Magazine Bij ons #9 juni 2024

ANNET EN CHRISTINA:

“We herkennen veel van elkaars werk.”

CLIËNTCOACH MARTRUIDA:

“Het is een nieuwe functie en dus soms nog wat pionieren.”

NYNKE LOOPT MARATHONS:

“Je loopt je hoofd leeg, het is echt me-time.”

Een nacht van Marijke Hankel “Enerzijds de rust in het holst van de nacht, anderzijds de actie van plotseling urgente omstandigheden.”

Annie en Janny: kwart eeuw als vrijwilliger in De Schakel “Zolang we geen ontslag krijgen, blijven we komen.”

Samenwerking

Antonius en ZONL voor oncologische zorg thuis “Mensen zijn nog wel eens bang dat we met allerlei infuuspalen voor de deur staan.”

VERDER IN DIT BLAD:

Veranderingen

Deze nieuwe editie van de Bij ons barst weer van de interessante artikelen en nieuwsberichten, geschreven door en over onze collega’s, stagiaires, leerlingen en vrijwilligers - speciaal voor jou. Met veel passie werken we elke keer aan het samenstellen van ons magazine. Veel collega’s worden bevraagd en gefotografeerd en laten zien waar zij zoal druk mee zijn.

COLOFON

Bij ons is het magazine voor medewerkers en vrijwilligers van Zorggroep Oude en Nieuwe Land en verschijnt twee keer per jaar.

REDACTIE

Mandy van den Berg, Hilda ten Napel, Jakolien Schreijenberg, Anita Lassche, Fia Spin. Rutger Bolwijn en Kamiel Bruins.

CONCEPT & REALISATIE

Bredewold communicatieuitgevers

TEKST & FOTOGRAFIE

Team Marketing & Communicatie ZONL, Gitta Montanus, Spikker

CONTACT communicatie@zorggroep-onl.nl

Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend

Verandering merken we overal om ons heen, zo ook bij de Bij ons. Onlangs hebben we afscheid genomen van Annet Buis (communicatieadviseur) die vanaf het ontstaan van de Bij ons betrokken is geweest. We maakten deze editie dus zonder haar. Zij heeft zich met hart en ziel ingezet om dit mooie personeelsblad te maken. Daar bedanken wij haar zeer voor.

Veranderingen merken we binnen ZONL zelf ook. We organiseren onszelf en de zorg die we verlenen anders en er ontstaan nieuwe functies. We bouwen aan nieuwe locaties die in niets meer lijken op hoe we het altijd deden, maar we maken ons klaar voor de toekomst. We passen ons aan, zoals elk individu dat ook doet, op de altijd veranderende omgeving. Die veranderingen maken ons sterk. In plaats van onze kop in het zand te steken, strekken wij onze rug en kijken we op tijd waar we heen willen én hoe we daar gaan komen. In deze Bij ons lees je meer over veranderingen bij ZONL en hoe onze collega’s daarmee om gaan.

En om te laten zien dat verandering lang niet altijd slecht is… hebben wij voor de verandering ‘de dag van’ omgedoopt tot ‘een nacht van’ en lopen we mee tijdens een nachtdienst van verpleegkundige Marijke. Een hartstikke mooi artikel, van een enorm gaaf team! Maar natuurlijk valt er nog veel meer te lezen en hebben we er weer een mooi magazine van gemaakt.

Veel leesplezier!

Namens de redactie, Rutger Bolwijn

Wil jij een bijdrage leveren? Of heb je ideeën? Laat het ons weten via communicatie@ zorggroep-onl.nl

Ruimte voor professionals in de zorg

MEER MOOIE VERHALEN

Je kunt er bijna niet meer om heen: de foto’s en video’s van onze collega’s bij onze nieuwe gele tafels zijn onmisbaar en overal aanwezig. De collega’s die meedoen aan onze arbeidsmarktcampagne zijn blij met hun baan bij ZONL. En dat vertellen ze graag aan iedereen. Het zijn allemaal verhalen die recht doen aan ons vak. Want zeg nou zelf: werken in de zorg is toch het mooiste beroep dat er is?!

Jennifer:

“Ruimte voor mijn ontwikkeling.”

Jennifer is teamondersteuner a.i. en werkt in woonzorgcentrum Nieuw Clarenberg. Ze ronde zowel de Mdgo-VZ opleiding als de nieuwe VIG-opleiding af en werkte vervolgens als verzorgende IG op verschillende locaties van ZONL.

Inmiddels doet ze heel wat anders en staat ze niet meer aan het bed. “Dit is al mijn tweede baan buiten de zorg, bij ZONL. Ik vermaak me hier gewoon heel erg goed.”

Jennifer werkt binnenkort 25 jaar voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land. “Dat zegt natuurlijk genoeg he? Als ik het niet naar mijn zin zou hebben, zou ik al lang ergens anders werken. Maar ook nu kon ik, al is het maar tijdelijk, een ontzettend leuke stap maken als teamondersteuner. Je moet het wel écht zelf doen. Je moet zorgen

dat je je ontwikkelt door cursussen en trainingen mee te pakken. En je moet af en toe eens taken buiten je eigen functie durven oppakken; een beetje buiten je comfortzone durven gaan. Dan kom je een heel eind. Als je wil, kun je je echt blijvend ontwikkelen en steeds een andere uitdaging hebben.”

“Waarom anderen hier moeten komen werken? Nou, omdat het werken hier gewoon écht heel prima is. Ik zie ook altijd het positieve van veranderingen en bedenk me dan hoe we die verandering zo goed mogelijk kunnen omarmen. Niks blijft hetzelfde, alles verandert. De enige constante ben je zelf… Ik kreeg bij ZONL de ruimte om me te bewijzen en te ontwikkelen. Dat is toch gewoon mooi?!”

Helma:

“Ruimte om te doen wat ik leuk vind.”

Helma werkt nu bijna 18 jaar voor woonzorgcentrum Zonnewiede.

De uit Steenwijkerland afkomstige helpende begon in de flexpool.

“Toen werkte ik nog overal in Steenwijk en omgeving. Zo heb ik het vak geleerd, want ik deed veel ervaring op.”

“Ik heb een combi-baan: ik werk als helpende in de zorg en ook op de dagbesteding”, vertelt Helma. “Soms pak ik ook diensten op als welzijnsasssistent. Dat maakt mijn dagen eigenlijk nooit saai. Het mooiste vind ik om met

cliënten met dementie te werken. Dat is een bijzondere doelgroep. Zo zat ik pas naast een mevrouw die geen puf meer had om mee te doen met de gymnastiek. Ik begon mee te zingen met de muziek en niet veel later deed ze met mij mee. Ze kreeg een glimlach van oor tot oor en bewoog mee met haar handen boven het hoofd. Zat ze toch ineens te gymnastieken!”

Helma vindt het ontzettend leuk om anderen te vertellen en inspireren over haar werk bij ZONL. “Ik zou eerst alleen even

op de foto gaan, maar het werd een video! ZONL is een leuke werkgever, waar ik de ruimte krijg om te doen wat ik leuk vind. Zo een werkgever wil toch iedereen?”

“Dat maakt mijn dagen eigenlijk nooit saai.”

Marinda: “Ruimte om te werken hoe ik wil.”

Marinda is (school)maatschappelijk werker en werkt in de Noordoostpolder. De uit Ens afkomstige moeder van drie, wilde vroeger eigenlijk politieagente worden. “Heel lang vond ik alles wat spannend was leuk. Het gevangeniswezen, de politie, de rechtbank… ik wilde iets goeds doen voor de maatschappij”.

Marinda werkte eerst lange tijd in het gedwongen kader, precies wat ze graag wilde. “Ik voerde mijn jaarstage uit bij de Raad voor de Kinderbescherming op de afdeling strafzaken. Na het behalen van mijn diploma ging ik als gezinsvoogd bij Jeugdbescherming Overijssel aan de slag. Een nogal verantwoordelijke baan met heftige emoties van ouders (en kinderen) als dagelijkse kost. Uiteindelijk kreeg ik zelf een groot gezin en begon dit werk me op te breken.”

“Ik merkte steeds beter hoe prettig cliënten het vonden om met mij te praten. Dat ze er ‘echt iets aan hadden’ en daar haalde ik pas echt voldoening uit.”, vertelt Marinda. “Ik werd getipt voor de vacature

van (school)maatschappelijk werker bij ZONL en solliciteerde. Lekker dichtbij huis in Emmeloord. Inmiddels zit ik al ruim 3 jaar helemaal op mijn plek in deze ontzettend leuke baan. Ik beheer mijn eigen agenda, plan m’n eigen cursussen in én krijg de ruimte me te ontwikkelen in de richting die ik nodig of interessant vind. Als ik denk ‘Ja, leuk!’ dan zet ik mijn tanden er in.”

“De flexibiliteit in het werk zorgt ervoor dat ik het heel goed kan combineren met mijn gezin. Soms heeft mijn gezin veel aandacht nodig en kan ik prima ruimte maken om daar tijd aan te geven. Ik krijg het vertrouwen om mijn uren op een ander moment in te halen. Dat voelt goed…die vrijheid krijgen.”

OPROEP

Ben je zelf óók een enthousiaste ZONL’er en wil je wel op de foto of video voor deze campagne? Neem dan contact op met team Werving & Selectie en laat van je horen! E-mail ons via: werkenbij@zorggroep-onl.nl

Helga werkt dit jaar 20 jaar voor ZONL. De uit Giethoorn afkomstige verzorgende IG begon ooit als thuishulp. “In 2011 zei mijn manager dat áls ik de opleiding wilde gaan doen, ik het snel moest regelen. Ik wist toen nog niet dat het huishoudelijk werk een paar jaar later zou stoppen. Ik haalde in 2013 gelukkig mijn diploma en was zielsgelukkig! Sinds die tijd heb ik het mooiste vak wat er bestaat.”

“Je kunt wel bij een andere zorgorganisatie gaan werken, maar waarom zou je dat doen?”, vraagt Helga zich af. “Elke dag stap ik lekker in m’n auto en mag ik van voordeur naar voordeur. Ik hoef het niet eens te zijn met elke verandering in de zorg, maar ik doe gewoon elke dag lekker m’n werk! Het bevalt me daarom bij ZONL prima.”

“Ik vind deze campagne leuk”, zegt Helga. “Mensen enthousiasmeren voor de zorg, vind ik mooi. Ook op het Instagramkanaal ‘Bel de VIG’er’ laat ik mezelf regelmatig zien. Collega’s maken wel eens de opmerking: ‘Goh, ben je alweer in beeld?’. Dan nodig ik ze uit om ook met mij op de foto te gaan. Dus bij deze de oproep aan mijn mede verzorgenden IG: stuur mij eens een leuke foto van jezelf aan het werk, dan plaats ik hem op ons Instagramkanaal! Samen geven we ons vak een gezicht. Dat is toch prachtig?”

Helga: “Ruimte om gewoon lekker te werken.”

Nieuws van Ledenvereniging Oude en Nieuwe land

Ledenvereniging Oude en Nieuwe Land bouwt samen met jou aan een mooiere lokale samenleving in Noordoostpolder, Steenwijkerland en Urk. Een samenleving waarin we omzien naar elkaar. Daarom ondersteunen we lokale initiatieven en organiseren we verbindende activiteiten en evenementen.

Activiteiten

Bijna 18.000 huishoudens in Noordoostpolder, Urk en Steenwijkerland zijn lid van Ledenvereniging Oude en Nieuwe land. Als lid geniet je van kortingen op bijvoorbeeld de (zorg)verzekering, sportscholen, theaters, sauna’s en maaltijdservices. Ook kunnen leden meedoen aan activiteiten zoals binnenkort een theaterworkshop, een dagje met de bus naar Deventer of een stadswandeling in Steenwijk.

De ledenvereniging staat los van ZONL maar beide organisaties werken veel en goed samen. Kijk op de website voor ons hele aanbod: www.uwledenvereniging.nl

Gratis uitleen van loophulpmiddelen voor leden

De uitleen van loophulpmiddelen is voor leden van Ledenvereniging Oude en Nieuwe Land gratis, denk aan krukken, een rollator, een looprek of een ‘vierpootje’. Medewerkers van de servicepunten lenen de materialen uit wanneer de servicebalies open zijn. Ook krijgen leden 10% korting op alle aankopen bij Medipoint (aan de servicebalies van ZONL, in winkels van Medipoint en online).

Ray Klaassens te gast op grote ledenavond op 16 oktober in de Meenthe in Steenwijk

Één keer per jaar pakken we uit op de grote ledenavond; een speciale gast, een kopje koffie vooraf en een drankje na afloop. En onze gast dit jaar is niemand minder dan Ray Klaassens!

Ray Klaassens is oud commando en bekend als hoofdinstructeur van het televisieprogramma ‘Kamp van Koningsbrugge’. Deze avond is gratis voor leden. Meld je aan via onze website: www.uwledenvereniging.nl/agenda

Nog geen lid?

Een lidmaatschap kost € 15,- per jaar voor het hele huishouden (met incassomachtiging betaal je € 12,50). Je kunt dan meteen van het hele aanbod gebruikmaken, inclusief de avond met Ray Klaassens in de Meenthe in Steenwijk.

Het favoriete recept van Sandra

Coördinator

catering bij ZONL

Mijn naam is Sandra Oosterkamp. Sinds 2022 ben ik werkzaam als coördinator catering bij ZONL voor de locaties Hof van Smeden en Markehof. Voordat ik bij ZONL kwam, werkte ik 20 jaar als kok in een soortgelijke organisatie, daarna een jaar als coördinator sfeer & beheer (welzijn). In de functie van coördinator catering kwamen deze beide functies samen. Het leuke van mijn werk is de afwisseling in teams, bewoners en werkzaamheden.

Het is fijn om met de verschillende disciplines samen te werken. We hebben uiteindelijk allemaal hetzelfde doel: zorgen dat de bewoners een fijne dag hebben. Eten en gastvrijheid is hierin een belangrijk deel.

“Dit recept brengt me terug in de keuken van mijn oma.”

Mijn oma is geboren in Indonesië. De meeste Indonesiërs zijn erg gastvrij en verwelkomen bezoekers met open armen. Het is gebruikelijk om vreemden thee of koffie aan te bieden. Families in Indonesië hebben vaak een goede band met elkaar.

PROEVEN

Zo kan ik mijn familie ook omschrijven. Wanneer we met de familie bij elkaar zijn, hebben we altijd lekker eten. Vaak ben ik samen met mijn oom te vinden in de keuken. Samen koken we dan verschillende gerechten en hebben mooie gesprekken. Vandaag deel ik het familierecept van de foe yong hai van mijn oma met jullie. Dit recept brengt me terug in de keuken van mijn oma, niet letterlijk in de keuken want wanneer zij aan het koken was mocht er niemand de keuken in. Foe yong hai is eigenlijk een chinees eiergerecht, maar bij de rijsttafel bij ons in de familie hoort deze er gewoon bij.

Selamat makan (eet smakelijk)

Sandra

DE FOE YONG HAI VAN MIJN OMA

INGREDIENTEN

- 4 eieren

- Eetlepel wortel ui (fijngesneden)

- Knoflook, bladselderij en zout en peper naar smaak.

Je mengt alle ingrediënten door elkaar, en bak er kleine pannenkoekjes van. De saus maak je van een flinke scheut ketchup en een scheutje azijn, even warm maken en daarna draperen over de foe yong hai.

Oude liefde roest niet: Bea en Alie terug in Golfslag

De verhuizing naar Golfslag is achter de rug. Voor Bea Meinders en Alie Korteweg betekent dit dat ze weer terug zijn op hun eigen vertrouwde plek. Hoe bevalt het om weer terug in Golfslag te zijn?

Wittesteijn, sommigen gingen bij andere locaties van ZONL aan het werk. Ontzettend jammer. We hadden een geweldig team.”

PERSOONLIJK CONTACT

In 2015 ging verzorgingshuis Golfslag definitief dicht. Bea en Alie hebben er jarenlang gewerkt. Bea in de catering en Alie in de huishouding. “Ik heb daar mijn 25-jarig jubileum mogen vieren.

Het was een prachtige tijd in de oude Golfslag. Het was een plek waar we graag aan het werk mochten zijn”, vertelt Bea.

DEUR OP SLOT

Golfslag, dat jarenlang als verzorgingshuis diende, voldeed de laatste jaren niet meer aan de wooneisen van die tijd. De staat van het gebouw was verslechterd. Alie: “Er zat niks anders op dan dat we moesten verhuizen naar een andere locatie. Tuurlijk begrepen we dat, maar dat Golfslag dichtging, vonden we heel erg. Ik heb tot het laatste moment in Golfslag gewerkt en letterlijk de deur op slot gedaan.” Bea vult aan: “Golfslag was echt als een warm bad voor ons. Ook niet alle collega’s gingen mee naar

Alie bleef ook in Wittesteijn werken in de huishouding en viel regelmatig in bij de linnenkamer. Bea maakte de overstap naar het huishoudelijk werk. “In Golfslag werkte ik regelmatig in het restaurant en had ik contact met bewoners. Bij het schoonmaken van de kamers heb je ook veel contact met ze. Je bouwt echt een band op met de bewoners. Dat vond ik het leuke aan mijn werk, het persoonlijke contact.”

GROTE LIEFDE

Eind 2022 werd bekend dat ZONL terug zou keren naar Golfslag. ZONL tekende een contract voor het huren van een aantal appartementen.

Alie: “Mijn eerste reactie was: ‘Yes, we mogen weer terug!’ Ik was ontzettend blij met dit nieuws. Ik heb altijd een grote liefde gehad voor Golfslag. In mijn vrije tijd fietste ik ook regelmatig even langs en kwamen de warme herinneringen aan Golfslag naar boven.”

“We proberen de bewoners een leuke dag te bezorgen, aansluitend bij de wensen en behoeften die ze hebben.”

TERUG VAN WEGGEWEEST

Inmiddels zijn Bea en Alie terug van weggeweest en werken ze alweer een aantal weken in de vernieuwde Golfslag. “We zijn blij weer terug te zijn. Het gevoel van vroeger blijft, maar qua uiterlijk is het natuurlijk totaal anders. Het gebouw is buiten en binnen ontzettend mooi geworden. Alles is vele malen groter dan in Wittesteijn en de inrichting is prachtig.” Alles wat nieuw is, moet wennen, ook dat merken Alie en Bea nog steeds. Bea: “Het is in het begin zeker wat rommelig geweest, maar dat is logisch. Iedereen moet zijn weg opnieuw vinden. Het gaat steeds beter.”

EEN LEUKE DAG BEZORGEN

Het contact met de bewoners vinden Alie en Bea beide erg leuk. Daarom hebben ze opnieuw een carriéreswitch gemaakt. “We werken nu beide als welzijnsassistent op de begane grond. Het is geweldig. We doen spelletjes met de bewoners, knutselen, proberen ze bij het koken te betrekken en bij mooi weer gaan we graag met ze erop uit. We proberen de bewoners een leuke dag te bezorgen, aansluitend bij de wensen en behoeften die ze hebben.”

VAN 'T KOMPAS NAAR HET ERF: Bewoners krijgen

modern en

gezellig nieuw thuis

Voor de bewoners en medewerkers van verpleeghuis ’t Kompas staat de verhuizing voor de deur. Wat zijn hun verwachtingen? Bertine van Urk vertelt ons er graag over.

Welzijnsassistent Bertine:

“Ik verheug me vooral op het samen koken met de bewoners.”

VERHUIZING HET ERF

Voor ZONL staat dit jaar nog een grote verhuizing op de agenda. De bewoners en medewerkers van ’t Kompas verhuizen in september dit jaar naar woon-zorgcomplex Het Erf. Dit wordt ook de nieuwe werkplek voor welzijnsassitent Bertine van Urk. “Ik heb er heel veel zin in en kijk uit naar de verhuizing. Het wordt voor ons allen, zowel voor de bewoners als voor ons, een nieuw begin!”

LEES VERDER >

UNIEKE SAMENWERKING

Het Erf is een samenwerking tussen ZONL, Philadelphia Zorg, Triade Vitree en Patrimonium. “Ik vind het een prachtig concept. We kunnen elkaar versterken. Kennis van Philadelphia past soms heel goed bij vraagstukken waar wij als ZONL tegenaan lopen of andersom. Als je elkaar daarin kunt vinden, levert dat een stuk meerwaarde op voor de bewoners die er komen wonen. Een unieke samenwerking.”

Ook is Bertine blij dat kinderboerderij De Peppelstek van Triade Vitree op Het Erf komt. “Dat was nog even spannend, maar gelukkig is de kogel door de kerk en sluiten ze aan. Dieren trekken altijd, bewoners gaan dat prachtig vinden!”

NIEUW THUIS

Alles wordt nieuw op Het Erf. “Bewoners gaan er heel erg op vooruit. In tegenstelling tot in ’t Kompas krijgt iedereen een eigen studio met een eigen douche en toilet. Er worden verschillende belevingshoeken gecreëerd en in de tuin valt straks ook van alles te zien, horen en te beleven. Allemaal voor een positief

EN DE WINNAAR IS…

De oplossing van de Zweedse kruiswoordpuzzel uit

Bij ons #8 was Kerstversiering.

effect op het welbevinden van de bewoners. Ook de inrichting wordt heel gezellig, huiselijk en modern. Het wordt echt een nieuw thuis voor de bewoners.”

SAMEN

Naast het wonen op Het Erf, wordt ook het werken anders. “Als welzijnsassistent is het grote verschil dat ik nu ook ga koken voor bewoners. En ik wil de bewoners hier ook zoveel mogelijk bij betrekken. Het lijkt me ontzettend leuk om dit samen te doen. Ook zit de uitdaging in het bedenken en organiseren van diverse activiteiten. We kijken hierbij echt wat de wensen en behoeften zijn van de bewoners. Er worden ook activiteiten georganiseerd samen met de overige organisaties op Het Erf. Dat zal, zeker in het begin, even omschakelen en wennen zijn voor de bewoners. Zij zijn toch gewend aan een bepaalde structuur. We proberen wel de activiteiten die op ’t Kompas goed aansloegen, door te zetten.”

WENNEN

Bertine is vol lof over de verhuizing naar Het Erf. “Ik heb er echt zin in. Laat de verhuizing maar komen. Ik begrijp ook dat het voor bewoners en medewerkers spannend kan zijn. Een verhuizing naar iets nieuws is natuurlijk niet niks. Iedereen zal in het begin moeten wennen en zijn plekje vinden, dat is logisch. Maar we zorgen er met elkaar voor dat iedereen zich straks fijn en veilig voelt op woon-zorgcomplex Het Erf.”

De winnaar is Tonny Kroes. Hij heeft inmiddels de VVV-bon van 25 euro ontvangen. Veel plezier ervan Tonny!

OVERGROOTVADERS BRIEF EN DE (ON)ZIN VAN TRANSITIE

Levenslessen uit het verleden

Mijn grootmoeder is opgegroeid in het veendorp Erica bij Emmen. Haar vader werkte in het Veen. Dat betekende zwaar werk, armoede en leven bij de dag. Mijn overgrootvader heeft nooit gehoord van het woord transitie. Mijn overgrootvader is jong overleden. Hij was net 50 jaar, maar was op en ernstig ziek. Ik weet dat, omdat hij een brief achterliet voor zijn dochters. Dat waren mijn grootmoeder, een meisje van 14 jaar en haar zus van 16, zij werkten in een dienstje* in Assen. De brief heb ik nog steeds en geeft een prachtig inkijkje in het leven van mijn voorouders in een periode lang geleden, een periode vóór de grote veranderingen.

De veranderingen in de tijd voor de oorlog vonden plaats onder invloed van vele bewegingen.

De industriële revolutie, nieuwe medische ontdekkingen en het vinden van gas bijvoorbeeld. Ook begonnen mensen meer samen te werken voor sociale zekerheid. En wat dacht je van de reis naar de maan. Al die bewegingen hebben bijgedragen aan een enorme ontwikkeling van de maatschappij. Ontwikkeling is van alle tijden.

Soms denken we wel eens dat onze tijd, de tijd is van de grote verandering; de grote transitie. De coronacrisis was zo’n moment dat de hele wereld werd stilgezet. Na de crisis leefde het beeld: nu gaat alles veranderen en gaan we leren van de coronatijd. We gaan zuiniger om met de wereld en duurzaamheid wordt steeds belangrijker. De praktijk is toch echt anders: we vliegen weer net zoveel als voor die tijd en de verschillen in de wereld zijn alleen maar groter geworden. In Erica heerst geen armoede meer, maar elders in de wereld is de

situatie vaak ernstiger dan de situatie toen in Erica. Wij noemen nu ongeveer alles transitie. En het lijkt wel of de veranderingen die we nu meemaken grootser en indrukwekkender zijn dan álle veranderingen in het verleden. Misschien wordt het tijd om afscheid te nemen van het woord transitie. Dat woord legt, wat mij betreft, accent op dat de verandering gebeurt buiten onszelf. Het zorgt ervoor dat we afwachten en hopen dat iemand anders (de overheid?) in actie komt. Waar het wat mij betreft echt om gaat is aandacht, aandacht voor onze omgeving en aandacht voor de mensen verder weg. Dan is een transitie niet iets buiten ons om, maar iets van ons allen. Verandering is van alle tijden en begint bij onszelf.

Mijn overgrootvader schreef in zijn brief een prachtig slot. Terwijl alles om hem heen veranderde, het veen steeds minder werd gebruikt en hij zelf moest zoeken naar andere vormen van levensonderhoud, schreef hij met sierlijke letters in zijn brief aan de twee dochters:

“Lieve dochters, ik werk nu steeds meer in de tuin en zorg zo voor onze eigen groenten en verkoop die ook af en toe, dat scheelt veel en kan ik leven van de weinige guldens die ik daardoor verdien. Zorgen jullie ook goed voor elkaar? Dan komt alles goed.”

Albert Hilvers

twee gesp Annet

Christina

Annet & Christina

Casemanager dementie en thuisbegeleider herkennen veel van elkaars werk

“Van

crisis naar stabiele situatie.”

Annet Rorije is casemanager dementie, Christina van Urk werkt als thuisbegeleider. Ze zien veel overeenkomsten in hun werk.

Annet: “Ieder mens is anders, iedere thuissituatie is anders. Je komt bij cliënten in huis. Goed luisteren en het vertrouwen krijgen, is in allebei onze beroepen het belangrijkste.”

CHRISTINA: “In mijn werk probeer ik mensen met een hulpvraag op de rit te krijgen. Vaak is dat heel praktisch. Mensen kunnen bijvoorbeeld hun huishouden niet meer overzien en ik help ze met tips. Soms levert dat al na drie maanden resultaat op, is er weer rust, geloven mensen weer in zichzelf en kunnen ze zelf verder. Dan kan ik het met een goed gevoel verder. Dat zal voor jou wel anders zijn, denk ik.”

ANNET: “Ja, bij dementie weet je dat het alleen maar verder achteruit gaat. Ik kom soms al vroeg bij mensen thuis. Dan is er misschien nog geen officiële diagnose, maar is er wel sprake van cognitieve achteruitgang. Vaak is er al wel een diagnose gesteld en heeft een arts

rek

iemand op het spoor van een casemanager dementie gezet. Je doorloopt met mensen het hele traject totdat er een opname is of iemand overlijdt. In het begin zie je mensen misschien eens in de drie maanden. Op het laatst neemt de frequentie toe.”

CHRISTINA: “Net als in mijn beroep als thuisbegeleider zal iedere situatie anders zijn. Ik begin met een kennismakingsgesprek en probeer het vertrouwen te winnen. Mensen hebben zelf om hulp gevraagd en een probleem kan heel overzichtelijk lijken. Vaak blijken er op de achtergrond allerlei problemen mee te spelen. Psychische klachten, beginnende dementie, autisme, gebeurtenissen uit het verleden, er speelt vaak van alles.

twee gespr

Ik probeer mezelf te zijn en zo open en transparant mogelijk. Soms ben ik er de eerste weken alleen maar en doe ik nog niets. Is dat bij jou ook zo?”

ANNET: “Ik merk bij mijn cliënten dat het al zo belangrijk is dat er iemand luistert. Dementie brengt veel leed en verdriet met zich mee.”

CHRISTINA: “Ja, het is veel rouw. Daar heb ik in mijn werk ook mee te maken.”

ANNET: “Precies! Als mensen doorhebben wat er met ze aan de hand is, wat er met ze gebeurt, dat is moeilijk. In een later stadium van de ziekte heb ik steeds meer contact met de mantelzorger en steeds minder met de persoon met dementie. In het begin van ons contact is vooral verhuizen de grote angst van mensen. Gelukkig kan ik ze dan uitleggen dat ik ervoor ben om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen.”

“Ik probeer er voor te zorgen dat er zoveel mogelijk balans is en cliënten daarbij te ondersteunen.

Ik ben de spin in het web en regel van alles. Mijn rol is breed. Dat regelwerk is belangrijk, maar luisteren is, merk ik, nog veel belangrijker. Een mantelzorger heeft wel een netwerk, heeft kinderen, maar daar praat je op een andere manier mee. Vaak vinden cliënten het prettig dat ze hun verhaal ook bij mij kwijt kunnen. Dat zal voor jou ook zo zijn.”

CHRISTINA: “Zeker. Je krijgt tijdens je opleiding les in gesprekstechnieken. Dat helpt je wel, maar ervaring is het belangrijkste, merk ik. Ik heb hiervoor in de thuiszorg gewerkt en heb daar al veel ervaring opgedaan. Nu werk ik drie jaar als thuisbegeleider en hoe langer je dit doet, hoe beter je je werk kunt doen. Je staat voor de deur om voor het eerst een nieuwe cliënt te ontmoeten en dan is het toch, wat tref je aan, wat zit hierachter? Dat is de uitdaging. Heel soms klikt het niet, dan bepreek ik dat en kan er eventueel een andere collega heen. Vaak moet ik op mijn handen zitten en mensen zelf met oplossingen laten komen. Dat vind ik nog wel eens moeilijk, je wil het dan even snel voor mensen oplossen. Dat is niet altijd de beste weg.”

Annet: “Dat luisterend oor is zo belangrijk.”

ek

Christina: “Hoe langer je dit doet, hoe beter je je werk kunt doen.”

ANNET: “Ik werk sinds november als casemanager dementie. Daarvoor werkte ik als wijkverpleegkundige. Het is wel heel anders. Je bent een hele lange tijd intensief bij mensen betrokken. Als wijkverpleegkundige had je altijd achtervang. In deze functie pleeg ik op mijn vrije dag bij een crisis nog wel eens een telefoontje. Je draagt het niet zomaar over. Dat maakt het wel intensief.”

CHRISTINA: “Dat verschil heb ik ook gemerkt met de thuiszorg. Ben je er in de thuiszorg even niet, dan neemt een andere collega het zo over. Dat gaat als thuisbegeleider niet gemakkelijk omdat het vooral rust op het vertrouwen tussen mij en de cliënt. Dat vind ik er ook wel zwaarder aan. Een goede wandeling doet gelukkig wonderen.

Mensen leunen op je. Je merkt ook dat lang niet iedereen een goed netwerk heeft. Daar probeer ik mensen wel in te stimuleren. Bij jouw werk zal het netwerk ook belangrijk zijn.”

ANNET: “Jazeker. Je houdt ook steeds de vinger aan de pols of mensen het wel volhouden en hoe je ze daarbij kunt helpen. Eigenlijk probeer je voor zoveel mogelijk balans te zorgen.

Waar is het evenwicht wankel, hoe kun je van een crisis weer naar een stabiele situatie komen?”

CHRISTINA: “Je omschrijft mijn werk! Dat doe ik ook. In mijn werk speelt de praktische kant meer een rol. Hoe krijgt iemand grip op z’n administratie, hoe komt het huishouden op orde, hoe krijg je de kinderen op tijd naar school, hoe krijg je iemand zover om op te ruimen.

Jouw werk lijkt me hartstikke interessant. Misschien laat ik me nog wel omscholen.”

ANNET: “Er is werk genoeg! Er komt alleen maar meer behoefte aan casemanagers dementie. We zijn met vijf collega’s. Dat zal in de toekomst niet meer voldoende zijn, het zal nog de vraag zijn hoe we dat gaan doen. Zonder ons verdwalen mensen in alle mogelijkheden, die er zijn. En dat luisterend oor dat we bieden, dat is voor hen zo belangrijk.”

CHRISTINA: “Een luisterend oor zonder oordeel, dat is de essentie.”

Een nacht van...

Marijke Hankel werkt al veertig jaar in de zorg. De afgelopen vijftien jaar begint ze ’s avonds om elf uur voor een dienst van acht uur voor de Ambulante Nachtzorg.

“Ik vind de nachtzorg het mooiste dat er is. Je werkt zelfstandig en er is volop afwisseling en uitdaging. Ik weet van te voren vaak niet wat me te wachten staat. Er heerst een hele andere sfeer dan overdag. Enerzijds de rust zo in het holst van de nacht, maar anderzijds ook de actie van plotseling urgente omstandigheden.”

Benieuwd hoe een nacht werken van Marijke eruit ziet?

>> LEES DAN VERDER!

23.30

23.00

“Ik begin met mijn mail. Lezen wat er speelt en of er nog bijzonderheden zijn. Alle telefoons van de thuiszorgteams zijn doorgeschakeld naar ons en als er een telefoontje binnenkomt, pakken wij die op. Na vijf minuten belt Buurtzorg al dat ik vannacht wel eens een oproep zou kunnen krijgen van één van hun cliënten. Wij werken in de nacht ook voor andere zorgaanbieders zoals Buurtzorg, Allerzorg, PGVZ en voor Medrie, de organisatie die in de nacht de huisartsenzorg regelt. En we zijn achterwacht voor de ZONL.”

“De eerste oproep komt binnen. Er moet iemand geholpen worden bij de toiletgang en ik rijd naar Sint Jansklooster. Wij hebben binnen het ANZ-team te maken met onplanbare zorg, vaak acute situaties. We reageren dus op oproepen. Het komt steeds minder vaak voor, maar soms is er ook sprake van geplande zorg. Bij palliatieve zorg zijn we gedurende de nacht achterwacht, ook voor de Terminale Thuishulp. Ik rijd door naar een ander adres in het dorp om daar de morfine en dormicum toe te dienen. Een dochter is er om te waken en die vindt het fijn dat ik er even ben. In zo’n nachtdienst heb je tijd voor even dat gesprekje. Daarna kan ik direct door naar Urk voor een bloedsuikercontrole.”

“Ik ben weer terug op kantoor in Emmeloord en ondersteun de verpleegkundige van De Schakel bij wat werkzaamheden gedurende de nacht. Wij werken in de nacht met drie collega’s van het ANZ-team. Een collega vanuit Steenwijk, een vanuit Emmeloord en ik ben vliegende kiep. Ik maak heel wat kilometers, kriskras door ons werkgebied.”

02.00 03.00

“Er komt een oproep uit Belt Schutsloot. Tijdens het rijden in de nacht is het altijd goed opletten dat je geen dier voor de auto krijgt. Ik ben altijd alert op glinsterende oogjes in de berm. Het is ondertussen ook nog eens erg mistig geworden. Bij het huis aangekomen, is het even zoeken naar de sleutel. Niet altijd is er een sleutelkastje. Soms moet ik opzoek naar die ene steen waaronder de sleutel ligt. Dit keer speur ik in het pikkedonker een muur vol klompjes af, vind de sleutel en ga gauw naar binnen. Meneer was uit bed gegleden. Gelukkig is alles verder goed. Ik rijd door naar mijn collega in Steenwijk, die net een oproep van een val heeft gekregen. Ik ga mee. Iemand weer in bed tillen is gemakkelijker met z’n tweeën. Mevrouw heeft pijn en we bellen de huisartsenpost. Mijn collega blijft bij haar en ik ga weer door.”

06.15

“Er belt een meneer uit Vollenhove.

Hij wordt ’s ochtends vaak vroeg wakker en heeft stomazorg nodig. Het is een half uur rijden dus zeven uur klaar zijn red ik niet, maar om half acht ben ik thuis. Ik ga naar bed en kan gelukkig altijd slapen. De nachtdienst vind ik prachtig om te doen, er is geen nacht hetzelfde!”

04.30

“Er is een uurtje geen telefoon en dus kan ik wat administratie doen. Daarna komt er nog een oproep uit Urk, die ik op me neem. Bang ben ik eigenlijk nooit in de nacht, alert ben ik wel. Soms maak je gekke dingen mee. Zo stapte er eens een dronken man de auto in die me 10 euro gaf om hem naar de discotheek te brengen. De deur gaat sindsdien op slot als ik in de auto zit.”

SCREENERS

Ons team bestaat uit drie dames die zelfstandig werken. We zien elkaar niet veel, werken onze eigen dagen van de week maar weten elkaar altijd te vinden als het nodig is.

Op de foto v.l.n.r. Jacqueline van der Veen, Jacoba Pathuis en Petra Weytboer

Wat moet men beslist weten van jullie team?

Wij zijn het eerste aanspreekpunt voor ouders die net een baby hebben gekregen in de Noordoostpolder en Urk. We gaan naar de mensen thuis en geven dan de hielprik en doen de gehoorscreening, ook geven we informatie over het consultatiebureau.

Welk lied zou jullie lijflied zijn en waarom?

'Nu dat jij er bent' van Trijntje Oosterhuis. Het gaat over de blijdschap die ouders voelen als hun kleintje is geboren. Wij mogen daar altijd even van mee genieten als we een huisbezoek doen, vier dagen na de geboorte.

Als jullie één woord uit het woordenboek mogen schrappen, welke zou dat zijn? Onvoldoende, dit is het resultaat van de gehoorscreening die wij liever niet zien.

Jullie mogen in de tijdmachine terug in de tijd, waar gaan jullie heen en waarom?

Naar een jaar of vijftig geleden, even kijken naar de oorsprong van de hielprik en de gehoorscreening. Hoe deden onze collega's het toen en hoever zijn we inmiddels gekomen?

Met welke bekende Nederlander willen jullie een dagje ruilen?

Dit is voor ons alle drie heel verschillend.

Waar zijn jullie trots op?

We krijgen positieve feedback van het RIVM en van de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) dat we ons werk goed doen, op tijd de kinderen prikken en de gehoortesten goed uitvoeren. In de loop van de dag ondertekenen we een nieuwe eenjarige CAO met een fijne slarisverhoging van 12%.

Moreel Beraad leidt gesprekken met teams over dilemma’s in het werk

“Je krijgt duidelijk wat je ten diepste drijft.”

Volgens een vaste, gestructureerde methode in anderhalf uur een dilemma bespreken, er zijn al veel teams die dat gedaan hebben. Ongeveer twee keer per maand begeleiden de mensen van Moreel Beraad zo’n gesprek. “En als ze het eenmaal hebben ervaren komen ze vaak later terug met een ander dilemma dat ze willen bespreken.”

Mirjam Kist de Ruijter is casemanager dementie, Jacob Oeverbeek is geestelijk verzorger. Zij zijn twee van de acht medewerkers van ZONL die een vierdaagse training hebben gevolgd en in groepjes van twee als gespreksleider fungeren. Die gesprekken kunnen over allerlei dilemma’s gaan.

HET KAN SCHUREN

“Neem het voorbeeld van een cliënt waar een thuiszorgteam voor de steunkousen en het douchen zorgt, maar die altijd met aanvullende vragen komt. Kun je even dit pakken, even een boterham smeren, dat soort dingen. De ene verzorgende vindt dat geen probleem, dat hoort erbij. De ander vindt het stimuleren van zelfredzaamheid belangrijk en wil bij een volgende cliënt geen tijd tekort komen. Dat kan binnen een team schuren en het kan fijn zijn daar het gesprek over te voeren”, vertelt Mirjam. Door een gestructureerd gesprek te voeren, wordt duidelijk welke waarden achter de meningen van mensen zitten. “Je pluist dat helemaal uit”, aldus Jacob.

“Probeer het gewoon een keer!”

“Waar schuurt het, welke waarden zijn voor jou belangrijk en welke zijn dat juist voor die ander?

Je bekijkt samen van een afstandje het dilemma, je luistert naar elkaar en je krijgt duidelijk wat je ten diepste drijft.”

WAT IS GOEDE ZORG?

“Eigenlijk praat je als team over wat goede zorg is. De essentie van het werk wordt daardoor helderder”, vult Mirjam aan. Bij ieder gesprek staat een concrete situatie centraal. Met het bespreken van de waarden van medewerkers komen de inzichten, zo leert de ervaring. “En ook komt er vaak een oplossingsrichting.”

Hoewel de casussen veelal over cliënten gaan, praten die niet mee. “Het is puur bedoeld voor het team om inzichten te krijgen. Wat is voor jou nou in de essentie goede zorg? Natuurlijk wordt het belang van de cliënt meegenomen. Wel schuift zo nu en dan een externe zorgverlener aan. Dat kan bijvoorbeeld een huisarts zijn”, vertelt Jacob.

Voorbeelden van dilemma’s zijn er genoeg. “Zo was er een echtpaar waarvan één van de twee zorg nodig had omdat de partner die niet meer kon geven. Die partner weigerde echter de hulp, die kon het niet loslaten en werd ook boos op de zorg. Wat doe je dan?

Geef je toch zorg, geef je een beetje of laat je het los?

Uiteindelijk was de uitkomst dat de liefde tussen deze twee mensen de belangrijkste waarde was. Op basis daarvan is het team gaan uitstippelen hoe het wel zou kunnen”, weet Mirjam nog.

Ze merken dat vooral teams van locaties hen weten te vinden. Bij extramurale teams zijn dat er ook enkele. “Maar dat kunnen er echt nog wel meer worden”, vindt Jacob. “En vanuit de ondersteunende diensten komen helemaal geen vragen. Terwijl je ook daar tegen dilemma’s aanloopt. Ook deze collega’s zijn welkom natuurlijk.”

MEER WERKPLEZIER

De gesprekken vinden binnen werktijd plaats. “Ik ben ervan overtuigd dat het tot meer werkplezier leidt”, vindt Jacob. “Het gesprek biedt je de mogelijkheid te reflecteren op je werk, iets dat er in de drukte van alledag vaak bij inschiet. Het zorgt ervoor dat je vanuit gedeelde uitgangspunten kunt werken. Je merkt dat mensen door zo’n gesprek meer achter hun werk staan.”

Veel thema’s zien ze geregeld terugkomen. Mirjam: “Sedatie, tijdsdruk, zwaardere psychische problemen, eenzaamheid van bewoners, dat zijn onderwerpen die regelmatig aangedragen worden voor een gesprek. Wij brengen dit soort tendensen op hoofdlijnen bij de bestuurder. Die kan daar dan eventueel beleid voor ontwikkelen.”

EEN GESPREK AANVRAGEN IS SIMPEL

Stuur een dilemma naar moreelberaad@zorggroep-onl.nl en start een moreel beraad. “Probeer het gewoon een keer! Wanneer heb je nu de kans om het samen écht over je werk te hebben?”

Kwart eeuw als vrijwilliger aan de slag in De Schakel

ANNIE EN JANNY

“Zolang we geen ontslag krijgen, blijven we komen.”

Vanaf hun zesde jaar zijn ze vriendinnen. Deze zomer zijn Annie en Janny (beiden 78 jaar) bovendien vijfentwintig jaar als vrijwilliger in touw voor Revalidatie De Schakel in Emmeloord. “Zolang we geen ontslag krijgen, blijven we komen”, grappen de twee Urker vrouwen. “Het is fijn dat je iets voor een ander betekent en ook mooi dat we dat samen kunnen doen.”

Iedere donderdagmiddag zijn ze om twee uur present. Ze maken fruitsmoothies voor de 22 revalidanten, die deze middag in De Schakel zijn, en die vinden gretig aftrek. Per middag gaat er een paar kilo fruit doorheen.

“We maken het klaar en brengen het rond. Als er iemand geen kiwi mag, of niet tegen banaan kan, dan houden we daar voor die revalidant rekening mee.”

Janny ter Beek werd een kwart eeuw geleden door haar dochter gewezen op de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te doen voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land. “Ik had in de kraamzorg gewerkt en zij zei dat het echt iets voor me was. Toen heb ik Annie gevraagd om mee te gaan en die zei nee”, weet ze nog. “Ik heb altijd bij de bank gewerkt. Ik dacht, die zorg is niets voor mij en dat heb ik haar gezegd”, vertelt haar vriendin Annie Kapitein. “Nou, ze heeft ons mooi allebei opgegeven.”

VOLDOENING

De reden is simpel. Met een druk gezin en andere werkzaamheden hadden de twee in die periode niet zoveel contact. “We zijn allebei niet van het bij elkaar op de koffie gaan. Door dit werk spreken we elkaar in ieder geval een keer per week”, verklaart Janny de actie.

“Ik heb nog gezegd, als je het drie maanden doet en het bevalt je niet, dan stop je er maar mee. Je ziet het, ze is er nog steeds iedere week.”

Annie: “Ja, het geeft voldoening. Het is voor jezelf leuk, maar voor de ander ook. En je krijgt hier veel waardering.”

De vriendinnen storten zich wekelijks op het fruit.

Annie: “Het contact met de revalidanten hier is leuk. Je denkt dan, het is alleen een smoothie brengen, maar geregeld kom je met mensen in gesprek.” Haar vriendin vult haar aan: “Dit werk heeft echt diepgang”.

HEFTIG

Ook daarom vinden ze het fijn dat ze het samen kunnen doen. “Als je iets heftigs hebt meegemaakt dan kunnen we dat samen bespreken. En dan komt ook niemand anders het te weten.”

Het fruit is geschild, de staafmixer heeft z’n werk gedaan, de kar is volgeladen en het duo gaat uitdelen. “We werken al vanaf de opening in De Schakel en dat hopen we voorlopig te blijven doen.”

Ruimte voor nieuwe functies binnen ZONL

De zorg is volop in beweging. De vraag naar zorg stijgt sneller dan het aanbod. Daarmee staat de toegankelijkheid van zorg onder druk. Wij willen toegankelijke en passende zorg voor inwoners van ons werkgebied borgen. Hiervoor zijn voldoende en vitale medewerkers nodig en zullen we slimmer en anders moeten gaan werken. Dat het op bepaalde vlakken anders moet, wil niet zeggen dat we het nu niet goed doen. Maar het veranderende zorglandschap vraagt wel een andere aanpak. Het vraagt veerkracht van ons als organisatie en medewerkers, maar ook van de cliënt en zijn sociale omgeving.

We hebben afgelopen jaar al diverse stappen gezet en werken ook dit jaar aan uitdagingen in de zorg. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is onder meer het werken volgens het gedachtegoed van Positieve Gezondheid, het inzetten van hulpmiddelen en technologie en het bieden van Wlz-zorg in de thuissituatie. In verband met het tekort aan zorgprofessionals worden ook organisatorisch gezien stappen gezet. Om aan extra handen te komen, boren we een

HENNIE

VAN DE LINDE

WOON-LEEFASSISTENT

Veranderend zorglandschap vraagt een andere aanpak bij ons

“In de voorloper van Nieuw Clarenberg, heb ik mijn diploma Helpende gehaald. Ik heb dat vak een aantal jaren mogen uitvoeren, maar heb ook andere dingen gedaan. Uiteindelijk ben ik als welzijnsassistent gaan werken. Toen ik de vacature voor woon-leefassistent zag, wist ik dat ik gelijk wilde solliciteren. Inmiddels heb ik mijn eerste twee diensten gehad, na de verplichte scholing die iedereen krijgt. Ik vind het geweldig om weer in de zorg te werken! Het is nog even een beetje goochelen met het verdelen van mijn werk: als ik voor ADL-taken kom, kan ik niet zo lang blijven kletsen als bewoners van me gewend waren. Dan kom ik later, als ik tijd heb voor welzijn, weer terug om het gesprekje af te maken. Het is weer even wennen aan de wekker die vroeg gaat, maar ik ben blij weer terug te zijn in de zorg!”

nieuwe doelgroep aan en creëren we nieuwe functies. Zo werken er inmiddels woon-leefassistenten binnen onze woonzorglocaties en binnen de wijkverpleging werken cliëntcoaches en cliëntondersteuners in de VPTteams (Volledig Pakket Thuis).

Collega's Hennie, Martruida en Margo vertellen je graag meer over hun nieuwe functie en hoe zij de ruimte nemen om vorm te geven aan het veranderende ZONL.

Hennie

MARTRUIDA

BRANDS – BAKKER

CLIËNTCOACH VPT-TEAM

NOORDOOSTPOLDER

“Ik zag de vacature voor Cliëntcoach VPT voorbijkomen en dacht meteen: dat ben ik! Ik ben erg blij dat ik in deze functie kon doorgroeien. Voorheen was ik verzorgende IG in Markehof. Ik heb nu een drukkere baan, maar door meer regelmaat en structuur toch ook meer rust. Het ‘multitasken’ spreekt mij erg aan. Het is een nieuwe functie en dus soms nog wat pionieren. Dat past bij me.

Martruida

Ik ben er voor de cliënt én het team. Naast het voeren van gesprekken, plannen en roosteren, draai ik met regelmaat een route mee in de wijk. De interactie met de mensen, vind ik erg fijn. Binnen VPT staat welzijn voorop. Het stukje zorg wordt hiermee gecombineerd. Samen tv kijken en ondertussen de was samen opvouwen. Door intensieve ondersteuning kan de cliënt meer zelf en zet je hem in zijn kracht. Dit is waar we heen moeten!”

“Het is een nieuwe functie en dus soms nog wat pionieren.

Dat past bij me.”

ZORGHULPEN IN DE WIJKVERPLEGING

Op het moment van schrijven zijn ze nog niet gestart, maar in mei en juni verwelkomen we de eerste zorghulpen binnen de wijkverpleging. Zorghulpen zijn medewerkers zonder afgeronde zorgopleiding, die door middel van een training en intensieve begeleiding ingezet kunnen worden op lichte zorgtaken, zoals hulp bij steunkousen aantrekken, wassen en aankleden. Een gediplomeerde collega uit het thuiszorgteam heeft altijd de eindverantwoordelijkheid. Binnenkort volgt een persoonlijk ervaringsverhaal van een zorghulp!

“Ik vind het werken in de zorg zo leuk, omdat geen mens gelijk is. ”

MARGO BROUWER-SCHUURMAN

CLIËNTONDERSTEUNER VPT-TEAM NOORDOOSTPOLDER

“Ik vind het werken in de zorg zo leuk, omdat geen mens gelijk is. Iedereen heeft zijn of haar eigen zorgbehoefte. Dat maakt het werken afwisselend en er is geen dienst gelijk. Als ik klaar ben met werken, ga ik vaak met een tevreden gevoel naar huis. Dit type zorg is bedoeld om mensen langer thuis te laten wonen, omdat er steeds minder plaats is in de verzorgingshuizen. Het is natuurlijk ook fijn dat mensen lekker in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen.

We hebben veel tijd voor de cliënt en helpen ze bij de persoonlijke verzorging, huishouding en welzijn. In feite wil iedereen graag fijn oud worden. En als dat kan in je eigen vertrouwde thuisomgeving, dat is dat alleen maar fijn. Voor mij is ZONL een plek waar ik me thuisvoel”.

Margo

Samenwerking Antonius en ZONL voor oncologische zorg thuis

“Ik

lig lekker op mijn eigen bank.”

Vaak vinden patiënten met kanker het spannend. Eerst zijn ze naar het ziekenhuis van Antonius in Sneek geweest voor een of twee keer een infuus of een injectie. Nu komt de oncologieverpleegkundige van Zorggroep Oude en Nieuwe Land bij ze thuis om ze een kortdurende behandeling te geven.

VOOR HET TOEDIENEN VAN

EEN INFUUS THUIS WORDT ONGEVEER EEN UUR UITGETROKKEN.

“Ze denken wel eens dat het ziekenhuis ze loslaat en dat ZONL alle zorg overneemt. Dan kunnen we ze snel geruststellen. We werken nauw samen met Antonius en de specialist blijft altijd eindverantwoordelijk. We geven ze een deel van de behandelingen thuis en dat vinden de meesten heel prettig”, vertelt oncologieverpleegkundige Reina van der Hoek van ZONL. Hans Braun (75) is een van de patiënten. “Ik lig lekker op mijn eigen bank.”

GROEIENDE

In december startte de nieuwe werkwijze ‘Toediening Thuis’, waarbij patiënten uit de Noordoostpolder en Urk thuis kortdurende oncologische zorg krijgen. Dat zijn er nu ongeveer tien, maar dat worden er steeds meer, zo is de verwachting. Reina is een van de drie oncologieverpleegkundigen en er zijn collega’s in opleiding. Op dinsdagen komt Reina bij oncologiepatiënten thuis voor infusen en injecties. De rest van de week werkt ze als verpleegkundige in een thuiszorgteam in Emmeloord en binnen de Vakgroep Palliatieve Zorg. Inmiddels heeft ZONL drie oncologieverpleegkundigen en er zijn collega’s in opleiding.

“In het ziekenhuis als het moet, thuis als het kan.”

VEEL VOORBEREIDING

Er is veel voorbereiding aan ‘Toediening Thuis’ vooraf gegaan, vertelt Mirjam Snoek, oncologieverpleegkundige in het ziekenhuis van Antonius. “De processen zijn uitgebreid beschreven. Wie doet precies wat en hoe zorgen we ervoor dat we het goed met elkaar afstemmen? Dat waren belangrijke zaken om vooraf te regelen.

De oncologieverpleegkundigen van ZONL liepen een maand stage in het ziekenhuis in Sneek voordat ze in de Noordoostpolder en Urk aan de slag gingen. “Op die manier leerden we elkaar goed kennen en weet je wat je aan elkaar hebt.” Reina volgde bovendien een verkorte opleiding omdat het wat jaren geleden was dat ze haar opleiding tot oncologieverpleegkundige had gedaan.

werken

AANPAK LOOPT GOED

De aanpak is nog in ontwikkeling, maar loopt goed, vinden ze beiden. “Wij doen alle voorbereidingen”, vertelt Mirjam Snoek. “We beoordelen de labuitslagen, bellen de patiënten een dag van tevoren over hoe het met ze gaat en hebben contact met de specialist.” Reina: ”Wij lezen ons in, komen dinsdagochtend naar het ziekenhuis van Antonius in Emmeloord en krijgen alle laatste informatie en de medicatie. Daarna maken we onze routeplanning en bellen we patiënten om ze te vertellen hoe laat we bij ze zijn. We hebben hier, bij het Antonius in Emmeloord, een eigen kantoortje, dat werkt perfect.”

Soms wordt alleen een injectie gegeven.

“We hebben hier, bij het Antonius in Emmeloord, een eigen kantoortje, dat werkt perfect.”

Geregeld wordt ook een infuus toegediend. “Mensen zijn nog wel eens bang dat we met allerlei infuuspalen voor de deur staan. Dat lijkt ze vaak niet prettig, niet de hele buurt hoeft te weten wat er aan de hand is. Die eerste keer is dus nog wel eens spannend, daarna weten ze dat ik met alleen een koffer voor de deur sta.”

OOK TIJD VOOR EEN GESPREK

Voor zo’n infuus wordt ongeveer een uur uitgetrokken. “Je bent bij mensen thuis, je hebt

tijd voor een gesprek en je kunt ook observeren. Het gebeurt regelmatig dat ik iemand doorverwijs naar een andere discipline, wanneer meer of andere zorg nodig is. En als er vragen zijn over de behandeling, dan stemmen we hierover af met de verpleegkundigen of arts van Antonius.”

Niet alleen oncologische behandelingen worden deels thuis gegeven. Voor mensen met chronische ziekten, zoals reuma of MS, verzorgt het team Medisch Technisch Handelen van ZONL ook infuustherapie thuis. “Dat gebeurde al langer”, weet Reina. “Nu kunnen sommige kortdurende oncologische behandelingen dus ook thuis plaatsvinden. Voor langdurige infusen of behandelingen moeten mensen nog wel naar het ziekenhuis in Emmeloord of Sneek.”

“Dat geldt ook voor patiënten die behandelingen krijgen die sneller bijwerkingen geven”, vertelt Mirjam. “Die komen bij voorkeur in het ziekenhuis.” Mocht er bij de behandeling thuis wat onverwachts gebeuren, dan staan zij en haar collega’s altijd stand-by. “De lijnen zijn kort. Reina en haar collega’s kunnen altijd bellen en als het nodig is, schakelen wij de specialist in.”

THUIS ALS HET KAN

Voor de afdeling waar Mirjam werkt, heeft ‘Toediening Thuis’ een duidelijke meerwaarde. “Het wordt steeds drukker en op deze manier hebben we meer ruimte op de dagverpleging. Onze slogan bij Antonius is ook: in het ziekenhuis als het moet, thuis als het kan. Daar is dit een goed voorbeeld van.”

De patiënten zijn er over het algemeen blij mee. Een enkeling mist het contact met lotgenoten op de dagbehandeling, maar de meesten vinden het fijn dat er geen reistijd is en dat de behandeling plaatsvindt in de eigen, vertrouwde omgeving.

“Mensen zijn nog wel eens bang dat we met allerlei infuuspalen voor de deur staan.”

Hans Braun uit Emmeloord is een van de eerste patiënten in de Noordoostpolder die zijn kuren thuis toegediend krijgt. Iets meer dan een half jaar geleden brak hij zijn heup en toen werd bij hem de Ziekte van Kahler, beenmergkanker, geconstateerd. Hij blijkt goed te reageren op immunotherapie en ervaart weinig bijwerkingen. “In het begin kreeg ik iedere week een kuur, daarna eens in de twee weken en nu nog eens

per maand. Het is prettig dat dit thuis kan, het gaat hartstikke goed”, vertelt Hans Braun.

INFUUS AAN HET KEUKENKASTJE

Als oncologieverpleegkundige in de thuissituatie is het soms even improviseren vertelt Reina: “Om het infuus toegediend te krijgen, zoek je naar iets waar je de haak aan kunt ophangen. Aan een lamp of aan het deurtje van een keukenkastje, we komen er altijd wel uit.”

Het meenemen van een infuuspaal is ook een optie. Het is maar net wat passend en gewenst is bij de situatie van de cliënt. Hans Braun vond het mooi om als handige doe-het-zelver een eigen standaard van hout te maken. “Ik zal altijd onderhoudskuren nodig hebben, dus deze standaard zal nog veel gebruikt worden. Ik ben blij dat ik de kuren nu lekker vanaf mijn eigen bank ontvang. Ik heb van deze aanpak enorm veel profijt!”

HANS BRAUN UIT EMMELOORD IS EEN VAN DE EERSTE PATIËNTEN DIE THUIS OP ZIJN BANK ZIJN KUREN TOEGEDIEND KRIJGT.

De passie van Nynke Stam

“Je loopt je hoofd leeg, het is echt me-time.”

Wat haar hoogtepunt was? Daar hoeft hardloopster Nynke Stam (40), adviseur werving en selectie, niet lang over na te denken. “De marathon van New York. Die Amerikanen zijn waanzinnig. Van de eerste tot de laatste kilometer moedigen ze je aan alsof je Kipchoge* zelf bent! Het was fantastisch.”

Toen ze in de twintig was liep ze al hard. “In die periode heb ik mijn eerste marathon gelopen.” Tijdens een lange reis kwam het er niet echt van en daarna kwamen vlot twee kinderen. “De jongste sliep niet goed en ik had veel slapeloze nachten. Ik zocht iets voor mezelf, iets dat me mentaal in balans zou houden.”

Ze pakte het hardlopen weer op. “Voor mij is het een soort mindfulness, die na een kilometer of tien begint. Je loopt je hoofd leeg, je ademt rustig, het is echt me-time.” Ze is van het duurlopen. “Dat geeft een kick. Dan ben ik al twintig kilometer aan het rennen, passeer ik iemand en denk ik, weet je wel dat ik al twintig kilometer aan het lopen ben! Ja hoor, dan ben ik best trots op mezelf.”

Vorig jaar had ze een poosje last van spit in haar rug en was hardlopen even niet mogelijk. “Daar raakte ik een beetje van in paniek. De marathon van New York kwam er aan, die voorbereiding zag ik al in het water vallen. Het is goed gekomen, gelukkig.”

Omdat ze niet van hardlopen in het donker houdt traint ze bij voorkeur voor marathons in het najaar.

Na Rotterdam, de Slachte Marathon en New York staat eind september Berlijn op het programma.

“New York en Berlijn stonden op mijn verlanglijstje. Komend najaar heb ik ze allebei gedaan.”

“Ik zit midden in de voorbereiding. In deze periode train ik zes keer per week. Vier keer lopen en twee keer krachttraining. Die krachttraining is niet echt mijn hobby, maar het is belangrijk dat je sterk genoeg bent voor zo’n afstand. Je moet zo’n marathon niet onderschatten.” Haar snelste tijd zal ze, denkt ze, niet meer verbreken. “Nee, als je ouder wordt gaat je tijd achteruit. Mijn snelste was 4.16.22, maar ja, toen was ik dertig. Ach, je weet het nooit. Ik ga het in ieder geval proberen.” Dus stapt ze in het weekend vaak al om half zes, zes uur ’s ochtends de deur uit voor een lange duurloop. “Dan ben ik om negen uur terug en kan ik direct door naar het zwembad met de kinderen.”

Of Nynke nog een tip heeft voor collega’s die een marathon willen lopen? “Zorg ervoor dat het plezier voorop staat en je je niet te strak aan een schema vasthoudt. Luister naar je lichaam en bouw de kilometers rustig op en geniet van de omgeving. Het plannen van evenementen geeft mooie tussendoelen, extra motivatie en gezelligheid met andere lopers.”

Noot van de redactie: *succesvolle langeafstandsloper, gespecialiseerd in de marathon

“Voor mij is het een soort mindfulness, die na een kilometer of tien begint.”

MARIEKE EN AGNES OVER HUN ‘PILOTFUNCTIE’ ALS GEDRAGSCOACH

“We begeleiden (groepen) collega’s in hoe ze met bepaald gedrag

om kunnen

Jezelf blijven ontwikkelen. Die mogelijkheid biedt Zorggroep Oude en Nieuwe Land. Marieke van Bree en Agnes van Veen werken beide al meer dan 20 jaar bij ZONL. Ze vinden het belangrijk zich te blijven ontwikkelen in hun eigen vakgebied. Daarom volgden ze de posthbo opleiding Verpleegkundige Gerontologie en Geriatrie aan de Hogeschool Utrecht.

“Gedrag, een onderwerp wat we beide heel interessant vinden. Want waarom doen mensen wat ze doen? En hoe kunnen we een bepaald gedrag veranderen? Hier willen we graag meer over weten. De opleiding heeft tot veel nieuwe inzichten geleid en dit mogen we nu in de praktijk brengen”, vertelt Marieke.

PILOT

De functie gedragscoach is een pilot binnen ZONL. Deze functie is gecreëerd, mede door het tekort aan gedragsdeskundigen. Het doel van deze pilot is om te onderzoeken welke functie- en taaksamenstelling nodig is binnen de vakgroep en hoe de zorg-

gaan.”

teams optimaal ondersteund kunnen worden. Agnes: “De pilot draait nog tot eind dit jaar, daarna wordt besloten of deze functie definitief wordt opgenomen binnen ZONL. Marieke en ik werken 12 uur als gedragscoach. Ik doe dat binnen appartementencomplex Golfslag en Marieke in de verpleeghuizen ’t Kompas en Talma Hof. Daarnaast werken we beide als verpleegkundige in ’t Kompas.”

COMPLEET BEELD

Iedereen is uniek en heeft zijn eigen wensen en behoeftes. Soms ontstaat er een verandering in het gedrag en kan dit gedrag leiden tot vervelende situaties. “Iemand kan bijvoorbeeld

achterdochtig of angstig worden, of ineens boosheid of agressie laten zien. Soms denken collega’s aan een mogelijke depressie, delier of psychose. Wij worden dan door het team ingeschakeld”, vertelt Agnes.

“We beginnen met het observeren van de bewoner tijdens zorg- en woonleefmomenten. Wat doet de bewoner, hoe ziet zijn omgeving eruit, zijn er veel prikkels, wat maakt dat de bewoner angstig of onrustig is, hoe is de interactie met andere bewoners?

We kijken naar iemands levensverhaal, karakter, gewoontes en behoeftes en de huidige daginvulling. Daarnaast gaan we in gesprek met het eerste aanspreekpunt van de bewoner, met

familie en indien nodig met het gehele team. Op deze manier hebben we een compleet beeld van de bewoner”, vult Marieke aan.

ADVISEREN, INZETTEN, EVALUEREN, BIJSTELLEN

Op basis van alles wat aan gegevens en informatie is verzameld, gaan Marieke en Agnes aan de slag. Marieke: “We kijken naar mogelijke oorzaken van het gedrag. Zijn er veranderingen in de fysieke of sociale omgeving? Zijn mogelijke lichamelijke oorzaken uitgesloten? Wat is er nodig om het gedrag te veranderen? Uiteindelijk komen we, in samenwerking met de orthopedagoog en psycholoog, tot een benaderingsadvies dat we bespreken tijdens het multidisciplinair overleg of tijdens de gedragsmedische visite.

KIJKEN WAT DE BEWONER ECHT

NODIG HEEFT

Als iedereen akkoord is met het benaderingsadvies, gaan we samen met de bewoner en het team hiermee aan de slag.” “Je kunt bijvoorbeeld denken aan het inzetten van zorgtechnologie, complementaire zorg zoals aromatherapie of alternatieven voor medicatie. Maar ook aan de inzet van disciplines zoals een muziek therapeut of de bewegingsagoog of een aanpassing in de dagstructuur. Meestal is het een combinatie daarvan. We kijken echt wat de bewoner nodig heeft. Bij iedere bewoner is dit weer anders. Het is belangrijk om continu te evalueren en te kijken of de ingezette interventies een positief effect hebben op het welbevinden van de bewoner.”

PERSOONLIJKE AANDACHT

Marieke en Agnes ondersteunen de teams met diverse vraagstukken maar coachen hen ook hierin. “We begeleiden collega’s, individueel of in groepsverband, hoe ze met bepaald gedrag om kunnen gaan. We kijken samen of we het gedrag kunnen accepteren of dat we het om moeten buigen en hoe we dat kunnen doen”, vertelt Marieke. “Heel vaak merken we dat het te maken heeft met basisbehoeften en zingeving. Iedereen wil zich gehoord voelen, erbij horen, zich veilig voelen, ertoe doen. Oftewel een betekenisvol leven hebben als mens. Als je daarop in speelt, levert dat al heel veel op. Oprechte en persoonlijke aandacht en nabijheid geven aan de bewoner, dan ben je al een heel eind”, vult Agnes aan.

en we leren van hen ook weer heel veel in dit vakgebied.”

AFWISSELEND EN UITDAGEND

“We kijken naar mogelijke oorzaken van het gedrag.”

SAMENWERKEN

Ook met psychologen en orthopedagogen van ZONL werken Marieke en Agnes veel samen. “Met Wally van Olst en Mia Nijland. Wanneer we bijvoorbeeld een plan hebben gemaakt, bespreken we deze ook altijd samen met hen. Het is heel fijn dat we met elkaar kunnen sparren

Dankbaar zijn Marieke en Agnes wanneer de bewoner zich weer comfortabel voelt en kwaliteit van leven ervaart. Agnes: “Daar gaat het uiteindelijk om. Als je samen met het team resultaat ziet bij een bewoner is dat ontzettend fijn. Dat geeft een goed gevoel en daar doen we het voor. Ook is de functie van gedragscoach heel afwisselend. Je hebt steeds weer met andere situaties te maken. En dat maakt het ook uitdagend.”

“Doordat we deze functie afwisselen met de functie als verpleegkundige, leren we de bewoner nog beter kennen. Ons hart ligt bij de bewoner, en het is een uitdaging om te achterhalen wat zijn/haar leven nog betekenisvol en prettig maakt en hoe wij hierin kunnen ondersteunen en hieraan kunnen bijdragen”, sluit Marieke af.

ZWEEDSE PUZZEL