8 Haziran 2014 Pazar
RÖPORTAJ yaptýk. Yakýn tarih hakkýnda ciddi bir arþiv oluþtu sanýrým. Eksiklikler hep var oldu. Yayýn süresince eksikler tespit edimiþ ve 'Orta Anadolu Kürtleri' kavramýndan 'Anadolu Kürtleri' kavramýna bir dönüþüm saðlanmýþtýr. Bu da ele alýnmasý gereken alanlarýn coðrafik alanýný geniþletmiþtir. Ulaþabildiðimiz alanlar hakkýnda da çalýþmalarýmýz geliþerek devam etmiþtir.
Rohat Alakom, Mehmet Bayrak, Dr. Mýkaili gibi yazar ve araþtýr macýlarýn kitaplarýnda ve yazýlarýnda Bîrnebûn'un kaynak alýn dýðýný görmekteyiz. Bîrnebûn nasýl bir etki yarattý sizce?
mýþ birikimi olan arkadaþlar da vardý. Yayýncýlýk alanýnda ki tecrübelerinden de yararandýk. APEC Yayýnevi'nin dergiyi sahiplenmesiyle de yolumuz aydýnlandý. Daðýtým, satýþ ve abonelik konusunda baðýmsýz olduðumuz için Kürt kurumlarý mesafeli davrandýlar. Yardýmlarýný esirgediler desek yerinde olur. Hatta bazýlarý çalýþmalarýmýzý küçümsedi. Sonrasýnda ki yýllarda bu sorunlarý aþtýk. Belli bir okuyucu kitlemiz oluþtu. Orta Anadolu'dan olan insanlarýmýz kendi realitelerini, deðerlerini, tarih, kültür, sanat ve aþiret yapýlarýný Bîrnebûn'da görüp bize sahip çýktýlar ve hep beraber bugünlere kadar geldik.
Peki, neden bu dergi Türkiye’de deðil de Almanya'da çýkarýldý? O dönemde benim de çalýþmalarýnda yer aldýðým ve Ýstanbul'da yayýnlanan Roj Gazetesi ile iliþki kurarak yayýný Ýstanbul'da çýkarmak istedik. Bu konuda bazý çalýþmalar da yapýldý. Fakat hukuki ve o günün yayýn koþullarýný aþamadýðýmýz için Ýstanbul'dan vazgeçtik. Kararýmýz doðrultusunda Almanya'da çýkartmaya karar verdik ve ilk sayýsý 21 Mart 1997 tarihinde bir Newroz gecesinde, Almanya'nýn köln þehrinde satýþa sunuldu. Daha sonrasýnda da ülkeye taþýma çalýþmalarýnda baþarýlý olamadýk. Hepimiz yurtdýþýnda idik. Türkiye'de iliþkide olduðumuz arkadaþ ve dostlarýmýz vardý, fakat bölgede elini taþýn altýna sokacak kimse yok
gibiydi. Ayrýca Türkiye'deki basýnyayýn yasalarý da bugünkü gibi deðildi, koþullar aðýrdý.
Bîrnebûn'un yayýn politikasý nedir ve genellikle hangi konular üzerinde aðýrlýklý yayýn yapýyor? 'Orta Anadolu Kürtlerinin Politika, Sanat ve Kültür Dergisi' olarak üç aylýk periyotlar þeklinde bugüne kadar yayýnýna devam etti. Þu an 58. sayýsý çýkmýþ durumda. Çalýþmamýzda Kürt kurumlarý ile eþit mesafede olduk. Halkýmýzýn deðerlerinin korunmasýna dikkat ettik. Her kesimi görerek geniþ bir perspektif ile yayýncýlýk yapmaya gayret ettik. Tabiki bu iþleri yaparken olanaklarýmýz belirleyici oldu. Taraf olmadýk. Bölge insanýnýn yayýný olmaya gayret ederken, Kürdistanî deðerlerden de uzak durmadýk. Barýþýk, demokratik, çoðulcu ve katýlýmcý olduk hep. Çalýþmalarýmýzda; Anadolu Kürtleri'nin konuþtuðu Kürtçe konusunda sözlü kaynaklarý yazý diline geçirdik. Kurmancî, Þexbiznî ve Dimilî lehçeleri ile yüzlerce yazý yayýnladýk. Türküler, aðýtlar, deyiþler, atasözleri, destanlar, hikâyeler, þiirler, masallar, dörtlemeler, bilmece ve bulmacalar gibi ciddi bir arþiv oluþtu. Toplumsal yaþam alanýnda tarihsel mirasýn bilince çýkmasý için yazý ve araþtýrmalar yayýnladýk. Daha da önümüzde çok iþ var diye düþünüyorum. Bölge ile ilgili yabancý yazýlý kaynaklara ulaþarak çevirilerini
Ýki dilli olan dergimiz Orta Anadolu'da Kürtçe yazým konusunda ciddi bir kadronun oluþmasýna önayak olmuþtur. Bugün bölgede Kürtçe yazan insan sayýsý çok artmýþtýr. Bunun yanýnda da Kürt diline ciddi bir ilgi oluþtu. Bahsettiðin abilerimiz dergimize güç ve katký sundular ve bunun yanýnda da çalýþmalarýnda dergiden de yararlandýlar. Bu da çalýþmalara derinlik kattý. Tabiki bu etki alaný da sadece bu deðil. Dergimizle Orta Anadolu Kürtlerinin varlýðý her kesimce kabul gördü. Siyasal, sosyal ve kültürel çalýþmalarda bölge Kürtleri tanýndý. Kürd TV ve gazeteleri çalýþmalarýmýzdan yararlandý. Internette yazýlan onlarca yazýnýn kaynaðý Bîrnebûn Dergisi'dir. Geçen zaman içinde Bîrnebûn Dergisi, Orta Anadolu Kürtleri hakkýnda ansiklopedik bir kaynak yaratmýþ durumdadýr. Bazý akademik çalýþmalarda, kitap yazma ve araþtýrmalar yapma konusunda kaynak kabul edilmektedir. Geçen yýl Diyarbakýr Kitap Fuarý'na da katýldýnýz ve fuar boyunca derginizin tanýtýmýný yaptýnýz, konferanslar gerçekleþtirdiniz. Bu kitap fuarýna katýlma fikri nasýl ortaya çýktý ve fuarda derginize olan ilgiyi öðrenmek istiyorum… Dergimiz zaman zaman da okuyucularýmýz, dostlarýmýz ve kamuoyu ile buluþmak için Ýsveç, Dani-
11 marka, Ýsviçre, Almanya ve Türkiye'de seminerler ve kültür akþamlarý yapmýþtýr. Diyarbakýr'daki etkinliðimiz de bu amaçlý oldu. Tüyap Kitap Fuarý'na katýlma fikri, Ali Çiftçi arkadaþýmýzdan geldi. APEC Yayýnevi olarak katýlmak istiyordu. Bir toplantýda da ben ve Nuh Ateþ abimiz geleceðimizi ve burada bölgemiz konusunda da bir konferans yapabileceðimizi anlattýk ve hazýrlýklarýmýzý bitirdikten sonrada APEC Yayýnevi olarak fuara katýldýk. Çok iyi de oldu. APEC Yayýnevi yurtdýþýndan katýlan tek yayýnevi idi. Devletin gümrüklerde çýkardýklarý zorluklarý aþtýktan sonra kitaplarýmýz standýmýzda gecikmeli de olsa yer aldý. Özellikle kaliteli ve pedagojik olarak iyi hazýrlanmýþ çocuk kitaplarýmýza ilgi çoktu. Standýmýz ziyaretçi akýnýna uðruyor, insanlar bizi tanýmak için ziyaretimize geliyorlardý. Ýki konferansýmýzdan birisinin konusu Orta Anadolu Kürtleri üzerine idi. Kalabalýk oldu. Konferansýn dili Kürtçe-Kurmanci idi ve sümültan çeviri ile Türkçeye ve Kürtçe-Dimili' ye çevirisi yapýlýyordu. Panelde Orta Anadolu Kürtleri ile ilgili; Tarih, göç, dil, yerleþim yerleri ve nüfuslarý konularýnda bilgiler sunup dergimizin tanýtýmýný yaptýk. Döndüðümüzde geride dostlarýmýzý býrakýp üzülmüþtük.
Derginin daðýtýmý, finansý hakkýnda biraz bilgi verir misiniz? Bîrnebûn Dergisi; arkadaþlarýn fedakârlýðý, satýþ gelirleri ile yayýnýna devam etmektedir. Ayrýca Almanya'daki Orta Anadolu Kürtleri Kültür ve Dil Derneði (kýsaca adý ZÝMAN) ve Ýsveç'teki Orta Anadolu Kürtleri Vakfý tarafýndan da finanse edilmektedir. Daðýtýmý posta ile yapýlmaktadýr. Almanya, Avusturya, Isviçre, Hollanda, Belçika, Fransa, Danimarka, Norveç, Ýsveç, Türkiye, ABD. ve Avusturalya'da okuyucularýmýz vardýr. Geliþen teknoloji sonucu Ýnternet ve Facebook üzerinden de takibi yapýlýyor.