Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education Edited by Marek Mariusz Tytko No. 2 (14) April – May – June 2016 ISSN: 2299–9922 ; e-ISSN 2391-9418 pages 125 - 193
PIOTR JÓZEF BARON (Nysa, Poland) E-mail: p_baron[at]wp.pl
Józef Elsner – twórca religijny Twórczość Józefa Elsnera przez wiele lat była twórczością niejako zepchniętą na margines. Po dziś dzień w środowiskach artystycznych i naukowych panuje przekonanie o tym, że Elsner zasłużył się kulturze polskiej i europejskiej przede wszystkim jako nauczyciel Fryderyka Chopina. Jakże mylnym jest ten pogląd, o tym świadczą choćby inicjatywy zrealizowane w ostatnich kilku latach. Są to m.in. publikowana książka pt. Józef Elsner (1769-1854). Życie – działalność – epoka1 oraz wydana płyta pt. Józef Elsner. Muzyka religijna. Ta ostatnia zawiera dwa nagrane utwory religijne pt. Solemnis Coronationis Missa, op. 51 oraz offertorium Tui sunt coeli et tua est terra2. Znaczące miejsce w jego twórczości zajmuje muzyka religijna3. Józef Elsner (1769-1854). Życie – działalność – epoka, red. Remigiusz Pośpiech, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2013, ss. 379, [2], seria: Musica Claromontana, 4. Przypis dodany przez redaktora – M. M. Tytko. 2 Płyta ukazała się w 2014 roku w wydawnictwie Baron Edition. Nagranie zostało zrealizowane pod dyrekcją autora niniejszej publikacji. Vide; J. Elsner, Muzyka religijna. Solemnis coronationis missa op. 51. Offertorium Tui sunt coeli et tua est terra op. 70, Baron Edition, [b.m.w. (Opole)] 2014, 1 płyta CD [dokument dźwiękowy] + dod. druk., ss. 14. Przypis uzupełniony przez redaktora – M. M. Tytko. 3 Chronologiczny wykaz utworów religijnych Józefa Elsnera (skomponowanych w latach 1782-1849) obejmuje co najmniej 92 dzieła: 1) Graduał na 2 soprany, 2 skrzypiec, altówkę, basetlę i 2 rogi (ok. 1782); 2) Offertoria na 4 głosy i orkiestrę (ok. 1783-84); 3) Benedictus na sopran i zespół instrumentalny (ok. 1783-84); 4) Completorium na chór, 2 skrzypiec, altówkę, 2 rogi i organy (ok. 1785); 5) Ad festum Corporis Christi na 4-głosowy chór, instrumenty dęte i organy (ok. 1785-86); 6) Kyrie i Gloria C-dur na chór, 2 skrzypiec, altówkę, 2 oboje, róg, trąbkę, kotły i organy (ok. 1788-89); 7) Der sterbende Jesus na głosy solowe i chór (ok. 1788-89); 8) Requiem op. 2 na 4-głosowy chór i instrumenty dęte (1793); 9) Msza B-dur op. 3 na 4-głosowy chór i orkiestrę (1799); 10) In te Domine speravi Esdur op. 4, offertorium na 4-głosowy chór i orkiestrę (ok. 1806); 11) Msza d-moll op. 5 na 4-głosowy chór i orkiestrę (ok. 1806); 12) Veni Creator C-dur op. 7 na 2 chóry 4-głosowe (1812); 13) Muzyka na wprowadzenie zwłok ks. J. Poniatowskiego w r. 1814, kantata na deklamację, chór i orkiestrę (1814); 14) Veni Sancte Spiritus Es-dur op. 8 na 4-głosowy chór i orkiestrę (1815); 15) Msza świętojańska Fdur op. 9 na 4 głosy solowe, 4-głosowy chór, orkiestrę i organy (ok. 1815); 16) Motet seu Offertorium de Sancto Josepho C-dur op. 10 na 4-głosowy chór i orkiestrę (ok. 1815); 17) Post celebrem... D-dur 1
125