ΙΣΤΟΡΙΚΑ Ο Χρόνος Γκρήνουϊτς – Greenwich Time (G.T.) ήταν αδύνατο, την εποχή εκείνη, να τηρείται με ακρίβεια στο Πλοίο, διότι αφ’ ενός δεν υπήρχε ωρολογιακός μηχανισμός που να δίδει την απαιτούμενη μεγάλη ακρίβεια και αφ’ ετέρου δεν υπήρχαν ο ασύρματος και οι εκπομπές ωριαίων σημάτων ώστε να ελέγχεται η ακρίβεια του Χρονομέτρου και να διορθώνεται αυτό. Τα περισσότερα μέλη της Επιτροπής, μεταξύ αυτών και ο Νεύτων, πρόκριναν την πρώτη μέθοδο λύσεως του προβλήματος, προφανώς λόγω της προαναφερθείσης αδυναμίας τηρήσεως ακριβούς G.T. στο πλοίο.
Επεξηγήσεις: α- Η απαίτηση της Επιτροπής για ακρίβεια 30 ν. μίλια στο υπολογιζόμενο μήκος μετά πλουν 6 εβδομάδων, προϋπέθετε ημερήσιο σφάλμα χρονομέτρου μέχρι 3 δευτερόλεπτα (δλ) κι’ αυτό ήταν αδύνατο, κατά την εποχή εκείνη, ακόμη και για τα καλύτερα ωρολόγια της ξηράς. β- Τα 3 δλ ημερησίως, σε 6 εβδομάδες δίδουν συνολικό σφάλμα: 3 δλ x 42 ημ. = 126 δλ ≈ 2 λεπτά = 30΄ (πρώτα της μοίρας), κατά την αναλογία 360°/24ωρ. Κι επειδή 1΄=1 ν. μίλι, έχομε 30΄=30 ν. μίλια δηλαδή την απαίτηση της Επιτροπής. ΦΩΤΟ 1
Το 1728 ο εικονιζόμενος στην φωτογραφία 1 John Harrison κατ’ επάγγελμα ξυλουργός αλλά ευφυής αυτοδίδακτος ωρολογοποιός, γνωρίζων προφανώς την σχέση του γεωγραφικού μήκους με τον χρόνο, πρότεινε στην Επιτροπή Γεωγραφικού Μήκους την κατασκευή ωρολογιακού μηχανισμού για την τήρηση του G.T. στα πλοία. To 1734 o Harrison παρουσίασε στην Επιτροπή το πρώτο ναυτικό χρονόμετρό του με κωδική ονομασία Harrison1-H1 το οποίο ονομάσθηκε αρχικά χρονογράφος και μετά χρονόμετρο, το οποίο φαίνεται στην φωτογραφία 2 και ζύγιζε 35 κιλά.
ΦΩΤΟ 2
Σ’ αυτή την κατασκευή τα σημαντικά προβλήματα ήταν το μεγάλο μέγεθος και η δυσμενής επίδραση των κινήσεων του πλοίου.
Το μέγεθος μετριάστηκε με χρήση διμεταλλικών υλικών και συγκεκριμένα ορείχαλκου και χάλυβος
Το μέγεθος μετριάστηκε με χρήση διμεταλλικών υλικών και συγκεκριμένα ορείχαλκου και χάλυβος δηλαδή μετάλλων διαφορετικού συντελεστού θερμικής διαστολής. Ο συνδυασμός τους μείωνε σημαντικά την επίδραση της θερμότητος στο εκκρεμές με το οποίο λειτουργούσε το Χρονόμετρο Η1. Επομένως επέτρεπε σημαντική ελάττωση του μήκους του δίδυμου εκκρεμούς (βλέπε άνω μέρος φωτ. 2) άρα και την μείωση του μεγέθους του Χρονομέτρου. Οι κινήσεις του πλοίου (προνευστασμός, διατοιχισμός κι ακόμη ο χειρότερος συνδυασμός τους, το λεγόμενο οχτάρι (8)) σημαντικές έως βίαιες σε μεγάλη θαλασσοταραχήν, ιδίως για τα πλοία της εποχής εκείνης, είχαν αντιμετωπιστεί κάπως με χρήση δύο εκκρεμών, συμπλεκομένων μεταξύ τους με ελατήριο (βλέπε άνω μέρος φωτ. 2).
51
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 50-53 ISTORIKA - NAUTIKO XRONOMETRO.indd 51
12/6/13 8:48 PM