Nowoczesne zasady odżywiania. Fragmnet II

Fragment książki Nowoczesne zasady odżywiania

ATLAS NOWOTWORÓW Na początku lat 70. XX wieku premier Chin, Zhou Enlai, umierał z powodu nowotworu. W objęciach tej śmiertelnej choroby Zhou zainicjował ogólnonarodowe badanie, którego celem było zdobycie informacji na temat tej nierozpoznanej dobrze choroby. Było ono bardzo rozległe, dawało pomiar wskaźników umieralności dla dwunastu odmian nowotworów, obejmowało ponad 2400 chińskich prowincji i 880 mln (96%) ich mieszkańców. Badanie było wyjątkowe z wielu powodów.

Zaangażowano w nie 650 tys. pracowników, stanowiło ono najbardziej ambitne przedsięwzięcie medyczne, jakie kiedykolwiek podjęto. Podsumowaniem badania był piękny kolorowy atlas pokazujący, gdzie pewne rodzaje nowotworów występowały częściej, a gdzie prawie wcale.

Mapy w atlasie wyraźnie pokazywały, że w Chinach występowanie nowotworów powiązane jest z położeniem geograficznym. W pewnych miejscach niektóre rodzaje nowotworów występowały o wiele częściej. Podstaw do tych wniosków dostarczyły wcześniejsze badania, gdyż pokazały, że zachorowalność na nowotwory jest różna w zależności od prowincji2–4.

Ale te dane na temat Chin były bardziej wyjątkowe, ponieważ różnice w występowaniu nowotworów między rejonami geograficznymi były o wiele większe (tab. 4.1). Co więcej, pojawiały się w kraju, w którym 87% populacji stanowią Hanowie, ta sama grupa etniczna.

Dlaczego między prowincjami istniała tak znaczna różnica w zachorowalności na nowotwory, skoro uwarunkowania genetyczne były podobne? Czy możliwe, by to głównie czynniki środowiskowe lub czynniki stylu życia, a nie predyspozycje genetyczne, wpływały na występowanie nowotworu? Kilku czołowych naukowców doszło już do takich wniosków.

Autorzy znaczącego przeglądu badań na temat odżywiania i nowotworów, przygotowanego na zamówienie Kongresu w 1981 roku, oszacowali, że geny determinują jedynie o ko ł o 2 – 3% c a ł k o w i t e g o r y z y k a n o w o t w o r u.

Dane zebrane w chińskim atlasie nowotworów były informacjami bardzo wnikliwymi. W prowincjach o najwyższych wskaźnikach było ponad sto razy więcej nowotworów niż w prowincjach o najniższych wskaźnikach raka. Te liczby robią wrażenie. Dla porównania, w Stanach Zjednoczonych częstość występowania nowotworów różni się w poszczególnych rejonach kraju co najwyżej dwu - lub trzykrotnie.

Prawda jest taka, że w Stanach nawet bardzo małe i względnie nic nieznaczące różnice w częstotliwości występowania nowotworów obracają się w wielki news, wielkie pieniądze i wielką politykę. Znana jest historia związana z moim stanem Nowy Jork, dotycząca

zwiększonej liczby zachorowań na raka piersi na Long Island. Na badaniu problemu spędzono wiele lat pracy. Wydano mnóstwo pieniędzy (około 30 mln dolarów5). Jakie różnice w częstości zachorowań spowodowały takie poruszenie? W dwóch hrabstwach na Long Island rak piersi występował zaledwie 10– 20% częściej, niż wynosi średnia dla całego stanu. Taka różnica wystarczyła, by sprawa trafiła na pierwsze strony gazet, przeraziła ludzi i zmobilizowała polityków do działania.

Odkrycia w Chinach stanowią bardzo duży kontrast dla sytuacji w Stanach: w niektórych częściach kraju nowotwory występowały sto razy (10 000%) częściej niż w innych.

Ponieważ Chiny są względnie homogeniczne genetycznie, jasne było, że przyczyn różnic należało doszukiwać się w czynnikach środowiskowych. To nasunęło kilka ważnych pytań:

  

Dlaczego w niektórych wiejskich obszarach Chin nowotwory występowały częściej niż w innych?

Dlaczego te różnice były tak duże?

Dlaczego, patrząc całościowo, nowotwory występowały rzadziej w Chinach niż w Stanach Zjednoczonych?

Im więcej rozmawialiśmy z dr. Chenem, tym bardziej chcieliśmy mieć „pocztówkę” żywieniowych i środowiskowych warunków panujących w wiejskich regionach Chin.

Gdybyśmy tylko mogli przyjrzeć się życiu tych ludzi, notować, co jedzą, jak żyją, jaki skład ma ich krew i mocz i z jakich przyczyn umierają. Gdybyśmy mogli stworzyć obraz ich doświadczeń, tak szczegółowo jak jeszcze nikt przed nami, a następnie badać go przez najbliższe lata. Gdybyśmy mogli to zrobić, prawdopodobnie znaleźlibyśmy odpowiedzi na nasze pytania.

Od czasu do czasu nauka, polityka i finanse jednoczą się we wspólnym celu, umożliwiając podjęcie naprawdę wyjątkowego badania. To przytrafiło się nam i otrzymaliśmy szansę na zrobienie wszystkiego, co chcieliśmy – a nawet więcej. Mogliśmy stworzyć najbardziej dogłębny obraz żywienia, stylu życia i chorób, jaki kiedykolwiek miał powstać.

Nowoczesne zasady odżywiania. Przełomowe badanie wpływu żywienia na zdrowie (The China Study) T.Colin Cambell Thomas M. Cambell II