Gazeta aleksandrowska 125 2017

Page 1

Reklamuj się w „Gazecie Aleksandrowskiej”

M i e s i ę c z n i k IN F O R M A C Y J N O - P U B L IC Y S T Y CZN Y lipiec 2017

nr 125, X rok CENA 0 zł ISSN 1897-8908

www.kujawy.media.pl

Największy nakład. Cały trafia do Mieszkańców Zapraszamy do czytania wersji elektronicznej Strona internetowa: www.kujawy.media.pl

MIASTA: Aleksandrów Kujawski, Ciechocinek, Nieszawa GMINY: Aleksandrów Kuj., Bądkowo, Koneck, Raciążek, Waganiec, Zakrzewo

Maraton przez wszystkie gminy powiatu Z OSTATNIEJ CHWILI. Na trasie 84 km odbył się minionej soboty (22 lipca) IV Dwumaraton Kujawski. Przy ładnej pogodzie kilkudziesięciu zawodników wystartowało w Zakrzewie i tam kończyło. Trasa prowadziła przez wszystkie gminy powiatu aleksandrowskiego, gdzie robiono postój połączony z wydarzeniami rekreacyjnymi. Każdy mógł na każdym etapie biegu włączyć się do grupy i przebiec tyle, ile wystarczyło sił. Celem tej imprezy jest popularyzacja biegów, jako formy rekreacji i aktywnego wypoczynku, promowanie walorów powiatu aleksandrowskiego. To się udało.

Pociąg bez hamulców łamie kolejne bariery i rozpędza się... Sąd Najwyższy wzięty. Senat odrzuca wszelkie poprawki, nawet własnych senatorów Sejm uchwalił ustawę o Sądzie Najwyższym autorstwa PiS. Jeśli prezydent ją podpisze to partia rządząca będzie miała pełną kontrolę nie tylko nad Trybunałem Konstytucyjnym, ale Krajową Radą Sądownictwa, Sądem Najwyższym, ale także nad sądami powszechnymi. To oznacza koniec trójpodziału władzy, a on jest fundamentem państwa demokratycznego. Na naszych oczach zmienia się ustrój państwa z konsekwencjami łatwymi do przewidzenia. Łącznie z próbą wyprowadzenia nas z Unii Europejskiej. Robienie zamachu konstytucyjnego pod pozorem naprawy sądownictwa przemawiać może tylko do osób ślepo zapatrzonych w swoich wodzów.

Powiem coś osobistego. Kilka miesięcy temu stawałem przed włocławskim Sądem Okręgowym, który rozstrzygał spór z zakresu wolności wypowiedzi prasowej. Sędzia, któremu przypadła ta sprawa wykazał się, według nie tylko mojej oceny – powiem oględnie - rażącą nieznajomością funkcjonowania mediów. Na pisemne uzasadnienie wyroku trzeba było czekać aż trzy miesiące, czym przeciągnął możliwość szybkiego szukania sprawiedliwości w sądzie wyższej instancji. I choć po rezultatach pracy sędziego mojej sprawy nisko oceniam jego zawodowe kompetencje, to jednak nawet na moment do głowy mi nie przyszło, że sędzia był przez kogoś sterowany, że

wyrok wydał pod wpływem pośredniego lub bezpośredniego nacisku jakiegoś partyjnego lub innej maści barona. Wierzyłem i nadal wierzę, że po prostu ta sprawa, choć w gruncie rzeczy prosta do rozstrzygnięcia, w tym wypadku tego konkretnego sędziego przerosła. Nie odbiera to jednak wiary w znalezienie sprawiedliwego osądu w wyższej instancji. Tak jest w każdym zawodzie są lepsi i gorsi sędziowe, ale niezależni. Po przejęciu przez rządzącą partię bezpośredniego wpływu na sędziów już nie ma co liczyć na przekonanie, że wyrok będzie bezstronny. DOKOŃCZENIE NA STR. 3

Stanisław Białowąs

Koncert z nadaniem sali na dworcu imienia Stachury

reklama

Na 18 sierpnia, w dniu urodzin Edwarda Stachury (1937-1979) odbędzie się na dworcu kolejowym w Aleksandrowie Kuj. koncert pn.. „Stare Dobre Małżeństwo”. Podczas tego wydarzenia, odsłonięta zostanie także tablica z nadaniem jego imienia sali restauracyjnej. Nie przypadkowo tej. W przeszłości była poczekalnią, pełniła funkcję gastronomiczną. To tu pisarz przesiadywał pod piecem, będąc w ciągłej podróży. Sala została pięknie odrestaurowana, jest miejscem spotkań kultury.

Tegoroczne lato nie szczędzi niespodzianek. Dni naprawdę słonecznych i ciepłych niewiele, za to deszczu wyjątkowo dużo. Potrafi spaść w najmniej spodziewanym momencie. Przekonali się o tym biesiadnicy pikniku rodzinnego w Wołuszewie (gmina Aleksdandrów Kujawski) kiedy w trakcie zabawy rozszalała się ulewa. Nie przeszkodziło to w dalszej zabawie.


ALEKSANDROWSKA I 2 I GAZETA www.kujawy.media.pl

Wydarzenia

nr 125, lipiec 2017


nr 125, lipiec 2017

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I

Rozmaitości

www.kujawy.media.pl

Pociąg bez hamulców łamie kolejne bariery i rozpędza się...

Podpisano ugodę

Rozliczenia z przeszłością Fot. ze zbiorów Jerzego Erwińskiego

Na terenie, gdzie dziś znajduje się market Tesco przy ul. Wojska Polskiego w Aleksandrowie Kujawskim, jeszcze w latach dwudziestych ubiegłego wieku stała cerkiew prawosławna pod wezwaniem Aleksandra Newskiego. Niedawno zawarto ugodę z władzami miasta regulującą prawa własności do ongiś zabranemu kościołowi prawosławnemu terenu.

Z historii Cerkiew przy obecnej ul. Wojska Polskiego w Aleksandrowie Kujawskim otwarta została w 1877 r., służyła wiernym wyznania prawosławnego. W czasie I wojny światowej obiekt został uszkodzony, a w ciągu kolejnych lat uległ dewastacji, którą zakończyła rozbiórka w 1935 r. Po II wojnie światowej nieruchomość, na którym stała kiedyś cerkiew, własność parafii p.w. Aleksandra Newskiego, zajął dom handlowy o nazwie Kujawiak. Teren ten został w 1993 r. skomunalizowany i stał się własnością gminy miej-

Rozbiórka cerkwi skiej Aleksandrów Kujawski. Ta sprzedała go na rzecz właściciela firmy „Emex”, a ten z kolei odstąpił działkę firmie Tesco. Druga działka, będąca nadal własnością parafii, rozciąga się

na terenie dzisiejszego parkingu i przystanku autobusowego przy dworcu. Powierzchnia obu działek wynosi łącznie około 30 arów.

Działka za działkę Postępowanie o zwrot nieruchomości rozpoczęło się w 1993 roku, a uchwałę o rekompensacie za przejęte mienie podjęła Rada Miejska Aleksandrowa Kujawskiego 12 grudnia 2016 r. 5 lipca br. przed Komisją Regulacyjną do Spraw Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Warszawie podpisano ugodę między Parafią Prawosławną reprezentowaną przez księdza dziekana proboszcza Mikołaja Hajduczenię, a Gminą Miejską Aleksandrów Kujawski reprezentowaną przez burmistrza Andrzeja Cieślę, w sprawie nieodpłatnego przekazania działek o łącznej powierzchni około 20 arów przy ulicy Polnej na rzecz parafii prawosławnej w zamian za działki leżące przy ulicy Wojska Polskiego.

Cerkiew na pocztówce

W sali odpraw Komendy Powiatowej Policji w Aleksandrowie Kujawskim pożegnano 11 lipca zastępcę komendanta powiatowego podinsp. Macieja Sadowskiego oraz przywitano nowego zastępcę podinsp. Piotra Jędrzejewskiego. W uroczystości brał udział pierwszy zastępca komendanta wojewódzkiego policji w Bydgoszczy insp. Mirosław Elszkowski. Komendant Powiatowy Policji w Aleksandrowie Kujawskim mł. insp. Andrzeja Kłos, policjanci i pracownicy cywilni komendy przywitali nowego zastępcę komendanta podinsp. Piotra Jędrzejewskiego, który decyzją komendanta wojewódzkiego policji w Bydgoszczy został oddelegowany do

- Oceniam tę decyzję bardzo pozytywnie, bo po 1993 r. przyznano nam prawo własności do plebanii i cmentarza prawosławnego - mówi ks. Mikołaj Hajduczenia. - Później już na mocy ustawy o stosunku państwa polskiego do autokefalicznego kościoła prawosławnego z 1991 r., po długim postępo-

Pożegnanie, powitanie

Nowy zastępca w komendzie policji

3

waniu, udało się w tym roku wreszcie zawrzeć ugodę. Stało się to możliwe głównie dzięki przychylnej postawie Urzędu Miejskiego w Aleksandrowie Kujawskim i Rady Miejskiej. Na warunki umowy zgodził się również nieżyjący już arcybiskup Szymon. - Nasze kontakty z parafią prawosławną były zawsze wręcz wzorcowe – mówi burmistrz Andrzej Cieśla. - Cieszę się, że wreszcie doszło do podpisania porozumienia, które tym samym kończy sprawy, z dalekiej przeszłości, ku zadowoleniu wszystkich stron. Ugoda z parafią prawosławną jest kolejnym aktem regulacji stosunków majątkowych między aleksandrowskim samorządem a związkami wyznaniowymi. Wcześniej podobne porozumienie zawarto z Gminą Żydowską, na mocy której przekazano na jej rzecz działki przy ulicy Tuwima w zamian za teren, na którym istniała przed II wojną światową synagoga przy ulicy Granicznej. Akty te są wyrazem chęci rzetelnego rozliczenia się z przeszłością i kontynuowania dobrych stosunków między organizacjami wyznaniowymi a państwem w przyszłości.

Zbigniew Sołtysiński

pełnienia obowiązków na stanowisku zastępcy komendanta. Na spotkaniu komendant powiatowy podziękował podinsp. Maciejowi Sadowskiemu za dotychczasową współpracę i wszelką pomoc jaką jednostka otrzymała w czasie jego służby. Następnie powitał podinsp. Piotra Jędrzejewskiego, któremu życzył owocnej współpracy i sukcesów na nowym stanowisku. Podinsp. Piotr Jędrzejewski przywitał zebranych i zapewnił o otwartości na współpracę i kontynuowanie budowy dobrego wizerunku aleksandrowskiej policji w lokalnej społeczności. W szeregi policji wstąpił w 1994 roku, ma 43 lata. Pełnił służbę we Włocławku, na stanowisku zastępcy komendanta miejskiego.

DOKOŃCZENIE ZE STR. 1 Jeśli będzie istniał choćby najmniejszy cień podejrzenia, że partia – dziś PiS, jutro inna, może ingerować w niezawisłą pracę sędziego, nawet pośrednio to zawsze zrodzi się przekonanie, że wyrok nie został wydany bezstronnie z powodu jakiegoś nacisku partyjnego, kumoterstwa itp. Po prostu Temida ma być ślepa, a ta którą Sejm i Senat ubrał, zacznie mieć jedno oko niedomknięte. Co gorsze im wyżej, tym obawa o „gmeranie” w sądach będzie większa. Jak funkcjonuje w „dobra zmiana” widać po Trybunale Konstytucyjnym, którego jeden z sędziów publicznie mówił, że jest przedłużeniem ramienia rządu. To już panowie było! Niedawno jeden z burmistrzów opowiadał o zaskakującym telefonie od znanej pani poseł, która zapytała go z wyrzutem, dlaczego spotyka się z prezydentem Sopotu? Miała też pretensje, że źle wyrażał się o prezydencie Dudzie. Partyjni baronowie zawsze próbowali mieć wpływ na ludzi, więc teraz będą już to robili bez skrępowania z sądami, ze wszystkimi tego konsekwencjami. Czy należy reformować sądownictwo? Powiem głośno, oczywiście, że tak. Ale będę też gorąco protestował przeciwko podporządkowaniu sędziów partii rządzącej, a do tego sprowadza się „dobra zmiana”. O złych intencjach rządzących świadczy choćby wręcz kosmiczne tempo wprowadzania zmian, odrzucania wszystkich poprawek, nawet własnego senatora, nie liczenie się z głosami środowisk prawniczych, które mówią jednym głosem. Nie można naprawiać państwa, jawnie łamiąc konstytucję. Ubolewam, że parlamentarzyści z naszego regionu tego nie widzą, karnie podnoszą rękę bez chwili refleksji. Zniszczenie Trybunału Konstytucyjnego niczego nie nauczyło. Ikona polskiego sądownictwa prof. Adam Strzembosz, który reformował sądownictwo od systemu totalitarnego do demokratycznego zaapelował do prezydenta RP o przyzwoitość i veto. Ale już nawet Paweł Kukiz wie, że powodów do całowania telewizora nie będzie. Pociąg do pełnej władzy, bez hamulców, wyłamał kolejną barierę i rozpędza się… STANISŁAW BIAŁOWĄS

Urząd Skarbowy przypomina

Paragon klientowi trzeba wydać Urząd Skarbowy w Aleksandrowie Kujawskim przypomina ostrzeżenie Ministerstwa Finansów skierowane do podatników przed konsekwencjami wydawania tzw. rachunku lub paragonu kelnerskiego zamiast paragonu fiskalnego. O co chodzi? W przypadku świadczenia usług gastronomicznych osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej istnieje obowiązek zaewidencjonowania tych usług na kasie fiskalnej. Kelner obsługujący klienta, dla którego świadczona jest usługa, powinien zarejestrować na kasie fiskalnej dokonaną sprzedaż, wydrukować paragon fiskalny oraz wydać go klientowi. Ministerstwo Finansów przypomina, że wydanie paragonu jest obowiązkiem kelnera i nie jest uzależnione od prośby klienta, ani od tego, czy klient podejdzie odebrać paragon – paragon ma być klientowi wręczony, a więc w szczególności przyniesiony do

stolika przy którym klient siedzi. Z obserwacji rynku wynika, że niektórzy podatnicy nie stosują się do tych obowiązków. Ministerstwo Finansów ostrzega, że taka praktyka jest niezgodna z przepisami i może rodzić negatywne konsekwencje zarówno dla przedsiębiorcy – właściciela restauracji, jak i dla kierownika zmiany i kelnera, który nie rejestruje transakcji za pomocą kasy fiskalnej. Rachunek lub paragon kelnerski może służyć wyłącznie do rozliczeń pracodawcy z pracownikami, w żaden sposób nie może zastępować paragonu fiskalnego. Jeśli w ślad za paragonem kelnerskim nie zostanie wydany klientowi paragon fiskalny, to znaczy, że transakcja prawdopodobnie nie została zarejestrowana na kasie fiskalnej. Dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy fiskalnej lub niewydanie paragonu dokumentującego tę sprzedaż wiąże się z odpowiedzialnością karną skarbową.


ALEKSANDROWSKA I 4 I GAZETA www.kujawy.media.pl

Powiat Aleksandrowski

nr 125, lipiec 2017

Projekt „JESTEŚMY - II” Powiat Aleksandrowski wraz z samorządami gmin Nieszawa i Ciechocinek włączył się w ogólnopolskie obchody Roku Rzeki Wisły 2017. We Włocławku (12 sierpnia), a następnie w Nieszawie (13 sierpnia), Ciechocinku (13 sierpnia) i Toruniu (14 i 15 sierpnia) odbędzie się największa wiślana impreza w Polsce - „Festiwal Wisły”. W Nieszawie przy promie na flisaków czekać będzie orkiestra dęta oraz Chopin i nieszawska Catalani. Zaplanowano uroczyste powitanie gości na kujawskiej ziemi tradycyjnie chlebem i solą, a także poczęstunek i wspólne zwiedzanie nieszawskiej fary z przewodnikiem. W kościele znajduje się ołtarz św. Barbary – patronki flisaków. W Ciechocinku na przystani organizatorzy zapewniają stoiska edukacyjne, atrakcje dla dzieci, jarmark produktów nadwiślańskich, pokazy (w tym załadunek ciechocińskiej soli na galar, parada łodzi), występ zespołów (folk i szanty) oraz przegląd piosenki żeglarskiej. Dla odważnych, darmowe rejsy po rzece z prawdziwymi flisakami. Zarówno w Nieszawie (godz. 13.00) jak i w Ciechocinku (godz. 16.30) będzie niepowtarzalna okazja zobaczenia nadciągającej flotylli około 50 drewnianych łodzi i statków wiślanych pod pełnymi żaglami, misternie odtworzonych przez pasjonatów z Polski i Francji. Organizatorem festiwalu jest Kujawsko-Dobrzyńska Organizacja Turystyczna, samorząd województwa i samorządy, w tym: Powiat Aleksandrowski, Gmina Nieszawa i Gmina Ciechocinek. Festiwal Wisły to okazja do spotkania mieszkańców powiatu z rzeką, z tradycją nadrzeczną i ludźmi, którzy rekonstruują dawne drewniane jednostki: „szkuty”, „galary” i „baty”, którymi spławiano niegdyś Wisłą towary, a także mniejsze łodzie służące głównie do transportu osób i połowu ryb: tutejsze „nieszawki” i „lejtaki”. Tego sierpniowego wydarzenia na brzegach Królowej Polskich Rzek nie można przegapić!

Dożynki powiatowe w Wagańcu Zarząd Powiatu Aleksandrowskiego zdecydował o organizacji tegorocznych dożynek powiatowo-gminnych i parafialnych wspólnie z Gminą Waganiec i tamtejszą parafią rzymskokatolicką w Zbrachlinie. Doroczne, powiatowe święto plonów odbędzie się w niedzielę 3 września br. Uroczystości dożynkowe rozpocznie msza święta w intencji Ojczyzny, po czym dożynkowy korowód uda się na stadion sportowy w Zbrachlinie, gdzie organizatorzy przewidzieli

część oficjalną (przemówienia i wystąpienia gości), obrzędową (przekazanie wieńców na ręce starostów dożynek, tradycyjne dzielenie chleba) i artystyczną (występy taneczne oraz zespołów muzycznych). Nie zabraknie również atrakcji dla dzieci, stoisk handlowych i gastronomii.

Szczegółowy harmonogram uroczystości dożynkowych ukaże się w sierpniowym numerze gazety i na www.aleksandrow.pl

Działka powiatu pod młotek Powiat Aleksandrowski na mocy Uchwały nr XXII/286/2017 Rady Powiatu Aleksandrowskiego z dnia 31 marca 2017 przeznaczył do sprzedaży nieruchomość gruntową, niezabudowaną nr 1158/22, o pow. 538 mkw, zlokalizowaną w centrum Ciechocinka, przy ul. Armii Krajowej w bezpośrednim sąsiedztwie sali gimnastycznej tamtejszego LO. Działka stanowi własność Powiatu Aleksandrowskiego i zapisana jest w księdze wieczystej WL1A/35165/3. Cena działki wynosi 984.000 zł brutto i jest ceną wywoławczą. Ostateczna cena zostanie ustalona w wyniku przeprowadzonego 5 września 2017 r. przetargu ustnego, nieograniczonego. Ogłoszenie przetargu, regulamin przetargu, wysokość wadium i inne szczegóły dot. sprzedaży tej nieruchomości zostały określone w Uchwale nr 228/2017 Zarządu Powiatu Aleksandrowskiego z 24 maja 2017 r. Działka znajduje się w ścisłym centrum uzdrowiska Ciechocinek (ok. 60 m od „deptaka”, ok. 100 m od fontanny „Grzyb”, ok. 200 m od MCK, kina „Zdrój” i Teatru Letniego, do tężni solankowych ok. 500 m). Szczegółowych informacji dot. sprzedaży tej nieruchomości udziela naczelnik Wydz. Geodezji, Rolnictwa i Ochrony Środowiska w Starostwie Powiatowym w Aleksandrowie Kujawskim, tel. 698-637-291 oraz pracownicy ww. wydziału, tel. (54) 282 -79-46. Więcej informacji w BIP powiatu i na www.aleksandrow.pl

Stronę przygotowało Starostwo Powiatowe w Aleksandrowie Kujawskim

Czwarty rok z rzędu Powiat Aleksandrowski realizuje autorski projekt w ramach programu ministra rodziny, pn. „Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi”. W tym roku za pozyskaną kwotę w wysokości 72.000 zł osoby dorosłe z Warsztatu Terapii Zajęciowej w Aleksandrowie Kujawskim, Domu Pomocy Społecznej w Zakrzewie i pacjenci Samodzielnego Publicznego Zakładu Leczniczo – Opiekuńczego w Raciążku oraz dzieci i młodzież z niepełnosprawnościami intelektualnymi ze szkół specjalnych w Aleksandrowie Kujawskim, mają szansę na wspólną integrację, naukę, wspólne wyjazdy i zabawę. W czerwcu i lipcu br.

Młodzież na rynku we Wrocławiu uczestnicy projektu odbyli wycieczki do Skłudzewa, gdzie w siedzibie Fundacji Piękniejszego Świata rozwijali swoje umiejętności artystyczne.

Odbyli również jednodniowe wycieczki krajoznawcze i edukacyjne do Warszawy i Wrocławia. Program trwa do 31 grudnia i zakończy się konferencją z

Staw w parku, jak nowy Dobiegają końca prace rewitalizacyjne stawu na terenie zabytkowego parku przy Zespole Szkół nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego w Aleksandrowie Kujawskim. - Celem inwestycji było przywrócenie życia biologicznego dla biotopu wodnego, wzmocnienie skarp stawu, a także wykorzystanie potencjału tego obszaru poprzez stworzenie miejsca rekreacji i wypoczynku dla młodzieży szkolnej i mieszkańców miasta tłumaczy starosta Dariusz Wochna. Przed podjęciem działań inwestycyjnych czasza zbiornika była porośnięta liczną ilością drzew i krzewów, a także stanowiła miejsce gromadzenia śmieci, butelek i odpadów komunalnych. Staw i jego otoczenie zostało oczyszczone, brzegi zbiornika umacniają teraz kosze z kamieniami tzw. gabiony, które stabilizują brzegi zbior-

Starosta Dariusz Wochna i wicestarosta Wojciech Marjański przed uruchomioną fontanną nika. W otoczeniu stawu wysiana została trawa. Niedawno podłączona i uruchomiona została fontanna, która oprócz walorów estetycznych, uzupełnia wodę w stawie oraz napowietrza zbiornik i ułatwia wegetację roślin. - Całość kosztowała powiat 111 tys. zł. Dzięki realizacji tego zadania stworzyliśmy atrakcyjne, otoczone

Inwestycja w szkole

Termomodernizacja w „Hubalu” Z inicjatywy Zarządu Powiatu Aleksandrowskiego od czerwca br. na terenie Zespołu Szkół nr 2 im. mjra H. Dobrzańskiego „Hubala” w Aleksandrowie Kujawskim trwają prace remontowe. Budynki szkolne zmieniają swój wygląd, choć do końca pozostało jeszcze dużo pracy. Dzięki termomodernizacji szkoła zyska nowe okna, drzwi, ciągi wentylacyjne, instala-

cję c.o., a także zmieni się elewacja. Termomodernizacja „Hubala” to kolejna inwestycja, która realizowana jest przy współudziale środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego i budżetu Powiatu Aleksandrowskiego. Termin zakończenia zadania to 30 października br.

parkiem miejsce do odpoczynku i rekreacji. Korzystać z niego mogą zarówno mieszkańcy Aleksandrowa Kujawskiego, jaki i młodzież szkolna z pobliskiego zespołu szkół. Jeśli odwiedzający to miejsce je uszanują, nie wykluczamy kolejnych inwestycji w otoczeniu stawu w przyszłym roku - dodaje wicestarosta Wojciech Marjański.

udziałem uczestników, opiekunów i organizatorów z ramienia jednostek będących partnerami projektu i Powiatu Aleksandrowskiego.

Plener malarski „Nad Wisłą” to tytuł trzeciej edycji organizowanego przez zarząd powiatu spotkania malarzy i plastyków na Kujawach. Termin pleneru, 11-20 sierpnia br. znakomicie wpisuje się w „Festiwal Wisły”, na który przypłynie do Nieszawy i Ciechocinka ok. 50 drewnianych łodzi i statków z Polski i Francji, co z pewnością stanie się artystyczną inspiracją dla ich prac. Swoje prace artyści tworzyć będą zarówno nad wodą, jak i w zaciszu hotelowej części zespołu klasztornego w Nieszawie, gdzie będą zakwaterowani. Funkcję komisarza artystycznego pleneru powierzono aleksandrowskiemu artyście Pawłowi Nowakowi. Wystawa poplenerowa zorganizowana zostanie w przyklasztornej świątyni pw. Podwyższenia Krzyża w Nieszawie (ul. Maksymiliana Kolbe 2) 19 sierpnia 2017 r. o godzinie 15.00. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych. Wstęp wolny.


nr 125, lipiec 2017 Sesja Rady Miejskiej Aleksandrowa Kuj.

Fot. Stanisław Białowąs

Absolutorium dla burmistrza, choć nie jednogłośnie

Głosowanie nad udzieleniem absolutorium na sesji rady miejskiej Na 28 czerwca aleksandrowska rada miejska zaplanowała sesję, której jeden z ważnych punktów dotyczył udzielenia burmistrzowi absolutorium za wykonanie ubiegłorocznego budżetu. Nad porządkiem obrad debatowano blisko godzinę nim go przyjęto. Wcześniej poruszano wiele spraw budzących emocje, jakby skumulowały się ostre podziały istniejące od pewnego czasu w radzie. Padało wiele pytań, formułowanych w charakterze pretensji. Propozycja uzupełnienia porządku obrad o dodatkowe punkty najpierw spotkała się z wnioskiem o ich odrzucenie, a później głosowano nad nim oddzielnie i nie wszystkie przyjęto. Sesja absolutoryjna powinna być uroczysta więc niepotrzebnie porządek obrad jest tak obszerny – padła uwaga. Radny pytał, dlaczego zwołuje się niektóre sesje w trybie nadzwyczajnym, to nawiązanie do poprzednich. Czy przewodnicząca komisji budżetowej nadal ma prawo zwoływać posiedzenia komisji, skoro złożyła oświadczenie o rezygnacji z pełnionej funkcji, tyle tylko że rada jeszcze nie wyznaczyła nowej osoby. Zdaniem jednej z radnych skoro nie było uchwały o jej odwołaniu, więc może dalej rządzić. Propozycja, aby zająć się sprawą na tej sesji przeszła,

Najstarszy rocznik SKS Aleksandria (młodziczki) zakończył wojewódzkie rozgrywki mistrzowskie w marcu. Zbiegło się to z początkiem wojewódzkich rozgrywek minipiłki siatkowej KINDER+SPORT 2017. Do grona najlepszych zakwalifikowały się w kategorii dwójek: Marika Chojnacka, Zuzanna Pietrykowska, Ada Spychalska oraz w kategorii czwórek: Julia Zdrojewska, Oliwia Trawińska, Roksana Jaskrowska, Roksana Frączek, Martyna Pietrzak (nowy rok szkolny rozpoczną w klasie usportowionej w Stawkach). Ostatecznie dwójki zajęły doskonałe ósme miejsce w województwie, a czwórki przywiozły do Aleksandrowa brązowy medal. W trakcie czterech końcowych miesięcy roku szkolnego zawodniczki brały udział w licznych turniejach towarzyskich. Młodziczki grały w Chełmnie, Koronowie i Warszawie, a najmłodsze w Grudziądzu i Koronowie. We wszystkich za-

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I

Aleksandrów Kuj.

ale przy trzech głosach przeciw i jednym wstrzymującym się. Po godzinnych sporach porządek obrad został uchwalony. Kolejnym punktem było wręczenie Dorocie Kowalskiej nominacji na dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3. Akt powołania jej wręczył burmistrz Andrzej Cieśla wraz z przewodniczącym rady Bogusławem Gollusem. Jak było do przewidzenia, zajęcie stanowiska w sprawie absolutorium dla burmistrza za wykonanie budżetu w minionym roku pokazało istniejący rozkład sił w radzie. Komisja Rewizyjna i Regionalna Izba Obrachunkowa podjęły uchwały o udzieleniu absolutorium. Dochody w kwocie 43,6 mln zł zrealizowano w 98,8 proc., a wydatki w 94,9 proc., dzięki czemu wynik operacyjny wyniósł blisko 1,8 mln zł przy planowanym 245 tys. zł. Oznacza to, że zachowany został wymóg określony przepisami, w myśl którego na koniec roku wydatki bieżące nie mogą być wyższe niż dochody bieżące powiększone o nadwyżkę i wolne środki z ubiegłych lat. Wprawdzie rok zakończono nadwyżką, przy planowanym deficycie 1,6 mln zł., ale sytuacja finansowana miasta jest trudna i trzeba się mocno nagimnastykować, aby wiązać koniec z końcem.

Dług na koniec roku wyniósł 9,5 mln zł, co stanowi blisko 22 proc. dochodów. W dyskusji radni, zwłaszcza opozycji ostro oceniali miniony rok. Padały różne zarzuty, jak np., że za duże są wydatki na dworzec, że opłaty za dzierżawę powinny być wyższe. Pytano co zrobić, aby dochody były większe, jakby zapominając że o dochodach decydują subwencje, a miasto może tylko podnosić podatki, czego mieszkańcy by nie zaakceptowali. W głosowaniu za udzieleniem absolutorium było ośmioro radnych, przeciw czterech. W przerwie burmistrz w podziękowaniu za realizację budżetu w 2016 roku wręczył wiązankę kwiatów skarbnikowi gminy Marioli Nowakowskiej. Uzyskania absolutorium pogratulowała burmistrzowi Urszula Paprocka, która była… przeciw. Takie są reguły demokracji, skwitowała. Jedynym szefem samorządu, który w powiecie nie uzyskał absolutorium był burmistrz Ciechocinka Leszek Dzierżewicz. „Za” głosowało 7 radnych, przeciw też siedmiu. Pozostali, burmistrz Nieszawy i wójtowie gmin nie mieli z tym problemu.

(bis)

www.kujawy.media.pl

Wakacje w mieście Trzeba było zajrzeć do aleksandrowskiego Miejskiego Centrum Kultury w dniach od 28 czerwca do 10 lipca w godzinach przedpołudniowych, aby zobaczyć jak można skutecznie i efektywnie zaangażować energię dzieci, które dopiero co opuściły ławki szkolne, aby poużywać wakacji. W ramach programu Wakacje 2017, przygotowano cykl zajęć w formie warsztatów artystyczno-rekreacyjnych dających uczestnikom możliwość wykorzystania swoich wrodzonych umiejętności i zdolności w wykonywaniu rozmaitych ćwiczeń plastycznych. Ale zanim do tego doszło Tomasz Skibiński zabrał uczestników na ćwiczenia fizyczne, mające na celu budowanie tężyzny fizycznej, sprawności, a przede wszystkim zdrową zabawę w ruchu. Dzieci próbowały swych sił na siłowni, oczywiście pod bacznym okiem opiekuna. Odwiedziły ścieżkę zdrowia, również plac przed MCK rozbrzmiewał śmiechem i wesołymi okrzykami ćwiczących. Po zabawach ruchowych na swoje zajęcia zaprosił uczestników Tomasz Mić w ramach wakacji z filmem. W tym czasie dzieci miały czas na chwilę wytchnienia przed bardziej wymagającymi wysiłku intelektualnego zajęciami przygotowanymi przez Agnieszkę Kraszewską.Wyczarowywali maski; inspiracją dla nich były oryginalne maski indiańskie i afrykańskie. Każde z dzieci mogło również stworzyć kubek ozdobiony wymyślonym przez siebie motywem. Powstawały też własnoręcznie ozdobione inne przedmioty użytkowe, takie jak płócienne torby na zakupy, drewniane pudełka, deseczki. Osobną kategorię stanowiły barwne i fantazyjne witraże. Swoje dzieła dzieci zabrały do domu jako pamiątkę po zajęciach. W warsztatach plastycznych brało udział 23 dzieci. Zajęcia finansowo wsparł burmistrz Aleksandrowa Kujawskiego.

Zbigniew Sołtysiński Fot. Nadesłane

SKS Aleksandria sportowo zakończyła rok wodach dziewczyny zaprezentowały doskonałe umiejętności siatkarskie i z powodzeniem rywalizowały z rówieśniczkami z całego województwa oraz Polski. Siatkarki przywiozły puchary za I miejsce w Chełmnie, II i III miejsce w Koronowie oraz zajęły doskonałe VI miejsce w II Turnieju o Puchar Przechodni KS METRO 2017 w Warszawie. Tegoroczne sukcesy oraz progres we wszystkich kategoriach wiekowych są efektem dużej przychylności i doskonałej atmosfery dydaktyczno – wychowawczej, jaką dziewczęta znalazły w Stawkach, które usytuowane w centrum powiatu aleksandrowskiego, stały się regionalną siedzibą siatkówki dziewcząt. Sukcesem szkoły i klubu jest również integracja środowiska wokół projektu siatkarskiego

5

usportowienia naszego regionu. W ramach tej idei, na zakończenie roku szkolnego, klub zorganizował turniej rodzinny, gdzie siatkarkom na boisku towarzyszyły matki. W turnieju uczestniczyło 20 par, a kilkugodzinna rywalizacja przyniosła dużo emocji oraz pozytywnych wzruszeń. Tym razem na podium stanęły pary: 1. Ewa i Nina Tłuchowskie, 2. Anna Stanek (wychowawczyni klasy sportowej) i Patrycja Machtelewska, 3. Monika i Wiktoria Mić Kolejne spotkanie rodzinne na boisku zaplanowano we wrześniu; wtedy dziewczynom będą towarzyszyli ojcowie. Wakacyjna przerwa zapowiada się również na sportowo. Po lipcowym odpoczynku (wypełnionym rekreacyjnymi turniejami plażowymi) w sierpniu siatkarki rozpoczną przygoto-

wania do kolejnego sezonu rozgrywkowego. Treningi zostaną wznowione 7 sierpnia i będą zintensyfikowane obozem sportowym w Lubawie. Po powrocie dziewczyny zaprezentują się w Turnieju Siatkówki Plażowej (24 sierpnia), a następnie, przygotowując się do rozgrywek wojewódzkich, rozegrają kilka turniejów halowych. O wiele intensywniejsze wakacje będą miały dziewczyny reprezentujące nasze województwo. Patrycja Machtelewska, Wiktoria Mić, Nina Tłuchowska i Nikola Tumińska wezmą udział w sierpniowym zgrupowaniu kadry, natomiast młodsze: Roksana Jaskrowska, Oliwia Trawińska, Julia Zdrojewska, w towarzystwie najlepszych siatkarek rocznika 2004 województwa kujawsko–pomorskiego doskonaliły swój kunszt siatkarski na przełomie czerwca i lipca.

Ewa Openchowska


6

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I www.kujawy.media.pl

Zdrowie - promocja

nr 125, lipiec 2017


nr 125, lipiec 2017

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I

Gmina Aleksandrów Kuj.

www.kujawy.media.pl

7

Lato sprzyja robotom drogowym. W gminie Aleklsandrów Kuj. trwają prace przy budowie chodników, podpisano umowę na budowę 2-kilometrowego odcinka drogi w Słomkowie. Trwają prace przy budowie chodnika na drodze łączącej Opoczki z Grabiem. Jest to drugi etap tej ważnej dla obu wsi inwestycji. Wykonanych zostanie około 330 metrów, dzięki czemu poprawi się stan bezpieczeństwa w ciągu tej drogi gminnej. Wykonawcą jest firma z Głuchowa, która wygrała przetarg. Położenia ostatniego odcinka chodnika kosztować będzie około 52 tys. złotych. Niedawno zakończono budowę chodnika w Słońsku Dolnym. Przy drodze gminnej powstał ciąg o długości 410 metrów. Podobne prace, wykonywane są przez pracow-

korzystają ze studni domowych, a w nich okresowo wody brakuje. - W sumie koszt całej inwestycji wyniesie około 1,4 mln złotych, a dofinansowanie stanowić będzie ponad 63 proc. przewidywanych wydatków kwalifikowalnych – mówi Piotr Gondek, prezes GPU „Algawa”. Likwidacja starej oczyszczalni ścieków w Przybranowie jest już koniecznością. Rozważano jedynie, czy ją przebudować, czy

jednak nie lepiej doprowadzić sieć kanalizacyjną do oczyszczalni w Aleksandrowie. Analiza kosztów nie tylko budowy, ale także eksploatacji, wskazała na wariat przewidujący budowę nowej oczyszczalni w miejsce starej, ale z możliwością jej rozbudowy, gdy potrzeby wzrosną. Projekt także zakłada podłączenie szkoły i boiska orlik. Zgodnie z założeniami wydajność projektowanej oczyszczalni ma wynieść 50 metrów sześciennych na

Nowe drogi i chodniki

Budowa chodnika na ul. Kwiatowej w Odolionie ników zatrudnionych przez Urząd Gminy na ulicy Kwiatowej w Odolionie. Decyzję o ułożeniu chodnika podjęli mieszkańcy dwa lata temu, kiedy decydowano na jakie cele przeznaczyć środki z fun-

duszu sołeckiego. W ubiegłym roku wykonano projekt, w tym roku 15 tys. zł przeznaczono na materiały. Kiedy byliśmy na placu budowy wykonano już 115 metrów ze 160 planowanych. Postępują one szybko

dobę odbioru ścieków, co będzie i tak o połowę większa niż zdolność obecnej instalacji. Zadanie przewiduje także zakup koparko-ładowarki, jako sprzętu niezbędnego do prowadzenia procesu zagospodarowywania osadów. W ramach tej samej umowy zawartej z marszałkiem województwa zbudowany będzie również ponad pół kilometrowy wodociąg, który zapewni dostawę wody dla mieszkańców korzystających w chwili obecnej z przydomowych studni. Realizacja całej inwestycji ma zakończyć się do końca czerwca 2018 roku. Niebawem zostanie ogłoszony przetarg na wyłonienie wykonawcy, który również zaprojektuje całą inwestycję. Ze środków unijnych sfinansowanych zostanie dwie trzecie kosztów, a na pozostałą część spółka zamierza ubiegać się o kredyt w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na inwestycje ekologiczne udzielany jest na preferencyjnych zasadach. (bis)

naprzód i niebawem zostaną zakończone. Zapadła decyzja o budowie dwukilometrowego odcinka drogi w Słomkowie. Na wykonanie tych prac niedawno gmina podpisała umowę z Włocławskim Przedsiębiorstwem Robót Drogowych w Nowej Wsi. Polegać one będą na uzupełnieniu istniejącej podbudowy z kamienia wapiennego oraz pokryciu jej czterocentymetrową warstwą bitumiczną. Inwestycja ma być zakończona do 31 sierpnia. Kosztować będzie 450 tys. zł. Wójt Andrzej Olszewski niedawno podpisał umowę z Urzędem Marszałkowskim, który dofinansuje to zadanie środkami z programu modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych. Nie jest to kwota duża, licząc cały koszt budowy, bo wynosi 33 tys. zł, ale dobre i takie finansowe wsparcie.

W nagrodę do Wieliczki

Co roku w gminie Aleksandrów Kujawski sadzone są drzewa i krzewy, a to dzięki dofinansowaniu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Giospodarki Wodnej w Toruniu. W tym roku gmina miała do dyspozycji siedem tysięcy złotych, z czego pięć pochodziło z dofinansowania. Prace prowadzono na przełomie czerwca i lipca br. Na zlecenie Urzędu Gminy rośliny dostarczyła Szkółka Roślin Ozdobnych A. R. Lewandowscy z/s w Ostrowąsie. Otrzymano 50 sztuk drzewek, przeznaczonych do nasadzenia przy drogach gminnych w Ośnie Drugim i Poczałkowie/Przybranówek. Po odpowiednim przygotowaniu podłoża posadzono 25 sztuk jarzębia pospolitego oraz 25 sztuk robini akacjowej kulistej. Już w kolejnym roku, gdy drzewka rozrosną się stworzą ciekawą, wielobarwną kompozycję przyrodniczą. Głównym założeniem realizowanego od kilku lat projektu jest zwiększenie walorów przyrodniczych oraz atrakcyjności gminy.

Oświetlenie z aneksem

W Nowym Ciechocinku już wkopano kable energetyczne Wójt gminy Aleksandrów Kujawski 19 lipca podpisał aneks do umowy partnerskiej z Urzędem Marszałkowskim oraz WFOŚiGW w Toruniu dotyczący budowy energooszczędnego oświetlenia ulicznego w następujących miejscowościach: Stawki (16 szt.), Ośno (15 szt.), Konradowo (11 szt.), Ośno (8 szt.), Plebanka (15 szt.), Rożno-Parcele (40 szt.). Łącznie chodzi o zbudowanie 105 punktów świetlnych. Priorytetowym celem budowy energooszczędnego oświetlenia na terenie gminy Aleksandrów Kujawski jest dostosowanie jakości światła do przestrzeni, obniżenie kosztów zużycia energii oraz wykonanie oświetlania przyjaznego dla środowiska. - W zależności od potrzeb, budowa będzie obejmować: zastosowanie opraw oświetleniowych energooszczędnych; montaż opraw, które oświetlają konkretne punkty - bez zbędnego świecenia w górę czy na boki (zapobieganie śmiecenia światłem); montaż inteligentnych systemów sterujących oświetleniem – informuje Malwina Andrusiak, kierownik Wydziału Planowania Urzędu Gminy w Aleksandrowie Kujawskim. Budowa energooszczędnego oświetlenia ulicznego ma na celu uzyskanie oszczędności na wydatkach, ale również zapewnić komfort, a co za tym idzie, również bezpieczeństwo użytkowników dróg na terenie gminy Aleksandrów Kujawski. Zamontowane oprawy będą dostosowane do specyficznych warunków pracy, jaką jest ulica. Oświetlenie spełniać będzie wymogi zgodne z obowiązującymi przepisami i normami. Roboty przy budowie punktów oświetleniowych z I etapu mają być zakończone do końca lipca. W Rożnie-Parcele prace prowadzone są na ulicach: Wrzosowej, Sosnowej, Rumiankowej, Dębowej oraz we wsiach: Ośno Drugie, Odolion, Nowym Ciechocinek.

Pół miliona na termomodenizację Fot. Nadesłana

W dniach 27 i 28 czerwca uczniowie klasy IIa i IIb pojechali na wycieczkę do Kopalni Soli w Wieliczce. Wyjazd był nagrodą za zajęcie I miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Czytelniczym „Książka - przyjaciel prawdziwy”. Na koniec wyprawy każdy uczestnik otrzymał dyplom, solilizaki, zakładki do książek i znaczki. Po zwiedzaniu kopalni dzieci zjechały górniczą windą do komory Słowackiego – 125 metrów pod ziemię, gdzie nocowano. W komorze Budryka spożywano posiłki. Pobyt nocny pod ziemią był doskonałą odskocznią od codziennej nauki, okazją do zabaw i integracji grup klasowych. W zdrowym, solnym mikroklimacie komory Słowackiego uczniowie mogli odpocząć i naładować akumulatory na kolejny dzień wycieczki.

Posadzili drzewa

Fot. Stanisław Białowąs

Gminne Przedsiębiorstwo Usługowe „Algawa” w Aleksandrowie Kujawskim otrzyma dofinansowanie na ponad 700 tys. zł.. Umowa przewiduje przebudowę i rozbudowę oczyszczalni ścieków w Przybranowie, wraz z zakupem niezbędnych urządzeń towarzyszących, a także budowę sieci wodociągowej do tej części Wilkostowa, gdzie mieszkańcy jeszcze

Po podpisaniu umowy. Adam Straszyński - wiceprezes Algawy, wicemarszałek Dariusz Kurzawa oraz prezes Algawy Piotr Gondek

Fot. Stanisław Białowąs

Pierwsze pieniądze z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 na inwestycje w dziedzinie gospodarki komunalnej podzielone. Umowy o dofinansowanie odebrali 6 lipca w Toruniu przedstawiciele 74 gmin lub gminnych spółek, a wśród nich była aleksandrowska ALGAWA. Łączna wartość tych inwestycji wyniesie 63,5 mln zł. Środki nowego PROW pozwolą nam dokończyć modernizację kujawsko-pomorskiej wsi, ale pamiętajmy też, że lepsza woda i bezpieczne systemy utylizacji ścieków na terenach pozamiejskich są w interesie nas wszystkich – podkreśla marszałek Piotr Całbecki.

Fot. Szymon Zdziebło

Oczyszczalnia ścieków w Przybranowie oraz wodociąg z unijnym wsparciem

Fot. Nadesłana

* INWESTYCJE W GMINIE * * INWESTYCJE W GMINIE *

Jest decyzja o przyznaniu gminie Aleksandrów Kujawski dofinansowania do projektu pod nazwą „Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej z wykorzystaniem źródeł ciepła OZE” w ramach Działania 3,3 Efektywność energetyczna w sektorze publicznym i mieszkaniowym. Podpisanie umowy z Urzędem Marszałkowskim planowane jest pod koniec lipca. Gmina otrzyma dofinansowanie w kwocie 507 tys. zł, co pozwoli na kompleksowe wykonanie modernizacji budynków: Gminnej Biblioteki Publicznej w Służewie, Ochotniczej Straży Pożarnej w Ostrowąsie oraz Przedszkola w Otłoczynie.


ALEKSANDROWSKA I 8 I GAZETAwww.kujawy.media.pl

Gmina Aleksandrów Kuj.

nr 125, lipiec 2017

Gospodarskim okiem Sołtys w Poczałkowie, Stanisław Świątkowski z 40-letnią praktyką rolniczą na gospodarstwie powstałym w miejscu dawnego folwarku. 15 lat temu przekazał obowiązki swoim następcom. Przez lata zgromadził sporo wiedzy praktycznej i spostrzeżeń, którymi zgodził się z nami podzielić Jak ocenia pan ten rok pod względem warunków wegetacji roślin? - Podstawą produkcji roślinnej jest woda. W tym roku padało więcej niż w latach ubiegłych, zboża są piękne. Ale teraz kiedy zbliżają się żniwa jest już trochę za mokro, spód upraw zbożowych jest rzadki i zboże się kładzie. Za dużo wilgoci to i choroby, trzeba robić opryski. Na pogodę nie mamy wpływu, jeden rok jest taki a drugi inny. W ubiegłym dla odmiany była susza.

Sukces Patrycji i Edgara na koniec roku szkolnego Dwoje gimnazjalistów z Publicznego Gimnazjum w Stawkach - Patrycja Machtelewska z kl. Ia i Edgar Kmiołek z kl. IIIa – wzięło udział 20 czerwca w XV Dobrzyńsko-Kujawskim Konkursie Recytatorskim, który odbył się w Zespole Szkół w Karnkowie.

Edgar Kmiołek, przewodniczący jury Adam Wróbel, Patrycja Machtelewska

Małgorzata Wdowczyk

Fot. Nadesłane

Zgodnie z regulaminem przygotowali pod okiem swojej polonistki – Anny Stanek recytację utworów twórców z regionu – Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. Patry-

cja przedstawiła fragmenty powieści ,,Dom” Marii Danilewicz Zielińskiej, a Edgar - ,,Całej jaskrawości” Edwarda Stachury. Oboje zajęli ex aequo I miejsce. Przewodniczący jury Adam Wróbel, profesor Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku, poprosił Patrycję o zaprezentowanie recytacji w czasie gali finałowej, w obecności oficjalnych gości, w tym, rektora Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku. Wyraził on uznanie dla uczennicy za posługiwanie się gwarą kujawską w naturalny i swobodny sposób. Sukces recytatorski Patrycji cieszy tym bardziej, że w tym roku szkolnym skończyła gimnazjum wspaniała czwórka recytatorów, których czołowe miejsca w konkursach można było oklaskiwać niejeden raz. Są to: Wiktoria Golenia, Edgar Kmiołek, Zuzanna Piskrzyńska i Julia Urbańska.

W żniwa powinno być sucho, aby bez problemu zebrać zboża. - Zawsze po dwudziestym lipca zaczynały się żniwa, a w tym roku na to się nie zanosi, wszystko jest jeszcze zielone. Kiedyś jak żniwowano tylko snopowiązałkami, to można było wcześnie zaczynać, a teraz przy użyciu kombajnu, trzeba odczekać dwa tygodnie dłużej. Żniwa w tym roku będą na pewno opóźnione, obyśmy tylko zdążyli na dożynki. Po ostatnich opadach trudno wyjechać w pole. Tu są ziemie ciężkie, trzeciej klasy w skali bonitacyjnej. Stare melioracje, jeszcze poniemieckie, brak współczesnych, niewystarczająco odprowadzają nadmiar wody. Kombajn na polu łatwo może ugrzęznąć. Jakich zbiorów można się spodziewać w tym roku? - Zboże jest dorodne. Nie wiadomo tylko jak się je zbierze. Jeśli wylegnie przy nadmiarze wilgoci, to zaraz porośnie. Ładnie zapowiadają się zbiory roślin

Sołtys z Poczałkowa, Stanisław Świątkowski okopowych. Ziemniaki są śliczne. Z burakami jest różnie, bo czasami wyrosną duże, a mają małą zawartość cukru, kiedy indziej znowu w suchym roku są małe, ale o dużej zawartości. Oceniają to w skupie. A co dalej ze zbiorami, gdzieś to wszystko trzeba sprzedać? - No cóż, na zboża nie ma kontraktów. Na inne uprawy, jak na przykład pomidory, są kontrakty z przetwórcami. Kiedyś 30, 40 lat temu, jak coś się wyhodowało i zakontraktowało, to przynajmniej wiadomo było za ile się to sprzeda. W tym roku zboże się uda, będą dobre zbiory, ale cena zaraz będzie odpowiednia do jego ilości na rynku. Bdzie dużo zboża to ceny będą niższe. Wykorzystają to przedsiębiorcy, a rolnik musi sprzedać, bo za coś trzeba kupić paliwo, nawozy, środki ochrony, no i z czegoś żyć. Nawet jak się uda coś sprzedać, to za pieniędzmi trzeba czekać, nawet kilka miesięcy. Kiedyś odstawiło się zboże, to gotówka była od razu. Trudniej jest teraz gospodarować na roli? - Chyba jednak łatwiej niż przedtem. Nie było takiego sprzętu. Praca nie jest tak cięż-

Wakacje w bibliotece w Służewie Zakończyła się pierwsza tura zajęć wakacyjnych zorganizowanych przez Gminną Bibliotekę Publiczną w Służewie. Dzięki zaproponowanemu programowi zajęć, dzieci mogły wypełnić swój wolny czas twórczą, a przy tym przyjemną i wesołą zabawą. Oprócz codziennej dawki ruchu spędzały czas na tworzeniu kolorowych prac, których mo-

tywem przewodnim były oczywiście wakacje. W kolejnych dniach powstawały akwaria z papierowych talerzyków, barwna biżuteria z makaronu, ramki na zdjęcia z patyczków po lodach, obrazki przedstawiające miejsca, w których mali artyści chcieliby spędzać letni odpoczynek czy zabawne zwierzęta ze styropianowych kubków do napoju. Jedno ze spotkań upłynęło leniwie z ko-

ka, ale z drugiej strony, kiedyś gospodarując na siedmiu hektarach, zbudowałem budynek inwentarski, garaże, dom, kupiłem ciągnik i maszyny. Teraz na siedmiu hektarach można tylko sobie o tym pomarzyć. Gospodarowanie nawet na 10 ha, to tylko męczarnia, ani sprzętu się nie kupi, ani nie zainwestuje. W Poczałkowie większość to małe gospodarstwa. A jak pan widzi przyszłość rolnictwa w Poczałkowie? - Małe gospodarstwa nie mają przyszłości. Ale młodych gospodarzy w Poczałkowie nie ma. Młodzi uciekli do miast. Nie znaczy to, że nikt nie będzie uprawiał ziemi, ale będą powstawać duże gospodarstwa, jedno na całą wioskę, tak jak kiedyś było. Wróci ziemiaństwo, będą dziedzice. Duże gospodarstwa będą zatrudniać ludzi, którzy nie utrzymają się na małych. Ale zaczyna być odczuwany następny problem - już teraz są trudności, aby znaleźć kogoś do pracy w gospodarstwie. Ludzi będą musiały zastąpić maszyny. Rozmawiał: Zbigniew Sołtysiński

cami i poduszkami przed ekranem, kiedy to sala biblioteki zamieniła się w kino, a inne na sportowo w parku i na placu zabaw. Ostatniego dnia lipcowych zajęć na dzieci czekała niespodzianka w postaci wyjścia na pizze do pobliskiej pizzerii „Piano” oraz lody. Każdego dnia na spotkanie przybywało więcej uczestników co potwierdzało, że biblioteka to sposób na letnią nudę. Wspólnie spędzony okres był czasem odpoczynku, radości oraz zabawy. W sierpniu ciąg dalszy wakacji z biblioteką.

pobytu na obozie chłopcy wzięli także udział w turnieju „Tatry Cup 2017”. W stawce 25 drużyn z całej Polski wywalczyli drugie miejsce, ulegając w finale po rzutach karnych drużynie Jastrzębia Głowaczów. Oprócz zajęć sportowych odbyli również kilka wycieczek górskich. Wyjazd do stolicy Tatr możliwy był dzięki wsparciu Starostwa Powiatowego.

Fot. Nadesłane

Adam Nawałka odwiedził piłkarzy Orła Służewo Na obóz piłkarski do Zakopanego drużyna młodzików wyruszyła zaraz po zakończeniu roku szkolnego. Z pośród wielu atrakcji jakie na nich czekały niewątpliwie wyjątkowym wydarzeniem była wizyta Adama Nawałki. Selekcjoner reprezentacji Polski niespodziewanie pojawił się na boisku, chętnie pozował do zdjęć i rozdawał autografy. Podczas


I GAZETA ALEKSANDROWSKA I www.kujawy.media.pl

Ze Stachurą na stacji Zagubin

zachowaj Wytnij,

skiej w Stawkach. Tam w przytulnej domowej atmosferze z mnóstwem szczegółów ocieplających nastrojowe klimaty, artyści spożywali posiłki z domowej kuchni i zażywali snu. W sobotę 8 lipca odbyła się wystawa poplenerowa, na której podsumowano artystyczne dokonania uczestników, których opis znalazł się w folderze zaprojektowanym przez Marzenę Kruszkę, a wzbogaconym w fotografie Grzegorza Sabały – Sobolewskiego. Cześć prac, tych wykonanych na miejscu, jak i przywiezionych przez artystów, znalazła nabywców, część jako dary zostały przekazane innym instytucjom, m./in. Warsztatom Terapii Zajęciowej w Aleksandrowie Kujawskim i świetlicy w Łazieńcu. W trakcie wystawy poplenerowej podziękowano artystom, wręczono

zachowaj

runku zorganizowania pleneru byli Marzena Kruszka, Karol Dobrzelecki oraz sołtys Bożena Kłos. Komisarzem artystycznym wydarzenia była Joanna Kowalska z Iławy. Dokumentacji fotograficznej dokonał Grzegorz Sabała – Sobolewski. - Propozycja tego pleneru wywołała w nas temat artystyczny. Dla nas Stachura jest bohaterem młodości. Mamy „pięcioksiag”, słuchaliśmy jego piosenek, czytaliśmy prozę i wiersze. […] Wyciągnęliśmy, odkurzyliśmy tomy Stachury i przez miesiąc po otrzymaniu zaproszenia na plener, czytając, szukaliśmy pomysłu na współczesną interpretację poety – mówił Jacek Albrecht, jeden z uczestników. Artystom zapewniono miejsce pracy w świetlicy w Łazieńcu, oraz miejsce wypoczynku u Czesławy Faligow-

9

Pomagali szkole

Dziękowano artystom za przybycie

W świetlicy w Łazieńcu

Wytnij,

Na początku lipca Edward Stachura ściągnął do Łazieńca wyjątkowych gości. Byli to sami poeci pędzla, którzy od 2 do 8, na płótno przelewali refleksje inspirowane twórczością poety i jego samego w charakterystycznych pozach, gestach i miejscach, w których bywał w abstrakcyjnej wsi Zagubin, jak nazwał w swojej twórczości Łazieniec, gdzie dziś, przy budynku świetlicy, wciąż czeka na pasażerów lokomotywa pod tablicą z nazwą przystanku „Zagubin”. A wszystko to w ramach Pleneru Malarskiego inspirowanego życiem i twórczością Edwarda Stachury w 80 rocznicę urodzin. Na pomysł tego oryginalnego eventu artystycznego wpadli członkowie Stowarzyszenia Przyjaciół Łazieńca „Cudne Manowce”. Podążając śladem uwielbianego Steda wyszli na manowce i przeszli bezdroża jego twórczości, ale i powędrowali wytyczoną przez niego ścieżką do azylu wytchnienia od twórczego niepokoju na stacji Zagubin i zauważyli w tej drodze, że poeta jest uniwersalny nie tylko czasowo, ale jego myśl można przedstawiać w rozmaitych formach wyrazu artystycznego, w tym przypadku przy pomocy pędzla i farby. I tak członkowie stowarzyszenia przekuli wizję w czyn, zapraszając do siebie ludzi pędzla, aby wymalowali Stachurę, jakiego widzą, głównie okiem wyobraźni. Bo trzeba zauważyć, że nikt z uczestników nie poznał go osobiście i na płótno przelewano tylko idee zawarte w twórczości poety, symbole, wśród nich motyw lokomotywy wyłaniającej się z pary i sylwetka samego Stachury z gitarą, która jest już od pewnego czasu swego rodzaju symbolem młodości i wolności. Głównym motorem działań w kie-

Gmina Aleksandrów Kuj.

Fot. Zbigniew Sołtysiński

nr 125, lipiec 2017

dyplomy i tomiki „Całej jaskrowości” Edwarda Stachury. We wręczaniu pamiątek Karola Dobrzeleckiego wspomagała zastępca wójta Halina Rakusiewicz i sekretarz powiatu aleksandrowskiego Piotr Marciniak. Na zakończenie odbył się koncert poezji Stachury w wykonaniu Karola Dobrzeleckiego, Grzegorza Jankowskiego, Jacka Karpińskiego i Dariusza Szwanke. Łazieniecki plener malarski wsparła Gmina Aleksandrów Kujawski, Starostwo Powiatowe w Aleksandrowie Kujawskim, Województwo Kujawsko- Pomorskie oraz firmy z terenu gminy.

Zbigniew Sołtysiński

Społeczność szkolna oraz Rada Rodziców przy Zespole Szkół w Stawkach pragnie serdecznie podziękować darczyńcom, dzięki którym w roku szkolnym 2016/17 uświetnione zostały uroczystości, konkursy i wydarzenia sportowe. Są to m.in. Salon Modelowania Sylwetki ,,Body Space”, Stawki;Firma ,,Morello”; - Grażyna Wasielewska, Plebanka; WiP sp. z o.o., Aleksandrów Kujawski; Pizzeria ,,Cambi” Małgorzata i Jarosław Witczakowie, Aleksandrów Kujawski ; Sklep Spożywczo-Przemysłowy „U Pawła”, Stawki; Przedsiębiorstwo wielobranżowe Piotr Murawski „Bartex”, Stawki, F.H.U. ALEX-GAZ Kowalczyk Łukasz, Aleksandrów Kujawski; PHU ,,A.Bell;, Nowy Ciechocinek ;,,Auto Centrum”; Tomasz Doligalski, Odolion; RTM Opakowania, Aleksandrów Kujawski; Gminne Przedsiębiorstwo Usługowe ALGAWA., Aleksandrów Kujawski; Serwis Opon „U Jacka”, Złomowanie pojazdów Jacek Borkowski, Łazieniec ; Firma ANEMON Anna Łoś, Ciechocinek ; P.H.U.P. „Baltazar”, Sklep firmowy, Aleksandrów Kujawski; Cukiernia WUZETKA Jan Szulc, Aleksandrów Kujawski; F.H.U. DIESEL - CENTRUM Andrzej Zając, Ośno; FHU Sklep Chemiczno - Przemysłowy „CLAUDIA”, Arkadiusz Grabowski, Aleksandrów Kujawski; TROPS S.A., Stawki; Pizzeria BEST FOOD FHU Arkadiusz Agacki, Aleksandrów Kujawski.

Małgorzata Wdowczyk, dyrektor Zespołu Szkół w Stawkach


ALEKSANDROWSKA I 10 I GAZETA www.kujawy.media.pl

Gmina Aleksandrów Kuj.

Bezpłatne szczepienia mieszkańców

Nowy Ciechocinek wieś blisko uzdrowiska

PUNKTY BEZPŁATNYCH SZCZEPIEŃ oraz zapisy odbywają się w: NZOZ „Przychodnia Lekarska” w Aleksandrowie Kujawskim, ul. Słowackiego 20, tel. 54 282-32-29 oraz w NZOZ „Przychodnia Rodzinna” w Aleksandrowie Kujawskim, ul. Słowackiego 20A tel. 54 282-85-11.

Wieś przy linii kolejowej, w sąsiedztwie Ciechocinka. - schludne ulice, ładne obejścia, z dala od zgiełku miejskiego, nawet pociąg tędy nie kursuje już od kilku lat. Wiele rzeczy udało się już zrealizować, wiele czeka na realizację, bo sołtys, a jednocześnie radny gminy Aleksandrów Kujawski Marek Wieczorek ma marzenia i plany na przyszłość. - Nie tylko moje to marzenia, ale wszystkich mieszkańców, którzy z ochotą angażują się we wszystkie przedsięwzięcia. Wiele rzeczy zrobiliśmy wspólnym wysiłkiem – mówi Marek Wieczorek. Funkcję sołtysa pełni siedem lat. Szerszy wgląd w sprawy lokalne daje mu pełniona jednocześnie funkcja radnego gminy. - W czasie tych lat działalności społecznej udało mi się zaznajomić z potrzebami lokalnej społeczności, ale również możliwościami gminy. Dobry kontakt z mieszkańcami i konsultacje z nimi podpowiadają mi w jakim kierunku to miejsce powinno się rozwijać – mówi Marek Wieczorek. Wśród priorytetów sołtysa pierwsze miejsce zajmuje poprawa infrastruktury drogowej. Tylko nie jest to wcale mały problem. Sołectwo Nowy Ciechocinek zajmuje duży obszar, a przy tym charakteryzuje się niskim zagęszczeniem mieszkańców, bo jest ich zaledwie 500. Przez to koszt inwestycji drogowych

Wnioski o przyznanie świadczeń 500+ będą przyjmowane od 1 sierpnia

Ostatnio w Nowym Ciechocinku odbył się piknik rodzinny. Wiele atrakcji zapewnili sponsorzy w przeliczeniu na jednego mieszkańca jest wysoki. Ale aby ich wszystkich skomunikować na tak rozległym obszarze, trzeba dróg. Ważną rolę w rozwiązywaniu spraw wsi spełnia fundusz sołecki. - Nasz wynosi około 22 tys. Lwią jego część pochłaniają drogi. W tym roku powstał plan budowy drogi na Kuczku, w 2015 r. wykonano drogę od trasy 91 do Wołuszewa, przebudowano nawet istniejący tam most – informuje sołtys Wieczorek. Marek Wieczorek mieszka tu od 1994 roku i od początku starał się pobudzić zaangażowanie mieszkańców w życie lokalne i działać w kierunku ich integracji. - Nawet na początku na swojej działce organizowałem pikniki, rozgrywki sportowe – mówi.

Sołtys marzy o obiekcie sportowym we wsi. Jest już plac zabaw dla dzieci, ale to, według niego, za mało. A i o ten plac trzeba było się postarać. Z sekretarzem gminy Arkadiuszem Światkowskim znaleźli działkę przy torach, należącą do kolei. Gmina pozyskała tę działkę, a mieszkańcy z sołtysem sami zadbali o wycięcie krzaków, wyrównanie terenu. Wcześniej z funduszu sołeckiego kupili sprzęt rekreacyjny, który czekał na ukończenie budowy. I taki powstał, z zabawkami dla dzieci i siłownią dla dorosłych. - Zorganizowaliśmy już trzy pikniki. Na pierwszy z nich musiałem szukać sponsorów, bo nie mieliśmy jeszcze środków z funduszu sołeckiego. W ubiegłym roku mieliśmy już 1300 zł z funduszu i było bardziej bogato,

Wójt Gminy Aleksandrów Kujawski informuje, że wnioski o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego (500+), świadczeń rodzinnych, specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz funduszu alimentacyjnego będą przyjmowane w Biurze Obsługi Interesanta oraz w pokojach nr 9 i 14 na parterze urzędu gminy od 1 sierpnia.

Na największe zmiany muszą nastawić się rodzice samotnie wychowujący dzieci. Do swoich wniosków będą musieli dołączyć wyrok zasądzający alimenty, ewentualnie potwierdzić dokumentacją, że drugi rodzic nie żyje, jest nieznany lub sąd oddalił powództwo o alimenty. W gminie Aleksandrów Kujawski przepis ten będzie dotyczył niewielu spośród 152 rodziców samotnie wychowujących dzieci. Pozostałe zmiany w programie „Rodzina 500+” będą dotyczyć likwidacji nielicznych, ale niepożądanych zjawisk polegających m.in. na dopasowywaniu przez rodziców dochodu do kryterium dochodowego uprawniającego do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko czy pobieraniu świadczenia wychowawczego przez osoby niezamieszkujące w Polsce. W gminie Aleksandrów Kujawski w ramach Programu „Rodzina 500+” wypłacanych jest co miesiąc ok. 800.000 zł dla tysiąca rodzin. 574 rodziny otrzymują świadczenie 500+ również na pierwsze dziecko. Świadczeniem wychowawczym objętych jest 1600 dzieci.

Rozmawiał: Zbigniew Sołtysiński

Piknik w Wołuszewie z atrakcjami

Nowości w świadczeniach 500+

Główne zasady programu „Rodzina 500+” pozostają bez zmian. Świadczenie w wysokości 500 zł będzie nadal wypłacane do 18. roku życia dziecka. Nie zmieniło się również kryterium dochodowe obowiązujące jedynie na pierwsze dziecko wynoszące 800 lub 1200 złotych (w przypadku dziecka niepełnosprawnego). Do obliczenia kryterium dochodowego będą brane pod uwagę dochody rodziny osiągane w 2016 roku (pod warunkiem, że sytuacja zawodowa nie uległa zmianie). Ułatwienia w zakresie przyznawania świadczeń 500+ dotyczą składania wniosków. Ujednolicono termin składania wniosków o świadczenia wychowawcze oraz świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Wnioski o przyznanie powyższych świadczeń w tym roku będą przyjmowane od 1 sierpnia. Dotyczy to wniosków składanych osobiście lub listownie oraz drogą elektroniczną. Ponadto wydłużono termin składania wniosków na nowy okres do dnia 31 stycznia roku następnego.

a w tym roku jeszcze lepiej – ocenia sołtys. Po porozumieniu z wójtem wykonano ogrodzenie wokół placu. Od dwóch lat trwa budowa świetlicy. Jest dach, ocieplenie, boazerie na ścianach i ceramika na podłogach, doprowadzono wodę i energię. W planowanym przywróceniu połączenia kolejowego Ciechocinka z Aleksandrowem sołtys widzi wielkie ułatwienie dla mieszkańców. - Jestem za przywróceniem połączeniem między Aleksandrowem a Ciechocinkiem, tylko uważam, że na tej trasie powinno być więcej przystanków, aby transport służył wszystkim zamieszkałym tu ludziom. Wskazane byłoby nawet połączenie ze stacją Toruń Miasto, bez przesiadek na stacji Toruń Główny – uważa. Nowy Ciechocinek to wieś z historią, zamieszkany kiedyś przez liczną społeczność wyznania ewangelicko-augsburskiego. Pozostał po nich cmentarz z 1829 r., na którym jest jeszcze wiele zabytkowych nagrobków. - To taka nasza lokalna atrakcja turystyczna, o którą trzeba zadbać. Napisałem nawet do parafii ewangelickoaugsburskiej w Toruniu o pozwolenie na dokonanie prac porządkowych na tej nekropoli. Czekam na odpowiedź. Wszedłem również w porozumienie z Fundacją Lapidaria, która zajęłaby się odrestaurowaniem nagrobków. Nowy Ciechocinek to również wieś z przyszłością, którą budują jej mieszkańcy.

Wesołej zabawy życzyła sołtys Halina Zakrzewska uczestnikom pikniku rodzinnego w Wołuszenie, jaki odbył się w sobotę 8 lipca. Przy wielkiej ilości przygotowanych atrakcji, życzenie szybko się spełniło.

Z OSTATNIEJ CHWILI. W sobotę, 22 lipca na orliku w Przybranowie rozegrano po raz trzeci III Turniej Sołectw w Piłce Nożnej. W zawodach udział wzięły sołectwa: Rożno-Parcele, Służewo, Przybranowo, Plebanka, Ostrowąs, Opoczki i Podgaj. Puchar zdobyło Przybranowo, które w finale pokonało Rożno-Parcele 1:0. Trzecia była Plebanka, która poko-

Plac przy świetlicy w Wołuszewie otoczyły stoiska. Swoje wyroby prezentowały „Kobiety z pasją”, było też stoisko dekupażu, prezentowano wyroby kosmetyczne. Na uczestników czekała grochówka z kuchni polowej

oraz grillowane kiełbaski i kaszanka, nie zabrakło też ciast. Przy wesołej muzyce dorośli nie mieli kłopotu z zorganizowaniem sobie czasu, ale o najmłodszych uczestników zadbali już organizatorzy. Katarzyna Jabłońska, Barbara Gronet i Marta Mucha przygotowały szereg konkursów z nagrodami, które angażowały dzieci w rozmaity sposób. Nie dość tego, bo do zabawy zachęcała też kolorowo przebrana animatorka, tryskająca pomysłami zabaw dla dzieci, do których dały się namówić również sołtys Halina Zakrzewska i zastępca wójta Halina Rakusiewicz. Dodatkowymi atrakcjami dla dzieci była loteria fantowa,

Gminny turniej sołectw nała 3:2 Służewo. Najlepszym strzelcem turnieju był Karol Kuźba a najlepszym bramkarzem Wojciech Rosołowski. Sekretarz

gminy Arkadiusz Świątkowski, sołtys Michał Kurczyk, radne gminy Barbara Kuraczyk i Alicja Cichocka wręczyli puchary oraz

malowanie twarzy, przejażdżki konne oraz wesołe miasteczko. Wata cukrowa, popcorn, napoje i słodkości na stoiskach dopełniały rozrywkową ofertę pikniku. Ale w czasie jego trwania miało miejsce inne, pełne wrażeń wydarzenie. Była to silna nawałnica, która strugami deszczu zalała plac, a namioty pozostały niewzruszone tylko dzięki ofiarności panów, którzy przytrzymali je przy ziemi, przeciwstawiając się porywającemu wiatrowi. Jednak szybko się przejaśniło, znowu pokazało się słońce, a piknikowicze z ochotą powrócili do zabawy, która trwała jeszcze do późnego wieczora. Organizatorami byli sołtys Halina Zakrzewska i rada sołecka Wołuszewa.

Tekst i fot. Zbigniew Sołtysiński

dyplomy za udział w turnieju. Poza boiskiem też było ciekawie, o co zadbało KGW z Przybranowa i strażacy z KPSP, którzy pokazali sprzęt strażacki i zasady udzielania pierwszej pomocy.

Fot. Nadesłana

Gmina Aleksandrów Kujawski po raz kolejny przystąpiła także do realizacji programu polityki zdrowotnej dotyczącego profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród najmłodszych. Adresatami programu są dzieci w wieku od 24 do 36 miesiąca życia, które wcześniej nie były szczepione szczepionką przeciwko pneumokokom i oczywiście są mieszkańcami gminy Aleksandrów Kujawski.

Marek Wieczorek

Fot. Nadesłana

Gmina Aleksandrów Kujawski przystąpiła do realizacji programu polityki zdrowotnej pn. „Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych wśród osób dorosłych w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie kujawsko-pomorskim.” Adresatami programu są osoby powyżej 65 lat, które wcześniej nie były szczepione szczepionką przeciwko pneumokokom i należą do grupy ryzyka – osoby leczące się z powodu przewlekłego nieżytu oskrzeli i astmy oskrzelowej oraz są mieszkańcami gminy Aleksandrów Kujawski. BEZPŁATNE SZCZEPIENIA oraz zapisy: NZOZ „Przychodnia Lekarska” w Aleksandrowie Kujawskim, ul. Słowackiego 20, tel. 54 282-32-29

nr 125, lipiec 2017


nr 125, lipiec 2017

Gospodarka

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I www.kujawy.media.pl

11

Ciekawa propozycja „Ekoskładu” dla mieszkańców gminy Aleksandrów Kuj.

Od sierpnia selekcja na próbę Inwestycje na składowisku w Służewie - budowa drogi, pochłaniacz zapachów

Od 1 lipca zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące sposobu segregacji odpadów. W gminie Aleksandrów Kujawski będą one wprowadzone w życie od 1 października. Już w sierpniu „Ekoskład” rozpocznie na tym terenie testowanie nowego systemu. Nowe przepisy dotyczące sposobu segregacji odpadów noszą nazwę Wspólny System Segregacji Odpadów (WSSO). Według niego wszelkie odpady dzieli się na cztery główne kategorie: odpady biodegradowalne, papier, metale i tworzywa sztuczne oraz szkło. Do tej pory obowiązywała selekcja na dwie grupy: odpady zmieszane i niezmieszane. W powiecie aleksandrowskim bywa z tym jednak różnie. W gminach Koneck i Raciążek oraz Ciechocinku stosowano już zbiórkę z podziałem na owe cztery kategorie, choć takiego ustawowego obowiązku nie było. W pozostałych miastach i gminach dopiero, gdy wygaśnie umowa z dotychczasowymi firmami zajmującymi się odbiorem odpadów zajdzie konieczność wprowadzenia w życie nowych przepisów.

Od 1 października zmiana Gmina Aleksandrów Kujawski zdecydowała nie wydłużać tego okresu przejściowego i nowe zasady wprowadza już 1 października. - Doszliśmy do wniosku, że nie ma sensu odwlekać czegoś, co jest nieuniknione – tłumaczy Arkadiusz Świątkowski, sekretarz gminy. – Teraz możemy to zrobić spokojnie. - Do nowych warunków selekcji odpadów dostosować się muszą

Propozycja dla mieszkańców Testowanie nowych warunków rozpocznie się od dostarczenia mieszkańcom dodatkowych kolorowych worków do których można będzie wrzucać papier i szkło.

Na składowisku Ekoskładu pracuje neutralizator zapachów zarówno mieszkańcy jak i firmy odbierające odpady, a nie będzie to proces łatwy, także dla nas mówi Gerard Stolarski, prezes Przedsiębiorstwa Użyteczności Publicznej „Ekoskład” w Służewie. – My przecież nie tylko prowadzimy wysypisko i tak zwany PSZOK, czyli punkt gdzie przyjmowane są odpady problematyczne, ale także zajmujemy się bezpośrednio wywozem odpadów z posesji. Obecnie umowę na odbiór odpadów mamy m.in. z gminą Aleksandrów Kujawski. Wprawdzie obowiązuje ona do 1 października, czyli do czasu przejścia gminy na system WSSO, to jednak już od sierpnia zamierzamy przetestować nowy system. Nie mamy pewności, czy wygramy nowy przetarg, ale uważamy, że warto szybciej poznać wszelkie uwarunkowania. Będzie to ważna wiedza dla nas, jako firmy zajmującej się wywozem odpadów, jak i mieszkańców.

Cztery pojemniki lub worki Warto w tym miejscu przypomnieć, co ta zmiana oznacza dla przeciętnego mieszkańca? Otóż zamiast dwóch pojemników lub worków będzie trzeba wrzucać odpady komunalne do czterech. Zmienia się przede wszystkim kolorystyka oraz oznakowanie worków na odpady. Od tej pory odpady będą musiały być dzielone na poszczególne frakcje i wrzucane do worków lub pojemników oznakowanych kolorami. Pojemnik lub worek brązowy zarezerwowano na odpady biodegradowalne, niebieski przeznaczony jest na papier, do zielonego będziemy wrzucać szkło (z możliwością podziału na bezbarwne i kolorowe), żółty przeznaczony będzie do składowania metali i tworzyw sztucznych.

- Worki o kolorach niebieski i zielony dostarczać będą nasi pracownicy podczas odbioru odpadów – mówi prezes Ekoskładu. – Akcja ma charakter dobrowolny, ale zwracam się z apelem o potraktowanie jej z życzliwością. Nowy system wymusza inną organizację transportu, musimy liczyć się ze wzrostem kosztów, bo samochód musi przyjechać więcej razy. Zdobędziemy jednak wiedzę na temat kształtowania kosztów oraz sposobu organizacji odbioru. Wszystko to po to, aby sprostać wymaganemu poziomowi recyklingu, który jest określany na lata. Według zaleceń Komisji Europejskiej w 2020 roku powinniśmy osiągnąć poziom 50 proc. odzysku ponownego użycia papieru, szkła, metali i tworzyw sztucznych. Obecnie wskaźnik ten wynosi jedynie ponad 20 proc. Dzięki nowym zasadom segregacji większość odpadów będzie kierowana bezpośrednio do jednostek zajmujących się ich recyklingiem. Ograniczy to również masę odpadów, które zanieczyszczają środowisko, a w dłuższej perspektywie – także zużycie wody i energii. Takie uporządkowanie systemu zbiórki odpadów zmniejsza także koszty utrzymania składowisk oraz zagrożenie dla przyrody i zdrowia człowieka. Ważnym elementem jest także podniesienie świadomości ekologicznej.

Neutralizator zapachów Wysypisko śmieci ze swojej natury wydziela do atmosfery nieprzyjemne zapachy. Są one niejednokrotnie uciążliwe dla pracujących w nich ludzi, jak i dla otoczenie. - Powód jest oczywisty – wyjaśnia Janusz Jaworski, kierownik działu „Ekoskładu”. - Przywożone

są tam i składane w celu przeprowadzenia różnej obróbki odpady organiczne, ulegają powolnym lub szybkim procesom gnilnym. W trakcie rozkładu wydzielają się lotne związki organiczne o mniej lub większej intensywności. Procesy fizyczne, chemiczne i biologiczne zachodzą także na wysypisku. Efektem są gazy wysypiskowe. Siarkowodór uważany jest za przyczynę nieprzyjemnego zapachu płynącego z wysypiska, to w rzeczywistości rzadko ma w nim główny udział. Zapach ten powodowany jest przede wszystkim przez merkaptany i lotne związki organiczne. Analiza danych z różnych wysypisk świadczy o obecności ponad 100 związków mających nieprzyjemny zapach. Czy można poprawić atmosferę na terenie składowiska i wokół? - To trudne zadanie, ale co jakiś czas pojawiają się próby przynajmniej zmniejszenia intensywności wydzielanych zapachów – mówi prezes Stolarski. – Okazuje się to możliwe. Od pewnego czasu testujemy urządzenie, które pełni swoistą rolę neutralizatora. Po prostu rozpyla specjalną substancję wiążącą merkaptany i lotne związki organiczne, dzięki czemu poprawia się atmosfera nie tylko w obrębie działania tego urządzenia, ale także dalej. Niestety, jest ono nie tylko drogie, choć na taką inwestycję byśmy się zdecydowali, ale kosztowne w eksploatacji. Ochrona środowiska, a przede wszystkim poprawa warunków pracujących na składowisku ludzi jest jednak ważniejsza. Nie wykluczam więc zakupu neutralizatora, bo liczy się przede wszystkim efekt jego pracy. Ważną inwestycją poprawiającą warunki funkcjonowania składowiska w Służewie będzie budowa drogi wewnętrznej. Zaplanowane są krawężniki, myśli się o chodniku, który będzie pełnił funkcję ścieżki edukacyjnej, a co najważniejsze poprawi bezpieczeństwo pieszych. Prace już rozpoczęto. (bis)

Wewnętrzna droga w Ekoskładzie otrzyma nową nawierzchnię


ALEKSANDROWSKA I 12 I GAZETA www.kujawy.media.pl

nr 125, lipiec 2017

Gmina Waganiec Te inwestycje poprawiają życie na wsi

Rekordowy rok na drogach gminy Waganiec

Wstęgę odsłaniającą pomnik lotników przecinać będzie Leszek Cieślak, z prawej wójt Piotr Kosik, z lewej: senator Jan Rulewski oraz poseł Eugeniusz Kłopotek

Samolot ze Zbrachlina pomnikiem w muzeum oręża polskiego

Pomnik lotników w Redczu Krukowym

Na początku roku samolot MIG ze Zbrachlina i armaty stojące na stacji w Wagańcu, przejęła Fundacja im. Janusza Borkowskiego „Godne Życie na Kujawach” z Redcza Krukowego (gmina Brześć Kuj.). Zgodnie z obietnicami powstał tu pomnik upamiętniający lotników polskich walczących w II wojnie światowej. W uroczystości jego odsłonięcia brała udział także delegacja strażaków z gminy Waganiec, a wójt Piotr Kosik złożył wiązankę kwiatów. Wstęgę przecinał Leszek Cieślak, który przed laty sprowadził samolot i armaty, aby upamiętniały 4 września 1939 roku, kiedy to na dworcu kolejowym w Wagańcau doszło do lotniczego ostrzelania wojsk jadących z Torunia. Wielu żołnierzy wtedy zginęło.

Nowe stroje dla młodych sportowców

Najmłodsza grupa dzieci trenująca w GKS Sadownik - Waganiec otrzymała od wójta Piotra Kosika nowe dresy. Radość wśród dzieci była duża, młodzi piłkarze poczuli się jak prawdziwi zawodowcy. Wójt podczas spotkania podkreślił, że rozwój sportowy dzieci i młodzieży w gminie jest jednym z priorytetowych zadań, jakie stawiają sobie władze samorządowe. Uroczystość odbywała się na stadionie w Zbrachlinie. Po uroczystości odbył się trening.

Inwestycje drogowe w gminie Waganiec będą w tym roku rekordowe. Utwardzonych, przebudowanych lub zmodernizowanych ma być około 25 km dróg. Prace trwają na wielu odcinkach. Bieżący rok z pewnością zapisze się w historii gminy Waganiec rekordowymi pracami unowocześniającymi, poprawiającymi stan nawierzchni wielu dróg gminnych. - Ze środków własnych gminy zamierzamy w tym roku przebudować 25 km różnych odcinków dróg w sposób zauważalny poprawiających ich stan – mówi Piotr Kosik, wójt gminy Waganiec. – Przez minione lata środki budżetowe gmina przeznaczała głównie na budowę kanalizacji. Teraz kiedy mamy ją niemal we wszystkich wsiach, gdzie budowa jest uzasadniona, mogliśmy przystąpić do poprawy stanu nawierzchni dróg. One są najczęściej tematem różnych interpelacji i interwencji na spotkaniach z mieszkańcami. Na wielu odcinkach prace trwają. Pierwszą grupę dróg, które są modernizowane stanowią trakty gruntowo-żużlowe. Te praktycznie są utwardzane od podstaw. Na wyrównaną, wykorytowaną

- Przede wszystkim rolą jaką droga spełnia. Brano pod uwagę jej położenie, liczbę mieszkańców, przy niej, jakie jest natężenie ruchu – mówi wójt Kosik. Wszystkie te gminne inwestycje kosztować będą ponad 3,5 mln zł. Roboty wykonuje Zakład Usług Drogowych Marek Smorczyński spod Mogilna, a podwykonawcą jest Firma Drogowa Henryk Boczek ze Zbrachlina.

Michalin. Asfalt z trzech stron skrzyżowania drogę, nawozi się kruszywo wapienne, na które układa się emulsję asfaltową z grysami różnej frakcji (tzw. metodą potrójnego powierzchniowego utrwalenia). Dróg zbudowanych tą metodą będzie około 6,3 km. Powstają m.in. w Józefowie, Wójtówce. Roboty są daleko zaawansowane. Kamień nawieziony jest na wszystkich modernizowanych odcinkach, na niektórych trwa utwardzanie nawierzchni emulsją i grysami, niektóre ciągi są już w pełni ukończone. Zgodnie z umową roboty te powinny być zakończone w sierpniu. Drugą grupę stanowią drogi już posiadające podbudowę kamienną. Tu trzeba jedynie uzupełnić ubytki. Nawierzchnia zostanie ułożo-

W Brudnowie blisko cmentarza

na podobnie jak w przypadku wyżej opisanych ciągów dróg metodą potrójnego powierzchniowego utrwalania, czyli emulsją asfaltową z grysami. Tych dróg o różnych odcinkach będzie ok. 6,7 km. Znajdują się one m.in. w Józefowie i Włoszycy. Do trzeciej, najliczniejszej grupy zaliczono drogi posiadające podbudowę, pozwalającą położenie na niej masy bitumicznej. Takich odcinków będzie w sumie 14 o łącznej długości ok. 11,8 km. Taką asfaltową nawierzchnię otrzymają drogi m.in. w Kolonii Święte, Brudnowie, Przypuście, Zbrachlinie, Bertowie. Jakimi kryteriami kierowano się, wybierając odcinki dróg do przebudowy, pytamy wójta.

Wójt Piotr Kosik dziękuje Marii Kołowrockiej

Srebrne odznaki PKPS dla Marii Kulińskiej i Teresy Herby

nego, a po nim przewodnicząca zespołu Teresa Herba powitała gości. Wśród nich m.in. wójta gminy Piotra Kosika, radnego powiatu Macieja Włocha,

Tekst i fot. (bis)

W Józefowie

„Mimoza” śpiewa i bawi od 10 lat Wspólne śpiewanie zaczęło się 24 czerwca 2007 roku od nocy świętojańskiej w Wólnem, gdzie na pikniku rodzinnym wystąpiła grupa zebrana z inicjatywy Marii Kulińskiej, ówczesnej radnej rady gminy. Zespół liczył kilkanaście osób i tylu ma obecnie, ale w ciągu minionych lat zmienił się jego skład, przybyło też trochę panów. Od dwóch lat kieruje nim Teresa Herba. Opiekę muzyczno-artystyczną sprawuje Tomasz Centowski. Panie, które kiedyś w nim śpiewały, jak np. Maria Kołowrocka nadal z nim ściśle współpracują Z okazji jubileuszu 10-lecia zespół spotkał się w sobotę, 22 lipca wraz z sympatykami, najpierw na mszy w kościele w Zbrachlinie, a później w „Gali”, gdzie odbyła się oficjalna część uroczystości. Rozpoczęła się od krótkiego programu artystycz-

Ważną inwestycją z dofinansowaniem unijnym 63 proc. będzie przebudowa drogi gminnej między Michalinem a Wiktorynem. Otrzyma ona solidną podbudowę i dywanik asfaltowy. Jest to odcinek liczący 990 metrów, więc i koszt będzie duży, wyniesie około 700 tys. zł. Ważne jednak, że na dofinansowanie pozyskano środki z zewnątrz. Roboty wykonywać będzie Drogtom z Włocławka. Według umowy mają być zakończone do końca września. Na tym nie koniec drogowych zmian. Samorząd powiatowy rozpoczyna przebudowę ulicy Dworcowej. O tej inwestycji, do której dokłada się finansowo gmina Waganiec w następnym wydaniu gazety.

przewodniczącego rady gminy Jarosława Różańskiego, przewodniczącą koła Emerytów i Rencistów Teresę Rutecką z delegacją, skarbnika gminy Danutę

Skład Zespołu Seniora „Mimoza” z Wagańca: Tomasz Centkowski, Mieczysław Milak, Roman Pyszyński, Paweł Kuliński, Maria Kulińska, Wiesława Mierzwicka, Genowefa Dybowska, Maria Ścisła, Lilia Łopatowski, Maria Ścisła, Lilia Łopatowska, Barbara Kaluzińska, Halina Skowrońska, Teresa Tomaszewska, Jadwiga Michalska, Stefania Kotrych, Honorata Szudzik, Teresa Herba.

Roszko, proboszczów parafii – w Zbrachlinie Henryka Chabasińskiego, w Nieszawie Grzegorza Molewskiego, ze Sławek Benedykta Gembickiego, który ongiś tu pełnił posługę. Po tej części przedstawiła to, co przez minione lata robiono, gdzie śpiewano, jak wyglądała artystyczna droga ludzi, którzy swoim śpiewem i programami teatralnymi doskonale bawią siebie i słuchaczy. Jak to zwykle podczas jubileuszy bywa, popłynęły od gości słowa gratulacji i podziękowania, a te rozpoczął wójt Piotr Kosik, wręczając pamiątkowe dyplomy wszystkim członkom zespołu, przy okazji wyróżniając tych, których praca miała szczególny wpływ na poziom artystyczny. Halina Orzelska, sekretarz włocławskiego oddziału Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej udekorowała Marię Kulińską i Teresę Herbę srebrnymi odznakami PKPS. Tekst i fot. Stanisław Białowąs


nr 125, lipiec 2017

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I

Gmina Bądkowo

www.kujawy.media.pl

13

Gratulacje i życzenia

Pięćdziesięciolecie działalności obchodziło ostatnio Koło Gospodyń Wiejskich w Wójtówce (gmina Bądkowo). Z tej okazji zorganizowane zostało okolicznościowe spotkanie z udziałem licznego grona przyjaciół i zaproszonych gości. Na jubileuszowe spotkanie do „Gali” w Bądkowie przybyli m.in. przewodniczący rady gminy Dariusz Skierowski, przewodnicząca gminnej rady kobiet - Hanna Czajkowska, radny Roman Ciesielski, sołtys wsi Wójtówka - Stanisław Pacholski, przedstawiciele RZKiOR - Danuta Jaskólska i Maria Kolińska, prezes SKR Ryszard Roszka, prezes GS - Grażyna Ulaszewska, prezes Związku Hodowców Trzody Chlewnej - Franciszek Kaczorowski, Anna Tuszyńska z aleksandrowskiego oddziału ODR, dyrektor GOK Elżbieta Madajczyk, członek RZKRiOR Ryszard Przekwas. Historię koła, w skrócie przedstawiła Jadwiga Czajkowska, przewodnicząca koła. Przypomniała, że KGW w Wójtówce zostało założone 8 marca 1967 roku z pomocą kółka rolniczego, którego prezesem był Zenon Grzelak. Zarząd pracował w składzie: Genowefa Tobolska – przewodnicząca, Anna

Gratulacje i życzenia dalszej owocnej pracy składa przewodniczący rady gminy Dariusz Skierkowski Rogiewicz – sekretarz i Krystyna Osińska – skarbnik. Po ośmiu latach stery organizacji przejęli: Irena Mikołajewska – przewodnicząca, Łucja Grzanka – sekretarz i Maria Murawska – sekretarz. W tym składzie pracowano do 1991 roku. Koło liczyło wówczas 36 pań. Organizowane były kursy kulinarne, pokazy rękodzieła, wycieczki turystyczne, popularnością cieszyły się zabawy przy posesji państwa Mikołajewskich, które przyciągały tłumy mieszkańców okolicznych wsi. W 1991 roku wybrano nowy zarząd, którego skład nie zmienił się do dzisiaj. Funkcję przewodniczącej pełni Jadwiga Czajkowska, sekretarzem jest Danuta Mar-

szałek, a skarbnikiem Helena Urbańska. Zmieniły się formy aktywności i zmniejszył osobowy stan. W ciągu ostatnich dziesięciu lat zmarły seniorki koła: Kazimiera Zwierz-

Fot. Stanisław Białowąs

Pół wieku KGW w Wójtówce chowska, Helena Mistera, Leokadia Szczerbiak. KGW w Wójtówce bierze udział w licznych imprezach i uroczystościach z okazji różnych świąt, przygotowuje wieńce na dożynki gminne i parafialne, spotkaniach kulinarnych „Czym chata bogata”, co roku wspólnie z OSP z Łówkowic organizowane są zabawy plenerowe z okazji Dnia Dziecka i zimą kulig dla dzieci. Regularnie organizowane są wycieczki do gospodarstw agroturystycznych. Od 2007 roku prowadzona jest kronika koła. Wszystkie wydarzenia opisywała Czesława Borkowska a obecnie prowadzi ją Katarzyna Czajkowska. Gratulacje i życzenia dalszej owocnej pracy jubila-

Między Łowiczkiem a Wójtówką jeżdżą już po asfalcie

Jubileuszowy tort wszystkim smakował

Galeria zdjęć: .pl edia www.kujawy.m

tom w imieniu władz gminy złożył przewodniczący rady gminy Dariusz Skierkowski, gminnej rady kobiet – Hanna Czajkowska, Ośrodka Doradztwa Rolniczego - Anna Tuszyńska, a zasłużeni dla koła – Łucja Grzanka, Jadwiga Czajkowska, Danuta Marszałek oraz Ryszard Przekwas (związek kółek rolniczych) otrzymali pamiątkowe medale „150-lecia KGW na ziemiach polskich”.

W gminie Bądkowo pod koniec czerwca został odebrany i przekazany do eksploatacji kolejny odcinek wybudowanej drogi gminnej. Jest nim prawie dwukilometrowy ciąg (1,786 km) drogi nr 160735C Łowiczek – Wójtówka. Wykonawcą wyłonionym w przetargu była Firma Inżynieryjno-Drogowa DROGTOM z Włocławka. Na całej długości po uzupełnieniu podbudowy został ułożony asfalt, utwardzono pobocze. Wartość tej inwestycji, wliczając konieczność dokonania robót dodatkowych, które ujawniły się w trakcie prac, wyniosła 541 tys. zł. Obecnie trwają kolejne zaplanowane na ten rok zainwestycje drogowe, mianowicie w miejscowościach: Biele, Jaranowo Duże, Kwiatkowo oraz Zieleniec. Na etapie procedur przetargowych są jeszcze budowy dróg w Kol. Łowiczek, w Bądkowie i Olszynce. Warto wspomnieć, że w ostatnim czasie gmina odzyskała część środków wydanych na modernizację drogi Nr 160721C w Kalinowcu. Umowa w tej sprawie pomiędzy Gminą Bądkowo a Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko – Pomorskiego podpisana została 18 maja br. Prace zostały zakończone 9 czerwca i droga została oddana do użytku, o czym informowaliśmy. Zasada przyznawania dotacji mówi, że najpierw inwestycja musi być w całości sfinansowana ze środków budżetowych gminy, a dopiero później można odzyskać część poniesionych kosztów. W przypadku Kalinowca jest to kwota 86.500 zł. Inwestycje drogowe, zwłaszcza na poziomie gminny są inwestycjami, na które obecnie bardzo trudno uzyskać środki ze źródeł zewnętrznych. Wymagane kryteria często są bardzo trudne do spełnienia lub tak windują koszty, że uzyskana subwencja przestaje być atrakcyjna. Dlatego nawet stosunkowo niewielka dotacja uzyskana przy racjonalnych i klarownych zasadach ubiegania się o nią, jest niezwykle pomocna, bo można uzyskane środki przeznaczyć na inne cele, często związane z poprawą stanu dróg. (b,w)

Gminny dzień sportu i rekreacji

Tekst i fot. St.B. Podczas toastu odśpiewano „sto lat”

Odbyła się pogadanka dotycząca rozwiązywania konfliktów między rówieśnikami, dzieci wykonywały makaronową ramkę na zdjęcia, a także zdrowe, owocowe szaszłyki. Nie zabrakło zabaw ruchowych w sali i na placu zabaw. Poznawano elementy układów tanecznych, a podczas zajęć manualnych wykonywano latarnię morską na bazie papierowego talerzyka. Opisywano, co warto zabrać ze sobą na bezludną wyspę, pokazując, że wyobraźnia nie zna granic. Kolejną atrakcją były wyjazdy do najbliższych miast.

Atrakcyjne wakacje z GOK Radość w drużynie Piasta

Fot. Nadesłana

W Gminnym Ośrodku Kultury w Bądkowie od pierwszych dni lipca odbywają się zajęcia dla dzieci, które chcą wakacje spędzić atrakcyjnie. Gwarantują to liczne urozmaicone zajęcia.

Nie nudzimy się, fajnie jest

Gminny festyn sportowo-rekreacyjny odbył się w Łowiczku (9 lipca). Dzień sportu rozpoczął IV turniej oldbojów imieniem Andrzeja Hejmana, w którym zmierzyło się pięć drużyn. O zwycięstwie zadecydował ostatni mecz, w którym zmierzyli się dotąd nie pokonany Piast Bądkowo z mającymi o jeden punkt mniej Orlętami Aleksandrów Kujawski. Kiedy przy 1:0 dla Orląt wydawało się, że one wyjadą z pucharem, doszło do remisu i tym samym to Piast odebrał trofeum. Trzecie miejsce zajął Zdrój Ciechocinek, czwarte Wzgórze Raciążek, piąte Euro Darmal Włocławek. Po rozdaniu nagród zwycięzcy zagrali z drużyną złożoną z młodzieży i dzieci, co dostarczyło młodym wielu niezapomnianych przeżyć, bo do bramki piłka wpadała kilka razy. W dalszej części dnia, rozgrywano różne inne sportowe zawody. Odbył się mecz samorządowcy – strażacy, grano w siatkówkę, było strzelanie z paintbaola, bieg na 100 metrów, przeciąganie liny, rzuty gumowcem na odległość itp. Zapewniono też wiele atrakcji dla dzieci. Organizatorami gminnego dnia sportu i rekreacji byli GLKS „Piast” Bądkowo oraz Gminny Ośrodek Kultury.


ALEKSANDROWSKA I 14 I GAZETA www.kujawy.media.pl

Wacław Ceglewski z Ciechocinka powieszony 14 sierpnia 1942 roku

„Niech żyje Polska!“. To miały być ostatnie słowa Wacława Ceglewskiego, mieszkańca Ciechocinka i Franciszka Banasia, zanim zostali powieszeni przed 75 laty, 14 sierpnia 1942 roku w Greven (Westfalia) w Niemczech. Wacław Ceglewski pochodził z Ciechocinka, Franciszek Banaś z Ujsołów. Obaj trafili do niewoli w czasie kampanii wrześniowej 1939 roku. Jako żołnierze byli najpierw jeńcami wojennymi, a po roku otrzymali status robotnika cywilnego. Konkretnie oznaczało to pracę przymusową na rzecz III Rzeszy. Niemiecki historyk Christoph Leclaire (lat 52) z Münster/ Westfalia, od lat już zajmuje się losami polskich robotników przymusowych. Historia Wacława Ceglewskiego jest jedną z nich. Na jego temat Leclaire znalazł już wiele informacji, a to np., że Wacław Ceglewski urodził się 13 lutego 1921 r. w Aleksandrówce koło Ciechocinka. Jego rodzice to Maksymilian Ceglewski, z zawodu cieśla i Antonina Ceglewska, z domu Tomaszewska. Rodzina Ceglewskich mieszkała prawdopodobnie w piętrowym budynku z czerwonej cegły przy ulicy Narutowicza 41 lub 57 w Ciechocinku. Ochrzczony został 27 lutego1921 w kościele pw. Piotra i Pawła w Ciechocinku. Wacław miał pięcioro rodzeństwa: dwóch starszych braci: Stanisława i Damazego oraz siostrę Stanisławę, jak również dwóch młodszych braci: Władysława i Zdzisława. W rubryce zawód napisano fryzjer. Jako żołnierz 14. Pułku Piechoty dostał się do niewoli 17 września 1939 roku pod Tarnopolem (nr jeńca 724) i został deportowany do Niemiec, do obozu dla jeńców wojennych – Stalag VI A w Hemer (Westfalia). Po roku, 27 września 1940 roku został „zwolniony“ z niewoli, aby stać się „robotnikiem cywilnym“ i pracować przymusowo w Niemczech. Na początku Urząd Pracy w Münster skierował go do pracy w firmie przewozowej w Greven, a później zatrudniony był w gospodarstwie rolnym w Handorf. Prawdopodobnie od początku czerwca 1941 pracował w firmie Hiltruper Röhrenwerke w pobliżu Münster. Tam po kilku miesiącach został zatrzymany przez gestapo – tajną policję państwową z Münster, za rzekome stosunki z niemiecką kobietą lub dziewczyną, co wtedy obłożone było najsurowszą karą. W tym miejscu należy wspomnieć siódmy punkt z 10-punktowej instrukcji do użytku służbowego noszącej tytuł:

nr 125, lipiec 2017

Historia

Godność człowieka jest nietykalna zawiśli. Gdy nakładano im pętle, obaj strasznie krzyczeli. Później nastąpiły jeszcze tylko krótkie drgawki.“

Miejsce ku pamięci straconych Polaków „Obowiązki robotników i robotnic cywilnych narodowości polskiej podczas ich pobytu w Rzeszy”, którą odczytywano robotnikom, bo była ona przeznaczona tylko do słownego przekazu. Brzmiał on: „Spółkowanie z kobietą niemiecką lub z mężczyzną niemieckim względnie zbliżenie niemoralne do nich będzie karane śmiercią”. Wacław Ceglewski i Franciszek Banaś spędzili wiele miesięcy na gestapo w Münster, aż do 14 sierpnia 1942 roku, czyli do dnia w którym zostali powieszeni w pobliżu Greven, bez wyroku sądowego, za rzekome lub prawdziwe kontakty z niemieckimi kobietami. Policja i członkowie SA w dniu egzekucji sprowadzili 80100 Polek i Polaków z Greven w zalesione Góry Bockholt. Tam też znajdowało się odgrodzone miejsce stracenia, w pobliżu ulicy, na skraju trzęsawiska. Szubienica umieszczona była między dwoma drzewami, a pod nią znajdował się stół z ruchomym podestem. Stół ten zbudowany został wcześniej przez urzędowego stolarza i przewieziony sa-

KONKURS

W kwiatach i zieleni Towarzystwo Przyjaciół Aleksandrowa Kujawskiego zaprasza do udziału w konkursie „Aleksandrów Kujawski w kwiatach i zieleni” organizowanym pod patronatem burmistrza miasta Uczestnikiem konkursu może być mieszkaniec Aleksandrowa Kujawskiego, który zgłosi swój ogródek przydomowy, skwer, zieleniec, kwietnik osiedlowy. Najładniejsze skwery i kwietniki mogą też zgłaszać szkoły, instytucje i zakłady pracy, wspólnoty mieszkaniowe. Konkurs trwa do 1 września, przyjmowanie zgłoszeń do końca lipca, ocena obiektów do 1 września, podsumowanie i przyznanie nagród wrzesień - październik. Zgłoszenia są przyjmowane telefonicznie lub na adres stowarzyszenia (tel. 694 295 265, ul. Parkowa 3). W sierpniu komisje dokonają przeglądu i oceny zgłoszonych obiektów.

Henryk Płotkowski

mochodem-śmieciarką na miejsce egzekucji przez urzędowego dozorcę. W czasie egzekucji obecni byli burmistrz i kierownik grupy lokalnej NSDAP z Greven oraz jeden nauczyciel. Gestapo przyjechała bezpośrednio z Münster na miejsce zdarzenia. Jeden z obecnych żandarmów opisał to zdarzenie następująco: „Trochę później przybyły liczne samochody z Münster z urzędnikami Gestapo i kilku cywilów, a także auto z dwoma mężczyznami, których ręce związane były na plecach.(…) Jeden z nich (Banaś) miał 28 lat, wysoki i dobrze zbudowany, miał na sobie niebieski garnitur z cieniutkimi jak igła paskami; dobrze wyglądał. Ten drugi (Ceglewski) był niższy, trochę młodszy (21) niż ten wysoki i nie tak dobrze ubrany. Po tym, jak ludzie z Gestapo przyprowadzili obu Polaków do miejsca stracenia, zostało im przeczytane pismo. (…) Po przeczytaniu tego pisma widziałem, jak dwaj Polacy weszli na górę i zarzucili pętle na szyje skazanych, i w tym momencie podest opadł, a oni

Pięciu mężczyzn podejrzanych o włamanie do pomieszczeń gospodarczych wędkarzy w Ciechocinku usłyszało zarzuty. Czterej dobrowolnie poddali się karze. Do włamania do pomieszczeń gospodarczych wędkarzy nad Wisłą w Ciechocinku doszło w sobotę 24 czerwca. Policjanci, którzy pracowali na miejscu ustalili, że nieznani wówczas sprawcy włamali się do czterech pomieszczeń gospodarczych, z których wynieśli sprzęt wędkarski i paliwo. Pokrzywdzeni wycenili straty na 7100 złotych. Informacja o włamaniu trafiła również do dzielnicowego. Funkcjonariusz szybko skojarzył, że przed włamaniem kontrolował samochód, którego kierujący przewoził duże nożyce

Po powieszeniu wszyscy obecni Polacy i Polki musieli przejść obok straconych ziomków, w celu odstraszenia. Zgon Franciszka Banasia i Wacława Ceglewskiego stwierdził lekarz miejski z Münster. Ciała otrzymał Instytut Anatomii w Münster. To, co z nich później pozostało, zostało pogrzebane na cmentarzu w Greven. Gestapo jednoznacznie zarządziła, że przyczyna śmierci nie powinna znaleźć się w registrze zgonów. Dlatego rodzina w Polsce nie dowiedziała się wszystkiego o ich losie. Po 1945 roku nikt odpowiedzialny za zamordowanie Wacława Ceglewskiego i Franciszka Banasia nie został ukarany. Zdarzenie to na długi czas zapadło w „zapomnienie“. Dzięki społecznemu zaangażowaniu grupy ministrantów istnieje od 2001 roku miejsce pamięci w pobliżu miejsca egzekucji. Niestety, jest ono z powodu oddalenia prawie nieznane społeczeństwu. Nie można też dowiedzieć się tam nazwisk ofiar. Samo miasto Greven unikało długo wzięcia odpowiedzialności za ten stan. Dopiero dzięki inicjatywie stażystów w miejskiej administracji 3 listopada 2017 roku zostaną utworzone oficjalne miejsca pamięci w postaci „kamieni do potknięcia“, tzw. Stolpersteine, w centralnym miejscu, bo na rynku w Greven. (http://www.stolpersteine.eu/en/home) Publikacje Ch. Leclaire‘a na temat prześladowania robotników przymusowych w języku niemieckim zostały wydane przez Archiwum Miasta Greven w „Grevener Geschichtsblätter” nr: 7 i 8. Można je przeczytać: (https://www.greven.net/geschichte-downloads)

Christoph Leclaire

Tłumaczenie:

Krystyna Janaś-Weiss

Tłumaczenie tekstu z tablicy w miejscu pamięci. Zatytułowana została: „Godność człowieka jest nietykalna” To miejsce pamięci poświęcone jest tym dwom polskim robotnikom przymusowym, którzy w roku 1942 w pobliżu dzisiejszego Boltenmoor i Hünenberg zostali skazani na śmierć na szubienicy, bez żadnej możliwości praworządnej i prawnej obrony. Ich śmierć stanowiła propagandowe odstraszenie dla wszystkich ówczesnych polskich robotników przymusowych, którzy w pażdzierniku (tutaj jest błąd, bo powinno być w sierpniu) 1942 musieli być świadkami tej egzekucji. Tamto miejsce stracenia w pobliżu dzisiejszego rezerwatu przyrody „Boltenmoor“ znajduje się stąd tylko ok. 500 m. Nasza pamięć dotyczy wszystkich niesłusznie zamordowanych i maltretowanych robotników przymusowych w czasie trwania Trzeciej Rzeszy! Przy tej okazji chcielibyśmy wspomnieć także 4 kobiety z Greven, które niewinnie zostały umieszczone w obozie koncentracyjnym i musiały ponosić poniżające człowieka konsekwencje narodowosocjalistycznej ideologii rasowej, z powodu niesprawiedliwych obwinień i denuncjacji za „niedozwolone obcowanie“, czyli tzw. hańbę rasową, a więc za utrzymywanie kontaktu z ludźmi „niższych ras“, w tym przypadku z polskimi robotnikami przymusowymi. Trzeba w tym miejscu rzeczywiście wyraźnie zwrócić uwagę na to, że wszystkie te osoby nie zrobiły nic, czego jeszcze dzisiaj musiałyby się wstydzić. Wręcz przeciwnie, oni wszyscy zostali ukarani za swoje człowieczeństwo. A tak na marginesie należy wspomnieć, że to miejsce pamięci powstało i zostało wykonane w ramach projektu „Big Bagger“- młodzież katolicka w akcji, Diecezji Münster, przez ministrantów z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela z Gimbte oraz GmbH Bockholter Berge, 14-17 czerwca 2001.

Ktokolwiek zna, ktokowiek wie Nie wszystko w sprawie Wacława Ceglewskiego zostało zbadane, dlatego Christoph Leclaire chciałby jeszcze więcej dowiedzieć się o nim, szczególnie o jego rodzinie i życiu w Ciechocinku. Przede wszystkim jednak chciałby mu, jako ofierze niemieckiego faszyzmu, przywrócić realną twarz, podobnie jak się to udało w przypadku Franciszka Banasia. Dlatego historyk zwraca się z prośbą do Czytelników i mieszkańców Ciecho-

Poddali się dobrowolnie karze

Szybkie kary za włamanie do cięcia metalu. Takimi samymi posłużyli się sprawcy włamania. Dzielnicowy pojechał do miejsca zamieszkania kierującego i to był strzał w dziesiątkę. Mężczyzna wraz ze swoim kompanem właśnie przepakowywali skradzione wędkarzom przedmioty. Szybko okazało się, że 20 i 21-latek nie działali sami. Do policyjnego aresztu dołączyli pozostali zatrzymani 18, 19 i 20-latek. Policjanci odzyskali całość skradzionych przedmiotów. Dodatkowo jeden z zatrzymanych miał przy sobie marihuanę i teraz odpowie również za posiadanie środków

narkotycznych. Cała piątka zatrzymanych usłyszała zarzuty włamania i usiłowania włamania. Jak informuje nas prokurator rejonowy, czterej sprawcy zgodzili się na dobrowolne poddanie się karze – rok więzienia z warunkowym zawieszeniem kary. Wobec jednego ze sprawców, już w przeszłości karanego prokuratura wystąpi o rok bezwzględnego więzienia. Niebawem akt oskarżenia zostanie skierowany do sądu.

(bis)

cinka, Aleksandrowa Kujawskiego oraz okolicznych wsi o pomoc. Kto wie coś o Wacławie Ceglewskim, względnie o jego rodzinie, czy żyje ktoś z krewnych, czy ktoś ma jakieś dokumenty lub zdjęcia z nim? Za każdą informację, choćby nawet z pozoru mało ważną, będzie bardzo wdzięczny! W tej sprawie redakacja Gazety Aleksandrowskiej. prosi o kontakt. Wiadomości przekażemy autorowi. Stanisław Białowąs, tel. 600-15-68-05, email: stanislaw.bialowas@wp.pl

Koncertują z powodzeniem Aleksandrowska orkiestra OSP pod batutą Waldemara Urbańskiego odnosi sukcesy. 11 czerwca została wyróżniona za najlepsze wykonanie utworu Leona Landowskiego na XVIII Festiwalu Orkiestr Dętych im. Leona Landowskiego w Śliwicach, a 18 czerwca zdobyła I miejsce na Przeglądzie Amatorskich Orkiestr Dętych o Puchar Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego.


nr 125, lipiec 2017

Sport i wypoczynek

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I www.kujawy.media.pl

15

Do pożaru z sikawkami, jak drzewiej bywało

Woda w górę Ręczne pompy gaśnicze, zwane sikawkami, mają stuletnią historię. Dziś zastąpione przez nowoczesny sprzęt gaśniczy, nie całkiem jednak odeszły do lamusa. W niedzielę, 9 lipca, wiele takich urządzeń ożyło na nowo w X Wojewódzkich Zawodach Sikawek Konnych oraz Przenośnych województwa kujawsko-pomorskiego w Straszewie. Przed remizą strażacką OSP w Straszewie stawiło się 13 zespołów obsługujących sikawki konne lub przenośne oraz liczni goście, wśród nich poseł Zbigniew Sosnowski, wójt Gminy Koneck Ryszard Borowski, prezes powiatowych struktur OSP Piotr Marciniak. Wśród widzów był też weteran pożarnictwa, 89-letni Stanisław Kaczmarek, który jako druh w OSP zaczynał w Straszewie w 1946 r. Zanim jednak doszło do zmagań z przemówieniem wystąpił poseł Zbigniew Sosnowski, wskazując długoletnią tradycję OSP w regionie, a w podziękowaniu za jej kultywowanie i udział oraz organizację zawodów strażackich wręczył pucha-

ry prezesowi OSP w Straszewie druhowi Tomaszowi Osińskiemu oraz prezesowi OSP w Lubczy druhowi Andrzejowi Wendzie. Zasadniczym elementem zmagań była zespołowa praca przy sikawce, do której najpierw trzeba było dobiec przez tor przeszkód, a później dołączyć do niej węże strażackie, a wszystko pod presją uciekającego czasu. W pocie czoła druhowie pompowali wodę do węży, z których strumień, kierowany z wysokiej

Czy jesteś eko?

Fot. Nadesłana

Celem konkursu było zainteresowanie młodych przyrodą i jej ochroną. W kate-

Przy okazji zawodów prowadzona była, już po raz drugi, akcja zbierania kapsli, tym razem na rzecz pomocy dla chorej Anny Połoszyńskiej z Uniejowa, która doznała urazu kręgosłupa w czasie ćwiczeń karate. W autobusie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa w Bydgoszczy można było honorowo oddać

Gospodarze zawodów

Konkurs plastyczny w MCK

Organizatorem zakończonego konkursu plastycznego dla dzieci i młodzieży „Czy jesteś eko?” było Miejskie Centrum Kultury, a fundatorem nagród Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

W klasyfikacji generalnej zwyciężyło, tak jak w ubiegłym roku, OSP Drzewianowo, za nim kolejno uplasowały się: Lubcza, Łęg, Bielsk, Straszewo, Luzino, Ruda Wieczyńska, Kolonia Bodzanowska, Raciążek, Luchowo. Młodzieżowe drużyny pożarnicze reprezentowali druhowie z Opoczek, a wśród kobiecych drużyn pożarniczych pierwsze miejsce zajęły druhny z Czermina, drugie ze Straszewa. Nagrody, dyplomy i puchary wręczał wójt Ryszard Borowski oraz Piotr Marciniak i Stanisław Lewandowski z OSP.

gorii szkoły podstawowe I miejsce zajęła Józefina Słowik ( SP nr 1), II – Oliwia Wójcik (SP nr 1), III – Laura Drzewucka z SP w Ciechocinku, wyróżnienia – Zuzanna Krakowiecka (Ciechocinek), Natalia Wawrzynkoska i Maja Będlin (Raciążek), Nadia Jankowska (Ciechocinek), Dominik Bądkowski (SP nr 4); kat. szkoły po-

nadpodstawowe: I – Martyna Gawrońska, II – Julia Gawrońska, III – Gabriela Ciałkowska (wszyscy TS), wyróżnienia - Kacper Najdek (Hubal), Alicja Buczkowska i Kornelia Golenia (TS). Komisja wyróżniła najmłodszych uczestników z przedszkola Bim-Bam-Bino: Adę Wiśniewską, Zuzannę Muszyńską, Maję Centkowską, Amalię Gradowską, Kubę Madajczyka. (b)

Fot. Nadesłana

drabiny, miał obrócić okrągłą tabliczkę na stojaku. Żadne uchybienie regułom nie umknęło oczom sędziów, za co drużyny otrzymywały punkty karne.

W litewskim Kownie

Międzynarodowe kontakty ASPN VIKING Aleksandrów Kujawski W uznaniu zasług druh Jerzy Matrzak odznacza Stanisława Lewandowskiego, naczelnika OSP w Straszewie Złotą Odznaką Konfraterni Mazowieckiej Odznaki Św. Floriana Mazovia krew dla chorej Karoliny Lewandowskiej. Zbiórka krwi odbywa się już po raz piąty. Zawody uatrakcyjniły również przejażdżki konne oferowane przez stajnię z Konstantynowa, pokazy motocyklowe aleksandrowskiej grupy Cal-bikers oraz wystawa perfekcyjnie wykonanych modeli pojazdów strażackich, historycznych i współczesnych, przez Piotra Zegarskiego, członka OSP w Grodzisku Mazowieckim. Pomysłodawcą straszewskich zawodów jest Stanisław Lewandowski, naczelnik tutejszej OSP, który wraz z druhami zorganizował również tegoroczną imprezę.

Tekst i fot. Zbigniew Sołtysiński

V Nocny Turniej Streetballa V Nocny Turniej Streetballa odbył się 14 lipca. Termin został przełożony, gdyż 30 czerwca złe warunki pogodowe nie pozwoliły na rozegranie meczy. Tym razem pogoda dopisała i do turnieju przystąpiło siedem drużyn. Ostatni mecz tej nocy, jak przystało na finał, zagwarantował publiczności wiele emocji i pokaz dobrej koszykówki. Po 12 minutach ciekawej dla oka gry zespół Easy Money wygrał z zespołem Avengers 18:14. Podziękowania należą się Cezaremu Przybylskiemu – animatorowi orlik, który był inicjatorem imprezy, a także sędziom: Michałowi Łuczyńskiemu oraz Radosławowi Sękowskiemu oraz Tomaszowi Skibińskiemu prowadzącemu imprezę.

ASPN VIKING Aleksandrów Kujawski zorganizowała kilka projektów międzynarodowych dla dzieci i młodzieży szkolnej z powiatu aleksandrowskiego. 10 czerwca zawodnicy i sympatycy klubu uczestniczyli jako kibice w meczu eliminacji do MŚ 2018 Polska – Rumunia w Warszawie. 22 kibiców z Aleksandrowa Kujawskiego głośno dopingowali „orłów” Nawałki do zwycięstwa. 16 czerwca orlicy i młodziczki uczestniczyli w Międzynarodowym Turnieju Orlików „KAUNAS CITY CUP – 2017” w Kownie (Litwa). ASPN VIKING Aleksandrów Kujawski był jedynym przedstawicielem z Polski. W czasie wolnym 14 zawodników i opiekunów zwiedziło stolice Litwy. Zawodnicy, trenerzy i sympatycy klubu kibicowali uczestnikom Młodzieżowych Mistrzostw Europy U21, którzy rozegrali mecze grupowe w Bydgoszczy. W dniach 19- 24 czerwca ASPN VIKING Aleksandrów Kujawski wspólnie z Futbolo Klubas „ŠEŠUPE”(Litwa, okręg mariupolski) realizowała projekt „Jedna drużyna, jedno zwycięstwo - II edycja” z środków Fundacji PZU. W ramach projektu rozegrano turniej piłki nożnej kobiet, odbyły się zajęcia integracyjne i wspólne zwiedzanie atrakcji turystycznych województwa kujawsko - pomorskiego. W ramach zajęć integracyjnych przeprowadzono zajęcia w formie gier i zabaw m.in. pantomimy i dramy. Młodzież polsko - litewska brała wspólny udział w zajęciach warsztatowych mających na celu poznanie przeszłości i teraźniejszości Polski i Litwy.Wspólnie zwiedzano atrakcje turystyczne województwa. 24 czerwca odbył się Międzynarodowy Turniej Kobiet na orliku SP 3 w Aleksandrowie Kujawskim. W turnieju uczestniczyło pięć zespołów. Nagrody rzeczowe, puchary, statuetki i medale ufundowała Fundacja PZU i K-P ZPN. W dniach 25-26 czerwca młodziczki i seniorki uczestniczyły w Międzynarodowych Turniejach Kobiet ORAVA CHAMPIONS MASTERS 2017 w kategorii wiekowej U15 i U18. W obu turniejach wystąpiło 29 zespołów kobiecych z Czech, Polski i Słowacji. Turnieje odbyły się w Oravskiej Jasienicy na Słowacji. W wyjeździe uczestniczyło 15 zawodniczek pod opieką trenera Marka Sarnowskiego. Zespół młodziczek składał się z zawodniczek z roczników 2004-2005 i był najmłodszy na turnieju. Najmłodszą uczestniczką w zespole była Paulina Polanowska, która urodziła się w 2006 roku. W dniach 7-9 lipca dziewięć osób z ASPN VKING Aleksandrów Kujawski wyjechało do czeskiej Pragi. W wyjeździe integracyjnym uczestniczyli zawodnicy i sympatycy klubu.

Posiadali narkotyki Aleksandrowscy policjanci mają sukcesy w zatrzymywaniu młodych za posiadanie narkotyków. 5 lipca zatrzymali 18- latka, który miał przy sobie marihuanę. Mężczyzna został wylegitymowany na ulicy Wojska Polskiego, a jego nerwowe zachowanie wzbudziło czujność funkcjonariuszy, którzy ujawnili przy mężczyźnie

woreczek strunowy z zawartością suszu roślinnego. Do kolejnego zatrzymania doszło następnego dnia, kiedy zatrzymali za ten sam narkotyk 19-latka, mieszkańca powiatu. Miało to miejsce w Raciążku, podczas kontroli pojazdu. Mężczyzna posiadał 1 gram suszu. (bis)

„GAZETA ALEKSANDROWSKA” Wydawca: Wydawnictwo Kujawy www.kujawy.media.pl Adres kontakt.: ul. Słowackiego 8, 87-870 Aleksandrów Kuj., Redaktor naczelny Stanisław Białowąs tel. 600-15-68-05, (54) 237-05-05 e-mail: stanislaw.bialowas@wp.pl Przyjmowanie reklam 608 455 658


16

I GAZETA ALEKSANDROWSKA I

Historia

www.kujawy.media.pl

29 maja minęła 110. rocznica urodzin Marii Danilewicz Zielińskiej. Z tej okazji przypomnamy Czytelnikom tę postać w sposób szczególny. Dla uczniów Zespołu Szkół w Stawkach to Patron Szkoły, dla mieszkańców Aleksandrowa i Włocławka - Obywatel Honorowy. W trzecim odcinku pobierane nauki od wujka Ludwika Korotyńskiego. Lekcje francuskiego Marysia pobierała u Mme Lautier, a lekcje łaciny - u wuja Ludwika Korotyńskiego. Wuj co jakiś czas sprawdzał jej postępy i poprawiał akcent, każąc jej recytować np. teksty piosenek „Frére Jacques” lub „Il était un cantonnier, sur la route de Montpellier”. W opanowaniu potocznego języka francuskiego pomagała jej także wspomniana już panna Kłossowska, do której chodziła na lekcje do „Dębówki”, gdzie wówczas mieszkała u Haliny i Wacława Bębnowskich. Kilka otaczających ten zabytkowy dom pięknych dębów przetrwało do czasu II wojny, gdy wycięli je okupanci i została tylko nazwa. Taki sam los spotkał wówczas także gigantycznych rozmiarów sosnę - symbol Aleksandrowa - z zawieszoną na niej kapliczką, stojącą na rozdrożu - tam, gdzie z miasta odbijała droga do Służewa (obecnie zbieg ulic: Chopina, Granicznej, Sikorskiego i Akacjowej). Lekcje z wujem „[...] były jak Ateny ks. Chmielowskiego wszelkiej sciencji pełne i jako one chaotyczne. Bóstwa greckie i rzymskie mieszały się, jak u Brücknera, ze słowiańskimi i starogermańskimi, a jak dobrze poszło, także z żywotami świętych”. Chodziło oczywiście o pierwszą polską encyklopedię powszechną z 1745 r. - dzieło ks. Benedykta Chmielowskiego, znamienne także tym, że spis swojej treści zawierało... w tytule: Nowe Ateny albo akademia wszelkiej sciencyi pełna, na różne tytuły jak na classes podzielona, mądrym dla memoryjału, idiotom dla nauki, politykom dla praktyki, melankolikom dla rozrywki erygowana alias o bogu, bożków mnóstwie, słów pięknych wyborze, kwestyj cudnych wiele, o sybillów zborze, o zwierzu,

nr 125, lipiec 2017

110. rocznica urodzin Marii Danilewicz Zielińskiej (3)

Nauka Marysi u wujka Ludwika o rybach, ptakach, o matematyce, o cudach świata, ludzi rządach, polityce, o językach i drzewach, o żywiołach, wierze, hieroglifikach, gadkach, narodów manierze, co kraj który ma w sobie dziwnych ciekawości, cały świat opisany z gruntu w słów krótkości. Dom Markowskich był przepełniony książkami. Biblioteka domowa, poza encyklopedią, słownikami i atlasami, ledwo mieściła się w gabinecie ojca. Do tego ogromnego księgozbioru dołączył jeszcze bogaty księgozbiór wuja Ludwika. Wuj odegrał dużą rolę w edukacji Marysi, poza łaciną uczył ją także gramatyki francuskiej. Poza tym, jakby mimochodem, wdrażał ją do „zabawy z książkami”. Pokazywał, jak się je kataloguje i jak się z takiego katalogu korzysta. Do porządkowania „podrzucał” jej zbiory swoich periodyków. W ten sposób Marysia „bawiła się” księgozbiorem wuja i tym domowym. Pokój, w którym wuj mieszkał, służył mu jako pracownia i... obserwatorium ptaków, co dostarczało dziewczynce nowej i ciekawej wiedzy. Jeszcze po latach - w opowiadaniu „Kujawy” - opisywała obyczaje miejscowych wróbli, gawronów, sikorek, gili i wilg. Wuj Ludwik ostatnie lata życia, od 1910 do 1919 roku, spędził w Aleksandrowie. Miał do dyspozycji pokój z oknami wychodzącymi na duży dąb i zieloną, obrośniętą winem altanę. Był po ciężkim zawale, ale nie ustawał w pracy literackiej. W gościnnym domu siostry mógł w spokoju kontynuować, rozpoczęte jeszcze w Warszawie, prace nad hasłami do Słownika języka polskiego. Robił korekty do materiałów, które przysyłano mu z Warszawy, przygotowywał erratę i uzupełnienia do pełnego wydania poezji Konopnickiej oraz gromadził materiały do jej biografii. Bywało, że do przepisywania wierszy poetki zatrudniał Marysię. W liście do siostry Jadwigi z dnia 19.10.1918 r. pisał:

krawatach starannie dobieranych do koloru garnituru i okoliczności, z imponującej wielkości i wagi zegarkiem „cebulą” na obwieszonym brelokami łańcuchu, z nieodłączną laską z gałką z kości słoniowej. Dokładność czasu sprawdzał codziennie w czasie specjalnych wypraw na pocztę lub dworzec. Radia jeszcze nie było, święcie wierzył w czas „kolejowy”, kontrolowany telegraficznie. Nakręcany regularnie wieczorem [zegarek, a nie wuj], noc spędzał w zawieszonym nad łóżkiem „pantofelku”, hafciarskim arcydziele ciotki Jadwini”.

Ludwik Korotyński „wiersz o „zgorzałym mieście” przepisany przez Myszkę załączam”. A jego „pomocnica” po latach wspominała: „Pamiętam wuja jako starannie ubierającego się i pachnącego wodą kolońską siwego i brodatego pana – był o 20 lat starszy od matki – w jasnych czesuczowych marynarkach, butach „sztybletach” z elastycznymi wszywkami,

Wuj przywiózł z Warszawy nie tylko liczącą około trzy tysiące tomów bibliotekę i notatki, ale i część mebli po ojcu Wincentym: „[...] olbrzymie biurko z nadbudową o wielu przegródkach, obracający się do rozmówcy fotel i drugi fotel, wolterowski, na którym niekiedy wolno mi było siadać. Popielniczka straszyła, miała kształt czaszki, a na podstawie urządzenie do nakładania pudełka z zapałkami. Nóż do rozcinania papieru, kałamarze z różnego koloru atramentami, przyciski, butelka z gumą arabską i miseczką do zwilżania palców przy naklejaniu „marek” pocztowych”. Takie otoczenie tworzyło dla Marysi dodatkowy klimat tajemniczości w jego pokoju. Wuj Ludwik poświęcał dużo czasu Marysi, czego wynikiem stało się także zaszczepienie w niej zainteresowania dialektami języka polskiego. Zasłyszane ciekawe wyrażenia gwarowe dziewczynka przekazywała wujowi, ten zaś notował ja na kartkach i układał alfabetycznie. W ten sposób Marysia w wieku 9 lat poznawała sposoby zapisywania osobliwości językowych. Dzięki temu potrafiła sama zapisywać zwroty zasłyszane u bab przynoszących grzyby, żebraków, klientów apteki, u kogo się dało.

Małgorzata Wdowczyk Wiesław Nosowski


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.