нұрлан Жақсыбаев салтанатты түрде табыс етті.

Еңбексіз өмір жоқ, Ауырсыз жеңіл жоқ. ГАЗЕТТІҢ АЛТЫН ДІҢГЕГІ – ОҚЫРМ АН

«AQ JOL» – ДАН ҚОЛ ҮЗБЕ, ҚАДІРЛІ ОҚЫРМАН!

Ғ

салған Наохиса Таката сыр бермеді. Үш дүркін əлем чемпионы деген атағы бар жапониялық дзюдошы тек соңғы сəтте ғана ұпай иеленді. Соңғы секундтарға дейін тең дəрежеде өрбіген кездесуде екі спортшының қай-қайсысы болсын жеңіс тойын тойлауы ықтимал еді. Əйткенмен сəттілік Наохисаның жағында болды. Байрақты бəсекеде ел қоржынына күміс медаль салған Елдос Сметов «инстаграмм» əлеуметтік желісіндегі парақшасында: «Баршаларыңыздың қ о л д ау - л а р ы ң ы з б е н д ұ ғ а тілектеріңізге көп рахмет! Əлі де алар асуымыз алда. Алла қаласа əлі алтынның төресін аламыз», деген жазба қалдырыпты. Біз де жамбылдық жампоздың талай биіктерді бағындыратынына сенеміз.

асырға жуық тарихы бар облыстық «Aq jol» газеті қашанда салмақты сараптамалық мақалалары арқылы жұртшылыққа Елбасының сарабдал саясатын насихаттап, мемлекеттік бағдарламалардың қалай орындалып жатқанын жəне облыс əкімінің өңір экономикасын өркендетудегі атқарып жатқан игі істерін тұрғындарға уақтылы жеткізіп келеді. Сонымен қатар оқырмандарды толғандырған түрлі тақырыптағы материалдарды да үздіксіз жариялап тұруды назардан тыс қалдырған емес. Газет – қашанда оқырманымен бай. Сондықтан облыстың бас басылымына жазылым жыл бойы жалғасатынын естеріңізге салғымыз келеді. Газетке өткен жылы жазылуға үлгере алмай қалғандар болса, кешіктік деп екінші жартыжылдықты немесе келесі жылды күтпей-ақ қойғаны жөн. Себебі жазылым «Қазпошта» немесе өзге де баламалы құрылымдық бөлімдерде жыл бойы тоқтаусыз жүргізіледі. Жазылым жасаудың жолы да жеңіл. Ол үшін «Қазпоштаның» кез келген бөлімшесіне барсаңыз болады. Ал қанша айға жазылам десеңіз де өз еркіңіз, оны сіздің патша көңіліңіз біледі. Біздің міндет – əр айдың 25-іне дейін облыстық «Aq jol» газетіне жазылсаңыз, келесі айдан бастап газет қолыңызға тиетінін айту. Мысалы, ақпан айының 25-іне дейін жазылсаңыз, келесі айдың 1-нен бастап газетті қолыңызға алатын боласыз. «Aq jol» газетінің 1 айлық бағасы жеке жазылушылар үшін – 443,55 теңге, ал заңды тұлғалар үшін – 485,22 теңге. Ең бастысы – жазылым жыл бойына жалғасады, қадірлі оқырман!

2 12 а пан, 2019 жыл

JYL QORYTYNDYSY

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫНЫҢ 2018 ЖЫЛҒЫ ӘЛЕУМЕТТІКИНВЕСТИЦИЯ 2018 жылы негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемі 255,0 млрд. теңгені немесе 2017 жылмен салыстырғанда 108,4%-ды құрады.

97,7 млн. АҚШ долларын (1,9 есе), алайда импорт 14,6%-ға төмендеп, 131,6 млн. АҚШ долларын құрады.

2018 жылы бөлшек сауда айналымының көлемі 279,3 млрд. теңгені құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 5,9%-ға артты, көтерме сауда айналымы – 205,8 млрд. теңгені құрап, 10,1%-ға ұлғайды.

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ

Инвестициялардың жалпы көлеміндегі бюджеттік салымдарының үлесі 22,2%, өзіндік қаражаттар – 71,1%, банктерден несиелер жəне басқа да қарызға алынған қаражаттар – 6,7%-ды құрады. ИНДУСТРИЯЛАНДЫРУ 2018 жылы жалпы сомасы 10,0 млрд. теңгеге 6 инвестициялық жоба іске асырылып, онда 481 жұмыс орындары ашылды.

1.«Казфосфат» «Минералды тыңайтқыштар» ЖШС ТФ – «Маркісі 10:46 аммофос өндірісінің көлемін ұлғайту 2-ші кезең». Жобаның құны 7000 млн. теңге. Жобалық қуаттылығы – жылына 500 мың тонна. Жоба бойынша жұмыс орындары бар штаттан құрылатын болады. 2018 жылдың 26 желтоқсанында іске қосылды.

2.«Ер Тай» ЖШС – «Өндірілетін қорғасын-мырыш кенін қайта өңдей отырып флотациялық-гравитациялық Ақсүйек байыту фабрикасын жаңғырту жəне қайта құру». Жобаның құны - 1200 млн. теңге. Жобалық қуаттылығы – жылына 15,5 мың тонна қорғасын-мырыш концентраты. Жоба бойынша 300 жаңа жұмыс орындары ашылды. 2018 жылдың 10 қыркүйегінде іске қосылды.

3.«Джанабекова С.С.» ЖК - «Кондитерлік фабриканың құрылысы» 2-кезеңі». Жобаның құны - 850 млн.теңге. Жобалық қуаттылығы – жылына 4500 тонна. Жоба бойынша 70 жаңа жұмыс орындары ашылды. 2018 жылдың 21 қыркүйегінде іске қосылды.

4. «Əулие -Ата Феникс» ЖШС – «Құс шаруашылығындағы қалдықтарды ет сүйек ұнына қайта өңдеу бойынша жаңа автоматтандырылған технологиялық желіні енгізу». Жобаның құны - 126,2 млн. теңге. Жобалық қуаттылығы - 800 тонна. Жоба бойынша 5 жұмыс орындары ашылды.

2018 жылдың 22 тамызында іске қосылды.

5. «Са-Ба ЛТД» ЖШС – «Меркі шағын мұнай өңдеу зауытын қайта жаңарту». Жобаның құны - 662 млн.теңге. Жобалық қуаттылығы 39102 тонна. Жоба бойынша 70 жұмыс орындары ашылды. 2018 жылдың 17 қыркүйегінде іске қосылды.

6. «Шакпак Дорсервис» ЖШС – «Битум зауытын қайта жаңғырту». Жобаның құны – 150 млн.теңге. Жобалық қуаттылығы – 17550 тонна. Жоба бойынша 36 жаңа жұмыс орындары ашылуы жоспарлануда. 2018 жылдың 10 желтоқсанында іске қосылды.

2018 жылдың қорытындысы бойынша кəсіпкерлікті қолдау Картасына енгізіліп, іске қосылған инвестициялық жобалармен өндірілген өнім көлемі 22,7 млрд. теңгені құрады. САУДА Сыртқы сауда айналымы 2018 жылдың қаңтарқарашасында 357,8 млн. АҚШ долларын құрап, 2017 жылдың тиісті кезеңінен 61,1%-ға төмендеген, оның ішінде экспорт – 172,7 млн. АҚШ доллары (72,9%-ға), импорт – 185,1 млн. АҚШ доллары (34,3%-ға). Сыртқы сауда айналымының сальдосы теріс қалыптасты – 12,4 млн. АҚШ доллары. Сыртқы сауда айналымы 357,8 млн. АҚШ доллары

2018 жылдың қаңтар-қарашасында облыстың ЕАЭО елдерімен өзара саудасы 229,3 млн. АҚШ долларын құрады, бұл 2017 жылдың тиісті кезеңінен 11,2%-ға артық (Ресей – 182,8 млн. АҚШ долл., Беларусь – 11,3 млн. АҚШ долл., Қырғызстан – 34,4 млн. АҚШ долл.), оның ішінде экспорт –

Облыстың агроөнеркəсіп кешенін қолдауға 2018 жылы жалпы 20,1 млрд. теңге бөлініп, толық игерілді. 2017 жылмен салыстырғанда бұл салаға 4,4 млрд. теңгеге артық қаржы бөлінді (Республикалық бюджеттен – 2,2 млрд. теңге, облыстық бюджеттен – 2,2 млрд. теңге қарастырылған). Ауыл шаруашылығы өнімдерінің жалпы көлемі 2018 жылы облыс бойынша 264,8 млрд. теңгені құрады немесе 2017 жылдың деңгейінен 6,1%-ға артты (ҚР 3-ші орын). Оның ішінде өсімдік шаруашылығы өнімдерінің көлемі 143,8 млрд. теңгені құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 7,6%-ға өсті (ҚР 3-ші орын). Мал шаруашылығы өнімдерінің көлемі 120,2 млрд. теңгені құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 4,5%-ға өсті (ҚР - 4-ші орын).

2018 жылы облыс бойынша ауыл шаруашылығы дақылдары егілген алқаптар 668,5 мың гектарды құрады, бұл 2017 жылмен салыстырғанда 38,3 мың гектарға артық, немесе 106,1%.

2018 жылы дəнді дақылдардың гектарына орташа түсімділігі 24,1 центнерді құрап, 2,1 ц/га артты, барлығы 671,1 мың тонна өнім жиналды, (2017 жылы 258,0 мың гектар, жалпы түсім 577 мың тн. 22 ц/га) көкөніс жəне бақша дақылдарынан – 1 172,5 мың тонна өнім алынды. Егістік алқаптарға сапалы элиталық тұқымды қолдануы 11,4%-ды құрады, бұл 2017 жылдан 4,4%-ға артық. Субсидиялаудың жаңа механизмін қолдану арқылы 2019 жылғы өніміне қолданылатын 1-ші репродукциядан төмен емес тұқым көлемін 37%-ға жеткізу жоспарланып отыр. Үдемелі алма бақтардын алқаптары жылдан жылға артып келеді. 2018 жылы жалпы облыс бойынша 625 гектарды құрап, 200 гектарға артып отыр. Бұл бақтардан 6,5 мың тонна алма өнімі жиналды. Есепті кезеңде 28,0 мың гектар алқапқа ылғал үнемдеу технологиясы енгізіліп 2017 жылмен салыстырғанда 3,7%-ға артты (2017 ж. – 27,0 мың га), су үнемдеу технологиялары 18,2 мың гектарға енгізіліп, 21,3%-ға артып отыр (2017 ж. – 15,0 мың га). 2019 жылы бұл көрсеткішті 20,0 мың гектарға жеткізу жоспарлануда. Минералды тыңайтқыштар 135,2 мың гектарға енгізіліп, жалпы егіс көлемінің 20,8%-ын құрап отыр, немесе 3,5%ға артқаны байқалады (2017 ж. -17,3%). Облыс бойынша 4,2 млрд. теңгеге жаңа техникалар сатып алынып, жаңару көрсеткіші 5,6%-ды құрады, немесе 1,3%-ға артты (2017 ж. - 4,3%). (ҚР - 4,5%). Бүгінгі күнге облыс бойынша жалпы аумағы 32 га алқапты құрайтын жылыжайлар орналастырылған, оның ішінде 2 га құрайтын 2 жылыжай 2018 жылы іске қосылған.

2018 жылы облыстағы барлық санаттағы шаруашылықтарда тірі салмақта 128 207,5 тонна ет өндіріліп, 2017 жылмен (121950,9 тонна) салыстырғанда 5,1%-ға артты (ҚР - 4,3%).

2018 жылы 312389,0 тонна сүт өндіріліп (2017 жылы – 303626,2 тонна), 2017 жылмен салыстырғанда 2,9%-ға өсті (ҚР - 3,3%). 131 099,2 мың дана жұмыртқа өндіріліп, 2017 жылмен салыстырғанда (120 014,5 мың дана) 9,2%-ға артты. Шаруашылық субъектілерінде 5 656,2 тонна жүн өндірілді, бұл 2017 жылдан (5 434,9 тонна) 4,1%-ға артық. Қазақст ан Ре спубликасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің тапсырмасына сəйкес 2018 жылға белгіленген Жамбыл облысы бойынша 1,0 мың тонна сиыр еті жыл қорытындысымен – 101,4%-ға (1014,1 тн) (ҚР 5-ші орын) жəне 1,5 мың тонна қой етін экспортқа шығару тапсырмасы – 110,6%-ға (1659,1 тн) орындалды. Бұл қой етін ет комбинаттарына өткізуді, бордақылау алаңдарының жұмысын оңтайландыру шараларының атқарылғанына байланысты мүмкін болды. 2017 жылмен салыстырғанда сиыр еті 8,9 есе, қой еті 5 есе артық экспортталды. Республика көлемінде 3800 тонна қой еті экспортталса, оның 43,6 пайызы Жамбыл облысына тиесілі. (ҚР - 1-ші орын) 2018 жылы мал шаруашығын қолдауға 5,9 млрд. теңге қаржы бөлініп, 4500-ден аса шаруа қожалықтары субсидияланды, бұл 2017 жылмен салыстырғанда 12,3%-ға артық (4,8 млрд. теңге). Облыс бойынша 2018 жылы жалпы ет, сүт бағытында 99 ауыл шаруашылығы кооперативтері жұмыс істеп, 2,9 мың тонна ет жəне 7,8 мың тонна сүт өндірді.

2019 жылдың 1 қаңтарына облыстың жер қоры 14,4

млн. гектарды құрады. Оның ішінде ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлер 4,5 млн. гектар. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің ішінде егістік жерлер көлемі 781,8 мың гектар (184 мың гектары

суармалы), көп жылдық екпелер - 3,9 мың гектар, шабындық жерлер - 123, 5 мың гектар, жайылымдық жерлер - 3,5 млн. гектар.

2018 жылдың қыркүйек айында «Талас-Аса» коммуналдық мемлекеттік кəсіпорны базасында механикалық отряд құрылды. Оның материалдықтехникалық базасын қалыптастыру мақсатында облыстық бюджеттен 2018 жылға бөлінген 401,5 млн. теңгеге барлығы 46 бірлік (11 мелиоративтік-құрылыс жəне 35 ауыл шаруашылығы техникалары) техникалар сатып алынды. Ат алған су шаруашылығы кəсіпорны аудан алқаптарындағы су жүйелері мен каналдарды механикалық тазалау, су қоймалары мен гидротехникалық құрылыс нысандарына ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізу бойынша аудан жəне ауылдық округ əкімдіктерінен, облыстағы агроқұрылымдар мен шаруа қожалық субъектілерінен тапсырыстар қабылдап, жұмыстар жүргізуде.

2018 жылы мехотряд арқылы Байзақ, Жамбыл, Мойынқұм аудандарындағы 10 су шаруашылығы нысандарына 3 су қоймалары жəне ұзындығы 26,8 шқ болатын 7 канал 14,2 млн. теңгеге ағымдағы жөндеу жұмыстарын жүргізді. Соның нəтижесінде 1404 гектар суармалы жерлер қалпына келтіріліп, ол алқаптарға басым бағыттағы ауыл шаруашылығы дақылдары егілетін болады. «Талас-Аса» КМК кəсіпорнына 2019 жылы жалпы сомасы 234,1 млн. теңгеге ұзындығы 63,2 км 14 каналды тазалау, жөндеу жəне өзендердің жағалауларын нығайту жұмыстарын жүргізуге 6 ауданнан тапсырыстар түсті. Осы жұмыстар атқарылған жағдайда көлемі 8631 гектарды құрайтын суармалы алқап қалпына келтірілетін болады. КӨЛІК САЛАСЫ 2018 жылы облыс көліктерімен 987,4 млн. жолаушы тасымалданды, бұл көрсеткіш 2017 жылға қарағанда 3,1%ға өсті. Осы кезеңде облыс көліктерімен 103,5 млн. тонна жүк тасымалданып, 2017 жылмен салыстырғанда оның көлемі 4,6%-ға көбейді.

Жол жөндеу жұмыстары

ҚҰРЫЛЫС 2018 жылы құрылыс жұмыстарының көлемі 125,6 млрд. теңгені құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 105,0%-ды құрады. Құрылыс жұмыстарының көлемі

2018 жылы 124 нысанның құрылысына 28,5 млрд. теңге қаржы бөлініп, толығымен игерілді. Оның ішінде: - тұрғын үй құрылысына - 7,8 млрд. теңге; - инженерлік-инфрақұрылым құрылысына - 4,9 млрд. теңге; - білім саласына - 4,4 млрд. теңге; - денсаулық сақтау саласына - 803,5 млн. теңге; - спорт саласына - 1,6 млрд. теңге; - ауызсумен қамтамасыз ету саласына - 8,2 млрд. теңге; - басқа салалар бойынша - 562,5 млн. теңге. Нəтижесінде, облыс бойынша 13 жаңа көп қабатты тұрғын үй салынып, 9 үй қайта (Қаратау-6, Жаңатас-2, Шу-1) жаңартылды жəне 31 инженерлік жүйелермен қамтамасыз ету нысандары жүргізіліп, 4654 жер учаскелеріне инженерліккоммуникациялық инфрақұрылым тартылды. Сонымен қатар 8 мектеп құрылысы аяқталып, пайдалануға берілді. 1 мектепке 300 орындық қосымша ғимарат салынып, 40 орындық кəмелетке толмағандарға арналған бейімдеу орталығына инженерлік желілер жүргізілді. Бюджет есебінен 9 денсаулық сақтау (1 ДА, 2 ФАП, 6 МП) нысандары, 5 спорт нысандары, 11 ауызсу нысандары жəне 5 басқа да нысандар (облыстық прокуратураның əкімшілік ғимаратын күрделі жөндеу, Меркі а. ҰҚКД ғимаратының құрылысы, Қордай ауылында оңалту орталығының ғимаратына қосымша құрылыс, Аса а. малдарға арналған ветеринарлық егу-емдеу жұмыстарына арналған арнайы алаң құрылысы, Шу ауданы Шокпар а. мəдениет ғимаратының құрылысы) құрылысы жүргізіліп, пайдалануға берілді. ТҰРҒЫН ҮЙ ҚҰРЫЛЫСЫ

«Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында 2018 жылы тұрғындар саны 100 адамнан асатын 355 елді мекеннің 331-і немесе 93,2%-ы қоғамдық көлік қатынасымен қамтылып, облысқа белгіленген көрсеткіш толығымен орындалды.

Көлік саласында GPS треккерлер құралдары бойынша жолаушылар тасымалын мониторингілеу жүйесімен 100% автобустар жабдықталған (670 автобус), бұл құрылған диспетчерлендіру орталығына қоғамдық көлікке жүктемені оңтайлы бөлуге мүмкіндік береді. Жүйені енгізу, жолаушылар маршрутын бақылау үшін веб-сайтын – taraz-bus.kz іске қосуға мүмкіндік берді, сондай-ақ мобильді қосымша іске қосылды. Қоғамдық көлікте автоинформ аторларды орнату бойынша жұмыстар 42,5% құрайды (2018 жылға жоспарланған 200 автоинформатордың 85-і). Сондай-ақ қоғамдық көліктерде электронды билеттеуді енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде. АВТОМОБИЛЬ ЖОЛДАРЫ

2018 жылы автомобиль жолдары саласына 12,1 млрд. теңге бөлінді. (о.і. РБ - 1,8 млрд.теңге, ЖБ - 10,3 млрд. теңге ) . Оның есебінен жергілікті маңызы бар автожолдар мен

елді мекен көшелерінде жалпы 18 шақырым жаңа жол құрылысы (шағалды), 26,4 шақырым күрделі жөндеу жəне 499,4 шақырым орташа жөндеу жұмыстары жүргізілді. Сонымен қатар 1 көпірдің құрылысы жүргізіліп, 2 жол өткелі қайта жаңғырту жұмыстарымен қамтылды. Оның ішінде: 145,4 шқ – облыстық маңызы бар автожолдар (26,4 шқ күрделі, 119 шқ орта жөндеулер); 211 шқ – аудандық маңызы бар автожолдар (орта жөндеулер); 187,4 шқ – елді мекен көшелері (18 шқ құрылыс, 169,4 шқ орта жөндеулер); Жол жөндеу бойынша 7 жоба Қазақстан Республикасы «Нұрлы жол» мемлекеттік инфраструктуралық даму бағдарламасы аясында іске асырылды. Сондай-ақ жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында, облыстық маңызы бар автожолдарды ағымды жөндеу мен күтіп ұстау жұмыстары аясында 81 650 м2 - шұңқырларды жөндеу, 925 дана - жаңа жол белгілерін орнату, 510 дана - шақырым көрсеткіш бағаналарын орнату, 148 дана - белгі беру бағаналарын орнату; 570 га - жол бойы ағаш алқаптарына өртке қарсы минералданған жолақтарды жырту жəне 1241 шақырым жол жамылғысына өстік таңба салу жұмыстары атқарылды.

Нəтижесінде, жыл қорытындысымен межеленген жақсы жəне қанағаттанарлық жағдайдағы облыстық жəне аудандық маңызы бар автожолдардың үлесі 80,1%-ға орындалды.

2018 жылы барлық қаржыландыру көздерінен 482,3 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға беріліп, 2017 жылмен салыстырғанда көрсеткіш 21,3%-ға өсті.

- «Нұрлы жер» бағдарламасы аясында облигациялық құнды қағаздар шығару арқылы жалпы 720 пəтерлі 9 кредиттік тұрғын үй (59,3 мың шаршы метр) тапсырылды (3,2 млрд. теңге).

- Жеке инвестиция есебінен («Құрылыс ТЭД» ЖШС, «Бином» ЖШС, «Қаратау құрылыс» ЖШС, «Абылай Сана2003» ЖШС, «ПИКО» ЖШС) арқылы 363 пəтерлі 6 тұрғын үй пайдалануға берілді.

- «Нұрлы жер» бағдарламасы аясында республикалық жəне облыстық бюджет есебінен 13 арендалық тұрғын үй немесе 953 пəтер пайдалануға берілді. (2,6 млрд. теңге, Таразда -4 үй, Қаратау – 6, Жаңатас – 2, Шу – 1, Жамбыл ауданының Аса ауылында-1).

2018 жылдың екінші жартыжылдығында облигациялық құнды қағаздар есебінен 720 пəтерлі 9 көп қабатты тұрғын үйдің құрылысын бастауға 751,0 млн. теңге бөлінді. Аталған тұрғын үйлер 2019 жылы пайдалануға тапсырылады. Облыста «7-20-25» бағдарламасына қатысу ниетімен екінші деңгейлі банктерге 718 адам жүгінген. Олардың 115-і жалпы сомасы 959 млн. теңгеге өтініш беріп, 53 азамат пəтер алуға 458 млн. теңге несие алды. ПАЙДАЛАНУҒА БЕРІЛГЕН ТҰРҒЫН ҮЙ КӨЛЕМІ 2018 жылы тұрғын үй құрылысына салынған инвестициялар 32,0 млрд. теңгені құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 26,2%ға артты. Оның ішінде, 23,2 млрд. теңге жеке құрылысшылар қаражаты есебінен жүргізілген болса, 8,5 млрд. теңге бюджет есебінен іске асырылған. Сондай-ақ Инженерлік инфрақұрылымды дамытуға 5,2 млрд. теңге бөлініп (РБ - 3,5 млрд. теңге, ОБ – 1,7 млрд. теңге) 31 жоба іске асырылды. 4654 жер учаскелеріне инженерліккоммуникациялық инфрақұрылым тартылды. СƏУЛЕТ ЖƏНЕ ҚАЛА ҚҰРЫЛЫСЫ САЛАСЫ Облыстағы 377 елді мекеннің 362-і бас жоспар жəне оңайлатылған сызба жобаларымен қамтылып, елді мекендер 99%-ға қала құрылысы құжаттарымен қамтылды. 15 елді мекеннің ішінен халқының саны 50 -ге жуық 8 елді мекеннің 4-ін аудан есебінен шығару жəне 4 елді мекенді жақын орналасқан елді мекенге қосу үшін, аудан əкімдіктері мен мəслихаттардың бірлескен шешімдері қабылданды. Қалған 7 елді мекеннің 2019 жылы оңайлатылған сызбасын əзірлеу жұмыстары жоспарланды.

2018 жылы облыс орталығы Тараз қаласының аумағын дамыту мақсатында, Тараз қаласының орталық аумағының жоспарлау жобасына түзету енгізу (жалпы көлемі 107 га), 15 шағын ауданның (жалпы көлемі 40 га), «Тектұрмас тарихи-мемориалдық этномəдени кешенінің» егжей-тегжейлі жобасына өзгеріс енгізу (жалпы көлемі 120 га) жəне 28 саяжай, «Арай» тұрғын алқабының егжей-тегжейлі жобасын əзірлеуге жобалау жұмыстары жүргізілді.

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

JYL QORYTYNDYSY

3 12 а пан, 2019 жыл

ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕРІ 2019 жылғы Тараз қаласының Астана жəне Москва шағын аудандарының егжей-тегжейлі жоспарлау жобаларын жасақтау жоспарға енгізілді.

ЖЫЛУ ЖƏНЕ ЭЛЕКТР ЭНЕРГЕТИКАСЫ 2018 жылы облыстың отын-энергетика кешені, тұрғын үйкоммуналдық шаруашылық жəне бюджеттік нысандарын дайындауға 3,3 млрд.теңгеге жуық қаржы бөлінді.

2018-2019 жылдардағы жылыту маусымына 434 қазандық, 340,0 шақырым жылу желілері, 57,95 шақырым су бұру мен сумен қамту құбырлары, 1497 көппəтерлі тұрғын үйлер, 794 білім нысандары, 406 денсаулық сақтау жəне 553 əлеуметтік-мəдени сала нысандары даярланды.

2018 жылы Тараз қаласының жылу желілерін қайта жаңғырту бойынша 1,7 млрд. теңге сомасына жұмыстар атқарылып, 3,1 шқ магистралды желілері ауыстырылды. Облыстағы бюджеттік мекемелер жылыту маусымына отынмен толық қамтылған. Тұрғындарға 332,9 мың тонна тас көмір жеткізілді.

2018 жылы «ЖЭС» ЖШС-ның жабдықтарын жөндеуге 212,0 млн. теңгеге 1586,07 км электр желілері күрделі, 7969,71 км электр желілері ағымдағы жөндеуден өтті. Жаңартылған энергия көздері саласында Жамбыл облысында 2020 жылға дейін шамамен 100,0 млрд. теңгеден асатын жалпы қуаттылығы ~ 387,88 МВт құрайтын 5 жобаның жүзеге асырылуы жоспарлануда. Бүгінгі таңда қолданыстағы 10 жаңартылған энергия көздері нысандарының жалпы қуаты 168,7 МВт-ты құрап отыр.

КОММУНАЛДЫҚ ШАРУАШЫЛЫҚ Облыста 4 қалада 1624 көппəтерлі тұрғын үй бар. Өңірлерді дамыту бағдарламасы шеңберінде жалпы 4,5 млрд. теңгеге 280 үй жөндеуден өтті, оның ішінде: - Республикалық бюджеттен бөлінген 2,5 млрд. теңгеге 172 үй ; - Қайтарым қаражат есебінен 1,7 млрд. теңгеге 93 үй ; - Жергілікті бюджет есебінен Тараз қаласында 320,0 млн.теңгеге 15 үй жөнделді. Бүгінгі күнге жөндеуді қажет ететін 330 үй бар немесе 20,3%. Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық (ТКШ) саласында коммуналдық қызметтер көрсету саласының ашықтығын, коммуналдық қызметтер тарифтерінің негізділігін жəне жиналған қаражаттың жұмсалуын қамтамасыз ету бойынша тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласын цифрландыру жəне халыққа көрсетілетін мемлекеттік қызметтерді оңтайландыру жұмыстары жүргізілуде. Тесттік режимде E-SHANYRAQ Бірыңғай зияткерлік ақпараттық жүйесі іске қосылды. 150 көппəтерлі тұрғын үй қосылды, жүйеде техникалық паспорттар 97,4% (888 көппəтерлі тұрғын үй 864) толтырылды. ГАЗБЕН ЖАБДЫҚТАУ Облыстағы 377 елді мекеннің 48%-ы газдандырылған (181 елді мекен).

2018-2027 жылдары 196 елді мекенді газдандыру жоспарлануда (377 е.м немесе 100 пайыз).

2017 жылы облыстық бюджеттен 525 млн. теңге бөлініп, 11 ЖСҚ дайындалды. Оның ішінде алты ауданның 84 елді мекенін газдандыру, Тараз қаласы халқының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін АГРС-1 мен АГРС-2-ні қаланың сыртына шығару қарастырылған. Бұл жобалар құрылыс жұмысымен іске асқан кезде облыстағы газдандырылған елді мекен саны 265-ті құрап, 70% деңгейіне көтеріледі. Газдандырылған елді мекен ішіндегі орталықтандырылған газ торабына қосылмаған халық саны 88 мың адам. Оның 53 мың адамы бар үйлерді есепті жыл соңына дейін газ торабына қосу жоспарланған. Есепті кезеңде аудан əкімдері төмен бағамен, 82 756 теңгеге газ кіргізу жұмысын (Жамбыл-жылу, Теміржолжылу, жеке мердігерлер) атқарды. Атқарылған жұмыстар нəтижесінде жоспар 98,1%-ға орындалды (52 065 адамы бар үйлер). Қалған 35 мың адам Тараз қаласына кейін қосылған (саяжай) елді мекендерде тұратын халық. АУЫЗСУМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ Облыстағы 4 қалада 2019 жылдың 1 қаңтарында орталықтандырылған сумен қамтылғаны 88,0 %-ды құрады: - Тараз қаласы – 356 461 адамның 89,4% қамтылған; - Қаратау қаласы - 29 781 адам 100% қамтылған; - Жаңатас қаласы - 22 068 адам 100% қамтылған; - Шу қаласы - 36 115 адамның 57,2,0% қамтылған.

2018 жылы аудандардағы 19 нысанның құрылысы (8 нысан 2017 ж. өтпелі) жəне 13 жобалық-сметалық құжаттама əзірлеуіне бюджеттен 8,6 млрд.теңге бөлінді.

(17 нысанның құрылысына РБ-тен 7,5 млрд.теңге, 2 нысанның құрылысына жəне 13 жобалау жұмыстарына облыстық бюджеттен 1,1 млрд.теңге бөлінді).

2018 жылы 10 елді мекен ауызсумен қамтылды. Олар: Жамбыл ауданы – Пригородное а., Тоғызтарау а. Қордай ауданы - Аухатты а., Талас ауданы - Қызылəуіт а., Байзақ ауданы - Кеңес, Абай, Мырзатай, Тегістік

ауылдары. Т.Рысқұлов ауданы- Луговое а., Шу ауданы - Қонаев а. Орталықтандырылған сумен қамтылған ауылдық елді мекендер тарифтерінің жоғары болуына жəне су жүйесіне қосылуға қаржы жетіспеушілігіне байланысты 50,0 мың адам су жүйесіне қосылмаған болса, бүгінде олардың 7150-і орталықтандырылған ауызсу жүйесіне қосылды. Жыл ішінде қызмет көрсетуші мекемелердің 1 м3 ауызсуға 50 теңгеден жоғары бекітілген тарифтеріне бюджеттен субсидия алу бойынша жұмыстар жүргізді. Тарифтерді тиімді ету мақсатында облыста «Тараз су» МКК негізінде Бірыңғай оператор құру туралы шешім қабылданған. Нəтижесінде ауылдық елді мекендерді сумен қамту саласына халықаралық қаржы ұйымдарынан инвестиция тартуға қол жеткізіледі.

2019 жылға ре спубликалық бюджеттен Тараз қаласының сумен қамту саласы бойынша 2 жобаға 650,0 млн.теңге, ауылдық елді мекендерді сумен қамтуға 10 жобаға 3,4 млрд.теңге (6 жоба өтпелі – 1542,2 млн.теңге, 4 жаңа жоба – 1898,0 млн.теңге) бөлінді. Осы жобаларға облыстық бюджеттен қосымша қаржыландыруға 10% көлемінде қаражат қарастырылды.

2018 жылы коммуналдық қызметтердің тарифтері төмендетіліп, 2019 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізілді. Оның ішінде: Тұрғындар үшін тауарлық газ бағасы 6,3%-ға төмендеп нəтижесінде 1 м3 үшін 27,7 теңгеден 25,5 теңгені құрады. Жылу энергиясы 11,4 %-ға төмендеп, есептеу аспаптары барларға 1 Гкал үшін 1 897 теңгеден 1 681 теңгені құрады. Есептеу құралдары жоқтарға 4410 теңгеден 3845 теңгеге төмендетілді. Сумен жабдықтау саласында тұрғындар үшін 22,9%-ға төмендетіліп, нəтижесінде 1 м3 үшін 58,5 теңгеден 45,1 теңгеге төмендетілді. Электр энергиясының тарифі 7,2 %-ға немесе 14,95 теңгеден 13,87 теңгеге төмендету күтілуде. ТАБИҒАТ ҚОРҒАУ Жамбыл облысының мемлекеттік орман қорының жалпы аумағы 4427,0 мың га, оның орманды жерлері 2319 мың га.

2018 жылға жергілікті бюджеттен ормандарды қорғау, қорын молайту жəне жаңадан орман өсіру шараларына 360,2 млн. теңге қаржы бөлінді, оның ішінде: мемлекеттік мекемелердің материалдық-техникалық базаларын жақсарту мақсатында – 235,0 млн. теңге, мемлекеттік орман қоры аумағында өртке қарсы профилактикалық іс - шараларды жүргізуге – 57,3 млн. теңге. Ормандарды қалпына келтіру жəне жаңадан орман өсіру шараларын іске асыруға 67,9 млн. теңге қаржыға ерте көктемде орман қоры аумағына сексеуіл жəне тағы басқа орман көшеттері арқылы - 1800 га жəне күзде 3500 га көлемде сексеуіл алқаптары тұқымдары себілді. Жануарлар дүниесін қорғауға, өсімін молайтуға 7,4 млн. теңге бөлінді. Облыс əкімінің бастамасымен Жамбыл облысының биологиялық жəне экологиялық жағдайын жақсарту мақсатында, сирек кездесетін жəне жойылып бара жатқан жануарлар мен құстарды сақтау жəне дамыту туралы декларация қабылданды. Аталған декларацияны облыстағы 5000-ға жуық тұрғындар, кəсіпкерлер, депутаттар жəне мемлекеттік қызметкерлер қолдады. Суармалы аймақты ұлғайту мақсатында жаңа су қоймаларын салу жəне ескі су қоймаларын қалпына келтіру мүмкіндігін анықтау жұмыстары басталды. Осы жұмыстарға 15,0 млн. теңге бөлінді, оның ішінде 10,0 млн. теңгеге топографиялық, геодезиялық жəне геологиялық зерттеулер жүргізілді, жəне 5 жаңа су қоймасы техникалық байқаудан өткізілді («Андас-1», «Андас-2», «Андас-3», Меркі ауданындағы «Тескентоған» жəне Қордай ауданындағы «Тарлыған»). Жамбыл ауданындағы БАМ жəне Жуалы ауданындағы Қайрат, Жарбұлақ, Шетбұлақ жəне Береке: жалпы 5 су қоймаларына ағымды жөндеу жұмыстарын жүргізу мақсатында 5 млн.теңгеге жобалықсметалық құжаттамалар əзірленді. Сонымен қатар «Жамбыл су қоймалары» КММ-нің күшімен 10 су қоймаларын жөндеу жұмыстары жүргізілді. КƏСІПКЕРЛІК Шағын жəне орта кəсіпкерлік субъектілерімен 2018 жылдың қаңтар-қыркүйек айларында 321,3 млрд. теңгенің өнімі өндірілді немесе 2017 жылдың тиісті кезеңіне 105,6% құрады, жұмыспен қамтылғандар саны – 118,0 мың адам (100,8%). Шағын жəне орта кəсіпкерлік субъектілерімен өнім шығарылымы, млрд. теңге

2018 жылы шағын жəне орта кəсіпкерліктің жұмыс істеп тұрған субъектілерінің саны 63,3 мың бірлікті құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 107,8%-ға артқан. Мемлекет басшысының 2018 жылғы 5 наурыздағы «Бес əлеуметтік бастамасы» атты халыққа Үндеуінің төртінші бастамасы - «Шағын несие беруді көбейту» бойынша «Еңбек» 2017-2021 жылдарға арналған нəтижелі жұмыспен қамтуды жəне жаппай кəсіпкерлікті дамыту бағдарламасының» 2-ші бағыты шеңберінде 2018 жылы жаппай кəсіпкерлікті дамытудың - қалаларда жəне моноқалаларда (Тараз, Жаңатас жəне Қаратау) шағын несиелендіру жəне несиені кепілдендіру үшін 1,3 млрд. теңге (оның ішінде шағын несиелендіруге 1 232,8 млн.теңге жəне несиені кепілдендіруге 88,3 млн. теңге) бөлінді. Бөлінген қаржы аясында 2018 жылы 495,1 млн. теңге 46 жобаға берілсе, 21,4 млн.теңгеге 24 жобаның несиелері кепілдендірілді (Тараз қ. – 13,8 млн.теңгеге 21 жоба, Қаратау қ. – 6,4 млн.теңгеге 2 жоба, Жаңатас қ. - 1,2 млн. теңгеге 1 жоба).

2018 жылы «Бизнестің жол картасы – 2020» м е м л е ке т т і к б а ғ д а рл а м а с ы н ы ң « П а й ы зд ы қ ставкаларды субсидиялау» тетігі бойынша 2,1 млрд. теңгеге 53 жоба, «Банк несиелері бойынша кепілдеме беру» тетігі бойынша 601,5 млн. теңгеге 58 жоба, «Өндірістік (индустриалдық) инфрақұрылымды дамыту» тетігі бойынша 492,4 млн. теңгеге 4 жоба жəне гранттық қаржыландыру құралы бойынша 20,0 млн. теңгені құрайтын 7 жоба мақұлданып іске асырылуда. Бағдарламаның төртінші бағытының шеңберінде 2287 кəсіпкерлік субъектілеріне сервистік қолдау көрсетілді. «Бизнес кеңесші» бойынша 1096 тыңдарман оқытылды. «Іскерлік байланыс» компоненті бойынша 38 шағын жəне орта бизнес субъектілері өтініш білдіріп, оның ішінде 10 кəсіпкер Қазақстан-Британ университетінің базасында оқытылып, сертификаттарын алды. Бағдарламаға қатысушы кəсіпорындарда 15 мыңнан астам жұмыс орындары сақталып, 5000-нан аса жұмыс орындары ашылды. БЮДЖЕТ 2018 жылы облыс бюджетіне кірістер бойынша 247,0 млрд. теңге жоспар 251,2 млрд.теңгеге немесе 101,7%ға орындалды, өзіндік кірістер 58,3 млрд. теңгеге немесе 107,8%-ды құрады. Облыс бюджетінің шығыстары 100%-ға орындалып, 262,7 млрд.теңгені құрады, оның ішінде облыс бюджеті қаражаттарының 41,0%-ы (107,8 млрд.теңге) білім беруге, 3,0%-ы (7,9 млрд.теңге) денсаулық сақтауға, 5,0%-ы (13,2 млрд.теңге) əлеуметтік көмек жəне əлеуметтік қамсыздандыруға, 5,6%-ы (14,6 млрд.теңге) мəдениет, спорт, туризм жəне ақпараттық кеңістiкке бағытталған.

2018 жылы мемлекеттік бюджетке 85,8 млрд. теңге салықтар жəне басқа да міндетті төлемдер жиналып, жоспар 108,1%-ға қамтамасыз етілді, түсімдер 2017 жылмен салыстырғанда 5,4%-ға өскен, оның ішінде республикалық бюджетке – 27,5 млрд.теңге, жергілікті бюджетке 58,3 млрд. теңге сомасында түсімдер түскен.

Жамбыл облысы бойынша инфляция деңгейі, %

Облыста тауарларға жəне қызметтерге бағаны тұрақтандыру бойынша жұмыстар жалғасуда. 2018 жылы тұрақтандыру қорына 4295,0 тонна тауар сатып алынып, 1885 тонна өнім өткерілді.

2018 жылы ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілердің қатысуымен 169 ауыл шаруашылық жəрмеңкесі өткізілді, онда 702,6 млн. теңгеге өнім сатылды. ƏЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ 2018 жылы 74,5 мың адамға 2,6 млрд. теңгенің атаулы əлеуметтік көмегі, 6,5 мың отбасына 290,2 млн.теңгенің тұрғын үй көмегі, өмірдің қиын жағдайында қалған 11,5 мың азаматқа 358,4 млн.теңгенің материалдық көмегі, 1,5 мың мүгедек баланы үйде оқытуға 66,2 млн. теңгенің көмегі, ауылды жерде тұратын əлеуметтік сала мамандарына отын сатып алуына 27,0 мың адамға 245,5 млн. теңгенің əлеуметтік көмегі көрсетілді. Көмек тағайындалған отбасыларынан 5869 жұмыс жасындағы азаматтар əлеуметтік қолдаудың белсенді түрлерімен қамтылып, оның 2816 адамы тұрақты жұмыс орындарына, 1674 адам ақылы қоғамдық жұмыстарға, 72 адам жастар практикасына, 902 адам кəсіби оқуға, 401 адам əлеуметтік жұмыс орындарына тартылды. Атаулы əлеуметтік көмек алушылардың қатарынан (шартты ақшалай көмек) жұмыспен қамтуға жəрдемдесудің белсенді шараларына тартылғандарының үлес салмағы 22,1% (14669 адам) құрады, жоспар - 20,8%. ЕҢБЕК НАРЫҒЫ 2018 жылдың 3-тоқсанында 2017 жылдың сəйкес кезеңімен салыстырғанда жалдамалы жұмыс істейтін халықтың саны 29,1 мың адамға артып, 326,1 мың адамды құрады. Осы аралықта нəтижесіз өзін-өзі жұмыспен қамтығандардың саны 44,9 мың адамнан 10 мың адамға дейін төмендеді. Жұмыссыздық деңгейі 4,9%-ды құрады. «Еңбек» 2017-2021 жылдарға арналған нəтижелі жұмыспен қамтуды жəне жаппай кəсіпкерлікті дамыту» бағдарламасы шеңберінде қаралған 12,4 млрд. теңге толық игеріліп, 2018 жылы Бағдарламаға 39386 адам қатысты. Бағдарлама аясында 31220 адам жұмысқа орналасса, оның ішінде 68,9%-ы (21496 адам) - тұрақты жұмысқа орналасты. Бағдарламаның 1-ші бағыты аясында «Бағдарламаға қатысушыларды техникалық жəне кəсіптік біліммен жəне қысқа мерзімді кəсіптік оқумен қамтамасыз ету» кəсіптік даярлауға 770 адам, қысқа мерзімді кəсіптік оқуға 4212 адам жолданды. Бағдарламаның 2-ші бағыты «Жаппай кəсіпкерлікті дамыту» бойынша «Бастау-Бизнес» жобасы аясында 1904 адам кəсіпкерлік негіздеріне оқуға жолданып, 1745 адам оқуын аяқтады, шағын несиеге 6,3 млрд.теңге қаралып, 1061 адам несие алды, несие алушыларда қосымша 612 жұмыс орны ашылды, 30 адамға 7,2 млн. теңгенің гранты берілді. Бағдарламаның «Халықты жұмыспен қамтуға жəрдемдесу жəне еңбек ресурстарының ұтқырлығы арқылы еңбек нарығын дамыту» атты 3-ші бағыты аясында əлеуметтік жұмыс орындарына 1459 адам əлеуметтік жұмыстарға жолданып, жұмыстарын аяқтаған 1255-і тұрақты жұмыстармен қамтылды. Жастар практикасына 2686 түлек жолданып, жұмысын аяқтаған 2261-нің 1591-і тұрақты жұмыс орындарына орналастырылды. Сол сияқты, ақылы қоғамдық жұмысқа 5579 адам тартылды. Барлығы 16 инфрақұрылымдық жоба іске асырылып, 854 жұмыс орындары құрылды. Солтүстік өңірлерге Жамбыл облысынан 2018 жылы барлығы 198 отбасынан 739 адам қоныс аударды.

ХАЛЫҚТЫ РЕСМИ ЖƏНЕ НƏТИЖЕЛІ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУҒА ЖƏНЕ ЕҢБЕК ӨНІМДІЛІГІН АРТТЫРУҒ А ЖƏРДЕМДЕСУ 2018 жылы ауылдық округ бюджеттері кірістер бойынша 12,7 млрд.теңгеге неме се 102,6%-ға орындалды, оның ішінде меншікті кірістері 2,4 млрд. теңгеге немесе 115,9%-ға орындалып, бюджетке 327,0 млн.теңге артық түскен. Ауылдық округ бюджеттерінің шығыстары 12,3 млрд.теңгеге немесе 99,9%-ға орындалған. ЖЕКЕШЕЛЕНДІРУ Жекешелендірудің Кешенді жоспарына сəйкес Жамбыл облысында 37 ұйым бəсекелестік ортаға беруге жатады. Бүгінгі таңда 29 ұйым бəсекелестік ортаға берілді, оның ішінде 14-і сенімгерлік басқаруға берілді, 15-і 2,0 млрд. теңгеге сатылды. Сонымен қатар 6 ұйым таратылды, тарату сатысымен қайта ұйымдастыру кезеңіндегілері – 2. ИНФЛЯЦИЯ

2018 жылдың желтоқсан айында инфляция деңгейі 2017 жылдың желтоқсанына 105,2%-ды құрады (ҚР – 105,3%). Азық-түлік тауарлары бойынша тұтыну бағалары – 5,2%-ға, азық-түлік емес тауарлар – 6,6 %-ға, ақылы қызметтер – 3,8%-ға көтерілді.

2018 жылы мəртебесі анықталмаған 208267 адамның 68,0%-ның мəліметтері өзектендірілді (141 671). Оның ішінде 50478 жалдамалы қызметкерлерге жұмыс берушілер міндетті зейнетақы төлемдерін төлей бастаса, 959 адам кіріс органдарында жеке кəсіпкер ретінде тіркелді. Сонымен қатар үй-үйді аралау барысында жұмыссыздар мен өз бетінше жұмыспен қамтылғандарды «Еңбек» 2017-2021 жылдарға арналған нəтижелі жұмыспен қамту жəне жаппай кəсіпкерлікті дамыту мемлекеттік бағдарламасы аясында жұмыспен қамтудың белсенді шараларымен тарту жұмыстары жүргізілді.

2018 жылы жұмыспен қамтудың белсенді шараларына тартуға мұқтаж 11675 адамның ішінен 8983 адам (76,9%) бағдарламаға тартылды. ХАЛЫҚТЫҢ ТАБЫСЫ Халықтың жан басына шаққандағы номиналды ақшалай табысы 2018 жылдың 3-тоқсанында 62220 теңгені құрап, 2017 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 10,4%-ға, нақты – 4,6%-ға өсті. Бір қызметкердің орташа айлық еңбекақысы 2018 жылдың 4-тоқсанына 114705 теңгені құрады, бұл 2017 жылдың тиісті кезеңінен номиналды 7,2%-ға, нақты – 1,9%-ға артты. Ең төменгі күнкөріс деңгейі мөлшері 2018 жылы 24237 теңгені құрап, 2017 жылмен салыстырғанда 13,7%-ға өсті.

4 12 а пан, 2019 жыл

JYL QORYTYNDYSY

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫНЫҢ 2018 ЖЫЛҒЫ ӘЛЕУМЕТТІКБІЛІМ БЕРУ

коэффициенті 2017 жылмен салыстырғанда 1,5 %-ға төмендеп, 6,39-ды құрады (2017 жылы – 6,49). Аналар өлімінің көрсеткіші 34,4 пайызға төмендеді, 100 мың тірі туған нəрестеге есептегенде 8,0-ді (2017 жылы –12,2), нəрестелік өлім көрсеткіші 1000 тірі туған нəрестеге есептегенде 7,7%-ге төмендеп, 7,1-ді құрады (2017 жылы – 7,7).

Білім беру жүйесіне 2018 жылы 107,8 млрд. теңге бөлінді (2017 жылы- 98,4 млрд. теңге). Осының нəтижесінде облыстың білім мекемелерінің материалдық-техникалық базасы артып, білім деңгейінің өсуіне қол жеткізілді.

медициналық ұйымның 364-і) Интернет желісіне қосылған. «Алғашқы медициналық-санитарлық көмек» ұйымдарында медициналық ұйым қызметкерлері мен халықтың цифрлық сауаттылығын оқыту үшін 20 цифрлық бекет құрылды. Медициналық ұйымдар қызметкерлерінің 100%-ы цифрлық сауаттылықты арттыру курсынан сəтті өтті жəне Жамбыл облысы бойынша 489 мыңнан астам халық медициналық құжаттаманы қағазсыз жүргізуге оң əсер етеді.

57 мыңнан астам пайдаланушыны белсенді пайдалана отырып, медициналық ұйымдардың 10,8%-на (43 медициналық ұйым) медициналық ақпараттық жүйе (МАЖ) жəне 2 мобильді қосымша енгізілді. Сондай-ақ қаланың 12 медициналық ұйымдарында «E-Kezek» электрондық кезек жобасы енгізілді, бұл кезекті 1,5 есеге қысқартуға мүмкіндік берді. МƏДЕНИЕТ

Мектепке дейінгі білім мекемелерінің желісін кеңейтуге ерекше назар аударылды. Бүгінгі күні 532 (381-балабақша, 151-шағын орталық) мектепке дейінгі білім мекемелерінде 54582 бала тəрбиеленуде (2017 жылы 477 мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында 51746 бала тəрбиеленді).

2018 жылы 66 мектепке дейінгі білім беру мекемесі ашылып, облыста оқу жəне тəрбиемен қамтылған 1-6 жас аралығындағы балалар үлесі 68%-дан 84%-ға (респ. – 77, 1%), 3-6 жас аралығында 90,2%-дан 98 %- ға өсті (респ. – 95,2%).

2018 жылы жекеменшік мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының саны 60 бірлікке өсіп, 156-ға жетті (152 балабақша, 4 шағын орталық). Онда 14334 (29,3%) бала тəрбиеленуде (2017 жылы - 96 мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында- 10195 бала). О бл ы с о қ у ш ы л а р ы р е с п убл и ка л ы қ ол и м п и а д а н ы ң қорытындысы бойынша 7 жыл қатарынан, республикалық ғылыми жарыстардың қорытындысы бойынша 6 жыл қатарынан І-ші орындарды иеленді. Облыс бойынша халықаралық, ре спубликалық пəн олимпиадалары мен ғылыми жарыстарға қатысқан 257 оқушының 143-і (55,6%) жеңімпаз атанды (22 алтын, 35 күміс, 86 қола). Дарынды ер балаларға арналған «БІЛІМ-ИННОВАЦИЯ» мектеп-интернаты республикалық олимпиадаларда 10 жыл қатарынан «Үздік олимпиада мектебі» атағын иеленді.

Балабақшаға кезекке қою жəне жолдама беру, 1-сыныпқа қабылдау 100% автоматтандырылды. Барлық мектептерге қызметкерлер мен педагогтерді жұмысқа қабылдаудың автоматтандырылған жүйесі енгізілді. Колледждерге электронды оқыту жүйесі 100%-ға енгізілді, 5 колледжге «Қауіпсіз колледж» жобасы енді, 5 колледжде электронды қызмет көрсету орталықтары ашылды.

2018 жылы білім нысандарының материалдық-техникалық жабдықталуына 1,9 млрд. теңге бөлінді (жаңа модификациялы кабинеттер, компьютерлер, мектеп жəне балабақша жиһаздары, асхана жабдықтары жəне т.б.). Білім нысандарының құрылысына 2018 жылы 5 млрд. теңге бөлініп, 14 білім нысанының (14 мектеп) құрылысы жүргізілді, жаңа оқу жылында 9 нысан пайдалануға берілді (9 мектеп) (2017 жылы- 6,3 млрд. теңге бөлініп, 20 білім нысанының құрылысы жүргізіліп, 5 мектеп, 3 мектепке қосымша ғимарат, 1 мектептің ғимаратын қайта жаңғырту, 1 колледжге қосымша ғимарат, 1 кəмелетке толмағандардың бейімдеу орталығы, пайдалануға берілген болатын).

2018 жылы 15 білім нысанын күрделі жөндеуден өткізуге 2,3 млрд. теңге бөлінді (2017 жылы 20 білім нысанын күрделі жөндеуге 2,7 млрд.теңге,135 білім нысанын ағымдағы жөндеуден өткізуге 425,5 млн. теңге бөлінген).

2018-2019 оқу жылында 48 техникалық жəне кəсіптік білім беру ұйымы жұмыс істейді. 33 колледжге 62 мамандық бойынша 5024 орынға мемлекеттік білім тапсырысы бөлінді (2017-2018 оқу жылында 4993, яғни 31 орынға артық). Оның 3324-і (66,1%) жұмысшы мамандықтары. «Баршаға арналған тегін техникалық жəне кəсіптік білім беру» бағдарламасы бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысы 9 колледжге 11 мамандық бойынша 770 орын бөлінді.

2018-2019 оқу жылында 35 колледжде 38 мамандық бойынша (2017-2018 оқу жылында 33 колледжге 35 мамандық) оқытудың дуальды жүйесі енгізілді, оған 3428 студент қамтылды. 193 əлеуметтік серіктестермен 3428 келісім шарттар жасалды. Облыста 2 колледжді базалық алаң ретінде қайта жабдықтау жұмыстары жүргізіліп, оған 426,5 млн.теңге қаржы бөлінді (Жамбыл политехникалық жоғары колледжі, Құлан ауыл шаруашылығы колледжі). Жамбыл политехникалық жоғары колледжі 8 құзыреттілік бойынша (химия, энергетика, құрылыс, механатроника, машина жасау бағыттары) құзыреттілік орталығы, Құлан ауыл шаруашылығы колледжінде жаңғырту үшін заманауи үлгідегі қондырғылар орнатылып, жылыжай, мал дəрігерлік клиникасы ашылды.

Облыстың əлеуметтік мəні бар аурулар бойынша жағдайы тұрақты. Кешенді іс-шараларды тиімді іске асыру туберкулез бойынша жағдайды тұрақтандыруға мүмкіндік берді. Туберкулез бойынша эпидемиологиялық жағдай жақсарып, аурушаңдық 2,5%-ға (100 мың тұрғынға 51,5-тен 50,3-ке дейін,) жəне өлім 8,6%-ға (100 мың тұрғынға 2,3-тен 2,1-ге дейін,) төмендеді.

Туберкулезге қарсы күресте науқастарға жəне олардың отбасыларына əлеуметтік көмек көрсетудің маңызы зор. Жыл сайын жергілікті атқарушы органдары тарапынан туберкулезбен ауыратын науқас адамдарға көрсетілетін əлеуметтік көмектің көлемі артуда. Мəселен, 2017 жылы - 78,2 млн. теңге, 2018 жылы - 106,8 млн. Облыс бойынша 21 онкологиялық, 22 маммологиялық жəне 40 қарау кабинеттері жұмыс жасайды. 2018 жылы қатерлі ісіктен аурушаңдық көрсеткіші 140,9 -дан 139,9-ға дейін, яғни 0,7%-ға төмендеді, өлім көрсеткіші 75,4-тен 63,9-ға, яғни 16%-ға дейін төмендеген.

Уақтылы жүргізілген скринингтік тексерулер нəтижесінде қан айналымы жүйесінен аурушаңдық көрсеткіші 2,7 пайызға төмендеді (2017 жылы – 2950,7; 2018 жылы – 2869,4). Қан айналымы жүйесінен өлім көрсеткіші 10,2 пайызға төмендеп, 100 мың адамға шаққанда 122,0 құрады (2017 жылы – 136,0).

Бүгінде облыста мəдениет, архив мекемелерінің саны 549-ды құрады. Мəдениет саласын дамытуға жергілікті бюджеттен 2018 жылы 5,5 млрд. теңге бөлінді.

2018 жылы облыста 3 музей қолданысқа берілді: Қордай ауданы Əлжан ана ауылдық тарихи музейі, Жуалы аудандық тарихи-өлкетану музейі жəне Тараз қаласы Қ.Рысқұлбеков саябағында «Желтоқсан-86» орталығы. Тараз қаласының саябақтары, скверлерлері жаңартылып, Б.Момышұлы атындағы «Ерлік» мемориалдық кешені бой көтерді. Кешенге «Б.Момышұлы» ескерткіші, «Мəңгілік алау» ескерткіштері көшірілді. Осы жұмыстардың аясында 105050 Ұлы Отан соғысына қатысушыларының тізімі арнайы мəрмəр тақтаға қашалып жазылды. «Ерлік» ақпараттық сайты ашылды. Сонымен қатар Жамбыл Жабаев ескерткіші, Қайрат Рысқұлбеков атындағы саябақ жəне Қайрат Рысқұлбеков ескерткіші қайта жаңғыртылып, «Тəуелсіздік ұшқыны» алауы, «Ғибрат» орталығы, «Желтоқсан толқыны» субұрқағы жəне Бауыржан Момышұлы атындағы «Жеңіс» саябағында Тыл еңбеккерлеріне, «Чернобыль» атом электростансасының зардабын жоюға қатысушыларға, Ауғанстан соғысы ардагерлеріне арналған есерткіштер ашылды. «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын іске асыру аясында «Электронды архив» ақпараттық жүйесі бағдарламасын енгізу үшін жергілікті бюджеттен 15 млн. теңге бөлініп, Жамбыл облыстық мемлекеттік архивіне «Электрондық архив» ақпараттық жүйесі бағдарламасы орнатылды. Қазіргі таңда облыстағы тарих жəне мəдениет ескерткіштерінің саны 3 368-ді құрайды. Оның ішінде: 741 тарихи – мəдени ескерткіш мемлекеттік тізімге алынған. 30 ескерткіш Республикалық дəрежедегі ескерткіштер болса, оның 5-уі ЮНЕСКО-ның «Бүкіл əлемдік Мəдени Мұра» тізіміне алынып, Халықаралық дəрежедегі ескерткіштер мəртебесіне ие. Ал қалған 2627 тарих жəне мəдениет ескерткіштері алдын ала тізімге алынған. «Əулиеатаның киелі жерлерінің картасы» жобасы іске асырылып, жоба аясында «JADIGER» ЖШС тарапынан жүргізілген ғылыми экспедиция жұмыстарының нəтижесінде арнайы веб сайт құрылып, облыстағы киелі жерлердің электронды картасы дайындалды. Нысандардың 3Д моделі мен панараммалық көріністері жасалып, кітап-альбом жəне мультимедиялық өнімдер шығарылды. Облыста 201 Мəдениет үйлері мен клубтар тұрғындарға мəдени-көпшілік қызмет көрсетіп келеді. Облыстағы 766 клуб құрылымдарына 8490 адам тартылған. 58 ұжымда «Халықтық», «Үлгілі» атағы бар. Мəдени, рухани, ақпараттық білім беру орталығы саналатын 288 мемлекеттік кітапхана облыс халқына қызмет көрсетіп отыр. 2018 жылы облыс кітапханаларының кітап қоры 3,5 млн. дананы құрап, оның мемлекеттік тілдегісі 1,8 млн. данаға жетті. Бүгінгі таңда облыс бойынша 288 кітапхананың Интернетке қосылғаны – 273. Компьютермен қамтылған кітапханалар саны – 282. Облыс театрлары 72750 көрерменге 458 қойылым ұсынып, репертуарларын толықтыру мақсатында əртүрлі жанрда 18 жаңа қойылым сахналады. Жамбыл облыстық филармониясы 2018 жылы 340 концерт ұйымдастырып, оған 150 100 көрермен қамтыды. Облыс музейлерінің қорындағы экспонаттар саны 2214-ке ұлғайды.

2018 жылы 3266 кинокөрсетілім қойылып, 123221 көрермен қамтылды. Есепті жылы облыс көлемінде ұлттық құндылықтарды жаңғырту мен ұлттық өнерді насихаттауға бағытталған 7 мыңнан аса іс-шаралар ұйымдастырылды. Оның ішінде 1 халықаралық, 4 республикалық, қалғандары облыстық жəне аудандық деңгейдегі шаралар. ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ ЖƏНЕ СПОРТ

Облыс бойынша ҰБТ-дегі орташа балл 89,4-ті құрады. 2017 жылмен салыстырғанда 11,5-ке жоғары (2017 жыл – 77,9 балл). Жаңартылған білім беру мазмұнына облыстың барлық мектептерінің (446 мектеп) 1-3 жəне 5-8 сыныптары көшті. 2019 жылы – 4, 9, 10 сынып, 2020 жылы – 11 сынып оқушылары көшеді.

2018 жылы 5434 педагог жаңартылған білім беру мазмұны бойынша оқу курстарынан өтті (жалпы 2016-2018 жылдары 15840 мұғалім оқытылды). Республикалық, халықаралық деңгейде өткізілген байқауларда 1229 педагог жеңімпаз атанды (2017 жылы- 508 мұғалім). Республикалық байқаудан 4 педагог «Үздік педагог» атағын иеленіп, олардың əрқайсысына 2,4 млн. теңге көлемінде сыйақы берілді (2017 жылы – 4 педагог).

2018 жылы облыстық Айша бибі атындағы дарынды қыз балаларға «Білім-Инновация» мектеп-интернаты «Үздік мектеп» байқауының жеңіпазы атанып, 22 млн. 627 мың теңге көлемінде облыс əкімінің грантын иеленді. Облыс мектептеріне үш тілде білім беру кезең-кезеңімен енгізілуде. 2018-2019 оқу жылында 277 мектепте физика, химия, биология, информатика пəндері ағылшын тілінде оқытылады (2017-2018 оқу жылында - 45 мектеп). Оларға барлығы 755 мұғалім сабақ береді. Облыстың 40 мектебінде «Назарбаев зияткерлік мектептерінің» іс-тəжірибесі таратылуда (2017 жылы- 7 мектеп). Үш тілде оқытуға көшу бойынша жаратылыстану пəндерінен сабақ беретін 1056 мұғалім кəсіби даярлық курсынан өтті (А1 деңгейі – 212, А2 деңгей – 52, В1 деңгей –126, В2 деңгей – 666).

2018 жылы облыста дене шынықтыру жəне спортпен жүйелі түрде шұғылданушылар қатары 327,4 мың адамды немесе 29,1%-ды құрады. Бұл көрсеткіш 2017 жылмен салыстырғанда 7,8 мың адамға (319,6 мың адам) өсіп отыр.

СТУДЕНТ ЖАСТАРДЫҢ ЖАТАҚХАНАДАҒЫ ЖАҒДАЙЫН ЖАҚСАРТУ Облыстағы 3 жоғары оқу орнының екеуінде жалпы сыйымдылығы 1264 орынға арналған жатақханалары бар (ТарМУ - 804, ТарМПУ 460). 1637 студентке жатақхана керек (ТарМУ - 657, ТарМПУ - 780, ТИГУ - 200).

1. Тараз мемлекеттік университетінің 1,5 гектар жеріне құны 1,3 млрд. теңгеге 500 орындық жатақхана соғу бойынша жұмыстар жүргізуде, бүгінде инвестор анықталған.

2. Тараз мемлекеттік педагогикалық университеті 0,7 гектар жерде 1,1 млрд.теңгеге 400 орындық жатақхана құрылысын бастауды жоспарлап отыр.

3. Тараз инновациялық-гуманитарлық университеті Тараз қаласынан бұрынғы қонақ үйін сатып алу арқылы жатақхана мəселесін шешіп отыр. Бүгінде күрделі жөндеу жүмыстары жүргізілуде. Сонымен қатар облыстағы 3 колледжге 750 орындық жатақхана салу қажет. Оның ішінде: 1. Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық колледжі (жатақханаға қажеттілік – 300 орын).

2. Жамбыл медицина колледжі (жатақханаға қажеттілік - 350 орын).

3. №9 Меркі колледжі (жатақханаға қажеттілік - 100 орын). Жатақхана құрылысына 4,2 га жер телімі бөлінді, тиісті құжаттар дайын. Құрылысы жоспарланған жатақханалардың жобалық құжаттамаларын əзірлеу үшін инвесторлармен тиісті жұмыстар атқарылуда.

2018 жылы жергілікті бюджет есебінен денсаулық сақтау ұйымдарының материалдық-техникалық базасын нығайтуға 3,3 млрд. теңге бөлінді, оның ішінде 2,5 млрд. теңгеге 805 бірлік медициналық техника, мемлекеттік-жекешелік əріптестікке 37,5 млн. теңге бөлініп, 136 дана құрал-жабдық, 516,1 млн.теңгеге 1013 бірлік өзге де техника сатып алынды. Жедел медициналық жəрдем жəне бастапқы медициналықсанитариялық көмек ұйымдарының жедел көмек қызметі үшін 252,9 млн. теңгеге 27 санитарлық автокөлік сатып алынды.

2018 жылы жетіспейтін дəрігерлер үлесі 30-ға дейін төмендеді. 2018 жылы облысқа 122 жас маман келіп, оның 102-сі ауылдық жерге (12 аудандық маңызы бар қалаларға) орналастырылды. Ауылдық жерге орналасқан жас мамандарға əлеуметтік қолдау көрсету мақсатында, жергілікті бюджеттен 60,8 млн. теңге бөлінді.

ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ Денсаулық сақтау саласының бюджеті 2018 жылы 55,4 млрд. теңгені құрады (2017 жылы – 59,1 млрд.теңге). Оның ішінде тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі – 43,93 млрд. теңге (2017 жылы – 34,2 млрд.теңге).

Облыс бойынша 76 мектептен тыс мекемелерде (60 мемлекеттік, 6 мемлекеттік емес мектептен тыс мекемелер мен 10 қала сыртындағы сауықтыру лагерлері) 60067 (27,0%) оқушы қосымша білім берумен қамтылған. Жалпы облыс бойынша 2018 жылы қосымша білім берудің барлық түрімен қамтылған оқушылар үлесі - 92,3%-ды құрап отыр (2017ж. – 47172 оқушы немесе 22%).

2018 жылы оқушыларға ІТ саласы бойынша терең білім беру мақсатында облыс орталығында 300 орындық мамандандырылған IT лицей-интернат, 14 IT-сыныбы ашылды. Робототехника кабинетінің саны 7%-дан 34%-ға жетті (152 мектеп). Жоғары жылдамдықтағы Интернетпен қамтамасыз ету 71%-дан 94,8 %-ға жетті.WI-FI желісімен қамту 31%-дан 96%-ға көтерілді. Электрондық журналдармен күнделіктер қолданатын мектептердің үлесі 100%-ға жетті (2017 ж.- 33%). Оқу кабинеттерін компьютермен жабдықтау 21%-дан 65,6%-ға өсті (мұғалімдер компьютері - 7158 дана, оқушылар компьютері - 24257 дана).

2018 жылдың қорытындысы бойынша облыс тұрғындарының орташа өмір сүру ұзақтығы 72,43 жасты құрады. Жалпы өлім – жітім

2018 жылы республикалық жəне облыстық бюджеттен 9 денсаулық сақтау нысандарының (1 ДА, 2 ФАП, 6 МП) құрылысын салуға 521,2 млн. теңге жəне 6 денсаулық сақтау нысандарын күрделі жөндеуден өткізуге 111,5 млн. теңге көлемінде қаржы қарастырылып, игерілді. Онкологиялық диспансердің құрылысына республикалық бюджеттен 250,0 млн. теңге, жергілікті бюджеттен 4,5 млн. теңге қарастырылып, игерілуде, аяқталу мерзімі 2018-2020 жж.

«100 нақты қадам» – Ұлт жоспарының 81-қадамына сəйкес 2018 жылдың қараша айында 120 орындық «Айша бибі» санаторийі сенімгерлік басқаруға берілді. Сонымен қатар жергілікті бюджеттен 36,4 млн. теңгеге Əлжан ана дəрігерлік амбулаториясына ғимарат сатып алынды. Мемлекеттік-жекешелік əріптестік шеңберінде 29 нысанның құрылысы жүзеге асырылды. Жалпы құны 719,9 млн. теңге. Денсаулық сақтау саласында медициналық ұйымдарда 97,5%-ға қағазсыз медициналық құжаттаманы жүргізу (бастапқы медициналық құжаттаманың 121 нысанының 118-і) енгізілді. Халықтың 68,8% -ы (770 195 төлқұжат) электрондық денсаулық паспорттарына қолжетімділікпен қамтамасыз етілген, медициналық ұйымдардың 100%-ы компьютерлермен жабдықталған жəне 92%-ы (398

2018 жылы спорт саласына 6,1 млрд. теңге бөлінсе (2017 жылы 6,8 млрд. тг.), материалдық-техникалық базаны нығайтуға 119,3 млн. теңге бөлінді.

2018 жылы Астана қаласының 20 жылдық мерей тойы қарсаңында облыс бойынша 5 спорт нысаны ашылып, халық игілігіне берілді. Сонымен қатар облыс бойынша дене шынықтыру жəне спортпен шұғылдану үшін аулаларда, парктерде жəне саябақтарда барлығы 16 стритворкаут алаңшасы қолданысқа берілді (Байзақ – 4, Жуалы – 4, Сарысу – 2, Талас – 2, Меркі - 4). Облыс бойынша тұрғындардың спортпен жүйелі түрде шұғылдануы үшін қолжетімді 1605 спорт нысаны анықталды. Оның ішінде 517-сі Тараз қаласында, 1088-і аудандарда орналасқан. Бұл көрсеткіш 2017 жылмен салыстырғанда 354 нысанға өскен. Жалпы 2018 жылы облыс спортшылары жалпы 1547 медальға қол жеткізді. Оның ішінде: Əлем, Азия чемпионаттары мен Кубогы жолындағы халықаралық жарыстарда 596 медальға (225 алтын, 177 күміс жəне 194 қола), Қазақстан Республикасы чемпионаттары мен Кубоктарында 951 медальға (335 алтын, 250 күміс жəне 366 қола) ие болды. Сонымен қатар 17 спортшы халықаралық дəрежедегі спорт шебері, 105 спортшы «ҚР спорт шебері» жəне 1 жаттықтырушы «Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы» жоғары атағына ие болды. Жамбыл облысынан – 893 спортшы (ересектер-280, жастар-215, жасөспірімдер-398) спорт түрлерінен Қазақстан Ұлттық Құрама командасының мүшелері атанды.

2018 жылдың басты оқиғасы Индонезияның Джакарта мен Палембанг қалаларында өткен XVІІІ – жазғы Азия ойындарына спорт түрлері бойынша ҚР Ұлттық құрама командасы сапында Жамбыл облысынан 26 спортшы қатысып, 22 медаль (2 алтын, 16 күміс, 4 қола) иеленді. Бұл нəтиже еліміздің өңірлері арасында Алматы қаласы мен Түркістан облысынан кейінгі 3 көрсеткіш болып отыр. Соның ішінде облыс спортшыларының нəтижелері төмендегідей: Каратэ-додан 68 кг салмақ дəрежесінде Гузалия Гафурова жеңімпаз атанды. Су добынан ҚР Ұлттық құрама командасының сапында Əлтаев Алтай қатысып, І орын иеленді. Бокстан Асланбек Шымбергенов (69 кг) пен Əбілхан Аманқұл (75 кг) күміс жүлдегер атанды. Су добынан Қазақстан əйелдер құрама командасы («Айша бибі» су добы клубы) – күміс жүлдеге ие болды. Жеңіл атлетикадан (эстафеталық жүгіру (4х100, 4х400) Голендова Светлана 2 қола медальға, таеквондодан +80 кг салмақ дəрежесінде Руслан Жапаров, жүзуден (4х100) Əділ Қасқабай қола жүлдегер атанды. Сонымен қатар пара Азия ойындарында Зульфия Габидуллина 1 алтын, 2 күміс жəне 1 қола медаль иеленді.

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

5 12 а пан, 2019 жыл

JYL QORYTYNDYSY

ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ КӨРСЕТКІШТЕРІ ТУРИЗМ

2018 жылғы 9 айдың қорытындысы бойынша облыста келушілерді орналастырумен 168 нысан шұғылданған, ондағы орналастыру орындары 1993 нөмірге есептеліп, олардың біржолғы сыйымдылығы 3784 төсек-орынды құрады. Олармен 84 917 адамға қызмет ұсынылып, қызмет көрсетілген келушілердің саны өткен жылғы тиісті кезеңмен салыстырғанда 10,9%-ға артты. ТУРИСТЕРДІ ОРНАЛАСТЫРУ ОРЫНДАРЫНЫҢ САНЫ, ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТІЛГЕН АДАМДАР САНЫ

Есепті кезеңде орналастыру орындарында 1120,1 млн.теңгенің қызметі көрсетілген, қызметтердің көлемі өткен жылғы сəйкес кезеңмен салыстырғанда 20,7%-ға артты.

2018 жылғы 9 айдың қорытындысы бойынша резидент емес келушілердiң саны 41,6%-ға артты, ал резиденттер бойынша 10,1%-ға артты. Бүгінгі таңда облысымызда 44 туристік ұйым, 1 киіз үй қалашығы, 10 балалар-сауықтыру лагерлері, 8 демалыс орындары, минералды сулар жəне бірегей шипалы балшықтармен емдейтін 6 санаторлық-курорттық шипажайлар халыққа қызмет көрсетуде. Жамбыл облысында 3367 тарихи-мəдени ескерткіш бар, оның ішінде: ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мəдени мұра тізіміне енген 5 нысан, республикалық маңызы бар 25 жəне 3337 жергілікті маңызы бар ескерткіштер, 3367 ескерткіштің 2934-і археологиялық ескерткіштер, 433 ескерткіші қала құрылысы жəне сəулет ескерткіштері.

полиция қызметін материалдық-техникалық жабдықтауға 399,4 млн. теңге бөлінді. Қоғамдық тəртiпті сақтауға үлес қосқан азаматтарды көтермелеуге жергілікті бюджеттен 1,1 млн. теңгеге жуық (2017 – 1,0 млн. теңге) қаржы бөлініп, 68 азамат қаржылай көтермеленді.

2018 жылы жалпы қылмыстар 22,1 % -ға (11834-тен 9217-ге), оның ішінде бөтеннің мүлкін ұрлау деректері 22,3% -ға (7052-ден 5476-ға) төмендеді. «Электрондық қылмыстық іс» («е-Уд») бойынша 2018 жылға 108,3 млн. теңге жергілікті бюджет есебінен жұмсалды (оның 56,2 млн. теңгесі қажетті жабдықтар алуға, 52,1 млн. теңге байланыс қызметіне бөлініп отыр). Сыбайлас жемқорлық бойынша 2018 жылы 81 тұлғаға қатысты 110 қылмыстық іс қозғалып, 2017 жылмен салыстырғанда 37,5 пайызға төмендеді (2017 ж. 109 тұлғаға қатысты 176 қылмыстық іс қозғалған). Аталған 110 қылмыстық істің 82-сі бойынша тергеу амалдары аяқталып, 79-ы сотқа жолданып жəне оның 3-еуі бойынша қылмыстық іс тоқтатылған. Қазақстанның барлық қалаларын қоғамдық қауіпсіздікті мониторингілеу жүйелерімен қамтамасыз ету бойынша фотобейне тіркеу жəне бейнебақылау жүйесі енгізілуде. Облыста камералардан алынған деректерді мониторингілеу жəне талдау мақсатында жедел басқару орталығы (ЖБО) жұмыс істейді. Бүгінгі таңда облыс бойынша орнатылған камералардың үлесі 2018 жылы жоспарланғандардың 70%- ын (1000-нан 700-і) құрайды. РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ

Өңірде Мемлекет басшысының бағдарламалық мақаласының негізгі аспектілерін тиімді іске асыру бойынша тиімді шаралар қабылданды. Осыған байланысты өңірлік Жобалық офис, Өңірлік комиссия, Өңірлік жұмыс тобы, Сарапшылар кеңесі жұмыс атқарады. «Рухани жаңғыру» бағдарламасын жүзеге асыру бекітілген жоспарға сай атқарылуда. 2018 жылы 1,4 млрд. теңгеге 149 жоба жүзеге асырылды. Оның ішінде жергілікті бюджеттен 369 млн. теңге бөлініп, демеушілер есебінен 1 млрд. теңге тартылды. Ұйымдастырылған іс-шараларға 500 мыңнан астам адам тартылды.

ЖАСТАР САЯСАТЫ Өңірде 240 222 жас (қалада- 90 763, ауылдық елді мекенде- 149 459) бар. Жастар жалпы облыс халқының 21,5 пайызын құрайды.

2018 жылы облыста мемлекеттік жастар саясатын жүзеге асыруға 574,6 млн.теңге қаржы қарастырылды.

Жастар арасындағы қоғамдық-саяси ахуал тұрақты. Жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейі 2,1 пайызды құрады (2017 жылғы 9 айда – 3,7%). Бұл басқа өңірлер арасындағы ең төменгі көрсеткіш. Республика бойынша көрсеткіш – 3,9 пайыз.

2018 жылы республикалық жəне облыстық бюджеттен бөлінген 48 млн. теңгеге 1305 түрлі санаттағы жастар «Жасыл ел» еңбек жасақтары сапында еңбек етті. Одан бөлек, жоғары жəне арнаулы орта оқу орындарындағы жəне жұмыссыз 253 жас құрылыс нысандарында маусымдық еңбекпен қамтылды. Өңірде Білім жəне ғылым министрлігі мен Дүниежүзілік банктің бірлескен «Zhas Projeсt» жастар корпусын дамыту жобасы аясында 206 жоба іске асырылды. Нəтижесінде өңірге 400 млн. теңге көлемінде инвестиция тартылды. Жалпы, жеңімпаз атанған жобаның 77-сі облыс орталығынан болса, қалған 129-ы аудандар мен ауылдық елді мекендерден. Жоба аясында өңірдің 762 жасы жұмыспен қамтылса, оның 33-і мүмкіндігі шектеулі азаматтар. Сонымен қатар 794 жас (2017 жылы – 263 жас) кəсіпкерлік негіздеріне оқыды. Олардың 174-і шағын несие алды. ТІЛДЕРДІ ДАМЫТУ Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру мақсатында облыстық бюджеттен 64,1 млн теңге бөлініп, 7 əлеуметтік жоба аясында 200-ге жуық іс-шаралар өткізілді. Облыс тұрғындарының тілдік ахуалына 2018 жылы жүргізілген əлеуметтанымдық-лингвистикалық зерттеудің нəтижесі бойынша мемлекеттік тілді меңгерген тұрғындардың үлесі – 98,3%, орыс тілін меңгергендердің үлесі – 92,3%, ал ағылшын тілін меңгергендердің үлесі – 25,1%, үш тілді (қазақ, орыс жəне ағылшын) меңгергендер 24,1%-ды құрады. Мемлекеттік мекемелердің шығыс құжаттарындағы мемлекеттік тілдің үлесі – 99%.

2018 жылы Тілдерді оқыту орталығында 3577 тыңдаушы (қазақ тілін – 1333, ағылшын тілін – 1650, орыс тілін – 594) оқыды. Тілдерді оқыту орталығы мен облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы жəне 22 этномəдени бірлестіктер арасында өзара ынтымақтастық туралы меморандум жасалып, меморандум аясында 1071 этнос өкілдері қазақ тілін тегін үйренді. Тілдерді оқыту орталығы тарапынан 22 этномəдени бірлестікке əдістемелік көмектер көрсетілді. Тілдерді оқыту орталығында латын негізді қазақ əліпбиіне көшу жөнінде облыс тұрғындарына əдістемелік көмектер көрсететін «Рухани жаңғыру: латын əліпбиі» кабинеті ашылды. Республикада алғашқылардың бірі болып облыста латын графикасына негізделген қазақ тілі əліпбиін жаңа заман талабына сай интернет-технологиялар мүмкіндіктерін пайдалана отырып, оқып, жазуға үйрету мақсатында интернеттің кез келген браузерлері мен смарт телефондары арқылы кіруге болатын, азаматтар үшін қолжетімді, тегін, уақыты шектеусіз, 18 сабақтан тұратын Qazalipbi. kz онлайн оқыту бағдарламасы əзірленді.

2018 жылы облыс əкімдігі жанындағы ономастика комиссиясының 4 отырысы өткізіліп, нысандар мен əкімшілікаумақтық бірліктерге, оның құрамдас бөліктеріне 524 атау берілді.

2018 жылы облыстағы сыртқы көрнекі ақпараттардағы тіл сауаттылығын зерделеу мақсатында «Тіл сақшысы» телебағдарламасы, 18 акция, 85 рейд жүргізілді. Нəтижесінде көрнекі ақпараттарда мемлекеттік тілдің пайдаланылу дəрежесі – 86,4% -ды құрады. ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚҰҚЫҚ БҰЗУШЫЛЫҚТАРҒА ЖƏНЕ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ КҮРЕС Қоғамдық тəртiп пен қауiпсiздiктiң сақталуын қамтамасыз ету мақсатында жергілікті бюджеттен облыстың полиция департаментін қаржыландыруға 2018 жылы 7,4 млрд. теңгеден астам қаражат бөлінді, оның ішінде материалдық-техникалық жабдықтауға 1,4 млрд. теңге. Полиция қызметкерлеріне 2018 жылы 493,0 млн. теңгеге 71 автокөлік сатып алынды. Сонымен бірге 2018 жылы полиция департаментінің жергілікті

«Туған жер» арнайы жобасы аясында «Атамекен» бағыты бойынша 79 жоба іске асырылды. Оның ішінде 4 тұрғын үй, 8 пəтер, 11 спорт нысаны, 2 аллея, 1 медициналық пункт, 1 мұражай салынса, 29 жоба əлеуметтік көмек, ал 23 жоба инфрақұрылымды жаңғыртуға бағытталған. «Тəрбие жəне білім» бағыты бойынша құны 187 млн. теңгені құрайтын 53 жоба жүзеге асырылып, 324 556 адам тартылды. «Рухани қазына» бағыты бойынша құны 182 млн. теңгені құрайтын 16 жоба жүзеге асырылып, 240 307 адам тартылды. «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» арнайы жобасы аясында Қазақстанның киелі жерлері картасының тізіміне Жамбыл облысынан 35 тарихи-мəдени нысан енгізілді, оның ішінде 8 – жалпыұлттық (Меркі-Жайсан түркі ғұрыптық кешені; Ақыртас бекінісі (VIII-IX ғғ.); «Ежелгі Тараз қалашығы» (І-ХІХ ғғ.); «Тектұрмас» кешені (ХІV ғ.); «Қарахан» кесенесі (ХІІ ғ.); «Айша бибі» кесенесі (ХІ-ХІІ ғғ.); «Бабажы Хатун» кесенесі (ХІ-ХІІ ғғ.); «Байзақ батыр Мəмбетұлы» кесенесі), 27 – өңірлік деңгейде. Барлық 35 нысанның GPS координаттары жасалып, нысандарға қолжетімділік толықтай қамтамасыз етілген. Бұл нысандар Тараз қаласының 44 туристік мекемелері маршруттарына енгізіліп, алысжақын шетелдерден келген туристерге таныстырылуда. «Жаһандағы заманауи қазақстандық мəдениет» арнайы жобасы аясында облыстық филармонияның «Балауса» циркі (Ильяс Рахманқұлов пен Талап Таубеков) Араб мемлекетінің Доха қаласында өткен «MAGIC FESTIVAL-2018» фестивалінде 2-орынды иеленді. Велес қаласында (Македония) өткен «Стоби-2018» Халықаралық театралдық драма фестивалінде облыстық орыс драма театры /актер Б.Избасаров/ «Ең үздік ер адам рөлі» номинациясын жеңіп алды. Шу ауданының «Əсем əуен» фольклорлық ансамблі Түркияда өткен «Анадолу» фестиваліне қатысты. «Қазақ тілін латын əліпбиіне көшіру» арнайы жобасы аясында 60-қа жуық іс-шаралар өткізілді. Жалпы республикалық диктантқа облыстан 127 636 адам қатысты.

«100 жаңа оқулық» жобасы аясында облыстың жоғары оқу орындарына 6100 кітап келіп түсті. (М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университеті – 1481, Тараз мемлекеттік педагогикалық университеті – 3419, Тараз инновациялық-гуманитарлық университеті – 1200). Аталған кітаптар жоғары оқу орындарының электронды кітапханаларына енгізілуде. Кітаптардың сандық үлгілері кітапханалардың веб-порталдарында орналастырылған. «Қазақстандағы 100 жаңа есім» арнайы жобасының екінші кезеңіне 66 үміткер республикалық іріктеу кезеңіне жіберіліп, онлайн дауыс беру кезеңіне 5 кандидат (Ғани Құттымұратов – медицина, Кенен Ақүрпеков – мəдениет, Дмитрий Трубин – спорт, Қасым Аманқосов – мəдениет, Руслан Төлегенов – қоғам) қатысты. Республикалық «Жомарт жүрек» жобасы аясында: «Жыл меценаты» номинациясы «Alga Diamond» ЖШС директоры Бекмұсаев Жанболат Қаратайұлы; «Жыл тұлғасы» номинациясы бойынша «Шəушен» шаруа қожалығының жетекшісі Дөненбаев Сайрамбай Əліқұлұлы; «Туған өлке» номинациясы бойынша Тараз инновациялықгуманитарлық университетінің ректоры Саурықов Ерболат Байұзақұлы; «Ерен еріктілік» номинациясы бойынша «Айналайын» қоғамдық бірлестігінің төрайымы Разақова Айгүл Əшімқызы марапатталды. Сонымен қатар Тараз инновациялық-гуманитарлық университетінің ректоры Саурықов Ерболат Байұзақұлы республикалық патриоттар форумында «Жыл патриоты» номинациясы атағына ие болды. Бағдарлама аясында барлығы 3250 материал жарияланған (оның ішінде: республикалық – 50, облыстық – 431, жергілікті басылымдарда – 709, телеарналарда – 236, ақпарат агенттіктерде – 424, əлеуметтік желілерде – 935, қала жəне аудандық əкімдіктердің ресми сайттарында – 465).

ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АХУАЛ

Облыстағы қоғамдық-саяси ахуал тұрақты. Қоғамдық-саяси ахуалды зерттеу жəне қоғамдық пікірді зерделеу мақсатында 2018 жылы 5 əлеуметтік зерттеу жүргізілді. Зерттеу тақырыптары – Мемлекет басшысының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласының негізгі бағыттары бойынша ақпараттану жəне қолдау деңгейі, сондай-ақ бағдарламаға халықтың қатысу үлесі, қоғамдықсаяси ахуалды ҚСА бірыңғай əдіснамасына сəйкес зерттеу, ең маңызды жəне проблемалық мəселелерді анықтау, жергілікті бұқаралық ақпарат құралдарының сұраныс деңгейі мен танымалдығын анықтау, сонымен қатар сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мəселелерін анықтау бойынша жүргізілді. Зерттеу қорытындылары облыстағы қоғамдық-саяси жəне əлеуметтік-экономикалық жағдайдың тұрақтылығын көрсетеді. Облыс тұрғындарының басым көпшілігі қоғамдық-саяси ахуалды «тұрақты» əрі «тыныш» деп есептейді (І тоқсан – 91,32%, ІІ тоқсан – 92,78%, ІІІ тоқсан – 93,55%, IV тоқсан – 96,11%). АЗАМАТТЫҚ ҚОҒАМ ИНСТИТУТТАРЫ, АҚПАРАТТЫҚ САЯСАТ Бүгінгі күнге облыстың Əділет органдарында 854 үкіметтік емес ұйым тіркелген, олардың 200-ден астамы белсенді жұмыс атқаруда. Жалпы, 2018 жылы жергілікті атқарушы органдар тарапынан үкіметтік емес ұйымдардың əлеуметтік жобаларына 814,8 млн теңге бөлінген. Бұл 2017 жылмен салыстырғанда 108,2 млн теңгеге артық.

2018 жылы 68 үкіметтік емес ұйыммен 782,1 млн. теңгеге 213 жоба жүзеге асырылды. Облыста «Нұр Отан» партиясы, «Ақ жол» демократиялық партиясы, «Ауыл» Халықтық-демократиялық патриоттар партиясы, «Бірлік» саяси партиясы, Қазақстан коммунистік халықтық партиясы, Жалпыұлттық социал-демократиялық республикалық саяси партиялардың облыстық филиалдары жұмыс жүргізуде. Бүгінде облыстық 26 этномəдени орталық жұмыс істейді. Этносаралық келісімді қолдау мақсатында 10 əлеуметтік жоба жүзеге асырылды, этносаралық келісімді нығайтуға бағытталған 957 іс-шара өткізіліп, оған 57 мыңға жуық мақсатты аудитория қамтылды. Облыста 62 бұқаралық ақпарат құралы тіркелген, оның 51-і мерзімді басылым, 2-еуі телеарна («JAMBYL», «77TV»), 9-ы ақпараттық агенттік («ZHAMBYLNEWS», «TURANINFO», «EcSport», «77NEWS», «AQ JOL-AQPARAT», «ZAU.KZ», «08INFO», «Zhampoz», «Qasqanat.kz»).

2018 жылы мемлекеттік ақпараттық тапсырыстың көлемі 641,0 млн. теңгені құрады, ол 2017 жылмен (620,0 млн. теңге) салыстырғанда 21,0 млн. теңгеге артық. Мемлекеттік тапсырыс шеңберінде 35 бұқаралық ақпарат құралдары қамтылып (19 басылым (газеттер жəне журналдар), 2 телеарна, 1 радио, 14 интернет-ресурс (ақпараттық агенттіктері жəне жаңалықтар порталдары), басылымдарда 2,4 млн.см2 материалдары, телеарналарда 735 сағат сюжеттер мен бағдарламалар, сондай-ақ ақпараттық агенттіктер жəне жаңалықтар порталдарында 3002 материал жарияланды.

Облыс әкімінің тұрғындар алдындағы қорытынды есебіне байланысты ұсыныс-өтініштерге арналған жәшіктердің орналасқан орындары № Жəшік орналасқан мекеме/ауыл атауы Тараз қаласы 1 «Азаматтарға арналған үкімет мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ Жамбыл облысы бойынша филиалы - «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаментінің Тараз қалалық №2 бөлімі 2 «Азаматтарға арналған үкімет мемлекеттік корпорациясы» КЕАҚ Жамбыл облысы бойынша филиалы - «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаментінің Тараз қалалық №3 бөлімі 3 Тараз қаласы бойынша мемлекеттік кірістер басқармасы 4 «Қазпошта» акционерлік қоғамының Жамбыл облыстық филиалы 5 К.Əзірбаев атындағы Жамбыл облыстық филармониясы («Баласағұн» ОКЗ) 6 «Құмшағал» шағын ауданының əкімшілік ғимараты 7 №12 колледж 8 №2 қалалық емхана 9 №4 қалалық емхана 10 №5 қалалық емхана 11 №7 қалалық емхана 12 №8 қалалық емхана 13 №9 қалалық емхана 14 №2 қалалық аурухана 15 Үш тілді оқытатын мамандандырылған дарынды балаларға арналған мектеп Байзақ ауданы 1 Сарыкемер ауылы

2 Аудандық халыққа қызмет көрсету орталығы 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық филиалының Байзақ аудандық байланыс торабы Жамбыл ауданы 1 Аса ауылы

2 Аудандық халыққа қызмет көрсету орталығы 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық филиалының Жамбыл аудандық байланыс торабы Жуалы ауданы 1 Б.Момышұлы ауылы

2 Жуалы ауданы əкімдігінің Халықты жұмыспен қамту орталығы 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық филиалының Жуалы аудандық байланыс торабы Қордай ауданы 1 Қордай ауылы

2 Аудандық халыққа қызмет көрсету орталығы 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық филиалының Қордай аудандық байланыс торабы Меркі ауданы 1 Меркі ауылы

ҚОҒАМДЫҚ КЕҢЕСТЕР 2018 жылы Қоғамдық кеңестер барлығы 288 отырысын өткізіп, кеңес қарауына ұсынылған 472 құжатқа тиісті қорытындыларын (ұсынымдары) берді. Қоғамдық кеңестер жергілікті жерлерде халықпен 262 рет кездесулер өткізді (оның ішінде елді мекендердегі өзекті мəселелерді талқылау бағытында 60 кездесу). Облыстық, аудандық жəне Тараз қалалық мəслихаттарының шешімдерімен бекітілген барлығы 161 комиссиялар, кеңестер мен басқа да жұмысшы органдар құрамына Қоғамдық кеңестердің мүшелері енгізілді. АЗАМАТТАРДЫҢ ӨТІНІШТЕРІ 2018 жылы облыс əкімінің аппаратына жеке жəне заңды тұлғалардан барлығы 4056 (2017 ж. – 3757) өтініштер түсіп, заңнама шеңберінде белгіленген мерзімде жауаптары жолданды. Талдау көрсеткендей, облыс тұрғындарын негізінен толғандырып отырған мəселелер – халықтың əлеуметтік тұрмыс жағдайы, оның ішінде, пəтер жəне тұрғын үй алу туралы – 282 (2017 ж. - 248), коммуналдық қызмет көрсету – 263 (2017 ж. – 118), материалдық көмек көрсету – 114 (2017ж. – 59). Өтініштердің басым көпшілігі Тараз қаласының (1667), Жамбыл (115), Шу (107) жəне Байзақ (95) аудандарының тұрғындарынан түскен. Есепті мерзімде облыс əкімінде, оның орынбасарларында жəне аппарат басшысында 242 (2017ж. – 158) азамат қабылдауда болып, олардың барлығына тиісті түсініктемелер берілген. Есепті мерзім ішінде сенім телефоны арқылы 315 (2017 ж. – 324) хабар түссе, оның 263-нің шешімі табылып, 52-сіне түсініктемелер берілген (электр энергиясына қатысты – 226, «көгілдір отынмен» қамтамасыз ету бойынша – 14, су –16, жылу – 14, басқа да мəселелер бойынша – 45). Сонымен қатар облыс əкімі аппаратының ғимаратында азаматтардың өтініштеріне арнайы орнатылған жəшікке барлығы 15 (2017ж. - 17) өтініш түсіп, мерзімінде жауаптары берілді. Облыс əкімінің атына халыққа қызмет көрсету орталығындағы Кешен арқылы азаматтардан 9 бейнеөтініштер қабылданып, тіркелді. Олар мерзімінде қаралып, уақтылы жауаптары берілді. ОБЛЫС ƏКІМІНІҢ 2018 ЖЫЛДЫҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ БОЙЫНША ЕСЕБІ Облыс əкімінің 2017 жылдың қорытындысы бойынша берген есебінде тұрғындар тарапынан көтерілген өтініштілектердің 28-і арнайы іс-шаралар жоспарына енгізіліп, бақылауға алынды. Іс-шарада көзделген міндеттердің 5-еуі орындалып, 23-і тұрақты бақылауға қойылды. Іс-шараның орындалу барысы тоқсан сайын облыс əкімінің сайтында жарияланып тұрды.

Мекен-жайы Қойгелді көшесі, 158а

Абай даңғылы, 232

Қойгелді көшесі, 188 Төле би даңғылы, 79 Төле би даңғылы, 89 «Құмшағал» шағын ауданы, Байтұрсынов көшесі, 1 Өтеген батыр көшесі, 49 «Салтанат» мөлтек ауданы, 29 «Мыңбұлақ» мөлтек ауданы, 5 Рысбек батыр көшесі, 13а Рафинадная көшесі,13 Байзақ батыр көшесі, 227 Сүлейменов көшесі, 4 Рысбек батыр көшесі, 13 Төле би даңғылы, 22 Байзақ ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Сарыкемер ауылы, Байзақ батыр көшесі,107 Сарыкемер ауылы Медеулов көшесі, 33 Сарыкемер ауылы, Байзақ батыр көшесі,106 Жамбыл ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Аса ауылы, Абай көшесі,123 Аса ауылы Абай көшесі, 127 Аса ауылы, Абай көшесі, 119 Жуалы ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Б.Момышұлы ауылы, Жамбыл көшесі,12 Б.Момышұлы ауылы, Жібек жолы көшесі, 21 Б.Момышұлы ауылы Рысбек батыр көшесі, 100 А Қордай ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Қордай ауылы, Төле би көшесі, 106 Қордай ауылы Домалақ ана көшесі, 215 Қордай ауылы Төле би көшесі, 100 Меркі ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Меркі ауылы, Исмаилов көшесі, 169 Меркі ауылы Исмаилов көшесі, 309а Меркі ауылы Исмаилов көшесі, 222

2 Аудандық халыққа қызмет көрсету орталығы 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық филиалы, Меркі аудандық байланыс торабы Мойынқұм ауданы 1 Мойынқұм ауылы Мойынқұм ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Мойынқұм ауылы, Амангелді көшесі,147 2 Аудандық халыққа қызмет көрсету Мойынқұм ауылы орталығы Қ.Рысқұлбеков көшесі, 2 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық Мойынқұм ауылы, филиалы, Мойынқұм аудандық байланыс Амангелді көшесі, 149 торабы Т.Рысқұлов ауданы 1 Құлан ауылы Т.Рысқұлов ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Құлан ауылы, Жібек жолы көшесі, 75 2 Аудандық халыққа қызмет көрсету Құлан ауылы орталығы Жібек жолы көшесі, 71 Құлан ауылы 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық филиалы, Т.Рысқұлов аудандық байланыс торабы Жібек жолы көшесі, 85 Сарысу ауданы 1 Жаңатас қаласы Сарысу ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Жаңатас қаласы, Бейбітшілік көшесі, 1 2 Аудандық халыққа қызмет көрсету Жаңатас қаласы орталығы Жібек жолы көшесі, 1 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық Жаңатас қаласы, филиалы, Сарысу аудандық байланыс 3-шағын аудан, №47 А үй торабы Талас ауданы 1 Қаратау қаласы Талас ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре-беріс холл Қаратау қаласы, Достық алаңы, 1 2 Аудандық халыққа қызмет көрсету Қаратау қаласы орталығы Ə.Молдағұлова көшесі, 51 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық Қаратау қаласы филиалы, Талас аудандық байланыс Ə.Молдағұлова көшесі, торабы 28 Шу ауданы 1 Төле би ауылы Шу ауданы əкімі аппаратының ғимараты Кіре- беріс холл Төле би ауылы, Төле би көшесі, 274 2 Аудандық халыққа қызмет көрсету Төле би ауылы, орталығы Əубəкіров көшесі 30 3 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық Төле би ауылы, Төле би филиалы, Шу аудандық байланыс торабы көшесі 270 4 «Қазпошта» АҚ Жамбыл облыстық Шу қаласы, Балуан филиалы, Шу ауданы, «Шу-29» Шу Шолақ көшесі 1 қалалық байланыс торабы

ЕСКЕРТПЕ: облыс əкімінің есеп беруі кезінде сұрақтарды өңдеумен айналысатын жұмыс тобымен Skype бағдарламасы (логин: оbl_akim@zhambyl.kz), инстаграмм əлеуметтік желісі логин: @zhambyl.gov.kz (https://www.instagram. com/zhambyl.gov.kz/) жəне Facebook əлеуметтік желісі (https://www.facebook.com/zhambyl.gov.kz/) арқылы тікелей байланыс желісі жұмыс істейді.

6 12 а пан, 2019 жыл

QOǴAM

www. aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

АУДАН ӘКІМДЕРІНІҢ ЕСЕБІ: ЖЫЛ НӘТИЖЕСІ НЕШІК?

МЕРКІДЕ АТҚАРЫЛҒАН ЖҰМЫС АУҚЫМДЫ ШУДЫҢ ДАҢҚЫН ШЫҒАРАТЫН ЖОБАЛАР КӨП

Марат ҚҰЛИБАЕВ Аудан əкімі Мейірхан Өмірбеков тұрғындар алдында өткен жылы атқарылған жұмыстардың қорытынды есебін берді. Оған облыс əкімі Асқар Мырзахметов қатысты. Мəдениет үйінде өткен жиынды аудан əкімі М.Өмірбеков ашып, есептік баяндамасын жасады.

– Мемлекет басшысының «Қазақстандықтардың əл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс сапасын арттыру атты Жолдауы жəне «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламалық мақаласында айтылған міндеттер мен басымдықтарды, облыс пен аудан арасындағы межелерді талапқа сай орындап келеміз, – деді баяндамашы. – Бүгінге дейін облыс əкімі тарапынан 87 тапсырма берілсе, оның 80-і орындалды. 7 тапсырма орындалу үстінде. Біз аграрлы аудан болғандықтан да осы салаға көбірек көңіл бөліп келеміз. Өткен жылы ауыл шаруашылығы саласында 25,2 миллиард теңгенің өнімі өндіріліп, индекс көлемі 108 пайызды құрады. Осылайша аудан облыстың басқа аймақтарының арасында алдыңғы орыннан көрініп отыр. Былтыр 41 785 гектар дəнді масақты дақылдар орылып, 96,5 мың тонна астық жиналды. Орташа өнімділігі гектарына 23 центнерден айналды. Сондай-ақ алдыңғы жылы қант зауытына 39000 тонна тəтті түбір өткізілсе, 2018 жылы оның көлемі 52,5 мың тоннаға жетті. Ауыл шаруашылығы техникалар паркі де жаңару үстінде. Былтыр 70 дана жаңа техника сатып алынып, жаңару көрсеткіші 5,2 пайызды құрады. «WEB-портал» бағдарламасына 1327 ауыл шаруашылық техникалары енгізіліп, жоспар 100 пайызға орындалып отыр. Өнеркəсіп саласы бойынша 14,6 миллиард теңгенің өнімі өндіріліп, нақты көлем индексі 93,2 пайызды құрады. Үдемелі индустриялдыинновациялық дамудың 2015-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында, кəсіпкерлікті қолдау картасы аясында 1,7

миллиард теңгені құрайтын 2 инвестициялық жоба жүзеге асырылды. Нəтижесінде 38 жаңа жұмыс орны ашылды. Сонымен қатар жоба құны 662 миллион теңгені құрайтын «Са-Ба ЛТД» ЖШС ашылып, пайдалануға берілді. Алда 2015 жылы жұмысын тоқтатқан «Алкопищепром» ЖШС-ның спирт зауытын ашу жоспарлануда. Сондай-ақ «Тараз гринпауэр Дженко» ЖШС-мен бірге «Меркі тау шатқалындағы 18 мВт су электр стансасының 5-6-7 каскадының құрылысы» жүзеге асырылмақ. Жобаның құрылысы 10,8 миллиард теңге. Станса жылына 82 миллион кВт электр энергиясын өндіретін болады. Құрылыс жұмыстарының көлемі 6.3 миллиард теңгені құрап, жыл қорытындысымен 119,2 пайызға орындалды. Тескентоған ауылындағы 150 орындық мектеп ғимараты пайдалануға берілсе, Қазақ диқан ауылындағы 120 орындық мектеп құрылысы жалғасуда. Жеке тұрғын үй алқаптарына инженерлік инфрақұрылым жүргізіп, тұрғын үйге жер беру аудандағы өзекті мəселе күйінде қалып отыр. Осы мəселені шешу үшін аудан бойынша электр жүйесі мен қиыршық тас жол жүргізу үшін 11 жоба əзірленіп, оның 8-і каржыландыруға ұсынылды. Сонымен қатар биыл жобалық құжаттарға аудандық бюджеттен жалпы 88,0 миллион теңге бөлініп, 415 гектар жерге тиісті құжаттар дайындалып, 2020 жылы 2500 азаматқа жер телімі беріледі деп күтілуде. Баяндамадан соң М.Өмірбеков жиынды сұрақ-жауап түрінде өткізу туралы ұсыныс тастады. Сонымен тұрғындар атынан алғашқы сұрақты ауданның сыйлы ақсақалы Нұрсұлтан Жəнібеков бастап қойды.

– Құрметті Асқар Исабекұлы, біз аудан əкімінің жыл бойы атқарған есебін мұқият тыңдадық. Ауданға Мейірхан əкім болып келгелі көп жұмыс атқарылды. Атқарылып та жатыр. Біз соның бел ортасында жүрміз. Жыл санап аудан

орталығы көркейіп, гүлденіп келеді. Оған сіздің де ықпалыңыздың болғаны анық. Облысымызға Асанбай Асқаровтың сіңірген еңбегі зор. Сол кісіге ауданда ескерткіш тұрғызылды. Ауданның 90 жылдығын дүркіретіп атап өттік. Жолдар жөнделіп, зауыттар ашылып жатыр. Атқарылған жұмыс көп-ақ. Менің қойғым келген сұрағым біреу. 7 жылдан бері тұрақты көтеріп келемін. Ол аудан орталығындағы Балалар кітапханасының бүгінгі жай-күйі. Сол Балалар кітапханасына күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілсе екен деймін. Осыған қаржы бөлуге көмектессеңіз екен, – деді. Аудан əкімі бұл мəселенің бақылауда тұрғанын, ғимаратты күрделі жөндеуге 32 миллион теңге қажет екендігін, қаржы көзі қарастырылып жатқандығын жеткізді. Келесі сұрақ беруші Əшен Қырғабақов та аудан əкімінің есебіне жақсы деген баға берді. Ол өз сөзінде: «Құрметті Асқар Исабекұлы, сіз облысқа басшы болып келгелі көп жұмыс атқардыңыз. Мен облыстық «Аq jol» газетінің тұрақты оқырманымын. Газет аптасына үш рет шығады. Бірде-бір газет санын жібермей оқимын. Онда сіздің басшылығыңызбен атқарылған жұмыстар көп жазылып жүр. Сіздің атқарған жұмысыңызға қарап үлгі алған біздің əкім де жақсы жұмыс істеуде», дей келіп, ақсақал, Таразда тұратын баласының аудан орталығынан үлкен бассейн салғысы келетіндігін айтты. Жерін алып қойған. Тек соған су жеткізіп, жол салу ғана қалып тұр екен. Одан кейін Андас батыр ауылының қариясы 10 мың адам тұратын ауылдағы аурухананы жаппау туралы мəселе көтерді. Мүмкін болса ауылға білікті дəрігер жіберсеңіздер екен деген ұсынысын қоса айтты. Ал Қарақыстақ ауылының тұрғыны шалғай елді мекенге соңғы жылдары жақсы көңіл бөліне бастағанын сөз етті. Ауылға мектеп салынып, екі көшенің жолына асфальт төселгенін мақтанышпен жеткізді. Ескі мектептің құрылыс заттарынан тұрмысы төмен екі отбасының үйін жөндеп

бергені үшін, ауыл тұрғындары атынан аудан əкіміне алғыс білдірді. Облыстық мəслихат депутаты Бақыт Сауранбаев жастарға кəсіп үйретуге аудан кəсіпкерлері дайын екендігін айтса, Айнұр Тоғысбаева аудан орталығынан 25 метрлік жабық бассейн салынса дейді. Ал өзін Сейіткамал деп таныстырған ақсақал ауданда мал ұрлығының өршіп тұрғанын, 13 бас мүйізді ірі қарасын жоғалтып, таппай жүргенін айтып қалды. Тұрғындардың қойған сұрақтарына аудан əкімі Мейірхан Өмірбеков жауап қайтарып, сөзді облыс басшысы Асқар Мырзахметовке берді.

– Қайырлы күн, құрметті аудан тұрғындары! Аудан əкімінің есебі болғандықтан да алдымен ауданда қол жеткізілген жетістіктердің айтылатындығы белгілі. Дегенмен ауданда күрмеуі шешілмеген мəселелер жоқ емес. Залдан 7 адам шығып сөз сөйлеп, сұрақ берді. Бірақ біз əлі де тұрмыстық деңгейдегі сұрақтардан аса алмай келеміз. Біз есеп беру жиналысында алдымен экономикалық мəселелерге көңіл бөлуге тиіспіз. Сіздер жиынды аудан экономикасын қалай көтеруге болады деген сұрақпен бастап, сол мəселе төңірегінде сөз қозғауларыңыз керек еді. Сондай-ақ аудан əкімінен өткен есеп беру жиналысындағы мəселелер қалай атқарылды деп оны да сұрауларыңыз қажет еді. Бірақ олай болмады. Келешекте солай болуы керек. Ауданда жұмыс жоқ деп айта алмаймын. Жұмыстың барын көріп отырмыз. Ең бастысы сіздердің аудан əкіміне деген қолдауларыңызды көріп, қуанып отырмын. Сондықтан да аудан, облыс басшыларына қолдау білдіріп жатқан сіздерге зор рахмет айтқым келеді. Алда облыс экономикасын арттыру жолындағы жұмыстардың ауқымын бұдан да күшейте түсетін боламыз, дей келіп, Асқар Исабекұлы алда атқарылатын жұмыс жоспарыларымен бөлісті. Есеп беру жиынын аудан əкімі Мейірхан Өмірбеков қорытындылады. Меркі ауданы.

ЖОСПАРЛЫ ЖҰМЫС НӘТИЖЕЛІ

Ақылжан МАМЫТ

Т.Рысқұлов ауданының əкімі Асқар Қырықбаев аудан тұрғындарының алдында 2018 жылдың əлеуметтікэкономика лық дамуының қорытындысы бойынша есеп берді. Есепті жиналысқа облыс əкімінің орынбасары Еркебұлан Дауылбаев, аудандық мəслихат депутаттары, Қоғамдық кеңес, ардагерлер ұйымы кеңесінің мүшелері, құқық қорғау о р г а н д а р ы б а с ш ы л а р ы , ауд а н əкімдігінің бөлім жəне мекеме-ұйым басшылары, ауылдық округ əкімдері, саяси партиялар мен қоғамдық ұйымдар, ауыл тұрғындары жəне бұқара лық ақпарат құра лдары өкілдері қатысты. Асқар Қырықбаев ауданда 2018 жылы əлеуметтік жəне экономикалық салаларда атқарылған жұмыстарға талдау жасап, үстіміздегі жылға белгіленген міндеттерге тоқталды. Өткен жыл құландықтар үшін елеулі оқиғаларға толы, берекелі де табысты жыл болды. Аудан ауыл шаруашылығы саласы бойынша облыста алдыңғы үздік үш ауданның қатарынан көрінді. Елбасының халыққа Жолдауын, одан туындаған міндеттер мен «100 нақты қадам» – Ұлт жоспарын, «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласын, «Пре зиденттің бе с əлеуметтік бастамасы» атты халыққа Үндеуі, «Ұлы Даланың жеті қыры» атты мақаласы мен барлық салалық м е м л е ке т т і к б а ғ д а рл а ма л а рд ы ж ү з е ге а с ы ру ж ə н е ауд а н н ы ң əлеуметтік-экономикалық жағдайын жақсарту бағытында айтарлықтай жұмыст ар атқарылды. Былтыр ауыл шаруашылығы саласында жалпы 27121,5 миллион теңгенің өнімі өндіріліп, белгіленген меже артығымен орындалды. Есепті мерзімде 18 шаруа қожалығы 1163,7 миллион теңгенің 65 дана ауыл шаруашылығы техникасын сатып алды. Аудандағы 1092 дана ауыл шаруашылығы техникасы толық «WEB порталға» енгізілді. Тозығы жеткен 231 дана техника есептен шығарылды. Машина-трактор парктерінің 5,6 пайызы жаңаланды.

117 498 гектар егістік жер электронды порталға енгізіліп, жоспар асыра орындалды. Етті экспорттауда ауданға берілген жылдық тапсырма 202 тонна болатын. Осы мерзімде 219 тонна қозы, 50 тонна сиыр еті экспортталды. Үстіміздегі жылы өндірілетін ауыл

шаруашылығының жалпы өнім көлемін 27935,1 миллион теңгеге жеткізу көзделуде. Өнеркəсіп саласында да елеулі ілгерілеу бар. 2018 жылы 6490 миллион теңгенің өнеркəсіп өнімі өндірілді. Өңірде шағын жəне орта бизнес субъектілері тауар өндіру көлемін жыл сайын арттырып келеді. Негізгі капиталға 7125,2 миллион теңге инвестиция жұмсалды. Бұл – 2017 жылмен салыстырғанда 1428,7 миллион теңгеге артық. Құрылыс саласында да қарқын бар. Осы мерзімде құрылыс жұмыстарының көлемі 5425,5 миллион теңгені құрап, алаңы 11027 шаршы метр 113 тұрғын үй пайдалануға берілді. Өткен жылы Ақтоған орта мектебі жанынан – 50 орындық, Алғабас ауылындағы Ы.Алтынс арин атындағы орт а мектебі жанынан – 25 орындық жəне Сəлімбай ауылындағы Бірлес орта мектебі жанынан 50 орындық шағын орталықтар ашылды. Есепті мерзімде аудан бойынша 980114,1 мың теңгеге автомобиль жəне елді мекендердің көше жолдары жөндеуден өткізілді. Сөгеті ауылына газ жеткізілді. Қызылшаруа, Шолаққайыңды ауылдарына газ құбырын тарту жүргізілуде. «Ақ қар-2009» ЖШС, Каменка, Қазақ, Жалпақсаз, Тасшолақ жəне Жаңатұрмыс ауылдарына тұрғындармен келісімшарт жасап, оларға газ жеткізетін болады. Асқар Санатұлы сондай-ақ ағымдағы жылы атқарылатын жұмыстар туралы кеңінен əңгімеледі. Жа р ы с с ө з ге б і р і н ш і б ол ы п ш ы қ қ а н ауд а н д ы қ а рд а ге рл е р ұйымының төрағасы Қожайхан

Бижанов ауданда соңғы бір жылдың ішінде ауыз толтырып айтарлықтай игілікті істер тындырылғанын тілге тиек етті.

– Бізді ауданымыздың облыста ауыл шаруашылығы саласы бойынша а л д ы ң ғ ы қ ат а рл а рд а н к ө р і н у і қуантады. Əлеуметтік салада да еңсерілген игілікті істер аз емес. Елбасымыз алдымызға əлемдегі бəсекеге барынша қабілетті 30 елдің қатарына қосылу міндетін қойып отыр. Келешекте өзгелермен тереземіз тең мемлекет болуымыз үшін халқымыздың санын көбейту керек. Ол үшін ана мен балаға ерекше қамқорлық жасалуы қажет. Əрбір балаға берілетін жəрдемақы мөлшерін өсірген дұрыс. Бұл – баршамыздың бірлесіп қолға алатын шаруамыз. Мен аудан əкімінің жұмысына жақсы баға беремін, – деді Қожайхан Бижанов. Жиналғандар Қазақстанның Еңбек Ері, «Шəушен» шаруа қожалығының жетекшісі Сайрамбай Дөненбаевтың алаңдаушылыққа толы сөзін зейін қоя тыңдады. Қожалық бүгінде өзінің жұмысын 4 бағытта жүргізуде. Кейінгі кезде жылқы, қой жəне егін өсірумен қатар құрылыс жүргізуді қолға алған. Егін егетін егістіктің көлемі 11 мың гектарға, қойдың басы 50 мыңға жеткен. 2018 жылы қолда бар техниканың 46 пайызын жаңартқан. Мұнда алдағы екі жылда машина-трактор паркіндегі ескі техника жаңасымен алмастырылады. «Шəушен» Қазақ егіншілік ғылыми зерттеу институтымен біраз жылдан бері бірлесе жұмыс істеп, тұқым шаруашылығын құрып, ақ егістің элиталы тұқымдарын өздерінде

өндіруді қолға алған. Келешекте оны аудан жəне облыстағы əріптестеріне де өткеретін болады. «Жерге өнгіштігі жоғары, сапалы тұқым сеппей, күтілгендегідей өнім алу мүмкін емес», – деді ол. Ауылда жұмыс бар. Алайда қазіргі жастардың көпшілігі егін жəне мал өсіру сияқты жұмыстарға барғысы келмейді. Бірталай жастар ата-анасының зейнетақысы мен жұбайларының балаларға алатын жəрдемақысын қанағат тұтуда. Олар күні бойы ұйықтайды да, түнде көшеде қыдырады. «Жұмысы жоқтық аздырар адам баласын» демекші, ұрлық, бұзақылық жəне басқа да келеңсіздіктер осының салдарынан орын алуда. Жақында төл алу науқаны басталады. Біздің қожалыққа сақманға 130 адам керек. Қазір жұмыс істейтін адам таппай, қиналып отырмыз. Механизатор жəне малшылар жетіспейді. «Жас келсе – іске» дейді. Қазір олардың тау қопарып, табыс табатын кезі емес пе? Ауыл əкімдері бұл жұмыспен неге айналыспайды? «Жалғыз ағаш орман болмайды». Біз əкімдерге жұмыстарын дұрыс жолға қою үшін баршамыз жұмылып жəрдем беруге тиіспіз. «Аудан əкімінің жыл ішінде атқарған жұмысына оң баға беремін», – деді ол. Т.Рысқұлов ауданының Құрметті азаматы, білім саласының ардагері Түзел Алакөзова соңғы бір жылда Құлан ауылының келбеті өзгеріп, к ө р і к т і м е ке н г е а й н а л ғ а н ы н а ризашылық білдірді. «Ауылына қарап, азаматын таны» дейді. Көшелердің бойларында отырғызылған сəндік

ағаштар, алуан түрлі гүлдер көңіліңе қуаныш ұялатады. Құлан ауылында орталық көшеге ледэкрандар орнатылды. Былтыр аудан орталығында Ардагерлер үйі ашылды. Осындай игі істердің барлығы аудан əкімі Асқар Қырықбаевтың бастамасымен жүзеге асырылуда. Дегенмен көңілге кірбің ұялатар жайлар да жоқ емес. Аудандық жұмыспен қамту орталығында есепті мерзімде 454 адам кəсіпкерлікті үйренудің қысқа мерзімдік курсында оқыған. Оның 246-сы жұмысқа орналасқан. 2018 жылы бұл мақсатқа 94 миллион теңге жұмсалған. Əйтсе де тексеру барысында орталықтың кейбір аса зəру емес мамандықтарға адамдарды көптеп оқытқаны анықталды. Мəселен, маникюр мамандығына 30 адам оқытылған. Ауданда оған осындай қажеттілік бар ма? Мемлекет қаржысы неге аса қажетті мамандықтарды оқытуға жұмсалмаған? Түзел Алакөзова сөзінің соңында əкімнің есебіне қанағаттанарлық деген баға берді. Т.Рысқұлов ауданының алғашқы əкімі болған, еңбек ардагері Сəбит Сұлтанұлы Асқар Санатұлының жасап жатқан жұмыстарына көңілі толатынын айтып, оң баға берді. Еңбек ардагері Ілімбек Бидайшиев барлық шаруа қаржы арқылы еңсерілетінін тілге тиек етті. А.Қырықбаевтың бұл бағыттағы белсенділігі көңіл тоғайтады. Əкім соңғы екі жылда ауданға ірі инвестиция тартқан. Соның нəтижесінде ел игілігі жолында елеулі шаруалар тындырылған. Мінбеге шыққан еңбек ардагері Бейсенбай Таңбаев өңірде мал ұрлығы өршіп тұрғанын, қылмыстың дер кезінде құрықталмайтынын айта келіп, құқық қорғау органдарының қызметіне көңілі толмайтынын білдірді. Облыс əкімінің орынбасары Еркебұлан Дауылбаев ауданда өткен жылдың қорытындысында əлеуметтікэкономикалық салаларында серпіліс байқалатынын, мұның өзі аудан басшысы мен əкімдік қызметкерлерінің жүйелі жұмысының нəтижесі екеніне тоқталды. Кейінгі кезде мұнда көп жұмыс тындырылды. Əйт с е де келешекте атқарылатын істер бұдан да ауқымды. Жарыссөзге шығып сөйлеушілердің ұсыныс-пікірлері жəне өтініштері алдағы уақытта бақылауға а л ы н ат ы н ы н , ол а рд ы ш е ш уд і ң жолдары қарастырылатынын жеткізді. Т.Рысқұлов ауданы.

Қазіргі таңда өнеркəсіп саласы үлкен жобалардың алаңына айналып үлгерді десек те болады. Мұндай істі инвестиция тарту арқылы жүзеге асыру – бүгінгі күннің басты талабы. Осы тұрғыда облысымыздағы ең үлкен аудандардың бірі – Шу ауданының экономикалық жағдайына қызығушылық танытып отырған инвесторлардың аз емес екендігін айта кетуіміз керек. Міне, осы мүмкіндік пен əлеуетімізді сəтімен пайдаланып, алдағы уақытта «M-KAT-GREEN», «Компания A & T – Энерго», «ХОЗУ Агро Систем» жəне «Qyzylsha» жауапкершілігі шектеулі серіктестіктері еліміздің индустриалды-инновациялық дамуының 2016-2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында бірқатар инвестициялық жобаларды жүзеге асырғалы отыр.

«M-KAT-GREEN» ЖШС аталмыш жобалардың алғашқысы – Шу қаласының іргесінде орналасқан Алға ауылдық округінің аумағында қуаттылығы 135 МВт болатын күн электр стансасының құрылыс жұмыстарын бастап та кетті. Осыған байланысты серіктестікке жоғарыда аталған ауылдың аумағынан 500 гектар жер телімін бөліп бердік. Айта кету керек, техникалық-экономикалық негіздемесі бойынша жалпы құны 44 миллиард теңгені құрайтын бұл жоба ауданымыздағы ең ірі инвестициялық жобалардың қатарынан саналады. Бүгінгі күні құрылыс нысаны салынатын аумақ түгелдей қоршалып, жерін тегістеу жұмыстары жүргізіліп қойды. Жуық арада стансаға қажетті құрал-жабдықтар

сатып алынып, құрылыс жұмыстары басталмақ. Жобаны жүзеге асыру ісіне барлығы 500-ге жуық адам атсалысатын болады. Олардың 100-і – шетелдік мамандар, ал қалған 400і – жергілікті жердің тұрғындары. Екі қолға бір күрек таппай жүрген жұмыссыз азаматтар үшін де мұның тиімді болатыны айтпаса да түсінікті. Бұдан бөлек, ауданымызда судан электр қуатын өндіретін стансаның құрылыс жұмыстары басталар күн де жақын. «Компания A & T – Энерго» серіктестігі жүзеге асыратын бұл жобаның құны 1 миллиард 980 миллион теңгені құрайды. Оның қуаттылығы 4,6 МВт-тан 9,2 МВт-қа дейін болады деп жоспарлануда. Алып жобаның құрылыс жұмыстары басталған уақытта ауданымыздағы 50-ге жуық тұрғынға тұрақты жұмыс орны ашылады. Сонымен қатар «ХОЗУ Агро Систем» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ағымдағы жылы Шу қаласындағы қант зауыты шағын ауданынан зауыт құрылысын бастауды көздеп отыр. Өткен жылы аталмыш серіктестікке іздестіру жұмыстарын жүргізу мақсатында 4 гектар жер берген болатынбыз. Əзірге нəтижесі жаман емес. Кəсіпорын толық қуатында іске қосылғанда қант қызылшасы мен қант құрағын өңдеу, қант жəне лимон қышқылын шығару ісі жолға қойылатын болады. Оған қоса, алдағы 2021-2022 жылдары ауданымызда тəтті түбір өндіретін тағы бір зауыт іске қосылмақ. Жалпы құны 80 миллиард теңгені құрайтын бұл жобаны «Qyzylsha» ЖШС жүзеге асыруға ниет білдіріп отыр. Жоба жүзеге асқанда кəсіпорын тəулігіне 8000 тонна қант қызылшасын қабылдап, жылына 116 мың тонна қант өнімін өндіреді деп жоспарлануда. Мұнда барлығы 300-ге жуық адам жұмыс істейтін болады деп күтілуде. Бұл да аудан тұрғындарының бақуаттылығы артуына септеспек. Айта кету керек, бұрнағы жылдары Шу қант зауыты жұмыс істеп тұрған кезеңде аудандағы агросаладағы қызылшашылардың беделі жоғары болды. Сол тұста аудандағы бір ғана кеңшардың 1200 гектарға дейін қызылша егіп, мол ырысқа кенелгенін білетіндер ұмыта қойған жоқ. Алайда өткен ғасырдың соңында аталған қант зауытының жұмысын тоқтатуымен байланысты шаруалардың тəтті түбір егіп, өсіруге деген ықыласы күрт төмендеп кетті. Енді осы аталған зауыттар бұл жұмыстардың қайта жандандырылуына септеседі деген сенімдеміз. Жоғарыда аталған жобаларды жүзеге асырсақ, аудан тұрғындары да тəтті түбірдің стратегиялық маңызы зор шикізат екеніне нақты көз жеткізетін болады. Оның үстіне, аталмыш зауытты іске қосуға мүдделі азаматтар тек тұрғындардың шикізатын қабылдап қана қоймай, өздері де қант қызылшасын егуге ниет білдіріп отыр. Бұл ең алдымен кəсіпорынды шикізатпен тұрақты қамтамасыз етудің қамы екені анық. Инвестициялық жобалардың игілігін ел көреді. Əрі ауданымыздың əлеуметтік экономикалық əлеуеті де нығая түспек. Өйткені инвестиция кез келген экономиканың «күретамыры». Аудан аумағында жұмыс істеуге айрықша қызығушылық танытып отырған осындай инвесторлардың көптігі бізді де қуантады. Барлық салалардың дамуына стратегиялық көзқараспен қарауды қалыптастыру да алға қойылған басты міндеттердің бірі. Сондықтан да алдағы уақытта бұл бағыттағы жұмыстарды одан əрі жандандыра түсеміз деген ойдамыз. Қайрат ДОСАЕВ, аудан əкімі. Шу ауданы.

7

TІRSHІLІK

www.aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

12 а пан, 2019 жыл

АДАМ ЕҢБЕГІМЕН АРДАҚТЫ

«Ардагерлер ұйымы» республикалық қоғамдық бірлестігі Жамбыл облыстық ардагерлер кеңесінің кеңейтілген төралқа отырысына қатысушылардың облыс жастарына арнаған үндеуі

ÆÀҚÑÛÄÀÍ – ØÀÐÀÏÀÒ Мұратқали 1972 жылы мектепті ойдағыдай бітірген соң Шымкент қаласындағы Қазақ химия-технология институтына оқуға түседі. Сабақты жақсы оқыды, алдыңғы қатарлы студенттер легінен көрінді. Институттан соң жолдамамен Орал қаласына барып, сырт киімдерді өңдейтін, тазалайтын цехта слесарь, шебер, механик қызметтерін атқарды.

1979 жыл жас маманның өміріне үлкен өзгеріс алып келді. Кеңе с одағында Жаңа Жамбыл химия зауытының даңқы асқақтап тұрған кез. Алып елдің түкпір-түкпірінен əр алуан мамандық иелері солай қарай ағылды. Бірінші кезекте кəсіби мамандар өте қажет еді. Зауыт басшылығы жас маманды шынайы ықыласпен жұмысқа қабылдады. Алғашқы кезеңде ауысым шебері болды. Жаңа орында оның іскерлік қасиеті бірден көрінді. Уақыт өте келе оған жауапты қызметтер тапсырылды; ауысым бастығы, бөлім бастығы, цех технологі, цех бастығының орынбасары, цех бастығы, бас механик. Ол зауыттың технологиялық процестерінің қырсырына толық қанықты. Жұмыс барысында кездескен проблемаларды, қиыншылықтарды шешудің кілтін тез табуды меңгерді. Əрине, зауытт а ұзақ жылдар бойы еңбек еткен көрнекті өндіріс қайраткерлері Тұйғынбек Темірбеков, Еркінбек Мыр заға лиев, Леонид Франгулиди, Александр Голиков секілді азаматтардың аялы алақанын, қамқорлығын көргендігінің көп пайдасы тиді. Мұратқали Бақыткерейұлы өзінің үлкен ұстазы, «Казфосфаттың» қазіргі басшысы, Қазақстанның Еңбек Ері Мұқаш Ескендіровтің шуақты пейілінің шапағатын үнемі сезінеді. Мұратқали Сəрсенов Жаңа Жамбыл фосфор зауытында ширек ғасырдай абыройлы еңбек етті. 2005 жылы оған «Қаратау» тау-кен өңдеу кешені ЖШС кəсіпорнын басқару сеніп тапсырылды. Жауапты жаңа жұмыс орны адамның мінезіне, санасына, көзқарасына белгілі дəрежеде із қалдыратындығы ақиқат. Жаңа жұмыс орны оны бұрынғыдан да ширатты. Себебі он емес, жүз еме с, екі мыңға жуық адамның тағдырына жауап береді. Ал кен өндіру Талас, Сарысу жəне іргелес жатқан Түркістан облысының Созақ аудандары аймағында жүргізілетіндігі белгілі. Сондықтан да Мұратқали үш ауданның

өзекті мəселелерін шешуден еш сырт қалған емес. 2013 жылы бұрын-соңды болмаған табиғаттың алапат апаты кезінде үш ауданға да көмек қолын созды. Қайырымдылық, қарапайымдылық, елгезектік – үлкен өндіріс басшысы Мұратқали Бақыткерейұлына тəн қасиеттер. Оның табиғатына кісімсіну, мардымсу жат. Ол жөнінде қарапайым адамдардың жүрекжарды сөздері, пікірлері баспасөзде жиі жарияланып тұрады. Мысалы, Сарысу ауданының Құрметті азаматы Алтын Досжанова М ұ р ат қ а л и д ы ң ө з ха л қ ы н ш ы н жүректен сүйетін барынша қарапайым адам екендігін тебірене жазып, оның қиналған жандарға қолұшын беретініне, көмекке зəру адамдардың қолтығынан демеуге əрдайым дайын екендігіне ризалық сезімін білдіреді. Аудан қарияларының қасиетті, киелі мекендерге барып, зиярат етуіне үнемі қолғабыс жасап отыратындығы сүйсінтеді. Мұратқалидың атына қала тұрғыны Данияр мен Але ся жазған жүрек тебірентерлік хатта оның адамгершілік қасиетіне бас иетіндігі, құрмет тұтатындығы айтылған. Олардың б а л а с ы ау ы р н ау қ а с т а н қ а с і р е т шегіп жүр еді. Екеуі Мұратқалидың қабылдауына барады. Сонда ол комбинаттың барлық басшыларын, цех пен фабрика жетекшілерін жинап, қос азаматтың отбасында қалыптасқан ауыр жағдайды баяндап, осы іске қолұшын беру мəселесін көтерді. Сөйтіп көп қамқорлығы арқасында, үлкен қаржылық көмек арқасында жас бала ажал аузынан аман қалды. Əрине, бұл жағдайда ата-аналардың қуаныштарын тілмен жеткізіп айту қиын. Ал Қаратау қаласының тұрғыны, жас азамат Аян Аманжолұлының емделуіне де өзі басқаратын кəсіпорынның ұжымын ұйымдастырып, көлемді қаржы жиып, оның шетелде емделуіне көмек қолын созды. Мұратқалидың қайырымдылығы

мен дарқандығы туралы ел аузында əңгіме көп. Ол жетім балаларға, мүгедек жандарға қолынан келгенше көмек қолын созып жүр. Комбинат тарапынан көптеген балабақшаларға ойыншықтар, телевизорлар, төсекорын жабдықтары берілді. Ауданымыздың қарт жазушысы, халықаралық «Дарабоз» сыйлығының жүлдегері, марқұм Дулат Шалқарбаев Сарысу ауданының тағдырлы тарихын бейнелеген «Дүрбелең» романын бастыра алмай қиналып жүргенде көмек қолын созған да Мұратқали болатын. Руханият əлеміне жақын болғандықтан қарт жазушыны құрмет тұтып, жыл сайын «Көктал» сауықтыру орнына тегін жолдама беріп отырды. Ал талапкер ақын, комбинат қызметкері Советкүл Жарылқасынованың əдеби кешінің мазмұнды, қызықты өтуіне де үлкен қолдау жасады. Б і рд е С а р ы су ауд а н ы н ы ң б і р топ ардагерлері Мұратқалиға келді. Емен-жарқын əңгіме үстінде Сарысу топырағында репрессия құрбандары болған азаматтар туралы үлкен əңгіме өрбіді. Оларға қойылған қарапайым ескерткіш көп көңілінен шықпайтын еді. Мұратқали Саудакент орталығына барып, қойылған белгіні көріп, қарттардың сөзінің шындығына көз жеткізді. Директор бұрынғы ескі ескерткіштің орнына жаңа тұрпатты мазмұнға сай ескерткіш орнатуға қолұшын берді. Жұмысшылар күні - түні тынбай

жұмыс істеді. Оны өзі тікелей қадағалап отырды. Тағдыр тəлкегіне ұшыраған азаматтардың аты-жөндері жазылған көркем əрі мазмұнды ескерткіш ашылған кезде көптеген тұрғындардың көзіне еріксіз жас үйірілді. Ынталы каналы Байқадам, Игілік ау ы л д ы қ о к р у г т е р і н і ң т і р ш і л і к тынысының көзі еді. Ол қырық жыл бойы суармалы жермен айналысатын азаматтарды сол аймақтағы халықтың баубақшасын, егістерін сумен қамтамасыз етіп келді. Бірақ соңғы жылдары ол сыр бере бастаған. Еш жөндеусіз келе жатқан алты шақырымдық цемент науа бүліне бастады. Ұсақ-түйек жөндеулер мен жамаулар оң нəтиже берген жоқ. Аудандық бюджеттің қалтасы тым жұқа. Бұл мəселе де Мұратқали Бақыткерейұлының назарынан тыс қалған жоқ. Шаруа қожалықтарының басшыларымен кездескен соң ортақ іске көмек қолын созуды тікелей мойнына алды. Жұмыс орнына тракторлар, бульдозерлер, «БелАЗ»-дар тартылды. А р м а т у р а , ц е м е н т, т а ғ ы б а с қ а құрылыс материалдары жеткізілді. Осы екпінді жұмыстың нəтижесінде көп жылдар күтім көрмеген науа бойымен ағынды су шаруашылық нысандарына еш шығынсыз келіп жатты. Жер иелерінің қуанышында шек жоқ. Сол секілді Созақ ауданының Құмкент ауылының тұрғындарының да Мұратқалиға айтар алғысы шексіз. Мол сулы «Жылыбұлақтан» тартылған сегіз шақырымдық жаңа су құбыры құмкенттіктердің көңілінен шықты. Сондықтан да ол Талас, Сарысу, Созақ аудандарының Құрметті азаматы болуы тектен-тек емес. С а р ы с у ауд а н ы н д а б і р ғ а н а «Жұлдыз» лагері бар. Ол «Қаратау» тау-кен кешенінің қамқорлығында. Ал «Көктал» сауықтыру кешенінің даңқы облысқа танымал. Ол Қазақстанның ең мықты деген курорттарынан еш кем емес. Келбеті көркем «Көктал» өзенінің бойында орналасқан сауықтыру кешенінде тынығушылар толыққанды емделу курстарынан өтеді. Денсаулықтарын түзейді. Осы нысан да Мұратқали Сəрсеновтің жіті назарында. Ол облыстық мəслихаттың екі дүркін депутаты болып сайланды. Сессияларда өзі сайланған округтардағы толғағы жеткен мəселелерді үнемі көтеріп отырды.

Пернебай ДҮЙСЕНБИН, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі.

Біздер, Жамбыл облыстық ардагерлер кеңесі төралқасының кеңейтілген отырысына қатысушылар, облыстағы 130 мыңнан астам ардагердің атынан еліміздің келешегінің кемел болуының негізгі ұстын-тірегі болып табылатын сіздерге, яғни жастарға үлкен үміт артатынымызды мəлімдейміз. Өйткені бүгінгі жас ұрпақ кезінде Отанын жаудан қорғап, əлеуметтік-экономикалық əлеуетін арттыруға үлес қосқан алдыңғы толқын – аға буынның, ел егемендігін алғаннан кейінгі жерде тəуелсіздігіміздің тұғырлы болуына бар күш жігерін сарп еткен орта буын – қазіргі ардагерлердің жарқын істерін алға жалғастырушылар болып табылады. Нақ сондықтан да республикамызда жастардың сапалы білім алуы, еңбекке тартылуы, əлеуметтік мəселелерге қатысты туындаған проблемаларының шешімі табылуы жəне отан сүйгіш азамат болып қалыптасуы үшін толық жағдай жасау шаралары қарастырылуда. Соның айқын дəлелі ретінде, бүгінде елімізде «100 нақты қадам» – Ұлт жоспары, 100 жаңа есім, «Жұмыспен қамтудың жол картасы – 2020», «Болашақ», «Жасыл ел», «Бизнестің жол картасы – 2020», «Дипломмен ауылға», «Қолжетімді баспана – 20/25» сияқты республикалық мəні бар бағдарламалардың жүзеге асырылып жатқандығын айтсақ та жеткілікті. Оның үстіне ағымдағы жылдың 23 қаңтарында Астанада өткен Жастар жылының ашылу рəсімінде Ұлт көшбасшысы Нұрсұлтан Назарбаев республика Үкіметіне үш жылдың аралығында еліміздің жаңғыртылған 200 оқу орнының базасында сұранысқа ие 100 индустриялық жəне қызмет көрсету мамандықтары бойынша 200 мың кадр даярлауға мүмкіндік беретін 100/200 қағидаты негізінде «Жас маман» бағдарламасын əзірлеуді, жоғары оқу орындарында оқитын студенттердің кемінде 300 мыңдайының бизнестің қырсырын игеріп шығуы үшін «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы аясында 2019-2021 жылдар ішінде 32,1 миллиард теңге қаржы бөлуді тапсырғандығы белгілі. Бұдан өзге Елбасы бизнеспен айналысқысы келген жастарға жол ашу мақсатымен республикамыздың барлық өңірлерінде шағын несие беру жəне оқыту ісінің оң тəжірибесі негізінде «Жас кəсіпкер» бағдарламасын əзірлеу қажеттігін, еліміздегі ауқымды құрылыс жұмыстарын жүргізіп жатқан компаниялар жастарды құрылысқа кеңінен тарту үшін студенттік құрылыс отрядтарына арнайы квота бөлуі тиістігін атап көрсетті. Сол сияқты 2017 жылы өзі бастап берген «Жас сарбаз» қозғалысы негізінде əскери-патриоттық тəрбие беру ісін барынша дамыту үшін Үкіметті осы бағытта арнайы бағдарлама дайындауға міндеттеді. Міне осы аталған бағдарлардың мəні мен мəнісі жайында аталған форумда сөйлеген сөзінде Елбасы кеңінен тоқталып, «Жастар – еліміздің қазіргі əлемдегі бəсекеге қабілеттілігінің негізгі факторы. Қазақстанның болашағы сіздерге – cіздердің білімдеріңізге, күш-жігерлеріңіз бен патриоттық сезімдеріңізге байланысты. Қазір қолға алынған жұмыстардың бəрі сіздердің бақытты өмірлеріңіз, сондай-ақ өз əлеуеттеріңіз бен мүмкіндіктеріңізді толық жүзеге асыра алу үшін атқарылып жатыр», деп атап көрсеткен-ді. Өңірдегі Ұлы Отан соғысы жəне еңбек ардагерлерінің өкілді органы – Облыстық ардагерлер кеңесінің атынан айтарымыз: құзырлы орындар жастарды Отан алдындағы əскери борышын өтеу ісіне көбірек тартып, олардың азаматтық өмірге белгілі бір мамандық иесі болып оралуы үшін сарбаздардың денінің парызын құрылыс батальондарында өтеуіне ықпал етсе, нұр үстіне нұр болар еді. Өйткені бұл игі шара да еліміздегі, соның ішінде өңіріміздегі маман кадрлардың қатарын көбейтудің бір жолы болып табылады. Өздеріңізге мəлім, үстіміздегі ғасыр – жаһандану үдерісінің бел алған кезеңі. Бұл – сіздердерден азаматтық ұстанымдарыңызды айқындауды, білімге құштарлық танытуларыңызды, түрлі инновациялық бастамаларға бейіл беріп, жан-жақты игерулеріңізді қажет етеді. Бұл үшін сіздер тұрақты түрде тынымсыз ізденіп, білімдеріңізді тереңдетуге, бəсекелестікке барынша қабілетті болуға күш салуға тиіссіздер. Қазақстанның əлемдегі бəсекеге қабілетті 30 елдің қатарына қосылуы да жастардың нақ осы талаптар тұрғысынан қаншалықты деңгейде көріне алатындығына тікелей байланысты. Өйткені сіздер өмірден жинақтаған іс-тəжірибелеріңізді, алған білімдеріңізді, ұлттық код пен ұлттық құндылықтар негізінде болмыстарыңызға сіңірген біліктіліктеріңізді ел экономикасын өркендетуге, əлеуметтік мəселелердің шешімін табуға, ұлт мəдениетін кемелдендіруге толық əлеуетінде жұмылдырған жағдайда ғана тəуелсіз еліміз халықаралық қауымдастықтың алдыңғы легінен көріне алатын болады. Халқымызда «Ақыл – жастан, асыл – тастан», «Қарт келсе асқа, жас келсе – іске», «Ырыс алды – ынтымақ», «Береке түбі – бірлік» деген даналық қағидалар бар. Олай болса, бүгінгідей, космостық ұғымның ғана ауқымына сиятын жедел даму үдерісі кезеңінде, заманауи талаптар тұрғысынан табылып, алдыңғы толқын – аға ұрпақтың жеңісті жолы мен жасампаз дəстүрін ілгері қарай табысты жалғастырып, өздеріңізге жүктелген сенім жүгін лайықты алып жүретіндеріңізге, ұлттық құндылықтарымызды байыта түсетіндіктеріңізге, көп ұлттың өкілдерінің құтты қонысы болған елімізде орныққан ұлтаралық жəне конфессияаралық келісімді, ауызбірлік пен ынтымақтастықты одан əрі баянды етуге үлес қосатындықтарыңызға еш күмəніміз жоқ. Үмітті ақтайтындықтарыңызға сенімдіміз.

Жаңатас қаласы.

Үндеу Жамбыл облыстық ардагерлер кеңесінің кеңейтілген отырысында қабылданды.

Туған ана тілінің тағдырының шын жанкүйері болған Мұратқали «Қаратау» тау-кен өңдеу кешенінің басшылық тізгінін қолға алғаннан бері барлық мəжілістер, жиналыстар тек қана қазақ тілінде жүргізіледі. Іс-қағаздарының біршамасы қазақ тіліне көшірілді. Жақсы маман, аудармашыларды жұмысқа тартты. Жаңатаста «Ұрпақтар» аллеясына қойылған, қара тасты қақ айыра жарып шыққан алтын дəн толған бидай масағына сүйсіне қарап тұрған кенші ескерткіші ерек көзге түседі. Осы көркем əрі ұлттық нақышта киінген кеншінің келбетіне, киіміне ұлттық рең бергізген, тапсырыспен жасатқан да Мұратқали болатын. «Құрмет» орденінің иегері, Сарысу, Талас, Созақ аудандарының Құрметті азаматы қоғамдық сананың жаңғыруын бар жан-тəнімен қолдайды. Онсыз болашақтың баспалдағына еркін аяқ басу мүмкін емес, яғни əрбір саналы азамат ең алдымен өзін өзгерту керек деп есептейді.

2015 жылы ол республикалық «2015 жылдың үздік инженері» атағын жеңіп алып, дипломмен жəне медальмен марапатталды. Ол баспасөз беттерінде əлеуметтік, қоғамдық мəселелер бойынша ой-пікірін ортаға салып отырады. Ұлт көшбасшысының прагматизм туралы айтқан пікіріне қолдау білдіре келіп, былай деп жазды: «Қазақ елі тəуелсіздікке қол жеткізгенге дейін Кеңес дəуірінде Қаратаудың қойнауындағы кен орындарындағы тек сапалы өнімдерді ғана алып, ысырапшылдыққа жол берілді. Ал бүгінгі таңда, сапалы жəне орта дəрежедегі кендерді араластырып, кенді жоспарлы түрде игеру арқылы, үнемшілдікке негізделіп жұмыс жүргізілуде», – деп өзі басқарып отырған кəсіпорынның ұлағатты ұстамын алға тартады. Біз бұл мақалада кейіпкеріміздің өндіріс с а ласындағы қызметіне тоқтамай, кісілік келбетіне, айналасына тигізген шарапатына тоқталуды жөн көрдік.

30 қаңтар 2019 жыл.

КЕҢЕС ӘСКЕРЛЕРІНІҢ ШЕКТЕУЛІ КОНТИНГЕНТІНІҢ АУҒАН ЖЕРІНЕН ШЫҒАРЫЛҒАНЫНА-30 ЖЫЛ

ЕҢБЕК – ЕР АТАНДЫРАДЫ Басы 1-бетте.

Колледждің акт залында өткен осынау іс-шараны «Жамбыл облыстық қоғамдық бақылау жəне мониторинг орталығы» қоғамдық қорының президенті, Тараз қалалық мəслихатының депутаты Берікқожа Серікбол ашып, жүргізіп отырды. Осының алдында Сайрамбай Əліқұлұлын облыстық білім басқармасының басшысы Рахия Тұрмаханбетова мен колледж директоры Жанар Орынбаева аталмыш оқу орнының жаңартылған материалдық-техникалық б а з а с ы м е н , Ко н с т и т у ц и я з а л ы , Құзыреттілік, «Ұлы Дала өркениеті» жəне «Сазды əуен» орталықтарының жұмысымен таныстырып өткен болатын. Кездесу барысында Қазақстанның Еңбек Ері С.Дөненбаев тебірене сөз сабақтап, жастарға ағалық ақыл-кеңестерін айтты.

– Маған бұл жоғары награданы Елбасы жайдан-жай бере салған жоқ. Бұл – менің ұзақ жылғы еңбегімнің бағаланғаны деп білемін. Біздің балалық шағымыз өткен кезең мен қазіргі жағдайды еш салыстыруға келмейді. Екеуінің арасы аспан мен жердей. Биылғы жылды Елбасының Жастар жылы деп жариялауы да жастарға жасалып отырған үлкен қамқорлықты білдіріп тұрғандай. Еңбекке бе с жасымнан бастап араластым. Сол жылы əкем бір отар қой алды. Алғашқы күні онға дейін санауды үйретті. Осылайша күніне он сан қосып, бірнеше күннен кейін өрістен қайтқан малды түгендеу менің мойныма артылды. Содан болар, мектепте де есепке жүйрік болдым. Əскерге барып, азаматтық борышымды өтеп келгеннен кейін əкем қойшының құтты таяғын біржола қолыма ұстатты. Жеті жыл қой бақтым. Үздік шопандардың қатарына қосылдым. Қой төлдетуде ылғи да алда болдым.

23 жасымда еңбегім еленіп, «Жигули» жеңіл автокөлігін алдым. Бұған мен қатты қуандым. Мұндай көлікті кім болса соған бере бермейтін кез. Ол кезде малшының мəртебесі деген өте жоғары болатын. Дүкенге түсе бермейтін заттар алдымен қойшыларға берілетұғын. Барлық жерде малшыны сыйлайтын, құрметтейтін. Қайда барса да малшы мен механизатор төрде отыратын. Колхоз тараған соң, біраз жыл саудамен де айналыстым. Бірақ ата кəсіптен қол үзіп кете алмадым. 1996 жылы осы шаруа

қожалығымды ашып, мал өсіруді қолға алдым. Жылқыны сегіз үйірге, қойды 52 мың басқа дейін көбейттім. Бірақ бір кездері айрықша сыйлы болған малшы мен механизатордың бүгінде беделі түсіп кетті. Олар қоғамымызда жай жұмысшы ретінде қарастырылады. Мысалы, өзім оларға жұмысшы, жалшы ретінде қарамаймын. Қолымнан келгенінше бірінші кезекте соларға қолайлы жағдай жасауға тырысамын. Өйткені мал өзіненөзі мал болмайды. Атап өтерлік бір жайт, Елбасымен бірнеше рет бетпе-бет жүздесу бақытына да ие болдым. Бір рет облысқа келгенде м е н і ң ш а руа ш ы л ы ғ ы м д а б ол д ы . Қожалығымның жұмысымен танысқан Нұрсұлтан Əбішұлы еңбегіме табыс тілеп, жігерлендіріп кеткен болатын, – дей келіп, Мемлекет басшысымен кездескен сəттерін де ол студенттерге қызықты етіп əңгімелеп берді. Айтулы азаматтың өмір жолы мен еңбегі жөніндегі толғаныстары студенттерді ғана емес, бізді де баурап əкетті. Оның бір тосындау бастамасы – мал үстінен жиналатын зекетті игі істерге жұмсау жайы да үлгі аларлықтай. Қожалық жетекшісінің айтуынша, бұл тұрғыда ауылдағы əрбір бас малға салық мөлшері белгіленген. Ол алдымен ауыл ақсақалдары құрған қорға түседі екен. Ал өзі жылына зекет есебінен осы қорға 8-9 миллион теңге құяды. Ол қаржыға ауылға, елге қажетті ғимараттар тұрғызылып, жол жөндеу, басқа да маңызды шаралар жүзеге асырылады екен. Былтыр өз қаражаты есебінен Тараздағы ардагерлер үйін күрделі жөндеуден өткізіп, «Ғибрат» орталығын тұрғызып беріпті. Сондай-ақ Сайрамбай Əліқұлұлы басынан өткерген басқа да жағдайларды əңгімелей келе, жастарға Жастар жылында сəттілік тілеп, оларды жақсы оқуға, ата-анасының үмітін ақтауға шақырды. Сонымен бірге студенттер тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беріп, еркін форматта пікір алмасты. Басқосуды облыс əкімдігі білім б а с қ а рм а с ы н ы ң б а с ш ы с ы Р а х и я Тұрмаханбетова қорытындылап, осындай кездесулерді алдағы уақытта да жиі ұйымдастыру жоспарланып отырғанын жеткізді. Тараз қаласы.

Мұ Мұрагерлік Фатима Алтынбаеваның 2017 жылдың 28 қарашасында қайтыс болуынан кейін мұрагерлік ісі ашылып отыр. Осыған орай, марқұмның мұрагерлері мұрагерлік істі ресімдеу үшін осы хабарландыру жарияланған күннен бастап бір ай мерзім ішінде Талас ауданы, Қаратау қаласы, Ə. Молдағұлова көшесі, №30 үйдің 7-пəтерінде орналасқан нотариалдық кеңсеге (нотариус Н.Ж. Болтаев) жолығулары қажет. Аймахан Кенесбекович Сейдуалиевтің 2018 жылдың 27 қыркүйегінде қайтыс болуынан кейін мұрагерлік ісі ашылып отыр. Осыған орай, марқұмның мұрагерлері мұрагерлік істі ресімдеу үшін осы хабарландыру жарияланған күннен бастап бір ай мерзім ішінде Талас ауданы, Қаратау қаласы, Ə. Молдағұлова көшесі, №53 үйдің 82-пəтерінде орналасқан нотариалдық кеңсеге (нотариус Ж.Б. Тулеулиев) жолығулары қажет.

...Түн ішінде шырт ұйқыда жатқанымызда әсери дабылдан атып тұрдық. Мұндай дабыл Камчатка түбегіндегі біздің әскери бөлімде бірінші рет берілуі. Түкке түсінбесек те казармадағы солдаттар жалма-жан сап түзедік. Қатардағы жауынгерлер мен сержанттарды тегі бойынша түгендеп, қайта жатуға бұйрық берілді.

Жамбыл облысы әкімдігінің мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының ұйымдастыруымен 2019 жылдың 15 ақпаны күні сағат 14.00-де Тараз қаласы, «Баласағұн» ОКЗ-да «Жамбыл – менің жай атым, халық – менің шын атым!» атты облыстық ақындар айтысы өтеді. Айтысқа қалалық, аудандық іріктеуден үздік деп танылған ақындар қатысады. Келіңіздер, көріңіздер! Ұлт өнерін ұлықтайық! Байланыс телефондары: 45-08-50, 45-25-59. Кіру тегін.

ОБЪЯВЛЕНИЕ

СЕРІКБЕК ТАБЫТПЕН «ОРАЛДЫ», АЛ ОРАЗДАН ӘЛІ ДЕРЕК ЖОҚ Амангелді ƏБІЛ Ертеңіне əсери бөлімнен біршама жердегі алаңға апарып, ант қабылдағанда ғана ұстап көрген автоматпен нысананы дəлдеп ату сынды оқу-жаттығу сағаты өтті. Көбіміздің оғымыз нөлден бастап 10-ға дейінгі сан ілінген ағаштың өзін дəлдемек түгілі, айдалаға лағып жатты. Құрылыс батальонында əскери міндетін атқарып жүрген біздерге автомат ұстатудың өзі қауіпті еді. Əлде бір жауынгер автоматына ие бола алмай жанында т ұ р ғ а н о ф и ц е рл е рд і ж а й р ат а жаздады. Сонымен мұндай оқжаттығу жиі өтетін болды. Бір зауалдың жақындап келе жатқанын ішіміз сезеді. Алайда офицерлер тіс жармайды. Бір күні сапқа тұрып, əскери бөлімнің штабына барып, өз еркімізбен ауған жерінде əскери міндетімізді атқаруға қарсы емеспіз деп қол қойдық. Сонда ғана дамылсыз соғылатын дабыл мен жиі өте бастаған автоматпен оқ атудың мəнісін түсіндік. 19 жастағы балғын жігітпіз. Егер ауған жеріне аттанып кетсек алдымызда қандай қан-қасап күтіп тұрғанын ойлаған да жоқпыз. Əскери антқа адалдық шығар – жауынгердің бірі қалмай «өз еркімен» қол қойғаны. Біздің əскери бөлімді сонау Қиыр Шығыстан ауған жеріне апарудың жөні жоқ деп тапты ма, жоқ əлде «стройбаттың» солдаттары дұшманға оқ атпақ түгілі бір-бірін қырып алар» деді ме əйтеуір қозғамады. Содан 1980 жылғы қарашада елге аман-есен оралдық. Соғыстан қайтқан солдат сияқтымын, ел-жұрттың қуанышқұрметі деген ерекше. Анам марқұм

ҚҰРМЕТТІ ОБЛЫС ТҰРҒЫНДАРЫ МЕН ҚАЛА ҚОНАҚТАРЫ!

бауырына алып, егіле жыласын. Перзентіне деген сағыныш пен қуаныштың көз жасы шығар деп ойлағанмын алғашқыда. Ағайындар да «аман-есен келуіңмен!» деп кезек-кезек құшақтарына алады. «Бейбіт өмірде не болған мына елге» деген ой кетпейді. Біршама күн өткен соң мəселенің мəнісі белгілі болды. Сөйтсем сарысулықтар үрей құшағында көрінеді. Карл Маркс ауылының тұрғыны болған, менің түйдей құрдасым Серікбек Мəлтаевтың дене сі туған елге табытпен жеткізіліпті. Құрдасымның өлі денесін əкелген əскери адамдар атаанасына, бауырларына боздақтың жүзін көрсетуге қатаң тыйым салып, табытын аштырмаған күйі жер қойнына беріпті. Бүкіл аудан жұртын үрейлендірген – əскерге аттанғанына тура бір жыл өткенде Серікбектің денесінің табытпен оралуы екен. Б а л а л а р ы ə с ке р ге а з а м ат т ы қ борышын өтеуге кеткен ата-аналар жолдарын күтіп, іштерінен құдіреті күшті бір Алладан медет тілеп, ақ сарбас айтыпты. Ерекше бір мейірімі түскенде ғана бар болғаны маңдайымыздан иіскейтін, бала тəрбиесіне қатал болған майдангер əкем жарықтықтың да жанары жасаурап, кең құшағына алып біршама уақыт босатпай қойғанының мəнісін де сонда түсіндім. ... 1980 жылдың 16 сəуірі. Ауғанстан. Жалалабад қаласы. Сол күні Серікбек тым көңілді еді. Əр ұлттан жасақталған жауынгер до старына Қазақстан туралы, оның ішінде туған жері туралы көсіле əңгіме айтыпты. Тіпті қызақыза келе ауыл іргесіндегі алмаға тұнып тұратын «Тəкі» талы туралы,

ондағы жеміс ағаштарының түртүрін тамылжыта əңгімелегенде кеңес одағының əр қиырынан, оның ішінде Сібір өңірінен əскерге шақырылған жауынгерлер тамсана тыңдапты. Кешке жауынгер достары жатқан жайды күзетуге шығып бара жатқанда да автоматын қыса ұстап, күлімдеген қалпы ұзай беріпті. Қатардағы жауынгер, атқышгранатометші Серікбек Мəлтаев қарулас достарын күзетіп тұрғанда дұшмандар тұтқиылдан шабуыл жасайды. Жан алып, жан беріскен атыста «Калашников» автоматымен ажал оғын себелеп, жау шабуылын тоқтатқанымен өзі ауыр жараланып, мерт болады есіл ер. Қаза тапқаннан кейін «Ерлігі үшін» медалімен марапатталады. Жарияланбаған соғыстың құрбаны туралы қолдағы бар дерек осы ғана. Бүгінде Маятас аталатын ауылда ауғандық жауынгердің атында көше бар, өзі оқыған орта мектепте естелік бұрыш ашылған. Серікбектің артында құранын оқытып, рухына т ағзым етіп отыратын ел бар. Ал сарысулық тағы бір ауғандық жауынгер Ораз Ысқақовқа құран да бұйырмай отыр. Өйткені ол Ауғанстанның «Каписа» қышлағында 1982 жылдың 12 наурызынан хабарсыз кеткен. Төрт жылға созылған Ұлы Отан соғысының ақтаңдақтары ашылып, хабарсыз кеткен талай жауынгерлердің дерегі белгілі болып жатқанда бейбіт заманда жат жер, бөтен елде сол кездегі ортақ отанымызға берген антына адал болып, белгісіз жағдайда із-түссіз кеткен Ораз Ысқақовтан əлі күнге бір дерек жоқ. Сарысу ауданы.

Доверенное лицо ТОО «КТ «Меркі» сообщает о проведении торгов по реализации залогового имущества по английскому методу (на повышение цены) Лот №1. Наименование: Трехкомнатная квартира в многоквартирном жилом доме, общей площадью 53,25 кв.м., в том числе жилой площадью 40,39 кв.м., расположенный по адресу: Жамбылская область, г. Тараз, ул. Байзак батыра, дом №170, кв.

17 – (описание согласно договору залога). Стартовая стоимость: 5 707 009 (пять миллионов семьсот семь тысяч девять) тенге. Лот №2. Наименование: Жилой дом с земельным участком, мерою 0,0842 га, общей площадью 74,32 кв.м., жилой площадью 39,15 кв.м., расположенный по адресу: Жамбылская область, г. Тараз, м. Хамукат, пер. Смаилова, дом №11А – (описание согласно договору залога). Стартовая стоимость: 4 412 200 (четыре миллиона четыреста двенадцать тысяч двести) тенге. Дата, время и место проведения торгов: 6 марта 2019 года в 10 часов 30 минут по местному времени по адресу: РК, Жамбылская область, Меркенский район, с. Мерке, ул. Исмаилова, дом №220 «А», 2-этаж. Шаг изменения цены лотов устанавливается Доверенным лицом и объявляется перед началом аукциона. Гарантийные взносы участников подлежат возврату по окончании торгов, кроме лица, выигравшего торги. Покупная цена оплачивается в течении 3-х дней после проведения торгов. Покупная цена и гарантийные взносы оплачиваются в тенге по курсу НБ РК на день оплаты по следующим реквизитам: получатель Касымханов Алибек Бахытбаевич, ТОО «КТ «Меркі», БИН 050540003536, ИИК KZ656017161000000025, АО «Народный Банк Казахстана», БИК HSBKKZKX. Прием заявок начинается со дня опубликования информационного сообщения по месту нахождения Доверенного лица: РК, Жамбылская область, Меркенский район, с. Мерке, ул. Исмаилова, дом №220 «А», 2-этаж. Телефоны: 2-28-51, 2-23-94. Доверенное лицо Касымханов Алибек Бахытбаевич, удостоверение личности №031164285 от 04.03.2011 г., выдано МЮ РК. Администрация ТОО «КТ «Меркі».

Облыс əкімдігі, облыстық жəне қалалық ардагерлер кеңесі, облыс əкімі аппаратының жұмылдыру дайындығы жəне аумақтық қорғаныс бөліміндегі облыс əкімінің бас инспекторы Рахат Нұрғалиұлы Омаралиевке əкесі НҰРҒАЛИДЫҢ қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады. Облыс əкімінің аппараты персоналды басқару бөлімінің басшысы Айнұр Асылбекқызы Əбішеваға нағашы апасы Зейне КИКИМОВАНЫҢ қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып көңіл айтады.

8 12 а пан, 2019 жыл

ZERDE

www.aqjolgazet.kz ak-jol-taraz@rambler.ru facebook.com/akjolgazet/

Спорт

ӨҢІРДІҢ ӨНЕР ӨЛКЕСІНДЕ

А

əкем маған 70 сомға сырнай сатып əперді. Мынау сол аспап. Ол кісіде орыс патшасы заманында шыққан «хромка» деген «гəрмөшке» де болған, қазір жоқ. Есесіне, мен ұлым Алмасқа баян мен ямаха аспабын алып бердім. Сенесіз бе, үйімізде бір кəнден күшігіміз бар болатын. Сол шіркін Алмас баянын тартқанда, қыңсылап, əн ырғағына қосылатын. Бейшара, бір қатты қыста өліп қалды. Ұлым содан бері сырнайын тартқанын қойып кетті. Қазір ірімшік зауытында технолог. Мен жаңа əлгінде тартылған күйдің атын білгім келіп, Меруертке бұрылдым. Есті қыз емес пе: «Аға, бұл дəулескер күйші Қазанғаптың «Тор жорға аттың бөгелек қағуы» деген күйі еді», – деді. Сол кезде əкесі: «Мен де жаңа соны сезіп едім, əлгі күй теңдессіз дарынның көкірегінен шыққан-ау, деп отыр едім, жаңылыспаппын», – деді ерекше күйге бөленіп. Иə, Меруерттің күй тарту шеберлігіне кім-кімнің де тəнті болары сөзсіз. Оның ойлы жанарында, орны мен оябы бөлек қабағында талай күй ырғақтары тұнып жатқан сияқты. Қаршадай қыздың көкірегіне күй ұялатқан ұстаз кім болды екен? Шамасы қаражаяу біреу емес-ау деп ойладым. Сөйтсем, жаңылыспаппын. Ол – «Меркі əуендері» ансамблінің көркемдік жетекшісі, бір кезде Құрманбек Жандарбеков атындағы мектепте домбыра сыныбынан сабақ берген дарынды музыкант Мариям Райымқұлова екен. Меруерт ұстазы туралы тебірене, толғана сыр шертті. «Оныншы сыныпта оқып жүргенмін, сазгерлер байқауы өтіп, сонда бес күй тарттым. Оның ішінде балалық санама керемет сезім ұялатқан Құрманғазының «Серпері», Махамбеттің «Жұмыр қылышы»

КӘСІПТІК БАҒДАР БЕРУ – МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ жасалып, қосымша сабақтар жүргізіледі. Оқу жылы басында о сы жүйеге сəйке с арнайы бұрыш рəсімделіп, кітап көрмесі қойылды. Сондай-ақ «Мамандықты дұрыс таңдаудағы отбасының рөлі» тақырыбы бойынша ат а-аналардың қатысуымен дөңгелек үстел ұйымдастырылып, түсіндіру жұмыстары жүргізілді. Гимназия психологінің зерттеуі бойынша, оқушылардың басым бөлігі «мамандықты болашақта анықтаймын» деген көзқараста екен. Бұған жоғары сынып оқушыларының еңбек нарығын білмеуі, атааналарының ықпалымен сұранысқа ие бола алмайтын с а л а л а рд ы т а ң д ау ы с е бе п болуы мүмкін. Сондықтан да əрбір жеткіншекті жүрегі қалаған мамандыққа қызықтырып, оны дұрыс таңдау үшін жауапкершілік сезімін қалыптастырып, өз таңдауын жасарда əр адамның мүмкіндігі, қабілеті, еркіне қарай жол ашылатынын ұғындыру керек. Сондықтан біз «Түлектерді іздейміз», «Ата-анамның жұмыс орнындағы бір күн» жобалары бойынша жұмыс жүргіземіз. Мектеп бітіріп кеткен азаматтар гимназияға келіп, оқушылармен кездесіп, тəрбие сағаттарын ө т к і з ед і . А л д а ғ ы уа қ ы т т а «Түлектер форумын» өткізу жоспарланып отыр. Маржан МЫРЗАХМЕТОВА, Төле би атындағы №8 гимназияның қазақ тілі мен əдебиеті пəнінің мұғалімі, директордың бейіндік оқу ісі жөніндегі орынбасары. Тараз қаласы.

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ Директор – Бас редактор

Көсемәлі СӘТТІБАЙҰЛЫ

«АҚ ЖОЛДЫҢ» СПОРТ АЛАҢЫ

ТҰҢҒЫШ

ЮЛИЯ ГАЛЫШЕВА ӘЛЕМ ЧЕМПИОНЫ АТАНДЫ

Меркіге келген соң білікті маман саз мектебінен бөлек №9 В.Савва атындағы мектебінен оқушылардың «Серпер» домбырашылар анс амблін құрды, сонымен қатар «Айым» бөбекжайында дəріскерлік қызметті қатар атқарды. Айналасы бір жарым жылдың ішінде ол тəрбиелеген оқушылар республикада, облыста бірнеше мəрте бас жүлдеге ие болды. Меруерттің Ұлан Жомарт жəне Айдан Əбутəлім атты шəкірттері республикалық «Менің елім – мəңгілік ел», халықаралық «Мəңгілік Қазақстан», «Құс жолы», «Атадан мұра» сынды тағы да басқа байқаулардан тек бас жүлде əкеліп жүрді. Өзі ұйымдастырған ансамбль домбырашылары осы жылы Тараз қаласында өткен республикалық байқауда бас жүлдені қанжығаларына байлап қайтты. Олар «Ұлы Да ла дарыны» атты ре спубликалық телевизиялық байқауға да қатысты. Үстіміздегі жылы өткен халықаралық «Күншуақ» фестивалінде шəкірті Балауса Жүнісқадыр бірінші орынды иеленсе, «Меркі сазы» домбырашылар ансамблі бас жүлде алып оралды. Иə, көңіліне күй тоқыған таланттың алар асуы əлі алда. Бармақтың басына сақталған күйлерден көрермен əлі талай рет рахатқа бөленеді. Оның тəлімін алған шəкірттерден Құрманғазы, Дина сынды ұлы таланттар шықпасына кім кепіл? «Ұстазы жақсының – ұстамы жақсы» деген қанатты сөз Меруерт Рысмедетова секілді жандарға арнайы айтылған-ау. Қалай десеңіз де дарынды домбырашы, күйші қыздың келешегі зор. Ендеше, өнерің өрге жүзсін, Меруерт! Сейсен ҚОЖЕКЕ, Қазақстан Журналистер одағы сыйлығының иегері. Меркі ауданы.

ДЕ

ҚАРАТАЙ ТҰРЫСОВТАЙ ҚАЙРАТКЕР ӨТКЕН Есет ДОСАЛЫ Мемлекет жəне қоғам қайраткері Қаратай Тұрысов көзі тірі болғанда 85 жасқа толатын еді. Ол тəуелсіздігіміздің елеңалаңындағы қиын шақта ел экономикасының дамуына өлшеусіз еңбек сіңірді. Бұл к ү н д е Та р а з қ а л а с ы н д а бір көшеге жəне №53 о р т а м е к т е п ке Қ а р ат а й Тұрысовтың есімі берілген. Қ . Т ұ р ы с о в ат ы н д а ғ ы №53 мектеп-гимназиясында мемлекет жəне қоғам қайраткерінің 85 жылдығына орай е ске а лу шарасы өтті. Салтанатты жиында облыстың Құрметті азаматы Жандар Кəрібайұлы, ішкі істер саласының ардагері Қыстаубай Сағынтаев, темір жол саласының ардагері Əбдуалы Данаев сөз сөйлеп, қайраткердің өнегелі ө м і р жол ы н а то қ т а л д ы . Қарат ай Тұрысов – Біріккен Ұлттар ұйымының мінберінен сөз сөйлеген қазақ. Ол Мəскеуде қызметке араласып, одақ деңгейіндегі ірі лауазымдарда болды. Елбасының шақыруымен 1990 жылы елге оралып, Қ Р М и н и с т р л е р ке ң е с і төрағасының орынбасары қызметіне тағайындалды. Осы

Мекен-жайымыз: 080000, Тараз қаласы, Ы. Сүлейменов көшесі, 5, Баспасөз үйі

Меншік иесі:

О

Е СІ М І Е Л Д І Ң Е С І Н

МАМАНДЫҚ ТАҢДАУ – МЕКТЕПТЕН

Мемлекет басшысы Н.Назарбаев «Қазақстан – 2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында кəсіби іскерлік дағдылар – қазіргі заманғы білім беру мен кадрларды даярлаудың басты бағыты екенін айрықша атап өтті. Жас жеткіншектерге кəсіптік бағдар беру бүгінгі күннің өзекті мəселесі екені сөзсіз. Бұл жүйе жеке шығармашылықты шыңдауға, əлеуметтік үдерістердің дамуын рационалды басқаруға жəне даму үстіндегі қоғамның қажеттіліктері мен жастардың же ке қ ы з ы ғ у ш ы л ы қ т а р ы н үйлестіруге бағытталған. К ə с і п к е б а ғ д а р л а н у, адамның өзін-өзі тəрбиелеу – п с и хо л о г и я н ы ң н е г і з г і мəселелерінің бірі. Əр адам белгілі бір кəсіптің түрін таңдағанда өзінің тумысынан не нəрсеге бейім екенін біледі. Сонда ғана ол өзіне қажетті мамандықты дұрыс таңдай алады. Ең бастысы таңдаған саласының əлеуметке, қоғамға қаншалықты пайдалы екендігіне назар аудару керек. Оқушыларды кəсіпті дұрыс таңдай білуге үйретуде, мамандық пен еңбектің т ү р л е р і м е н т а н ы с т ы р уд а көздеген саласына қызығуын, ерекшелігін, икемділігін біле отырып, оларға қоғамдық мəні бар бағыт беру – мұғалімдердің негізгі міндеті. Т ө л е б и ат ы н д а ғ ы № 8 гимназияда жеткіншектермен осы бағытта жұмыс жүргізуге баса мəн беріледі. Мектепте білім а лып жатқан 2092 баланың ішіндегі кəсіптік бағдармен қамтылған 9-11-сынып оқушыларына арналып бағдарламалар

мен Тəттімбеттің «Саржайлауы» бар болатын», деп еске алды. Маған сол кезде «Меруерт қыз сол Тəттімбеттің інісі Жақсымбеттің өзінің туған ауылы Жаңатұрмыста тұрғанын біле ме? Ахмет Жұбановтың «Бес ғасыр жырлайды» деген кітабын оқыды ма екен?» деген ой келді де, ойымдағыны жайып салдым. Меруерт терең ойға кетті. Дарын оның нағашыларынан емес, өз жұртынан дарыған. Əкесінің айтуына қарағанда, үлкен əпкелері Нұршакүл де қолына сырнай ұстап шаршы топта əн шырқапты. Ал Меруерттің туған нағашысы белгілі мемлекет жəне қоғам қайраткері Қабылбек Сармолдаев б ол ат ы н . Ме руе рт А л м ат ы д а ғ ы қыздар педагогикалық институтында «музыкалық білім берудің теориясы мен əдістемесі» факультетінде бакалаврды оқып, одан соң институтта қалып, осы кафедраның концертмейстері бола жүріп, магистратураны тəмамдады. Сол жылы Талдықорған қаласында өткен VІІ республикалық «Жас толқын» күйшілер байқауына қатысып, бірінші орын алды. ның жеті жыл бойы алған білімі Меркідегі Құрманбек Жандарбеков атындағы əуез мектебіне келіп дəріс бере бастаған кезінде шəкірттеріне көп көмегін тигізді. Күйші қызымыз музыкалық білімін Пекиндегі Орталық Ұлттар университетінде, Үрімжі қаласындағы Сыньзян университетінде, Шыңжан п ед а го г и ка л ы қ у н и в е р с и т е т і н д е жетілдіріп, мол ғылыми тағылымдамадан өтті. Оның «Электронды оқулықтарды домбыра аспабын меңгеру барысында қолдану мүмкіндіктері» деген еңбегі көптеген əріптестерінің қызығушылығын туғызды. Шəкірттің оқуға деген ынтасын арттыратын тамаша еңбек дер едім.

Қазақстандық фристайл жəне сноуборд шебері Юлия Галышева кəсіби мансабында тұңғыш рет əлем чемпионы атағына қол жеткізді. АҚШ-та өткен əлем біріншілігінде қазақстандық спортшы қарсыластарын шаң қаптырып кетті. Жарыс барысында Юлия Галышева үздік үштіктен тыс қалып келе жатқан болатын. Алайда əлемнің үздік алты спортшысы бақ сынаған басты финалда қазақстандық спортшы өзінің шеберлігін көрсетіп, шын мықтыға тұсау болмайтынын дəлелдей алды. Могулдың майталманы, тіпті Олимпиада чемпионы франциялық Перрин Лаффонды басып озды. Дода қорытындысында Юлия 79.14 ұпай иеленіп, əлем чемпионы атанса, Австралия спортшысы Энтони Джакара күміс жүлдені, француз Перрин Лаффон қола медальды қанағат тұтты.

Дзюдо күресінен Тараз төрінде басталған ел чемпионаты мəресіне жетті. Жарыстың алғашқы күні 46 килограмм салмақтағы Ерік Нұрдəулеттің атой салғанын жазғанбыз. 50 килограмм салмақтағы Нұрқанат Серікбаев Еріктің жеңісті жорығын жалғастырды. 55 килода шымкенттік Аслан Лес қарсылас шақ келтірмесе, қыздар арасында 44 килода ақтөбелік Назерке Азаматова алтыннан а л қ а т а ғ ы н д ы . « Же рл е с т е р і м н і ң сенімін ақтағаныма қуаныштымын. Маған финалдық кездесуде алматылық қарсыласым Мұхмед Сатыбалдымен белдесу оңайға соқпады. Алайда жеңіске жеттім. Алдағы уақытта Азия, əлем чемпионы болғым келеді», – дейді жас балуан Нұрқанат Серікбаев. Ел чемпионатында жамбылдықтар тамаша нəтижелермен көзге түсті. Жарыстың екінші күні 60 килограмм с а л ма қ т а с ы н ғ а т ү с ке н Д ə у р е н Қайратұлы чемпион атанды. Ол шешуші белдесуде маңғыстаулық Марлен Əділден басым түсті. 66 килограмда қызылордалық Тілеген Тынарбай жеңіске жетсе, 73 килограмм

с а лмақт а қарағандылық Ат абек Тұрлыбаев чемпиондық тұғырдан табылды. Қыздар арасында 48 килограмда шығысқазақстандық Балнұр Əбдешова топ жарса, 52 келіде жамбылдық Аяулым Қуанышованың мерейі үстем болды. 57 килограмм салмақта тағы бір жерлесіміз Шапағат Дəулет чемпион атанды. Жарыстың соңғы күнінде де жамбылдықтар жасындай жарқырап, бірнеше жүлдеге қол жеткізді.

АҚЫНДАР САХНАҒА ЕМЕС, АЛАҢҒА ШЫҚТЫ

Ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың туған күніне арналып, айтыскер ақындар арасында «Ақынға парыз көп ойлау, артық та етпес доп ойнау» атты аймақтық шағын футбол турнирі өтті. Додаға

қызметте ел экономикасының д а м у ы н а ө л ш еу с і з ү л е с қо сты. Кейін Парламент Мəжілісінің бюджет жəне қаржы комитетінің төрағасы ретінде де абыройға бөленді. Жасөркенде туылған а з а м ат б е л г і л і т ұ л ғ а ғ а айналды. Салтанатты шарада Қарекеңнің барлық жақсы қырлары, іскерлігі, адамгершілігі туралы кеңінен айтылды. Мұнан соң мектепгимназияның директоры Эльмира Қойлыбаева қонақтарды «Өмір жолынан сыр шертеді» атты фотокөрмемен таныстырды. Кейіннен қонақтар жəне ұстаздар мен ата-аналар мектеп өнерпаздары д а й ы н д а ғ а н ко н ц е р т т і к бағдарламаны тамашалады.

Домбырашылар тобы орындаған күйлер попурриі көпшіліктің көңілінен шықты. Олар Нұрғиса Тілендиевтің, Əбдімомын Желдібаевтың ең үздік күйлерін ел назарына ұсынды. 3-сынып оқушы Ералы Қыдырбек бірнеше өлеңді жатқа оқып, к ө п ш і л і кт і ң қ ұ рм е т і н е бөленді. Орындалған патриоттық əндер де жұртты тебірентті. Бұл күні қайраткердің туған жері Жамбыл ауданы Жасөркен ауылында да Қ.Тұрысовтың рухына арналып күрес түрлерінен жасөспірімдер арасында облыстық турнир өтті. Осылайша жерлестері қоғам қайраткерінің рухына лайықты құрмет көрсетті.

Телефондар/факс: бас редактордың қабылдау бөлмесі – (қаланың коды – 8-726-2) 43-17-07

Алматы, Шымкент қалаларынан жəне Қызылорда, Түркістан облыстарынан белгілі айтыскерлер келді. Олар Жамбыл атындағы «Руханият» орталығында өткен дөңгелек үстел отырысына қатысты. Жиынды облыс əкімдігі мəдениет, архивтер жəне құжаттама басқармасына қарасты «Руханият» орталығының меңгерушісі Ахметжан Өзбеков сөз сөйлеп ашып, ақпанның соңында өтетін «Жамбыл – менің жай

Электрондық пошта: ak-jol-taraz@rambler.ru

Сайт бөлімінің редакторы – Алмаз ОРМАНОВ – 43-17-13

Бас редактордың орынбасары міндетін атқарушы – Асхат РАЙҚҰЛ – 43-33-08 Жауапты хатшының міндетін атқарушы – Шынар САҒИЕВА – 43-50-73

Ақпарат және хаттар бөлімі редакторының міндетін атқарушы – Амангелді ӘБІЛ – 45-48-09

«ЖАМБЫЛ ОБЛЫСТЫҚ «АҚ ЖОЛ» ГАЗЕТІНІҢ РЕДАКЦИЯСЫ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІ

Бухгалтерия – 43-17-12

ЖСК KZ986017161000001080, БСК HSBKKZKX, СТН 211500070391, КБЕ 17, КНП 851, БСН 030940003725, «ҚАЗАҚСТАН ХАЛЫҚ БАНКІ» АҚ ИНДЕКСІ: ЖЕКЕ ЖАЗЫЛУШЫ ҮШІН – 65457, МЕКЕМЕ ҮШІН – 15457.

Жарнама менеджері – Жүрсінгүл ЖАҚЫП – 43-32-50, 43-17-12 Компьютер орталығының меңгерушісі – Жанна БЕЙСЕНҚҰЛОВА – 43-26-90 Фототілші – Ақәділ РЫСМАХАН – 43-17-11

МЕНШІКТІ ТІЛШІЛЕР: Меркі, Т. Рысқұлов аудандары – Ақылжан МАМЫТ – 87774222450 Шу, Мойынқұм аудандары – Ерғали ҚАРТАЙҒАН – 87474094194

атым, халық – менің шын атым» атты республикалық айтысты ұйымдастыру мəселелеріне тоқталды. Кейін Жамбыл жоғары п о л и т е х н и к а л ы қ ко л л е д ж і н д е шағын футбол додасы басталды. Алдымен облыс əкімдігі ішкі саясат б а с қ а рм а с ы н ы ң б а с ш ы с ы Б е р і к Уəлиұлы сөз сөйлеп, қатысушыларға сəттілік тіледі. Аладоп аламанында жеті команда сынға түсті. Топтық кезең аяқталған соң жартылай финалда жерлестеріміз «Руханият» құрамасы қ ы з ы л о р д а л ы қ т а р д а н п е н а л ьт и бойынша ұтылса, «Түркістан» құрамасы алматылықтардан «лотерея билетінің» нəтижесінде басым түсті. Финалда «Түркістан» құрамасы Қызылорданың «Ақмешітін» жеңіп, турнир жеңімпазы атанды. Мұхтар Ниязов, Ержеңіс Əбдиев, Ержан Əміров, Бекарыс Нүриманов сынды ақындар намысын қорғаған қызылордалықтар екінші орынды иеленді. Алматылықтарды ұтқан өңіріміздің «Руханият» құрамасы үшінші жүлдеге қол жеткізді. Жеңімпаз, жүлдегер командалар кубок, диплом жəне бағалы сыйлықтармен марапатталды. Е.ЖАҢАБАЙҰЛЫ.

Топтаманы дайындаған Табиғат АБАИЛДАЕВ.

Мәдениет және спорт бөлімінің редакторы – Табиғат АБАИЛДАЕВ – 45-48-09

Индустрия және инновация бөлімінің редакторы – Баймаханбет АХМЕТ – 43-31-62

Байрақты бəсеке аяқталған соң тілшілермен тілдескен Юлия Галышева өз ойын ортаға салды. «Мен көз жасыма ерік беретіндердің қатарынан емеспін. Бұл менің ғана емес, командамыздың жеңісі деп білемін. Тынымсыз еңбектің нəтижесі санаймын. Қазіргі кезге дейін Олимпиада чемпионы атанған жоқпын. Бəлкім келесі Олимпиада ойындарында көз жасымды тыя алмайтын шығармын. Ең бастысы сенім үдесінен шыға алғаным үшін өте қуаныштымын. Жеңісті жорық болашақта жалғасын табатынына шүбəм жоқ», – дейді ол. Талай аламанда қатарынан оза шауып бəйге алған қазақстандық могул шеберіне енді Олимпиада ойындарының алтыны ғана жетіспей тұр. Ол күн де алыс емес шығар...

ДЗЮДОШЫЛАРЫМЫЗ ЖАРАП ТҰР

Бас редактордың орынбасары – Алпамыс ҚАЗЫБАЕВ – 43-17-08

БӨЛІМДЕР: Саясат және әлеумет бөлімінің редакторы – Ардақ ҮСЕЙІНОВА – 43-33-08

Спорт

DODA

Он саусағынан күй саулаған Меруерт

қселеу Сейдімбектің: «...сөз шіркінді жауын шаймайды, жел мүжімейді, күн жемейді, құм баспайды, жау олжаламайды» деген сөзі ойға оралады. Ғасырлар қойнауында жатып қалған Қорқыт сарыны «бүгінде оның қабірі басынан естіліп тұрады» деп жүргендер де бар. Ал мына бір тілдің ұшы мен бармақтың басында сақталған күйді кім шығарғанын қайдам, əйтеуір қара торы қыздың саусақтары екі ішекті домбыраның пернесін біресе төмен, біресе жоғары жағалағанда жаның рахаттанады. Күмбірлеген күй ырғағына елітсеңіз, кəдімгі бəйге атының аласұрған шабысын байқайсыз. Бірақ ол неге кейде шарасыздық танытып, кібіртіктейді? Ондайда сүйрік саусақтардан шіңкілдеген, амалы таусылған дыбыстар шығады. «Шіркін, мына күйді кім шығарса да шалқар шабысты аттың бабын дəл тапқан-ау», – деді менімен бірге күй тыңдап отырған Меруерттің əкесі Болатхан.

– Менің əкем Спан Ұлы Отан с о ғ ы с ы н а н ке л і п , Жа ң ат ұ р м ы с ауылында колхоздың кадрлар бөлімін басқарып жүргенде кейде үйге келе салып, қолына он екі қатарлы сырнайын алып, шерін тарқататын. Сөйтсем, жұмыстағы ренішін осы сырнайдағы əуенімен қайтарады екен ғой. Бала емеспін бе, мен ол кісіден: «Əке, бұл қандай əн?» деймін ғой əлгі жерде, сөйтсем: «Бұл халық əні «Ақ саусақ» дейтін. Əкемнің өнері маған да, менің ұлым Алмасқа да, қызым Меруертке де дарыған-ау, кейін ұлымды баян класына, ал қызымды домбыра сыныбына бердім, – дейді Бөкең əкеден қалған он екі қатарлы сырнайды сайрата жөнеліп. Бірақ əлгі əннің сөзін ұмыта бастапты.

– Білесіз бе мен əскерден келгенімде

Спорт

Газеттің сайты: www.aqjolgazet.kz

Редакция авторлардың көзқарасы, жарнама мазмұны үшін жауап бермейді. Жарияланбаған хатқа жауап қайтарылмайды. А – материалдың жариялану ақысы төленген.

Газетті есепке алу туралы № 16859-Г куәлікті 2018 жылғы 22 қаңтарда Қазақстан Республикасының Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген.

Нөмірдің кезекші редакторы

Баймаханбет АХМЕТ

ТАРАЛЫМЫ: 17944 АПТАЛЫҚ ТАРАЛЫМЫ: 52332

Газет аптасына үш рет шығады. Газет редакцияның компьютерлік орталығында теріліп, беттелген. Қалыбы Жамбыл «Сенім» ЖШС баспа орталығында жасалып, көбейтілді. 080012, Тараз қаласы, Төле би көшесі, 22-үй. тел.: 43-32-83.

Тапсырыс 65