JAAROVERZICHT 2018
Inhoud
2018: het jaar dat...
3 Onze visie 4 Omdat elk leven
telt 6 De financiĂŤn in
een oogopslag 7 ZOA wereldwijd
9
8 Vruchten van ons
werk
... Hameed de honger overleefde
12 Jong en oud in
actie voor vluchtelingen
5 ... Furaira aan Boko Haram ontsnapte
11 ... Alamin aan natuurgeweld ontsnapte ZOA JAAROVERZICHT 2018
2
Onze visie
GeĂŻnspireerd door het christelijk geloof helpen we slachtoffers van natuurrampen en gewelddadige conflicten en bieden daarmee tekenen van hoop en herstel. We bouwen aan een wereld waarin mensen hoop hebben en in vrede een waardig leven kunnen leiden.
ZOA JAAROVERZICHT 2018
3
Omdat elk leven telt Wereldwijd zijn 68,5 miljoen mensen op de vlucht, het hoogste aantal sinds de Tweede Wereldoorlog. In landen als Jemen, Zuid-Sudan, Afghanistan en SyriĂŤ lijkt een mensenleven soms geen waarde te hebben. De wereld staat in brand. Nog nooit moesten zoveel mensen hun thuis ontvluchten. Maar wij doen ons werk niet zonder hoop. Als christelijke organisatie geloven wij dat God ons roept om vrede en verzoening te brengen te midden van een gebroken wereld. Wij mogen tekenen van hoop brengen, juist voor de meest kwetsbare mensen die op gevaarlijke plekken en onder moeilijke omstandigheden leven. Deze foto, gemaakt in Jemen, is mijn persoonlijke favoriet uit 2018. De foto symboliseert voor mij het begin van vrede. Twee jongens, twee vrienden, lopen samen naar huis nadat ze hygiĂŤnelessen hebben gevolgd in het door oorlog verscheurde Jemen. Zelfs onder deze omstandigheden mogen we hoop en herstel brengen.
Het jaaroverzicht dat voor u ligt geeft een indruk van het verschil dat we in 2018 met uw steun hebben kunnen maken. Met uw steun en onder Gods zegenende en beschermende hand mochten we in 2018 hulp bieden in zestien landen. Het is mijn gebed en verlangen dat we ons werk in 2019 en de jaren die volgen kunnen blijven doen. Omdat elk leven telt. Blijft u meedoen?
Chris Lukkien Directeur
ZOA JAAROVERZICHT 2018
4
Een verhaal uit Nigeria 2018 – Het jaar waarin Furaira aan Boko Haram ontsnapte Gemoedelijk zit Furaira Ali Feli (35) visnetten te maken voor haar zelfgebouwde onderkomen. “Ieder net levert me 50 Naira (€0,12) op”, vertelt ze met een glimlach. Furaira’s man werd vermoord toen Boko Haram hun regio binnenviel. Samen met haar acht kinderen ontvluchtte ze in november 2017 hun dorp Gongulong. De eerste tijd was zwaar, maar nu gaat het beter. Iedere maand ontvangt Furaira een contant geldbedrag van ongeveer €97. “Ik ben ontzettend dankbaar voor het geldbedrag. Voorheen waren er dagen dat ik niet at, omdat ik eerst mijn kinderen te eten wilde geven. Er was niets over.” Furaira kan niet wachten tot ze weer terug kan naar haar dorp. “Ik wil geld sparen om mijn kledingbedrijfje nieuw leven in te blazen. Op die manier kan ik voor mijn gezin zorgen en mijn kinderen een toekomst geven.” ZOA JAAROVERZICHT 2018
5
De financiën in een oogopslag
Hoe wordt uw gift besteed? ZOA’s uitgaven in 2018
Aantal werknemers op 31 december 2018
Uitgegeven aan doelstellingen in de landen waar we werken
Bedragen in euro’s, exclusief uitgaven gedaan door consortiumpartners
2,4%
Afghanistan € 4.381.401 158
Ethiopië € 2.855.089 121
Jemen
Burundi € 3.048.391
Indonesië € 213.610
€ 1.781.803
10
Myanmar
Nederland
68
35
Irak
€ 540.599***
93,4%
€ 2.203.055
0*
69
€ 2.085.297
€ 2.131.512
53
Jordanië and Syrië
€ 3.759.398
4,2%
DR Congo
41
Uitgegeven aan doelstellingen: € 46.678.991 Kosten voor fondsenwerving: € 2.117.293
Liberia € 1.332.456
Management- en administratiekosten: € 1.188.914
34
Totaal € 49.985.198
Nigeria € 3.243.099
79**
29
ZOA’s inkomsten in 2018
Bedragen in euro’s, exclusief schenkingen bestemd voor consortiumpartners
0,7%
Uganda € 4.455.705
Sri Lanka € 816.184
7,7%
Sudan € 8.295.650 17,2%
116
Zuid Sudan € 2.127.441
34
42
Overig: Nepal en Somalië € 47.828
74,4%
35 Schenkingen door institutionele donoren: € 37.490.594
Totaal
Inkomsten uit eigen fondsenwerving: € 8.679.001
€ 43.646.581
Inkomsten van andere non-profit organisaties: € 3.858.068
924 * Exclusief actief via lokale partners
Overige inkomsten: € 358.339 ** Inclusief 5 werknemers in het Disaster Response Team
Totaal: € 50.386.002
*** Bewustwordingsactiviteiten
ZOA JAAROVERZICHT 2018
6
ZOA wereldwijd Jordanië en Syrië
Irak Anbar, Hamdaniyah, Mosul
Nederland
Afghanistan Jawzjan, Sar-e Pul, Nangarhar, Zabul, Uruzgan, Kabul
Sudan Noord-Darfur, Zuid-Darfur, Oost-Darfur
Myanmar Rakhine, Kayin, Noord Shan
Nepal Jemen Hajjah, Sana’a, Al Mahwit, Al Hudaydah, Aden, Shabwah
Nigeria Maiduguri Somalië
Ethiopië Tigray, Gambella, Dolo Ado, Addis Abeba
Liberia Grand Cape Mount, Bomi, Montserrado, Margibi, Nimba, Lofa
Zuid-Sudan Centraal-Equatoria
Democratische Republiek Congo Zuid-Kivu
Uganda West Nile, Nwoya, Amudat
Sri Lanka Kilinochchi, Mullaitivu, Mannar, Vavuniya, Batticaloa, Ampara
Indonesië Lombok, Sulawesi
Burundi Cibitoke, Makamba, Rumonge
Sectoren Voedselzekerheid & levensonderhoud Onderdak Water, sanitaire voorzieningen & hygiëne Vredesopbouw Onderwijs ZOA JAAROVERZICHT 2018
7
De impact van ons werk in 2018 ZOA verleent noodhulp in de meest uitzichtloze conflicten rampgebieden. Maar we geloven dat noodhulp alleen niet genoeg is. In afhankelijkheid van God willen we wanhoop ombuigen tot hoop. We blijven totdat mensen weer op eigen kracht verder kunnen. En samen in vrede een waardig leven kunnen opbouwen. Om dit te kunnen bereiken, bieden we op vijf verschillende terreinen hulp: voedselzekerheid & levensonderhoud; water, sanitaire voorzieningen & hygiëne; onderdak; vredesopbouw; en onderwijs. Samen met gemeenschappen kijken we waar onze bijdrage het hardst nodig is. Op de volgende pagina’s leest u hoe dat er in de praktijk uitziet.
BURUNDI
Naar een ondernemend boerenbedrijf Burundi heeft een geschiedenis van etnische spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen. De afgelopen jaren zijn veel vluchtelingen teruggekeerd naar hun land. Maar een bestaan opbouwen is niet eenvoudig. De druk op het land is hoog en dat brengt spanningen met zich mee. Met een PIP-plan (Plan Integré du Paysan, of boerenintegratieplan) bouwt ZOA samen met partners Oxfam en IFDC aan stabiele voedselvoorziening op de lange termijn. In 2018 werden ruim 15000 boeren getraind om te denken als ondernemers en plannen te maken voor de lange termijn.
Om samen tot een langetermijnvisie te komen, visualiseren gezinsleden hun dromen voor de toekomst. Dit wordt heel concreet gemaakt door er een tekening van te maken. Vervolgens gaan ze aan de slag om deze droom waar te maken. De boeren krijgen training over landbouwtechnieken en het voorkomen van erosie. En ze krijgen toegang tot ruimtes waar zij hun oogst kunnen opslaan. In dit programma ontvangen de deelnemers geen contant geld. Alles draait om kennis en training. Zo bouwen gezinnen samen aan hun toekomstdroom.
ZOA JAAROVERZICHT 2018
8
JEMEN
Cholerabestrijding in oorlogstijd De oorlog in Jemen was vorig jaar regelmatig in het nieuws. 16 miljoen mensen hadden geen toegang tot schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Cholera greep om zich heen, er werden ruim een miljoen vermoedelijke choleragevallen geconstateerd. Samen met partner Medair zette het team van ZOA alles op alles om de verspreiding van cholera een halt toe te roepen. In 2018 konden we bijna 22.000 mensen helpen om maatregelen te treffen tegen de ziekte. Ondanks de gevechten en bombardementen begonnen we met het aanleggen van waterpompen, verhoogde watertanks en waterleidingen om veilig water te kunnen garanderen. Ook gaven we uitleg over de noodzaak van handen wassen met zeep en goed gebruik van toiletten. Zo gingen we niet alleen de uitbraak van cholera tegen, maar hielpen we mensen ook om ondervoeding tegen te gaan. Kinderen worden onderzocht op ondervoeding. De jongen op de foto is niet Hameed.
Een verhaal uit Jemen 2018: Het jaar dat Hameed de honger overleefde Voor de Jemenieten was 2018 een jaar vol verschrikkingen. Honderdduizenden kinderen raakten ondervoed. In 2018 lukte het ZOA’s lokale team om tientallen kinderen van de hongerdood te redden. Dit is het hoopvolle verhaal van Hameed. Het is begin september 2018 als de moeder van de anderhalf jaar oude Hameed Mohammed Ali bezorgd aanklopt bij een kliniek in haar buurt. Haar zoontje heeft heftige diarree, geen honger en weegt nog maar 7,8 kilo. Een zorgwekkende situatie, weet de moeder van Hameed. Je kunt de botten van het jongetje inmiddels tellen. Hameeds moeder heeft ondertussen nog vier
kinderen heeft om voor te zorgen, en een zesde broertje of zusje is op komst. Het personeel in de kliniek waar Hameed terecht komt, neemt de situatie meteen serieus. Een maand lang wordt in de gaten gehouden of zijn diarree afneemt. Daarnaast krijgt hij goed voedsel om op krachten te komen. Hameeds moeder is na een maand erg enthousiast over de vorderingen van haar zoon. “Je kunt zien hoe mijn zoon vooruitgegaan is. Hij was heel erg ziek, dat is nu over. Daarnaast kan ik hier ook de vaccinaties voor al mijn kinderen halen en krijg ik gratis medicijnen als iemand ziek is. En dan krijgen we ook nog een voedselpakket voor ons gezin. ZOA helpt ons enorm.’
ZOA JAAROVERZICHT 2018
9
DR CONGO
Vrede bevorderen door landrechten in kaart te brengen
UGANDA
Onderwijs voor vluchtelingkinderen Het geweld in Zuid-Sudan houdt aan. Gezinnen zoeken hun toevlucht in de buurlanden, bijvoorbeeld in Uganda. ZOA helpt de vluchtelingen én de armste Ugandese bevolking. We gaan verder dan levensreddende hulp en werken aan de toegankelijkheid en kwaliteit van onderwijs. Ook al komt onderwijs vaak op de laatste plaats ten tijde van crisis – op de lange termijn is het een onmisbaar onderdeel van de wederopbouw van een land.
Geweldsuitbarstingen en mensenrechtenschendingen zijn in het oosten van DR Congo aan de orde van de dag. Veel mensen zijn dan ook steeds in beweging, op zoek naar een plek om een bestaan op te kunnen bouwen. Als vluchtelingen weer terugkeren naar hun huis of stukje land, ontstaan er vaak conflicten omdat landrechten niet (goed) zijn vastgelegd. Om deze conflicten te voorkomen startte ZOA samen met haar partners een innovatief project in de Democratische Republiek Congo. Samen met de gemeenschap heeft ZOA de grenzen van de belangrijkste percelen en de natuurbronnen in het gebied vastgelegd. Al meer dan 3000 percelen werden in kaart gebracht. Op deze manier worden conflicten voorkomen. Het draagvlak voor het project is groot, ook traditionele leiders hebben hun steun uitgesproken voor deze benadering.
In 2018 zagen we dat het tekort aan docenten en de grote toestroom van leerlingen leidde tot extreem volle klassen. We zagen dat in sommige gevallen meer dan 250 leerlingen les kregen van één docent. Om die reden werden door ZOA 155 nieuwe docenten aangetrokken, getraind en gehuisvest. Daarnaast gaven we speciale aandacht aan 150 bijzonder kwetsbare kinderen, kinderen zonder ouders of kinderen met een handicap. Met ons initiatief konden we al 18.627 vluchtelingjongeren en jongeren van Ugandese afkomst helpen werken aan een betere toekomst.
ZOA JAAROVERZICHT 2018
10
INDONESIË
Samen onderkomens ontwerpen Zware aardbevingen en 66 naschokken verscheurden het Indonesische Lombok in juli en augustus van 2018. De ramp kostte 560 mensen het leven en 396.032 mensen raakten ontheemd. In de nasleep van de bevingen kwam een groot aantal mensen onder plastic zeilen en in gemeenschapstenten terecht. Veel tenten werden met de dag slechter, dus groeide de bezorgdheid toen het regenseizoen naderde. In samenwerking met partner YBT bouwde ZOA 208 tijdelijke onderkomens. De mini-huizen werden ontworpen samen met de toekomstige bewoners. Iedere woning beslaat 18 m2 en kan worden uitgebreid als dat nodig is. Deuren en ramen die intact waren gebleven tijdens de bevingen werden hergebruikt. Samen met bouwspecialisten bouwden de toekomstige bewoners hun tijdelijke onderkomens uit lokale en aardbevingbestendige materialen. De bouw verliep vlot en aan het einde van het jaar waren al 130 van de 208 onderkomens in gebruik genomen.
Een verhaal uit Indonesië 2018: het jaar waarin Alamin aan natuurgeweld ontsnapte Het Indonesische Sulawesi werd in 2018 opgeschrikt door aardbevingen en later opnieuw door hevige modderstromen. Mensen die tijdens eerdere bevingen veel hadden verloren en hun leven weer probeerden op te bouwen, werden opnieuw getroffen door onvoorstelbaar leed. Zo ook Alimin en zijn gezin. “Ik was net onderweg naar het veld toen ik de aarde zag wegstromen. Hele winkels, bomen, meubels en mensen werden meegesleurd. Mensen schreeuwden om hulp. Ik zag het gebeuren maar kon niets doen – ik voelde me zo machteloos. In totaal heb ik tien familieleden verloren.”
Na de ramp verbleven Alimin en zijn gezin maandenlang in een tentenkamp. Toen ze terugkeerden naar hun dorp was de schok groot. Niets stond nog overeind. In samenwerking met partnerorganisatie MDS hielp ZOA Alimin en zijn gezin om een nieuwe woning te bouwen. Samen met vier andere gezinnen gingen ze aan de slag. Daarbij werden ze ondersteund met materialen en technische begeleiding. “Het zal nog lang duren voordat ik vergeet wat ik gezien heb. Voordat ik mezelf niet meer kwalijk neem dat ik niets kon doen voor de mensen die verrast werden door het natuurgeweld. Maar een veilig huis en hulp bij het verwerken van de gebeurtenissen, dat is onbetaalbaar.”
ZOA JAAROVERZICHT 2018
11
Samen maken we verschil ZOA’s werk is onmogelijk zonder de hulp van onze donateurs en vrijwilligers. Wij zijn dankbaar en onder de indruk van uw trouw en betrokkenheid. Ook in 2018 mochten we dit ervaren. In de vraag van een mevrouw die honderd jaar werd en haar verjaardaggiften aan Zuid-Sudanese kinderen wilde geven. En in het enthousiasme waarmee ook kinderen met hun ouders op pad gingen met de collectebus. Alleen samen kunnen we verschil maken in het leven van vluchtelingen en andere slachtoffers van rampen en conflicten.
37.205 14.000 vrijwilligers
mensen steunden ons werk met een donatie.
46 ondernemers
zijn als ZOA Business Ambassadeurs met financiering en advies betrokken bij ons werk in Burundi, de Democratische Republiek Congo, Zuid-Sudan, Sri Lanka, Uganda en Myanmar.
zetten zich in 2018 op vele verschillende manieren in – omdat ieder leven telt.
75 scholen
zamelden geld in, met een gemiddelde opbrengst van ¤1800 per actie.
ZOA-werknemers en -vrijwilligers verzorgden
700 mensen 135 gastlessen
liketen onze Facebook-pagina, een toename van 15% ten opzichte van het jaar ervoor (van 4800 naar 5500).
op scholen.
1500 kerken
waren in gebed en financieel betrokken bij het werk van ZOA. ZOA JAAROVERZICHT 2018
12
4330
kinderen deden mee aan Wandelen voor Water.
ZOA JAAROVERZICHT 2018
13
Betrokken ondernemers ZOA’s werk is onmogelijk zonder de hulp van onze donateurs en vrijwilligers. Van jong tot oud, met kleine en grotere bijdragen: samen met u geven we een antwoord op de nood in de wereld en maken we verschil in het leven van vluchtelingen en andere slachtoffers van natuurrampen en conflicten. Naast de bijdragen van onze achterban ontvangen we ook financiering van institutionele donoren, zoals het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Europese Unie en de Verenigde Naties. Voor veel van deze bedragen geldt de voorwaarde dat we een bedrag moeten inleggen. Dat betekent dat uw gift ons toegang geeft tot meer financieringsmogelijkheden, en we dus nog meer mensen kunnen helpen.
ZOA maakt steeds meer gebruik van ondernemerskennis Vermogende ondernemingen en particulieren kiezen er steeds vaker voor om door middel van een stichting of fonds bij te dragen aan een maatschappelijke doelstelling. Wij vinden het inspirerend om daarin samen op te trekken. Eén van onze betrokken ondernemers, Piet van Veelen van Vedotec, vertelt: “Als je als ondernemer veel krijgt, mag je ook veel weggeven. Dat kan materieel zijn, maar ik denk ook aan de gaven en talenten die je als mens gekregen hebt. Bij ZOA komt het samen. Steeds meer wil ZOA gebruik maken van ondernemers kennis om de situatie van mensen in nood structureel te verbeteren. Het bijzondere is dat het delen van kennis en middelen ook weer inspirerende vruchten oplevert. In het geven zie ik mezelf ook steeds meer tot mijn recht komen.”
ONZE PARTNER IN UGANDA:
Stichting Pharus In 2018 kon Stichting Pharus 42 project steunen. Eén van de projecten betrof een project van ZOA: landrechten en economische ontwikkeling in het Nwoya District in Uganda. Over het geheel genomen is Stichting Pharus dankbaar voor een zeer goed jaar. Het project van ZOA in Uganda heeft ons echt verrast. Het project had na een moeilijke start veel meer impact dan we hadden verwacht. Na iets meer dan twee jaar werd het project afgerond: 26.000 mensen zijn nu trotse landeigenaren, wat hen zekerheid biedt voor de toekomst. Tijdens ons bezoek aan Nwoya in 2018 mochten we met eigen ogen zien hoe enthousiast er wordt gewerkt aan een betere toekomst – een zeer inspirerende ervaring. Ook de samenwerking tussen ZOA en de overheid maakte grote indruk op ons. In gesprekken met overheidsbeambten bleek dat ook zij enthousiast waren over dit landrechtenproject. Van ons krijgen ZOA Uganda en onze contactpersoon bij ZOA in Nederland een groot compliment. De positieve ervaring heeft Stichting Pharus doen besluiten om ook fase 2 van dit project te onder steunen. We zien uit naar een prettige voortzetting van de samenwerking in 2019. Piet Mars Stichting Pharus
ZOA JAAROVERZICHT 2018
14
We zijn dankbaar voor een heel brede groep donoren die ons werk mogelijk maken: Overheden
VN-organisaties
en de Nederlandse ambassades in Burundi, EthiopiĂŤ en Rwanda.
Derden
Europese Unie
Bedrijfsleven
en de ZOA Business Ambassadeursteams voor Democratische Republiek Congo, Burundi, Zuid-Sudan, Uganda, Sri Lanka en Myanmar.
Stichtingen
En: DOB Emergency, Familie DK, Help2Change, Hofstee Stichting, Hulp bij Bijzondere Noden uitgaande van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland, Remmelt Veenstra Fonds voor ZOA, stichting 1 Kronieken 29:14b, stichting De Pagter Fonds, stichting Draagt Elkanders Lasten, Stichting Mitswah, stichting Wees een Kans.
Alsook de vele donoren die anoniem wensen te blijven en natuurlijk de duizenden donateurs in Nederland die het werk van ZOA ondersteunen.
ZOA JAAROVERZICHT 2018
15
BEDANKT VOOR UW STEUN!