Stories

Η παραλία των «Αστεριών» από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Η ιστορία των «Αστεριών» είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Γλυφάδας, καθώς αποτέλεσε πόλο έλξης χιλιάδων παραθεριστών, συντελώντας σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της πόλης και στη μετατροπή της σε “Ριβιέρα της Ανατολής”, απ’ όπου παρήλασαν οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του διεθνούς τζετ σετ, από βασιλείς και πολιτικούς μέχρι επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, αθλητές και άλλες σπουδαίες διασημότητες.

Η ιστορία της πιο διάσημης ελληνικής πλαζ “Πλαζ” από την... αρχαιότητα

Τα μπαιν-μιξτ του Μεσοπολέμου

Η Γλυφάδα, όπως ο Άλιμος και το Ελληνικό, κατοικούνται συνεχόμενα τα τελευταία 6.000 χρόνια. Έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια ανασκαφικής έρευνας της ΚΣΤ’ Εφορίας Αρχαιοτήτων, έχει αποδειχθεί, από τα αρχαία λείψανα και τα διάφορα ευρήματα που ανακαλύφθηκαν, ότι στα Αστέρια της Γλυφάδας έκαναν τα μπάνια τους -εγκατεστημένοι μάλιστα σε μόνιμες κατοικίες-, άνθρωποι της πρωτοελλαδικής εποχής.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1920, η Γλυφάδα είχε συγκινήσει πολλούς για τις όμορφες παραλίες της. Μάλιστα, η τάση της εποχής για τα μπαιν-μιξτ, τα μικτά θαλάσσια λουτρά δηλαδή, για άνδρες και γυναίκες μαζί, έδωσε μια νέα πνοή στις παραλίες της εποχής, αλλά και σε διάφορα κέντρα διασκέδασης.

Η ανακάλυψη έγινε τυχαία το 1998, όταν αποφάσισαν να ανακαινίσουν μερικές από τις “καμπάνες” των «Αστεριών» της Γλυφάδας. Στη διάρκεια των εργασιών, αποκαλύφθηκε ένα νεκροταφείο της 3ης χιλιετίας π.Χ., εργαστήρια της ίδιας εποχής για την επεξεργασία μεταλλεύματος και ένα αρχαίο νεκροταφείο της υστερορωμαϊκής περιόδου. Κοντά στους τάφους μάλιστα βρέθηκε και ένας μεγάλος λάκκος γεμάτος με σπασμένα αγγεία, ο οποίος θεωρείται ότι είχε σχέση με τελετουργίες. Ο οικισμός στον οποίο ανήκε το νεκροταφείο δεν έχει εντοπισθεί, αν και πιστεύεται ότι βρίσκεται σε άλλο σημείο του λόφου.

Την εποχή εκείνη βέβαια, τα μικτά θαλάσσια λουτρά ήταν κάτι εντελώς καινούργιο για την ελληνική πραγματικότητα, καθώς προσέκρουαν στις συνήθειες και τις σεμνοτυφίες της εποχής. Ήταν τότε όμως που άρχισαν τα μπαιν-μιξτ να διαφημίζονται μέσα από τον “Οδηγό λουομένων” της εταιρίας λουτρών Γλυφάδας, προτρέποντας τους Αθηναίους να υπερνικήσουν τις αναστολές τους και να τολμήσουν “να λουστούν άνδρες και γυναίκες σε κοινή θέα” -βεβαίως πάντοτε με τα... κοστούμια μπάνιου! Οι Αθηναίοι των “καλών τάξεων” ήταν εκείνοι που πρώτοι ετόλμησαν κι εφόρμησαν επί “Θιν αλός”, καθιστώντας την αμμουδιά της Γλυφάδας το πλέον κοσμικό θερινό τόπο της Αθήνας. «Τα λουτρά αρρένων και θηλέων απέθαναν. Ζήτω τα μπαιν-μιξτ!». Το 1927 λοιπόν, έτος καθιέρωσης των μικτών μπάνιων στην Αθήνα, η Γλυφάδα, η Βούλα και η Βουλιαγμένη συγκέντρωναν εκατοντάδες λουομένους, οι οποίοι ανέρχονταν σε χιλιάδες τις Κυριακές. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής «Βλέπει κανείς ένα γκρουπ από άνδρες και γυναίκες -νέους όλους- να παίζουν με μια μπάλα φουτ μπολ μέσα στη θάλασσα... Πιο πέρα, μερικοί νέοι και κορίτσια, εκτελούν, χωριστά, αγώνας δρόμου εις την αμμουδιά. Καμμιά φορά παρεκκλίνουν από τον δρόμο τους και κυνηγιούνται μέσα στη θάλασσα...». Στη Γλυφάδα, με την ευκαιρία, δημιουργήθηκε φορέας που εκμεταλλευόταν τις εγκαταστάσεις της παραλίας. Οι εγκαταστάσεις αυτές περιελάμβαναν εστιατόριο και κέντρο διασκέδασης, περίπτερο χορού λουομένων, ηλιοθεραπευτήρια, οικογενειακά ιδιωτικά αναπαυτήρια, θαλάσσια παιχνίδια, αποδυτήρια ανδρών και γυναικών “μετά καλλωπιστηρίου, κουρείου” κ.α. Ο συνδυασμός των εγκαταστάσεων των λουτρών και των φυσικών καλλονών της περιοχής, ήταν ασυναγώνιστος και μετέτρεψαν την λουτρόπολη της Γλυφάδας σε “όνειρο κάθε αβράς λουτροφίλου

1930, λουτρά Γλυφάδας

Αρχαιολογικά ευρήματα στα Αστέρια

Το προσωπικό των μπαιν-μιξτ ξεκουράζεται

10

GLYFADA FREE PRESS • #08

1930, αφετηρία λεωφορείων για τα λουτρά