

OP HET WATER | maart 2025 | 15e jaargang nr 55
Over een wellnessboot in Groningen, een lege boetschuur in Amsterdam, een bijzondere ark in Tiel en de laatste vrijhaven van Nederland
DRIJVENDE STEIGERS
Hercules Floating Concrete produceert betonelementen, voor drijvende steigers. Wij produceren op maat en in één arbeidsgang tot een lengte van wel 40 meter.
info@herculesfc.nl +31 (0)527 252278
Handelsstraat 11, 7772 TS Hardenberg
Hercules Floating Concrete produceert betoncasco’s voor waterwoningen en betonelementen voor drijvende steigers. en betoncasco is het fundament en www.herculesfc.nl
- AFMEERSYSTEMEN
- BAGGEREN
- BESCHOEIING
- DRIJVENDE STEIGERS
- LOOPBRUGGEN
- STEIGERS
- TRANSPORT WOONARKEN
- WATERPASSING WOONARKEN
Noorder IJ- en Zeedijk 102, 1505 HT Zaandam
Tel: 075 6148 503
Email: info@wabenecke.nl
www.beneckewoonbotenservice.nl
Op, langs en in het water
VLOT
maart 2025
jaargang 14 nummer 55
© Renate Meijer CO-producties
Uitgever
Renate Meijer CO-producties
Joure
Hoofdredacteur
Renate Meijer
Artdirector
Pieter van der Zee
Eindredacteur
Arianne de Ruiter
Aan dit nummer
werkten mee
Gonneke Bonting, Tom Bremer, Eline Crijns, Annelinde Gerritsen, Auke Herrema, Dorien Koppenberg, LWO, Barry Meruma, Anneke Robbertsen, Arianne de Ruiter, Petra Spithost, Tineke Zwijgers
Coverfoto
Tom Bremer
Foto Redactioneel
Johan Brouwer
Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen
VLOT
It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotwaterwonen.nl redactie@ vlotwaterwonen.nl
ISSN 2212-2737
VLOT is hét waterwoonplatform van Nederland – voor iedereen die drijvend woont. We geven je inspiratie en informatie en laten je kennismaken met bijzondere mensen en woonboten. Vier keer per jaar valt het blad kosteloos op je mat; walbewoners kunnen een abonnement nemen.
Wil je VLOT steunen?
Word Vriend van VLOT! Ga naar vlotwaterwonen.nl/ word-vriend en meld je aan.
Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Heb je reacties, vragen, tips, bijdrages, foto’s? Mail naar redactie@ vlotwaterwonen.nl
Oplage
12.500
Druk
Veldhuis Media, Meppel
Voor mij is het leven geen optelsom van doelen en prestaties. Ik jaag mijn dromen na en dat maakt dat ik in beweging blijf – dat het water blijft stromen, zeg maar. Daarom stel ik mezelf af en toe de vraag: geloof ik nog in mijn eigen dromen?
Je hebt echt geen perfecte omstandigheden nodig om ergens aan te beginnen. Ook geen volledig uitgewerkt plan. Kijk maar naar mij en VLOT. Ik ben gewoon ingestapt, in mijn eigen bootje – de rivier stroomt vanzelf naar de zee.
Je hoeft alleen de eerste stap te zetten. En die is vaak het moeilijkst – dat is zeker waar. Steeds kleine stapjes blíjven zetten kan soms ook een uitdaging zijn. Maar blijf ze vooral zetten – dat is wat ook ik steeds weer doe. En daarbij probeer ik meer te focussen op de richting dan op m’n snelheid. Hárder werken hoeft niet per se. En je hoeft echt niet steeds alles zelf te bedenken – doe ik ook zeker niet…;) Ik ben meestal een doorgeefluik: ik leer van anderen en vertel het verder. En af en toe deel ik iets van mezelf.
Onlangs stapte mijn vader in zijn laatste bootje. Een zacht afscheid, waarin hij werd meegevoerd door de stroming van het leven. Zijn liefde voor het buiten zijn, voor eenvoud – het zit in mij verankerd. Zijn vertrek herinnerde me eraan hoe kostbaar het is om in beweging te blijven – niet omdat alles honderd procent moet zijn, maar wel om te ontdekken, te delen en door te geven. We weten nooit precies waar de stroming ons brengt, maar zolang we varen, blijven we bewegen.
Veel mensen proberen pas iets als ze ertoe gedwongen worden. Eigenlijk heel jammer. Want dan is het vaak moeilijker om positief te blijven kijken. En juist die positiviteit heeft vaker die gunfactor: je hebt al snel een streepje voor op iemand voor wie het glas halfleeg is.
De mensen die mij een beetje kennen, weten: mijn glas is altijd vol – zodra het halfvol is, kun je namelijk gewoon bijschenken.
VLOT:
1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d.
2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend
Wees lief voor anderen, én voor jezelf. Ik wens je een zonnig voorjaar!
Wil je bijdragen aan VLOT en je eigen verzendkosten betalen? Top!>
Naam: Annelinde Gerritsen (49)
WATERMAN M/V
In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeën en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw? Mail naar redactie@vlotwaterwonen.nl.
Werk: energieadviseur en scheepsbouwkundige
Schip: Enkhuizer bol Cornelia Tannetje
Woont: alleen
Water: Nederrijn
ARK ‘Ik groeide op in de Rosandepolder bij Arnhem. We woonden op een ark. Toen ik zeven was, verhuisden we naar de wal, en ik wist zeker dat ik ooit weer op een boot zou gaan wonen. Bij de waterscouting leerde ik zeilen.’ SCHEEPSBOUWKUNDE ‘Ik ging bouwkunde studeren, maar stapte na een jaar over op scheepsbouwkunde. Schepen zijn minder rechttoe rechtaan en dus minder saai dan huizen. Ronder en uitdagender.’ ALEIDA ‘De stevenaak Aleida was het eerste schip waar ik varend op woonde. Het schip was jarenlang bewoond door een vrouw met vijf katten en een hond, en behoorlijk vies en verwaarloosd. Samen met mijn toenmalige partner kampeerde ik er vijf jaar op en we maakten het schip weer mooi. Toen was de relatie over en verkochten we de Aleida.’ ZWERVEN ‘Ik voer een poosje alleen op De kleine Aukje, een tjalk van 14 meter. Daarna ging ik samenwonen op sleepboot De Nobiling. Die was weliswaar 30 meter lang, maar toch krap. De techniek aan boord nam veel ruimte in beslag. Na die relatie was De jonge Aaltje mijn volgende varende woonplek, een tjalk van 23 meter. Ik lag telkens hooguit twee, drie maanden op dezelfde plek.’ TOER ‘Eigenaren van ligplekken willen liever niet dat je te lang blijft liggen. Ik heb gemerkt dat ze vaak bang zijn dat je aanspraak komt maken op een vaste ligplaats. Om een volgende keer weer welkom te zijn, moet je dus tijdig vertrekken. Dat veranderde toen ik in 2008 de Schepencarrousel oprichtte. In 2010 maakten we met een groep historische schepen een toer langs tien locaties in Gelderland.’
SCHEPENCARROUSEL ‘Mensen zagen toen dat de oude schepen veel plekken mooier maakten. En ook dat we na een poosje weer vertrokken. Er zijn inmiddels 265 schepen en 31 locaties aangesloten bij de Schepencarrousel. De schepen blijven telkens een paar maanden op een plek liggen en varen dan weer verder.’ VERHALEN ‘De historie van de schepen maakt
de Schepencarrousel interessant. Met spandoeken en informatieborden presenteren de schippers het verhaal van hun schip en de cultuurhistorie van de scheepvaart. Ook beantwoorden ze vragen als: waar en waarom is het schip gebouwd, wat heeft het beleefd en waarom zijn er dingen veranderd aan het schip.’
VAREN ‘Ik heb mijn schip om gezondheidsredenen ingewisseld voor een huis. Toch ben ik nog steeds blij dat ik jarenlang op varende schepen heb gewoond. En het water laat me ook niet los.’ CORNELIA TANNETJE ‘Ik zeil met mijn Enkhuizer bol van 7 meter, de Cornelia Tannetje, en lig in de zomer vaak een paar weken in een grindgat. In 2020 voer ik met de Cornelia Tannetje een rondje door Friesland en over het IJsselmeer. Ik ben gek op bolletjes en tjalken. Die geven me een goed gevoel. Ik geniet van het vakmanschap aan boord. Ze zijn gewoon mooi en fijn.’ PONTJESSCHIPPER EN HAVENMEESTER ‘Ook geniet ik van mijn werk als beheerder van de 120 meter lange kade tegenover de Stadsblokkenwerf. Dat is de kleinschalige historische werf aan de Nederrijn, op de plek van de voormalige Arnhemse Scheepsbouw Maatschappij (ASM). Ik ben schipper op het pontje ernaartoe en ik beheer de kade ertegenover. De kade is eigendom van de Stichting Historische schepen Arnhem (SHSA), waarvan ik voorzitter ben.’ WATER ‘Ik hou van de rivieren en van water. Van de vrijheid, de natuur, de wind door mijn haren en de mensen op het water. En van de dingen eromheen. Zo heb ik meegewerkt aan de start van de hbo-opleiding Maritieme Techniek, toentertijd heette die opleiding Scheepsbouwkunde.’ ENERGIELABEL ‘Contact met de schepenwereld houd ik ook door mijn werk als gecertificeerd energieadviseur. Vanuit mijn bedrijf Er-varen stel ik energielabels vast van schepen met een vaste ligplaats.’ • er-varen.nl
Benieuwd naar het eindresultaat?
Scan de QR code: Ark in aanbouw
Spruyt Waterwoningen Nederland BV
Windas 6 | 8441 RC Heerenveen T 0513 - 67 12 84 www.spruytwaterwoningen.nl info@spruytwaterwoningen.nl
afmeren, terrassen, betonreparatie, renovatie en stabiliseren; alles op en rondom uw woonark.
Westgat 21A en B 8321 ED Urk Mob. 0622 540 238 info@atb-urk.nl www.atb-urk.nl
LBM kan uw woonark deugdelijk en zorgeloos afmeren met palen en beugels, afhouders en veren.
Ook voor het verfraaien van uw ark door loopranden en bruggen aan te brengen, bent u al jaren bij ons aan het juiste adres.
Neem voor een vrijblijvende offerte contact op met Marc: 06-29256879 info@lbm-almere.nl www.lbm-almere.nl
LBM Aanmeer Systemen (alles voor woonarken)
Al meer dan 40 jaar ervaring in het produceren van:
Drijvende terrassen | Drijvende steigers Drijvende wandelpaden | Vlonderboten | Kanovlotten Roeivlotten | Drijvend maatwerk
Havenhout is FSC® Gecertificeerd
Kanaalweg 5a, 1566 NA Assendelft, Tel. 075-6351695
Een gek idee: in de gortdroge zomer van 2018 stond de Waal historisch laag, de woonboten lagen toen op de bodem. En bij hoog water kan het land waar ik nu loop zomaar verdwijnen en verandert de rivier in een uitgestrekte waterwereld.
Heb jij ook een uniek verhaal, verbonden aan de ligplaats van je boot? Of woon je op een bijzondere plek? Mail naar redactie@vlotwaterwonen.nl.
Ik ben in een van de oudste steden van Nederland: Nijmegen. Op de rand van het stadscentrum en natuurgebied Ooijpolder mondt de afwatering van een stuwwal (een in de ijstijd ontstane heuvelrug) uit. Deze waterloop wordt ’t Meertje genoemd. Ik tel er dertien woonboten.
OOIJPOLDER
’t Meertje heeft een belangrijke functie: vanuit de Ooijpolder en zelfs uit de achterliggende Duitse polder komt er water in uit dat via een gemaal wordt geloosd in de Waal. De Ooijpolder is een belangrijk onderdeel van het Natura 2000-gebied Gelderse Poort. Voordat er dijken waren, was de Ooijpolder een moerasgebied dat vaak onder water stond. Rond 1300 werden de eerste dijken in het gebied gebouwd.
HOLLANDSCH-DUITSCH
Nabij het punt waar ’t Meertje in de Waal uitkomt, lag sinds 1786 een sluis met kleppen die alleen naar de Waalzijde open konden. In 1933 begon de bouw van het Hollandsch-Duitsch gemaal. Daarmee kon een groter gebied – inclusief de Ooijpolder – op ’t Meertje afwateren. Het oude sluisje werd zo overbodig en werd in 1998 afgebroken. Het ingemetselde gevelsteentje van de sluis bevindt zich nu in de brug die op de
plaats van de sluis werd aangelegd. Ook vind je daar nu een ecotunnel met vistrap, een amfibie- en een wilddoorgang.
Aan het Ooyse Sluispad stap ik aan boord van de Spes. Hier wonen Ries van de Camp (72) en zijn vrouw Marian (63), Vrienden van VLOT. Ries maakt lekkere pruttelkoffie in een percolator. Hij vertelt hoe fijn het is om op deze plek te wonen. Voorheen lagen ze in de Vluchthaven (nu de Lindenberghaven) aan de Waalkade, maar daar kwam in 1983 verandering in. De directie van Holland Casino besloot toen een nieuw casino te bouwen in het oosten van het land. De Keizer Karelstad wilde de Waalkade oppimpen tot een van de grootste trekpleisters in de regio, met winkels, ateliers, musea, cafés, restaurants,
terrassen, parken – en als klapstuk het casino. Voor de bouw moest een oude Romeinse muur wijken en moesten enkele woonboten worden verplaatst.
‘De gemeente en de casinobazen liepen langs de Waalkade. “Die mag blijven, die ook, die zwarte moet weg.” Die zwarte was van ons, een oude steilsteven uit 1912. We lagen er al tig jaar en ineens moesten we vertrekken. Ze wilden ons naar de industriehaven slepen, maar dat ging zomaar niet. Uiteindelijk kregen we een officiële ligplaats in ’t Meertje.’
Toen de kinderen werden geboren (in 1993 en 1997) was het beide keren hoogwater en konden ze niet met de auto bij de woonboot komen. ‘Met het bootje roeide ik de vroedvrouw van en naar de oever,’ lacht Ries. ‘Ze vond het prachtig. Ze moest tegen de wal op klimmen. Als het water echt heel hoog staat, komt het 2 meter boven de dijk uit. De laatste keer was een jaar of vier geleden.’
De woonboot werd algauw te klein voor het gezin: ze bouwden een nieuwe. ‘Nu zijn de kinderen de deur uit en is-ie weer aan de grote kant. Maar wel lekker, die ruimte. De kinderen hebben hier een goede jeugd gehad. Ze waren altijd buiten: in de natuur en toch ook in de stad. In Nederland vind je niet veel van deze plekken.’
‘We genieten hier volop van alles wat groeit, bloeit en leeft in de natuur. De bevers gaan altijd door die linker doorgang,’ wijst Ries. ‘Ze zitten hier ’s avonds weleens op het pad, het zijn enorme beesten. En vogels, hè. In de winter zie je hier regelmatig zaagbekken.’ Als ik om me heen kijk, snap ik waarom. Die
broedvogels – familie van de eend-achtigen – houden van helder, langzaam stromend water waar ze goed kunnen vissen en komen als het koud is deze kant op uit het Hoge Noorden. Vooral de mannetjes (wit/lichtroze met een groene kop) zijn dan een opvallende verschijning.
‘Je loopt hier de trap op en je zit in het centrum,’ vertelt Ries verder. ‘En als je de andere kant op gaat, loop je het Natura 2000-gebied in. Je woont hier heerlijk op jezelf en hebt een mega achtertuin.’
WIEBELBRUGGETJE
Die achtertuin is eigenlijk de overkant van de woonboot van Frank Heijster (66) en Christel Jansen (63). Zij – ook Vrienden van VLOT – wonen sinds 2016 aan de kadekant van ’t Meertje.
‘We kenden ’t Meertje van wandelingen,’ vertelt Christel, ‘en hadden vaak tegen elkaar gezegd: “Het zou vet zijn om daar te wonen”, vanaf het ‘wiebelbruggetje’ – officieel een wandelbrug – wijzend naar een van de woonboten. Dat is dus gelukt! Op de drempel van de Ooijpolder en met natuurreservaat de Stadswaard als directe overbuurman, hebben we de natuur binnen handbereik. Er grazen vaak runderen en paarden, die graag een kijkje nemen bij het water. Sta je ineens oog in oog met een groep konikspaarden of een ruige os. Geweldig is dat.’
DROGE VOETEN
‘De wisseling van het weer en de seizoenen is hier ook prachtig,’ vult Frank aan. Bij hoogwater loopt de Stadswaard grotendeels onder, dan moeten we de loopplanken verlengen om droge voeten te houden. Het verschil tussen hoog- en laagwater kan wel 9 meter zijn – dat is zo hoog als een huis met twee verdiepingen! Wij zien dat gewoon als een extra avontuur, we hebben niet één moment spijt gehad van de keuze om hier te gaan wonen.’ •
De Arkotheker is al 25 jaar gespecialiseerd intermediair voor het financieren en verzekeren van woonboten.
Wij kennen de waterwoonwereld als geen ander. Met onze uitgebreide expertise en ervaring in de markt zorgen we voor een hypotheekaanvraag op maat, die optimaal op jouw situatie is afgestemd.
EENVOUDIGWEG GENIETEN OP HET WATER
Hypotheek nodig? Wij bieden u de mogelijkheden van meerdere banken.
Wij willen graag bewijzen dat wij beter zijn dan de bank! Test ons...
Een elektrische aluminium sloep van ZuidWesterSloep ligt altijd klaar om eropuit te gaan. Robuust, fluisterstil, duurzaam en onderhoudsvrij. Geen gedoe met dekzeil, hozen, poetsen: slot eraf, koeltas erin, lijnen los en varen!
www.zuidwestersloep.nl michel@zuidwestersloep.nl
Het Spijk 2 h - 8321 WT URK | T: 0527 200 204 E: info@arkotheker.nl ARKOTHEKER.NL 0182 - 235 1 42 dome M aa k ke n ni s m bouw ers v an dr woninge n 2.0 . 0182 - 235 l k ke n ni s m e t de bouw ers v vende woninge n 2.0 . 0182 - 235 142 dome r a.n l M aa k ke n ni s m e t de bouwers v an dr ij vende woninge n 2.0 . 0182 - 235 1 42 dome r a.n l k ke n ni s m e t de ers v an dr ij vende woninge
www.waterlandbouw.nl | De Meer 17 | 8321 MT Urk 085-4866217 | info@waterlandbouw.nl Thuis op water
Vraag onze gratis brochure waterwoningen met prijslijst
Al sinds begin jaren 80 woont Piet Ruijter (74) in het Westerdok. De laatste 38 jaar op een Groningse klipper, waarmee vroeger aardappelen en suikerbieten werden vervoerd. Hij was de laatste beroepsvisser van de hoofdstad; zijn hele leven woont en werkt hij al op het water in Amsterdam.
De meeste Amsterdammers kennen hem wel: de visser heeft een witgrijze baard en een vriendelijk gezicht. ‘Ze hebben mij destijds speciaal een plek op de hoek toegewezen,’ vertelt hij, ‘zodat ik hier de ruimte had om mijn netten schoon te spuiten en makkelijk kon uitvaren met mijn vissersboot.’
FUIKEN
‘Deze boetschuur gebruikte ik om mijn visnetten te repareren,’ vertelt hij verder. Overal staan klossen garen en aan de muren hangen netten. ‘Als kleine jongen voer ik vaak met mijn vader mee, en toen hij 65 werd, heb ik het bedrijf overgenomen. Sommige fuiken in de boetschuur zijn wel zestig jaar oud, die heeft mijn vader nog zelf gebreid. Daar ben ik zuinig op.’
STADSECOLOOG
Piet vist al vanaf zijn vijftiende in de Amsterdamse wateren. Hij heeft het havengebied zien veranderen tot wat het nu is en de beroepsvisserij in de stad heeft hij langzaam zien verdwijnen. De laatste jaren maakte Piet samen met stadsecoloog Martin Melchers tochtjes door het havengebied: ze onderzochten de visstand en inventariseerden in opdracht van Havenbedrijf Amsterdam het onderwaterleven in de stad.
Sinds 2014 hield Piet nauwgezet bij welke vissoorten er bijvoorbeeld door de speciale vispassage bij het boezemgemaal
Halfweg zwemmen. Die vispassage vormt een grens tussen het brakke water van de Amerikahaven en het zoete van de Rijnlandse boezem.
BENAUWD
‘Eind 2023 stonden de netten klaar om uitgegooid te worden voor het vangen van snoekbaars en brasem, en opeens kreeg ik het benauwd. Ik deed het vanwege m’n leeftijd al een tijdje rustiger aan, maar het ging opeens snel achteruit. Door de immuuntherapie die ik volg, heb ik nu weinig energie. Van vissen in de boot komt niks meer terecht.’
TE KOOP
‘De vergunning voor de ligplaats verloopt en daarom moet de boetschuur hier weg. Hij heeft een betonnen casco van 13 x 4 meter. De opbouw is 8 x 4 meter. De laatste keuringsrapporten zijn aanwezig, het Betona-casco is kurkdroog. Er is vast iemand die er nog iets mee kan.’ •
Meer informatie?
Scan de QR-code of kijk op vlot-aanbod.nl.
Wel of geen recht op energieheffingskorting?
Woonbootbewoners hadden nooit recht op de energieheffingskorting, maar kregen het vaak wel – omdat de energieleveranciers de regels niet kenden… Om de korting te kunnen krijgen, moest je namelijk een aansluiting hebben op een onroerende zaak, bestemd voor wonen – en woonboten zijn róérende zaken.
In december 2024 heeft de minister van Financiën de regel aangepast: nu hebben waterbewoners wél recht op de korting, met terugwerkende kracht van vijf jaar. Dit kan je honderden euro’s opleveren! Controleer de jaarafrekeningen van de afgelopen vijf jaar en neem contact op met je energieleverancier als je de heffingskorting niet hebt ontvangen. Je kunt verwijzen naar het beleidsbesluit ‘Belastingen op milieugrondslag’: wetten.overheid.nl/BWBR0050576/2024-12-20.
VLOT-aanbod is hét platform voor verkoop en aankoop van woonboten met en zonder ligplaats. Ben je op zoek naar een andere ark? Of wil je je woonschip verkopen? Op onze ‘floating Funda’ komen vraag en aanbod samen.
VLOT-aanbod.nl
Volg je @VLOTwaterwonen al op Instagram? Verwonder je over bijzondere woonboten, geniet van mooie waterplaten en neem een kijkje in het interieur van andere waterwoningen.
Heb je een mooie foto die je wilt delen? Wil je anderen laten meegenieten van je uitzicht aan boord? Of ben je aan het verbouwen en gun je ons een kijkje in de keuken? Wat je ook wilt delen: mail de redactie!
Wat mooi, die Facebook-pagina van de LVBHB, de grootste behoudsorganisatie voor varend erfgoed in Nederland. De aangesloten schepen zijn bijna allemaal van particulieren en worden zonder subsidie met veel liefde en kennis in de vaart gehouden. De vereniging heeft bijna tweeduizend leden, die met elkaar in contact blijven via onder andere Facebook.
‘Iemand enig idee wat voor scheepje dit is?’
De een roept: ‘Da’s een Westlander’, een ander zegt: ‘Geen discussie over mogelijk, het is een Kagenaar, gelet op de ronde boeg. Een Westlander heeft een veel spitsere boeg.’
En dan komt het verlossende antwoord: ‘Het is een Kagenaar, gebouwd ca. 1930 in opdracht van een tuinder uit Voorschoten, voor het transport van groente naar de veiling. De oorspronkelijke naam is ‘Wist ik het maar’. Mijn vader en ik hebben ’m eind jaren 80 van de zoon van de desbetreffende tuinder overgenomen en met een klein budget opgeknapt, want hij was zwaar verwaarloosd. Een jaar of vijf later hebben we ’m verkocht aan mensen in de buurt van Loosdrecht en zijn we ’m uit het oog verloren. Leuk om hem weer te zien op deze foto’s.’
Iemand anders drukt de kers op de taart en deelt een foto en de huidige naam van het schip: ‘Kagenaar de Ziende uit Naaldwijk.’
Heerlijk toch, zo’n groep die net als de VLOT-community ervaringen deelt en gebruikmaakt van elkaars kennis en kunde?
Zojuist aan de rand van het zwembad in Oman het decembernummer gelezen. Dank voor de inspirerende verhalen, feitjes en handige tips! Maarten aan de Stegge, Amsterdam • Fijn om te lezen en dus om te steunen. Guus Millenaar, Nieuwersluis • Altijd leuk om te lezen, dankjewel! Jolien Beijer, Baarn • Onze woonboot mag alleen in de periode april - oktober worden bewoond, mag daarom het magazine naar ons huisadres? Sandra Koet-den Hoed, Voorschoten • Ik ondersteun graag het mooie werk dat je met je blad verricht. Bedankt daarvoor! Maritza Fellinger, Wilnis • Mooi blad, lees het elke keer met veel plezier! Ben Lemsma, Harlingen • Ga vooral door met het blad VLOT, ik lees het graag. Sabine Bijleveld, Vreeland • Altijd leuk om VLOT in de bus aan te treffen. Dank voor een moment van ontspanning, handige tips en leuke weetjes. Alle goeds voor 2025! Nelke Manders, Amsterdam • Wat fijn dat VLOT nog steeds bestaat. Wilma van Dueren den Hollander en Bas Geerts, Heijningen • Sorry, ik had eerder Vriend van VLOT moeten worden... Prachtige kwartaaluitgave, veel dank! Johannes Smit, Bedum
VLOT heeft jou nodig! Ik maak VLOT al sinds 2011 met veel plezier, en dat komt vooral door al jullie verhalen, tips en foto’s. Samen creëren we zo een echt waterwoonplatform voor kennisdeling.
Maar … VLOT kan niet zonder financiële steun. Om VLOT te kunnen blijven maken, hebben we Vrienden van VLOT nodig. Lees je dit magazine met plezier? En draag je de waterwoongemeenschap een warm hart toe? Word dan Vriend van VLOT voor maar 10 euro per jaar (of meer, als je dat wilt). Je betaalt dan 2,50 euro per nummer – de prijs van een kop koffie! Zo draag je bij aan de productiekosten van VLOT. Samen zorgen de Vrienden ervoor dat VLOT kan blijven drijven.
Ga naar vlotwaterwonen.nl en meld je aan. Nog makkelijker: scan deze code.
Regelmatig hoor ik van mensen dat ze wel Vriend van VLOT wíllen worden, maar het er gewoon niet van komt. Hopelijk maak ik het je zo een stukje makkelijker!
Vrolijke groet en veel dank,
POLITIEK & RECHT
Barry Meruma is woonbootadvocaat en eigenaar van advocatenkantoor HABITAT. Hij woont met zijn gezin in Amsterdam.
Het onderwerp ‘Betalen voor je ligplaats’ vormt met deze afsluitende bijdrage inmiddels een heus drieluik – al wil ik natuurlijk niet beweren dat mijn bijdragen te vergelijken zijn met kunstwerken. Op verzoek van lezers bespreek ik nu de onroerendezaakbelasting (OZB) en de roerendezaakbelasting/ roerenderuimtebelasting (RZB/RRB).
De OZB en de veel minder bekende RZB/RRB zijn gebaseerd op de Wet waardering onroerende zaken (WOZ) en de Gemeentewet. Volgens die laatste wet bepaalt de gemeenteraad welke belastingen worden geheven. Zo kan het voorkomen dat in de ene gemeente wel een RZB/RRB-belasting geldt en in een andere niet. De OZB is een essentiële belasting waarvoor – zeker weten – elke gemeente een verordening heeft. Ik wil benadrukken: belastingheffing verplicht de overheid niet tot een directe tegenprestatie zoals onderhoud van een ligplaats. Belastingen zijn inkomsten voor het algemeen belang: zonder geld geen collectieve voorzieningen.
De OZB-heffing betreft alleen de ligplaatsen op waterkavels in eigendom of op erfpacht, want dat zijn onroerende zaken die dienen tot woning of volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden.1 Letterlijk gelezen geldt de WOZ-wettekst alleen voor onroerende zaken, dus het eigendom van de waterkavel, en niet op het daarvan afgeleide erfpachtrecht. Bij de erfpachter kan toch OZB worden geheven, omdat de erfpachter het genot heeft van gebruik van het erfpachtrecht voor woondoeleinden.2 De erfpachter van een ligplaats voor een woonboot betaalt daarom erfpachtcanon én OZB. Precariobelasting (liggeld) is dan niet ook nog verschuldigd.3 Is de erfverpachter niet de gemeente, dan wordt de OZB geheven bij de grondeigenaar/erfverpachter (eigenaar) én de erfpachter (gebruiker). Verreweg de meest voorkomende situatie bij drijvend wonen is de woonbooteigenaar die geen eigendom of erfpachtrecht heeft voor het gebruik van de ligplaats.
RRB-HEFFING
Dan richt de gemeenteraad de ‘pijl-en-boog’ op de woonboot zelf, met toebehoren. Omdat een woonboot een roerende zaak is, geldt de OZB niet. Daarom is een aparte belastingverordening voor roerende ruimten nodig. In Amsterdam wordt alleen de eigenaar en niet de gebruiker van een woonboot aangeslagen op de heffing RRB. Bij verhuur van de woonboot betaalt de huurder niet apart een gebruikersbelasting RRB.4 Het kan verwarrend zijn dat bij deze belastingheffing de WOZ deels wordt gebruikt om de hoogte van de belastingheffing vast te stellen.
De woonbooteigenaar betaalt dus mogelijk RRB voor de woonboot én precariobelasting voor het gebruik van de ligplaats (liggeld). Mogelijk, omdat mij niet bekend is of overal waar woonboten liggen, de betreffende gemeenteraad een roerendezaakbelasting en/of precariobelasting heft.
Bij de toerekening op basis van artikel 220a lid 2 Gemeentewet moet niet alleen de waarde van de drijvende woning worden meegenomen, maar ook de waarde van de ondergrond en van de volledig aan de bewoning dienstbare overige delen, zoals tuinen, garages en schuren.5 Dus de marktwaardetaxatie wanneer je een woonboot met toebehoren (ver)koopt.
Bij delen die niet tot woning dienen en waarbij moet worden beoordeeld of zij volledig dienstbaar zijn aan woondoeleinden, is beslissend of en in hoeverre deze delen feitelijk worden gebruikt.6 Deze zogenoemde roerendewoonruimtebelastingen sluiten, met betrekking tot heffingsmaatstaf en tarief, aan bij de regels voor de gemeentelijke onroerendezaakbelastingen.7
Als bijzondere bepaling ingevolge artikel 221 lid 3 Gemeentewet geldt dat het tarief van de betreffende roerendezaakbelasting gelijk moet zijn aan het binnen de gemeente geldende tarief voor de onroerendezaakbelasting. Ook dat blijkt in de praktijk mis te kunnen gaan, waardoor een te hoge RZB/RRB moest worden betaald als geen bezwaar was gemaakt.
Bij een bezwaarschriftprocedure van ons tegen een Noord-Friese gemeente in 2023 bleek de regelgeving flink door elkaar te zijn gehaald. Gelukkig zag de gemeente dat ook en kon de woonbooteigenaar weer rustig slapen – hij hoefde veel minder te betalen.
Mijn advies: check wat je moet betalen! Meer informatie over bezwaar maken tegen een aanslag OZB of RZB/RRB vind je bij je gemeente en via deze QR-code. •
1 Artikel 220a, Gemeentewet en Hoofdstuk IV, Wet waardering onroerende zaken
2 ECLI:NL:GHAMS:2014:2112; ECLI:NL:HR:2015:363
3 Voorbeeld: Artikel 8, lid 1, Verordening precariobelasting Amsterdam 2020
4 Voorbeeld: Artikel 2, lid 1, onder b, Verordening roerende ruimten 2022
5 ECLI:NL:HR:2017:1328
6 ECLI:NL:HR:2022:770
7 Kamervragen over het taxeren van woonboten in het kader van de WOZ, FED 1997/377
Advies, bemiddeling en taxatie van woonboten (alle soorten drijvende woningen)
Onder meer: makelaardij • taxatie • conflictbemiddeling
Niek van der Sluis • Tel: 030 - 261 53 57 • info@drijvendwonen.nl drijvendwonen.nl • woonbotenmakelaar.nl
EMCI gecertificeerd makelaar/taxateur woonarken en woonschepen
Droogspecialist heeft de passende droogoplossing na lekkage
UW PARTNER IN INDUSTRIËLE klimaatbeheersing
UW PARTNER IN INDUSTRIËLE klimaatbeheersing
MARITIME OFFSHORE PORT
Botter 13, 2411 NM Bodegraven
T +31 (0)172 – 46 20 26 E info@droogspecialist.nl I www.droogspecialist.nl
DROGEN VOCHTMETEN VENTILEREN VERWARMEN
DROGEN VOCHTMETEN VENTILEREN VERWARMEN
Op afspraak te bezichtigen
Mini - Compactajuist v oor w o onb o ten !
Ligt uw toilet onder het rioolniveau?
Iedere woonbooteigenaar is tegenwoordig aangewezen op een opvoerinstallatie. Onze mini-Compacta U1.60 zorgt ervoor dat uw boodschap netjes komt waar het hoort: vaak in het hoger gelegen riool.
Een pomp in m’n woonboot? Velen verwachten een technische ruimte nodig te hebben, maar het tegenovergestelde is waar. De mini-Compacta U1.60 van KSB doet wat haar naam belooft; de installatie past in een zeer beperkte ruimte.
Voor meer informatie bezoek onze website www.ksb.nl/mini-compacta of neem contact op met een van onze experts tel. 020-4079800.
KSB Nederland BV infonl@ksb.com www.ksb.nl
Eerst was er het idee, toen een schets en nu is deze watervilla klaar om te komen bezichtigen. Afmetingen: 18 x 6 en 5,5 meter boven de waterlijn. Deze ark is te koop en er worden nog drie van dit model gebouwd, waarbij gevarieerd kan worden met kleur, gevelbekleding en indeling.
Wenst u meer informatie of wilt u een bezichtiging? Stuur een email naar: jkooistra18@gmail.com
› Onze techniek. Uw succes. Pompen ■ Afsluiters ■ Service
BOOTKUNST
Op deze pagina laat Eline Crijns je verschillende bootkunstwerken zien. En check ook vooral eens haar Instagramaccount! Op @bootkunst_project plaatst ze regelmatig updates met nieuwe bootkunstwerken uit haar verzameling.
In een bocht van de Theems staat een wonderlijk object. Je moet echt even met je ogen knipperen om te begrijpen wat je ziet als je voorbijvaart of -wandelt: het is een plak van een schip. Letterlijk. Beeldend kunstenaar Richard Wilson (1953) sneed een 800 ton zware zandzuiger door, tot er een reepje van 15 procent overbleef van wat eerst de Arco Trent was. Hij doopte het poëtisch A Slice of Reality.
Van het originele schip zie je nog de brug, de achtersteven, de verblijfsvertrekken (met pooltafel) en de machinekamer. Wilson, bekend om zijn opvallende ingrepen in architectuur en bouwwerken, stelde het interieur bloot aan het zicht en de elementen. ‘Als ik een deeltje laat zien, kan de kijker zich de rest van de vorm erbij verbeelden.’ Naar het schijnt heeft hij een periode geprobeerd zelf in het schip te wonen of werken.
Het kunstwerk staat gefundeerd op de bodem van de rivier, vlak langs de oever op de kop van de wijk Greenwich, en valt met eb droog. Met een omvang van 21,34 x 10,6 x 8,84 meter is het niet te missen. Het getij van de Theems heeft vrij spel; het bruine water stroomt door het opengereten vlak van het schip en laat groene algensporen achter op het staal. Op de romp hangt een geschilderd bordje: Wilson 07940402855 –voor wie de kunstenaar wil bellen?
Het doorsnijden van de 60 meter lange zandzuiger tot de plak die in de rivier staat, kostte twee jaar voorbereiding. Het snijden nam vier maanden in beslag. A Slice of Reality is een van
de werken in het North Meadow Sculpture Project en staat pal naast The O2, het gigantische stadion dat eerst Millennium Dome heette. De vieringen rond de millenniumwisseling waren de aanleiding voor het project.
Wilson omschrijft zijn kunstwerk als een ‘soundbite’ die refereert aan Greenwich’ rijke maritieme geschiedenis, maar ook aan hoe de meridiaan dwars door het Greenwich-schiereiland snijdt. The Line is trouwens een leuke wandelroute vol werken van topkunstenaars, waarbij je de meridiaan dwars door de stad volgt – een aanrader als je Londen eens op een andere manier wilt ontdekken. •
Bootkunstwerk: A Slice of Reality
Kunstenaar: Richard Wilson Jaar: 2000
Materiaal: voornamelijk staal
Opdrachtgever: The New Millennium Experience Company Locatie: de Theems in Londen, naast The O2
De haven van Tiel, daar moet ik zijn. De zon schijnt als ik mijn auto voor de ark van Trix van Leeuwen parkeer. Een paar kippen scharrelen boven op de dijk, en ik kijk uit over een levendige haven met een mix van woonboten. Aan de andere kant van de dijk liggen de uiterwaarden langs de Waal, een prachtig natuurgebied. Via een stevige loopbrug van zo’n twintig meter lang bereik ik de ark. Na 43 jaar op deze plek op ‘de groene krib’ zet Trix alles nu te koop.
‘Mijn man Wim kwam uit een woonbotenfamilie. Hij woonde met zijn ouders op een woonboot in Zierikzee. Op zijn achttiende kocht hij de sleepvlet JOCO 2 van zijn vader en ging werken als zelfstandig schipper in de natte aannemerij.’ In 1982 trouwden ze en vestigden zich in Tiel. ‘Ik kwam uit Groningen, hij uit Zeeland. Tiel lag centraal qua snel- en vaarwegen én er was werk.’
ZELFSTANDIG SCHIPPER
Trix’ echtgenoot voer als onderaannemer voor Rijkswaterstaat en gemeentes, waardoor ze officieel toestemming kregen om op een woonboot te wonen in de haven van Tiel. Hun vier kinderen zijn op deze eerste ark geboren. ‘Mijn man was doordeweeks weg, ik zorgde voor het gezin.
In de avonduren studeerde ik en ik haalde mijn diploma boekhouden. Vlak
daarna kwam de computerperiode; wij waren een van de eersten in de binnenvaart die met computers werkten.’
SLEEPVAARTBEDRIJF
‘In de loop der jaren kwamen er steeds meer bedrijfsfuncties bij. We kochten boten om te slepen en duwen, een werkponton met spudpalen en deden scheepvaartbegeleiding, en zo hebben we ons bedrijf steeds verder uitgebreid. Alles wat we zelf konden, deden we zelf. Ik ging soms mee als matroos en als kok. We waren een goed team samen.’
In de hoogtijdagen lagen er vijf werkboten langs de ark. Daarom ligt er nog steeds een groot werkvlot en is er een eigen gasoliepomp.
‘In 1990 kocht we van een familie uit Kampen een Spruyt-ark van drie jaar
oud. Die was enkellaags en bleek uiteindelijk toch te klein voor ons gezin. In 2009 lieten we een nieuwe ark bouwen, ook bij Spruyt in Heerenveen. De indeling is grotendeels hetzelfde als de vorige, maar deze is breder en het is een splitlevel-ark.’ De ark geeft met 22 x 7 meter bijna 150 vierkante meter woonruimte en is erg stabiel. ‘Als de bakenboot van Rijkswaterstaat langsvaart, merk ik dat niet eens.’
Daarnaast is er veel bergruimte, een verwarmd kantoor en een werkplaats op de dijk, en de mogelijkheid om een deel van de ark te gebruiken voor bijvoorbeeld een airbnb of een atelier. Door de gebruikte materialen is het onderhoud een fluitje van een cent. En ook de plek is geweldig, in de zomer is het hier een gezellige passantenhaven.
KNOOP DOORGEHAKT
‘We hadden nét alles voor elkaar, toen mijn man ziek werd en er een lang ziekteproces begon. Omdat je niet in de toekomst kunt kijken, bleven we zo lang mogelijk werken om het bedrijf draaiende te houden. In 2017 overleed hij. In 2019 heb ik uiteindelijk de knoop doorgehakt en ben ik gestopt met het bedrijf. Inmiddels zijn alle bedrijfsboten verkocht.’
Sleepvaartbedrijf Van Leeuwen verhuurde meer dan dertig jaar boten voor verschillende werkzaamheden op het water. En nu breekt er een nieuw hoofdstuk aan.
HOOGWATER-VEILIG
De afgelopen twee jaar vonden er dijkversterkingswerkzaamheden plaats langs de stad Tiel en is de dijk verhoogd en versterkt: klaar voor hoogwater dus. Want dat komt voor – ook laagwater trouwens (9 meter verschil). Het bijzondere aan de ark is dat hij is afgemeerd aan drijvers rond stalen meerpalen, die automatisch meebewegen met de wisselende waterstanden.
‘De buren in de haven moeten verhalen met ankers en lieren als het hoog- of laagwater wordt. Op deze ark gaat dat allemaal vanzelf en alle aansluitingen en afvoeren blijven dan intact. Bij hoogwater lig ik helemaal vrij en heb ik een heel meer voor me, omdat alle buren dan ‘de dijk op’ moeten. Telkens weer heb ik een ander uitzicht.’
BALANS OPMAKEN
‘Het kostte tijd om te wennen aan alle veranderingen. De ark is te groot voor mij alleen, en ik wil weer richting het
Noorden. Toen ik die balans had opgemaakt, was het tijd om woonbotenmakelaar Niek van der Sluis van Drijvend Wonen te bellen.’
Terwijl de watervogels zich van hun mooiste kant laten zien, weerspiegelt het water prachtige golfjes op het plafond van Trix’ ark. ‘Het is niet anders,’ besluit ze. ‘Ik hoop dat de nieuwe eigenaren hier gaan beginnen aan een heel mooi avontuur.’ •
DE MOGELIJKHEDEN VAN DEZE UNIEKE ARK ZELF ERVAREN?
Kom naar de open dag op zaterdag 5 april 2025 van 11.00 tot 15.00 uur!
Scan de QR-code om alvast een kijkje te nemen aan boord.
Eind 2016 zoeken Riley van Loo (30) en João van den Heuvel (30) een nieuwe woning. Ze komen terecht op het schip Maria Aagje, aan de Binnenkant in Amsterdam. Ze huren de 18 meter lange knusse oude tjalk, met de bedoeling op den duur een woning op de wal te kopen. Maar met de huizengekte is dat nog niet zo snel gepiept – het plan wordt omgegooid.
g De roef als extra woonkamer, met een U-bank, bartafel, dressoir met tv-lift en een grote koekoek voor het daklicht. Omdat de U-bank hol is, kon er daaronder, in de doorgang van het ruim naar het achteronder, een toilet met stahoogte worden gecreëerd.
De trappen, bij binnenkomst in de roef en naar het ruim, zijn op maat gemaakt van massief eikenhout – hetzelfde materiaal als het roerblad, de koekoeken, de toogramen in de roef, de uit twee delen bestaande voordeur en de mast.
f Barnwood als plafondmateriaal: een knipoog naar de traditionele luikenkap.
h De keuken van blauwstaal met een vlam brengt het staal van het schip terug in het interieur. De vlam ontstaat door er met een grote wals onder grote hitte overheen te gaan.
g Traditionele houten dakramen (ook hier triple glas) met elektrische bediening, verduistering en zonwering. De dakramen zijn uitgelijnd met de ramen in de den en de patrijspoorten. Dit zorgt voor ritme, rust, veel daglicht en een mooi uitzicht naar buiten.
g Doordacht ontwerp: een nis in het toilet dankzij ruimte uit de voormalige machinekamer. De wasbak is net als het keukenblad en de wastafel in de badkamer gemaakt van blokkwartsiet.
fg Het bed in het vooronder is helemaal verwerkt in de boeg, voor zo weinig mogelijk ruimteverlies. De kastruimte rondom, in combinatie met het gebogen schrootjesplafond en de met het schip rond meegetimmerde achterwand, geeft een echt scheepsgevoel. De slaapkamer in het vooronder heeft een wastafeltje en een koffiemachine. Het dakluik biedt een mooi uitzicht en dient ook als vluchtluik bij brand. Net als in de andere ruimtes worden de plinten van de kasten geaccentueerd met een subtiele lichtlijn van ledstrips. Die ledstrips vind je ook terug langs het bed in het achteronder.
Met de thuisbatterij en noodstroomvoorziening van SigEnergy beschik je altijd over stroom.
Wil jij ook je energierekening verlagen en zoveel mogelijk zelf opgewekte stroom onder eigen dak houden?
Schade of lekkage aan uw woonark?
Wij adviseren, repareren en zorgen weer voor een optimale constructie en zorgeloos woonplezier.
• Betonreparatie • Injecteren • Inspectie • Vrijblijvende offerte
Woonarkservice
Leeuwarderstraatweg 121b | 8441 PK Heerenveen 06-22781260 | info@deonrust.nl
Sonnegaweg 34 T: 0561-613505 / www.kompaanvochtwering.nl
Makkelijk en stabiel onderhoud aan je woonboot doen?
Met een werkvlot van ProVlot kan het!
- Koop en huur
- Robuust én met de hand te tillen
- Onderhoudsvrij en zéér lange levensduur
- Koppelbaar in de breedte en lengte
- Groot drijfvermogen en CE gecertificeerd
- In elke RAL kleur verkrijgbaar
- Ook te gebruiken als terrasvlot
Voor meer informatie: service@provlot.nl of bel 0346 – 555 970 www.provlot.nl
In Scheepskennis van Klaas van Dokkum ontdek je alles over schepen en de scheepvaartwereld. Van de eerste ontwerptekeningen tot het eindproduct: dit boek duikt diep in de onderdelen, systemen en wetgeving met betrekking tot een modern schip. Een must voor professionals in de moderne scheepvaart, maar dankzij de duidelijke uitleg, tekeningen, dwarsdoorsneden en kleurenfoto’s is het ook een boeiend boek voor iedere andere scheepvaartliefhebber. waterboeken.nl
Beleef het verhaal van de droogmaking van de Haarlemmermeer tijdens een spannende 3D-watertour! De beroemde landmeter Nicolaus Cruquius en zijn huishoudster Johanna nemen je mee in deze online reis. Je ontdekt verschillende plekken in de polder die het waterverhaal tot leven brengen. Je ontmoet Cruquius bij de Kolksluis, de oudste schutsluis van Europa, waar hij vertelt over de gevaarlijke waterwolf. Je ontdekt ook het Rijnlandhuis in Spaarndam en leert alles over de unieke geschiedenis van de polder. Een avontuurlijke reis door de geschiedenis, voor kinderen van negen tot en met twaalf jaar. museum.nl
Deze vogelkijkhut is alleen per boot bereikbaar en staat op de Lytse Saiterpolder, vlak bij de Wiide Saiter in het Nationaal Park De Alde Feanen in Friesland. In de winter slapen hier kolganzen, terwijl lepelaars en zilverreigers de polder in de zomer gebruiken als foerageergebied. In het voorjaar zie je er grote groepen eenden, waaronder smienten. Let wel: rust is essentieel voor de vogels. Telkens als de smienten schrikken, vliegen ze op. Ze verbruiken hierdoor energie, die ze juist hard nodig hebben om de oversteek naar Scandinavië weer te kunnen maken. vogelkijkhut.nl
Dit is zo gaaf: je downloadt een app en zit een paar dagen realtime midden in een film. Óp je telefoon. Via de SneakPeek-app volg je een aantal personages in hun WhatsApp-gesprek alsof je er zelf onderdeel van bent. Je dompelt je onder in hun verhaal, dat je op elk moment van de dag kan overvallen met nieuwe (spraak)berichtjes, foto’s en video’s. De show Laagland neemt je mee in de verbeten strijd over de komst van klimaatneutrale waterwoningen, waarbij het hele dorp op scherp staat – net wat! sneakpeek.nu/voorstellingen/laaglandshow
Op zaterdag 22 maart 2025 opent Portlantis in Rotterdam zijn deuren op Maasvlakte 2. Dit interactieve ervaringscentrum neemt je mee in de wereld van de Rotterdamse haven, met virtual reality, 3D-modellen, proefjes en nog veel meer. Hier ontdek je de impact van de haven op het dagelijks leven en de toekomst, of je de haven nu al op je duimpje kent of ’m voor het eerst bezoekt. Geniet van een lekker hapje in het restaurant, bezoek exposities en doe mee aan fossielenexpedities en rondvaarten. Voor jong en oud wordt Portlantis dé plek waar je de Rotterdamse haven ontdekt en beleeft. portofrotterdam.com
Een tip uit de privé-ervaringen van de redactie: Mooirivier, een sfeervol boutiquehotel aan de Overijsselse rivier de Vecht, vlak bij Dalfsen. Het hotel is een mooie mix tussen traditioneel en modern, midden in de natuur. Het restaurant heet Aan de Oever. Wát een plek: je kunt er genieten van heerlijk eten en drinken, met een adembenemend uitzicht over de Vecht. mooirivier.nl
Hout is een prachtig, duurzaam bouwmateriaal voor woonboten, je ziet het overal. Maar na een tijdje in de zon en de regen begint de realiteit: het hout krimpt, zet uit en de verf kan gaan bladderen. Het schilderwerk dat ooit zo strak en mooi was, wordt een onderhoudsprobleem. Gelukkig is er een oplossing die niet alleen praktisch is, maar ook de charme van je woonboot versterkt.
Geen land ter wereld waar ze beter weten hoe je hout moet behandelen dan Zweden, waar al generaties lang houten huizen worden gebouwd in een wisselend en grimmig klimaat. De Zweden schilderen hun huizen met unieke matte kleuren en creëren stijlvolle designs met kalme licht- en kleureffecten. Jan en Ryanne Smit van Moose Färg haalden de traditionele Zweedse houtverf en duurzame houtbeschermingsproducten naar Nederland – ideaal voor het wisselende Nederlandse klimaat en de uitdagingen van houtonderhoud op woonboten.
WOONBOOT VERVEN
‘Zweeds blauw – mooi hè?’ Nienke van der Staay (48) woont sinds 1996 in het Zijkanaal B in Velsen-zuid. Eerst op een klein, varend bootje. En inmiddels op een woonark met haar dochter van vijftien. Nienke is de buitenkant van de woonboot aan het verven.‘Tien jaar geleden verfde ik ’m voor het eerst. Best een klus en ook spannend, want hij wás donkerbruin. Sindsdien doe ik ieder jaar een kant. Die kleur, geweldig toch? Het zit tussen groen en blauw in, net als het water waar we in
liggen. We zijn er superblij mee. Zo blij dat we er binnen ook een muur mee hebben geverfd!’
GEEN TUSSENTIJDS SCHUURWERK
‘Ik wist van tevoren niet echt wat ik nodig had qua verf. Ik was op zoek naar een natuurlijke verf met lijnolie. Jaloers keek ik naar andere arken waarop het geoliede hout mooi tot zijn recht kwam. Om dat voor elkaar te krijgen, zou ik het hout helemaal kaal moeten halen – een enorme klus waar ik eigenlijk geen zin in had. Toen ik las dat de Moose Färg-verf hetzelfde werkt als beits, dacht ik: zou dat de oplossing zijn?
Eigenwijs als ik ben, heb ik het er gewoon op gewaagd. En het werkte super! Ook over de oude gebeitste laag heen pakte het goed. Fijn is ook dat je tussentijds niet hoeft te schuren. Wel belangrijk is dat de weergoden je goed gezind zijn: omdat de verf watergedragen is, heb je een aantal droge dagen op rij nodig. Ga je net als ik met Moose Färg aan de slag: op de website vind je allerlei handige tips.’
ZWEEDS PLAATJE
‘Ik had in de omschrijving gelezen dat je niet te veel tegelijk aan moet brengen. De verf impregneert het hout en sluit het niet af, het creëert juist een ademend oppervlak. De verf moet in dunne laagjes kunnen drogen. De eerste laag leek haast te verdampen; ik dacht: waar ben ik aan begonnen? Maar, de aanhouder wint. De laag daarop werd wel zichtbaar en de laag daarop maakte het af. En sinds ik de kozijnen zwart met wit heb geverfd, is de ark echt een Zweeds plaatje.’
DEKKENDE BEITS
Moose Färg-expert Ryanne vertelt enthousiast over het product. ‘Een klassieke lakverf legt een filmlaag op het hout die niet met het hout meebeweegt. Als het hout werkt, gaat de lak na verloop van tijd bladderen. Zweedse houtverf werkt anders: de dampdoorlatende laag zorgt ervoor dat het hout kan blijven ademen en de verf niet gaat bladderen als het hout werkt.’
Moose Färg is een robuuste, matte houtverf die zich het beste laat omschrijven als dekkende beits. ‘Zelfs in een land met een ruw klimaat en extreem veranderlijke weersomstandigheden als Zweden, bewijst de verf zich steeds weer als ideale houtbescherming. De verf wordt in Zweden al meer dan 350 jaar gebruikt.’
ONDERGRONDEN
Moose Färg is geschikt voor verschillende ondergronden. Alle soorten hout, zowel onbehandeld, geïmpregneerd als al gebeitst
hout, zijn in principe geschikt. Een dekkende beits is ideaal voor zachtere houtsoorten zoals grenen, vuren, douglas en lariks, omdat deze erg kunnen krimpen en uitzetten. Moose Färg is ook een uitstekende oplossing voor moeilijk schilderbare houtsoorten zoals red cedar, accoya en thermisch behandeld hout. De beits trekt in het hout en laat de mooie nerf zichtbaar.
‘De dekkende beits is volledig waterverdunbaar, ruikt aangenaam en smeert heel gemakkelijk uit,’ vervolgt Ryanne. ‘Door het matte karakter vallen kwaststrepen bij de tweede laag helemaal weg. En het onderhoud is peanuts: je hoeft niet te schuren, alleen het hout even schoonmaken en overkwasten. Eén verflaag is bij onderhoud voldoende.’
Vanwege de mens-, dier- en milieuvriendelijke samenstelling is de beits ook geschikt voor binnen, bijvoorbeeld op stuc, behang, gipsplaten, MDF en structuurverf. ‘En, last but not least,’ voegt Ryanne toe, ‘ook in gebruik is de beits duurzaam; bij overschilderen hoef je een oude Moose Färg-laag niet te verwijderen, waardoor je geen verfresten in het milieu achterlaat.’ •
moosefarg.nl
Sander en Daniëlle Schoen uit Vogelenzang verfden hun woonboot prachtig röd. Sander: ‘Ik wist niet meer welke basis we nodig hadden, maar dat konden ze ons bij Moose Färg precies vertellen. En ook hoeveel we nodig hadden en wanneer het de laatste keer was dat onze boot een schilderbeurt kreeg. Na vier jaar op het water was de kleur iets verschraald, maar de boot zag er verder nog prima uit, dus echt sterke verf! Wat een schoonheid is het nu weer, al zeggen we het zelf, haha.’
Tijdens een ommetje langs de kade keek ik naar een aantal schepen die duidelijk wat liefde nodig hadden. Het deed me denken aan een uitdrukking die je niet vaak in deze context hoort: knippen en scheren. Dat klinkt als iets dat je bij de kapper doet, maar de uitdrukking heeft meer betekenissen, waaronder het verwijderen van de aangroei op de huid van een schip. Ik spreek uit ervaring als ik zeg: dat gaat niet altijd zonder slag of stoot… En tegelijk vraag ik me af: geldt dat eigenlijk niet ook voor wonen op het water in het algemeen?
Het blijft vreemd dat het waterrijke Nederland volgens onderbouwde schattingen slechts twaalfduizend bewoonde drijvende boten en arken telt. Vroeger gingen mensen uit armoede en woningnood op het water wonen. En dat zien we nu weer een beetje terugkomen vanwege het huizentekort – semi-legaal, in wat kleinere scheepjes in jachthavens, of op plekken waar handhavers lastig weten te komen. Amsterdam lijkt de bakermat te zijn van het waterwonen. Al in de zeventiende eeuw verbood de gemeente Amsterdam het wonen op bootjes. Dat had niet de uitwerking die waarschijnlijk was bedoeld, want inmiddels liggen er zo’n drieduizend woonboten in de stad. Maar daarvoor is eigenlijk altijd veel strijd nodig geweest.
VIERKANTEMETERKOPERS
Overheden – en ook de rechtspraak – vinden het maar lastig, dat wonen op bootjes. Zijn ze roerend of onroerend, hoe houden we de welstandseisen in stand, vallen ze wel of niet onder het Bouwbesluit, hebben ze wel of niet recht op huuren/of huurprijsbescherming, mogen ze op een bepaalde plek wel of niet aanmeren, en voor hoelang dan... Eigenlijk is er in Nederland sprake van een groot bevriezingsbeleid: op wat uitzonderingen na komen er amper ligplaatsen bij. En die zijn dan vaak ontworpen door projectontwikkelaars en worden aangeboden in het duurdere segment, vaak op basis van erfpacht. Ik noem deze ligplaatsen en hun kopers weleens oneerbiedig ‘vierkantemeterkopers’. Maar geef ze, gezien de huizenschaarste en de prijzen die daardoor ontstaan, eens ongelijk. Die schaarste is er door het bevriezingsbeleid dus ook op het water, waardoor het recht op een ligplaats tegenwoordig tonnen waard is – in veel gevallen is de plek duurder dan de woonboot die erop ligt. Langzaam maar zeker wordt wonen op het water dus ook voor starters en handige Henkies onbetaalbaar.
JUISTE BALANS
Verandert daardoor de sfeer op het water? Dat is aan iedereen zelf om over na te denken. Misschien is er niets veranderd. Misschien was, is en blijft het een kwestie van ‘wel tijd, geen geld’ of van ‘wel geld, geen tijd’. Hoe dan ook: wonen op het water lijkt op het eerste gezicht misschien een vrij leven en het is zonder meer hartstikke leuk, maar van een leien dakje gaat het niet altijd. Soms moet je een beetje knippen en scheren om de juiste balans tussen wensen, regelgeving en financiën te vinden en alles soepel te laten verlopen.
Vagebond
Amsterdam en Rotterdam. Dat zijn echte havensteden. Hoort de stad Groningen daar ook bij? Nou en of: Groningen was voor voedsel en grondstoffen eeuwenlang afhankelijk van het water. Dat is inmiddels veranderd. Nu spelen pleziervaart en wonen op het water een grotere rol in de historische stad. En nog een klein beetje ‘handel’, zoals varen door de grachten en, heel leuk, een wellnessboot om op te logeren.
In het Lopendediep, het verlengde van de Noorderhaven, baten Elisa en Erik de voormalige woonark Michiel de Ruyter uit. Ze verbouwden deze naast hun eigen woonboot gelegen ark om tot een tweepersoons wellnessboot: een fijne uitvalsbasis voor een stadswandeling, boottochtjes en het bezoeken van onder meer het Groninger Museum en cultureel centrum Forum Groningen. Langs de gemeentelijke bibliotheek ga je met de roltrap naar het
dak van het Forum en kun je genieten van een schitterend panoramisch uitzicht over de stad en de Martinitoren. Een plek waar je, zeker op een mooie dag, heel wat tijd kunt doorbrengen. En is het weer wat minder, dan daal je een stukje af en kun je vanuit het Forum-café uitkijken over de stad.
De Noorderhaven was ooit dé handelshaven van Groningen. Dat is nog goed te zien aan de vele monumentale huizen en kantoren aan het water, zo’n dertig in totaal. De Noorderhaven is de laatste vrijhaven van Nederland. Dat houdt in dat schepen er vrij kunnen afmeren, zolang er plek is. Voor woonbootbewoners die er langdurig wonen, betekent dit echter ook dat zij na bijvoor-
beeld het onderhoud van hun woonboot op de werf hun plek kwijt zijn. Vanwege aanhoudende verpaupering besloot de gemeente Groningen in 2010 dat de haven in de toekomst alleen nog zou worden opengesteld voor goed onderhouden historische schepen. Dat lijkt tot nu toe maar deels gelukt.
BOTEN SPOTTEN
DOEN!
Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reis-gidsen. Ook hebben ze een wandelsite: wandelingen.info.
kijkje nemen buiten de stad – op het Paterswoldse Meer ten zuiden van Groningen, bijvoorbeeld. Dit meer is al generaties lang een geliefde bestemming voor Groningers, maar ook steeds vaker de plek waar toeristen na hun stadsbezoek neerstrijken om heerlijk te chillen, op een terras of in het zand. Je kunt er van het ene eilandje naar het andere wandelen. En na afloop is het heerlijk relaxen in restaurant Kaap Hoorn.
In Groningen-stad liggen meer dan vijfhonderd schepen, afgemeerd langs de kades en in de oude havens van de stad. Het mooiste zicht op deze schepen krijg je vanaf het water. Je kunt zelf een boot of een kano huren, of kiezen voor een rondvaartboot, waarbij je onderweg uitleg krijgt over de stadshistorie en monumentale gebouwen. Huur je een kano, dan kun je ook een
voor een groenere leefomgeving op het water
Geplaatst in juli 2024 2,5 maand later
• Waterzuivering en verbetering van biodiversiteit
• Flexibele vormen en maten, aangepast aan uw wensen
• Combinaties mogelijk met drijvende terrassen of broedeilanden
Drijvend-Groen BV
Kanaalweg 5a 1566 NA Assendelft 075 - 635 16 95 www.Drijvend-Groen.nl
Nieuwbouw, verbouw, reNovatie & locatiebouw
www.oranjearkenbouw.nl 0524 850570 | 0611138295 info@oranjearkenbouw.nl
Beyerinckweg 5 4251 LP Werkendam
The Netherlands Tel.: +31 (0)183 301940
www.maksor.nl
Door middel van gepatenteerde drijflichamen weet Maksor uw woonark snel, eenvoudig en zonder onnodige kosten uit te trimmen (stabiliseren).
OVERIGE DIENSTEN VAN MAKSOR DIVING:
- Onderhoud, inspectie en reparatie
- Afdichten van sanitaire behuizingen (betonpoeren)
- Afmeren
- Op diepte brengen van de ark d.m.v. baggerwerkzaamheden met behulp van duikers
Liefhebbers van wellness danken hun verblijf in de Michiel de Ruyter ook een beetje aan de drie studenten die eerst op deze woonark woonden. ‘Het waren prima jongens,’ vertelt eigenaar Erik, ‘maar ze vierden wel bijna elke nacht luidruchtig feest.’ Uiteindelijk zag hij geen andere mogelijkheid dan de toenmalige eigenaar van de boot uitkopen en zelf de boot opknappen. Het werd heerlijk rustig, zeker toen de boot een wellnessoord werd. Gasten kunnen er niet alleen heerlijk rustig slapen, maar ook fijn relaxen in het tweepersoonsbad en -bed, kuren in de infraroodsauna en genieten van de zelfgemaakte of bezorgde maaltijd. Ook raak je niet snel uitgekeken op de details van de verbouwde boot, zoals het glasmozaïek in plaats van tegels en een vloer met naden die doet denken aan een scheepsvloer. Een mengeling dus van moderne luxe en authentieke nostalgie!
PRAKTISCH
Groningen is uitstekend bereikbaar per trein, waarna je vanaf het station zo de oude stad in wandelt. Kom je met de auto, dan is Q-Park Ossenmarkt een goede plek om een of enkele dagen te parkeren. Vanaf hier wandel je ook in enkele minuten naar Wellnessboat de Michiel de Ruyter (overnachteninstijl.nl). Wil je een nacht in Groningen logeren zonder wellness, dan kun je ook een kamer boeken in het hotel dat Erik en Elisa uitbaten, The Happy Traveler: een originele en laagdrempelige plek vol koffers, reisposters en andere reisattributen, plus een dakterras voor warme avonden (thehappytraveler.nl). •
De Landelijke Waterwoon Organisatie (LWO) zet zich in voor de belangen van waterbewoners en deelt waardevolle inzichten, zodat je goed geïnformeerd bent en optimaal kunt genieten van het waterwonen. Op deze pagina plaatst de LWO actuele nieuwsberichten, relevante ontwikkelingen en handige tips.
HUURRECHT-WETGEVING OOK VOOR LIGPLAATSEN
De wet van 30 maart 2022 tot wijziging van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek – zie Staatsblad 2022 nr. 152, Tweede Kamerstuk 35.408 – is sinds 1 juli 2022 van kracht. Door deze wet zijn veel bepalingen rond huurbescherming voor huurders op de wal ook van kracht geworden voor huurders van ligplaatsen. Veel verhuurders passen deze wet niet of verkeerd toe. Het LWO-bestuur wil helpen bij de juiste interpretatie. Is u bekend waar hierover problemen spelen en of er al rechtszaken zijn gevoerd of op handen zijn? Laat het ons weten via bestuur@lwoorg.nl.
CHECK UW HUUROVEREENKOMT
Bent u zich bewust van de opzegtermijnen die uzelf maar ook uw verhuurder moet hanteren bij een verhuizing of beëindiging van uw huurcontract? De gewijzigde wetgeving voor huurovereenkomsten van ligplaatsen is sinds 1 juli 2024 volledig van kracht. Ook verhuurders moeten hier bij een opzegging van de overeenkomst rekening mee houden.
PLANVORMING OVERHEID
Als gevolg van gemeentelijke planvorming ontstaan vaak problemen voor waterbewoners. Houd de planvorming daarom goed in de gaten door u aan te melden op mijnoverheid.nl en specifiek aan te geven dat u informatie wilt ontvangen over alle planvorming binnen een straal van bijvoorbeeld 10 kilometer rond uw postcodegebied. Goed te weten: binnen de vaak gestelde termijn van zes weken kunt u een reactie of bezwaar indienen.
UITBREIDING LWO-BESTUUR
Het LWO-bestuur bestaat momenteel uit slechts drie personen, wat gezien
het takenpakket te weinig is. Daarom komen wij graag in contact met waterbewoners die zich willen inzetten om de belangen van de waterwooncommunity te verdedigen en versterken. Nu moeten we taken tijdelijk laten liggen, zoals het bevorderen van contact met lokale bewonersorganisaties. Ook de communicatie naar de LWO-leden verdient een verbeterslag.
Hebt u belangstelling en wilt een proefperiode meedraaien voordat u beslist? Dat kan! Neem voor meer informatie contact op met LWOvoorzitter Laurens Klappe, via bestuur@lwoorg.nl.
Het LWO-bestuur gaat in de loop van dit voorjaar het kantoorschip La Boulotte verkopen. We streven ernaar de ligplaats van het schip in de Vaartsche Rijn (tegenover Vaartscherijnstraat 66 in Utrecht) te behouden. Het schip gaat voor het reguliere onderhoud eerst nog naar de Museumwerf in Vreeswijk. Belangstellenden kunnen het schip ook daar nog inspecteren. Neem voor meer informatie contact op met LWO-secretaris Oluf van Oosterom, bereikbaar via bestuur@lwoorg.nl of 06-51 60 46 67.
WAARDEVASTSTELLING
BELASTINGAANGIFTE
De belastingaangifte komt er weer aan. De Belastingdienst vult vaak de meeste gegevens in, zoals de belaste huurwaarde voor eigenwoningbezitters. Bij waterwoningbezitters ontbreekt deze waarde, omdat het een roerende zaak betreft. Het is daarom belangrijk dat u de vooraf ingevulde aangifte zelf controleert en corrigeert als gegevens niet correct of niet volledig zijn. U blijft hier zelf verantwoordelijk voor.
Artikel 3.111 van de Wet op de inkomstenbelasting 1964/2001 verplicht waterbewoners om hun eigendom als onroerende zaak aan te geven. Ontbreekt de waardevaststelling: u vindt die op bijvoorbeeld de aanslag voor roerendezaakbelasting, de aanslag voor roerenderuimtebelasting of op de aanslag voor precarioheffing, zuiveringslasten, etc. Geef altijd een waarde op om aan uw fiscale verplichting te voldoen. Bij onenigheid over de waarde kunt u binnen zes weken bezwaar maken bij de gemeente. De Belastingdienst volgt de gemeente hierin. Houd de waardeontwikkeling in de gaten en ga niet akkoord met onredelijke stijgingen.
• Als u in 2024 een waterwoning hebt gekocht of verkocht, is de datum van bewoning of vertrek bepalend voor de huurwaarde, niet de aankoop- of verkoopdatum. Zo bespaart u belasting.
• Hypotheekrente of rente op een lening voor een waterwoning is aftrekbaar, maar huur, pacht, precariobelasting en dergelijke niet, tenzij het om erfpacht gaat.
Voor fiscale vragen kunt u contact opnemen met LWO-penningmeester Will van Summeren, via bestuur@lwoorg.nl. •
AAN BOORD
Wat is jouw favoriete plek aan boord?
Mail naar redactie@vlotwaterwonen.nl.
Sinds het najaar van 2011 wonen Maaike van Wijk, Robbert Butzelaar en hun dochter Anne op hun woonboot in Ouderkerk aan de Amstel. Een unieke plek onder de rook van Amsterdam, maar ook midden in de natuur van de prachtige Rondehoep.
‘In 2009 kochten we de ligplaats, verkochten we ons huis op de wal en maakten we plannen voor onze nieuwe stek op het water. Tijdens de bouw van de nieuwe woonboot woonden we samen met Anne, onze labrador Happy en twee konijnen op de oude boot van 50 vierkante meter die nog op de ligplaats lag. Het was een gezellige boel.’
THUIS
‘Inmiddels zijn we veertien jaar verder. We zijn gek op reizen en hebben al veel van de wereld gezien, maar hier op het water komen we elke keer weer ‘thuis’. Iedere dag is anders. De ene keer zien we de zon opkomen in de verte, een andere keer zorgen mist en dauw voor een fenomenaal beeld. Sinds we hier wonen, zijn er drie winters geweest waarin we konden schaatsen – dat geeft zo’n bijzondere sfeer!’
PLASTIC RESTMATERIAAL
‘Sinds 2022 is de woonboot ook mijn atelier, ik maak kunstwerken van plastic restmateriaal. In de zomer doe ik dat veel buiten, ’s winters is de woonverdieping mijn creatieve plek. In elk kunstwerk verwerk ik zo’n drie- tot zesduizend stukjes plastic, van voorwerpen die ik krijg van familie, vrienden, buren en kennissen. Ik verzamel ook afval op straat en speur kringloopwinkels af. Doppen, oude pennen en kralen, speelgoed, kabels, stekkers: alles krijgt een nieuw leven in mijn kunstwerken –
het is een klein bijdrage aan onze planeet en het creëren van een mooiere wereld. Mijn werk hangt inmiddels niet alleen in Nederland, maar ook in België, Engeland, de Verenigde Staten en Dubai.’
KUNST IN OPDRACHT
‘Ik werk ook graag in opdracht en kan in een kunstwerk persoonlijke items verwerken. Vorig jaar maakte ik onder meer een portret van Marilyn Monroe. Maar ik kan bijvoorbeeld ook een woonboot maken van duizenden stukjes (persoonlijk) plastic restmateriaal. Je hebt dan echt een uniek kunstwerk aan de muur.’
FEESTJE
‘De woonverdieping is mijn favoriete plek aan boord. Het licht is er prachtig en het uitzicht verveelt nooit. Zwanen en eenden zwemmen trots met hun jonkies voorbij, en in de zomer is het gezellig met langsvarende boten. Elke dag is een feestje hier!’ •
maaikevanwijk.com
“Dankzij VLOT-verzekerd betalen we nu € 900 minder per jaar. Met een betere dekking én waardegarantie!”
Waterbewoners Weesp
In no time aangevraagd en het verplicht je tot niets.
Het staat bovenaan je huidige polis: herbouwwaardeverzekering. Dus zit je goed. Dénk je. Maar is dat wel écht zo? In de kleine letters schuilen vaak flinke adders onder het gras, waardoor van herbouwwaarde feitelijk helemaal geen sprake is … Vaak kom je daar pas achter als de schade al is geschied …
Dit is maar één van de vele voorbeelden. Voorkom onaangename financiële verrassingen en doe de gratis polis-check. Als enige in woonboten gespecialiseerde intermediair vertellen wij je precies welke risico’s je loopt met je huidige polis en bieden we je – als dat nodig is – een betere polis aan. Veilig en zorgeloos drijven. Daar gaan we bij VLOT-verzekerd voor.
Vraag de polis-check vandaag nog aan op vlot-verzekerd.nl.