Słowianie połabscy

Drzewian połabskich, a zatem jednej, niewielkiej, zagubionej w morzu niemczyzny słowiań­ skiej grupy etnicznej nazywany jest przez językoznawców po prostu „językiem połabskim” (niem. Polabisch, Dravänopolabisch). Wreszcie trzeba wspomnieć, że w średniowieczu ist­niało konkretne, jedno z – jak niebawem zobaczymy – wielu plemion „połabskich”, także w pobliżu Łaby (ale wschodniego jej brzegu), z ośrodkiem, jak się wydaje, w miejscowości Raci­bórz (niem.

Ratzeburg), nazywane w nielicznych źródłach Połabianami (Polabingi i podobnie).

A zatem, konkludując: terminy „połabski”, „Połabianie” mogą występować w czworakim znaczeniu. Po pierwsze: jako zbiorcze określenie całej Słowiańszczyzny połabskiej, Połab­ szczyzny. Po drugie: na oznaczenie północnej (nie serbskiej), „lechickiej” części Połabszczyzny. Po trzecie: jako określenie języka dawnych Drzewian połabskich i ich potomków. Wresz­cie po czwarte: jako określenie plemienia Połabian – jednego z wielu plemion „połabskich”.

Wiele lat temu wielki polski językoznawca i polihistor Alek­sander Brückner wyrażał jak gdyby zdziwienie, że o dawno wy­marłych Słowianach połabskich napisano znacznie więcej niż o jakimkolwiek innym, istniejącym dotąd, ludzie słowiańskim, a Gerard Labuda rozpoczął swoją rozprawę z 1962 roku nastę­pującą uwagą: „W ostatnich latach nastąpiło niezwykłe wprost ożywienie badań nad dziejami słowiań14