Maatschappelijk jaarverslag 2015 Zorggroep Oude en Nieuwe Land

Maatschappelijk verslag 2015

1

Uitgangspunten van verantwoording Zorggroep Oude en Nieuwe Land hecht waarde aan transparantie in de zorg, naast de verplichte verantwoording brengen wij deze eigen meer toegankelijke publicatie uit voor belanghebbenden en geïnteresseerden.

Dit ‘Maatschappelijk verslag 2015’ geeft een overzicht van relevante gebeurtenissen.

Dit verslag is intern verspreid en geplaatst op onze website: www.zorggroep-onl.nl Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden gepubliceerd. © Bureau marketing en communicatie Zorggroep Oude en Nieuwe Land E info@zorggroep-onl.nl I www.zorggroep-onl.nl T (0521) 53 99 75

2

Inhoudsopgave

De visie op Betrokken zorg geeft richting en betekenis

5

VOORWOORD Frank Kodden, bestuurder

7

HOOFDSTUK 1 Inleiding

9

1.1 Reorganiseren om toekomstbestendig te blijven 9 1.2 Anders denken, organiseren en handelen 11

HOOFDSTUK 2 Profiel Zorggroep Oude en Nieuwe Land

15

2.1 Algemeen 15 2.2 Kerngegevens 17 2.3 Samenwerkingsrelaties 19

HOOFDSTUK 3 Bestuur, toezicht, medezeggenschap

21

3.1 Raad van Bestuur 21

3.2 Raad van Toezicht 21

3.3 Medezeggenschap ZONL 2015

27

HOOFDSTUK 4 Inspanningen en prestaties

31

4.1 Jeugd en Maatschappelijke Zorg

36

HOOFDSTUK 5 Vooruitblik

40

4

Betrokken zorg geeft richting en betekenis De visie op Betrokken zorg is het fundament en daar­ mee ons vertrekpunt voor hoe wij de toekomst zien, en voor de keuzes die wij als organisatie maken.

Omdat we zijn, wie we zijn. Onze koers is betrokken, deskundig en betrouwbaar. Maar wat is de essentie?

Betrokken zorg gaat over doen wat nodig is Betrokken zorg gaat over context gedreven werken, uitgaan van de cliënt en de omgeving van de cliënt (de context). Per specifieke cliëntsituatie zoeken naar de best mogelijke oplossing(en); en daardoor doen wat nodig is. Het kader is dat ons handelen moet aansluiten bij de vraag van de cliënt en diens context, onze deskundigheid en de financiering van de geleverde zorg.

Betrokken zorg gaat over verbinding Betrokken zorg gaat over verbinding. De kwaliteit van ons werk gebeurt in, en is tevens afhankelijk van, de interactie die plaatsvindt, de relatie die er is tussen mensen. Het kader is de juiste mensen met de juiste competenties op de juiste plaats te hebben, op het juiste moment en op de juiste wijze toegerust zijn om op een juiste manier goede zorg te verlenen en waarde toe te voegen.

Betrokken zorg gaat over evenwicht tus­ sen informele en formele zorg Betrokken zorg gaat over de relatie tussen de cliënt en diens context (zijn/haar omgeving en unieke omstandigheden). Onze opgave zit in het met aandacht kijken naar die omgeving, het ondersteunen van de eigen regie en zelfredzaamheid en het mobiliseren van het eigen netwerk. Het zoeken naar een nieuw evenwicht tussen informele en formele zorg. Samen kijken naar wat de cliënt in zijn/haar specifieke situatie zelf (nog) kan of wat de omgeving kan doen. Informele zorg en formele zorg kunnen elkaar versterken, sluiten op elkaar aan en maken dat we samen doen en bereiken wat ook echt nodig is. Een tevreden cliënt in een vitale omgeving is het uitgangspunt; stimuleren van en aanvullend zijn op de aanwezige bereidwillige, krachtige omgeving. Betekenis helpen geven aan het ‘omzien naar elkaar’ is hierbij essentieel. Niet via de weg van zorgen voor, maar via de weg van zorgen dat. Ook hier geldt als kader dat ons handelen moet aansluiten bij de zorgvraag, onze deskundigheid en de financiering van de geleverde zorg.

Betrokken zorg gaat over de samen­ werking met en in de omgeving Betrokken zorg gaat over onze verbondenheid met de omgeving. Onze strategie is dat we zichtbaar en lokaal verankerd zijn. We staan open voor samenwerking met anderen en zijn in die samenwerking een aantrekkelijke en betrouwbare partner. We pakken een proactieve rol in de samenwerking en nemen onze verantwoordelijkheid om samen met partners te zoeken naar antwoorden voor maatschappelijke en gebiedgebonden vraagstukken. Aan de andere kant weten wij ook wanneer een minder actieve rol gewenst is om gemeenschappelijke doelen te bereiken. Maatschappelijk ondernemerschap past bij ons omdat we met Betrokken zorg een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de sociale omgeving van cliënten. We kijken verder en breder dan alleen de directe relatie met de cliënt. Betrokken zorg is ook merkbaar en voelbaar in de kernen en wijken waar onze clienten en medewerkers deel van uitmaken. Onze lokale verankering draagt bij aan het vergroten van de leefbaarheid van deze kernen en wijken doordat wij, waar mogelijk, netwerken en relaties met elkaar verbinden. De keerzijde van ondernemerschap is dat niet van ons kan worden verwacht dat we zorg en ondersteuning leveren als daar geen financiering (collectief of privaat) tegenover staat.

Betrokken zorg gaat over medewerkers en gedrag Betrokken zorg gaat over cultuur. Over houding, gedrag en daarmee over iedereen. Betrokken zorg gaat over eigenaarschap, over resultaatgerichtheid en over het elkaar aanspreken. Betrokken zorg krijgt zijn vertaalslag in de praktijk, in de manier waarop in de organisatie met elkaar wordt samengewerkt en hoe wordt gecommuniceerd.

5

Frank Kodden

6

VOORWOORD

Betrokken zorg die begint bij de cliënt Het jaar 2015 stond voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) in het teken van de voorbereiding op het bouwen aan een nieuwe organisatie. Na de eerste stappen in 2014, hebben zich in 2015 vele veranderingen voltrokken om de organisatie toekomstbestendig te maken. Er zijn moeilijke beslissingen genomen.

We hebben afscheid moeten nemen van veel gewaardeerde collega’s. We hebben met elkaar veerkracht, betrokkenheid en doorzettingsvermogen getoond. Wij geloven in onze visie en hebben het gered.

Dat de medewerkers van ZONL de zorg verlenen vanuit de visie op Betrokken zorg is onze kracht. Betrokken zorg betekent dat we zorg waar behoefte aan is, organiseren en mogelijk maken. Onze zorg helpt onze cliënten om zo zelfstandig en prettig mogelijk te kunnen leven. Dit doen we niet alleen. Altijd samen met de cliënt, diens familie en/of mantelzorger en andere betrokkenen. Centraal staan onze kernwaarden ‘verbinding, vertrouwen en verantwoordelijkheid’. Bij Betrokken zorg gaat het niet alleen over het leveren goede kwaliteit van zorg. Dat is voor ons een randvoorwaarde.

Het gaat over de waarde die onze verpleegkundigen en verzorgenden toevoegen aan iedere unieke cliëntsituatie en hoe deze door de cliënt ervaren wordt.

Onze ambitie is om zorg weer eenvoudiger te maken, mensgericht en medewerkers in hun kracht te zetten.

Zodat zij vanuit deskundigheid en de relatie die zij hebben en onderhouden met de cliënt kunnen doen wat nodig is. De nieuwe regisserende rol die wijkverpleegkundigen hebben vanaf 1 januari 2015 past hier goed bij. Deze ontwikkeling maakt dat ZONL er voor heeft gekozen om in 2015 alle maatregelen en voorbereidingen te treffen om vanaf 2016 te kunnen starten met het werken vanuit kleine zelfverantwoordelijke teams in de wijkverpleging (thuiszorg). Dit betekent dat de teams zelf verantwoordelijk zijn voor de inzet, uitvoering en verantwoording van zorg- en dienstverlening aan cliënten in hun wijk of dorp.”

In het verslagjaar hebben we onze missie “het bieden van betrokken en context gedreven zorg, welzijn en behandeling aan kwetsbare mensen” hooggehouden.

Vanuit de identiteit van iedere cliënt die met onze zorgen dienstverlening en behandeling in aanraking kwam of is geweest, hebben wij ons als organisatie sterk gemaakt om dit met maximale inzet te doen. Overal waar we zijn en zijn geweest, hebben we waarde willen toevoegen.

Tegen die achtergrond is een woord van dank op zijn plaats richting alle medewerkers, vrijwilligers, mantelzorgers en vrienden van ZONL. Samen met de medezeggenschapsorganen en de financiers is gedurende de contactmomenten steeds gezocht naar een optimum tussen de conflicterende (deel)belangen binnen de organisatie: enerzijds voldoen aan de eisen die vanuit het kwaliteitskader goede zorg worden gesteld en anderzijds bouwen aan een toekomstbestendige, financieel gezonde organisatie. En: in deze contact­ momenten zijn we ook het afgelopen jaar door ontmoeting, dialoog en samenwerking sterker geworden in het zien en ervaren van onze gemeenschappelijke ambitie: Betrokken zorg die begint bij de cliënt!

Frank Kodden Bestuurder Zorggroep Oude en Nieuwe Land

ZONL heeft besloten breed te delen hoe ons verslagjaar 2015 er uit heeft gezien. Dat doen we door dit maatschappelijk verslag op hoofdlijnen. De termen klankbord, feedback, samenwerking en afstemming zult u vaker tegenkomen in dit verslag. Ik doel hier ook op onze vele goede contacten met de Centrale Cliëntenraad, Ondernemingsraad en Raad van Toezicht.

Ook met de vakorganisaties heeft veelvoudig constructief overleg plaatsgevonden. Door samenwerking en afstemming en door leren en ontwikkelen hebben wij onze doelen kunnen bereiken.

7

8

HOOFDSTUK 1

Inleiding 1.1 Reorganiseren om toekomstbestendig te blijven Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een omgeving.

Dat maakt dat de organisatie, de medewerkers en de cliënten onder invloed staan van ontwikkelingen die zich in deze omgeving voordoen en die vanuit deze omgeving worden geregeld of bepaald. Wanneer de overheid maatregelen vaststelt ter beheersing van de stijgende zorguitgaven, de economische crisis en de verslechterde toestand van de overheidsfinan­ ciën, heeft ook ZONL de verantwoordelijkheid om te bezien welke consequenties deze keuzes hebben voor de organisatie. De interne organisatie moet en wil zoveel mogelijk in evenwicht zijn met datgene wat de externe omgeving wenst en/of voorschrijft dan wel afdwingt. Wanneer de organisatie dat ade­ quaat vormgeeft behoudt ze haar maatschappelijke bestaansrecht, geloofwaardigheid, maatschappe­ lijke functie en continuïteit.

Voor zowel de intra- als extramurale (zorg)teams, maar ook voor de ondersteunende diensten was en is onze stip op de horizon de doorontwikkeling naar kleine zelfverantwoordelijke teams en het sturen op competenties.

Meer eigen regie en verantwoordelijkheid dragen bij aan de groei van mensen. Dit beïnvloedt het werkplezier positief. Het voorkomt een afwachtende, afhankelijke of volgende houding en stimuleert het proactief en creatief benaderen van veranderingen. Dit gaat om eigenaarschap en brengt de beweging, flexibiliteit, wendbaarheid en co-creatie die ZONL als organisatie nodig heeft in deze tijd van transitie.

Meerdere signalen gaven al voor 2015 aan dat een in aantal en omvang versterkende combinatie van huidige en komende externe ontwikkelingen, grote impact zouden gaan krijgen op ZONL. Er lag de opgave om nieuw evenwicht te vinden in de opbrengsten en de kosten.

Dit kon niet zonder het nemen van lastige besluiten en vergaande maatregelen.

In december 2014 deelden de bestuurder en de MTleden het Reorganisatieplan ‘Betrokken zorg in de realiteit van nu’. Met dit reorganisatieplan werden de maatregelen en stappen die de organisatie moest nemen om grote financiële risico’s af te wenden en een toekomstbestendig ZONL te blijven geconcretiseerd. Na akkoord van de Raad van Toezicht en een positief advies van de Centrale Cliëntenraad en de Ondernemingsraad kwam dit reorganisatieplan medio december 2014 tot uitvoering. Ook met betrekking tot de werkgelegenheid moesten ingrijpende maatregelen getroffen worden. De impact hiervan was gedurende 2015 goed merkbaar in de hele organisatie.

Focus en ambitie ZONL stak vanaf 2015 bewust in op een verdere versterking van het gebied gedreven werken vanuit integrale teams. Het is de wens van ZONL om, samen met de gemeenschappen in de vele kernen, haar zorg zo dicht mogelijk bij -en in geval van intramuraal verblijf zo kleinschalig mogelijk- rondom cliënten te organiseren. Met als doel zoveel mogelijk te helpen realiseren dat mensen zo lang mogelijk, verantwoord thuis kunnen wonen. Het bieden van kwaliteit en continuïteit van zorg en het zijn van een deskundige, betrouwbare en betrokken partner voor interne en externe stakeholders is onze focus en ambitie.

Reorganisatieplan De enorme stelselwijziging vanaf 1 januari 2015 betekende, ook voor ZONL, dat de wereld er echt anders uitzag. Al lange tijd waren de medewerkers met elkaar onderweg naar deze datum.

Het reorganisatieproces Binnen ZONL bestonden eind 2014 177 functies. Een functiehuis dat bureaucratisch en onoverzichtelijk was; een product van fusies. Een van de maatregelen was een up-to-date functiehuis te ontwerpen met minder functieomschrijvingen.

9

Ook werd een nieuw formatieplaatsenplan opgesteld.

Deze vormde samen met de herbeschrijving van het functiehuis de basis voor een zogenoemde ‘was-/ wordt-lijst’. Een lijst met de formatie van de organisatie van vóór én na reorganisatie. Deze was-/wordt-lijst was onderdeel van het Reorganisatieplan ‘Betrokken zorg in de realiteit van nu’ en liet zien welke functies in 2015 werden opgeheven en welke functies in aantal FTE moesten krimpen, gelijk bleven of werden uitgebreid.

Ook werd een aantal nieuwe functies benoemd.

Sociaal Plan Eind 2014 was een Sociaal Plan ZONL 2014-2017 afgesloten met de vakorganisaties voor alle medewerkers van ZONL. Zodra het reorganisatieplan was vastgesteld, kwam ook dit Sociaal Plan ten uitvoering. ZONL heeft in 2015 alle procedures zorgvuldig en conform cao en Sociaal Plan doorlopen. Vanuit de vastgestelde was-/wordt-lijst werd door middel van een organisatiebrede afspiegeling concreet welke medewerkers boventallig raakten. Het ging samen om 201 fte (voltijdbanen), 474 medewerkers. Op vele plekken in de organisatie, in allerlei functies (in het management, de ondersteuning en in de zorg) en door het gehele werkgebied van ZONL heen, vonden als gevolg van deze afspiegeling verschuivingen plaats.

10

Mobiliteitstraject Met de boventallig geraakte medewerkers volgde, met hulp van een extern Mobiliteitsbureau, een intensief traject van werk naar werk. Er werden 12 ervaren mobiliteitsadviseurs ingezet om deze taak zo zorgvuldig mogelijk uit te voeren. Met iedere boventallig verklaarde collega werd een persoonlijk mobiliteitsplan afgestemd.

Er werd gekeken of herplaatsing op een andere plek in de organisatie mogelijk was of dat buiten de organisatie mogelijkheden waren. Regionale samenwerkingspartners deelden actief hun vacatures. Daaruit blijkt een enorme regionale betrokkenheid met ZONL en elkaar en dat verdient enorme waardering. Dank! Ruim 300 medewerkers namen deel aan interne sollicitatie-, communicatie- en netwerktrainingen. In het Sociaal Plan ZONL 2014-2017 waren ook regelingen afgesproken met de vakorganisaties voor medewerkers die eerder wilden stoppen met werken of vrijwillig wilden vertrekken.

Medewerkers die hier gebruik van maakten, maakten als het ware plaats voor collega’s die boventallig verklaard waren.

De bestuurder van ZONL heeft door alle inspanningen, uiteindelijk voor ruim 200 van de boventallig verklaarde medewerkers het aangevraagde ontslag in 2015 weer kunnen intrekken. Dat was een mooi resultaat van een heel verdrietig, intensief en tegelijkertijd ook leerzaam en warm proces.

1.2 Anders denken, organiseren en handelen Onlosmakelijk onderdeel van de reorganisatie was het project ‘Toekomstbestendig ZONL’. Een toe­ komstbestendig ZONL vraagt van alle medewerkers een andere manier van denken, organiseren en han­ delen in de dagelijkse werkzaamheden, activiteiten en processen van te leveren zorg- en dienstver­ lening. Daarbij was het belangrijk om de overgang naar anders werken en organiseren, waarbij tevens sprake was van krimp en formatiereductie, te facili­ teren met een ontwikkel- en leertraject.

ZONL koos voor een methode en een projectaanpak waarin het kritisch doorlichten van de bedrijfsvoering (‘waar kan het slimmer, slanker en goedkoper’) hand in hand ging met het samen zichtbaar maken van structurele verbeteringen. Dit project kreeg de naam ‘Toekomstbestendig ZONL’. Er werd in 2015 gezamenlijk verantwoordelijkheid genomen voor de implementatie en realisatie van besparingen en kwaliteitsverbeteringen, als gevolg van slimmer organiseren en slimmer omgaan met geld en inzet van mensen. De reorganisatie kon niet los worden gezien van een proces van cultuuren gedragsverandering, op alle niveaus.

Na een uitgebreide interne analyse, werd besloten Accezz International te vragen advies en begeleiding te geven bij dit omvangrijke project. Daarnaast werden vier medewerkers van ZONL benoemd tot ‘projectmedewerker ZONL’ en hier heel 2015 voor vrij gemaakt.

Op allerlei plekken en bij allerlei werkzaamheden hebben zij ondersteuning gegeven bij de transitie. Zij hebben tevens een belangrijke rol gehad bij de borging en verankering van de nieuwe werkwijze, die we in 2015 met elkaar voor onze organisatie hebben ontdekt, ontwikkeld en omarmd.

Werkwijze De werkwijze van dit project was in lijn met de visie op Betrokken zorg; namelijk vanuit de zorgvraag van de cliënt doen wat nodig is, rekening houdend met interne en externe ontwikkelingen. Ofwel ‘Betrokken zorg in de realiteit van nu’. Tegelijkertijd was een ieder in de organisatie zich ervan van bewust dat we naast dit ontwikkelen leertraject ook afscheid namen van gewaardeerde collega’s, wat de uitvoering van dit project niet een­ voudig maakte. Echter, dit ontwikkel- en leertraject hielp ons om de zorgverlening aan cliënten op duurzame wijze te kunnen vervolgen, ook met minder medewerkers. Bij de start van het project ‘Toekomstbestendig ZONL’ was een planning gemaakt, zodat alle intramurale locaties, extramurale teams als ook de ondersteunende afdelingen gefaseerd meegenomen werden.

Intramurale locaties In de intramurale locaties werd steeds gestart met een uitleg over de doelen en de aanpak van het project. Op verschillende locaties werd door medewerkers hun verdriet geuit over de reorganisatie van ZONL. Daar was alle ruimte en aandacht voor. Vervolgens werd gestart met een inventarisatie op de locaties. Enerzijds van de huidige zorglevering op cliëntniveau en afdelingsniveau.

Anderzijds van de knelpunten in het dagelijkse werk. De medewerkers gingen zelf met de aangedragen knelpunten aan de slag. De knelpunten werden geanalyseerd en oplossingen werden aangedragen en ingezet. Er werd voor deze aanpak gekozen omdat medewerkers hiermee zelf invloed hadden op en meewerkten aan het oplossen van geïnventariseerde problemen in de eigen werkomgeving.

11

Extramurale (zorg)teams Ook in de extramurale teams werden met elkaar de procesknelpunten geïnventariseerd om de dagelijkse barrières en irritaties te vinden. De aanpak van het project voor de extramurale teams was verschillend doordat niet op cliëntniveau werd geïnventariseerd wat de zorgverlening is. De focus lag hier op mogelijke besparingen door het verbeteren van routes, bijvoorbeeld omdat de reistijd simpelweg korter werd.

Herinrichting ZONL Ten behoeve van het Reorganisatieplan ‘Betrokken zorg in de realiteit van nu’ waren formatieberekeningen gemaakt voor de verschillende locaties en/of teams. Met behulp van het project Toekomstbestendig ZONL werd inzichtelijk hoe er op iedere locatie en in ieder team de juiste mix van kwaliteit en deskundigheid gerealiseerd kon worden, in relatie tot de vraag/behoefte van de cliënt. Dit zag er voor iedere locatie en/of team anders uit. Immers geen cliënt is hetzelfde en daarmee is ook geen zorgvraag hetzelfde.

Communicatie Een reorganisatie van deze omvang en een verbeterproject als het project Toekomstbestendig ZONL dienden ook qua communicatie naar alle betrokkenen goed ingericht te worden. Om alle betrokkenen op een heldere en goede manier te bereiken werden verschillende communicatievormen ingezet.

Vinger aan de pols Het MT en de teamcoaches werkten aan de verbetering van het managementinformatiesysteem. Bestuurder, MT en teamcoaches bepaalden samen welke (stuur)

12

informatie zij van elkaar nodig hadden om goed de vinger aan de pols te kunnen houden. Ten aanzien van het primaire proces (de diverse vormen van zorg- en dienstverlening aan cliënten) in relatie tot de bedrijfsvoering.

Binnen ZONL bestonden veel verschillende systemen.

Onder andere door fusies en doordat stakeholders, zoals het Zorgkantoor en gemeenten en vanaf 2015 ook zorgverzekeraars, bij wet- en regelgeving specifieke eisen stelden aan het afleggen van verantwoording. Informatie is opgeslagen in al deze verschillende systemen en niet altijd te koppelen of tegen elkaar af te wegen. Door te bepalen aan welke informatie nu concreet behoefte was om goed te kunnen blijven sturen (ook in een sterk veranderende omgeving) en te onderzoeken hoe deze informatie snel en bruikbaar beschikbaar gemaakt kon worden, bleef ZONL ‘voorspelbaar in control’.

Bestuurder en MT ontvingen maandelijks een voortgangsrapportage van het project Toekomstbestendig ZONL. Deze rapportages werden door de bestuurder gedeeld met de Raad van Toezicht en de breed vertegenwoordigde Klankbordgroep Reorganisatie. Op basis van deze rapportages kon, waar nodig, tijdig en snel bijgestuurd worden en werd de planning nauwkeurig bewaakt.

Doel was om eind 2015 dit grootschalige project te hebben afgerond, afscheid te nemen van Accezz en op eigen kracht de aangeleerde werkwijzen voort te zetten in alle intramurale locaties en extramurale (zorg)teams. Dat is gelukt.

Ieme Rein van der Velde en Anne Zandbergen.

‘Samen maken we dat ene meer’ Zorggroep Oude en Nieuwe Land heeft hulp ingeroepen van Accezz International in het project Toekomstbestendig ZONL. In alle locaties en in alle teams kijken we samen hoe we anders kunnen gaan werken en organiseren. Waar kan het slanker, slimmer en doelmatiger? Projectmedewerker Ieme Rein van der Velde kijkt samen met teamcoach Anne Zandbergen terug op de eerste testweken in Nieuw Clarenberg in Vollenhove.

Ieme Rein legt uit dat de projectmedewerkers van ZONL zijn aangesteld om het proces van het project Toekomstbestendig ZONL te doorlopen en te bewaken binnen de organisatie en te borgen voor de toekomst. “Nu lopen de medewerkers van Accezz nog met de projectmedewerkers van ZONL mee. Straks ga ik zelf op een andere locatie en/of in een ander team het proces uitvoeren en begeleiden en kijkt mijn ‘mentor’ van Accezz mee. Het is de bedoeling dat de projectmedewerkers van ZONL op termijn zelfstandig de locaties en teams gaan begeleiden bij het anders werken en organiseren van werkprocessen en het signaleren en oplossen van knelpunten.”

Veertien dagen testen “Feiko Dols van Accezz ondersteunt en kijkt met Ieme Rein mee. Nieuw Clarenberg is de eerste locatie die veertien dagen testen achter de rug heeft,” vertelt Anne Zandbergen: “Aan de hand van de Zorgleefplannen van de bewoners zijn nieuwe zorgroutes opgesteld.”

“Eerst liepen de routes hier per ziektebeeld,” vult Ieme Rein aan, “maar dan moesten de verzorgenden kriskras door het gebouw. Nu zijn de routes per etage ingedeeld, en de hulp van niveau één en niveau drie

is door elkaar gevlochten. Niveau twee wordt anders ingezet, bijvoorbeeld bij de aanvullende zorg. Het was niet altijd makkelijk, maar toen de medewerkers begrepen dat ze gehoord en serieus genomen werden en dat hun inbreng, ervaringen en ideeën helpen, ging het beter. In het gesprek vind je elkaar altijd weer. En je moet toch blijven doen wat nodig is. Ik heb veel waardering voor hen.”

Zo doen we het echt samen Anne knikt: “Ja, petje af voor de medewerkers. Zij wisten soms even niet hoe zij verder moesten, en wij vroegen hen dan hoe zij dachten dat het wel zou kunnen. Daarop pasten we de routes aan, in het begin iedere dag. Het doelmatiger werken mag niet ten koste gaan van de inhoud, en zo doen we het echt samen. Sommige bewoners waren ook wat van slag door de veranderde tijden en gezichten. Bij hen zijn we op bezoek geweest om het nog eens uit te leggen.

Dat werd zeer op prijs gesteld.”

In een groot teamoverleg is met elkaar de testperiode doorgenomen en naar verbeterpunten gekeken.

Vervolgens werd uitgelegd hoe zelfverantwoordelijke teams tot stand komen. Anne: “Mijn functie is het team te coachen. Belangrijk in deze is dat medewerkers zelf blijven bedenken hoe het werk georganiseerd kan worden. Ik zorg dat medewerkers goed gefaciliteerd zijn. Daarbij hoort ook een goede balans tussen werk en privé. Daarom werken we, als de teamleden dat willen, toe naar een cyclisch rooster. Iedere medewerker heeft zo zijn eigen taak. Zoals ik hier altijd zeg: Samen maken we dat ene meer, te weten een prettige woon/werksfeer voor bewoners èn medewerkers.”

13

14

HOOFDSTUK 2

Profiel Zorggroep Oude en Nieuwe Land 2.1 Algemeen Aansturing en organisatiemodel

Teamcoaches

Stichting Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) werd in 2015 bestuurd door een eenhoofdige Raad van Bestuur. De bestuurder is voorzitter van het Management Team (MT). Het MT bestond begin 2015 uit: bestuurder, manager zorg (behandeling), manager zorg (jeugd en maatschappelijke zorg), manager zorg (kwaliteit, beleid en kwaliteit), manager bedrijfsvoering en manager P&O. Samen waren zij verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van ZONL. Eind verslagjaar is één manager zorg uit het MT vertrokken, de taken en werkzaamheden zijn overgenomen door de twee overige managers zorg. In 2015 is de structuur en invulling van de onderliggende operationele managementlaag herzien en opnieuw vormgegeven.

Begin 2015 is de nieuwe functie van teamcoach beschreven. De functie van teamcoach is een sleutelfunctie waarvoor specifieke kwaliteiten en competenties worden gevraagd. De teamcoaches hebben een belangrijke taak en verantwoordelijkheid bij de realisatie van de forse opgave en doelstellingen waar we als Zorggroep in 2015 voor stonden. Bij de transitie naar het anders werken en organiseren van zorg en het zorg­ dragen voor continuïteit in de toekomst.

Raad van Toezicht

Organogram 2015

Raad van Bestuur

Ondernemingsraad

Secretariaat RvB

Centrale Cliëntenraad

Strategisch adviseur M&C Medewerkers

MT

Manager P&O

Manager Bedrijfsvoering

Manager Zorg Noordoostpolder (Behandeling*)

Manager Zorg Urk (Jeugd en Maatschappelijke Zorg*)

Manager Zorg Steenwijkerland (Wmo 2015*) AV + MV

Team P&O

Secretariaat MT

Schoonmaakondersteuning*** 2015 - 2017

ABC / GRZ

Controller

Adviseurs & Medewerkers Planning & Control

Teamcoach JMZ

Teamcoach JMZ

Teamcoach JMZ

Teams JMZ

Teams JMZ

Teams JMZ

Teamcoaches Zorg

Teamcoaches Zorg

Teamcoaches Zorg

Integrale Teams

Integrale Teams

Integrale Teams

Strategisch adviseur ICT Medewerkers ICT

Hoofd Administratie

Medewerkers Administratie

Hoofd TD

Medewerkers IC/TD Concierge

Strategisch adviseur Klant, Beleid & Kwaliteit Medewerkers K, B&K**

Adviseurs

Inkoop, Facilitair en Catering

* Aandachtsgebied ** Ontvangt voorlopig aansturing van de Raad van Bestuur *** Algemene Voorziening en Maatwerk Voorziening

Steenwijkerland, Noordoostpolder en Urk

15

> Werkgebied Zorggroep Oude en Nieuwe Land www.zorggroep‐onl.nl

STEENWIJKERLAND Willemsoord

Oldemarkt Rutten

Tuk

Ossenzijl

Kuinre

Steenwijkerwold

NOORDOOSTPOLDER Bant

Zuidveen

Blankenham

Creil

Steenwijk

Luttelgeest

Scheerwolde

Blokzijl Espel

Giethoorn

Emmeloord

(Regio) kantoren

Wanneperveen

Marknesse Vollenhove

Verpleeglocatie ‘t Kompas, Urk Ankerlicht, Urk Woonzorgcentrum Hof van Smeden, Emmeloord Revalidatie De Schakel

Tollebeek St.Jansklooster Belt‐Schutsloot Kraggenburg

Verzorgingshuis Wittesteijn, Emmeloord Verzorgingshuis Golfslag, Emmeloord Verpleeghuis Talma Hof, Emmeloord

URK Nagele

Ens

Verzorgingshuis Markehof, Marknesse Verzorgingshuis De Landerijen, Oldemarkt Woonzorgcentrum Nieuw Clarenberg, Vollenhove Verzorgingshuis Zonnewiede, Giethoorn

Werkgebied

Wachtlijst/wachttijden 2015

Zorggroep Oude en Nieuwe Land is de grootste aanbieder van diverse vormen van zorg, dienstverlening en behandeling aan inwoners in de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Steenwijkerland. Vanaf het geven van de hielprik bij de geboorte tot de meest intensieve verpleging en behandeling op hogere leeftijd. Ook langs de grenzen van dit werkgebied werd in 2015 een beroep gedaan op onze deskundige medewerkers.

ZONL had in 2015 geen wachtlijst voor het leveren van zorg thuis en voor de verschillende vormen van dagbesteding, zoals dagbehandeling in het verpleeghuis en ‘Samen de dag door’ en Dagactiviteitengroepen in de woonzorglocaties.

Ontmoeten, verbinden en informatie delen ZONL heeft in 2015 vooral ingezet op interne communicatie. Er werd grote waarde gehecht aan het goed informeren van de medewerkers over het reorganisatieproces. Daarnaast vonden we het ook belangrijk om actief te delen op welke wijze we tegelijkertijd aan het leren en ontwikkelen waren om een toekomstbestendige organisatie te worden en te blijven. Het interne social intranet ‘Het Ontmoetingsplein’ werd hier veelvoudig voor ingezet. Ook werd in 2015 regelmatig door de bestuurder een blog gedeeld.

Er was in 2015 veel aandacht voor ontmoeting; van inloopsessies voor het stellen van individuele vragen tot grootschalige bijeenkomsten voor (groepen) medewerkers. Ook heeft frequent en uitvoerig overleg plaatsgevonden met toezicht- en medezeggenschapsorganen en vakorganisaties. Een Klankbordgroep Reorganisatie, met brede vertegenwoordiging uit de organisatie kwam 6-wekelijks bijeen om te klankborden in de aanwezigheid van een MT-lid van ZONL.

16

De vraag naar kleinschalige groepswoningen, zoals gerealiseerd in De Zaaier in Blokzijl, in Nieuw Clarenberg in Vollenhove en in de Meenthehof in Steenwijk, nam in 2015 toe. In 2015 varieerde deze wachtlijst per locatie. In Nieuw Clarenberg is de wachttijd tot 15 maanden geweest. In Meenthehof was in 2015 geen lange wachtlijst, de wachttijd was gemiddeld 6-12 weken. Voor de Zaaier in Blokzijl bedroeg deze ongeveer 3-6 maanden.

Voor wat betreft de woonzorglocaties van ZONL had Woonzorgcentrum Hof van Smeden in Emmeloord de grootste wachtlijst in 2015. Diverse wachtplekken in locaties en verpleegvoorzieningen van ZONL werden in 2015 ingevuld door bewoners van voormalig Verzorgingshuis Golfslag in Emmeloord. Dit Verzorgingshuis heeft in juni 2015 haar deuren gesloten.

De zorgbemiddelaars van ZONL hebben in 2015 zorgvragers en diens familie en mantelzorgers in het werkgebied uitgebreid geïnformeerd over en op de hoogte gehouden van wachttijden voor de woonzorglocaties en de kleinschalige groepswoningen. ZONL heeft in het geval van een wachttijd zogenoemde ‘overbruggingszorg thuis’ geboden of mensen hebben de wachttijd ‘overbrugt’ in een andere locatie van ZONL. Informatie over wachttijden werden ook op de organisatiewebsite geplaatst.

2.2 Kerngegevens Doelgroepen De locaties van ZONL bieden in de drie gemeenten (en voor de kleinere kernen in het bijzonder) belangrijke voorzieningen. Het gaat daarbij niet alleen om een plek om beschut en beschermd te wonen, maar ook om bijvoorbeeld een zinvolle daginvulling of andere vormen van welzijn ‘te beleven’. Het zijn ontmoetingsplekken voor zorg en informele zorg in de buurt of werklocaties voor andere disciplines en organisaties.

In de woonzorglocaties en verpleeghuislocaties wonen ook cliënten uit andere doelgroepen dan VVT (VG, LG en GGZ). Uitgangspunt is dat iedereen bij ons kan wonen.

De indicatie of ‘grondslag’ is hier niet leidend in. Voorwaarde is dat wij een veilige en verantwoorde omgeving kunnen bieden voor de cliënt en de overige bewoners.

Met cliënten, familie en mantelzorgers worden afspraken gemaakt over de zorg die ZONL kan leveren. Doel is actief samen te werken met familie en mantelzorgers om samen die zorg mogelijk te maken die nodig is.

AWBZ-zorg VVT en LG

Steenwijkerland

Noordoostpolder/Urk

Persoonlijke verzorging

Ja

Ja

Verpleging

Ja

Ja

Begeleiding

Ja

Ja

Behandelen extramuraal

Ja

Ja

Advies, Instructie en Voorlichting

Ja

Ja

Uitleen

Ja

Ja

Verblijf

Ja

Ja

Verblijf en behandeling

Ja

Ja

Volledig Pakket Thuis

Ja

Ja

Medisch Specialistische Verpleging Thuis

Ja

Ja

Behandelen 1e lijn (SOG/Paramedisch)

Ja

Ja

Algemeen Maatschappelijk Werk

Ja

Ja

Mantelzorgondersteuning gefinancierd door de gemeente

Ja

Nee

Jeugdgezondheidszorg

Ja

Ja

Schoonmaakondersteuning (AV/MV)

Ja

Ja

Zvw-Zorg

Wmo-Zorg

Kerngegevens Wmo-zorg 2015 Totaal aantal uren Schoonmaakondersteuning Algemene voorziening + Maatwerk voorziening

jan 2015 14.410 uren

dec 2015 10.362 uren

17

Kerngegevens VVT per eind verslagjaar 2015 Cliënten Aantal cliënten met zorg en verblijf

535

Cliënten

514

Cliënten

10

Cliënten

1.199

Cliënten

562

Plaatsen

189.695

Dagen

183.152

Dagen

1.621

Dagdelen

333.149

Uren

Aantal dagdelen dat er bureau is gehouden in het werkgebied van ZONL

1.094

Dagdelen

Aantal kinderen in zorg op 1 januari 2015 (0-4 jaar)

5.459

Kinderen

140

Cliënten

1.846

Trajecten

393

Cursisten

3.517

Uitleningen

21.392

Huishoudens

• Waarvan ZZP-cliënten met zorg en verblijf Aantal cliënten dagactiviteiten Aantal extramurale cliënten (exclusief cliënten dagactiviteiten en Wmo-zorg) Capaciteit Aantal beschikbare bedden/plaatsen met verblijfszorg (in termen van toelatingen) Productie Aantal dagen met zorg en verblijf • Waarvan ZZP-dagen met zorg en verblijf Aantal dagdelen dagactiviteiten Aantal uren extramurale productie (exclusief dagactiviteiten en Wmo) Kerngegevens Jeugdgezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening 2015

Aantal cliënten Thuisbegeleiding Afgesloten casussen AMW Kerngegevens overige activiteiten 2015 Aantal deelnemers cursussen ZONL in 2015 Aantal uitleningen over 2015 Aantal leden Ledenvereniging ZONL 2015

Kwaliteit en veiligheid van zorg Het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van zorg voor bewoners en cliënten kreeg in 2015 aandacht door gedurende het jaar het kwaliteitssysteem van de Zorggroep continu te monitoren, middels audits en signalen van verbetering serieus te nemen. Daarnaast heeft de Zorggroep in 2015 initiatieven ontplooit om haar visie ook vanuit kwaliteit en veiligheid verder vorm te geven.

Medewerkers werden intensiever betrokken om ook zelf verantwoordelijkheid te nemen continu de kwaliteit te verbeteren vanuit de behoefte en wensen van de cliënten/bewoners.

In 2015 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) een bezoek gebracht aan Verpleeghuis Talma Hof. De Inspectie heeft tijdens dit werkbezoek het kwaliteitsmanagementsysteem beoordeeld. Naar aanleiding van dit bezoek heeft de Zorggroep een aantal belangrijke verbeteringen doorgevoerd die hebben bijgedragen aan een betere daginvulling van onze bewoners, meer deskundigheid van personeel en het verminderen van het

18

aantal medicatiefouten. Om de huidige situatie goed in beeld hebben is eind 2015 besloten om in 2016 een organisatie brede scan uit te voeren op de onderwerpen kwaliteit en veiligheid. Waarin nadrukkelijk de kwaliteit en veiligheid rond bewoners in beeld wordt gebracht.

Cliënttevredenheid De tevredenheid van onze bewoners en cliënten is onze belangrijkste aandachtspunt. Om de tevredenheid opnieuw te onderzoeken hebben we in 2015 meegedaan met de CQ-index. Dit cliënttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd onder bewoners en betrokkenen van de zorglocaties en in de wijkverpleging. De resultaten uit het onderzoek waren minder positief dan de resultaten uit 2013. De bevindingen van de bewoners hadden met name betrekking op inzet van personeel en zinvolle dagbesteding. We zien hier een verband met de grote hervormingen die we als organisatie hebben moeten doorvoeren om onze zorg betaalbaar te houden en de continuïteit van onze organisatie te blijven garanderen.

De komende jaren zal veel aandacht worden besteed

aan het op maat aanbieden van activiteiten en faciliteiten die bijdragen aan een zinvolle daginvulling voor alle bewoners. Alle bevindingen uit het onderzoek worden door de teams geanalyseerd en omgevormd tot verbe-

teringen. Daarnaast zijn de resultaten besproken met de Centrale Cliëntenraad, Raad van Toezicht en de Ondernemingsraad.

Personeel Kerngegevens personeel 2015 Aantal personeelsleden in loondienst begin 2015

2.016

Personen

Gemiddeld aantal FTE personeelsleden in loondienst

1.099

FTE

Aantal vakantiekrachten

199

Personen

Aantal vrijwilligers verbonden aan ZONL begin 2015

860

Personen

Ziekteverzuim Gemiddeld ziekteverzuim Q4 2015 (inclusief zwangerschap)

Leren en ontwikkelen Scholing In 2015 was er minder (financiële) ruimte voor leren en ontwikkelen, waardoor we voornamelijk geschoold en getoetst hebben op onderwerpen waaraan wet- en regelgeving verbonden is.

BBL Verder is gekeken naar BBL trajecten, in het verlengde van tekorten op de arbeidsmarkt als het gaat om zorgfuncties. In september 2015 is een BBL groep Verpleegkundige niveau 4 gestart en is geworven voor een BBL traject Maatschappelijk Verzorgende (niveau 3), die begin 2016 van start zou gaan.

Stage In 2015 is een samenwerking begonnen met ROC Friese Poort, waarbij het ROC een stagebemiddelingsbureau is gestart om alle zorgstagiaires van ZONL te plaatsen.

Ook is in ieder team van ZONL een stagecontactpersoon gekozen om de praktische zaken rondom stagiaires te communiceren. Tenslotte is het administratieve proces rondom stagiaires opnieuw vormgegeven. Daarnaast zijn we met een pilot begonnen in verpleeghuis Talma Hof met een klas die les krijgt in Talma Hof en daar een jaar stage loopt. De leerlingen lopen ’s mor-

7,95 % gens mee op de afdelingen en krijgen ’s middags les.

Daardoor kan de praktijk ’s middags meteen in de les meegenomen worden en komt theorie en praktijk dichter bij elkaar.

Overig Tenslotte is in 2015 gestart met onderzoek naar een geschikt Leer Management Systeem voor ZONL. Hierin kunnen in de toekomst alle leertrajecten gepland worden en hierin kunnen ook e-learningsmodules opgenomen worden. Door dit systeem verdwijnt veel administratie en kan leren flexibeler toegepast worden binnen de organisatie.

Cursussen In 2015 is besloten de cursusorganisatie onder te brengen bij de Jeugd en Maatschappelijke Zorg. Daarnaast is besloten met een aantal cursussen te stoppen.

Het cursusaanbod dat overbleef bestaat uit: Zwangerschapsgym, Nagym, Cursus voor a.s. ouders, Peuter­cursus, Opvoeden zo en Opgroeien met vallen en opstaan, Wat te doen bij kinderongevallen. Omdat deze cursus vallen binnen de doelgroepen van Jeugd en Maatschappelijke Zorg, zorgt deze overdracht ervoor dat er kortere lijnen zijn tussen de cursisten en de organisatie.

2.3 Samenwerkingsrelaties ZONL werkte in verslagjaar 2015 actief samen met allerlei partners in de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Steenwijkerland en daarbuiten. Er bestaan vele overeenkomsten, convenanten, intentieverklaringen, ketenzorgafspraken en raamovereenkomsten met het Zorgkantoor, gemeenten en zorgverzekeraars.

Maar ook met regionale partners zoals omliggende ziekenhuizen, woningcorporaties, andere zorgaanbieders, welzijnsinstellingen, maatschappelijke stichtingen, huis-

artsen rondom de levering van zorg- en dienstverlening, behandeling en ondersteuning binnen de werkvelden van ZONL (zoals verzorging en verpleging thuis, jeugdgezondheidszorg, maatschappelijk werk, behandeling vanuit Advies- en Behandelcentrum ZONL, nachtzorg, Wonen en zorg, welzijnsactiviteiten, revalidatiezorg, gespecialiseerde advies en zorg zoals bij dementie, diabetes, reuma, hartklachten, incontinentie en kortdurende initiatieven, activiteiten en projecten, etc.

19

20

HOOFDSTUK 3

Bestuur, toezicht, medezeggenschap De visie van ZONL beschrijft expliciet de rol van bestuur en management: ‘Zij maken mogelijk en richten in: strategisch, innovatief en financieel. Zij onderhouden de verbindingen met partners buiten de organisatie, hebben zicht op de ontwikkelingen van de sector en weten die te vertalen naar de orga­ nisatie en de context waarin de organisatie werkt.

Het management transformeert de sturing en hoofd­ lijnen van inrichting in uitvoering, zorgt ervoor dat van buiten naar binnen en van beneden naar boven wordt ingericht, gemanaged en gewerkt. De staven helpen bij de vertaling van deze visie in uitvoering, geven aan hoe iets beter kan en helpen manage­ ment, directie en bestuur bij implementatie.’

Normen voor goed bestuur De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van ZONL zorgen ervoor dat medewerkers geen tegenstrijdigheid ervaren tussen de visie van de organisatie en de manier waarop gestuurd en gemanaged wordt.

De Raad van Toezicht houdt toezicht op de algemene gang van zaken en staat de bestuurder bij met raad en advies. De leden van de Raad van Toezicht vervullen hun functie zonder last of ruggespraak en zonder een deelbelang te laten prevaleren. Alle leden ontvangen een vergoeding conform de NVTZ-regeling.

In dit Maatschappelijk verslag 2015 legt ook de Raad van Toezicht, als onderdeel van een maatschappelijk ondernemende organisatie, verantwoording af over de wijze waarop zij invulling heeft gegeven aan de uitvoering van taken en bevoegdheden in verslagjaar.

3.1 Raad van Bestuur 2015 De Raad van Bestuur van Zorggroep Oude en Nieuwe Land bestaat uit één lid en is door de Raad van Toezicht per 1 september 2014 benoemd. De bestuurder is eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de organisatie. De dagelijkse leiding is in handen van de bestuurder en het MT. Elke vorm en schijn van persoonlijke bevoordeling of belangenverstrengeling tussen de bestuurder en ZONL wordt vermeden. Transparantie in de nevenactiviteiten van de bestuurder zorgt er voor dat een eventuele belangenverstrengeling en/of persoonlijke bevoordeling wordt voorkomen.

De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor het vaststellen van een maatschappelijk passende beloning van de bestuurder. Deze beloning is vastgesteld op basis van de adviesregeling van de NVZD en conform de ‘Wet

Naam

Bestuursfunctie

Naam

F.J. (Frank) Kodden

Bestuursfunctie

Raad van Bestuur

Nevenfuncties

Ledenvereniging Zorggroep Oude en Nieuwe Land De Gift City Hospice Zwolle

normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector’ (WNT).

De bestuurder is verantwoordelijk voor het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van ZONL. De Raad van Toezicht houdt toezicht op de strategie en prestaties van de zorgorganisatie. Om dit mogelijk te maken heeft de bestuurder de strategie en voortgang van ontwikkelingen gerapporteerd aan de Raad van Toezicht. Betrokken zorg was hierbij het kompas.

3.2. Raad van Toezicht 2015 De Raad van Toezicht is zo samengesteld dat de leden onafhankelijk van elkaar, achterban of externe organisaties kritisch kunnen opereren. Hij heeft de taak toezicht te houden op het bestuur en de algemene gang van zaken van ZONL en vervult tevens de werkgeversrol ten opzichte van de bestuurder. De Raad van Toezicht staat de bestuurder met raad terzijde. De Raad van Bestuur voorziet de Raad van Toezicht tijdig van alle benodigde informatie.

Het functioneren van de leden wordt gekenmerkt door integriteit en onafhankelijkheid. De leden hebben in de uitoefening van de functie op geen enkele wijze persoonlijk belang bij de Stichting. De Raad van Toezicht legt over zijn handelen extern verantwoording af door verslag te doen van zijn werkzaamheden in het jaarverslag van de Stichting.

Alle leden zijn op diverse gebieden in het maatschappelijke veld werkzaam. Er wordt gewerkt met een bij reglement vastgestelde profielschets. De Raad van Toezicht houdt zich, naast materiële zaken, actief bezig met belangrijke thema’s als Kwaliteit van Zorg, Veiligheid en Sociaal Beleid.

In maart 2015 is een nieuw lid toegetreden tot de Raad van Toezicht en besloten is dat hij eveneens zitting heeft in de Commissie Financiën van de Raad van Toezicht.

21

Samenstelling Raad van Toezicht in 2015 De nevenfuncties van de leden van de Raad van Toezicht zijn vermeld in onderstaand overzicht. De leden van de Raad van Toezicht nemen deel in verschillende commissies, tevens opgenomen in het overzicht. (* B=Bezoldigd / O=Onbezoldigd) Naam Lid

Commissie

Nevenfunctie

Taak

*

Mr. E.H. Elgersma (Voorzitter)

Remuneratie

Elgersma de Jong Advocaten Steenwijk

Eigenaar/advocaat/curator

B

Stichting Hippisch Centrum Tuk (Stichting Aangepast Paardrijden Gehandicapten, Menvereniging De Vrije Aanspanning en Rijvereniging en Ponyclub Steenwijk

Juridisch adviseur

O

SNN (Stichting Samenwerkingsverband Noord Nederland)

Lid van bezwaar- en adviescommissie

B

RvC Woningstichting Weststellingwerf

Vicevoorzitter

B

Waterschap Reest & Wieden

Fractievolger fractie bedrijven

O

Zorggroep NW Veluwe

Voorzitter RvB

B

Christelijke Hogeschool Windes­heim

Raad van Toezicht

B

Scholengroep Noordoostpolder en Lemsterland

Voorzitter Raad van Toezicht

B

Stichting Emmeloord Muziekpromotie (STEM-UP)

Penningmeester

O

Golfclub Emmeloord

Bestuurslid

O

M.A.C. Kasper - de Kroon MM&I

Financiën

J. Schonewille

Financiën

K. Boersma-Bos

Kwaliteit en Veiligheid Sociaal Beleid

MC Groep – Lelystad

Klinisch Chemisch Analist

B

Drs. J. van der Moolen (Vice-voorzitter)

Remuneratie

Adviseur Governance, beleid en strategie

Adviseren besturen en interne toezichthouders van maatschappelijke organisaties en van betrokken derden

B

Stichting Studentenhuisvesting Utrecht

Voorzitter Raad van Commissarissen

B

Stichting Music connects all

Lid RvC/ vicevoorzitter

O

SOM

Coördinator leergang O bestuurders woningcorporaties

Lefier

Voorzitter Raad van Commissarissen

B

Cognitum

Voorzitter Visitatiecommissie en visitator

B

VONK, Bureau voor advies & projectmanagement

Eigenaar

B

Rechtswinkel

Juridisch adviseur

O

Bureau Rechtswinkel

Sociaal raadsman

O

Roeivereniging 't Diep

Penningmeester

O

Balé Balé, interim management

Eigenaar/ interim manager

B

Van Dijk & Sellers

Vertrouwenspersoon

O

Erfgoedvereniging Heemschut

Lid Algemeen Bestuur

O

Lions Club, goede doelen

Activiteiten organiseren

O

Drs. A. Vonk Sinds 12.09.2014

Drs. A. van der Spek

22

Kwaliteit en Veiligheid Sociaal Beleid

Financiën

Volgens het rooster van aftreden, wordt 1 lid, in overeenstemming met haar eigen wens, niet herbenoemd en treedt zij per 31 december 2015 af. In het jaar 2016 is eveneens 1 lid aftredend. Dit heeft tot discussie geleid binnen de Raad van Toezicht over het aantal leden en eventuele vacaturestelling. Besloten is om uiteindelijk in 2016 een vacature voor 1 persoon te stellen. Hiermee vermindert het aantal leden van de Raad van Toezicht.

Toezicht er op toe dat (de belangen van) belanghebbenden zoveel mogelijk werden betrokken bij belangrijke besluiten. De leden van de Raad van Toezicht houden voortdurend hun kennis op peil als waarborg voor hun deskundigheid.

Toezicht in beweging

De commissie Financiën heeft alle financiële zaken van Stichting Zorggroep Oude en Nieuwe Land als aandachtsgebied en werkt volgens het reglement ‘Financiële commissie Raad van Toezicht’. De commissie Financiën had in verslagjaar 2015 regulier overleg met de Raad van Bestuur, de manager Bedrijfsvoering en de controller. In de overleggen werd een aantal onderwerpen voorbereid ter bespreking in de voltallige Raad van Toezicht, zoals de concept-jaarrekening, de concept-accountantsverklaring en de concept-Management Letter. Daarnaast werd de commissie geïnformeerd over de financiële voortgang van de organisatie en was het opstellen van dashboardgegevens een terugkerend onderwerp. Naast de reguliere overleggen vonden in 2015 overleggen plaats met de externe accountant.

De Raad van Toezicht heeft in verslagjaar gehandeld op basis van de Zorgbrede Governance Code 2010, met als kernbegrippen openheid en verantwoordelijkheid.

Goed bestuur en toezicht worden uiteindelijk bepaald door gedrag van mensen in concrete situaties. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de Raad van Toezicht zijn in de statuten van Stichting Zorggroep Oude en Nieuwe Land omschreven en nader uitgewerkt in het ‘Reglement voor de Raad van Toezicht voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land’. De visie, de statuten, het Reglement voor de Raad van Toezicht en het document Zorgbrede Governance Code zijn beschikbaar gemaakt op de website van ZONL.

Toezichtkader

Commissies Raad van Toezicht Commissie Financiën

De Raad van Toezicht hield in 2015 onder meer toezicht op realisatie van statutaire en andere doelstellingen, strategie en risico’s, opzet en werking van interne risicobeheersing controle mechanismen, financiële verslaglegging, kwaliteit en veiligheid van de zorg, naleving van wet- en regelgeving, de verhouding met belanghebbenden en het op passende wijze uitvoering geven aan de maatschappelijke doelstelling.

Commissie Sociaal Beleid

Als toezichtkader voor het uitoefenen van taken hanteerde de Raad van Toezicht onder andere de Wet Toegelaten Zorginstellingen, de Regeling Verslaggeving WTZi, de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT), document ‘Zorgbrede Governance Code’, de statuten van de Stichting Zorggroep Oude en Nieuwe Land, het Reglement voor de Raad van Toezicht voor ZONL, het ondernemingsplan, het treasury-jaarplan, de Wet Bestuur en Toezicht, de Wet op de Ondernemingsraden, de Wet Medezeggenschap Cliëntenraden, CAO VVT en de visie op Betrokken zorg. De Raad van Toezicht gebruikte het toezichtkader in 2015 bij het nemen van beslissingen, het beoordelen van bestuursvoorstellen en de bewaking van de realisatie van de doelstellingen van de zorgorganisatie

De commissie Kwaliteit en Veiligheid heeft de kwaliteit en veiligheid van de zorg voor cliënten en bewoners van Stichting Zorggroep Oude en Nieuwe Land als aandachtsgebied en werkt volgens het reglement ‘Kwaliteit en Veiligheid Raad van Toezicht’. De commissie Sociaal Beleid had regulier overleg met de Raad van Bestuur en deze waren veelal informerend en brainstormend van aard. In oktober 2015 heeft een bestuurdersgesprek plaats gevonden tussen ZONL en de Inspectie voor de Gezondheidszorg, waarbij de commissie Kwaliteit en Veiligheid namens de Raad van Toezicht aanwezig was. In het bestuurdersgesprek heeft de IGZ ZONL o.a. gevraagd zelf de zorginhoudelijke kwaliteit en de veiligheid te toetsen op alle locaties en deze als ‘kwaliteitsfoto’ toe te sturen aan de IGZ.

De commissie Sociaal Beleid heeft het sociaal beleid (incl. HRM) van Stichting Zorggroep Oude en Nieuwe Land als aandachtsgebied en werkt volgens het reglement ‘Commissie Sociaal Beleid Raad van Toezicht’. De commissie Sociaal Beleid heeft regulier overleg met de Raad van Bestuur en de manager P&O.

Commissie Kwaliteit en Veiligheid

Het toezicht vond plaats door het nemen van weloverwogen besluiten als werkgever, beoordelen van voorgenomen bestuursbesluiten, door het accorderen van statutair vastgelegde zaken, door het bespreken van veranderingen in het zorglandschap en de gevolgen voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land, door het bijwonen van beleidsbijeenkomsten en door middel van het lezen van diverse interne en externe communicatiemiddelen en vakliteratuur. Daarnaast zag de Raad van

23

Remuneratiecommissie

Ledenvereniging

De Remuneratiecommissie heeft tot doel de toezichthoudende, advies- en klankbordrol van de Raad van Toezicht te ondersteunen inzake het inhoud geven aan het werkgeverschap van de Raad van Toezicht. Zij voert o.a. voorbereidende werkzaamheden uit voor de selectie (profielschets, procedure) en benoeming van leden voor de Raad van Toezicht. De remuneratiecommissie heeft in 2015 onder meer het functioneren van de bestuurder geëvalueerd, na schriftelijke en mondelinge raadpleging van het Management Team, de Centrale Cliëntenraad en de Ondernemingsraad.

Op verzoek van de Ledenvereniging Zorggroep Oude en Nieuwe Land hebben gesprekken plaats gevonden betreffende de statutaire koppeling en verwevenheid van de Ledenvereniging en ZONL. In het verslagjaar is besloten tot het aanstellen van een onafhankelijke, externe voorzitter van de Ledenvereniging en de vorming van een nieuw bestuur, met een kwaliteitszetel voor de bestuurder van ZONL in het nieuw te vormen bestuur. De statuten van de Ledenvereniging zullen in 2016 worden aangepast.

Onderwerpen van gesprek

De Raad van Toezicht heeft in 2015 vanuit een extern bureau het verzoek gekregen voor een traineeship van een aspirant Raad van Toezicht-lid. De Raad heeft hieraan gehoor gegeven en heeft een opdracht geformuleerd betreffende uitvoering van het informatieprotocol.

De trainee is aanwezig geweest bij de vergaderingen van de Raad van Toezicht.

De Raad van Toezicht heeft in verslagjaar 2015 zeven keer vergaderd in aanwezigheid van de bestuurder. In de vergaderingen is ruimte geweest voor kennismaking met nieuwe leden van het Management Team, alsook te worden bijgepraat door het Management Team.

Tijdens de vergaderingen zijn, naast de reguliere onderwerpen, de bevindingen van de commissies Raad van Toezicht en de in het informatieprotocol genoemde onderwerpen, de volgende onderwerpen besproken: • Management Letter 2014 • De jaarrekening 2014 • Het accountantsverslag • Voortgang reorganisatie, herinrichting diverse afdelingen • Ontwikkelingen Huishoudelijke Zorg en goedkeuring besluit tot afbouw en definitief beëindiging • Besluitvorming Strategisch Vastgoedplan, waaronder goedkeuring verkooptraject Golfslag • Besluitvorming project ‘Betrokken zorg, in de realiteit van nu’ • Voorgenomen bestuursbesluit tot overdracht en verkoop aandelen Naviva • Ontwikkelingen mede-aandeelhouderschap CuliCare • Intentieverklaring samenwerking Talma Urk • Reglementen Raad van Toezicht en statuten ZONL • Onderzoek/project heroriëntatie en herpositionering Advies- en Behandelcentrum en Geriatrische Revalidatiezorg.

• Constructie van de Stichting Welzijn Intra- en Extramurale Zorg in relatie tot ZONL, evenals de tijdelijke benoeming van één van de leden Raad van Toezicht tot bestuurslid SWIEZ

Jaarwerkplan De bestuurder heeft, o.a. op verzoek van de Raad van Toezicht, voor het jaar 2015 een jaarwerkplan opgesteld, met daarin opgenomen de verschillende beoogde resultaten op diverse domeinen en met de Raad van Toezicht besproken. De Raad van Toezicht is via kwartaalrapportages geïnformeerd over de behaalde doelen en resultaten. In de overleggen was de strategische visie van de bestuurder op de organisatie een terugkerend onderwerp.

24

Traineeship

Bijeenkomst zelfverantwoordelijke teams In september 2015 heeft een organisatiebrede bijeenkomst ‘Samen bouwen aan zelfverantwoordelijke teams ZONL’ plaatsgevonden. Een afvaardiging van de Raad van Toezicht is hierbij aanwezig geweest.

Decharge bestuurder a.i.

Bij het vaststellen van de jaarrekening 2014 is door de Raad van Toezicht decharge verleend aan de bestuurder a.i. (periode 7 april 2014 tot 1 september 2014).

Interne evaluatie In 2015 heeft de Raad van Toezicht van een zelfevaluatie gehouden. Deze vond plaats zonder externe begeleiding. Leidraad was een door de Raad van Toezicht vastgestelde notitie met bespreekpunten.

Maayolein Goelema, coördinator informele zorg

‘Samen zorgen’ een ingeburgerd begrip In het zorgproces heeft de cliënt de regie, waar mogelijk, samen met zijn/haar eigen netwerk. Zorg­ professionals voegen waarde toe door inzet van kennis en kunde.

Het traject ‘ In voor Mantelzorg’ van Vilans waar ZONL in 2015 aan meedeed werd in oktober 2015 afgerond.

Het hielp ZONL om Samenwerken met familie en mantelzorg beter op de kaart te zetten. Zo zijn er formulieren in het cliëntdossier aangepast, werd het Zorgleefplan beter en samen met de cliënt en diens omgeving ingevuld en stond samenwerking als vast agendapunt op de teamvergaderingen. In alle locaties van ZONL werden in 2015 familieavonden gehouden, waarin het gesprek over samenwerking, het ‘Samen zorgen’, centraal stond.

Zowel familie, mantelzorgers als medewerkers ervaarden deze avonden als zeer waardevol. In Noordoostpolder hebben de zorgteams, zowel intra- als extramuraal, deelgenomen aan de workshop ‘Samenwerken met informele zorg’. Aan deze workshops hebben ook mantelzorgers en/of vrijwilligers deelgenomen en daarmee is de formele en informele zorg letterlijk samen aan de slag gegaan. Dit heeft geleidt tot veel wederzijds begrip.

Het onderzoek van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden in het werkgebied van ZONL, in opdracht van de Centrale Cliëntenraad ZONL, naar de rol van de cliënt en mantelzorger in het zorgproces werd eveneens in 2015 afgerond en bracht mooie inzichten over zowel de verschillende rollen van de cliënt als van de mantelzorger. De rol van de cliënt bleek veelal nog de klassieke rol: ‘de regie ligt voornamelijk bij de zorgverleners’. Mantelzorgers gaven aan behoefte aan meer ondersteuning te hebben wanneer de ziekte van een naaste toeneemt. Eind 2015 werd gestart de bestaande beleidsnotitie ‘Mantelzorg- en vrijwilligersbeleid ZONL’ te actualiseren naar ‘Beleid Samen zorgen ZONL’. Dit omdat dit beter aansluit bij de visie dat de cliënt de regie heeft en zorgprofessionals vanuit hun kennis en kunde

daar waar nodig en gewenst toegevoegde waarde bieden in het zorgproces.

Noordoostpolder In 2015 was er een actieve samenwerking in Noordoostpolder met Welzijnsstichting Carrefour. Belangrijke inzet van deze samenwerking was om welzijn en zorg dichter bij elkaar te brengen, nog meer op elkaar te laten aansluiten. Onder de titel ‘Samenspel’ werd gewerkt aan meer inzicht en begrip tussen medewerkers over elkaars werkzaamheden om samen cliënten en buurtbewoners beter te kunnen ondersteunen. Er waren verschillende initiatieven die bijdroegen aan elkaars zichtbaarheid en vindbaarheid, zo hebben we samen ‘de informele zorgwijzer’ gemaakt als hulpmiddel bij vragen.

Steenwijkerland In Steenwijkerland kreeg het Mantelzorgnetwerk Steenwijkerland, een informeel samenwerkingsverband van diverse welzijns- en zorgorganisaties, verdere uitbreiding. Vanuit het Netwerk werden in 2015 verschillende gezamenlijke activiteiten georganiseerd voor mantelzorgers; van een gezellige middag, het uitdelen van het compliment tot meerdere thema- en voorlichtingsavonden. Vanuit ZONL nam de coördinator Informele zorg deel aan de netwerkbijeenkomsten. Het Mantelzorgnetwerk Steenwijkerland wordt gefaciliteerd door en is gevestigd in het gebouw van ZONL in Steenwijk.

Op Urk De coördinator Informele zorg van ZONL onderhield ook in 2015 namens de organisatie intensief contact met welzijnsstichting Caritas Urk. Caritas heeft een belangrijke rol in de ondersteuning van de informele zorg op Urk. Daar waar gewenst en nodig werken we samen aan het versterken van het eigen netwerk van cliënten/inwoners. Op Urk zijn de lijnen kort. De wijkteams van ZONL en de medewerkers van Caritas weten elkaar gemakkelijk en goed te vinden.

25

Bovenste rij: Theo Prudon, Gerda de Jong, Ingrid Neleman, Thea Westerhof Middelste rij: Jolanda v.d. Veen, Klarissa Ouderling, Ellen Rienks Onderste rij: Erik Oosterhof, Ieme Rein v.d. Velde, Marga Dekker, Ineke Ennik (ambtelijk secretaris), Anne Zandbergen (voorzitter), Natascha Lassche, (Joke Verbruggen ontbreekt op de foto).

26

3.3 Medezeggenschap ZONL 2015 Ondernemingsraad ZONL Terugkijkend kan worden vastgesteld dat het een zeer intensiefjaar was en zeker geen gemakkelijke periode. De ingezette reorganisatie naar een toe­ komstbestendig ZONL was van grote invloed op de inrichting van de organisatie, op de medewerkers en derhalve op de OR. Er waren heftige momen­ ten, bijvoorbeeld het afscheid moeten nemen van collega’s. Een moeilijke periode voor zowel de collega’s die vertrokken als voor hen die in dienst bleven. Ook het ‘huis op orde’ maken, waarbij vraag en aanbod opnieuw in evenwicht moesten worden gebracht, vroeg veel inzet van alle medewerkers van ZONL. En nieuwe wet- en regelgeving bracht grote veranderingen bij het organisatieonderdeel Huishoudelijke Zorg.

Huishoudelijke Zorg De omvorming van Huishoudelijke Zorg naar Schoonmaakondersteuning als Algemene voorziening en Maatwerk voorziening, bracht veel onzekerheid over de toekomst voor collega’s van dit organisatieonderdeel van ZONL. De organisatie kondigde in 2015 aan per 31 december 2016 te stoppen met het bieden van deze dienst. Voordat de OR een Advies kon uitbrengen, heeft veel overleg plaatsgevonden. Formeel en informeel, met de voltallige OR en in kleiner comité. Wederzijds (OR/Bestuurder) is vastgesteld dat het verloop bij deze adviesaanvraag niet altijd als plezierig is ervaren. Bij dit complexe dossier heeft de OR zich laten ondersteunen door een extern deskundige. Inmiddels heeft de organisatie per 1-1-2017 collectief ontslag aangevraagd voor 254 medewerkers die hulp in de huishouding geven aan cliënten in de gemeenten Steenwijkerland, Urk en Noordoostpolder. Nog steeds volgt de OR de ontwikkelingen op de voet. Ook was en is een delegatie van de OR aanwezig als toehoorder bij de gesprekken die de bestuurder voert met de vakbonden. Dit organisatie­ onderdeel komt in dit overleg uitvoerig ter sprake.

Toekomstbestendig ZONL De OR heeft voor de reorganisatie een projectgroep ingesteld die in 2015 regelmatig overleg heeft gevoerd met de bestuurder en de manager P&O. In dit overleg bracht de OR ook signalen vanuit de achterban in.

Bevindingen van medewerkers over het reorganisatietraject. Bijvoorbeeld vragen over het afspiegelingsbeginsel, vragen over werving & selectie bij nieuwe functies, werkdruk, etc. De OR heeft steeds nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de communicatie naar medewerkers. De OR heeft ook aandacht gevraagd voor een intern netwerk, waar medewerkers en beroep op kunnen doen bij onzekerheden en vragen. In dit kader heeft de OR gesproken over een interne vertrouwenspersoon en een vakbondsconsulent. Ook heeft de OR verzocht om regelmatige aanlevering van financiële gegevens om de doelstelling van de reorganisatie ‘slimmer, slanker en doelmatiger’ te kunnen toetsen. Daarnaast is een dele-

gatie van de OR afgevaardigd geweest in de Klankbordgroep Reorganisatie om geïnformeerd te worden over de voortgang van het project Toekomstbestendig ZONL. In 2015 zijn onderwerpen vastgesteld die nog verder uitgewerkt moeten worden, waaronder het Bouwplan Zelfverantwoordelijke Teams, de Kanteling (vanuit de cao VVT, waarbij medewerkers meer invloed krijgen op hun werktijden), het Functiehuis (FWG), de besturingsfilosofie, de visie ten aanzien van Goed Werkgeverschap en het Plan van Aanpak betreffende de ondersteunende diensten. In het komende verslagjaar wordt hier verder vorm aan gegeven. De OR stelt prioriteit aan de ontwikkeling van een visie op Goed Werkgeverschap, omdat de OR deze visie ziet als kapstok voor verdere beleidsontwikkeling.

Veranderingen werkwijze en samenstel­ ling OR Ook bij de OR zijn OR-leden vertrokken in 2015 als gevolg van de reorganisatie. Twee kandidaat OR-leden uit 2013 zijn daarom in het voorjaar van 2015 benoemd voor vacante plaatsen in de OR. Lopende 2015 ontstonden opnieuw vacatures in de OR. De doorontwikkeling naar zelfverantwoordelijke teams heeft ook invloed op de medezeggenschap. Voorgenoemde verandering was reden voor de OR om de eigen werkwijze onder de loep te nemen. De OR concludeerde dat een andere werkwijze en omvang van de OR passender is bij de organisatieontwikkelingen. In december 2015 hebben zittende OR-leden ervoor gekozen hebben formeel terug te treden, zodat vervroegde algemene OR-verkiezingen mogelijk werden.

(Mede) zeggenschap in de teams Voor het komende jaar zal de OR zich vooral inzetten voor continuïteit van de organisatie en het waarborgen van de balans tussen organisatie en medewerkers. De OR neemt een rol aan als strategisch (gespreks-)partner van de organisatie om mee te denken en geïnformeerd te worden over de beleidsvormingen. Samengaand met de ontwikkeling naar zelfverantwoordelijke teams wil de OR met de medewerkers de (mede)zeggenschap lager in de organisatie, in de teams vormgeven.

In verslagjaar waren onder meer de volgende OR-projectgroepen actief: • Locatie De Schakel/Talma Hof • Arbeidsvoorwaarden ZONL • Locatie De Golfslag • Huishoudelijke Zorg • Achterban • Financiën • Sociaal Plan • RI&E • FWG (Functiewaardering Gezondheidszorg) • Reorganisatie ZONL

27

• Toekomstbestendig ZONL • OR-reglement • OR-Verkiezingen • Initiatiefvoorstel OR Vertrouwenspersoon • Strategisch Vastgoedplan ZONL • Ontwikkelingen ZONL/Talma Haven Urk • Logopedie Oude en Nieuwe Land • Kanteling werktijden(cao VVT) • ICT

Verkiezingen 2016 In januari 2016 heeft de OR een bijeenkomst georganiseerd, onder leiding van een extern adviseur, voor

medewerkers die zich kandidaat willen stellen voor de OR. Een nieuw initiatief om aspirant OR-leden gelegenheid te geven om vragen te stellen over het OR-werk.

Een aantal potentiele kandidaten heeft hier gebruik van gemaakt. In december 2015 is de campagne opgestart voor de OR-verkiezingen, onder meer door nieuwsflitsen op het Ontmoetingsplein en posters in de locaties.

In februari 2016 was de periode voor kandidaatstelling voor de OR voorbij. De OR-verkiezingscommissie heeft vastgesteld dat zich 13 kandidaten beschikbaar hebben gesteld voor de 13 beschikbare OR-zetels. Dit betekent dat van rechtswege de kandidaten op de dag van de verkiezingen zonder meer gekozen zijn.

Ledenvereniging Zorggroep Oude en Nieuwe Land “Solidariteit en verbinding” De vele ontwikkelingen op het gebied van welzijn, gezondheid, zorg en wonen hebben ertoe geleid dat Ledenvereniging Zorggroep Oude en Nieuwe Land in 2015 is gestart met een heroriëntatie op haar toe­ komst. Waar staan we voor, waar willen we naar toe en wat is daarvoor nodig? Dit in aansluiting op de behoeften van leden, als ook potentiële leden.

Naast de ledenraad komt een eigen bestuur, waarin de bestuurder van Zorggroep Oude en Nieuwe Land zitting zal nemen. Er is een interim bestuur en een nieuwe voorzitter aangesteld. Ook hebben binnen de ledenraad nieuwe enthousiaste deelnemers, die willen meedenken over de toekomst van de Ledenvereniging, zitting genomen.

De Ledenvereniging is bezig met een herpositionering.

Missie en visie zijn herzien en opnieuw vastgesteld.

De Ledenvereniging wil samen mogelijkheden creëren, ondersteunend zijn, in verbinding met elkaar en op momenten dat dit nodig is. Het doel is dan ook dat iedereen vanuit eigen waarden en normen kan blijven participeren en waardevol kan leven en werken in de eigen leefomgeving.

De leden van de Ledenvereniging zijn zeer divers en van alle leeftijden; onderdeel van een gezin, alleenstaand, mantelzorger, aan huis gebonden, vitaal, kwetsbaar.

Ledenvereniging Zorggroep Oude en Nieuwe Land is dan ook veel meer dan uitleen van krukken. Solidariteit tussen leden is een belangrijke drijfveer. Met veel leden kunnen we veel mogelijk maken en nog beter inspelen op vragen en behoeften die er liggen. ‘Voor allen, door allen’

De Ledenvereniging wil zich inzetten om de eigen kracht en positie van leden te versterken en hiermee de vitaliteit in de samenleving vergroten. Met het bieden van diensten en activiteiten kan gemak, welzijn, zelfstandigheid en comfort worden geboden. Verbinding tussen ‘sterke’ en ‘kwetsbare’ groepen is van belang en kan samen met anderen worden ingevuld, zoals dorps- en plaatselijk belang, zorg- en welzijnsorganisaties.

De Ledenvereniging telt ruim 21.000 leden (huishoudens) en is actief in de gemeenten Steenwijkerland, Noordoostpolder en Urk. Het doel van de Ledenvereniging is de belangen van de leden te bevorderen op het gebied van gezondheid, zorg, zelfstandig wonen en welzijn, en daartoe diensten en activiteiten te ontwikkelen voor zover deze niet geregeld zijn door de overheid en deze aan haar leden aan te bieden.

De Ledenvereniging heeft in 2015 ook stil gestaan bij haar organisatiestructuur. Deze zal worden gewijzigd.

Federatie Participanten Oude en Nieuwe Land Federatie van Participanten Oude en Nieuwe Land is een samenwerkingsplatform van vertegenwoordigers van verschillende kerken en levensbeschouwelijke organisaties, die zorg hebben voor en zich betrokken voelen bij (mede)mensen. Het doel van de Federatie is initiatieven binnen de maatschappelijke gezondheidszorg te bevorderen voor de meest kwetsbaren in de samenle-

28

ving. Waar mogelijk kan een zinvol initiatief financieel worden ondersteund door de Federatie. De Federatie heeft een belangrijke klankbordfunctie voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land. In 2015 zijn de maatschappelijke ontwikkelingen en zaken die aandacht vroegen met elkaar uitgewisseld.

Centrale Cliëntenraad ZONL De cliënt moet altijd bovenaan blijven staan

“We wisten dat 2015 een lastig jaar werd” zegt Anjo Geluk, voorzitter Centrale Cliëntenraad (CCR) van Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL). De CCR is voor de zorgorganisatie een belangrijk medezeggenschapsorgaan. Als belangenbehartiger van alle cliënten die zorg ontvangen van ZONL zijn zij zowel in de voorbereiding op de reorganisatie als gedurende de uitvoering ervan in 2015 voortdurend betrokken geweest.

Anjo Geluk: “Onze directe aandacht ging in 2015 steeds uit naar de borging van de kwaliteit van zorg die geleverd werd aan cliënten. Wij hebben bij alle onderwerpen en maatregelen die voorbij kwamen, steeds gekeken naar de betekenis die deze hadden voor de cliënt en zijn/haar netwerk. We hebben hierbij dikwijls, een kritische inbreng gehad, eigen onderwerpen geagendeerd en daar was ook ruimte voor.”

Herstructurering De organisatieverandering heeft voor de CCR nog een belangrijk thema op hun agenda gezet. Van oudsher hebben de diverse woonzorglocaties van ZONL allemaal een lokale Cliëntenraad en is ook de belangenbehartiging van clienten die thuiszorg ontvangen apart geregeld. Anjo: “De doorontwikkeling naar het werken vanuit kleine zelfverantwoordelijke teams Zorggroep breed, betekent ook iets voor de structuur van de cliëntmedezeggenschap zelf. Die willen we toegankelijker maken, dichter bij cliënten zelf, meer in verbinding en meer specifiek. Dit heeft in heel 2015 een grote rol gespeeld en we zijn er nog niet.”

Informele zorg De CCR had in 2015 ook veel aandacht voor mantelzorgers en zorgvrijwilligers. Samen met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) werd een uitgebreid onderzoek uitgevoerd op meerdere locaties van ZONL

Anjo Geluk, voorzitter Centrale Cliëntenraad en bij cliënten thuis. Het was een succesvol en grootschalig onderzoek. “We hebben in oktober 2015 de resultaten teruggegeven aan de bestuurder van ZONL op een studiedag voor alle medezeggenschapsorganen van ZONL, als input voor het beleid dat ZONL aan het ontwikkelen was. Ook hebben we actief bijgedragen aan de brochure ‘Samenwerken met familie en mantelzorgers’. Het onderwerp mantelzorg en vrijwilligerszorg blijft op onze agenda staan.”

Overleg De CCR kwam eens per zes weken bij elkaar. De bestuurder en de voorzitter van de CCR bespraken eveneens per zes weken de lopende zaken. Ook is er regelmatig overleg met de Ondernemingsraad ZONL. Daarnaast had de CCR een rol in de Klankbordgroep reorganisatie en was zij betrokken bij diverse thema’s en bijeenkomsten. “In 2015 kwamen heel veel onderwerpen voorbij.”, gaat Anjo verder. “Natuurlijk de reorganisatie, maar ook de waskosten en de koffie in de locaties tot het belang van geestelijke verzorging/zingeving en de toename van bewoners met een steeds hogere zorgvraag in de woonzorglocaties.”

Doorkijkje “De cliënt moet altijd bovenaan blijven staan. De omslag in de zorg en kreten als ‘meer eigen regie’ en ‘verhoogde zelfredzaamheid’ vragen om verdere verduidelijking. Geen mens is hetzelfde, geen situatie hetzelfde, geen netwerk hetzelfde. Wij horen dat vooral oudere doelgroepen zich dikwijls verloren voelen, soms zelfs het gevoel hebben er niet meer toe te doen. Dat mogen we niet laten gebeuren! In 2016/2017 willen wij met de NHL een onderzoek starten om met elkaar te duiden wat nu eigenlijk de betekenis is van ‘eigen regie binnen het eigen netwerk’.”

29

30

HOOFDSTUK 4

Inspanningen en prestaties Reorganisatieplan ZONL In december 2014 kwam het reorganisatieplan ‘Betrokken zorg in de realiteit van nu’ tot uitvoering. In dit plan waren de maatregelen en stappen die de organisatie moest nemen geconcretiseerd. Zonder passende managementmaatregelen zou ZONL in mei 2015 in dermate ernstige financiële moeilijkheden verkeren, dat de organisatie niet meer levensvatbaar was. Lees ook 1.1.

Reorganiseren om toekomstbestendig te blijven.

Project Toekomstbestendig ZONL Onlosmakelijk onderdeel van de reorganisatie was het project ‘Toekomstbestendig ZONL’. Een toekomstbestendig ZONL vraagt van alle medewerkers een andere manier van denken, organiseren en handelen in de dagelijkse werkzaamheden, activiteiten en processen van te leveren zorg- en dienstverlening. Daarbij was het belangrijk om de overgang naar anders werken en organiseren, waarbij tevens sprake is van krimp en formatiereductie, te faciliteren door een ontwikkel- en leertraject.

Lees ook 1.2. Anders denken, organiseren en handelen.

Huishoudelijke zorg wordt Schoonmaak­ ondersteuning Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) verzorgd al jaren de Huishoudelijke Zorg/ Schoonmaakondersteuning bij cliënten in de gemeenten Steenwijkerland, Urk en Noordoostpolder (SUN-gemeenten).

Met de ingang van de transitie in het Sociaal Domein (Wmo, Jeugd, participatie) in 2015, is het beleid van de drie gemeenten op het gebied van de Wmo sterk gewijzigd en daarmee ook de situatie met betrekking tot de Huishoudelijke Zorg. De dienst Huishoudelijke Zorg werd vanaf maart 2015 door de SUN-gemeenten gewijzigd in een ‘Algemene voorziening voor Schoonmaakondersteuning’ en een ‘Maatwerk voorziening Schoonmaakondersteuning’. De tarieven die de SUNgemeenten voor het leveren van Schoonmaakondersteuning hanteerden in de nieuwe vorm, lag en ligt sterk onder de kostprijs van ZONL, waardoor deze dienstverlening zwaar verliesgevend is.

Dat heeft in 2015 tot het voorgenomen besluit geleid dat ZONL stopt met het leveren van de Schoonmaakondersteuning per 1 januari 2017. Teneinde het tarief voor de Schoonmaakondersteuning te verhogen hebben de SUN-gemeenten in samenwerking met ZONL, de zogenoemde HHT-gelden van Staatssecretaris Van Rijn aangevraagd. Deze werden begin 2015 toegekend aan de SUN-gemeenten, waarmee het tarief voor Schoonmaakondersteuning vanuit de Algemene voorziening op €23 per uur kwam. Daarmee was de Schoonmaakondersteuning nog steeds verlieslatend, maar was wel een situatie gecreëerd waarin een geleidelijke afbouw van

de dienst Schoonmaakondersteuning uitgevoerd door ZONL mogelijk werd.

De voorbereiding van het afbouwproces werd medio 2015 in gang gezet en in december 2015 resulteerde dit in een adviesaanvraag ‘Afbouw Dienst Schoonmaakondersteuning ZONL 2015-2016’. De Ondernemingsraad bracht op 22 februari 2016 advies uit, waarna alle medewerkers van de dienst Schoonmaakondersteuning per 27 februari 2016 boventallig werden verklaard. Vanaf dat moment is het Sociaal Plan 2014-2017 van toepassing voor medewerkers schoonmaakondersteuning en worden zij begeleid met betrekking tot mobiliteit. Op 8 april 2016 is de melding Voornemen collectief ontslag voor 254 medewerkers bij het UWV ingediend. Momenteel is de ontslagaanvraag voor alle 254 medewerkers in behandeling bij het UWV.

ICT Ten aanzien van ICT heeft ZONL een flinke inhaalslag gemaakt in 2015. Van het verdwijnen van de printers op alle kantoren en de inzet van slechts enkele multifunctionele apparaten, het wisselen van leverancier voor de gehele telefonie, de inregeling van nieuwe financiersstromen (Wlz, Zvw en Wmo 2015), de outsourcing van de server en opslagcapaciteit van ZONL, de start met zorgtechnologie in Verpleeghuis Talma Hof, de ontmanteling van DRP intramuraal (registratiesysteem) tot aan de keuze voor Omaha als classificatiesysteem ter professionalisering van de wijkverpleging en de keuze voor een nieuwe software leverancier die een bijdrage levert aan een andere, eenvoudige manier van organiseren van de zorg.

PUUR! van Ecare Begin 2015 werden, aan de hand van een Programma van Eisen, diverse software leveranciers uitgenodigd om zichzelf te presenteren. ‘Waar staan zij voor, wat is hun visie op zorg en welke oplossingen biedt hun software om onder meer het werk van zorgverleners te vereenvoudigen, de wijkverpleging goed te ondersteunen, de legitimering en financiering van geleverde zorg te borgen, een sprong te maken naar digitale dossiers en de kwaliteit van zorg te verbeteren op een effectieve manier? Er bleven twee leveranciers over. Met hen en met een afvaardiging van medewerkers uit de zorg en van de ondersteunende diensten werden beide pakketten getest in een ‘Proof of concept’ en impactanalyses opgesteld. Het was een zorgvuldig, intensief en leerzaam traject. Met de keuze voor PUUR! van Ecare Services kan ZONL komende uitdagingen met vertrouwen tegemoet zien en heeft de organisatie een belangrijke en waardevolle bouwsteen in handen in het bouwproces naar zelfverantwoordelijke teams.

31

Nieuw datacenter

Nieuw thuis laatste bewoners Golfslag

ZONL gebruikte tot voor kort eigen servers in Steenwijk voor de opslag van allerlei data. In 2015 werden alle bestanden, programma’s en gegevens van ZONL verhuisd naar een nieuw zwaar beveiligd datacenter buiten de deur. ZONL maakt nu gebruik van nieuwe, betere en snellere machines met voldoende ruimte die goed zijn ingericht. Dit betekent voor ZONL sneller en stabieler werken. Het hele proces wordt dubbel uitgevoerd en constant in de gaten gehouden. Daarnaast werd in 2015 gewerkt aan meer verbeteringen om de stabiliteit en snelheid te optimaliseren. Zo werden naar 17 locaties grotere datalijnen gelegd voor meer snelheid.

Vanaf het moment dat in april 2013 werd aangekondigd dat Verzorgingshuis Golfslag in Emmeloord zou gaan sluiten, is veel werk en inspanning verricht om voor alle toen 89 bewoners een nieuw thuis te vinden. Ook voor de laatste bewoners is in april 2015 een plek gevonden, waarmee het huis in juni definitief haar deuren sloot. Medewerkers zijn zoveel als mogelijk elders in de organisatie gaan werken en een groot deel van de 120 vrijwilligers van Golfslag zijn nu van grote betekenis in de andere woonzorglocaties van ZONL of in de wijk bij mensen thuis. Volgens betrokkenen heeft het fundament van Golfslag steeds de kracht en energie gegeven in het ruim twee jaar durende bijzondere verhuisproces, dat veel mooie momenten maar ook emotie en verdriet heeft gekend. Het fundament en de dierbare herinneringen aan Golfslag zijn vastgelegd in een boek: ‘Golfslag, een uniek verzorgingshuis’.

Herinrichting Facilitaire diensten In 2015 was volop aandacht voor de herinrichting van de facilitaire diensten. Het formatieplaatsenplan, de was-/wordt-lijst en de organisatiebrede afspiegeling betekenden ook voor deze diensten krimp en formatiereductie. Ondersteunende diensten aan het zorgproces zoals magazijnbeheer, linnenkamer, catering, servicebalies, reprodiensten en logistieke diensten werden anders ingericht of vormgegeven. De veranderingen binnen het facilitaire domein vroegen in 2015 veel van de betrokken medewerkers.

Verzorgingshuis Golfslag, Emmeloord

32

Strategisch Vastgoedplan ZONL ZONL had voor 2015 de opdracht een ‘Strategisch Vastgoed Plan ZONL’ te ontwikkelen, om haar vastgoedportefeuille goed onderbouwt af te kunnen stemmen op de (toekomstige) zorgvraag in het werkgebied en de grote veranderingen en ontwikkelingen in de zorg. In 2015 vond een grootschalig onderzoek met financiële analyse plaats en gedetailleerde bezichtigin-

Peter Eggens en Daisy Vliegenthart

Zorgtechnologie bij Oude en Nieuwe Land “Samen verantwoordelijk voor het resultaat” Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) is vanaf 2015 volop bezig met de invoering van nieuwe zorgtechnologie in woonzorglocaties en hanteert daarbij een bijzondere aanpak. “We zijn samen verantwoordelijk voor de resultaten van het project, ook nadat het technische deel is afgerond”, geven ZONL-projectleider Daisy Vliegenthart en Peter Eggens, senior adviseur van leverancier Avics aan.

De visie op Betrokken zorg van ZONL is vertaald naar een visie op technologie. Er is onderzocht hoe zorgtechnologie als hulpmiddel is toe te passen voor het zoveel mogelijk waarborgen van de eigen regie en zelfstandigheid en hoe technologie kan ondersteunen op een voor de bewoners en medewerkers passende manier. “Mensen weten zelf het beste wat goed voor ze is,” legt Daisy uit: “Het uitgangspunt is dat de cliënt centraal staat met daaromheen een kring van ondersteuning en dat je als organisatie hier zo goed mogelijk op aansluit.”

Begin 2015 werd de organisatiebrede visie op technologie eerst verder vormgegeven ten behoeve van Verpleeghuis Talma Hof in Emmeloord. Omdat de bewoners hier verpleeghuiszorg vragen, werden veiligheid en privacy de uitgangspunten. “In Talma Hof hadden we een sterk verouderd systeem. Met de steeds zwaardere zorg die mensen nodig hebben, was de roep om veilige en betrouwbare technologie groot. Kortom, er moest iets gebeuren en snel ook.”

Licentie-vrij De aanbesteding begon richting ongeveer 35 partijen. Er werd niet om een bepaald type sensoren gevraagd, maar uitgegaan van de kracht van de markt door functioneel te specificeren wat ze wilden: “Wij wilden de mensen veiligheid en privacy bieden, dus we vroegen de leveranciers welke diensten zij daarbij licentievrij konden leveren.” Peter Eggens over deze aanpak: “Het was erg leerzaam, heel anders dan we tot nu toe gewend waren.”

De functionaliteiten, zoals wifi, telefonie, zorgtechnologie en infrastructuur, werden als dienst in de Cloud geleverd. Inclusief de service- en garantieverlening van vijf jaar, waarmee de functionaliteit was geborgd.

Hierin zat ook een stimulans voor de leverancier om scherp de ontwikkelingen in de gaten te houden en te zorgen voor betere, goedkopere en betrouwbare spullen. Daisy Vliegenthart: “Het fijne was ook dat het over een abonnementsvorm gaat, dus ZONL hoefde niet alles in één keer aan te schaffen. Voor het verantwoord gebruik hebben we een gezamenlijke gedragscode opgesteld.”

Medewerkers, bewoners en hun familie werden vroegtijdig bij de invoering van de nieuwe technologie betrokken. Er werden twee demokamers ingericht, zodat bewoners en hun familieleden alvast de nieuwe technologie konden ervaren en medewerkers rustig konden oefenen. Vanaf eind 2015 is heel Talma Hof voorzien van nieuwe zorgtechnologie, waarbij alle kamers een nieuw zorgalarmeringssysteem kregen, met een derde generatie Slimme Optische Sensor (SOS) die interpreteert en analyseert en voor iedere bewoner afzonderlijk instelbaar is. Zo hebben we een optimale privacy en veiligheid gewaarborgd.

Directe winst De grootste directe winst is dat medewerkers geen nachtrondes meer lopen. “We merken al dat er ’s nachts meer rust is. Bewoners slapen beter en ook ’s ochtends is er minder onrust.” Ook het aantal ‘valse’ meldingen is enorm teruggelopen. De zorgkwaliteit en de aandacht voor mensen nam hierdoor toe.

“Kwaliteit staat voorop”, zegt Daisy. “Het kost tijd om de veranderingen vorm te geven, maar we hebben met elkaar in 2015 grote stappen gezet in de goede richting en dat is ontzettend mooi om te zien.” Talma Hof is het eerste project van nieuwe zorgtechnologie binnen Zorggroep Oude en Nieuwe Land. In 2016 volgen andere woonzorglocaties van ZONL.

33

gen in alle 30 gebouwen van waaruit ZONL activiteiten aanbiedt, deels in eigendom en deels gehuurd. Aan de basis lag een sterke zorgvisie en de vastgestelde koers te gaan werken vanuit kleine zelfverantwoordelijke teams. De resultaten van de uitvoering van de reorganisatie en het project Toekomstbestendig ZONL werden eveneens meegenomen. De invoering van ‘Scheiden van wonen en zorg’ en het afbouwen van meerbedskamers in de verpleegzorg hebben gevolgen voor ons vastgoed.

gen in de zorg maken dat de partners hun relatie in 2015 opnieuw wilden vormgeven en versterken.

Op basis van de onderzoeksgegevens was de verwachting dat al op korte termijn een overschot zou ontstaan van intramurale verzorgingshuisplaatsen. Door de sluiting van Verzorgingshuis Golfslag in Emmeloord medio 2015 en de doorstroom van bewoners naar andere locaties van ZONL, vormde dit in 2015 nog geen risico.

In september 2015 werd het Strategisch vastgoedplan ZONL opgeleverd met een aantal vastgestelde uitgangspunten. Dit Strategisch Vastgoedplan ZONL geeft concrete aanbevelingen en adviezen ten aanzien van al het vastgoed van ZONL. Deze aanbevelingen en adviezen worden in 2016 als onderliggend kader en als besluitvormend document zorgvuldig uitgewerkt in afstemming met de medezeggenschapsorganen en andere betrokkenen partijen. De focus ligt nu eerst op de afbouw van de meerbedskamers in Verpleeghuis Talma Hof in Emmeloord en de spreiding van deze plaatsen elders in het werkgebied.

De samenwerking werd op 25 augustus 2015 bekrachtigd met de ondertekening van een intentieverklaring door de bestuurder van Talma Haven, Wilfred Muller, en de bestuurder van Zorggroep Oude en Nieuwe Land, Frank Kodden.

Extramuralisering Oldemarkt Eind 2014 werd bekend dat de plannen, zoals deze er lagen voor Verzorgingshuis Kerspelhof in Oldemarkt, geen uitvoering kregen. In 2015 is gestart met de verbouwing en in 2016 vond de opening van het dorpservicecentrum plaats. Hierin zijn 45 huurappartementen, een 24-uurs zorgdienst en een ontmoetings- en logeerruimte opgenomen. Woonconcept verhuurt de huurwoningen aan mensen van 55 jaar en ouder. Stichting De Landerijen beheert het zalencomplex en Zorggroep Oude en Nieuwe land is met een geïntegreerd wijkteam werkzaam binnen én buiten de muren van De Landerijen. Alle partijen werken nauw samen om een zo hoog mogelijk kwalitatieve zorg te kunnen verlenen. Hierin zijn maatschappelijke betrokkenheid en participatie belangrijke speerpunten.

Talma Haven en Zorggroep intensiveren samenwerking Zorgcentrum Talma Haven en Zorggroep Oude en Nieuwe Land hebben hun samenwerking in 2015 geïntensiveerd. Het gaat over samenwerking binnen het terrein van de langdurende zorg voor de kwetsbare doelgroepen op Urk. Het doel was gezamenlijk te komen tot een aanvullend en samenhangend aanbod van voorzieningen op het gebied van wonen, zorg, welzijn, behandeling en begeleiding op Urk. De zorgorganisaties hebben een lange historie als het gaat over het samenwerken. Veranderin-

34

Ambitie Partijen delen de ambitie om in de keten van woonzorgvoorzieningen voor de lichte, midden en zware zorg en behandeling op Urk, een deskundige, betrouwbare en sterke partner te willen zijn. Het is niet uitgesloten dat in de toekomst de samenwerking verder wordt uitgebreid voor andere doelgroepen.

Advies- en Behandeling en Geriatrische Revalidatie Zorg Vanaf september 2015 is een Ontwikkelteam, bestaande uit behandelaren van het Advies- en Behandelcentrum ZONL (ABC) en zorgpersoneel van de Geriatrische Revalidatiezorg in de Schakel (GRZ), onder begeleiding van bureau Movinex een grootschalig onderzoek gestart over de mogelijkheden en kansen van en voor het ABC en de Revalidatiezorg van ZONL voor de (nabije) toekomst. In 2015 werd gestart met het schrijven van zogenoemde zorgprogramma’s, werden panelbijeenkomsten georganiseerd en hebben diverse gesprekken plaatsgevonden met samenwerkingspartners in de regio. Doel is de zorg en behandeling van het ABC en de revalidatiezorg van ZONL in 2016 breder te positioneren en in te gaan zetten in het werkgebied van ZONL, intramuraal en extramuraal. Onderdeel daarvan is de versterking van de samenwerking met de zorgteams en de wijkverpleegkundigen om optimale zorg en behandeling aan cliënten te kunnen bieden. In het voorjaar van 2016 is een uitgebreide analyse met een advies opgeleverd.

ZorgVrije Vakantie op de camping Watersportcamping ‘Tussen de Diepen’ en ZONL werken sinds 2015 samen in Blokzijl om mensen die zorg nodig hebben toch het heerlijke, onbezorgde campingleven te kunnen laten beleven. Hiervoor werden in mei 2015 de eerste twee royale compleet uitgeruste zorgchalets opgeleverd en ingericht op de camping. De camping en ZONL hebben gezamenlijk een subsidie aangevraagd bij de Provincie Overijssel om dit initiatief mogelijk te maken. Het idee is ontstaan doordat vaste campinggasten op oudere leeftijd niet meer op vakantie konden in een reguliere caravan. Het is de bedoeling het aantal zorgchalets verder uit breiden. Het wijkteam van ZONL in Blokzijl regelt dat alle mogelijke vormen van zorg geleverd worden op het vakantieadres, ook als het gaat om intensieve medische zorg of specifieke zorg aan kinderen. ZONL werkt op meerdere vakantielocaties op deze manier, maar de samenwerking op de camping is nieuw.

Verbetering directe bereikbaarheid

Het Nieuwe Tij is verhuisd

In 2015 zijn verdere maatregelen genomen ten aanzien van de verbetering van (de directe) bereikbaarheid van individuele medewerkers en de wijkteams, afdelingen, locaties en huiskamers in locaties van ZONL. Elke cliënt en zijn/haar omgeving is uniek en dat vraagt zorg die toegankelijk, specifiek en kleinschalig is. Daar hoort ook een directe bereikbaarheid bij voor cliënten, familie en mantelzorgers. Alle zorgteams en afdelingen, in de locaties en in de wijk, hebben een eigen telefoonnummer en e-mailbox gekregen. Er zijn teamkaarten gemaakt voor de teams om uit te delen in hun eigen wijk en aan hun samenwerkingsrelaties. De teams/afdelingen hebben zelf afspraken gemaakt over hun directe bereikbaarheid.

De website van ZONL heeft een tool gekregen, zodat men op postcode of plaats direct kan zien welk team/ locatie er in de buurt actief is met alle bereikbaarheidsgegevens. ZONL zet in 2016 verder in op de verhoging en optimalisering van de (directe) bereikbaarheid.

Omdat Verzorgingshuis Golfslag in Emmeloord gesloten werd, moest Het Nieuwe Tij, dagbesteding en ontmoetingscentrum voor jonge mensen met dementie van ZONL, ook omzien naar ander onderdak. Vanuit Betrokken zorg en met aandacht voor de specifieke zorgvraag en wensen van de deelnemers, werd in Verpleeghuis Talma Hof een mooie ruimte gevonden. “Het was een hele uitdaging om een geschikte locatie te vinden. Deze moest zo veel mogelijk de oude situatie benaderen. Niet alleen qua ruimte, maar vooral qua faciliteiten: een computerruimte, sportruimte, hobbyruimte, tuin, etc. Onze deelnemers zijn gemiddeld tussen de 50 en 65 jaar.

Wanneer ze zich bij ons aanmelden, komen ze vaak net uit een arbeidsproces, ze willen en kunnen nog actief bezig zijn”, zegt Heleen Matthijsse, groepscoach.

Het Nieuwe Tij, Emmeloord

35

ZONL heef de ambitie om een combinatie van dagbesteding en kleinschalige 24-uurszorg te bieden. De groeiende doelgroep jonge mensen met dementie past bij Talma Hof. In Talma Hof is veel kennis en expertise op het gebied van dementie in huis, zoals vanuit het Advies- en Behandelcentrum Zorggroep Oude en Nieuwe Land. In het begin was er wel wat weerstand tegen een onderkomen in een verpleeghuis. Heleen: “Wij hebben de deelnemers en hun partners vanaf het begin bij de verhuizing betrokken. Eerst gaven zij aan wel wat moeite te hebben met het gegeven dat Talma Hof een verpleeghuis is, dat werd toch als een ‘eindpunt’ gezien. Maar inmiddels wil niemand meer weg.

Na de eerste vermoeidheid en onrust zitten we weer in ons ritme.”

Een deelnemer beaamt dit: “Toen we pas verhuisd waren keek ik even de andere kant op als ik met mijn vrouw langs Golfslag reed. Maar nu niet meer. Het is hier heerlijk rustig, je hebt hier geen last van het drukke verkeer.” Een mevrouw merkt op dat het fijn is dat hun eigen meubels en spullen meegekomen zijn. “Ik was eerst wel moe van het inpakken en verhuizen,” vertelt een andere deelneemster, “maar de nieuwe plek is heel erg mooi.”

Samenwerking met Zorgapotheek In oktober 2015 tekenden Frank Kodden, bestuurder ZONL en Reint Lindenberg, algemeen directeur van Zorgapotheek in Berkel en Rodenrijs, een overeenkomst voor de farmaceutische zorg aan verpleegzorg cliënten van ZONL. Vanaf december 2015 nam de Zorgapotheek de gehele farmaceutische zorg voor deze cliënten op zich.

Veiligheid rond medicatie en de risico’s daarvan voor kwetsbare mensen is landelijk een belangrijk thema.

Vanuit haar visie heeft ZONL daarbij een partner gezocht die actief mee wil doen en verantwoordelijk neemt op dit thema. Na een gedegen aanbestedingsproces gedurende 2015, is de keuze gevallen op een samenwerking met de Zorgapotheek; een organisatie die farmaceutische zorg levert, toegespitst op de specifieke vragen vanuit de cliënten en medewerkers van ZONL. Naast het correct en tijdig aanleveren van medicatie neemt de Zorgapotheek actief deel in de ‘Centrale Commissie Farmaceutische Zorg, om structureel te werken aan kwaliteit en veiligheid. Dat heeft onder andere geleid tot extra en verdiepende scholing voor betrokken medewerkers, het gebruik van moderne technologie (zoals een app voor de medicatie controle), werken in één voorschrijfsysteem en nauwe afstemming met artsen.

ZONL borgt hiermee de medicatieveiligheid.

4.1 Jeugd en Maatschappelijke Zorg Ook de medewerkers van afdeling Jeugd en Maat­ schappelijke Zorg hebben in 2015 veel van de stelsel­ wijziging gemerkt. Doordat de jeugdverpleegkundi­ gen en maatschappelijk werkers in Noordoostpolder deelnemers zijn van de sociale wijkteams Doen! heb­ ben zij nieuwe en andere taken gekregen. Veel werk is verzet door de jeugdverpleegkundigen en maat­ schappelijk werkers als het gaat om de heronderzoe­ ken jeugd. In voorgaande jaren was vooral Bureau Jeugdzorg met ouders en kinderen in contact en was jeugdhulp ingeschakeld. Alle kinderen die een indica­ tie hadden met een einddatum in of na 2015 moesten worden bezocht. Tijdens die bezoeken werd onder­ zocht wat de stand van zaken was, wat de genoten hulp of zorg had opgeleverd en of er nog ondersteu­ ning nodig was. Zo ja, hoe die hulp of zorg er dan moet uitzien en door wie deze het best geleverd kan worden. Belangrijk daarbij was te onderzoeken of de hulp kon worden geboden door het eigen netwerk van het gezin, of door versterking/uitbreiding van dit netwerk. Daar waar die informele ondersteuning niet toereikend is, werd onderzocht welke ondersteuning vanuit het professionele kader nodig is.

Jeugdgezondheidszorg Professionals in de jeugdgezondheidszorg (0-4 jaar) anticiperen samen met de ouders op de specifieke individuele behoeften van de jeugdigen. Vanuit een professionele kijk op de biologische, psychische en sociale

36

aspecten van de groei en ontwikkeling van de jeugdigen kunnen eventuele problemen worden voorzien.

Vaak kunnen jeugdigen en/of ouders zelf een oplossing vinden binnen hun eigen netwerk, met eventuele begeleiding of tijdelijke lichte hulp van de jeugdgezondheidszorg. Het streven daarbij is dat jeugdigen en gezin weer zo snel mogelijk op eigen kracht en/of met steun van hun eigen netwerk verder kunnen. Bij signalering van problemen verwijst de jeugdgezondheidszorg naar curatieve gezondheidszorg, passende jeugdhulp of een andere hulpverlener.

Mama’s in de Dop In 2015 is voor Noordoostpolder en Urk een nieuw initiatief opgestart: Mama’s in de Dop. Vanwege wijzigingen in het basispakket van de zorgverzekeraars is het kraampakket komen te vervallen en is het voor bepaalde doelgroepen niet haalbaar dit zelf aan te schaffen. Binnen het project Mama’s in de Dop worden gebruikte spullen ingezameld met als doel babystartpakketten samen te stellen voor aanstaande ouders met een krappe beurs.

Een belangrijke doelstelling was draagvlak creëren voor het inzamelen en het verspreiden van de pakketten. Er zijn vijf vrijwilligers actief voor Mama’s in de Dop. Met hun hulp lukt het om het inzamelen te vertalen naar het daadwerkelijk uitreiken van pakketten. De ingezamelde goederen worden door vrijwilligers gesorteerd, gewassen en gestreken in Verzorgingshuis Wittesteijn in Emmeloord, eveneens onderdeel van ZONL.

Mijn Kinddossier In 2015 heeft de afdeling jeugdgezondheidszorg van ZONL alle voorbereidingen getroffen om in 2016 te kunnen starten met ‘Mijn Kinddossier’. Dit is een online portaal waarin ouders onder meer informatie kunnen vinden over de ontwikkeling van hun kind(eren) in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Het is ook de plek waar ouders gemakkelijk online een afspraak kunnen maken of wijzigen met het consultatiebureau. Inmiddels is Mijn Kinddossier (juni 2016) ingevoerd. Om verder in de behoeften van ouders te kunnen voorzien, werkt ZONL nu stapsgewijs aan de uitbreiding van haar online dienstverlening.

Algemeen Maatschappelijk Werk in ontwikkeling Het werkveld van het maatschappelijk werk is volop in beweging. De functie van maatschappelijk werker ontwikkelt en verbreedt zich; de rollen variëren van individuele hulpverlener, coach van andere professionals en vrijwilligers tot casusregisseur en ‘indicatiesteller’.

Ook de huidige praktijk geeft druk. Door bezuinigingen en veranderd beleid komen steeds meer burgers in de knel. GGZ-organisaties trekken zich terug op hun kerntaken, we signaleren een toename van mensen met (tijdelijke) psychiatrische beperking. Indicaties voor (woon) begeleiding vervallen of verminderen in omvang. Regels rondom uitkeringen en schuldsanering worden ingewikkelder en strikter. Niet alle burgers lukt het om in hun netwerk of het informele circuit ondersteuning te regelen en/of zelf een (grotere) financiële bijdrage te leveren.

Daarnaast vraagt de bijdrage van het maatschappelijk werk aan CJG-clusterteams of sociale wijk/zorgteams tijd en energie. De uitvoering van de transities jeugdzorg en Wmo is op de werkvloer in volle gang en vraagt in deze fase veel overleg, experimenteren en registreren in twee systemen (in registratiesysteem van maatschappelijk werk en het CJG of gemeentelijk systeem). De vraag naar het maatschappelijk werk neemt toe en verzwaart qua inhoud. Door efficiënt (samen) te werken (in CJG- of wijk/ gebiedsteams) en nieuwe methodieken en werkwijzen toe te passen beweegt het maatschappelijk werk mee met de ontwikkelingen en streeft het naar de instandhouding van kwalitatieve en effectieve hulp.

Outreachende hulpverlening Outreachende hulpverlening kenmerkt zich door het aangaan van een contact zonder dat degene met wie je het contact aangaat, daar zelf om gevraagd heeft.

Waar in het verleden juist de cliënt van maatschappelijk werk gemotiveerd moest zijn en zijn eigen hulpvraag moest kunnen formuleren, wordt vanuit outreachende hulpverlening ingegaan op signalen van anderen. Als iemand bij maatschappelijk werk aangeeft dat er zorgen zijn om een buurvrouw, een collega of iemand met wie je beroepshalve in aanraking komt zal maatschappelijk werk onderzoeken hoe er verbinding kan worden gelegd met de betrokkene.

Wethouder Freek Brouwer (Urk), Frank Kodden en wethouder Hennie Bogaards (NOP).

37

Door deelname van maatschappelijk werk in verschillende netwerkoverleggen krijgt het vele signalen binnen, bijvoorbeeld vanuit de Zorgadviesteams (ZAT’s) op de scholen, het zogenoemde interventieoverleg en door de nauwe samenwerking met woningbouwverenigingen bij zorgen over huurders die hun huur niet (tijdig) kunnen betalen. Hierdoor worden veel trajecten outreachend opgestart. In de cijfers van 2015 is dat ook duidelijk zichtbaar.

Als er vroegtijdig wordt gesignaleerd, kan snel hulp worden geboden en kan de eerstelijns zorg, relatief goedkope zorg, veel voorkomen. Duurdere vormen van hulpverlening blijken niet meer nodig, het gezin of de burger is eerder en dichtbij geholpen en kan weer zelfstandig verder. Deze vorm van hulpverlening levert veel op; zowel voor de burger als voor de samenleving.

Meidenwerker Urk Meiden hebben specifieke vragen, en delen die liever met een vrouw dan met een man. Voor die meiden heeft ZONL op Urk een meidenwerker die steeds meer begeleidingscontacten heeft met meiden en hun ouders.

Meidenwerker Jans Post ontmoette op afspraak meiden of groepjes meiden. Het verschil met collega’s is dat ze ook buiten kantooruren naar plaatsen toe ging waar meiden zijn, zoals middelbare scholen, sportgelegenheden (135 meisjes en jonge vrouwen zitten op damesvoetbal) en af en toe naar uitgaansgelegenheden.

Ook bestond haar werk voor een belangrijk deel uit het onderhouden van contacten via WhatsApp. Soms werden in 2015 activiteiten ondernomen met de meiden, zodat ze zich meer op hun gemak voelden. “In gezinnen raken meiden makkelijk ondergesneeuwd. In een groep, zoals op school, gebeurt dikwijls hetzelfde. Zo’n meisje kan depressief of agressief worden”, aldus Jans.

Meiden kwamen in 2015 bij de meidenwerker terecht via scholen, ouders, dominee, politie of jongerenwerker.

Soms kwam een meisje zelf om hulp vragen.

38

Huiselijk geweld en Kindermishandeling In de gemeenten Noordoostpolder en Urk is het Steunpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling de instantie waar de burger terecht kan voor hulp als deze te maken heeft gehad met geweldsincidenten in de huiselijke sfeer. Met Blijfgroep is in 2015 gezamenlijk opgetrokken om te komen tot methodieken die in de gehele provincie Flevoland beschikbaar zijn. Ook werd in 2015 aan verschillende partijen voorlichting gegeven van het Steunpunt, zodat steeds meer professionals tijdig signalen herkennen van huiselijk geweld. Partijen als kinderopvang, medewerkers in de (ouderen)zorg en vrijwilligersorganisaties hebben hierop scholing gekregen.

Thuisbegeleiding Thuisbegeleiding wordt ingezet bij mensen met een opeenstapeling van ingewikkelde problemen. Ze hebben bijvoorbeeld te maken met langdurige armoede, verslaving, huiselijk geweld, psychiatrische problemen, opvoedproblemen, criminaliteit.

Thuisbegeleiding is meer gericht op het praktisch aan de slag gaan met oplossen van problemen dan op gespreksvoering. Het kenmerkende van de thuisbegeleider is: samen de mouwen opstropen en concreet aan de slag gaan. Met voorbeeldgedrag en samen opwerken leert de thuisbegeleider de cliënt of het gezin het dagelijks leven te structureren en weer zelf te managen. Kern van de werkzaamheden van thuisbegeleiders is dat zij mensen begeleiden in het zelf (weer) regie krijgen over eigen handelen. Daarbij was het altijd al vanzelfsprekend dat niet te veel werd overgenomen van de cliënt, maar dat thuisbegeleiders handvatten aanreiken om het (weer) zelf te kunnen. Deze manier van handelen past volledig bij de handelwijze die vanuit de transities binnen het sociale domein van alle professionele (en informele) hulpverleners worden verwacht. Met de invoering van de Wmo 2015 is Thuisbegeleiding met name vanuit beschikkingen of andere rechtstreekse afspraken met gemeenten beschikbaar.

39

HOOFDSTUK 5

Vooruitblik “Samen bouwen aan zelfverantwoordelijke teams is samen bouwen aan een nieuwe Zorggroep Oude en Nieuwe Land!”

Aftrap op themadag Op 30 september 2015 waren 125 collega’s aanwezig op de themadag ‘Samen bouwen aan zelfverantwoordelijke teams’. Ook een afvaardiging van de Raad van Toezicht, de Ondernemingsraad en de Centrale Cliëntenraad namen deel.

Het was een intensieve en vruchtbare dag van ontmoeting en met elkaar in gesprek zijn. Er is uitgebreid met elkaar gesproken over de organisatieverandering en de betekenis ervan. We hebben ontdekt en uitgesproken dat alle medewerkers van ZONL onderdeel en drager zijn van de verandering en het proces wat we met elkaar doorlopen. De diverse beelden, aanbevelingen en randvoorwaarden om te komen tot goed gefaciliteerde zelfverantwoordelijke teams, zijn onder meer in de vorm van praktijkvoorbeelden door externe sprekers en door het samen bespreken van uitdagende stellingen opgehaald.

ZONL kiest voor PUUR! van Ecare Frank Kodden tekende medio januari 2016 het contract dat is opgesteld ten behoeve van de samenwerking met leverancier Ecare en hun applicatie ‘PUUR!’.

PUUR! sluit goed aan bij de werkwijze en belevingswereld van zorgprofessionals en bij onze visie op Betrokken zorg.

Kanteling Het jaar 2016 is een belangrijke voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL). We staan een stevige kanteling voor omdat we onze zorg- en dienstverlening willen organiseren voor cliënten vanuit zelfverantwoordelijke teams. De focus ligt met de implementatie van PUUR! in eerste instantie op de gehele wijkverpleging (thuiszorg) van ZONL in Noordoostpolder, Urk en Steenwijkerland. Daarna zal het werken vanuit zelfverantwoordelijke teams worden doorgevoerd in de woonzorglocaties en het Advies- en Behandelcentrum van ZONL. Het nieuwe softwaresysteem waarmee gewerkt gaat worden biedt onder meer de mogelijkheid tot verdere digitalisering en de koppeling en invoering van het classificatiesysteem Omaha System voor het maken van transparante zorgplannen in de wijkverpleging. Hiermee wordt de zorgprofessional weer in zijn/

40

haar kracht gezet en kan de wijkverpleging van ZONL verder worden geprofessionaliseerd.

Proof of Concept en ervaringsdeskundigen De beslissing om PUUR! van Ecare te gaan gebruiken ging niet over één nacht ijs. Het is een zorgvuldig proces geweest. Na presentaties van meerdere mogelijke samenwerkingspartners is een Proof of Concept georganiseerd om zowel het zorginhoudelijke als het administratieve proces goed te kunnen beoordelen. Centrale uitleg en zelfstandig werken werden afgewisseld en dit leverde goede feedback op. Een aantal verpleegkundigen en collega’s van ondersteunende diensten hebben een belangrijke rol gespeeld in het selectieproces.

Daarnaast heeft Amstelring Wijkzorg toegelicht hoe zij een soortgelijke kanteling hebben doorgevoerd en hoe ze daarbij ondersteund werden (en nog steeds worden) door dit vereenvoudigde en laagdrempelige systeem.

Deze sessies en een zorgvuldig uitgewerkte impactanalyse gaven de bestuurder en het MT voldoende houvast om een keuze te maken. Hierop volgend zijn nog diverse intensieve gesprekken gevoerd om de visies van Ecare en van ZONL nog dichter bij elkaar te brengen en de implementatie handen en voeten te geven.

Organisatie advies en implementatie Het kantelen naar zelfverantwoordelijke teams is geen vanzelfsprekendheid en vraagt om moed en daadkracht van alle betrokkenen. De samenwerking tussen ZONL en Ecare staat hierbij voorop, want beiden hebben hetzelfde doel; optimale ondersteuning bieden aan zorgprofessionals om hen te kunnen laten doen waar het om gaat: het bieden van deskundige zorg, die uitgaat de client en diens context. Begin 2016 werd gestart met alle voorbereidingen.

Frank Kodden, bestuurder ZONL: “Ik ben erg blij met de gemaakte keuze en zie uit naar een mooie duurzame samenwerking met Ecare. Mede vanwege de voorkeur van de deelnemende verpleegkundigen in het selectieproces ben ik ervan overtuigd dat door het gebruik van ‘Puur’, als ook het Omaha system onze zorgprofessionals optimaal worden gefaciliteerd en ondersteund. Ik heb vertrouwen in de professionaliteit van onze mede-

werkers en daar hoort ook verantwoordelijkheid bij. Dit is het begin van ons bouwproces richting zelfverantwoordelijke teams.”

Informatiebijeenkomsten wijkverpleging In februari 2016 werden alle medewerkers werkzaam in de wijkverpleging van ZONL uitgenodigd voor een tweetal grote informatiebijeenkomsten, dit waren 33 teams! Zij werden geïnformeerd over de nieuwe manier van werken vanuit een zelfverantwoordelijk team, het doel ervan en over het nieuwe softwaresysteem PUUR! en Omaha System. Er werd uitgebreid gesproken over het proces zelf. De organisatie heeft er bewust voor gekozen niet van te voren met een blauwdruk te gaan werken.

Frank Kodden: “Dat past niet bij onze zorgvisie die echt uitgaat van de cliënt en de omgeving van de cliënt. Dit is een proces die we samen met de medewerkers, maar ook met cliënten, willen en zullen vormgeven en doorlopen. Gedurende het proces naar zelfverantwoordelijke teams gaan we met elkaar leren en ontdekken wat hiervoor nodig is. We doen dit vanuit drie KPI’s (‘kritieke prestatie-indicatoren’) die steeds in samenhang met elkaar in balans moeten zijn; een hoge cliënttevredenheid én werkplezier voor medewerkers én een gezonde bedrijfsvoering.”

Planning Tijdens deze informatiebijeenkomsten konden de teams zich meteen inschrijven op een planning. Welke teams wilden ‘als eerste’ over naar een nieuwe organisatie Zorggroep Oude en Nieuwe Land om vanuit de nieuwe werkwijze te werken als een zelfverantwoordelijk team.

“Het was prachtig om te merken dat de teams zich massaal inschreven en aangaven graag zo snel mogelijk te willen starten!”

Kick-off inrichting PUUR! Begin maart vond de kick-off plaats van de inrichting van PUUR! Hierbij waren collega’s uit de zorg en van de ondersteuning aanwezig. Zij vormen twee grote werkgroepen die intensief aan de slag gaan met alle nodige voorbereidingen. De Kick-off werd geopend door Bastiaan Willekes, manager zorg en proceseigenaar van dit omvangrijke project. Vervolgens stelde Ecare zich voor en gaven zij een inkijkje in PUUR! en de start van het proces.

Ook was nu duidelijk welke tien teams als eerste zouden starten. Met de medewerkers van deze teams werd een scholingstraject gestart. De eerste fase van het bouwproces naar zelfverantwoordelijke teams, nu eerst in de wijkverpleging was begonnen!

Serviceteam

De volgende stap was de ondersteuning voor deze tien teams die als eerste over zouden gaan naar het ‘nieuwe ZONL’. Besloten werd om hiervoor een Serviceteam in te richten, bestaande uit eerst drie medewerkers met een brede kennis die als generalisten alle vragen van deze tien teams in behandeling zouden nemen en indien nodig verder in de organisatie konden uitvragen. Aan de hand van de vragen uit de zelfverantwoordelijke teams wordt vanzelf duidelijk waar de kansen en de knelpunten liggen. Wat nodig is aan ondersteuning en wat wellicht niet meer nodig is aan ondersteuning omdat de teams dit zelf regelen en afstemmen in het team. Na een intern wervings- en selectieproces zijn drie medewerkers geplaatst in hun nieuwe functie van Medewerker Serviceteam en ook per direct van start gegaan.

Er werd vervolgens een concrete planning gemaakt omdat het niet mogelijk was om alle teams in de wijkverpleging van ZONL in één keer over te laten gaan. Dit had te maken met de vele voorbereidingen die nodig waren, zoals de inrichting van het systeem en scholing van alle medewerkers. Er werd vooraf één kader gesteld: de zelfverantwoordelijke teams van ZONL mogen niet groter zijn dan vijftien medewerkers”. “Toen werd het even spannend”, geeft Frank Kodden aan. “Want veel teams van ZONL zijn een stuk groter en dat betekent dat sommige teams zich zullen moeten splitsen. Cliënten willen onder meer graag dat de zorg flexibel en snel ingezet wordt door zorgverleners die hen kennen en die zij kennen. Dat maken we hiermee mogelijk.”

Doel was te starten met een aantal teams verspreid over het werkgebied van ZONL, waarna heel snel nieuwe teams volgen. “Hierdoor zijn we regiobreed in beweging, kan een ieder meekijken, meedoen en alvast mee bewegen en kunnen we optimaal van elkaar leren.”

41

Eerste tien kleine wijkteams gooien vanaf 1 juni het roer om!

Vanaf 1 juni 2016 zijn de eerste tien zelfverantwoordelijke wijkteams van Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL) gestart.

Het begin van de organisatieverandering is een feit. “We hebben er zin in maar vinden het ook spannend”, zegt wijkverpleegkundige Esther Otten.

Het werken in zelfverantwoordelijke teams is een landelijke trend en heeft grote meerwaarde voor cliënten, samenwerkingspartners en stake­holders. De kwaliteit van de zorg gaat omhoog, de betrokkenheid wordt groter en zorgmedewerkers krijgen hun vak weer terug. De eerste honderdvijftig verpleegkundigen en verzorgenden van ZONL zetten vol enthousiasme een eerste stap naar zelfverantwoordelijke wijkteams. Na de zomer gaan ook de andere wijkteams van ZONL over naar de nieuwe werkwijze.

“We hebben er erg naar uit gekeken”, zegt wijkverpleegkundige Esther Otten. “Dankzij de nieuwe werkwijze kunnen we nog meer kwaliteit bieden. Doordat we minder papierwerk op kantoor hoeven te doen, zijn we meer in de wijk aanwezig. Daarnaast hebben we een duidelijke taakverdeling, zijn we als team nog beter op elkaar ingespeeld en hebben we – doordat we digitaal werken – altijd protocollen bij de hand.”

Kernwaarden “Voorheen werden de teams aangestuurd door een manager. Vanaf vandaag werken tien teams als een zelfverantwoordelijk wijkteam”, gaat Bastiaan Willekes, manager zorg Steenwijkerland en proceseigenaar verder. “Een klein zelfverantwoordelijk team is een vast team van maximaal vijftien zorgverleners die samen -vanuit onze kernwaarden verbinding, vertrouwen en verantwoordelijkheid- de zorg voor cliën­ ten zelfstandig en professioneel

42

organiseren en uitvoeren in hun wijk of dorp.”

Leden van het team hebben naast hun uitvoerende rol nog andere rollen. Zo is er een controller. Hij of zij bewaakt de contracten en houd in de gaten of alle afspraken worden nagekomen. Er is ook een planner, contactpersoon voor verwijzers, inhoudsdeskundige, stagebegeleider en er zijn mensen die zich richten op de kwaliteit van zorg en medicatieveiligheid. Uiteindelijk bepaalt het team zelf de rolverdeling en is men gezamenlijk verantwoordelijk. “Het team gaat met elkaar ontdekken welke rollen nodig zijn. Deze eerste tien teams kunnen terugvallen op het onlangs vormgegeven Serviceteam en op hun teamcoach, die het teamproces begeleidt.”

De teams maken gebruik van softwaresysteem PUUR! met het Omaha systeem. “Dit systeem helpt bij het structureren en helder verwoorden van zorgvragen. Zo is voor iedere collega helder wat er precies gedaan moet worden en kunnen we op de zelfde manier werken aan nieuwe doelen”, vertelt de wijkverpleegkundige.

Bastiaan Willekes en Esther Otten Meer tijd voor cliënten “Doordat we met een tablet werken, kunnen we alle protocollen gemakkelijk terugvinden. Dit is niet alleen handig, maar ook heel veilig. Waar we vroeger heel veel schrijfwerk deden en achteraf onze administratie moesten bijhouden, hoeven we nu alleen nog maar taken af te vinken en bijzonderheden te noteren.

De tijd die we overhouden, kunnen we aan cliënten besteden en meer tijd voor cliënten voelt heel goed”, vertelt ze enthousiast.

“Het werken in zelfverantwoordelijke teams is een landelijke trend en heeft grote meerwaarde voor onze cliënten, samenwerkingspartners en stakeholders. Professionals willen hun vak weer terug, cliënten willen zorg op maat en Nederland wil betaalbare zorg. Met onze zelfverantwoordelijke wijkteams springen we hier actief op in”, besluit Bastiaan Willekes.

43

info@zorggroep-onl.nl • www.zorggroep-onl.nl