Самоевалуација 2016

ООУ „Герас Цунев“- Просениково, Струмица

Самоевалуација на училиштето за периодот 2014- 2016

Јуни 2016

СОДРЖИНА 1.

Вовед во самоевалуацијата на училиштето .........................................................................................4

2.

Подрачја на вреднување, индикатори, техники и инструменти на самоевалуацијата ...............5

1. Подрачје на вреднување: НАСТАВНИ ПЛАНОВИ И ПРОГРАМИ .......................................................8 1.1.

Организација на наставните планови и програми ................................................................................8

1.2.

Квалитет на наставните планови и програми ..................................................................................... 12

1.3. Воннаставни активности .......................................................................................................................... 14 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО НАСТАВНИ ПЛАНОВИ И ПРОГРАМИ ............... 19 2. Подрачје на вреднување: ПОСТИГАЊА НА УЧЕНИЦИТЕ ................................................................ 21 2.1. Постигнувања на учениците .................................................................................................................... 21 2.2. Задржување / осипување на учениците ................................................................................................. 28 2.3. Повторување на учениците...................................................................................................................... 31 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО ПОСТИГАЊА НА УЧЕНИЦИТЕ ........................... 33 3. Подрачје на вреднување: УЧЕЊЕ И НАСТАВА ................................................................................... 35 3.1. Планирања на наставниците ................................................................................................................... 35 3.2 Наставен процес ........................................................................................................................................ 40 3.3. Искуства на учениците од учењето ......................................................................................................... 48 3.4. Задоволување на потребите на учениците ............................................................................................ 52 3.5. Оценувањето како дел од наставата ...................................................................................................... 56 3.6. Известување за напредокот на учениците ............................................................................................. 59 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО УЧЕЊЕ И НАСТАВА ............................................... 62 4.Подрачје на вреднување ПОДДРШКА НА УЧЕНИЦИТЕ ..................................................................... 64 4.1 Севкупна грижа за учениците ................................................................................................................... 64 4.2 Здравјето и пост-конфликтните трауми ................................................................................................... 69 4.3 Советодавна помош за понатамошното образование на учениците ................................................... 73 4.4 Следење на напредокот ............................................................................................................................ 75 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ НА ПОДРАЧЈЕТО ПОДДРШКА НА УЧЕНИЦИТЕ ............................... 79 5.Подрачје на вреднување УЧИЛИШНА КЛИМА ...................................................................................... 80 5.1. Училишна клима и односи во училиштето ............................................................................................. 80 5.2. Промовирање на постигањата ................................................................................................................ 85 5.3 Еднаквост и правичност ............................................................................................................................ 87 5.4. Партнерски однос со родителите и со локалната и деловната заедница ........................................... 90 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО УЧИЛИШНА КЛИМА ................................................ 93 6.Подрачје на вреднување РЕСУРСИ ......................................................................................................... 94 2

6.1 Сместување и просторни капацитети ...................................................................................................... 94 6.2 Наставни средства и материјали .............................................................................................................. 96 6.3 Обезбедување на потребниот наставен кадар ....................................................................................... 98 6.4 Следење на развојните потреби на наставниот кадар ......................................................................... 106 6.5 Финансиско работење во училиштето ................................................................................................... 112 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО РЕСУРСИ ................................................................ 116 7. Подрачје на вреднување: УПРАВУВАЊЕ, РАКОВОДЕЊЕ И КРЕИРАЊЕ ПОЛИТИКА ........... 118 7.1. Управување и раководење со училиштето .......................................................................................... 118 7.2. Цели и креирање на училишната политика ......................................................................................... 128 7.3. Развојно планирање ............................................................................................................................... 135 РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО УПРАВУВАЊЕ, РАКОВОДЕЊЕ И КРЕИРАЊЕ ПОЛИТИКА ............................................................................................................................................... 146

3

1. Вовед во самоевалуацијата на училиштето Самоевалуацијата на училиштето е процес на систематско и континуирано следење, анализирање и вреднување на оствареното со единствена цел унапредување и обезбедување квалитет во работата на училиштето. Во постапката на самоевалуацијата на училиштето се бара одговор на три клучни прашања: 

Колку е добро нашето училиште?



Како го знаеме тоа?



Што може да направиме да бидеме подобри?

Одговорите на овие прашања мора да се темелат на објективни и релевантни податоци како и на реални увиди во функционирањето на училиштето.

1.1. Цели на самоевалуацијата: -

Структуирање на внатрешен училишен систем за следење, оценување и унапредување на работата;

-

Ефективно и ефикасно раководење на Директорот со училиштето;

-

Вклучување во развојниот процес на училиштето на сите субјекти: директор, наставници, ученици, родители, локалната и деловната заедница и во воспитнообразовниот систем;

-

Обезбедува поголема самостојност, одговорност и иновативност во училиштето;

-

Преземање мерки за поефикасно и поквалитетно учење, а со тоа и постигнување подобри резултати;

-

Детектирање на слабите страни и проблемите со кои се соочува училиштето и нивно надминување;

-

Зголемување на надворешното влијание врз училиштето и сите субјекти вклучени во неговата работа, севкупната образовна политика преку јасна артикулација од потребата за развој на училиштето;

-

Дефинирање и следење на мерливи индикатори и критериуми за вреднување на квалитетот на образовно-воспитниот процес во училиштето;

4

-

Процесот на самоевалуација е комплексен, тој е составен од повеќе фази и активности со примена на различни методи и техники со цел создавање единствени критериуми.

2. Подрачја на вреднување, самоевалуацијата 2.1.

индикатори,

техники

и

инструменти

на

За да се следи квалитетот во севкупната работа на училиштето потребно е да се согледаат условите во кои училиштето работи, процесите кои се одвиваат во него како и резултатите и постигнувањата на училиштето. Врз основа на овие три категории се дефинирани и утврдени подрачјата на вреднување и индикатори за квалитет (табеларен приказ).

Подрачја на вреднување 1. Наставни планови и програми 2. Постигања на учениците 3.Учење и настава

4. Поддршка на учениците

5. Училишна клима и односи во училиштето

Индикатори за квалитет                    

6. Ресурси

    

Реализација на наставните планови и програми Квалитет на наставните планови и програми Воннаставни активности Постигања на учениците Задржување/осипување на учениците Повторување на учениците Планирање на наставниците Наставен процес Искуства на ученицит од учењето Задоволувања на потребите на учениците од наставата Оценување како дел од наставата Известување за напредокот на учениците Севкупна грижа за учениците Здравје Советодавна помош Следење на напредокот Училишна клима и односи во училиштето Промовирање на постигањата Еднаквост и правичност Партнерски однос со родителите, со локалната и деловната заедница Сместување и просторни капацитети Наставни средства и материјали Обезбедување на потребниот наставен кадар Следење на развојните потреби на наставниот кадар Финансиско работење во училиштето 5

  

7. Управување, раководење и креирање политика

2.2.

Техники

и

Управување и раководење со училиштето Цели и креирање на училишната политика Развојно планирање

инструменти

кои

се

користени

во

самоевалуацијата

(табела) ТЕХНИКИ

ИНСТРУМЕНТИ

НАБЉУДУВАЊЕ

СЛЕДЕЊЕ НА СОСТОЈБАТА

АНКЕТИРАЊЕ

АНКЕТИ ПРАШАЛНИЦИ

ИНТЕРВЈУ

РАЗГОВОРИ (ИНДИВИДУАЛНИ И ГРУПНИ)

СКАЛИРАЊЕ

СКАЛИ,ГРАФИЧКИ ( ДЕСКРИПТИВНИ И НУМЕРИЧКИ)

АНАЛИЗА НА ДОКУМЕНТИ, дневник за

ЧЕК ЛИСТИ

работа, извештаи, записници и сл.

2.3.

Нивоа на постигања

Нивоата на постигања содржат јасни и прецизни описи на постигнувањата кај поединечните индикатори во рамките на одредено подрачје на вреднување. Врз основа на меѓународните искуства и индикаторите за квалитет на работата на училиштата изготвен од МОН (Државен просветен инспекторат) во Скопје, 2009 г. вреднувањето на оствареното се врши на четири нивоа и тоа: многу добро, добро, делумно задоволува, не задоволува. Ниво 4 / многу добро - се евалуираат аспекти од работата на училиштето каде преовладуваат јаките страни. Може да постојат мал број слаби страни, меѓутоа тие значително не влијаат на искуството што го имаат учениците во училиштето. Иако многу добро е највисок стандард, сепак тој стандард може да го постигне секое училиште. Тој укажува дека училиштето во тој аспект е добро и не треба да прави позначајни прилагодувања. Сепак, се очекува училиштето да продолжи да 6

го одржува високото ниво на тој аспект и да ги користи сите можности и добри пракси што му се нудат за понатамошно подобрување. Ниво 3 /добро – се евалуираат аспекти од работата на училиштето каде постојат бројни јаки страни. Има слаби страни, но тие ниту поединечно ниту групно немаат значително негативно влијание на искуството што го имаат учениците во училиштето. Евалуацијата добро може да се даде под бројни околности. На пример, учењето и наставата се соодветни и како резултат на тоа искуството на учениците е позитивно, сепак може да се дојде до сознание дека на учениците не им се нуди доволно предизвик. Најчесто овој аспект се карактеризира со јаки страни, но има една или повеќе слаби страни кои влијаат на севкупниот квалитет на искуството што го имаат учениците. Ниво 2 / делумно задоволува – се евалуираат аспекти од работата на училиштето кои имаат некои јаки страни, но имаат и значителни слаби страни кои влијаат на искуството на учениците. Во целина, кога се евалуира со делумно задоволува, тоа значи дека училиштето треба да преземе структурни и навремени активности за подобрување на состојбите. Евалуацијата делумно задоволува може да се даде под бројни околности. Може да постојат јаки страни, но, исто така, и слаби страни кои индивидуално или групно може да го нарушат квалитетот на работата на училиштето. Ниво 1/ не задоволува – Со не задоволува се евалуираат оние аспекти од работата на училиштето кога постојат значајни слаби страни за кои се потребни дополнителни активности од страна на училиштето.Искуството на учениците е загрозено во некои клучни аспекти. Во најголем број на случаи, наставата е оценета

како

раководството подобрување.

незадоволителна во

планирање

и

и

е

потребна

спроведување

дополнителна поддршка на

соодветни

Ова може да вклучува и потреба од подобрување.

од

активности

за

Ова

да

може

вклучува потреба од поддршка од искусни колеги од училиштето или надвор од него.

7

1. Подрачје на вреднување: НАСТАВНИ ПЛАНОВИ И ПРОГРАМИ Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 1.1. Организација на наставните планови и програми 1.2. Квалитет на наставните планови и програми 1.3. Воннаставни активности

1.1.

Организација на наставните планови и програми

1.1.1. Применувани наставни планови и програми 1.1.2. Информираност на родителите и учениците за наставните планови и програми 1.1.3. Прилагодување на наставните програми на децата со посебни образовни потреби 1.1.4. Избор на наставни предмети 1.1.5. Реализација на проширени програми Документи кои се прегледани 1.1.1. Применувани наставни планови и програми - Наставни планови и програми одобрени од МОН - Годишна програма за работа на училиштето - Годишни глобални и тематски планирања на наставниците - Статут на училиштето - Стручни

Добиени информации Во училиштето се применуваат наставни планови и програми кои се во согласност со донесените програмски документи од Министерството за образование и наука. Наставните планови и програми се реализираат во пропишаниот обем. Тие се прилагодени со особеностите на локалната средина. Наставата целосно се организира и реализира согласно наставниот план за деветгодишното основно образование. Училиштето ги нуди и ги реализира само наставните планови и програми изготвени од Бирото за развој на образованието и одобрени од Министерството за образование и наука. При реализацијата на наставните предмети нема отстапувања од наставните програми. Наставните планови и програми доставени од Министерството за образование – Бирото за развој на образованието им се достапни на сите наставници (на веб страната од БРО), а наставниците редовно се запознаваат со измените и дополнувањата на наставниот план доколку ги има пред почетокот на неговата примена. Врз основа на наставните планови и програми, наставниците пред почетокот на секоја учебна година изработуваат годишни и тематскипроцесни планирања по сите наставни предмети (задолжителни и изборни). Мал дел од наставниците изработуваат планирања и за 8

упатства и насоки за операционализација на наставните планови и програми (материјали од обуки за нови наставни програми, прирачници) - Педагошка евиденција и документација (следење на педагогот и директорот, извештаи) - Планирања за дополнителна и додатна настава - Извештаи за реализација на наставата и воннаставните активности - Записници од стручни активи

слободните ученички активности. Истите најдоцна до 15 септември ги предаваат кај директорот на училиштето во електронска форма. При изработката на наставните и други програми наставниците од одделенска настава работат тимски и прават заеднички планирања по одделенија и наставни предмети. Наставниците од предметна настава работат тимски на ниво на стручни активи. Пред почетокот на секоја учебна година, училиштето изработува Годишна програма во која ги планира севкупните активности за реализација на наставните планови и програми како и за реализација на вон-наставните активности. Во Годишната програма се дадени и приоритетни задачи за работа на училиштето кои произлегуваат од долгорочните цели дадени во Планот за развој на училиштето. Годишната програма се разгледува од страна на Наставничкиот совет, Училишниот одбор ја предлага за усвојување на Советот на Општината. Процедурата за донесување на Годишна програма е целосно запазена. Раководителите на паралелки во предметна настава за часот на одделенската заедница и одделенските раководители наставниците од второ до петто одделение работат според програмата „Образование за животни вештини“. Оваа програма во прво одделение се планира и реализира во рамките на редовните предмети. Сите наставници планираат, но согласно потребите се реализира дополнителна и додатна настава во училиштето. Сите наставници вршат интегрирано планирање во своите планирања за настава со содржини од проектот: Интеграција на еколошкото образование во македонскиот образовен систем, наставни содржини кои ги интегрираат како самостојни МИО активности во рамките на Проектот за меѓуетничка интеграција во образованието, а исто така планираат и наставни содржини кои ќе ги реализираат со примена на ИКТ во наставата.

9

1.1.2.

Информираност на родителите и учениците за наставните планови и програми - Педагошка евиденција и документација - Записници од Училишен одбор, Совет на родители и стручните органи на училиштето; - Брошура на училиштето 1.1.3.

Прилагодување на наставните програми на децата со посебни образовни потреби - Стручни упатства и насоки за операционализација на наставните планови и програми - Педагошка евиденција и документација - Програми за работа со ученици со посебни образовни

Училиштето има воспоставено процедури и користи повеќе различни начини да ги информира членовите на Советот на родители, останатите родители, учениците, како и сите други кои бараат информација, за целите на наставните планови и програми што се реализираат. На почетокот на учебната година наставниците ги запознаваат учениците со содржината на наставниот план и програма за тековната учебна година, а родителите на родителските средби и преку Советот на родители одбори се запознаваат со содржините и воспитно-образовните цели кои ќе се реализираат. Информации за наставните планови и програми можат да се најдат и на веб страната на БРО, како и од брошурата за родителите на почетокот од учебната година.

Во училиштето нема прилагодени посебни програми за деца со посебни потреби. Училиштето нема доволно капацитети да ги приспособува наставните програми по сите предмети според можностите на децата со посебни образовни потреби бидејќи нема вработено дефектолог. Во училиштето нема ученици со посебни образовни потреби кои се категоризирани од Комисија за определување на попреченост, меѓутоа останува фактот што во училиштето имаме голем број други ученици кои поспоро напредуваат, а посебна тешкотија при идентификувањето и работата со овие деца претставуваат недоречените законски одредби, кои не ги задолжуваат родителите или училишните служби за задолжително упатување на Комисиско категоризирање за каков вид попреченост станува збор. Наставниците немаат прилагодени наставни програми за работа со учениците кои поспоро и потешко напредуваат во текот на наставните часови и не се забележува индивидуална работа на часовите со овие ученици. Наставниците немаат поддршка за работа со овие ученици од страна на педагогот во училиштето, а што се гледа од дневните подготовки за час кои што ги изработуваат наставниците. Активностите кои се планираат се генерални и се однесуваат за работа со сите ученици подеднакво, без притоа да се издвојат активности кои би се реализирале со ученици кои потешко напредуваат. Во училиштето нема вработено ниту психолог, меѓутоа 10

потреби – програма за работа на дефектологот - Програма за работа на педагогот - Програма за работа на психологот - Записник од извршен надзор од државен просветен инспектор - Дневни подготовки од наставници - Барање согласности за нови вработувања 1.1.4. Избор на наставни предмети - Анкети за, родители и ученици за избор на изборен предмет 1.1.5. Реализација на проширени програми - Закон за основно образование - Годишна програма на училиштето - Анкети за родители

од страна на основачот има ангажирано волонтери дефектолог и психолог. Со ваквите ученици кои потешко и поспоро напредуваат работат дефектологот и психологот кои волонтираат во училиштето на начин што овие ученици изостануваат од редовните часови и со нив се организираат индивидуални часови од страна на дефектологот и психологот. При извршен надзор од страна на државен просветен инспектор воочено е дека училиштето има потреба од изработка на програми за работа со ученици со посебни образовни потреби, при што училиштето има поднесено Барање за програми прилагодени за работа со ученици со посебни образовни потреби до БРО, меѓутоа сеуште немаме добиено одговор. Раководството на училиштето преку општината бара од Министерството за образование и наука согласност за вработување на дефектолог и психолог.

Училиштето целосно ја применува постапката за избор на наставни предмети со доследно почитување на потребите и барањата научениците. Нуди широка понуда на изборни предмети, според наставниот план и спецификите на локалната средина. Изборот на предмети во училиштето се врши со писмено изјаснување, со изјава на родителите на секој ученик. Во мај или јуни се спроведуваат анкети со родителите и учениците каде тие се изјаснуваат кој изборен предмет сакаат да го изучуваат. Наставните предмети од листата на изборни предмети во наставниот план, учениците ги избираат спрема афинитетите. Училиштето организира проширена програма, почитувајќи ги можностите и потребите на учениците во согласност со родителите на учениците. Проширена програма се организира со учениците од прво до трето одделение и се однесува на прифаќање и заштита на учениците еден час пред започнувањето на часовите за редовната настава и еден час по завршувањето на наставата. На родителите им се поделуваат анкетни листови во кои тие се изјаснуваат во врска со опфаќањето на своето дете со проширената програма. Во претходните учебни 2014/2015 и 2015/2016 година по извршената анкета, од страна на родителите немаше пројавено интерес за организирање и реализирање на проширена програма, па затоа истата не се реализира.

11

1.2.

Квалитет на наставните планови и програми

1.2.1. Родова и етничка рамноправност и мултикултурна сензитивност во наставните програми и учебните помагала 1.2.2. Интегрирање на карактеристиките и потребите на локалната средина во наставните програми и наставните помагала 1.2.3. Интегрирање на општите (меѓупредметните) цели на образованието 1.2.4. Влијание на наставниците и родителите врз наставните планови и програми Документи кои се прегледани 1.2.1. Родова и етничка рамноправност и мултикултурна сензитивност во наставните програми и учебните помагала - Годишна програма за работа на училиштето

Добиени информации При реализација на наставните планови и програми постои подеднаква можност за учество на учениците од различна етничка и полова припадност во раководењето, соработката, договарањето, самодовербата и разрешувањето на конфликтите. Родовата и етничката рамноправност и мултикултурна сензитивност е застапена на часовите на одделенската заедница каде што се реализираат наставни содржини од програмата за Образование за животни вештини, а исто така е интегрирана и и во други предмети преку наставни содржини кои се реализираат како дел од самостојните активности во рамките на Проектот за меѓуетничка интеграција во образованието.

- Извештај за реализација на самостојни и заеднички МИО активности - Годишни и тематскопроцесни планирања на наставниците - Дневник на паралелките - Дневни подготовки

12

1.2.2.

Интегрирање на карактеристиките и потребите на локалната средина во наставните програми и наставните помагала - Планирања на часови, активности и проекти 1.2.3. Интегрирање на општите (меѓупредметни) цели на образованието - Годишно и тематскопроцесно планирање на наставата по Образование за животни вештини

Училиштето има изработено стратегија за прилагодување на наставните планови и програми на карактеристиките на локалната средина. Дел од наставниците во своите предмети ја користат оваа стратегија при планирањето на наставните содржини. Постојат добри примери на соодветно интегрирани особености на локалната средина во наставните програми и наставните помагала. (Изработка на проекти на часовите по англиски јазик на тема „Моето место на живеење“, посета на објекти во блиската околина како дел од наставната програма, користење на нагледни средства изработени од материјали од непосредната околина и др.) Училиштето го искористува сето она што може да го понуди локалната средина за успешно остварување на програмските задачи но исто така, тоа придонесува за подигање на културнообразовното ниво на учениците. Во планот и програмата за работа на часовите на оделенската заедница, односно предметот Образование за животни вештини, се планираат наставни содржини во форма на работилници каде што се среќаваат образовни цели како на пример: развивање на самодовербата, иницијативноста, одговорноста, почитувањето на различноста и основните човекови права и јакнење на свеста на учениците за припадност на Република Македонија, потоа содржини од областа на здравственото воспитување кои овозможуваат стекнување на информации за здравјето и негово унапредување и оспособување на учениците за здрав начин на живеење.

13

На состаноци со родители, како и на состаноци на Совет на одделенски и предметни наставници, па и на Наставнички совет се дискутира за реализацијата на наставните планови и програми, при што се напоменува и за нивното влијание врз оптовареноста на учениците. Наставниците имаат можност за модификација на наставните планови и програми преку перманентно стручно усовршување и преку примена на активните методи и техники на учење кои го поттикнуваат критичкото мислење на учениците. Директорот на училиштето врши следење на навременото предавање на планирањата од наставниците, на нивната комплетност, соодветност со Наставните планови и програми и на нивниот квалитет. На наставниците им се даваат забелешки и сугестии во врска со изработените планирања. Не се забележува интерес од страна на родителите за разгледување на наставните планови и програми на состаноците на Совет на родители, па и на родителските средби.

1.2.4.

Влијание на наставниците и родителите врз наставните планови и програми - Записници од состаноци со родители - Записници од Одделенски и Наставнички совет - Планирања на наставниците

1.3. Воннаставни активности 1.3.1 Обем и разновидност на планираните и реализираните воннаставни активности 1.3.2 Опфатеност на учениците со воннаставните активности 1.3.3 Вклученост на учениците во изборот и планирањето на работата во воннаставните активности 1.3.4 Афирмирање на учениците и на училиштето преку воннаставните активности во училиштето и надвор од него Документи кои се прегледани 1.3.1 Обем и разновидност планираните и реализираните воннаставни активности - Годишната програма за работа на училиштето

Добиени информации

Училиштето планира и реализира разновидни воннаставни на активности што ги одразуваат потребите и интересите на учениците и служат за поддршка на нивниот личен, кариерен (професионален) и социјален развој. Согласно капацитетот на училиштето (материјални средства и наставен кадар) се нудат повеќе воннаставни активности и учество на учениците во истите. Подрачјето на воннаставните активност во нашето училиште опфаќа: училишен спорт, секции и слободни ученички активности, ученички натпревари, општествено- хуманитарна работа. Согласно законските прописи, од почетокот на учебната 2014/2015 година, училиштето има основано Училишен спортски клуб, меѓутоа истиот не функционира.

14

- Програми за работа на СУА - План за учество на натпревари, конкурси и други манифестации - Програма за општествено– хуманитарна работа

1.3.2 Опфатеност на учениците со воннаставните активности - Педагошка евиденција и документација

Училиштето ги нуди следните училишни спортови: атлетика, фудбал, одбојка, кошарка, ракомет. Согласно годишната програма за работа, планирани се следните секции и слободни ученички активности: СУА за стекнување на знаење (математичка секција, литературна, јазична, историска, млади географи, физичари, биолози, хемичари, секција на англиски, библиотекарска, новинарска и др.), слободни културно- уметнички активности (библиотекарска секција, литературна секција, новинарска секција, драмска секција, вокалноинструментални состави, рецитаторска, ликовноуметничка, ритмичка), слободно технички активности (фототехничари, иноваторство, сообраќајна техника, бродомоделарство), слободни работно- производствени активности (цвеќари, градинари), слободни спортски активности (мал фудбал, атлетика, ракомет, одбојка). Не се забележува анкетирање на учениците во однос на изборот на учество во секции и слободни ученички активности. Планирано е и организирање на училишни натпревари по одредени наставни предмети, а потоа училиштето овозможува услови за учество на учениците на општински, регионални и државни натпревари, конкурси и други манифестации. Општествено- хуманитарната работа опфаќа активности на учениците во училиштето и во локалната средина. Се состои од уредување на училишниот двор, укажување помош на социјално загрозените другарчиња, учество во собирни акции, организирање на новогодишен и велигденски хепенинг, хуманитарни настани- „Од децата за децата“, активности по повод Денот на училиштето, активно учество во акциите ,,Ден на дрвото”, одбележување на празниците според календарот и други активности од општествено и хуманитарно значење, учество на Струмички карневал. Учениците избираат учество во воннаставните активности, според својот интерес. Подеднакво се вклучени сите ученици, без оглед на родовата, етничката и социјалната припадност. Училиштето обезбедува услови за вклучување на учениците од семејства со низок социо-економски статус во воннаставните активности. Не се прави воопшто разлика за овие ученици при нивното вклучување во воннаставните активности.

- Програми за работа на СУА

15

1.3.3 Вклученост на Учениците се вклучуваат во воннаставните активности според учениците во сопствен избор. Препораката на наставникот е одлучувачка во изборот и изборот на воннаставната активност, како и во планирањето на планирањето на содржината на работата. работата во воннаставните активности - Програми за работа на СУА

1.3.4 Афирмирање на учениците и на училиштето преку воннаставните активности во училиштето и надвор од него - Дипломи, признанија, пофалници од учество на натпревари - Записници од стручни активи

Техники - Анкета со наставници, ученици и родители

Со учество во воннаставните активности, учениците имаат можност за афирмација во манифестации во училиштето и надвор од него, проширување на знаењата, правилно користење на слободното време и социјализација. Учениците учествуваат и постигнуваат резултати на училишни, општински, регионални, и државни натпревари. Постигањата на учениците се промовираат во рамки на училиштето и пошироката локална средина. Учениците учествуваат на ликовни и литературни конкурси, литературни читања, активности и манифестации како што е учеството на Струмички карневал, а исто така и учество на меѓународни карневали во други држави (Р. Србија, Р. Бугарија, Р. Албанија) Добиени информации Од графичкото прикажување за реализацијата на наставните планови и програми 77% од анкетираните ученици се согласуваат со работата на училиштето во врска со првата област за наставните планови и програми, 13% делумно се согласуваат, 10% не се согласуваат . Анкетираните родители 83% се согласуваат, 15% делумно се согласуваат, 2% не се согласуваат. Анкетираните наставници 75% се согласуваат, 22% делумно се согласуваат и 3% не се согласуваат. Во врска со втората област за квалитетот на наставните планови и програми се согласуваат 77% од анкетираните ученици, 20% делумно се согласуваат и 3% не се согласуваат. Анкетираните родители 80% се согласуваат, 17% делумно се согласуваат, а 3% не се согласуваат. Анкетираните наставници 55% се согласуваат, 41% делумно се согласуваат, а 4% не се согласуваат. Во врска со третата област за воннаставните активности се согласуваат 69% од анкетираните ученици, 24% делумно се согласуваат и 7% не се согласуваат. Анкетираните родители 81% се согласуваат, 15% делумно се согласуваат, а 4% не се согласуваат. Анкетираните наставници 78% се согласуваат, 18% делумно се согласуваат, а 4% не се согласуваат.

16

Графичко прикажување на сумираните резултати од анкетите на подрачјето 1.1. Наставни планови и програми

1.2. Квалитет на наставни планови и програми

17

1.3. Воннаставни активности

18

______________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО НАСТАВНИ ПЛАНОВИ И ПРОГРАМИ Клучни јаки страни:  Наставните планови и програми се во согласност со донесените програмски документи од Министерството за образование и наука и истите се реализираат во пропишаниот обем.  Наставата ја реализира соодветен стручен кадар.  Тимска работа при изработка на заеднички планирања на наставните и други програми.  Училиштето редовно ги информира членовите на Советот на родители, другите родители, учениците, за целите на наставните планови и програми што се реализираат.  Учениците слободно и според своите афинитети, заедно со своите родители, избираат кој изборен предмет ќе го изучуваат.  Училиштето нуди можности за организирање на проширена програма  Постојат добри примери на соодветно интегрирани особености на локалната средина во планирањата од наставниците и наставните помагала.  Реализирање на проекти кои промовираат демократски постапки на однесување на учениците.  Постојат добри примери на меѓупредметно интегрирање на целите на наставата.  Училиштето планира и реализира разновидни воннаставни активности  Учениците избираат учество во воннаставните активности според својот интерес. Слаби страни:  Слаб интерес од страна на родителите за разгледување на наставните планови и програми  Потреба од индивидуални програми за ученици со посебни потреби.  Наставниците немаат поддршка за прилагодување на наставни програми за работа со учениците кои поспоро и потешко напредуваат во текот на наставните часови.  Нема интерес од страна на родителите за реализација на проширена програма  Препораката на наставникот е одлучувачка во изборот на воннаставната активност, како и во планирањето на содржината на работата.  Со наставниот план за деветгодишно образование не се предвидени слободни ученички активности.  Училиштето нема вработено дефектолог и психолог.  Нефункционирање на Училишниот спортски клуб

19

Идни активности: приоритетни подрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето.  Градење на систем за избор и вклучување во воннаставни активности од страна на учениците  Прилагодување на наставните содржини согласно индивидуалните способности на учениците во насока на делумно растоварување на учениците.  Покренување иницијатива за изменување и дополнување на наставните планови и програми ______________________________________________________________

20

2. Подрачје на вреднување: ПОСТИГАЊА НА УЧЕНИЦИТЕ Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 2.1. Постигнувања на учениците 2.2. Задржување / осипување на учениците 2.3. Повторување на учениците

2.1. Постигнувања на учениците 2.1.1 Следење на постигањата на учениците од различен пол, етничка припадност, по наставни предмети и по квалификациони периоди 2.1.2 Подобрување на постигањата на учениците од различен пол и етничка припадност 2.1.3 Идентификација на ученици со потешкотии во учењето, на надарените ученици и на учениците со посебни образовни потреби 2.1.4 Подобрување на постигањата на учениците преку редовната и дополнителната/ додатната настава 2.1.5 Следење на постигањата на учениците при премин од еден во друг циклус и од едно во друго ниво на образование Наведете ги сите документи кои се прегледани 2.1.1 Следење на постигањата на учениците од различен пол, етничка припадност, по наставни предмети и по квалификациони периоди

Добиени информации Училиштето ги следи постигањата на учениците и располага со детални податоци за нивните постигања по сите наставни предмети за сите квалификациони периоди во текот на целата учебна година. Се следи општиот успех на учениците во однос на полот по квалификациони периоди, меѓутоа нема податоци за постигања на ученици по етничка припадност. Постигнат успех по предмети на крај од учебната 2015/2016 година: Задолжителни предмети:

М

Ж

Среден успех

Македонски јазик

3,89

4,72

4,37

- Дневник на паралелките

Англиски јазик

3,19

4,12

3,78

Француски јазик

2,29

3,79

3,02

- Евидентни листови за успех и поведение

Германски јазик

2,66

2,76

2,72

Ликовно образование

4,32

4,86

4,70

- Годишна програма за

Музичко образование

4,29

4,74

4,60 21

работа и извештај за работа на училиштето

Физичко и здр. образование

4,12

4,79

4,56

Општество

4,41

4,72

4,61

Математика

3,96

4,57

4,37

Природни науки

3,92

4,56

4,34

Етика

3,37

4,25

3,81

Tехничко образование

4,27

4,76

4,58

Информатика

2,98

3,72

3,37

Физика

2,68

3,42

3,03

Хемија

2,71

3,05

2,87

Биологија

3,24

3,87

3,55

Географија

3,14

3,93

3,55

Историја

2,29

3,56

2,99

Граѓанско образование

3,39

3,93

3,68

Иновации

3,50

4,49

3,93

Работа со компјутер

4,56

4,73

4,66

Запознавање со религиите

3,70

4,12

3,95

Проекти од информатиката

4,17

4,32

4,21

Танци и народни ора

4,50

4,79

4,66

Проекти од лик. уметност

3,41

4,49

3,84

СРЕДЕН УСПЕХ

3,56

4,20

3,77

Изборни предмети:

Во текот на учебната година, податоците за постигањата на учениците уредно се внесени во дневникот на паралелката, евидентните листови на учениците, полугодишните и годишните извештаи.

22

2.1.2 Подобрување на постигањата на учениците од различен пол и етничка припадност -Извештаи од стручна служба -Табеларни прегледи за успехот и поведението на учениците -Разговор со стручна служба - Записници од Наставнички совет и Одделенски совет -Записници од стручни активи

Училиштето располага и со споредбена анализа на успехот во сите учебни години, и се предлагаат мерки за подобрување на состојбите. За постигањата на учениците се дискутира на одделенски и наставнички совети, како и на ниво на активи. Споредба на среден успех на учениците по одделенија на крајот на учебната 2014/2015 и 2015/2016 година ОДДЕЛЕНИЕ IV V Бројчано оценување одделенска настава (IV-V) VI VII VIII IX Предметна настава (VI-IX) СРЕДЕН УСПЕХ IV-IX

4,32 4,40

2015/2016 ГОДИНА 4,32 4,47

4,36

4,40

3,31 3,43 3,44 3,65

3,44 3,61 3,25 3,54

3,54

3,46

3,67

3,77

2014/2015 ГОДИНА

Со цел подобрување на постигањата на учениците, без оглед на полова и етничка припадност, во нашето училиште се врши стручно усовршување на наставниците, примена на новите иновативни наставни форми и методи со цел креирање на интересни часови за учениците како и нивно мотивирање за постигнување на подобри резултати, а и за зголемување на нивото на интеракцијата наставникученик. Се врши интерно и екстерно оценување на постигањата на учениците. Интерното оценување го спроведуваат самите наставници во училиштето и истото се врши описно и бројчано. За учениците од првиот развоен период оценувањето се врши описно, за учениците од вториот развоен период оценувањето се врши комбинирано, а за учениците од третиот развоен период оценувањето се врши бројчано. Екстерното тестирање се спроведува со сите ученици од вториот и третиот развоен период, а додека за учениците од првиот развоен период, како и за следните предмети: техничко образование, музичко образование, ликовно образование и физичко и здравствено образование се врши преку интерна проверка на подготвените досиеа од страна на наставниците кои содржат инструменти за следење на постигањата и изработки од учениците. Екстерното проверување беше спроведено за учениците од четврто до деветто одделение. Од извршеното следење на успехот на учениците и направената 23

2.1.3 Идентификација на ученици со потешкотии во учењето, на надарените ученици и на учениците со посебни образовни потреби -Програма за додатна и дополнителна настава

споредба со општиот успех на крајот од учебната година без оценките добиени од екстерното тестирање и општиот успех на крајот од учебната година со оценките добиени од екстерното тестирање, се доаѓа до заклучок дека кај дел од учениците се забележува намалување на општиот успех. Родителите редовно се известуваат за постигањата на учениците преку родителски состаноци, индивидуални средби, преку евидентни листови за успех и поведение, а од учебната 2011/12 година родителите имаат можност постигањето на учениците да го следат и преку електронскиот дневник. Училиштето има посебно утврдени термини, односно отворени денови за секој наставник за консултација со родителите со цел подобрување на соработката со родителите. Исто така училиштето има и отворен ден за родители. Училиштето има стратегија и делумно презема конкретни активности за подобрување на постигањата на учениците, меѓутоа во поголемиот број случаи недостига поддршката од самите родители на учениците во однос на подобрување на постигањата бидејќи сеуште во голема мера преовладува ситуацијата кога учениците учат за оценка, а не и за добивање знаење и негова практична примена. Во училиштето не постои пропишана процедура на систем за идентификација на ученици со тешкотии во учењето и надарени ученици, како и ученици со посебни образовни потреби. Училиштето треба да го доработува и развива својот систем за идентификација на учениците со тешкотии во учењето и со посебни образовни потреби, Во училиштето нема вработено психолог и дефектолог, а наставниците не добиваат во целост поддршка од страна на педагогот на училиштето при идентификацијата на овие ученици. На барање на раководниот орган, од страна на основачот во училиштето се ангажирани волонтери психолог и дефектолог. Мал дел наставници соработуваат со овој стручен кадар, а согласно тоа, мал е бројот на наставници кои вршат идентификување на ученици со потешкотии во учењето, надарени ученици и ученици со посебни образовни потреби. Идентификацијата во главно се врши преку набљудување и оценување од страна на предметните наставници, потоа преку разговори со одделенските раководители, стручната служба и родителите, но несистематски се следи нивниот напредок.

24

- Дневник на паралелка

Во училиштето се реализира дополнителна и додатна настава но, не по сите предмети и не од страна на сите наставници. Забележани се несогласувања во врска со начинот на реализирање на дополнителна настава. Имено, постојат случаи кога дополнителна настава се реализира со цели паралелки, без оглед на постигањата кои ги покажуваат учениците. Истото се однесува и при идентификување на ученици за додатна настава. Не се забележува подобрување на постигањата на учениците кои имаат потешкотии при совладувањето на материјалот или воопшто во работата, или нивото на подобрување е незначително.

- Евидентни листови за дополнителна и додатна настава 2.1.5 Следење на постигањата на учениците при премин од еден во друг циклус и од едно во друго ниво на образование - Потврди за прием на ученици во средните училишта - Записници од стручни органи во училиштето

Во врска со следењето на постигањата на учениците при премин од еден во друг циклус, не се забележани формални пишани податоци за ваков вид на следење. Промените во постигањата при преминот од еден во друг циклус обично се забележуваат од страна на предметните наставници, кои прават споредба на постигнатиот успех од претходниот циклус, односно на преминот од одделенска во предметна настава. Меѓутоа овие забелешки се даваат усно, на Совети на предметните наставници, а во поретки случаи и на Наставнички совет, во повеќето случаи истите се игнорираат што се гледа од тоа што не се преземаат конкретни активности за надминување на разликите што се јавуваат при таквите ситуации. Во училиштето постои уредна евиденција за преминот на учениците од едно во друго ниво на образование, но не се врши следење на нивните постигнувања во повисокото ниво на образование.

2.1.4 Подобрување на постигањата на учениците преку редовната и дополнителната/ додатната настава

25

Графички приказ на резултатите добиени од анкетите со наставници, ученици и родители 1. Училиштето има инструмент со кои ги следи постигнувањата на учениците по наставни предмети и квалификациони периоди.

2. Училиштето има инструмент со кои ги следи постигнувањата на учениците според различен пол и етничка припадност.

1.

2.

3. Училиштето промовира уверување дека постигнувањата на сите ученици можат да се подобрат.

4. Училиштето планира и презема конкретни активности за постојано подобрување на постигнувањата на учениците од различен пол и етничка припадност.

3.

4.

5. Училиштето има систем за идентификација на ученици кои имаат тешкотии во учењето или се ученици со посебни образовни потреби.

6. Училиштето има стратегија за идентификување на надарени ученици и постојано организира додатна настава за овие ученици.

26

5.

6.

7. Најголем број на наставници од училиштето обезбедуваат поддршка во редовната настава за учениците кои имаат тешкотии во учењето.

8. Училиштето во текот на целата учебна година, по сите предмети, реализира дополнителна настава за учениците кои имаат тешкотии во учењето или се ученици со посебни образовни потреби.

9. Училиштето континуирано ги следи постигнувањата на учениците при премин од еден во друг циклус на образование, како и по завршувањето на основното и средното образование.

10. Во однос на утврдените разлики во постигнувањата на учениците при премин од еден во друг циклус на образование, училиштето презема активности за нивно надминување.

27

2.2. Задржување / осипување на учениците 2.2.1. Редовност во наставата 2.2.2. Осипување на ученици 2.2.3. Премин на ученици од едно во друго училиште Наведете ги сите документи кои се прегледани 2.2.1. Редовност во наставата - Податоци и извештаи од педагогот - Записници од Наставнички совет и Совети на паралелките - Извештаи од раководители на паралелките - Закон за основно образование - Правилник за начинот на изрекување на педагошките мерки - Дневник на паралелките

Добиени информации При уписот на учениците во прво одделение се настојува во однос на реонизацијата учениците да бидат максимално опфатени, за таа цел се преземаат различни активности (испраќање покани и известувања до родителите). Училиштето систематски ја следи редовноста на учениците (според полот, етничка припадност и социјалното потекло) ги анализира причините за отсуство од наставата и навреме превзема конкретни активности што обезбедуваат зголемувања на редовноста. Училиштето и одделенските раководители остваруваат соработка со родителите и локалната самоуправа за да се зголеми редовноста на учениците во наставата. Просекот на неоправдани изостаноци бележи растење во однос на претходните учебни години. Просечниот број на неоправдани изостаноци во 2014/15 изнесува 9,83 а во 2015/16 е 11,13 по ученик. Најчестите причини за неоправданото отсуство од настава на учениците се отсуството од настава повеќе денови и неинформирањето од страна на родителите, што е највоочливо кај учениците од предметна настава. Родителите навремено се информираат за бројот на оправдани и неоправдани отсуства, преку СМС пораки кои ги добиваат неделно преку апликацијата електронски дневник, но и преку индивидуални разговори. Со нив се разговара за причините за отсуство од наставата. Поради зголемениот број на неоправдано отсуство од настава, од второто полугодие во учебната 2013/2014 година донесен е и интерен Правилник за начинот на изрекување педагошки мерки со кој се утврдува бројот на неоправдани изостаноци според кој се изрекува одредена педагошка мерка. За учениците кои имаат повеќе неоправдани изостаноци, според Правилникот за педагошки мерки, се изрекуваат соодветни педагошки мерки. Овој Правилник доследно се применува.

28

2.2.2. Осипување на ученици - Податоци од секретарот и главна книга - Извештаи од раководители на паралелките 2.2.3. Премин на ученици од едно во друго училиште - Податоци од секретарот и главна книга

Училиштето го следи осипувањето и има податоци за опфатот на учениците од реонот. Во споредба со изминатите учебни години бројот на ученици значително се намалува. Во текот на учебната 2015/2016 година од училиштето се отпишале вкупно 8 ученици. Бројот на ученици кои од различни причини го напуштаат училиштето во последниве години расте. Најчеста причина за напуштање на училиштето е поради заминување на привремен престој во странство, а поретко и заради запишување во друго училиште во реонот. При преминувањето од едно во друго училиште училиштето ги почитува и се придржува до законските прописи. За сите ученици кои го напуштаат училиштето и преминуваат во друго училиште, по барање на родител/ старател на ученикот, училиштето издава преведници. За оваа постапка училиштето води уредна евиденција, при што преведниците се заверуваат во Деловодната книга, а овие податоци се евидентираат и во педагошката документација и евиденција.

- Дневник на паралелките Графички приказ на резултатите добиени од анкетите со наставници, ученици и родители 11.

Училиштето има податоци за обемот на ученици од локалната заедница и има осмислени акции за вклучување на сите ученици во наставниот процес.

12. Училиштето систематски ја следи редовноста на учениците, ги анализира причините за отсуство од наставата и презема активности за зголемување на редовноста.

11

12

29

13. Училиштето систематски ја следи редовноста на учениците според полот, етничката припадност и социјалното потекло.

14. Просечниот број на неоправдани отсуства е помал од 5 по ученик и редовноста е поголема во однос на претходните три учебни години.

13

14

15. Училиштето ги анализира причините за напуштање на образованието од страна на ученици и во соработка со родителите и локалната заедница презема конкретни активности за да го намали напуштањето на образованието.

16. Училиштето ја почитува постапката за премин од едно училиште во друго, ги бара и ги доставува значајните информации за извршувањето на трансферот.

15

16

30

2.3. Повторување на учениците 2.3.1 Ученици што не ја завршуваат годината Наведете ги сите Добиени информации документи кои се прегледани 2.3.1 Бројот на ученици кои ја повторуваат годината е незначителен. Ученици што не ја Училиштето презема мерки за напредување на учениците но ги завршуваат запознава родителите со активностите кои ги презема. годината Во училиштето се прават напори за надминување на појавата за повторување на годината од страна на учениците преку заедничка - Записници од соработка со наставниот кадар во училиштето. Во учебната Наставнички совет 2014/15 година 6 ученици не го завршиле одделението, а во учебната 2015/16 7 ученици не го завршиле одделението. И во - Записници од двата случаи, овие ученици не посетувале настава повеќе од 30 стручна служба на денови и се упатени на одделенски испит по сите предмети, училиштето; меѓутоа истите не се појавиле на испит ниту во јунскиот испитен ниту во августовскиот испитен рок.

- Записници од Според тоа, причините за повторување се нередовно следење средби со родители; на наставата, загрозена социјална состојба на родителите, ниско ниво на образование, кое најчесто е неоформено, како и - Анализи на нарушување на воспитната компонента од страна на родителите. успехот; Доколку некој ученик не е задоволен од постигнатиот успех по одделни предмети има право да поднесе приговор, согласно Законот за Основно образование и Статутот на училиштето.

31

Графички приказ на резултатите добиени од анкетите со наставници, ученици и родители 17. Процентот на ученици кои ја завршуваат годината е во постојан пораст.

18. Училиштето ги идентификува и анализира причините за повторувањето на ученици во учебната година.

17

18

19. Училиштето презема навремени мерки за намалување на бројот на ученици кои ја повторуваат годината.

20. Училиштето ги запознава учениците и родителите со политиката за напредување на учениците, активностите кои се преземаат и правото за поднесување на жалба при повторување на учебната година.

19

20

32

21. Училиштето ја практикува примената на ИКТ во секојдневниот наставен процес.

22. Училиштето ја практикува инклузивноста, ги вклучува децата со посебни потреби во секојдневите свои активности.

21

22

______________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО ПОСТИГАЊА НА УЧЕНИЦИТЕ

  

   



Клучни јаки страни: Училиштето ги следи постигањата на учениците и располага со податоци за постигањата на учениците од различен пол по квалификациони периоди; Училиштето располага и со споредбена анализа на успехот во сите учебни години, и се предлагаат мерки за подобрување на состојбите Училиштето систематски ја следи редовноста на учениците (според полот, етничка припадност и социјалното потекло) и превзема конкретни активности што обезбедуваат зголемувања на редовноста (интерен Правилник за начинот на изрекување педагошки мерки). При преминувањето на ученици од едно во друго училиште училиштето ги почитува и се придржува до законските прописи. Родителите навремено се известуваат за постигањата на учениците Училиштето има свои критериуми за оценување на учениците И ги почитува стандардите дадени од БРО; Родителите, според Законот за основно образование на крајот од учебната година, детално се запознаваат со постигањата на учениците и им се овозможува правото на приговор. Бројот на ученици кои ја повторуваат годината е незначителен.

Слаби страни:  Непостоење на податоци за следење на постигањата на учениците од различна етничка припадност по предмети 33

 Намалување на општиот успех кај дел од учениците после екстерното тестирање  Недостига поддршката од самите родители на учениците во однос на подобрување на постигањата бидејќи сеуште во голема мера преовладува ситуацијата кога учениците учат за оценка, а не и за добивање знаење и негова практична примена.  Училиштето треба да го доработува и развива својот систем за идентификација на учениците со тешкотии во учењето и со посебни образовни потреби  Мал е бројот на наставници кои вршат идентификување на ученици со потешкотии во учењето, надарени ученици и ученици со посебни образовни потреби  Несогласувања во врска со начинот на реализирање на дополнителна и додатна настава- се реализира со цели паралелки, без оглед на постигањата кои ги покажуваат учениците.  Нема подобрување на постигањата на учениците кои имаат потешкотии при совладувањето на материјалот или воопшто во работата  Не постои системско следење на постигањата на учениците при премин од еден во друг циклус  Просекот на неоправдани изостаноци бележи растење во однос на претходните учебни години.  Во однос на изминатите учебни години бројот на ученици значително се намалува поради заминување на привремен престој во странство, а поретко и заради запишување во друго училиште во реонот. Идни активности: приоритетни подрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето.  Анализа на врската помеѓу постигањата и неоправданото изостанување како и социјалната положба на учениците  Изградба и воспоставување на систем за идентификација на ученици со посебни образовни потреби, ученици кои потешко напредуваат и надарени ученици  Едукација на наставниците во врска со законските прописи за организирање на дополнителна и додатна настава  Анализа на постигањата на учениците при премин од еден во друг циклус.

______________________________________________________________

34

3. Подрачје на вреднување: УЧЕЊЕ И НАСТАВА Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 3.1 Планирања на наставниците 3.2 Наставен процес 3.3 Искуства на учениците од учењето 3.4 Задоволување на потребите на учениците 3.5 Оценувањето како дел од наставата 3.6 Известување за напредокот на учениците

3.1. Планирања на наставниците 3.1.1 Индивидуални планирања на наставниците 3.1.2 Поддршка и следење на планирањата на наставниците 3.1.3 Размена на искуства и информации при планирањето 3.1.4 Распоред на часови Наведете ги сите документи кои Добиени информации се прегледани 3.1.1 За реализација на наставните планови и програми, наставниците ги Индивидуални прават следните планирања: годишен глобален план, тематски планирања на процесни планирања и дневни подготовки. Мал дел од наставниците наставниците прават и неделни планирања. Исто така наставниците прават - Наставни планови планирања за додатна настава; дополнителна настава; слободни ученички активности, како и планирања за часот на оделенската и програми за осумгодишно и заедница (ОЖВ). На почетокот на секоја учебна година сите деветгодишно наставници имаат изработено и посебни планирања- Преглед за основно користење на ИКТ во наставата каде што се предвидени сите образование наставни единици (30%) кои се реализираат со примена на ИКТ во - Годишна наставата. Поголем дел од наставниците имаат изработено и посебен програма План за реализација на самостојни МИО активности кој ги содржи за работа наставните единици кои се реализираат со имплементирање на Проектот за меѓуетничка интеграција во образованието, како и Годишно - Годишни глобални планови - Тематски процесни планирања - Дневни подготовки

планирање за интеграција на еколошки содржини во наставатаПоврзување со наставната програма како дел од проектот Интеграција на еколошката едукација во македонскиот образовен систем.

Во училиштето, сите наставници имаат изготвени годишни планирања според работниот календар и тематски процесни планирања кои на почетокот од секоја учебна година ги доставуваат до 35

- Записници од состаноците на стручните активи; - Покани за обуки и семинари; - Извештаи за реализирани обуки; - Записник од Наставнички совет

Документи кои се прегледани 3.1.2 Поддршка и следење на планирањата на наставниците - Годишна програма за работа на директорот - Годишна програма за работа на педагогот - Програма за работа на

директорот на училиштето, а потоа до стручната служба, мал дел од наставниците ги доставуваат тематските процесни планирања една до две седмици пред започнување на секоја нова тема. Најголем дел од наставниците редовно пишуваат дневни подготовки за час. Мал дел од наставниците не пишуваат редовно дневни подготовки туку истото го прават непосредно пред најавената посета од страна на директорот и педагогот на училиштето, а и пред најавената посета од страна на просветен инспектор и тоа само за периодот за кој е најавена посетата. Дневните подготовки кои наставниците ги прават секојдневно, ги содржат следните компоненти: наставна целина, наставна единица, тип на часот, цели и задачи, очекувани исходи, потребни ресурси / наставни средства и материјали, оценување на учењето на учениците, методи на работа, форми на работа, фази на часот: вовед, главен дел, завршен дел, согледувања на наставникот од реализацијата на наставната единица. Кај помал дел од наставниците дневните подготовки ја содржат и компонентата домашна работа. Поголем дел од наставниците изработуваат и критериуми за оценување кои се вметнати во тематските процесни планирања, со што на учениците и родителите им се дава до знаење кои цели треба да ги постигнат за соодветна оценка, меѓутоа мал е бројот на наставници кои го користат овој начин со цел да обезбедуваат поголема транспарентност, јасност и доследност во оценувањето на учениците. Стручната служба ги чува планирањата на наставниците во електронска форма за секој наставник. Добиени информации Следењето на планирањата на наставниците го врши стручната служба во училиштето и Директорот на училиштето. Дел од нивните работни обврски е и поддршката што им ја даваат на наставниците за непречено одвивање на воспитно-образовниот процес во училиштето, за што има пропишани приоди и утврдени процедури. Во училиштето постојат посредни и непосредни системи за следење на планирањата на наставници од страна на директорот; стручната служба; државниот просветен инспекторат; советници од БРО. Системот за поддршка и следење на планирањата и реализацијата на наставната програма во училиштето се состои од следното: наставниците на почетокот од учебната година ги доставуваат годишните и тематски планирања кај директорот, па кај стручната служба, односно педагогот на училиштето во електронска форма; дневните подготовки за час кои наставниците треба да ги изработуваат за секој наставен час се достапни на увид од страна на директорот, стручната служба и државниот просветен инспекторат при најавена посета од страна на директорот и педагогот, 36

стручните активи - Записници од состаноци на стручни активи

- Програма за работа на менторот со приправникот

3.1.3 Размена на искуства и информации при планирањето - Записници од состаноци на стручен актив

3.1.4 Распоред на часови - Увид во распоредот на часови - Увид во распоред за дополнителна и додатна

а и во случаи кога има најавена посета од страна на државен просветен инспектор; директорот и стручната служба вршат увид во дневниците на паралелките во текот на учебната година; се вршат посети на наставни часови од стручната служба и директорот при што се користи пропишана процедура која опфаќа инструменти за следење и вреднување на планирањата и подготовките на наставните часови (тип на часот, цели на часот, примена на форми и методи, наставни средства, активности на наставникот (подготвеност на наставникот, насочување на интелектуалните, емоционалните и вољевите активности на учениците), активности на учениците (подготвеност на учениците, креативност на учениците), заклучоци (констатации од реализираниот час, коментар по извршениот разговор со наставникот) после што следуваат консултативни разговори со директорот и стручната служба и сугестии за подобрување на наставата и примена на интерактивни техники и методи како и примена на ИКТ во наставата. Друг вид поддршка која се забележува во училиштето е и воведување во работата на наставниците-почетници од страна на менторите при што се дава целосна помош и поддршка при планирањата и реализацијата на наставните содржини како и во сите други сегменти од работата на наставниците- почетници. Поддршката која училиштето ја дава на наставниците во однос на планирањата се гледа и во обезбедување и овозможување на присуство на семинари за наставниците организирани од БРО и МОН. Искуствата и информациите при планирањето наставниците кои ги разменуваат на ниво на стручниот актив се состојат од: размена на искуства за реализација на наставната програма; консултации во врска со планот за наставни единици кои се реализираат со примена на ИКТ во наставата; размена на искуства и консултации за програмите за работа со ученици кои имаат потешкотии при совладување на материјалот (дополнителна настава); размена на искуства и консултации за програмите за работа со надарени ученици и нивна подготовка за учество на натпревари (додатна настава, слободни ученички активности). Распоредот на часови во предметна настава во изминатите години го изработуваа наставници вработени во училиштето во соработка со наставниците. Поради субјективни причини кои се земаа во предвид при изработката на распоредот, не сите наставници имаа подеднакво можност за организирање на дополнителна, додатна настава, слободни ученички активности, воннаставни активности. Почнувајки од учебната 2013/2014 година, како и наредните учебнии 2014/2015 и 2015/2016 години, распоредот на часови е изработен од страна на наставник, надворешен соработник на училиштето во консултација со директорот на училиштето и наставниците. Поради 37

настава

Техники 3.1.1.Индивидуа лни планирања на наставниците

фактот што од во училиштето веќе се е реализира кабинетска настава, неминовна е потребата да му се дадат одредени насоки на лицето задолжено да го изработи распоредот на часови притоа водејќи сметка за искористеност на просторните капацитети на училиштето, усогласување на распоредот на часови со други училишта во кои наставници од нашето училиште дополнуваат часови, односно од кои доаѓаат наставници кои надополнуваат часови во нашето училиште. Вака изработениот распоред на часови овозможи простор за планирање на додатна, дополнителна, СУА за сите наставници подеднакво. Распоредот на часови во одделенска настава си го изработуваат самите одделенски наставници на ниво на стручен актив. Добиени информации 3.1.1.Индивидуални планирања на наставниците 90% од наставниците се изјасниле дека има утврдени процедури за поддршка и следење на планирањата на наставниците од страна на директорот и стручните служби а 10% од наставниците сметаат дека делумно има процедура за поддршка и следење на планирањата на наставниците.

Анкетни листови за наставници 100% од наставниците се изјасниле дека плановите за реализација на годишните , тематските и оперативните планови ги содржат сите неопходни елементи за успешна реализација на наставата , насоки што се очекува од учениците на научат, очекувани резултати од учењето, начинот на оценување на учениците.

38

100% од наставниците се изјасниле дека планираат кои наставни содржини ќе ги реализираат со ИКТ.

3.1.2. Поддршка и следење на планирањата на наставниците

Анкетни листови за наставници

3.1.3. Размена на искуства и информации при планирањето на наставните програми

Анкетни листови за наставници

3.1.2. Поддршка и следење на планирањата на наставниците 100% од наставниците сметаат дека наодите од следењето на планирањата на наставниците се користат за подобрување на наставниот процес.

3.1.3. Размена на искуства и информации при планирањето на наставните програми

100% од наставниците се изјасниле дека при планирањето на наставата (материјали , интерактивни методи , примена на ИКТ во наставата) разменуваат искуства во рамките на стручниот актив.

80 % од наставниците се изјасниле дека при изработка на плановите за реализација на наставата разменуваат искуства со надворешни сооработници (наставници од други училишта, советници од соодветните предмети,...), а 20% од наставниците се изјасниле дека делумно разменуваат искуства со надворешни сооработници.

39

3.2 Наставен процес 3.2.1 Наставни форми и методи 3.2.2 Избор на задачи, активности и ресурси 3.2.3 Интеракција меѓу наставниците и учениците 3.2.4 Приод на наставникот кон учениците 3.2.5 Следење на наставниот процес Документи кои се прегледани 3.2.1 Наставни форми и методи - Непосреден увид во просториите на училиштето - Пописни листи - Требувања - Дневни подготовки - Инструменти за посета на час од страна на директорот - Записници од состаноци на Совети на одделенските раководители и Совети на раководители на паралелки

Добиени информации Од учебната 2013/2014 година во училиштето се применува кабинетската настава. Сите наставници имаат свои кабинети и имаат на располагање нагледни и наставни средства, помагала, и материјали, 17 кабинети се опремени со функционални компјутери, а за учениците од I до III одделение има на располагање и ученички лаптопи. Во своите дневни планирања предвидуваат примена на повеќе наставни форми и методи за реализација на наставата. Наставниците предвидуваат и примена на ИКТ во наставата, меѓутоа кај поголемиот дел од наставниците се забележува дека примената на ИКТ во наставата се сведува на презентирање на готови информации со користење на Power Point/ Impress презентации, користење на готов видео материјал достапен на Youtube, а додека мал е бројот на наставници кои користат Интернет за истражување од страна на учениците, примена на некои од пакетите за едукација во ЕДУБУНТУ, Toolkids, GCompris, примена на дигитални содржини достапни на Интернет. Од извршениот увид во документацијата за посета на часови од страна на директорот и стручната служба констатирано е дека кај поголем дел од наставниците од одделенска настава сеуште како најзастапена наставна форма е фронталната настава, а додека кај предметна настава е забележана фронтална, индивидуална, групна и работа во парови (тандем). Наставните методи кои се најчесто застапени се монолошки, демонстративен, илустративен, работа со текст или во помали случаи и комбинација на повеќе видови. Наставните форми и методи на работа кои ги користат наставниците за реализирање на наставата не секогаш соодветствуваат со потребите на учениците и нивните стилови на учење. Недостига индивидуализираниот пристап во наставата, кој е потребен при идентификување на образовните потреби на учениците. Поголем дел од наставниците не применуваат наставни форми и методи за развивање на индивидуалните вештини 40

3.2.2 Избор на задачи, активности и ресурси - Дневни подготовки за час - Програми за

на секој ученик. Изборот на ученици кои посетуваат дополнителна, додатна настава и ученици кои учествуваат на натпревари е несоодветен. Констатирано е дека не се врши правилно идентификување на учениците со потешкотии при совладувањето на материјалот (а за кои дополнителната настава е задолжителна), надарени ученици (за кои наставникот организира додатна настава и слободни ученички активности каде што тие треба да се вклучуваат по своја желба). Напротив, дополнителната, па и додатната настава се организираат за цели паралелки во зависност од времето кое наставниците го имаат на располагање. Ваквите ситуации во најголем дел преовладуваат и се забележани во одделенска настава, што не значи дека исклучок од ова е и предметна настава. Несоодветните форми и методи кои наставниците ги применуваат при идентификување на образовните потреби на учениците, а со што се оневозможува и примената на соодветни наставни форми и методи за развивање на индивидуалните вештини на секој ученик, придонесува да во училиштето се појавува проблем при изборот на ученици кои ќе го претставуваат училиштето на натпревари организирани на општинско, регионално и државно ниво. Во последно време се соочуваме со проблем еден ист ученик да биде ангажиран на повеќе натпревари. Со Годишната програма за работа на училиштето, се планира организирање на училишни натпревари по наставни предмети, кои би послужиле како начин за избор на ученици кои ќе го претставуваат училиштето на натпревари. Во текот на учебната 2015/2016 година забалежано е организирање на вакви училишни натпревари со што дел од предметните наставници на овој начин вршат соодветен избор на ученици. Наставниците имаат на располагање доволно ресурси, и истите се користат од страна на голем дел од наставниците. Кај помал дел од наставниците преовладува користење на учебник, тетратка, табла, креда и наставни ливчиња, а кај најголемиот дел од наставниците се забележува користење на компјутер, интернет, ЛЦД проектор, ЦД плеер, музички инструменти, модел на човек, географски и историски карти, глобус. Сите наставници имаат на располагање различни ресурси и приоди за реализација на наставата и тоа одобрени учебници, компјутери, интернет (веб страната на БРО и други веб страни поврзани со образованието), училишна библиотека, цртежи, слики, постери, нагледни и наставни средства и материјали, и истите се искористени од страна на сите наставници. Изборот на задачи и активности наставниците ги планираат и тие се поврзани со работата на учениците на час и се во соогласност со предвидените цели во наставата.

41

дополнителна настава - Програми за додатна настава кои содржат и дополнителна прирачна литература -Увид во дневници за реализирана дополнителна и додатна настава реализација на проекти, учество на натпревари; -Изработени проекти од учениците ; - Изработени постери од ученици на час изложени во кабинетите за настава;

3.2.3 Интеракција меѓу наставниците и учениците - Дневни подготовки - Инструменти од посета на час

Наставниците го имаат на располагање упатството за домашни задачи кое е поставено на web страната на БРО, меѓутоа незначителен е бројот на наставници кои се придржуваат кон истото. Мал број од наставниците ги планираат домашните задачи кои ќе им ги зададат на учениците, а голем дел од наставниците воопшто не практикуваат редовно задавање на домашна работа на учениците. Недостига планирање на домашна работа со избор на задачи и активности со различно ниво на сложеност со кои учениците треба да ги применат своите знаења стекнати за време на часовите. Во планирањата на дополнителна настава преовладуваат содржини кои треба да се разработуваат со учениците кои имаат потешкотии при совладувањето на материјалот, меѓутоа кај поголем дел од наставниците се практикува реализација на дополнителна настава со цела паралелка, а не само со ученици кои потешко напредуваат. Во планирањата на додатна настава преовладуваат содржини и избор на задачи со повиско тежинско ниво, подготвителни задачи за натпревари, збирки и дополнителна стручна литература. Изработените проекти од страна на учениците се сведуваат само на изработка на хамери и ѕидни весници, а поретко се забележува и учениците да изработуваат и свои Power Point презентации. Најголем дел од овие проекти изработени од страна на учениците содржат информации кои учениците ги добиле со пребарување на интернет и користење на готови податоци, а поретко со истражување и обработка на добиените информации. Иако се планира, примената на ИКТ во наставата се забележува кај мал дел од наставниците. Кај поголемиот дел од наставниците кои планираат и применуваат ИКТ во наставата, истата се сведува само на презентација на готови информации со користење на ЛЦД и Power Point, односно користење на готови видео клипови од Youtube. Во поретки случаи, наставниците користат дигитални содржини кои се понудени на интернет, образовни веб портали, како и готови образовни апликации во Edubuntu. За поголема активност и мотивација за учество на учениците во процесот на учење, наставниците планираат користење на разни форми и методи за интеракција со учениците (поставување прашања, водење дискусуии, индивидуална настава, повратни информации и сл.). Само мал дел од наставниците применуваат различни форми и методи на интеракција со учениците со што се трудат да ги поттикнат учениците активно да учествуваат во наставата и тоа: запознавање на учениците со целите на учењето во текот на часот; индивидуална работа; работа во групи; работа во парови, кооперативно учење и истражување; резимирање на знаењата стекнати во текот на часот /очекувани резултати од учењето. Се користат и податоци од Интернет, 42

3.2.4 Приод на наставникот кон учениците

3.2.5 Следење на наставниот процес - Годишна програма за работа на училиштето - Годишна програма за работа на директорот - Инструменти за следење на наставен час

меѓутоа истите се користат само како готови информации, добиени со пребарување, а поретко со истражување и нивно средување во форма на проект, кој потоа го презентираат пред соучениците. Во процесот на поучување и учење се користат различни методи на интеракција со учениците, со цел да се подобри учењето и да се стекнат трајни знаења. На овој начин се гради доверба помеѓу наставниците и учениците. Најчесто применувани методи на интеракција се: поставување прашања, практична активност, оценување и поттикнување на самооценување од страна на учениците. Сепак, очигледна е незаинтересираноста и немотивираноста на учениците за наставата и наставниот процес. Со цел да поттикнат пријатна и стимулативна работна клима во училницата, дел од наставниците даваат јавни пофалби на учениците пред целата паралелка. Сепак преовладуваат и ситуации во кои се критикуваат незаинтересираните и недисциплинираните ученици за време на наставниот час, без притоа да се преземат соодветни мерки и да се изнајдат методи и техники со кои и ваквите ученици би се ангажирале да учествуваат во активностите на часот. Поголем дел од учениците се пасивни, а наставниците работат само со одредени ученици. Наставниците подеднакво се однесуваат кон учениците и не прават разлика помеѓу учениците според нивниот пол, социјално потекло, етничката и религиската припадност и забрануваат таквите стереотипи да ги користат учениците. Поголем дел од наставниците ја почитуваат личноста на ученикот, не им се обраќаат со погрдни и навредливи зборови. Поголем дел од наставниците немаат стереотипи за машки и женски активности и професии и забрануваат таквите стереотипи да ги користат учениците. Исто така, наставниците подеднакво ги испрашуваат и машките, и женските ученици. За следењето и оценувањето на работата на наставниците постои посебно изработена програма- Програма за следењето, оценувањето и вреднувањето на наставниците, која е составен дел од Годишната програма на училиштето. Следењето се состои од: увид во годишните планирања на наставата, тематско- процесните и дневните подготовки; посета на часови; инструмент за набљудување на посетен час, соработка на наставниците со учениците и родителите. Наставниците од предметна и одделенска настава се посетуваат во текот на првото и второто полугодие, од страна на директорот и стручната служба. Добиените информации од следењето на работата на наставниците се користат за подобрување на наставниот процес и тоа преку консултативни и советодавни разговори на релација директор-стручна служба-наставници. Не се забележува организирање на активности на ниво на стручен актив за подобрување на наставниот процес и надминување на негативностите.

43

Техники 3.2.1. Наставни форми и методи

Добиени информации 3.2.1. Наставни форми и методи Примена на интерактивни наставни форми и методи кои се соодветни на потребите на учениците и нивните стилови на учење.

Анкетни листови за наставници

Анкетни листови за родители

Реализација на дел од наставните содржини со примена на ИКТ

Анкетни листови за ученици

Анкетни листови за наставници Анкетни листови за родители Примена на интерактивни методи (прашања, дискусии, работа во групи )

Анкетни листови за од страна на наставниците кои поттикнуваат соработка помеѓу ученици учениците. Анкетни листови за наставници

Анкетни листови за родители Анкетни листови за ученици

44

3.2.2. Избор на задачи, активности и ресурси

3.2.2. Избор на задачи, активности и ресурси

Поттикнување на учениците при усвојувањето на новите наставни содржини да ги користат веќе стекнатите знаења и вештини од соодветниот предмет или други предмети.

Домашни работи кои се поврзани со активностите и наученото за време на часовите.

Примена на различни материјали (учебници, збирки, речници, интернет) во наставата за мотивирање на учениците да учат и поттикнување интерес кон темите што се изучуваат.

45

3.2.3. Интеракција меѓу наставниците и учениците

3.2.3. Интеракција Наставниците ги поттикнуваат учениците активно да учествуваат во меѓу наставниците наставата и нивниот придонес се цени. и учениците Анкетни листови за наставници Анкетни листови за родители

Анкетни листови за ученици

Наставниците во текот на часот даваат јасни инструкции и упатства за работа, учењето во училницата е активно, динамично и има работна атмосфера.

Наставниците се однесуваат со учениците на начин кој промовира взаемно почитување, помош , соработка и разбирање.

3.2.4 Приод на наставниците кон учениците Анкетни листови за наставници Анкетни листови за родители Анкетни листови за 46

ученици

3.2.5. Следење на наставниот процес Анкетни листови за наставници

3.2.5. Следење на наставниот процес Училиштето има пропишани интерактивни процедури за следење на наставниот процес и секој наставник се посетува најмалку два пати во полугодие од страна на директорот или стручната служба.

100% од наставниците се изјаснија дека училиштето има пропишани интерактивни процедури за следење на наставниот процес и секој наставник се посетува најмалку два пати во полугодие од страна на директорот или стручната служба. Наодите од следењето се користат за подобрување на наставниот процес.

100% од наставниците сметаат дека нодите од следењето на наставниот процес се користат за подобрување на наставниот процес.

47

3.3. Искуства на учениците од учењето 3.3.1 Средина за учење 3.3.2 Атмосфера за учење 3.3.3 Поттикнување на учениците за преземање одговорност 3.3.4 Интеракција на учениците меѓу себе и со возрасните во училиштето Документи кои се прегледани 3.3.1 Средина за учење - Ѕидни весници и постери од ученички изработки, домашни задачи, проекти - Дневници на паралелки - Тестови на знаење - Дипломи и признанија за учество и освоени места на натпревари

3.3.2 Атмосфера за учење - Дневни подготовки за час - Инструменти за

Добиени информации Средината за учење во училиштето задоволува. Функционира кабинетска настава за сите наставни предмети. 17 кабинети се опремени со функционални компјутери кои се мрежно поврзани, а за одделенска настава има и ученички лаптопи. Кабинетите се опремени и со наставни и нагледни средства и ресурси кои им се на располагање на наставниците. Благодарение на тоа, на наставниците им се овозможени услови за работа, како и услови за реализација на наставни содржини со примена на ИКТ. Училиштето има и функционална интернет мрежа. Хигиената во кабинетите, ходниците и во главно во внатрешноста на училишниот објект задоволува. Единствено не задоволува нивото на одржување на хигиената во училишниот двор, за што треба да се поработи на свеста на дел од учениците за тоа каде треба да се фрлаат отпадоците од храна и слично, односно да се подигне свеста за чување на природата и околината во која се учи и живее. Трудовите од учениците, кои исто така се еден од факторите кои влијаат на поттикнување на средината за работа, се изложуваат во кабинетите, но исто така и во училишните ходници. Освен ученичките трудови во ходниците се изложуваат и пофалници, дипломи, добиени награди од учество во натпревари. Постигнувањата на учениците се промовираат на свеченостите организирани по повод патрониот празник на училиштето. На крајот од учебната година се врши избор на ученик на генерацијата, за што постои правилник со зацртани критериуми, а кој потоа симболично се наградува во присуство на ученици, наставници и други вработени во училиштето. Не постои родова, социјална или етничка поделба на учениците туку, училишните правила, прописи, критериуми се однесуваат подеднакво за сите ученици. Атмосферата на часовите е делумно мотивирачка. Нивото на мотивирање на учениците самостојно да размислуваат, да поставуваат прашања и да донесуваат заклучоци од она што го учат делумно задоволува. Мал дел од наставниците настојуваат да ги вклучат сите ученици во процесот на учење според нивните способности преку разни задолженија што ги добиваат во процесот на наставата и вон наставата: задачи и истражувачки проекти, 48

следење на час - Дневници на паралелки

- Записници од родителски средби 3.3.3 Поттикнување на учениците за преземање одговорност - Дневници на паралелката - Годишна програма за работа на училиштето

3.3.4 Интеракција на учениците меѓу себе и со возрасните во училиштето - Непосреден увид - Извештај од реализирани МИО активности - Дневници на паралелката

активна настава, учество на конкурси и натпревари и други активности. Кај дел наставници се забележува недостиг од мотивирање и активно вклучување во наставата на пасивните ученици. Иако во своите планирања наставниците предвидуваат примена на современи наставни форми и методи на работа, во повеќето случаи се забележува дека учењето не претставува состојба во која ученикот ќе учи за знаење и за примена на наученото, туку преовладува учењето за оценка. Најголем дел од учениците се мотивирани од оценката, а не од збогатување на сопствените знаења. Учениците се поттикнуваат да преземаат одговорност и заеднички да ги решаваат проблемите, на ниво на одделенска заедница, која се конституира на почетокот од секоја учебна година, на ниво на ученичката заедница, или заедно со одделенскиот раководител односно раководителот на паралелка, а по потреба се консултираат со педагогот и директорот. На часовите на одделенската заедница се реализираат работилници на кои се обработуваат теми поврзани со секојдневието на учениците и се однесуваат на проблемите од нивното секојдневие. На учениците им се дава можност самостојно да размислуваат и да го најдат најдобриот начин за доаѓање до решение кое е прифатливо за сите. Што се однесува до ученичката заедница, училиштето има изготвено План за работа на ученичката заедница. Секоја учебна година истата се конституира во текот на месец декември. Учениците се поттикнуваат да преземаат одговорност и преку дежурствата со што се задолжуваат да се грижат за одржување на редот и хигиената во и надвор од училишниот објект. Се поттикнуваат и на одговорност за грижа за училишниот инвентар, учество во акции кои ги организира училиштето како на пример чистење на училишниот двор и училишните простории. Исто така учениците имаат одговорност којашто секој наставник ја поттикнува кај нив уште со самото доаѓање во училиште, за процесот на учење и нивните одговорности во тој процес како на пример после секоја завршена наставна содржина, домашна задача, подготовка за проект, учество на натпревари и приредби, учество на карневал и други активности со кои се промовира училиштето. Постојат интеракциски односи на учениците меѓу себе и со возрасните во училиштето. Училиштето, низ организирани форми на поттикнување, мотивирање, овозможува солидна соработка меѓу самите ученици без никаква родова поделеност и меѓу возрасните во училиштето. Учениците заеднички работат на различни проекти, во и надвор од наставата во групи со различен состав и големина. Организирани форми на поттикнување, мотивирање, остварување соработка меѓу учениците и наставниците, училиштето има за време на Денот на екологијата, Денот на дрвото, Денот на училиштето, Денот на жената, хуманитарни акции, како што е на пример манифестацијата „Од децата за децата“, еднодневни излети и повеќедневни екскурзии, учество на Струмички карневал, патување и учество на меѓународни карневали надвор од државата (Србија, Бугарија, Албанија), организирана посета на фестивалот „Златно славејче“ со учениците од одделенска настава и настава во природа со учениците од V одделение, посета на Саем на книгата со учениците од предметна настава.

49

Училиштето е вклучено во Проектот за меѓуетничка интеграција во образованието, при што се реализираат самостојни активности во училиштето, а исто така се реализираше и заедничка активност со партнер училиштето ОУ „Петар Здравковски- Пенко“ од Скопје. Со тоа се поттикнува соработката, толеранцијата, развивање на свеста за почитување на разликите и негување на сличностите. Преку организирање на активности како во рамките на наставата, така и надвор од неа, училиштето ги поттикнува учениците на креирање позитивни ставови и културно однесување како спрема своите врсници така и спрема возрасните вработени во училиштето. Сепак, и покрај залагањето од страна на училиштето, од овој процес на интеракција изостануваат родителите. Поради нивната презафатеност со домашни обврски, редовноста на родителските состаноци делумно задоволува. Родителите ретко присуствуваат и на индивидуалните состаноци кои се организираат од страна на одделенските раководители и раководителите на паралелка, а се со цел советодавна помош во врска со образовните потреби на учениците, односно нивните деца. За таа цел од учебната 2014/2015 година во училиштето се воведе отворен ден за родители со цел зголемување на соработката на релација училиште-родители-ученици.

Техники 3.3.1. Средина на учење

Анкетни листови за ученици

Анкетни листови за родители

Кои информации се собрани?

3.3.1. Средина на учење Учениците ја доживуваат училницата како стимулирачка и мотивирачка средина која поттикнува интерес за учење.

90% од учениците ја доживуваат училницата како стимулирачка и мотивирачка средина која поттикнува интерес за учење; 10% од учениците не ја доживуваат училницата како мотивирачка средина која поттикнува интерес за учење.

Анкетни листови за наставници

50

Изработените трудови од страна на учениците се изложуваат на видно и соодветно место во училница или во училиштето.

3.3.2. Атмосфера за учење Најголем број од наставниците ги охрабруваат учениците самостојно да мислат, да поставуваат прашања и да изведуваат заклучоци за она што го учат.

3.3.2. Атмосфера за учење

Анкетни листови за ученици

Анкетни листови за родители

Анкетни листови за наставници

Учениците голем дел од активностите во училиштето ги сметаат за интересни и пријатни.

51

3.3.4. Интеракција 3.3.4. Интеракција на учениците меѓусебе и со возрасните во на учениците училиштето меѓусебе и со Учениците и наставниците заеднички работат на различни проекти во возрасните во и надвор од училиштето училиштето

Анкетни листови за ученици Анкетни листови за родители Анкетни листови за ученици

3.4. Задоволување на потребите на учениците 3.4.1. Идентификување на образовните потреби на учениците 3.4.2. Почитување на различните потреби на учениците во наставата Документи кои се Добиени информации прегледани 3.4.1. Дел од наставниот кадар и стручната служба ги идентификуваат Идентификување образовните потреби на учениците, како и пречките во процесот на на образовните учење на секој ученик и преземаат активности. потреби на Се превземаат мал број на активности за исполнување на учениците образовните потреби и отстранување на пречките.

-наставни програми Образовните потреби се идентификуваат според постигнатите резултати по одреден предмет, активност на час, интересот на -листи од изборни одредени ученици во одредени области и сл. предмети За своите образовни потреби, мал дел од учениците разговараат -листи од проектни со одделенскиот раководител на одделенските часови, а активности наставниците разговараат на одделенскиот совет, на Наставничките совети и на Совет на родители.

-програми за Поголем дел од наставниците водат грижа за образовните потреби дополнителна на секој ученик преку организирање и реализирање: редовна настава настава, дополнителна настава (за послабите ученици), додатна -програми за настава, СУА (за учениците кои покажуваат осoбен интерес), додатна настава индивидуални разговори за разни теми, разговори од лична природа.

52

-увид во евиденција на стручна служба -одделенски дневници -анкети за изборни предмети -Годишна програма на училиштето -Извештај од секции - Годишна програма за работа на директор и педагог

-Годишен извештај за работата на училиштето

3.4.2. Почитување на различните потреби на учениците во наставата -Дневник (одржана дополнителна и додатна настава ) -наставни програми -листи од изборни предмети -програми за дополнителна и додатна настава

За поефикасно решавање на проблемите со учењето на учениците се водат индивидуални разговори со родителите. Стручната служба на училиштето делумно ги идентификува образовните потреби на учениците преку примена на техники, тестирања, со разговори со наставниците, ученици и родители. Стручната служба во мал дел им помага на наставниците во идентификување, отстранување и остварување на образовните потреби на учениците со разговори, стручна литература, насоки за приод кон учениците, место на седење и тутор-ученик, обработка на теми за стручен актив и за соработка во планирањата. Образовните потреби на учениците со потешкотии во учењето и пречки во развој не се дефинираат преку изработка на индивидуални образовни планирања и определување на нивоа на знаења, според способностите и афинитетите на учениците. Во изминатите две учебни години дел од наставниците поминаа различни обуки за унапредување на образовниот процес и со тоа го продолжија своето стручно усовршување во функција на подобро исполнување на образовните потреби на учениците. Реализација на анкети и прашалници со понудени листи од изборни предмети и проектни активности. Дел од наставниците во процесот на поучување користат различни методи и техники со цел да им се даде можност на учениците со различни стилови на учење да го постигнат својот максимум. Поголем дел од наставниците реализираат дополнителна настава за учениците со потешкотии при усвојувањето на материјалот или со направени пропусти. Поголем дел од наставниците имаат толерантен однос кон ученици со потешкотии во комуникацијата. Дел од наставниците реализираат додатна настава за надарени ученици. Поголем дел од наставниците ги мотивирраат и охрабруваат учениците за учество на натпревари. Во училиштето во целост се спроведуваат прашалници со понудени листи од изборни предмети.

53

Техники

Добиени информации

3.4.1. Идентификување на образовните потреби на учениците

3.4.1. Идентификување на образовните потреби на учениците Училиштето навремено ги идентификува сите пречки (немање работна атмосфера, несоодветна проверка на знаењето, неразбирливо предавање) во процесот на учење и превзема активности за нивно отстранување.

- 100% од наставниците сметаат дека училиштето навремено ги идентификува сите пречки (немање работна атмосфера,немање учебници, несоодветна Анкетни листови проверка на за наставници знаењето, неразбирливо предавање) и презема активности за нивно Анкетни листови отстранување. за родители - -80% од родителите се изјасниле дека училиштето навремено ги идентификува сите пречки (немање работна атмосфера, немање на учебници, несоодветна проверка на знаењето, неразбирливо предавање) и презема активности за нивно отстранување , 20 % од родителите сметаат дека училиштето делумно ги идентификува пречките и презема активности.

3.4.2. Почитување на различните потреби на учениците

3.4.2. Почитување на различните потреби на учениците Наставниците им помагаат на учениците кои потешкотии при совладување на материјалот охрабруваат да посетуваат дополнителна настава.

имаат и ги

Анкетни листови за наставници

54

Анкетни листови за родители

Наставниците ги поттикнуваат талентираните ученици да користат дополнителна литература, да посетуваат додатна настава и да учествуваат на регионални и државни натпревари.

Анкетни листови за ученици

Во анкетите на наставниците како дел од активностите кои се преземаат се наведени дополнителна настава, разговори со ученици, трпеливост при одговорите на послабите ученици. Примена на различни техники за да ги моривираат учениците и да го постигнат својот максимум. За надарените ученици е наведена додатната настава и учество на натпревари (општински, регионални, државни и меѓународни) и проекти.

55

3.5. Оценувањето како дел од наставата 3.5.1. Училишна политика за оценување 3.5.2. Методи и форми на оценување 3.5.3. Користење на информациите од оценувањето во наставата Документи кои се прегледани

Добиени информации

Училиштето ги применува законските прописи што го регулираат оценувањето на училиштето. Во училиштето редовните и изборните наставни предмети се оценуваат описно и со оценки од недоволен (1) до одличен (5). Поведението на учениците се - Годишна оценува како: примерно, добро и незадоволително. програма за Дел од учениците и родителите се запознаваат со стандардите работа на и критерумите за оценување на родителските средби, кои се училиштето реализираат на почетокот на учебната година, како и за секоја -Записници од добиена оцена на индивидуалните средби со родителите; наставнички совет Кај поголем дел од наставниците оценувањето е континуирано, -Записници од јавно и оценката е образложена на секој ученик со факти и состаноците на сугестии како ученикот да го подобри својот успех; стручните активи Дел од наставниците се стремат кон усогласување на (усогласување на критериумите за оценувањето на квантумот знаења на учениците критериумите на почитувајќи ги критериумите и стандардите за оценување на веб оценување); страната на БРО. Поголем дел од наставниците користат различни форми и методи 3.5.2 Методи и за оценување со цел учениците да го постигнат својот максимум: форми на оценување -усни одговори, наставни ливчиња, листи за аналитичко - Критериуми и оценување и самооценување, чек листи, стандардизирани тестови стандарди за и писмени работи (со повеќе тежински нивоа), домашни работи, оценување изработка на проекти, активност и ангажираност во текот на часот.

- Педагошка -Помал број ученици се вклучуваат во оценувањето (преку евиденција и самооценување, меѓусебно оценување, градење критериуми, документација водење портфолија и сл.).

- Дневници Учениците за своите постигања од наставниците добиваат усни и - Увид во тестовите писмени повратни информации со кои им се укажува на и писмените позитивните страни на нивното учење, но и на слабостите и работи начините како да ги надминат истите.

3.5.1. Училишна политика за оценување

56

3.5.3. Користење на информациите од оценувањето во наставата -Примери на оценети ученички трудови.

- Статистики за постигнатиот успех и поведение на крајот од првото полугодие и на учебната година; -Резултати од Екстерно Техники 3.5 Оценувањето како дел од наставата

Помал дел од наставниците ги користат информациите добиени од оценувањето за: - Евалуација и подобрување на планирањето и спроведувањето на наставата - Дефинирање на идни активности што ќе ги применуваат при реализација на наставата - Разгледување на приодите на оценување на квантумот знаења на учениците

Добиени информации Знаењата стекнати во текот на часот им овозможуваат на учениците да одговорат на барањата на наставниците (домашни работи, усни одговори, писмени работи, истажувања и проекти).

Анкетни листови за наставници Анкетни листови за родители

-90% од учениците се изјасниле дека знаењата стекнати во текот на часот им овозможуваат да одговорат на барањата на Анкетни листови за наставниците (домашни работи, усни одговори, писмени ученици работи,истражувања и проекти); -10% од учениците се изјасниле дека знаењата стекнати во текот на часот делумно им овозможуваат да одговорат на барањата на наставниците.

57

Наставниците користат различни методи и инструменти за оценување и континуирано го следат напредокот на учениците во учењето.

Во текот на наставниот процес наставниците им даваат повратна информација на учениците за нивната работа , напредок и постигнувања.

Наставниците ги користат информациите од оценувањето за до го подобрат планирањето и спроведувањето на наставата.

-100% од наставниците се изјасниле дека ги користат информациите добиени од оценувањето за да го евалуираат и подобрат планирањето и спроведувањето на наставата.

58

3.6. Известување за напредокот на учениците 3.6.1. Известување на родителите за напредокот на учениците Документи кои се прегледани

3.6. Известување за напредокот на учениците -Увид во педагошка евиденција и документација -Евиденција на наставниците за остварени средби со родители - Записници од родителски средби -Записници од состаноци на родителите претставници на родителските одбори -Електронски дневник -Увид во педагошката евиденција и документација

Добиени информации

Училиштето има утврден однос за известување на родителите за напредокот на учениците и тоа: - Редовно прибирање информации за напредокот и постигањата на учениците и давање транспарентна и конкретна повратна информација на родителите и учениците за оценката; - Препораки за подобрување на постигањата и успехот на ученикот; - Препораки за посетување на дополнителна настава за учениците кои имаат потешкотии при совладување на материјалот; - Редовни и вонредни родителски средби и индивидуални средби со родителите, кои се добро организирани и на кои јасно се пренесуваат информациите. Редовните родителски средби се одржуваат по однапред утврден ред, и на нив родителите се запознаваат со општиот успех на учениците, дисциплината и однесувањето на учениците како и информации на родителите во врска со тековни прашања; - Родителите добиваат пишани извештаи и евидентни листови со информации и детали за напредокот на нивното дете по секој наставен предмет, вклучувајќи информации за личниот и социјалниот развој на детето; - Електронската евиденција на постигањата на учениците (електронски дневник), уредно беше водена од сите наставници. Известувањето на родителите по електронски пат функционира само делумно, во главно поради тоа што дел од родителите не користат електронска пошта или немаат редовен пристап до компјутер и интернет.

- Педагошко-психолошка служба, која е подготвена во секој момент за соработка како со родителите, така и со учениците.

59

Техники 3.6. Известување за напредокот на учениците

Анкетни листови за наставници

Добиени информации Наставниците се секогаш достапни за разговор со родителот во своите приемни денови .

-80% од родителите се изјасниле дека наставниците се секогаш достапни за разговор за време на своите приемни денови; -20% од родителите се изјасниле дека наставниците делумно се достапни за разговор за време на своите приемни денови.

Анкетни листови за Родителските средби се добро организирани , корисни и родители класните раководители јасно ги пренесуваат информациите.

-70% од родителите се изјасниле дека родителските средби се добро организирани, корисни и класните раководители јасно ги пренесуваат информациите; -20% од родителите делумно се согласуваат во однос на ова прашање.

-10% од родителите негативно се изјасниле по ова прашање.

3.6 Известување за напредокот на учениците

Класниот раководител редовно ги информира родителите со евидентен лист за напредокот на нивното дете по секој наставен предмет ,вклучувајќи информации и за личниот и социјалниот развој на детето.

60

Наставниците даваат конкретна повратна информација на родителите за постигнувањата на ученикот, начинот и критериумите на оценување како и препораки како детето да го постигне својот максимум.

Родителите редовно го користат Анкетни листови електронскиот за наставници дневник за да се информираат за успехот и Анкетни листови за поведението на своето дете. родители

61

________________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО УЧЕЊЕ И НАСТАВА Клучни јаки страни:  Наставниците ги имаат сите планирања за задолжителна, дополнителна и додатна настава со интегрирани содржини за реализација на ИКТ, МИО активности, еколошка едукација и критериуми за оценување  Постоење на систем за следење на планирањата на наставниците- Програма за следењето, оценувањето и вреднувањето на наставниците  Поддршка за професионален развој од страна на училиштето  Поддршка на наставниците-приправници  Распоред на часови за предметна настава е прилагоден на кабинетската настава  Планирање на разновидни современи наставни форми и методи  Опременост со ресурси и ИКТ опрема за непречено реализирање на современа настава  Кабинетската настава- можност за креирање на мотивирачка средина за работа и учење  Планирање на разновидни форми и методи за интеракција меѓу наставниците и учениците  Подеднаков третман на сите ученици без оглед на полова, етничка, религиска припадност и социјално потекло  Подобрени услови за работа и обезбедување на потребни ресурси за осовременување на наставниот процес - подобрување на инфраструктурата и набавка на потребните наставни и нагледни средства за потребите на наставниот процес од страна на раководниот кадар  Одржување на хигиената во училишниот објект  Јавно промовирање на постигнатиот успех на сите ученици  Организирање активности за поттикнување на чувство на одговорност кај учениците  Родителските средби се добро организирани, корисни и одделенските раководители/ раководители на паралелки јасно ги пренесуваат информациите преку евидентен лист за напредокот на учениците, вклучувајќи информации и за личниот и социјалниот развој на детето.  Идентификација на образовните потреби на учениците вршат самите наставници во процесот на наставата преку секојдневно следење на учениците, нивните постигања, активности, решавање на задачи и проблеми поврзани со наставната содржина која се изучува.  Училиштето ги применува законските прописи што го регулираат оценувањето на учениците.  Оценувањето е праведно, транспарентно и скоро секогаш проследено со образложение и дискусија од страна на наставникот и ученикот, што во голема мера им помага на учениците да ги подобрат своите постигања.

62

 Наставниците користат различни методи и форми на оценување. Слаби страни  Нередовно пишување на дневни подготовки од страна на некои наставници  Недоволна реализација на настава со ИКТ  Неправилно идентификување на ученици за дополнителна и додатна настава особено во одделенска настава  Недостига планирање на домашна работа со избор на задачи и активности со различно ниво на сложеност со кои учениците треба да ги применат своите знаења стекнати за време на часовите.  Несоодветна примена на ИКТ во наставата преку презентирање на готови информации, без можност за истражување и критичко размислување (се сведува главно на Power Point презентации и видео клипови од YouTube)  Недоволна грижа за хигиената во училишниот двор од страна на учениците  Преовладува состојбата на учење за оценка наместо за стекнување и примена на знаењето  Родителите малку го користат електронскиот дневник за да се информираат за успехот и поведението на своето дете  На отворените денови и родителските средби доаѓаат повеќе родителите на учениците што покажуваат повисоки постигнувања и неодговорност на мал дел родители во смисла на игнорирање на повикувањата од страна на наставниците и стручната служба.  Наставниците делумно користат различни техники за воочување и откривање на образовните потреби на учениците и не им ја обезбедуват потребната помош на учениците да учествуваат во активности на часот со цел овозможување секој да учи според стилот на учење кој најмногу му одговара со што ќе ги мотивираат учениците да учат и да го постигнат својот максимум. Идни активности: приоритетни подрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето.  Градење на систем за правилно идентификување на ученици за дополнителна и додатна настава и надарени ученици кои ќе го претставуваат училиштето на натпревари по различни предмети  Градење систем за идентификување на образовните потреби на учениците од страна на наставниците  Примена на упатството за домашна работа пропишано од МОН и БРО  Зголемување на свеста на учениците за одржување на хигиената во училишниот двор  Примена на техники за самооценување кај учениците со цел развивање на свеста кај учениците и родителите за начинот на вреднување на нивото на стекнатото знаење

63

4.Подрачје на вреднување ПОДДРШКА НА УЧЕНИЦИТЕ Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 4.1 Севкупна грижа за учениците 4.2 Здравјето и пост-конфликтните трауми 4.3 Советодавна помош за понатамошното образование на учениците 4.4 Следење на напредокот

4.1 Севкупна грижа за учениците 4.1.1. Заштита од физички повреди и елементарни непогоди 4.1.2. Превенција од насилство 4.1.3. Заштита од пушење, алкохол и дрога 4.1.4. Квалитет на достапна храна 4.1.5. Поддршка на учениците со телесни пречки во развојот 4.1.6.Грижа за ученици од социјално загрозени семејства Наведете ги сите документи кои се прегледани.

4.1.1. Заштита од физички повреди и елементарни непогоди - Дневник на паралелката - Главна книга - Годишен извештај - План за заштита и спасување од природни непогоди, епидемии, епифитотии и др.несреќи (бр. 02-234/2 од 29.09.2010 г.)

- План за евакуација на

Добиени информации Со самото доаѓање на учениците во училиштето одделенскиот раководител, предметните наставници, административната служба ја преземаат грижата за секој ученик подеднакво без разлика на полот и етничката припадност. Сите наставници се трудат да воспостават подеднаков визуелен контакт и да посветат подеднакво внимание на машките и женските ученици во зависност од возраста, без оглед дали седат напред или назад во училницата. Училиштето се грижи за заштитата на учениците со почитување на стандардите, нормативите и други прописи кои ја уредуваат сигурноста при работа. Училиштето има одговорност да ги штити учениците од вознемирување, мачење, угнетување, дискриминација, од намерно понижување на други ученици, работници во училиштето или други лица кои доаѓаат во училишниот простор. Училишниот простор е безбеден за изведување на настава. Постојат пропишани мерки за безбедност на учениците во текот на наставата во училишната зграда и училишниот двор, а исто така и правила за постапување во случај на елементарни незгоди и пожар.

64

ученици и вработени во случај на елементарни непогоди - Распоред на дежурства на наставници - Закон за основно образование - извршен увид кај правник - Увид во просторните капацитети - разговор со Директорот на училиштето - Записник од индивидуални разговори со учениците 4.1.2. Превенција од насилство - Правилник за изрекување на педагошки мерки - Кодекс за однесување на ученици, вработени, родители - Куќен ред на училиштето - Програма за работа со ученици со посебни образовни потребипрограма на дефектологот

Во нашето училиште вработените не се обучени за употреба на ПП апарати од стручно лице, но се изведуваат симулации за заштита од елементарни незгоди. Инфраструктурата во училиштето (инвентарот, скалите, подовите, покривот, прозорците, струјните места, дворот, итн.) се безбедни и не претставуваат потенцијална опасност од повреди на учениците (доколку во текот на годината инцидентно се појават проблеми тогаш тие се решаваат тековно). За да се заштитат учениците од физички повреди постојано им се укажува како да се однесуваат кон потенцијално опасните места, но во училиштето не постојат документи во пишана форма туку укажувањето се врши усно. Во училиштето има вработени кои поседуваат вештини за давање прва помош на ученици во случај на несреќни случаи и има наставници кои посетувале обуки за прва помош. Дежурните наставници за време на одморите меѓу часовите водат грижа за безбедноста на учениците. Училиштето има изготвено Кодекс на однесување на наставници, ученици и родители. Кодексот е истакнат на видно место во училиштето каде што може секој да го прочита, а исто така учениците наставниците и родителите со овие кодекси се запознаваат преку организирани состаноци, родителски средби и сл. Сите облици на однесување на децата и возрасните кои се сметаат за психичко и физичко насилство (со особен акцент на облици на сексуално вознемирување на учениците) се дефинирани со закон, но нема училишен тим за превенција од насилства и посебно изработена програма за тоа. Во училиштето се забранува секаков облик на насилство манифестирано од страна на возрасните и учениците. Одделенскиот раководител разговара во врска со оваа тема со учениците во паралелката и со нивните родители. За секаков вид несоодветно, односно агресивно однесување од страна на учениците постои Правилник за изрекување педагошки мерки, кој доследно се применува од страна на наставниците. Вработените ја знаат својата улога и одговорност во процесот на заштита на детето, а на потребите и грижите на децата им приоѓаат чувствително, грижејќи се за нивните права, приватност и достоинство. Одделенските раководители ги информираат учениците дека во училиштето од педагошко-психолошката служба, покрај советодавна работа, можат да добијат помош и преку реализирање на работилници на кои се третираат актуелни теми– другарство, хуманост, решавање конфликти, насилство, омраза и сл.

65

4.1.3. Заштита од пушење, алкохол и дрога - Кодекс за однесување на ученици, вработени, родители - Куќен ред на училиштето - Дневник на паралелката 4.1.4. Квалитет на достапна храна - Дневник на паралелката -Непосреден увид

4.1.5. Поддршка на учениците со телесни пречки во развојот -Непосреден увид

4.1.6.Грижа за ученици од социјално загрозени семејства - Дневник на парелелка

Во училиштето има политика за забрана на пушење, конзумирање алкохол и дистрибуција и конзумирање на наркотични супстанции. Со реализацијата на воспитната компонента (на часот на одделенска заедница и преку работилници со стручни лица) учениците редовно се едуцираат како да се заштитат од современите пороци. Не се доаѓа во алкохолизирана состојба, не се консумира алкохол и не се дистрибуираат и не се користат наркотични супстанци. Во училиштето има истакнат знак „Забрането пушење“на видни места. Во училишниот двор нема продавници за храна. Со цел да се поттикнат и мотивираат учениците за здрав живот, во училиштето се води кампања за здрава исхрана, меѓу учениците, се изработуваат проекти, се одржуваат предавања за здрава храна на часовите по Биологија и Вештини на живеење, како и на часовите по ОЖВ. Во учебната 2014/ 2015 година на отворениот ден на училиштето се реализираше акција под мотото Здрава храна за детство без мана, при што наставниците, учениците и родителите имаа заедничка дружба на која презентираа здрава храна во училиштето. Се води грижа за учениците со посебни образовни потреби. За таа цел во училиштето волонтираат дефектолог и психолог, кои имаат изготвено програма за работа со ученици со посебни потреби. Во училиштето има еден ученик со пречки во телесниот развој во четврто одделение, кој посетува настава во присуство на родител/ старател. Училиштето соработува со родителите, така што тие секогаш пред почетокот на наставата можат да им помогнат на своите деца при влегувањето во училиштето, а понатаму грижата за нив ја превземаат учениците и наставниците. Училиштето има една бетонска рампа наменета за лица со телесни пречки во развојот и е во функција. Училиштето има два ката, просториите се распоредени на двата ката. Нашето училиште секоја година пред христијанскиот празник Велигден учествува на хуманитарната акција „Од децата за децата“организирана од Организација на жени на град Струмица со многубројни изработки од самите ученици. Собраните средства се наменети за ученици кои потекнуваат од социјално загрозени семејства. На овие ученици им се донираат пакети во облека, храна и други помошни средства. Многу често во училиштето се собираат и парични средства, наменети за деца кои се материјално загрозени и децата кои живеат со еден родител.

66

Техники 4.1. Севкупна грижа за учениците

Анкета за ученици,

Анкета за родители

Добиени информации Во делот Севкупна грижа на учениците на дадените прашања се добиени следниве сознанија: Учениците со 90% се изјасниле дека просторот во кој учат е безбеден, на истото прашање потврден одговор дале 90% наставници и 80% родители. За компетентноста и обученоста на наставниците за прва помош 60% од учениците сметаат дека тие се обучени, 30 сметаат дека се делумно обучени а 10% негативно се изјасниле по ова прашање. Родителите со 60% сметаат дека тие се обучени, 20% дека се делумно и 20% дека нема обучени наставници, а 50% од наставниците сметаат дека се обучени, 10 % дека се делумно обучени и 40 % дека не се обучени за таква помош.

Анкета за наставници

Во училиштето се забранува секаков облик на насилство манифестиран од страна на возрасните и учениците, учениците се согласуваат во целост со 100%, наставниците со 100%, а родителите со 80%.

67

Вработените ја знаат својата улога и одговорност во процесот на заштита на детето, а на потребите и грижите

Анкета за ученици

на децата им пристапуваат чувствително , грижејќи се за нивните права, во целост се согласуваат 70% ученици, 100% наставници и 90% родители. Училиштето во

Анкета за родители

целост го спроведува законот за заштита од пушење. Во близина и во училиштето не се достапни алкохол

Анкета за наставници

и дрога, 90% ученици се согласуваат, 70% наставници се согласуваат, а 90% родители сметаат дека ова е реалноста во училиштето. Во училиштето доволно се обрнува внимание на кампањи за здрава храна и квалитет на храна која е достапна, се согласуваат 70% од учениците, 50% наставници и 70 % од родителите.

Анкета за ученици

Анкета за родители

68

4.2 Здравјето и пост-конфликтните трауми 4.2.1 Хигиена и заштита од болести 4.2.2 Грижа за учениците со здравствени проблеми Наведете ги сите документи кои се прегледани: 4.2.1 Хигиена и заштита од болести - Потврда за дезинфекција, дезинсекција и дератизација на училиштето - разговори со наставници и технички персонал - Закон за основно образование - разговори со стручни лица од Медицински центар – Струмица

Добиени информации Од направените увиди и разговори (со наставници, технички персонал во училиштето) дојдовме до заклучок дека хигиената во нашето училиште е на едно задоволително ниво. Во текот на учебната година во училиштето се врши дезинфекција, дезинсекција и дератизација од страна на Завод за здравствена заштита. Ходниците, тоалетите, училниците, училишниот двор се чистат во текот на денот со средства за хигиена (кои редовно се набавуваат) и се дезинфицирани. Ходниците се чистат најмалку трипати во текот на денот, подот и мебелот во училниците се чистат два пати во денот (пред почетокот на секоја смена и на крајот од денот). Од учебната 2014/ 2015 година, училиштето има нов санитарен јазол, односно нови тоалети во состав на училишната зграда. Училиштето е приклучено кон канализациона мрежа. Во текот на годината за време на училишните акции – Ден на екологијата, Ден на планетата Земја, Ден на дрвото и др. од страна на учениците и вработените се организира чистење на училиштето и дворната површина околу него, садење на садници и оплеменување на училишниот двор. Исто така, во училиштето се реализираат активности од проектот Еко-училиште (има секојдневни еко патроли во одделенска настава) кои што во текот на наставата ја следат и евидентираат хигиената во училниците. Во учебната 2015/2016 година на отворениот ден на училиштето се реализираше акција под мотото Заедно за зелено училиште, при што наставниците, учениците и родителите заедно го уредуваа училишниот двор со посадување на садници, цвеќе и сл. Редовна обврска на дежурните ученици е да водат грижа за хигиената во училиштето за време на одморите помеѓу часовите Во текот на учебната година се организира здравствена едукација на учениците со цел да се подобрат знаењата за превенција и заштита од различни заболувања. Со таа цел се повикуваат стручни лица, кои несебично се вклучуваат во реализацијата на здравствената едукација. Постои соработка со Медицински центар-Струмица при што се вршат систематски прегледи, редовни вакцинирања, систематски стоматолошки 69

4.2.2 Грижа за учениците со здравствени проблеми - Дневник на паралелката - Извршен увид кај секретарот на училиштето

прегледи, евидентирано во дневниците на одделението во делот на заштита како и евиденција кај стручната служба. Училиштето во соработка со здравствените домови постојано води разговори и се грижи да се развива свеста кај учениците за штетните последици од пушењето, пиењето алкохол, земањето на дрога и разни облици на насилство. Се водат индивидуални и групни разговори, се читаат теми во врска со тоа, се водат разговори со педагогот на училиштето се` со цел да се укаже соодветна помош во разни ситуации или насилство. Во училиштето се води грижа за здравјето на учениците и учениците се информираат за ХИВ/СИДА преку предавања. Исто така тие теми се обработуваат и на часот на одделенската заедница преку предметот ОЖВ и тоа на тема: Јас и здравјето каде учениците се здобиваат со дополнителни знаења и се здобиваат со практични знаења кои се применливи во пракса. Секоја учебна година се вршат санитарни прегледи и на сите вработени во училиштето. Политиката на нашето училиште во однос на учениците со здравствени проблеми е насочена кон поголема соработка со родителите и информираност на учениците за текот на наставата, додека ученикот отсуствува од редовната настава (во договор со наставникот се посочуваат одредени поважни сегменти од темите што ученикот треба да ги совлада по предметите). Посебен акцент се става на приготвување стратегии за оние ученици за кои однапред наставникот знае за нивните здравствени проблеми. На учениците со здравствени проблеми им се дава помош од страна на наставниците за полесно совладување на предвидените, но пропуштени наставни содржини. Училиштето има училишна аптека за прва помош снабдена со соодветен материјал (вата, газа, ханзапласт, алкохол за рани), кои во одреден случај може да послужат како превенција, а исто така во непосредна близина на училиштето постои и амбуланта. Со цел, подобрување на здравјето на учениците организирани се повеќе хуманитарни акции, за собирање на стара облека, пакети со храна и парични средства (кои се распределуваат по потреба). Во текот на учебната година се организираат и продажни хуманитарни изложби, со изработки од самите ученици, а собраните средства се донираат таму каде што се најмногу потребни. Сите овие хуманитарни акции се забележани во дневниците на паралелките, во делот на општествено-корисна и хуманитарна работа на учениците.

70

Техники: - Анкетен лист за ученици -Анкетен лист за родители -Анкетен лист за наставници

Добиени информации Во делот Здравјето на учениците 60% од учениците се согласуваат дека се води доволно грижа за хигиената во училиштето. Овој процент е висок и кај родителите со 80% и наставниците со над 50% одговори се согласувам.

70% ученици сметаат дека свеста на нивните соученици не е на високо ниво во одржувањето на хигиената во училиштето, 80% наставници кои сметаат дека свеста на учениците не е на доволно високо ниво и 70% родители кои сметаат дека свеста не е на доволно високо ниво.

Висок процент на одговори кај сите испитаници се гледа во констатацијата дека на учениците им е потребна соодветна програма за подигнување на здравствената култура и хигиена која би ја организирале соодветни лица. Во полза на оваа констатација се изјасниле 80%ученици, 100%наставници и 70% родители.

71

Највисок процент родители и наставници (околу 60%) сметаат дека кога ученикот има нарушено здравје не треба да посетува настава. Додека 60% од учениците сметаат дека кога ученикот има нарушено здравје треба да посетува настава.

72

4.3 Советодавна помош за понатамошното образование на учениците 4.3.1 Пружање помош при избор на занимањето/институцијата за понатамошно образование, доусовршување или вработување 4.3.2 Грижа за учениците со емоционални потешкотии Наведете ги сите документи кои се прегледани.

4.3.1 Пружање помош при избор на занимањето/ институцијата за понатамошно образование, доусовршување или вработување - разговори со психологот - разговори со учениците

Добиени информации Учениците од IX одд. најчесто се судруваат со проблемот каде понатаму по завршувањето на основното образование. Тука се наставниците, раководителот на параллката, стручната служба кои преку разговори со учениците од IX одделение помагаат да ги насочат учениците според нивните знаења, умеења и можности да го продолжат своето средно образование. Се информираат за суфицитарни и дефицитарни занимања се насочуваат на правилен избор - услов за среќен живот. Во прилог на тоа училиштето им обезбедува на учениците јасни, точни и целосни информации за можностите за понатамошно образование. За таа цел се организираат активности и се користат промотивни материјали на соодветни средни образовни институции за добивање на нови точни информации (флаери, постери...). Исто така, училиштето помага во организирање средби на ученици со претставници од средни училишта, што претставува дел од активностите на професионалната ориентација. Државни и приватни средни училишта вршат јавни презентации, во самото училиште, каде учениците се запознаваат со неговата образовната дејност, преку директни предавања, флаери, плакати, промотивен материјал и др. Преку јавните медиуми (дневни и неделни весници, фејсбук) учениците се информирани за објавениот годишен конкурс за упис во средни училишта во Република Македонија и потребните услови за конкурирање. За професионална ориентација на учениците (професионално насочување) стручната служба врши тестирање и испитување на способностите и интересирањата на учениците. Се вршат и индивидуални разговори со учениците. Преку работата на Советот на родители, родителските средби и на одделенските часови родителите и учениците се запознават со постоењето на стручна служба во училиштето и за видот на помошта која можат да ја добијат како советодавна работа со учениците при изборот за учество во слободни активности, додатната настава, советодавна работа со учениците кои покажуваат асоцијално однесување, нередовност и слаб успех, советодавна работа со 73

4.3.2 Грижа за учениците со емоционални потешкотии - Засписници од стручна служба Техники 4.3. Советодавна помош на учениците Анкета за ученици, Анкета за родители и Анкета за наставници

родителите чии деца побрзо напредуваат, или пак имаат проблеми во учењето, редовноста и дисциплината, учество во организација на активности во педагошкото образование на родителите преку стручни предавања и сл. За состојбата со учениците со евентуални емоционални потешкотии кои се манифестираат преку намалување на успехот и поведението, нередовност во наставата, проблеми во социјализацијата и сл. покрај одделенските раководители е информирана и стручната служба. Меѓутоа отстранувањето на евентуалните проблеми на учениците е делумно. Со овие ученици се работи индивидуално или во група, а по потреба се вклучуваат и родителите. Добиени информации Во делот Советодавна помош на учениците со висок процент учениците се согласуваат дека се доволно информирани и можат да се обратат до наставниците за помош во однос на помош за изработка на биографија, усовршување и сл. (80%). Наставниците (60%) и родителите (100%) сметаат дека нивните деца ја имаат потребната помош и подршка.

Во однос на емоционалната помош и подршка од стручната служба на училиштето, учениците и родителите се изјасниле со 80% одговори дека таа ја обавува во целост оваа задача, наставниците со 60%, делумно се задоволни од нејзината работа. 90% од анкетираните ученици во стручната служба се чувствуваат пријатно и слободно разговараат за своите проблеми, 90% од родителите знаат кому да се обратат во случај на потреба и помош на нивното дете, а наставниците со 60% сметаат дека стручната служба е обучена да им помогне на учениците со нивните потешкотии.

74

4.4 Следење на напредокот 4.4.1 Водење евиденција за индивидуалниот напредок на учениците 4.4.2 Анализа на напредокот на учениците по паралелки Наведете ги сите документи кои се прегледани.

4.4.1 Водење евиденција за индивидуалниот напредок на учениците - Правилник за изрекување на педагошки мерки - Дневник на паралелката - Главна книга - наставници - стручна служба - увид кај правник

Добиени информации Врз основа на утврдените правила за организацијата на наставата и други облици на воспитно-образовна работа, училиштето се обврзува за почитување личноста на ученикот, развивање на нивните способности, сигурност и заштита од разни облици на насилство во училиштето како и пружање помош на ученикот кога му е потребна. Пред да започне новата учебна година училиштето објавува училишна публикација (брошура) за да се запознаат учениците, нивните родители/старатели и другата јавност со битните показатели за училиштето, преглед за училишниот ред и другите интерни училишни правила. Учениците имаат одговорност редовно да ја посетуваат наставата, во училиштето и надвор од него да водат грижа за личното здравје и да не го загрозуваат здравјето и сигурноста, да се грижат да го чуваат имотот на училиштето, да учествуваат во дежурството, и да го одржуваат училишниот ред. Учениците уште на почетокот на доаѓањето во училиштето се информираат дека мора редовно да присуствуваат на училишните часови. Мора да ги исполнуваат обврските во спротивно им се изрекуваат педагошки мерки: укор, усна опомена, писмена опомена, преместување во друга паралелка и преместување во друго училиште. Во текот на целата учебна година се следи присутноста, односот, успехот на ученикот. Донесен е и интерен правилник за изрекување на педагошки мерки на ниво на училиште, кој доследно се применува од страна на сите наставници. Се следи физичкиот и психичкиот развој во зависност од возраста на ученикот. Членовите на одделенската заедница се информираат за нивните задолженија и улогата во училницата и во училиштето. Тие имаат поголеми задолженија и обврски за разлика од другите ученици. Треба да ги следат сите проблеми што се појавуваат во одделението и за истите да го известат одделенскиот раководител. Им се поставуваат одредени критериуми за наблудување: следење однесувањето на ученикот во класот, однесувањето на ученикот во група со други ученици, однесувањето кон наставниците и 75

4.4.2 Анализа на напредокот на учениците по паралелки - Дневник на паралелката - Главна книга - увид кај правник

другите лица вработени во училиштето. За сето тоа после се разговара на одделенските часови. Раководителот на паралелката организира и ги води состаноците со родителите и на нив се договара за облиците на соработка. Наставниците и стручните соработници постапуваат според одреден план за работа со кој се запознати учениците и родителите. Често пати на родителските состаноци присуствуваат родителите на подобрите ученици, а родителите на послабите ученици изостануваат. Доколку има потреба се испраќа писмена порака до одредени родители. Се водат индивидуални разговори и се доаѓа до информации зошто одредени ученици често пати изостануваат од настава. Родителите особено оние што немаат оформено ни основно образавание често пати ги тераат своите деца да работат на нива, одат по дрва и сл. па истите изостануваат од настава. Сето тоа негативно влијае врз ученикот и го попречува воспитнообразовниот процес. За резултатите од учењето одделенскиот раководител ги известува родителите односно старателите на учениците најмалку два пати во текот на едно полугодие. За таа цел покрај утврдените обрасци - евидентни листови добиени од БРО, а одобрени од МОН (во кои се содржани податоци за успехот на ученикот по наставните предмети од наставниот план, како и изостанувањето од наставата) се користат и други форми за информирање-консултации, писмени известувања, родителски средби, посета во семејството контакти по електронски пат и сл. Дел од родителите изостануваат од тие родителски состаноци. Во училиштето функционира и Совет на родители чиишто членови се ажурираат на почетокот од секоја учебна година. Постои и Одбор на родители на ниво на паралелка, кој е составен од три члена. По потреба се свикува и Советот на родители на пример при консултирање за изведување екскурзии, матурски вечери, за учество на карневал. Знаењата и вештините на учениците по одделни предмети се оценуваат во согласност со целите и задачите утврдени со наставната програма. Следењето на напредокот, проверувањето и оценувањето на постигањето на учениците се одвива континуирано во текот на наставната година. Наставниците ги проверуваат предзнаењата на учениците, ја следат нивната активност во наставата и вон наставните активности и ги оценуваат нивните постигања (нивото на усвоени знаења, стекнатите вештини за примена на знаењата, способностите за анализа, синтеза и воопштување). Оние кои покажуваат одредени квалитети учествуваат на разни натпревари (општински, регионални и државни). Во училиштето водиме 76

посебна евиденција за учеството на учениците на натпревари. На патрониот празник на училиштето пред сите вработени, ученици, родители и други присутни гости од локалната средина се истакнуваат сите ученици што земале учество на натпревари, а оние што покажале посебни резултати (освоени I,II,III место) се наградуваат со некои скромни подароци. Нашето училиште секоја година учествува на традиционалниот Струмички карневал во конкуренција со најдобрите карневалски групи. Освен парична награда, со учеството на карневалот добиваме и можност за учество на меѓународни карневали во други држави како на пример Р. Србија, Р. Бугарија, Р. Албанија, што придонесува за афирмирање на училиштето и надвор од границите на државата. Ученикот може да се испише од училиштето во согласност со родителот/старателот и притоа на ученикот му се издава преведница доколку се запишува во друго училиште. Во нашето училиште во учебните 2014/2015 и 2015/2016 година се испишале повеќе ученици и трендот на испишување на учениците од ова училиште е во постојан пораст. Најчести причини за преминување од едно во друго училиште се поради промена на местото на живеење, односно иселување во странство (Германија). Преминувањето на учениците се евидентира во главната книга и во деловодникот од страна на секретарот на училиштето и одделенскиот раководител. Техники 4.4. Следење на напредокот Анкета за ученици, Анкета за родители и Анкета за наставници

Добиени информации Во делот следење на напредокот на прашањата наставниците водат целосна и уредна евиденција за постигањата, редовноста и поведението на учениците 90% од учениците целосно се согласуваат со оваа констатација, 100% од наставниците и родителите целосно се согласуваат.

Во евиденцијата на наставниците се става акцент на добрите 77

и слабите страни како и развојните потенцијали на учениците целосно се согласуваат 100% од учениците, 80% од наставниците и 100% родители . Во однос на соработката меѓу стручната служба и наставниците 20% ученици делумно, и 80% целосно се согласуваат со оваа констатација, 50% наставници делумно се согласуваат, а кај родителите 100% целосно се согласуваат со наведеното. Во училиштето се води анализа на севкупниот успех на учениците по паралелки врз основа на индивидуалните извештаи за учениците, а резултатите од анализите се користат за подобрување на воспитно-образовниот процес. Изготвените анализи и извештаи за постигањата и напредокот на учениците по паралелки се достапни на увид на учениците. Со овие констатации се согласуваат 90% од учениците, 100% родители, а 40% наставници целосно се согласуваат додека исто толку не се согласуваат со оваа констатација.

78

__________________________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ НА ПОДРАЧЈЕТО ПОДДРШКА НА УЧЕНИЦИТЕ Клучни јаки страни  Севкупната грижа од страна на наставниците за секој ученик подеднакво  Насоченоста од страна на наставниците за правилниот избор на понатамошното образование, обука или вработување (Правилен избор- услов за среќен живот )  Навремено откривање на учениците со физички и здравствени проблеми  Редовни систематски и стоматолошки прегледи, вакцинации  Нов санитарен јазол и тоалети во состав на училишниот објект  Приклучок кон канализација  Спремноста и желбата на наставниците и административната служба за подобрување на воспитно образовниот процес се` со цел да се постигнат што подобри резултати  Комуникацијата меѓу наставник-ученик, наставник- родител  Грижата на наставниците да ја развијат свеста кај учениците за штетните последици од пушењето, конзумирање алкохол, дрога и разни облици на насилство.  Учество на натпревари и освојување на достижни места  Учество на големиот Струмички карневал и афирмација на училиштето надвор од државата преку учество на меѓународни карневали

Слаби страни:  Недоволна поддршка на дел од родителите на своите деца во однос на задолжително посетување на настава  Низок степен на образование на родителите  Непостоење на услови за организирана исхрана за учениците во училиштето  Начин на греење

Приоритетни подподрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето  Градење стратегија за зголемување на свеста на родителите за обврските кои ги имаат кон своите деца во однос на задолжителното образование

79

5.Подрачје на вреднување УЧИЛИШНА КЛИМА Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 5.1. Училишна клима и односи во училиштето 5.2. Промовирање на постигањата 5.3. Еднаквост и правичност 5.4 .Партнерски однос со родителите со локалната и деловната заедница

5.1. Училишна клима и односи во училиштето 5.1.1. Углед/имиџ на училиштето 5.1.2. Кодекс на однесување 5.1.3. Училишна клима 5.1.4. Поведение и дисциплина во училиштето 5.1.5. Партиципација на учениците во решавањето проблеми донесувањето одлуки Документи кои се прегледани.

5.1.1. Углед/имиџ на училиштето - Годишна програма на училиштето - Годишен извештај на училиштето - Куќен ред на училиштето

- Статут на училиштето

Добиени информации Училиштето е препознатливо по квалитет на работа на наставниците и по угледот кој го ужива кај родителите и кај останатите заинтересирани структури во општеството. Имено, главни правци во работењето на училиштето произлегуваат од мисијата и визијата на училиштето. Мисијата на ООУ„ Герас Цунев“– Просениково е да биде безбедна, грижлива, добро уредена средина, каде кадарот е посветен на упатства кои се флексибилни, насочени кон децата и релевантни за светот. На учениците од сите заедници им е дадена моќ да станат успешни граѓани преку единство со и во целина меѓу наставниците, родителите и заедницата. За да бидат тие остварени потребно е да се исполнат следниве цели: „Безбедна, дисциплинирана и пријатна Училишна клима; Интензивирање на соработката училиште-родител; Толеранцијапочитување на различности; Тимска работа и Интерно-стручно усовршување. Визијата на училиштето предвидува дека ќе создадеме средина во која секоја индивидуа, без оглед на етничката, верската и културната припадност, ќе ги покаже своите знаења и умеења, средина која ќе овозможи задоволување на сите инелектуални, духовни, морални, социјални, физички и емотивни потреби на поединецот, и на крај средина во која секој ќе биде среќен и задоволен од тоа што го 80

5.1.2. Кодекс на однесување - Кодекс на однесување на учениците - Кодекс на однесување на наставниците - Кодекс на однесување на родителите 5.1.3. Училишна клима - Разговор со ученици, наставници

добил! Најголемиот дел од наставниците професионално ја изведуваат наставата во нашето училиште при што користат современи техники и наставни материјали достигнувајќи солидни успеси и постигања. Наставниот кадар ужива почит кај учениците и родителите, а учениците и родителите се чуствуваат прифатено и добредојдено во училиштето. Училиштето се грижи за здравјето и безбедноста на учениците. Училиштето е обезбедено со видео надзор во речиси сите делови од ходниците каде што се движат децата, како и надворешниот дел од училишниот објект. За време на малите и големите одмори има по четири дежурни наставници во прва смена и по два дежурни наставници во втората смена. Исто така училиштето е во постојана соработка со надлежните служби и постојано се организираат предавања од полициски службеници на теми од безбедноста во сообраќајот. Во однос на грижата за здравјето на учениците, училиштето е во постојана соработка со центрите за медицинска помош. Училиштето за таа цел постојано поканува невладини организации и здруженија кои го промовираат здравјето и хигиената на децата. Училиштето поседува куќен ред кој е истакнат во ходникот на приземје. Училиштето поседува Кодекс на однесување за учениците, наставниците и родителите и со него се запознаени сите структури во училиштето. Овој кодекс содржи принципи, правила и обврски на однесувања на сите структури на училиштето. Во рамките на Кодексот на однесување, учениците ги знаат своите права, но не ги исполнуваат доволно своите обврски. Кодексот е поставен на влезот од службениот влез во голем формат, но го има и во секоја училница но во помали формати.

Училиштето води политика на взаемно почитување и рамноправен третман на сите структури што учествуваат во училишниот живот. Во училиштето владее позитивна клима како резултат на континуираната соработка помеѓу наставниците, наставниците и учениците, родителите со наставниците и раководниот кадар, поттикнувањето на другарството и соживотот помеѓу учениците. Во училиштето постои другарство помеѓу припадниците од различни полови и истото се поттикнува постојано од страна на одделенските раководители и други наставници. Раководниот и наставен кадар играат важна улога во одржување на постојано добра атмосфера во училиштето што се гледа од нивното однесување со учениците, 81

другите вработени, родителите и посетителите на училиштето. Вработените постојано ги насочуваат учениците да се грижат за училиштето и едни за други. Речиси сите ученици (без оглед на способностите, род, етничка припадност, вера и потекло) се чувствуваат прифатени од возрасните и другите ученици во училиштето.

5.1.4. Поведение и дисциплина во училиштето Упатство за начинот на изрекување на педагошки мерки за учениците Правилник за оценувањето, напредувањето, полагањето на испити на учениците Правилник за видовите пофалби и награди Педагошка евиденција за изречени педагошки мерки Дневник на паралелки Пофалби, награди, признанија

Дисциплината на учениците воглавно задоволува. Постои работна атмосфера за време на часовите и воннаставните активности. Вработените во училиштето се грижат за однесувањето и безбедноста на учениците при приемот и заминувањето од училиштето, внимателно и навремено се справуваат со проблеми кои се однесуваат на дисциплината и редовноста во наставата. Училиштето соодветно го применува Правилникот за изрекување на педагошки мерки за учениците кои ја нарушуваат дисциплината или изостануваат од настава. Раководителите на паралелките достојно и во целост го применуваат Правилникот за изрекување педагошки мерки. Сите раководители на паралелки ги изрекуваат навремено и постапно педагошките мерки. Педагошките мерки се запишани во дневник, а исто така се води евиденција за изречени педагошки мерки од страна на педагогот. Најчеста причина за изрекување на овие педагошки мерки е неоправданото отсуство од настава и тоа најмногу поради неинформирање од страна на родителите и повеќедневно отсуство. Исто така, согласно законските прописи, од страна на педагогот на училиштето се спроведува и советување на родителите, во најчести случаи за оние ученици кај кои се забележува намален успех во учењето, односно имаат 3 или повеќе слаби оценки или поради неоправдано отсуство од наставата. Училиштето има Правилник за оценувањето, напредувањето, полагањето на испити на учениците, Правилник за видовите пофалби и награди (Поголемиот број од родителите сметаат дека Училиштето соодветно го применува Правилникот.) Кон крајот на завршувањето на основното образование од учениците од деветто одделение, по предлог од одделенските раководители и предметните наставници се избира првенец на генерацијата. Комисијата, во состав од предметните наставници, придржувајќи се на правилникот со претходно утврдени критериуми, предлага до Наставнички совет ученик со најголем број постигнати успеси за првенец на генерацијата и Наставнички совет го прогласува ученикот на генерацијата.

82

5.1.5. Партиципација на учениците во решавањето проблеми и донесувањето одлуки

Училиштето има формирано училишна заедница која делумно функцинира како претставнички орган на учениците. Во текот на престојот во училиштето учениците имаат можност решавањето на некои проблеми да ги реализираат на одделенските часови преку изучување на наставните содржини од програмата Образование за животни вештини.

План за работа на Училишната заедница Техники 5.1. Училишна клима и односи во училиштето: Прашалник за ученици

Прашалник за наставници

Прашалник за родители

Добиени информации Сите,100%, од родителите сметаат дека нивните деца во училиштето се чувствуваат среќни и задоволни.

70% од учениците се изјасниле дека во училиштето се чувствуваат пријатно, 30% делумно се согласуваат. Во однос на важноста и родителите и учениците сметаат дека е многу важно учениците да се чувствуваат пријатно во училиштето. Сите,100%, од родителите сметаат дека училиштето се грижи за здравјето и безбедноста на учениците. Тие сметаат дека ова е многу важно.

90% од родителите сметаат дека Правилникот за изрекување на педагошки мерки се применува соодветно, а 10 % делумно се согласуваат со тоа. 90% од родителите сметаат дека е ова многу важно, а останатите дека е важно.

50% од учениците се согласиле дека се запознати со правилата за однесување, 30% делумно се согласуваат, а 20% не се согласуваат и во однос на важноста поголемиот број сметаат дека е многу важно.

80% од родителите се согласиле дека се запознати со правилата за однесување, а 20% делумно се согласуваат.

83

70% од учениците се согласуваат дека сите ученици без разлика на пол,етничка припадност и способности имаат правичен третман, 30% делумно се согласуваат.

90% од родителите се согласуваат дека сите ученици имаат правичен третман, 10% делумно се согласуваат, а во однос на важноста сметаат дека е многу важно.

80% од учениците се согласуваат дека наставниците се отворени за комункација, 20% делумно се согласуваат, а во однос на важноста сметаат дека е многу важно.

90% од родителите се согласуваат дека наставниците се отворени за комункација, 10% делумно се согласуваат, а во однос на важноста сметаат дека е важно.

80% од наставниците и исто толкав процент од учениците се согласуваат дека редовно ја користат информатичката технологија за подобра комуникација со учениците и родителите, 20% делумно се согласуваат и сметат дека е важно. 90% од родителите се согласуваат дека наставниците 84

редовно ја користат информатичката технологија за подобра комуникација со учениците и родителите, а 10% делумно се согласуваат.

90% од родителите се согласуваат дека имплементирањето на информациската технологија и на е- дневникот им помага да остварат подобра соработка со наставниците, 10% делумно се согласуваат и сметаат дека е многу важно.

5.2. Промовирање на постигањата 5.2.1.Промовирање на личните постигања на учениците 5.2.2.Промовирање на постигањата во име на училиштето Документи кои се прегледани 5.2.1. Промовирање на личните постигања на учениците

Добиени информации

Сите трудови во однос на наставата се наоѓаат кај наставниците, изложени се во кабинетите, училишните холови. На тој начин се поттикнува поголема мотивација кај учениците за понатамошно надградување. Училиштето става акцент на постигнувањето на сите ученици. Наставниот кадар ја организира средината за учење со поставување на јасни очекувања во однос на редовноста и - Годишна постигањата. Учениците се мотивирани за соодветно постигнување програма за работа на на ниво на училиште. Училиштето ги промовира постигањата на училиштето учениците во рамките на училиштето и во пошироката локална средина. Учениците имаат можности (согласно своите способности и - Изложени интереси) да ги изразат своите креативни потенцијали во наставата трудови на и во воннаставните активности. Личните трудови и изработки на учениците учениците се изложуваат во кабинетите, училишните холови, на официјалната страница на училиштето на социјалната мрежа - Паноа со пофалби и Фејсбук. Има изложени трудови од ученици во училниците, на награди ѕидовите по ходниците, кај директорот. На ѕидовите има истакнато пофалници, дипломи и признанија од учество на натпревари и манифестации.

5.2.2 Училиштето има политика на поттикнување на наставниот кадар и Промовирање учениците да учествуваат и постигнуваат успех на натпревари на на постигањата локално, регионално и национално ниво. Училиштето има Годишна во име на програма за работа, како и Годишен извештај за работата на училиштето училиштето, во кои се внесени резултатите од постигнатите - Медиумско резултати од натпреварите. промовирање Училиштето во изминатиов период редовно вршеше медиумско на постигањата на учениците промовирање на постигањата на учениците и афирмација на 85

- Фотографии - Педагошка евиденција и документација

училиштето и тоа програми на локалните телевизии Вис и Интел, преку веб сајтот на училиштето.

- Социјална мрежа Фејсбук Техники

Добиени информации 5.2.

60% од учениците се согласуваат дека училиштето води грижа за Промовирање постигањата на учениците, 10% делумно се согласуваат, а 30% не се на постигањата согласуваат.

50% од учениците се согласуваат дека во училиштето им се Анкета за овозможува на учениците да ги изразат своите креативни способности,20% делумно се согласуваат, а 30% не се согласуваат. наставници, 60% од учениците се согласуваат дека се пофалуваат позитивните ученици, родители постигања на учениците, 40% делумно се согласуваат.

60% од учениците се согласуваат дека наставникот овозможува позитивна атмосфера за работа, 30% делумно се согласуваат, а 10% не се согласуваат. По однос на истиот исказ 100% од наставниците се согласуваат. Интервју со наставници, стручни соработници, ученици, родители

80% од учениците се согласуваат дека наставниците ги поттикнуваат учениците слободно да ги искажуваат своите ставови, 10% делумно се согласуваат, а 10% не се согласуваат. Учениците сметаат дека ова е многу важно.

90% од учениците сметаат дека во училиштето се промовираат постигањата на учениците на ВЕБ страната на училиштето, 10% делумно се согласуваат.

86

5.3 Еднаквост и правичност 5.3.1. Познавање на правата на децата 5.3.2. Еднаков и правичен третман на сите ученици 5.3.3. Прифаќање и промовирање на мултикултурализмот Документи кои се прегледани.

5.3.1. Познавање на правата на децата - Годишна програма за работа училиштето, - Кодекс на однесување, - Записници од родителски средби, - Годишни планирања по предметите: Запознавање на околината и ОЖВ

Добиени информации Во училиштето сите вработени се запознаени со правата на учениците. Наставниците на одделенските часови ги промовираат правата на децата, а на родителските средби ги запознаваат родителите со правата и обврските на учениците и им се укажува дека дел од учениците во целост не ги извршуваат своите обврски. Сите ученици, без оглед на својата национална припадност, подеднакво учествуваат во наставата и во воннаставните активности во зависност од своите интереси. Стручната служба, наставниците и другите вработени во училиштата еднакво ги почитуваат правата на децата независно од нивната социјална, економска, верска, образовна или национална припадност. Училиштето ги поттикнува учениците да ги практикуваат своите права и ги заштитува во случај на нивно нарушување.

87

5.3.2. Еднаков и правичен третман на сите ученици - Педагошка евиденција во однос на вклученост на учениците во воннаставни активности

Сите вработени во училиштето подеднакво се однесуваат кон сите ученици, независно од полот, етничката припадност, социјалното потекло и способностите и кога се работи за активностите на часот и за активностите вон часовите. Училиштето ги промовира еднаквоста и правичноста како темелни вредности во сите свои пишани документи и има развиено механизми со кои обезбедува нивно почитување во односите меѓу сите структури што учествуваат во училишниот живот (вработените, учениците, родителите). Стручната служба делумно ја следи работата и залагањето на наставниците и нивниот однос кон учениците. Учениците се учат како да ги препознаваат и како да се справуваат со конкретни ситуации поврзани со дискриминација во училишен контекст.

- Дневник за работа на стручната служба 5.3.3. Прифаќање и промовирање на мултикултурализмот

Училиштето води политика на позитивно вреднување и промовирање на етничката, културната и верската разноликост во училиштето и заедницата. Учениците учат да ја почитуваат сопствената и културата и традицијата на другите етнички заедници во Република Македонија, без оглед на која етничка група припаѓаат. Учениците се запознаваат со другите култури и етнички заедници - Евиденција за преку наставниот материјал, како и преку промовирањето на структура на почитување и меѓусебна толеранција од страна на наставниците. паралелките Училиштето организира заеднички наставни и вонннаставни активности наменети за културно-етнички мешани групи и ги користи - Извештај од реализирани сите други можни стратегии за да обезбеди меѓуетничка соработка МИО активности на учениците и вработените од истото или со друго училиште. Техники 5.3. Еднаквост и правичност Прашалник за ученици Прашалник за наставници Прашалник за родители

Добиени информации 80% од родителите се согласуваат дека во училиштето се почитуваат правата на учениците, 10% делумно се согласуваат, а 10% не се согласуваат.

100% од наставниците се согласуваат дека наставниците подеднакво се однесуваат со сите ученици.

88

80% од учениците се согласуваат дека ги знаат своите обврски и права во училиштето, а 20% делумно се согласуваат и сметаат дека е тоа многу важно. Интервју

Набљудување

80% од родителите сметаат дека вработените подеднакво се однесуваат со сите ученици, 10% делумно.се согласуваат, 10% од родителите не се согласуваат, а сметаат дека е тоа многу важно.

70% од учениците се согласуваат дека вработените подеднакво се однесуваат со сите ученици, 30% делумно се согласуваат.

80% од наставниците сметаат дека имаат потреба да посетуваат обука за работа со деца со посебни потреби, а 20% делумно се согласуваат и сметаат дека е многу важно.

Прашалник за ученици Прашалник за наставници

60% од учениците сметаат дека учениците кои имаат посебни потреби соодветно се вклопени во училишната средина, 40% делумно се согласуваат.

10% од родителите на деца со посебни потреби сметаат дека се задоволни од работата со училишниот педагог, 10% делумно се согласуваат, а 80% не се согласуваат и сметаат дека е многу важно.

Прашалник за родители Интервју Набљудување

89

5.4. Партнерски однос со родителите и со локалната и деловната заедница 5.4.1. Соработка на училиштето со родителите 5.4.2. Соработка со локалната заедница 5.4.3. Соработка со деловната заедница и невладиниот сектор Документи кои се прегледани 5.4.1. Соработка на училиштето со родителите - Извештај за работа на училиштето - Записници од Совет на родители и родителски средби - Извештај за работа на училиштето - Педагошка евиденција и документација (општествено корисната работа и јавно културна дејност) - Записници и одлуки од состаноци од Училишниот одбор

Добиени информации Училиштето превзема доволно активности за да ги вклучи родителите во наставата. Секогаш е отворено за соработка и на почетокот на учебната година родителите се запознаваат околу тоа каде може да ја добијат потребната помош во врска со проблемите на кои наидуваат нивните деца во училиштето, преку одделенските и предметните наставници, одделенските раководители и стручната служба. Во нашето училиште постојано се организираат индивидуални и групни родителски средби кои се одржуваат на секое тримесечие, полугодие и на крајот од учебната година како и вонредни родителски средби по потреба. Се спроведуваат постојани средби и разговори со родителите за секој проблем во текот на учебната година. Училиштето соработува со родителите и преку Совет на родители составен од делегирани родители од секоја паралелка. Се водат записници од состаноците на Советот на родители и родителските средби. Исто така тројца од родителите се членови во највисокиот орган на управување- Училишен одбор. Родителите се вклучени во повеќе важни одлуки кога тоа се однесува на интересот на учениците. Училиштето изготвува тримесечни, полугодишни и годишни извештаи за работата и анализа на успехот по одделенија и паралелки. Наставничкиот совет на училиштето ги одржува редовните состаноци на кои се разгледуваат успехот по одделенија и паралелки, редовноста и дисциплината на учениците. Целосно се изрекувани педагошки мерки, пофалби за учениците како и предлог мерки за надминување на одредени проблеми поврзани со подобрување на успехот, редовноста и дисциплината на учениците. На состаноците воедно се разгледуваат Полугодишниот и Годишниот извештај за работата на училиштето, Подишната програма, Правилници, измените во Законот за основно образование, разни информации за актуелни ситуации и слично. Соработката со Советот на родители се одвива континуирано во текот на целиот период. Родителите се директно запознаени и вклучени во сите активности на училиштето. Советот на родители разгледува прашања од работата на училиштето, го разгледува успехот, редовноста, соработува со директорот, наставниците, 90

стручна служба, учествува во организација на екскурзиите, донесува одлуки итн. Состаноците на Совети на родители како и родителски средби редовно и вонредно се одржуваат во текот на учебната година. Се водат Записници од состаноците на Училишниот одбор. Училишниот одбор на училиштето се состанува по потреба, во текот на годината. Исто така, во врска со зголемувањето на соработката со родителите, во училиштето се реализира отворен ден со родители.

5.4.2. Соработка со локалната заедница

Педагошка евиденција и документација за општествено корисна работа, за јавно културна дејност се води во дневниците за работа. Училиштето остварува постојана соработка со локалната заедница во рамките на законската регулатива. Општината е основач на ова училиште, затоа комуникацијата и размената на - Педагошка информации и податоци со локалната заедница е секојдневна. евиденција и Заедницата се вклучува во подобрување на условите за работа документација во училиштето. Училиштето го промовира активното вклучување за општествено на учениците во работата на локалната заедица со спроведување корисна работа, на заеднички проекти и организирање и учество на настани од за јавно интерес на заедницата. Училиштето добро соработува со другите културна дејност училишта.

- Увид во веб страната на училиштето - Документација за добиени спонзорства

5.4.3. Соработка со деловната заедница и невладиниот сектор - Интервју со директор

Училиштето остварува соработка со бизнис заедницата и невладиниот сектор. Се соработува со Младински совет, Организација на жени, организационен одбор за детски Јо Јо фестивал, карневалски одбор и сл.

91

Техники 5.4. Партнерски однос со родителите и деловната заедница Прашалник за ученици

Прашалник за наставници

Прашалник за родители

Интервју

Набљудување

Добиени информации 90% од анкетираните родители се чувствуваат добредојдени во училиштето и се задоволни од односот кон нив , 10% делумно се задоволни и сметаат дека е тоа важно.

90% од родителите се изјасниле дека имаат добра соработка, 10% се делумно задоволни од соработката и сметаат дека е тоа многу важно.

100% од родителите од родителите сметаат дека училиштето има углед во локалната заедница.

90% од родителите се согласуваат дека информациите за успехот и поведението на учениците ги добиваат редовно, а 10% делумно се согласуваат и сметаат дека е тоа многу важно. Родителите се задоволни од соработката со училиштето, а исто така и од нивото на хигиената во училиштето. Посебно искажуваат позитивно мислење за новите тоалети кои се наоѓаат во состав на училишниот објект. Истото мислење го делат и учениците, а наставниците како позитивна критика ја наведуваатпријатната атмосфера за работа во училиштето.

92

_______________________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО УЧИЛИШНА КЛИМА Клучни јаки страни  Чувство на родителите дека децата им се задоволни и среќни во училиштето и дека се почитуваат правата на учениците;  Углед на училиштето во општеството;  Добра комуникација помеѓу вработените;  Соработката со родителите и локалната заедница е на високо ниво  Наставниците подеднакво се однесуваат со сите ученици

Слаби страни:

 Непочитување на Кодексот на однесување од страна на сите ученици.  Недоволна мотивација на наставниците за правилно извршување на работните задачи поради нивно несоодветно вреднување

Приоритетни подподрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето  Донесување стратегија за почитување на Кодексот на однесување од страна на сите ученици.  Интензивирање на системот за следење и вреднување на работата на наставниците и стручните соработници со цел создавање услови за мотивирачка атмосфера за работа на наставници и ученици

93

6.Подрачје на вреднување РЕСУРСИ Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 6.1 Сместување и просторни капацитети 6.2 Наставни средства и материјали 6.3 Обезбедување на потребниот наставен кадар 6.4 Следење на развојните потреби на наставниот кадар 6.5 Финансиско работење во училиштето

6.1 Сместување и просторни капацитети 6.1.1. Просторни услови 6.1.2. Искористеност на просторните капацитети Документи кои се прегледани 6.1.1. Просторни услови - Годишна програма за работа на училиштето - Записник од санитарна инспекција - Записник од просветна инспекција -Непосреден увид;

Добиени информации Воспитно образовната дејност во училиштето се реализира во училишен објект кој е ситуиран помеѓу населените места Просениково и Пиперево, на оддалеченост од 4,5 километри североисточно од Струмица. Вкупната површина на целиот корисен простор изнесува 2160 м2 и дворна површина од 2030 м2, од кои 500 м2 уредени, 1030 м2 асфалтирани спортски терени и 500 м2 неуредена површина. Објектот на основното училиште е од цврста градба. Училиштето е опремено со доволен број на училишен инвентар и компјутери за сите ученици. Училиштето располага со нови санитарните јазли- тоалети кои се наоѓаат во состав на училиштето и целосно ги задоволуваат современите стандарди на опременост. Објектот е приклучен на електрична, водоводна мрежа и канализациона мрежа. Училниците во кои се реализира наставата се прилагодени за изведување на кабинетска настава и истите ги задоволуваат просторните услови. За реализација на наставата по физичко и здравствено образование училиштето има фискултурна сала и истата е соодветно опремена. Основното училиште располага со асфалтирани спортски терени. Воспитно образовниот процес во училиштето се реализира во 17 кабинети. Просториите во 94

училиштето се затоплуваат со печки на дрва.

6.1.2. Училиштето располага со адекватни училници кои се прилагодени за Искористеност изведување кабинетска настава со површина од 737 м2, што на просторните претставува 1,42 м2 училнички простор по ученик. Во тек е капацитети реновирањето и прилагодувањето на уште две училници за прво одделение-75 м2. Салата за физичко и здравствено образование е со површина од 176 м2 и ги задоволува потребите за реализација на - Годишна програма за наставната програма. За вработените има канцеларии и тоа: работа на наставничка канцеларија- 39 м2, канцеларија на Директор- 16 м2, училиштето канцеларија на секретар- 11 м2, канцеларија на благајник- 12 м2, - Записник од канцеларија на педагог- 12 м2, канцеларија на економ домаќин- 9 м2, интегралната канцеларија на стручна служба- 9 м2, помошна просторија за евалуација, технички персонал- 10 м2, кујна- 10 м2. Училиштето располага со -Записник од ходници и скали кои зафаќаат 800 м2 од вкупната површина на увид на санитарен училишниот објект, а надвор од училишниот објект има 2 помошни испектор простории- 32 м2, дворна површина од 2030 м2, каде што спаѓаат 2 - Записник од асфалтирани спортски терени за мали училишни спортови -1030 м2, просветна 500 м2 уредена дворна површина и 500 м2 неуредена површина. инспекција Асфалтираните терени се безбедни и опремени за изведување на настава. Во училиштето досега немало ученици со физички хендикеп, освен еден ученик во четврто одделение, сепак постои пристапна рампа за влез на лица со посебни потреби. Хигиената во внатрешноста на училишниот објект задоволува. Училишниот двор не е соодветно уреден, а е целосно ограден. Водата од локалниот водовод редовно се проверува од страна на стручни лица и утврдено е дека истата е бактериолошки исправна за пиење. Работата во училиштето се изведува во две смени. Капацитетите се користат оптимално и подеднакво од страна на сите членови во училиштето.

95

6.2 Наставни средства и материјали 6.2.1 Опременост со стручна литература и наставни средства и помагала 6.2.2 Училишна библиотека 6.2.3 Потрошен материјал Наведете ги сите документи кои се прегледани.

6.2.1 Опременост со стручна литература и наставни средства и помагала

Добиени информации

Училиштето има наставни средства и помагала за наставниците (графоскоп, видеорекордери, ТВ приемник, фотокопирни апарати, компјутери, ученички лаптопи, ЛЦД проектори, радио приемници со ЦД, 2 ДВД читачи, анатомски модел на човечкото тело, анатомски модели на внатрешни органи, географски и историски карти, глобуси, атласи, лабораториски инструменти, модели на геометриски тела, триаголници, ленири, шестари), а и одредена стручна литература. Наставните средства и помагала се доволно искористени од страна на наставниците. Во училиштето во - Пописни листи седумнаесет кабинети има функционално мрежно поврзани - Годишна компјутери или вкупно 180 работни места, а за учениците од I-III програма на одделение и за сите наставници обезбедени се лаптоп компјутери. училиштето За наставниците е извршена обука за употреба на ИКТ во - Наставни наставата, а ИКТ опремата се употребува од страна на поголем планови и дел од наставниците. програми Потребите за наставни средства и помагала се утврдуваат преку - Годишен тематско-процесните планирања на наставниците по извештај задолжителните предмети (средства за реализација на - Записник од програмите), како и на ниво на стручни активи. На почетокот од Наставнички учебната година директорот на училиштето бара од наставниците совет да достават список со потребни наставни средства и помагала, - Записници од кои тие ги утврдуваат на ниво на стручни активи. На состаноците стручни активи на Наставничкиот совет, како стручен орган, се разгледува и - Инструменти усвојува годишната програма и извештајот за работа и притоа се за посета на заклучува дека наставните планови и програми се реализираат час целосно во сите подрачја со примена на разни форми и методи, а и ефективната и ефикасната примена на средствата кои се на располагање. Исто така, ефективната и ефиксната примена на средства кои се на располагање се следи преку посета на часовите од страна на Директорот.

96

Училишната библиотека е со површина од 30 м2, реновирана е и располага со библиотечен фонд од вкупно 7885 книги од различен Училишна жарн (1500 лектирни изданија, 215 белетристика, 600 стручна литература, 1350 детска литература, 70 англиска литература, 1900 библиотека македонска книжевност, 450 јужнословенска книжевност, 450 светска литература и 1350 друга литература во архива), која солидно ги задоволува потребите на учениците, па и на вработените. Евиденцијата на користењето на книгите од - Картотека на училиштето се води во електронска форма. За работа во училишната библиотеката ангажиран е еден стручен соработник- библиотекар. библиотека Работното време во библиотеката е од 7:00 до 15:00 часот.

- Пописни листи Библиотеката има изготвен куќен ред и е отворена за сите ученици. Во наредниот период треба да се посвети внимание на работата на библиотеката, односно, да не биде само место каде учениците ќе се задржуваат само кратко време – додека земаат книги, туку истата да ја користат и како читална.

6.2.3 Потрошен Набавениот потрошен материјал ги задоволува во целост потребите на сите вработени во училиштето. Потребите од материјал потрошен материјал се планираат и се набавува потрошен материјал во потребна количина за сите вработени за изведување - Требувања на целокупниот воспитно образовниот процес и одржување на - Тендерска хигиената во училиштето. документација 6.2.2

Техники 6.2. Прашалник за наставници Прашалник за ученици

Добиени информации „Која од понудената стручна литература ја користиш во наставата“. Од сите наставници добиени се потрдни одговори за користење на стручна литература. Во проценти тоа значи 100%. На прашањето: „Која од понудената стручна литература ја користиш во наставата“Од сите испитани ученици се добиени потврдни резулати за користење на стручна литература. „Кој од понудените наставни средства најчесто ги користиш во наставата“.

Интервју со Библиотекар

Интервју со техничка служба

Од испитаните наставници 60% од испитаниците одговориле дека компјутерот го користат како наставно средство. За учебникот како наставно средство одговориле 80% од испитаниците. На истото прашање од испитаните ученици 80 % се изјасниле дека компјутерот го користат како наставно средство, додека сите 100% ученици одговориле дека како наставно средство го користат учебникот.

97

„Кое од понудените наставни помагала ги користиш во наставата“од испитани 10 наставници приборот за пишување е застапен кај 70%, а исто толкав број го наведуваат и ЛЦД проекторот. Додека на истото прашање кај испитани 10 ученици 9 го заокружиле приборот за пишување како најчесто користено наставно помагало што значи 90%.

6.2.2. На поставените прашања кои ја опфаќаат состојбата со училишната библиотека, најголем дел од наставниците одговориле дека библиотечниот фонд редовно се надополнува со нови изданија од периодична и стручна литература. Најголем број од учениците одговориле дека книжниот фонд на библиотеката ги задоволува нивните потреби. Во интервјуто со одговорното лице на библиотеката на прашањето за евиденцијата добиена е информација дека библиотеката има добра библиотечна евиденција. Во истото интервју одговорното лице се изјасни дека библиотеката има интернет комуникација и компјутер на кој се води целата библиотечна евиденција.

6.2.3. Од испитани 10 наставници на прашањата од областа потрошен материјал најголем дел одговориле дека потрошниот материјал навремено се обезедува. Истиот одговор е даден и од страна на учениците.

6.3 Обезбедување на потребниот наставен кадар 6.3.1 Број на вработени и соодветност на наставниот кадар 6.3.2 Ефективност и распоредување на кадарот 6.3.3 Стручната служба како поддршка на наставниот кадар Наведете ги сите документи кои се прегледани.

6.3.1 Број на вработени и соодветност на наставниот

Добиени информации

Оваа учебна година 2015/2016, училиштето има обезбедено наставен кадар во согласност со Законот за основно образование и нормативот за наставен кадар. По одделни наставни предмети наставата ја реализираат наставници од други училишта. Наставниот процес во училиштето го реализираат 31 наставници 98

кадар - Досиеја на вработените - Списоци за плата - Куќен ред - Основни податоци - Матична евиденција - Податоци од ЕМИС и ХРМ системите - Годишна програма на училиштето - Електронска евиденција за работно време - Тетратка за евиденција на слободни денови на вработени - Закон за основно образование - Колективен договор за Основно образование - Програма за работа на менторот со приправникот

од кои: 10 одделенски наставници, 21 предметна настава од кои 2 се ангажирани од други училишта, а 3 наставници дополнуваат часови во други училишта. Во училиштето работат и 1 стручен соработник- педагог и 1 стручен соработник- библиотекар. Поради потребата за работа со ученици со посебни образовни потреби во училиштето волонтираат и 2 стручни соработници- психолог и дефектолог кои се ангажирани од страна на основачот. Со согласност од градоначалникот на општината во училиштето работат и 2 одделенски наставници кои реализираат настава во продолжен престој. Во училиштето работат 2 приправници, од кои 1 во предметна настава и 1 во одделенска настава, за кои училиштето има определено ментори. Менторите имаат изготвено и доставено своја Програма за работа на менторот со приправникот. Во однос на етничката и половата припадност, од вкупно 41 вработени сите се македонци, а од нив 11 или 27% се машки, а 30 или 73% се женски. Со високо образование се 31 или 76%, со више образование се 6 или 15%, (овде се опфатени дел од наставниците и благајникот на училиштето), со средно образование се 3 или 7% (овде се опфатени економ- домаќин и технички персонал) со ниже образование се 1 или 2% (технички персонал). Во однос на работното искуство, состојбата е следна: Години 20-30 31-40 41-50 51-60 61 - пензија

Број на вработени 5 11 14 11 /

Вработените го почитуваат работното време со мали исклучоци. Редовноста и извршувањето на работните задачи се контролира од страна на раководниот орган. Целиот персонал, вклучувајќи ги и машките и женските, е редовно присутен на работа според прописите со одредени исклучоци. Постои електронска евиденција на работно време и остварени работни часови. Се води евиденција за слободните денови кои ги користат вработените во училиштето, како и за ретките отсуства кога за вработените е неопходно да отсуствуваат од работа. Во врска со отсуствата на наставниците секогаш се обезбедува соодветна замена според можностите и потребите, односно се практикува стручните соработници да го заменуваат отсутниот наставник, или, во најчести случаи, да се направи дневна промена на распоредот за пополнување на празните часови. Отсуствата на останатиот дел од вработените, стручни соработници, административно-технички персонал се регулираат согласно Законот за работни односи и Колективниот договор за основно образование од страна на раководниот орган.

99

6.3.2 Ефективност и распоредување на кадарот Распоред на часовите

6.3.3 Стручната служба како поддршка на наставниот кадар

Училиштето има обезбедено доволен број наставници за реализирање на воспитно-образовниот процес, но има недостиг на кадар обучен за работа со деца со посебни образовни потреби. Заради задоволување на потребата од ваков вид кадар, во училиштето волонтираат дефектолог и психолог, кои работат со ученици со посебни образовни потреби. Стратегијата за ангажирање на персоналот со повисоки квалификации за помош на колегите засега е само во случај кога има приправници и при одредување на ментор се зема повисокиот степен, а и помош од страна на наставниците по музичко и ликовно во одделенска настава. Наставниот кадар правилно е распореден за да може да ги извршува поставените задачи. Распоредот на часовите е изготвен на тој начин што овозможува изведување на кабинетска настава, а воедно им овозможува на оние наставници кои доаѓаат од други училишта, односно дополнуваат часови во други училишта, непречено да ја реализираат наставата. Во училиштето работи педагог, а волонтираат и психолог и дефектолог, кои се ангажираат од страна на основачот. Наставниците не ја добиваат потребната помош при изработката на годишните, тематско-процесните планирања, како и дневните подготовки, при работата на стручните активи. Исто така стручната служба делумно им помага на наставниците во организацијата на наставниот процес.

Записници од стручни активи Техники 6.3. Обезбедување на потребниот наставен кадар Прашалник за наставници

Добиени информации 40% од наставниците се согласуваат, 40% делумно се согласуваат и 20% не се согласуваат дека во училиштето функционира стручна служба.

Интервју со Директор

100

Интервју со секеретар

10% од наставниците се согласуваат, 50% делумно се согласуваат и 40% не се согласуваат дека стручната служба им помага на наставниците во организација на наставниот процес.

20% од наставниците се согласуваат 50% делумно се согласуваат и 30% не се согласуваат дека наставниците во училиштето редовно добиваат напатствија за водење на педагошката евиденција, 70% од испитаниците се согласуваат, 10% делумно и 20% не се согласуваат дека во случај да се појави конфликт помеѓу наставник-ученик, наставникродител и ученик-ученик, стручната служба правовремено се вклучува и помага да се разреши истиот,

70% од испитаниците се согласуваат, 10% делумно и 20% не се согласуваат дека учениците во секое време можат да добијат советодавна помош.

101

80% од испитаниците се согласуваат, 10% делумно и 10% не се согласуваат дека се спроведуваат анкети поврзани со наставата, редовноста, училишната клима, како и вон наставните активности, 70% од испитаниците се согласуваат и 30% делумно се согласуваат дека соработуваат и ги следат т.н. проблематични ученици и учениците со психички проблеми,

60% од испитаниците се согласуваат, 30% делумно и 10% не се согласуваат дека го информираат раководителот на паралелката за резултатите и напредокот во работата со проблематичните ученици.

80% од испитаниците се согласуваат, 10% делумно и 10% не се согласуваат дека ако настане поголем конфликт помеѓу учениците бараат помош од повисоки безбедносни истанци.

102

20% од испитаниците се согласуваат, 60% делумно и 20% не се согласуваат дека наставниот кадар е запознаен со програмата за работа на стручната служба.

30% од испитаниците се согласуваат, 60% делумно и 10% не се согласуваат дека наставниците/припра вници се во постојана соработка со службата 20% од испитаниците се согласуваат, 20% делумно и 60% не се согласуваат дека добиваат совети и истите ги применуваат при изготвување на годишните, тематските и оперативните планови.

103

80% од испитаниците се согласуваат и 20% делумно се согласуваат дека во програмата за работа на педагошко-психолошката служба планирани се и активности поврзани со учениците со посебни потреби.

70% од испитаниците се согласуваат и 30% делумно се согласуваат дека стручната служба и училиштето имаат механизми со кои го следат напредокот на наставниците и на учениците

20% од испитаниците се согласуваат 70% делумно и 10% не се согласуваат дека постои соработка и усогласеност помеѓу стручната и административната служба во училиштето.

104

На прашањето дали постојат услови за примена на ИКТ во наставата, 100% од испитаниците сметаат дека има услови. Од интервјуто со Директорот може да се заклучи дека како критериум за вработување на наставник најважна улога има соодветното образование. При распределбата на часови се води сметка сите наставници подеднакво да добијат полн фонд на часови. Смета дека сите наставници ги исполнуваат условите предвидени со Законот за основно образование според кои се оспособени за изведување на настава по соодветниот предмет, но секако дека во рамките на потребите и можностите истите се дообучуваат. За работа со учениците со посебни потреби е задолжен дефектологот кој волонтира во училиштето, а кој им помага на наставниците во работата со овие ученици. Училиштето презема максимални напори за одржување на ИКТ опремата. Од интервјуто со секретарот на училиштето единствено е согледувањето дека се почитува законот, правилниците и нормативите во врска со распоредувањето и работата на наставниот кадар.

105

6.4 Следење на развојните потреби на наставниот кадар 6.4.1 Професионален развој на наставниците Документи кои се прегледани 6.4.1 Професионален развој на наставниците - Годишна програма на училиштето - Набљудувања на час - Состаноци на стручните активи -Покани за семинари и за учество во проекти - Дневник на паралелката (Евиденција за реализација на наведените проекти) -Педагошки

Добиени информации За следењето и оценувањето на работата на наставниците постои посебно изработена програмаПрограма за следењето, оценувањето и вреднувањето на наставниците, која е составен дел од Годишната програма на училиштето. Согласно оваа програма се предвидува работата на наставниците и стручните соработници да се следи преку следните подрачја: глобалните планирања, тематските и оперативните планирања на наставниците, проверувањето и оценувањето на учениците, слободните ученички активности, додатната и дополнителната настава, планирањето и работата на стручните соработници, а тоа би се реализирало преку посета (набљудувања) на часови, од страна на Директорот, стручниот соработник и Комисија за следење, оценување и вреднување на наставниците преку увид во планирањето и реализацијата на наставните планови и програми, преку постигнатиот успех на учениците, преку организирање и реализирање на слободни ученички активности, дополнителна и додатна настава, како и преку учеството на ученички натпревари. Со следењето на планирањето и реализацијата на воспитнообразовниот процес и преку работата на стручните активи се добиваат и информации за тоа дали наставниците имаат потреба од професионален развој. Училиштето им дава поддршка на наставниците за подобрување на своите стручни способности преку овозможување на услови за посета на семинари кои се организираат од страна на БРО и МОН, преку организирање на дисеминација на обуки. Училиштето организира стручни предавања, набавува литература. Стручната служба, за наставниот кадар, уредно води портфолија за професионален развој, односно професионални досиеја во кои се евидентираат сите признанија, сертификати, дипломи и сл. Овие професионални досиеја континуирано се ажурираат. Училиштето ја следи работата на приправниците, а во исто време дава помош преку менторите и тоа преку советодавно-консултативна соработка, увиди на час, соработка на ниво на стручен актив. Во 106

картони на наставниците - Извештај од

учебната 2015/2016 година работат 2 приправници: 1 во одделенска настава и 1 во предметна настава. Во училиштето работат поголем број на млади наставници кои ќе треба да се вклучат во следењето на семинарите за постигнување на работно искуство.

реализирани активности во рамките на проектите - Програма за професионален развој на наставници - Увид во професионално досие на наставникот Техники 6.4.1 Професионален развој на наставниците

Добиени информации 80% од испитаниците се изјасниле дека потполно се согласуваат со изјавата дека училиштето ги идентификува потребите за професионален развој на наставниците, преку различни форми за нивна идентификација, а 20% не се согласуваатсо оваа изјава.

- Анкета со наставници Разговор со наставници и

Најголем дел од испитаниците 70% се согласуваат потполно, со изјавата дека училиштето има програма и стратегија за обезбедување 107

Директор

на професионалниот развој на наставниците (вклучувајќи го тука и менторството), а 30% се согласуваат делумно.

90% од испитаниците сметаат дека наставниците приправници постепено се воведуваат во работата со добивање на соодветна подршка, 10% на ова прашање одговориле дека делумно се согласуваат.

Со изјавата дека училиштето обезбедува финансиска подршка за обуки кои им се неопходни на наставниците, најголем дел од испитаниците 70% се согласуваат, а 30% не се согласуваат со оваа изјава.

108

Најголем дел од испитаниците 90% потполно се согласуваат дека училиштето е транспарентно при вклучување на наставниот кадар во проекти и обуки, и дека ја обезбедува потребната поддршка за усовршување на наставниците, а 10% не се согласуваат.

70% од испитаниците сметаат дека училиштето има стратегија за дисеминирање на знаењата на кадарот, а со ова делумно се согласуваат 10% и 20% не се согласуваат.

90% од испитаниците се изјасниле дека училиштето ја почитува законската регулатива за професионалниот развој на кадарот, а 10% делумно се согласуваат со оваа изјава.

90% од испитаниците сметаат дека на наставниците им е овозможено 109

перманентно стручно усовршување, а 10% делумно се согласуваат.

Најголем дел од испитаниците 70% се согласуваат, односно делумно се согласуваат 30% дека се јасни целите и приоритетите во стручното усовршување на наставниот кадар.

70% од испитаниците се изјасниле дека наставниот кадар има ажурирани портфолија за професионалниот развој, а со оваа изјава делумно се согласиле 30%.

70% од испитаниците потполно се согласуваат, 10% согласуваат, а 20% делумно се согласуваат дека постојат

не

110

се

Правилници или било кои други внатрешни механизми за оддавање на признанија и наградување на кадарот кој вложува во своето усовршување, активен е во различни сфери на дејствување поврзани со образованието и внесува новини во работата. Најголем дел од испитаниците 70% во целост се задоволни или делумно се задоволни 30% од здобиените знаења и вештини стекнати на обуките што ги поминале.

60% од испитаниците се согласиле, односно 40% делумно се согласиле дека „Квалитетот на наставата се подобрил по поминатите обуки“

111

60% од испитаниците одговориле дека се запознаени со програмата за стручното усовршување на наставниците. На прашањето „Дали наставниците имаат можност да влијаат на изборот на теми и облици на стручното усовршување во училиштето“, 90% од испитаниците одговориле со негативен одговор.

70% од испитаниците се изјасниле дека имаат потреба од обука за работа со деца со посебни потреби, а 30% од испитаниците имаат потреба од дополнителна обука од областа на ИКТ.

6.5 Финансиско работење во училиштето 6.5.1 Постапки со кои се обезбедува почитување на законската регулатива за финансиско работење 6.5.2 Транспарентност во планирањето и трошењето на училишниот буџет Документи кои се прегледани 6.5.1 Постапки со кои се обезбедува почитување на законската регулатива за финансиско работење

Добиени информации

Средствата за финансирање на дејноста на основното образование се обезбедуваат од Буџетот на Република Македонија, а истите се распределуваат на општините по пат на блок дотации и наменски дотации. Општината средствата ги распределува на основните училишта на своето подрачје за обезбедување на реализација на воспитно-образовниот процес, во согласност со утврдените стандарди и нормативи. Сите постапки поврзани со финансиско работење коишто ги спроведува -Закон за основно училиштето се во согласност со законските норми и прописи. образование Раководниот кадар има разбирање за механизмите што може да ги - Закон за јавни користи за стекнување дополнителни финансиски средства и тој го набавки следи наменското трошење на овие средства. Се одредуваат - План за јавни приоритетните потреби, се изготвува и План за јавни набавки, а набавки - Книговодствена потоа средствата се распоредуваат наменски. Јавните набавки од евиденција мала и голема вредност во училиштето се реализираат согласно - Записник од законските прописи преку Комисијата за јавни набавки со состаноците на распишување на јавен тендер преку електронскиот систем за јавни Училишен одбор набавки. Екскурзиите се планираат и реализираат во согласност со - Тендерска Правилникот за начинот на изведување на ученичките екскурзии. документација 112

6.5.2 Транспарентност во планирањето и трошењето на училишниот буџет - Месечни и годишни финансиски планови - Завршна сметка - Годишна програма за работа; -Административна служба; -Записници и одлуки на УО; - Записници од состаноци на Совет на родители; -Реализација на јавни набавки Техники 6.5. Финансиско работење во училиштето

Прашалник за наставници

Постои транспарентност во планирањето и трошењето на средствата. За училишниот буџет и трошоците информирани се: основачот, Советот на општина Струмица и членовите на Училишниот одбор. Финансиското работење се контролира преку Училишниот одбор. Завршните сметки се разгледуваат на седниците на Училишниот одбор. Од родителите информирани се само оние родители кои што се членови на Училишниот одбор. Во училиштето постои Комисија за јавни набавки која ги познава и работи според сите правила и прописи поврзани со реализацијата на јавните набавки. Училиштето навремено ги информира органите и телата во училиштето за училишниот буџет и трошењето. Одговорните лица редовно дискутираат за информации поврзани со ресурсите и преку одлуките што ги носат обезбедуваат економичност, ефикасност и правичност во распределување на финансиските средства. Раководниот кадар постојано ги консултира сите вработени кога тоа е потребно и на соодветно ниво на деталност. Целиот буџет се користи наменски и за креативни цели кои се насочени кон подобрување на квалитетот на наставата, учењето и развојот на училиштето во целина. Буџетските приоритети се тесно поврзани и ги отсликуваат приоритетите и образовните цели на училиштето.

Добиени информации На прашањето „Дали училиштето има изготвено прецизен финансиски план“– 30% од испитаниците одговориле да, 70% одговориле незнам и нема испитаници кои се изјасниле со не.

Дали вработените имаат увид во постапките кои се превземаат за финансиското работење – 30% од испитаниците одговориле да, 20% одговориле незнам и 50% одговориле не.

113

Дали вработените редовно се информирани за училишниот буџет и трошоците – 30% од испитаниците одговориле да, 20% одговориле незнам и 50% одговориле не.

Дали распределбата на финансиските средства се врши во согласност со реалните потреби на училиштето- 20% од испитаниците одговориле да, 80% одговориле незнам и нема испитаници кои одговориле не.

Прашалник за

Дали во училиштето правилно се утврдени приоритетите за распределба на финансиските средства – 20% од испитаниците одговориле да, 70% одговориле незнам и 10% одговориле не.

114

наставници

Дали во училиштето се изработуваат проекти со кои се конкурира за добивање на финансиски средства и техничка помош - 80% од испитаниците одговориле да, 20% одговориле незнам и нема испитаници кои се изјасниле со не.

Дали училиштето има прифатено проекти кои му донеле материјална или техничка корист – 90% од испитаниците одговориле да, 10% одговориле не знам.

Прашалник за наставници

Дали училиштето во оваа година има добиено донации од страна на локалната самоуправа – 20% од испитаниците одговориле да, 80% одговориле незнам и нема испитаници кои одговориле не.

115

________________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО РЕСУРСИ Клучни јаки страни  Просторните услови (капацитети) на училиштето во однос на училишен и училнички простор  Кабинетска настава  Опременост со наставни средства и материјали  Состојбата со компјутерската опрема е на задоволително ниво  Набавениот потрошен материјал ги задоволува во целост потребите на сите вработени во училиштето.  Стручната екипираност на персоналот од аспект на квалификационата структура согласно законската регулатива- нема несоодветен кадар  Преовладува млад и перспективен кадар подготвен да се соочи со предизвиците на современата настава  Редовноста на персоналот во работата  Хигиената во внатрешноста на училишниот објект задоволува  Нови тоалети во состав на училишниот објект  Водата од локалниот водовод е бактериолошки исправна за пиење.  Капацитетите се користат оптимално и подеднакво од страна на сите членови во училиштето.  Училиштето има изработено вреднувањето на наставниците

Програма

за

следењето,

оценувањето

и

 Училиштето нуди поддршка за стручно усовршување на сите наставници 116

 Се почитува законската регулатива за финансиско работење  Постои транспарентност во планирањето и трошењето на финансиските средства. Слаби страни:  Неуредена дворна површина  Санитарните простории се надвор од училиштето и не ги задоволуваат современите стандарди на опременост  Начин на греење  Потреба од обуки и професионално усовршување на младиот наставен кадар во училиштето заради стекнување на работно искуство Приоритетни подподрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето  Хортикултурно уредување на училишниот двор  Инсталирање на централно парно греење

117

_____________________________________________________________________

7. Подрачје на вреднување: УПРАВУВАЊЕ, РАКОВОДЕЊЕ И КРЕИРАЊЕ ПОЛИТИКА Во ова подрачје на вреднување направено е согледување на индикаторите: 7.1. Управување и раководење со училиштето 7.2. Цели и креирање на училишната политика 7.3. Развојно планирање

7.1. Управување и раководење со училиштето 7.1.1 Управување со училиштето 7.1.2 Раководење со училиштето Документи кои се прегледани 7.1.1 Управување со училиштето - Закон за основно образование - Статут на училиштето - Деловник за работа на Училишниот одбор; - Записници, одлуки на училишниот одбор

Добиени информации Највисок орган на управување со училиштето е Училишниот одбор. Училишниот одбор е формиран во согласност со законската регулатива и Статутот на училиштето. Училишниот одбор е составен од 9 членови, од кои 3 се претставници од наставниците и стручните работници во училиштето, 3 се претставници од родителите, 2 се претставници од основачот и 1 претставник од МОН. Правичната застапеност на мажи и жени произлегува од составот на Училишниот одбор по полова застапеност: 4 мажи и 5 жени. Сите членови на Училишниот одбор се македонци. Надлежностите за управување и за административните задачи се јасно дефинирани во одредбите од Законот за основно образование, Статутот на училиштето и Правилникот за систематизација на работните места и истите се почитуваат и во нашето училиште. УО работи според Програмата за работа на УО во којa се содржани сите законски и статутарни обврски. Секогаш состаноците и донесувањето на одлуките се одржуваат со мнозинство на членови. Доколку нема мнозинство на членови состанокот се одложува. УО соработува со директорот на училиштето, стручната служба, наставниците и другите заинтересирани страни, како родителите, учениците и локалната самоуправа. Членовите на УО се навремено информирани со покани и дневен ред. Донесените одлуки по потреба се објавуваат на видно место во училиштето.

118

7.1.2 Раководење Директорот на училишето е раководниот орган на училиштето. со училиштето Раководниот орган на училиштето го застапува и претставува училиштето и е одговорен за законито работење, ја организира, планира и ја води работата на основното училиште, подготвува - Програма за програма за развој на училиштето, подготвува Предлог на Годишна работа на програма за работа, одговорен е за реализација на Годишната директорот - Правилник за програма за работа, одговорен е за остварување на правата и систематизација обврските на учениците, врши избор на наставници, стручни на работни места соработници и воспитувачи и друг административно-технички кадар - Годишна согласно со закон и актите на училиштето, врши распоредување на програма за наставници, стручни соработници и воспитувачи и друг работа на административно-технички кадар, одлучува за престанок на училиштето работен однос на наставници, стручни соработници и воспитувачи и - Записници од друг административно-технички кадар согласно со закон и стручни активи колективен договор, формира и раководи со училишната комисија за екстерно проверување на постигањата на учениците врши контрола врз начинот на водењето на професионалните досиеја на наставниците и стручните работници, поттикнува стручно оспособување и усовршување на наставниците, стручните соработници и воспитувачи, организира менторство за наставниците-приправници, стручните соработници приправници, воспитувачи-приправници, присуствува на часови во наставата согласно со планот за посета на часови од Годишната програма за работа на училиштето, за што составува препораки и забелешки од остварената посета кои треба да се приложат кон професионалното досие на наставникот, ја следи работата на наставниците, стручните соработници и воспитувачи и ги советува, ја следи работата на училишниот педагог и другите стручни соработници, се грижи за соработката со родителите, ги известува родителите за работата на училиштето и за измени на правата и обврските на учениците, одлучува за воспитните мерки, ја поттикнува и следи работата на заедницата на учениците, обезбедува извршување на одлуките на Училишниот одбор, ја донесува систематизацијата на работните места на училиштето, одлучува за склучување договори за работните односи, покренува постапка за дисциплинската одговорност на наставниците, стручните соработници и воспитувачи, се грижи за соработката на училиштето со здравствената установа во општината и врши други работи согласно со закон и статутот на училиштето. Покрај органот на управување и раководниот орган, во училиштето работат и стручните органи како Наставнички совет на училиштето, Совет на предметните наставници, Совет на одделенските наставници, Стручните активи и раководителите на 119

паралелките и одделенските раководители. Во врска со размената на идеи и разрешување на проблеми, раководниот тим соработката ја извршува на состаноци од различен вид (со покана за закажан состанок на Училишен одбор, Совет на родители, Наставнички совет, Одделенски совети или пак, дневни, неделни, во вид на договорни состаноци), од кои произлегуваат конкретни заклучоци и одлуки за примена на одредена идеја или разрешување на одреден проблем. Проблемите најчeсто се решаваат на Наставнички совет или со одредување комисии кои донесуваат одлуки. Раководниот тим одржува состаноци по потреба. Се одржуваат дневни и неделни состаноци, на кои што присуството е редовно, а состаноците се водат без посебен записник, без дневен ред и без службени белешки, освен во случаи кога има потреба да се соопшти некое службено известување, допис и сл. Состаноците на Училишен одбор, Совет на родители, Наставнички совет и Одделенските совети се водат согласно претходно предложен дневен ред, и за истите се водат посебни Записнички книги. Директорот е одговорен да го обезбедува и да го поттикнува присуството на состаноците. Раководниот тим врши консултација со одговорните на стручните активи, одделенските раководители, раководителите на паралелките, учениците од ученичката заедница. Во училиштето постојат Стручни активи кои припаѓаат на сродна група предмети и соодветствуваат во однос на наставниот план и програма. Соработка на ниво на стручни активи постои, меѓутоа истата не е доволна. Информациите од раководниот тим најчесто се добиваат усно, а одлуките за кои Директорот е надлежен се доставуваат во писмена форма лично, на рака, по пошта, на огласна табла.

120

Техники

Добиени информации

- Интервју со директорот на училиштето

Директорот обезбедува релативно доволно информации за својата работа и за работата на другите субјекти вклучени во воспитно-образовниот процес. Смета дека соработката со наставниците и стручната служба е добра и работењето го заснова врз принцип на тимска работа, а во поединечни случаи индивидуално. Иницира и успешно раководи со промените во образовниот систем и во креирањето на целите, заедно со вработените, родителите и учениците, кои активно учествуваат. Ги зема во предвид мислењата и ставовите на сите субјекти вклучени во планирање на стратегиите за подобрување на наставата. Секогаш обезбедува финансиски средства за стручно усовршување на кадарот. Континуирано ги планира и обезбедува наставните средства, обезбедува сопствени и донаторски средства за подобрување на инфраструктурата во училиштето во границите на можностите и смета дека има одлична соработка со локалната самоуправа. Исказ/тврдење во кое се дадени споредбени резултати од анкетирани родители,ученици и вработени

7.1.2. Раководење 1.Помеѓу вработените и учениците владеат добри односи. со училиштето Прашалник вработени

за

Прашалник родители

за

Прашалник ученици

за

70% од родителите оцениле дека е многу важно, 30% дека е важно.

50% од учениците оцениле дека е многу важно, 50% дека е важно.

40% од вработените оцениле дека е многу важно 60% дека важно.

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10 дека е делумно точно и 10% дека е неточно. 70% од учениците оцениле дека е сосема точно 10% дека е делумно точно; 20% од учениците оцениле дека енеточно, 50% од врботените одговориле дека е 121

сосема точно, 50% дека е делумно точно.

2.Националната, етичката, верската, културната и јазичната различност се почитуваат и негуваат.

70% од родителите оцениле дека е многу важно, 20% дека е важно и 10% дека не е важно. 60% од учениците оцениле дека е многу важно, 40% дека е важно.

3.Раководниот тим на училиштето влијае на добрата клима во училиштето.

60% од родителите оцениле дека е многу важно 40% дека е важно.

60% од учениците оцениле дека е многу важно, 40% дека е важно; 100% од вработените оцениле дека е многу важно.

4. Директорот на училиштето одржува добри односи со учениците 70% од родителите оцениле дека е многу важно 30% дека е важно; 90% од учениците оцениле дека е многу важно, 10% дека е важно.

122

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно; 100% од учениците оцениле дека е сосема точно.

5. Училиштето на сите ученици им дава исти можности и поттикнува чувство на праведност.

90% од родителите оцениле дека е многу важно, 10% дека е важно; 60% од учениците оцениле дека е многу важно, 20% дека е важно и останатите 20% дека не е важно.

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно; 70% од учениците оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно и 10% оцениле дека е неточно.

6. Училиштето промовира здрав стил на живеење.

70% од родителите оцениле дека е многу важно, 30% дека е важно; 70% од учениците оцениле дека е многу важно, 10% дека е важно, и 20% дека е неважно.

123

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е неточно; 90% од учениците оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно.

7. Учениците учествуваат во донесување на одлуки за животот и работата на училиштето 60% од родителите оцениле дека е многу важно, 40% дека е важно.

40% од учениците оцениле дека е многу важно, 40% дека е важно и 20% дека е неважно.

50% од родителите оцениле дека сосема точно, 50% дека е делумно точно. 50% од учениците оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно и 40% дека е неточно.

8. Учениците кои се соочуваат со лични проблеми, во училиштето добиваат добра стручна поддршка и помош.

60% од родителите оцениле дека е многу важно, 40% дека е важно.

124

70% од учениците оцениле дека е многу важно, 30% дека е важно.

50% од родителите оцениле дека е сосема точно, 40% дека е делумно точно и 10% дека е неточно. 90% од учениците оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно.

9. Конфликтните ситуации успешно ги разрешува.

80% од родителите оцениле дека е многу важно, 20% дека е важно.

80% од вработените оцениле дека е многу важно, 20% дека е важно.

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно. 70% од вработените оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно. Според анализата на прашалникот за вработените кој се однесува на работата на директорот добиени се следниве резултати: За управувањето и раководењето на директорот во сите сфери на 125

дејствување вработените се изјасниле дека тоа е 100% многу важно, 100% е сосема точно. Искази/тврдења на родителите од индикаторот за квалитет Управување и раководење со училиштето На вработените во училиштето чувствувам дека можам слободно да им поставувам прашања и да им ги кажам проблемите родители се изјасниле дека тоа е 70% многу важно, 30% важно, како и тоа дека 80% е сосема точно и 20% делумно точно.

Училиштето бара мислења и согласности од родителите кога се во прашање активности кои треба да бидат финансирани од родителите. Родителите се изјасниле дека тоа е 90% многу важно, 10% важно, како и тоа дека 80% е сосема точно, 20% делумно точно.

Искази/тврдења на ученици од индикаторот за квалитет Управување и раководење со училиштето Запознаен сум со составот на раководниот тим на училиштето. Учениците се изјасниле дека тоа е 40% многу важно, 40% важно и 20% дека е неважно, како и тоа дека 60% е сосема точно, 40% 126

делумно точно.

Училиштето ги штити учениците од насилство и злоупотреба, учениците се изјасниле дека тоа е 70% многу важно, 30% важно, како и тоа дека 70% е сосема точно и 30% делумно точно.

127

7.2. Цели и креирање на училишната политика 7.2.1 Јасност и соодветност на целите 7.2.2 Процедури за креирање училишна политика Документи кои се прегледани 7.2.1 Јасност и соодветност на целите - Закон за основно образование - Статут на училиштето

7.2.2 Процедури за креирање училишна политика - Годишна програма на училиштето - Програма за работа на директорот; - Правилник за организација и систематизација на работни задачи и работните места; - Правилник за заштита на компјутерите и компјутерската опрема - Кодекс на однесување на вработените, учениците и родителите, - Правилник за видовите пофалби и награди - Правилник за изрекување педагошки мерки и начинот на нивната примена,

Добиени информации Целите на училиштето се во согласност со целите на државната и локалната образовна политика. Целите се јасни и се насочени кон подобрување на квалитетот на наставата и подобрувања на постигањата на учениците. Вработените, родителите, учениците и локалната самоуправа активно учествуваат во креирањето на целите, начелата и вредностите на училиштето и училиштето ги запознава со нивното остварување и подобрување, но исто така и ги мобилизира да работат на остварување на целите, земајќи ги секогаш во предвид мислењата на родителите и учениците. Зголемување на ефикасноста и ефективноста на целокупната наставна практика е цел кон која се фокусираат сите активни субјекти кои учествуваат во креирањето на училишната политика. Одредувањето на политика за спроведување на понатамошните стратегии за планираните активности училиштето ги добива од непосредните контакти со вработените, родителите и учениците, од секојдневното следење на достигнувањата во сите области со цел доследно имплементирање на целокупната наставна практика, од спроведените анкети и интервјуа, а потоа заеднички се дефинираат приоритетите за понатамошното работење. За успешно функционирање и организирање на работата на училиштето донесени се законски и интерни правилници, како што се: Правилник за организација и систематизација на работните задачи и работните места, Правилник за заштита на компјутерите и компјутерската опрема, Кодекс на однесување на вработените, учениците и родителите, Правилник за видовите пофалби и награди, Правилник за изрекување педагошки мерки и начинот на нивната примена, Правилник за формата, содржината и начинот на водење на професионално досие на наставникот и стручниот соработник во ОУ, Правилник за водење на педагошката евиденција и документација, Правилник за начин и прием, складирање, доделување и враќање на комплети во училиштето, Правилник за начинот на организирање и спроведување на проверување на постигањето на успехот на учениците, како и начинот на утврдување на годишните оценки на учениците во основните училишта, Правилник за оценување, напредување, полагање испити, видовите 128

- Правилник за формата, содржината и начинот на водење на професионално досие на наставникот и стручниот соработник во ОУ, - Правилник за водење на педагошката евиденција и документација, - Правилник за начин и прием, складирање, доделување и враќање на комплети во училиштето, - Правилник за начинот на организирање и спроведување на проверување на постигањето на успехот на учениците, како и начинот на утврдување на годишните оценки на ученици во ОУ - Правилник за оценување, напредување, полагање испити, видовите пофалби, награди и педагошки мерки за учениците во ОУ - Правилник за начинот на изведување на ученичките екскурзии и други слободни активности на учениците од ОУ

пофалби, награди и педагошките мерки за учениците во ОУ, Правилник за начинот на изведување на ученичките екскурзии и други слободни активности на учениците од основните училишта. Стручната служба работи според своја програма но не води дневник за реализацијата на своите активности. Педагогот на училиштето остварува соработка со наставниците, учениците и родителите, организира работилници со учениците на теми кои се од значење за работата и животот во и надвор од училиштето, но во изминатиот период нема организирано обуки за наставниците и родителите на кои се разработуваат теми кои ги засегаат учениците со ПОП и учениците со потешкотии во наставата. За таа цел, училиштето се обрати до основачот од каде доби двајца стручни соработнициволонтери дефектолог и психолог кои во изминатиот период учествуваат во анализи и истражувања од областа на работата, идентификацијата и прифаќањето на децата со ПОП во наставата. Училиштето преку редовно одржување на состаноци со Совет на родители, родителски средби и Наставнички совет ги запознава сите заинтересирани субјекти за реализација на поставените цели земајќи ги притоа во предвид нивните предлози и ставови. За да можат децата да учат треба да се здрави. Заштитата и унапредувањето на здравјето на учениците е обврска на сите вработени во училиштето, за сите ученици, а со непосредна соработка со родителите. За унапредувањето на здравјето на учениците училиштето соработува со Медицински центар- Струмица, повеќето невладини организации, Црвениот крст на МакедонијаСтрумица, на кои приоритет во програмата е здравјето на младите и пошироката заедница, се` со цел да се негува позитивното во традиционалното живеење, постојано подобрувајќи го здравјето преку развивање на прогресивни програми и активности за здравствено образование и унапредување на здравјето, со организирање предавања за болестите на зависност, преку ОЖВ работилници на часовите на одделенска заедница од областа на здравјето, воспоставување хумани односи меѓу половите, известување за вакцинирање и ревакцинирање, организација на денот на вакцинирањето, систематски прегледи и сл. Во училиштето наставата се изведува на македонски јазик и кирилското писмо. Од странските јазици се изучуваат: англискиот, францускиот и германскиот.

129

- Извештаи за работата на училиштето

Техники 7.2. Цели и креирање на училишна политика

Добиени информации Искази/тврдења од родители,ученици и вработени како споредбени резултати 1. Пристапот на поучување е соодветен интересите и староста на учениците

на

потребите,

Прашалник за вработени

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно и 10% дека е неточно. 100% од учениците оцениле дека е сосема точно, 50% од вработените оцениле дека е сосема точно и 40% дека е делумно точно и 10% дека е неточно.

2. Наставниците поттикнуваат развој на вештини и самостојност во учењето

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно и 10% дека е неточно. 80% од учениците оцениле 130

дека е сосема точно 20% од учениците оцениле дека е делумно точно. 80% од вработените оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно и 10% дека е неточно.

3. При оценувањето се води сметка за индивидуалното напредување на учениците

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно. 90% од учениците оцениле дека е сосема точно, 10% дека е неточно. 100% од вработените оцениле дека е сосема точно.

4. Наставниците редовно ги информираат родителите за нивниот напредок и постигнувања

учениците/

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 30 % дека е делумно точно. 90% од учениците оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно; 100% од вработените оцениле дека е сосема точно.

131

5.Забелешките на родителите за постигањата и оцените се разгледуваат и прифаќаат

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно и 10% дека е неточно. 100% од вработените оцениле дека е сосема точно.

6. Во училиштето постојано се применуваат јасни правила на однесување

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно. 80% од учениците оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно и 10% дека е неточно; 80% од вработените оцениле дека е сосема точно и 20% дека е делумно точно.

7. Училиштето ги поддржува воннаставни активности

учениците

во

различни

60% од родителите оцениле дека е сосема точно, 40% дека е делумно точно. 80% од учениците оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно; 80% од вработените оцениле дека е сосема 132

точно, 20% дека е делумно точно.

8. Наставниците се оспособени за работа со ученици со посебни потреби

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно. 60% од вработените оцениле дека е сосема точно, 40% дека е делумно точно. Искази/тврдења на вработените од индикаторот за квалитет Цели и креирање на училишната политика Внимателно се проценуваат учениците со различни способности или афинитети водејќи сметка за тоа секој ученик да биде соодветно поттикнат 100% од вработените сметаат дека е сосема точно.

133

Искази/тврдења на родителите од индикаторот за квалитет Цели и креирање на училишната политика Родителите се поттикнуваат на соработка со наставниците со цел да се следи напредувањето на учениците 70% од родителите сметаат дека е сосема точно,20% дека е делумно точно и 10% дека е неточно.

Училиштето дејствува во согласност со законските одредби и усвоените начела штитејќи ги учениците од насилство, злоупотреба на дрога и злоставување.

80% од родителите сметаат дека е сосема точно, а 20% дека е делумно точно.

Искази/тврдења на учениците од индикаторот за квалитет Цели и креирање на училишната политика Училиштето добро ги информира учениците од завршните години за можностите на продолжување на школувањето и идната професионална кариера 80% од учениците сметаат дека е сосема точно, 10% дека е делумно 134

точно и 10% дека е неточно.

7.3. Развојно планирање 7.3.1 Цели на развојното планирање 7.3.2 Професионален развој/стручно усовршување на кадарот 7.3.3 Материјално-технички средства 7.3.4 Инфраструктура Документи кои се прегледани 7.3.1 Цели на развојното планирање - Годишна програма на училиштето - Развоен план на училиштето; - Акциони планови; - Записници од УО/ Совет на родители/ Наставнички совет;

Добиени информации Годишното планирање го организира и реализира стручен тим составен од директорот, стручните соработници, наставници. На крајот од учебната година се врши евалуација на реализираната Годишна програма на училиштето, се изработува Извештај за работата од училиштето и се предлагаат приоритетни цели и стратегии за нивна реализација за наредната учебна година. Нашето училиште има изработено План за развој на училиштето за период 2014-2018, согласно новите законски одредби од 2008 година училиштето е должно да врши Самоевалуација на секои две години и согласно приоритетите кои произлегуваат од истата да изработи и План за развој на училиштето за наредните четири години. Од постоечкиот План за развој на училиштето 2014-2018 се гледа дека јасно се дефинирани приоритетите на работењето и според кој успешно се реализираат целите според предвидената динамика. Со дефинираните развојни цели кои произлегуваат од мисијата и визијата на училиштето се постигаат повисоки знаења и вештини и се индикатори за успешноста на работењето на училиштето. Со планот за евалуација, се планираат начините на следење и вреднување на остварувањето на развојните цели, притоа за постигнатата релизација училиштето ги информира 135

наставниците, учениците, родителите и локалната заедница и сите заеднички настојуваат да се идентификуваат потребите од следните развојни цели.

7.3.2 Училиштето има изработено Програма за следење, вреднување Професионален и оценување на работата на наставниците и стручните развој/стручно соработници. Следењето и вреднувањето на работата на усовршување на наставниците и идентификувањето на нивните потреби се врши кадарот преку посета на часови од страна на директорот и од страна на - Годишна програма стручната служба и преку работата на стручните активи. на училиштето Училиштето има изработено План за професионален развој на - Програма за наставниот кадар и стручната служба, со што се овозможува работа на идентификување на потребите за нивно стручно усовршување. директорот; Исто така, согласно законските прописи наставниците имаат - Програма за обврска да изработат свој План за личен професионален развој, следење, меѓутоа потребна им е поддршка со упатства за изработка на вреднување и истиот. оценување на работата на Училиштето постојано им нуди можност на наставниците, наставниците и стручната служба, директорот и административно-техничкиот стручниот персонал да учествуваат на семинари организирани од страна на соработник; БРО и МОН, како и проекти кои се спроведуваат од страна на домашни и странски организации и консултантски куќи. По извршените обуки се утврдуваат придобивките, се вршат дисеминации на другите наставници и воедно се следи нивната реализација. Училиштето има воспоставено систем за дисеминација на стекнатото знаење и повремено ја следи примената на стекнатото знаење од усовршувањето.

7.3.3 Училиштето постојано ги планира и обезбедува материјалноМатеријалнотехничките средства. Училиштето располага со стручна литература технички и нагледни наставни средства и помагала кои постепено треба да средства се заменуваат со нови и посовремени. Наставните средства и помагала се во голема мера искористени од страна на - Наставни наставниците. Училиштето нема план за обезбедување на нагледни средства и наставни средства и помагала, а потребите од нив се утврдуваат материјали преку списоците со потребни наставни средства и помагала кои на - Библиотека за барање на директорот наставниците ги доставуваат на почетокот, стручна односно во текот на учебната година. Во училиштето во литература седумнаесет кабинети има функционално мрежно поврзани компјутери или вкупно 180 работни места, а за учениците од I-III - Картотека на одделение и за сите наставници обезбедени се лаптоп компјутери. училишната Набавениот потрошен материјал ги задоволува во целост библиотека потребите на сите вработени во училиштето. Потребите од - Пописни листи потрошен материјал се планираат и се набавува потрошен материјал во потребна количина за сите вработени за изведување 136

7.3.4 Инфраструктура - Извештаи од интерната евалуација; - Пописни листи; - Финансиски план на училиштето; - Увид во инфраструктурата; - Годишна програма на училиштето

на целокупниот воспитно-образовен процес и одржување на хигиената во училиштето. Училишната библиотека е мала, реновирана е и располага со библиотечен фонд од вкупно 7885 книги од различен жанр (1500 лектирни изданија, 215 белетристика, 600 стручна литература, 1350 детска литература, 70 англиска литература, 1900 македонска книжевност, 450 јужнословенска книжевност, 450 светска литература и 1350 друга литература во архива), која постојано се обновува, збогатува и солидно ги задоволува потребите на учениците, па и на вработените. Евиденцијата на користењето на книгите од училиштето се води во електронска форма. Општинското основно училиште „Герас Цунев“- Просениково е установа од посебен општествен интерес за образование и воспитание на ученици од 6 до 16 години. Ситуирано е помеѓу населените места Просениково и Пиперево, на оддалеченост од 4,5 километри југоисточно од Струмица, поврзани со локален пат за магистралниот пат Струмица- Валандово и Струмица- Штип. На исток се граничи со општина Босилово, на северозапад со општина Василево и на југ со Струмица. Училиштето е основано во 1953 година, а првиот акт е решение бр. 01-15117/1 од Собрание на општина Струмица. Во училиштето гравитираат ученици од населените места Просениково, Пиперево, Сарај, Гечерлија и Чанаклија. Наставата во училиштето се изведува на македонски јазик и е организирана во две смени и тоа прва смена со почеток од 7:30 часот, втора смена со почеток од 13:30 часот. Во учебната 2014/2015 година настава посетуваа 312 ученици, а во учебната 2015/2016 година настава посетуваа 297 ученици од I до IX одделение на возраст од 6 до 16 години по новиот концепт за деветгодишно основно образование, а согласно Законот за основно образование. Учениците беа распоредени во 21 паралелка од кои 11 во предметна настава и 10 во одделенска настава. Училишниот објект е од тврда градба. Стариот дел на училиштето е изграден во 1953 година, а новиот дел во 1973 година. Училиштето го ревидира планот за подобрување и осовременување на инфраструктурата на училиштето и во согласност со потребите наменски инвестира во истата. Направени се повеќе внатрешни и надворешни зафати за негово реновирање, се` со цел подобрување на условите за работа. Во текот на изминатите учебни година направени се следните зафати на надворешноста на училиштето: поставена е оградна мрежа на надворешното спортско игралиште, целосно е ограден училишниот двор, опремена е просторија за складирање на неупотреблив инвентар и заменета е старата врата со нова, метална, приклучување на уличното осветлување со цел 137

осветлување на училишниот двор, поставени се надворешни настрешници на надворешниот влез за спортска сала, помошен влез на училиштето, главен влез на училиштето, поставена е и нова алуминиумска врата на надворешниот влез на спортската сала, бетонирано е платото пред главниот влез, поставена е фекална канализација, поставен е паркинг за велосипеди, изградени се нови тоалети во состав на училишниот објект, поставена е термо енергетска фасада на дел од училишниот објект. Внатрешноста на училишниот објект е на задоволително ниво. Во текот на изминатите учебни години направени се повеќе зафати за реновирање и подобрување на условите за работа и тоа: реновирање на цоклето во училишните ходници, поставување на нови врати на училниците, канцелариите, пренамена на училниците во кабинети и воведување на целосна кабинетска настава по сите наставни предмети, комлетно опремување на нови канцеларии за стручна служба, економ- домаќин, нова просторија за техничкиот персонал, реновирање на спортска сала- доградување на нова соблекувална за ученици и помошна просторија за справи по ФЗО, замена на ламинатен под со паркет во спортска сала, вгрдување на подни плочки пред влезот во спортската сала, поставување на нови дрвени врати на соблекувални и спортска сала, и алуминиумска врата на влез од спортска сала, вградување нова ограда по внатрешните скали на училиштето, по стандард кој одговара за училиште, реновирање на кујна- вградување на подни плочки, замена на стари кујнски елементи и набавка на нови, реновирање на ходник- вградување на подни плочки, обнова на компјутеркса опрема- 180 работни места, набавка на нов училишен инвентарученички клупи и наставнички катедри, поставување на дигалка за огревно дрво на вториот кат од училишниот објект, реновирање на наставничка канцеларија, поставување на ламинатен под и целосна промена на канцеларискиот мебел, набавка на нов ТВ приемник. Преку донација на музичкиот состав „Болеро бенд“ се изврши набавка на 8 CD плеери за наставата во одделенска настава и наставата по странски јазици, а преку донација на Neptun од Струмица во соработка со општина Струмица се изврши набавка на еден клима уред.

138

Техники 7.3 Развојно планирање Прашалник за вработени

Добиени информации Искази/тврдења од родители,ученици и вработени како споредбени резултати 1.При креирање на развојниот план консултирани родителите и учениците.

на

училиштето

се

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

80% од родителите, вработените и учениците оцениле дека е сосема точно , 20% дека е делумно точно.

2. Целите на училиштето се насочени кон унапредување на квалитетот на учење и кон подобри постигања на учениците.

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е точно, 80% (22) од вработените и учениците оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно.

3.

Училиштето

ги

прифаќа

ставовите

на

родителите

и

139

учениците кои се однесуваат за развојот на училиштето.

Прашалник за вработени

Прашалник за родители

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно. 70% од учениците оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно. 50% од вработените оцениле дека е сосема точно и 50% дека е делумно точно.

Прашалник за ученици

4. Количеството и современоста на наставните помагала овозможува квалитетно вршење на наставата.

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно, 10% дека е неточно. 60% од учениците оцениле дека е сосема точно, 40% дека е делумно точно.

80% од вработените оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно.

5. Задоволен сум со условите за работа во ова училиште.

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно. 60% од учениците оцениле дека е сосема точно, 40% дека е делумно точно.

140

80% од вработените оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно.

Прашалник за вработени

6. Критериумите на успешност на училиштето се специфични,мерливи и остварливи.

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно. 60% од вработените оцениле дека е дека е сосема точно и 40% дека е делумно точно.

7. Располагањето со финансиски средства е во согласност со воспитно-образовните цели и приоритети на училиштето.

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно. 60% од вработените оцениле дека е дека е сосема точно и 40% дека е делумно точно.

141

Прашалник за вработени

8. Наставните средства се во функција на наставата.

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

80% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно. 90% од вработените оцениле дека е сосема точно, 10% дека е делумно точно.

9. Материјалите за потребите на наставата се обезбедуваат во доволна количина.

90% од родителите оцениле дека е сосема точно, 10% дека е 142

делумно точно. 80% од вработените оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно.

10. Училиштето располага со доволно финансиски средства за квалитетна работа.

Прашалник за вработени

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно. 50% од вработените оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно и 20% дека е неточно.

11. Мебелот и опремата ги задоволуваат воспитно образовните потреби.

70% од родителите оцениле дека е сосема точно, 20% дека е делумно точно и 10 % дека е неточно. 70% од вработените оцениле дека е сосема точно и 30% дека е делумно точно.

143

12. Вработените, учениците и родителите во потполност ги разбираат целите на училиштето, нивната намена и темелните вредности.

Прашалник за вработени

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

70% од учениците оцениле дека е сосема точно, 30% дека е делумно точно. 60% од вработените оцениле дека е сосема точно, 40% (2) дека делумно точно. Искази/тврдења на родителите од индикаторот за квалитет Развојно планирање Во врска со информирањето на родителите за развојниот план на училиштето испитаните родители сметаат дека тоа е 80% сосема точно, 20% делумно точно.

Искази/тврдења на учениците од индикаторот за квалитет Развојно планирање

144

Прашалник за вработени

Прашалник за родители

Прашалник за ученици

Бројот на училишни простории, хигиената, вклучувањето на учениците во уредување на училишниот двор,библиотечен фонд,нагледни средства и опременоста на училниците со компјутери учениците сметаат дека е тоа е 80% сосема точно и 20% делумно точно. Искази/тврдења на вработените од индикаторот за квалитет Развојно планирање Вработените се вклучени во процесот на планирање и развој на училиштето 80% сметаат дека е сосема точно и 20% дека е делумно точно.

Ненаставниот персонал им помага на наставниците во извршување на административни и други работи 80% од вработените сметаат дека е сосема точно и 20% делумно точно. Локалната заедница ги поддржува програмите кои ги предлага училиштето 70% од вработените сметаат дека е сосема точно и 30% дека е делумно точно.

145

__________________________________________________________________________ РЕЗИМЕ И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ПОДРАЧЈЕТО УПРАВУВАЊЕ, РАКОВОДЕЊЕ И КРЕИРАЊЕ ПОЛИТИКА Клучни јаки страни  Почитување

на

статутарните и

деловничките

обврски во

работење на

Училишниот одбор при донесувањето на одлуки  Раководниот орган ги извршува своите работни задачи одговорно согласно законските прописи  Добра соработка со наставниците и стручната служба  Редовно присуство на состаноците од различен вид  Успешно справување со промените во образовниот систем.  Јасно поставени цели.  Подобрување на инфраструктурата на училиштето и условите за работа.  Набавениот потрошен материјал ги задоволува во целост потребите на сите вработени во училиштето.  Обезбеден систем за чување и одржување на ИКТ опремата во одлична состојба  Континуирано обезбедување финансиски средства за стручно усовршување на кадарот.  Воспоставен систем за дисеминација на стекнатото знаење  Континуирано планирање и обезбедување на наставни средства и помагала  За успешно функционирање и организирање на работата на училиштето донесени се законски и интерни правилници  Заштитата и унапредувањето на здравјето на учениците е обврска на сите вработени во училиштето, за сите ученици, а во непосредна соработка со родителите.  Одлична соработка со локалната самоуправа.  Повремено следење на примената на стекнатото знаење од усовршувањето. Слаби страни:  Потреба од обуки за наставниците и родителите на теми кои ги засегаат учениците со ПОП и учениците со потешкотии во наставата.  Потреба од поддршка со упатства за изготвување на План за личен професионален развој на наставниците.

146

Приоритетни подподрачја (оддели) во рамките на ова подрачје кои може да бидат вклучени во планот за развој на училиштето  Обезбедување обуки на наставниот кадар за работа со деца со ПОП _____________________________________________________________________ Тим за реализација на самоевалуацијата: 1. Љупка Поп- Тодорова 2. Елисавета Конева 3. Весна Митева 4. Миропа Павлова- Бачева

147