Η Φιλική Εταιρεία Ιάκωβος

Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Εμμανουηλ Ξανθος

Νικολαος Σκουφας

Αθανασιος Τσακαλωφ

Τι είναι η Φιλική Εταιρεία

Η Φιλική Εταιρεία ήταν η σημαντικότερη από τις μυστικές οργανώσεις που σχηματίστηκαν για την προετοιμασία επανάστασης για την απελευθέρωση των Ελλήνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό, και σύμφωνα με τους παλαιότερους ιστορικούς, από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, τον Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ. Επίσης από τα πρώτα μέλη που μυήθηκαν ήταν και ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος και μάλιστα κατά ορισμένες πηγές συνιδρυτής, πριν τον Ξάνθο που μυήθηκε αργότερα. Οι Φιλικοί αφού μυούνταν στην Εταιρεία έδιναν όρκο πίστης και επικοινωνούσαν με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικές λέξεις. «Ο μυστικός χαρακτήρας της εξηγεί εν μέρει τον περιορισμένο και αμφίσημο χαρακτήρα των τεκμηρίων που άφησε πίσω της.

Ο ρόλος των Σκουφά-Ξάνθου-Τσακάλωφ στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας Ο Ξάνθος είχε μεταβεί για λογαριασμό τριών εμπόρων από την Κωνσταντινούπολη στην Πρέβεζα και στα Γιάννενα για να κλείσει συμφωνία αγοραπωλησίας ελαιολάδου και επιστρέφει στην Οδησσό και αρχές Νοεμβρίου 1813 γνωρίζεται με τους Σκουφά και Τσακάλωφ. Δεν είναι εξακριβωμένο ποιος από τους τρεις είχε την σύλληψη της ιδέας για την ίδρυση της Εταιρείας. Ο Ξάνθος στα απομνημονεύματά του, δηλώνει πως είναι αυτός που παρακίνησε τον Σκουφά, αλλά είναι βέβαιο ότι ο Σκουφάς πρώτος διέγραψε ένα αρχικό πλάνο για την Εταιρεία.

Ο ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΞΑΝΘΟΣ

Εμμανουήλ Ξάνθος γεννήθηκε στην Πάτμο. Στην Τεργέστη εργάστηκε ως εμπορικός υπάλληλος. Το 1810 εγκαταστάθηκε στην Οδησσό και εργάστηκε ως γραμματικός. Το 1812 με τρεις εμπόρους από τα Γιάννενα, δημιούργησαν δική τους εμπορική εταιρεία. Το 1814 μαζί με τον Αθανάσιο Τσακάλωφ και τον Νικόλαο Σκουφά, ίδρυσε τη Φιλική Εταιρεία. Εκεί ανέλαβε καθήκοντα ταμία και γραμματέα. Συνάντησε την άρνηση του Καποδίστρια να αναλάβει την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας και πρότεινε στον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Το 1839 διορίστηκε σε διοικητική θέση στην Ύδρα και αργότερα στο Ελεγκτικό Συνέδριο από όπου απολύθηκε. Πέθανε στην Αθήνα το 1852. Τα Απομνημονεύματά του δημοσιεύτηκαν το 1845 και αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την Φιλική Εταιρεία.

Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΚΟΥΦΑΣ Ο Νικόλαος Σκουφάς ήταν ένας από τους τρεις ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας, ο οποίος καταγόταν από το Κομπότι της Άρτας. Εκεί δημιούργησε το πρώτο μικρομάγαζο, που έφτιαχνε σκούφιες, από το οποίο προφανώς προήλθε και το όνομά του. Γρήγορα όμως συνέχισε την εμπορική του δραστηριότητα στο χώρο του παροικιακού Ελληνισμού. Το 1814 μαζί με τον Αθανάσιο Τσακάλωφ και τον Εμμανουήλ Ξάνθο δημιούργησε στην Οδησσό, την Φιλική Εταιρία πιστεύοντας ότι οι Έλληνες μπορούσαν να επιτύχουν την απελευθέρωση τους χωρίς την βοήθεια των ξένων. Υπήρξε από τα πιο δραστήρια μέλη της Εταιρείας. Πέθανε τον Ιούλιο του 1818, όταν η έδρα πλέον της Φιλικής Εταιρίας είχε μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη.

Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΑΚΑΛΩΦ Ο Αθανάσιος Τσακάλωφ γεννήθηκε στα Γιάννενα και υπήρξε ένας από τους ιδρυτές την Φιλικής Εταιρείας. Σπούδασε στο Παρίσι, όπου ήρθε σε επαφή με τις Φιλελεύθερες ιδέες που διαδίδονταν μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Το 1814 ίδρυσε μαζί με τον Νικόλαο Σκουφά και τον Εμμανουήλ Ξανθό τη Φιλική Εταιρία στην Οδησσό. Ο Τσακάλωφ υπήρξε ο νους της οργάνωσης παρά το νεαρό της ηλικίας του. Μετά το 1818 περιέπεσε σε αδράνεια και δεν μπόρεσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον Αγώνα. Έπειτα από τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια έφυγε για τη Μόσχα, όπου και πέθανε.

ΤΕΛΟΣ Ιάκωβος Καζαντζάκης Ιωάννα Καλπαδάκη Εμμανουήλ Μπουνάκης Γεωργία Σκαρβελάκη Νικολέτα Βαρδάκη