Article by Dr. Stefanos Gialamas : "From Success to Significance". Economist 2017. (In Greek)

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΗ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ Η ΑΝΑΓΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ “ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ” ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΣΕ “ΣΗΜΑΙΝΟΝΤΑ” Του Δρος Στέφανου Γιαλαμά, Προέδρου ACS Athens (American Community Schools) Όπως δημοσιεύτηκε στην ετήσια έκδοση του Economist «O κόσμος το 2017»

Τα σύγχρονα επιτυχημένα ακαδημαϊκά ιδρύματα πρέπει να εξελιχθούν σε σημαίνοντα πολύ περισσότερο από ποτέ. Αυτά σήμερα κατέχουν ηγετικό ρόλο στην προετοιμασία των νέων ώστε να είναι παραγωγικά μέλη μιας κοινωνίας που μαστίζεται από βία, ανθρώπινη εκμετάλλευση, ανισότητα, και όπου οι αρχές, οι αξίες και τα πιστεύω ολοένα αμφισβητούνται, αλληλοαναιρούνται και καταπατούνται. Έτσι λοιπόν αυτά τα ακαδημαϊκά ιδρύματα θα πρέπει να έχουν ως στόχο τη διάπλαση των νέων ανθρώπων στηριζόμενη σε πανανθρώπινες αξίες και αρχές, με οδηγό το ήθος και την ακεραιότητα, όπως πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες τα είχαν καθορίσει. Να παρέχουν βέλτιστη και ολοκληρωμένη εκπαιδευτική εμπειρία μέσα από ένα πρόγραμμα σπουδών χωρίς τοπικές και εθνικές προκαταλήψεις, στηριζόμενη στην καινοτόμο διδασκαλία και τη μάθηση που ενισχύεται από την τεχνολογία και καθοδηγείται από οικουμενικές αρχές και αξίες. Το λεξικό ορίζει «σημαίνον» κάτι που έχει μεγάλη σπουδαιότητα και σημασία και που κατά συνέπεια αξίζει την προσοχή και το ενδιαφέρον μας, ενώ “επιτυχημένο” είναι κάτι που έχει διακριθεί στο έργο που έχει αναλάβει και στο οποίο έχει αφοσιωθεί. Άρα, επιτυχία είναι η επίτευξη ενός προκαθορισμένου σκοπού ή στόχου. Ο συγγραφέας ορίζει ως «Επιτυχές Ακαδημαϊκό Ίδρυμα» εκείνο που πραγματοποιεί ή εκπληρώνει την αποστολή, το όραμα και τους στόχους του αποδεδειγμένα με μεγάλη επιτυχία. Ως εκ τούτου, η επιτυχία, είναι στενά συνδεδεμένη με τις προδιαγραφές που το ίδιο το ίδρυμα έχει θεμελιώσει. Άρα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα αξιολογούν την επιτυχία τους σε σχέση με τους συγκεκριμένους στόχους που έχουν θέσει. Για παράδειγμα, αν το όραμα και η αποστολή ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος είναι “να προσφέρει μια προσανατολισμένη επαγγελματική εκπαίδευση η οποία έχει σαν στόχο την εύρεση εργασίας για τους αποφοίτους του,” τότε το μέτρο της επιτυχίας θα μπορούσε π.χ. να είναι το ποσοστό των αποφοίτων που βρίσκουν εργασία εντός έξι μηνών από την αποφοίτηση τους. Επίσης ορίζεται από τον συγγραφέα ως «Σημαίνον Ακαδημαϊκό Ίδρυμα» εκείνο που πληροί τις δύο παρακάτω προϋποθέσεις: Πρώτον, είναι αφιερωμένο στην επίτευξη και τη διατήρηση της αριστείας, στο πλαίσιο της διαδικασίας για την εκπλήρωση της αποστολής, του οράματος, των δεσμεύσεων και των στόχων του ιδρύματος, πάντοτε προς όφελος όλων των μαθητών, διδασκόντων, προσωπικού, μελών της διοίκησης και του διοικητικού συμβουλίου, γονέων και αποφοίτων. Δεύτερον, το ίδρυμα υπηρετεί συνεχώς τις ανθρώπινες αξίες. Με άλλα λόγια, ασχολείται με το πώς τα μέλη του ιδρύματος υπηρετούν την κοινωνία προς όφελος όλων των μελών της, ειδικά των λιγότερο προνομιούχων. Υπηρετεί δηλαδή την κοινωνία σε τρία επίπεδα: Στην ανάπτυξη κοινωνικού ενδιαφέροντος, στην προσπάθεια κοινωνικής σύμπλευσης και στη δέσμευση στην κοινωνία.

Το κοινωνικό ενδιαφέρον αναπτύσσεται μέσα από συνεχείς προσπάθειες του ατόμου να κατανοήσει τις κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρύτερη κοινωνία, ειδικά στο περιβάλλον που ανήκει το ακαδημαϊκό ίδρυμα. Οι προσπάθειες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν το ενδιαφέρον όχι μόνο για τους ανθρώπους αλλά και για τα ζώα, το φυσικό περιβάλλον και γενικότερα τον κόσμο. Το κοινωνικό ενδιαφέρον αποτελεί τη φυσιολογική προέκταση ή προβολή του ατόμου στον ευρύτερο χώρο της κοινότητας. Κοινωνική σύμπλευση είναι η προσπάθεια του ατόμου να εφαρμόσει στην πράξη το ενδιαφέρον που έχει καλλιεργήσει για τα κοινωνικά προβλήματα. Γνώση της κοινωνικής κατάστασης είναι το πρώτο βήμα, ανάπτυξη ενδιαφέροντος και πρόθεσης για βελτίωση της κοινωνικής κατάστασης είναι το δεύτερο και η εξεύρεση τρόπων για την ενεργή συμμετοχή προς βελτίωση της κατάστασης είναι το καθοριστικό βήμα για την ανάληψη της ευθύνης ως παράγων για τη λύση του προβλήματος. Κοινωνική δέσμευση είναι η διαδικασία βελτίωσης μιας κατάστασης ή της ζωής ενός ατόμου, κάνοντας αυτήν τη διαδικασία τρόπο σκέψης και ζωής για τους μαθητές. Αναπτύσσεται έτσι μια ενεργητικά θετική νοοτροπία για την πολύπλευρη βελτίωση της κοινωνίας. Ένα ξεχωριστό και πρόσφατο παράδειγμα αυτής της προσφοράς ήταν το πρόγραμμα ενσωμάτωσης κι εκπαίδευσης ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων το καλοκαίρι του 2016 με την ονομασία «Κάνουμε τα παιδιά να χαμογελούν, κρατάμε την ελπίδα ζωντανή». Επρόκειτο για ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα του ACS Athens, στο πλαίσιο του οποίου 15 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα εξετάστηκαν από εθελοντές γιατρούς και συμμετείχαν σε ένα ολιστικό δημιουργικό πρόγραμμα στις εγκαταστάσεις του σχολείου. Με την βοήθεια της ΜΚΟ “Μετάδραση” εντοπίστηκαν και συμμετείχαν τα 15 παιδιά, τα οποία δραστηριοποιήθηκαν δημιουργικά μέσα από το παιχνίδι, τον αθλητισμό (ποδόσφαιρο, τένις, αναρρίχηση τοίχου, κτλ την τέχνη (ζωγραφική, 3D design), και την εκμάθηση Αγγλικών. Εθελοντές μαθητές του ACS Athens ήταν καθημερινά οι συνδετικοί κρίκοι μεταξύ των καθηγητών και των παιδιών. Τέσσερα από αυτά συνεχίζουν και σήμερα κανονικά ως υπότροφοι μαθητές στο ακαδημαϊκό πρόγραμμα του σχολείου. Είναι ξεκάθαρο το συμπέρασμα ότι όλοι επωφελούνται και βελτιώνονται από τα Σημαίνοντα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, που πρέπει καθοδηγούνται από την πεποίθηση ότι «η κοινωνία αλλάζει όχι μόνο από τις διακηρύξεις των αξιών και αρχών που λέμε ότι υπηρετούμε αλλά από το έμπρακτο παράδειγμά μας».