Karina Bonowicz | Nowy Jork >> str

„Majacząca wieża” czyli dlaczego doszło do 9/11

KARINA BONOWICZ | Nowy Jork

inęło równe 20 lat od zamachu na World Trade Center, a my nadal zadajemy sobie te same pytania, które pojawiły się chwilę po tragedii. „The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11” Lawrence’a Wrighta nie tyle na nie odpowiada, co rzuca światło na to, co poprzedziło i doprowadziło do szeregu dramatycznych wydarzeń, w tym do 11 września.

Bliskiego Wschodu, zapomniał o swoich protoplastach i należy wreszcie przywrócić należyty porządek rzeczy. Jak to osiągnąć? Wracając do kultury i religii Bliskiego Wschodu, jeśli nie po dobroci, to siłą. Krok po kroku dowiadujemy się, jak krzyżowały się gałęzie współczesnego islamu, które pomogły zradykalizować się Aymanowi Al-Zawahiriemu (założycielowi Egipskiego Islamskiego Dżihadu) i założycielowi Al-Kaidy, synowi bogatego saudyjskiego inżyniera – Osamie bin Ladenowi. Wreszcie poznajemy Johna O’Neilla, agenta FBI,

szefowi jednostki zajmującej się zwalczeniem terroryzmu, o którym mówiono, że przewidział atak na World Trade Center i który zginął w jednej z jego wież. Wright zwraca także uwagę na skomplikowaną i nie zawsze zgodną współpracę FBI i CIA podczas tropienia terrorystów na Bliskim Wschodzie, która być może zaważyła na losach World Trade Center. Oprócz faktów dotyczących rozwoju radykalnego islamu autor przywołuje także uprzywilejowane dzieciństwo bin Ladena i Zawahiriego; życie rodzinne w związkach Al-Kaidy w Sudanie i Afganistanie, jak również skomplikowane dzieje Johna O’Neilla, polegający na zrównoważeniu jego wyczerpującej kariery z równie powikłanym życiem osobistym (był związku z trzema kobietami, z których każda nie była świadoma istnienia innych; wszystkie, łącznie z żoną, z którą nigdy się nie rozwiódł, spotkały się po raz pierwszy na jego pogrzebie). Bogactwo nowych informacji i głębia percepcji autora nie tylko mogą pomóc zrozumieć, jak doszło do narodzin radykalnego islamu, który zaowocował m.in. atakiem na World Trade Center, ale również podsunąć kilka rozwiązań, jak radzić sobie z utrzymującym się zagrożeniem terrorystycznym. Wreszcie Wright jasno i precyzyjnie wyjaśnia, na czym polega różnica między islamem a radykalnym islamem, a wreszcie terroryzmem, powołującym się na islam. Po lekturze tej książki nikt już nie będzie mógł powiedzieć, że nie widzi różnicy między Al-Kaidą, Talibami a tzw. Państwem Islamskim,

ani tym bardziej utożsamić islam z jego radykalną odmianą, która nie ma nic wspólnego z nauczaniem Koranu.

Polska wersja „The Looming Tower” autor: Lawrence Wright - Wyniosłe wieże Al-Kaida i atak na Amerykę Wydawnictwo Czarne, 2018 rok Film The Looming Tower jest dostępny na platformie Hulu

Świetnie pomyślana i napisana książka autorstwa Lawrence’a Wrighta (zasłużenie nagrodzona nagrodą Pulitzera) łączy historię narodzin radykalnego islamu i terroryzmu z emocjonującą narrację, co pogłębia nasze zrozumienie tego, w jaki sposób dotarliśmy do 11 września 2001 roku. Radykalny islam nie zaczyna się od Osamy bin Ladena i Al-Kaidy, jak wielu uważa. On osiąga swoje apogeum w poczynaniach bin Ladena i Al-Kaidy, ale na pewno nie rodzi się w głowie – jeszcze do niedawna – najbardziej poszukiwanego człowieka świata. Autor rozwiewa wszelkie wątpliwości i zaczyna swoją książkę od lat czterdziestych ubiegłego wieku, skupiając się na postaci Sayyida Qutba, założyciela współczesnego ruchu islamistycznego, kiedy to Qutb – jako samotny młody człowiek z Bliskiego Wschodu – przyjeżdża do Stanów Zjednoczonych i przeżywa szok po zderzeniu z kulturą zachodnią. To doprowadza go do gorzkiej refleksji, że świat Zachodu, który – według Qtba – wziął swój początek w kulturze starożytnego

Na podstawie książki Lawrence’a Wrighta powstał mini serial o tym samym tytule, z Jeffem Danielsem w roli Johna O’Neilla. W kilku odcinkach obserwujemy bohaterskie wysiłki O’Neilla zmierzające do wyśledzenia al-Kaidy przed 11 września, aż po jego tragiczną śmierć w jednej z wież World Trade Center, jak również niepowodzenia FBI i CIA w dzieleniu się danymi wywiadowczymi, które – być może – mogły zapobiec atakom 11 września 2001.