aan een schoep, die daarna in dezelfde opspanning geslepen wordt tot de juiste nauwkeurigheid en ruwheid. Bij een goede procesbeheersing brengt het additieve proces immers geen warmte in het basismateriaal. Holger Gröning ziet de toepassingen vooral in de productie van kleine series. “Als je op een dure slijpmachine relatief ongedefinieerde materiaallagen gaat opbrengen, loont zich deze techniek niet. Dan kun je beter twee gescheiden machines hebben. Voor andere toepassingen loont het wel.” De stempel- en matrijzensector is een andere industrietak waarvoor de hybridetechniek De Elb MillGrind additive combineert frezen, 3D metaalprinten en vlakslijpen in één machine. zinvol kan zijn. Zwaar belaste delen kun je met additieve technieken een zodanige geometrie meegeven, dat je de freesbewerkingen nodig zijn. “Hooguit Holger Gröning. Zo onderzoeken ze nog 20 procent van de totale bewerking. Dan hoe het materiaal in de overgangsfase van gereedschappen naderhand gemakkelijk kunt repareren. De technology manager heeft zo’n machine zin”, aldus het hoofd het substraat naar het 3D geprinte metaal ziet op korte termijn in de reparatiemarkt technologie ontwikkeling. Bijvoorbeeld er uitziet. De lagen zelf hebben een bijna één van de eerste grote toepassingen het frezen van een kleine inkeping. 100% dichtheid. Een ander onderzoek van deze hybride technologie. Ook Doordat je die enkele freesbewerking in richt zich op het ontstaan van een witte, een slijpmachine kunt doen, bespaar je de thermisch beïnvloede zone, onder meer bij in de productie van nieuwe stempels en matrijzen kun je het print-freeskosten van een extra machine én de kosten nikkelbasislegeringen. slijpproces zinvol inzetten. Maar, zo zegt en onnauwkeurigheid van omspannen. hij, dan moet je wel de voordelen van de Additive manufacturing blijft geen additieve techniek zien te benutten. Hij 3D metaalprinten nichemarkt Een variant van de MillGrind die Elb-Schliff Ondanks dat er dus nog veel ontwikkel- en bedoelt dan specifieke geometrieën die niet anders maakbaar zijn; of graduele heeft gebouwd, is de MillGrind additive. onderzoekswerk gedaan moet worden, materiaalovergangen. Blijft de technologie 3D metaalprinten in de slijpmachine. gelooft Gröning in de toekomst van dan niet te langzaam en de kostbaar? Lasercladden, om precies te zijn. Markus additief opbouwen en slijpen in één “Neem een goedkoop basismateriaal en Stanik heeft dat kunstje in zijn vorige machine. “Additive manufacturing blijft breng daar additief de dure, slijtvaste laag werkkring ook al eens uitgehaald. geen nichemarkt. De markt vindt dit Hij werkte tot aan zijn benoeming interessant. De luchtvaartindustrie realiseert of feature op aan”, zegt Gröning. Hybride processen vergen creativiteit. Dan is veel bij de slijpmachinefabrikant bij zich dat al; de automobielindustrie mogelijk. Hamuell Maschinenbau. Deze Duitse volgt straks.” De productie van turbinemachinebouwer was de eerste die een gerelateerde componenten is een www.elb-schliff.de lasercladkop integreerde in een CNCinteressante toepassing. De techniek leent www.laagland.nl machine, namelijk lasercladden in een zich bij uitstek voor het aanbrengen van draaibank. Elb integreert deze technologie een leading edge of een trailing edge in een freesslijpcentrum. Men gebruikt dezelfde laserkop, die van HMT, het Amerikaanse bedrijf dat twee jaar geleden de eerste IAMA Award heeft gewonnen (de internationale additive manufacturing award van de VDW en AMT). HMT levert eigen besturingssoftware voor het laserproces die gekoppeld wordt aan de besturing van de slijpmachine. De laserkop, voorzien van een HSK-80 opname, wordt net als een gereedschap in de machine gewisseld. Na het opbouwen van 3 of 4 lagen (0,3 mm dik) kan er geslepen worden. De lasertechnologie kan ingezet worden voor het 3D metaalprinten van specifieke features maar eveneens voor het aanbrengen van slijtvaste lagen, die dan direct nauwkeurig nageslepen kunnen worden. De technologie staat nog aan het begin van een hele ontwikkeling, denkt Met de speciale laserclad kop kan materiaal opgebracht worden.
25