3e jaargang l nummer 3 - 2014
HÉT REISMAGAZINE OVER AFRIKA 3e jaargang l nummer 3 - 2014 l prijs €6.95 l www.oogvoorafrika.nl
KA ZUID-AFRI E ZIMBABW TANZANIA QUE I B M A Z O M
BP
Cover-2.indd 1
25-08-14 13:47
4
106
48
Kanga Camp
RAIN
66
Thula Thula
42
Sportieve vakanties
Vier landen Zuid-Afrika Tanzania Mozambique Zimbabwe
Special Places 15 75 85 91
Hotel Verde – groenste hotel van Afrika Bezweni Lodge – elegante luxe Kanga Camp – leunstoelsafari
En ook 26 27 106
Columns Reisbestemmingen De mystieke Motouleng Cave Attracties van Arniston Hogsback – plaats van de elfen 24 uur in Maputo Intiem Mana Pools
16 29 61 86 92
Van de redactie Rik Felderhof in Tanzania
6 82
Winnaars fotowedstrijd ‘Ik droom van Afrika’ Lezen & kijken – Week van de Afrikaanse roman Stephen Segerman – Zo vonden we Sugarman Losse nummers nabestellen Portfolio – Oog in oog Behind the scenes Mana Pools OOGnieuws Colofon Word abonnee
8 38 41 59 76 104 112 114 115
OOGVOORAFRIKA
04-05inhoud.indd 2
26-08-14 13:38
5
REPORTAGES Before7 De dubbele betekenis van schenken
22
Rooibos het rode goud uit de Cederbergen
32
Sportieve vakanties ter land, ter zee en in de lucht
42 RAIN natuurlijke schoonheid uit Zuid-Afrika
48
76
Portfolio
Thula Thula de wereld van de olifantenfluisteraar
66
16
Motouleng Cave
04-05inhoud.indd 3
26-08-14 13:38
Ik droom van Afrika
Winnaars OOG VOOR AFRIKA fotowedstrijd In OOG VOOR AFRIKA mei 2014 riepen we jullie op je mooiste foto in te sturen, die symbool staat voor de droomschoonheid van Afrika. Prachtige inzendingen stroomden binnen en jullie hebben het de jury niet makkelijk gemaakt. Juryvoorzitters Noël Weltens en Joris Bertens van Sefapane Lodge & Safaris hebben uiteindelijk de knoop doorgehakt. Omdat ons thema ‘ik droom van Afrika’ was, hebben we niet gekeken naar perfectie in de foto’s, maar naar die momenten, in beeld gevangen, die de droom weergeven.
Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik 08-12-fotouitslag-7.indd 2
25-08-14 13:00
1
2
TWEEDE PRIJS Marina Button
3
DERDE PRIJS Maite Cathérine de Wit
H��������� Annekim Geerdes
ijd
· Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom van Afrika · Uitslag fotowedstrijd: Ik droom 08-12-fotouitslag-7.indd 3
25-08-14 13:00
De
mystieke
MOTOULENG CAVE Het pad is smal. De natuur overweldigend. In de verte de dreun van trommels en prachtig meerstemmig gezang. Wat gebeurt daar? Onwillekeurig versnel ik m’n pas. Ik wil erbij zijn. Het paadje slingert langs een altaar met resten van opgebrande kaarsen. Het geluid van kraaiende hanen en snerpende fluitjes doet pijn aan m’n oren. De grot is niet ver meer!
Tekst en foto’s: Hanneke de Vries
16-21-motuolengCave.indd 2
25-08-14 13:23
Het is even zoeken om vanaf de snelweg de zandweg te vinden naar de Motouleng Cave. Het eerste stuk kan nog met de auto. Ik toeter bij het hek van de ‘Motouleng Heritage Site’ en vanaf het huisje op de heuvel komt een jongen naar beneden rennen om het hek te openen. Ik betaal 15 Rand entree. Achter het hek ligt een weiland met een slecht onderhouden pad. De auto parkeer ik naast een vrouw die wanhopige pogingen doet om haar auto open te krijgen. Ze vraagt me haar te helpen. Eerst proberen we voorzichtig en met beleid de sleutel om te draaien. Als dat niet lukt, gebruiken we zoveel kracht dat ik bang ben dat de sleutel zal breken. Maar wat we ook proberen, het lukt niet. Ze besluit hulp te halen in de grot. Ik volg haar over het smalle zandpad. Halverwege staan twee vrouwen in het hoge gras. Agnes in een gele cape, de andere vrouw helemaal in het blauw met zware kettingen om haar lichaam geketend. Ze laden grote zakken vol brandhout op hun hoofd en gaan mij voor. Bij de rivier doet Agnes haar Crocs uit, legt ze boven op het hout en stapt behendig van steen naar steen naar de overkant. Bij de rivieroever staat ook aartsbisschop Mofokeng met een gedeelte van zijn in groene jassen en capes gestoken congregatie van de Ebenheizer Zion Church of Christ. Er wordt gebeden, gedanst en gezongen. Dan waden ook zij naar de overkant. Twee mannen trekken en duwen aan de schapen die geen zin hebben in de klim. Zouden zij weet hebben van hun naderend einde? De rotsblokken langs het rivierdal zijn beschilderd met witte kruizen en er staan drie rieten hutten waarbij de was vrolijk aan een lijntje wappert. De plaats waar de drums altijd klinken Zelfs als je zo dichtbij bent, kun je de ingang niet zien. Je ziet een enorme rotswand en vlaggen, je hoort gezang, maar hebt nog geen idee van de overweldigende ruimte. Het is een steile klim omhoog. Bij de ingang van de grot staat een oud en verweerd bord met een tekst die aanvankelijk niemand wil vertalen. Er wordt besmuikt gegrinnikt en gewezen naar anderen die maar moeten zeggen wat er staat. De aanhouder wint. In deze omgeving zonder toiletten is er één regel waaraan men zich moet houden: ‘Niet poepen in de grot, de voorouders houden daar niet van.’ De grot is enorm. Bijna zo groot als twee voetbalvelden. Er komt gefilterd daglicht binnen. Motouleng, ‘de plaats waar de drums altijd klinken’, is een plek waar al eeuwen geleden vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen kwamen. Nu worden in de grot ook andere problemen en ziektes behandeld. Verder komen mensen er om contact te hebben met hun voorouders die het leven van hun familieleden op aarde kunnen beïnvloeden, zowel in positieve als negatieve zin. De voorouders zijn ook de intermediairs tussen God en mensen. Via dromen zoeken zij contact met hun aardse familieleden. Contact met de voorouders Topsy is een sangoma, een traditionele genezer, en woont sinds februari in een door lage lemen muurtjes afgescheiden ruimte in de grot. Onder een mand zitten twee grote kippen, er staat een »
16-21-motuolengCave.indd 3
25-08-14 13:24
Rooibos
het rode goud Rooibos is een wereldberoemd en typisch Zuid-Afrikaans product. OOG VOOR AFRIKA ging op onderzoek, want hoe ziet rooibos er eigenlijk uit? En waar groeit het? En is het echt zo gezond?
Rooibos is geen thee, maar een fynbosgewas dat uitsluitend groeit in de Westkaap en zich het lekkerst voelt op arme, droge grond. Het allerliefst groeit het midden in de ruige Cederbergen. In het gebied rondom een geïsoleerd dorpje Wuppertal, waar de tijd heeft stilgestaan, wordt de beste kwaliteit rooibos geoogst. Berend-Jan is de trotste leider van de Wuppertal Rooibos Cooperation (met dank aan keurmerken als Fair Trade en het
Nederlandse UTZ, een programma en keurmerk voor duurzame landbouw dat leidt tot duurzame producten) en heeft maar één droom: ‘Op een dag heeft Wuppertal haar eigen rooibosfabriek.’ Nu staat die in Clanwilliam. Berend-Jan was het tiende kind in een arme familie. Voor hem was er geen moedermelk, maar louter rooibosthee. En hij is er groot mee geworden, en gezond, spreekt hij tevreden. En hij weet er alles van. »
Tekst: Inge Abraham foto’s: Martine Berendsen
32-37-rooibosthee-5.indd 2
25-08-14 13:57
32-37-rooibosthee-5.indd 3
25-08-14 13:57
Sportieve vakanties
ter land, ter zee en in de lucht Voor mensen die tijdens hun vakantie graag wat actiever bezig zijn, zijn er talloze sportieve activiteiten die je in ZuidAfrika fantastisch, zelfs vaak beter dan in andere oorden, kunt beoefenen. OOG VOOR AFRIKA ging speciaal voor deze actievelingen op zoek naar bijzondere sportieve vakanties in Zuid-Afrika. Wie denkt aan een vakantie in Zuid-Afrika, denkt waarschijnlijk al snel aan de heerlijke Zuid-Afrikaanse wijnen, de mooie wildparken waar je de meest indrukwekkende safari’s doet, de prachtige natuur die schreeuwt om ontdekt te worden en natuurlijk de fantastische keuken en de toprestaurants die – met name in de Kaapregio – de laatste jaren in rap tempo openden. Veel mensen kiezen voor een vakantie in Zuid-Afrika waarbij ‘het goede leven’ prevaleert: lekker eten en minstens zo lekker drinken.
Dat, in combinatie met een prachtige roadtrip langs de Tuinroute, een verblijf in Kaapstad, een rit langs de Wild Coast en een safari in een van de wildparken in het noorden, zijn doorgaans de ingrediënten voor een droomvakantie. En begrijp ons niet verkeerd: daar is helemaal niets mis mee! Echter, wat veel mensen niet weten, is dat Zuid-Afrika het ideale vakantieland is voor de nodige ontspanning, maar ook op het gebied van inspanning veel mogelijkheden biedt.
Tekst: Inge Abraham
42-46-sportieveVakantie-5.indd 2
25-08-14 14:19
Paardrijvakantie in het zuidwesten van Zuid-Afrika (Southern Overberg) Zes dagen lang paardrijden door de zuidelijke Overbergen, dwars door de World Heritage Site van het Cape Floral Kingdom, over de verlaten stranden naar het meest zuidelijke puntje van Afrika (Cape Agulhas): een paardrijvakantie waar liefhebbers van dromen. Je vertrekt de eerste dag vanaf Gansbaai (ongeveer twee uur rijden vanaf Kaapstad), waarna je via uitgestrekte fynbosgebieden in de Southern Overberg, Stanford en de Agulhas Plains de meest prachtige ritten met dito vergezichten maakt. Elke dag worden in groepen van maximaal 6 personen – begeleid door een ervaren gids – afstanden van gemiddeld 30 kilometer afgelegd, terwijl de langste ‘reisdag’ maar liefst 45 kilometer behelst. Veel ervaring is geen harde eis, maar je moet het wel leuk en comfortabel genoeg vinden om zo’n zes uur per dag op een paard te zitten – kinderen vanaf 10 jaar zijn eveneens welkom. Slapen doe je onderweg in boerderijen of cottages, waaronder een nacht in het Agulhas National Park. Geen overmatige luxe, wel comfortabel en de bagage wordt door een auto vervoerd. Kosten voor deze paardrijweek beginnen bij ZAR 16.400 per persoon (op basis van twee personen) en zijn inclusief alle overnachtingen en maaltijden, exclusief alcohol.
Meer informatie: African Horse Company, www.africanhorseco.com
42-46-sportieveVakantie-5.indd 3
Paardrijvakantie in het noorden van Zuid-Afrika (Waterberg Area) Het noorden van Zuid-Afrika kent een prachtig natuurgebied dat ‘Waterberg’ heet, gelegen in de Limpopo-provincie ten noorden van Johannesburg. Een gebied van bijna 15,000 hectare dat door UNESCO is uitgeroepen tot Biosphere Reserve, waarmee ook meteen het unique selling point van een paardrijvakantie in dit gebied genoemd is: Waterberg is prachtig. In tegenstelling tot de paardrijvakantie van Gansbaai naar Cape Agulhas verblijf je hier de hele week (langer kan ook) in dezelfde lodge, en bestaat je dag uit twee tochten van ongeveer 2,5 uur per rit. De tochten gaan dwars door de bergen en rivieren van het veelzijdige natuurgebied, en onderweg kom je naast prachtige natuur ook giraffen, nijlpaarden, wildebeesten, impala’s en elanden tegen. Twee nachten worden doorgebracht in een kamp in het park zelf. Groepen zijn niet groter dan 6 personen en bij elke rit gaan twee getrainde gidsen mee. Kinderen zijn welkom. Voor het totale verblijf betaal je – afhankelijk van het type chalet of kamer dat je kiest – vanaf ZAR 19.110 per persoon (op basis van twee personen), oplopend tot ZAR 25.935 voor een luxe chalet in het hoogseizoen (inclusief alle maaltijden). »
Meer informatie: Horizon Horseback, www.ridinginafrica.com
25-08-14 14:19
48-54-Rain-PROEF.indd 2
25-08-14 15:00
Rain
49
natuurlijke schoonheid uit Zuid-Afrika RAIN. Regen is de bron van het leven. RAIN is ook de bron van het leven van 125 RAIN-makers in ZuidAfrika, die werken in de fabriek in Swellendam, waar de bad- en huidverzorgingsproducten waar het merk bekend om is, met de hand worden vervaardigd.
Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: RAIN
48-54-Rain-PROEF.indd 3
25-08-14 15:01
66-72-ThulaThula-7.indd 2
25-08-14 15:20
Thula Thula
De wereld van de olifantenfluisteraar
Thula Thula is de plaats waar de passie van één man en zijn vertrouwen in het herstel van de relatie tussen mens en dier, ertoe leidden dat hij wereldwijd bekend werd als the Elephant Whisperer.
Het is inmiddels vijftien jaar geleden dat de Zuid-Afrikaan Lawrence Anthony, een gepassioneerd natuurbeschermer en eigenaar van een natuurreservaat dat luistert naar de naam Thula
Thula, een telefoontje krijgt. De vraag is of hij op zijn terrein, dat hij net een jaar eerder heeft aangeschaft, zeven getraumatiseerde olifanten kan opvangen. Als hij weigert worden ze afgeschoten, »
Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen en Thula Thula
66-72-ThulaThula-7.indd 3
25-08-14 15:20
In de afgelopen twintig jaar heeft hij menig prijs gewonnen voor zijn bijzondere foto’s. Een permanente tentoonstelling van zijn werk is te vinden in de Smithsonian, Chicago’s Lincoln Park Zoo en in het Londense House of Parliament. National Geographic gebruikt zijn foto’s in hun kalenders en hij is op Nat Geo Television geweest over de grote migratie in Oost-Afrika. Wij werden verliefd op zijn foto van de cheeta-moeder met haar jong dat vol vertrouwen naar haar opkijkt. Een beeld waar je stil van wordt, dat je zelf wilt ervaren. ‘Ik probeer in mijn wildlife foto’s altijd iets weer te geven wat appeleert aan menselijke emoties,’ zegt Todd. ‘Of het nu humor, agressie of liefde is. Ik hou van beelden warin ik een emotie kan weergeven die wij herkennen.’ »
76-81-portfolio-6.indd 4
26-08-14 12:34
76-81-portfolio-6.indd 5
26-08-14 12:34
» Portfolio » Portfolio » Portfolio » Portfolio » Portfolio » Portfolio »
24 uur in Maputo
Een wandeling op zoek naar en lokale
kunst
cultuur
De vroege ochtend in Maputo wordt getekend door drukte op straat, een strak blauwe lucht en een zeebries. De klanken van het Portugees deinen mee op het relaxte leefritme. Ondanks dat de omgeving een mediterrane sfeer uitademt, voelt ze rauwer aan. Mozambique is een van de armste landen ter wereld en heeft de verwoestende burgeroorlog nog vers in het geheugen. Desondanks is dit een prachtige vakantiebestemming. Chris Frieswijk gaat 24 uur op ontdekkingstocht door hoofdstad Maputo, waar verleden en heden elkaar ontmoeten. Om het werkelijke hart van deze internationaal georiënteerde stad te ontdekken, maak ik een wandeling die me langs een reeks interessante plekken brengt en me de verscheidenheid van deze Afrikaanse metropool laten zien. Juist in wandeltempo is er ruimte om de kleine dingen op straat te ontdekken. Een vrouw die je
lachend aankijkt met een loodzware gasfles op haar hoofd, of een straatverkoper die je een kokosnoot geeft als waardering voor je brakke Portugees: de interactie met mensen is voor mij van onschatbare waarde. »
Tekst en foto’s: Chris Frieswijk
86-89-MaputoKunstCultuur-4.indd 2
25-08-14 15:50
86-89-MaputoKunstCultuur-4.indd 3
25-08-14 15:51
Behind Manascenes Pools
Close encounters
104-105---behindthelines.indd 2
the
Helemaal blij met de zojuist voorbij zwemmende olifanten
26-08-14 14:30
??
We houden van Tailormade campmanager Justin
In de jeep Humphrey en Marjolein – ik zit op de motorkap
Wat een auto. Meer heb je niet nodig
Wie kijkt naar wie?
104-105---behindthelines.indd 3
Een selfie. Humphrey laat zijn team de painted dog ontmoeting zien
Simpele Tailormade luxe in Mucheni Camp
26-08-14 14:31
Special PLACES
106
Kanga Camp Safari vanuit je luie stoel
Verscholen in de bossen van het majestueuze Mana Pools in Zimbabwe ligt het zes luxe tenten tellende Kanga Camp. Met een permanente waterplaats, de enige in de wijde omgeving. De hele dag komen dieren hier hun dorst lessen. Soms zo dichtbij dat je ze bijna kunt aanraken. Safari vanuit je luie stoel is hier uitgevonden. De weg naar het tented camp is alleen voor ervaren 4 x 4 chauffeurs, en is lang en stoffig. Maar wat een beloning als je eenmaal de plaats van bestemming bereikt. Je wordt omarmd door een warme gastvrijheid en meteen besmet door het ongekende enthousiasme van de aanwezige staff. ‘We hadden gisteren een troep wild dogs die een kudu opjaagden. Ze heeft het gered, weet je hoe? Door in het zwembad te springen!’ We schudden de hand van Bono, onze gids voor de komende dagen. Terwijl we op het deck zitten, in de verkoelende schaduw van een prachtige boom, vertelt hij de mogelijkheden. Een game drive, natuurlijk. Kanoën op de Zambezi? Wandelsafari door de bush? Wat we maar willen. Intussen zie ik achter hem een groep olifanten naar de waterplaats komen. Op de achtergrond klinkt de
schrille roep van twee Afrikaanse visarenden. Hongerige bavianen waden omzichtig door het ondiepe water op zoek naar de in hun ogen niet te versmaden waterlelies. Safari in stijl We durven het bijna niet voor te stellen: ‘Bono, kunnen we niet gewoon hier blijven? Kijken wat er naar ons toe komt, in plaats van dat we gaan zoeken?’ Hij glimlacht breed: ‘Armchair safari, maar natuurlijk!’ In plaats van in de jeep is hij urenlang in de leunstoel onze gids bij het spektakel dat zich voor onze neus voltrekt. Olifanten die uit de bush tevoorschijn komen om hun dorst te lessen, waarna ze een luidruchtig modderbad nemen. Een lome buffel laat zich voldaan »
Tekst: Marjolein Westerterp Foto’s: Peter Boshuijzen
106-110-specialPlacesKangaCamp-5.indd 2
25-08-14 16:23
106-110-specialPlacesKangaCamp-5.indd 3
25-08-14 16:23