ZAZACA KÜRTÇE'NİN LEHÇESİ DEĞİLDİR

Page 22

Yok olmaya yüz tutan dillerin az kişi tarafından konuşulması gerekmiyor. Kongo Demokratik Cumhuriyetinde bile 250 farklı dil konuşulmaktadır.

Bir dilin yok olmaya yüz tutup tutmadığı o dili konuşanların sayısı değil, yaşı belirliyor. Dil çocuklar tarafından konuşuluyorsa geleceği güvencede demektir.

Bugün ABD'nin güneyinde dört eyalete yayılmış olan Navajo halkının dili giderek yok oluyor. Bu dili konuşanların büyük bölümünün yaşlılar ve orta yaşlılar olduğu belirtiliyor.

ABD, okullarda Navajo dilinin kaybolmaya yüz tutmasın diye öğrencilere Navajo dili öğretilmektedr.

Dersimce (Zazaca) dili de her geçen gün yok olmayla karşı karşıya kalmıştır.

Sorarım size, insanlar ana babalarının konuştukları dili konuşmayı neden red ediyorlar?

Bu sorunun tek bir cevabı var bana göre; küçük bir toplum, kendisini çok büyük ve varlıklı bir başka toplumun yanında yaşayanlar kendi kültürlerine, olan inançlarına yitirince kendi ana babalarının konuştukları dili red ederler.

Bu red ediliş çoğu zaman izlenen hükümet politikalarından da kaynaklanır. Bu politikalar azınlıkta kalan dilleri halk arasında konuşulmasına ya da okullarda öğretilmesini yasaklıyorlar.

Örneğin ABD daha önce izlenen politikalar nedeniyle Navajo ve benzeri diller zorunlu olarak yok olmaya yüz tutulan diller listesine girdi.

�ncak bu yanlışlıktan dönülerek Navajo dili okullarda

öğrencilere öğretilmeye başlandı. (Örneğin, Habeşistan Yahudilerinin konuştuğu Falaşa dili gibi. Yahudiler, İsrail'e göç edince (1984-1991) 70 bin Falaşa arasında artık bu dil yerini İbranice'ye bırakıyor.

Chicago †niversitesi dilbilim bölüm başkanı Salikoko Mufwene ise, dili yok eden en öldürücü silahın hükümet politikası değil, ekonomik küreselleşme olduğuna inanıyor. 'Amerika'nın yerlileri kendi dillerine duydukları saygıyı yitirmediler, ancak sosyo-ekonomik baskılara uymak zorunda kaldılar. Ekonominin büyük bir bölümü İngilizce yürütülürken, onların bu dili konuşmayı reddetmelerini beklemek abes olurdu' diyor, Mufwene.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.