XYLELLA FASTIDIOSA
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΥΛΙΑ;
ΠΟΠ & ΠΓΕ
ΘΩΡΑΚΙΖΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
ΚΑΤΑΡΓΗΣΕ ΤΟΝ ΦΠΑ
ΣΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ Η ΙΣΠΑΝΙΑ
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΙ ΗΠΑ, ΠΕΡΑΣΑΝ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ
ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ Η ΕΛΙΑ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΟΥΝ ΤΟ ΑΖΩΤΟ ΣΤΟΝ ΕΛΑΙΩΝΑ ΦΕΡΝΕΙ Η ΛΕΓΟΜΕΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ
ΑΡΩΜΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Ταξιδεύει το ελαιόλαδο σε όλο τον κόσμο
ΚΟΝΣΕΡΒΟΛΙΑ, ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ Ελαιόλαδα όμορφα αρωματικά στη μύτη, κομψά και απαλά στο στόμα και γεμάτα χαρακτήρα δίνει η ιστορική ποικιλία Κονσερβολιά
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΓΙΑ ΤΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ Η εμπειρία που έχει αποκτήσει ο Γ. Κουμπούρης από προγράμματα όπως το Olive Sustain αξιοποιείται από τον IOC για να σχεδιαστεί μηχανισμός υπολογισμού του αποτυπώματος του άνθρακα της ελαιοκαλλιέργειας
EXPOTROF 2024
Παλιές και καθιερωμένες αλλά και νέες και δυναμικές επιχειρήσεις του κλάδου της ελιάς και του ελαιόλαδου έδωσαν φέτος το παρών στην έκθεση Expotrof που έλαβε χώρα στις 3-5 Φεβρουαρίου στο MEC στην Παιανία
ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑΣ ΕΛΙΑΣ Διεθνή Διαγωνισμό Επιτραπέζιας Ελιάς «Kalamata International Table Olive Awards 2024» οργανώνει το Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιολάδου Καλαμάτας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν μεμονωμένοι παραγωγοί ή εταιρείες από οποιαδήποτε χώρα χωρίς περιορισμό στον αριθμό των συμμετοχών Η καταληκτική ημερομηνία δήλωσης συμμετοχής ορίζεται η 30η Απριλίου 2024.
34
ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΣΤΡΟΦΗ ΜΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑΣ ΕΛΙΑΣ
36
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΤΟΥ ΚΑΝΕΝΑ ΕΝΤΟΜΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΒΛΑΒΕΡΟ
40
ΥΠΕΡ ΥΓΕΙΑΣ ΔΕΝΤΡΟΥ, ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΟΙ ΦΑΙΝΟΛΕΣ
50
ΑΤΗΕΝΑ ΙΟΟC 2024 ΠΡΟ ΤΩΝ ΠΥΛΩΝ H 9η ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ
ΣΠΑΡΤΗ ΑΠΟ 25 ΕΩΣ 27 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
άσει των μέχρι τώρα δεδομένων, στο ορατό μέλλον, η ελαιοκαλλιέργεια στην Ελλάδα θα παρουσιάζει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ο ελαιόκαρπος, είτε πρόκειται για εξαιρετικές ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς, είτε αποτελεί πρώτη ύλη για εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, φαίνεται να ενισχύει τη θέση του διεθνώς.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, οι κλιματολογικές συνθήκες επιδρούν περιοριστικά στην εξέλιξη της παραγωγής και μάλιστα σε χώρες όπως η Ισπανία, με ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά. Σ’ αυτό το περιβάλλον, ο ρόλος της Ελλάδας παραμένει κρίσιμος. Προφανώς μια περαιτέρω επιβεβαίωση της κλιματικής κρίσης σε βάθος χρόνου θα έχει δυσμενείς συνέπειες και στην Ελλάδα. Ωστόσο, προς το παρόν τουλάχιστον, η εικόνα της εγχώριας παραγωγής, δείχνει να είναι καλύτερη. Αρκετοί επιστήμονες μάλιστα εκφράζουν την άποψη ότι με την κατάλληλη τεχνική φροντίδα, ο ελληνικός ελαιώνας έχει μεγάλα περιθώρια, όχι μόνο να διατηρήσει το μέσο επίπεδο παραγωγής της τελευταίας δεκαετίας αλλά και να ενισχύσει σημαντικά την παραγωγικότητά του. Σημειωτέον ότι η ελαιοκαλλιέργεια στην Ελλάδα έρχεται από μια μακρά περίοδο υπολίπανσης και ανεπαρκούς εν γένει φροντίδας, με αντίστοιχα περιθώρια βελτιώσεων σε πολλά επίπεδα.
Έτσι, παράλληλα με τις δυνάμεις της αγοράς
που επαναφέρουν την ελαιοκαλλιέργεια στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, δίνοντας ανάλογο σήμα στους καλλιεργητές, σημαντικά
βήματα προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της
ελιάς θα πρέπει να γίνουν το αμέσως επόμενο
διάστημα και από την πλευρά της Πολιτείας.
Η ΕΛΑΙΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΜΑΚΡΑ ΠΕΡΙΟΔΟ ΥΠΟΛΙΠΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΕΠΑΡΚΟΥΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ
Αρκεί να αναφερθεί ότι εδώ και κάποιες δεκαετίες, το κοινοτικό καθεστώς ενίσχυσης της ελιάς έχει καταστεί θολό και αβέβαιο. Τις ειδικές ενισχύσεις τυποποίησης του ελαιολάδου και το γνωστό καθεστώς πανωγραψίματος μέχρι το 2003, υποκατέστησαν κατά κάποιο τρόπο τα ιστορικά δικαιώματα, διαιωνίζοντας επί της ουσίας μια στρεβλή διαδικασία η οποία αναπαράγει το ψέμα και υποβαθμίζει την παραγωγική προσπάθεια.
Πέραν των όποιων ενισχύσεων πάντως, αυτήν τη φορά, η Πολιτεία οφείλει να κάνει ξεκάθαρη τη θέση της απέναντι σε μια καλλιέργεια η οποία απασχολεί το 20% των καλλιεργήσιμων γαιών και η οποία, παράλληλα με τη συμβολή της στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, αποδεικνύεται διαχρονικά ευεργετική για το περιβάλλον.
Σύμφωνα με κάποιες έρευνες, η ελιά είναι το δένδρο με τη μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα. Υπολογίζεται μάλιστα ότι η παραγωγή ενός λίτρου ελαιόλαδου συλλέγει 10,64 kg ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα (CO 2). Σύμφωνα μάλιστα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOC), η παγκόσμια ελαιοκαλλιέργεια, η οποία εκτείνεται σε 10,5 εκατομμύρια εκτάρια, μπορεί να συλλάβει 47 εκατομμύρια τόνους CO 2 ετησίως.
ΓΙΆΝΝΗΣ ΠΆΝΆΓΟΣ Εκδότης Διευθυντής
IΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
Green Box
Εκδοτική Α.E. Νίκης 24, Σύνταγµα, 105 57
Tηλ: 2103232905, Fax: 2103232967
E-mail: info@agronews.gr
EΚΔΟΤΗΣ/ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ/ΒΑΣΙΚΟΣ ΜΕΤΟΧΟΣ/ΝΟΜΙΜΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ Γιάννης Πανάγος
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Πέτρος Γκόγκος
ΓΡΑΦΟΥΝ Μαρία Γιουρουκέλη Σοφία Σπύρου Γιώργος Κοντονής Ελένη Δούσκα
Λεωνίδας Λιάμης Γιώργος Λαμπίρης
ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Παναγιώτης Αραβαντινός
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Πολύνα Γεωργαγγέλη Σταύρος Κοντός
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ
Φανή Παπαπετροπούλου Σπύρος Αλεξίου
ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Χαρά Οικονόμου
ΔΙΑΝΟΜΗ ΑΡΓΟΣ Α.Ε.
ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ
Αξίζει τελικά το ελαιόλαδο να λείψει από το καθηµερινό τραπέζι των χωρών που το παράγουν για χάρη και µόνο του κέρδους;
ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΓΑΤΣΕΛΟΥ
Ηελιά και το ελαιόλαδο αποτελούν
δομικά στοιχεία της Μεσογειακής διατροφής. Ο ρόλος τους είναι
πολλαπλός, καθώς ξεπερνά τα στενά όρια
της απλής ενεργειακής συνεισφοράς στον άνθρωπο, αποτελώντας τον συνδετικό ιστό γύρω από τη δημιουργία και την επιμέρους
Αν αλλάξει ή αλλοιωθεί η Μεσογειακή διατροφή, πόσο θα επηρεαστούν η καθημερινότητα και η επικοινωνία μας;
εξέλιξη της μεσογειακής γαστρονομίας. Κατ’ επέκταση, αυτό αποτελεί ένα από τα βασικά
στοιχεία τόσο για το πώς εξελίχθηκαν οι συνήθειες και οι συμπεριφορές με επίκεντρο τη γαστρονομία, αλλά και η επικοινωνία γύρω
από τα καθημερινά αλλά και τα επετειακά, γιορτινά τραπέζια.
Εδώ λοιπόν «αναβλύζει» ένα πολύ σημαντικό ερώτημα που συνδέεται τόσο άμεσα όσο και έμμεσα με το σπειροειδές γαϊτανάκι τιμών
που έχει ξεκινήσει την τελευταία τριετία παράγοντας ταυτόχρονα και μια ακολουθία ερωτημάτων. Αξίζει τελικά να λείψουν
σταδιακά το ελαιόλαδο και η ελιά από τα
καθημερινά εδέσματα και το τραπέζι των χωρών που το παράγουν για χάρη και μόνο του κέρδους; Επιπλέον, αν λείψουν, δεν θα πρέπει να αντικατασταθούν; Μπορεί κάθε επιμέρους ή και ολοκληρωτική αντικατάσταση
να μην αλλοιώσει ή και ακυρώσει τη μοναδικότητα και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά
της Μεσογειακής διατροφής; Αν αλλάξει
και αλλοιωθεί η Μεσογειακή διατροφή, πόσο θα επηρεαστεί η καθημερινότητα και η επικοινωνία μας; Πόσο θα επηρεαστούν ο τρόπος που επικοινωνούμε με τους επισκέπτες
αλλά και η φιλοξενία μας; Από το πρώτο ως το τελευταίο τα ερωτήματα είναι ρητορικά. Δίχως ελιά και ελαιόλαδο, βήμα βήμα, δεκαετία με τη δεκαετία δεν θα είμαστε ποτέ οι ίδιοι άνθρωποι. Αν λοιπόν θέλουμε να εξελιχθούμε με βάση τις ρίζες μας, θα πρέπει πριν από οτιδήποτε άλλο να δημιουργήσουμε τις συνθήκες μιας ατέρμονης ελαιώδους γαστρονομικής καθημερινότητας.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ
ΕΛΛΑΔΑ ΕΕ
ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΟΝΟΙ Η ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2023-2024
58%
ΜΕΙΩΘΗΚΕ Η ΕΓΧΩΡΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2023-2024
ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΤΟΝΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2024
Οικονομικά κίνητρα για πρακτικές που διατηρούν και αποθηκεύουν το άζωτο στον ελαιώνα και παράλληλα, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, αυξάνουν τελικά τις αποδόσεις των δέντρων, φέρνει η λεγόμενη γεωργία του άνθρακα, με τον IOC να ετοιμάζει ήδη το σχετικό πρωτόκολλο για την ελαιοκαλλιέργεια
ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΟΦΙΑ ΣΠΥΡΟΥ
ργά ή γρήγορα η γεωργία θα ενσωματωθεί στην παγκόσμια αγορά εκπομπών, ώστε οι γεωργοί να αποζημιώνονται οικονομικά για πρακτικές που διατηρούν και αποθηκεύουν το διοξείδιο του άνθρακα στα εδάφη τους.
Στην εποχή της γεωργίας του άνθρακα η ελιά θα παίξει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, καθώς ένα δέντρο 40 ετών μπορεί να απορροφήσει περίπου 110 κιλά CO2 ετησίως ενώ παράλληλα η ελιά είναι από τα κορυφαία φυτικά είδη σε μακροχρόνια αποθήκευση άνθρακα. Δηλαδή διαθέτει το πλεονέκτημα να αποθηκεύει άνθρακα για πάνω από 100 χρόνια το οποίο είναι ζητούμενο στην πράξη. Με αυτό το κριτήριο μάλιστα δύο μόνο είναι τα φυτικά είδη που είναι επιτυχή, η ελιά και το φελλόδεντρο. Μες από έρευνα που υλοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος SUSTAIN OLIVE, στην οποία συμμετείχε το Ινστιτούτο Ελαίας Υποτροπικών Φυτών, Ελιάς και Αμπέλου με κύριο έρευνητή τον Γιώργο Κουμπούρη, μια ομάδα επιστημόνων μέτρησαν τις επιπτώσεις αγροοικολογικών πρακτικών στην ελαιοκαλλιέργεια και την ικανότητά της να συμβάλει μεταξύ άλλων στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Τα απο-
τελέσματα είναι σαφή και αναδεικνύουν τη δυνατότητα που έχουν οι κατάλληλες πρακτικές να αυξήσουν τις
ποσότητες άνθρακα που δεσμεύουν οι ελαιώνες και να μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί που θα υιοθετήσουν τις πρακτικές αυτές θα έχουν μεγαλύτερο οικονομικό όφελος. Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι οι ίδιες πρακτικές φέρνουν επιπλέον οφέλη μες από την αύξηση της οργανικής ουσίας, η οποία είναι το Α και το Ω για τις αποδόσεις και θα τείνει να μειωθεί όσο αυξάνεται η θερμοκρασία.
Εργαλεία υπολογισμού αποτυπώματος άνθρακα Αξίζει να σημειωθεί ότι η εμπειρία που έχει αποκτήσει ο κ. Κουμπούρης μες από προγράμματα όπως το Olive Sustain αξιοποιείται από τον IOC προκειμένου να σχεδιαστεί από τη σχετική Ομάδα Εργασίας
που δημιουργήθηκε μηχανισμός υπολογισμού του αποτυπώματος του άνθρακα της ελαιοκαλλιέργειας. Μια διαδικασία που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του χρόνου. Στόχος είναι να δημιουργηθεί αξιόπιστος τρόπος στον υπολογισμό των ανθρακικών ισοζυγίων, που θα αποτελέσει τη βάση για το σχεδιασμό σχετικής πολιτικής στην ΕΕ.
[©
Επιπλέον 19 ευρώ ανά στρέμμα για αποθήκευση άνθρακα Το έδαφος έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας από τους μεγαλύτερους ταμιευτήρες άνθρακα στα χερσαία οικοσυστήματα. Στον ελαιώνα η διατήρηση της εδαφοκάλυψης, η χρήση οργανικών λιπασμάτων, ο θρυμματισμός των υπολειμμάτων κλαδέματος και η ακαλλιέργεια του εδάφους έχουν τη δυνατότητα να ενισχύουν σημαντικά τη δέσμευση άνθρακα του εδάφους με τη μορφή οργανικής ύλης.
«Σύμφωνα με την εκτίμησή μας, οι ελαιοκαλλιερ-
Την αναρχία που υπάρχει σήμερα στην αγορά ρύπων, όπου η αντιστάθμιση έχει καταλήξει να είναι μια λογιστική διαδικασία, επιδιώκει να βάλει σε τάξη η ΕΕ, σύμφωνα με τον ερευνητή Γ. Κουμπούρη.
οποίο εφαρμόζονται βιώσιμες καλλιεργητικές
πρακτικές ετησίως δεσμεύει έως και έναν τόνο περισσότερο CO2 ανά στρέμμα από αυτό που καλλιεργείται συμβατικά», θα πει ο κ. Κουμπούρης.
Κεντρικός στόχος η βελτίωση
της οργανικής ουσίας Παράλληλα οι αγροοικολογικές πρακτικές, όπως αποδείχθηκε, οδηγoύν σε σημαντική αύξηση της οργανικής ουσίας του χώματος και οι οποίες είναι το Α και το Ω για τις υψηλές αποδόσεις. «Είναι σύνηθες για τους συμβατικούς ελαιώνες να έχουν περιεκτικότητα σε οργανική ύλη του εδάφους κάτω από 1,5 %, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό σε εδάφη ελαιώνων στους οποίους έχουν εφαρμοστεί αγροοικολογικές πρακτικές είναι γύρω στο 2-3%», θα πει ο Γ. Κουμπούρης. Επιπλέον μες από την εφαρμογή των επιλεγμένων πρακτικών βελτιώθηκαν σημαντικά ένα φάσμα δεικτών υγείας του οικοσυστήματος. «Οι μετρήσεις
Είναι τόσες πολλές οι θετικές επιδράσεις που
έχει η αύξηση της οργανικής ουσίας στο έδαφος που πρέπει να αποτελεί κεντρική στόχευση
Σε μια διετία
τα αποτελέσματα «Από τα πρώτα δύο χρόνια
βελτιώνονται πολύ ορισμένοι δείκτες
αγροοικολογίας
όπως τα μικρόβια του εδάφους», θα πει ο κ. Κουμπούρης. Αντίθετα η βελτίωση της οργανικής ουσίας είναι μακροπρόθεσμη.«Αν ανακυκλώνονται, επιστρέφονται και
δεν αφαιρούνται τα κλαδιά και τα φύλλα δέντρου τότε σε 4-5 χρόνια βλέπει κανείς σημαντική διαφορά»..
γητές που έχουν εφαρμόσει πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης στα αγροκτήματά τους τα τελευταία χρόνια, ειδικά την πρακτική της εδαφοκάλυψης, θα μπορούσαν να λάβουν κατά μέσο όρο 19 ευρώ ανά στρέμμα επιπλέον από εκείνους που εφάρμοσαν ένα συμβατικό μοντέλο», θα πει ο κ. Κουμπούρης. Το ποσό αυτό θα είναι η ανταμοιβή για τη συμβολή τους στην αποθήκευση άνθρακα στο έδαφος και, ως εκ τούτου, για το μετριασμό της διαδικασίας της κλιματικής αλλαγής. Ενδεικτικά με τιμές 2022 με βάση τις οποίες έγινε ο υπολογισμός καταβλήθηκε το ποσό των 84 ευρώ ανά τόνο δεσμευμένου CO2 στη διεθνή αγορά εκπομπών.
Με βοήθεια ένας τόνος περισσότερο CO2 Στον υπολογισμό των εκπομπών λαμβάνεται υπ’όψιν το ανθρακικό αποτύπωμα ενός ελαιώνα. Οι εκπομπές ενός ελαιώνα περιλαμβάνουν ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπονται απευθείας μέσω της καύσης ντίζελ ή ηλεκτρικής ενέργειας από γεωργικά μηχανήματα ή έμμεσα από την παραγωγή λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών. Την ίδια στιγμή οι μελλοντικές γεωργικές πολιτικές της ΕΕ θα επιβραβεύουν τους ελαιώνες που δρουν ως ταμιευτήρες CO2 και θα τιμωρούν εκείνους που λειτουργούν ως καθαρές πηγές συνεισφέροντας CO2. «Στα πλαίσια του προγράμματος υπολογίσαμε ότι ο ελαιώνας στον
δείχνουν πολύ θετική μεταβολή στα ωφέλιμα μικρόβια, στους γαιοσκώληκες καθώς και την εδαφική υγρασία. Είναι τόσες πολλές οι θετικές επιδράσεις που έχει η αύξηση της οργανικής ουσίας που πρέπει να αποτελεί κεντρική στόχευση σε ένα αγρόκτημα», αναφέρει ο ίδιος.
Η ενίσχυση της γονιμότητας του εδάφους γίνεται ακόμη πιο σημαντική καθώς η αύξηση των θερμοκρασιών που προβλέπεται μπορεί πιθανώς να οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά αποσύνθεσης της οργανικής ύλης του εδάφους, μειώνοντας την περιεκτικότητα του εδάφους σε οργανικό άνθρακα. «Το έδαφος που είναι πιο φτωχό έχει μειωμένη ικανότητα να αποθηκεύει νερό και άρα επιταχύνεται η απώλεια της υγρασίας και η καταπόνηση των δέντρων. Όταν όμως δουλέψουμε για την αύξηση της οργανικής ουσίας, ανακόπτουμε αυτή την αρνητική επίδραση, δημιουργείται ένας δροσισμός του εδάφους και έχουμε πολύ καλύτερη λειτουργία των ελαιοδέντρων», θα πει ο κ. Κουμπούρης και συνεχίζει «οι ελαιοκαλλιεργητές θα πρέπει να αρχίσουν αμέσως να εφαρμόζουν καλλιεργητικές πρακτικές που βελτιώνουν τα επίπεδα οργανικής ύλης στα εδάφη. Όσο πιο γρήγορα ενεργήσουν, τόσο καλύτερα προετοιμασμένοι θα είναι».
Σύμφωνη με τη μαρτυρία του κ. Κουμπούρη είναι και η εμπειρία που απέκτησαν μέλη της Ομάδας Παραγωγών Νηλέας που για μια οκταετία εφάρμοσαν αγροοικολογικές πρακτικές στα πλαίσια ερευνητικών προγραμμάτων. Σε χρονικό διάστημα μιας τετραετίας σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΔΣ Γιώργο Κόκκινο το θετικό αποτέλεσμα των συγκεκριμένων πρακτικών ήταν ορατό. «Αυξήθηκε η χλωρίδα του ελαιώνα καθώς και η ζωή που φιλοξενεί ο αγρός. Φύτρωνε μεγαλύτερη ποικιλία από χορτάρια τα οποία ήταν και πιο ψηλά ενώ υπήρχαν περισσότεροι γαιοσκώληκες και έντομα του εδάφους». Όσον αφορά στην αύξηση της οργανικής ουσίας αυτή έγινε πιο σταδιακά. «Δεν έχω ακριβή στοιχεία για το αρχικό επίπεδο αλλά μετά από μια οκταετία έχω πολύ υψηλό ποσοστό που ανέρχεται στο 6% το οποίο προσεγγίζει τα επίπεδα οργανικής ουσίας που έχει ένα δάσος», αναφέρει ο κ. Κόκκινος. Βέβαια η εφαρμογή των πρακτικών και ειδικά
ο θρυμματισμός και ενσωμάτωση του κομπόστ από υπολείμματα κλαδεμάτων καθώς και η σπορά ψυχανθών έχουν ένα επιπλέον κόστος που
Η εφαρμογή των πρακτικών, όπως η σπορά ψυχανθών, έχουν ένα επιπλέον κόστος, αλλά πάντα υπάρχουν περιθώρια μείωσής του
μπορεί να ανέλθει συνολικά έως και 40 ευρώ ανά στρέμμα. Ωστόσο όπως θα πει ο κ. Κόκκινος υπάρχουν περιθώρια μείωσής του. «Εξετάζουμε το ενδεχόμενο να παράγουμε δικό μας σπόρο για τα ψυχανθή φυτά. Παράλληλα ως Ομάδα Παραγωγών σχεδιάζουμε να προμηθευτούμε μηχάνημα που θρυμματίζει τα υπολείμματα επιτόπου, κάτι που μπορεί να μειώσει το κόστος της ενίσχυσης της οργανικής ουσίας μες από την ενσωμάτωση των υπολειμμάτων του κλαδέματος».
Απώλειες της τάξης του 60% χωρίς αγροοικολογικές πρακτικές
Η αύξηση της υγείας του εδάφους έχει μεγαλύτερη αξία κατά τον κ. Κόκκινο ειδικά στην εποχή της κλιματικής αλλαγής όπου η καταπόνηση του ελαιώνα είναι μεγάλη και προβλέπεται να αυξηθεί στο μέλλον. «Πέρυσι που ήταν μια χρονιά που η κλιματική αλλαγή μας επηρέασε αυτό που διαπίστωσα είναι ότι τα χωράφια που είχαν υψηλά ποσοστά οργανικής ουσίας είχαν καλύτερη παραγωγή. Σε ένα χωράφι, για παράδειγμα, όπου δεν είχαν εφαρμοστεί οι αγροοικολογικές πρακτικές υπήρξαν απώλειες της τάξης του 60%. Αντίθετα οι απώλειες που είχα εγώ ήταν της τάξης 30-40%», καταλήγει ο ίδιος.
Από αριστερά Αντώνης Παπαδόπουλος, Νίκος Δεδούσης, Θωμάς Αραπογιάννης, Σέρκο Χαρουτονιάν, Νίκος Παπανδρέου, Απόστολος Σίσκος και Γιάννης Πανάγος
Μαζί με αμπέλια και πυρηνόκαρπα ο εγχώριος ελαιώνας απορροφά πάνω από 4 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά έτος
σοδα ύψους 120-150 εκατ. ευρώ από την πώληση δικαιωμάτων άνθρακα, θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τα αγροτικά συλλογικά σχήματα στο νέο σύστημα εθελοντικών αγορών άνθρακα, που διαμορφώνεται στη χώρα μας. Το θέμα προσέγγισε πάνελ των πλέον ειδικών που συγκέντρωσε η Agrenda σε ειδικό workshop στο πλαίσιο της Agrotica τον περασμένο Φεβρουάριο, με τον Aπόστολο Σίσκο Partner και Πρόεδρο του ΔΣ της Envirometrics, να εξηγεί πως πρόκειται για αγορές που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια, με τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο της χώρας μας να έρχεται να προσδιορίσει τις υποχρεώσεις. Η χώρα μας βρίσκεται στη διαδικασία να νομοθετήσει αυτό το σύστημα, που θα απευθύνεται σε μεγάλα σχήματα, όπως συνεταιρισμοί ή οργανώσεις. Τη μέθοδο υπολογισμού των απορροφήσεων έχει αναλάβει η εταιρεία Envirometrics, την οποία και σχεδιάζει για δάση, ελιές, πυρηνόκαρπα, αμπέλια. Το ζήτημα βέβαια είναι να επαληθευτεί πως οι μετρήσεις είναι σωστές στο χωράφι, σημείωσε ο Θωμάς Αραπογιάννης, αντιπρόεδρος Γεωργί-
ας της TÜV Hellas (TÜV Nord). Στη χώρα μας, με βάση μελέτη που έγινε μεταξύ άλλων και σε ελιές και πυρηνόκαρπα υπολογίστηκε ότι σε συμβατικές συνθήκες απορροφούν 4 εκατ. τόνους διοξειδίου το χρόνο που μεταφράζονται σε 120-150 εκατ. ευρώ το χρόνο εφόσον πουληθούν τα δικαιώματα εκπομπών (carbon credits).
Στην προσπάθεια αυτή σύμμαχος θα είναι η Τράπεζα Πειραιώς, με το Νίκο Δεδούση στέλεχος Αγροτικής Τραπεζικής να αναφέρεται στον τομέα Green Banking. Ο Ευρωβουλευτής, Νίκος Παπανδρέου, που μίλησε για τις πιέσεις που ασκούνται στον Ευρωπαίο αγρότη να ακολουθεί πρότυπα παραγωγής τα οποία οι Τρίτες Χώρες που εισάγουν τα προϊόντα τους δεν εφαρμόζουν.
Agrenda Dialogues
Πέντε διάλογοι εγκαινίασαν στο πλαίσιο της φετινής Agrotica το νέο εγχείρημα της Agrenda να φέρει κοντά αγρότες και στελέχη της αγοράς, για να βρουν λύσεις οικονομικότητας στις σύγχρονες απαιτήσεις.
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΥΛΙΑ;
Για μια δεκαετία, η επικρατούσα άποψη ήταν ότι το βακτήριο Xylella fastidiosa μόλυνε ελαιόδεντρα στην περιοχή της Ν. Ιταλίας, με αποτέλεσμα το σύνδρομο ταχείας παρακμής της ελιάς (OQDS) στην Απουλία. Ωστόσο, έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Phytopathology διαπίστωσε ότι λίγο λιγότερο από το 23% των δέντρων που «σκοτώθηκαν» από το OQDS από τον Φεβρουάριο του 2016 έως τον Μάιο του 2017 είχαν μολυνθεί από Xylella. Μάλιστα, από τον Μάιο του 2021 έως τον Φεβρουάριο του 2022, λίγο περισσότερο από το 3% των προσβεβλημένων από το OQDS δέντρων βρέθηκαν να φέρουν Xylella. Εάν επιβεβαιωθεί, αν και ορισμένοι επιστήμονες είναι δύσπιστοι, τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι στρατηγικές που χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό του Xf ενδέχεται να μην αντιμετωπίσουν τη διάδοση του OQDS. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα συμπεράσματα βασίζονται σε δεδομένα από περιφερειακούς φυτοϋγειονομικούς φορείς και ερευνητικά ιδρύματα από το 2013 έως το 2023. «Όλα όσα γράψαμε προέρχονται από την ανάγνωση αυτών των αριθμών», ανέφερε ο Marco Scortichini, επικεφαλής ερευνητής καλλιεργειών ελιάς στο Ιταλικό Συμβούλιο Αγροτικής Έρευνας και Οικονομίας (CREA), ο οποίος συνέγραψε τη μελέτη. Γ. ΡΟΥΠΑΣ
Paolo de Castro, ο Ιταλός ευρωβουλευτής, εισηγητής της μεταρρύθμισης
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΑΠΑΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΜΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΚΟΛΕΣ ΑΙΤΗΣΕΙΣ
Σημαντικές αλλαγές στους κανόνες προστασίας των Γεωγραφικών Ενδείξεων ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία στις 28 Φεβρουαρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τις μεταρρυθμίσεις να επικεντρώνονται στην προστασία των προϊόντων, όπως το κρασί, τα οινοπνευματώδη και το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, από απομιμήσεις και απάτες . Σύμφωνα με τις μεταρρυθμίσεις και μεταξύ άλλων απαιτείται από τις εθνικές αρχές να λαμβάνουν μέτρα, τόσο διοικητικά όσο και δικαστικά, για να σταματήσουν την παράνομη χρήση Γεωγραφικών Ενδείξεων στο διαδίκτυο και στον πραγματικό κόσμο ενώ προσδιορίζεται με σαφήνεια ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διατηρεί την αποκλειστική εποπτεία
του συστήματος, απλοποιώντας παράλληλα τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων για νέες και προωθώντας την ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων από τους παραγωγούς. Σύμφωνα με τον Paolo De Castro, Ιταλό ευρωβουλευτή και εισηγητή για τη μεταρρύθμιση, η νέα νομοθεσία θα καταστήσει την ευρωπαϊκή γεωργία πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική, προωθώντας δραστηριότητες που προσθέτουν αξία στα παραδοσιακά παραγόμενα αγαθά. «Έχουμε τώρα έναν κρίσιμο κανονισμό για τις ποιοτικές μας αλυσίδες αγροδιατροφής, ενισχύοντας τον ρόλο των ομάδων παραγωγών και προστατεύοντας τις ΓΕ. Αυτό οδηγεί σε περισσότερη βιωσιμότητα και διαφάνεια», σημείωσε. Β. ΜΑΝΤΑ
ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ
Το Μάρτιο του 2024 η Ιαπωνία υιοθέτησε τον πρώτο της εθνικό κανονισμό για την επισήμανση του ελαιολάδου, βασισμένο εξ ολοκλήρου στο εμπορικό πρότυπο του IOC, αποτελώντας στην ουσία το πρώτο μη μέλος του IOC που επικυρώνει εθνικό κανονισμό βασισμένο στο εμπορικό πρότυπο του Οργανισμού. Επιπλέον, σημειώνεται ότι η Ιαπωνία διαθέτει πλέον πέντε εργαστήρια φυσικοχημικών αναλύσεων, καθώς και δύο πάνελ γευσιγνωσίας αναγνωρισμένα
ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΤΙΣ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Σε μια κίνηση που στοχεύει στην ανακούφιση των καταναλωτών και την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, η Ισπανία κατάργησε το φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) στις πωλήσεις ελαιολάδου. Παρά το γεγονός ότι η Ισπανία υπολείπεται των αυξήσεων που παρατηρήθηκαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο πληθωρισμός των τελευταίων μηνών επηρέασε σημαντικά το κόστος ζωής στη χώρα και οφείλεται σε παράγοντες όπως το αυξημένο κόστος ενέργειας, η παγκόσμια επισιτιστική αστάθεια και η κακή συγκομιδή λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η NielsenIQ τον Δεκέμβριο, το μέσο ετήσιο καλάθι αγορών των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 800 ευρώ μεταξύ Νοεμβρίου 2022 και Νοεμβρίου 2023, με το ελαιόλαδο να σημειώνει μερικές από τις υψηλότερες αυξήσεις τιμών κατά 79% και 69% για το εξαιρετικά παρθένο και μη, αντίστοιχα. Για την καταπολέμηση αυτού του προβλήματος, η ισπανική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE) του Pedro Sanchez εισήγαγε μια σειρά μέτρων το 2023. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνεται η κατάργηση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, τα ζυμαρικά και το ελαιόλαδο. Η συμφωνία επετεύχθη μετά από έκτακτες συναντήσεις μεταξύ κυβερνητικών υπουργείων, φορέων και πολλών εκπροσώπων παραγωγών ελαιολάδου, αγρότες, σούπερ μάρκετ και χονδρεμπόρους. Η κίνηση έρχεται τη στιγμή που η γειτονική Πορτογαλία, η οποία κατάργησε τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο και σε σχεδόν 50 άλλα τρόφιμα πέρυσι, δεν κατάφερε να ανανεώσει ή να παρατείνει το εν λόγω μέτρο, το οποίο έληξε στις 4 Ιανουαρίου. ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΑΝΤΑ
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η NielsenIQ, το μέσο ετήσιο καλάθι αγορών των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 800 ευρώ μεταξύ Νοεμβρίου 2022 και Νοεμβρίου 2023, με το ελαιόλαδο να σημειώνει μερικές από τις υψηλότερες αυξήσεις τιμών κατά 79% και 69% για το εξαιρετικά παρθένο και μη, αντίστοιχα.
ΣΑΝ ΝΑ ΓΚΡΕΜΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΑΣ ΥΠΟΝΟΜΕΥΕΙ ΤΗΝ ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΩΝ Ο ΘΟΡΥΒΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ, ΛΕΕΙ Η ΠΕΜΕΤΕ
Σαν να πυροβολεί... τα πόδια της, κάθε τόσο η Ελλάδα στο θέμα της ελιάς Καλαμών, με μια μικρή ομάδα συμφερόντων από τη Μεσσηνία να εξαντλεί κάθε ένδικο μέσο για να ανατρέψει τη δυναμική του προϊόντος που παράγεται σε πολλές περιοχές της χώρας και να περιορίσει την παραγωγική του αξία στα στενά όρια ενός νομού. Ενόψει μάλιστα της οριστικής απόφασης που αναμένεται από το ΣτΕ, παράγοντες του νομού επιδίδονται σε μια θορυβώδη προσπάθεια δημιουργίας κλίματος και επηρεασμού της δικαιοσύνης, η οποία, μόνο τη φήμη της ελιάς Καλαμών δεν υπερασπίζεται. Αντίθετα, δίνει λαβή σε κάθε καλοθελητή της παγκόσμιας αγοράς, όπου κυρίως απευθύνεται η εγχώρια ελιά Καλαμών, με την καταξιωμένη, εδώ και έναν αιώνα περίπου, εμπορική ονομασία Kalamata Olives, να υπονομεύει την εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητικών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς-ΠΕΜΕΤΕ, η οποία αναφέρει μεταξύ άλλων: «Όπως και ο Παρθενώνας, το Kalamata Olives είναι καταχωρημένο στη συνείδηση της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσί-
δας και του καταναλωτή, ως ένα από τα πιο εμβληματικά ελληνικά προϊόντα. Η
μοναδική ποιότητά του που προσδίδει η ελληνική γη μαζί με τις ατέρμονες προσπάθειες χιλιάδων Ελλήνων καλλιεργητών και δεκάδων μεταποιητικών/εξαγωγικών επιχειρήσεων επιτραπέζιων ελιών από όλη τη χώρα, συνέβαλαν σ’ αυτή τη θεαματική εξαγωγική επίδοση τα τελευταία 100 χρόνια. Οφείλουμε να είμαστε ρεαλιστές. Το προϊόν δεν κινδυνεύει από κανένα ποιοτικά υποδεέστερο «fake» προϊόν, Τουρκίας, που εμφανίστηκε αποδεδειγμένα από το 2006 και η αγορά
δείχνει να μην εμπιστεύεται τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά. Κινδυνεύει όμως από το ότι αυτό το μοναδικό προϊόν έχει συρθεί επίμονα στην αίθουσα των δικαστηρίων με απαίτηση την ακύρωση αποφάσεων δύο υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης, από δύο διαφορετικές κυβερνήσεις του δημοκρατικού τόξου. Κινδυνεύει από μία ενδεχόμενη αλλά απευκταία απόφαση του ΣτΕ που θα αποκλείσει τη χρήση του ονόματος Κalamata για την εθνική ετήσια παραγωγή των 100.000 τόνων και θα την περιορίσει μόνο στους 1.500 τόνους της ζώνης του ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas». Είναι σαν να γκρεμίζουμε τον Παρθενώνα με τα δικά μας χέρια».
Κάλεσµα για ευρεία συνεργασία Η ΠΕΜΕΤΕ ζητά άμεση απόσυρση της Αίτησης Ακύρωσης της «Απόφασης Γεωργαντά» και τη συνεργασία των φορέων κάτω από μία διευρυμένη γεωγραφική ομπρέλα που θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τις Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας και Φθιώτιδας -που καλύπτουν πλέον του 90% της εθνικής ετήσιας παραγωγής. Γ. ΠΑΝΑΓΟΣ
ΣΤΑ ECO-SCHEMES ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΛΑΙΩΝΕΣ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΔΑΚΟΚΤΟΝΙΑΣ
ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΑΝΕΜΗΤΙΚΗ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥΣ, ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΣΕΔΗΚ
Ζητήματα που αφορούν τόσο την αναδιανεμητική
ενίσχυση όσο και τα οικολογικά σχήματα, θίγει το
υπόμνημα που κατέθεσε ο ΣΕΔΗΚ προς τον υπουργό
Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη. Όπως
εξηγεί ο ΣΕΔΗΚ, η αναδιανεμητική ενίσχυση (περί
τα 11 ευρώ το στρέμμα), η οποία προβλέφθηκε για
να εξομαλύνει αδικίες, τελικά εξοστρακίζει από τις ενισχύσεις χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς αφού η χορήγηση της στις «Δενδρώδεις» (στις οποίες η Ελιά εντάσσεται), προβλέπεται μόνο για εκμεταλλεύσεις
από 10 έως 40 στρέμματα. Έτσι ελαιοκαλλιεργητές
με κάτω από 10 στρέμματα στην Κρήτη, όπου ο μέσος κλήρος είναι 11 στρέμματα, αποτελούν την
πλειοψηφία, εξοστρακίζονται. Επομένως -καταλήγει
ο ΣΕΔΗΚ- η σύγκλιση για τους συντάκτες των
εθνικού σχεδίου της ΚΑΠ δεν γίνεται με τη μείωση
των μεγάλων ενισχύσεων και αύξηση των μικρών
αλλά με την εξαφάνιση των μικρών.
Παράλληλα ο ΣΕΔΗΚ εντοπίζει προβλήματα
τόσο στην μέθοδο εφαρμογής δακοκτονίας
που πριμοδοτείται όσο και στην αξία της. Πιο συγκεκριμένα, τα 35 ευρώ το στρέμμα για το
πράσινο σχήμα δακοκτονίας «καταβάλλονται
με τήρηση αντιφατικών όρων που τις καθιστούν
όχι μόνο ασύμφορες αλλά και ανασφαλείς από
πλευράς Δάκου». Οι ενδιαφερόμενοι γεωργοί για
να τύχουν της ενίσχυσης μεταξύ άλλων πρέπει: (α)
Να εφαρμόζουν για τον δάκο τη μέθοδο της μαζικής
παγίδευσης, που σύμφωνα με τον ΣΕΔΗΚ δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά ασφαλής και θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τους οικολογικούς αλλά και
γενικά όλους τους γύρω από αυτούς ελαιώνες. (β)
Να τηρούν Σχέδια Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ) που απαιτούν επιπλέον δαπάνες. Με βάση όλα τα παραπάνω ο ΣΕΔΗΚ κατέθεσε τις προτάσεις το στα πλαίσια της ΚΑΠ και της εθνικής πολιτικής
Προτάσεις για την εθνική πολιτική
1. Η διάθεση του ελαιολάδου θα πρέπει να εξυγιανθεί με θέσπιση μέτρων για τη διάθεση του χύμα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς από όλα τα συν/ κα και ιδιωτικά ελαιοτριβεία που επιχορηγούνται από προγράμματα.
2. Οι ζημιές από καύσωνες στους ελαιώνες ή και θερμούς ανέμους κατά την άνθηση – καρπόδεση θα πρέπει να τύχουν ασφαλιστικής κάλυψης από τον ΕΛΓΑ διότι η εξαίρεση τους με τον ισχύοντα Κανονισμό είναι άδικη και δεν έχει καμία επιστημονική ή αγρονομική βάση. 3. Η συλλογική δολωματική δακοκτονία που εφαρμόζεται επί δεκαετίες από το Κράτος δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η να καταστεί ανασφαλής χάρη άλλων ανασφαλών δράσεων. Αντίθετα πρέπει να αναδιοργανωθεί ριζικά, να χρηματοδοτηθεί ανάλογα και να περιφερειοποιηθεί διοικητικά και επιστημονικά. Γ. ΡΟΥΠΑΣ
1. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε χωριστή ειδική κατηγορία ή «αγρονομική περιφέρεια» με το όνομα «Ελαιώνες» μέσα στην οποία οι άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να αυξηθούν στα προ της νέας ΚΑΠ επίπεδα και αν χρειαστεί, να τεθούν σε πλαίσια μόνο αγρονομικής περιφερειακής σύγκλισης.
2. Οι παραδοσιακοί ελαιώνες που βρίσκονται σε δύσβατες επικλινείς περιοχές, πρεπει να υποστηριχτούν ιδιαίτερα και να ενταχτούν στις συνδεδεμένες και αναδιανεμητικές ενισχύσεις, ανεξάρτητα από την έκταση τους.
3. Οι μικροί ελαιοπαραγωγοί με ελαιώνες κάτω των 4 στρ. και ενισχύσεις κάτω από 250 ευρώ, που έχουν εξαιρεθεί με την προηγούμενη ΚΑΠ, πρέπει να αποκατασταθούν και να υπαχθούν ανεξάρτητα από τη έκταση τους σε ειδικό μέτρο ενιαίας ενίσχυσης 1.000€ ανά εκμετάλλευση, όπως είχε προταθεί αρχικά από θεσμούς της ΕΕ για μικρούς παραγωγούς.
4. Η αναδιανεμητική ενίσχυση για τις ελιές πρέπει να ισχύσει για όλους τους μικρούς παραγωγούς με εκτάσεις ελαιώνων κάτω από 20 στρέμματα
5. Στα πλαίσια των οικολογικών σχημάτων πρέπει να ενταχτούν όλοι οι ελαιώνες που προστατεύονται με την «συλλογική κρατική δολωματική δακοκτονία» η οποία όπως αποδείχτηκε μετά από πολυετείς πειραματισμούς, αποτελεί την πλέον ασφαλή και οικολογική μέθοδο δακοπροστασίας.
OLIVINIS ORGANIC, ENA ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ
Στη δυτική ακτή της Μεσσηνίας, αγναντεύοντας το Ιόνιο, τα τελευταία 100 χρόνια βρίσκονται οι οικογενειακοί ελαιώνες της Olivinis. Το βιολογικό EVOO Olivinis Organic προέρχεται αποκλειστικά από την ποικιλία Κορωνέικη (Olea Europea var. microcarpa alba).
Ποικιλία μικρόκαρπη χωρίς ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές απαιτήσεις, ανθεκτική στην ξηρασία και τους ανέμους. Η απόδοση σε λάδι του ελαιόκαρπου κυμαίνεται μεταξύ 15% και 25%. Τα δέντρα καλλιεργούνται σύμφωνα με τις βιολογικές αρχές και με σεβασμό στο περιβάλλον και οι ελιές συγκομίζονται νωρίς μεταξύ Οκτώβρη και Νοέμβρη, χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μεθόδους σε συνδυασμό με σύγχρονες πρακτικές, που εξασφαλίζουν ότι το ελαιόλαδο θα έχει τα κα-
λύτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.
Η θερμοκρασία σε όλα τα στάδια της παραγωγής στο ελαιοτριβείο (μάλαξη, φυγοκέντρηση, διαχωρισμός) ελέγχεται σχολαστικά ώστε να μην υπερβαίνει τους 27 °C και ο χρόνος μάλαξης τα 40 λεπτά. Το αποτέλεσμα είναι ένα υψηλής ποιότητας και γνήσιο προϊόν, με έντονη γεύση και πολύ χαμηλή οξύτητα.
Ο Olivinis (Ολιβίνης) είναι ένα ορυκτό που από την αρχαιότητα χρησιμοποιείται για διακοσμητικούς και θεραπευτικούς σκοπούς και έχει αποτοξινωτικές ιδιότητες αναζωογονώντας το σώμα μειώνοντας το στρες και απελευθερώνοντας την ένταση. Πήρε το όνομά του από το χαρακτηριστικό έντονο πράσινο χρώμα του που μοιάζει πολύ με αυτό της ελιάς.
ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
Διεθνή Διαγωνισμό Επιτραπέζιας
Ελιάς «Kalamata International Table Olive Awards 2024» οργανώνει το Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιολάδου Καλαμάτας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Δικαίωμα συμμετοχής έχουν μεμονωμένοι
παραγωγοί ή εταιρείες από οποιαδήποτε χώρα χωρίς περιορισμό στον αριθμό των συμμετοχών που μπορεί να υποβληθούν και σύμφωνα πάντα με τα εμπορικά πρότυπα που απορρέουν από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας. Η καταληκτική ημερομηνία δήλωσης συμμετοχής ορίζεται η 30η Απριλίου 2024 και η καταληκτική ημερομηνία αποστολής των δειγμάτων ορίζεται η 7η Μαΐου 2024.
web:www.olivinis.gr OlivinisOrganicExtraVirginOliveOil
ΚΡΗΤΗ
Ο ιδιόκτητος ελαιώνας του παραγωγού Κωνσταντίνου Μητσακάκη είναι ο πρώτος που πιστοποιήθηκε από την Cosmocert με το πρότυπο Regenerative Agriculture της Foodchain ID, αποδεικνύοντας την ευαισθησία του παραγωγού στη διαχείριση της γης που καλλιεργεί. Η πιστοποίηση αφορά στην Αναγεννητική Γεωργία για την υγεία του εδάφους και τη διαχείριση της γης, ενσωματώνοντας στοιχεία προστασίας του περιβάλλοντος, εξοικονόμησης ενέργειας, μείωσης – απορρόφησης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και στοιχεία ολοκληρωμένης διαχείρισης.
ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΣΑΓΚΛΗ
Ηεταιρεία Πέτρος Τσαγκλής Α.Ε., με έδρα την Ίκλαινα Μεσσηνίας, έχει μια μακρά και επιτυχημένη πορεία στο χώρο του ελαιολάδου.
Από την ίδρυσή της, το 1988, συνεργάστηκε με εργοστάσια τυποποίησης ελαιολάδου, ως βασικός προμηθευτής τους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρείας και η ενασχόλησή της με την τυποποίηση του ελαιολάδου αποτελούν φυσική συνέχεια μιας ήδη επιτυχημένης πορείας στον επιχειρηματικό χώρο. Έχοντας ήδη 36 χρόνια εμπειρίας, η εταιρεία εξελίσσει συνεχώς τη δομή και τη λειτουργία της ακολουθώντας τα δεδομένα της αγοράς. Οι εγκαταστάσεις της έχουν, σήμερα, δυναμικότητα αποθήκευσης 900 τόνων ελαιολάδου και εμπορίας έως και 10.000 τόνων ετησίως δίνοντας τη δυνατότητα στην εταιρεία να προμηθεύει τις μεγαλύτερες και πιο απαιτητικές αγορές με εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο Κορωνέικης ποικιλίας από τη γη της Μεσσηνίας. Το σταθερό δίκτυο προμηθευτών /συνεργατών, οι οποίοι ενημερώνονται συνεχώς για τις νέες πρακτικές στην καλλιέργεια, τη συγκομιδή και την παραγωγή του ελαιολάδου, αποτελεί έναν ακόμα σημαντικό παράγοντα στη διασφάλιση της ποιότητας του τελικού προϊόντος. Το τελικό προϊόν διακρίνεται συνεχώς σε εγχώριους και διεθνείς διαγωνισμούς ως προς την ποιότητα και τη γεύση του. Η εταιρεία διαθέτει πιστοποίηση ποιότητας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ISO 9001:2015 και ISO 22000:2018.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια το φάσμα των προϊόντων της Πέτρος Τσαγκλής Α.Ε. επεκτάθηκε και άλλο με την προσθήκη ελιών Καλαμάτας, πάστας ελιάς και αποξηραμένων σύκων σε διάφορες συσκευασίες. Όραμα της δεύτερης γενιάς, είναι η συνεχής ανάπτυξη της εταιρείας και η προώθηση των εξαιρετικής ποιότητας μεσσηνιακών προϊόντων σε νέες αγορές.
Ανοικτό πράσινο χρώμα, μέτρια ένταση στη μύτη με αρώματα γρασιδιού και κόκκινου μήλου και στο στόμα στοιχεία φρούτων σε αρμονία με το πικρό και το πικάντικο. Μέτρια ένταση και μέτρια επίγευση χαρακτηρίζουν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο του Κτήματος Τσικρικώνη. Πρόκειται για ένα blend Αγουρέλαιο από ποικιλίες ελιάς Χαλκιδικής (70%) και Μεγάρων (30%). Οι ελαιώνες βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Σύμβολο σε υψόμετρο 350 μ. και η ηλικία των δέντρων είναι 60 ετών με το ιδανικό μικροκλίμα της περιοχής να βοηθάει στην εφαρμογή της βιολογικής καλλιέργειας. Το έδαφος είναι πετρώδες με κλίση και το ψυχρό κλίμα του χειμώνα σε συνδυασμό με το θερμό καλοκαίρι συντελούν στην ομαλή ωρίμανση του καρπού. Η ελαιοποίηση γίνεται με σύγχρονες μεθόδους και αποκλειστικά με μηχανικά μέσα με τη διαδικασία της ψυχρής έκθλιψης.
ΜΕ
ΣΥΝΥΠΑΡΧΕΙ Ο ΕΛΑΙΩΝΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΜΠΕΛΩΝΑ ΣΤΟ ΜΥΡΤΟΦΥΤΟ ΚΑΒΑΛΑΣ
Η ιστορία της οικογένειας Τσικρικώνη, με μπροστάρη σήμερα τον Θοδωρή Τσικρικώνη, στην παραγωγή ελαιολάδου πηγαίνει τρεις γενιές πίσω με τον σημερινό ελαιώνα να αποτελείται από αιωνόβια δέντρα που καλλιεργούνται στους πρόποδες του όρους Σύμβολο, πλάι από τους αμπελώνες του Κτήματος. Τα εδάφη είναι πετρώδη, ασβεστολιθικά και αμμώδη και σε συνδυασμό με το ήπιο μικροκλίμα της περιοχής, αποτελούν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη της ελιάς. Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι ελληνικές, όπως Χαλκιδικής, Θάσου και Μεγάρων, και η καλλιέργεια ακολουθεί τα βιολογικά πρότυπα γεωργίας, με απόλυ-
το σεβασμό προς το περιβάλλον. Το ελαιόλαδο που παράγεται είναι εξαιρετικό παρθένο Αγουρέλαιο, blend των ποικιλιών Χαλκιδικής και Μεγάρων, ενώ το Κτήμα ετοιμάζει και μια μονοποικιλιακή ετικέτα από ελιά Θάσου.
Η ετήσια παραγωγή του Κτήματος Τσικρικώνη σε φιάλες είναι περιορισμένη (από 1.000 έως 2.000 ανάλογα με τις αποδόσεις των δέντρων) ενώ η ελαιοποίηση γίνεται με σύγχρονες μηχανικές μεθόδους σε διφασικό ελαιοτριβείο που επιτυγχάνει και εξοικονόμηση νερού. Αξίζει να σημειωθεί ότι επί του παρόντος εξάγεται περίπου το 80% της παραγωγής ελαιολάδου του Κτήματος.
Νεοσύστατη προσπάθεια για την παραγωγή εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου από την ποικιλία Μανάκι με εξέχοντα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά αποτελεί η Corinto, που δημιούργησαν οι Τάσος και Κωνσταντίνος Χριστοδούλου και Βλάσης και Χρήστος Ροτζιόκος. Η Κορινθιακή εταιρεία αξιοποιεί ελιές από τους ιδιόκτητους ελαιώνες, ενώ συνεργάζεται και με παραγωγούς της ευρύτερης περιοχής. «Η παραγωγή γίνεται με τη μέθοδο της ψυχρής έκθλιψης με σκοπό να διατηρήσουμε και να αναδείξουμε τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά της ελιάς. Το ελαιόλαδο είναι είτε συμβατικό, είτε βιολογικό με οξύτητες 0,2 έως 0,25», αναφέρει ο Τάσος Χριστοδούλου που παρουσίασε στην Food Expo 2024 το παραγωγικό του αποτύπωμα. «Προέρχεται από παλιές ρίζες και επιδίωξή μας ήταν μέσα από την ονομασία που επιλέξαμε, να αναδείξουμε την περιοχή προέλευσής του. Η συλλογή του καρπού ξεκινάει από τον Οκτώβριο και η αποθήκευση πραγματοποιείται σε ψυχόμενες δεξαμενές όπου γίνεται καθίζηση του ελαιολάδου και αναπλήρωση με άζωτο», συμπληρώνει. Εκτός από τις απλές συσκευασίες το ελαιόλαδο συσκευάζεται και σε αρύβαλλο, με το πρωτότυπο σκεύος να φιλοξενείται στο Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου. Το συγκεκριμένο ελαιόλαδο σε αρύβαλλο χωρητικότητας 300 ml πωλείται στο εξωτερικό στη λιανική στα 120 ευρώ. Γ. ΛΑΜΠΙΡΗΣ
Παλιές και καθιερωμένες αλλά και νέες και δυναμικές
επιχειρήσεις του κλάδου της ελιάς και του ελαιόλαδου
έδωσαν φέτος το παρών στην έκθεση Expotrof που έλαβε
χώρα στις 3-5 Φεβρουαρίου στο MEC στην Παιανία
ημαντικά οφέλη στη δημιουργία νέων συνεργασιών, τα οποία όμως δεν έρχονται πάντα αμέσως αλλά λειτουργούν σε βάθος χρόνου, φέρνει η συμμετοχή σε εκθέσεις σύμφωνα με τους εκθέτες της Expotrof που συνομίλησαν με το Ελαίας Καρπός, οι οποίοι συμφωνούν ότι προϋπόθεση για να εκδηλώσουν ενδιαφέρον υποψήφιοι αγοραστές είναι η συνεχόμενη παρουσία μιας εταιρείας σε εκθεσιακά γεγονότα επί σειρά ετών που δηλώνει τη σταθερότητα και στιβαρότητα μιας επιχείρησης.
Ελιές Περίαπτον
■ Η εταιρεία Σάββας Λιναρδής & Δ. Μουτάφη ΟΕ με έδρα την Νέα Όλυνθο Χαλκιδικής δραστηριοποιείται στην παραγωγή, τυποποίηση και εμπόριο επιτραπέζιας ελιάς από το 2019. Ο ιδιοκτήτης Σάββας Λιναρδής ωστόσο διαθέτει μεγάλη εμπειρία ως παραγωγός επιτραπέζιας ελιάς από το 1989. Σήμερα η επιχείρηση παράγει 200 τόνους ελιάς Χαλκιδικής από περίπου 200 στρέμματα ιδιόκτητων ελαιώνων στη Νέα Όλυνθο. Όσον αφορά στο όνομα της ετικέτας που σημαίνει «φυλαχτό» ο κ Λιναρδής εξηγεί ότι παραπέμπει στην ελιά ως τον καρπό που φέρει το πολύτιμο ελαιόλαδο. Οι εγκαταστάσεις της επιχείρησης περιλαμβάνουν συσκευαστήριο καθώς και αποθήκη 300 τ.μ. με την επένδυση να ανέρχεται σε 25.000 ευρώ και 150.000 ευρώ αντίστοιχα. Η επένδυση που χρηματοδοτήθηκε από ιδία κεφάλαια έγινε για να επιτρέψει στον κ Λιναρδή να αυξήσει την επιχειρηματική δραστηριότητά του.
Asterios Olive Groves of Halkidiki
■ Η Asterios Olive Groves of Halkidiki του Αστέριου Τσολάκη είναι μια εταιρεία παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας επιτραπέζιας ελιάς και ελαιολάδου με έδρα τον Πολύγυρο Χαλκιδικής. Μέσα σε έξι χρόνια από την ίδρυσή της το 2017 έχει καταφέρει να διακινεί 70-80 τόνους προϊόντος εκ των οποίων το 60% αποτελείται από επιτραπέζια και το υπόλοιπο από ελαιόλαδο όλα σε τυποποιημένη μορφή. Το 2019 η επιχείρηση προχώρησε σε δημιουργία premium συσκευασίας, κάτι που σύμφωνα με τον κ. Τσολάκη έχει επιδράσει θετικά στις πωλήσεις, ενώ για να προετοιμάσει το δρόμο για εξαγωγές, επένδυσε σε δημιουργία τυποποιητηρίου το 2021.
Blikas Olives
Η οικογένεια Λιναρδή συμμετείχε για δεύτερη φορά στην Expotrof.
Το Mikroskino EVOO
από blend Γαϊδουρελιάς και Χαλκιδικής
Ελιές από πολλές περιοχές προμηθεύεται η Blikas Olives.
■ H οικογένεια Μπλίκα με έδρα στην περιοχή του Μεσολογγίου δραστηριοποιείται στο χώρο της παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας επιτραπέζιας ελιάς από το 1975. Το 2012 ολοκληρώθηκε η καθετοποίηση με την ίδρυση της Blikas Olives. Στην εταιρεία που ίδρυσε ο Νίκος Μπλίκας ο οποίος είναι γεωπόνος δραστηριοποιούνται σήμερα εκτός από τον πατέρα και οι τέσσερις γιοι Δημήτρης, Αριστοτέλης, Κωνσταντίνος και Στέφανος. Ο ιδιόκτητος ελαιώνας αποτελείται από 100 στρέμματα που παράγουν 40 τόνους ελιάς Καλαμών ενώ η επιχείρηση εμπορεύεται πάνω από 300 τόνους ελιάς με τον όγκο των πωλήσεων να αυξάνονται περίπου κατά 10% σε ετήσια βάση. Πριν δύο χρόνια η εταιρεία απέκτησε νέο συσκευαστήριο στην περιοχή Χρυσοβέργι. 3 2
Ελαιόλαδο ELMES
από τη Μεσσηνία
■ Τα θεμέλια μπήκαν το 1900 όταν ο γενάρχης της οικογένειας Κωνσταντίνος Διακουμής ξεκίνησε την καλλιέργεια της ελιάς και έχτισε το πρώτο μικρό παραδοσιακό λιοτρίβι με λιθάρια που τα έσερναν άλογα. Οι επόμενες γενιές ακολούθησαν τα βήματά του και το 1988 ο εγγονός του Κωνσταντίνος δημιούργησε ένα σύγχρονο ελαιοτριβείο στον οικισμό Κυνηγού Μεσσηνίας. Βασισμένο σε βαθιά ριζωμένες αξίες, στελεχωμένο από ανθρώπους με γνώση και αγκαλιασμένο από τα χρώματα και τις ευωδιές της Μεσσηνιακής φύσης, το ελαιοτριβείο αναπτύχθηκε με σταθερούς ρυθμούς και το 1997 εξελίχθηκε σε πρότυπη μονάδα παραγωγής και τυποποίησης. Εκτός από την παραγωγή των ελαιολάδων ΕΛΜΕΣ, το βιολογικά πιστοποιημένο ελαιοτριβείο εξυπηρετεί και άλλους τοπικούς παραγωγούς, συμβάλλοντας στην ανάδειξη του μεσσηνιακού ελαιώνα και την υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών.
Η σειρά ελαιολάδων ΕΛΜΕΣ περιλαμβάνει βιολογικό και συμβατικό EVOO, ενώ σχεδιάζεται μία νέα σειρά premium ελαιολάδων, καθώς και αγουρέλαιου. Σύμφωνα με τον Γιώργο Διακουμή, που αποτελεί την πέμπτη γενιά, το βιολογικό προϊόν έχει δυναμική τόσο στη χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό, ενώ η πρόσφατη άνοδος στην τιμή του συμβατικού έχει αυξήσει τη ζήτησή του. «Μία από τις αγορές του εξωτερικού που επιλέγουν το βιολογικό EVOO είναι η Ιαπωνία και ακολουθεί η Αμερική. Στις χώρες αυτές αναλογεί το 70% των πωλήσεων της κατηγορίας, ενώ ρόλο έχει παίξει η μικρή διαφορά στην τιμή του βιολογικού-συμβατικού» Η ΕΛΜΕΣ με εξωστρέφεια και οδηγό την ποιότητα, εξάγει το 65% της παραγωγής της.
ΓΕΜΑΤΗ ΑΝΘΟΦΟΡΙΑ
Καθυστερούν τις νέες παραγγελίες οι ευρωπαϊκές βιοµηχανίες ποντάροντας σε βελτιωµένες προοπτικές παραγωγής για τη νέα χρονιά
πιταχυντές διόρθωσης σε μια αγορά που έδειχνε σοβαρά σημάδια υπερθέρμανσης αποδεικνύονται τελικά οι ανοιξιάτικες βροχές σε σημαντικά παραγωγικά
κέντρα ελαιολάδου της Μεσογείου, με το εμπόριο να φαίνεται πως εισέρχεται σε μια περίοδο αναζήτησης του νέου σημείου ισορροπίας, αφήνοντας πίσω του τα υψηλά περιόδου.
Πιο απλά, η αγορά αναζητά ρυθμό ένα έως δύο σκαλοπάτια κάτω από τα υψηλά των 10 ευρώ το κιλό, υπό την πίεση της μειωμένης κατανάλωσης στις χώρες παραγωγούς αλλά και στην εντύπωση που σχηματίζεται σε όλο και περισσότερους παράγοντες, ότι η κατάσταση με τις διαθεσιμότητες βελτιώνεται.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι τιμές στην Ισπανία προσεγγίζουν τα 8 ευρώ το κιλό, η ελληνική αγορά εν μέσω απραξίας ακροβατεί στην περιοχή των 9 ευρώ, ενώ το ιταλικό εμπόριο διατηρεί την εσωτερική αγορά της Ιταλίας μια ανάσα από τα 10 ευρώ, πιέζοντας τις αγορές στην υπόλοιπη Μεσόγειο.
Η σχετικά υποτονική εµπορική κινητικότητα των τελευταίων εβδοµάδων, µεταφράζεται και ως στάση αναµονής του εµπορίου στο πλαίσιο µιας στρατηγικής πίεσης των τιµών
Σε καμία περίπτωση, το περιβάλλον αυτό δεν μπορεί να οδηγήσει σε κάποια κατάρρευση των τιμών.
Στην «πιάτσα» ακούγεται ότι οι εταιρείες προεξοφλούν επάρκεια αποθεµάτων για το υπόλοιπο της εµπορικής περιόδου, ωστόσο ο φόβος περί κατάρρευσης της κατανάλωσης, επιβεβαιώθηκε µόνο εν µέρει, µιας και η φειδώ των καταναλωτών στις παραγωγικές χώρες καλύπτεται από την περιέργεια νέων καταναλωτών Τρίτων Χωρών. Είναι µια ανάγνωση που δίνει ενθαρρυντικά σηµάδια για συγκράτηση των τιµών ελαιολάδου, αφού σε διαφορετική περίπτωση όποια απότομη υποχώρηση τιµών θα ενεργοποιούσε τη ζήτηση για επερχόµενες παραγγελίες, επαναφέροντας την αγορά σε ανοδικούς ρυθμούς.
Η άλλη ερµηνεία θέλει τις τιµές να αντιδρούν µόλις υπάρξουν σαφείς ενδείξεις γύρω από την ανθοφορία των δέντρων ελιάς και τις διαθεσιµότητες που θα µπορούσαν να διαµορφωθούν στην επόµενη εµπορική περίοδο. Με άλλα λόγια, η σχετικά υποτονική εµπορική κινητικότητα των τελευταίων εβδοµάδων, µεταφράζεται σε αυτήν την υπόθεση, ως στάση αναµονής του εµπορίου στο πλαίσιο µιας στρατηγικής πίεσης των τιµών. Πάντως µια ενδεχόµενη διόρθωση µε τα σηµερινά θεµελιώδη µεγέθη, δύσκολα θα µπορούσε να έχει βάθος µεγαλύτερο του 10 µε 15%, ήτοι τιµές περί τα 8 µε 8,50 ευρώ στην περίπτωση της Ελλάδας, τουλάχιστον έως ότου η στενότητα της προσφοράς αποκατασταθεί πλήρως. Και στις δύο περιπτώσεις, µε βάση πάντα τα τωρινά δεδοµένα, περιθώρια περαιτέρω ανόδου των τιµών δεν φαίνεται να υπάρχουν, εκτός κι αν οι επόµενοι µήνες δώσουν αφορµές για ανανεωµένες ανησυχίες γύρω από την προσφορά της περιόδου 2024-2025.
ΤΙΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ
ΚΕΡΚΥΡΑ
8,60
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΑΧΑΪΑ 8,00
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΜΕΣΣΗΝΙΑ 8,20
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΛΑΚΩΝΙΑ
9,50
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΚΡΗΤΗ
9,00
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
Ελλάδα
130-140
ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2023/2024
ΧΙΛΙΑ∆ΕΣ ΤΟΝΟΙ
58%
ΜΕΙΩΣΗ
ΠΑΙΖΕΙ ΣΤΙΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ
Μια τρίµηνη στασιµότητα των τιµών ενόψει και των πρώτων ενδείξεων σε µερικές εβδοµάδες για τις προοπτικές της νέας χρονιάς, δίνει την εντύπωση ότι οι τιµές ελαιολάδου στην Ελλάδα βρίσκονται κοντά σε µια διόρθωση. Εδώ και αρκετό καιρό, οι τιµές στη Λακωνία κυµαίνονται µεταξύ των 9 µε 9,5 ευρώ το κιλό, µε µικρές αποκλίσεις κυρίως προς τα κάτω, ενώ σε χαµηλά µέχρι 8 ευρώ τοποθετούνται οι παραγωγές από άλλες περιοχές της χώρας, όπως η Μεσσηνία, η Κρήτη και η Ηλεία.
αγοραστές στα εµπορικά κέντρα του ελαιολάδου.
Τα αποθέµατα στις δεξαµενές των βιοµηχανιών δεν φαίνεται ότι αρκούν για τις ανάγκες των επόµενων µηνών, οπότε η επιστροφή της εµπορικής κινητικότητας είναι δεδοµένη
Τα διαθέσιµα αποθέµατα στις δεξαµενές των βιοµηχανιών τυποποίησης, δεν φαίνεται ότι µπορούν να εξασφαλίσουν τις ανάγκες των επόµενων µηνών, οπότε η επιστροφή της εµπορικής κινητικότητας είναι δεδοµένη. Υπό αυτήν την έννοια, περισσότερο στρατηγικό παρά πραγµατικό µπορεί να χαρακτηριστεί το υποτονικό ενδιαφέρον από τους
Οι αναβολές σχετίζονται µε το ρίσκο που συνεπάγεται η αγορά ελαιολάδου αυτές τις ηµέρες. Με τιµή στα 9,50 ευρώ το κιλό, ένα βυτίο θα στοίχιζε σε µια εταιρεία 190.000 ευρώ. Αν οι φωνές που µιλούν για διόρθωση δικαιωθούν, τότε µια τιµή στην περιοχή των 8 ευρώ το κιλό, ένα πιθανό σηµείο στήριξης για τα εγχώρια extrissima σε περίπτωση πτώσης, εξοικονοµεί στους αγοραστές περί τα 30.000 ευρώ ή διαφορετικά 20% περισσότερη πρώτη ύλη µε βάση τα σηµερινά δεδοµένα.
Τα µεγέθη αυτά είναι αποτρεπτικά, όταν το γενικό αίσθηµα σε όλα τα παραγωγικά κέντρα της Μεσογείου δείχνει πως η επόµενη χρονιά θα επιτρέψει ακόµα και µια µικρή βελτίωση των διαθεσιµοτήτων µαζί µε µια ανάλογη αποκλιµάκωση των τιµών.
∆ΙΑΚΥΜΑΝΣΗ
οι Ιταλοί για ισπανικό ελαιόλαδο ακόμη και κάτω από τα 8 ευρώ
Έξι εβδομάδες πτώσης έκλεισε η αγορά στην Ισπανία, με τις τιμές να προσεγγίζουν πλέον τα 8 ευρώ το κιλό για τα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα, σε μια συνθήκη που συνδυάζει τόσο ένα περιορισμένο αγοραστικό ενδιαφέρον, τουλάχιστον από το εσωτερικό κοινό, όσο και τις προσδοκίες του κλάδου ότι η επερχόμενη ελαιοκομική χρονιά θα σπάσει τον κύκλο των διαδοχικών μικρών παραγωγών.
Το επιχείρημα της υπερθέρμανσης της ισπανικής αγοράς έρχεται να ενισχύσει και η χαμηλή ανταπόκριση της κατανάλωσης στον μηδενικό ΦΠΑ, που εισήχθη στις αρχές Ιανουαρίου, αφού τα τελευταία στατιστικά δεδομένα καταγράφουν για τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2024 περαιτέρω μείωση λιανικών πωλήσεων ελαιολάδου που ξεκινούν από το 2,2% για τα έξτρα παρθένα και φτάνουν το 28,9% για τα εξευγενισμένα ελαιόλαδα. Αντιθέτως, η τάση στην ισπανική αγορά δείχνει να ενισχύει τη θέση στα ανταγωνιστικά φυτικά έλαια, με το ηλιέλαιο να παρουσιάζει αυξημένη ζήτηση στο ράφι της τάξης του 20% όσο η τιμή του έχει υποχωρήσει το τελευταίο δωδεκάμηνο κατά 31,6%. Την υπόθεση της διόρθωσης των τιμών ελαιολάδου στον παραγωγό έρχεται να ευνοήσει και ο βροχερός καιρός στα σημαντικότερα παραγωγικά κέντρα της χώρας και ιδίως της Ανδαλουσίας, όπου ο αρδευτικός χάρτης είναι σαφώς βελτιωμένος συγκριτικά με την κατάσταση του 2023 και του 2022.
Ισπανία
650.000
ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2022 2023
ΤΟΝΟΙ
850.000
ΠΑΡΑΓΩΓΗ 2023 2024
ΜΠΑΡΙ 9,90
ΠΕΣΚΑΡΑ
10,00 12,00
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΠΑΛΕΡΜΟ
8,90
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
Ιταλία
290.000
ΤΑΡΑΝΤΑΣ 9,30
ΕΥΡΩ / ΚΙΛΟ
ΠΑΙΡΝΕΙ ΞΑΝΑ ΚΕΦΑΛΙ ΣΤΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΙΜΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΨΑΛΙΔΑ ΣΤΑ 2 ΕΥΡΩ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΝΟΙ
20% ΑΥΞΗΣΗ
Μεγαλώνει η απόσταση ανάμεσα στις τιμές ελαιολάδου Ιταλίας και Ισπανίας σε μια συνθήκη που προετοιμάζει την αγορά της γειτονικής χώρας για μια επερχόμενη πίεση των τιμών, ειδικά σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις οι οποίες θέλουν την ισπανική αγορά να υποχωρεί τις επόμενες εβδομάδες σε επίπεδα κάτω των 8 ευρώ.
Πρόσβαση στις γεμάτες δεξαμενές της Τουρκίας και της Τυνησίας αναμένει το ιταλικό εμπόριο, για να κερδίσει χρόνο μέχρι να φθάσουν στην αγορά φρέσκες ποσότητες
Οκτώβριο προς τα 8,80 ευρώ το κιλό, πριν την ανοδική αντίδραση της αγοράς που έχει καρφώσει τις τιμές του Μπάρι στα 9,90 ευρώ το κιλό από τον Ιανουάριο του 2024 μέχρι και σήμερα.
Καταλύτης για μια τέτοια εξέλιξη, η οποία θα έφερνε και μια αυτόματη προσαρμογή των ιταλικών τιμών κοντά στην περιοχή των 9 ευρώ στο Μπάρι, αν όχι χαμηλότερα, θα ήταν και το επερχόμενο άνοιγμα των αγορών της Τουρκίας και της Τυνησίας.
Υπενθυμίζεται ότι η ιταλική αγορά είχε υποχωρήσει τον περασμένο
Σε περίπτωση που πράγματι οι βιομηχανίες της Ιταλίας μπορέσουν να αντλήσουν ποσότητες από τις δεξαμενές της Τουρκίας και της Τυνησίας, κάτι που δεν αποκλείεται να συμβεί εντός της άνοιξης, με δεδομένο ότι οι δύο χώρες θα θελήσουν να αποδεσμεύσουν τα αποθέματά τους ενόψει της επόμενης χρονιάς, αφού πλέον δεν συντρέχουν λόγοι διατήρησης περιορισμών εξαγωγής, τότε διευκολύνεται ένας ξαφνικός ελιγμός πίεσης τιμών.
Επιλέγουν το ελαιόλαδο για τις θρεπτικές του ιδιότητες και όχι λόγω παράδοσης
ίσω από την Ιταλία στην κατανάλωση ελαιολάδου
βρίσκονται οι ΗΠΑ, με τη χώρα να καταναλώνει το 2023
375.000 τόνους, δηλαδή 35.000 τόνους λιγότερους απ’
ό,τι οι Ιταλοί. Αυτή η εκρηκτική αύξηση οφείλεται τόσο
στην αυξανόμενη δημοτικότητα του ελαιολάδου στις ΗΠΑ όσο και στην απότομη μείωση της παραγωγής που σημειώθηκε στην Ισπανία κατά τις προηγούμενες συγκομιδές. Ο Χουάν Βιλάρ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Vilcon, επεσήμανε ότι οι Αμερικανοί είναι πλέον περισσότερο εξοικειωμένοι με το ελαιόλαδο και αναζητούν προϊόντα υψηλής ποιότητας. Επιπλέον, πολλές εταιρείες ελαιολάδου προσαρμόζουν τις προσεγγίσεις τους στις αμερικανικές προτιμήσεις, ενισχύοντας έτσι την κατανάλωση. Σε αντιπαράθεση με την αυξανόμενη κατανάλωση στις ΗΠΑ, οι Ισπανοί αγοράζουν λιγότερο ελαιόλαδο αφού οι κακές
συγκομιδές συνέβαλαν σε άνευ προηγουμένου αυξήσεις των τιμών.
∆ΙΕΘΝΗΣ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΝΟΙ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΛΑΙΟΛΑ∆ΟΥ ΕΚΑΤ. ΤΟΝΟΙ
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΛΑΙΟΛΑ∆ΟΥ ΕΕ 2019 2024 ΕΚΑΤ. ΤΟΝΟΙ
ΑΓΟΡΑ
Εξελίσσεται ομαλά
ΤΩΝ ΛΕΩΝΙΔΑ ΛΙΑΜΗ & ΠΕΤΡΟΥ ΓΚΟΓΚΟΥ
ντονη κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στην αγορά επιτραπέζιας ελιάς και κυρίως για την ποικιλία Καλαμών, η οποία είχε και τις μεγαλύτερες
διαθεσιμότητες φέτος, συγκριτικά με την Κονσερβολιά και τη Χαλκιδικής.
Οι τιμές που πληρώνει το εμπόριο κυμαίνονται μεταξύ
των 2,30 και των 2,50 ευρώ το κιλό για
τον 200άρη τεμαχισμό. Με τα υψηλά
του εύρους πληρώνεται το υπό εξάντληση απόθεμα της σοδειάς του 2022, το οποίο είναι «καλύτερα ψημένο» ενώ η πιο φρέσκια παραγωγή του περασμένου
φθινοπώρου πληρώνεται στα χαμηλά.
Άνθρωποι της αγοράς δεν αποκλείουν
το ενδεχόμενο η ψαλίδα να κλείσει προς
την περιοχή των 2,40 με 2,50 ευρώ και
για την πιο πρόσφατη παραγωγή, αφού
ντας» όσες ποσότητες βρίσκει. Ως προς τις προοπτικές της επόμενης παραγωγής, φαίνεται πως τα πράγματα θα
είναι καλύτερα, από άποψη ποσοτήτων, με την προϋπόθεση ότι δεν θα επαναληφθεί το σκηνικό μιας βροχερής
άνοιξης, η οποία πέρυσι καταδίκασε μεγάλα παραγωγικά κέντρα της χώρας στην ακαρπία.
Εξελίσσεται ικανοποιητικά η χρονιά
ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ
ΔΕΙΧΝΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΖΩΗΡΟ
η ζήτηση, ιδίως για εξαγωγή, δείχνει να έχει διάρκεια. Μάλιστα, από τα μέσα Φεβρουαρίου και έπειτα, το εμπόριο δείχνει ιδιαίτερα ζωηρό, «χτυπώ-
για την πράσινη ελιά Χαλκιδικής
Να αφήσει πίσω της την καταστροφική
σεζόν του 2023, όταν η ακαρπία ξεπέρα-
σε το 90% των εκτάσεων, ευελπιστεί η πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.
Κόντρα σε όλες τις προβλέψεις λόγω του σχετικά ήπιου χειμώνα, η χρονιά τουλάχιστον μέχρι τώρα, εξελίσσεται ικανοποιητικά για την καλλιέργεια. Η
διαφοροποίηση, η εαρινοποίηση κυλά φυσιολογικά εάν κρίνει κανείς από την έκπτυξη οφθαλμών, αλλά, όπως τονίζεται από παραγωγούς της περιοχής, χρειάζεται περίπου 1,5 μήνες μέχρι το τελικό αποτέλεσμα. «Έχουμε μια πρώιμη χρονιά, εν συγκρίσει με άλλες, γύρω στις 15 έως 20 μέρες», αναφέρει ο Δημήτρης Ευαγγελινός, έμπειρος βιοκαλλιεργητής πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής, από την περιοχή της Ολύνθου, συμπληρώνοντας πως «παρατηρείται μια σχετική ανομοιομορφία, που θεωρώ ότι έχει να κάνει με παράγοντες όπως είναι: η θέση κτήματος σύμφωνα τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, με εκείνα που βρίσκονται στη νοτιοανατολική πλευρά να έχουν πρωιμότητα. Οι πρώτες σειρές ενός κτήματος, είναι επίσης σε αυτή την κατηγορία, λόγω του ότι είναι εκτεθειμένες στο ψύχος και στον ήλιο, όπως κι εκείνα που κλαδεύτηκαν νωρίτερα έχουν και αυτά μια πιο αναπτυγμένη τάση οφθαλμών. Τέλος, και η ισορροπημένη θρέψη παίζει και αυτή έναν εξέχοντα ρόλο στην πρωιμότητα και φυσικά ρόλο έπαιξε και η πρωτόγνωρη ακαρπία για τα δεδομένα της Χαλκιδικής του προηγούμενου έτους». Ο δρόμος, βέβαια, είναι ακόμη μακρύς και δύσκολος για να μπορεί να μιλήσει κανείς με σιγουριά για το τί θα μαζευτεί εν τέλει στο τελάρο του παραγωγού τον προσεχή Σεπτέμβριο με τη συγκομιδή.
Να μετατρέψει μονομιάς όλη την εκμετάλλευσή του, που αριθμεί 200 στρέμματα
ελαιώνα στον κάμπο της Στυλίδας, σε βιολογική ετοιμάζεται ο Κωνσταντίνος
Χριστοδούλου, που είναι τρίτης γενιάς παραγωγός επιτραπέζιας ελιάς
ασική αιτία για το μεγάλο βήμα της στροφής στο βιολογικό, σύμφωνα με τον Κ. Χριστοδούλου,
είναι τα σημάδια της αγοράς από τη μια πλευρά που πριμοδοτεί το βιολογικό προϊόν αλλά και οι τάσεις της ΚΑΠ που δίνουν ολοένα προβά-
δισμα στις αγροοικολογικές μεθόδους έναντι της συμβατικής παραγωγής. Ο έμπειρος καλλιεργητής από τους ελαιώνες
του, που είναι όλοι πεδινοί, ποτιστικοί και φυτεμένοι κυρίως
με ελιά Αμφίσσης αλλά και Καλαμών παράγει σε μια καλή
χρονιά περίπου 350 τόνους ελιάς που μεταποιεί σε δική του
μονάδα πριν τη διαθέσει στην αγορά. Σήμερα ενώ βρίσκεται
στον τρίτο χρόνο μετάβασης στη βιολογική καλλιέργεια θα πει:
«Πήρα ρίσκο αλλά πιστεύω ότι το μέλλον πάει στο βιολογικό.
Με επηρέασε πολύ η τιμή της βιολογικής ελιάς που πιάνει
περίπου 50 λεπτά πάνω από τη συμβατική». Μπορεί όμως η
βιολογική παραγωγή να δώσει ίδια ποσότητα με την συμβατική; «Στη μετάβαση είδα την παραγωγικότητα των δέντρων να
μειώνεται. Προοπτικά θα είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο το βιολογικό να αποδώσει το ίδιο με το συμβατικό λιοστάσι. Προϋπόθεση είναι να δίνεις βοήθεια με λίπανση, κάτι που βέβαια ανεβάζει το κόστος παραγωγής», θα πει ο ίδιος.
Μες από τη μεγάλη πείρα που έχει συσσωρεύσει ο κ. Χριστοδούλου εφαρμόζει ακαλλιέργεια στα κτήματά του κάτι που
όπως θα πει βοηθά πολύ τη δομή του εδάφους ενώ απλοποιεί και τη δουλειά του. Επιπλέον με τη χρήση καταστροφέα κόβει τα χόρτα ενώ ταυτόχρονα θρυμματίζει τα υπολείμματα των κλαδεμάτων τα οποία καθώς προχωρά το μηχάνημα εναποθέτει και στο έδαφος. Όσον αφορά στη λίπανση, αξιοποιεί την κοπριά από τους στάβλους της κτηνοτροφικής μονάδας που διαθέτει στην οποία εκτρέφει 80 αγελάδες κρεοπαραγωγής. «Ρίχνουμε χρόνο παρά χρόνο στα δέντρα κοπριά που έχουμε στοκάρει
στη μονάδα και βλέπω ότι με αυτή τη συχνότητα μαζί με την εφαρμογή εδαφικών και διαφυλλικών λιπασμάτων τα δέντρα είναι καλυμμένα», θα πει ο ίδιος. Επιλέγει εδώ και χρόνια να κλαδεύει τα δέντρα δύο φορές μες το χειμώνα και το καλοκαίρι κάτι που πιστεύει ότι βοηθά πολύ τις ελιές. «Κάνουμε το χειμερινό κλάδεμα μες τον Ιανουάριο με στόχο να διαμορφώσουμε το δέντρο ενδυναμώνοντας τους κεντρικούς βραχίονες. Το καλοκαίρι βγάζουμε μόνο τη βλάστηση από το εσωτερικό της κόμης χωρίς να πειράξουμε τίποτα από τους κορμούς. Στόχος μας είναι να μην τραβά τη δύναμη η βλάστηση για να μπορέσει το δέντρο να φτιάξει καρπό», αναφέρει ο κ Χριστοδούλου. ΤΗΣ ΣΟΦΊΑΣ ΣΠΎΡΟΎ
Πλήρης μηχανολογικός εξοπλισμός,
«Για να μπορέσουμε να βάλουμε δονητή στα μεγάλα δέντρα, θα τα μαζέψουμε στο ύψος για να είναι διαχειρίσιμα», θα πει ο κ Χριστοδούλου. Ο δονητής θα εφαρμόζει προχωρώντας κυκλικά στους βραχίονες του δέντρου αντί στον κεντρικό κορμό ο οποίος δεν έχει διαμορφωθεί κατάλληλα για να επιτρέπει τη χρήση του μηχανήματος. «Αναμένω να μειωθεί το κόστος συγκομιδής που είναι και το μεγαλύτερο έξοδο καλλιέργειας χωρίς να έχω τάξη μεγέθους για την εξοικονόμηση που θα επιτύχω. Αλλά και ο χρόνος συγκομιδής να μην μειωθεί τουλάχιστον
ΜΕ
Παράγοντες όπως η φυτική βιοποικιλότητα, οι ακραίες µεταβολές σε θερµοκρασία - υγρασία και οι καλλιεργητικές τεχνικές διαταράσσουν την ισορροπία µεταξύ των εντόµων και των βιολογικών εχθρών τους µε αποτέλεσµα να καθίστανται επικίνδυνα για τις καλλιέργειες
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΥΠΑΣ
ΜεστοιχείααπόμελέτητουΑντώνηΠαρασκευόπουλου,γεωπόνου,διευθυντήΔΑΟΚΤριφυλίας
ε τον υδράργυρο να σταθμεύει
σε καθημερινή βάση πάνω από τους 20οC, αρχίζει πλέον σταδιακά και η περίοδος ανθοφορίας στους ελαιώνες. Περίοδος ιδιαίτερα σημαντική, δεδομένης της ευαισθησίας
των δέντρων στο στάδιο αυτό σε μπουρίνια και σημαντικές μεταβολές στη θερμοκρασία. Η επόμενη σοδειά κρίνεται σε μεγάλο βαθμό από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες στο στάδιο αυτό, ενώ η κλιματική κρίση φέρνει νωρίτερα σε επαφή τους εντομολογικούς εχθρούς με τα άνθη και εν συνεχεία με τον καρπό. Αυτή η σταδιακή απορύθμιση του καλλιεργητικού ημερολογίου και οι αντίστοιχες μεταβολές στους χρόνους γενεών των φυσικών εχθρών που φέρνει η κλιματική κρίση, επιβάλλει μία εις βάθος γνώση των εντόμων-στόχων, των οποίων τη δράση προσπαθεί ο ελαιοπαραγωγός να περιορίσει. Όσο το κλιματικό σκηνικό αποσταθεροποιείται, τόσο πιο ασύμφορη γίνεται η επιφανειακή
προσέγγιση στη φυτοπροστασία του ελαιώνα. Αρχικά, αξίζει να επισημανθεί πως κανένα έντομο
(ακόμα και ο δάκος) δεν είναι εξ ορισμού βλαβερό.
Τα έντομα θεωρούνται εχθροί από τη στιγμή που διαταράσσεται σοβαρά η βιολογική ισορροπία μεταξύ
αυτών και των βιολογικών εχθρών τους.
Η ισορροπία αυτή επηρεάζεται από παράγοντες
όπως η φυτική βιοποικιλότητα, οι ακραίες μεταβολές σε θερμοκρασία-υγρασία και οι καλλιεργητικές τεχνικές. Όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, κρίνεται σημαντική γιατί έτσι εξασφαλίζεται τροφή και πολλαπλασιασμός των βιολογικών εχθρών, οι οποίοι και ρυθμίζουν τους πληθυσμούς των εχθρών-στόχων του ελαιοπαραγωγού. Επίσης, οι ακραίες μεταβολές σε θερμοκρασία και υγρασία, μπορούν να
ΑΡΙΘΜΟΣ
∆άκος
επηρεάσουν καθοριστικά τα όρια επιβίωσης των βιολογικών εχθρών ή των εχθρών-στόχων, με αντίστοιχες συνέπειες. Στη περίπτωση των καλλιεργητικών τεχνικών, υπάρχει το παράδειγμα του κοκκοειδούς λεκάνιου, το οποίο επηρεάζεται από το κλάδεμα καρποφορίας, την πυκνότητα φύτευσης και τη συχνότητα άρδευσης.
Ταξιδεύει έως 10 χιλιόµετρα το ακµαίο δάκου
Αδιαμφισβήτητα, ο πιο σημαντικός οικονομικά εχθρός της ελαιοκαλλιέργειας είναι ο δάκος (Bactrocera oleae Rossi). Επηρεάζει κάθε χρόνο την εγχώρια ελαιοπαραγωγή, ιδιαίτερα στα νότια της χώρας, με τις απώλειες καρπού να αγγίζουν και το 80% σε περίπτωση ανεπιτυχούς αντιμετώπισης. Από την άλλη, με εφαρμογή κατάλληλων μέτρων οι απώλειες περιορίζονται μεταξύ 2 και 15%. Η παρουσία του εντόμου είναι συνεχής με 3-5 γενιές το χρόνο και δεν πρόκειται να σταματήσει, γι’ αυτό είναι σημαντικό ο ελαιοπαραγωγός να ξέρει σε ποιες περιπτώσεις υπάρχουν εξάρσεις του δάκου.
Τα ακμαία άτομα (οι μύγες) μπορούν να επιβιώσουν για διάστημα έως και 90 μέρες το χειμώνα και το πολύ 40 μέρες το καλοκαίρι. Τα θηλυκά
ζουν περισσότερο από τα αρσενικά και μπορούν να μεταναστεύσουν εντός ενός βιολογικού κύκλου έως 10 χιλιόμετρα, ανάλογα με τα κίνητρα (θερμοκρασία, ανάγλυφο εδάφους και διαθεσιμότητα καρπού).
Να επισημανθεί πως αν βρει ο δάκος ιδανικές συνθήκες δεν μεταναστεύει και «βολεύεται». Συνήθως αρχές άνοιξης και καλοκαιρού ο δάκος οργανικά μεταναστεύει από τις ημιορεινές στις πεδινές περιοχές. Τα ακμαία δάκου εναποθέτουν έως
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ∆ΑΚΟΥ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ
ΑΠΩΛΕΙΕΣ
40-80%
ΧΩΡΙΣ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΖΗΜΙΕΣ ΕΩΣ
15%
ΜΕ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ
30
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΕ ΗΜΕΡΕΣ
40 80-90
ΧΕΙΜΩΝΑΣ
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο δάκος, χρειάζεται συστημική παρακολούθηση του δενδρώνα. Προτιμώνται οι δολωματικοί ψεκασμοί έναντι των μαζικών (κάλυψης)
12 αυγά την ημέρα με την ιδανική θερμοκρασία ωοτοκίας να υπολογίζεται σε 20-28oC. Αντίστοιχα, η ωοτοκία σταματάει σε θερμοκρασίες μικρότερες των 15oC ή μεγαλύτερες των 33oC.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο δάκος, χρειάζεται συστημική παρακολούθηση του δενδρώνα. Προτιμώνται οι δολωματικοί ψεκασμοί έναντι των μαζικών (κάλυψης). Συνήθως
τοποθετείται στα τέλη άνοιξης 1 παγίδα κάθε 2ο δέντρο, ενώ σε περιπτώσεις που δεν προλάβει παραγωγός το δάκο πριν εγκατασταθεί στον ελαιώνα, υπάρχουν μέθοδοι μαζικής παγίδευσης ώστε να συλληφθεί άμεσα ικανός αριθμός ακμαίων και να μειωθεί ο πληθυσμός σε επίπεδα που να μην προκαλούν οικονομικές ζημιές.
Αντιµετώπιση υπό καθεστώς βιολογικής καλλιέργειας Σε περιπτώσεις βιολογικής καλλιέργειας, εξαπολύονται ωφέλιμα έντομα όπως το Opius concolor, άλλες βιολογικές δραστικές ουσίες καθώς και συμβιωτικά βακτήρια σε συνδυασμό με προσεκτική χρήση χαλκού. Επίσης, μέθοδος συμβατή με τη βιολογική γεωργία είναι και η χρήση καολίνης που μπορεί να προσφέρει προστασία μέχρι 80% από το Δάκο. Κάποιοι γεωπόνοι προτείνουν την τεχνική στείρου εντόμου (SIT), δηλαδή την μαζική εκτροφή Δάκου, την στείρωση του στο στάδιο της pupa με έκθεση σε ακτινοβολία Γάμα, την εξαπόλυσή τους στον ελαιώνα, με αποτέλεσμα να μην αναπαράγεται η γενιά και να μειώνεται δραστικά ο πληθυσμός της επόμενης.
Υποτιμημένος κίνδυνος ο πυρηνοτρήτης
Ο εφησυχασμός πολλών ελαιοπαραγωγών για τη δράση του πυρηνοτρήτη δεν δικαιολογείται. Μπορεί από τις τρεις γενιές του Prays Oleae, μόνο η μία να είναι καρπόβια και να προκαλεί σημαντικά ποσοστά καρπόπτωσης, ωστόσο ο τρόπος προσβολής βαθιά στον καρπό δεν αφήνει πολλά περιθώρια διόρθωσης της κατάστασης αν παρουσιαστεί πρόβλημα. Γι’ αυτόν το λόγο απαιτείται παρακολούθηση πληθυσμού σε επίπεδο αγροτεμαχίου. Άλλωστε ο πυρηνοτρήτης δεν μεταναστεύει σε άλλους ελαιώνες. Το έντομο έχει σημαντικούς φυσικούς εχθρούς (Chrysopidae, Anthocoridae). Οι γεωπόνοι συνήθως προτείνουν ψεκασμό με κατάλληλο σκεύασμα όταν τα άνθη αρχίσουν να ανοίγουν (έως 25% ανοιχτά άνθη στο δέντρο).
την παραγωγικότητα των ελαιόδενδρων;
Η ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΤΏΣΗ της παραγωγής ελαιoκάρπου την τελευταία διετία στις Μεσογειακές χώρες και η συνεπακόλουθη αύξηση της τιμής του ελαιολάδου σε πρωτοφανή επίπεδα, έφεραν στο προσκήνιο τη συζήτηση για το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας γενικότερα, σε συνάρτηση της κλιματικής κρίσης. Πέραν του προφανούς αποτελέσματος των ξηροθερμικών συνθηκών και της έλλειψης βροχοπτώσεων που επηρέασαν άμεσα τη γονιμοποίηση και εξέλιξη του φορτίου καρπών στα ελαιόδενδρα, προκύπτει και το ερώτημα αν σε ένα ολοένα και πιο θερμό περιβάλλον, με ήπιους και υγρούς χειμώνες, θα είναι σε θέση να εξασφαλίζουν ικανοποιητική διαφοροποίηση οφθαλμών και ικανοποιητική ανθοκαρποφορία.
Γενικά θεωρείται πως η ελιά χρειάζεται 200 με 600 ώρες ψύχους με θερμοκρασίες κάτω από 10ο C στο χρονικό διάστημα πριν την ανθοφορία για να διαφοροποιήσει τους οφθαλμούς της, γεγονός που επηρεάζεται επίσης από το αν τα δένδρα είχαν καρπούς ή όχι το προηγούμενο διάστημα καθώς και από την συσσώρευση υδατανθράκων (αμύλου) σε αυτούς. Νεότερα δεδομένα (2018) αναφέρουν ότι γενικά θερμοκρασίες στην περιοχή των 12,5οC ακόμη και για διακεκομμένα χρονικά διαστήματα, είναι αρκετό για να επάγουν τη διαφοροποίηση των αναπαραγωγικών (ανθικών) οφθαλμών από βλαστοφόρους. Σε θερμοκρασίες στην περιοχή των 30οC καθυστερεί σημαντικά η φυσιολογική αυτή διεργασία.
Ενδεικτικά, τα δεδομένα της τριετίας 20222024 από τον μετεωρολογικό σταθμό της BASF σε ελαιοπερίβολο στην περιοχή Στυλίδας, έδειξαν σημαντική μείωση των ωρών ψύχους <7ο C και λιγώτερο σημαντική για
θερμοκρασίες <12,5ο C, στο διάστημα Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου.
Ισπανοί ερευνητές του Ινστιτούτου IFAPA φύτευσαν 8 ποικιλίες -μεταξύ των οποίων και τη δική μας Κορωνέικη- στην τροπική Τενερίφη και παρατήρησαν τα δένδρα, σε σύγκριση με αντίστοιχά τους στην Ανδαλουσία που είναι μια παραδοσιακή ελαιοπαραγωγική περιοχή της Ισπανίας. Ανακάλυψαν ότι τα ελαιόδενδρα εξακολούθησαν να ανθίζουν, εφ’ όσον μεσολαβούσαν διαστήματα με θερμοκρασίες κοντά στους 1012,5ο C, ωστόσο η διάρκεια ανθοφορίας παρατείνονταν σημαντικά από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο. Μια τέτοια συμπεριφορά καθιστά τα άνθη εξαιρετικά ευπαθή σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και παθογόνα ή έντομα. Από την άλλη η περιεκτικότητα και σύσταση του παραγόμενου ελαιολάδου, βρέθηκε ότι επηρεάζεται σημαντικά. Μάλιστα αυξήθηκε σημαντικά η περιεκτικότητα σε λάδι, ενώ άλλαξε και το προφίλ των πολυφαινολών, της ομάδας δηλαδή των ωφέλιμων διατροφικά αντιοξειδωτικών ουσιών που περιέχονται στο ελαιόλαδο. Παρατήρησαν αύξηση των τοκοφερολών, που προσομοιάζουν με τη Βιταμίνη Ε. Από την άλλη όμως διαφοροποιήθηκε σημαντικά η σύσταση των λιπαρών οξέων, με μείωση στις υψηλότερες θερμοκρασίες στην Τενερίφη του ελαϊκού οξέως και σημαντική αύξηση του λινολεϊκού οξέως. Δηλαδή το ελαιόλαδο θα λέγαμε ότι πλησίαζε σε σύσταση τα σπορέλαια, με συναπακόλουθη την υψηλή του ευαισθησία στην οξείδωση. Συνεπώς σε θερμότερες συνθήκες η παραγωγή έξτρα παρθένου και υψηλής διατροφικής αξίας ελαιολάδου γίνεται ιδιαίτερα προβληματική. Η έρευνα, που συνεχίζεται, καταλήγει ότι θα χρειαστούν νέες ποικιλίες για να συνεχιστεί η παραγωγή έξτρα παρθένου στις παραδοσιακές περιοχές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται οικονομοτεχνικά για την αντικατάστασή των δένδρων σε μεγάλη κλίμακα. Από την άλλη, το πιθανότερο είναι ότι θα δημιουργηθούν ευνοϊκότερες συνθήκες σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη για την καλλιέργεια των παραδοσιακών ποικιλιών που έχουμε εκτιμήσει για αιώνες στη Μεσόγειο!
Βιβλιογραφία
Researchers Study How Lack of Chill Hours Impacts Olive Development, Oil Quality. In Olive Oil Times, November 2022, article by D.Dawson. Ramos Α., Rapoport H.F., Cabelloc D., Rallo L. (2018). Chilling accumulation, dormancy release temperature, and the role of leaves in olive reproductive budburst: Evaluation using shoot explants. Scientia Horticulturae 231 (2018), 241-253. Rallo, L., Ramos, A., Rubio-Valdés, G. and Rapoport, H.F. (2018). Integrated overview of olive reproductive bud dormancy and biennial bearing. Acta Hortic. 1199, 97-102
DOI:10.17660/ActaHortic.2018.1199.16 https:// doi.org/10.17660/ActaHortic.2018.1199.16
ΔΕΝΤΡΟΥ, ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ & ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Μέσο άμυνας εναντίον των εχθρών της ελιάς αποτελούν οι χημικές ενώσεις, γνωστές
ως φαινόλες, που έχουν τόσο ο καρπός, όσο και τα φύλλα και ο κορμός του δέντρου, και οι οποίες παράλληλα προστατεύουν το ελαιόλαδο από την οξείδωση και την αλλοίωση, ενώ αποτελούν ισχυρό σύμμαχο υγείας για τον ανθρώπινο οργανισμό
ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ ΣΠΥΡΟΥ
έρευνα σχετικά με τις πολυφαινόλες του ελαιόλαδου έχει ρίζες που φτάνουν πίσω στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Το έναυσμα δόθηκε μες από τον κόσμο του κρασιού και αρχικά η έρευνα σχετικά με τις φαινόλες στα τρόφιμα επικεντρώθηκε εκεί. Όταν αποδείχθηκε ότι οι φαινόλες μπορούν να συμβάλουν στην υγεία και τη γεύση του οίνου αυτό οδήγησε σε ενδιαφέρον για παρόμοιες ενώσεις και σε άλλα τρόφιμα όπως το ελαιόλαδο. Η κατηγορία των ουσιών αυτών που λέγονται πολυφαινόλες και δίνουν στο ελαιόλαδο την πικρή και πιπεράτη γεύση του είναι παράλληλα και αυτές που το καθιστούν πολύτιμο σύμμαχο της υγείας. Έτσι πολ-
λαπλές έρευνες έχουν αναδείξει την ισχυρή αντιοξει-
δωτική του δράση που είναι και η μόνη ιδιότητα που έχει λάβει τον ισχυρισμό υγείας από το 2011. Η ίδια ιδιότητα παράλληλα είναι αυτή που προσφέρει στο ελαιόλαδο σταθερότητα μες το χρόνο καθώς οι φαινόλες το προστατεύουν από την οξείδωση και την αλλοίωση. Ως προς τον τρόπο που μπορεί ο παραγωγός να επιτύχει περιεκτικότητα σε φαινόλες έχουν εμπεδωθεί ορισμένα σημεία. Ειδικά ως προς το χρόνο συγκομιδής του καρπού που πρέπει να μαζεύεται νωρίς για να υπάρχουν καλά αποτελέσματα. Αντίθετα σε άλλα θέματα όπως είναι οι συνθήκες της μάλαξης παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα και χρειάζονται περισσότερες μελέτες ανάλογα με τις περιπτώσεις και ανά ποικιλία προκειμένου να γνωρίζουμε τα μυστικά παραγωγής πολυφαινολικού ελαιολάδου.
Προστατεύουν την ελιά από τους εχθρούς Κάθε σημείο του δέντρου έχει αυτή την κατηγορία ουσιών που ονομάζονται φαινόλες, δηλαδή τόσο ο ελαιόκαρπος όσο και των φύλλα αλλά και ο κορμός της ελιάς. Ο λόγος που ο καρπός περιέχει αυτές τις χημικές ουσίες είναι επειδή λειτουργούν ως μέσα άμυνας έναντι των εχθρών του. «Η πικρή και στυφή γεύση της ελιάς την προστατεύει από έντομα ή εχθρούς και τους εμποδίζει από το να την καταναλώσουν», θα πει η Μαρία Τσιμίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμήματος Χημείας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσ-
σαλονίκης και συμπληρώνει «αυτός είναι και ο λόγος που επεξεργαζόμαστε την ελιά για να την φάμε. Μες από τη μεταποίηση ουσιαστικά μειώνουμε το επίπεδο των φαινολών τόσο όσο ώστε ο καρπός και το λάδι του να είναι ευχάριστα στη γεύση».
Αντιοξειδωτική δράση με ισχυρισμό υγείας Η πιo τεκμηριωμένη θετική επίδραση που έχουν οι πολυφαινόλες στον ανθρώπινο οργανισμό είναι η προστασία από την οξείδωση. Μες από απλές καθημερινές δραστηριότητες όπως η άσκηση ή η έκθεση στον ήλιο παράγονται ελεύθερες ρίζες που δημιουργούν οξειδωτικό στρες. Οι ελεύθερες ρίζες μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στο εξωτερικό μέρος των κυττάρων ή και του DNA, καθώς επιδιώκουν να συνδεθούν με άλλα ηλεκτρόνια για να σχηματίσουν σταθερά μόρια. «Οι πολυφαινόλες προστατεύουν τον οργανισμό από το οξειδωτικό στρες επειδή δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες», θα πει η κυρία Τσιμίδου και συμπληρώνει «η αντιοξειδωτική δράση των πολυφαινολών είναι η μόνη ιδιότητα που έχει λάβει ισχυρισμό υγείας ενώ στη βάση δεδομένων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) υπάρχουν άλλοι 8 ισχυρισμοί που δεν έχουν λάβει έγκριση». Να υπενθυμίσουμε ότι ο ισχυρισμός που εγκρίθηκε το 2011 ισχύει μόνο για ελαιόλαδα που περιέχουν τουλάχιστον 5 mg υδροξυτυροσόλης και τα παράγωγά της (όπως σύμπλοκο ελαιοευρωπαΐνης και τυροσόλης) και για ημερήσια δόση 20g ελαιόλαδου. Επιπλέον η αντιοξειδωτική δράση των πολυφαινολών είναι αυτή που προστατεύει και το ίδιο το προϊόν από την οξείδωση και του προσθέτει σταθερότητα μες το χρόνο. «Για τον ίδιο λόγο είναι σημαντικό να μην αφήνουμε τη φιάλη του ελαιόλαδου ανοιχτή στο σπίτι. Διότι αυτό που θα ξοδευτεί πρώτα για να προστατεύσουν το ελαιόλαδο από την οξείδωση είναι οι φαινόλες», θα πει η κυρία Τσιμίδου.
Μαρία Τσιμίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια του Τμήματος Χημείας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Οι συνθήκες της ελαιοποίησης
παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ελαιολάδου με υψηλό περιεχόμενο σε φαινόλες.
Χρειάζεται επιπλέον μελέτη η σημασία της μάλαξης στη διατήρηση των φαινολών, για την οποία οι έρευνες δίνουν αντιφατικά συμπεράσματα
Στην παραγωγή ελαιολάδου με υψηλό περιεχόμενο σε πολυφαινόλες παίζουν ρόλο οι καλλιεργητικές καθώς και οι πρακτικές ελαιοποίησης αλλά και η ποικιλία της ελιάς. Έτσι για να επιτύχει ο παραγωγός ελαιόλαδο με ψηλά φαινολικά χαρακτηριστικά πρέπει ο καρπός να μαζεύεται νωρίς. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι κυρίως πράσινος ή έως και μέχρι το στάδιο εκείνο της ωρίμανσης που ο χρωματισμός αλλάζει από πράσινο σε κίτρινο με λίγα μωβ στίγματα άλλα όχι πέρα από αυτό. Αυτό διότι αν ο καρπός να μαυρίσει τότε η πτώση των φαινολικών συστατικών είναι μεγάλη. Επιπλέον ως προς την άρδευση βέλτιστη πρακτική είναι η μέτρια άρδευση κατά περίπτωση και η βοήθεια του δέντρου με νερό τις εποχές που το χρειάζεται.
Ως προς τις πρακτικές ελαιοποίησης και ειδικά για τη μάλαξη έχουν γίνει αρκετές μελέ-
τες οι οποίες όμως καταλήγουν σε αντιφατικά συμπεράσματα. Έτσι οι συνθήκες της μάλαξης δηλαδή θερμοκρασία και διάρκεια, φαίνεται να επηρεάζουν το επίπεδο των πολυφαινολών σε δύο αντίθετες κατευθύνσεις. Από
Ο παραγωγός πρέπει να ισορροπήσει δύο αντίθετους σκοπούς, την παραγωγή ποσότητας και την περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες
την μια πλευρά επιδρούν παράγοντες που τείνουν να υποβαθμίσουν το επίπεδο των πολυφαινολών και τέτοιοι είναι η οξείδωση ή η έκθεση σε οξυγόνο. Από την άλλη πλευρά το ζύμωμα και η ανάμειξη της πάστας βελτιώνει τη διαλυτότητα και την απελευθέρωση των φαινολών από την πάστα στο ελαιόλαδο. Γε-
νικά η κυρία Τσιμίδου επισημαίνει την ανάγκη για να γίνουν εστιασμένες μελέτες για να αναδείξουν τις βέλτιστες επιλογές κατά τη μάλαξη σε διαφορετικές συνθήκες και ανά ποικιλία. «Ο παραγωγός πρέπει να ισορροπήσει δύο αντίθετους σκοπούς από την μια πλευρά την παραγωγή ποσότητας και από την άλλη την περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες. Δεν υπάρχει μια οδηγία που να μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις περιπτώσεις» θα πει η ίδια. Ως προς τη χρήση νερού στη μάλαξη η οδηγία ωστόσο είναι σαφής. «Η χρήση μεγάλης ποσότητας νερού στη μάλαξη θα μειώσει την περιεκτικότητα σε φαινόλες οι οποίες είναι ουσίες υδρό-
Το ενδιαφέρον των διατροφολόγων τα τελευταία 50 χρόνια έχει στραφεί στα «ήσσονα» συστατικά του ελαιόλαδου
φιλες και θα διαλυθούν μες το νερό», καταλήγει η κυρία Τσιμίδου.
Οι ξεχωριστές φαινόλες της ελιάς
Αυτό που δίνει στο ελαιόλαδο την ιδιαιτερότητά του και το ξεχωρίζει από άλλα φυτικά έλαια τα οποία περιέχουν επίσης φαινόλες είναι η σύστασή του. Περιέχει έτσι μια ομάδα φαινολικών που ονομάζονται σεκοειριδοειδή που βρίσκονται μόνο στον καρπό της ελιάς και στο λάδι της. Αυτές οι ενώσεις περιλαμβάνουν την ολεουροπεΐνη, την υδροξυτυρόσολη και
τυροσόλη που δεν βρίσκονται σε κανένα άλλο έλαιο που χρησιμοποιούμε για διατροφικούς σκοπούς και του δίνουν την πικρή και πιπεράτη γεύση του. Πέρα από αντιοξειδωτικές ιδιότητες οι πολυφαινόλες του ελαιόλαδου έχουν επιδείξει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις, αντιμικροβιακές και αντικαρκινικές ιδιότητες, καθιστώντας το ελαιόλαδο ένα εξαιρετικά υγιεινό φυτικό λάδι. Επιπλέον, ορισμένες από αυτές τις ενώσεις έχουν συνδεθεί με τη μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις, και την προστασία του εγκεφάλου και των γνωστικών λειτουργιών.
Πρέπει να διερευνηθούν και τα «μικροσυστατικά»
Παράλληλα το ενδιαφέρον των διατροφολόγων τα τελευταία 50 χρόνια έχει στραφεί στα «ήσσονα» συστατικά του ελαιόλαδου. Τα «μικροσυστατικά» όπως επίσης λέγονται μπορεί να παρουσιάζουν μικρή παρουσία στο ελαιόλαδο αλλά ενδέχεται να έχουν σημαντικά οφέλη για την υγεία.
«Τα τελευταία 50 χρόνια το ενδιαφέρον των διατροφολόγων έχει στραφεί στα ήσσονα συστατικά και το ελαιόλαδο φαίνεται να είναι μια πηγή σε αυτές ουσίες. Εκτός από φαινόλες έτσι περιέχει χλωροφύλλη, σκουαλένιο, τερπενοειδή και α-τοκοφερόλη μεταξύ άλλων. Επομένως το ελαιόλαδο έχει τα σωστά λιπαρά και είναι πλούσιο στα ήσσονα συστατικά τα οποία έχουν ίσως και όλα μαζί ευεργετικές δράσεις στον οργανισμό, αν και αυτό είναι κάτι που πρέπει να διερευνηθεί περισσότερο», θα πει η κυρία Τσιμίδου.
Αυτό που δίνει στο ελαιόλαδο την ιδιαιτερότητά του και το ξεχωρίζει από
άλλα φυτικά
έλαια τα οποία περιέχουν επίσης φαινόλες είναι η σύστασή του.
ΧΟΝΔΡΟΛΙΑ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
ΠΟΙΚΙΛΙΑ ΚΟΝΣΕΡΒΟΛΙΑ
ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΦΡΟΥΤΩ∆ΕΣ
ΠΙΚΡΟ
ΠΙΚΑΝΤΙΚΟ
ΑΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΝΟΤΕΣ
ΦΡΕΣΚΟΚΟΜΜΕΝΟ ΧΟΡΤΑΡΙ
ΠΡΑΣΙΝΟ ΑΜΥΓ∆ΑΛΟ
ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΡΟΥΤΑ ΝΤΟΜΑΤΑ
ΒΟΤΑΝΑ
ΒΕΛΟΥΤΕ ΜΕ
Κονσερβολιά
Φρούτο που γλυκαίνει τα χείλη
Ελαιόλαδα όµορφα αρωµατικά στη µύτη, κοµψά και απαλά στο στόµα και γεµάτα χαρακτήρα δίνει η ιστορική ποικιλία Κονσερβολιά, η κύρια χρήση της οποίας είναι επιτραπέζια
αλλιεργείται κυρίως στις περιφερειακές ενότητες Φωκίδας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Άρτας, Ευβοίας, Μαγνησίας και Λάρισας η ποικιλία Κονσερβολιά (Olea europaea var. rotunda), γνωστή και ως Αμφίσσης, Βολιώτικη, Αγρινίου ή Άρτας. Ποικιλία μεγαλόκαρπη, διπλής χρήσης, κυρίως επιτραπέζια αλ-
λά και ελαιοποιήσιμη, οι ι καρποί της οποίας έχουν σχήμα στρογγυλό-ωοειδές, χωρίς θηλή, με μεγάλες φακίδες.
Πρόκειται για μια ιστορική ελληνική ποικιλία ελιάς και
σύμφωνα με τον επί σειρά ετών πρόεδρο της εταιρείας
Φωκικών Μελετών, Γεώργιο Ν. Κουτσοκλένη, οι ελιές
αυτές είχαν τέτοια φήμη, «ώστε οι Άγγλοι για να μας
δώσουν το δάνειο των 800.000 λιρών τον τρίτο χρόνο της Επαναστάσεως (1823-1824), ζήτησαν και έλαβαν ως εγγύηση και τον ελαιώνα της Άμφισσας». Επίσης, ο ελαιώνας της Άμφισσας αποτελεί μέρος του Δελφικού τοπίου και αποτελεί πολιτιστικό μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Τα υψηλής ποιότητας εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα τυπικά της ποικιλίας «Κονσερβολιά» παρουσιάζουν
πλούσια και πολύπλοκα φρουτώδη αρώματα, που κινούνται γύρω στο 5,0 - 5,5 στη δεκάβαθμη κλίμακα
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΓΕΥΣΤΙΚΑ ΠΑΝΤΡΕΜΑΤΑ
έντασης με άριστα το δέκα (10,0). Χαρακτηρίζονται από ήπια πικρή γεύση (2,5 - 3,0) και πικάντικη αίσθηση μέτριας έντασης (4,0 - 4,5). Οι νότες που διακρίνονται αντιστοιχούν τόσο σε πράσινα αρώματα: φρεσκοκομμένο χορτάρι, ντομάτα και πράσινο αμύγδαλο, όσο και σε πιο ώριμα: βότανα και τροπικά φρούτα.
Η θεωρία πίσω από τα «γευστικά παντρέµατα»
Η πηγή αναφοράς μας είναι το βιβλίο «Manual de cata y maridaje del aceite de oliva» των Marino Uceda, M Paz Aguilera, Isabel Mazzucchelli, που λογίζεται ως το πιο εξειδικευμένο βιβλίο για το pairing του ελαιολάδου. Η μεθοδολογία από το παραπάνω βιβλίο αναφέρεται στις εντάσεις του φρουτώδους, πικρού και πικάντικου και σύμφωνα με αυτή τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα ταξινομούνται σε 6 κατηγορίες. Εμείς στην Oliverse, με σεβασμό στην παραπάνω μεθοδολογία, έχουμε προσαρμόσει τις γευστικές εντάσεις στις ελληνικές ποικιλίες και επιπλέον αναλύουμε και τις αρωματικές νότες των ποικιλιών. Σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο ποικιλίας «Κονσερβολιά» κατατάσσεται στην κατηγορία: Αρμονικό Απαλό Φρουτώδες. ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΡΟΥΤΑ
ΒΕΛΟΥΤΕ ΣΟΥΠΑ ΜΕ ΠΑΝΤΖΑΡΙ ΜΠΡΟΥΣΚΕΤΑ ΜΕ ΓΑΜΠΑΡΗ ΚΑΙ ΑΒΟΚΑΝΤΟ
ΣΠΕΤΖΟΦΑΙ ΚΑΡΜΠΟΝΑΡΑ ΦΕΤΕΣ ΓΟΦΑΡΙ ΨΗΜΕΝΕΣ ΣΤΗ ΛΑ∆ΟΚΟΛΛΑ
ΣΟΡΜΠΕ ΜΑΝΓΚΟ
Κωνσταντίνος Τσορώνης
«Συνιδρυτές της συµβουλευτικής οµάδας Oliverse, αναγνωρισµένοι
γευσιγνώστες ελαιολάδου και κριτές σε διεθνείς
διαγωνισµούς ποιότητας.
Η Oliverse δραστηριοποιείται στους τοµείς: της προβολής της γαστρονοµίας του ελαιολάδου, της ανάδειξης των ιδιαίτερων ποιοτικών χαρακτηριστικών των Ελληνικών ποικιλιών ελαιολάδου, της ανάπτυξης και προώθησης του ελαιοτουρισµού και του branding ελαιοκοµικών προϊόντων».
ροέρχεται από οικογενειακό ελαιώνα άνω των 100 ετών που αναπτύσσεται σε λοφώδη περιοχή στα 330 μέτρα υψόμετρο. Είναι ξηρικός, με πλήρη ηλιοφάνεια, χαμηλή υγρασία και ξηρό καλοκαίρι. Η δε ελαιοποίηση γίνεται αυθημερόν με τη συγκομιδή του ελαιοκάρπου, με μηχανικές και μόνο μεθόδους και με τη διαδικασία της ψυχρής έκθλιψης. To εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Julia EVΟO είναι περιορισμένης παραγωγής, από 100% πράσινες ελιές (Κονσερβολιά Άρτας), και το 2023 βραβεύτηκε ως το Καλύτερο Ελληνικό Ελαιόλαδο, αποσπώντας Διπλό Χρυσό Μετάλλιο στον διεθνή διαγωνισμό Athena IOOC. Είναι πλούσιο σε φαινόλες (ισχυρισμός υγείας - health claim), με πολύ χαμηλή οξύτητα, χαμηλά υπεροξείδια, τέλεια αρμονία και άκρως κολακευτικά σχόλια από γευσιγνώστες διεθνούς φήμης.
Ψητά παντζάρια σαλάτα
Υλικά
• 4 τμχ παντζάρια
• Φρέσκο θυμάρι
• Αλάτι χοντρό
• 50 ml εξαιρετικό παρθέ-
νο ελαιόλαδο Julia για το ψήσιμο και άλλα 50 ml για το σερβίρισμα
• Κατσικίσιο τυρί
• Νεαρά φύλλα από παντζάρι
• Ξύσμα από πορτοκάλι
• Δυο ραπανάκια κομμένα σε
λεπτές φέτες
• Φουντούκια
• Πλένουμε καλά τα παντζάρια, αλατίζουμε, προσθέτουμε το θυμάρι και το ελαιόλαδο και τυλίγουνε σε αλουμινόχαρτο.
• Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200 βαθμούς για 50’. Αφήνουμε να κρυώσουν λίγο και ξεφλουδίζουμε. Κόβουμε στο επιθυμητό σχήμα και μέγεθος και τα ρίχνουμε σε ένα μπολ.
• Προσθέτουμε το ξύσμα πορτοκαλιού, τα πατζαρόφυλλα, το τυρί, τα ραπανάκια, τα φουντούκια και το ελαιόλαδο και ανακατεύουμε. Διορθώνουμε την γεύση με αλάτι ,αν χρειάζεται, και σερβίρουμε.
Κόκορας κοκκινιστός με χοντρό μακαρόνι και τραγανή πέτσα
Υλικά για 4 άτομα
ΓΕΥΣΙΓΝΩΣΙΑ Εκτέλεση
• Ένας κόκορας 1.500 γρ. κομμένος σε μερίδες
• 100ml εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Greek Highlands
• 50 ml κόκκινο κρασί
• Δύο κουταλιές σούπας πελτέ ντομάτας
• Δύο λευκά ξερά κρεμμύδια κομμένα καρέ
• Δύο σκελίδες σκόρδο ολόκληρες
• Ένα καρότο και ένα κλαδάκι σέλερι κομμένα brinoise
• Ένα φύλλο δάφνης, ένα ξυλάκι κανέλλα, μπαχάρι, γαρίφαλο, αλάτι και πιπέρι
• 500 γρ μακαρόνια για παστίτσιο Νο 2
• Αφαιρούμε την πέτσα από τον κόκορα, τον κόβουμε σε μερίδες και τον αλατίζουμε. Σε πλασωτέ κατσαρόλα ρίχνουμε το ελαιόλαδο και τα μπαχαρικά. Μόλις ζεσταθεί, προσθέτουμε τον κόκορα και σοτάρουμε. Συνεχίζουμε προσθέτοντας το κρεμμύδι και το σκόρδο. Σβήνουμε με το κόκκινο κρασί και αφού εξατμιστεί, σειρά έχει ο πελτές.
• Σκεπάζουμε με νερό, προσθέτουμε αλάτι και φύλλο δάφνης , σκεπάζουμε την κατσαρόλα και μαγειρεύουμε σε μέτρια φωτιά για 50 περίπου.
• Βγάζουμε τον κόκορα και τον διατηρούμε ζεστό. Σε μια άλλη κατσαρόλα βράζουμε τα ζυμαρικά τρία λεπτά λιγότερο από τον αναγραφόμενο χρόνο. Τα στραγγίζουμε και τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα με τη σάλτσα. Τα μαγειρεύουμε για άλλα 2 - 3 λεπτά, μέχρι να ρουφήξουν μέρος της σάλτσας, προσθέτοντας αν χρειαστεί νερό.
Για την τραγανή πέτσα: Αφού αλατίσουμε την πέτσα, την βάζουμε σε ταψί ανάμεσα σε δύο φύλλα λαδόκολλας και τοποθετούμε από πάνω της βάρος (ένα μικρότερο ταψί).
Ψήνουμε για 15 λεπτά, αφαιρούμε το δεύτερο ταψί και ψήνουμε για 5 λεπτά ακόμα.
ορεινή Ευρυτανία
ο Greek Highlands EVOO παράγεται με μηχανικές μεθόδους ψυχρής έκθλιψης στο οικογενειακό επισκέψιμο ελαιοτριβείο του Παναγιώτη Μακρή, που είναι το μοναδικό στο Ν. Ευρυτανίας. Ο καρπός συλλέγεται από ορεινούς ελαιώνες έως και 750 μ. , οι οποίοι βρίσκονται δίπλα στη Λίμνη Κρεμαστών. Ο Βασίλης Κωστόπουλος και ο Παναγιώτης Μακρής συνέδεσαν την αγάπη τους και τις γνώσεις τους, δημιουργώντας την ΑΛΦΑ ΚΥΒΟΣ, ώστε να δώσουν ταυτότητα και γαστρονομικό ενδιαφέρον στα αλπικά προϊόντα που παράγουν τα Άγραφα και όλη η Ευρυτανία. Το μικροκλίμα της Λίμνης και των βουνών της Ευρυτανίας, στο κέντρο της χώρας, χαρίζει ένα εξαιρετικό χαρακτήρα σε αυτό το αλπικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.
Μια ιδιαίτερη ευκαιρία ανάδειξης της ποικιλομορφίας που
χαρακτηρίζει τη γευστική έκφραση του ελαιολάδου σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας αποτελεί η παρουσίαση
των τεσσάρων ετικετών αυτού του τεύχους. Κορωνέικη από τη Ρόδο, την Κρήτη και την Ηλεία αλλά και Κολοβή από τη Λέσβο δίνουν το παρών στα χέρια δραστήριων
ελαιοπαραγωγών που επιχειρούν -και τα καταφέρνουν- να δημιουργήσουν μοναδικά ελαιόλαδα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΛΑΖΑΡΟΣ ΓΑΤΣΕΛΟΣ
Φρουτώδης χαρακτήρας και ντελικάτη γεύση µε πολύ καλές ισορροπίες πικρού και πικάντικου χαρακτηρίζουν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Alexandros Olive Grove. Παράγεται από ελαιόδεντρα ποικιλίας Κορωνέικη στη Ρόδο µε ιδιαίτερη φροντίδα σε όλη την παραγωγική διαδικασία. Η συγκοµιδή γίνεται στις αρχές Νοεµβρίου και η ελαιοποίηση γίνεται την ίδια µέρα µε τη µέθοδο της ψυχρής έκθλιψης, ώστε να διατηρηθούν αναλλοίωτα τα οργανοληπτικά και θρεπτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου.
Παραγωγός ο Αλέξανδρος Πασσάλης, ιδιοκτήτης του ελαιώνα που φύτεψε ο συνονόµατος παππούς του στην παραλία Θεολόγου Ρόδου.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΕΥΣΤΙΚΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ
Bιολογικό EVOO, πρώιµης συγκοµιδής, πλούσιο σε πολυφαινόλες. ∆ηµιουργοί του ο Ανάργυρος Βάρδας και η Μαρία Σγουρού, που ανέλαβαν τους οικογενειακούς ελαιώνες µε υπεραιωνόβια δέντρα στο νοµό Λασιθίου και έβαλαν στόχο να παράξουν ένα ελαιόλαδο που θα ξεχώριζε. Το πολυβραβευµένο Σκουτάρι, που γεννήθηκε το 2020, διατίθεται σε περιορισµένη ποσότητα και επιλεγµένα καταστήµατα.
Πλούσια απαλή υφή και φρουτώδης γεύση σε απόλυτη ισορροπία µε την πικράδα και τις νότες πιπεριού που βγάζει η Κολοβή ποικιλία χαρακτηρίζουν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Premium ΠΓΕ της Lesvos Gold®. Η πρώτη ύλη για τη βραβευµένη διεθνώς αποτελεί προϊόν πρώιµης συγκοµιδής από επιλεγµένα κτήµατα στο Πλωµάρι, µε δέντρα που βρίσκονται σε υψόµετρο 300 έως 350 µ.
MESIMERI EVOO K. ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ & ΑΓΓ. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κρατώντας την ισορροπία ανάµεσα σε φρουτώδες, πικρό και πικάντικο, το EVOO Mesimeri µε πρώτη σοδειά το 2021 αποτελεί την προσπάθεια των δηµιουργών του να αναδειχθεί ο τόπος τους, η Μεσσηνία. Εµπνευστές του εγχειρήµατος ο Κώστας Σπυρόπουλος και η Αγγελική Μαρκοπούλου, που καλλιέργησαν τα οικογενειακά κτήµατα µε φυσικό τρόπο χωρίς τη χρήση χηµικών λιπασµάτων ή φυτοπροστατευτικών.
ΣΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗ, ΑΠΟ 25 ΕΩΣ 27 ΑΠΡΙΛΙΟΥ, Η 9η ∆ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ 2024
Την εδραίωση του Athena IOOC στην εµπιστοσύνη των παραγωγών ελαιολάδου ως ένας από τους πλέον αξιόπιστους διαγωνισµούς στον κόσµο, επιβεβαιώνει η φετινή συµµετοχή διεθνών ελαιολάδων, η οποία, λίγο πριν το κλείσιµο αποδοχής δηλώσεων συµµετοχής, έφθανε πάνω από το 60%.
Και όλα αυτά µια ανάσα πριν από την 9η διοργάνωση του διαγωνισµού, η οποία φιλοξενείται στη Λακωνία από 25-27 Απριλίου. Όπως πάντα, δείγµατα από όλο τον ελαιοπαραγωγικό κόσµο θα αξιολογηθούν µε απόλυτη αξιοπιστία και διαφάνεια από τους καλύτερους κριτές του εξωτερικού, που αποτελούν τα 2/3 της Επιτροπής, η οποία διατηρεί τη µεγαλύτερη αναλογία κριτών/ελαιόλαδα. Σύµφωνα µάλιστα µε τους διοργανωτές, την εταιρεία Vinetum, το φετινό πρόγραµµα για τους διεθνούς φήµης κριτές του Athena IOOC 2024 είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και έχει σχεδιαστεί ώστε να γνωρίσουν όσο πιο καλά γίνεται τον ελαιώνα της περιοχής, να έρθουν σε επαφή µε την τοπική γαστρονοµία µε πρωταγωνιστή το ελαιόλαδο και να βιώσουν τον πλούτο της ιστορικής και πολιτισµικής κληρονοµίας της περιοχής αυτής. Μέρος της εν λόγω διαδροµής θα διανύσουν και οι guest tasters του διαγωνισµού, οι 6
Έλληνες σεφ που, κατά κανόνα διαφορετικοί ετησίως, µυούνται από το 2000 στον κόσµο του ποιοτικού ελαιολάδου, αφού ο ATHENA επιδιώκει σθεναρά την εισχώρησή του στον κόσµο της υψηλής γαστρονοµίας, όπου πρεσβεύει πως του ταιριάζει. Υπενθυµίζεται ότι από την 5η διοργάνωσή του, το 2020, ο ATHENA έχει φιλοξενήσει πολλούς κορυφαίους σεφ ως «guest tasters» (χωρίς δικαίωµα βαθµού), όπως οι Νίκος Θωµάς, Πάνος Ιωαννίδης, Πέτρος Κοσµαδάκης, Γιάννης Μπαξεβάνης, Ντίνα Νικολάου, Γκίκας Ξενάκης, ∆ηµήτρης Παµπόρης, Μανώλης Παπουτσάκης και Κωνσταντίνα Φάκλαρη. Εκτός αυτού, από την πρώτη κιόλας διοργάνωσή του το 2016, ο Athena IOOC εκθέτει όλα τα βραβευµένα ελαιόλαδα στην τελετή απονοµής βραβείων, προσκαλώντας σεφ και άλλους επαγγελµατίες HORECA να τα δοκιµάσουν. «∆οκιµάζοντας ελαιόλαδα οι σεφ βελτιώνουν τη δηµιουργικότητά τους», λέει ο διευθύντρια του διαγωνισµού, Μαρία Κατσούλη, µε µακρά εµπειρία στο χώρο της υψηλής εστίασης και ως οινοχόος. «Από φέτος, µάλιστα, εισάγουµε µία νέα διάσταση, αφού θα βραβεύσουµε και τις καλύτερες Olive Oil Lists εστιατορίων», προσθέτει.
Η ελιά και το ελαιόλαδο είναι μεγάλο κεφάλαιο για την εγχώρια αγροτική παραγωγή, καθώς και για την εθνική οικονομία, επομένως είναι κρίμα να χαραμίζεται σε μικροπολιτικές και ματαιοδοξίες. Τώρα μάλιστα που το κλίμα δείχνει… τα δόντια του και η αγορά αποτυπώνει τις διαθέσεις, ίσως είναι μια καλή στιγμή, τα θέματα της ελαιοκαλλιέργειας να μπουν σε κάποια σειρά.
ΤΟ ΕΝΑ ΣΚΕΛΟΣ είναι η κοινοτική ενίσχυση του προϊόντος (των διαρθρωτικών προγραμμάτων συμπεριλαμβανομένων) και το άλλο είναι η ιεράρχηση των θεμάτων σε επίπεδο αγοράς. Ειδικά τώρα που οι «δύο αδελφές» έχουν πάψει να ποδηγετούν τον κλάδο του ελαιόλαδου, υπάρχει χώρος για ανάπτυξη πολιτικών υπέρ της υπεραξίας του προϊόντος και υπέρ των παραγωγών.
ΕΤΣΙ, ΚΑΛΟ ΘΑ ΗΤΑΝ, κάποια στιγμή, κάθε παραγωγός να ξέρει τι περιμένει από τον κορβανά των κοινοτικών ενισχύσεων και τι προσδοκίες μπορεί να έχει από την αγορά. Ως γνωστόν, τα «ιστορικά δικαιώματα» κλείνουν τον κύκλο τους και η εικόνα της επόμενης μέρας δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει. Έχουν να μας πουν κάτι επ’ αυτού οι ιθύνοντες;
ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ελιά, πάντως, η εικόνα αγοράς μοιάζει πολύ πιο νοικοκυρεμένη. Μια… πέτρα στο παπούτσι των επιχειρήσεων του κλάδου, είναι η εκκρεμοδικία με την ελιά Καλαμών. Λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν πάντως και επ’ αυτού να βρεθεί οριστική λύση που δεν θα υπονομεύει τη θέση της χώρας στις διεθνείς αγορές.
