Uzbrojenie morskie
Rosyjskie modułowe rakiety okrętowe System 3R14 Kalibr
Pocisk 3M14E, czyli wersja „krótka” rakiety „woda-ziemia”, przeznaczona dla odbiorców eksportowych.
Tomasz Szulc
Zeszłoroczne, przeprowadzone jesienią, ataki rakietowe na cele tzw. Państwa Islamskiego w Syrii, wykonane przez okręty rosyjskiej Flotylli Kaspijskiej, zwróciły uwagę opinii publicznej na możliwości systemu Kalibr-NK i jego nosicieli – względnie nieduże okręty rakietowe typu Bujan-M. Szczególnie interesujące są pociski 3M14 i ich odmiany przeznaczone do ataków na cele lądowe.
Ilustracje w artykule: Wiktor Druszlakow, Tomasz Szulc, OKB Nowator, Ałmaz-Antiej, Agat, MO Rosji, Internet. 9 2 Wojsko i Technika • Lu t y 2 0 1 6
cz. II
N
PO Nowator wraz z kooperantami postanowiło zwiększyć rynkową atrakcyjność swoich produktów, oferując je w postaci systemu, obejmującego urządzenia kierowania ogniem, kilka typów wyrzutni i pocisków. Od kontrahenta zależy, jak będzie on skonfigurowany: czy będzie przeznaczony tylko do uzbrojenia okrętów podwodnych, tylko nawodnych, baterii obrony wybrzeża, czy wszystkich rodzajów nosicieli. W skład systemu weszły początkowo pociski: 3M54, 3M54-1, 91R-1, 91R-2, później dodano do nich 3M14, o których niżej. W wersji eksportowej nadano mu nazwę Club, a w odmianie przeznaczonej dla WMF Rosji – 3R-14 Kalibr. Z czasem ofertę rozbudowano, tworząc jej odmiany specjalistyczne. Kalibr-NK (Club-N lub Club-U) jest przeznaczony dla okrętów nawodnych i występuje w kilku wersjach. W pierwszym przypadku wyrzutnie mogą zastąpić starsze konstrukcje, np. przeznaczone do rakiet P-15/21, P-120 i 85RU, w drugim można je ustawić poprzecznie na śródokręciu jednostki, pod osłoną nadburcia i unosić tylko do strzelania. W naj-
popularniejszym obecnie wariancie trzecim, wyrzutnie są umieszczone pionowo w kadłubie lub nadbudówce okrętu. Kalibr-PŁ (Club-S) jest przystosowany do montowania na okrętach podwodnych. Rakiety mogą być odpalane albo z wyrzutni torpedowych, albo z TPS (pojemników transportowo-startowych), umieszczonych pojedynczo lub po cztery na zewnątrz kadłuba sztywnego okrętu. W ostatnim z wymienionych przypadków chodzi zapewne o możliwość umieszczenia ich w wyrzutniach przeciwokrętowych pocisków skrzydlatych, zamontowanych ukośnie po obu burtach starszych okrętów z napędem atomowym. Istnieje też możliwość odpalania ich z TPS ustawionych pionowo w kadłubie sztywnym – na podobieństwo wyrzutni pocisków balistycznych (pierwszym okrętem z takimi wyrzutniami jest indyjski, atomowy Arihant). System Kalibr-B (Club-M) to z kolei wersja obrony wybrzeża, gdzie wyrzutnie trzech lub sześciu rakiet są zamontowane na terenowych, czteroosiowych nośnikach MZKT-7930 Astrolog. W skład baterii wchodzą dwie wyrzutnie i zainstalowany na identycznym nośniku radar Minierał-M lub Monolit-B, zdolne do śledzenia celów na odległościach www.zbiam.pl