Yüksekte çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği 1

YÜKSEKDE ÇALIŞMADA İSG Konu No: 36

İş Kazaları Ülkemizde her yıl meydana gelen yaklaşık 80.000 iş kazası ve 400 meslek hastalığı sonucu

1000’den fazla ölüm

Yaklaşık 2.000.000 işgünü kaybı

(2007/1043)

SSK İstatistikleri

Ülkemizde İş kazaları (2006)

Sigortalı Sayısı

İş Kazası Sayısı

Kaza Sonucu Ölüm

Çalışan sayısına göre kaza (1000 kişi)

GENEL

7.818.642

79.027

1.592

10

0.20

İNŞAAT

1.185.723

7.143

397

6

0.33

Oran

% 15

%9

% 25

Çalışan sayısına göre ölüm (1000 kişi)

SSK İstatistikleri

Kaza Öncesi     

Biz her zaman böyle yaparız !

Bana bir şey olmaz !

Yıllardır bu işi yapıyorum !

Bugüne kadar bir şey olmadı !

Kendime korkak dedirtmem !

Yapı İşleri • İş kazalarının yaklaşık % 10’u, • Ölümle sonuçlanan kazaların yaklaşık % 30’ u, • Sürekli iş göremezliklerin yaklaşık % 25’i, yapı işkolunda meydana gelmektedir.

• Yapı işkolunda meydana gelen kazaların yaklaşık % 4’ ü ölümle sonuçlanmaktadır.

Yapı işleri, çalışma şartları bakımından en riskli sektörlerdendir.

Yapı işlerinde kaza nedenleri (TÜRKİYE)

% 24 %8

% 40

% 14 % 14

Düşme Makine Düşen cisimler Elektrik Diğer

Yapı işlerinde kaza nedenleri (AVRUPA)

% 30 %4 % 12

% 43 % 11

Düşme Makine Düşen cisimler Elektrik Diğer

Kimler Risk Altında ?

•

Kenarı Açık veya Korumasız Alanlarda Çalışanlar

•

Koruma Altına Alınmamış Zemin ya da Duvar Açıklıklarında

•

Etrafı Bariyerlerle Çevirilmemiş Kazı Alanlarında

•

Sabit Olmayan Yapılarda

•

Yakınında Su, Asit ya da Zehirli Maddeler Bulunan ve Düşme Tehlikesi Olanlar

Kimler Risk Altında ?

•

Çatlak veya Kırılma Tehlikesi Olan Yerlerde Çalışanlar

•

Altında Keskin Cisimler, Demir, Kırılmış Cam Olan Yerlerde Çalışanlar

•

Üzerine El Aletleri veya Diğer Cisimlerin Düşme Tehlikesi Olan Yerlerde Çalışanlar

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

İlk Olarak Ne Yapmalıyız?

•

Yüksekten Düşme Tehlikesi Olan Bütün İşleri Önceden Değerlendirmeliyiz,

•

Birisinin Üzerine Düşme Tehlikesi Olan Alet ya da Cisimleri Belirlemeliyiz,

•

Herhangi Birinin İçine ya da Üzerine Düşme Tehlikesi Olan Durumları Belirlemeliyiz,

•

Çalışanların Maruz Kalabileceği Başka Riskli Ortamları Değerlendirmeliyiz,

•

Dışarıdan İnsanların Maruz Kalabileceği Başka Riskli Ortamları Değerlendirmeliyiz.

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ Riskli Ortam Yaratabilecek Ekipmanlar Neler Olabilir?

•

Merdivenler,

•

Çatı İşlerinde Kullanılabilecek Tahta v.b. Cisimler,

•

Elektrikli Aletler, Kablolar ve Diğer Makineler.

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ Riskli Ortam Yaratabilecek Ekipmanlar Neler Olabilir?

•

İskeleler ve Erişim İçin Kullanılan Parmaklıklı Geçitler

•

Diğer Geçici Olarak Kurulmuş Çalışma Platformları.

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Riski Nasıl Kontrol Edebiliriz?

Tehlikeyi Belirle Riski Değerlendir Önlem Al Sonuçları Değerlendir

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Tehlikeyi Belirle Eğer bir kişi çatıda çalışıyorsa, çatı zemini, kayma tehlikesi olup olmadığı ve alanın taşıma kapasitesini değerlendir! Çalışan İnsanlar tecrübe sahibi mi yada tehlikeler konusunda eğitimden geçmiş mi?

Hava şartları çalışmaya uygun mu? Işıklandırma Yeterli mi?

Emniyet kemerini takmak için uygun yerler var mı? Çalışma alanı yeteri derecede geniş mi?

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Tehlikeyi Belirle Çalışmayı engelleyecek teçhizat, inşaat malzemesi, diğer cisimler var mı? Çalışma ortamı engebeli mi?

Ortamda Su birikintisi, kayganlık, yağ birikintisi var mı?

Rüzgarın Etkisiyle tehlike yaratabilecek cisimler var mı?

Yukarıda ki çalışma alanına taşınması gereken ağır cisimler var mı?

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Tehlikeyi Belirle Sahada çalısan insanların sayısı ve hareket alanları nasıl?

Yıkılma veya çökme tehlikesi var mı?

Bir kişinin tehlikeli bir şeyin içine ya da üzerine düşme ihtimali var mı?

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Riski Değerlendir Düşme riskini değerlendir.

Kaç kişi tehlike altında?

Ne gibi sonuçlar doğabilir?

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Önlam Al Tehlike belirlendikten sonra riskin nasıl azaltılabileceğine karar ver.

YÜKSEKTEN DÜŞME RİSKİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?

Sonuçları Değerlendir Bulduğunuz çözümün işe yarayıp yaramadığını düşünün.

Bulduğunuz çözümler başka bir tehlike ortaya çıkarıyor mu?

Bulunan çözümü diğer insanlarla birlikte değerlendirin.

 Yüksekte çalışırken emniyetli çalışma şartlarını sağlamanın ilk yolu; çalışma yerine uygun iş platformları ve yeterli miktarda giriş çıkışlar düzenlemektir.  Eğer rüzgar çalışma şartlarını emniyetsiz kılıyorsa bütün yüksekte çalışmalar durdurulmalıdır. Sadece dikkate değer şekilde emniyet sağlanıyorsa o zaman çalışmaya izin verilebilir.

 Herhangi bir iş başlangıcında eğer normal olarak temin edilmesi gereken giriş çıkışlar yoksa, yüksekte çalışma kuralları hakkında her bir çalışana ToolBox yapılması gerekmektedir.  Prosedürde belirtildiği üzere; eğer düşme tehlikesi varsa ya da 1.5m’nin üzerinde bir çalışma varsa düşmeyi önleyici ekipman kullanılması gerekmektedir.

 Potansiyel bir düşme tehlikesi ya da kayma tehlikesi varsa düşmeden koruyan emniyet kemerlerinin kullanılması gerekmektedir.  Ölümlerin çoğu düşmelerden kaynaklanmaktadır.  Çalışanlar; ‐ Uygun Koruyucuyu Seçmeyi, ‐ Kullanmayı ve, ‐ Korumayı bilmelidirler.

 Düşmeden Koruma Sistemleri 1.5m’den sonra kullanılmaktadır.

3

2

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Bel Kemeri Sırt,Omuz ve Kol Şeritleri Şok Absorbesi Cankurtaran Halat Bağlantı Yeri Gergiler

1

5

6 4

 Emniyet kemerlerinin güvenli bir şekilde bağlanması için tasarlanmış bir sistemdir.  Bağlantı halatlarının kurulması ve bakımları sadece yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.  Bağlantı halatının;  emniyet kemeri ile bağlantı noktası yeteri kadar güçlü olmalı  bağlantı yeri emniyetli bir şekilde sabitlenmeli ve  düşen birisini koruması için uygun boyut ve gerilime sahip olması

 Ani hareketlerde kilitlenen tutucu sistemler düşmelerde daha iyi bir koruma sağlasın diye direkt olarak emniyet kemerlerine ve bağlantı noktalarına eklenebilirler.  Bu aparatlar tel‐halat sapanlara ya da ağ sapanlara prangalar ile emniyetli bir şekilde bağlanacaktır.  Kullanmadan önce de emniyetli ve verimli çalışıp çalışmadığı kontrol edilecektir.

 Emniyet ağlarının kurulması tam anlamıyla işinin ehli ve eğitimli kişilerin sorumluluğunda olup dikkatlice planlanmalı,  ağlar; mümkün olduğunca çalışma yüzeyine yakın ayarlanmalı fakat herhangi bir şekilde de çalışmadan 6m aşağıda olmamalı.  Başlangıçtaki esnemesi ağın toplam uzamasının yaklaşık 1/4‐1/5’i kadar olmalı ve düşme olaylarında dikine yer değiştirerek kullanılacaksa da ağın en düşük noktasından itibaren 2m’lik daha bir açıklık olması gerekir.

İskeleler doğrudan; tecrübeli kişilerin gözleminde kalifiye işçiler tarafından kurulmalı, değiştirilmeli ya da sökülmelidir.

1.5m’den yüksekte çalışmalarda sabit bariyer şeklinde kenar korumalarına gerek duyulmaktadır.

Yükseklikleri 910 mm ile 1.15 m arasında olan korkuluklar üst düzey, 455 mm ile 605 mm arasındakiler orta düzeyde olup ve yüksekliği en az 150 mm olanlar da ayak seviyesindeki yüzey korkuluklarıdır.

Bütün iskele geçişleri ve erişim noktaları temiz ve açık olmalıdır.

Unutulmuş herhangi bir nesne, alet, ekipman, iskele tahtaları vs. yürüyüş ya da çalışma yüzeyinden uzaklaştırılmalı ya da toplanıp uygun çöp konteynerlerine atılmalıdır.

Merdivenler öncelikli olarak geçiş ya da bir yere çıkış maksatlı kullanılmalıdır, çalışma platformu olarak asla değil!

 Merdivenler sağlam bir zemine yerleştirilmelidir. Daha yükseklere ulaşmak için geçici destekler kullanıp ekstra yükseltiler ya da basamaklar oluşturmayın.  Merdivenler yaralanmalara ya da yerinden çıkıp devrilmelere neden olmamalıdır. Gerek görüldüğü yerlerde merdiven ayaklarının çevresi bariyerlenmelidir.

Merdivenler; eğer metal destekler ya da sabitleyiciler kullanılmamış ise mümkün olan yerlerde üstten ve alttan bağlanarak emniyetli hale getirilmelidir. Merdiven emniyetini sağlayamadığımız taktirde bir kişi merdivenin dibinde bir ayağını merdivenin son basamağı üzerine koyarak ve elleriyle de merdiveni tutarak durmalıdır. (merdiven boyunun 5m’den az olduğu durumlarda geçerlidir)

 Merdivenler kırılgan yüzeyler üzerine ya da herhangi bir ekipman üzerine yerleştirilmemelidir.  Merdivenlerden inerken ya da çıkarken her iki el de serbest olmalıdır. Aletler ve ekipmanlar ya bir sırt çantası ile ya kemer ile ya da çıktıktan sonra uzatılarak çıkartılmalıdır.

Çıktığımız seviyede tutunabileceğimiz uygun bir tutacak yoksa; merdiven en az 1 metre daha azaltılmalıdır.

Genel olarak merdivenler 1-4 oranıyla ya da yatayla 75 derece açı yapacak şekilde yerleştirilirler.

 Hafif iskele malzemesinden yapılmış olan geçici iş platformları ve yürüyüş yollarının ani yıkılmalarını önlemek için yeteri kadar ve emniyetli bir şekilde desteklenmek ve bağlanmak gerekir.  Geçici platformların bir takım hatalardan dolayı yıkılmalarını ya da kaymalarını önlemek için emniyetlerinin sağlandığından emin olmak gerekir.  Geçici platformların üzerinde kenar korkulukları mutlaka yapılmalıdır.  Geçici platformların üzerine geçiş Kemerlerini giymesi gerekmektedir.

onaylandığında çalışanların Emniyet

 Çalışanlar Emniyet Kemerlerini;  Tam anlamıyla koruma sağlanamamış platformlarda veya Korkuluk seviyesinin altında çalışma gerektiğinde,  takmak zorundadırlar.

 Mobil platformlar üzerinde çalışanlar mutlaka onaylanmış ve emniyetli bir şekilde platform üzerindeki bağlantı noktasına tutturulmuş emniyet kemeri takmak zorundadırlar.  Mobil platformun beraberinde bitişik yapıları, gerilim hatlarını ya da diğer bazı araçları devirmesini önlemek amacı ile etrafında yeterli açıklık olmalıdır.  Mobil iş platformları düzenli olarak kontrol edilmeli ve bakım ve onarımları yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.

   



Taşıyabileceği maksimum kişi sayısı ve salınım miktarı ayrıntılı bir şekilde belirtilmiş olmalıdır.

Korkuluklarının yüksekliği en az 1.05 ila 1.15m arasında olmalıdır.

Ayak korkuluğu (minimum 150mm) ve ara korkuluklar da mutlaka olmalıdır.

Taşıyıcı taşıyan vinçler mutlaka emniyet şarteline ve güç azaltma ünitelerine bağlı olmalıdır. İnsanlar hiçbir şekilde serbest düşüş şeklinde alçaltılmamalıdır.

Sepetlerde çalışanlar onaylanmış emniyet kemerlerini takmak zorunda olup bunu da vincin kancasına takılı olan tutucu zincir sapana takması gerekmektedir.

 Kaldırma operasyonları sırasında vücudunuzun tamamını sepetin içinde tutunun.  Yönlendirme halatı kullanıldığından emin olun.  Sepette kimse olmadan herhangi bir malzeme taşıması yapmayın.  Tam anlamıyla korkuluklar ve süspansiyon sistemi ile donatılmış olan sepetler, vincin kaldırma hattı ile askıya alınıp istenilen yüksekliğe kaldırılarak bir yerden bir yere rahatlıkla aktarma yapabilmektedirler.

Manliftler çok yönlü hareket etme kabiliyetine sahip olduğu için beklenmedik kazaların olma olasılığını da arttırırlar. Dolayısıyla aşağıdakileri hatırlatmakta fayda vardır; 

 

Manliftin üzerinde çalışırken sepete bağlanmış şekilde paraşüt tipi emniyet kemeri takılması zorunludur. Ani sallanmalar çoğu zaman tepki veremeden insanların içinden fırlamalarına neden olmuştur.

Her zaman yıkılmalarından ya da üstünden düşmelerden korunabilmek için emniyetli bir mesafede bulunulmalıdır.

Manliftleri üreticinin belirlediği emniyetli taşıma sınırlarının üzerinde asla kullanmayın. Kullanırken ekipmanın her bir parçası ne kadar uzanabileceği konusunda kendini belli edecektir.

TEŞEKKÜRLER