Aστυπάλαια
E
48. Πανοραμική άποψη της Χώρας, στην Αστυπάλαια.
ίναι το δυτικότερο νησί του συμπλέγματος και βρίσκεται ακριβώς εκεί όπου τα Δωδεκάνησα συναντούν τις Κυκλάδες. Έτσι, διατηρεί πολλά κυκλαδίτικα στοιχεία στο τοπίο και την αρχιτεκτονική της. Η Αστυπάλαια χωρίζεται φυσικά από μια λωρίδα γης πλάτους λιγότερο από 100 μ. στο Μέσα (δυτικό τμήμα) και το Έξω Νησί (ανατολικό τμήμα). Έχει έκταση 97 τ. χλμ., μήκος ακτών 110 χλμ. και πληθυσμό 1.300 κατοίκους. Η ονομασία της, προέρχεται από την Αστυπάλαια, κόρη του Φοίνικα και της Περιμήδης, ενώ παλαιότερα ονομαζόταν και Ιχθυόεσσα, λόγω των πολλών ψαριών της. Πρωτοκατοικήθηκε τα προϊστορικά χρόνια, ενώ μετά το 1204 περιήλθε στους Βενετούς και κυρίως στην οικογένεια Κουερίνι - με εξαίρεση ένα μικρό διάστημα κατά το οποίο ανήκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία (1269-1310). Οι Γκουερίνι έμειναν κύριοι του νησιού μέχρι το 1537, όταν κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Όπως όλα τα Δωδεκάνησα, παρέμεινε στους Τούρκους έως το 1912 και στη συνέχεια πέρασε στα χέρια Ιταλών, Βρετανών και Γερμανών, για να ενωθεί με την Ελλάδα το 1948. Συνδέεται ακτοπλοϊκά με τα λιμάνια του Πειραιά και της Καλύμνου και αεροπορικά με την Αθήνα και τη Ρόδο.