edukacja
Kształcenie w zawodzie fryzjera
– rysunki instruktażowe strzyżenia i koloryzacji
Kolejny raz chciałbym się podzielić z Państwem moimi spostrzeżeniami co do edukacji adeptów sztuki fryzjerskiej. Otóż, moim zdaniem, kształcenie na poziomie technika usług fryzjerskich nie nadąża za zmianami, które pojawiają się w podstawie programowej oraz standardach egzaminacyjnych. Mam tu na uwadze szczególnie kształcenie w celu uzyskania kwalifikacji K 2 A 23 „Projektowanie fryzur”. Co więcej, ani w podstawie programowej, ani w standardach egzaminacyjnych nie ma wzoru lub przykładu prawidłowego rysunku instruktażowego zarówno strzyżenia, jak i koloryzacji. Stąd pojawia się dowolność interpretacji tego zagadnienia wśród nauczycieli zawodu fryzjerskiego. A co równie ważne, owa dowolność interpretacji rysunków instruktażowych wśród egzaminatorów doprowadza do nieobiektywnego oceniania prac egzaminacyjnych.
Brakuje jednolitego wzorca pojęcia i wyglądu rysunku instruktażowego strzyżenia i koloryzacji w zawodzie fryzjera. Moim zdaniem wzorcowe rysunki powinny być integralną częścią standardów egzaminacyjnych technika usług fryzjerskich. Zasadniczą różnicą między kwalifikacją K 1 A 19 „Wykonywanie zabiegów fryzjerskich”, w wyniku uzyskania której uczeń otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje fryzjera, a K 2 A 23 jest umiejętność wykonania dokumentacji projektu fryzury. W jej skład wchodzą następujące elementy wynikające z założeń zadania lub diagnozy fryzjerskiej: 1. Rysunek fryzury z uwzględnieniem światłocieni i koloru. 2. Rysunki instruktażowe koloryzacji. 3. Rysunki instruktażowe strzyżenia. 4. Opis stosowanych technik zabiegów koloryzacji, strzyżenia, formowania fryzury. W moim odczuciu, nauczyciela technologii i projektowania fryzur, nie wszyscy edukatorzy zawodu interpretują w zbliżony sposób poszczególne zadania egzaminacyjne. A to w konsekwencji doprowadza do negatywnych wyników egzaminów w zawodzie fryzjerskim. A oto, jak ten problem rozwiązałem w swojej pracy pedagogicznej. Wykonanie rysunku fryzury z uwzględnieniem światłocieni i koloru. Moim zdaniem rysunek fryzury powinien być wykonany przynajmniej w trzech rzutach: przód, bok, tył. Jeżeli fryzura jest asymetryczna, konieczne są rzuty z obu boków. Kreską należy zaznaczyć owal twarzy, a następnie nanieść obrys fryzury – kontur zewnętrzny. Następną czynnością jest naniesienie linii kierunku linii włosów z uwzględnieniem rozdzieleń, w których należy zastosować światłocień. Następnie nanosimy kolor lub kolory liniami zgodnymi z uprzednio nakreślonymi kierunkami układania włosów. Tak wykonany rysunek projektu fryzury stanowi bazę do wykonania rysunków instruktażowych. Rysunki instruktażowe Zanim przedstawię sposób wykonania poszczególnych rysunków, wyjaśnię, co rozumiem pod tym pojęciem. Otóż moim zdaniem rysunek instruktażowy jest rysunkiem techniczno-poglądowym, a zatem szkicem przedstawiającym krok po kroku proces wykonania zabiegu fryzjerskiego w postaci kresek uwzględniających: • linie grubsze, jako czynności podstawowe – obrys fryzury: kontur, linie cięcia, pasma pamięci, linia bazowa,
184
• linie cienkie, jako czynności pomocnicze – linie separacji, projekcji, dystrybucji, rysunek pasm, • linie przerywane – wyznaczanie sekcji. Uzupełnieniem oznaczenia poszczególnych czynności jest numerowanie kolejności ich wykonania. Dzięki temu każdy fryzjer umiejący czytać rysunek techniczny zabieg ten wykona bezbłędnie, nie korzystając z pomocy innych źródeł. Technika wykonania rysunków instruktażowych koloryzacji Aby rysunek instruktażowy koloryzacji był przejrzysty, najlepiej jest wykonać go na rzucie głowy z góry. Wyznaczamy wydzielenie sekcji w przypadku fryzury o kilku kolorach, następnie liniami pokazujemy separacje poszczególnych warstw aplikowania farby. Na poszczególne sekcje nanosimy kredką kolor. Technika wykonania rysunków instruktażowych strzyżenia Rysunki strzyżenia wykonujemy na kilku szablonach przedstawiających rzuty głowy z przodu, z boku i tyłu. W przypadku fryzury asymetrycznej wymagane są rzuty z obu boków. Istotą tych rysunków musi być informacja o zastosowanych technikach podziału na sekcje oraz rodzaju separacji, projekcji i dystrybucji poszczególnych pasm. Ważnym elementem jest kąt linii cięcia każdego pasma. Informacje te nanosimy na szablony w postaci linii prostych, uwzględniając trójwymiarowość bryły, jaką jest głowa. Liniami grubymi zaznaczamy pierwszą czynność wydzielonego pasma do cięcia, a liniami cienkimi powtórzenia. Liniami grubymi zaznaczamy każdą pierwszą czynność, kontynuacje zaś cienkimi. Stosujemy tę zasadę na każdym szablonie. Podobnie wyznaczenie pasma pamięci zaznaczamy grubą linią. Sekcje wyznaczamy liniami przerywanymi. Technika opisów technicznych poszczególnych zabiegów W opisach technicznych należy uwzględnić: • nazewnictwo i czynności techniczne, • chronologię poszczególnych czynności, • czynności przygotowawcze do wykonania zabiegu, • czynności zasadnicze stanowiące o istocie i formie zabiegu, • czynności końcowe zabiegu. Jeżeli chodzi o opisy technologicznych zabiegów fryzjerskich, to tutaj również zauważyłem pewne nieprawidłowości w zakresie nazw pojęć. Szczególnie firmy kosmetyczne tworzą zupełnie niepotrzebnie nowe nazwy poszczególnych czynności technologicznych, które już zostały nazwane i przyjęły się. Co gorsze, wprowadzają nazwy obcojęzyczne przy możliwości zastosowania nazw w języku polskim. Efekt jest taki, że w niektórych rejonach kraju nazwy te nie są zrozumiałe. Niestety te tworzone na nowo pojęcia znajdują się w testach egzaminacyjnych Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. To z kolei powoduje niepotrzebne błędy podczas egzaminów zawodowych. Uważam, że powinien obowiązywać jednolity słownik wyrażeń i pojęć zawodu fryzjerskiego. Przedstawiając moją refleksje i sugestie, pragnąłem podzielić się nimi z innymi nauczycielami zawodu fryzjerskiego. Mam głęboką nadzieję, że mój głos choć trochę przyczyni się do dostosowania kształcenie do wymogów podstawy programowej i standardów egzaminacyjnych zawodu technika usług fryzjerskich. Liczę na to, że w standardach egzaminacyjnych pojawią się wreszcie wzory rysunków instruktażowych strzyżenia i koloryzacji. Henryk Jerzy Stawski