DEVRİMCİ HAREKETİN AÇMAZLARI VE ÇIKIŞ YOLLARI TARTIŞMASINA DAİR Bahar EKİNCİ
için de belki de liberallerin içinde olduğu duruma tersinden ulaşma gibi bir sorun vardı. “Gelecekte” kuracağımız sosyalizme kadar var olan sorunlar erteleniyordu. “İktidarı alınca” nasıl olsa çözeceğiz denilen meseleler aslında sosyalizmin güncel sorunlarıydı. Kadın sorunu, kimlik sorunu (Kürt sorunu), ekoloji vb iktidarı alınca çözülecekti, o zamana kadar tek yapmamız gereken emekçilere sosyalizm propagandası yapmaktı. Güncel-acil denen meseleler bizi ana hedefimizden saptırmamalıydı. Bu mantıkla da aslında sosyalizm Kaf Dağı’nın ardına atılıyordu. Çok uzaktı, hatta oraya nasıl gideceğimizi bir türlü bulamıyorduk. Reel sosyalizmin yıkılışının dünya emekçi halkları için anlamı ne yazık ki geleceksizlik ve ufuksuzluk oldu. Post modernizm, dünyanın her yerinde “anı yaşayın” sloganıyla ezilenlerin örgütlü hareket etme ve geleceğini kurma iradesini elinden almanın felsefesini üretti ve yaygınlaştırdı. Reel sosyalizmin yıkılışıyla teori alanında tam bir kısırlık yaşandı. Sosyalizmin uygulanamaz bir “ütopya” olduğunu söyleyenlerle sosyalizmin pratisyenlerinin tek sorumlu olduğunu söyleyenlerin arasındaki skalada farklı yaklaşımlar gelişti. Asıl olarak iktidar kavramını tartıştıran Post-Marksistler en çok itibar görenler oldu. Sosyalizmin yıkılışının ardından bizim yaklaşımımız bahsedilen iki yakla-
DEVRİMCİ HAREKETİN AÇMAZLARI VE ÇIKIŞ YOLLARI TARTIŞMASINA DAİR
Devrimci harekette kriz 3. Dönem stratejisini ortaya koyduğumuz günden bugüne aşılabilmiş değil. Belki de içinde yaşarken krizli gidişi olağan görmeye başladık. 3. Dönem stratejisini ortaya koyduğumuz 90’lı yılların ilk yarısında devrimci hareket ciddi bir kriz yaşıyordu (biz de dâhil). Bazı yapılar bölünüyor, bazıları tamamen legalize oluyor, hatta bazı yapılar tamamen yok oluyordu. O dönemde dile getirdiğimiz gibi asıl mesele objektif koşularda açığa çıkan muazzam değişime ayak uyduramamakta daha doğrusu koşulları kavrayamamakta yatıyordu. Hatırlayalım: 90 yılında reel sosyalizm büyük bir gürültüyle yıkılmıştı. Kapitalistlerin bayram ettiği geniş emekçi halkların ise büyük bir moral yitim yaşadığı yıllar kapısını aralamıştı. Sosyalizmin yıkılışına Marksist çevrelerden verilen tepkiler de pek iç açıcı değildi. Bir kesim zaten sosyalizm ütopyaydı deyip işin içinden çıktı. Dogmatik bir kesim de teori doğruydu pratikte uygulayanlar problemliydi, diyerek kolaycılığa kaçtılar. Sosyalizmi tekrar ütopya dağlarının ardına atanlar liberal duruşlarına, konformist yaşamlarına kafaları rahat tatlı tatlı dalabildiler. Pratisyenlere fatura kesenlerin ise işi daha “zordu”. Pratikte sosyalizmi “doğruca” uygulama iddiası bu hareketlerin önünde önemli bir sorundu. Ama onlar
55