Ulusal ve uluslararası kuruluşlar

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI SERTİFİKA PROĞRAMI Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar Sözleşme ve Standartlar

1

Dersin Amacı İSG alanında faaliyet gösteren ulusal ve uluslararası kuruluşlar ile bu alanı düzenleyen sözleşmelerin öğrenilmesi.

2

Öğrenim hedefleri • Ülkemizde İSG alanında sorumluluğu bulunan kurum ve kuruluşlar hakkında bilgi edinmek, • ILO, WHO, OSHA, AB ve İSG alanında faaliyet gösteren diğer uluslararası kurum ve kuruluşları tanımak, • Uluslararası İSG sözleşmeleri ve ulusal mevzuattaki yeri hakkında bilgi sahibi olmak.

3

Alt başlıklar • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı • Sağlık Bakanlığı • Diğer Bakanlıklar • Belediyeler- İl Özel İdareleri • İşçi ve işveren kuruluşları • Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları • Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) • ILO sözleşmeleri • Dünya Sağlık Örgütü (WHO) • AB •AB direktifleri • Avrupa İSG Ajansı (OSHA)

4

Ulusal Kuruluşlar

•

Yasal düzenleme ve denetleme yapanlar,

•

Sağlık ve sosyal güvenlik hizmetlerini yürütenler,

•

Bilimsel araştırma ve eğitim çalışmaları yapanlar,

•

Veri toplama ve değerlendirme faaliyetinde bulunanlar,

•

İSG uygulamalarını yaygınlaştıran ve destekleyenler

5

Yasal Düzenleme ve Denetleme Yapan Kurum ve Kuruluşlar a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı b) Sağlık Bakanlığı c) Milli Savunma Bakanlığı d) Çevre ve Orman Bakanlığı e) İçişleri Bakanlığı f) Bayındırlık ve İskân Bakanlığı g) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı h) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı i) Türkiye Atom Enerjisi Kurumu j) Devlet Planlama Teşkilatı k) Türk Standartları Enstitüsü 6

Sağlık ve Sosyal Güvenlik Hizmetlerini Yürüten

Kurum ve Kuruluşlar a) Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastaneler / Meslek Hastalıkları Hastaneleri b) Diğer Sağlık Birimleri (Üniversiteler, Milli Savunma Bakanlığı, diğer kamu kuruluşları, özel hastaneler ve laboratuarlar.) c) Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Diğer Sigorta Kurum ve Kuruluşları 7

Bilimsel Araştırma ve Eğitim Yapan Kurum ve Kuruluşlar a) Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) b) Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) c) Üniversitelerin İSG ile ilgili bölümleri d) İş Sağlığı Güvenliği Merkezi (İSGÜM) e) Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) f) Milli Prodüktivite Merkezi (MPM) g) Türk Tabipleri Birliği (TTB) h) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)

8

Veri Toplama ve Değerlendirme Yapan Kurum ve Kuruluşlar a) Türkiye İstatistik Kurumu b) ÇSGB, c) SGK d) Sağlık Bakanlığı

9

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar

a) İşveren Kuruluşları •

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve bağlı sendikaları

•

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)

•

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK)

•

Madeni Eşya Sanayicileri Sendikası (MESS) 10

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar b) İşçi Sendikaları Konfederasyonları •

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) ve bağlı sendikaları

Bakınız www.turkis.org.tr/ egitim/ iş sağlığı güvenliği •

Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ) ve bağlı sendikaları http://www.oziplikis.org.tr İş sağlığı güvenliği projesi

•

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve bağlı sendikaları Bakınız

www.disk.org.tr basın açıklamaları/Türkiyede İş Sağlığı 11 ve güvenliği

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar

c) Memur Sendikaları Konfederasyonları •

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) ve bağlı sendikalar

•

Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (T. KAMU-SEN) ve bağlı sendikalar

•

Memur Sendikaları Konfederasyonu (MEMUR-SEN) ve bağlı sendikalar

12

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar

d) Meslek Örgütleri Türk Tabipleri Birliği (TTB) http://www.ttb.org.tr •

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) http://www.tmmob.org.tr Bakınız www.mmo.org.tr etkinlikler/kongreler/iş sağlığı güvenliği kongresi

•

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) http://www.tzob.org.tr 13

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar e) Vakıflar ve Dernekler •

MESS Eğitim Vakfı http://www.messegitim.com.tr

•

Fişek Enstitüsü

http://www.fisek.org.tr

•

İş Müfettişleri Derneği

http://www.ismufder.org/

• İş Güvenliği Uzmanları Derneği http://www.isguder.com •

Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği (TKSD)

•

Meslek Hastalıkları İş Kazaları Araştırma ve Önleme Vakfı (MESKA)

•

Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayi Destekleme Vakfı (MEKSA) ……..

14

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar e) Vakıflar ve Dernekler ……

•

İş Güvenliği İş Adamları Derneği (İSGİAD)

•

Personel Yönetim Derneği (PERYÖN)

•

Türk Hemşireler Derneği

•

İnşaat ve Tesisat İşçileri Eğitim Vakfı (İNİŞEV)

•

Türk Tekstil Vakfı

•

İş Sağlığı Hemşireliği Derneği (İŞHEMDER) 15

İSG Uygulamalarının Gelişimine Destek Olan Kuruluşlar

f) Danışmanlık ve Eğitim Firmaları İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili, kar amaçlı olarak danışmanlık ve eğitim hizmeti veren kuruluşlar. Örneğin; Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan danışmanlık firmları.

16

Ulusal Kuruluşlar a) Resmi kuruluşlar b) İşçi ve İşveren Kuruluşları c) Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları d) Ulusal İSG Konseyi

17

Ulusal Kuruluşlar a) Resmi kuruluşlar 1- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2- Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 3- İl Özel İdareleri ve Belediyeler 4- Sağlık Bakanlığı 5- Milli Savunma Bakanlığı 6- Çevre ve Orman Bakanlığı 7- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 8- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 9- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 10- İçişleri Bakanlığı 11- Milli Eğitim Bakanlığı 12- Türk Standartlar Enstitüsü (TSE)

18

Ulusal Kuruluşlar I- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 1- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü 2- İş Teftiş Kurulu Başkanlığı 3- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi (ÇASGEM) 4- Sosyal Güvenlik Kurumu 5- Türkiye İş Kurumu 6- Mesleki Yeterlilik Kurumu

19

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 1- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Bakanlığın Ana Hizmet Birimleri Arasında yer almaktadır

Organizasyon yapısı 6 adet Daire Başkanlığı vardır Bunlar: 1. İş Sağlığı Daire Başkanlığı 2. İş Güvenliği Daire Başkanlığı 3. Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD), Piyasa Gözetimi ve Denetimi Dairesi Başkanlığı 4. Organizasyon, Basın -Yayın Dairesi Başkanlığı 5. Personel Dairesi Başkanlığı 6. İdari Mali İşler Dairesi Başkanlığı

20

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü

Görevleri: •

Bakınız

www.calisma.gov.tr

/mevzuat/kanunlar/Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun

21

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü

22

23

19.12.2013

24

25

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İSGÜM •

İş Sağlığı Güvenliği Merkezi Müdürlüğü (İSGÜM), İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğüne bağlıdır.

•

1968 yılında kurulmuştur.

•

Ankara’daki Merkez Laboratuarı ve altı bölge laboratuarı (İstanbul, İzmir, Adana, Kayseri, Zonguldak ve Kocaeli) ile hizmet vermektedir.

26

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İSGÜM

Görevleri : •

İş sağlığı ve güvenliği alanında saha ve laboratuar araştırması yapmak ve öneriler geliştirmek,

•

İş sağlığı ve güvenliği alanında standart ve normlar geliştirmek,

•

KOBİ’lere destek olmak,

•

Değişik hedef kitleler için iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri planlamak,

•

İSG alanında yayın ve dokümantasyon yapmak.

27

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İSGÜM

Hizmetleri : (1) •

İşyeri ortamında gaz ölçümü

•

İşyeri ortamından toz ölçümü

•

İşyeri ortamında ağır metal ölçümü

•

Hava akım hızı ölçümü

•

Termal konfor şartlarının ölçümü

•

Gürültü ölçümü

•

Titreşim ölçümü

•

Frekans analizi

•

Aydınlatma ölçümü

28

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İSGÜM

Hizmetleri : (2) •

Kan ve idrar analizi

•

Solunum fonksiyon testi

•

İşitme testi

•

İşyerinde risk değerlendirmesi

•

İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri

•

Danışmanlık hizmetleri

•

Kimyasalların ithaline ilişkin kontrol belgesi düzenlenmesi 29

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, bakanlığın Danışma ve denetim birimlerindendir.

• Çalışma mevzuatının uygulanmasına ilişkin olarak işyerlerindeki teftiş, İş Teftiş Kurulu Bünyesindeki Müfettişler tarafından yerine getirilmektedir.

• Müfettiş denetimleri yalnızca işçi işveren ilişkilerini değil çırakların çalışma koşullarını da kapsamaktadır.

• Kurul Bakana bağlı olarak görev yapar.

• Kurul; Başkan, Baş İş Müfettişi, İş Müfettişi, İş Müfettiş Yardımcılarından oluşmaktadır.

30

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı •

İş Müfettişleri, işin yürütümü alanında görev yapanlar ile iş sağlığı güvenliği alanında görev yapanlar olmak üzere 2 farklı müfettiş grubundan oluşmaktadır.

•

İşin yürütümü alanında görev yapan müfettişler; hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, idari bilimler, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleriyle iktisadi ve ticari ilimler akademilerinden veya bunların dengi yerli ve yabancı fakülte veya yüksek okullardan birini bitirenler arasından

•

işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş görevi yapanlar; tıp doktoru, elektrik, elektronik, maden, kimya, makina, inşaat, fizik, bilgisayar yüksek mühendisi veya mühendisleri arasından seçilmektedirler.

31

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Çalışma mevzuatının uygulanmasında müfettişlerce Devlet adına yapılacak izleme, denetleme ve teftişin ilkeleri, teftiş hizmetinin örgütlenmesine ilişkin kurallar, işyerlerinde tutulacak teftiş defterlerinin biçimi, ne yolda doldurulacağı ve bununla ilgili işlemler, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının görev, yetki ve nitelikleriyle işe alınmaları ve çalışma yöntemleri 28.8.1979, tarih ve 16738 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Teftiş Tüzüğünde yer almaktadır.

Bakınız www.pozitifisguvenligi.com İş güvenliği mevzuatları/ Tüzükler/İş Teftiş Tüzüğü

32

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müfettişlerin çalışma şekli (İş Teftiş Yönetmeliği) Müfettişler teftiş, denetim, inceleme, araştırma ve soruşturma çalışmalarını aşağıdaki teftiş türlerini esas alarak yaparlar. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönünden: a)Genel Teftiş b) İnceleme Teftişi c) Kontrol Teftişi 33

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Türleri (Genel Teftiş) (İş Teftiş Yönetmeliği)

Genel Teftiş: İşçilerin sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürecek hususlar İle iş kazası ve meslek hastalığı sebeplerini tespit ve önlemeye yönelik olarak işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuat hükümlerine uyulup uyulmadığı açısından yapılan teftiştir.

Aşağıdaki hallerde Genel Teftiş yapılır: 1- İşyerlerinde ilk defa yapılan teftişlerde, 2- İşletme belgesi verilmesinden sonraki ilk teftişlerde, 3- Bir önceki teftişte işyerinde noksan bulunmaması halinde, 4- İşyerinin başka bir yere taşınmasından sonra, 5- İşyerinde büyük ölçüde makina, tezgah, üretim değişikliğinden sonra, 6- İşveren değişikliğinden sonra, 7- İnceleme teftişleri sırasında işyerinin teftiş görmemiş olması halinde, 34

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Türleri (İnceleme Teftişi) (İş Teftiş Yönetmeliği)

İnceleme Teftişi: İşyerlerinde İşçi sağlığı ve iş güvenliği konularında ihbar, şikayet, iş kazası, meslek hastalıkları, kurma izni incelemesi veya teftiş esnasında gerek görülmesi halinde yahut Kurul Başkanlığına veya gruplara incelenmek üzere intikal ettirilen konulardan teftiş hizmetiyle bağdaşır nitelikte olanlar hakkında yapılan teftiştir.

35

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Türleri (Kontrol Teftişi) (İş Teftiş Yönetmeliği)

Kontrol Teftişi: Genel, Kontrol ve İnceleme Teftişleri sonunda mevzuata aykırılığı veya noksanlığı tespit edilen hususların verilen süre sonunda yerine getirilip getirilmediğinin kontrolü amacıyla yapılan teftiştir.

36

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ÇASGEM Kısaca ÇASGEM olarak ifade edilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Ana Hizmet Birimleri arasında yer almaktadır

37

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ÇASGEM Amaçları Çalışma hayatı ve sosyal güvenlik konularında ulusal ve uluslararası düzeyde eğitim, araştırma, inceleme, yayın, dokümantasyon ve danışmanlık faaliyetlerinde bulunmaktır. ÇASGEM Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Bakanlık, bağlı kuruluşlar ile ilgili kuruluşların personeli ve özel veya kamu sektöründe faaliyet gösteren işyerlerindeki işçi, işveren veya yönetici personelin eğitimlerini sağlamak amacıyla; çalışma hayatı, sosyal güvenlik, işçi işveren ilişkileri, iş sağlığı ve güvenliği, toplam kalite yönetimi, iş teftişi, istihdam, verimlilik, iş piyasası etütleri, ergonomi, çevre, ilk yardım, iş istatistikleri, iş güvenliği uzmanlığı eğitimleri düzenleyen kamu kurumudur.

38

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ÇASGEM Temel Görevleri (1) Çalışma hayatı, sosyal güvenlik, işçi-işveren ilişkileri, iş sağlığı ve güvenliği, işyeri hekimliği, toplam kalite yönetimi, iş teftişi, istihdam, verimlilik, iş piyasası etütleri, ergonomi, çevre, ilk yardım, iş istatistikleri ve benzeri konularda eğitim programları hazırlamak, seminerler düzenlemek ve bu konular ile ilgili araştırmalar yapmak Çalışma ve Sosyal Güvenlik sorunları üzerine ulusal ve uluslararası bölge seminerleri düzenlemek ve düzenlenen seminerlere katılmak Çalışma ve Sosyal Güvenlik konularında araştırma ve incelemeler yapmak ve bu konularda gerekli bilgi ve belgeler toplamak

39

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ÇASGEM Temel Görevleri (2) İşyerlerinin çalışma konuları ve iş verimi ile ilgili sorunlarını, ilgililerin ve iş sahiplerinin olurunu alarak incelemek ve bu konularda önerilerde bulunmak Türkçe ve yabancı dillerde amacına uygun, görev alanına giren konularda derlemeler yapmak ve yayınlarda bulunmak Amacına uygun bir şekilde yerli ve yabancı yayın dokümantasyon, filmler, fotoğraflar ve slaytlar temin ederek, bunlardan yeterince faydalanılmasını sağlamak 40

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

SGK Kısaca SGK olarak belirtilen Sosyal Güvenlik Kurumu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşları arasında yer almaktadır.

41

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı SGK 1946 yılında İşçi Sigortaları Kurumu kurulmuştur; bu kurum 1964 yılında Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) olarak yeniden düzenlenmiştir.

Kamu görevlilerinin sosyal güvenlik kurumu olan Emekli Sandığı 1950 yılında kurulmuştur.

Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu BAĞ-KUR 1971 yılında Kurulmuştur.

2006 yılında kabul edilen 5502 sayılı Kanunla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kurulmuş, SSK, Emekli Sandığı, BAĞ-KUR Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesine alınmıştır.

42

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı SGK Görevleri Ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık uygulama programlarını dikkate alarak sosyal güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak.

Hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirmek, haklarının kullanılmasını ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini kolaylaştırmak.

Sosyal güvenliğe ilişkin konularda; uluslararası gelişmeleri izlemek, Avrupa Birliği ve Uluslararası kuruluşlar ile işbirliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek, usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası antlaşmaları uygulamak.

Sosyal güvenlik alanında, kamu idareleri arasında koordinasyon ve işbirliğini sağlamak.

Bu Kanun ve diğer kanunlar ile Kuruma verilen görevleri yapmak.

43

SGK Organları Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Başkanlık

44

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı SGK Organları Genel Kurul, Üç yılda bir kez toplanır.

Genel Kurulun görevleri; Sosyal güvenlik politikaları ve bunların uygulamaları hakkında görüş ve önerilerde bulunmak.

Kurumun bütçe ve bilânçolarını, faaliyet raporlarını, performans programlarını, orta ve uzun vadeli gelir-gider dengesini, sigorta kolları itibarıyla yapılan en son aktüer yal hesap sonuçlarını değerlendirerek görüş oluşturmak.

Kurumun performans programlarında yer alan hedefleri ile sonuçlarını değerlendirerek, bir sonraki dönemin performans hedeflerine ilişkin görüş oluşturmak.

Yönetim Kurulunun seçimle gelen asıl ve yedek üyelerini seçmek.

45

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

SGK Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu bir karar organı olup, Kurumun en yüksek karar, yetki ve sorumluluğunu taşır.

Yönetim Kurulu; 10 üyeden oluşur ve en az haftada bir defa ve asgarî altı üye ile toplanır.

46

İşyeri açmaya izin vermeye yetkili kurum kuruluşlar Belediye- İl Özel İdaresi Belediye hudutları ve mücavir alan dışında kalan işyerleri ve işletmelere il özel idareleri, Belediye hudutları ile mücavir alan içinde kalan tüm işyerleri ve işletmelere belediyeler, Belediye hudutları ve mücavir alan içinde kalan işyeri ve işletmelerden büyükşehir belediyesi olan yerlerde; 2 nci ve 3 üncü sınıf gayrisıhhî müesseseler için büyükşehir belediye başkanlığı, Sıhhi ve sair işletmeler için ise büyükşehir belediyesi içinde kalan diğer belediye başkanlıkları.

Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde belediye ve organize sanayi bölgesi sınırları içinde organize sanayi 47 bölgesi tüzel kişiliği,

Sağlık Bakanlığı Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler, sağlık ocakları vb.lerde Kısa vadeli sigorta kolları kapsamında (Hastalık, analık, iş kazaları, meslek hastalıkları) sigortalıların teşhis ve tedavileri yapılmaktadır.

Meslek hastalıları hastanelerinde; Genel hastane hizmetleri, Laboratuar hizmetleri, tahliller, görüntüleme hizmetleri, meslek hastalıkları teşhis-tedavi hizmetleri yerine getirilmektedir.

Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği konusunda çıkartılan birçok yönetmeliğin hazırlık aşamasında Sağlık Bakanlığının görüşünün alınması gerekmektedir.

48

49

Meslek hastalıkları hastanelerinin çalışmaları konusunda daha ayrıntılı bilgi edinmek isterseniz

http://www.ankarameslekhastanesi.gov.tr http://www.imhh.gov.tr http://uzunmehmet.gov.tr Adreslerini ziyaret edebilirsiniz.

50

Milli Savunma Bakanlığı Askeri İşyerleri: Milli Savunma Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı (Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı) ve İçişleri Bakanlığı (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı) tarafından doğrudan doğruya işletilen askeri işyerleri, Yurt Güvenliği İçin Gerekli Maddeler Üretilen İşyerleri: 29/6/2004 tarihli ve 5201 sayılı Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun kapsamında maddeleri üreten ve Milli Savunma Bakanlığı tarafından her yıl Ocak ayında yayımlanan listeye dahil olan işyerlerinden Askeri işyerleri kapsamı dışında kalan ve isim, adres, unvanları ile işyeri bilgileri Milli Savunma Bakanlığı tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilen işyerleri, Diğer Askeri İşyerleri: İkili veya çok taraflı uluslararası anlaşmalar ile Türkiye'de kurulan askeri işyerleri,

51

Çevre ve Orman Bakanlığı Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği, Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği, Egzost Yönetmeliği, Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği, Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik, 52

Çevre ve Orman Bakanlığı Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik Tehlikeli Maddelerin Ve Müstahzarların Sınırlandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında Yönetmelik 10 Khz – 60 Ghz Frekans Bandında Çalışan Sabit Telekomünikasyon Cihazlarından Kaynaklanan Elektromanyetik Alan Şiddet Limit Değerlerinin Belirlenmesi, Ölçüm Yöntemleri ve Denetlenmesi Hakkındaki Yönetmelik Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun

53

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Maden Kanunu, Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği, Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği, Radyasyon Güvenliği Tüzüğü, Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük, Nükleer ve Radyolojik Tehlike Durumu Ulusal Uygulama Yönetmeliği,

Nükleer Tanımlar Yönetmeliği,

54

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Elektrik Kuvvetli Akım Tesisler Yönetmeliği, Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği, Elektrikle İlgili Fen Adamlarının Görev Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği Belirli Gerilim Sınırları Dahilinde Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektrikli Teçhizat İle İlgili Yönetmelik Elektrik Enerji Tesisleri Proje Yönetmeliği

55

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Asansör Yönetmeliği Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği Makine Emniyet Yönetmeliği Makine Koruyucuları Yönetmeliği Muhtelif Patlayıcı Ortamlarda Kullanılacak Makine ve Teçhizat Hakkında Yönetmelik www.pozitifisguvenliği.com mevzuatlar 56

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yapı İşleri İnşaat, Makine Ve Elektrik Tesisatı Genel Teknik Şartnamelerine Dair Tebliğ Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği Yapı Denetim Kanunu Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik

57

İç İşleri Bakanlığı Sivil Savunma Genel Müdürlüğü Belediyelerin itfaiye teşkilatları Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanlığı

58

Milli Eğitim Bakanlığı

Mesleki Eğitim Kanunu ve diğer kanunlar

59

TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ (TSE ) Türk Standartları Enstitüsü, standartlara uygun ve kaliteli üretimi teşvik edecek her türlü çalışmayı yapmak ve ilgili belgeleri düzenlemek amacıyla kurulmuştur.

Türk Standartları Enstitüsünün sunduğu kalite belgelendirme sistemleri: TS-EN-ISO 9000 Kalite Yönetim TS-EN-ISO 14000 Çevre Yönetimi (OHSAS- TS 18001) İş Sağlığı ve Güvenliği (HACCP- TS 13001) Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları

60

Ulusal İSG Konseyi İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili olarak; ihtiyaç, öncelik, politika ve stratejiler için öneriler geliştirmek, tavsiyelerde bulunmak, tarafların görüş ve düşüncelerini açıklamalarını sağlayacak bir platform oluşturmak üzere, sosyal taraflar (işçi ve işveren sendikaları), ilgili kamu kurumları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, ilgili diğer kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşan "Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi" çalışmalarına devam etmektedir.

Konsey tarafından Ulusal İş Sağlığı Güvenliği Politika Belgesi (2006–2008) oluşturulmuştur.

61

62

Uluslar arası Kuruluşlar

63

ILO Uluslar arası Çalışma Örgütü Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletlerin yan kuruluşu, “devlet-işveren-sendika” üçlüsünün temsilcilerinin oluşturduğu uluslararası bir yapıdır.

64

ILO Organları Uluslararası Çalışma Konferansı ILO’ ya üye ülkeler her yıl Haziran ayında Cenevre'de toplanırlar. üye ülkeler 4’er delege ile temsil edilir. Bu delegelerin yanında teknik danışmanları da bulunabilir. Ülkelerin çalışma hayatı ile ilgili bakanları delegasyona başkanlık ederek kendi ülkelerinin görüşlerini aktarırlar. İşveren ve işçi delegeleri kendi örgütlerinin görüşleri doğrultusunda görüşlerini dile getirir, oy kullanırlar.

Konferansta örgütün bütçesi onaylanır, Yönetim Kurulu seçimi yapılır.

65

ILO Organları Yönetim Kurulu ILO'nun icra konseyidir ve yılda üç kez Cenevre'de toplanır. ILO politikaları hakkında kararlar alır.

Program ve bütçeyi hazırlayıp Konferansa sunar. Aynı zamanda Genel Direktörü seçer. Yönetim Kurulu 28 hükümet temsilcisi, 14 işveren, 14 işçi temsilcisinden oluşur. Hükümet tarafının 10 sandalyesini her zaman endüstriyel açıdan çok önemli ülkeler oluşturur. Diğer üye ülkelerin temsilcileri her üç yılda bir konferansta seçilir. Bu seçimde coğrafi dağılım gözönünde tutulur. İşverenler ve işçiler kendi temsilcilerini seçerler 66

ILO Organları Uluslararası Çalışma Bürosu Uluslararası Çalışma Örgütü'nün daimi sekretaryasını oluşturur. Yönetim Kurulu ve beş yılda bir seçilen Genel Direktör yönetiminde tüm faaliyetlerin merkezidir. Büronun Cenevre'deki merkezinde 110'un üzerindeki milliyetten yaklaşık 1900 görevli çalışmaktadır. Dünyada 40 bölge bürosu bulunmaktadır. Bunlara ek olarak teknik işbirliği programı çerçevesinde yaklaşık 600 uzman dünyanın çeşitli bölgelerinde görevlerini yürütmektedirler. Büro aynı zamanda araştırma, belgeler, raporlar ve dergileri kapsayan bir basım merkezi işlevi görmektedir.

67

ILO Sözleşmeleri ve Tavsiye Kararları Uluslararası Çalışma Konferansı’nın uluslararası standartları belirleyen Sözleşme ve Tavsiye Kararlarının üçlü yapı (işçi-işveren-hükümet) tarafından kabul edilir.

Sözleşmeler, üye ülkelerin yasama organlarındaki onaylarıyla birlikte, öngördükleri koşullarının uygulanması konusunda bağlayıcı hükümler içermektedirler.

Tavsiye kararları ise, politika geliştirme, yasama ve uygulama konularında rehberlik görevi görmektedir.

68

Uluslar arası Sözleşmelere İlişkin T. C Anayasası MADDE 90. - Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, Türkiye Büyük Millet Meclisinin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır.

Türk kanunlarına değişiklik getiren her türlü andlaşmaların yapılmasında birinci fıkra hükmü uygulanır. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.

69

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletlere bağlı olan ve toplum sağlığıyla ilgili uluslararası çalışmalar yapan bir örgüttür.

70

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Görevleri (1) Sağlık alanında uluslararası nitelik taşıyan çalışmalarda yönetici ve koordinatör makam sıfatıyla hareket etmek.

BM, İhtisas Kuruluşları, sağlık idareleri, meslek grupları ve keza uygun görülecek diğer örgütlerle fiili bir işbirliği kurmak ve sürdürmek.

Hükümetlere, istek üzerine, sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için yardım yapmak.

Uygun teknik yardım yapmak ve acil durumlarda, hükümetlerin istekleri ya da kabulleri ile gereken yardımı yapmak.

BM’in isteği üzerine, manda altındaki ülkeler halkı gibi özelliği olan topluluklara sağlık hizmetleri götürmek ve acil yardımlar yapmak ya da bunların sağlanmasına yardım etmek.

71

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Görevleri (2) Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil olmak üzere gerekli görülecek idari ve teknik hizmetleri kurmak ve sürdürmek.

Epidemik, andemik vb. hastalıkların ortadan kaldırılması yolundaki çalışmaları teşvik etmek ve geliştirmek. , Gerektiğinde diğer İhtisas Kuruluşları ile işbirliği yaparak kazalardan doğan zararları önleyebilecek önlemlerin alınmasını teşvik etmek.

Gerektiğinde diğer İhtisas Kuruluşları ile işbirliği yaparak, beslenme, mesken, eğlence, ekonomik ve çalışma koşullarının ve çevre sağlığı ile ilgili diğer bütün unsurların iyileştirilmesini kolaylaştırmak.

Sağlığın geliştirilmesine katkıda bulunan bilim ve meslek grupları arasında işbirliğini kolaylaştırmak.

72

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Görevleri (3) Uluslararası sağlık sorunlarına ilişkin sözleşmeler, anlaşmalar ve tüzükler teklif etmek, tavsiyelerde bulunmak ve bunlardan dolayı Örgüt’e düşebilecek ve amacına uygun görevleri yerine getirmek.

Ana ve çocuk sağlığı ve refahı lehindeki hareketleri geliştirmek, ana ve çocuğun tam bir değişme halinde bulunan bir çevre ile uyumlu halde yaşamaya olan kabiliyetlerini arttırmak.

Ruh sağlığı alanında özellikle insanlar arasında uyumlu ilişkilerin kurulmasına ilişkin her türlü faaliyetleri kolaylaştırmak.

Sağlık alanında araştırmaları teşvik ve rehberlik etmek.

Sağlık, tıp ve yardımcı personelin öğretim ve yetiştirilme normlarının iyileştirilmesini kolaylaştırmak.

Gerekirse diğer ihtisas kuruluşları ile işbirliği yaparak kamu sağlığı, hastane hizmetleriyle sosyal güvenlik de dahil koruyucu ve tedavi edici tıbbi bakıma ilişkin idari ve sosyal teknikleri incelemek ve tanıtmak.

73

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Görevleri (4) Sağlık alanında her türlü bilgi sağlamak, tavsiyelerde bulunmak ve yardımlar yapmak.

Sağlık bakımından aydınlatılmış bir kamuoyu oluşumuna yardım etmek.

Hastalıkların, ölüm nedenlerinin kamu sağlığı uygulama metotlarının uluslararası nomanklatürlerini tayin etmek ve ihtiyaca göre yeniden gözden geçirmek.

Teşhis yöntemlerini gerektiği kadar standart hale getirmek.

Yiyeceklere, biyolojik, farmasötik ve benzeri ürünlere ilişkin uluslararası normlar geliştirmek, kurmak ve bunların kabulünü teşvik etmek.

Genel olarak Örgüt’ün amacına ulaşmak için gereken her önlemi almak

74

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Yapısı ve işleyişi Dünya Sağlık Asamblesi (WHA): Asamble, WHO’nun politikalarının belirlenmesi, Yönetim Kurulu üyelerinin belirlenmesi, Genel Direktörün atanması ile her yıl Cenevre’de toplanan Asamble’nin bir Başkan ve 5 Yardımcısını seçmek, A ve B Komiteleri tarafından yürütülen çalışmalarda konuları ele almak, Anlaşma ve Anlaşmaların kabulü, Bütçenin onaylanması gibi konularda oy kullanan üyelerin üçte iki çoğunluğu aranır. Diğer konulardaki kararlar ise basit çoğunluk esasına göre alınır.

Dünya Sağlık Asamble’lerine her ülkenin Sağlık Bakanları başkanlığında konusunda uzman üyeler katılırlar. Ayrıca, Uluslararası Kuruluşlar da Asamblelerde temsil edilirler.

75

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Yapısı ve işleyişi İcra (Yönetim) Kurulu (Executive Board): WHO’nun ilk Yönetim (İcra) Kurulu 18 üyeden oluşmaktaydı. Bugün 32 üyeye çıkmıştır.

34 olması için de çalışmalar yapılmış ve üye ülkelerin onayları beklenmektedir. Dünya Sağlık Asamblesi, coğrafi dağılımda eşitlik ilkesini gözeterek, Yönetim Kurulunda görev yapmaya teknik anlamda ehil kişileri aday gösterme yetkisine sahip üyeleri seçer. Üyeler 3 yıllık görev için seçilirler. Yönetim Kurulu kendi içinden bir yıl görev yapacak bir başkan seçer ve bir yılda iki kez olmak üzere Cenevre’deki WHO merkezinde toplanır.

Yönetim Kurulunun işlevleri şunlardır; Dünya Sağlık Asamblesi’nin aldığı karar ve politikaları hayata geçirmek, bu Asamble’nin icra organı olarak çalışmaktır.

76

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)

Yapısı ve işleyişi Sekretarya: Genel Direktör ile Örgüt’ün gereksinim duyduğu teknik ve idari personelden oluşur. Sekretarya personelinin belirlenmesindeki en önemli ölçüt, Sekretarya’nın etkinliğinin, bütünlüğünün ve uluslararası temsil niteliğinin en üst düzeyde sağlanmasıdır. Çalışanların mümkün olan en geniş coğrafi alanı temsil edecek biçimde belirlenmesidir.

77

OSHA 1996 yılında kuruldu.

Amacı, Avrupa’daki tüm işyerlerinin daha güvenli, sağlıklı ve üretken hale getirilebilmesi için iş sağlığı ve güvenliği alanındaki ulaşılabilen tüm bilgilerin toplanması ve paylaşılmasıdır.

EU-OSHA tarafından toplanan tüm bilgilere internet sitesinden ulaşılabilir.

Tüm üye devletlerin kendi dillerinde OSHA sayfası bulunmaktadır. Bu sayfalarda ülke mevzuatları, haberler, duyurular, OSHA haber bültenleri, OSHA raporları, istatistikler, kampanyalar yer almaktadır.

78

Avrupa Birliği İş sağlığı ve güvenliği mevzuatı alanında en önemli gelişme, Tek Avrupa Senedi’nin yürürlüğe girmesi sonrasında, Avrupa Toplulukları’na doğrudan kural koyma yetkisini tanıyan Avrupa Toplulukları Kurucu Antlaşması’nın 118 A maddesinin yürürlüğe konulmasıdır.

Madde iki bakımdan temel değişiklikler öngörmektedir. Öncelikle, iş sağlığı ve güvenliği alanında yasama yetkisi, başka maddelerin geniş bir şekilde yorumlanması gerekmeksizin kullanılmaya başlanmıştır. İkinci olarak da, bu alana ilişkin direktiflerin Avrupa Toplulukları Konseyi’nde, oybirliği yerine nitelikli oyçokluğu ile kabulü esası getirilmiştir.

79

Avrupa Birliği Avrupa Birliği de iş sağlığı ve güvenliği konusunda ayrıntılı düzenlemelere sahiptir.

80/1170 ve 89/391 sayılı iki çerçeve yönerge bulunmaktadır.

Anılan yönergeler, iş sağlığı ve güvenliği konusunu geniş anlamda ele almakta ve sosyal çevre, iş organizasyonu, monotonluk ve stres gibi psikolojik etkenlere de yer vermektedir.

80

Avrupa Birliği 4857 Sayılı Yasa ve 24.03.2001 tarihli Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar ve 24.7.2003/ 25178 Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı” ile “Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar”lar sonucunda, ulusal program gereği uyumlaştırılması taahhüt edilen yönetmelikler, iş sağlığı ve güvenliği alanını düzenleyen önemli kaynaklardır.

Bu kararlara dayanılarak çok sayıda yönetmelik, bir kısmı tamamen ilgili yönergelerden çeviri olarak yayınlanmıştır.

81