Nr 18 1 juni 2016 by AD VALVAS

Nr 18

1 juni 2016 Lieke Kuiper wil Jonge Socialisten aanvoeren

Overdag docent, ’s nachts onderzoeker

Weigerambtenaar en homo voeren zelfde strijd

‘Trek nooit schoenen met veters aan’

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl

Wat zijn die studenten stil pag 20

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

INHOUD

jaargang 63 — nr 18

VU NU

Lieke Kuiper gelooft nog in het socialisme 6 Tenure trackers moeten alles kunnen

Donderdag 26 mei 2016, 17.53 » O2-gebouw. Afscheidscadeau voor Karen Maex. De bètadecaan die naar de UvA overstapt, kan daar voortaan met een VU-fiets heen. Foto peter gerritsen

Religie en homoseksualiteit sluiten elkaar niet uit 16 Medezeggenschap? ‘Die enquête heb ik meteen gedeletet’ 20 En verder Online nieuws

Opinie: volg je hart

Column: Lydia Krabbendam

Onderzoeksnieuws

Mail

Column: Sinan Çankaya

Opinie: biculturele promovendi

Column: Roos van Rijswijk

Campus: leeftijdsdiscriminatie

So you think you can teach

Cultuur: cursussen en restaurant

Uilensteders

Griff

Coverfoto Rob Bömer

Het volgende nummer verschijnt op 22 juni 2016.

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer behance.net/rbbmr

ADVALVAS

Medewerkers Joeke Berg, Sinan Çankaya, Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Peter Valckx, José Verwaal Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

nr 18 — 1 juni 2016

RSS feed Abonneer je op het laatste nieuws online

Feest bij jarige Verrekijker

VU-hackers vinden nieuwe manier om in te breken De groep van hackhoogleraar Herbert Bos aan de VU is het gelukt in te breken in een computer zonder dat er een bug zat in de software.

Europa zou zich moeten inspannen voor het vrije verkeer van kennis en data, vindt staatssecretaris Sander Dekker.

Weer een uitgeverij gewonnen voor open access De Nederlandse universiteiten hebben een deal over open access gesloten met de uitgever van de meest invloedrijke scheikundige tijdschriften ter wereld: American Chemical Society’s Publication Division.

college van bestuur het wel weer genoeg vindt, maar sluiting is geen goed idee.” Achter hem was Arthur, student computer science bezig om een tekst op het plafond te schrijven. Het wordt óf ‘Yes, De Verrekijker’ óf ‘Yes, De Verrekijker is jarig’. Dat hangt ervan af of zijn armen het werk nog langer volhouden. “Dit is zwaarder dan het eruit ziet.” De Verrekijker-bestuurslid Sophie

(student culturele antropologie) vulde buiten een ballonnetje met verf. Niet om mee naar het bestuur te gooien. “We gaan er zo een schilderij mee maken, door er met dartpijltjes op te gooien.” ’s Avonds was er een feest met bandjes en een poetry slam. (FB)

Voor een uitgebreide reportage zie advalvas.vu.nl>nieuws>28 april.

Studenten sturen brandbrief over bindend studieadvies

VU krijgt weer eigen bètadecaan

Vrouwelijke rectors steeds gewoner

De bètafaculteiten van de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam krijgen weer twee aparte decanen. Dat hebben de colleges van bestuur gezamenlijk besloten.

Hoe een Romeins wijnvat in Amsterdam terechtkwam Unicef-studenten houden muziekavond op Uilenstede Kamer moppert over bindend studieadvies

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

e plek op de campus waar bijna alles kan, academisch café De Verrekijker, bestaat één jaar. Dat werd gevierd. Docent Boris Slijper (sociale wetenschappen) hield een speech waarin hij de organisatoren een hart onder de riem stak. Vooraf zei hij: “Er gaan geruchten dat het

Floor Bal

Staatssecretaris: ‘Vrij dataverkeer in heel Europa’

oor het verdere verloop van de bètasamenwerking is het niet noodzakelijk dat de Amsterdamse bètafaculteiten één gezamenlijke decaan hebben. Helemaal omdat ‘de afgelopen jaren is gebleken dat het decanaat van drie grote faculteiten op twee locaties een extreem zware belasting is voor één persoon’, staat in een intern verspreid bericht. “De functie is te zwaar, als je jezelf niet tekort wilt doen”,

zegt vicedecaan Hubertus Irth van Exacte Wetenschappen en Aard- & Levenswetenschappen. “Want de universiteiten hebben naast de bètasamenwerking ook andere ontwikkelingen waarin een decaan gevraagd wordt te participeren, zoals bij de onrust aan de UvA.” Ivo van Stokkum, voorzitter van de onderdeelcommissie van de faculteit Exacte Wetenschappen, vindt één gemeenschappelijke decaan niet nodig voor de intensivering van de bètasamenwerking en de vorming van de bèta-insti-

tuten: “Want die staan op de rails. Wat wel nodig is, is een waarborg voor de samenwerking.” Volgens Van Stokkum gaat het uiteindelijk om hoe de Amsterdamse bèta’s zich positioneren. “Er moeten maatregelen genomen worden om ons naar buiten toe als één geheel te presenteren, als de sterk samenwerkende bètafaculteiten van de twee Amsterdamse universiteiten. Het gaat om Science in Amsterdam.”(MK)

Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>30 mei. nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

advalvas_online

Studenten (m) geloven te veel in zichzelf

annelijke studenten zijn te zelfverzekerd over hun toekomst. Dat zegt loopbaancoach Leo Molenaar in het digitale alumniblad VU Magazine. “Mannen denken dat ze makkelijker aan een baan komen dan in werkelijkheid het geval is.” Volgens Molenaar komen er altijd veel meer vrouwen

af op sollicitatietrainingen en andere loopbaancursussen dan mannen. “Vrouwen willen graag hun kansen vergroten. Ze staan in het algemeen meer open voor feedback en durven toe te geven dat er nog wat te leren valt. Het zou mooi zijn als de mannen dat ook beseften.” Molenaar gaf voor de faculteitsvereniging EOS een sollicitatietraining. De studenten hadden een proefsollicita-

tiegesprek met de coach en kregen allerhande tips. Zo adviseerde Molenaar dat het goed is om te weten wat jou bijzonder maakt en om tijdens het gesprek op subtiele wijze dingen te noemen waar jij het graag over wilt hebben, waar interviewers op kunnen doorvragen. (MK)

Voor een link naar alle tien de sollicitatietips, zie: advalvas. vu.nl>nieuws>20 mei.

Uitzendwetenschappers Lazy Americans Fluisteraars Wie zijn de President’s Whisperers? De politicologen Naná de Graaff en Bastiaan van Apeldoorn volgen de Amerikaanse verkiezingen op advalvas. vu.nl>blogs&columns

Zelfdoding

‘Voorkom zelfdoding’, lees het opiniestuk van hoogleraar Ad Kerkhof op advalvas. vu.nl>opinie

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen @ACE_VLab 30-5_No plans this summer? Apply for Rabobank/ACE Summerschool & build your business in 1 week http://bit.ly/1TS0Onq @MartijnKleppe 29-5_Tof. VU aio @evanmiltenburg vindt stereotypen in beschrijvingen foto’s Flickr dataset & haalt @motherboard van @VICE Emiel van Miltenburg onderzoekt stereotypen in beschrijving van foto’s op Flickr. Zo wordt bij foto’s van een man en een vrouw in een werksituatie automatisch aangenomen dat de man de baas is en de vrouw zijn werknemer. En witte baby’s zijn gelabeld als baby’s, terwijl bij zwarte baby’s hun ras erbij staat. @MarcSchuilen 29-5_Interview in Trouw. Over Big Data & de risico’s: Op zoek naar de risicoburger De overheid gebruikt graag big data bij het voorkomen van ongewenst gedrag. Dat gaat lang niet altijd goed, constateert Schuilenburg in een artikel in Trouw. @DaanSavert (1) 27-5_Opgesloten zitten in de VU-bibliotheek. Kan ook weer van mijn bucketlist af. #fijn

twitter/facebook/issuu

Student Marthe van Bronkhorst recenseert Amerikaanse uitvindingen op advalvas.vu.nl> blogs&columns

(Re)tweets

@DaanSavert (2) 27-5_Ze konden me nog bevrijden gelukkig. Moest een ICE-nummer bellen. Pfoe...

Veertig procent van de universitair docenten heeft een tijdelijk contract.

nder hoogleraren en universitair hoofddocenten valt het wel mee. Van hen heeft slechts vier à vijf procent een tijdelijk contract, zo blijkt uit cijfers van universiteitenkoepel VSNU. Maar de universitair docenten en het overige onderwijzend personeel zijn minder zeker van hun baan: respectievelijk 31 en 56 procent zit op een tijdelijk contract. VAWO, vakbond voor de wetenschap, meent dat vrouwen gediscrimineerd worden. Uit de cijfers blijkt dat ruim twee derde van de mannelijke docenten in vaste dienst is, ten opzichte van de helft van de vrouwen. (HOP)

Meer cijfers hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>23 mei.

@JonaLendering 24-5_De ontluistering die je wist dat zou komen. Wél #leenstelsel, géén miljard voor onderwijs. http://www.vawo.nl/ vsnu-beloofde-1-miljard-komt-er-niet/ … @Janice_Aliar 24-5_Misschien toch maar rechter worden... #allochtonen #rechten #rechter #solliciteren Aliar reageert op de constatering van Frank Bovenkerk in Advalvas dat er veel allochtone rechtenstudenten zijn, maar vrijwel geen allochtone rechters. Ga ervoor, Aliar! @InSprink_retweet @advalvas 20-5_OMG MENSEN HET KÁN - iets voor vrouwen organiseren en dan niet alles roze maken! Je verwacht het niet (meer). Terechte opmerking. Onze kop was dan ook wel erg stereotiep: Geen roze voor programmerende vrouwen. 5

Lieke Kuiper gelooft wél in het socialistische verhaal 6

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

in actie

Bachelorstudent gezondheidswetenschappen en filosofie Lieke Kuiper (23) is in de race om voorzitter te worden van de Jonge Socialisten (JS) in de PvdA. Gaat zij het licht uitdoen?

DOOR WELMOED VISSER FOTO MARTIJN GIJSBERTSEN

e sociaal-democratie is op sterven na dood. Wat heb je daar te zoeken als intelligente, ambitieuze jonge vrouw? “Ik zit al sinds mijn veertiende bij de Jonge Socialisten. Het verhaal van het socialisme spreekt mij erg aan. En ik denk dat we dat beter zouden moeten vertellen. Ik vind linkse politiek nu vaak liberaal met een sociaal sausje. Dat moet anders. Daar wil ik aan bijdragen.” Vertel dat verhaal dan eens. “In onze individualistische maatschappij doen we alsof iedereen dezelfde kansen heeft. Maar iemand die in de Utrechtse wijk Kanaleneiland geboren is, leeft gemiddeld twaalf jaar korter dan iemand die uit de Wittevrouwenbuurt komt. Je kunt veel capaciteiten hebben, maar of je die allemaal kunt ontwikkelen ligt voor een belangrijk deel aan je omgeving. Als samenleving heb je de plicht om te zorgen dat ook mensen met een minder gunstige achtergrond zich kunnen ontwikkelen.

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

“Een ander uitgangspunt is dat iedereen pech kan hebben in het leven en dan is een vangnet van groot belang. Laten we eerlijk zijn: de mensen die nu als winnaar worden geprezen, hebben vaak een goede uitgangspositie gehad en weinig pech. We vergeten die verschillen te gemakkelijk.” Jij was al heel jong gegrepen door het socialisme. Hoe komt dat? “Rond mijn twaalfde lag ik in het ziekenhuis omdat ik allerlei klachten had. Achteraf bleek dat er in mijn hoofd te veel hersenvocht zit, maar het duurde even voordat de dokters daar achterkwamen. Ik heb nu een drain, maar ook dat was in het begin zoeken om die goed af te stellen. Kortom, ik was veel ziek. Gelukkig hadden mijn ouders de mogelijkheden om hun werk zo te organiseren dat ze vaak bij mij konden zijn. Naast me lag een meisje van wie de ouders amper genoeg geld hadden voor een buskaartje naar het ziekenhuis. Zij kreeg daardoor veel minder bezoek. En haar ouders waren permanent gestrest. Dat heeft me echt geraakt en de ogen geopend voor hoe ver ongelijkheid doorwerkt.” Waar sta jij voor als je de nieuwe voorzitter wordt van de Jonge Socialisten? “Ik ga me inzetten voor onderwijs, werk en emancipatie. Dat zijn de thema’s waarop we als JS echt een verschil kunnen maken, onder meer door de PvdA daarin kritisch te volgen en plannen in te dienen. We zijn een van de initiatiefnemers van de verhoging van het

Jonge Socialisten De Jonge Socialisten (JS) kiezen op het congres van 18 en 19 juni hun nieuwe leider. Alle leden kunnen zich kandidaat stellen. Er is geen selectie vooraf. Tot nu toe heeft zich één andere kandidaat gemeld. De JS heeft bijna 2000 leden. Zie: js.nl.

Lieke Kuiper

minimumjeugdloon. De leeftijdsgrens is verlaagd van 23 naar 21 jaar en het loon gaat nu voor 18-jarigen met twee euro per uur omhoog. Dat is het verschil tussen bij je ouders moeten blijven wonen of niet. Of tussen kunnen rondkomen van één baan of twee banen nodig hebben.” Ben jij de nieuwe Jet Bussemaker? Wil je later de politiek in? “Nee, ik wil epidemioloog worden.”

2016 Bachelor filosofie en bachelor gezondheidswetenschappen afgerond 2014-2015 Voorzitter, JS Amsterdam 2013-2014 Lid commissieBeginselprogramma JS 2012-2013 Voorzitter JS Maastricht 2011-2012 Bestuurslid JS Utrecht

Daar ben je behoorlijk stellig over. “Ja, ik vind de politiek belangrijk, maar onderzoek doen maakt me rustig. Ik houd ervan om informatie te halen uit grote datasets. Daar kan ik me echt in verliezen. En ik ben erg geïnteresseerd in gezondheidsproblemen, vandaar dat ik bij epidemiologie uitkom. Ik vind het heel belangrijk dat er een goede uitwisseling is tussen wetenschap en politiek, dat politici zich op feiten baseren en niet zomaar wat doen of roepen. Neem nu die enge foto’s die ze vanaf volgend jaar op pakjes sigaretten gaan zetten. Daarvan hebben wetenschappers al aangetoond dat het niet werkt. Dus waarom zou je het dan invoeren?” Wat ga je doen als je niet gekozen wordt tot voorzitter? “Verder studeren. Ik heb me al ingeschreven voor de master philosophy, bio-ethics and health aan de VU.”

Volg je hart voor een topcarrière

Degenen die het nu helemaal maken zijn non-conformisten. Je hebt lef nodig om jezelf te verwezenlijken. DOOR NIENKE THURLINGS ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT

e Amerikaanse essayist en denker Ralph Waldo Emerson (1803-1882) zei het al: “Durf het leven te leiden waar je van droomt.” Nu we het eind van het industriële tijdperk naderen, wordt deze uitspraak steeds belangrijker. Carrièreladders zijn niet meer lineair en gebaseerd op productie: zoveel mogelijk uren voor dezelfde baas werken. De arbeidsmarkt is eerder een klimrek. Of een speeltuin, zo je wilt. Degenen die het nu maken zijn non-conformisten. Zij durven hun eigen visie te volgen en maken anderen daar enthousiast voor. Denk aan Mark Zuckerberg van Facebook, de Britse zakenman Richard Branson of dichter bij huis een blogger als Mascha Feoktistova. Deze hebben allemaal een absolute beroepsdeformatie. Ze genieten van alles

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

wat ze doen en zien overal kansen. Die energie heb je alleen als je je hart volgt. Hoe ziet dat er praktisch uit? Recentelijk gaf ik bij de VU een workshop voor studievereniging Kliché. Daarin legde ik uit dat het gaat om drie factoren: dat waar je goed in bent, jouw interesses en de behoefte van andere mensen. Zo ben ik bijvoorbeeld goed in verbindingen leggen en mensen inspireren. De ontwikkeling van mens en maatschappij fascineert me. En er is een behoefte bij mensen om regie over hun toekomst te nemen in deze veranderende wereld. Daarom blog ik en geef ik trainingen over dat onderwerp. Zo komen die drie factoren samen. Heb je jouw ding gevonden? Dan komt het moeilijkste van alles: je hart volgen. Omdat we zo geconditioneerd zijn ons hoofd te volgen, lijkt dit vaak tegennatuurlijk of zelfs gevaarlijk. Er is lef voor nodig. Die moed en durf komen als je het volgende begrijpt. Het hoofd is wel slim als het gaat om manieren bedenken om je doel te bereiken. Maar het doel zelf ontstaat in het hart. Dat is de kapitein, het hoofd is de stuurman en je lichaam - waar je goed voor moet zorgen – is het schip. Samen komen ze op de plaats van bestemming. De route die het schip aflegt is uniek, en het vaarwater zit mee. De tijd waarin we leven is uniek door de digitale revolutie en de opkomende netwerken deeleconomie. We zijn vandaag de dag hyperverbonden. Er zijn talloze kansen voor jouw idee. Moest je vroeger connecties hebben bij de krant, nu kan je schrijfkunst via sociale media bekend worden. Waar ooit een investeerder nodig was, bestaat nu crowdfunding. En falen? Het falen zelf is vaak niet zo erg. Je doet er ervaringen mee op. Soms creëert het kansen. Het is de angst voor het falen die kwaad doet, die maakt je aan het twijfelen. Het resultaat van twijfel is dat je het gevoel krijgt dat het leven je meer overkomt dan dat je actief eraan deelneemt. En is een topcarrière niet juist het gevoel jezelf verwezenlijkt te hebben? Om met Emerson af te sluiten: “To believe your own thought, to believe that what is true for you in your private heart is true for all men, — that is genius.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

Lydia Krabbendam hoogleraar onderwijsneuropsychologie

foto Yvonne Compier

Nienke Thurlings is sociaal psycholoog. Zij blogt op jongburnout.nl en geeft trainingen over carrièreontwikkeling.

Neuro ze!

oen ik zo’n twintig jaar gelehoe sociale factoren, zoals afwijzing, den afstudeerde als neuroeen rol spelen in de ontwikkeling van de psycholoog had ik er geen hersenen. idee van dat de toevoeging Nu we praktisch elke mentale activiteit neuro zo’n hit zou worden. of voorkeur kunnen scannen, wordt het Inmiddels hebben zo ongehersenonderzoek maar al te graag gezien veer alle disciplines die zich als het ultieme antwoord op de vraag met mensen of dieren bezighouden een waarom we zijn wie we zijn en doen wat tak met dit voorvoegsel. De economen we doen. Dat is het helaas niet. Het scankunnen niet meer heen om neuro-econonen van hersenen tijdens het kijken naar mics, neuromarketing en neurogoverschoenen vertelt ons in de eerste plaats nance, het onderwijs heeft neuroiets over hoe de hersenen werken; het education, het recht neurolaw, de sociale geeft geen antwoord op de vraag waarom wetenschappers: neurowe die schoenen mooi anthropology, neurosovinden. Dat de herseciology, neuropolitics en nen van linkse kiezers Hersenonderzoek neurocriminology, en de in sommige opzichten is niet het ultieme alfawetenschappen zijn anders zijn dan die van antwoord op de verrijkt met neurophilorechtse kiezers, betekent vraag waarom we sophy, neuro-ethics en nog niet dat ons brein zijn wie we zijn neurohermeneutics. Wie onze politieke voorkeur nog een discipline weet bepaalt. En dat sociale om het voorvoegsel neuro afwijzing pijn doet, dat aan te plakken, maakt wisten we ook al voordat goede kans dit idee te scans lieten zien wat er kunnen verzilveren met in de hersenen gebeurt een prettige subsidie. als we afgewezen worden. Wat levert dit Een mooie ontwikkeling, vind ik zelf. Het onderzoek dan wel op? Bijvoorbeeld dat biedt mogelijkheden om onderzoek te we begrijpen dat sociale afwijzing effecdoen over de grenzen van de disciplines ten kan hebben op de lange termijn door heen. Kom maar eens op het idee om de mechanismen van stressregulatie te vrouwen in een functionele MRI-scanner beïnvloeden. Dat is mooi genoeg. Dus naar plaatjes van schoenen in combinatie zolang neuro-onderzoekers alle neuromet beroemdheden te laten kijken, of babbel vermijden, is het wat mij betreft: om de hersenen van linkse kiezers te neuro ze! vergelijken met die van rechtse. Of, op mijn eigen vakgebied, om te onderzoeken Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Docenten

Tobias Kuhn en Janneke Oostrom: ‘Het leuke aan onderwijs is de interactie met studenten’

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

onderwijs

Bewijs maar dat je álles kunt Een vast contract aan de universiteit krijg je vooral dankzij uitmuntend onderzoek. Zie dat maar eens te combineren met excellent onderwijs. Het schuurt. DOOR MARIEKE KOLKMAN FOTO’S PETER VALCKX

et is niet niks, onderzoek en onderwijs combineren. Colleges roepen om voorbereiding, je moet op vaste momenten in de week voor de collegezaal staan en je studenten willen antwoord op hun vragen vlak voor het tentamen. Maar een wetenschappelijke carrière wordt pas succesvol als je subsidies binnenhaalt en publiceert in goed aangeschreven tijdschriften. Dat schuurt, met name voor docent-onderzoekers die nog geen veilige vaste aanstelling hebben. En dat zijn er heel wat. “Sinds ik aan de VU werk, vanaf februari, kom ik alleen ’s nachts en in het weekend toe aan mijn onderzoek”, zegt Tim Verlaan, universitair docent bij architectuurgeschiedenis. “Abstracts en artikelen schrijven, de laatste correcties doen aan het manuscript van mijn proefschrift, dat soort dingen. Als je onderwijs geeft, gaat dat voor alles.” Ook Tobias Kuhn, universitair docent bij informatica, heeft tijdens zijn onderwijs-

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

periodes gaat onderwijs voor. In 2018 is mijn contract afgelopen, dus dit jaar wil ik veel artikelen indienen om een goed cv te laten zien.” periode in het najaar heleDe drie jonge wetenschapmaal geen tijd gehad voor ‘Alleen ’s nachts pers zeggen allemaal dat zijn onderzoek. “Ik begon en in het weekend het onderzoek telt als je op de VU op de dag waarcarrière wilt maken in op ik ook mijn eerste colle- kom ik aan onderzoek toe’ de wetenschap – al zit de ge moest geven. Gelukkig een daar meer mee dan werd dat uitgesteld en had de ander. Kuhn doet nou ik tijdens mijn vorige baan eenmaal het liefst onderwat tijd om de colleges zoek, Oostrom zou geen voor te bereiden.” onderzoek willen doen zonder onderwijs te geven en andersom, Veel artikelen voor goed cv en Verlaan voorziet dat hij misschien ooit “Ik hoef pas in september weer college te een keuze moet maken: of hoogleraar geven”, zegt universitair docent arbeidsworden en zich met name richten op en organisatiepsychologie Janneke het onderzoek of onderwijs de voorkeur Oostrom. “In de onderwijsvrije periodes geven en dan genoegen nemen met een kan ik aan mijn onderzoek werken. Daar minder hoge functie. heb ik geluk mee, want tijdens college-

Docenten

Gelauwerd docent Maar het leuke aan onderwijs geven, vinden ze alle drie, is de interactie met studenten. Janneke Oostrom is al gelauwerd docent aan de VU. Vorig jaar won ze de DocenTalentprijs, voor talentvolle jonge docenten. “Onderwijs geven is ontzettend leuk om te doen. Na een uitleg zie je direct of de studenten het begrepen hebben of dat je het nog een keer op een andere manier moet uitleggen. En als het kwartje valt, zijn ze je dankbaar. Bij je onderzoek kan het soms wel drie jaar duren voor het gepubliceerd is.” Je eigen baan financieren Het is vooral de combinatie die haar aantrekt. “Ik vind het opzetten van onderzoek, data analyseren en schrijven van artikelen heel leuk, maar als ik alleen dat deed, zou ik het sociale missen van het onderwijs. Gaf ik alleen onderwijs, dan mis je weer de koppeling met de theorie.” Ze heeft daarom moeite met de nadruk die er in de universitaire wereld ligt op alleen dat onderzoek, en dan nog met name het binnenhalen van subsidies. “De belangrijkste taak van een universiteit is toch college geven? Daar krijgen we ook onze inkomsten uit. Maar dat lijkt niet uit te maken; alsof je door je onderzoek je eigen baan moet financieren. Als ik hoogleraar wil worden, moet ik inzetten op het onderzoek, terwijl je met onderwijs juist heel veel impact hebt op wat er gebeurt in het werkveld.”

Uitzicht op vast contract in hogere functie Tim Verlaan en Tobias Kuhn zitten in een zogeheten tenure track. Dat is een tijdelijke aanstelling met uitzicht op een vast contract in een hogere functie. Het zijn met name universitair docenten, die na een aantal jaar een vast contract krijgen in een hogere schaal. De VU heeft net een richtlijn vastgesteld voor tenure tracks en de faculteiten zijn bezig om het in te voeren. Van de deelnemers wordt onder meer verwacht dat ze publiceren, zelf onderzoeksgeld binnenhalen en binnen een jaar hun Basis Kwalificatie Onderwijs halen. Aan de VU zijn momenteel ruim 80 tenure trackers. Meer dan de helft werkt aan de faculteit Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde. 12

Nanopublicaties Kuhns onderzoek over semantische netwerken heeft te maken met de manier waarop wetenschappelijk onderzoek op dit moment gewaardeerd wordt. “Ik werk aan nanopublicaties. Dat is een nieuwe Oostrom vertelt hoe in haar vakgebied manier van wetenschappelijk publiceren. van personeelsselectie nog altijd de Nu publiceren we vooral artikelen in wetenschappelijke kennis de praktijk tekstvorm. Als een andere wetenschapniet bereikt. “We weten heel veel over per geïnteresseerd is in mijn data, moet met welke tests en methodes de meest hij die eerst uit mijn artikel halen. Maar geschikte kandidaat voor een functie waarom zouden we niet de tekst achtergeselecteerd kan worden, maar uiteinwege laten en direct in kleine datasets delijk doet men de selectie toch vaak op publiceren? Dat wordt al gedaan en ik basis van een kort gesprek. De artikelen heb een monitor gebouwd voor zulke die we erover publiceren, worden niet nanopublicaties. Misschien gaan die het gelezen door de mensen in de praktijk. systeem van publiceren wel veranderen.” Daarom wil ik de studenten goed opleiNu is alles gericht op de impactfactor: den, zodat zij straks wel de goede methowetenschappelijke tijdschriften zijn des gebruiken.” gerangschikt op hoe hoog ze aangeschreven staan. Met een publicatie in een Excellent onderzoek gerenommeerd tijdschrift, waarvoor de Tim Verlaan en Tobias Kuhn zitten in eisen strenger zijn – je moet bijvoorbeeld een zogeheten tenure track. Dat is een meerdere experimenten hebben gedaan – tijdelijke aanstelling met uitzicht op een en de selectie zwaarder, kun je scoren op vast contract in een hogere functie – als je cv en in je jaargesprek. je aan de criteria voldoet Een hogere functie krijgen tenminste. “Ik moet bewijvanwege topbeoordelinzen dat ik subsidies kan ‘Als je heel goed gen van studenten, zo ver binnenhalen en laten zien bent in onderzoek is het nog lang niet. dat ik excellent onderzoek en een slechte doe”, zegt Kuhn. Maar het docent, red je het Survival of the fittest valt mee, vindt hij. “Het nog. Andersom Sommige collega’s van gaat niet heel strikt alleen Tim Verlaan hebben om de aantallen. Het zeker niet’ ervoor gekozen om het maakt bijvoorbeeld ook uit hoogleraarschap links te of een subsidieaanvraag laten liggen en zich vooral direct werd afgewezen of te richten op hun onderpas in de laatste ronde.” wijs. Misschien moet hij De onderwijscriteria zijn ooit zelf ook die keuze maken, denkt hij. minder zwaar dan die voor onderzoek. “Ik wil een Veni-aanvraag schrijven. Maar “Ik moet vakken geven en geen slechte evaluaties krijgen van de studenten. Maar dat kost wel een maand of twee en het is een survival of the fittest. Als het dan niet het gaat minder om uitmuntende beoorgehonoreerd wordt, heb ik een achterdelingen.” stand in mijn publicaties. Dan kies ik er Kuhn is van de drie het meest gefocust misschien eerder voor om universitair op zijn onderzoek. “Ik zie mezelf eerst als docent te worden dan universitair onderonderzoeker en daarna komt mijn rol als zoeker.” docent. Als je heel goed bent in onderVerlaan wil graag goed onderwijs geven. zoek doen en een slechte docent, haal “Niet lang geleden was ik zelf nog je het nog wel in de wetenschappelijke student. Ik heb het meest geleerd van wereld. Maar andersom zeker niet.” Voor de echt gepassioneerde wetenschapzijn colleges was hij dan ook tevreden pers. Enthousiasme overbrengen is heel met een redelijke beoordeling van de belangrijk. Je moet niet een bandje gaan studenten. Hij had tenslotte niet veel tijd afdraaien, ook niet als je ’s nachts een om ze voor te bereiden.

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

Tobias Kuhn (links): ‘Ik zie mezelf eerst als onderzoeker en daarna komt mijn rol als docent’

abstract hebt zitten schrijven. En je moet een plan B hebben voor als studenten zich niet hebben voorbereid. Dat kost extra tijd.” ’s Nachts werken Hij zit regelmatig ’s nachts en in het weekend te werken. Dit interview werd tweeëneenhalf uur uitgesteld omdat hij tot diep in de nacht scripties had zitten nakijken en de laatste hand legde aan het manuscript van zijn proefschrift. Ook toen hij begon aan de VU was het doorbikkelen. “Eind december was mijn proefschrift af en in februari begon ik aan de VU. Ik ben eerst een maand op vakantie gegaan, omdat dat echt moest. Toen had ik nog een paar dagen om twee vakken voor te bereiden. Dus dat werd nachtwerk.”

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

De worsteling om onderzoek en onderwijs te Een hogere functie combineren heeft dan ook krijgen vanwege invloed op zijn persoontopbeoordelingen lijke leven. “Mijn vriendin van studenten, zo en vrienden vinden het ver is het nog lang niet altijd leuk dat ik ook vaak ’s nachts en in het niet weekend werk. Ik kan natuurlijk wel mijn colleges minder goed voorbereiden, maar dat wil ik niet.” Deze drukke onderwijsperiode goed voor mijn onderzoek, want daarvoor gaat ook ten koste van zijn onderzoek. is het toch beter om andere mensen te “Als ik een artikel schrijf, citeer ik soms spreken. Dan ontmoet je soms iemand ook wel uit een eerder artikel. En als ik die je kan voordragen bij een tijdschrift op een congres ben, presenteer ik mijn en andersom. Maar dat kan nu even niet.” paper en vlieg ik direct weer terug, omdat ik onderwijs moet geven. Dat is niet zo

VIPs

Waarom is porno zo populair geworden? Die vraag beantwoordt hoogleraar cultuurgeschiedenis Inger Leemans op woensdagavond 1 juni om 20 uur. De Universiteit van Nederland zal vijf hoogleraren aan het woord laten over seks. Meer info op: universiteitvannederland.nl. Hoogleraar psychiatrische epidemiologie Brenda Penninx en hoogleraar farmacochemie Rob Leurs zijn benoemd tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Op 12 september worden in totaal zestien nieuwe KNAW-leden geïnstalleerd in het Trippenhuis. Stichting Lezen heeft in samenwerking met de faculteit Geesteswetenschappen Roel van Steensel benoemd tot bijzonder hoogleraar leesgedrag. Hij doet onder meer onderzoek naar leessocialisatie en de ontwikkeling van literaire competentie van kinderen, adolescenten en jongvolwassenen.

Hongerig door plastic

oals alle dieren die in zee leven, heeft ook de valse karetschildpad te lijden onder in zee drijvend plastic. Ze raken erin verstrikt, of eten het op, waardoor het in hun maag en darmen komt. Bioloog Nina Marn onderzocht wat de conse-

quenties van plasticvervuiling zijn voor de valse karetschildpad. Alle zeeschildpadden, waaronder dus ook de valse karetschildpad, vallen onder de bedreigde diersoorten. Hun aantallen zijn de afgelopen jaren alleen maar gedaald. Gemiddeld is bij onderzochte schildpadden 3 procent van hun maag-darmvolume ingenomen door plastic, maar

dat loopt op tot 25 procent. Marn laat in haar promotieonderzoek zien dat de effecten van plastic in maag en darmen van de dieren niet gering zijn: de dieren groeien minder, paren minder en kunnen in extreme gevallen zelfs doodgaan van de honger. (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ Ninamarn.

Beroepskeuze Ogenblikje a.u.b.

ls je niet weet wat je later wilt worden, moet je misschien te rade gaan bij je

ouders. Zij blijken namelijk goed te kunnen inschatten wat een goed beroep voor je is. Dat concludeert Djurre Holtrop in het onderzoek waarop hij 17 mei promoveerde. Vaak worden vragenlijsten gebruikt om te kijken welk beroep bij iemand past, maar

soms sluiten die vragenlijsten niet goed aan bij de belevingswereld van een jongere. Dan kan het dus helpen om de ouders te vragen om de lijst in te vullen. Wel is het zo dat ouders de gelijkenis met zichzelf vaak overschatten, helemaal als het gaat om een kind van hetzelfde geslacht, constateert Holtrop. (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ Djurreholtrop.

edereen heeft er een hekel aan om in de wacht te staan bij een callcenter. Daarom willen callcenters de wachttijd zo kort mogelijk houden. Tegelijkertijd mogen er niet te veel werknemers ingepland worden; dat kost het callcenter alleen maar geld. Daarom onderzocht wiskundige Sihan Ding hoe je statistische modellen kunt gebruiken om de juiste combinatie van precies genoeg medewerkers en acceptabele wachttijden te bereiken. Hij promoveerde 25 mei bij Exacte Wetenschappen. (FB)

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

Strobilomyces_wikimedia

Nicole Gubbels is benoemd tot bijzonder hoogleraar estate planning bij de vakgroep Notarieel recht. De leerstoel is ingesteld door de Stichting tot bevordering der notariële wetenschap. Ze doet onder meer onderzoek naar de fiscale gevolgen van schenking van (ondernemings)vermogen.

onderzoeksnieuws

Onsterfelijke kankercellen

nfectie met het humaan papillomavirus (hpv) kan kanker veroorzaken, maar niet elk virustype brengt een gelijkwaardig kankerrisico met zich mee. Om een kankercel te worden moet een cel onsterfelijk worden, ontdekte Denise Schütze, die hierop 19 mei is gepromoveerd. Sommige hpv-typen zijn daarbij afhankelijk van veranderingen in het dna van de geïnfecteerde cel. Dat bewijst dat niet alleen het type hpv, maar ook de dna-veranderingen in de geïnfecteerde cel bepalend zijn voor het risico op kanker. (PB)

Laat eten Robotis geen baby dikmaker

Hoogleraar Guszti Eiben liet als eerste robots voortplanten. “Evolutie is een geweldige ontwerper.”

Zie proefschrift via tinyurl.com/Denisesch-tze.

Grens aan de groei

K Op elke miljoen deeltjes zweven zo’n 450 CO2-moleculen door de lucht.

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

rbbmr

et toegenomen CO2-gehalte in de lucht is goed voor planten. Maar we hebben de grens bijna bereikt waarboven meer CO2 geen gunstig effect meer heeft, blijkt uit experimenten van ecoloog Andries Temme, die hierop 24 mei promoveerde. Tegenwoordig zweven er dus op elke miljoen deeltjes zo’n 450 CO2-moleculen door de lucht. Als dat nog verder oploopt, naar bijvoorbeeld 750, hebben planten daar nauwelijks voordeel bij. (WV)

inderen, in elk geval Engelse, worden niet dikker als ze laat op de avond eten. Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van voedingskundige Gerda Pot, momenteel werkzaam bij de VU en King’s College London. Hiermee wordt eerder onderzoek ontkracht, waarbij gesuggereerd werd dat er mogelijk verband is tussen een late avondmaaltijd en een verhoogde kans op obesitas en stofwisselingziekten. Het onderzoek is gepubliceerd in het British Journal of Nutrition. De onderzoekers bestudeerden de eetgewoonten van 1620 kinderen tussen de 4 en 18 jaar en vonden ook dat er geen significante verschillen zijn in de gemiddelde dagelijkse energie-inname tussen kinderen die voor en na 20 uur eten en er was maar een klein verschil in de dagelijkse vitamine-inname. (PB)

“Onze robots maken geen baby, ze krijgen er één. Dat gebeurt door twee robots bij elkaar te laten komen. Ze beoordelen elkaar en als dat goed gaat, accepteren ze elkaar als partner. Dan sturen ze allebei hun code, het kunstmatige dna, naar een computer. Die pakt willekeurig stukjes uit hun code en maakt een nieuwe. Net zoals dat bij mensen gebeurt. De baby wordt, deels met een 3D-printer, op basis van die nieuwe code gemaakt. In mijn vakgebied is honderden keren bewezen dat evolutie een geweldige ontwerper is. Stel dat je robots als boswachter in een jungle wilt inzetten. Dan weet je vooraf niet welk ontwerp het beste is. Heeft het benen nodig of moet het rollen? Moet het klein zijn of zo groot als een hond? Je kunt er dan een hele ploeg ontwerpers tegenaan gooien of de evolutie aan het werk zetten. Na een aantal generaties blijven alleen de robots over die de juiste vorm hebben om zich voort te planten. Survival of the fittest. Op de lange termijn kun je de hele installatie op een andere planeet of de zeebodem zetten en dan de robotkolonie laten evolueren.” (FB)

Guszti Eiben is hoogleraar kunstmatige intelligentie aan de VU.

Religie

Onder welk dekbed lig jij? Door José Verwaal illustratie rob bömer

De homoseksuele gelovige wordt nog steeds gezien als rariteit. Tijd om dat te veranderen, vindt Ruard Ganzevoort, initiatiefnemer van het symposium ‘God, seks en politiek’.

ver God, seks of politiek praat je niet volgens de etiquette. Niet op een eerste date, niet in een beschaafde conversatie. Laat staan dat je deze onderwerpen tegelijk op tafel gooit. De VU deed dat wel: op vrijdag 13 mei was er het symposium ‘God, seks en politiek’, georganiseerd door Religie Samenleving, ForumC en het NWO-onderzoeksproject Contested Privates (VU/Universiteit Utrecht). Ruard Ganzevoort, hoogleraar praktische theologie was een van de initiatiefnemers. Praten over de combinatie van religie en seks is juist wel belangrijk, vindt hij. Goddeloze lichamen In de jaren zestig wisten we precies wie tot welk kerkgenootschap behoorde, welke denominatie iemand bezocht en wat zijn geloofsovertuigingen waren. Geloofden we in predestinatie en het hellevuur, waren we hallelujachristenen, zongen we Psalmen op hele of halve noten, aten we katholiek krentenbrood of protestantse pindakaas: it was all out in the open. Ruim 50 jaar later heeft de religieuze ontzuiling ook in onze identiteit plaatsgevonden, zo stelt Ganzevoort. Slechts een enkeling definieert zich anno 2016 nog aan de hand van een heilig boek of een religieuze denominatie. Waarom zouden we? Een kerk is immers slechts een gebouw, christelijk cultureel erfgoed dat we zonder enige gêne omdopen tot een poppodium. Wat ons tegenwoordig veel meer definieert? Dat is onze seksuele voorkeur, aldus Ganzevoort. Jaren geleden onthulden we onze zonde en schaamte in een biechthokje aan de priester. Nu dansen we in een

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

Wetenschap

omgebouwde kerk. Schaamteloos onthullen we onze lusten in een sensuele dans. Op een feestje vragen we ons niet meer af: onder welke religieuze vlag val je? Maar: onder welk dekbed lig je? Als we onder dat dekbed kruipen, komen we al snel uit bij een van de voornaamste identiteitsmarkers van dit decennium: seksuele geaardheid. Ganzevoort: “De verschuiving van religie naar seksuele geaardheid als identiteitsmarker is opmerkelijk.” “Die creëert echter ook een interessante tegenstelling: in het publieke debat wordt de schijn gewekt dat religie en homoseksualiteit elkaar automatisch uitsluiten.” De homoseksuelen zouden verdreven worden uit de kerk en gelovigen zou je niet vinden in de gay-scene. Religieuzen verschansen zich achter hun kansel, gays vergapen zich aan goddelijke maar goddeloze lichamen.

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

de geslacht te trouwen. Marco Derks Aanvaarding van de Universiteit Utrecht, gaat hier Ganzevoort ageert vastberaden tegen dieper op in: “In de beeldvorming rond deze stereotiepe tegenstelling. Hij pleit de weigerambtenaar gaat men ervan uit ervoor om de homoseksuele gelovige uit dat alle stellen van gelijk geslacht homo het rariteitenkabinet te halen. Weg met zijn en dat alle weigerambtenaren chrisdie onzalige dichotomie. “Het feit dat ten zijn. Zo ontstond er een tegenstelling we religie en homoseksualiteit als tegentussen homo’s als groep en christenen.” gestelde, elkaar uitsluitende instituten Deze tegenstelling is volgens Derks gebaprofileren, zegt niet alleen iets over de seerd op aannames die de werkelijkheid manier waarop wij als maatschappij naar reduceren tot een stereohomoseksualiteit kijken, type. Derks: “Een stel van maar ook over de wijze gelijk geslacht hoeft niet waarop we over religie ‘Een per se homo of lesbisch te denken. We bombarderen weigerambtenaar zijn en een weigerambtebeide tot een afgebakend is lang niet altijd naar is lang niet altijd een domein waarin geen christen’ christen.” plaats is voor nuance.” Juist hier lijken geloofsDe aanname dat religiovertuigingen en seksuele euze en seksuele identiteit identiteit lijnrecht tegenelkaar niet verdragen, is over elkaar te staan, terwijl ze wellicht veel te simpel, vertelt Ganzevoort. “De hand in hand gaan. Waarschijnlijk realiteit is dat in veel kerken en relihebben weigerambtenaren en homosekgieuze tradities wel degelijk ruimte is suele huwbaren meer met elkaar gemeen voor homoseksualiteit en dat er ook veel dat ze ooit zouden willen toegeven. Ze homoseksuelen zijn voor wie religie of behoren tot een marginale groep die spiritualiteit belangrijk is. Bovendien gehoord wil worden. Ze leven in een hebben ook kerken en religieuze leiders wereld waarin ze genoodzaakt zijn om een rol gespeeld bij de aanvaarding van zich aan te passen. Tegelijkertijd strijden homoseksualiteit.” Lang voordat het ze voor acceptatie. Op de politieke danshuwelijk werd opengesteld, waren er al vloer vinden ze elkaar in een onmogelijke kerken die homorelaties zegenden, en al dans. Beide met frustraties: waarom kan rond 1960 riepen verschillende priesters ik niet leven volgens mijn basale overtuien predikanten op tot begrip en aanvaargingen? ding, memoreert Ganzevoort. Hoe hier uit te komen? Daarop hebben de theologen ook geen pasklaar antwoord. Weigerambtenaar Belangrijk vinden ze het in elk geval dat Een onderwerp dat in deze hele discussie er grijstinten worden toegevoegd aan de de dualiteit op de spits dreef, is de weigerambtenaar, de ambtenaar van de burger- discussie die vaak alleen om zwart of wit lijkt te gaan. lijke stand die weigert stellen van hetzelf-

Mail Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Stilte gevraagd! De invoering van het flexwerken heeft mij geconfronteerd met een interessant fenomeen: vrijwel nergens in het hoofdgebouw zijn plekken te vinden waar het werkelijk stil is en waar je gewoon kunt lezen of ander werk doen waarvoor concentratie vereist is. Ik kwam daar onlangs achter toen ik een aantal uren tussen twee afspraken had en die wilde

gebruiken om nakijkwerk te doen. Op mijn eigen afdeling, waar we sinds vorig jaar flexwerken, vond ik geen plek waar het echt stil was. De algemene zithoeken en tafels in het gebouw zijn niet echt rustig. Er zitten mensen met elkaar te praten en er is het geluid van de openbare ruimte. Niets mis mee. Dat hoort bij de openbare ruimte.

Daarom naar de bibliotheek waar je vroeger in een gewijde stilte terecht kwam. De zogenoemde studiezaal zit vol met studenten die alleen of in groepjes bij elkaar zitten en praten en bellen! De bibliothecaris vertelde mij dat dit de moderne manier van studeren is en dat er bovendien niet expliciet gevraagd wordt stil te zijn. Hij adviseerde me naar de bibliotheekruimte op de negende of tiende verdieping te gaan omdat het daar “meestal” wel stiller is. In die overigens volledige bezette ruimte was het wel stiller, maar toen ik twee fluisterende studenten erop wees dat ik me wil concentreren en dat ze dus stil moeten zijn, kreeg ik dezelfde verontwaardigde blikken als wanneer je in de stiltecoupé in de trein om stilte vraagt. Ben ik een ‘crumpy old man’ die er maar mee moet leren leven dat de tijden zijn veranderd? Moet ik mijn mond houden omdat ik in

mijn positie genoeg mogelijkheden heb om rustig te werken? Vast en zeker, maar er is meer aan de hand. Hoe anders de universiteit ook is vergeleken met dertig jaar geleden, het is nog steeds een universiteit, een kennisinstituut waar concentratie en stilte belangrijke voorwaarden zijn. Mijn ervaring met universiteiten bijvoorbeeld in Duitsland, België, en Turkije is dat het wel degelijk mogelijk is stilte te vragen en te krijgen. Namelijk door het gewoon levensgroot op de deur te zetten. Het lijkt me niet meer dan normaal dat de gebouwenbeheer ervoor gaat zorgen dat er ruimtes zijn in het gebouw waar duidelijk op de deur staat dat het om stilteruimtes gaat. Een kleine moeite die gewoon voortkomt uit de algehele reorganisatie van ruimte op de VU. Thijl Sunier, hoogleraar, afdeling Antropologie

advertenties

4 juli t/m 8 juli 2016 ‘ Onbewust

schrijf nu in! je

maakt onbemind ’

Een week lang lezingen en workshops van gerenommeerde psychoanalytici. Naast aandacht voor bekende begrippen als dromen, de kinderontwikkeling, het onbewuste en overdracht, zal ook aandacht zijn voor grondleggers als Winnicott, Klein en Bion, kinderpsychoanalyse en thema’s als schaamte, agressie en autonomie. De klinische praktijk komt ruim aan bod, maar er ook wordt verbinding gemaakt met toneel, film en dans.

Doelgroep: studenten, jonge collega’s en andere geïnteresseerden.

Een niet te missen boeiende, verdiepende en uitdagende week! Locatie:

Universiteit van Amsterdam, Oudemanhuispoort 4-6 Kosten: Inleiding (ma en di): studenten €50 Verdieping (woe t/m vrij): studenten €75 Hele week: studenten €100,Aanmelden: www.psychoanalysesummer.nl

zin in een creatieve zomer? doe een CREA zomercursus! kijk op www.crea.nl voor meer info & inschrijven CREA is het cultureel studenten centrum van de UvA en HvA.

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

column

Bevrijding

Sinan Çankaya postdoc onderzoeker naar het bestuur, racisme en uitsluiting

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

staan zo voor een onmogelijke opgave. Ze moeten Hoe doorsta integreren, opgaan in het je een controle geheel en tegelijkertijd op de minst worden ze er permanent vernederende aan herinnerd dat ze wijze? anders zijn. Je kunt het nooit goed doen. Dit denken moeten we verstoren, in de weg zitten. We hebben nieuwe, inclusieve dromen nodig, zei ik. Mijn verhaal ging over de uitsluiting van migrantenkinderen van de arbeidsmarkt, het nachtleven, over discriminerende politiecontroles. Dit alles vond de Palestijnse schrijver een uitermate goed verhaal, hij kwam het me na afloop van mijn praatje, terwijl ik wat onwennig om me heen keek, enthousiast mededelen. Ik vond hem, logischerwijs, vrijwel direct een sympathieke man. Hij wist niet dat ik nu iemand had om mee te praten, en ik me aan hem vastklampte, me minder alleen voelde. Ik vroeg hem hoe zijn vlucht was geweest en of hij problemen had gehad. Hij begreep direct waar ik op doelde. “Nee”, zei hij. “Piece of cake. Ik ben getraind in veiligheidscontroles door de situatie in Palestina. Ik was zo door de controle op Skiphol.” Hij glimlachte gul, ontblootte witte tanden. Het signaal voor mij dat ik mocht meelachen. Hij vertelde over die ene keer dat hij zich moest uitkleden tijdens een veiligheidscontrole in Palestina. Hij vertelde over de Muur, over tweederangsburger zijn. Hij vertelde over de blok-

kade, over apartheid. De schrijver gaf mij vervolgens het ene na het andere advies om een politiecontrole zo effectief mogelijk te ondergaan. Het vertaalde zich als een leidraad: hoe doorsta je een controle op de minst vernederende wijze? Inmiddels waren we hardop aan het lachen, omstanders keken onze kant op. Een andere aanwezige kwam halfjes bij ons staan, dat was althans het signaal van zijn lichaam, maar we hadden een afgesloten mini-universum gecreëerd, er was geen ruimte voor anderen. De gedaante vertrok dan ook snel. Even was alles vergeten, we hielden de schijn op. Mijn nieuwe vriend zocht steun bij mij, terwijl hij onophoudelijk grinnikte van het lachen, en legde zijn hand op mijn schouder. “Trek bijvoorbeeld nooit schoenen met veters aan”, gilde hij uit. We bulderden van het lachen, hij vooral. Een traan gleed over zijn wang en verdween in zijn hals. De schrijver stopte abrupt met lachen en ging rechtop staan. “Spring is surely yet to come”, zei hij. Daarop schudde hij mij beleefd de hand en liep weg. Ik bleef verbouwereerd achter met zijn verhaal en besloot vaker aan Palestina te denken.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. Volg hem op Twitter @s1nanCankaya

foto Martijn Gijsbertsen

en paar weken terug was ik uitgenodigd voor het festival Spring is yet to Come, in Pakhuis de Zwijger. Het festival ging over de Arabische Lente, die moest nog arriveren. Op het festival ontmoette ik een Palestijnse schrijver. Hij was keurig in pak en had een bruine, leren aktetas bij zich. De nabijheid van de man deed mij displaced voorkomen in deze ruimte, met mijn vale spijkerbroek en simpele T-shirt. Hij leek me iemand die vroeg opstond, bij het eerste afgaan van zijn wekker gedisciplineerd op het randje van zijn bed zit. Ik had zojuist verteld over het integratiebeleid in Nederland. Ik vertelde dat het begrip integratie achterhaald is. Dat het overheidsbeleid migrantenkinderen classificeert en hiërarchisch ordent met als referentiemaat de ‘Nederlandse cultuur’. Dat de retorische hekken allochtoon en autochtoon racistisch en gewelddadig zijn. Ik vertelde dat het woord integratie uitgaat van een deficiëntie-denken: migranten worden permanent afgeschilderd als onaangepast, crimineel, intolerant en economisch onproductief. Witte Nederlanders zijn de superieure modelburgers tot wie deze wandelende sociale problemen zich vervolgens moeten verhouden. Migrantenkinderen

Medezeggenschap

Studenten vullen de Raadpleging niet in en stemmen ook niet voor de studentenraden. Willen ze wel meepraten? Een rondvraag.

‘Die enquête heb ik meteen gedeletet’ DOOR PETER BREEDVELD foto rob bömer

“

Ik vind het heel belangrijk dat studenten hun zegje kunnen doen”, zegt de 19-jarige student biomedische wetenschappen Zahra, die niet met haar achternaam in Advalvas wil. “Dus ik heb wel gestemd bij de studentenraadsverkiezingen, maar de enquête [de online Raadpleging, waar medewerkers en studenten zich kunnen uitspreken over zaken als de gekozen decaan, red.] heb ik niet ingevuld. Daarvoor heb ik meer kennis nodig over hoe het er hier aan toegaat. En nu is het voor mij even belangrijker om mijn eerste jaar goed af te ronden. Het is ook wel lastig om me overal in te verdiepen, omdat ik niet in Amsterdam woon en veel tijd kwijt ben aan reizen.”

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

campus

Noëlle van Geenen (20, biomedische wetenschappen) vindt inspraak zo belangrijk dat ze meteen in haar eerste jaar al zitting heeft genomen in de ‘jaarvertegenwoordiging’ van haar opleiding. “Ik heb dat op de middelbare school ook altijd gedaan en wilde me kandidaat stellen voor de studentenraad, maar daar ben ik nu te druk voor. Ik vind het wel belangrijk dat je je als student kunt laten horen aan de autoriteiten, zodat je kunt zorgen voor positieve verandering. Maar ik ga niet zomaar stemmen, ik moet wel weten waar het precies over gaat.” “Ik ben er niet zo mee bezig”, zegt Daan Strikkers (23, gezondheidswetenschappen). Na een beetje doorvragen blijkt hij bij medezeggenschap vooral aan zaken als de gekozen decaan te denken. “Ik realiseerde me niet dat het ook over ‘Studenten weten praktische zaken gaat, zoals het tentavaak niet eens dat menreglement. De volgende keer zal ik er een opleidingswel gaan stemmen.”

commissie bestaat’

Renee Lustenhouwer (25, researchmaster cognitive neuropsychology). “Ik heb een bestuursjaar gedaan bij Bewegingswetenschappen en zit nu in een opleidingscommissie bij psychologie. Het is leuk om invloed te hebben op onderwijs, maar de fusie van FBW en FPP is ook belangrijk geweest. We merken dat veel studenten niet weten wat medezeggenschap precies inhoudt. Ze weten vaak niet eens dat er een opleidingscommissie bestaat, waar je moet zijn als je een probleem ziet. Dat speelt bij een kleine opleiding waar iedereen elkaar kent minder dan binnen een grote bacheloropleiding als psychologie. De opleidingscommissies en fsr werken eraan om de bekendheid van medezeggenschap en de betrokkenheid bij de nieuwe faculteit te vergroten.” Tweedejaars geneeskundestudent Firdaouss Abalhaj (19) zat op de middelbare school al in de schoolraad. “We hebben toen met succes gepleit voor wifi op school. Ik zag dat je met medezeggenschap echt iets kunt bereiken en heb me, ‘Je kunt ons beter als enige eerstejaars, kandidaat gesteld benaderen via voor de facultaire studentenraad.” Facebook, daar Die raad is trouwens erg zichtbaar bij krijg je sneller geneeskunde. Zo organiseerde die een gehoor’ drukbezocht symposium over de fusie tussen VUmc en AMC. De opkomst voor de verkiezingen is er zeer hoog in vergelijking met de rest van de VU: dertig procent. “Zichtbaarheid is het kernpunt”, zegt Abalhaj. “Laat zien wat je doet, organiseer af en toe een poll op Facebook, promoot die studentenraad.” “Ik heb de mail met het verzoek om de Raadpleging in

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

Medezeggenschap

te vullen, voorbij zien komen”, aldus Abalhaj. “Maar ik ben het later weer vergeten. Ik denk dat de lage respons onder studenten komt doordat ze voortdurend worden gespamd met mails. Volgens mij zou het effectiever zijn ze te benaderen via Facebook. Daar krijg je sneller gehoor.” Haar studiegenoot Fadoua Bouhab (19) heeft de enquête niet ingevuld om een reden die meer studenten opgaven: ze kreeg de enquête niet geopend. De hoge betrokkenheid van geneeskundestudenten bij de medezeggenschap ‘Er zijn zoveel is volgens haar gevolg van de cultuur raadgevende binnen geneeskunde: “Het belang van organen, ik heb extracurriculaire activiteiten wordt hier geen idee wat die voortdurend benadrukt.”

precies doen’

“Ik heb de mail over de Raadpleging meteen gedeletet, zegt student communicatie & informatiewetenschappen Vera Kralt (21). Stemmen op de studentenraad doet ze ook niet. “Er zijn zoveel raadgevende organen, en ik heb geen idee wat die precies doen. Als er problemen zijn binnen onze opleiding, praten we erover met de docent, en die overlegt dan met de andere docenten. Zo hebben we al eens voor elkaar gekregen dat een vraag die iedereen te moeilijk vond, uit een toets werd geschrapt.”

“Ik besteed mijn tijd liever aan andere dingen”, zegt Kralts studiegenoot Manon Heinrich (21). “Ik ben, eerlijk gezegd, ook sceptisch over die adviesorganen. Ik denk niet dat die veel invloed hebben op wat er op hoog niveau besloten wordt. En die studentenraadsverkiezingen? Ik ga niet op iemand stemmen alleen omdat hij op de campus gratis flesjes water uitdeelt, of met een popcornmachine in het hoofdgebouw staat. En oké, de universitaire studentenraad heeft de boeteregeling voor late inschrijvers voor een tentamen weten aan te passen. Mij ‘Het heeft mijn gaat dat niet aan omdat ik me sowieso aan de regels houd en me op tijd inschrijf. aandacht niet. Ik vind dat En als ik kandidaten voor de raad statealles prima ments hoor maken als Wij willen mooie georganiseerd is zitplekken in het hoofdgebouw, ben ik alweer weg. Want dat vind ik non-issues.” aan de VU’

Lage opkomst, weinig animo Democratisering, medezeggenschap; iedereen heeft het erover vandaag de dag. Maar de universitaire studentenraad hield dit jaar voor het eerst in de geschiedenis van de VU geen verkiezingen wegens onvoldoende kandidaten. En de opkomst bij de verkiezingen voor de facultaire studentenraden was 5 procent, een historisch laagtepunt. Vier van de negen fsr’en hielden geen verkiezingen, ook door een tekort aan kandidaten. Het aantal studenten dat de enquête van de VU heeft ingevuld in het kader van de Raadpleging, waarbij medewerkers en studenten kunnen meepraten over zaken als de gekozen decaan, was nog lager: niet eens 5 procent.

“Ik doe een premaster strategy & organisation en heb daarnaast een baan”, zegt Bas Kemper (22). “Ik heb het daar druk genoeg mee, dus ik ga me niet ook nog eens bezighouden met de medezeggenschap. Ik zie de posters, ik kreeg een oproep om die enquête in te vullen, maar het heeft mijn aandacht niet. Ik vind dat alles prima georganiseerd is aan de VU. De hbo-opleiding die ik hiervoor deed, die was wel slecht. Als ik nu hier een bachelor zou doen, zou ik me waarschijnlijk wel meer bezighouden met inspraak en de kwaliteit van het onderwijs. Maar nu het goed gaat

nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

met het programma dat ik volg, concentreer ik me op mijn studie.” “Ik heb niet het gevoel dat iets verandert door de studentenraad”, zegt Khadija El Ouali (22) die rechten studeert. “Bijvoorbeeld wat het afschaffen van de online hoorcolleges betreft. Er bestaat een verkeerd beeld van studenten die liever in bed blijven liggen dan naar een hoorcollege gaan en ze daarom online volgen. Maar online colleges zijn juist een uitkomst voor studenten die anders drie uur zouden moeten reizen voor één college, of die ziek zijn. Er was massaal protest tegen het afschaffen van de hoorcolleges, maar blijkbaar heeft de studentenraad dat niet weten tegen te houden.” El Ouali heeft in voorgaande jaren weleens gestemd, maar dit jaar niet. “Ik heb toen gestemd op iemand die ik kende, maar ik kreeg ook weleens een iPad in mijn handen gedrukt met het verzoek op iemand te stemmen van wie ‘Ik ga niet op ik niks wist. Daar begin ik niet aan.”

iemand stemmen alleen omdat hij op de campus gratis flesjes water uitdeelt’

“Democratie is heel belangrijk”, zegt derdejaars politicologie Gundogdu Demirturkoglu (21), “maar op het niveau van een universiteit maak ik me niet zo druk om medezeggenschap. Ik vind dat de kwaliteit centraal gewaarborgd moet zijn via de overheid. Als elke universiteit haar eigen ding gaat doen, krijg je kwaliteitsverschillen en loop ik het risico bij een sollicitatiegesprek afgewezen te worden omdat een andere kandidaat bijvoorbeeld een diploma van de Erasmus Universiteit heeft.” Maar de overheid kan toch niet elk detail regelen? Neem bijvoorbeeld die hoorcolleges. “Dan heb ik liever dat het college van bestuur mij rechtstreeks vraagt wat ik daarvan vind via een enquête”, aldus Demirturkoglu. “Beter dan dat er iemand namens mij in de studenten‘Ik heb niet het raad zit die een bepaalde interpretatie gevoel dat er iets aan mijn standpunten geeft waar ik me verandert door de misschien niet in kan vinden.”

studentenraad’

“Ik heb niet gestemd en ook die enquête niet ingevuld”, zegt masterstudent bewegingswetenschappen Kevin Wijmer (24) schuldbewust. “Ik heb gewoon de moeite niet genomen.” Hij geeft zichzelf meteen maar straf: “Als je niet hebt gestemd, mag je daarna ook niet klagen over hoe het gaat.” Niet dat hij veel te klagen heeft, want hij is tevreden over de VU. “Ik loop nooit ergens tegenaan. Ik heb in de krant wel een beetje de bezetting van het Maagdenhuis gevolgd, en ik begrijp de zorgen van die studenten wel over de universiteit als diplomafabriek, maar om nou meteen de boel te gaan bezetten… Ik sta er te ver van af. Ik kan er geen goed oordeel over vellen.”

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

Ismintha Waldring socioloog

opinie

‘Afstand tussen studenten en promovendi is te groot’ Socioloog Ismintha Waldring vindt dat er te weinig biculturele studenten promoveren.

DOOR PETER BREEDVELD gaat onder anderen met de VU-rector Vinod Subramaniam spreken op een inspiratiemiddag over promoveren voor biculturele studenten. Waarom? “Ik heb die middag niet georganiseerd hoor, maar mij valt op dat de studentenpopulatie aan de VU erg divers is, en dat zie je niet terug bij de promovendi. Waarom is dat? Is het onbekendheid? Misschien ligt het met name voor biculturele studenten niet voor de hand om te promoveren.”

Cultureel antropoloog Sinan Çankaya zei in een interview met Advalvas dat migrantenkinderen als hij eigenlijk vooral studies als geneeskunde en rechten kiezen, om arts of advocaat te worden. Ze kiezen niet voor een bestaan als wetenschapper. “Uit mijn eigen onderzoek naar tweede generatie Turken en Marokkanen in Europa blijkt ook dat ze voor zulke studies kiezen.

Voor u lag het wel voor de hand? “Nou nee, ik heb jarenlang tijdelijke onderzoeks- en onderwijsbaantjes gehad bij de VU en pas op latere leeftijd, ik ben inmiddels 40, heb ik besloten te gaan promoveren. Heel lang heeft dat idee me afgestoten. Ik zag promovendi die het heel zwaar hadden, ik vond promoveren iets heel groots.” Had dat iets te maken met uw allochtone achtergrond? Mag ik allochtoon zeggen, trouwens? “Van mij wel. Nee, dat had er niets mee te maken. In mijn familie zitten meer mensen die zijn gepromoveerd. Het is dus ook geen klasseding.”

De nieuwe promovendi De studentenorganisaties ISA, Anatolia, D.O.C.S. en UAF organiseren in samenwerking met de VU op vrijdag 3 juni een bijeenkomst waar studenten kunnen kennismaken met succesvolle promovendi. ‘Promoveren als biculturele student’ begint om 12.30 uur in de Aurora-zaal in het hoofdgebouw.

Maar zij zeggen tevens dat ze hun eigen kinderen zullen stimuleren om breder te kijken, om een studie te kiezen die misschien niet direct naar een traditioneel beroep leidt.”

De ouders van die tweede generaties hebben moeten knokken voor hun bestaan in een vreemd land. Dan raak je misschien geobsedeerd door het idee van financiële zekerheid voor je kind. “Precies. Eerstejaars antropologie vertelden me dat de decanen op school ook steeds zeiden dat er geen brood in antropologie zit. Maar promoveren is weer iets anders. Tot een paar jaar terug kregen allochtone studenten een Mozaïekbeurs van NWO, maar die is afgeschaft. Jammer, want daarmee kregen allochtonen een kans en werd het ook zichtbaar dat de mogelijkheid tot promoveren er was.” Promoveren allochtonen niet omdat ze niet weten dat het kan? “Wellicht. Zelf ontmoette ik als student andere promovendi omdat ik vaak op de afdeling Antropologie kwam. Op de VU zijn de afdelingen en de studenten erg van elkaar gescheiden, de afstand is te groot. Daardoor is de kans om als student met een promovendus in aanraking te komen erg klein.”

Ismintha Waldring

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

column

Versleten gebeente

et winkelmeisje, dat ongetwijfeld eigenlijk aangeduid moet worden met salesperson, keek zeer angstig naar me toen ik haar vroeg of ze me wilde helpen. O God, zag ik haar denken, of eerder OMG, like, WTF, en in haar hoofd ging ze diverse rampscenario’s af: 1) Deze vrouw kan ergens niet bij en dan moet ik helefuckingmaal het trapje pakken. 2) Deze vrouw is haar tweede jeugd aan het beleven en wil nu weten welke muziek er gedraaid wordt, maar hoe spel je Rihanna eigenlijk? 3) Deze vrouw moet naar de wc, maar is te oud om dat zelfstandig te kunnen. OMG OMG. Ik vroeg haar naar een T-shirt dat ik een tijdje geleden in de winkel gekocht had, ik wilde er nog eentje, het was mijn lievelings geworden. Ik voegde daar luchtig aan toe: “Dat weet je natuurlijk altijd pas achteraf”, wat ze overduidelijk niet grappig vond, terwijl ik het ook niet grappig bedoeld had. Ze keek even naar het

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

Roos van Rijswijk plafond, alsof ze hoopte dat daar iets zwaars uit O God, zag ik haar kon vallen dat mij keurig denken, of eerder verpletteren zou, en OMG, like, WTF! toen naar de grond, op zoek naar de hendel voor het valluik. Sterven aan ouderdom, zag ik haar overpeinzen, was ook een optie. “Dus…”, zei ik, in een poging haar weer op gang te krijgen. “Ik vraag het even voor u na”, antwoordde het meisje, ik veegde subtiel mijn paar grijze haren achter mijn oor. Ik wachtte en stond daarbij in de weg, er trapten meisjes op mijn voeten en ze botsten tegen mijn rugzak en eentje bleef met hemd vol sexy slierten en gaten en prijskaartjes aan de rits van mijn jas haken. Waarop ik, terwijl ik haar losmaakte, per ongeluk schor van het wachten zei “staat je wel goed” en daarna een beetje dood wilde, zij ook, vermoedelijk. Ik nam plaats onder een hoog opgehangen rij shirts waarop stond: Born in the nineties. In de verte zag ik mijn salesperson met een collega overleggen, waarbij handen ten hemel geheven werden en ogen gerold. Ten langen leste keerde ze terug. “Dat shirt was niet van deze winkel”, zei ze, “of het komt

uit het vorige seizoen”, waarbij ze “net als u” inslikte en ik op mijn beurt niet uitriep dat zij toen zeker nog niet geboren was. “Succes, mevrouw”, werd me toegebeten. Een beetje van mijn stuk reisde ik naar het tweede doel van de dag. De Openbare Bibliotheek. Begeleid door de Openbare Bibliotheek-piano (waarom?) waarop iemand een Coldplay-Vanessa Carlton-medley ten gehore bracht (nogmaals: waarom?) en terwijl er op de eerste verdieping een vechtpartij uitbrak en op de zevende een kindervoorstelling begon, vroeg ik aan een medewerker of ze ook een boek over Argentijnse literatuur had. “Ja!” zei ze blij. Aangekomen bij het plankje bleek het boek, zoals gebruikelijk in de bibliotheek, op mysterieuze wijze verdwenen te zijn. “Och”, zei de vrouw, “wat jammer voor je! Misschien heeft iemand anders uit je klas het geleend.” OMG, dacht ik. Ik zei: dat denk ik niet, en vertwijfeld sleepte ik mijn versleten gebeente toch vrij soepel huiswaarts.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Reorganisatie

De VU heeft bij de reorganisatie van Aard- en Levenswetenschappen (FALW) verboden onderscheid gemaakt op grond van leeftijd, oordeelde het College voor de Rechten van de Mens onlangs. De VU vindt nog steeds van niet.

VU blijft erbij: bij FALW was geen leeftijdsdiscriminatie

‘

DOOR WELMOED VISSER

de VU namelijk dat er niets verandert voor de ontslagen 55-plussers, van wie er twaalf de zaak hadden aangespannen. Hun ontslag gaat niet van tafel, zoals ze hoopten. “We blijven in alle gevallen, zoals we al aan het doen waren, zoeken naar een passende oplossing die voor een deel van de mensen al gevonden is”, zegt Winter. Het VU-bestuur wil verder praten met de medewerkers voor wie dat nog niet het geval is en zal zich inzetten om ook met hen tot een oplossing te komen.

We zijn er kennelijk niet in geslaagd om goed genoeg uit te leggen dat er geen alternatieven waren voor de reorganisatie zoals die bij FALW is uitgevoerd”, zegt VU-collegevoorzitter Jaap Winter, “en dat trek ik me zeker aan. We hebben ook het College voor de Rechten van de Mens daarvan niet overtuigd. Oordeel terzijde Maar ik ben en blijf er schuiven oprecht van overtuigd Het was een Voormalig IvM-medewerdat leeftijd op geen enkel ander soort ker Matthijs Hisschemölmoment in de reorganisaspijtbetuiging ler vindt het ongelooflijk tie een rol heeft gespeeld.” dan waarop de dat de VU met zoveel Het was een ander soort betrokkenen gemak het oordeel van spijtbetuiging dan waarop het College voor de Rechde betrokkenen hadden hadden gehoopt ten van de Mens terzijde gehoopt, zeker nu ze schuift, dat volgens vorige week gelijk hadden Hisschemöller klip en gekregen van datzelfde klaar is: “Wat een meemensenrechtencollege dogenloze werkgever is de VU toch. De dat concludeert dat de VU ‘een verboden VU heeft zich niet aan de wet gehouden, onderscheid heeft gemaakt op grond van blijkt uit het oordeel van de commissie en leeftijd’. moet dat herstellen.” Concreet betekent het standpunt van

De mensenrechtencommissie formuleert haar argumentatie als volgt: ‘Verweerster [de VU, red.] heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij bij de reorganisatie heeft gezocht naar doeltreffende middelen die niet of minder onderscheidmakend zijn naar leeftijd. Op grond hiervan is het College van oordeel dat het middel niet

Cijfers & Mensen • Bij de reorganisatie FALW moesten drie afdelingen fors bezuinigen: Systeembiologie, Aardwetenschappen en het Instituut voor Milieuvraagstukken (IvM). • Bij Aardwetenschappen en het IvM kwam een disproportioneel groot deel, 57 procent, van de bezuiniging voor rekening van medewerkers boven de 55. • Twaalf oudere medewerkers, ondersteund door de vakbonden, stapten naar de Commissie voor de Rechten van de Mens en kregen gelijk dat de VU verboden onderscheid heeft gemaakt op grond van leeftijd. nr 18 — 1 juni 2016

ADVALVAS

campus

onderwijs

So you think you can teach

Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het college bestuursprocesrecht van Sjoerd Zijlstra.

noodzakelijk is om het doel te bereiken.’ Is er niet goed gezocht naar alternatieven of is er wel gezocht, zoals de VU beweert, maar is er niet goed over gecommuniceerd? Dat is de vraag waarover de partijen het voorlopig niet eens zullen worden.

Objectieve criteria Winter blijft erbij dat de reorganisatie is verlopen volgens objectieve criteria, zoals publicatielijsten en onderzoeksresultaten. Hij is niet gevoelig voor het argument dat de betrokkenen zich niet herkenden in de functieomschrijving die de VU van hen had gemaakt. “Daar is door vakdeskundigen heel zorgvuldig naar gekeken. In een aantal gevallen waarin medewerkers onze eigen Adviescommissie Sociaal Plan hebben ingeschakeld, hebben we die afweging opnieuw gemaakt. Ik denk dat we dat wel goed hebben gedaan. Het College zegt hier ook niets over in haar oordeel.” Hisschemöller verwacht dat de gedupeerden samen met de bonden naar de rechter zullen stappen: “Ik zie dat vol vertrouwen tegemoet.”

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

�

rbbmr

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

“malloten, o excuus… mensen, die tegen 17-05-2016|IN 0B-60. Het blijft een beter weten in blijven procederen”, en aangename traditie binnen de rechtenfaculteit. Docenten spreken studenten stee- “bizarre leerstukken”. En als hij het heeft over het versturen van berichten aan de vast aan met u en ook professor meester rechtbank per fax, checkt hij even of de Zijlstra vousvoyeert zijn toehoorders aanwezigen nog wel enig benul hebben veelvuldig. De grote collegezaal in het waarvoor zo’n prehistorisch apparaat Initium is deze dinsdagochtend na Pinkdient. steren schamel gevuld, maar dat weerAl snel blijkt dat het nogal nauw luistert houdt Zijlstra er niet van een bevlogen in het bestuursprocesrecht, zo valt er hoorcollege te geven over de ins en outs niet te spotten met de harde termijnen van het procesrecht binnen de bestuursvoor bezwaar en beroep. rechtspraak. Ja, dat is flink “Maar”, zo drukt hij zijn taaie kost, maar hij weet studenten op het hart: met zijn verfijnde gevoel “Het is allemaal geen voor humor en legio Praktijkrocket science. Het is praktijkvoorbeelden de vooral een kwestie van zaal bij de les te houden. voorbeelden uw wettenbundel erbij De hoogleraar staats- en verlevendigen houden, grote dikke strebestuursrecht toont zich taaie stof. Humor pen onder de belangrijke een geboren spreker. Hij artikelen zetten, en dan leest teksten voor uit de Veel inforkomt het altijd, allemaal Algemene wet bestuursmatie op sheets. goed.” Op de sheets die recht als was hij een dichhij toont staan enorme ter die op een poëzieavond Hoog tempo hoeveelheden tekst en voordraagt uit eigen werk. duizelingwekkende Met een wettenbundel aantallen wetsartikelen. in de ene hand en een De tweedejaars rechten microfoon in de andere mogen blij zijn dat de staat Zijlstra twee uur colleges dit jaar nog worden opgenomen. lang opgewekt voor de zaal. Het recht is Het lijkt bijna ondoenlijk alle stof tot je te natuurlijk een serieuze aangelegenheid, nemen zonder het college nog eens rustig maar er mag ook worden gelachen. Na terug te kijken en af en toe even op pauze een verhandeling over gecompliceerde ongeschreven beginselen in het bestuurs- te kunnen drukken. Zijlstra houdt tijdens het college ook de thuisblijvers scherp bij recht volgt een reeks bijbehorende exotide les. “Even een vraag om te controleren sche benamingen, “in het Latijn uiterof u de systematiek scherp heeft. Er zijn aard, om te laten zien dat we niet van de mooie prijzen mee te verdienen. Ja luistestraat zijn.” Verder rept hij over “strekraars thuis, deze vraag is ook voor u…” kende meters vreselijke jurisprudentie”,

E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL | 1 JUNI 2016

ONDERNEMINGSRAAD START TWEEDE RONDE BIJEENKOMSTEN OVER DEMOCRATISERING

Op 7 juni 2016 zal de Commissie Democratisering van de OR een tweede ronde themabijeenkomsten organiseren over de mogelijkheden van democratisering en decentralisering van de VU. Op basis van de resultaten van de eerste bijeenkomsten in januari, gesprekken met experts en een plenair Forum over de gekozen Rector Magnificus wil de OR naar conclusies toewerken. Wat willen medewerkers en studenten van de VU? En waarop gaat de medezeggenschap inzetten? Leden van de VU gemeenschap – medewerkers en studenten- worden uitgenodigd om mee te komen praten over de vraag hoe onze universiteit gedemocratiseerd zou kunnen worden (zie voor details en aanmelding hieronder).

De eerste ronde bijeenkomsten in januari van dit jaar waren zeer inspirerend. Er bleek vrij brede steun te zijn voor de gedachte dat een universiteit behoefte heeft aan een bestuur volgens democratische beginselen: een bestuur waarin vertegenwoordiging en inspraak van studenten en wetenschappers, transparantie, en verantwoordelijkheid van het bestuur een belangrijke plaats innemen. Een vorm van democratisch bestuur doet recht aan zowel de universiteit als publieke instelling, als aan haar bijzondere - onafhankelijke en kritische - rol in de samenleving.

COMMISSIE DEMOCRATISERING

Tegelijkertijd riepen de bijeenkomsten ook weer nieuwe vragen op. Zo vroegen velen zich af of het middel van de gekozen Rector Magnificus wel de juiste oplossing was. Waarom de rector en niet de voorzitter? Is de rector wel de belangrijkste figuur in het college? En is het niet belangrijker dat een bestuurder kan worden weggestuurd in plaats van gekozen? Zullen kandidaten niet worden afgeschrikt door een verkiezingsprocedure? Ook werd vastgesteld dat democratisering en decentralisering een keerzijde hebben: de besluitvorming zal trager verlopen, de slagvaardigheid wordt wellicht

In de zomer van 2015 zijn het College van Bestuur (CvB) en de Gezamenlijke Vergadering (GV) het eens geworden dat er onderzocht moet worden hoe de VU democratischer bestuurd kan worden. De Commissie Democratisering werd ingesteld om te onderzoeken wat de behoeftes zijn van de VU gemeenschap aan de hand van themabijeenkomsten, adviezen van VU experts op het gebied van democratie en de uitkomsten van de VU raadpleging die begin 2016 gehouden is. Op basis van deze bronnen gaat de commissie een advies schrijven aan de GV waarin de behoeftes van de studenten en medewerkers vertaald worden naar concrete hervormingsvoorstellen voor het besturingsmodel van de Universiteit. De commissie richt zich voornamelijk op de thema’s: 1) democratisering en decentralisering van de besluitvormingsprocessen binnen de universiteit; 2) democratisering van de benoeming van functionarissen en 3) de financiële autonomie van de universiteit en haar onderdelen.

minder, en een gedecentraliseerde universiteit kan betekenen dat de faculteiten weer “eilandjes” worden zonder efficiënte onderlinge afstemming. De vraag die in juni centraal staat is: of, en zo ja hoe we deze dilemma’s kunnen oplossen. Welke oplossingsrichtingen zijn effectief, realistisch en haalbaar?

DE EERSTE RONDE BIJEENKOMSTEN IN JANUARI VAN DIT JAAR WAREN ZEER INSPIREREND

OPZET VAN DE THEMABIJEENKOMSTEN OP 7 JUNI 2016

(locatie nader te bepalen) (1) Besluitvormingsprocessen (09:00-10:30) (2) Benoeming/verkiezing functionarissen (10:45-12:15) (3) Financiële autonomie van de universiteit (12:30-14:00) Inschrijven voor deze themabijeenkomsten kan door een e-mail te sturen naar OR@vu.nl, met daarbij vermeld welke bijeenkomst(en) je wilt bijwonen. Doe dit zo spoedig mogelijk zodat er rekening kan worden gehouden met de lunch!

MEDEZEGGENSCHAP OP DE VU VERENIGBAARHEID FUNCTIES MET MEDEZEGGENSCHAP

RELEVANTIE VAN DE MEDEZEGGENSCHAP

De OR heeft vernomen dat er binnen de organisatie van de VU gedacht wordt dat bepaalde posities niet gecombineerd kunnen worden met lidmaatschap van de OR. Zo zouden bijvoorbeeld bedrijf/opleidings directeuren niet in de Ondernemingsraad of onderdeelcommissies (ODC’s) kunnen plaatsnemen. Het argument dat hierbij wordt aangevoerd is dat het niet zuiver zou zijn als degenen die het beleid maken binnen de universiteit zich daarnaast ook bezighouden met het adviseren over en beoordelen van hetzelfde beleid als lid van de OR. De OR is echter van mening dat het van belang is om ook deze functies te betrekken bij medezeggenschap: juist deze mensen hebben belangrijke kennis in huis die de kwaliteit van de adviezen van de OR/ODC’s ten goede zou komen. Ook behoort de medezeggenschap een afspiegeling te zijn van de organisatie. Dit houdt in dat ook beleidsmedewerkers vertegenwoordigd zouden moeten worden door en in de medezeggenschap.

De OR/ODC leden ondervinden soms een gevoel van onvrede die naar hun geuit wordt vanuit hun werkgevers. Er lijkt een gebrek aan erkenning te zijn bij leidinggevenden voor het feit dat het werk in de medezeggenschap ook echt werk is waarvoor de afdeling gecompenseerd wordt. Deze compensatie is financieel (voor OR leden) of in tijd (ODC leden) (zoals vastgesteld in de kaderregeling die te vinden is op onze website: http://ondernemingsraadvu.nl/). Dankzij deze compensatie kan de afdeling bijvoorbeeld iemand inhuren om je te vervangen. Desondanks blijkt dat er onvoldoende zicht is op het juiste gebruik van de compensatie. Naast deze compensatie krijgen leidinggevenden natuurlijk meer terug als hun medewerkers medezeggenschapswerk gaan doen, gezien de rechten van de medezeggenschap op centraal en decentraal niveau. Daarnaast hecht de VU waarde aan inzet voor maatschappelijk belang en vindt de VU het belangrijk dat medewerkers verder kijken dan alleen het eigen belang of eigen vakgebied. Ook daarom zijn medewerkers die zich inzetten voor de universitaire gemeenschap via medezeggenschapswerk een grote aanwinst voor de afdeling en de universiteit als geheel.

DE KEUZE WIE IN DE MEDEZEGGENSCHAP ZIT, IS PRINCIPIEEL EEN KEUZE DIE BIJ DE KIESGERECHTIGDE MEDEWERKERS HOORT TE LIGGEN Daarnaast is de keuze wie in de medezeggenschap zit principieel een keuze die bij de kiesgerechtigde medewerkers hoort te liggen. Een uitzondering hierop zijn natuurlijk de functies die inderdaad onverenigbaar zijn met OR werk. Deze functies zijn vastgelegd in het reglement van de ondernemingsraad: leden van het CvB kunnen geen onderdeel uit maken van de OR, en directeuren en decanen kunnen geen plaats nemen in de ODC’s.

COLUMN: NIEUW IN DE OR

Voor het goed functioneren van de medezeggenschap is het belangrijk dat afspraken over compensatie worden nagekomen en dat er voldoende tijd, steun en facilitering is om de medezeggenschap taken te kunnen vervullen. De OR heeft daarom deze punten onder de aandacht gebracht van het CvB en is in gesprek over mogelijke oplossingen.

Inmiddels ben ik al wat jaren verbonden aan de VU. Eerst van 2007-2012 als deeltijdstudent, waarbij ik ben afgestudeerd met de twee masters; Geestelijk Verzorging en Verdieping Islam. Voor die tijd heb ik van 2001-2002 gewerkt als onderzoeksanalist bij onze ‘buren’ van het VUMC. In 2012 ben ik begonnen als buitenpromovendus aan Faculteit der Godgeleerdheid, Centrum voor Islamitische Theologie. Ik onderzoek hoe vrijheid van meningsuiting in de islam en het westen zich tot elkaar verhouden. Sinds september 2013 ben ik aan dezelfde faculteit werkzaam als docent waarbij ik o.a. geschiedenis van de islam doceer. In het verleden (2006-2007) heb ik ervaring opgedaan met OR-werk toen ik lid was de ondernemingsraad van het UMC Utrecht waar ik acht jaar heb gewerkt. Het is mij toen opgevallen dat de ondernemingsraad echt wat kan betekenen voor niet alleen de werknemers maar ook de organisatie als geheel. Daarom is naar mijn inzien de ondernemingsraad iets voor ons allen. Eén van de zaken waar ik me als lid van de ondernemingsraad op wil gaan richten is dat werknemers met een tijdelijk dienstverband eerder een vast dienstverband krijgen. Razi Quadir

COLOFON COMMISSIE COMMUNICATIE OR SANDRA DE MAESSCHALCK, HENK OLIJHOEK, ESTHER PLOMP, JEROEN RODENBERG, BORIS SLIJPER TEKST HENK OLIJHOEK, BORIS SLIJPER, ESTHER PLOMP, RAZI QUADIR BEELD YVONNE COMPIER VORMGEVING HAAGSBLAUW WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

Cursussen

Voor de Turkse touch Sowieso

Kwestie van doen Cursussen seizoen 2016-2017

De online verkoop start maandag 6 juni om 12 uur Korting voor studenten, medewerkers VU en alumni VU griffioen.vu.nl

Komend seizoen heeft de Griffioen weer een ruim aanbod aan culturele cursussen. Beeldende kunst, dans, muziek, schrijven en theater: je kunt het ook dĂłen in de Griffioen. De vakdocenten brengen hun kennis vol enthousiasme op de deelnemers over. Omdat de groepen niet groot zijn, krijgt iedereen individuele aandacht. In de sectie beeldend is vooral het aanbod op het gebied van fotografie en schilderen/tekenen divers. De danscursussen trekken veel deelnemers. Logisch, want de keuze is groot: van afro-mix tot yoga, van hiphop tot klassiek ballet en van bollywood tot salsa. Wat muziek betreft wordt vooral gezongen, maar je kunt ook gitaar- of percussielessen volgen. Wie ambitie heeft op het podium te staan, kan terecht bij diverse toneelcursussen. Daarnaast zijn er ook nog cursussen massage, visagie, persoonlijke ontwikkeling, schrijven en, nou ja, kijk zelf maar op de website. Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

SOWIESO Tweede Hugo de Grootstraat 44 sowiesoamsterdam.nl Laura Schat, derdejaars oudheidkunde

FOTO Martijn Mulder

Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

CONCEPT Restaurant met Turkse touch, waar je ontspannen kunt borrelen en dineren. SFEER Intiem en semi-chique. Sowieso bestaat uit twee delen, waarvan een is ingericht als een soort lounge. ETEN De kaart is erg uitgebreid. Mijn gezelschap en ik delen een voorgerecht: cacik, een romige yoghurtdip met komkommer en kruiden. We krijgen er heerlijk geroosterd Turks brood bij, maar te weinig voor de hoeveelheid cacik. Gelukkig mogen we die dip op tafel laten staan voor bij het hoofdgerecht: een groenteschotel met patat voor mij en een medium rare biefstuk voor mijn partner. Die schotel is precies wat hij zegt te zijn, maar daardoor weinig verrassend. Ik ben blij met de cacik en de patat ter afwisseling. De biefstuk valt goed in de smaak, maar de garnering is wat mager: blaadje sla, twee aardappeltjes. Als toetje delen we een heerlijke brownie, die is groot genoeg. BEDIENING Persoonlijk en snel. TIP De brownie. AANRADER Ja, maar niet op drukke avonden. PRIJS Vrij duur in verhouding tot de porties: 49,50 euro voor een gedeeld voor- en nagerecht, twee uitgebreide hoofdgerechten en twee drankjes. WAARDERING

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 18 â&#x20AC;&#x201D; 1 juni 2016

ADVALVAS

cultuur Op kamers

De eenkamerwoningen van Uilenstedebewoners zijn hetzelfde. Hun verhalen beslist niet.

Uilensteders 18

“V

orig jaar had ik een bijbaantje als poli-assistent bij de afdeling Maag-, darmen leverziekten van het OLVG-Oost. Er was veel onrust door een komende reorganisatie; een goed onderwerp voor mijn onderzoeksstage. Zo’n eigen onderzoek opzetten is erg leuk en motiverend. Maar eigenlijk was ik er nog niet klaar voor. Ik vond het vooral moeilijk dat ik zo alleen gelaten werd. Als ik twee of drie weken niet kwam, dan viel het niemand op. Voor de interviews zat ik vaak de hele dag op een afdeling te wachten op een rustig moment waarop ik met de verpleegkundigen kon praten. Dat was dan de enige sociale interactie die ik in het ziekenhuis had. Voor de rest zat ik alleen in de medische bibliotheek van het OLVG-West mijn resultaten uit te werken. Daarom ben ik blij dat ik nu tijdelijk voor interviews vaak naar Oost kan. Daar kan ik tenminste rond half 1 binnenkomen en vragen of iemand zin heeft om even mee te gaan lunchen.

ADVALVAS

nr 18 — 1 juni 2016

Matthijs Koks 23 Management, policy-analysis and entrepreneurship in health and life sciences Gele flat Door Floor Bal Foto Peter Valckx

Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Griff

door Merlijn Draisma

nr 18 â&#x20AC;&#x201D; 1 juni 2016

ADVALVAS