GFA105 Finansiële Rekeningkunde Goedere in transito Goedere in transito is voorraad wat nog nie fisies afgelewer is by die onderneming nie. Indien eienaarskap wel oorgedra is van die verkoper na die koper (wanneer die risiko’s en vergoeding van die verkoper na die koper oorgedra is) moet dit verantwoord word in die koper se rekords, al is die voorraad nog nie fisies ontvang nie. Dit is dus nodig om na die aankoopooreenkoms te kyk om te bepaal of risiko’s en vergoeding oorgedra is. Kontrakte wat internasionale vervoer vereis, bevat dikwels handelsterme wat die tyd en plek van lewering, betaling, wanneer die risiko van verlies verskuif vanaf die verkoper na die koper en wat die koste van die vrag en versekering is. Die algemeenste terme is: •
Vry aan boord (VAB) Die term het sy oorsprong in die lewering van goedere van verkoper na koper deur middel van verskeping/lug. Vry aan boord bepaal dat die koper verantwoordelik is vir vervoerkoste. Die koper neem wetlike verantwoordelikheid vir die goedere sodra dit aan boord gelaai word en kan dus op dié stadium die voorraad verantwoord in hul rekords (fisiese lewering is nie nodig nie).
•
Vry op spoor (VOS) Die koper neem wetlike verantwoordelikheid vir die goedere sodra dit die bestemmingstasie bereik. Koste van vervoer van verkope tot by bestemmingstasie word deur die verkoper gedra, koste vanaf die bestemmingstasie tot by die koper word deur koper gedra.
Hieronder is ’n opsomming van die joernale om goedere in transito te verantwoord: Periodieke
Deurlopende
voorraadstelsel
voorraadstelsel
Indien eienaarskap
Dt: Goedere in transito
Dt: Goedere in transito
oorgedra is aan die koper,
(bate)
(bate)
Kt: Rekeninge betaalbaar
Kt: Rekeninge betaalbaar
Indien eienaarskap
Dt: Goedere in transito
Dt: Goedere in transito
oorgedra is aan die koper,
(bate)
(bate)
Kt: Aankope/koste van
Kt: Voorraad
maar nog nie verantwoord is in die rekords van die koper nie
en reeds verantwoord is in die rekords van die
verkope
koper Tabel 3.1: Opsomming van joernale om goedere in transito te verantwoord (Aangepas uit Kolitz, 2015: 347) Studie-eenheid 3: Die voorbereiding van rekeninge vir ʼn onderneming
Bladsy 83